PROFESSIONAL
RESTAURATIE
INLEIDING Waarom hebben we professionals nodig?
Oude gebouwen en monumenten vertellen een verhaal. Ze vormen een stukje geschiedenis in de omgeving. Dat verhaal interesseert steeds meer mensen. Als we deze monumenten ook in de toekomst hun verhaal willen laten vertellen, dan moeten we met elkaar zorgen dat ze niet vervallen, maar duurzaam gerestaureerd en onderhouden worden. Dat is een uitdagende klus, waarbij veel meer inventiviteit komt kijken dan je zo op het eerste gezicht zou zeggen. Als je al betrokken bent bij restauraties en onderhoud van monumenten of je wilt je hierin specialiseren, dan is deze tweejarige opleiding tot professional restauratie en onderhoud geknipt voor de verdieping van je kennis en kunde.
2
Waar vind je deze professionals?
Als professional restauratie en onderhoud kun je op verschillende plaatsen werkzaam zijn: bij architecten- en adviesbureaus. In de restauratie werk je aan plannen voor onderhoud of restauratie. Als inspecteur of adviseur bij de Monumentenwacht voer je bouwkundige inspecties uit of adviseert de eigenaar over de aanpak van het onderhoud. Je werkplek kan ook een restauratiebouwbedrijf zijn. Daar verzorg je de calculatie, werkvoorbereiding, je werkt als voorman bij een onderhoudsklus of je assisteert de uitvoerder bij de aansturing van een grote restauratie. Een andere mogelijkheid is dat je bij een gemeente werkt met veel monumenten, waar je niet alleen vergunningen en subsidies regelt, maar ook de begeleiding van restauraties en onderhoud verzorgt. Ons land kent veel non-profit organisaties die monumenten beheren. Ook daar vind je de professionals die zorgen dat de monumenten in goede staat worden gebracht en blijven.
3
Wat moet je ervoor kunnen?
Het begint bij belangstelling voor oude constructies en vakmanschap, gevoegd bij nieuwsgierigheid. Hoe zit het in elkaar? Waarom deed men dat zo? Naast deze belangstelling moet je ook inventief zijn. Hoe maak je een vertaalslag naar hergebruik of de eisen voor herbestemming. Als je een begroting maakt of een planning dan moet je natuurlijk goed kunnen rekenen. Dit vereist nauwkeurigheid en zorgvuldigheid. Bij een bouwvergadering, werkoverleg of een opname moet je precies op kunnen schrijven wat er afgesproken is of wat je gezien hebt. Bij het aandragen van alternatieve oplossingen of het presenteren van een plan weet je dit goed te verwoorden.
4
Professionals aan het woord
Diane is 25 jaar en werkt nu een jaar bij de gemeente als professional restauratie en onderhoud. “Ik ga vrijdag naar het Koning Willem I College in Den Bosch. De andere dagen zorg ik voor de begeleiding van restauraties, het adviseren van eigenaren die onderhoud aan hun monument uit willen voeren. Ik bekijk samen met eigenaren welke subsidies of financiering ingezet kunnen worden voor hun restauratie. Zeer afwisselend! En het aardige is dat je met alle aspecten van het vak te maken krijgt”. Mark werkt bij een restauratie-aannemer. “Donderdagmiddag en – avond ga ik naar het ROC van Twente. Voor de rest van de tijd doe ik de calculatie en werkvoorbereiding. Dit varieert van het maken van een meerjarenonderhoudsplan voor een schitterend landhuis tot het nauwkeurig voorbereiden van de restauratie van een kerktoren. Het geeft veel voldoening als je op deze manier mee mag werken aan erfgoed waarvan iedereen geniet”. Robin werkt bij een restauratieadviseur. Het is een klein bureau dat gespecialiseerd is in technisch herstel van monumenten. “Ik ga vrijdag naar het Koning Willem I College in Den Bosch. De andere dagen doe ik heel gevarieerd werk zoals het opnemen van gebreken bij een monumentale stolp, het uitwerken van bestektekeningen voor de restauratie van een stadspoort en nog veel meer. Deze opleiding zie ik als een mooie opstap naar de post hboopleiding Bouwhistorie, restauratie en monumentenzorg in Utrecht. Ik geniet van het vakmanschap in zo’n monument en het verhaal dat er bij hoort. Juist de praktische insteek van de opleiding spreekt me erg aan”.
5
HOE ZIET DE OPLEIDING ERUIT? Een combinatie van theorie en praktijk
Het is een beroepsbegeleidende opleiding (BBL), waarin je één dag per week of een middag en avond per week naar school gaat. De overige tijd ben je met je werk bezig bij een erkend leerbedrijf. Je hebt dus een baan nodig in de restauratiebranche. Als maatwerk is ook een combinatie van de beroepsopleidende (BOL) en beroepsbegeleidende leerweg (BBL) mogelijk.
6
Wat is de inhoud van de opleiding?
Er wordt veel aandacht besteed aan historische constructies, de gebruikte materialen en afwerking. Natuurlijk komen hierbij ook de juiste methoden en gereedschappen aan de orde. Het kennen en herkennen van bouwstijlen komt aan de orde bij het vak Geschiedenis van de bouwkunst. Het documenteren, opnemen van bouwsporen en gebreken is een belangrijk onderdeel van het vak. Dit wordt geoefend door het opmeten en schetsen in de praktijk. Tot slot wordt ook nog aandacht besteed aan wet- en regelgeving in de monumentenzorg. Behalve de inhoud van het vak komen ook de algemene vakken Nederlands, Engels en rekenen aan de orde. De spil van de opleiding wordt gevormd door het uitvoeren van een aantal projecten. Binnen deze projecten zijn de vereiste de kerntaken en competenties verwerkt. Competenties moet je zien als een combinatie van kennis, vaardigheden en een goede beroepshouding. Een beperkt aantal projecten wordt binnen de school gezamenlijk uitgevoerd. De overige projecten komen uit je werkomgeving. Biedt je werkomgeving geen geschikt project, dan biedt de school een alternatief project aan, zodat je toch je opleiding af kunt ronden met een diploma.
7
Hoe lang duurt de opleiding?
De opleiding duurt 2 jaar en start in augustus/september, aan het begin van het nieuwe schooljaar. Neem voor alternatieve instroommomenten contact op met de locatie van jouw voorkeur om de mogelijkheden te bespreken. Wanneer heb je je diploma?
Je doet examen in het laatste jaar van de opleiding. Het examen omvat behalve de uitgevoerde projecten op school en op je werkplek ook de toetsen voor de theoretische vakken. Zo laat je zien dat je alle onderdelen (kerntaken en competenties) van het vak beheerst. Wat kun je na de opleiding?
Uiteraard kun je met het diploma op zak gaan of blijven werken. Het diploma van deze MBO+ opleiding op niveau 4 biedt in ieder geval goede mogelijkheden voor verdere studie. Bijvoorbeeld aan een opleiding in het HBO, zoals bouwtechnische bedrijfskunde, bouwkunde en civiele techniek. Een bekende opleiding voor de restauratiebrancheis is de post hbo-opleiding Bouwhistorie, restauratie en monumentenzorg. Ook zijn er te kust en te keur cursussen te volgen die je kennis en vaardigheid op het gebied van restauratie verrijken of verdiepen.
8
KAN IK AAN DEZE OPLEIDING DEELNEMEN? Wat moet je hebben om de opleiding te volgen?
• • • •
Een betaalde baan in de restauratiebranche bij een gemeente, een restauratiearchitect of –adviseur; bij een (gespecialiseerde) aannemer die veel restaureert, een provinciale Monumentenwacht Een diploma allround timmeren, uitstroom restauratie op niveau 3 Een diploma allround metselen, uitstroom restauratie op niveau 3 Een gelijkwaardig diploma of voldoende praktijkervaring, zie traject voor EVC.
Na aanmelding word je uitgenodigd voor een intakegesprek. Tijdens de intake wordt gekeken of je deze beroepsopleiding bij je past en met succes kunt afronden.
9
Erkenning van Verworven Competenties (EVC)
Soms heb je al jaren in de weerbarstige praktijk gewerkt. Dat kun je aantonen, alleen je hebt geen of onvoldoende diploma’s. Hiervoor bestaat een zogenaamde EVC-procedure. Tijdens deze procedure wordt je werkervaring nauwkeurig getoetst door een gekwalificeerde assessor (beoordelaar) op basis van een portfolio. Je werkervaring kan dan omgezet worden in (delen van) een algemeen erkend diploma dat toegang verschaft tot deze opleiding. Is deze opleiding ook iets voor een HBO-er?
Jazeker. Je hebt HBO-bouwkunde gevolgd, maar wilt je specialiseren in restauratie en onderhoud van monumenten. Daar past juist deze opleiding bij, heel sterk gericht op de praktijk, een verrijking en verdieping van je kennis. Wat kost de opleiding?*
Het wettelijk vastgestelde cursusgeld: € 536,-. * Als je op 1 augustus 18 jaar of ouder bent moet je dit betalen. Leermiddelen: circa € 450,- voor de hele opleiding, hierbij krijg je onder andere toegang tot een digitale leeromgeving. Aanvullende kosten: circa € 250, - voor de hele opleiding. Dit is een vrijwillige bijdrage bedoeld voor excursies en praktijkdagen. * Prijs schooljaar 2012-2013
10
MEER INFO? Den Bosch
Neem contact op met het Koning Willem 1 College in ’s-Hertogenbosch, opleidingen infolijn tel. 073-624.90.00 of stuur een e-mail naar de coördinator van de opleiding
[email protected]. Almelo/Hengelo
Neem contact op met mevr. J. Sprooten van het ROC van Twente, e-mail:
[email protected] voor informatie en intake. Algemene informatie is ook verkrijgbaar via teamcoördinator dhr. L. Abbink via e-mailadres:
[email protected] Hoe kan ik mij aanmelden?
Dit kan via het online aanmeldingsformulier dat te vinden is op: www.kw1c.nl/opleiding of www.rocvantwente.nl/opleiding. Bekijk op deze websites ook de digitale opleidingsfolder! Let op: meld je bij voorkeur aan voor 1 maart! Over mbo
Kijk op www.kw1c.nl/overmbo of www.rocvantwente.nl/overmbo voor meer informatie over het mbo. Hier wordt uitgelegd wat het verschil is tussen BOL en BBL en op welke vier niveaus opleidingen worden aangeboden. Maar je kunt er ook vinden wat BPV betekent, hoe de studie-begeleiding is geregeld en welke regels er gelden voor de examens Nederlandse taal en rekenen.
11
Het initiatief voor deze opleiding wordt ondersteund door de volgende organisaties: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed Amersfoort; Vakgroep Restauratie Amersfoort; Vereniging Restauratie Opleidingsprojecten Nederland Amersfoort, Vereniging Monumentenwacht Nederland Amersfoort; Federatie Grote Monumenten Gemeenten Utrecht; Vereniging Architecten Werkzaam in de Restauratie ‘s Gravenhage en de Vereniging Adviseurs in de Monumentenzorg ’s Gravenhage. Let op: aan de informatie in deze opleidingsfolder kunnen geen rechten ontleend worden en de genoemde bedragen zijn onder voorbehoud. Deze opleiding start alleen als er voldoende deelnemers zijn. Uitgave: april 2013.