Proefhoofdstuk Sportvoedingsadviseur www.centrumvoorafstandsonderwijs.be
www.centrumvoorafstandsonderwijs.be
[email protected] +32 3 292 33 30
Kom je cursus inkijken: Antwerpen, Frankrijklei 127, 2000 Gent, Oude Brusselseweg 125, 9050 Hasselt, Simpernelstraat 27, 3511 Brussel, Timmerhoutkaai 4, 1000 +32 3 292 33 30
[email protected] Maak van je opleiding sportvoedingsadviseur een succes! Beste toekomstige student, Hartelijk dank voor je interesse in de opleiding sportvoedingsadviseur aan het Centrum Voor Afstandsonderwijs. Op de volgende pagina’s vind je een hoofdstuk en de volledige inhoudstafel van deze thuisstudie terug. Ook krijg je alle nodige informatie over de werking van onze school. Neem deze info rustig door, zo krijg je een goed beeld van de inhoud van de cursus en weet je zeker dat je voor de opleiding kiest die het beste bij jou past. Noteer alvast dat alle diploma’s die je via het CVA behaalt erkend zijn en uitermate praktijk- en dus jobgericht! Heb je na het inkijken van dit proefhoofdstuk nog vragen? Geef ons gerust een seintje op het nummer +32 3 292 33 30 of mail ons op
[email protected]. Onze opleidingsconsulenten beantwoorden al jouw vragen en geven je persoonlijk advies omtrent je studiekeuze. Blader je graag door de volledige cursus? Ook dat kan. Het Centrum Voor Afstandsonderwijs geeft je op vier plaatsen in België de mogelijkheid om de cursussen geheel vrijblijvend in te kijken. Je kan de cursussen inkijken in de campussen van Het Centrum Voor Avondonderwijs VZW in Antwerpen, Gent en Hasselt of in Brussel. Je hoeft hiervoor geen afspraak te maken, kom gewoon vrijblijvend langs.
Ik wens je veel leesplezier en alvast veel succes met je studie!
Jo Vandevelde Opleidingsconsulent Centrum Voor Afstandsonderwijs
www.centrumvoorafstandsonderwijs.be
[email protected] +32 3 292 33 30
Sportvoedingsadviseur: een beroep met toekomst!
Deze moderne en praktijkgerichte opleiding kwam tot stand in samenwerking tussen het Centrum Voor Afstandsonderwijs en zelfstandige beroepsdeskundigen met jarenlange ervaring. Een duidelijke structuur maakt deze cursus zeer overzichtelijk. Op deze manier garanderen wij je een vlot studietraject. Op de volgende pagina’s vind je de volledige inhoudstafel van de opleiding en een gratis onderdeel uit de cursus terug. Opmerking: Wist je dat deze opleiding ook beschikbaar is als keuzevak binnen maar liefst twee allround-opleidingen? Hierbij volg je verschillende modules die je voorbereiden op de carrière die het best bij jou past:
www.centrumvoorafstandsonderwijs.be
[email protected] +32 3 292 33 30
1.
Inleiding
2.
Het belang van sporten
3.
Voeding en sport
4.
3.1.
Welke zijn de belangrijkste energiebronnen?
3.2.
Voedingsstoffen en -middelen
3.3.
Energiebehoefte en -verbruik
3.4.
Factoren die de energiebehoefte beïnvloeden
3.5.
Totale energiebehoefte(=En)
3.6.
Energieopname
Energieleverende voedingsstoffen 4.1.
Inleiding
4.2.
Eiwitten
4.3.
Vetten
4.4.
Koolhydraten
4.5.
Voedingsvezels
4.6.
Alcohol
www.centrumvoorafstandsonderwijs.be
[email protected] +32 3 292 33 30
5.
6.
Vitaminen & Mineralen 5.1.
Vitamines
5.2.
Indeling
5.3.
Mineralen
5.4.
Water- en zouthuishouding
5.5.
Basisprincipes gezonde sportvoeding
Spijsvertering en stofwisseling 6.1.
De mond
6.2.
De tong
6.3.
De keelholte
6.4.
De slokdarm
6.5.
De maag
6.6.
De dunne darm (verzamelnaam van de twaalfvingerige, nuchtere en kronkeldarm)
6.7.
De dikke darm
6.8.
Hulporganen
6.9.
Het spijsverteringsproces
6.10. 7.
De darmflora
De actieve voedingsdriehoek 7.1.
Items van de actieve voedingsdriehoek
7.2.
De restgroep
www.centrumvoorafstandsonderwijs.be
[email protected] +32 3 292 33 30
8.
Energie opslag – verbruik 8.1.
Hoe het lichaam energie opslaat
8.2.
Hoe het lichaam deze energie gebruikt
8.3.
Het ATP – molecuul
8.4.
Creatinefosfaat
8.5.
Koolhydraatoxidatie
8.6.
Energie – opname
9.
Sportdranken 9.1.
Hoeveel vocht is er nodig?
9.2.
Energiedranken
9.3.
De ideale sportdrank
9.4.
Sportdranken wetenschappelijk onderzocht
10.
Preparaten
10.1.
Eiwitpreparaten
10.2.
Cafeïne
10.3.
Natriumbicaronaat en natriumcitraat
10.4.
Creatine
10.5.
Taurine
10.6.
L-carnitine
10.7.
Arginine en ornithine
10.8.
Vertakte-keten-aminozuren (BCAA)
10.9.
Tyrosine
10.10.
Inosine
www.centrumvoorafstandsonderwijs.be
[email protected] +32 3 292 33 30
10.11.
Aspartaat
10.12.
Coënzym Q
10.13.
HMB
10.14.
Besluit
11.
Voeding bij de krachtsporter
11.1.
Wat is krachtsport?
11.2.
Energiebalans
11.3.
Waar haalt de krachtsporter zijn energie vandaan?
11.4.
Praktische tips
12.
Voeding bij de duursporter
12.1.
Wat is duursport?
12.2.
Koolhydraten
12.3.
Eiwitten
12.4.
Vetten
12.5.
Vocht
13.
Team – spelsport
13.1.
Wat is team/spelsport?
13.2.
De relatie met voeding
13.3.
Koolhydraten
13.4.
Vetten
13.5.
Eiwitten
13.6.
Tips voor de voeding van de spel - teamsporter
www.centrumvoorafstandsonderwijs.be
[email protected] +32 3 292 33 30
14.
Maag – darmproblemen
14.1.
Voorkomen van maagdarmproblemen
14.2.
Mogelijke oorzaken
14.3.
Voedingsadviezen
15.
Welke voedingsmiddelen voor de sporter?
15.1.
Eet volop koolhydraatrijke voedingsmiddelen
15.2.
Eet voldoende eiwitrijke voedingsmiddelen
16.
Sportvoedingsconsensus
16.1.
Energiebehoefte en gewichtscontrole
16.2.
Koolhydraatbehoefte voor training en herstel
16.3.
Eiwitbehoefte voor training en gewichtstoename
16.4.
Vitamines, mineralen en anti-oxidanten voor training en gezondheid
16.5.
Wedstrijdvoorbereiding
16.6.
Supplementen en sportvoedingspreparaten
16.7.
Speciale noden voor de Duursporter
16.8.
Speciale noden voor teamsporters
16.9.
Speciale aanpak voor kracht- en sprintatleten
16.10.
Sporten in gewichtsklassen en "lijn"bewuste sporters
17.
Literatuurlijst
www.centrumvoorafstandsonderwijs.be
[email protected] +32 3 292 33 30
18.
Bijlagen
18.1.
Algemene richtlijnen voor een energieverrijkte voeding
18.2.
Sportenergiebehoefte
18.3.
De duursporter
18.4.
Het energie verbruik bij verschillende activiteiten
18.5.
Sportvoeding intervalsporten/teamsporten
18.6.
Speciale aanpak voor kracht- en sprintatleten
18.7.
Sportvoedingsplan voor een marathon
18.8.
Sportvoedingsplan voor een schaatser
18.9.
Sportvoedingsplan voor een wielrenner
www.centrumvoorafstandsonderwijs.be
[email protected] +32 3 292 33 30
HOOFDSTUK 11: VOEDING VAN DE KRACHTSPORTER 11.1
Wat is krachtsport?
Bij krachtsport is de training gericht op het opbouwen van (snel)kracht en/of vetvrije massa, waarvan het grootste gedeelte uit spiermassa bestaat. Voor de meeste krachtsporten (bijvoorbeeld gewichtheffen, kogelstoten, touwtrekken) is het doel van de training toename van kracht, hoewel bij bodybuilding de toename van de spiermassa voorop staat. Door krachttraining nemen de omvang en de maximale (snel)kracht van de spiervezels toe en daarmee dus ook de kracht van de spier.
Krachttoename wordt bewerkstelligd door een toename van de spiermassa, maar ook door een verbeterde coördinatie van de activiteiten van spieren. De kracht kan hierdoor sneller worden ontwikkeld. Dit is met name van belang bij de zogenaamde snelkrachtsporten zoals turnen, sprintnummers, karate, discuswerpen, speerwerpen, kogelslingeren, hoog/verspringen en sprinten.
11.2
Energiebalans
Bij krachtsporters is er vaak sprake van een negatieve energiebalans. Dit is te verklaren doordat krachtsporters regelmatig vermageringspogingen ondernemen om in een bepaalde gewichtsklasse uit te kunnen komen, bijvoorbeeld bij judo, gewichtheffen, bodybuilding en roeien. Of om esthetische redenen, zoals bij turnen en balletdansen. Deze vermageringsmethoden leiden vaak tot inadequate energie-opnames, waardoor de energiebalans wordt verstoord. De spiermassa wordt afgebroken en tekorten aan voedingsstoffen kunnen ontstaan, waardoor het prestatievermogen nadelig wordt beïnvloed. Zeker bij vermageringspogingen die snel resultaat dienen te boeken, is er sprake van prestatieverlies. Wanneer gewichtsvermindering noodzakelijk is, gaat de voorkeur uit naar een geleidelijke gewichtsreductie over een langere periode. www.centrumvoorafstandsonderwijs.be
[email protected] +32 3 292 33 30
11.3
Waar haalt de krachtsporter zijn energie vandaan?
Het lichaam maakt hoofdzakelijk gebruik van twee soorten brandstof, namelijk koolhydraten en vetten. Eiwitten worden bij een koolhydraattekort ook als brandstof gebruikt. Naarmate de intensiteit van de inspanning hoger is, zal relatief gezien de koolhydraatverbranding hoger en de vetzuurverbranding lager zijn. Bij krachtsport hebben we te maken met korte, maar zeer intensieve inspanningen. Hierbij zullen dus vooral de koolhydraten als brandstof worden gebruikt.
Koolhydraten
Het belang van koolhydraten wordt bij voeding van de krachtsporter vaak ten onrechte ondergeschikt gesteld aan dat van eiwit. Koolhydraten zijn van groot belang als sportenergie. Ze zorgen namelijk voor een snelle en efficiënte energielevering. Als de glycogeenvoorraad leeg raakt, dient het lichaam volledig over te schakelen op verbranding van vetten (vetzuren) en eiwitten (aminozuren). De energietoevoer wordt trager. Dat betekent dat inspanningen met een hoge intensiteit niet meer kunnen worden uitgevoerd. Hoe lager de glycogeenvoorraden, des te meer aminozuren er worden gebruikt voor de levering van energie. Dit gaat ten koste van opbouw/herstel van spierweefsel. Deze problemen kunnen worden voorkomen door het gebruik van een koolhydraatrijke voeding (60 % energie waardoor het mogelijk is het verlies aan koolhydraten weer aan te vullen. Koolhydraatbehoefte: voor de krachtsporter wordt een voeding aangeraden die voor 60% van de energie uit koolhydraten bestaat.
Vetten
Vet wordt door de krachtsporter vaak zoveel mogelijk gemeden. Vet is een 'langzame' brandstof, die hoofdzakelijk in rust en bij extensieve duurarbeid wordt gebruikt. Bij intensieve duursport maakt vetverbranding nog maar 50% van de energietoevoer uit. Bij arbeid op de verzuringsgrens of daarboven, wordt de vetverbranding bijna helemaal stopgezet en zullen vooral koolhydraten de energie leveren die nodig is voor de inspanning. Vetbehoefte: de behoefte aan vet wordt voornamelijk bepaald door de behoefte aan essentiële vetzuren, zoals linolzuur. Daarnaast is vet noodzakelijk in verband met de opname van de in vetoplosbare vitamines. Deze behoefte aan essentiële vetzuren wordt gedekt door een voeding waarin vet minimaal 20 procent van de energie levert. In vermageringsadviezen voor prestatie-krachtsport wordt deze grens wel eens dicht benaderd.
www.centrumvoorafstandsonderwijs.be
[email protected] +32 3 292 33 30
Eiwitten
Eiwitten zijn voor het lichaam in de eerste plaats een belangrijke bouwstof, maar ze kunnen ook gebruikt worden als energiebron. Tijdens een periode van vermageren heeft het lichaam de neiging om eiwit (dus spiereiwit) te gaan verbranden dan onder normale omstandigheden, met name als er een gebrek is aan koolhydraten. Voldoende eiwit, maar vooral ook voldoende koolhydraten in de voeding, helpen deze afbraak te voorkomen. Meer eiwit gebruiken dan voor de krachtsporter wordt aanbevolen (1,5-2,0 gram per kilogram lichaamsgewicht per dag) bouwt de spieren niet sneller op. Eiwit is daarbij natuurlijk ook een energieleverende voedingsstof en wordt, als men er teveel van eet, ook in lichaamsvet omgezet. Bij krachttraining neemt de spiermassa toe. Er wordt onder andere meer eiwit vastgelegd in weefsels, waardoor aanpassingen in vorm en functie optreden. In het eerste zes maanden van de training zal deze toename in weefseleiwit meer uitgesproken zijn dan later. Een toename van vetvrije massa van ongeveer 1 kg per maand in het eerste half jaar van een krachttraining is maximaal haalbaar. Hierna zal de toename in massa steeds langzamer verlopen als gevolg van de 'verminderde meeropbrengst' van de training. Voor deze toename van spierweefsel zijn extra eiwitten nodig. Een hogere eiwitbehoefte betekent niet dat de krachtsporter zijn toevlucht moet zoeken tot speciale voedingsmiddelen of preparaten. De gemiddelde Belgische voeding bevat al meer eiwit dan wordt aanbevolen (gemiddeld 1,4 gram eiwit per kilogram lichaamsgewicht, bij een gemiddelde hoeveelheid energie). Bovendien eten sporters meer, omdat ze meer energie verbruiken. Met deze grotere hoeveelheid voedsel krijgen ze, bij een juiste voedselkeuze, vanzelf meer eiwitten binnen. Vooral krachtsporters, zoals bodybuilders, gewichtheffers en powerlifters, hebben de gewoonte (te) veel eiwitten te nuttigen. Een dagelijkse opname van 3-4 gram eiwit per kilogram lichaamsgewicht is een hoeveelheid die in de praktijk regelmatig voorkomt. Een te hoog eiwitgehalte in de voeding heeft enkele nadelige gevolgen. Door teveel eiwit te gebruiken, kan de energieopname worden verhoogd. Eiwit dat niet wordt gebruikt voor opbouw/onderhoud, komt beschikbaar als energiebron. Een teveel aan energie wordt omgezet in vet, waardoor het lichaamsgewicht kan toenemen. Dat is niet het doel van sporters, zeker niet van krachtsporters. Ook kan het gebeuren dat door een keuze voor andere (eiwitrijke) voedingsmiddelen de energieopname niet stijgt, maar de samenstelling van de voeding wel verandert. Het koolhydraatgehalte van de voeding wordt dan te laag. Het gevaar bestaat dat het lichaam eiwitten als energiebron gaat gebruiken, eerst de eiwitten uit de voeding, maar indien nodig ook de eiwitten uit spierweefsel. Dit is een 'dure' energiebron! Daarom is het van het grootste belang dat de voeding voldoende koolhydraten levert.
www.centrumvoorafstandsonderwijs.be
[email protected] +32 3 292 33 30
Alcohol
Bodybuilders nuttigen soms alcohol vlak voor de wedstrijd om de bloedvaten te verwijden. Alcoholgebruik voor de inspanning kan echter de alertheid en coördinatie tijdens de wedstrijd verstoren en is in deze gevallen dan ook af te raden.
Vocht
De enige juiste oplossing om genoemde negatieve veranderingen als gevolg van vochtverlies door transpireren te voorkomen, is zoveel mogelijk te drinken. Op die manier kunnen de verliezen gecompenseerd worden. Hoeveel vocht tijdens inspanning verloren ging, is eenvoudig na te gaan door vlak voor en meteen na de inspanning het lichaamsgewicht te meten. Iedere kilo gewichtsverlies staat gelijk aan 1 liter water. Om het totale waterverlies tijdens de inspanning te weten te komen, dient men hierbij natuurlijk de hoeveelheid vocht op te tellen die tijdens de inspanning is gedronken. Het vochtverlies bij krachtsporters kan oplopen tot ongeveer 1 à 3,5 liter per training of wedstrijd. Een vochtverlies van maximaal 1 liter is verantwoord. Is het verlies groter, dan dient er echt meer gedronken te worden. Bodybuilders in voorbereiding op een wedstrijd trachten vaak door vochtbeperking of vochtafdrijving te bereiken dat hun spierstructuur beter zichtbaar wordt (de zogenaamde definitie). Aangezien het spiervolume mede wordt bepaald door het binnen en buiten de cellen aanwezige vocht, zal de omtrek van de spieren hierdoor teruglopen. Bij vochtbeperking in combinatie met het gebruik van diuretica (plaspillen), kan een levensbedreigende situatie ontstaan. Voor iedere inspanning dient de vochtbalans op peil te zijn. Zelfs in een gematigde omgeving (ongeveer 20 graden Celsius) in rust is het vochtverlies nog ongeveer 100 ml per uur. Het is verstandig om 3 à 5 minuten voor de inspanning nog 1 à 2 bekertjes water te drinken. Dit vocht wordt dan gebruikt voor de transpiratie en gaat dan niet meer naar de blaas, zodat men de inspanning niet hoeft te onderbreken om te plassen.
www.centrumvoorafstandsonderwijs.be
[email protected] +32 3 292 33 30
Bij elke inspanning van één uur of langer is aanvulling van vocht noodzakelijk. Het lichaam kan er moeilijk aan wennen om prestaties te leveren met een te geringe vochtvoorziening. Een sporter kan wel leren voldoende te drinken tijdens de inspanning. Dit kan het best gebeuren tijdens trainingen. Vaak genoemde nadelen van drinken tijdens inspanning, zoals een klotsend en een vol gevoel, kunnen door het gebruik van een dorstlesser en door oefening aanmerkelijk verminderen.
Praktische tips die je kan geven aan je cliënten in verband met voeding en vocht:
Neem een maaltijd 2 tot 4 uur voor de inspanning o
Deze maaltijd dient koolhydraatrijk, eiwitarm, vetarm en vezelarm te zijn
o
Kies hierbij voor een licht verteerbare maaltijd
o
De maaltijd dient het hongergevoel te stillen, niet om complete verzadiging te veroorzaken
Men dient goed gehydrateerd aan de inspanning te beginnen
Vermijd fruit en rauwe groenten voor de inspanning, aangezien deze darmlast kunnen veroorzaken
Eet gevarieerd voor een optimale aanvoer van vitaminen en mineralen
Kies voor en tijdens de inspanning voor isotone en hypotone dorstlessers
Voor de start van de inspanning neemt men best 300 – 400 ml vocht
Bij langdurige inspanningen vanaf 90 minuten, neemt men best vocht en koolhydraatrijke levensmiddelen in tijdens de inspanning o
Koolhydraatrijke levensmiddelen zoals mueslibars, energierepen, druivensuiker of rozijnen zijn hiervan ideale voorbeelden
Om dehydratie te voorkomen bij inspanningen die langer dan 1 uur duren, dient men tijdens de inspanning om de 20 minuten te drinken
Tijdens de inspanning kiest men best voedsel dat weinig vet en eiwitten bevat en drank met weinig koolhydraten.
Elektrolyten en vocht worden het best samen aangebracht, om zo het zweetverlies,
bekomen
tijdens de inspanning, te compenseren
Na de inspanning is het belangrijk om voldoende koolhydraten, vocht en elektrolyten aan te brengen www.centrumvoorafstandsonderwijs.be
[email protected] +32 3 292 33 30
Tips voor trainingsdagen:
Eet volop koolhydraatrijke voedingsmiddelen om de koolhydraatopname te verhogen (60 % energie)
Wees zuinig met vetten om de vetopname te beperken (20-30% energie)
Eet voldoende eiwitrijke voedingsmiddelen voor een goede eiwitopname (1,5-2,0 gram per kilogram lichaamsgewicht)
Eet gevarieerd voor een adequate voorziening van vitamines/mineralen
Zorg voor een royale vochtopname voor een goede vochthuishouding (2 à 4 liter/dag)
Zorg voor een goede timing van de maaltijden om voldoende energie en voedingsstoffen te kunnen opnemen.
Om te tonen hoe de voeding van een krachtsporter op een trainingsdag kan zijn, vind je hieronder een dagmenu dat opgesteld werd voor een bokser. Een voedingsadvies is erg individueel, omdat dit afhankelijk is van iemands dagindeling, voorkeur voor bepaalde producten (smaak), dagelijks werk, trainingsschema,...
www.centrumvoorafstandsonderwijs.be
[email protected] +32 3 292 33 30
Voorbeeld van een dagmenu voor een bokser (dag 1): Geslacht
man
Gewicht
78 kg
Gewichtsklasse
halfzwaar
Vet%
11
Lengte
1,74 m
Leeftijd
27 jaar
Activiteiten: Bokstraining
6 maal per week 1,5 uur (30 min warming up, 45 min boksen, 15 min cooling down)
Wedstrijd
1 maal per 2 weken (gemiddeld)
Lopen
3 maal per week 8 km (snelheid van 12 km/uur)
Beroep
administratief (50%)
Energiebehoefte: Dag 1:
1,5 uur bokstraining; duurloop 10 km (12 km/uur), werk (6 uur)
De basisbehoefte voor zeer geringe activiteiten bedraagt: 78 kg x 131 kJ = 10.200 kJ (2400 kcal)
Voor het boksen is per training nodig: Warming-up/cooling down: 78 kg x 16.8 kJ x 0.75 uur = 980 kJ (250 kcal). Boksen:
78 kg x 50.4 kJ x 0.75 uur = 2900 kJ (700 kcal).
Lopen (10 km):
78 kg x 52.5 kJ x 0.83 uur = 3399 kJ (802 kcal).
De totale energiebehoefte per dag bedraagt dus: 10.200kJ + 980 kJ + 2900 kJ + 3399 kJ = 17499 kJ (4127 kcal)
www.centrumvoorafstandsonderwijs.be
[email protected] +32 3 292 33 30
Dag 2:
1,5 uur bokstraining: werk (8 uur)
De basisbehoefte voor zeer geringe activiteiten bedraagt 78 x 131 kJ = 10.200 kJ (2400 kcal)
Voor het boksen is per training nodig: Warming-up/cooling down: 78 kg x 16.8 kJ x 0.75 uur = 980 kJ (250 kcal). Boksen:
78 kg x 50.4 kJ x 0.75 uur = 2900 kJ (700 kcal).
De totale energiebehoefte per dag bedraagt dus: 10.200 kJ + 980 kJ + 2900 kJ = 14.100 kJ (3400 kcal).
Dag 3: Zie dag 1 Dag 4: Zie dag 2 Dag 5: Zie dag 1 Dag 6: Zie dag 2 Dag 7: Rustdag Op de dagen dat er niet wordt getraind, wordt de energiebehoefte herleid tot de basis van 10.200 kJ (2400 kcal).
Gemiddeld energieverbruik per dag is: 104997 (alle dagen opgeteld) : 7 = 15000 kJ (3538 kcal). Eiwitbehoefte: 78 (kg) x 1,5 (g) = 120 g/dag Koolhydraatbehoefte: Ongeveer 60 energie% Vetbehoefte: ongeveer 20-30 energie%
www.centrumvoorafstandsonderwijs.be
[email protected] +32 3 292 33 30
Voor de wedstrijd De wedstrijdvoorbereiding kan op velerlei manieren plaatsvinden. Acties die voor een wedstrijd ondernomen kunnen worden zijn:
Op gewicht komen
Aanvullen/stapelen van glycogeen.
Voor de 'snel-krachtsporten' kan 1 à 2 dagen voor de wedstrijd het aandeel koolhydraten in de voeding iets worden verhoogd van 60 % energie naar 65-70 % energie, zodat de glycogeenvoorraden op de wedstrijddag goed zijn gevuld. Bij krachtsporten waarbij het vergroten van de spierkracht voorop staat (bijvoorbeeld gewichtheffen, powerliften,...) is dit niet nodig. Ook is glycogeenstapelen af te raden voor sporters die in gewichtsklassen moeten uitkomen.
Tips 1 à 2 dagen voor de wedstrijd:
Eet nog meer koolhydraatrijke producten om de koolhydraatopname verder te verhogen (65-70 % energie)
Gebruik nog minder vetten om de vetopname verder te beperken (20 % energie
Tijdens de wedstrijddag: Tijdens de wedstrijddag is het vooral van belang dat de sporter geen last krijgt van zijn voeding. Bovendien kan, afhankelijk van de duur van de wedstrijd, het gebruik van vocht en koolhydraten een noodzaak zijn.
Laatste maaltijd 2 à 3 uur voor de wedstrijd gebruiken om maag/darmproblemen tijdens de wedstrijd te voorkomen
Tot aan de wedstrijd een royale hoeveelheid drinken (dranken zonder koolhydraten) voor een goede vochthuishouding
Is de duur van de wedstrijd meer dan 1 uur: 150-250 ml dorstlesser/water per kwartier voor een goede vochthuishouding
Het vocht kan eventueel tijdens een serie-pauze worden gedronken
www.centrumvoorafstandsonderwijs.be
[email protected] +32 3 292 33 30
Vragenreeks 1) Op welke manieren kan een krachttoename bewerkstelligd worden? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 2) Waarom is er bij krachtsporters vaak sprake van een negatieve energiebalans? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 3) Waar haalt de krachtsporter zijn energie vandaan? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 4) Leg de rol van eiwitten voor een sporter uit. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 5) Waarom hebben bodybuilders de gewoonte om meer eiwitten te nuttigen? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 6) Wat weet je over het gebruik van alcohol voor en tijdens een wedstrijd? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. www.centrumvoorafstandsonderwijs.be
[email protected] +32 3 292 33 30
7) Geef vijf tips voor krachtsporters in verband met voeding en vocht. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 8) Geef vijf tips voor krachtsporters tijdens trainingsdagen. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 9) Geef vijf tips voor krachtsporters tijdens wedstrijddagen. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………….
www.centrumvoorafstandsonderwijs.be
[email protected] +32 3 292 33 30
Afstandsonderwijs = studeren op je eigen tempo Een thuisstudie volgen aan het Centrum Voor Afstandsonderwijs is de meest flexibele manier om je erkend diploma te behalen. Met een thuiscursus start je namelijk wanneer het jou het beste uitkomt. Je studeert waar en wanneer je wil, en legt examen af wanneer jij er klaar voor bent. Erg handig als jouw leven meer is dan studeren alleen! Tijdens je studie kan je rekenen op de professionele begeleiding van een persoonlijke docent. Met de taken die je docent aan elk hoofdstuk heeft toegevoegd, oefen je jezelf in de praktijk, en bereid je je optimaal op het examen voor. Heb je vragen, of wil je je gemaakte oefeningen uit de cursus laten verbeteren? Dan stuur je je docent een mailtje via het online leerplatform (je krijgt een toegangscode bij inschrijving). In het inschrijvingsgeld is twaalf maanden begeleiding van je docent inbegrepen. Klaar met studeren? Dan leg je examen af op één van onze examenlocaties in Antwerpen, Brussel, Gent of Hasselt. Je hebt vijf jaar de tijd om je examen af te leggen en je beslist zelf wanneer je dit wil doen. Dit kan bijvoorbeeld al na drie maanden, maar ook na een jaar; de keuze is aan jou! Geslaagd? Dan krijg je je diploma binnen de 14 dagen. Je kan hiermee meteen solliciteren als werknemer of als zelfstandige starten (mits je ook een attest bedrijfsbeheer hebt). Al onze diploma’s zijn erkend en zijn een fikse meerwaarde op de arbeidsmarkt. Niet van de eerste keer geslaagd? Geen nood. Je kijkt je examen in, en leert van je fouten. Vervolgens mag je gratis herexamen afleggen. Examen afleggen is trouwens nooit verplicht.
www.centrumvoorafstandsonderwijs.be
[email protected] +32 3 292 33 30
Zes ijzersterke redenen om te studeren aan het CVA 1. Je behaalt een erkend diploma Het Centrum Voor Afstandsonderwijs bezit het ISO 9001-2008 certificaat. Dit is een onafhankelijk kwaliteitslabel dat elk jaar opnieuw, na een grondige audit, moet worden toegekend. Zowel ons cursusmateriaal als de docenten en de secretariaatswerking kregen en krijgen een positieve beoordeling. Dit is jouw beste garantie voor een kwaliteitsvolle en degelijke opleiding. Het Centrum Voor Afstandsonderwijs is door een groot aantal beroepsfederaties erkend. Je kan je met je diploma bij deze federaties aansluiten en genieten van allerlei voordelen. Bij werkgevers in verschillende sectoren heeft het diploma een grote troef bij je sollicitatie en biedt het je vaak werkzekerheid. Bovendien zijn onze diploma’s internationaal erkend door de International Association of Professional Education (IAPE), die alle beroepsopleidingen wereldwijd registreert en accrediteert. De IAPE controleert en beoordeelt de kwaliteit van professioneel onderwijs van instellingen zoals universiteiten, hogescholen, publieke en private opleidingsverstrekkers, docenten en onderwijsinstellingen voor volwassenen. 2. Je kiest voor een praktijk- en jobgerichte opleiding Al onze opleidingen en cursussen worden ontwikkeld en geschreven door zelfstandige specialisten met jarenlange beroepservaring. Je gaat er meteen mee aan de slag. Dankzij onze jarenlange ervaring weten we precies welke onderwerpen, extra uitleg of praktijkvoorbeelden het verschil maken. Hierdoor bereik je snel je doel: je carrière een boost geven of een nieuwe job vinden. Het contact tussen jou en je docent is maximaal door gebruik van ons online studentenplatform. Al je vragen zullen binnen de 48 uren worden beantwoord. Momenteel is er in het bedrijfsleven veel vraag naar goed opgeleide werknemers. Het diploma dat je behaalt is een internationaal erkend diploma. Deze cursus biedt daarom zeer goede perspectieven op de arbeidsmarkt en een groot voordeel tijdens je sollicitatie. Veel afgestudeerde studenten startten reeds hun eigen succesvolle zaak na het volgen van een opleiding bij het CVA. Wij zijn dan ook een echte ondernemersschool die startende
www.centrumvoorafstandsonderwijs.be
[email protected] +32 3 292 33 30
ondernemers met veel plezier begeleidt in hun eerste stappen naar een carrière als zelfstandig ondernemer. 3. Je kiest voor maximale flexibiliteit Thuisstudie is uiterst flexibel. Jij bepaalt zelf wanneer je studeert, hoe lang, en wanneer je examen aflegt. Je hebt je toekomst dus zélf in de hand! Ideaal als je je studie wil combineren met een job, kinderen of andere activiteiten. 4. Je weet zeker dat je de opleiding kiest die bij je past Nog vragen? Extra informatie nodig? Kom dan gewoon langs op één van onze inkijklocaties (Antwerpen, Brussel, Gent, Hasselt) voor een adviserend gesprek met één van onze professionele opleidingsconsulenten. Zij helpen jou met veel plezier bij het ontwikkelen van een studietraject dat volledig aan jouw eisen en wensen voldoet. Je kan er ook je volledige cursus inkijken! 5. Je kan boeiende stages lopen Het CVA helpt je carrière op weg! Heel wat studenten kiezen ervoor om tijdens hun opleiding stage te lopen, ook al is dat in de meeste gevallen geen verplichting. Je docent begeleidt je in jouw keuze van een stageplaats en jouw opleidingsconsulenten brengen de nodige papieren in orde. Een handige manier om praktijkervaring op te doen, waardevolle referenties te krijgen en connecties te leggen! 6. … Dit aan een uiterst scherpe prijs! Wist je dat het CVA elk jaar meer dan 12.000 studenten telt? Door die schaalgrootte kunnen we jouw cursus tegen een bijzonder scherpe prijs laten drukken en verzenden. Zonder in te boeten op de kwaliteit van het lesmateriaal. Het examen dat je aflegt op onze school is in je inschrijvingsgeld inbegrepen (inclusief herkansingen!). Geen verborgen kosten bij het CVA! Je kan mogelijk genieten van extra financiële voordelen bij je inschrijving, zoals de Ondernemerskorting voor startende ondernemers, korting indien meerdere falilieleden dezelfde opleiding volgen, korting bij het volgen van een studietraject dat bestaat uit meerdere cursussen enz. Bel onze opleidingsconsulenten (03 292 33 30) tijdens je inschrijving om te weten voor welke korting jij in aanmerking komt.
www.centrumvoorafstandsonderwijs.be
[email protected] +32 3 292 33 30
Overtuigd? Start vandaag nog! Schrijf je snel en eenvoudig in: Wie studeert aan het Centrum Voor Afstandsonderwijs heeft een streepje voor. Moderne werkgevers hechten veel belang aan permanente bijscholing en een praktijkgerichte kennis. Onze school bouwde in de loop der jaren op dit vlak een ijzersterke reputatie op. Alle diploma’s die je behaalt via het Centrum Voor Afstandsonderwijs zijn erkend, en verhogen je kansen op de arbeidsmarkt. Jouw keuze gemaakt? Dan hoef je je alleen nog in te schrijven. Je hebt hiervoor 3 opties: 1. Je vult het inschrijvingsformulier in op www.centrumvoorafstandsonderwijs.be 2. OF je mailt naar
[email protected] 3. OF je maakt gebruik van het inschrijvingsformulier op de volgende pagina (als je je rechtstreeks op één van onze locaties komt inschrijven). Je inschrijving is pas definitief nadat we ook je cursusgeld ontvangen. Het inschrijvingsgeld voor de cursus sportvoedingsadviseur bedraagt €339 en bevat de kostprijs van het cursusboek, de begeleiding van jouw docent en het (her)examen bij ons op school. Na ontvangst van je inschrijvingsgeld krijg je van ons een bevestigingsmail. Je krijgt je cursus dan binnen de week toegestuurd, zodat je meteen aan de slag kan! Veel succes!
www.centrumvoorafstandsonderwijs.be
[email protected] +32 3 292 33 30
INSCHRIJVINGSFORMULIER THUISSTUDIE SPORTVOEDINGSADVISEUR Naam: Voornaam: Straat + Huisnummer: Postcode + Gemeente: Telefoon: GSM: E-mailadres: Geboortedatum: Heb je bij ons al een cursus gevolgd?
JA - NEE
Wens je een factuur na je betaling?
JA - NEE
Bij ja, vul hier je bedrijfsnaam en BTW-nummer in: O Ik ga akkoord met de algemene voorwaarden zoals ze vermeld staan op onze website.
(handtekening)
Je inschrijving is pas definitief nadat we ook je inschrijfgeld ontvangen. Het inschrijvingsgeld voor de cursus sportvoedingsadviseur bedraagt €339 en bevat de kostprijs van de cursus, de begeleiding van je docent en je examen bij ons op school (en eventuele herexamens).
Veel succes met je opleiding en je verdere carrière!
www.centrumvoorafstandsonderwijs.be
[email protected] +32 3 292 33 30