PROGRAMMA ICAF ROTTERDAM Rotterdams Wijktheater I RWT

PROGRAMMA

ICAF ROTTERDAM Rotterdams Wijktheater I RWT Jan Ligthartstraat 63 I 3083 AL Rotterdam tel: (+31) (0)10 – 4230192 [email protected] I www.icafrotterdam.com

INTRODUCTIE Voor je ligt het programma van de zesde editie van het International Community Arts Festival (ICAF). Dit jaar is het hoofdthema van het festival ‘ruimte voor community arts,’ in de breedste zin van het woord: -

ruimte in fysieke of geografische zin: voorstellingen op locatie, community arts in de openbare ruimte, met participatieve kunst een tegenwicht bieden tegen gewelddadige, commerciële of religieuze beelden die het straatbeeld domineren;

-

ruimte in representatieve zin: kunst met, voor en door ondergerepresenteerde groepen die op eigen voorwaarden en in eigen stem, lichaamstaal en culturele smaak uiting geven aan wie ze zijn, of dit door anderen laten doen;

-

ruimte in de zin van ‘wat is een legitieme plek voor community arts binnen het kunstbestel en de samenleving?' Bij deze vraag hoort de gedachte dat krachtige, mooie, ontroerende en ontregelende community arts producties niet beperkt moeten worden tot een platform in achterstandswijken, maar ook het reguliere kunstpubliek moeten kunnen bereiken om zo een platform in het centrum te creëren voor perspectieven en stemmen die normaalgesproken slechts in de marge hoorbaar zijn;

-

ruimte in mentale of spirituele zin: community arts opent creatieve ruimte in de geest, stimuleert de fantasie, brengt betrokkenen in aanraking met nieuwe ideeën en perspectieven, en toont of creëert alternatieven voor de werkelijkheid.

We hebben ons best gedaan om inspirerende community art beoefenaars van over de hele wereld samen te brengen en een podium voor hun werk te creëren dat verder reikt dan Theater Zuidplein. Het is aan jou, beste bezoeker, om actief – lichamelijk, emotioneel, creatief, intellectueel - betrokken te raken bij al deze schitterende mensen en evenementen uit ons programma. Want alleen jij, en de energie die je bereidt bent te investeren in al waar je mee in aanraking komt op het ICAF, kan dit festival tot een succes maken. Het recept is eenvoudig: stel je open en geniet! Eugene van Erven, Artistiek directeur ICAF 2014

 

2  

ALGEMENE INFORMATIE Het festival start elke dag om 10.00 uur voor de mensen die deel willen nemen aan Kerrie Scheafer’s seminar waarin ‘ruimte en community arts’ in alle denkbare dimensies verkent zal worden. Voor de andere bezoekers begint de dag om 11.00 met verschillende workshops waarbij een luisterend oor, een waarnemend oog, verbale opmerkingen of actieve lichamelijke en creatieve betrokkenheid gevraagd wordt. De gedachte is dat jij, onder begeleiding van ervaren community art-makers van over de hele wereld, een kijkje krijgt achter de schermen bij internationale kunstorganisaties die elk op hun eigen, unieke manier ruimte trachten te creëren voor Community Arts. Elke dag zal rond het middaguur een buffet lunch aangeboden worden. Ons middagprogramma is, evenals het programma van de avondvoorstellingen, gevarieerd en internationaal. Naderhand nodigen wij je rond 18.00 uit voor een diner, koffie en gesprek met buitenlandse collega’s. Hieronder tref je gedetailleerde informatie over elk onderdeel aan. Het bevat fascinerende makers en hun projecten van een breed scala aan disciplines en locaties; afkomstig van de hele wereld komen zij naar Rotterdam vanuit Porto, Barcelona, Australië en Kongo, maar ook vanuit Zuid-Afrika, Cambodja, de Filippijnen, Canada en Colombia.

Ruimte voor gesprekken over Community Arts Evenals in 2011, hebben wij de ochtenden tussen 10.00 en 12.00 bewaard voor degenen die geïnteresseerd zijn in het reflecteren op hun ICAF ervaringen onder begeleiding van een volleerd academicus. Deze keer zal Dr. Kerrie Schaefer van Exeter University graag deze taak op zich nemen in onze ochtend seminars. Voor degenen onder jullie die geïnteresseerd zijn in het toetsen van ideeën, het ontrafelen van relevante theoretische concepten, of in debat willen treden met collega’s: de kleine zaal van Theater Zuidplein is de plek waar jullie in de ochtenden moeten zijn. Voor degenen die wellicht minder geïnteresseerd zijn in het academisch discours en meer getrokken worden tot het uitwisselen van indrukken, gedachten en impulsieve reacties, in het Engels of in andere talen waaronder het non-verbale, hebben we een heel scala aan andere vormen van gesprek in petto. Er is bijvoorbeeld de mogelijkheid om tijdens de lunch te genieten van huisgemaakt eten gecombineerd met lokale en persoonlijke verhalen bij de PeerGrouP’s ronde tafel, gesitueerd in een zorgboerderij aan de rand van Rotterdam. En tijdens het diner kun je je inschrijven voor het delen van een maaltijd met een community arts beoefenaar naar keuze. Hiervoor zullen we elke avond verschillende captain’s tables inrichten. Ten slotte zijn er gedurende de dag in veel van onze activiteiten elementen aanwezig die uitnodigen tot gesprek.

Speelplaatsen Op diverse locaties in en rondom Zuidplein zijn er ludieke installaties te vinden die inspireren tot spel en gesprek. Dat zou de warme gloed van een houtvuur kunnen zijn of een ballenbak in IKEA stijl. Laat je verrassen…

Voorstellingen De tickets voor de voorstellingen zijn inbegrepen bij de all-in festivaltickets. Voor degenen die niet deelnemen aan het dagprogramma, zijn losse kaarten beschikbaar voor de avondvoorstellingen die om 20.30 in de grote zaal beginnen (alsook voor de matineevoorstelling op zondag). Tickets voor deze voorstellingen kunnen direct gereserveerd worden aan de kassa van Theater Zuidplein: Zuidplein 60, tel. +31-10-203 02 03 of via www.theaterzuidplein.nl.

 

3  

Late Night Podium Elke dag wordt afgesloten met een feestelijk late night podium. Hier kun je onder het genot van een hapje en een drankje genieten van live muziek en dans van lokale of buitenlandse groepen, of kun je meedoen aan een intercontinentale karaoke. Een aantal van de organisaties die aanwezig zijn op het festival hebben getalenteerde muzikanten en DJ’s in hun midden die hun kans om op het podium te staan niet willen missen. Kom, en dans de hele nacht met ons!

Inschrijving Vanaf vrijdag 7 februari 2014 kun je je via onze website inschrijven voor het festival. Je kunt daar aangeven welke workshops en voorstellingen je graag zou willen bijwonen. Hou daarbij in gedachten dat vanwege het beperkt aantal plaatsen wij je aanraden zowel een eerste als tweede voorkeur aan te geven. Je kunt je ook inschrijven voor het gehele festival. Dit geeft je toegang tot de workshops (hou er rekening mee dat je ook dan je voorkeuren dient aan te geven), voorstellingen, lunches en diners, alsook tot informatie die je kan helpen bij de voorbereiding voor het festival – en zodra het festival afgelopen is, zal je een uitgebreid verslag in de vorm van een boek of film toegestuurd worden. Het is uiteraard ook mogelijk om het festival slechts één of enkele dagen bij te wonen.

 

4  

PRE-FESTIVAL, ARTIST-IN-RESIDENCIES, FEBRUARI - MAART, ROTTERDAM, ARHEM & BREDA

Artist-in-Residencies: beeldende kunst, dans and theater op locatie Artist-in-Residencies beginnen in de weken voorafgaand aan het festival. Dit jaar zullen twee van de residenties plaatsvinden op een behoorlijke afstand van Rotterdam. In samenwerking met CAL-XL en Kunstbedrijf Arnhem hebben we beeldend kunstenares Krista Burger van Heimprofi verbonden aan haar Slowaakse collega Edita Karkoschka uit Kosice. Zij zullen experimenteren met interventies in de openbare ruimte en het openbaar vervoer. De huisvestiging wordt verzorgd door Motel Spatie [‘motel ruimte], een andere residentie voor kunstuitwisseling. Op eenzelfde manier hebben we Dansnest uit Breda en choreograaf Filip van Huffel van Retina Dance Company (gevestigd in Nottingham, Engeland en Antwerpen-Berchum, België) aan elkaar verbonden. Beide organisaties werken graag op ongebruikelijke plekken met ongeoefende dansers. De derde residentie wordt vervuld door Upstate Theatre uit Drogheda, Ierland en het Rotterdams Wijktheater. Onze Rotterdamse collega’s Stefan van Hees en Jasmina Ibrahimovic, die beiden betrokken zijn geweest bij grootschalige wijkprojecten, zullen samenwerken met Iers theatermaakster Louise Lowe, die bekend staat om haar intieme werk op locatie. In de weken voorafgaand aan ICAF-6, zullen deze drie samenwerken aan een project in het zuiden van Rotterdam. Huisvesting voor deze Rotterdam-Ierse samenwerking zal verzorgd worden door Atelier Tarwewijk.

Caravan of Dreams: de EMPAF toer Eveneens in de week voorafgaand aan het festival zal een mobiele geluidsstudio, bestuurd en bediend door een team van Junction Arts (Chesterfield), door Nederland reizen. De bus bevat een expositie van het werk van verscheidene community arts organisaties van het East Midlands Participatory Arts Forum (EMPAF) - een van de oudste netwerken in Engeland. Onder leiding van Paul Steele zal een klein team soundscape impressies maken van de verschillende Nederlandse community arts projecten die ze zullen bezoeken op hun reis voorafgaand aan het ICAF. Deze reis zal medegeorganiseerd worden door CAL-XL, en tijdens het ICAF zal de ‘Caravan of Dreams’ te vinden zijn voor Theater Zuidplein. Hier kunnen festivalbezoekers de expositie zien, luisteren naar de resultaten van wat Junction Arts tegen is gekomen op hun reis door de wereld van de Nederlandse community arts, en in contact komen met EMPAF medewerkers om de mogelijkheden voor een toekomstige samenwerking te bespreken.

 

5  

WOENSDAG 26 MAART 2014 13.00 uur Straatparade door Barrio Comparsa

Catalina García, een kunstenares van Barrio Comparsa uit Medellín, Colombia, geeft een workshop voor bewoners van IJsselmonde en andere geïnteresseerden. Samen zullen zij elementen creëren voor een feestelijke, kleurrijke straatparade die van IJsselmonde naar het centrum en terug naar Zuidplein zal gaan voor de opening van het festival. Na vele jaren in Guatemala gewerkt te hebben met Caja Lúdica, een gezelschap dat ook regelmatig met kleurrijke parades interventies doet in de openbare ruimte, is Catalina onlangs teruggekeerd naar Colombia. In 2012 en 2013 heeft Catalina samen met Anouk de Bruijn gewerkt aan een internationale coproductie genaamd ‘Hidden War’ [guerras escondidad/verborgen oorlog]. Anouk en andere leden van de cast van Hidden War (inclusief bijzondere gasten speciaal ingevlogen uit Guatemala) zullen ook deelnemen aan deze speciale editie van de ‘barrio comparsa’. De vader van Catalina, Luis Fernando ‘el gordo’ García, heeft in 1990 Barrio Comparsa opgericht om door middel van de kunsten de wijken van Medellín te verlossen van drugbendes.

17.00 uur Opening - Brood bakken met Peter Schumann van het Bread & Puppet Theatre | Locatie: buiten voor Theater Zuidplein In 1963 heeft danser en beeldhouwer Peter Schumann het Bread & Puppet Theatre opgericht. Sindsdien is het gezelschap een van de invloedrijkste groepen ter wereld met een zeer herkenbare stijl en een groothartige, community-minded houding. Al meer dan veertig jaar verbindt het Bread & Puppet Theatre zich aan de natuurlijke omgeving en de lokale bewoners van de plattelandsgemeenschap in het noorden van Vermont, waar het jaarlijks populaire festivals organiseert waarbij duizenden mensen actief betrokken zijn. Peter Schumann is de drijvende kracht achter alle activiteiten van Bread & Puppet. Vanaf het eerste begin heeft hij altijd zijn eigen zuurdesembrood gebakken en uitgedeeld aan mensen wereldwijd als symbool voor het essentiële belang van kunst in ons menselijk bestaan. Speciaal voor de opening van ICAF-6 zal Peter samen met een groep lokale vrijwilligers op 26 maart van bakstenen een oven bouwen buiten bij Theater Zuidplein. Later op de middag zal hij de oven aanmaken en het brood bakken, breken en delen precies op het moment dat de ICAF Barrio Comparsa aankomt op Zuidplein. Dit zal de officiële opening van ons festival zijn.

 

6  

17.30 – 19.30 uur Workshop met Peter Schumann I Workshop I Locatie: Theater Zuidplein - UITVERKOCHT Gedurende deze interactieve workshop zal Peter met een aantal vrijwilligers een korte participatieve voorstelling maken. De uitkomst van deze unieke samenwerking met een van de werkelijk grootste kunstenaars van de wereld zal de epiloog worden van Bread & Puppet’s productie Legend of the True Cross.

20.30 uur Legend of the True Cross I Bread & Puppet Theatre (Vermont, Verenigde Staten) I Openingsvoorstelling I Locatie: Theater Zuidplein

In de grote zaal van Theater Zuidplein wordt het festival geopend door een voorstelling van het legendarische Bread & Puppet Theatre, de voorvader van moderne community arts. Al 50 jaar maakt dit gezelschap deel uit van de plattelandsgemeenschap van het noorden van Vermont (Verenigde Staten), waar ze jaarlijks festivals creëert waar duizenden mensen naartoe komen en bij betrokken zijn. Op het ICAF zal Bread & Puppet het cryptisch getitelde Piero Della Francesca’s Legend of the True Cross (Exultation Manufacture with Crucifixion of Oppositionist) opvoeren. Het is een betoverende, symbolische productie met reusachtige poppen en schitterende live muziek over de fragiele relatie tussen mens en natuur. Peter Schumann heeft deze één uur lange voorstelling gecreëerd om het 50-jarig bestaan van Bread & Puppet te vieren. Op het eerste gezicht lijkt de voorstelling vol van christelijke beeldspraak, terwijl het gezelschap altijd wantrouwig is geweest ten opzichte van geïnstitutionaliseerde religie. Toch worden de beelden en de personages hier niet gebruikt om te bekeren of te aanbidden, maar om een hedendaags ecologisch verhaal te vertellen dat teruggaat tot het begin van de mensheid. Visueel gezien baseerde Schumann de voorstellingen op fresco’s geschilderd door de Italiaanse Renaissance kunstenaar Piero della Francesca, die ook voorkomt in het stuk als personage. Het centrale verhaal gaat over takjes die tot een boom groeien, en die later gebruikt worden voor het hout van het kruis waar Jezus aan gekruisigd is. Maar dit is niet het einde van het verhaal: krachten van goed en kwaad (of die dat pretenderen te zijn) blijven strijden om tot wie het heilige hout toebehoort. Een recensent die het stuk aanschouwde in Vermont, waar het in augustus in première is gegaan, herkende zelfs verwijzingen naar Assange en Snowden.

21.30 uur Late Night Stage

 

7  

DONDERDAG 27 MAART 2014 De dag bestaat uit 10 verschillende routes, waarvan je er één kunt volgen: − − −

Routes 1 en 2 bestaan uit het seminar, lunch, een workshop en een voorstelling Routes 3 tot 6 bestaan uit het seminar, lunch en een lange workshop. Routes 7 tot 10 bestaan uit een korte workshop, de lunchvoorstelling en een middagvoorstelling.

’s Avonds kun je eerst kiezen tussen twee voorstellingen, waarna we gezamenlijk de laatste voorstelling van de dag bijwonen.

ROUTES 1 EN 2 Je woont Kerri Schaefers seminar en de lunch bij, waarna je kunt kiezen uit één van twee workshops aangeboden door verschillende gezelschappen. Na de workshop woon je de Archa theatervoorstelling ‘Solo for Lu’ bij.

10 uur Seminar ‘Ruimte en Community Arts' I Kerrie Schaefer (Engeland) I Locatie: Theater Zuidplein In dit dagelijkse seminar zal Dr. Kerrie Schaefer samen met betrokken kunstenaars bespreken wat er de vorige dag op het programma stond. Daarnaast zal zij elke dag de meer theoretische aspecten van community art en ruimte verkennen. Een van de onderwerpen die ze bijvoorbeeld zal bespreken, is op welke manier een gemeenschap beschouwd kan worden als een creatieve ruimte, en community art als een dynamisch sociaal en artistiek proces waarin de mogelijkheden voor mensen om te zijn, te werken, te leven, en samen te creëren actief verbeeld en geconstrueerd worden. Tegelijkertijd roept het bestaan van de ruimte van een creatief proces en productie vragen op over macht en de dominante orde van kennis, betekenis en waarde. Enerzijds is community art in staat om door middel van creatieve, participatieve en democratische processen vaste, stabiele en bevestigde kennis te ondervragen of herdefiniëren. (Er is hier een helder verband tussen de groeiende grass-roots interesse voor community art in landen zoals Spanje en Portugal en de economische crisis die vooral jongeren treft). Anderzijds zou je ook de relatieve autonomie van deze ‘creatieve ruimte’ in twijfel kunnen trekken. Is deze creatieve ruimte niet al doordrongen van belangen en investeringen van bedrijven, overheid en andere groepen? Moeten we niet spreken van een creatieve ruimte van gemengde belangen en ingewikkelde verwantschappen? Hoe definiëren en creëren makers en deelnemers van community art ruimte voor het proces zonder de denkwijze van deze andere belanghebbenden te laten overheersen? En moeten we ons ook niet afvragen of deelnemers niet vermoeid raken van eindeloze processen? Waarom is het belangrijk dat de uitkomsten van het proces zichtbaar zijn voor publiek – voor een moment van open interpretatie zoals op dit festival – in plaats van terug te gaan tot het proces en de praktijk? Al deze vragen, en vele meer, worden besproken in dit seminar, met gasten van over de hele wereld die verfrissende en soms verrassende perspectieven bieden op de ruimte en plaats van community art. Kerrie Schaefer schreef haar promotieonderzoek over het werk van The Sydney Front, een Australisch performance ensemble. Van 1999 tot 2006 gaf ze les in drama aan de

 

8  

Universiteit van Newcastle. In 2007 besloot ze te gaan werken aan Exeter University in Engeland, waar ze momenteel een van de coördinatoren is van de Bachelor en Master opleidingen in Applied Theatre. Daarnaast werkt ze momenteel aan de publicatie Community Performance and Creative Adaptation, welke gepubliceerd zal worden door Palgrave MacMillan in 2015.

12 uur Lunch | Locatie: Theater Zuidplein DEEL 1: KIES EEN VAN TWEE KORTE WORKSHOPS 13.00 uur – Route 1 - Playing Together at the Commonwealth Games I Debajehmujig (Canada) & Glasgow Citizens Theatre (Schotland) I Workshop Wat ontdekt een stam die al 18.000 jaar reist wanneer het de Glaswegians ‘On Common Ground’ ontmoet? Debajehmujig Storytellers uit Manitoulin, Canada en The Citizen’s Theatre uit Glasgow, Schotland ontmoetten elkaar op ICAF 2011, en begonnen enthousiast te brainstormen over de mogelijkheid om hun krachten te bundelen om een grootschalig, openluchttheatervoorstelling te creëren voor de Glasgow’s Commonwealth Games 2014. Beide organisaties benaderen dit project vanuit verschillende omgevingen: het stedelijke, opgebouwde decor van de Gorbals wijk in Glasgow en de landelijke natuur van het Manitoulin’s landschap. Ondanks hun verschillen in geografie, cultuur en praktijk, hebben ze een ‘gemeenschappelijke grond’ gevonden. Werkelijk samenwerken aan een internationaal project brengt een aantal uitdagingen met zich mee. Terwijl de twee partners zich bezighouden met het praktische, blijven ze streven naar een gedeelde visie die de gezamenlijke creativiteit en principes van de gezelschappen omvat. Daarbij willen ze een kwalitatieve ervaring waarborgen, zowel voor de 130 deelnemers uit gemeenschappen als voor het potentiële wereldwijde publiek dat in de stad aanwezig zal zijn tijdens het grootste sport- en cultuurevenement in de geschiedenis van Glasgow. De bestemming, de schepping van het verhaal, draagt evenals het festival ‘ruimte’ in haar hart. Dit jaar keren ze terug naar het ICAF, waar beide gezelschappen hun project ‘On Common Ground’ introduceren. De workshop is zowel praktisch als informatief en wil beoefenaars van community art inzicht bieden in dit unieke samenwerkingsverband tussen First Nations kunstenaars en een Schots theatergezelschap.

13.00 uur – Route 2 - Levensveranderende hiphop uit Cambodja I Tiny Toons (Cambodja) I Workshop In 2005 stelde Tuy Sobil zijn huis open voor een groep jonge kinderen die leefden en werkten op de straten bij hem in de buurt. Tuy zelf was net teruggekeerd naar Phnom Penh na een groot deel van zijn leven te hebben doorgebracht in vluchtelingenkampen in Thailand en later in onveilige, bende-doordrongen delen van Los Angeles. Na een strafrechtelijke veroordeling in de Verenigde Staten moest Tuy in 2004 terugkeren naar Cambodja. Als snel gingen er geruchten rond dat hij een succesvol breakdancer in Amerika was geweest, waarna meer en meer kinderen bij hem aanklopten voor danslessen. Zijn huis  

9  

werd een informeel buurthuis en het hart van een werkelijke hiphop beweging waar honderden kinderen en jongeren bij betrokken zijn. In deze workshop zullen ze hun verhaal vertellen, laten zien hoe ze werken in de context van de straten van Phnom Penh, en onderdelen van hun werkwijze demonstreren.

DEEL 2: VOORSTELLING 15:30 uur – Routes 1 & 2 - Solo for Lu – Archa Theatre (Tsjechië) I Solo voorstelling

Is mijn naam Ching, Chang of Chong? Hoe mysterieus is de Oriënt? Zullen de Chinezen over ons heersen? Een voorstelling door Jing Lu en Jana Svobodová gebaseerd op het ware levensverhaal van de Chinese actrice, zangeres en danseres. De voorstelling is een intieme vertelling over migratie van China naar Tsjechië, vol van tragedie, tegenspoed en ambitie. Daarnaast confronteert het ons met vragen over de wereld van vandaag en over de ambivalente relatie van het westen met China, die reikt van bewondering van de Oosterse cultuur tot angst voor China’s economische hegemonie. Jing Lu is een voortreffelijke muzikante en zangeres, en muziek speelt dan ook een grote rol in de voorstelling. De voorstelling bevat Tsjechische en Chinese dialecten (en, vast fijn voor u om te weten, Engelse ondertitels). Archa Theatre is een vooraanstaande hedendaagse theaterorganisatie uit Tsjechië. Ze hebben gewerkt met Vaclav Havel, hebben geholpen inspirerende makers uit het Westen naar Tsjechië te brengen (waaronder Bread & Puppet en Dogtroep), en hebben pasgeleden de kracht van community arts ontdekt. Hun thuishaven is een populair theater in de binnenstad van Praag, maar ze werken ook op locatie in provinciale plaatsen en de verblijfplaatsen van asielzoekers.

ROUTES 3 TOT 6 Je woont Kerri Schaefers seminar en de lunch bij, waarna je kunt kiezen voor één van vier lange workshops.

10 uur Seminar ‘Ruimte en Community Arts' I Kerrie Schaefer (Engeland) I Locatie: Theater Zuidplein In dit dagelijkse seminar zal Dr. Kerrie Schaefer samen met betrokken kunstenaars bespreken wat er de vorige dag op het programma stond. Daarnaast zal zij elke dag de

 

10  

meer theoretische aspecten van community art en ruimte verkennen. Een van de onderwerpen die ze bijvoorbeeld zal bespreken, is op welke manier een gemeenschap beschouwd kan worden als een creatieve ruimte, en community art als een dynamisch sociaal en artistiek proces waarin de mogelijkheden voor mensen om te zijn, te werken, te leven, en samen te creëren actief verbeeld en geconstrueerd worden. Tegelijkertijd roept het bestaan van de ruimte van een creatief proces en productie vragen op over macht en de dominante orde van kennis, betekenis en waarde. Enerzijds is community art in staat om door middel van creatieve, participatieve en democratische processen vaste, stabiele en bevestigde kennis te ondervragen of herdefiniëren. (Er is hier een helder verband tussen de groeiende grass-roots interesse voor community art in landen zoals Spanje en Portugal en de economische crisis die vooral jongeren treft). Anderzijds zou je ook de relatieve autonomie van deze ‘creatieve ruimte’ in twijfel kunnen trekken. Is deze creatieve ruimte niet al doordrongen van belangen en investeringen van bedrijven, overheid en andere groepen? Moeten we niet spreken van een creatieve ruimte van gemengde belangen en ingewikkelde verwantschappen? Hoe definiëren en creëren makers en deelnemers van community art ruimte voor het proces zonder de denkwijze van deze andere belanghebbenden te laten overheersen? En moeten we ons ook niet afvragen of deelnemers niet vermoeid raken van eindeloze processen? Waarom is het belangrijk dat de uitkomsten van het proces zichtbaar zijn voor publiek – voor een moment van open interpretatie zoals op dit festival – in plaats van terug te gaan tot het proces en de praktijk? Al deze vragen, en vele meer, worden besproken in dit seminar, met gasten van over de hele wereld die verfrissende en soms verrassende perspectieven bieden op de ruimte en plaats van community art. Kerrie Schaefer schreef haar promotieonderzoek over het werk van The Sydney Front, een Australisch performance ensemble. Van 1999 tot 2006 gaf ze les in drama aan de Universiteit van Newcastle. In 2007 besloot ze te gaan werken aan Exeter University in Engeland, waar ze momenteel een van de coördinatoren is van de Bachelor en Master opleidingen in Applied Theatre. Daarnaast werkt ze momenteel aan de publicatie Community Performance and Creative Adaptation, welke gepubliceerd zal worden door Palgrave MacMillan in 2015.

12 uur Lunch 13.00 uur START LANGE WORKSHOPS I Diverse locaties – Je kunt kiezen voor één van vier lange workshops aangeboden door verschillende gezelschappen.

13.00 uur – Route 3: Een kleurrijk muziekfestival | Luc Mishalle (België) Dit is een drie uur lange op productie gerichte muziekworkshop voor muzikanten van alle achtergronden en niveaus die bereid zijn een muziekinstrument mee te nemen. Samen met jou legt Luc eerst een basis van Marokkaanse ritmische patronen (shaabi, raï, gnawa) waarna de melodische patronen verweven worden tot een kleurrijke, feestelijke soort muziek. De deelnemers bepalen zelf de duur en de geluidsnuances van de stukken. Er zal genoeg ruimte zijn voor improvisatie en we besteden speciale aandacht aan de dynamiek van ‘call and response’ en de combinatie binair-ternair. Noten kunnen lezen is niet essentieel - veel van wat we doen zal geleerd worden door het te spelen op gehoor. Luc Mishalle is artistiek directeur van MET-X, het thuisfront voor muzikanten gebaseerd in Brussel. Voor vele jaren is hij een welbekend figuur geweest in zowel de professionele muziekscène als op straten en pleinen in de stad. Hij werkt zowel in de context van theater als in hedendaagse- en improvisatiemuziek. Zijn veelvuldige samenwerking met  

11  

Marokkaanse percussionisten heeft geresulteerd in de formatie van de muziekensembles Marakbar, Al-Harmonia, Remork en Marockin’ Brass.

13.00 – Route 4: Training People's Theatre the Philippine Way, DEEL 1 I P.E.T.A. (Filippijnen) De Philippines Educational Theater Association (PETA, opgericht in 1967) is een van oudste en meest gerespecteerde community arts-organisaties in Azië. Een van hun specialisaties is het trainen van ‘facilitators’ – op die manier kunnen ze werken met de inwoners van plattelandsdorpen en stedelijke sloppewijken en hun vaardigheden doorgeven op zo’n manier dat de kunstactiviteiten een blijvende invloed hebben na de initiële interventie. Bong Billones, het hoofd van PETA’s school voor People’s Theater, en Melvin Lee, associate artistiek directeur van Peta, zullen op een praktische wijze laten zien hoe dit gezelschap training geeft aan zijn trainers. Samen met jou verkennen ze op welke manier hun benadering van toepassing zou kunnen zijn op jouw eigen context. Let op: dit is een tweedaags proces.

13.00 – Route 5: Saying it with Puppets I Teatr Grodzki (Polen) I gevolgd door: een gesprek met Peter Schumann I Bread & Puppet (Verenigde Staten) I Interactieve workshop, voorstelling + informeel gesprek a. Teatr Grodzki werd opgericht in de zuidelijke Poolse Bielsko-Biala, een stad vlakbij de Tsjechische en Slowaakse grens. Het is een collectief van kunstenaars, docenten, en cultureel ondernemers dat tracht de levens van kwetsbare mensen positief te beïnvloeden door middel van participatieve kunst. Ze verbinden economische activiteiten en, wanneer noodzakelijk, therapie aan hun kunstactiviteiten. Ze maken poppentheater, films, foto’s en ze ontwerpen kleding. Het gezelschap leidt een printwinkel en, in de bergen buiten Bielsko-Biala, een hotel dat draaiende gehouden wordt door mensen met een beperking. In deze workshop zal Maria Schejbal, een van de oorspronkelijke leden van Grodzki, je een aantal eenvoudige technieken leren om poppen te maken, waarna je uitgenodigd wordt om deel te nemen aan een bijzondere voorstelling van een poppenspel over het leven van een jongeman waar ze jaren mee samengewerkt heeft. De naam is Magic Mountain or a few facts from M’s life. In de jaren ’80, toen Polen nog onder communistisch bestuur viel, lukte het Maria om toestemming te krijgen om naar de Verenigde Staten te reizen om te werken met het Bread & Puppet Theatre. Deze ervaring inspireert haar nog elke dag. Toen ze hoorde dat Peter Schumann naar Rotterdam zou komen, is ze onmiddellijk begonnen met het werven van fondsen in Polen. Dankzij haar inspanningen is ze in staat Teatr Grodzki Junior mee te nemen, een groep van poppenspelers van verschillende niveaus. Peter Schumann zal de workshop bijwonen. b. In het tweede deel van deze middag vertelt Peter Schumann, medeoprichter van Bread & Puppet, op een informele wijze over de vijftig jaar dat hij met dit bijzondere gezelschap gewerkt heeft. Vanaf de straten van Manhatten heeft Bread & Puppet door Europa, LatijnsAmerika en Noord-Amerika gereisd, en inspireerde mensen op elke plek waar ze waren. Dit is een unieke mogelijkheid om in gesprek te gaan met Peter – intiem en persoonlijk – over zijn werk, zijn dromen, en de rol van kunst in de wereld van vandaag.

 

12  

13.00 uur – Route 6: Participatieve Video I InsightShare (Engeland) I Workshop over methodologie InsightShare is een onbetwiste pionier op het gebied van participatieve video. Vanuit hun thuisbasis in Oxford reizen medewerkers met videoapparatuur rond de wereld om gemeenschappen in staat te stellen beelden te produceren waarmee ze kunnen relfecteren op hun levens. Voor hun ambitieuze project Conversations with the earth werkte InsightShare met inheemse bevolkingsgroepen aan een serie van grass roots films over klimaatverandering. Deze films werden vertoont op gerenommeerde erfgoedinstellingen, waaronder de Smithsonian in Washington D.C. In de loop van de jaren heeft InsightShare een zeer transparante, overdraagbare methodiek ontwikkelt waarin de kwaliteit van het proces en zelfredzaamheid centraal staan. Op het ICAF zullen een aantal van de meest ervaren InsightShare medewerkers, samen met één of meer trainers, aanwezig zijn om inzicht te bieden in de reikwijdte van hun werk - een unieke gelegenheid om op een directe manier hun werkwijze te ervaren.

ROUTES 7 EN 8 Eerst kies je uit één van twee workshops aangeboden door verschillende gezelschappen, waarna je de lunchvoorstelling van de PeerGrouP’s Ronde Tafel bijwoont. Om de middag te eindigen, woon je de Archa theatervoorstelling ‘Solo for Lu’ bij.

11 uur ICAF Speelplaats I Locatie: Theater Zuidplein DEEL 1: KIES EEN VAN TWEE KORTE WORKSHOPS 11 uur – Route 7 | Ik ben hier | Todo Community Film Productions (Nederland) | Filmvertoning + discussie Ik Ben Hier is een participatief videoproject geproduceerd door, met, en over leerlingen van de ISK, de Internationale Schakelklassen, in Utrecht. De jongeren van deze speciale middelbare school, die nog niet langer dan 18 maanden in Nederland wonen, richten zich met name op het leren van de Nederlandse taal en cultuur als voorbereiding voor hun deelname aan regulier onderwijs. Voor dit project creëerden twee groepen leerlingen onder leiding van twee professionele filmmakers hun eigen documentaires. De deelnemende leerlingen zijn tussen de 15 en 20 jaar – oud genoeg om hun eigen plannen te maken en te volgen, maar nog te jong om zelf te beslissen waar ze wonen. De jongeren zijn naar Nederland gekomen, omdat ze hun land moesten verlaten vanwege oorlog of politieke vervolging, of omdat één van hun ouders getrouwd is met een Nederlandse partner. De films zijn een vastlegging van hun nieuwe levens in Utrecht.     De jonge leerlingen van de ISK hebben het merendeel van het filmen, interviewen, editen en produceren van de documentaire zelf gedaan. Ze volgen het proces van het opbouwen van een nieuw bestaan in Utrecht, en vragen zich af: waar hou je aan vast en wat laat je los van het leven dat je achterlaat om een nieuw thuis in Nederland op te bouwen? Todo Films tracht sociale projecten op te starten en uit te dragen door middel van media en artistieke expressie. Hun focus ligt in het bijzonder op het gebruiken van participatieve video om een groep te laten samenwerken om een verhaal te vertellen of een boodschap

 

13  

uit te dragen. Karakteristiek voor hun aanpak is de deelname van mensen uit sociale groepen wiens stem zelden gehoord wordt, die geen toegang hebben tot deze soort technologie, en wiens beperkte kennis van de Nederlandse taal hen belemmert in het uiten van hun visies en ervaringen op een meer conventionele manier. Todo makers Femke Stroomer en Sanne Sprenger zullen na afloop van de filmvertoningen een discussie begeleiden.

11 uur – Route 8 | Zonder woorden / Sin Palabras | Marco Ferreira (Portugal) | Workshop Marco Ferreira (1975) is een van Portugals meest veelbelovende theatermakers en acteurs met een oprechte interesse voor het samenwerken met onervaren spelers. Hij genoot zijn opleiding aan de Evora Acting School waarna hij deelnam aan projecten met zowel Portugese als buitenlandse regisseurs, onder wie Eugenio Barba’s Odin Teatret. Vanaf 2000 begon hij, in samenwerking met het experimentele theatergezelschap Baal17, met het werken met gemeenschappen van het platteland. Sinds die tijd is hij meer en meer geïnteresseerd geraakt in participatief theater, genoot hij training in Finland en is hij momenteel bezig met het Community Theater masterprogramma van de Lisbon Theatre and Film School. In de loop der jaren merkte Marco op dat tijdens het artistieke proces degenen met de luidste stem de neiging hebben te domineren. Om die reden creëerde hij een nieuwe, visuele, non-verbale theatertaal die ten gunste is van degenen die niet goed raad weten met het gesproken woord. In deze workshop zal hij een aantal technieken en methoden uitlichten die je leren op welke manier je, zonder te praten, een poëtische, visueel mooie en betekenisvolle voorstelling kunt creëren. De workshop bevat tevens een voorbeeld van een korte voorstelling die hij gepresenteerd heeft op Portugal’s eigen community theater festival Mexe-II in Porto afgelopen november. In deze workshop nodigt Marco je uit om de artistieke aard van stilte te verkennen. Stilte is de sleutel tot oprechte expressie van lichaam en ziel, tot het creëren van collectieve non-verbale narratieven, tot het organiseren en representeren van individuele stemmen, en tot het uitbreiden van de creatieve ruimte voor deelname van de gemeenschap. Stilte kan een heel krachtige metafoor zijn voor de moderne samenleving, een die ons nieuwe perspectieven geeft op datgene wat ons omringt. Stilte kan ook een sociaal fenomeen zijn, de afwezigheid van geluid, een weg die ons verbindt met onze herinneringen, een bevoorrechte non-verbale vorm van communicatie, en een leerproces voor het samen creëren van nieuwe ethische waarden. Deze workshop gaat over de kracht van er zijn, hier en nu, en over het creëren van een gemeenschappelijke, poëtische, geritualiseerde ruimte met gebruik van onze werkelijke stem.

 

14  

DEEL 2: BRUNCHVOORSTELLING 13.00 uur - Routes 7 & 8: De Ronde Tafel I De PeerGrouP (Nederland)

In samenwerking met PeerGrouP, een gezelschap gespecialiseerd in locatietheater in landelijk Drenthe, creëren we een speciale editie van de Ronde Tafel. De tafel, ontworpen door Henry Alles, is een kunstobject, een beweegbaar restaurant plus keuken, en een podium voor lokale verhalen over de gerechten die ter plaatse gemaakt en geserveerd worden. Speciaal voor het ICAF heeft Henry zijn ronde tafel op het erf van de zorgboerderij de Buytenhof in het landelijke Rhoon opgesteld. Maximaal 49 gasten kunnen plaatsnemen aan de ronde tafel met een diameter van maar liefst 9 meter. De kok en de spelers, die in het midden staan, nemen je vervolgens mee op een gastronomische reis langs producten van hier en verhalen van daar, waaronder de jouwe. Met elkaar een maaltijd delen is bijzonder. Aan tafel zijn we onszelf, met al onze eigenaardige manieren en smaken. Aan tafel kun je over bijna alles praten. Ook over hoe de dingen zijn geworden zoals ze zijn - wijzelf, ons voedsel en onze natuurlijke omgeving. Samen met jou zal de Ronde Tafel nieuw materiaal toevoegen aan het voortdurende verhaal dat het gedurende zes jaar heeft verzameld. Een vertelling voor het hoofd, het hart en de maag.

DEEL 3: VOORSTELLING 15.30 uur – Routes 7 & 8: Solo for Lu | Archa Theatre (Tsjechië) | Solo voorstelling

 

15  

Is mijn naam Ching, Chang of Chong? Hoe mysterieus is de Oriënt? Zullen de Chinezen over ons heersen? Een voorstelling door Jing Lu en Jana Svobodová gebaseerd op het ware levensverhaal van de Chinese actrice, zangeres en danseres. De voorstelling is een intieme vertelling over migratie van China naar Tsjechië, vol van tragedie, tegenspoed en ambitie. Daarnaast confronteert het ons met vragen over de wereld van vandaag en over de ambivalente relatie van het westen met China, die reikt van bewondering van de Oosterse cultuur tot angst voor China’s economische hegemonie. Jing Lu is een voortreffelijke muzikante en zangeres, en muziek speelt dan ook een grote rol in de voorstelling. De voorstelling bevat Tsjechische en Chinese dialecten (en, vast fijn voor u om te weten, Engelse ondertitels). Archa Theatre is een vooraanstaande hedendaagse theaterorganisatie uit Tsjechië. Ze hebben gewerkt met Vaclav Havel, hebben geholpen inspirerende makers uit het Westen naar Tsjechië te brengen (waaronder Bread & Puppet en Dogtroep), en hebben pasgeleden de kracht van community arts ontdekt. Hun thuishaven is een populair theater in de binnenstad van Praag, maar ze werken ook op locatie in provinciale plaatsen en de verblijfplaatsen van asielzoekers.

ROUTES 9 EN 10 Je begint met de lunchvoorstelling van de PeerGrouP’s Ronde Tafel en vervolgens kies je tussen één van twee workshops aangeboden door verschillende gezelschappen. Na de workshops woon je de ACTA theatervoorstellingen ‘Ticky Picky Boom Boom’ bij.

DEEL 1: LUNCHVOORSTELLING 11 uur – Routes 9 & 10: De Ronde Tafel | De PeerGrouP (Nederland)

In samenwerking met PeerGrouP, een gezelschap gespecialiseerd in locatietheater in landelijk Drenthe, creëren we een speciale editie van de Ronde Tafel. De tafel, ontworpen door Henry Alles, is een kunstobject, een beweegbaar restaurant plus keuken, en een podium voor lokale verhalen over de gerechten die ter plaatse gemaakt en geserveerd worden. Speciaal voor het ICAF heeft Henry zijn ronde tafel op het erf van de zorgboerderij de Buytenhof in het landelijke Rhoon opgesteld. Maximaal 49 gasten kunnen plaatsnemen aan de ronde tafel met een diameter van maar liefst 9 meter. De kok en de

 

16  

spelers, die in het midden staan, nemen je vervolgens mee op een gastronomische reis langs producten van hier en verhalen van daar, waaronder de jouwe. Met elkaar een maaltijd delen is bijzonder. Aan tafel zijn we onszelf, met al onze eigenaardige manieren en smaken. Aan tafel kun je over bijna alles praten. Ook over hoe de dingen zijn geworden zoals ze zijn - wijzelf, ons voedsel en onze natuurlijke omgeving. Samen met jou zal de Ronde Tafel nieuw materiaal toevoegen aan het voortdurende verhaal dat het gedurende zes jaar heeft verzameld. Een vertelling voor het hoofd, het hart en de maag.

DEEL 2: KIES 1 VAN 2 KORTE WORKSHOPS 13.00 uur – Route 9: Samenwerkende buren in Sevillia: Hoe de Bernarda Albla productie ontstond | Atalaya – TNT (Spanje) | Workshop Atalaya-TNT is een professioneel theatergezelschap en laboratorium uit Sevilla, Spanje. Het gezelschap heeft een internationale reputatie opgebouwd vanwege haar innovatieve producties. Een paar jaar geleden besloot Atalaya haar deuren te openen voor haar directe buren in het gebied van El Vacie. In deze workshop zullen leden van het gezelschap een reconstructie geven van de buitengewone relatie die ze sindsdien met Roma vrouwen opgebouwd hebben. Als deel van deze workshop worden fragmenten vertoond van de professionele documentaire die de Spaanse landelijke televisie maakte over deze unieke samenwerking.

13.00 uur – Route 10: Participatief Theater in Iran I InterAct (Iran/Nederland) I Workshop In december 2013 vond er in Teheran een uniek evenement op het gebied van theater plaats. De titel was The Odor en vond plaats in een voormalig badhuis. Toeschouwers namen deel aan een interactieve voorstelling over het leven onder een totalitair regime, over de behoefte zeggenschap te hebben over je eigen leven en over de hoop op verandering en vrijheid. Het evenement was gesloten: elke acteur nodigde twee bekenden uit. Een professionele filmploeg legde de voorstelling vast, en de documentaire die daaruit voortkwam zal, voor het eerst buiten Iran, vertoont worden in deze ICAF workshop. The Odor is ook opgenomen in de shortlist van een Iraans theaterfestival later in dit voorjaar. In deze workshop delen regisseur Nasrin Ghasemzadeh (voorheen bekend actrice) en schrijver en producent Farhad Foroutanian hun ervaringen over hun poging participatief theater van de grond te krijgen in Iran. De afgelopen jaren hebben ze door middel van een serie workshops hun interactieve benadering van theater geïntroduceerd aan studenten, acteurs en andere geïnteresseerden. De mensen die ze hebben opgeleid, zijn sindsdien hun eigen interactieve theater begonnen in ziekenhuizen en op booreilanden. Recentelijk hebben ze een eigen theatergezelschap gevormd, met wie ze The Odor hebben gespeeld. Nasrin Ghasemzadeh en Farhad Foroutanian gebruiken de kracht van theater om het publiek op het podium uit te nodigen. Het publiek ervaart zodoende niet alleen de emoties en verhalen van de acteurs, ze kan ook zelf acteren en in dialoog gaan met de acteurs en met elkaar. Met hun gezelschap InterAct hebben Nasrin en Farhad voorheen deelgenomen aan een interactief theaterproject over vluchtelingen, genaamd Without Invitation (Rotterdam Culturele Hoofdstad van Europa 2001). Ook hebben ze theatervoorstellingen gemaakt over veiligheid in scholen en, in de context van stedelijke vernieuwing, over

 

17  

afscheid nemen van een woonbuurt. Daarnaast hebben ze samengewerkt met bekende theatermakers zoals Dries Verhoen (No Man’s Land) en Alan Yadegarian (Persians).

DEEL 3: VOORSTELLING 15.30 uur – Routes 9 & 10: Ticky Picky Boom Boom I acta Community Theatre (Engeland) I Voorstelling

Acta is een bekend gezicht bij het ICAF sinds 2003. Dit jaar zal dit gezelschap, afkomstig uit Bristol, vergezeld worden door de ‘Malcolm X Ouderen’, een groep Caribische vrouwen met wie zij nu een aantal jaren samenwerkt. De groep heeft recent een eigen voorstelling gecreëerd rondom Caribische volksverhalen, die ze hebben gespeeld op basisscholen. De naam van de voorstelling komt uit een van de verhalen, over Anansi de spin, een personage dat ook voorkomt in Nederlands-Caribische en Surinaamse folklore.

17.30 uur Diner AVONDPROGRAMMA Je begint de avond met het bijwonen van één van twee voorstellingen, waarna we om 20.30 gezamenlijk de laatste voorstelling van de dag bijwonen. Om de dag af te sluiten kun je dansen en muziek maken op het Late Night Stage.

 

18  

19 uur Women Connected I Rotterdams Wijktheater (Nederland) I Voorstelling | Locatie: Theater Zuidplein

In dit tweeluik introduceren we ‘Women Connected’, het nieuwe lange termijn vrouwenproject geregisseerd door Kaat Zoontjens van het RWT. In deel één, ‘Bekende vreemden’ ontmoeten we vier vrouwen die in dezelfde straat wonen. Iedereen heeft een mening over elkaar. Op een dag komt een nieuwkomer hun levens binnen. Wie is zij in hemelsnaam? Geleidelijk leren de vreemdeling en de vier vrouwen elkaar kennen. Uiteindelijk blijkt de werkelijkheid anders te zijn dan wat iedereen verwachtte. Deel twee, ‘Sahra’, is een solovoorstelling gespeeld door Sahra Muse, een Somalische moeder van drie kinderen. Wanneer de moeder van Sahra haar vraagt terug te keren naar haar vaderland, wordt ze geconfronteerd met vragen als ‘waar behoren ik en mijn kinderen werkelijk?’ Vol van passie en humor zoekt Sahra naar antwoorden en vertelt ze over haar leven in Somalië en Nederland. ‘Sahra’ is de eerste van de hopelijk vele solo portretten die Kaat Zoontjens van plan is te maken in de komende jaren onder de naam Women Connected, bij voorkeur in samenwerking met partners uit andere landen. Dus voel je uitgenodigd om Kaat te benaderen na de voorstelling…

19 uur The Far Side I UpState Theatre (Ierland) I Film + voorstelling | Locatie: Islemunda The Far Side ging in première op het Drogheda Arts Festival 2013 met een uitverkochte voorstelling in het Droichead Arts Centre en toerde vervolgens naar the Light House Cinema voor acht avondvoorstellingen op het Dublin Fringe Festival 2013. Deze veelgeprezen voorstelling (★★★★★ Irish Times) biedt een intieme kijk op een Ierse stad aan de hand van de herinneringen van zeven lokale bewoners. De voorstelling is een vastlegging van diverse perspectieven, gebracht met een dosis typische Ierse humor, maar is niet zonder momenten van oprechte persoonlijke reflectie. Hedendaagse kunst vermengd met lokaal, persoonlijk en veelgeliefd erfgoed in een unieke en onsentimentele cocktail voor het hier en nu. Onder leiding van kunstenaar Feidlim Cannon (Brokentalkers) ontwikkelen zeven spelers een hedendaagse, levende geschiedenis die de sociale geschiedenis van een Ierse stad verkent door middel van persoonlijke herinneringen over het ouder worden en leven in deze plaats.

 

19  

Upstate Theatre Project en The Far Side verkennen de universele waarheden en bezigheden van onze burgers, en het resultaat van dit proces geeft het publiek iets dat ook zij in context kunnen brengen. Iedere stad heeft ten slotte een eigen far side. Door het gezamenlijke optreden van professionele kunstenaars en burgers, en door de samensmelting van film en live optreden, is the Far Side hedendaags in zowel vorm als inhoud. De productie vervaagt niet alleen de grenzen tussen genres, maar brengt ook het lokale en het universele samen door het prisma van geliefde TV programma’s, filmkunst en zang, en viert een geschiedenis van mensen zelf, en van een stad gedeeld door een rivier. Regisseur Feidlim Cannon, de gastheer van de avond, legt uit: “Op het podium zijn er schermen. Op de schermen zijn de prachtige zeven: Elma, Ged, Gerry, James, John, Roisin en Vivienne. De ‘zeven’ zijn de schrijvers en spelers van deze voorstelling. The Far Side is het resultaat van een donderdags avondgezelschap. Een gezelschap voor het herstel van verhalen. Een gezelschap waar je kijkt naar je geschiedenis als een reeks van geschreven en ongeschreven narratieven. Een gezelschap waar dagelijkse levenservaringen worden besproken om een tapijt van herinneringen te creëren. Van je eerste kus tot waar je heengaat als je sterft. Het stuk dat je zult kijken is de vastlegging van herinnering. Deze avond delen de ‘zeven’ hun verhalen met jou”. Upstate Theatre Project werd opgericht in 1997 en streeft sinds het begin naar een beoefening gebaseerd op samenwerking en participatie. Upstate is een kunstorganisatie betrokken bij gemeenschappen en collectieve benaderingen die de principes van een culturele democratie willen behouden. Door middel van hun werk pleit Upstate voor sociale verandering en wil het de vooroordelen van het publiek over wie de wereld om ons heen vormgeeft uitdagen.

20:30 uur A House for Bernarda I Atalaya TNT (Spanje) I Voorstelling I Locatie: Theater Zuidplein

Een spectaculaire voorstelling uit Spanje met Romavrouwen uit Sevilla Het was een van de grootste hits van het Spaanse theaterseizoen van vorig jaar: een productie van Garcia Lorca’s House of Bernarda Alba, gespeeld door acht Roma vrouwen uit de moeilijk leefbare buurt El Vacie in Sevilla. De voorstellingen werden opgevoerd voor uitverkochte zalen in het hele land, en de pers bewonderde de buitengewone kracht van deze vrouwen, die het script aanpasten aan hun eigen leefomstandigheden. De vrouwen werden bijgestaan door professionals van het gerenommeerde theatergezelschap Atalaya, wiens hoofdkwartier zich direct naast de El Vacie bevindt. Een aantal jaren geleden besloot het gezelschap om haar activiteiten toegankelijker te maken voor haar directe buren. Het onmiddellijke resultaat van dit gebaar was de unieke samenwerking die tot deze productie leidde.  

20  

Het stuk, geschreven door Lorca vlak voor zijn overlijden in de Spaanse Burgeroorlog van 1936, vertelt het verhaal van een huis op het platteland van Andalusia. Drie generaties vrouwen, met aan het hoofd de vrij dominante Bernarda Alba, proberen samen te leven in deze plaats – een met hoogte- en dieptepunten en heel wat spanning. De voorstelling verkent op effectieve wijze allerlei soorten spanning, passie, en verhoudingen tussen man en vrouw vanuit het perspectief van Roma vrouwen. De productie blijft een levensveranderende ervaring voor deze geweldige vrouwen. Zonder een formele vorm van onderwijs gevolgd te hebben, heeft het hen in staat gesteld hun thuis en huishoudelijke taken voor het eerst van hun leven te verlaten – en de kinderen over te laten aan de zorg van hun echtgenoten – om rond te reizen door Spanje en nu op reis te gaan, met het vliegtuig, naar Rotterdam. Atalaya-TNT is een toonaangevend theatergezelschap en experimenteel laboratorium in Spanje met als doel het creëren van poëtische voorstellingen met en voor mensen ongeacht hun culturele achtergrond, sociale status of leeftijd. Het dubbele gezelschap (Atalaya is het productiehuis en TNT is het lab; de naam staat voor ‘Territory of New Times’) is internationaal georiënteerd en ontving in 2008 de Spanish National Theatre Award.

21.30 uur Late Night Stage

 

21  

VRIJDAG 28 MAART 2014 De dag bestaat uit 10 verschillende routes, waarvan je er één kunt volgen: − − −

Routes 1 tot 4 bestaan uit het seminar, lunch en een lange workshop. Routes 5 tot 8 bestaan uit een lunchvoorstelling, een korte workshop en een middagvoorstelling. Routes 9 en 10 bestaan uit een korte workshop, lunch en een middagvoorstelling.

’s Avonds kun je eerst kiezen tussen twee voorstellingen, waarna we gezamenlijk de laatste voorstelling van de dag bijwonen.

ROUTES 1 – 4 Je woont Kerri Schaefers seminar en de lunch bij, waarna je kunt kiezen voor één van vier lange workshops.

10 uur Seminar ‘Ruimte voor Community Arts’ I Kerrie Schaefer (Engeland) I Locatie: Theater Zuidplein In dit dagelijkse seminar zal Dr. Kerrie Schaefer (Exeter University) samen met betrokken kunstenaars bespreken wat er de vorige dag op het programma stond. Daarnaast zal zij elke dag de meer theoretische aspecten van community art en ruimte verkennen. Vandaag besteedt ze aandacht aan een recent project in Noord-Ierland, ‘Crows on the Wire’, een theaterproject met, voor, en over politiemannen, en voor degenen die geraakt zijn door de geschiedenis en thema’s van dit werk. ‘Crows on the Wire’ gaat over de overgang van wat voorheen de Royal Ulster Constibulary (RUC) heette naar wat bekend kwam te staan als Police Services Northern Ireland (PSNI) na het Goede Vrijdag Akkoord dat formeel een eind maakte aan het gewelddadige conflict dat bekend staat als ‘The Troubles’. Het stuk, geschreven door Jonathan Burgess, is gebaseerd op authentieke verhalen van individuele politiemannen, en gaat over hun frustratie tijdens de transformatie die op een diepgaande wijze van invloed was op hun gevoel van identiteit. In november 2013 is dit stuk opgevoerd in heel Noord-Ierland en leidde na de voorstellingen tot bezielde discussies. Het project zal gepresenteerd worden door Dr. Matt Jennings (University of Ulster) die dramaturg was voor de toneelschrijver en het proces bestudeerde vanuit een academisch perspectief. Dit zal hij samen doen met Dr. Mhairi Sutherland, beeldend kunstenares, curator en docente. Zij was de community-engagement coördinator van ‘Crows on the Wire’ vanuit het Verbal Arts Center, de initiatiefnemer en producent van het project.

12 uur LUNCH | Locatie: Theater Zuidplein

 

22  

13.00 uur START LANGE WORKSHOPS I Diverse locaties – Je kunt kiezen voor één van vier lange workshops aangeboden door verschillende gezelschappen.

13.00 uur – Route 1: Training People’s Theatre the Philippine Way, DEEL 2 I P.E.T.A. (Philippines) I Workshop De Philippines Educational Theater Association (PETA, opgericht in 1967) is een van de oudste en meest gerespecteerde community arts-organisaties in Azië. Een van hun specialisaties is het trainen van ‘facilitators’ – op die manier kunnen ze werken met de inwoners van plattelandsdorpen en stedelijke sloppewijken en hun vaardigheden doorgeven op zo’n manier dat de kunstactiviteiten een blijvende invloed hebben na de initiële interventie. Bong Billones, het hoofd van PETA’s school voor People’s Theater, en Melvin Lee, associate artistiek directeur van PETA, zullen op een praktische wijze laten zien hoe dit gezelschap training geeft aan zijn trainers. Samen met jou verkennen ze op welke manier hun benadering van toepassing zou kunnen zijn op jouw eigen context. Let op: dit is een tweedaags proces.

13.00 uur – Route 2: Merlijn Twaalfhoven I gevolgd door: Choral Singing and the Sacred Harp I La Vie Sur Terre (Nederland) en Bread & Puppet (Verenigde Staten) I Filmvertoning + Geïmproviseerde zang a. Première: Station East - breaking the invisible wall (een film van Adam Sèbire, Australië). Buren in de Roma ghetto in Prešov, Slowakije, willen een muur bouwen om te voorkomen dat Roma kinderen groente en fruit stelen uit hun tuinen. Componist Merlijn Twaalfhoven gelooft dat er andere manieren zijn om de verharde relaties tussen de twee groepen te verzachten. Met een team van muzikanten en organisatoren uit Duitsland, Nederland, Polen, en Slowakije ontwierp hij een muziekfestival waar Roma’s en nietRoma’s samen optreden. Op deze manier raakten ze het puntje van een ijsberg die bestaat uit culturele verschillen en diepgeworteld wantrouwen. Merlijn Twaalfhoven, een welbekende Nederlandse componist van community music, is aanwezig om te vertellen over zijn film en over dit recente project. Al een aantal jaar onderneemt hij soortgelijke initiatieven om verdeelde bevolkingsgroepen, zoals in Cyprus en Israel-Palestina, dichter tot elkaar te brengen. Op ICAF-5 speelde hij zijn spectaculaire interactieve muziekstuk The Air we Breathe. b. Samen met haar echtgenote Peter maakt Elka Schumann een belangrijk deel uit van Bread & Puppet’s vijftig jarige geschiedenis en van hun boerderij, museum en theater net buiten Glover, Vermont. Speciaal voor het ICAF biedt Elka een interactieve workshop aan over koorzang op Sacred Harp muziek. Ze kwam hier voor het eerst mee in aanraking door Bread & Puppet’s contact met de lokale gemeenschappen in Vermont, waar ze de Sacred Harp choral group ontdekte. Hoewel het merendeel van de Sacred Harp liederen religieus is, is Bread & Puppet dit niet. Ze zijn gewoon gaan houden van de verouderde taal en de mooie harmonieën. En we denken dat u dat ook zult doen.

 

23  

13.00 uur – Route 3: Cornerstone (Los Angeles, Verenigde Staten) & Zid Theatre (Nederland) I Workshop Cornerstone Theatre (Los Angeles) wordt beschouwd als een van de belangrijkste community-based theatergezelschappen in de Engels-sprekende wereld. Opgericht in 1986, specialiseerde het gezelschap zich de eerste zes jaar in de plattelandsgemeenschappen van de Verendigde Staten, waar ze samen met lokale bewoners klassieke teksten ombouwden en herschreven. In 1992 verhuisde het gezelschap naar Los Angeles en begon de exclusieve focus op klassieke teksten te verleggen naar een nieuwe dramaturgie gebaseerd op persoonlijke ervaringen van de deelnemers, die van elke walk of life komen. In deze workshop nemen toneelschrijver en medeoprichter van Cornerstone Peter Howard, designer Nephelie Andonyadis, performer Marcenus Earl, en directrice Juliette Carrillo ons mee langs de fascinerende en inspirerende geschiedenis van het gezelschap. Op een interactieve manier zullen ze de artistieke en sociale methoden die dit gezelschap zo succesvol hebben gemaakt verkennen. In het tweede deel van deze workshop worden de Cornerstone kunstenaars vergezeld door Karolina Spaic van Zid Theater Amsterdam om te demonstreren hoe de twee gezelschappen de afgelopen twee weken hebben samengewerkt aan Zid’s nieuwste productie: Van de werelddaken (geprogrammeerd op zaterdagavond). Net als Cornerstone is Zid geïnteresseerd in het ombouwen van de klassiekers voor community doeleinden, maar het komt van een heel andere achtergrond. Het gezelschap, dat sterk beïnvloedt is door Eugenio Barba’s International School for Theatre Anthropology, reisde eerst rond de wereld voordat het zich definitief vestigde in Kolenkit - een moeilijke wijk in Amsterdam. Daar hebben ze zichzelf ontwikkelt tot een succesvol community-based theatergezelschap.

13.00 uur – Communal Composition from a Secret Place: Accessing Hidden Musical Brain Power I Michael Romanyshyn (Verenigde Staten) Deze workshop is ontworpen voor muzikanten, performers, en voor iedereen die geïnteresseerd is in een uitdagende muzikale samenwerking. We werken met de vorm van een symfonie van vier delen en produceren in drie uur een kort symfonisch werk met de naam: The City of Empty Rooms. De partituur zal al samenwerkend gemaakt worden tijdens de workshop. Het niveau van jouw muzikale talent of vaardigheid is niet belangrijk. Het gaat om je bereidheid om te luisteren, te delen en te spelen. De enige voorwaarde voor de workshop is dat je een eigen muziekinstrument meebrengt. Poëtische bijdragen door vluchtelingen in elke taal worden aangemoedigd. Michael Romanyshyn is een theaterkunstenaar, muzikant en componist. Hij was 17 jaar lang bij het Bread and Puppet Theatre voordat hij theaterruimten in New York City en in Maine oprichtte en bestuurde. Hij heeft gewerkt met groepen ervaren en onervaren muzikanten en kunstenaars aan theater- en muziekprojecten over de hele wereld, en ontwikkelde op samenwerking gebaseerde methoden van compositie en theaterproductie. Hij is de muzikaal directeur van Archa Theatre’s Allstar Refjudzi Band.

 

24  

ROUTES 5 EN 6 Je kunt eerst kiezen uit één van twee workshops aangeboden door verschillende gezelschappen, waarna je de lunchvoorstelling van de PeerGrouP’s Ronde Tafel bijwoont. Om de middag af te sluiten, woon je de productie ‘A view with a room’ van het Rotterdams Wijktheater bij.

11 uur ICAF SPEELPLAATS I Locatie: Theater Zuidplein DEEL 1: KIES EEN VAN TWEE KORTE WORKSHOPS 11 uur – Route 5: Performing Histories / Collaborative Methods in Search of a Form I Upstate Theatre, Ierland I Presentatie DEEL EEN met Declan Mallon, directeur van Upstate Theatre Project: Performing Histories. Upstate Theatre Project is een kunstorganisatie uit Drogheda, Ierland. Door middel van een methodologie gericht op samenwerking, streeft het naar het maken van originele op performance gebaseerde presentaties. Dit wordt bereikt door een proces met deelnemers van de community (als zijnde een community ‘of place or of interest’). Om die reden is Upstate’s workshopprogramma ontworpen als plek waar mensen samen kunnen werken met kunstenaars aan het realiseren van voorstellingen gebaseerd op thema’s, ideeën en onderwerpen waarin zij een gemeenschappelijke interesse delen. Dit deel van de workshop zal ‘The Far Side’ (de film die vertoond is op ICAF) in de context plaatsen van het Shared Heritage Programme. Dit initiatief streeft naar het creëren van een trilogie van projecten aan de hand van het archief van de orale geschiedenis van Drogheda. De gemeenschap kon onder leiding van een kunstenaar reageren op het archiefmateriaal en zoeken naar hedendaagse middelen van het re-presenteren van de onofficiële geschiedenis terug aan de gemeenschap – en maken zo werkelijk een geschiedenis van henzelf. DEEL TWEE door Feidlim Cannon van Brokentalkers: Collaborative Methods in search of a form. Brokentalkers (winnaars van de Total Theatre Award for Innovation, Experimentation & Playing with Form op het Edinburgh Fringe 2013) staan bekend als Ierland’s meest innovatieve en originele theatergezelschap, en maakt ambitieus, grensoverschrijdend werk. Ze zijn internationaal geprezen voor hun baanbrekende benadering van theater. Ze zijn een Iers gezelschap met een internationale oriëntatie – ze zijn gedreven om hun werk internationaal te spelen en relaties met internationale partners te ontwikkelen. Feidlim Cannon bespreekt de vorm van ‘The Far Side’, en betrekt zijn werk met Brokentalkers en hun verkenning van performance stijlen en presentatievormen in zijn zoektocht naar een ‘inclusive format’ voor zowel professionele als niet-professionele spelers.

11 uur – Route 6: Caravan of Dreams | EMPAF (Engeland) | Installatie en discussie In de week voorafgaand aan het festival heeft een mobiele geluidsstudio, bestuurd en bediend door een team van Junction Arts (Chesterfield, Engeland) door Nederland gereisd. De bus bevat een expositie van het werk van verscheidene community arts organisaties van het East Midlands Participatory Arts Forum (EMPAF) - een van de oudste netwerken in Engeland. Onderweg heeft Paul Steele met een kleine crew video impressies gemaakt van

 

25  

verschillende Nederlandse community art projecten in Brabant, Arnhem, Drenthe, Leeuwarden en in het westen van het land. De reis is medegeorganiseerd door CAL-XL en tijdens het ICAF is de EMPAF Caravan of Dreams te vinden in de studio van het RWT. Hier kunnen festivalbezoekers de expositie zien, luisteren naar de resultaten van wat Junction Arts tegen is gekomen op hun reis door de wereld van de Nederlandse community arts, en in contact komen met EMPAF medewerkers om de mogelijkheden voor een toekomstige samenwerking te bespreken. De partners van dit dynamische netwerk zijn vastbesloten om hun Caravan of Dreams mee terug te nemen naar de East Midlands. Deze zal gevuld zijn met concrete ideeën en afspraken met Europese partners over innovatieve en internationale community arts samenwerkingen in de toekomst. Kom aan boord…

DEEL 2: LUNCHVOORSTELLING De Ronde Tafel I De PeerGrouP (Nederland) I Locatie: de Buytenhof, een zorgboederij in Rhoon

In samenwerking met PeerGrouP, een gezelschap gespecialiseerd in locatietheater in landelijk Drenthe, creëren we een speciale editie van de Ronde Tafel. De tafel, ontworpen door Henry Alles, is een kunstobject, een mobiel restaurant plus keuken, en een podium voor lokale verhalen over de gerechten die ter plaatse gemaakt en geserveerd worden. Speciaal voor het ICAF heeft Henry zijn ronde tafel op het erf van de zorgboerderij de Buytenhof in het landelijke Rhoon opgesteld. Maximaal 49 gasten kunnen plaatsnemen aan de ronde tafel met een diameter van maar liefst 9 meter. De kok en de spelers, die in het midden staan, nemen je vervolgens mee op een gastronomische reis langs producten van hier en verhalen van daar, waaronder de jouwe. Met elkaar een maaltijd delen is bijzonder. Aan tafel zijn we onszelf, met al onze eigenaardige manieren en smaken. Aan tafel kun je over bijna alles praten. Ook over hoe de dingen zijn geworden zoals ze zijn - wijzelf, ons voedsel en onze natuurlijke omgeving. Samen met jou zal de Ronde Tafel nieuw materiaal toevoegen aan het voortdurende verhaal dat het gedurende de afgelopen zes jaar heeft verzameld. Een vertelling voor het hoofd, het hart en de maag.

15.30 – Routes 5 & 6: A view with a room | Rotterdams Wijktheater (Nederland) & ANU Productions (Ierland) | Voorstelling In een leegstaande winkel op nummer 19 van Dordtselaan, Rotterdam presenteren vier theatermakers de resultaten van een artistieke uitwisseling. Een aantal weken lang hebben

 

26  

Stefan van Hees (RWT, Rotterdam), Jasmina Ibrahimovic (RWT), Louise Lowe (ANU Productions, Dublin) en Caitriona Ennis (ANU) de fysieke ruimte van de winkel en de bijzonderheden van elkaars werkwijze verkent. Zowel RWT en ANU hebben op succesvolle wijze voorstellingen op locatie in hun eigen steden gemaakt. Een aantal jaar geleden was ANU bijvoorbeeld verantwoordelijk voor een intieme, baanbrekende voorstelling over het misbruik van tienermoeders door katholieke nonnen en heeft het RWT grootschalige spektakels gemaakt in Rotterdam’s Chinatown en de aan het water gelegen wijken van Charlois. Het doel van deze uitwisseling is het op locatie leren van elkaars creatieve processen en gevoeligheden. Het beginpunt was het leegstaande pand aan de straat waar de winkel gesitueerd is. Ter voorbereiding van de samenwerking hebben de Ierse partners Rotterdam bezocht en hebben de Nederlanders een bezoek aan Dublin gebracht. Voorafgaand aan de daadwerkelijke uitwisseling in Rotterdam hebben de partners ook gezamenlijk onderzoek door middel van social media ondernomen. Vandaag ziet u de uitkomst van wat deze interessante community-based theatermakers samen hebben gemaakt in twee weken tijd.

ROUTES 7 EN 8 Je begint met de lunchvoorstelling van de PeerGrouP’s Ronde Tafel en vervolgens kies je uit één van twee workshops aangeboden door verschillende gezelschappen. Na de workshop woon je de voorstelling van Debaj bij.

DEEL 1: BRUNCHVOORSTELLING De Ronde Tafel I De PeerGrouP (Nederland) I Locatie: de Buytenhof, een zorgboederij in Rhoon

In samenwerking met PeerGrouP, een gezelschap gespecialiseerd in locatietheater in landelijk Drenthe, creëren we een speciale editie van de Ronde Tafel. De tafel, ontworpen door Henry Alles, is een kunstobject, een mobiel restaurant plus keuken, en een podium voor lokale verhalen over de gerechten die ter plaatse gemaakt en geserveerd worden. Speciaal voor het ICAF heeft Henry zijn ronde tafel op het erf van de zorgboerderij de Buytenhof in het landelijke Rhoon opgesteld. Maximaal 49 gasten kunnen plaatsnemen aan de ronde tafel met een diameter van maar liefst 9 meter. De kok en de spelers, die in het midden staan, nemen je vervolgens mee op een gastronomische reis langs producten van hier en verhalen van daar, waaronder de jouwe.

 

27  

Met elkaar een maaltijd delen is bijzonder. Aan tafel zijn we onszelf, met al onze eigenaardige manieren en smaken. Aan tafel kun je over bijna alles praten. Ook over hoe de dingen zijn geworden zoals ze zijn - wijzelf, ons voedsel en onze natuurlijke omgeving. Samen met jou zal de Ronde Tafel nieuw materiaal toevoegen aan het voortdurende verhaal dat het gedurende de afgelopen zes jaar heeft verzameld. Een vertelling voor het hoofd, het hart en de maag.

DEEL 2: KIES EEN VAN TWEE KORTE WORKSHOPS 13.00 uur – Route 7: Creative Collaborations in Europe I EU community arts samenwerkingen (diverse landen) I Panel De afgelopen jaren hebben community arts organisaties de weg naar Brussel ontdekt. ICAF en RWT zijn betrokken geraakt in een Europees-Cultuur partnerschap genaamd COAST, samen met initiatiefnemer Acta uit Bristol, Expedition Metropolis uit Berlijn en Teatr Grodzki uit Bielsko-Biala. Deze samenwerking leidde op zijn beurt tot een nieuw succesvol EU-bod, deze keer van het Gruntvig programma. Op eenzelfde manier zijn het 5e Kwartier uit Haarlem en Archa Theatre uit Praag betrokken geweest bij een eigen Europese onderneming genaamd Karaoke, samen met partners uit Hongarije en Slowakije. In dit ronde tafel gesprek zullen verschillende deelnemers vertellen over hun ervaringen en advies geven aan partijen die in de toekomst een aanvraag willen doen. Is de Europese Unie de juiste weg nu landelijke en lokale budgetten voor kunst en cultuur toenemend onder druk komen te staan? Klaartje Bult, van de Creative Europe desk bij Dutch Culture, het bestuurlijke orgaan dat Europese kunst en cultuur aanvragen steunt, zal ook aanwezig zijn om vragen te beantwoorden. Het steunt het internationaal cultuurbeleid van Nederland, dat momenteel prioriteit verleent aan samenwerking met Duitsland, België, Spanje, Italië, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk.

13.00 – Route 8: Community Theatre in Portugal I A’Pele (Portugal) I Workshop A’Pele [Portugees voor ‘huid’] is een vooraanstaand theatergezelschap uit Portugal. Volgens MEXE, een tweejarig landelijk festival dat A’pele mede-organiseert, heeft Portugal een eigen, specifieke stijl van community theatre ontwikkelt: grootschalige producties met kleurrijke scènes in de buitenlucht waar 50 tot 100 buurtbewoners bij betrokken zijn. Hugo Cruz, artistiek directeur van A’Pele en MEXE, zal zijn benadering van community art à la Portuguesa demonstreren. Door middel van oefeningen, informele gesprekken en korte fragmenten van producties waar hij bij betrokken is geweest, geeft hij een fascinerende kijk op hedendaagse community arts in zowel zijn thuishaven Porto als in Portugal als geheel. Hugo Cruz is psycholoog en theatermaker in Portugal en Spanje. Hij is een van Portugals meest ervaren community art beoefenaars – werkend in gevangenissen, fabrieken, wijken en andere omgevingen. Naast zijn werk voor A’pele, publiceert en doceert hij aan de Universiteit van Porto en in het post-graduate community theatre programma aan de Porto Theatre Academy.

 

28  

DEEL 3: VOORSTELLING 15.30 uur – Routes 7 & 8: Global Savages I Debajehmujig (Canada) I Voorstelling Debajehmujig Storytellers, een Aboriginal kunstenaarscollectief dat gevestigd is op het Wikwemikong reservaat op Manitoulin Island, Canada, trok in de weken voorafgaand aan het ICAF in vol ornaat door de straten van Rotterdam. In de maand voordat ze in Rotterdam neerstreken waren ze in contact gebracht met een aantal lokale buurtactivisten en –vrijwilligers. Tijdens hun trektocht door de stad dienden deze Rotterdammers als de gidsen van de Indiaanse bezoekers. Gehuld in hun traditionele kledij werden de kunstenaars van Debajehmujig zo rechtstreeks in gesprek gebracht met mensen uit de achterban van de gidsen en met toevallige voorbijgangers. Deze verhalen verwerkten ze vervolgens in dagelijks bijgewerkte versies van hun ‘Global Savages’ performance. Op deze wijze krijgt een verhaal dat op Manitoulin al meer dan 18.000 jaar van generatie op generatie wordt overgeleverd nieuwe inbreng uit één van de grootste havensteden van de wereld. Het ICAF brengt u naar een plek ergens in de stad waar Debajehmujig vandaag bivakeert. Daar, rond een warm houtvuur, hoort u millenia-oude verhalen vermengd met hedendaagse anekdotes.

ROUTES 9 EN 10 Je begint met een workshop naar keuze, waarna een lunch wordt aangeboden en je een voorstelling bijwoont. Voor degenen onder jullie die het wat rustiger aan willen doen.

DEEL 1: KIES EEN VAN TWEE KORTE WORKSHOPS 11 uur – Route 9: Legislative Theatre | ImaginAction (Colombia / Verenigde Staten) & Formaat (Nederland) I Interactieve workshop Van 7 tot en met 13 maart hebben Hector Aristizábal en Luc Opdebeeck, beoefenaars bij het internationaal gerenommeerde Theatre of the Oppressed, geëxperimenteerd met Boal’s wetgevende theatertechnieken bij het van Abbe Museum in Eindhoven. Hun interventie was deel van de arte útil [nuttige kunst] manifestatie bij het Van Abbe. Daar verkenden ze aan de hand van een anti-model samen met senioren bewoners van Eindhoven en lokale politici de wetmatige aspecten van politieke kwesties gerelateerd aan ouder worden. Ze zullen dit anti-model op het ICAF opvoeren. Je bent uitgenodigd om hierop verbaal of fysiek te reageren. Hector en Luc delen ook een aantal van hun methoden en leggen de ins en outs uit van Legislative Theatre, welke van Brazilië tot Afghanistan een effectief middel is gebleken voor het uitbreiden van de betrokkenheid van mensen bij het vormen van wetgeving.

11 uur – Route 10: Women Connected | Rotterdams Wijktheater (Nederland) I Workshop In deze interactieve workshop introduceert RWT theater- en filmmaakster Kaat Zoontjens haar plan voor een wereldwijde reeks van theaterportretten en films onder het project Women Connected. Vandaag wil ze een begin maken met deze ambitieuze onderneming, door je eerst te leren hoe je kleine portretten maakt met behulp van smart phones, en

 

29  

vervolgens hoe deze bewegende beelden en verhalen kunnen leiden tot een zelfredzame, nieuwe mix van zelfgemaakt community theatre en film op internet.

12 uur Lunch DEEL 2: VOORSTELLING 15:00 uur Huiskamer opera’s I Care and Culture (Nederland) I Voorstelling

Margreet Melman is een Nederlandse contrabassist met een flinke dot ervaring in community music. Drie jaar geleden begon zij aan een participatief kunstproject voor, door en met oudere bewoners van zorginstellingen. Dit leidde tot de oprichting van Care & Culture, waarmee ze momenteel diverse koorprojecten en huiskamer opera’s ontwikkelt, ook bij ouderen die nog steeds op zichzelf wonen. Zij werkt daarin samen met muzikanten, dansers en theatermakers. Met meer en meer werkeloze kunstenaars en een sterk toenemende vergrijzing zou deze vorm van samenwerking best wel eens de community art van de toekomst kunnen zijn. Kom en laat u zich verbazen door wat deze nieuwe vormen van artistieke samenwerking tussen jong en oud, kunstenaar en niet- kunstenaar allemaal teweeg brengen in verrassende contexten.

17.30 uur Diner

AVONDPROGRAMMA Je begint de avond met het bijwonen van één van twee voorstellingen, waarna we om 20.30 gezamenlijk de laatste voorstelling van de dag bijwonen. De dag wordt afgesloten met een concert van Orchestre Partout.

 

30  

19 uur Rencontre au pluriel [‘ontmoeting in het meervoud’] I K-Mu (Kinshasa) I Voorstelling I Locatie: Theater Zuidplein

In 2010 werd de muzikale theaterproductie Basal’ya Bazoba van K-Mu uit Kinshasa tweede in de Freedom to Create Award. K-Mu speelde het stuk, dat het verhaal vertelt van de gewelddadige vervolging van kindheksen, achter op een vrachtwagen in bijna alle wijken van Kindhasa, en trok daarmee meer dan 100.000 toeschouwers. De voorstelling onthulde in het bijzonder de rol die religie speelt bij het in stand houden van vooroordelen die leiden tot akelige praktijken zoals heksenjachten. Op ICAF-6 speelt K-Mu oprichter Toto Kisaku zijn autobiografische solo Recontre au pluriel [‘ontmoeting in het meervoud’] over zijn jeugd, zijn opleiding tot acteur, en zijn gecompliceerde relatie met Europa. Hij wordt op het podium vergezeld door componist en gitarist Toussaint Kimbembi (Engelse ondertiteling.)

19 uur Broers, Vriend & Go Hasigo I Umsindo (Zuid-Afrika), Stut (Nederland) I Voorstelling I Locatie: Theater Zuidplein

In november 2013 openden acteurs Hassen Oumhammed en Güner Güven van het Stut theater het Isigcawu festival in KwaMashu township in Durban, Zuid-Afrika. Hun tweeluik Friend/Mahmoud is deels geïnspireerd op hun eigen jeugd in de Utrechtse wijk Overvecht. In Durban ontmoetten Hassan en Güner twee jonge kunstenaars die zichzelf Umsindo noemen en die hun eigen culturele centrum leiden waar ze gratis kunstlessen geven aan de jeugd van het township. De twee jongens, die tweelingbroers zijn, zijn daarnaast krachtige spelers en samen maakten ze de Brothers, een heel fysieke maar ook metaforische voorstelling over het leven in het township en hoe dit zich verhoudt tot Zuid-Afrika als geheel. ICAF-6 is verheugd een platform te bieden aan beide voorstellingen. In de week

 

31  

voorafgaand aan ICAF, hebben Umsindo, Güner en Hassan een nieuwe korte voorstelling gemaakt onder leiding van Sharon Varekamp. Het stuk, genaamd Go Hasigo, verkent wat het is dat Nederland, Turkije, Marokko en Zuid-Afrika met elkaar verbindt, en hoe community art een brug kan vormen.

20:30 uur Leven: gebaseerd op een waargebeurd verhaal I Tiny Toones (Cambodja) I Voorstelling I Locatie: Theater Zuidplein

In 2005 stelde Tuy Sobil zijn huis open voor een groep jonge kinderen die leefden en werkten op de straten bij hem in de buurt. Tuy zelf was net teruggekeerd naar Phnom Penh na een groot deel van zijn leven te hebben doorgebracht in vluchtelingenkampen in Thailand en later in onveilige, bende-doordrongen delen van Los Angeles. Na een strafrechtelijke veroordeling in de Verenigde Staten moest Tuy in 2004 terugkeren naar Cambodja. Als snel gingen er geruchten rond dat hij breakdancer in Amerika was geweest, waarna meer en meer kinderen bij hem aanklopten voor danslessen. Zijn huis werd een informeel buurthuis en het hart van een werkelijke hiphop beweging waar honderden kinderen en jongeren bij betrokken zijn. Vandaag de dag begint Tuy’s dansgroep ook meer internationale aandacht te krijgen. Met de hulp van steun van het Prins Claus Fonds, die de groep structureel ondersteunt, is het ICAF trots om ruimte te creëren voor Tiny Toones’ spectaculaire Europese debuut.

21:30 uur Live Concert I Orchestre Partout (Nederland) I Voorstelling I Locatie: Theater Zuidplein Op hun pas uitgebrachte CD kunnen we lezen dat Orcheste Partout ‘niet zomaar een band is, het is een collectieve energie en een grote groep vrienden. In een wereld vol van Babel, is muziek onze universele taal’. Geïnspireerd door de Tsjechische Allstar Refjudzji Band benaderde Ted van Leeuwen asielzoekers in Alkmaar en Utrecht om uit te vinden of hij mensen kon aanmoedigen om zelf een ‘vluchtelingenorkest’ te beginnen. Het resultaat was niets minder dan wonderlijk - wat je vanavond zult meemaken bij dit exclusieve live concert van een van de meest interessante community music projecten uit Nederland. Opzwepende ju-ju beats, oude Sufi gedichten, een Indiaans harmonium, het krakende

 

32  

geluid van de Sudaneese woestijn – ze kunnen allemaal gevonden worden in Partout’s muziek. Het repertoire bevat nummers over liefde, verlangen, plezier en nostalgie.

 

33  

ZATERDAG 29 MAART 2014 De dag bestaat uit 10 verschillende routes, waarvan je er één kunt volgen: − − −

Routes 1 tot 5 bestaan uit het seminar, lunch en een lange workshop. Routes 6 tot 8 bestaan uit een lunchvoorstelling, een korte workshop en een middagvoorstelling. Routes 9 en 10 bestaan uit een korte workshop, lunch en een middagvoorstelling.

’s Avonds kun je eerst kiezen tussen twee voorstellingen, waarna we gezamenlijk de laatste voorstelling van de dag bijwonen.

ROUTES 1 – 5 Je woont Kerri Schaefer's seminar en de lunch bij, waarna je kunt kiezen uit één van vijf lange workshops.

10 uur Seminar ‘Ruimte voor Community Arts' I Kerrie Schaefer (England) I Location: Theater Zuidplein In dit dagelijkse seminar zal Dr. Kerrie Schaefer samen met betrokken kunstenaars bespreken wat er de vorige dag op het programma stond. Daarnaast zal zij elke dag de meer theoretische aspecten van community art en ruimte verkennen. Donderdag stond in het kader stond van kennismaking en het interactief onderzoeken van verschillende definities voor plaats en ruimte en community arts. Op vrijdag stond community arts in relatie tot politieke brandhaarden en conflictgebieden centraal. Vandaag verleggen we de aandacht naar een interactieve bestudering van de relatie tussen economie en community arts. Wat voor effect heeft de ‘Grote Recessie’ en daaraan verbonden nationaal en globaal economisch beleid (van ‘bezuiniging’ e.d.) gehad op community arts? Gedijdt community arts juist onder dit soort omstandigheden of niet? Hoe wordt community arts (en de kunsten in het algemeen) gewaardeerd, of juist niet, in tijden van economische voor- of tegenspoed (die wereldwijd gezien ook gelijktijdig kunnen voorkomen)? Hoe kunnen we met behulp van community arts ruimte creëren om alternatieven te bedenken of uit te proberen voor globalisering en neoliberalisme? Of moet het zich daar helemaal niet mee bezig houden? Al deze vragen, en vele meer, worden besproken in dit seminar, met gasten van over de hele wereld die verfrissende en soms verrassende perspectieven bieden op de ruimte en plaats van community art.

12 uur Lunch | Locatie: Theater Zuidplein

 

34  

13.00 uur START LANGE WORKSHOPS I Diverse locaties – Je kunt kiezen uit één van vijf lange workshops aangeboden door verschillende gezelschappen.

13.00 – Route 1: Dansende ballen | Básquet Beat (Spanje) Josep-Maria Aragay van Básquet Beat (Barcelona) verleidt jongeren die rondhangen op openbare basketbal veldjes in achterstandswijken om met muziek en dans in aanraking te komen door middel van choreografie en percussieve ritmes. Josep ontdekte de artistieke toepassingsmogelijkheden van basketbal toen hij als jongerenwerker in de noordelijke wijken van Barcelona actief was. Met vallen en opstaan ontwikkelde hij een methode waarin het geluid en ritme van het stuiten van een basketbal centraal staan. Het bleek een effectief instrument om met jongeren en volwassenen op buurtniveau te werken. Het brengt ze in contact met muziek en het brengt dynamiek de buurten in. De afgelopen maanden is Josep letterlijk de wereld over gereisd om in landen als Zuid Afrika, Uruguay, Colombia, de VS en Canada de effectiviteit van zijn methode te onderzoeken. In Rotterdam wil hij uitvinden of zijn methode ook hier kan aanslaan. ICAF bezoekers worden van harte uitgenodigd om met hem op de vloer aan de slag te gaan en zijn reiservaringen aan te horen en te aanschouwen.

13.00 – Route 2: Blue Angel [‘Blauwe engel’] I Big hART (Australië) Big hART ontwikkelt haar gestaag groeiende projecten bij voorkeur met zogenaamde 'creative producers'. Deze figuren zijn spinnen in gestaag groeiende webben die over het algemeen vele jaren in beslag nemen voor ze klaar zijn en die vele aspecten omvatten, zoals de hervorming van sociaal beleid, de betrokkenheid van de gemeenschap en het produceren van kunst van hoge kwaliteit. In aanloop naar ICAF heeft Big hART’s creatieve team, geleid door creatief producent Cecily Hardy en creatief directeur Scott Rankin internationale gelijkgestemenden uitgenodigd om hen te vergezellen in een uniek creatief ontwikkelingsproces in Rotterdam. Daar werken ze aan de creatie van Blue Angel – het meest recente Big hART project dat de wereld havensteden met elkaar wilt verbinden. In deze speciale ICAF thinktank, nodigt Cecily Hardy, de creative producer van Blue Angel [‘Blauwe Engel’] je uit om een kijkje te nemen in het werk dat ze verzameld en gemaakt heeft en om creatief mee te denken hoe ze dit fantastische plan werkelijkheid kan maken. Blue Angel: Verhalen van de zee en van onze slaven van de gemakzucht is een gelaagd project waarin naast andere onderdelen een theatrale voorstelling centraal staat waarin feitelijke scheepsverhalen worden verweven. Deze rijke verhalen vol van avontuur, solidariteit, worsteling, eenzaamheid, liefde, sex en plezier, fungeren als een lens waardoor de dagelijkse keiharde realiteit van miljoenen zeevaarders wordt bloot gelegd. Zij zijn de zwaarst uitgebuite arbeiders ter wereld. Ieder nacht drijven complete steden met arbeiders over onze oceanen, op weg om over een vloeibare snelweg onze consumentengoederen af te leveren. Toch zijn ze grotendeels onzichtbaar voor ons en hun tragische verhalen onbekend. Blue Angel wil hun verhalen vertellen. Internationaal in spirit, wil het dit project samen met partners in drie havensteden ontwikkelen, in meerdere talen en met oorspronkelijk materiaal dat in iedere stad ontwikkeld zal worden. Deze uitgebreide workshop is eigenlijk een open brainstorm sessie waarvoor ook vertegenwoordigers van de Rotterdamse haven, oude zeelieden en vakbonden worden uitgenodigd. Het is meteen de start van het creatief proces voor Blue Angel Rotterdam, naar aanleiding van intensief community engagement processes, onderzoek en ontwikkeling in Australie.

 

35  

13.00 – Route 3: Drie Artist-in-residencies doen verslag Dit jaar organiseerde ICAF drie Artist-in-Residencies. In samenwerking met CAL-XL en Kunstbedrijf Arnhem verbonden we beeldend kunstenaar Krista Burger van Heimprofi aan haar Slovaakse collega Edita Karkoschka uit Kosice. Zij experimenteerden met interventies in de openbare ruimte in het openbaar vervoer van Kosice en met bejaarden in Arnhem. Eveneens met hulp van CAL-XL linkten we Dansnest uit Breda aan choreograaf Filip van Huffel van Retina Dance Company (gevestigd in Nottingham, Engeland en in AntwerpenBerchem, België). Beide organisaties houden er van te werken met ongeoefende dansers op ongewone plekken. De derde ICAF residency was een samenwerking tussen Upstate Theatre uit Drogheda, Ireland en ons eigen Rotterdams Wijktheater. Onze Rotterdamse collega’s Stefan van Hees en Jasmina Ibrahimovic, die beiden grootschalige locatietheaterprojecten in buurten hebben gemaakt, werkten gedurende een paar weken samen met de Ierse theatermaakster Louise Lowe, die landelijke bekendheid geniet voor haar intieme, kleinschalige locatieprojecten. Vanmiddag reist u naar een speciale plek in Rotterdam Zuid om daar de tastbare en ontastbare resultaten van deze drie residencies te aanschouwen. Daarna gaan de drie teams met u in gesprek over wat deze uitwisselingen hen zoal hebben opgeleverd.

13.00 – Route: 4: Hacken van de Openbare Ruimte I Esther Slegh (Nederland) Ze is de drijvende kracht achter het tijdelijke museum voor willekeurige kunst en ontwierp op een artistieke manier een stedelijke tuin in Crooswijk: Esther Slegh. De Rotterdamse ontwerpster zal samen met andere ICAF deelnemers de praktische en wettelijke beperkingen voor ludieke interventies in de openbare ruimte van de stad verkennen. De meeste van ons komen de openbare ruimte binnen wanneer we door onze voordeur naar buiten stappen. Nederlandse burgers brengen gemiddeld 9 uur per week in de openbare ruimte door. Toch geeft het collectieve eigendom van deze ruimte de individuele burger weinig invloed op het daadwerkelijke ontwerp of het gebruik ervan. Commerciële partijen, vervoerbedrijven en met name de gemeenten spelen een veel grotere rol. Welke externe of interne beperkingen weerhouden burgers ervan om hun eigendom van de openbare ruimte op te eisen? En wat is de reikwijdte van deze grenzen; hoe ver kunnen wij persoonlijk deze grenzen oprekken? Door middel van tijdelijke interventies zul je deze grenzen opzoeken, bediscussiëren, visualiseren, oprekken en overschrijden. Samen met Esther maak je de grenzen zichtbaar en wie weet vervang je ze door iets dat positiever en persoonlijker is. Voor de avontuurlijken onder jullie.

13.00 – Route 5: Sokken|Ehud en Anat Shamai (Israel) Ehud en Anat Shamai zijn twee zeer ervaren beeldende kunstenaars uit Israel. Zij werken onder de naam Plastic Art Center in Hofit. Zij specialiseren zich in interculturele dialogen door middel van participatieve kunst en werken naast Palestijnen en Israelis ook met gemeenschappen in andere landen als Finland, Italië en Nieuw Zeeland. In 2011 vestigden ze tijdens een van hun projecten een Guiness wereldrecord met het grootste sokkenmozaiek dat ooit gemaakt is. In Rotterdam willen ze iets vergelijkbaars doen. Het enige dat daar voor nodig is zijn toevallige voorbijgangers en zo’n 6000 oude sokken (van die wezen, de helft van een paar dat niet meer compleet is). Hier is uw kans om in een ongewoon, leuk, ontwapenend kunstwerk verzeild te raken dat ongetwijfeld ook gesprekken dwars door culturen en over allerlei grenzen heen zal veroorzaken. En u raakt

 

36  

in één keer van al die sokken af die al jaren in uw laden vruchteloos op de terugkeer van hun partner wachten.

ROUTES 6 – 7 Je begint met de lunchvoorstelling van de PeerGrouP’s Ronde Tafel, waarna je kiest uit één van twee workshops van verschillende gezelschappen. Na de workshops woon je de voorstelling van Debajehmujig Storytellers bij.

11 uur ICAF Speelplaats I Locatie: Theater Zuidplein DEEL 1: LUNCH VOORSTELLING De Ronde Tafel I De PeerGrouP (Nederland) I Locatie: de Buytenhof, een zorgboederij in Rhoon

In samenwerking met PeerGrouP, een gezelschap gespecialiseerd in locatietheater in landelijk Drenthe, creëren we een speciale editie van de Ronde Tafel. De tafel, ontworpen door Henry Alles, is een kunstobject, een mobiel restaurant plus keuken, en een podium voor lokale verhalen over de gerechten die ter plaatse gemaakt en geserveerd worden. Speciaal voor het ICAF heeft Henry zijn ronde tafel op het erf van de zorgboerderij de Buytenhof in het landelijke Rhoon opgesteld. Maximaal 49 gasten kunnen plaatsnemen aan de ronde tafel met een diameter van maar liefst 9 meter. De kok en de spelers, die in het midden staan, nemen je vervolgens mee op een gastronomische reis langs producten van hier en verhalen van daar, waaronder de jouwe. Met elkaar een maaltijd delen is bijzonder. Aan tafel zijn we onszelf, met al onze eigenaardige manieren en smaken. Aan tafel kun je over bijna alles praten. Ook over hoe de dingen zijn geworden zoals ze zijn - wijzelf, ons voedsel en onze natuurlijke omgeving. Samen met jou zal de Ronde Tafel nieuw materiaal toevoegen aan het voortdurende verhaal dat het gedurende de afgelopen zes jaar heeft verzameld. Een vertelling voor het hoofd, het hart en de maag.

DEEL 2: KIES EEN VAN TWEE KORTE WORKSHOPS 13.00 uur – Route 6: Kunst maken met de Afrikaanse en Caraïbische Gemeenschap van Amsterdam I Untold & Bijlmerpark Theater (Nederland) I Workshop

 

37  

De Bijlmer ligt in Amsterdam Zuid-Oost. Het is een plek vol energie en diversiteit. Het Bijlmerpark is het culturele centrum van de wijk. Het programmeert spannende shows en ondersteunt lokale community arts en talentontwikkelingsprojecten. Het gebouw werd in 2008 officieel geopend, maar daar ging een uitgebreid samenwerkingstraject aan vooraf tussen circus Elleboog, het Krater theater en de Jeugdtheaterschool Zuidoost. Jeugdtheatergezelschap Untold is een van de vlaggenschepen van het Bijlmerpark theater. Ernestine Comvalius, de directeur van het Bijlmerpark Theater, en Otmar Watson, een van de drijvende krachten achter Untold en Obia (de voorstelling geprogrammeerd voor zondagmiddag) presenteren hun manier van werken.

13.00 uur – Route 7: The Making of Basal’ya Bazoba I K-MU (Congo) & Compagnie Dakar & Theatre Embassy (Nederland) I Workshop Basal'ya bazoba was een muziektheaterproject in Kinshasa, Congo. Het had als doel het thema van kindheksen onder de aandacht van de bevolking te brengen. In Kinshasa wonen naar schatting 20.000 kinderen op straat. Zo’n 70% van hen is dakloos geworden nadat familieleden hen beschuldigden van hekserij. Deze beschuldigingen gaven van armoe wanhopige ouders een excuus om hun kinderen uit huis te zetten. In 2009 sloegen Theatre Embassy, Compagnie Dakar en K-Mu théâtre de handen in een om een participatief kunstproject rond deze thematiek te beginnen. Ze gaven gratis toneelles aan deze kinderen en produceerden een uiterst succesvolle theatershow dat achterop een vrachtwagen door de hele stad werd opgevoerd voor zo’n 100.000 toeschouwers. Na iedere voorstelling volgde er een nagesprek waarbij ook van hekserij beschuldigde straatkinderen betrokken werden. Guido Kleene van Compagnie Dakar, de co-regisseur van de show, Toto Kisaku, artistiek leider van K-Mu en één van de acteurs in de show, en Berith Danse, de oprichter van Theatre Embassy, bespreken met behulp van videobeelden gezamenlijk de interculturele (noord-zuid), de sociale en de artistieke aspecten van dit baanbrekende project.

DEEL 3: VOORSTELLING 15.30 uur – Routes 6 & 7: Global Savages | Debajehmujig (Canada) I Performance Debajehmujig Storytellers, een Aboriginal kunstenaarscollectief dat gevestigd is op het Wikwemikong reservaat op Manitoulin Island, Canada, trok in de weken voorafgaand aan het ICAF in vol ornaat door de straten van Rotterdam. In de maand voordat ze in Rotterdam neerstreken waren ze in contact gebracht met een aantal lokale buurtactivisten en –vrijwilligers. Tijdens hun trektocht door de stad dienden deze Rotterdammers als de gidsen van de Indiaanse bezoekers. Gehuld in hun traditionele kledij werden de kunstenaars van Debajehmujig zo rechtstreeks in gesprek gebracht met mensen uit de achterban van de gidsen en met toevallige voorbijgangers. Deze verhalen verwerkten ze vervolgens in dagelijks bijgewerkte versies van hun ‘Global Savages’ performance. Op deze wijze krijgt een verhaal dat op Manitoulin al meer dan 18.000 jaar van generatie op generatie wordt overgeleverd nieuwe inbreng uit één van de grootste havensteden van de wereld. Het ICAF brengt u naar een plek ergens in de stad waar Debajehmujig vandaag bivakeert. Daar, rond een warm houtvuur, hoort u millenia-oude verhalen vermengd met hedendaagse anekdotes.

 

38  

ROUTES 8 EN 9 Je begint met een workshop naar keuze. Vervolgens krijg je de lunch aangeboden en woon je een voorstelling bij.

DEEL 1: KIES EEN VAN TWEE KORTE WORKSHOPS 13.00 – Route 8: Dansen voor de verandering I Dance United ( Engeland) I Film + Workshop Dance United is een gerenommeerde dansorganisatie dat een internationale reputatie heeft opgebouwd vanwege haar artistieke kwaliteit gekoppeld aan maatschappelijk engagement. Het gezelschap werkt bij uitstek met mensen in moeilijke, gemarginaliseerde omstandigheden en wiens mogelijkheden onvoldoende worden onderkend. Als onderdeel van ICAF 2011 en in samenwerking met stichting LUNA, voerde Dance United een zeer succesvol drie weken durend intensief dans project uit met dakloze jongeren in Moerwijk, Den Haag. Choreograaf Carly Annable Coop nodigt u van harte uit voor deze seminar annex workshop. Met behulp van professioneel geproduceerd film-materiaal gaat ze met u in gesprek over de methodiek van Dance United en de allerlaatste ontwikkelingen in hun werk. Sinds kort is het gezelschap namelijk ook betrokken bij dans- interventies in de geestelijke gezondheidszorg en bij gezinsprojecten, waarbij naast risico-jongeren ook ouders en andere familieleden betrokken worden.

13.00 – Route 9: Caravan of Dreams I EMPAF (Engeland) I Installatie en discussie In de week voorafgaand aan het festival heeft een mobiele geluidsstudio, bestuurd en bediend door een team van Junction Arts (Chesterfield, Engeland) door Nederland gereisd. De bus bevat een expositie van het werk van verscheidene community arts organisaties van het East Midlands Participatory Arts Forum (EMPAF) - een van de oudste netwerken in Engeland. Onderweg heeft Paul Steele met een kleine crew video impressies gemaakt van verschillende Nederlandse community art projecten in Brabant, Arnhem, Drenthe, Leeuwarden en in het westen van het land. De reis is medegeorganiseerd door CAL-XL en tijdens het ICAF is de EMPAF Caravan of Dreams te vinden in de studio van het RWT. Hier kunnen festivalbezoekers de expositie zien, luisteren naar de resultaten van wat Junction Arts tegen is gekomen op hun reis door de wereld van de Nederlandse community arts, en in contact komen met EMPAF medewerkers om de mogelijkheden voor een toekomstige samenwerking te bespreken. De partners van dit dynamische netwerk zijn vastbesloten om hun Caravan of Dreams mee terug te brengen naar de East Midlands. Deze zal gevuld zijn met concrete ideeën en afspraken met Europese partners over innovatieve en internationale community arts samenwerkingen in de toekomst. Kom aan boord…

12.00 Lunch | Locatie: Theater Zuidplein

 

39  

DEEL 2: VOORSTELLING 15.00 uur Huiskamer Opera’s I Care & Culture (Nederland) I Performance

Margreet Melman is een Nederlandse contrabassist met een flinke dot ervaring in community music. Drie jaar geleden begon zij aan een participatief kunstproject voor, door en met oudere bewoners van zorginstellingen. Dit leidde tot de oprichting van Care & Culture, waarmee ze momenteel diverse koorprojecten en huiskamer opera’s ontwikkelt, ook bij ouderen die nog steeds op zichzelf wonen. Zij werkt daarin samen met muzikanten, dansers en theatermakers. Met meer en meer werkeloze kunstenaars en een sterk toenemende vergrijzing zou deze vorm van samenwerking best wel eens de community art van de toekomst kunnen zijn. Kom en laat u zich verbazen door wat deze nieuwe vormen van artistieke samenwerking tussen jong en oud, kunstenaar en niet- kunstenaar allemaal teweeg brengen in verrassende contexten.

17.30 uur DINER AVOND PROGRAMMA Je begint de avond met het bijwonen van één van de twee voorstellingen, waarna we om 20.30 gezamenlijk de laatste voorstelling van de dag bijwonen. Om de dag af te sluiten kun je dansen en muziek maken bij het Late Night Stage.

19 uur La Frontera [‘de grens’] I TransFORMAS (Spanje) I Film I Locatie: Islemunda

 

40  

Frontera (2013) is een fascinerende professioneel geproduceerde speelfilm die volledig op locatie gedraaid is in gevangenis nabij Barcelona. Professionele acteurs en gewone gevangenen spelen de hoofdrollen en het verschil tussen beiden is niet waarneembaar. De film is het resultaat van een collectief maakproces dat plaats vond in de Quatre Camins gevangenis tussen januari en juli 2012. In 2013 won de film de prijs voor beste regie en beste mannelijke hoofdrol tijdens het Malaga Film Festival. La Frontera gaat over een toneelproject in een gevangenis dat plotseling wordt onderbroken door een verontrustend alarm. Het gevolg is dat de groep, bestaande uit zes gedetineerden en acht mensen van buiten, van de rest van de wereld wordt geïsoleerd in hun afdeling van de gevangenis. Het lijkt er op dat er een epidemie is uitgebroken en dat er daarom niemand in of uit mag. Het gebrek aan informatie, de angst, en de mogelijke besmetting zetten de onderlinge verhoudingen – en het individuele geduld - onder druk. Deze ervaring, waardoor de betrokkenen gedwongen worden om schuld en onschuld onder ogen te zien, verandert hun levens voor goed. Eva García, artistiek leider en producent vanTransFORMAS – en zelf één van de actrices in de film – is zelf aanwezig om de film in te leiden en uw vragen te beantwoorden.

19 uur Drei, Twie, Ein... Veuls dich al get? [1, 2, 3.. voel je je al goed?] I Buurttheater Mariaberg (Maastricht, Nederland) I Toneel I Locatie: Islemunda

Ze spelen in een Maastrichts dialect dat voor niet-Limburgers moeilijk te volgen zal zijn (zij zullen eerder de Engelse boventitels nodig hebben). Hun fysieke en absurdistische voorstelling hebben ze met elkaar gemaakt. Zij zijn een inter-generationele groep van een kleine dertig Maastrichtenaren. Hun visueel aantrekkelijke en emotioneel aangrijpende stuk is gebaseerd op interviews en improvisaties en gaat over alcoholisme, misbruik, school, ouder worden, eenzaamheid, kansarm en kansrijk, tradities en liefde. In deze indringende voorstelling dolen de spelers van vroeger naar nu. Willen deze mensen vooruit of achteruit? Ieder verdwaalt in zijn eigen web van herinneringen en verlangens en zoekt naar het antwoord op de belangrijkste vraag. Maar wat herinneren zij zich dan? En waar verlangen zij naar?

 

41  

20:30 uur Van de Werelddaken I Zid Theater met Cornerstone (Nederland en de Verenigde Staten) I Theater I Locatie: Theater Zuidplein

Standaardwerken over community art als Staging America (2003) en Local Acts (2005) roemen het werk van Cornerstone Theatre uit Los Angeles voor de manier waarop zij klassieke toneelstukken samen met gewone mensen uit dorpen en stadswijken ombouwen tot indrukwekkende producties. In plaats van de gemeenschap te verheffen tot het niveau van de grote klassiekers, verheffen ze juist de klassiekers tot het niveau van de gemeenschap door nieuwe rollen te schrijven, nieuwe personages te creëren en contexten en verhaallijnen aan te passen aan de plaatselijke realiteit. In Nederland heeft Zid Theater uit Amsterdam vergelijkbare ambities. Zo werkten ze vorig jaar met het prestigieuze repertoire van gezelschap Toneelgroep Amsterdam aan het Chekhov stuk De Russen. Hun meest recente onderneming is een community versie van de Romeinse tragediën van Shakespeare. In de laatste fase van deze productie werd Zid bijgestaan door een dramaturg, een regisseur, een ontwerper en een acteur van Cornerstone. In Van de werelddaken betreden 40 ongetrainde acteurs uit cultureel en sociaal gemengde wijken in Rotterdam en Amsterdam de politieke arena. Daarin praten zij over hun frustraties ten aanzien van de politiek en over hun dromen voor de toekomst. In deze dynamische productie die in nauwe samenwerking met buurtbewoners tot stand is gekomen, onderzoeken Zid en Cornerstone de impact van politiek op het dagelijkse leven van doodgewone mensen.

21.30 uur Late Night Podium

 

42  

ZONDAG 30 MAART 2014 11.45 uur Lunch I Locatie: Theater Zuidplein 12 uur HET LAATSTE GESPREK I Matt Jennings (Noord Ierland), Kerrie Schaefer (Engeland) en gasten I Locatie: Theater Zuidplein De afgelopen dagen hebben er vele gesprekken plaats gevonden over ruimte en community art. Sommigen waren wat formeler, zoals de ochtend seminars, en anderen waren informeel, zoals de Ronde Tafel, de onverwachte shows van Debajehmujig in de openbare ruimte van de stad, en de avond maaltijden waarbij ICAF kunstenaars als gastheer of vrouw fungeerden. Vandaag proberen Matt Jennings en Kerrie Schaefer samen met een aantal speciale gasten de vele losse eindjes die al deze gesprekken hebben opgeleverd aan elkaar te binden. Woorden, beelden, bewegingen, geluiden, Engels, Nederlands, Spaans, Tagalog, Zulu en creatieve nonverbale uitingen kunnen allemaal onderdeel vormen van deze experimentele poging om betekenis te halen uit wat ICAF-6 was, of geweest had kunnen zijn, of misschien ook wel had moeten zijn. Oh ja: bij dit slot evenement hoort ook eten, want op een lege maag kun je niet nadenken.

14.30 uur OBIA I Untold (Nederland) I Locatie: Theater Zuidplein

Untold is een collectief van jonge bewoners uit de Bijlmer, Amsterdam Zuidoost. In dit gebied wonen veel mensen met roots in de Cariben en Afrika. Untold werd eind 2002 opgericht nadat een groep jongeren uit de Bijlmer mee hadden gedaan met een uitwisselingsproject in de Londense deelgemeente Brixton. In Engeland gaven de jongeren uit de Bijlmer een spontaan optreden voor een publiek dat zo onder de indruk was van hun talent dat ze geloofden met een ervaren performance groep te maken te hebben. Na thuiskomst besloten de jongeren dan ook maar een officiële groep op te richten. Inmiddels is Untold uitgegroeid tot een bloeiende onderneming met ongeveer 50 leden. Vanmiddag speelt Untold voor u haar meest recente productie: een dans-, muziek- en toneelstuk met de titel Obia. Het centrale personage is een jonge man die verslaafd is aan electronische gadgets en social media. Terwijl hij door de openbare ruimte beweegt in een decor dat sterk doet denken aan de hoogbouw in de Bijlmer, ontmoet hij geesten, geluiden, ritmes en bewegingen die hem langzaam maar zeker in hun ban krijgen. In wezen gaat Obia over de spirituele ontwaking van de jonge man door middel van een rechtstreekse confrontatie met rituelen die hun oorsprong hebben in West Afrika.

 

43  

17 uur AFSCHEID MET HAPJES & DRANKJES

ORGANISATIE Het International Community Arts Festival is een productie van het Rotterdams Wijktheater in samenwerking met Theater Zuidplein. ICAF 2014 ontvangt structurele subsidie van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap middels het Fonds voor Cultuurparticipatie. Het ICAF ontvangt ook project subsidie van de afdeling Kunst en Cultuur van de Gemeente Rotterdam. Verder zijn wij erkentelijk voor de financiële steun die we ontvangen hebben van Het Fonds Podiumkunsten.

 

44