Proefhoofdstuk Wereldgodsdiensten

Proefhoofdstuk Wereldgodsdiensten www.centrumvoorafstandsonderwijs.be

www.centrumvoorafstandsonderwijs.be [email protected] +32 3 292 33 30

Kom je cursus inkijken: Antwerpen, Frankrijklei 127, 2000 Gent, Oude Brusselseweg 125, 9050 Hasselt, Simpernelstraat 27, 3511 Brussel, Timmerhoutkaai 4, 1000 +32 3 292 33 30 [email protected] Maak van je opleiding wereldgodsdiensten een succes! Beste toekomstige student, Hartelijk dank voor je interesse in de opleiding wereldgodsdiensten aan het Centrum Voor Afstandsonderwijs. Op de volgende pagina’s vind je een hoofdstuk en de volledige inhoudstafel van deze thuisstudie terug. Ook krijg je alle nodige informatie over de werking van onze school. Neem deze info rustig door, zo krijg je een goed beeld van de inhoud van de cursus en weet je zeker dat je voor de opleiding kiest die het beste bij jou past. Noteer alvast dat alle diploma’s die je via het CVA behaalt erkend zijn en uitermate praktijk- en dus jobgericht! Heb je na het inkijken van dit proefhoofdstuk nog vragen? Geef ons gerust een seintje op het nummer +32 3 292 33 30 of mail ons op [email protected]. Onze opleidingsconsulenten beantwoorden al jouw vragen en geven je persoonlijk advies omtrent je studiekeuze. Blader je graag door de volledige cursus? Ook dat kan. Het Centrum Voor Afstandsonderwijs geeft je op vier plaatsen in België de mogelijkheid om de cursussen geheel vrijblijvend in te kijken. Je kan de cursussen inkijken in de campussen van Het Centrum Voor Avondonderwijs VZW in Antwerpen, Gent en Hasselt of in Brussel. Je hoeft hiervoor geen afspraak te maken, kom gewoon vrijblijvend langs.

Ik wens je veel leesplezier en alvast veel succes met je studie!

Jo Vandevelde Opleidingsconsulent Centrum Voor Afstandsonderwijs


wereldgodsdiensten: erkende opleiding en praktijkgerichte cursus

Deze moderne en praktijkgerichte opleiding kwam tot stand in samenwerking tussen het Centrum Voor Afstandsonderwijs en zelfstandige beroepsdeskundigen met jarenlange ervaring. Een duidelijke structuur maakt deze cursus zeer overzichtelijk. Op deze manier garanderen wij je een vlot studietraject. Op de volgende pagina’s vind je de volledige inhoudstafel van de opleiding en een gratis onderdeel uit de cursus terug.


1

Jodendom 1.1

Inleiding en introductiequiz

1.2

De joodse geschiedenis in vogelvlucht

1.2.1

De Babylonische ballingschap

1.2.2

Judea in de Grieks-Romeinse tijd

1.2.3

Ontstaan van de anti-joodse houding

1.2.4

Jodendom in de Middeleeuwen: leven onder het kruis

1.2.5

Het zionisme: de zoektocht naar een joods thuisland

1.2.6

De vervolging van de joden tijdens WO II

1.2.7

De terugkeer naar het “Beloofde Land”

1.3 1.3.1

Stromingen binnen het jodendom Het orthodoxe jodendom

Modern-orthodoxe joden De joden uit Antwerpen: Chassidische joden Het Litouwse jodendom en de joden uit de Arabische landen 1.3.2

Het liberale jodendom

1.3.3

Het conservatieve jodendom

1.3.4

De joodse religie van Madonna: de Kabbala

1.3.5

Religieus zionisme bij modern-orthodoxe joden

1.4

De levende wetten of religieuze grondslagen

1.4.1

De Hebreeuwse Bijbel: de Tenach

1.4.2

De eerste vijf boeken van de Tenach: de Thora of wet

1.4.3

Andere boeken van de Tenach: de Nevi’im en Ketuvim www.centrumvoorafstandsonderwijs.be [email protected] +32 3 292 33 30

1.4.4

De mondelinge Thora: de Misjna

1.4.5

De commentaren van schriftgeleerden: de Talmoed

1.4.6

De Rabbijnse wetgeving: de Halacha

1.5

Religie in praktijk: dagelijkse rituelen

1.5.1

Het gebed

1.5.2

Bezoek aan de synagoge

1.5.3

Hoe blijf je “koosjer”?

1.5.4

Rituele reinheid

1.5.5

Welke kledij is geschikt?

1.6

De joodse identiteit: levensrituelen

1.6.1

Besnijdenis vlak na de geboorte bij joodse jongetjes

1.6.2

Volwassen worden van jongens op 13 jaar: bar mitswa

1.6.3

Volwassen worden van meisjes op 12 jaar: bat mitswa

1.6.4

Het breken van het glas bij het joodse huwelijk

1.6.5

De rituele reiniging bij het overlijden

1.7

De joodse kalender

1.7.1

Een “doordeweekse” joodse week

1.7.2

Joodse maanden en jaren

1.7.3

Het joodse nieuwjaar: Rosj Hasjana

1.7.4

De grote verzoendag: Jom Kippoer

1.7.5

Herdenking van de veertigjarige tocht door de Sinaïswoestijn: Soekkot

1.7.6

Het gebruik van de negenarmige kandelaar bij Chanoeka: het inwijdingsfeest

1.7.7

Het Lotenfeest: Poerim

1.7.8

Herdenking van de uittocht uit Egypte: Pesach

1.7.9

Zeven weken na Pesach: Sjavoeot


2

1.8

Verklarende woordenlijst voor jodendom

1.9

Oplossingen opdrachten

1.10

Geraadpleegde bronnen jodendom

Islam 2.1


2.2

Een tijdperk van veroveringen

2.2.1

De profeet van Allah: Mohammed

2.2.2

De machtsstrijd in Mekka

2.2.3

De tocht naar Medina

2.2.4

De terugkeer naar Mekka

2.2.5

De verspreiding van de islamitische gemeenschap

2.2.6

De snelle expansie van de islam

2.2.7

Eenheid en verscheidenheid in de islam

2.2.8

De islam vandaag

2.3

De heilige geschriften van de islam

2.3.1

Het woord van Allah: de Koran

2.3.2

De Hadith

2.3.3

De sharia

2.4

De Vijf Zuilen van de islam

2.4.1

Sjahada

2.4.2

Salat

2.4.3

Zakat

2.4.4

Saum

2.4.5

Hadj


2.5 2.5.1

Geloof in de eenheid van Allah

2.5.2

Geloof in engelen als dienaren

2.5.3

Geloof in de geopenbaarde boeken

2.5.4

Geloof in de boodschappers die de boeken openbaarden

2.5.5

Geloof in de dag van de wederopstanding

2.5.6

Geloof dat alles geschiedt zoals Allah het wil

2.6

Overgangsrituelen

2.6.1

De geboorte

2.6.2

Meerderjarigheid

2.6.3

Het huwelijk

2.6.4

De dood

2.7

3

Geloofsovertuigingen

Islam in het dagelijks leven

2.7.1

Kleding

2.7.2

Wanneer is eten “halal”?

2.8

De islamitische kalender

2.9

Verklarende woordenlijst voor islam

2.10

Oplossingen opdrachten

2.11

Geraadpleegde bronnen islam

Christendom 3.1


3.2

“In den beginne”

3.2.1

De geboorte van Jezus

3.2.2

De profeet die wonderen verricht

3.2.3

De dood en opstanding van Jezus www.centrumvoorafstandsonderwijs.be [email protected] +32 3 292 33 30

3.3

Tweeduizend jaar christendom

3.3.1

De vroege kerk

3.3.2

De souvenirs van de kruistochten

3.3.3

De Reformaties: terug naar de wortels van het christendom

3.4

Christendom vandaag

3.4.1

De grootste christelijke kerk: de Rooms-katholieke

3.4.2

De aanbiddende kerk: de Oosters-orthodoxe christenen

3.4.3

De protestantse hervormers van de middeleeuws kerk

3.4.4

Eenheid binnen de religieuze diversiteit: oecumene

3.5

Het heilige boek van de christenen: de Bijbel

3.5.1

Het eerste deel van de Bijbel: het Oude Testament (OT)

3.5.2

Het tweede deel van de Bijbel: het Nieuwe Testament (NT)

3.5.3

Het gezag van het woord van God

3.6

De religie in praktijk

3.6.1

De 7 sacramenten

3.6.2

Individuele geloofsbelijdenis

3.6.3

De eredienst

3.6.4

Het Huis des Heren

3.6.5

De Dag des Heren

3.6.6

Pelgrimages

3.7 3.7.1

De christelijke hoogdagen De christelijke feestdagen

3.8

Verklarende woordenlijst voor christendom

3.9

Oplossingen opdrachten christendom

3.10

Geraadpleegde bronnen christendom www.centrumvoorafstandsonderwijs.be [email protected] +32 3 292 33 30

HOOFDSTUK 2: ISLAM 2.1 Inleiding De islam (spreek uit: islaam) is de op één na grootste godsdienst ter wereld. Letterlijk betekent “islam” overgave aan de wil van de enige echte God: Allah. De godsdienst en cultuur van de islam staat al sinds de oorsprong in verbinding met het Westen. Deze twee culturen hebben een gemeenschappelijke voedingsbodem en hebben elkaar wederzijds beïnvloed. Dankzij de kruistochten tijdens de middeleeuwen is er zeer veel kennisoverdracht geweest. De cultuur waarin wij nu leven zou er heel anders hebben uitgezien zonder die kruisbestuiving.

Ook in de huidige wereld staan deze godsdienst en cultuur met elkaar in verband. Er gaat geen dag voorbij zonder dat er iets verschijnt in de media over de islam of over moslims. Er circuleren echter heel wat misvattingen en in dit hoofdstuk gaan we daarom op zoek naar de fundamenten van de islam.


2.2

Een tijdperk van veroveringen

De islam is ontstaan op het Arabische schiereiland dat toentertijd een smeltkroes was van stammen. Het gebied “Arabië” bestond in de 6e eeuw uit het volledige Arabische schiereiland, het zuiden van het huidige Syrië, de Oostelijke Jordaanoever en Mesopotamië (het gebied tussen de Eufraat en de Tigris dat grotendeels binnen Irak, maar ook deels in het huidige Iran ligt). De meeste Arabieren waren veehoudende nomaden wiens identiteit werd bepaald door de stam waar ze in leefden en het stamhoofd. Deze stammen waren polytheïstisch (ze aanbaden vele goden) tot wanneer een invloedrijke koopman hier verandering in bracht: Mohammed ibn Abdallah.

Het enorme succes van de profeet Mohammed is nauw verbonden met de historische en politieke context van toen. De verdeeldheid van de toenmalige stammen werd opgelost door zijn monotheïstische invalshoek. Eén God in plaats van een allegaartje van onverenigbare goden verenigde de stammen, al verliep deze eenmaking niet van een leien dakje. Daarnaast bood hij hen ook een gemeenschappelijk doel: de verovering van andere gebieden. Heldhaftigheid en etnische trots waren een typische eigenschap van alle stammen en Mohammed bleek een succesvolle politieke “agitator” te zijn. De islam heeft immers als missie de heerschappij van Allah over de hele wereld uit te breiden en dit verenigde de stammen, meer nog: ze streden samen voor een gemeenschappelijk doel. De kaliefen, de opvolgers van Mohammed, breidden na zijn dood het rijk verder uit. Op een eeuw tijd groeide het uit tot een wereldrijk dat van Spanje tot India reikte. De ontstaansgeschiedenis van de islam is belangrijk omdat het verklaart waarom bepaalde waarden zo belangrijk zijn in de islam. We gaan eerst het leven van de profeet Mohammed bekijken en vervolgens nemen we de geografische en politieke verspreiding van de islam onder de loep.


2.2.1 Profeet van Allah: Mohammed Vanaf het jaar 610 tot het jaar 632 ontving Mohammed een aantal openbaringen rechtstreeks van Allah. Deze openbaringen worden aanzien als het fundament van het islamitische geloof en staan opgeschreven in de Koran. Mohammed schaarde in Mekka een kleine groep gelovigen rond zich en vertrok richting het noorden, naar het stadje Yathrib, dat later werd herdoopt tot Medina.

De kalligrafische schrijfwijze van Mohammed.

Deze emigratie noemt de Hidjra. 622 geldt als het eerste jaar van de islamitische tijdrekening. In Medina werd de allereerste moslimgemeenschap opgericht. Twee jaar nadat Mohammed zijn eerste openbaring had gekregen, begon hij zijn naasten op te roepen om niet langer te geloven in hun “afgoden”. Zijn eerste volgelingen waren zijn eerste vrouw Chadidja, de koopman Abu Bakr, zijn neef Ali, zijn geadopteerde zoon Zayd en de koopman Uthman. Na dertien jaar had hij in totaal 70 families om zich heen geschaard. De openbaringen van Allah aan de profeet Mohammed in de Koran worden door moslims als de fundamenten van hun geloof beschouwd. Toch was Mohammed niet de eerste en de enige profeet. Ze geloven dat ene en almachtige God zijn Woord eerst aan Adam heeft geopenbaard en nadien aan de aartsvader Ibrahim (Arabisch voor Abraham). Dezelfde boodschap werd aan acht andere profeten verkondigd. De belangrijkste zijn Noeh (Arabisch voor Noach), Dawoed (Arabisch voor David), Moesa (Mozes) en Isa (Jezus). Elk openbaringsmoment betekent volgens de islam het begin van een nieuwe cyclus. De traditie die door Mohammed werd verkondigd is even oud als de mensheid, maar als de oorspronkelijke verkondiging wordt verdorven, dan verschijnt er weer een nieuwe profeet.


Mohammed in gebed met Musa en Isa.

De “corruptie” van de verkondiging die met Jezus is begonnen is volgens de traditie te vinden in de opsplitsing in de heilige drie-eenheid: Vader, Zoon en Heilige Geest. Mohammed herinnert de mensheid aan de originele boodschap: Geloof in Allah als de enige god!

2.2.2

De machtsstrijd in Mekka

Mohammed werd rond het jaar 570 geboren te Mekka, in het jaar 610 begon hij visioenen te krijgen via de engel Djibriel die hij moest “doorgeven” aan andere Mekkanen. Mekka was in die tijd een bloeiende stad die de monopolie had op de handel in het gebied tussen de Indische Oceaan en de Middelandse Zee. De inwoners van Mekka hadden hun pracht en praal vooral te danken aan de aanwezigheid van de Kaäba (waar volgens de overlevering de aartsvader Abraham bijna werd getroffen door een metoriet) in hun stad. Dit stenen monument was een heiligdom waar 360 goden werden aanbeden en daarom was het een oud pelgrimsoord in de streek. Kamelenkaravanen hielden hier halt om handel te drijven. Het was een neutraal gebied waar goederen werden uitgewisseld en vergaderingen werden gehouden. De stad Mekka was een welvarende stad van kooplieden. Er waren ook christelijke en joodse kooplieden aanwezig. Mohammed is dus in aanraking geweest met de monotheïstische christelijke en joodse godsdiensten. De monotheïstische godsdienst die Mohammed predikte werden dan ook niet zomaar aanvaard in Mekka omdat deze handelsstaat de reizigers op de karavaanroutes niet kwijt wilde spelen. De heersende klasse voelde zich zo bedreigd dat ze een belangrijke politieke positie aanboden als hij toch maar zou stoppen met het prediken. Toen Mohammed dit weigerde, werd er een vergelding gepland tegen Mohammed. Door zijn aanwezigheid kwam immers hun economie en de veelgodencultus rond de Kaäba in gevaar.


De inwoners van Mekka waren aanvankelijk tolerant tegenover de moslimgemeenschap of oemma (juiste benaming volgens de Koran), maar dit sloeg snel om in vijandigheid en er zat niets anders op dan te vluchten. Tussen 620 en 621 vertrokken de eerste delegaties volgelingen richting Yathrib (later Medina genoemd) waar bekeerlingen hulp en bescherming boden. Toen in 622 de grond onder hun voeten te heet werd vertrokken Mohammed en zijn trouwe gezant, Abu Bakr, als laatsten richting Yahtrib. De Hidjra was begonnen.

2.2.3 De tocht naar Medina Toen er in 622 een complot werd beraamd om Mohammed te vermoorden, vluchtte hij als een dief in de nacht naar Medina dat 320 kilometer ten noorden van Mekka lag. Die dag, het begin van de Hidjra, wordt jaarlijks gevierd op de eerste dag van het moslimjaar. In Medina werd Mohammed opgewacht door de belangrijkste clanhoofden van de Arabische en joodse stammen in Medina. Men stelde Mohammed aan als bemiddelaar en al gauw vormden de moslims er de meerderheid. Er ontstonden twistpunten met de joodse gemeenschap en daarnaast heerste er onderlinge verdeeldheid tussen de geïmmigreerde moslims en de “helpers” uit Medina die Mohammed bescherming hadden geboden. Dit loste Mohammed op door een verdrag op te stellen: de Grondwet van Medina.

 iedere partij mag zijn geloof behouden  vijandigheden tussen moslims zijn verboden  elke groep is verantwoordelijk aangelegenheden

voor

zijn

eigen

interne

 conflicten moeten worden voorgelegd aan Mohammed de profeet  als Medina zou worden aangevallen, dan zijn ze allen verantwoordelijk voor de verdediging van de stad  moslims zijn verantwoordelijk voor de armen van de gemeenschap 

De poëtische toon van de openbaringen in de Koran verandert geleidelijk naar aya’s (verzen) die over praktische zaken gaan en die wijzen op de bescherming van de oemma (de moslimgemeenschap). Mohammeds poging om vrede te sluiten met de joden was echter tevergeefs. Er werd gespot met delen van de Koran en men bood ook actief verzet tegen de moslims. Mohammed verdreef twee joodse stammen en bij een derde stam eindigde dit zelfs in een bloedbad. Als vergelding liet Mohammed alle mannen van deze stam vermoorden.


In Mekka was er ondertussen iets anders op til. De geëmigreerde moslims hadden al hun bezittingen achtergelaten en de Qoeraisj hadden het plan hun bezittingen te verhandelden. In 624 stuurde Mekka een leger om de karavaan van de Qoeraisj te beschermen. Mohammed besloot dit echter niet zomaar te laten gebeuren. Hij gaf zijn aanhangers de opdracht om de karavaan van de Qoeraisj aan te vallen. Het leger van de Qoeraisj was veel groter dan dat van de moslims, maar toch behaalden de moslims een overwinning. Volgens de overlevering vocht de aarstengel Gabriël zelf mee in dit gevecht. Moslims waren vanaf deze overwinning dan ook overtuigd dat Allah aan hun kant stond. Deze overwinning is door de meeste moslims gekend en wordt de Slag van Badr genoemd. Mekka besloot het hier niet bij te laten. In 626 versloeg hun leger de moslims voor een eerste keer in Oehoed. Een jaar later, in 627, besloten de Mekkanen definitief komaf te maken met de oemma van Mohammed. Een leger van 10.000 trok op richting Medina en hun mars zou uiteindelijk eindigen in de Slag van de Greppel. De moslims hadden loopgraven gemaakt en hier waren de Arabieren die gewoon waren van man tegen man te vechten niet tegen opgewassen. Na enkele weken trokken ze zich terug en er zou nooit meer een poging komen uit Mekka om Mohammed te vernietigen. In een visioen van de engel Gabriël, kreeg Mohammed te horen dat het volk richting Mekka moesten bidden in plaats van naar Jeruzalem. In 628 ging hij met 1600 ongewapende mannen op bedevaart (de Hadj) vanuit Mekka naar Medina. Hun doel was de Kaäba te zuiveren van de afgoden. Ze kregen geen toestemming om de stad in te komen, maar er werd wel een verdrag opgesteld waarin de Qoeraisj de stad binnen de tien jaar zou verlaten om hun Hadj te kunnen volbrengen.

De Kaäba in Mekka.


JIHAD

Letterlijk betekent “jihad” de heilige oorlog, het streven of de strijd. Een misverstand is dat dit enkel een oproep tot geweld zou zijn. In de Hadith staat: Hij die sterft zonder deelgenomen te hebben aan de strijd, sterft zeker in ongeloof. De innerlijke jihad is een strijd tegen verleidingen, of tegen het ego. Hiermee word je als moslim bijvoorbeeld tijdens de ramadan mee geconfronteerd of de discipline die nodig is om elke dag vijf keer te bidden. De uiterlijke jihad is de gewapende strijd tegen zij die de islam als geloof bedreigen. Er zijn zeer veel onenigheden tussen gelovigen en geleerden wat de precieze betekenis is van dit begrip. Het wijst niet alleen op de overgave die in het dagdagelijkse leven van een moslim wordt verwacht, maar ook op de bescherming van het geloof. De tocht van Mekka naar Medina was noodzakelijk ter bescherming van het geloof en als politiek leider waren Mohammed en zijn opvolgers ook leider van het leger. Er zijn heel wat verschillende interpretaties mogelijk van de verzen waarin de jihad vernoemd wordt. Bovendien is Jihad een typische voornaam voor moslims; een begrip dat dus niet te snel verward mag worden. Zowel in België als Nederland is er al een paar keer oproer geweest omdat ouders hun kind Jihad noemen. Later in de cursus zullen we zien dat soennitische moslims geacht worden vijf basisrituelen uit te voeren. De sekte van de Khawarij heeft de jihad als zesde zuil toegevoegd in de betekenis van de heilige oorlog. Heel veel moslims vechten dit aan en zijn tegen een gewelddadige verdediging van de islam.


2.2.4

De terugkeer naar Mekka

Tegen 630 was Mohammed sterk genoeg om Mekka in te nemen. De stad gaf zich zonder strijd over en Mohammed toonde genade tegenover de inwoners. Vele stammen bekeerden zich tot de islam omdat Mohammed zijn vijanden edelmoedig behandelde. Mohammed stuurde vanaf dan ook volgelingen uit om het geloof uit te breiden. De meeste christelijke Arabische stammen op het Arabisch schiereiland stuurden afgezanten naar Mekka om hun erkenning aan de islam te geven.

De profeet Mohammed keert terug naar Mekka met op de achtergrond vier aartsengelen.

In 632 begon Mohammed aan zijn enige echte Hadj. Op de vlakte van Arafat (niet te verwarren met de “berg” van Arafat) hield hij een preek waarin hij zei: “de islam is voltooid”. Hij gaf zijn volgelingen nog een aantal religieuze en sociale richtlijnen en nam afscheid. Niet veel later werd hij onwel en op 8 juni 632 stierf hij in Mekka. Hij liet zowel een religie als een eengemaakte staat na.


Zijn opvolger Abu Bakr sprak volgende bemoedigende woorden: “Hij die Mohammed vereert, moet weten dat hij dood is. Maar hij die de God van Mohammed vereert, moet weten dat hij leeft en onsterfelijk is.”

2.2.5

De verspreiding van de islamitische gemeenschap

Onderstaande kaart toont de verspreiding van de islam na de dood van Mohammed.

Uitbreiding van het Arabische rijk door I: Mohammed II: Abu Bakr III: Umar IV: Uthman

Er ontstond een conflict over de opvolging van de profeet. Sjiieten waren van oordeel dat dit Ali ibn Abi Talib moest zijn, de schoonzoon van de profeet. Een aantal gerespecteerde moslims kozen echter voor Abu Bakr, dit tot groot ongenoegen van het pro-Ali kamp. Hoewel Ali later nog kalief werd in 656 vond de sjiitische beweging dat hij onrecht was aangedaan. De volgende opsomming toont de snelle verspreiding van de islam in de eerste veertig jaar van het bestaan van de religie. We blijven hier bij stilstaan omdat deze tijdspanne van zeer groot belang is in het verdere verloop van de geschiedenis.


Gebied I: Mohammed Hij was erin geslaagd de Arabische stammen te verenigen in één federatie. Maar hoe kon het voortbestaan van de moslimgemeenschap worden verzekerd? Het rijk dat door Mohammed werd gesticht noemt het Kalifaat. Gebied II: De eerste kalief ‘Abu Bakr’ (632-634) Volgens overleveringen wees Mohammed één van zijn eerste bekeerlingen tot de islam aan als opvolger: Abu Bakr. Niet alleen genoot hij een uitstekende reputatie, Abu Bakr was ook de vader van de favoriete vrouw van Mohammed: Aisha. Voor sommige stammen was de acceptatie van de islam een kwestie geweest van politiek eigenbelang en niet van religieuze overtuiging. Er kwamen dan ook een aantal stammen in opstand toen Abu Bakr werd aangesteld als opvolger. Met de hulp van de tweede kalief Umar sloeg Abu Bakr er in deze opstanden neer te slaan en tijdens zijn tweejarig bewind bracht hij ook de laatste stammen van het Arabisch schiereiland tot bekering.

Abu Bakr spreekt tot zijn publiek in Mekka


Gebied III: De tweede kalief ‘Umar’ (634-644) Toen Umar hoorde dat zijn zuster en haar man waren bekeerd tot de islam, besloot hij Mohammed te vermoorden. Hij bezocht zijn zuster om haar te wijzen op haar vergissing, maar toen hij hen de verzen uit de Koran hoorde voorlezen, werd hij ter plekke bekeerd. Hij werd zelfs één van de felste aanhangers van Mohammed. Dankzij zijn devotie en ondersteuning van Abu Bakr, was hij de aangewezen opvolger als kalief. Umar leefde zeer eenvoudig ondanks alle rijkdommen die hij verwierf door de veroveringen. Het islamitische rijk werd uitgebreid tot het huidige Palestina, Syrië, Egypte, Iran en Irak. Hij wilde geen gedwongen bekeringen maar wenste een geleidelijke bekering van christenen en joden. Umar wordt door soennitische moslims beschouwd als de ideale politieke leider door zijn eenvoudige levensstijl. Op zijn sterfbed benoemde hij Uthman als zijn opvolger. Gebied IV: De derde kalief ‘Uthman’ (644-656) In tegenstelling tot Umar, werd Uthman als een minder begaafde leider aanzien. Hij gaf immers de voorkeur aan leden van zijn eigen stam als hij hoge ambtenaren moest benoemen. Zijn grootste verdienste was dat hij een standaardversie van de Koran liet opstellen. De islam had veel vroeger dan het christendom of jodendom een heilig boek dat toegankelijk was voor een breed publiek en niet enkel voor een elite die bijvoorbeeld de Latijnse taal machtig was (zoals in het Christendom). Tijdens zijn bewind werd de islam uitgebreid naar Libië en Tunesië.

Deze kopie zou één van de oudste overgebleven exemplaren die tijdens Uthmans regeerperiode zou zijn opgeschreven.


De vierde kalief: ‘Ali’ (656-661) Na overleg werd Ali aangeduid als vierde kalief. Deze aanstelling verliep niet van een leien dakje. Ali werd er immers van beschuldigd dat hij mede verantwoordelijk was voor de moord op Uthman. Hij verhuisde de hoofdstad naar Kufa in Irak en het politieke centrum van de islam zou nooit meer terugkeren naar het Arabische schiereiland. Door de verwikkelingen bij de dood van Uthman kwamen de eerste opstanden tegen de verenigde moslimgemeenschap.

Een badhuis in Alcazar, Sevilla. Eén van de vele overblijfsen van de moslims in Spanje dat tot 1500 islamitisch bleef.

Aisha en haar aanhangers zouden Ali in 656 verslaan. Een tweede aanval kwam van de neef van Uthman die door Ali ongewild werd benoemd tot gouverneur van Syrië. In 658 kwam het tot een veldslag tussen hun legers, en toen Ali aan de winnende hand was aanvaardde hij het voorstel tot bemiddeling waardoor hij steun verloor in zijn eigen kamp. De scheuring in verschillende stromingen binnen de islam vindt hier zijn oorsprong.


2.2.6

De snelle expansie van de islam

Het Byzantijnse en Perzische rijk hadden ten tijde van Mohammed al een halve eeuw voortdurend oorlog gevoerd. Toen de moslims oprukten moesten ze dan ook weinig moeite doen om hun uitgeputte tegenstanders te verslaan. Soms sloegen de Byzantijnse en Perzische heersers op voorhand op de vlucht. Ze hadden niet alleen “geluk”, maar bedachten ook een goede strategie. In plaats van na elke veldtocht terug te keren naar Medina, sloegen ze telkens hun kampement op en trokken ze daarna door om het volgende gebied te veroveren. Na Mohammeds dood duurde het maar 12 jaar om Egypte, Syrië en Irak te bezetten. De snelle expansie ging nog een eeuw door. In westelijke richting veroverde men in een mum van tijd het noorden van Afrika tot Marokko waar ze de straat van Gibraltar overstaken en Spanje binnenvielen. In de veroverde gebieden werd een gedoogbeleid gevoerd voor andersgelovigen. Ze werden “beschermde minderheden” die belastingen moesten betalen aan islamitische gouverneurs. Als dit gebeurde, werden de minderheden getolereerd en zelfs goed behandeld. Door de eeuwen heen bekeerden er zich steeds meer minderheden tot de islam omdat ze zichzelf als tweederangsburgers beschouwden. Gebieden die oorspronkelijk christelijk waren, bekeerden zich massaal tot de islam. In noordelijke richting werden verschillende pogingen om het toenmalige Constantinopel te bereiken. De stad werd viel in 1429 en Mehmet II en gaf het de naam Istanbul dat afgeleid zou zijn van Islam Bol dat “veel islam” betekent. Dit betekende eveneens de val van het Byzantijnse rijk. Istanbul is vandaag de enige stad op de wereld dat op twee continenten ligt. In het oosten drongen ze door tot in Pakistan en in 750 stabiliseerde hun militaire expansie. De islam verspreide zich nu op een vreedzame manier door handel te voeren. In India bleef het grootste deel van de bevolking Hindoe maar door handel vanuit India bereikte de islam ook Maleisië, Indonesië, de Filippijnen en zelfs oostelijk China. Veel van deze culturen behielden hun oude gewoontes en tradities. De OostAfrikaanse kust werd vooral bereikt door zeelieden en kamelenkaravenen brachten hun geloof naar de West-Afrikaanse steppe.


2.2.7

Eenheid en verscheidenheid in de islam

De overgrote meerderheid van de moslims zijn soennieten, ongeveer 90 procent. De tweede hoofdstroming is het sjiisme. Het soennisme gelooft dat de vier kaliefen de rechtmatige opvolgers zijn van de islam en dat ook hun leven een voorbeeld is voor de volgende generaties moslims. De soennieten ontwikkelden de Sharia (een wetboek), ze volgen de leer van de Hadith (de traditie) en een herinterpretatie van de Koran is niet toegestaan. De imam is louter iemand die het gebed op vrijdag voorzit. Voor sjiitische moslims is de imam de belangrijkste gezaghebbende figuur binnen hun gemeenschap. Mohammed was de laatste profeet en omdat er geen goddelijke openbaringen meer zullen komen, kunnen de imams de goddelijke wet veranderen. Sjiieten geloven dat Ali de enige rechtmatige opvolger van Mohammed was en dat hij zijn “geestelijke” vermogens erfde. Elke opnieuw verkozen imam moet een bloedverwant zijn van Ali die getrouwd was met Fatima, de dochter van Mohammed. Sjiitische geestelijken krijgen de titel ayatollah en zij hebben het recht om de sharia te interpreteren en religieuze voorschriften te verkondigen. Zij zijn dus net als Mohammed politiek én religieus leider.

Een Iraans geldbiljet met daarop de afbeelding van Ruhollah Khomeini. Hij was een Iraans ayaothallah en leider van de Iraanse Revolutie in 1979. Hij hervormde het land tot een strenge, religieuze en fundamentalistische staat. Het is deze ayatollah die een fatwa (soort vonnis) heeft uitgesproken over de schrijver Salman Rushdie die in 1989 het boek de Duivelsverzen schreef. In dit boek wordt Mohammed voorgesteld als iemand die bezwijkt voor aardse genoegens en contact heeft met de duivel. Khomeini beschouwde dit als godslastering en deed een oproep om hem te doden. Hij zette ook een prijs van drie miljoen dollar op zijn hoofd. Wereldwijd demonstreerden moslims en werden de boeken verbrand. Het heeft tien jaar geduurd vooraleer de fatwa terug werd ingetrokken. Rushdie heeft die hele tijd ondergedoken moeten leven. De roman is nog steeds verboden in islamitische landen.


Het sjiisme wordt vaak geassocieerd met fundamentalisme, maar vanuit historisch standpunt staan zij meer open voor verandering dan het soennisme. Op onderstaande kaart staat afgebeeld in welke landen een bepaalde stroming het meest voorkomt. Dit zijn statistieken. Het is verkeerd te denken dat er maar één stroming voorkomt in een land. Zo wonen er ondertussen veel sjiitische moslims in westerse landen. In andere landen als Libanon, Jemen, Saoedi-Arabië, Koeweit, Pakistan, India, Afghanistan en Syrië komt het sjiisme ook wel voor maar vormt deze moslimbevolking niet de meerderheid. Een kleine aftakking van de islam zijn de ibadieten die misbruik van het geloof voor oorlog en bloedvergieten afzweert. Deze stroming ontstond in 683 door Abdallah bin Ibadh volgens wie de kracht van het geloof zit in het zich aanpassen aan culturele, historische en sociale omstandigheden. Oman is het enige land waar ibadisme de staatsgodsdienst is. Het ibadisme is vooral populair bij berbers en komt voor in Algerije, Libië, Bahrein, Tunesië en op het eiland Zanzibar.

De stromingen binnen de islam. Groene gebieden: overwegend soennitische landen Rode gebieden: overwegend sjiitische landen (Iran, Irak, Azerbeidzjan en Bahrein) Blauw gebied: het enige overwegend ibadistisch land is Oman

Er zijn nog vele andere stromingen en vertakkingen, maar het is niet mogelijk om op allemaal dieper in te gaan. Er is ook geen harde scheidingslijn te trekken tussen al deze invullingen, maar er is wel een traditie die de het soennisme en het sjiisme gemeen hebben met elkaar: het soefisme Oorspronkelijk was het soefisme een zuiver individuele ervaring waarbij de liefde voor Allah centraal staat. Ondertussen is het soefisme uitgegroeid tot een maatschappelijke beweging met internationale aanhangers. Ze geloven dat Allah in alles aanwezig is: zowel in mensen, dieren als dingen. Een soefi of soefija (mannelijke en vrouwelijke vorm) probeert zijn hart te zuiveren van de vervuiling van deze wereld waarbij de liefde voor Allah de mens volledig maakt.


In de praktijk kan deze weg verschillende vormen aannemen. Er zijn soefi’s die zichzelf reinigen door zelfkastijding, er zijn er soefigroepen die graag experimenteren met bewustzijns veranderende middelen en een andere zeer bekende orde probeert tot God te komen door een bepaalde dans uit te voeren. Deze laatste groep staat beter bekend als de dansende derwisjen, afkomstig uit Konya in Turkije. Bij deze meditatieve dans “tolt” men rond zijn as tot wanneer men in extase komt.

De dansende derwisjen.

Deze dans is ontstaan in de achtste eeuw toen de islam in contact kwam met Perzische tradities en met het hindoeïsme. In toeristische gebieden kan men dit indrukwekkende ritueel meemaken, een kans die men zeker niet mag laten liggen. Op de studentenpagina kan je proeven van dit ritueel en naar een filmpje kijken waar het wordt uitgevoerd. De invloed van het hindoeïsme is het “soefipad” dat kan vergeleken worden met een ladder. Elke sport is een stadium dat bereikt kan worden. Een soefi zou zichzelf nooit deze term geven maar het woord moetasawwif gebruiken: iemand die “probeert” een soefi te zijn. Het soennisme is de grootste islamitische stroming en daarom vertrekken we in dit hoofdstuk van hun gebruiken en voorschriften. Als er een interessante vergelijking kan worden gemaakt, zal dit zeker aan bod komen.


2.2.8

De islam vandaag

Veel niet-moslims gaan ervan uit dat alle Arabieren moslims zijn, maar niets is minder waar. Slechts 20 procent van de moslims over de wereld zijn Arabieren. De grootste islamitische landen in het MiddenOosten zijn Turkije en Iran, waar ze geen Arabisch maar Turks en Perzisch spreken. De Arabische taal is wel verweven met de islam, maar de meeste moslims spreken geen Arabisch. Het omgekeerde geldt ook: niet alle Arabieren zijn moslims. In de meeste Arabische landen zijn ook christelijke en joodse gemeenschappen. Egypte heeft bijvoorbeeld een zeer grote christelijk orthodoxe kerk die ongeveer 10% van de bevolking bevat. Moslims zijn met ongeveer anderhalf miljard en is daar de tweede grootste religie ter wereld. Dat wil zeggen dat 23% van de wer eldbevolking islamitisch is. Het grootste aantal moslims woont in ontwikkelingslanden als Noord-Afrika, het Nabije Oostend en de Oost- en West-Afrikaanse landen en de landen van Zuid -en Zuidoost-Azië. Er komen wel steeds meer dynamische gemeenschappen in Europa en in zowel Noord- als Zuid-Amerika!


Vragenreeks 1. Wat zijn de twee grootste stromingen in de Islam?  Soefisme  Soennisme  Sjiisme  Kahwarij

2. Welk land heeft de grootste moslimpopulatie?  Saoedi-Arabië  Soedan  Iran  Indonesië

3. Wanneer is Mohammed (de profeet) overleden?  522  632  730  742

4. Welke van de volgende is geen heilige plaats van de Islam?  Mekka  Medina  Damascus  Jeruzalem


Afstandsonderwijs = studeren op je eigen tempo

Een thuisstudie volgen aan het Centrum Voor Afstandsonderwijs is de meest flexibele manier om je erkend diploma te behalen. Met een thuiscursus start je namelijk wanneer het jou het beste uitkomt. Je studeert waar en wanneer je wil, en legt examen af wanneer jij er klaar voor bent. Erg handig als jouw leven meer is dan studeren alleen! Tijdens je studie kan je rekenen op de professionele begeleiding van een persoonlijke docent. Met de taken die je docent aan elk hoofdstuk heeft toegevoegd, oefen je jezelf in de praktijk, en bereid je je optimaal op het examen voor. Heb je vragen, of wil je je gemaakte oefeningen uit de cursus laten verbeteren? Dan stuur je je docent een mailtje via het online leerplatform (je krijgt een toegangscode bij inschrijving). In het inschrijvingsgeld is twaalf maanden begeleiding van je docent inbegrepen. Klaar met studeren? Dan leg je examen af op één van onze examenlocaties in Antwerpen, Brussel, Gent of Hasselt. Je hebt vijf jaar de tijd om je examen af te leggen en je beslist zelf wanneer je dit wil doen. Dit kan bijvoorbeeld al na drie maanden, maar ook na een jaar; de keuze is aan jou! Geslaagd? Dan krijg je je diploma binnen de 14 dagen. Je kan hiermee meteen solliciteren als werknemer of als zelfstandige starten (mits je ook een attest bedrijfsbeheer hebt). Al onze diploma’s zijn erkend en zijn een fikse meerwaarde op de arbeidsmarkt. Niet van de eerste keer geslaagd? Geen nood. Je kijkt je examen in, en leert van je fouten. Vervolgens mag je gratis herexamen afleggen. Examen afleggen is trouwens nooit verplicht.


Zes ijzersterke redenen om te studeren aan het CVA 1. Je behaalt een erkend diploma  Het Centrum Voor Afstandsonderwijs bezit het ISO 9001-2008 certificaat. Dit is een onafhankelijk kwaliteitslabel dat elk jaar opnieuw, na een grondige audit, moet worden toegekend. Zowel ons cursusmateriaal als de docenten en de secretariaatswerking kregen en krijgen een positieve beoordeling. Dit is jouw beste garantie voor een kwaliteitsvolle en degelijke opleiding.  Het Centrum Voor Afstandsonderwijs is door een groot aantal beroepsfederaties erkend. Je kan je met je diploma bij deze federaties aansluiten en genieten van allerlei voordelen. Bij werkgevers in verschillende sectoren heeft het diploma een grote troef bij je sollicitatie en biedt het je vaak werkzekerheid.  Bovendien zijn onze diploma’s internationaal erkend door de International Association of Professional Education (IAPE), die alle beroepsopleidingen wereldwijd registreert en accrediteert. De IAPE controleert en beoordeelt de kwaliteit van professioneel onderwijs van instellingen zoals universiteiten, hogescholen, publieke en private opleidingsverstrekkers, docenten en onderwijsinstellingen voor volwassenen. 2. Je kiest voor een praktijk- en jobgerichte opleiding  Al onze opleidingen en cursussen worden ontwikkeld en geschreven door zelfstandige specialisten met jarenlange beroepservaring. Je gaat er meteen mee aan de slag. Dankzij onze jarenlange ervaring weten we precies welke onderwerpen, extra uitleg of praktijkvoorbeelden het verschil maken. Hierdoor bereik je snel je doel: je carrière een boost geven of een nieuwe job vinden.  Het contact tussen jou en je docent is maximaal door gebruik van ons online studentenplatform. Al je vragen zullen binnen de 48 uren worden beantwoord.  Momenteel is er in het bedrijfsleven veel vraag naar goed opgeleide werknemers. Het diploma dat je behaalt is een internationaal erkend diploma. Deze cursus biedt daarom zeer goede perspectieven op de arbeidsmarkt en een groot voordeel tijdens je sollicitatie. Veel afgestudeerde studenten startten reeds hun eigen succesvolle zaak na het volgen van een opleiding bij het CVA. Wij zijn dan ook een echte ondernemersschool die startende


ondernemers met veel plezier begeleidt in hun eerste stappen naar een carrière als zelfstandig ondernemer. 3. Je kiest voor maximale flexibiliteit  Thuisstudie is uiterst flexibel. Jij bepaalt zelf wanneer je studeert, hoe lang, en wanneer je examen aflegt. Je hebt je toekomst dus zélf in de hand! Ideaal als je je studie wil combineren met een job, kinderen of andere activiteiten. 4. Je weet zeker dat je de opleiding kiest die bij je past  Nog vragen? Extra informatie nodig? Kom dan gewoon langs op één van onze inkijklocaties (Antwerpen, Brussel, Gent, Hasselt) voor een adviserend gesprek met één van onze professionele opleidingsconsulenten. Zij helpen jou met veel plezier bij het ontwikkelen van een studietraject dat volledig aan jouw eisen en wensen voldoet. Je kan er ook je volledige cursus inkijken! 5. Je kan boeiende stages lopen  Het CVA helpt je carrière op weg! Heel wat studenten kiezen ervoor om tijdens hun opleiding stage te lopen, ook al is dat in de meeste gevallen geen verplichting. Je docent begeleidt je in jouw keuze van een stageplaats en jouw opleidingsconsulenten brengen de nodige papieren in orde. Een handige manier om praktijkervaring op te doen, waardevolle referenties te krijgen en connecties te leggen! 6. … Dit aan een uiterst scherpe prijs!  Wist je dat het CVA elk jaar meer dan 12.000 studenten telt? Door die schaalgrootte kunnen we jouw cursus tegen een bijzonder scherpe prijs laten drukken en verzenden. Zonder in te boeten op de kwaliteit van het lesmateriaal.  Het examen dat je aflegt op onze school is in je inschrijvingsgeld inbegrepen (inclusief herkansingen!). Geen verborgen kosten bij het CVA!  Je kan mogelijk genieten van extra financiële voordelen bij je inschrijving, zoals de Ondernemerskorting voor startende ondernemers, korting indien meerdere familieleden dezelfde opleiding volgen, korting bij het volgen van een studietraject dat bestaat uit meerdere cursussen enz. Bel onze opleidingsconsulenten (03 292 33 30) tijdens je inschrijving om te weten voor welke korting jij in aanmerking komt.


Overtuigd? Start vandaag nog! Schrijf je snel en eenvoudig in: Wie studeert aan het Centrum Voor Afstandsonderwijs heeft een streepje voor. Moderne werkgevers hechten veel belang aan permanente bijscholing en een praktijkgerichte kennis. Onze school bouwde in de loop der jaren op dit vlak een ijzersterke reputatie op. Alle diploma’s die je behaalt via het Centrum Voor Afstandsonderwijs zijn erkend, en verhogen je kansen op de arbeidsmarkt. Jouw keuze gemaakt? Dan hoef je je alleen nog in te schrijven. Je hebt hiervoor 3 opties: 1. Je vult het inschrijvingsformulier in op www.centrumvoorafstandsonderwijs.be 2. OF je mailt naar [email protected] 3. OF je maakt gebruik van het inschrijvingsformulier op de volgende pagina (als je je rechtstreeks op één van onze locaties komt inschrijven). Je inschrijving is pas definitief nadat we ook je cursusgeld ontvangen. Het inschrijvingsgeld voor de cursus wereldgodsdiensten bedraagt €199 en bevat de kostprijs van het cursusboek, de begeleiding van jouw docent en het (her)examen bij ons op school. Na ontvangst van je inschrijvingsgeld krijg je van ons een bevestigingsmail. Je krijgt je cursus dan binnen de week toegestuurd, zodat je meteen aan de slag kan! Veel succes!


INSCHRIJVINGSFORMULIER THUISSTUDIE WERELDGODSDIENSTEN Naam: Voornaam: Straat + Huisnummer: Postcode + Gemeente: Telefoon: GSM: E-mailadres: Geboortedatum: Heb je bij ons al een cursus gevolgd?

JA - NEE

Wens je een factuur na je betaling?

JA - NEE

Bij ja, vul hier je bedrijfsnaam en BTW-nummer in: O Ik ga akkoord met de algemene voorwaarden zoals ze vermeld staan op onze website.

(handtekening)

Je inschrijving is pas definitief nadat we ook je inschrijfgeld ontvangen. Het inschrijvingsgeld voor de cursus wereldgodsdiensten bedraagt €199 en bevat de kostprijs van de cursus, de begeleiding van je docent en je examen bij ons op school (en eventuele herexamens).

Veel succes met je opleiding en je verdere carrière!


Proefhoofdstuk Wereldgodsdiensten

Recommend Documents