Infobrochure
Prostaat-operatie TURP of Millin
mensen zorgen… voor mensen
Inleiding Binnenkort wordt u in het Mariaziekenhuis opgenomen voor een prostaatoperatie.
De prostaat gaat bij een aantal mannen boven 45 jaar groeien. Hierdoor kan de plasbuis geheel of gedeeltelijk worden dichtgedrukt en ontstaan problemen. Het kan dan noodzakelijk zijn om de prostaat te opereren.
In deze brochure vindt u informatie om uzelf goed te kunnen voorbereiden op deze operatie. Het is niet de bedoeling dat deze brochure de persoonlijke gesprekken met uw uroloog vervangt. Met problemen of vragen kunt u altijd bij hem terecht.
Voorbereiding Verschijnselen Sommige mannen krijgen op latere leeftijd klachten die samenhangen met het groter worden van de prostaat en aanleiding geven tot een prostaatoperatie. Deze klachten hebben bijna altijd te maken met het urineren: vaak urineren met meestal een aarzelend begin, een slappere straal waarbij persen geen duidelijke verbetering geeft, nadruppelen, een branderig gevoel bij het plassen en/of het gevoel hebben dat de blaas niet helemaal leeg wordt. Ook neemt het aantal keren dat u ‘s nachts moet plassen toe.
Wanneer u medicijnen gebruikt die de bloedstolling beïnvloeden (Aspirine®, Sintrom®, Marcoumar®, Plavix®, Xarelto®, Eliquis®, Efient®, …), geeft u dit door aan uw arts. Om bloedingen te voorkomen moet u tijdig met deze medicijnen stoppen. Stop nooit zelf met uw medicijnen! Bent u overgevoelig voor bepaalde geneesmiddelen of jodium? Meld dit dan vóór de operatie aan uw arts. Voorafgaand aan de operatie moet u volgende onderzoeken ondergaan: • Cystoscopie: inwendig onderzoek van de blaas • Echografie • Straalmeting
De prostaat
• EKG • Bloed- en urineonderzoek
De prostaat is een klier ter grootte van een kastanje die om de plasbuis heen ligt, daar waar de plasbuis uit de blaas komt en overgaat in de penis. De prostaat voegt vocht toe aan de zaadcel-
Voor de operatie
len die in de testikels worden aangemaakt. De prostaat is vooral van belang voor de vrucht-
Op de dag van de operatie meldt u zich op het afgesproken tijdstip bij de inschrijfbalie
baarheid, niet voor de seks. Het prostaatvocht
van het Mariaziekenhuis. Na de administratieve formaliteiten, wordt u begeleid naar de
houdt de zaadcellen in leven tijdens hun tocht
verpleegafdeling (meestal het daghospitaal). Hier krijgt u uitleg over de gang van zaken
naar de eicel.
en als u aan de beurt bent, wordt u naar het operatiekwartier gebracht.
Een andere naam voor de prostaat is de ‘voorstanderklier’.
U moet vanaf 24 uur nuchter blijven. Dit betekent dat u niet meer mag eten, drinken of roken. Een lege maag voorkomt overgeven en verslikken tijdens de narcose.
2
3
Denkt u moeilijk te kunnen slapen, vraag dan aan de verpleegkundige of de anesthesist een slaapmiddel. Vlak voordat u naar de operatiekamer gaat, krijgt u een operatiehemd aan. Vervolgens kan het zijn dat u van de verpleegkundige een tablet krijgt om te kalmeren. Dit is ter voorbereiding op de verdoving. Hiervan kunt u een slaperig gevoel en een droge mond krijgen.
Na de operatie Direct na de operatie mag u alleen een klein slokje drinken. In de loop van de dagen na de operatie wordt het eten en drinken weer uitgebreid. Om de prostaatholte en de blaas van bloedstolsels te ontdoen, heeft u na de operatie een katheter (sonde) met een spoelsysteem in de blaas. Via deze katheter spoelt
In de operatiekamer wordt u via een infuus in uw arm in slaap gebracht of wordt u gedeeltelijk verdoofd door een ruggenprik.
de verpleegkundige de blaas. Deze spoelingen kunnen blaaskrampen veroorzaken waardoor u het gevoel heeft dat u moet plassen. Dit is meestal goed te verhelpen met medicijnen. Wanneer de katheter wordt verwijderd, is afhankelijk van de operatiewijze. • Bent u geopereerd via de plasbuis, dan gebeurt dit na ongeveer drie dagen. • Bij een operatie via de snede in de buik gebeurt dit na ongeveer zeven dagen. Voorwaarde is wel dat de urine helder is.
De operatie
Nadat de katheter verwijderd is, kan het plassen gevoelig zijn en zult u ook wat vaker moeten plassen. Eventueel krijgt u hiervoor medicijnen. Ook kan er nog wat bloed met de plas meekomen of kunt u een enkel stolseltje uitplassen. Hierover hoeft u zich geen
Afhankelijk van de grootte van de prostaat vindt de prostaatoperatie, ook wel prostatec-
zorgen te maken. Het is dan wel goed om wat extra te drinken.
tomie genoemd, plaats via de penis of een snede in de onderbuik. Wanneer de operatie plaatsvindt via de penis, dan wordt er gesproken over een TURP. De letters staan voor
Het is belangrijk om snel na de operatie in beweging te komen. Bewegingen zoals
Trans Urethrale Resectie van de Prostaat (Transurethraal = door de plasbuis, resectie =
rechtop gaan zitten en omdraaien zijn goed. In overleg met de verpleging mag u probe-
weghalen). Bij deze operatie brengt de uroloog een instrument in uw plasbuis. Daardoor
ren weer uit bed te gaan. Bent u geopereerd via een snede in de onderbuik, ontzie dan
kan de uroloog kijken en met behulp van een metalen lisje de prostaat uithollen. De
de wond als u gaat zitten door eerst op uw zij te gaan liggen en daarna met de armen
wand van de prostaat blijft dus aanwezig.
uw bovenlichaam omhoog te duwen.
Is de prostaat zeer groot? Dan vindt de operatie plaats via een snede onder in de buik (prostaatoperatie volgens Millin). Bij deze operatie pelt de uroloog via een snede in de buikwand de prostaatklier met de wijsvinger uit. Ook via deze weg blijft de prostaatwand aanwezig.
Naar huis Bent u geopereerd via de plasbuis, dan duurt uw opname meestal 4 dagen. Bent u via een snede in uw buik geopereerd, dan kunt u meestal na 7 dagen naar huis.
Het verwijderde weefsel wordt onderzocht door de patholoog. De uitslag van het weefselonderzoek krijgt u - zo mogelijk - nog tijdens uw opname. Is dit niet mogelijk, dan bespreekt de arts de uitslag met u op de raadpleging bij de eerste controle.
4
Uw arts laat u weten wanneer u naar huis kunt. Zorg ervoor dat iemand u met de auto naar huis kan brengen. U mag zelf geen vervoermiddel besturen en niet naar huis gaan met het openbaar vervoer.
5
Adviezen voor thuis • Doe het rustig aan. Geleidelijk merkt u dat u meer kunt. Regel eventueel in uw directe omgeving hulp. • Fietsen en zwaar tillen kunt u beter vermijden gedurende 4 tot 6 weken. • Probeer alcohol te vermijden gedurende enkele weken. • Tot ongeveer zes weken na de operatie kan er nog wat bloed of bloedstolsels in de urine voorkomen. Dat is normaal. Zolang het urineren goed gaat, hoeft u zich over dit bloedverlies geen zorgen te maken. • Om de prostaatholte te spoelen, adviseren wij u minimaal anderhalve liter water per dag te drinken.
Tot slot Deze brochure is een algemene voorlichting en is bedoeld als extra informatie naast het gesprek met uw arts. Bijzondere omstandigheden kunnen aanleiding tot wijzigingen zijn. Uw uroloog zal u dit altijd kenbaar maken. Als u door ziekte of een andere reden verhinderd bent om uw afspraak na te komen, neem dan zo snel mogelijk contact op met het secretariaat urologie. In uw plaats kan dan een andere patiënt geholpen worden. Als u wilt, kunt u een nieuwe afspraak maken.
• Na twee tot vier weken kunt u uw normale werkzaamheden weer hervatten. • Bij onverhoopte nabloedingen en problemen met urineren, kunt u contact opnemen met het secretariaat urologie.
Risico’s en complicaties In het algemeen verloopt de operatie zonder problemen. Toch kunnen er complicaties optreden. • In enkele gevallen komt er na een operatie via de buikwand een wondinfectie of nabloeding voor. • Soms komt (meestal tijdelijk) urineverlies voor, waarvoor medicijnen of incontinentiemateriaal worden voorgeschreven. • De operatie aan de prostaat heeft nauwelijks invloed op uw seksuele beleving. Wel zult u merken dat vrij kort na de operatie de erecties pijnlijk kunnen zijn. Dit is tijdelijk. Als blijvend effect zal bij het klaarkomen geen vocht door de penis naar buiten komen (droog klaarkomen), omdat bij de zaadlozing het sperma in de blaas terecht komt en vervolgens wordt uitgeplast. Dit geldt voor de meeste mannen na een dergelijke operatie en kan absoluut geen kwaad. U moet er rekening mee houden dat u na de prostaatoperatie niet definitief onvruchtbaar bent. Algehele impotentie na de operatie komt slechts zelden voor.
6
Dr. W. Vervecken Dr. S. Schapmans Dr. S. Vermeersch Dr. P. Fransen Tel. secretariaat: 011 826 160
Heeft u na het lezen van deze brochure nog vragen? Dan kunt u op werkdagen tussen 9 uur en 17 uur contact opnemen met het secretariaat urologie.
De medewerkers van het Mariaziekenhuis wensen u een spoedig herstel.
7
Versie: 21 mei 2015
Mariaziekenhuis vzw Tel. +32 11 826 000
Maesensveld 1 3900 Overpelt Fax +32 11 826 001
[email protected]
www.mariaziekenhuis.be