Prognoses en trends in 2015… Groeit u mee? MKB Eindhoven & Rabobank Rabobank Nederland; Kaya Kocak, Véronique Bulthuis 5 februari 2015
Rabobank Sectormanagement Véronique Bulthuis Sectormanager Groothandel
[email protected]
Kaya Turan Koçak Sectormanager Dienstverlening
[email protected]
Inleiding Plenair programma (8.30-9.00) • Introductie • Economische ontwikkelingen in de regio • Macro economische prognoses Deelsessies (9.00-9.45) • Sectorprognoses en trends • Visie zonder grenzen
11
Economische ontwikkelingen in de regio
12
Regionale economische ontwikkelingen… doorpakken in 2015! • De regionale economie groeit met 1,6% (landelijk is 1,5%)
Noord-Brabant
Nederland
2011
3,5
1,7
2012
-1,6
-1,6
2013
-1,0
-0,7
2014
0,6
0,8
13
Regionale economische ontwikkelingen… doorpakken in 2015! • De regionale economie groeit met 1,6% (landelijk is 1,5%) • Industrie blijft groeien, echter de voornaamste groei komt van de sectoren bouw, detailhandel en zakelijke dienstverlening. • Stagnatie in de sectoren groothandel, logistiek, ICT en zorg. ICT kansen pakken bij de groei van zakelijke dienstverlening (landelijk trend).
14
Regionale economische ontwikkelingen… doorpakken in 2015! • Aantal faillissementen (-14%) minder snel gedaald dan landelijk (-20%) Provincie Limburg
Noord-Brabant Zeeland Zuid-Holland Noord-Holland Flevoland Utrecht Gelderland Overijssel Drenthe Groningen Friesland Totaal
2013 559 1.549 114 1.740 1.581 249 698 1.239 772 292 314 293 9.400
2014 467 1.331 117 1.428 1.147 209 514 953 634 241 235 240 7.516
% -16%
-14% 3% -18%
-27% -16% -26% -23% -18% -17% -25% -18%
-20%
Totaal 145.994 382.734 52.756 537.811 528.711 54.691 218.286 300.352 152.933 63.711 74.672 89.157 2.601.808
% 0,32%
0,35% 0,22% 0,27% 0,22% 0,38% 0,24% 0,32% 0,41% 0,38% 0,31% 0,27%
0,29%
15
Regionale economische ontwikkelingen… doorpakken in 2015! • Aantal starters nagenoeg gelijk met het landelijk gemiddelde
• 25% in de sector zakelijke dienstverlening
• Populairste ZZP-activiteit: organisatie adviesbureaus • Regionaal wel meer bedrijven gestart in de sectoren horeca en onderwijs. 16
Sector Horeca & Recreatie in Eindhoven
17
Sector Horeca & Recreatie in Eindhoven
18
Sector Onderwijs in Eindhoven
19
Regionale ontwikkelingen 2015… aandacht voor werkgelegenheid. • Het werkloosheidspercentage blijft met 8 % hoog (landelijk 7,6%)
20
Prognoses en trends in 2015… Groeit u mee? Macro-economische prognoses
Ontwikkeling wereldhandel %
%
6 4 2 0 -2 -4 -6 -8 -10 -12 -14
3m/3m groei wereldhandel en bijdrage van de verschillende regios, seizoensgecorrigeerd
08
09
10
VS EMU Azië (excl. Japan) Latijns Amerika Overig opkomend
11
12
13
6 4 2 0 -2 -4 -6 -8 -10 -12 -14
14
Japan Overig ontwikkeld Centraal en Oost-Europa Afrika en Midden-Oosten Wereldhandel
22
Kerngegevens Nederland Kerntabel Nederland Jaar op jaar mutatie in %
2013
2014
2015
Bruto binnenlands product
-0,7
¾
1½
Particuliere consumptie
-1,6
-¼
1
Overheidsbestedingen
-0,6
½
-¾
Private investeringen
-4,1
¾
4¼
Uitvoer goederen en diensten
2,2
3¾
5¾
Invoer goederen en diensten
1,0
3¾
6
Consumentenprijzen
2,6
½
¾
Werkloosheid (%)
6,7
6¾
6½
Begrotingssaldo % BBP)
-2,3
-2¾
-2¼
Staatschuld (% BBP)
68,6
70¼
70½
Saldo lopende rekening (% BBP)
10,2
10½
10½
Economisch perspectief 2015: Groei BBP +1,5%
EXPORT
INVESTERINGEN CONSUMPTIE
WERKLOOSHEID
Sectorprognoses 4
% 4
%
2
2
0
0
-2
-2
-4
-4
Exportgericht
-6
-8
Consumentgericht
-6
-8
2013 2014 Jaar op jaar groei in % Bron: Rabobank, januari 2015
2015
Prognoses en trends in 2015… Groeit u mee? Sectorprognoses en trends
Industrie: over grenzen heen Visie De Nederlandse industrie presteert goed. Export en hoogstaande innovaties zijn de motor achter verdere groei in 2015. Exportgerichtheid en commerciële slagkracht zijn belangrijke uitdagingen voor MKB’ers binnen de industrie. Trends / Ontwikkelingen • Hoogwaardige innovaties • Techniek vermarkten • ‘Smart factory’ kansrijk • Samenwerking en krachtenbundeling
4 2 0 -2 -4
Voeding
Metalektro 2013
2014
Chemie 2015
Overig
Bouw: rendement behaal je samen! Visie Herstel zet door vanaf 2e helft 2015 maar de transformatie van objecten is belangrijk en deze trend moet doorzetten. Prijsdruk blijft ondernemers voorlopig parten spelen. Trends / Ontwikkelingen • Ketensamenwerking • Automatisering • Legolisering • Duurzaamheid
10 5
0 -5 -10
Woningen
Utiliteit 2013
Weg/water
2014
2015
Installaties
Groothandel: “Klaar voor de start?” Visie Groothandels profiteren te weinig van het economisch herstel. Volumes stijgen maar er is sprake van prijsdruk en verdringing. Positionering en toegevoegde waarde is essentieel voor groothandels. Trends / Ontwikkelingen • Samenwerking is noodzakelijk • Uitbreiden van de dienstverlening • Big data cruciaal • Regisseur in de keten
6 3 0 -3 -6
Kapitaalgoed 2013
Voeding 2014 2015
Transport: het draait om logistieke waarde Visie Zonder transport staat alles stil. De transporteur moet zich onderscheiden door focus en hoogwaardige dienstverlening voor een rendabel business-model. 4
Trends / Ontwikkelingen • Schaalvergroting & internationalisering • Duurzaamheid: naast milieu, ook sociaal • Samenwerking: multimodaal, bundeling van ladingstromen • Hoogwaardige automatisering is een must
2 0
-2
Wegen
Water Koeriers 2013 2014 2015
Diensten
Dienstverlening: personeel maakt het verschil Visie Dienstverleners profiteren van de aantrekkende economie mits zij investeren in nieuwe verdienmodellen en personeel. Trends / Ontwikkelingen • Nieuwe verdienmodellen • Onderscheid door personeel • Toenemende flexibilisering • Specialisatie en samenwerking
Prognoses en trends in 2015… Groeit u mee? MKB-”Visie zonder Grenzen”
MKB Visie 2013 en 2014 De wereld verandert…………
33
Visie zonder grenzen Economische groei, maar ook veel veranderingen.
Benutten van mogelijkheden vraagt om grenzen verleggen.
Creëren van nieuwe kansen door het verleggen van grenzen.
Film: Welke ondernemer bent u?
Technologie • De Rabobank ziet technologische grenzen
steeds verder opschuiven. • En dat verruimt de grenzen van ieders
mogelijkheden. Bent u daarop voorbereid? Denkt u na over de consequenties, bijvoorbeeld rond privacy? • Ziet u ook kansen voor uw bedrijf?
Ketens • Rabobank ziet een circulaire, duurzame
economie ontstaan. • Daarin staan samenwerken en delen
centraal, en vervagen de grenzen tussen branches of sectoren. • Waar staat u in dit nieuwe systeem?
En met welke collega-ondernemers werkt u samen om uw klanten nog beter te bereiken?
Internationaal • De Rabobank ziet volop kansen voor internationaal ondernemerssucces. • Alleen al door de technologische mogelijkheden, het Nederlandse
innovatiebeleid en de gateway-positie in Europa. • Aan u de uitdaging om deze kansen te grijpen,
buitenlandse markten te betreden en samen te werken met lokale partijen. • Hoe verlegt u uw grenzen?
Mensen • De Rabobank ziet dat ondernemers en medewerkers
over oude omgangsgrenzen heen stappen. • En dat zij daardoor grenzen verleggen; nieuwe
kennis opdoen en delen, anticiperen op de toekomst, samenwerken voor innovaties. • Staat die menselijke kracht ook centraal in uw
bedrijf? • En waar zit de menselijke ‘touch’ in uw businessplan?
Grenzen aan kapitaal • Kapitaal is noodzakelijk voor groei • Meer componenten aan rechterzijde balans • Investeringsfondsen • Private equity • Lease oplossingen • Crowd funding • Garantieregelingen
• Samen zoeken naar de optimale mix
om u te helpen uw grenzen te verleggen.
Grenzen stellen • Juist in deze tijd is focus essentieel. • U hoeft niet elke mogelijkheid te benutten
die zich voordoet, maar wel degene die écht bij u passen. • Grenzen stellen hoort bij het uitzetten van
een heldere koers van uw onderneming. • Bent u, met andere woorden,
de doelgerichte maar flexibele ondernemer van de toekomst?
Bent u de ondernemer van morgen? • Achteruit kijken is gevaarlijk. • Aan uw blik op de wereld
moeten geen grenzen zitten. • Is uw business-model
toekomstbestendig? • Blijft uw bedrijf competitief?
Vragen?
[email protected] Véronique Bulthuis V.D.
[email protected] Kaya Kocak
[email protected]
43
44
Gezondheidszorg: innovatie en ondernemerschap Visie Structurele zorggroei ligt te ver boven gemiddeld, dit wordt onhoudbaar. Een fundamentele systeemwijziging is nodig naar een eco-systeem. Daarbij zijn innovatie en ondernemerschap belangrijke ‘drivers’. Trends / Ontwikkelingen • Meer vraag door vergrijzende bevolking, mondige patiënt en nieuwe toepassingen • Groei enigszins beperkt door, verschuiving zorg (2e naar 1e lijn), hoger eigen risico en scherper inkopen
Onderwijs: samenwerking met bedrijfsleven moet beter Visie De economische toekomst van Nederland ligt in de kenniseconomie waarvan onderwijs en onderzoek de pijlers vormen. Daarom moet er een actieve en intensieve samenwerking zijn tussen bedrijven en onderwijsinstellingen. Trends / Ontwikkelingen • Betere profilering: Waar staat de instelling voor? • Meer samenwerking tussen onderwijs en bedrijven, zowel op campus als online en bij werkplek-leren • Inzet van ICT, internet en mobiele devices