Project 6, Vervoer Projectbeschrijving: 43- vervoer Onderwerp: Openbare vervoersmogelijkhede n voor senioren (en evt. gehandicapten) binnen de gemeente Heeze-Leende. Ook aandacht voor vervoer in afzonderlijke kernen i.c. kerkdorpen van de gemeente.
De voorzieningen in onze gemeente dienen minimaal in redelijke overeenstemming te zijn met de mogelijkheden, welke gelden binnen de directe regio (omgeving zoals de A2 gemeenten). Dit zowel m.b.t. de kwaliteit van de vervoersvoorzieninge n als ook de betaalbaarheid
Doel
Acties,middelen, instrumenten Inventariseren van de huidige en bestaande mogelijkheden van openbaar vervoer (trein, bus, buurtbus etc.) Welke zijn de aanvullende mogelijkheden, zoals voorzieningen middels Wvg (WMO). Particuliere voorzieningen (hulpdiensten) kunnen worden geïnventariseerd, doch dienen bij oordeelsvorming in beginsel buiten beschouwing te worden gelaten.
Toelichting
Tijdpad/ rapportage Inventarisatie van Door de Realiseren, dan inwoners van de huidige wel doen voorzieningen: jan. gemeente realiseren, van 2007 worden de optimale vervoersvoorzie tot 15 feb. 2007; vervoersmogelijkh Afronden per uiterlijk: ningen breed eden ten behoeve bekritiseerd. Niet 1 maart 2007. van senioren alleen m.b.t. de (taken nader te binnen de verdelen) aanwezige gemeente. (on)mogelijkhed Realisering dient Rapportage, en. tevens te worden conclusies, met Ook de bezien t.a.v. mogelijke advisering bijzondere bereikbaarheid aan voorzieningen, (van a. werkgroep onder meer via bestemmingen) (medio maart de Wvg, worden van direct 2007); kennelijk nogal aangrenzende b. WIS verschillend dorpen in de regio. (maart/april binnen de regio Vervoermogelijkheden Deze 2007) uitgevoerd. vervoersvoorzienin nagaan binnen eigen Indicatie per gen dienen tevens gemeente, alsook binnen de A-2 gemeenten, om een gemeente wordt Vervolgacties te bruikbaar en zeer verschillend bepalen na redelijke vergelijking te betaalbaar te zijn vaststelling en ervaren. voor inwoners met kunnen maken. Dit geheel wordt accordering een rapportage (april onrechtvaardig minimuminkomen. Via de beschikbare 2007) geoordeeld. kanalen (gemeenteraad, college b. en w., gemeentelijke commissies of adviesorganen, politieke partijen) trachten het gestelde doel optimaal te bereiken/doen realiseren.
-Buslijn opnieuw in gebruik nemen? -Hulpdienst voor vrijwilligerstaxi oprichten? -Uitbreiden mogelijkheden taxbus? De Projectgroep Vervoer is vertegenwoordigd (geweest) door: - Nellie Krielaart; - Lies Gosens; - Jeanne van Doorninck; - Jos Hendriksen.
1. Samenvatting vervoersmogelijkheden in de gemeente Heeze-Leende. (beperkt tot openbaar vervoer) (voor uitgebreide informatie: zie bijlagen en brochures)
Aard vervoer
Heeze
Leende
Sterksel
(auto)bus
Geen*.
BBA – van/naar station Eindhoven/Weert.
geen
geen
geen
Trein
Stoptrein; Richting Eindhoven en Weert: Ma t/m za elk half uur. Zondag: ieder uur
Buurtbus Richting Someren en Alleen ma t/m vrij Sterksel Commercieel tarief 6 maal per dag St. Annaziekenhuis, Geldrop
Richting Heeze en Maarheeze Commercieel tarief
* vanuit de Raad Welzijn Ouderen wordt bij de gemeente Heeze-Leende bijzondere aandacht gevraagd en aangedrongen om (door middel van aanbesteding via SRE) de ‘oude’ buslijn 20 te herstellen. Deze buslijn (richting Geldrop en Someren v.v.) is enige jaren geleden opgeheven, vanwege de verkeersproblematiek en –hinder richting Geldrop. Deze lijn loopt nu vanuit Someren via Mierlo naar Geldrop, zodat Heeze is afgesloten voor busvervoer. Het overzicht biedt voldoende inzicht in mogelijkheden van openbaar vervoer in onze gemeente. Een toelichting is dan ook overbodig. In alle gevallen kan worden vastgesteld dat het vervoer zeker niet als optimaal kan worden Beoordeeld. Vooral in weekenden en tijdens de avonduren zijn in grote delen van onze gemeente geen mogelijkheden voor vervoer.
2. Wet Maatschappelijke Ondersteuning. In de gemeente Heeze-Leende zijn individuele –aanvullende- vervoersmogelijkheden op grond van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO), voorheen Wet voorzieningen gehandicapten (Wvg). Voor het jaar 2007 geldt een zgn. overgangsjaar. Na evaluatie zal mogelijk voor 2008 en volgende jaren een nieuwe regeling/verordening gaan gelden. De WMO-regeling biedt nu in alle gevallen vervoersmogelijkheden voor diegenen (ongeacht leeftijd), die door aantoonbare –medische- beperkingen niet kunnen deelnemen aan het a. openbaar vervoer; of b. het bereiken van openbaar vervoer niet mogelijk is. De volgende vervoersvoorzieningen zijn mogelijk: 1. algemene vervoersvoorziening, waaronder collectieve vervoersvoorziening; 2. een vervoersvoorziening in natura; 3. een persoonsgebonden budget te besteden aan een vervoersvoorziening.
De vervoersvoorziening onder 1. bedoeld is algemeen bekend als de Taxbus en is een vorm van openbaar vervoer van deur tot deur voor gehandicapten in een aantal gemeenten, Eindhoven en omgeving (zie brochure). Gedurende 7 dagen per week van 6.00 uur ’s morgens tot 01.30 uur ’s nachts staat de taxbus op elk gewenst moment klaar. Hierbij dienen uiteraard een aantal gedragregels in acht te worden genomen. Een voorziening in natura (punt 2.) houdt in dat (uiteraard opnieuw bij medische noodzaak, en ongeacht leeftijd) een (elektrisch aangedreven) rolstoel, scootmobiel etc. in bruikleen kan worden gegeven. De onder punt 3 bedoelde persoonsgebonden budgetten kunnen inhouden dat maandelijks/jaarlijks een bedrag beschikbaar wordt gesteld, waarmee de gehandicapte naar eigen inzicht het vervoer kan regelen. In bijzondere situatie kan ook een kilometervergoeding voor vervoer met eigen auto worden verstrekt. Hierbij dient men o.m. om redenen van gezondheid geen gebruik te kunnen maken van vervoer middels de Taxbus. Het zal duidelijk zijn dat de WMO in een individueel bepaalde vervoersbehoefte kan voorzien en hiervoor zijn tal van oplossingen mogelijk. In het kader van ons project is het niet zinvol in alle breedte de diverse mogelijkheden op te sommen en te behandelen.
3. Taxbus voor ouderen (65+) in de gemeente Heeze-Leende. (volgens de brochure geen beperkingen, bijvoorbeeld inkomensafhankelijk: op dit punt is de brochure zeker niet duidelijk!!) Naast de gehandicapten kunnen inwoners van o.m. onze gemeente Heeze-Leende, met een leeftijd van van 65 jaar en ouder, gebruik maken van de Taxbus. Dus eveneens vervoer van deur tot deur binnen de regio (i.c. deelnemende gemeenten). De gemeente dient een op naam gesteld vervoerpas te verstrekken. De uitreiking van een dergelijke pas is niet afhankelijk van medische beperkingen, Echter om in aanmerking te komen voor deze ouderenpas voor vervoer dient aan een belangrijke voorwaarde ten aanzien van inkomen te worden voldaan. De gemeente hanteert namelijk als inkomen de (minimum)norm uit de WWB (Wet werk en bijstand). Daar bovenop mag iemand nog een pensioen hebben van maximaal € 91,- (excl. pensioenvrijlating van € 17,35) Bij deze vorm van vervoer gelden een aantal afspraken, zoals: minimaal een uur voor vertrek de rit aanvragen, 15 minuten speling bij vertrek en/of aankomst, belservice, reizen met meerderen/groepen. Bij bijzondere gebeurtenissen (huwelijk, begrafenis, aansluiting op openbaar vervoer) dient een aanvrage voor vervoer minimaal twee uren tevoren te worden gedaan om een tijdige aankomst te kunnen garanderen. De reiskosten bedragen (op basis van het tarief 2006) € 0,90 als opstaptarief, plus € 0,90 voor iedere zone waar doorheen wordt gereis. Deze tarieven zijn vergelijkbaar met reiskosten welke gelende voor openbaar vervoer per bus of trein. Uiteraard is hier van belang een vervoerpas bij de gemeente aan te vragen. Niet pashouders betalen namelijk een aanzienlijk hoger zone-tarief van € 5.40, resp. € 6,15 (eveneens prijzen 2006). De gemeente Heeze-Leende zal in 2007 alle aanvragen voor de Taxbus evalueren, en met name die aanvragen die worden afgewezen op grond van inkomen. (naar het oordeel van de projectgroep een weinig zinvolle bezigheid, omdat een groot aantal belangstellenden op voorhand niet zullen aanvragen op basis van dit inkomen en aldus niet zullen worden geregistreerd). Ingeval van vervoer voor langere afstanden, dus waar een rit naar buiten de regio moet worden gemaakt, gelden commerciële tarieven van € 6,15 per zone.
Regelmatige lange reizen buiten de regio kunnen in heel Nederland van deur tot deur worden gerealiseerd met de vervoerder Valys, dit tegen een tarief van openbaar vervoer. Om echter met Valys te kunnen reizen dient eveneens een vervoerpas te worden aangevraagd.
4. Overige mogelijkheden voor vervoer. In de gemeente Heeze-Leende zijn naast de hiervoor aangehaalde mogelijkheden ook andere vormen voor (on)georganiseerd vervoer aanwezig. Zo worden in de particuliere sector nogal eens vervoersmogelijkheden aangeboden Te denken valt aan vervoer naar evenementen, zoals verkiezingen, KBO-activiteiten, Zonnebloem etc. De hier bedoelde vervoersactiviteiten kunnen niet tot de reguliere vervoersmogelijkheden worden gerekend. Deze acties zijn meestal incidenteel en willekeurig en in het overgrote deel bedoeld voor leden/klanten. De projectgroep acht het dan ook (nog) niet zinvol uitputtend onderzoek in deze te doen.
5. Vervoersmogelijkheden voor ouderen in de regio middels Taxbus Hieronder is in beknopte vorm een overzicht weergegeven van de vervoersmogelijkheden voor de ouderen in de regio. Het betreft de mogelijkheden van vervoer middels de zgn, Taxbus, welke door de onderstaande gemeente als aanvulling op het openbaar vervoer (bus, trein en/of buurtbus) hebben georganiseerd. Gemeente
Indicatie
H-L-S
65+ en Med.Indicatie 65+ geen indicatie/wel inkomenstoets overige 65 plussers Geldrop/Mierlo 65+ en Med.Indicatie overige 65 plussers Maarheeze
Eindhoven
65+ en Med.Indicatie 80+ geen indicatie/wel inkomenstoets overige 65 plussers 65 –75 Med. Indicatie 65 –75 zonder indicatie 75+ geen indicatie nodig overige 65
Inkomenstoets WWB-norm x 1.8 WWB-norm+ max 91,--+17,35 Krijgen geen pas. Kunnen gebruik maken van seniorentaxi Het inkomen wordt niet getoetst en Iedereen die 65 is kan een pasje aanvragen . * 1,5 x de WWB norm 1,5 x de WWB norm
Tarief per zone 0,45 0,90
Max aantal zones pjaar Onbeperkt
6,15 (taxbus) 3,00 0,45
Onbeperkt
0,90
0,45 0,45
700
6,15 krijgen geen pas kunnen gebruik maken 3,00 van seniorentaxi Alleen AOW inkomen Alleen AOW inkomen 1,5 x WWB norm krijgen geen pas
0,45 0,90 0,45 6,15
Heeft men scootmobiel dan 217 zones rest onbeperkt
plussers Valkenswaard 65+ en Med. indicatie 70+ geen indicatie nodig overige 65 plussers Someren 65+ en Med. Indicatie 65+ zonder medische indicatie
1,5 x WWB norm 1,5 x WWB norm krijgen geen pas doorverwijzing naar seniorentax
0,45 0,90 6,15 3,00
700
1,5 x WWB norm geen inkomenstoets aparte 60+ regeling
0,45 (zie hierboven)
700 bewoners verzorgingshuizen /scootmobiel 350
6 Enkele –voorlopige- vaststellingen/conclusies: • •
•
•
•
•
•
Behoudens de lijn (sneldienst) via Leende rechtstreeks richting Eindhoven is het vervoer per autobus niet aanwezig en dus nauwelijks of niet bruikbaar voor de categorie senioren. Vervoer per trein biedt beperkte mogelijkheden omdat slechts één station in de gemeente is gesitueerd (Heeze). Deze vervoersmogelijkheid is aldus voor een beperkt aantal inwoners (en ook beperkte bestemmingen) beschikbaar en wel voor vervoer van en naar Geldrop/Eindhoven en Weert. Het vervoer met de buurtbus vormt een welkome aanvulling, doch kent nogal wat beperkingen. - In de weekenden (zaterdag en zondag) ontbreekt dergelijk vervoer geheel; - Het vervoer is evenmin beschikbaar gedurende de vroege ochtenduren en “s-avonds vanaf omstreeks 18.00 uur. De Taxbus biedt voor de senioren vanaf 65 jaar in beginsel voldoende en afdoende mogelijkheden voor vervoer. Echter, de gestelde inkomensgrens zal vele gebruikers uitsluiten. - mogelijkheden voor 55 tot 65-jarigen zijn hier niet aanwezig, tenzij de kosten ter hoogte van een taxi worden betaald; - er zijn beperkingen doordat het gebruik van de Taxbus in beginsel slechts mogelijk is binnen de regio (inmiddels 6 zones) - wachttijden zijn mogelijk, doch met toepassing van de belservice zijn deze te verwaarlozen (openbaar vervoer is ook niet altijd stipt op tijd) het onder 4 aangegeven overzicht voor ouderenvervoer in de regio biedt nauwelijks reële aanknopingspunten, omdat het openbaar vervoer in de genoemde gemeenten meestens meer mogelijkheden geeft dan in onze gemeente Heeze-Leende. Deze ‘onvolkomenheden’ worden niet opgevuld buurtbus-vervoer o.d. Het is opvallend dat de gemeente Heeze-Leende een tweetal verschillende inkomensgrenzen hanteert. Voor alle gehandicapten (dus ook een 65-plusser) met medische beperkingen geld een grens van 1,8 maal de WWB-norm. De grens voor een 65-plusser zonder beperkingen ligt de grens op WWB norm plus toeslag van €91,- en € 17,35. Ondanks het gegeven dat de tweede categorie tot de minimuminkomens dient te worden gerekend: een fors verschil. Het vervoer voor ouderen in onze gemeente schiet voor een groot aantal onder hen tekort om de zelfstandigheid (zelfstandig reizen) te kunnen behouden. Hierdoor kan onvoldoende worden deelgenomen aan het maatschappelijke verkeer, hetgeen vereenzaming in de hand kan werken. Dit vooral door het volledig ontbreken van vervoersmogelijkheden in de vroege morgen- en avonduren in het overgrote deel van onze gemeente.
• •
Dit gebrek aan vervoer geldt tevens voor de weekenden en feestdagen. De informatie voorziening middels de flyer van Taxbus is op enkele punten onjuist en dient op korte termijn van deze foutieve voorlichting te worden ontdaan. Het vervoer in de gemeente Heeze-Leende is actueel en voorziet (of zal voorzien) in een grote behoefte van haar oudere inwoners. Dit wordt bevestigd door het grote aantal vragen welke bij het recent ingerichte loket zijn binnengekomen.
Voorstellen/aanbevelingen: 1. Het gebruik voor de Taxbus uitbreiden voor inwoners van de gemeente HeezeLeende met een leeftijd van 70 jaar en ouder, zonder medische indicatie, en onder de overige voorwaarden als bij de WMO. 2. De vervoerspas (op aanvraag) door de gemeente te verstrekken, waarbij onderscheid kan worden gemaakt in het zone-tarief. Bij een inkomen beneden 1,8 maal de WWB dit tarief stellen op € 0,45(deze inkomensgrens is eveneens in de WMO-verordening gesteld). Bij een inkomen boven de grens van 1,8 maal WWB kan een bedrag van € 0,90 worden gehanteerd, hetgeen vergelijkbaar is met het gebruikelijk tarief van openbaar vervoer. 3. Informatie (flyers etc) aangaande de bestaande en nieuw in te voeren mogelijkheden van vervoer duidelijk door de gemeente aan haar inwoners kenbaar maken. 4. Verzoek om invoering voorleggen bij het college van Burgemeester en wethouders. Afschrift te zenden aan: - de gemeenteraadsleden/i.c. raadsfracties; - verantwoordelijk beleidsambtenaar gemeente Heeze-Leende; - WMO-werkgroep (via Johan Martens); - Dorpsraden Sterksel en Leende; - Secretariaat RWO; Nb. Er valt te discussiëren over leeftijd, zone/tarief. Zo zijn ook meerdere varianten mogelijk. De projectgroep is van oordeel dat op de wijze als voorgesteld vergelijkbare mogelijkheden van vervoer worden gecreëerd met de regio en waarbij vervoer mogelijk wordt middels de gebruikelijke tarieven welke gelden in het openbaar vervoer De diverse bijlagen zijn is het dossier vervoer aanwezig.
Jhe Juni 2007 versie 4.