Productenboek Jeugd Almere

Productenboek Jeugd Almere Versie: 25 januari 2016

Inhoud 1. 2.

Doel productenboek Visie en uitgangspunten beleid 2.1 Lichte hulp waar het kan, zware hulp waar het moet 2.2 Uitgangspunten voor op- en afschalen 3. Toegang tot Jeugdhulp 3.1 Preventieve jeugdhulp 3.2 Uitgangspunten voor toekennen Jeugdhulpvoorzieningen 3.3 Wijziging declaratiesystematiek 3.4 Afwegingskader zorg in natura en persoonsgebonden budget 4. Toelichting lokale, regionale en landelijke Jeugdhulpvoorzieningen 4.1 Lokaal ingekochte Jeugdhulpvoorzieningen 4.1.1 Begeleiding individueel en Begeleiding groep 4.1.2 Behandeling individueel en Behandeling groep 4.1.3 Kortdurend verblijf 4.1.4 Persoonlijke verzorging 4.1.5 Begeleiding zonder maatregel 4.2 Regionaal ingekochte Jeugdhulpvoorzieningen 4.2.1 Generalistische basis-ggz 4.2.2 Specialistische ggz 4.2.3 Ernstige enkelvoudige dyslexie 4.2.4 Residentiële Jeugdhulp: behandeld en begeleid wonen 4.2.5 Gesloten Jeugdhulp (JeugdzorgPlus) 4.2.6 Pleegzorg 4.3 Landelijke raamovereenkomsten met specialistische aanbieders 5. Crisis, drang en gedwongen kader 5.1 Jeugdbescherming en Jeugdreclassering 5.2 Veilig Thuis Flevoland Bijlage 1. Begripsbepalingen en afkortingen Bijlage 2. Verdeling taken Jeugdwet, Wet langdurige zorg en Zorgverzekeringswet Bijlage 3. Onderscheid producten en niveaus ambulante Begeleiding en Behandeling Bijlage 4. Overzicht gecontracteerde aanbieders inclusief omschrijving specialisme

3 3 4 4 4 5 5 6 6 7 8 8 10 13 15 16 17 17 18 20 21 23 24 25 25 26 26 28 33 34 38

Uw weg vinden in dit Productenboek Klik op een van de items in bovenstaande inhoudsopgave op direct naar het betreffende onderwerp te gaan. De betekenis van alle begrippen die met een hoofdletter zijn geschreven, vindt u terug in het overzicht met begripsbepalingen en afkortingen in Bijlage 1. Bepaalde begrippen bevatten een link die u direct naar de juiste begripsbepaling of nadere beschrijving brengt.

Pagina 2 van 38

1.

Doel productenboek

Dit productenboek is bedoeld voor Wijkwerkers, specialisten jeugd, Expertteamleden en andere Professionals die mandaat hebben om te verwijzen naar Jeugdhulpvoorzieningen van de gemeente Almere. Dit boek geeft een beeld van de beschikbare Jeugdhulpvoorzieningen en van de situaties waarin de inzet van deze voorzieningen wenselijk is. Voor Jeugdhulpvoorzieningen is een Beschikking of Verwijzing van een Professional nodig. Bij Preventieve Jeugdhulp is dit niet het geval. U kunt dit boek als handvat gebruiken bij het opstellen van een Beschikking en breder bij het assisteren van een Jeugdige bij het vinden van de meest passende vorm van zorg/ondersteuning. Dit boek biedt uitsluitend de kaders waarbinnen u zelf als Professional keuzes maakt en een Ondersteuningsplan bepaalt. Het boek geeft geen regels of ‘vinklijstjes’. Voldoende ruimte voor professionals is immers leidend in Almere. Het Ondersteuningsplan is altijd afhankelijk van de situatie van een Jeugdige en het gezin. Hierbij geldt het uitgangspunt dat de Professional (waar mogelijk en gepast samen met de Jeugdige en de ouders/opvoeders) bepaalt welke hulpverlening wordt ingezet. Op deze manier wordt er uitgegaan van de eigen verantwoordelijkheid en mogelijkheden van Almeerders en hun sociale netwerk en wordt er maatwerk geboden.

2.

Visie en uitgangspunten beleid

Met de drie decentralisaties (Jeugdwet, Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 en Participatiewet) heeft de gemeente Almere de verantwoordelijkheid gekregen voor bijna de gehele maatschappelijke ondersteuning aan inwoners (kinderen, volwassenen en ouderen). Dit geeft de mogelijkheid om samenhangend beleid te voeren, gericht op preventie, participatie en het bieden van perspectief. De gemeente bouwt voort op de Kantelingsgedachte. In plaats van het behandelen van claimgerichte aanvragen, verkennen Professional en inwoner samen de vraag, behoefte en eigen mogelijkheden. Uit dit onderzoek volgt een passende oplossing. Behoud van eigen regie, zelfredzaamheid en zelfoplossend vermogen staan voorop. De gemeente Almere heeft tien principes voor het sociaal domein verwoord in de kadernota Doen wat nodig is. U als betrokkene en/of Professional wordt geacht in de geest van deze principes te handelen. 1.

Geluk en welbevinden Wat wij doen draagt bij aan het geluk, het welbevinden en de kwaliteit van leven van Almeerders. 2. Burgerkracht Mogelijkheden en talenten van kinderen en volwassenen staan centraal. Wij bieden kansen voor ontwikkeling en scheppen ruimte om kracht en talenten in te zetten voor de samenleving. Wij spreken mensen aan op hun verantwoordelijkheden. 3. Voorkomen is beter dan genezen Wij hebben veel aandacht voor preventie. 4. Nabijheid, als mens naast mens De persoonlijke relatie, laagdrempelige ondersteuning die nabij is, het goed op de hoogte zijn van de situatie, doortastendheid. 5. Integraal, holistisch Het denken vanuit de samenhang, zowel van een persoon in relatie tot zijn 1 omgeving, als vanuit de samenhang tussen verschillende levensgebieden. 6. Sterk aan elkaar Mensen worden sterk aan elkaar. Dat geldt ook voor organisaties. Zij benutten elkaars krachtbronnen en vullen elkaar aan. Het geheel is meer dan de som der delen. 7. Wederkerigheid Ontvangers van hulp vragen wij om hun capaciteiten ook in te zetten voor anderen. 8. Niemand is ongezien Wij signaleren (het ontstaan van) problemen tijdig en zetten zo nodig hulp in. 9. Eropaf! De professionele attitude wordt gekenmerkt door alertheid, een praktische instelling, doortastendheid en nabijheid. 10. Duurzaam en effectief Oplossingen die effectief, betekenisvol en langdurig goed zijn. Gezonde, toekomstbestendige sociale systemen. Het ondersteuningsstelsel is van goede kwaliteit volgens geldende maatstaven. 1

Waar we in dit productenboek kortheidshalve spreken over ‘hij’ of ‘zijn’, bedoelen we ‘hij of zij’ en ‘zijn of haar’.

Pagina 3 van 38

2.1 Lichte hulp waar het kan, zware hulp waar het moet De gemeente Almere streeft ernaar om Jeugdhulp zo lokaal en zo dicht bij huis als mogelijk te organiseren. De Professional kijkt voor Jeugdigen in eerste instantie naar de zelfredzaamheid en de ondersteuning die vanuit het eigen (Informele) netwerk kan worden ingezet. Wanneer het eigen netwerk onvoldoende mogelijkheden biedt, kan de Professional ‘opschalen’ naar hulp en ondersteuning op maat die wel voldoende is. Dit zijn Jeugdhulpvoorzieningen die door de gemeente Almere zijn ingekocht, zoals weergegeven in Tabel 1. Wanneer ook dit niet afdoende is, is het aan u als Professional om de ondersteuning te intensiveren naar zware en meer intensieve Jeugdhulp. Tabel 1. Lokale en regionale Jeugdhulpvoorzieningen Lokaal Begeleiding individueel en Begeleiding groep Behandeling individueel en Behandeling groep Kortdurend verblijf Persoonlijke verzorging Begeleiding zonder maatregel

Regionaal Generalistische basis-ggz Specialistische ggz Ernstige enkelvoudige dyslexie Residentiële Jeugdhulp Gesloten Jeugdhulp (JeugdzorgPlus) Pleegzorg

2.2 Uitgangspunten voor op- en afschalen Om het op- en afschalen te laten slagen, is het van belang dat aanbieders die zorg leveren goed samenwerken. Hierdoor sluit specifieke zorg beter aan bij de reguliere zorg van de eerste lijn (verticale integratie). Deze verticale integratie is weergegeven in Figuur 1. Figuur 1. Verticale integratie bij gedrags- en opvoedproblemen Positief opvoeden en versterken krachten in gezin, klas en wijk Signalering gedragsproblemen Vroegtijdige interventie in het gezin, op school of in vrije tijd Ambulante behandelmodules voor Jeugdige, gezin en netwerk Residentiële behandeling in combinatie met behandelmodules voor Jeugdige, gezin en netwerk Het voorkomen van gedragsproblemen start met een sterke pedagogische basis in gezin, klas en wijk. Signalering en vroegtijdige interventie zijn gericht op het tijdig en kort ondersteunen van gezin en omgeving. Indien nodig kan specifieke hulp worden bijgeschakeld. De grote pijlen aan de zijkanten van de figuur laten zien dat specifieke tweedelijnszorg direct kan worden bijgeschakeld (matched care), maar ook dat er altijd weer teruggeschakeld wordt naar de eerste lijn en/of basisvoorzieningen. Daarnaast is in het model de consultatiefunctie opgenomen voor overdracht van specifieke kennis aan de eerste lijn of basisvoorzieningen.

3.

Toegang tot Jeugdhulp

De gemeente Almere versterkt de basisinfrastructuur (Preventieve Jeugdhulp en Informele netwerken) in de wijken. Daarnaast biedt de gemeente een aantal Jeugdhulpvoorzieningen. In hoofdstuk 4 vindt u een introductie van deze voorzieningen en van de Jeugdzorgvoorzieningen die landelijk zijn ingekocht. In Figuur 2 is een schema te zien van hoe de Toegang tot alle Jeugdhulp verloopt. De Jeugdhulp die wordt geboden is te allen tijde gericht op het versterken van Burgerkracht en participatie.

Pagina 4 van 38

Figuur 2. Schematische weergave Toegang tot Jeugdhulp

3.1 Preventieve jeugdhulp Preventieve Jeugdhulp is vrij toegankelijk voor inwoners van de gemeente Almere, net als de algemene voorzieningen binnen de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Hier is geen Beschikking of Verwijzing van een Wijkwerker of van een andere gemandateerde Professional voor nodig. Een Professional kijkt eerst of de beschikbare Preventieve Jeugdhulp een passend antwoord geeft op de vraag van de Jeugdige en zijn ouders/opvoeders. De Jeugdige en zijn ouders/opvoeders kunnen ook op eigen initiatief gebruikmaken van Preventieve Jeugdhulp. Omdat het aanbod van Preventieve Jeugdhulp in Almere dynamisch is, zijn deze voorzieningen terug te vinden op www.okepunt.nl en zijn deze ook opgenomen in de Sociale kaart van Almere. 3.2 Uitgangspunten voor toekennen Jeugdhulpvoorzieningen Voor Jeugdhulpvoorzieningen is formele Toegang nodig. Alleen een gemandateerde Professional kan Toegang verlenen tot deze voorzieningen via een Beschikking of Verwijzing. In hoofdstuk 4 is per Jeugdhulpvoorziening uitgewerkt hoe de Toegang verloopt. De gemeente Almere zet in op preventie, op het organiseren van Jeugdhulpvoorzieningen lokaal en dicht bij inwoners en op een zorgvuldig toegangsproces. Als Professional heeft u direct te maken met dit toegangsproces. De uitgangspunten op de volgende pagina zijn hierbij van belang.

Pagina 5 van 38

a.

b.

c.

Bij het vaststellen van de noodzaak van Jeugdhulp heeft de gemandateerde Professional een grote discretionaire bevoegdheid. Uitgangspunt bij de Toegang is het bieden van ruimte en vertrouwen aan de Professional om een goede beoordeling te maken en indien nodig te verwijzen naar de benodigde Jeugdhulpvoorzieningen. De Professional kijkt naar wat er nodig is in de context van de situatie van de Jeugdige en het gezin. De gemeente heeft het vertrouwen dat een Professional samen met de Jeugdige en het gezin uiteindelijk tot de meest passende zorg of ondersteuning komt. Bij de toekenning van Jeugdhulp wordt altijd de persoonlijke omstandigheid meegewogen. De geboden oplossing is altijd maatwerk en wordt ingezet volgens het principe ‘één gezin, één plan, één aanpak, ook op school’. Bij een eventueel besluit over de inzet van Jeugdhulpvoorzieningen vindt altijd een afweging plaats van de eigen mogelijkheden en het netwerk, de aanwezige Mantelzorg, de beschikbaarheid van Preventieve Jeugdhulp en de noodzaak van Jeugdhulpvoorzieningen. Jeugdigen krijgen een passend aanbod. Jeugdigen kunnen zich gaan hechten aan een bepaalde hulpverlener, een bepaalde aanpak, of ondersteuning met een bepaalde signatuur. Keuzevrijheid bij het matchen van vraag en aanbod is daarom erg belangrijk.

3.3 Wijziging declaratiesystematiek In 2016 is het mogelijk Jeugdhulp flexibeler in te zetten dan afgelopen jaar. Per beschikte functie is er sprake van een gemiddeld aantal in te zetten uren/dagdelen per week. Op deze manier is flexibele inzet van uren/dagdelen mogelijk, afgestemd op de actuele behoefte van de Jeugdige en zijn ouders/opvoeders (en indien van toepassing de wettelijk vertegenwoordiger). In de Beschikking staat per functie hoeveel uren/dagdelen gedurende de looptijd gemiddeld per week mogen worden ingezet. Per periode van vier weken kan maximaal drie keer het aantal uren/dagdelen worden ingezet/gedeclareerd dat in deze periode volgens de beschikking mag worden ingezet (gemiddeld aantal uren/dagdelen per week x 4 x 3). Het totaal aantal uren/dagdelen dat gedurende de looptijd van de Beschikking (gemiddeld aantal uren/dagdelen per week x looptijd) kan worden ingezet, mag hierbij niet worden overschreden. De declaratie van ingezette uren/dagdelen kan niet worden opgespaard. Declaratie dient plaats te vinden aan het einde van de periode van vier weken waarin de uren/dagdelen zijn ingezet. 3.4 Afwegingskader zorg in natura en persoonsgebonden budget Wanneer u als Professional oordeelt dat een Jeugdhulpvoorziening wenselijk is, dan wordt deze voorziening in eerste instantie verstrekt via Zorg in natura (ZIN). Een Jeugdige krijgt in dat geval ondersteuning via een aanbieder die een contract heeft met de gemeente Almere. Wanneer een Jeugdige of zijn ouders/opvoeders ondersteuning krijgen via een Persoonsgebonden budget (pgb), dan kunnen zij zelf de benodigde ondersteuning inzetten. Onder bepaalde voorwaarden kunnen ouders de zorg ook zelf verlenen. Een Persoonsgebonden budget (pgb) is mogelijk wanneer een Jeugdige en/of zijn ouders/opvoeders kunnen motiveren waarom ze de Jeugdhulp liever zelf regelen. Daarnaast moeten ze voldoende ‘pgb-vaardig’ zijn. De pgb-test van belangenvereniging Per Saldo helpt om helder te krijgen of iemand in staat is om de benodigde hulp zelf te organiseren. De aanvullende voorwaarden voor het verkrijgen van een pgb staan beschreven in de Nadere regels verordeningen Jeugdwet en Wmo 2015. In de Nadere regels zijn ook de uitgangspunten te vinden voor de pgb-tarieven en voor het afwijzen van een pgb door een Professional. Wijkwerkers/ specialisten jeugd kunnen voor meer informatie over het verstrekken van pgb’s gebruikmaken van de werkinstructie op de gemeentelijke Q-schijf. Voor het verstrekken van een pgb geldt het ‘vierogenprincipe’. De Professional die voornemens is een pgb te verstrekken, toetst dit voornemen (met bijbehorende motivatie en achtergrond van de Jeugdige) bij een andere Professional (bijvoorbeeld een Wijkwerker die gemandateerd is om pgb’s te verstrekken). Bij akkoord van de andere Professional wordt het pgb toegekend. Wanneer de andere Professional een aanpassing wenst, wordt de pgb-verstrekking aangepast. Het aangepaste voornemen wordt getoetst door een derde Professional, waarna de derde Professional definitief beslist over het toe-/afwijzen van het pgb. Voldoet een Jeugdige of gezin aan de voorwaarden voor een pgb, dan verstrekt de verwijzer een formulier voor het opstellen van een pgb-ondersteuningsplan. De Jeugdige en/of zijn ouders/opvoeders stellen daarnaast een zorgovereenkomst op. Deze wordt, na goedkeuring door de Wijkwerker, gestuurd naar de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Het beheer van het budget en de uitbetalingen verlopen vervolgens via de SVB (Trekkingsrecht).

Pagina 6 van 38

4.

Toelichting lokale, regionale en landelijke Jeugdhulpvoorzieningen

In dit hoofdstuk worden de lokale, regionale en landelijke Jeugdhulpvoorzieningen beschreven die beschikbaar zijn voor Almeerse Jeugdigen. Voor het inzetten van deze Jeugdhulpvoorzieningen is een Beschikking of Verwijzing nodig van een Professional. Per Jeugdhulpvoorziening geven wij weer: a. b. c. d.

wat de ondersteuning op hoofdlijnen inhoudt; welke doelen en resultaten met de ondersteuning worden beoogd; welk profiel van de Jeugdige hier bij past; welke Professionals verantwoordelijk zijn voor de Toegang.

U kunt de beschreven doelen en resultaten gebruiken om het Ondersteuningsplan met de Jeugdige in te vullen. De beschrijvingen zijn niet bedoeld als handleiding. Opleiding, intervisie en het bespreken van casuïstiek zijn cruciaal om de vraag van een Jeugdige te achterhalen en passende ondersteuning in te zetten.

Pagina 7 van 38

4.1

Lokaal ingekochte Jeugdhulpvoorzieningen

4.1.1

Begeleiding individueel en Begeleiding groep

Let op: Zie ook paragraaf 3.3 voor wijzigingen in de declaratiesystematiek voor deze Jeugdhulpvoorziening.

Omschrijving Begeleiding is gericht op het oefenen en structureren van dagelijkse (opvoed)vaardigheden. Daarnaast vinden er handelingen plaats die de opgroei- en opvoedsituatie versterken en beter doen aansluiten op de ontwikkelingsbehoefte van de Jeugdige. De Begeleiding kan ook gericht zijn op het (tijdelijk) overnemen van zorgtaken (Respijtzorg) om daarmee de Jeugdige, de ouders/opvoeders en/of de school te ontlasten en zo uithuisplaatsing te voorkomen. De begeleiding kan worden geboden:  thuis bij de Jeugdige (voornamelijk bedoeld voor inzet bij begeleid zelfstandig wonen) en/of op school/locatie en/of in een pleeggezin;  individueel en/of in groepsverband;  op meerdere niveaus: basis en/of specialistisch. Zie bijlage 3 voor een nadere uitwerking van de verschillende producten en niveaus van Begeleiding individueel of Begeleiding groep. Let op: in de bijlage staan alleen vormen van Begeleiding (producten) beschreven die door de gemeente Almere zijn ingekocht. Is een Jeugdige aangewezen op een begeleidingsvorm die niet is gecontracteerd, dan is deze vorm zo nodig toch inzetbaar na consultatie tussen de verwijzer en de gedragsdeskundige van het Wijkteam of een andere gedragsdeskundige van de opdrachtgever. In het Ondersteuningsplan dient een onderbouwing voor dit type Begeleiding te staan.

Doelen De Begeleiding individueel of in een groep is gericht op:  het oefenen en structureren van dagelijkse (opvoed)vaardigheden en handelingen waardoor de ouders/opvoeders/school psychosociale, psychische of gedragsmatige problemen in het gezin/op school het hoofd kunnen bieden;  het mogelijk maken dat de Jeugdige (langer) thuis kan wonen en niet geplaatst hoeft te worden in een instelling of de Pleegzorg;  het mogelijk maken dat de Jeugdige kan (blijven) deelnemen aan het onderwijs;  het (tijdelijk) overnemen van zorgtaken en toezicht bij tekortschietende vaardigheden en/of ontbrekende dagstructuur en/of Bovengebruikelijke zorg (Respijtzorg);  het leren toepassen van aangeleerde (gedrags)vaardigheden in verschillende situaties;  het bieden van Begeleiding bij de mogelijke integratie in de samenleving en sociale participatie (bijvoorbeeld hulp bij de opbouw van een sociaal netwerk, schoolgang en arbeidsparticipatie). Zo nodig:  het verkorten van Residentiële plaatsing (Behandeling, crisisverblijf, (crisis)pleegzorg) en terugplaatsen naar het eigen gezin of netwerk met inzet van ambulante Begeleiding. Verblijft een Jeugdige in een 24-uursvoorziening of een pleeggezin? Dan is inzet van Begeleiding (en/of Behandeling en/of persoonlijke verzorging) mogelijk als aanvulling op de verblijfs- of Pleegzorg. Voorwaarde is dat (op basis van het Ondersteuningsplan of plan van aanpak) de Jeugdige het vervolgperspectief heeft om weer in het eigen gezin of sociale netwerk te wonen. Begeleiding (en/of Behandeling en/of persoonlijke verzorging) zijn ook mogelijk als nog moet worden onderzocht of wonen in het eigen gezin of sociale netwerk een haalbaar vervolgperspectief is. De inzet van de aanvullende Begeleiding, Behandeling en/of persoonlijke verzorging vindt plaats in het eigen gezin of sociale netwerk van de Jeugdige en heeft als doel: - het vervolgperspectief te verhelderen; - het (weer) gaan wonen in het eigen gezin of sociale netwerk te bevorderen; - het verblijf in de 24-uursvoorziening of het pleeggezin te verkorten.

Pagina 8 van 38

Beoogde jeugdigen Een Jeugdige, gezin of school komt in aanmerking voor ambulante Begeleiding wanneer:  er sprake is van opvoed- en opgroeiproblemen;  de ouders/opvoeders en/of de school dagelijks overbelasting ervaren door het bieden van Bovengebruikelijke zorg.

Toegang Toegangscriteria in relatie tot de Wet langdurige zorg (Wlz):  Jeugdigen met een (lichte verstandelijke) beperking en/of een psychiatrische stoornis die zijn aangewezen op Begeleiding individueel en/of Begeleiding groep kunnen Wlz-indiceerbaar zijn. Deze Jeugdigen beschikken dan over een Wlz-indicatie en de in te zetten zorg wordt gefinancierd door het Zorgkantoor. De verwijzer en/of zorgaanbieder gaat dan ook eerst bij de ouders en/of het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) na of Jeugdige beschikt over een Wlz-indicatie.  Als de Jeugdige nog niet beschikt over een Wlz-indicatie, gaat de verwijzer en/of zorgaanbieder altijd eerst na of hij daar alsnog voor in aanmerking komt. Jeugdigen komen slechts in aanmerking voor een Beschikking Begeleiding individueel en/of Begeleiding groep via de Jeugdwet als zij geen Wlz-indicatie hebben en er ook niet voor in aanmerking komen. De toegangscriteria voor Begeleiding individueel zijn als volgt:  ‘Begeleiding individueel basis’ kan worden ingezet door alle erkende verwijzers.  ‘Begeleiding individueel specialistisch ’ voor de specifieke doelgroepen SOM, VG, LG (met bijkomend niet-aangeboren hersenletsel) en PSY (met een langdurige psychische stoornis, bedoeld voor de inzet bij begeleid zelfstandig wonen) kan alleen worden aangevraagd/ingezet na consultatie tussen de verwijzer en de gedragsdeskundige van het Wijkteam of een andere gedragsdeskundige van de opdrachtgever. In het Ondersteuningsplan van de aanbieder dient een onderbouwing voor dit type Begeleiding te staan. De toegangscriteria voor Begeleiding groep zijn als volgt:  ‘Begeleiding groep basis’ kan worden ingezet door alle erkende verwijzers.  ‘Begeleiding groep specialistisch ’ kan alleen worden aangevraagd/ingezet na consultatie tussen de verwijzer en de gedragsdeskundige of behandelaar van het Wijkteam of een andere gedragsdeskundige van de opdrachtgever. In het Ondersteuningsplan van de aanbieder dient een onderbouwing voor dit type Begeleiding te staan. Let op:  Bij Respijtzorg is Begeleiding groep voorliggend op Begeleiding individueel.  Voor Begeleiding groep geldt een integraal tarief waarin alle activiteiten zijn opgenomen die in het kader van dit product worden geboden. Deze activiteiten behelzen ook: - het informeren van ouders/opvoeders over de ontwikkelingen van de Jeugdige; - het betrekken van ouders/opvoeders bij activiteiten van de Jeugdige in de groep; - het geven van tips en pedagogische adviezen over de omgang met de Jeugdige; - het informeren van ouders/opvoeders over hoe geleerde vaardigheden kunnen worden toegepast in de thuissituatie. Toegang tot Begeleiding (individueel en/of groep) kan worden verleend door:  de Jeugdgezondheidszorg (specialist jeugd);  het Wijkteam (in overleg met de specialist jeugd);  de huisarts/specialist in het ziekenhuis (bij voorkeur via Wijkteam of Jeugdarts);  de kinder- en jeugdpsychiater;  de Jeugdarts (Jeugdteam onderwijs);  het Expertteam gezinsondersteuning in afstemming met de Jeugdgezondheidszorg/het Wijkteam;  de Jeugdbescherming en Jeugdreclassering (inclusief Landelijk Werkende Instellingen);  de medewerker Begeleiding zonder maatregel;  Veilig Thuis/het crisisteam jeugd.

Pagina 9 van 38

4.1.2

Behandeling individueel en Behandeling groep

Let op: Zie ook paragraaf 3.3 voor wijzigingen in de declaratiesystematiek voor deze Jeugdhulpvoorziening.

Omschrijving Behandeling wordt ingezet wanneer er sprake is van meervoudige opgroei- en opvoedproblemen veroorzaakt door psychosociale problemen en/of verslavingsproblemen en/of (een ernstig vermoeden van) een psychische stoornis en/of een verstandelijke beperking. De behandeling is voor zowel de Jeugdige als de ouders/opvoeders en is gericht op het oplossen, verminderen of voorkomen van verergering, dan wel het omgaan met de gevolgen van de problemen. De Behandeling kan worden geboden:  thuis bij de Jeugdige (al dan niet bij begeleid zelfstandig wonen) en/of op locatie en/of in een pleeggezin;  individueel en/of in groepsverband;  op verschillende niveaus: basis, specifiek en/of crisis. De Behandeling omvat:  ambulante hulpverlening aan de Jeugdige en de ouders/opvoeders gericht op het aanleren van vaardigheden, het verminderen van de gedragsproblemen/psychosociale problemen/verslavingsproblemen en het versterken van de opvoedingssituatie;  het leren omgaan van de Jeugdige en de ouders/opvoeders met de consequenties van de psychische stoornis/verstandelijke beperking/verslaving voor de verdere ontwikkeling van de Jeugdige;  therapie (Jeugdige en/of systeem) en/of psycho-educatie voor de Jeugdige, het gezin en/of de school. Zo nodig ook:  multidisciplinair onderzoek ter verheldering van de ernst van en de samenhang tussen psychosociale problemen en de eventuele psychische stoornis en/of verslavingsproblemen en/of verstandelijke beperking om te komen tot een behandelplan;  interventie bij een crisissituatie, voor maximaal 28 dagen, ter voorkoming van uithuisplaatsing volgens specifieke methoden (onder andere ambulante spoedhulp, Families First);  interventie bij geconstateerde verwaarlozing en/of mishandeling ter voorkoming van uithuisplaatsing. De uitvoeringseisen voor de behandelaar zijn:  De Behandeling wordt geboden door een multidisciplinair team bestaande uit een gezinshulpverlener met relevante post-hbo-opleiding (geregistreerd bij de Stichting Kwaliteitsregister Jeugd), een teamleider en een behandelaar (een psychiater of een gedragswetenschapper of gz-psycholoog geregistreerd bij de Nederlandse vereniging van pedagogen en onderwijskundigen of het Nederlands Instituut van Psychologen).  De Behandeling wordt geboden door een jeugdhulpinstelling met erkende deskundigheid op het gebied van orthopedagogische behandeling. Zie bijlage 3 voor een nadere uitwerking van de verschillende producten en niveaus van Behandeling individueel of Behandeling groep. Let op: in de bijlage staan alleen vormen van Behandeling (producten) beschreven die door de gemeente Almere zijn ingekocht. Is een Jeugdige aangewezen op een behandelingsvorm die niet is gecontracteerd, dan is deze vorm zo nodig toch inzetbaar na consultatie tussen de verwijzer en de gedragsdeskundige of behandelaar van het Wijkteam of een andere gedragsdeskundige van de opdrachtgever. In het Ondersteuningsplan dient een onderbouwing voor dit type Behandeling te staan.

Doelen Behandeling individueel/groep is gericht op:  het vergroten van de zelfredzaamheid van de Jeugdige, ouders/opvoeders en/of de school;  het aanleren en verbeteren van vaardigheden en gedrag waardoor toekomstige verergering van de problemen/beperking en mogelijke uithuisplaatsing kan worden voorkomen;  versterking van de opvoedingssituatie, zodat de opvoeding, de ontwikkeling en de veiligheid van de Jeugdige gewaarborgd zijn;  het mogelijk maken dat de Jeugdige kan (blijven) deelnemen aan het onderwijs. Pagina 10 van 38

Zo nodig ook:  het verhelderen van de ernst van en de samenhang tussen psychosociale problemen, verslavingsproblemen en een eventuele psychische stoornis en/of verstandelijke beperking en het formuleren van een behandelplan;  het wegnemen/hanteerbaar maken van een crisissituatie en het voorkomen/verkorten van uithuisplaatsing;  het herstellen van de veiligheid;  het verkorten van Residentiële plaatsing (Behandeling, crisisverblijf, (crisis)Pleegzorg) en terugplaatsen naar het eigen gezin of netwerk. Verblijft een Jeugdige in een 24-uursvoorziening of een pleeggezin? Dan is inzet van Behandeling (en/of Begeleiding en/of persoonlijke verzorging) mogelijk als aanvulling op de verblijfs- of Pleegzorg. Voorwaarde is dat (op basis van het Ondersteuningsplan of plan van aanpak) de Jeugdige het vervolgperspectief heeft om weer in het eigen gezin of sociale netwerk te wonen. Behandeling (en/of Begeleiding en/of persoonlijke verzorging) zijn ook mogelijk als nog moet worden onderzocht of wonen in het eigen gezin of sociale netwerk een haalbaar vervolgperspectief is. De inzet van de aanvullende Behandeling, Begeleiding en/of persoonlijke verzorging vindt plaats in het eigen gezin of sociale netwerk van de Jeugdige en heeft als doel: - het vervolgperspectief te verhelderen; - het (weer) gaan wonen in het eigen gezin of sociale netwerk te bevorderen; - het verblijf in de 24-uursvoorziening of het pleeggezin te verkorten.

Beoogde Jeugdigen Een Jeugdige, gezin of school komt in aanmerking voor Behandeling (individueel en/of groep) wanneer:  er sprake is van meervoudige opgroei- en opvoedproblemen veroorzaakt door ernstige psychosociale problemen en/of verslavingsproblemen en/of een (ernstig vermoeden van een) psychische stoornis en/of een verstandelijke beperking;  de ouders/opvoeders en hun omgeving opgroei- en/of opvoedproblemen ervaren.

Toegang Toegangscriteria in relatie tot de Zorgverzekeringswet (Zvw):  Jeugdigen met een psychiatrische stoornis komen niet in aanmerking voor Behandeling via de Jeugdwet. De Behandeling voor deze Jeugdigen wordt uitgevoerd door de ggz. De toegangscriteria voor Jeugdigen met een lichte verstandelijke beperking zijn als volgt:  Jeugdigen met een lichte verstandelijke beperking (inclusief Jeugdigen met een IQ van 70 tot 85 en een psychiatrische stoornis waarvoor behandeling via de Zvw niet mogelijk is of al is afgesloten) zijn aangewezen op behandeling via de Jeugdwet. Voor deze groep Jeugdigen is er een ruimere toelating. ‘Behandeling groep specifiek’ en ‘Behandeling individueel basis’ met inzet van therapie (cognitieve gedragstherapie, psychomotorische therapie, speltherapie, etc.) zijn aan deze doelgroep voorbehouden. De toegangscriteria voor Behandeling individueel zijn als volgt:  ‘Behandeling individueel basis’ (alle doelgroepen) kan worden ingezet door alle erkende verwijzers.  ‘Behandeling individueel crisis’ (alle doelgroepen) kan worden ingezet als de veiligheid van de Jeugdige in het geding is en hulp niet kan wachten. Crisishulp kan voor maximaal 28 dagen worden ingezet door alle erkende verwijzers. In het Ondersteuningsplan van de aanbieder dient een onderbouwing voor dit type Behandeling te staan. De toegangscriteria voor Behandeling groep zijn als volgt:  ‘Behandeling groep basis’ kan worden ingezet door alle erkende verwijzers.  ‘Behandeling groep specifiek ’ is voorbehouden aan Jeugdigen met een lichte verstandelijke beperking (eventueel met bijkomende psychiatrische problemen) met een behandelperspectief. Dit kan alleen worden aangevraagd/ingezet na consultatie tussen de verwijzer en de gedragsdeskundige van het Wijkteam of een andere gedragsdeskundige van de opdrachtgever. In het Ondersteuningsplan van de aanbieder dient een onderbouwing voor dit type Behandeling te staan.

Pagina 11 van 38

Let op:  Voor Behandeling groep geldt een integraal tarief waarin alle activiteiten zijn opgenomen die in het kader van dit product worden geboden. Deze activiteiten behelzen ook: - het informeren van ouders/opvoeders over de ontwikkelingen van de Jeugdige; - het betrekken van ouders/opvoeders bij activiteiten van de Jeugdige in de groep; - het geven van tips en pedagogische adviezen over de omgang met de Jeugdige; - het informeren van ouders/opvoeders over hoe geleerde vaardigheden kunnen worden toegepast in de thuissituatie. Toegang tot Behandeling (individueel en/of groep) kan worden verleend door:  de Jeugdgezondheidszorg (specialist jeugd);  het Wijkteam (in overleg met de specialist jeugd);  de huisarts/specialist in het ziekenhuis (bij voorkeur via Wijkteam of Jeugdarts);  de kinder- en jeugdpsychiater;  de Jeugdarts (Jeugdteam onderwijs);  het Expertteam gezinsondersteuning in afstemming met de Jeugdgezondheidszorg/het Wijkteam;  de Jeugdbescherming en Jeugdreclassering (inclusief Landelijk Werkende Instellingen);  de medewerker Begeleiding zonder maatregel;  Veilig Thuis/het crisisteam jeugd.

Pagina 12 van 38

4.1.3

Kortdurend verblijf

Let op: Zie ook paragraaf 3.3 voor wijzigingen in de declaratiesystematiek voor deze Jeugdhulpvoorziening.

Omschrijving Kortdurend verblijf is logeren in een instelling voor maximaal drie etmalen per week. Dit is een aanvulling op het wonen in de thuissituatie en niet wonen in een instelling voor het grootste deel van de week. Het kan hierbij zowel gaan om geplande etmalen ter ontlasting van ouders/opvoeders als om ongepland verblijf bij het plotseling wegvallen van een ouder/opvoeder, waarbij er binnen het eigen netwerk van de Jeugdige geen oplossing voorhanden is. Er geldt een integraal tarief waarbij er keuze is tussen de niveaus ‘basis’ en ‘specialistisch’. ‘Kortdurend verblijf specialistisch’ is bedoeld voor Jeugdigen met meervoudige opgroei- en opvoedproblemen veroorzaakt door psychosociale problemen en/of verslavingsproblemen en/of een (ernstig vermoeden van een) psychische stoornis en/of een lichte verstandelijke beperking. ‘Kortdurend verblijf specialistisch’ kan alleen worden geboden door zorgaanbieders met erkende deskundigheid op het gebied van orthopedagogische Behandeling. Voor het bieden van ‘kortdurend verblijf specialistisch’ moet een zorgaanbieder voldoen aan de kwalificaties die gesteld worden aan orthopedagogische behandelcentra. Voor een uitgebreide omschrijving van de prestaties verwijzen wij naar de beleidsregels van de Nederlandse Zorgautoriteit (CA-300-579).

Doelen Kortdurend verblijf is gericht op:  het tijdelijk overnemen van het permanente toezicht op de Jeugdige ter ontlasting van de ouders/opvoeders;  het daarmee onder andere mogelijk maken dat de Jeugdige (langer) thuis kan blijven wonen en niet opgenomen hoeft te worden in een instelling.

Beoogde jeugdigen Een Jeugdige of gezin komt in aanmerking voor kortdurend verblijf wanneer:  er sprake is van meervoudige opgroei- en opvoedproblemen veroorzaakt door ernstige psychosociale problemen en/of verslavingsproblemen en/of een (ernstig vermoeden van een) psychische stoornis en/of een verstandelijke beperking waardoor de Jeugdige niet zonder ondersteuning in de maatschappij kan functioneren en;  de ouders/opvoeders en hun omgeving opgroei- en/of opvoedproblemen ervaren waardoor de Jeugdige langdurig ondersteuning nodig heeft bij het kunnen functioneren in de maatschappij;  de Jeugdige gezien de hulpbehoefte tijdelijk aangewezen is op kortdurend verblijf in combinatie met permanent toezicht en;  het Informele netwerk niet in staat is om de ouders/opvoeders voldoende te ontlasten;  het helpt om uithuisplaatsing te voorkomen.

Toegang Toegangscriteria in relatie tot de Wet langdurige zorg (Wlz) en de Zorgverzekeringswet (Zvw):  Jeugdigen die zijn aangewezen op kortdurend verblijf kunnen Wlz-indiceerbaar zijn. Deze Jeugdigen beschikken dan over een Wlz-indicatie en de in te zetten zorg wordt gefinancierd door het Zorgkantoor. De verwijzer en/of zorgaanbieder gaat dan ook eerst bij de ouders/opvoeders en/of het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) na of Jeugdige beschikt over een Wlz-indicatie.  Als de Jeugdige nog niet beschikt over een Wlz-indicatie, gaat de verwijzer en/of zorgaanbieder altijd eerst na of hij daar alsnog voor in aanmerking komt.  Jeugdigen die zijn aangewezen op kortdurend verblijf kunnen soms ook een beroep doen hun zorgverzekering (aanvullende verzekering). De verwijzer en/of zorgaanbieder gaat dit dan ook eerst na bij de ouders/opvoeders.

Pagina 13 van 38

Jeugdigen komen slechts in aanmerking voor een Beschikking kortdurend verblijf via de Jeugdwet als zij geen Wlz-indicatie hebben en er ook niet voor in aanmerking komen en ook geen beroep kunnen doen op hun zorgverzekering. Toegang tot kortdurend verblijf kan worden verleend door:  de Jeugdgezondheidszorg (specialist jeugd);  het Wijkteam (in overleg met de specialist jeugd);  de huisarts/specialist in het ziekenhuis (bij voorkeur via Wijkteam of Jeugdarts);  de kinder- en jeugdpsychiater;  de Jeugdarts (Jeugdteam onderwijs);  het Expertteam gezinsondersteuning in afstemming met de Jeugdgezondheidszorg/het Wijkteam;  de Jeugdbescherming en Jeugdreclassering (inclusief Landelijk Werkende Instellingen);  de medewerker Begeleiding zonder maatregel.

Pagina 14 van 38

4.1.4

Persoonlijke verzorging

Let op: Zie ook paragraaf 3.3 voor wijzigingen in de declaratiesystematiek voor deze Jeugdhulpvoorziening.

Omschrijving Persoonlijke verzorging is ondersteuning aan een Jeugdige bij algemene dagelijkse levensverrichtingen en zelfverzorging wanneer de Jeugdige daar zelf niet of onvoldoende toe in staat is. Persoonlijke verzorging omvat:  reguliere activiteiten bij algemene dagelijkse levensverrichtingen (wassen, aankleden, toiletbezoek);  reguliere activiteiten bij zelfverzorging zoals de verzorging van haren, mond/gebit, prothesen en het aanreiken van medicijnen (tenzij medicatie onder medisch toezicht noodzakelijk is);  advies, instructie en voorlichting aan de Jeugdige en diens ouders/opvoeders over persoonlijke verzorging, waaronder hulp bij medicijngebruik en aanleren van de Jeugdige van het (deels) zelf uitvoeren van de activiteiten.

Doelen Persoonlijke verzorging is gericht op:  het ondersteunen of overnemen van activiteiten op het gebied van persoonlijke verzorging;  het (gedeeltelijk) begeleiden van activiteiten gericht op het opheffen van het tekort aan zelfredzaamheid bij de persoonlijke verzorging;  het inzetten en/of adviseren en/of voorlichten van ouders/opvoeders, informele verzorgers en het sociaal netwerk van de Jeugdige voor/over persoonlijke verzorging;  verzorging op afroep, buiten vaste afgesproken tijden (indien noodzakelijk).

Beoogde Jeugdigen Een Jeugdige komt in aanmerking voor persoonlijke verzorging wanneer:  er sprake is van een somatische of psychiatrische aandoening of beperking, of van een verstandelijke, lichamelijke of zintuiglijke beperking;  de Jeugdige als gevolg daarvan een tekort heeft aan zelfredzaamheid bij de persoonlijke verzorging;  een hulpverlener de algemene dagelijkse levensverrichtingen geheel of gedeeltelijk dient over te nemen.

Toegang Toegangscriteria in relatie tot de Wet langdurige zorg (Wlz):  Jeugdigen die zijn aangewezen op persoonlijke verzorging kunnen Wlz-indiceerbaar zijn. Deze Jeugdigen beschikken dan over een Wlz-indicatie en de in te zetten zorg wordt gefinancierd door het Zorgkantoor. De verwijzer en/of zorgaanbieder gaat dan ook eerst bij de ouders/opvoeders en/of het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) na of Jeugdige beschikt over een Wlz-indicatie.  Als de Jeugdige nog niet beschikt over een Wlz-indicatie, gaat de verwijzer en/of zorgaanbieder altijd eerst na of hij daar alsnog voor in aanmerking komt. Jeugdigen komen slechts in aanmerking voor een Beschikking persoonlijke verzorging via de Jeugdwet als zij geen Wlz-indicatie hebben en er ook niet voor in aanmerking komen. Toegang tot persoonlijke verzorging kan worden verleend door:  de huisarts/medisch specialist/Jeugdarts/wijkverpleegkundige;  de Jeugdgezondheidszorg (specialist jeugd);  het Wijkteam (in overleg met de specialist jeugd);  het Expertteam gezinsondersteuning in afstemming met het Wijkteam.

Pagina 15 van 38

4.1.5

Begeleiding zonder maatregel

Omschrijving Begeleiding zonder maatregel wordt aangeboden door Samen Veilig en levert een bijdrage aan het verminderen van instroom in dure maatregelen voor Jeugdbescherming en Jeugdreclassering. Het inzetten van Begeleiding zonder maatregel leidt tot een daling van de heraanmeldingen, ondertoezichtstellingen en uithuisplaatsingen. Daar waar toch een uithuisplaatsing nodig is, wordt dit vaker binnen het sociale netwerk van een gezin gedaan.

Doelen Begeleiding zonder maatregel is gericht op:  het begeleiden van gezinnen, zodat zij Jeugdhulp aanvaarden en een onderzoek door de Raad voor de Kinderbescherming kan worden voorkomen;  het aansluiten bij bestaande zorg. Zodra de veiligheid weer in orde is, kan het gezin samen met hun sociale netwerk en eventueel lokale hulp weer verder en wordt de Begeleiding zonder maatregel beëindigd.

Beoogde Jeugdigen Een Jeugdige en/of gezin komt in aanmerking voor Begeleiding zonder maatregel wanneer:  de grens van wat nog met vrijwillige hulp kan worden bereikt, overschreden dreigt te worden;  de veiligheid en ontwikkeling van een Jeugdige bedreigd wordt;  jongeren dreigen af te glijden in de criminaliteit. In de teams van Samen Veilig werken breed geschoolde allround medewerkers die werken volgens specifieke vastgelegde methoden en kwaliteitseisen. Ook de expertise die nodig is met het omgaan met Jeugdigen en ouders met een lichte verstandelijke beperking is geborgd.

Toegang Begeleiding zonder maatregel is lokaal ingekocht door de gemeente Almere. Het wordt geboden door Samen Veilig, de gecertificeerde instelling voor Jeugdbescherming en Jeugdreclassering in Flevoland. De toegang hiertoe vindt plaats via:  het Expertteam gezinsondersteuning in afstemming met het Wijkteam;  de Jeugdbescherming en Jeugdreclassering (afschalen);  Veilig Thuis/het crisisteam jeugd;  de Jeugdgezondheidszorg (specialist jeugd). Naast de verschillende toegangspoorten tot het product Begeleiding zonder maatregel kan de Raad voor de Kinderbescherming ook adviseren dit product in te zetten om een maatregel te voorkomen. Samen Veilig is te bereiken via het telefoonnummer (088) 996 30 00. Meer informatie is ook te vinden via www.samen-veilig.nl.

Pagina 16 van 38

4.2

Regionaal ingekochte Jeugdhulpvoorzieningen

4.2.1

Generalistische basis-ggz

Omschrijving Generalistische basis-ggz is geestelijke gezondheidszorg voor Jeugdigen met een lichte tot matige ggzhulpvraag en een (ernstig vermoeden van een) stoornis benoemd in de Diagnostic Statistic Manual (DSM). Voor de generalistische basis-ggz zijn vier prestaties omschreven die verschillen in intensiteit:  Kort: de problemen van de Jeugdige zijn gemiddeld van lichte ernst, met een laag risico en een lage complexiteit. Er zijn aanhoudende klachten en eerdere interventies zijn onvoldoende effectief geweest.  Middel: de problemen van de Jeugdige zijn gemiddeld van matige ernst, met een laag tot matig risico en met een lage complexiteit of een enkelvoudig beeld.  Intensief: de problemen van de Jeugdige zijn gemiddeld ernstig van aard, met een laag tot matig risico en met een lage complexiteit of een enkelvoudig beeld.  Chronisch: de Jeugdige heeft risicogevoelige (in)stabiele chronische problemen of ernstige problemen in remissie. Er is sprake van een laag tot matig risico.

Doelen Generalistische basis-ggz is gericht op:  het bieden van een passende Behandeling op de juiste plaats. Jeugdigen met lichte klachten worden geholpen in de huisartsenzorg. Bij lichte tot matige, niet-complexe psychische stoornissen gaan ze naar de generalistische basis-ggz en bij complexe stoornissen naar de specialistische ggz.  goede nazorg en/of ondersteuning en terugvalpreventie voor Jeugdigen die al behandeld zijn voor een psychische aandoening.

Beoogde Jeugdigen Een Jeugdige komt in aanmerking voor generalistische basis-ggz wanneer:  er sprake is van een (ernstig vermoeden van een) een DSM-benoemde stoornis;  het een laag-complexe stoornis betreft;  de klachten licht tot matig van aard zijn en er geen tot een matig risico aanwezig is;  de duur van de klachten al dan niet beantwoordt aan de DSM-richtlijn, maar er geen sprake is van recidive of (in)stabiel chronische problemen;  hij/zij jonger is dan 18 jaar. Wanneer het jeugdstrafrecht van toepassing is, valt de basis-ggz onder de Jeugdwet tot een leeftijd van 23 jaar.

Toegang Toegang tot generalistische basis-ggz (zie ook Figuur 3) kan worden verleend door:  de Jeugdgezondheidszorg (specialist jeugd);  het Wijkteam (in overleg met de specialist jeugd);  de huisarts/specialist in het ziekenhuis (bij voorkeur via Wijkteam of Jeugdarts);  de kinder- en jeugdpsychiater;  de Jeugdarts (Jeugdteam onderwijs);  het Expertteam gezinsondersteuning in afstemming met de Jeugdgezondheidszorg/het Wijkteam;  de Jeugdbescherming en Jeugdreclassering (inclusief Landelijk Werkende Instellingen);  de medewerker Begeleiding zonder maatregel;  Veilig Thuis/het crisisteam jeugd.

Pagina 17 van 38

4.2.2

Specialistische ggz

Omschrijving Specialistische ggz is geestelijke gezondheidszorg voor Jeugdigen met een hoog-complexe behandeling en een (ernstig vermoeden van een) stoornis benoemd in de Diagnostic Statistic Manual (DSM). Bij deze Jeugdigen wordt een zwaar beroep op specialistische kennis gedaan. De specialistische ggz is onderverdeeld in Behandeling, verblijf en overige prestaties. Deze drie deelprestaties zijn uitgesplitst in Diagnose-behandelcombinaties (DBC’s).

Doelen De specialistische ggz heeft een breed aanbod, inclusief de productgroep ‘crisis’. Hoewel de betrokken Jeugdigen ernstige problemen hebben die het dagelijkse functioneren flink verstoren, is het uitgangspunt om de hulp zo veel mogelijk in de thuissituatie aan te bieden. Bij vermindering van de klachten wordt samen met de huisarts of andere verwijzer opnieuw gekeken of afschaling mogelijk is (bijvoorbeeld naar de generalistische basis-ggz of naar Jeugdhulp die valt onder de huisarts).

Beoogde Jeugdigen Een Jeugdige komt in aanmerking voor specialistische ggz wanneer:  er sprake is van een hoog risico en/of complexe psychische of psychiatrische klachten;  hij/zij jonger is dan 18 jaar. Wanneer het jeugdstrafrecht van toepassing is, valt de specialistische ggz onder de Jeugdwet tot een leeftijd van 23 jaar.

Toegang Toegang tot specialistische ggz (zie ook Figuur 3) kan worden verleend door:  de Jeugdgezondheidszorg (specialist jeugd);  het Wijkteam (in overleg met de specialist jeugd);  de huisarts/specialist in het ziekenhuis (bij voorkeur via Wijkteam of Jeugdarts);  de kinder- en jeugdpsychiater;  de Jeugdarts (Jeugdteam onderwijs);  het Expertteam gezinsondersteuning in afstemming met de Jeugdgezondheidszorg/het Wijkteam;  de Jeugdbescherming en Jeugdreclassering (inclusief Landelijk Werkende Instellingen);  de medewerker Begeleiding zonder maatregel;  Veilig Thuis/het crisisteam jeugd.

Pagina 18 van 38

Figuur 3. Doorverwijzingen binnen de jeugd-ggz Risico: Zijn er aanwijzingen die duiden op gevaar voor ernstige zelfverwaarlozing of verwaarlozing van naasten, decompensatie, suïcide, (huiselijk) geweld, kindermishandeling of automutilatie?

Specialistische ggz Ja

Nee Complexiteit: Is er sprake van ingewikkelde comorbiditeit of problemen op As 2, 3 of 4 die vraagt om multidisciplinaire behandeling in een gespecialiseerde setting?

Ja

Nee Vermoeden van DSM-IV-stoornis: Is er en vermoeden van een DSM-IV-benoemde stoornis?

Nee

Huisartsenzorg en huisartsenpraktijkondersteuner (POH)

Ja Duur en ernst van de symptomen: Beantwoorden de symptomen aan de richtlijnen voor het vaststellen van het ziektebeeld?

Nee

Ja Generalistische basis-ggz Symptomen zijn licht Symptomen zijn matig Symptomen zijn ernstig Symptomen zijn chronisch

Generalistische basis-ggz kort Generalistische basis-ggz middel Generalistische basis-ggz intensief Generalistische basis-ggz chronisch

Pagina 19 van 38

4.2.3

Ernstige enkelvoudige dyslexie

Omschrijving Ernstige enkelvoudige dyslexie is een ernstig probleem met lezen en spellen waarbij de Jeugdige geen comorbide stoornis heeft (ggz, een beperking of andere taal- of leesstoornis). Gemeenten kunnen hulp bij dyslexie aanbieden aan Jeugdigen op twee niveaus. Dat kan via de schoolbegeleidingsdiensten. Als er sprake is van dyslexie met een medische oorzaak (een stoornis) kan gekozen worden voor een specialistische Behandeling. Dyslexie is geen geestelijke gezondheidszorg, maar is de afgelopen jaren wel gedeclareerd via DBC’s voor de ggz. Dit betekent dat voor ernstige enkelvoudige dyslexie dezelfde spelregels gelden als voor de specialistische ggz. Hierop is één uitzondering. De orthopedagoog-generalist en kinder- en jeugdpsycholoog mogen ook hoofdbehandelaar zijn binnen de ernstige enkelvoudige dyslexie.

Doelen Behandeling van ernstige enkelvoudige dyslexie is gericht op het volledig verhelpen of verminderen van de problemen die de Jeugdige heeft met lezen en spellen. Veel Jeugdigen blijven na afronding van de behandeling problemen houden. Een Jeugdige die uit Behandeling komt, heeft baat bij voldoende ondersteuning op school. Hoe die ondersteuning eruit ziet, is afhankelijk van de ernst en de aard van het probleem.

Beoogde Jeugdigen Een Jeugdige met dyslexie heeft ondanks een normale intelligentie ernstige problemen met lezen en spellen. Er is sprake van een hardnekkig probleem. De Jeugdige:  volgt bij aanvang van de hulp basisonderwijs;  behoort tot de 10% zwakste lezers of tot de 16% zwakste lezers en 10% zwakste spellers vergeleken met leeftijdgenoten in Nederland (= ernstig);  heeft geen andere ontwikkelingsstoornis die belemmerend werkt op de dyslexiebehandeling (= enkelvoudig).

Toegang Toegang tot behandeling voor ernstige enkelvoudige dyslexie kan worden verleend door:  de Jeugdarts (Jeugdteam onderwijs);  het Passend onderwijs (met diagnostiek door een gecertificeerde psycholoog);  de huisarts of medisch specialist (bij voorkeur in overleg met de Jeugdarts).

Pagina 20 van 38

4.2.4

Residentiële Jeugdhulp: behandeld en begeleid wonen

Omschrijving Residentiële Jeugdhulp biedt een veilige omgeving in een 24-uursvoorziening met een passend pedagogisch klimaat in een accommodatie van een jeugdhulpaanbieder. Dit dient als vervanging van de gezinssituatie en wordt ingezet als de oorspronkelijke leefsituatie niet meer acceptabel is, of als intensieve Jeugdhulp verblijf noodzakelijk maakt. Residentiële Jeugdhulp kent de vormen behandeld wonen (basis en specialistisch) en begeleid wonen (basis en specialistisch). Behandeld wonen is integrale Jeugdhulp: alle Behandeling, Begeleiding en verzorging die gedurende het verblijf worden ingezet, zijn er onderdeel van. Het behandelperspectief en de behandelmogelijkheden van een Jeugdige zijn beperkt in de tijd. Een jeugdige kan daarom maximaal drie jaar verblijven in behandeld wonen. Is de jeugdige langer aangewezen op verblijf in een instelling, dan moet het vervolgperspectief worden gerealiseerd in het begeleid wonen. Begeleid (en beschermd) wonen kan alleen worden ingezet als een Jeugdige, ondanks de inzet van Jeugdhulp of ggz-behandeling (tijdelijk) niet verder kan opgroeien in het eigen gezin, het eigen netwerk of een pleeggezin. Net als behandeld wonen is begeleid (en beschermd) wonen integrale Jeugdhulp. Een plaatsing duurt zo kort als kan, maar zo lang als nodig. Er zijn kinderen en jongeren die een structureel lange en veilige plaatsing in bijvoorbeeld een gezinshuis nodig hebben, omdat hun ontwikkeling dusdanig kwetsbaar is dat een lange plaatsingsduur gerechtvaardigd is. Let op:  Jeugdigen die niet kunnen deelnemen aan het onderwijs, kunnen gebruikmaken van dagbesteding en bijbehorend vervoer via een aanvullende beschikking Begeleiding groep en (indien medisch noodzakelijk) vervoer.  Als het behandeld of begeleid wonen wordt uitgevoerd in de vorm van een Volledig pakket thuis (Vpt) is alle Behandeling, Begeleiding en verzorging hier onderdeel van. Gelijktijdige, gecombineerde uitvoering van Vpt en verblijf in een instelling is mogelijk (bijvoorbeeld drie etmalen per week (kortdurend) verblijf en vier etmalen per week Vpt).  Afschaling in de uitvoering van de Residentiële Jeugdhulp is mogelijk vanuit dezelfde Beschikking. Als de Jeugdige bijvoorbeeld een Beschikking heeft voor behandeld wonen basis dan kan er vanuit deze Beschikking behandeld wonen basis, begeleid wonen specialistisch of begeleid wonen basis worden ingezet en gedeclareerd. Opschaling is alleen mogelijk tot de hoogte van de in Beschikking aangegeven zorgzwaarte. Heeft een jeugdige bijvoorbeeld een beschikking voor begeleid wonen basis dan kan er alleen worden opgeschaald naar behandeld wonen specialistisch als er hiertoe een nieuwe Beschikking is afgegeven door de verwijzer.  Bij verblijf in een moeder- en kindhuis is voor het kind geen extra Beschikking nodig. De benodigde hulp wordt inclusief geboden.

Doelen Behandeld wonen kan worden ingezet als er sprake is van een behandelperspectief, als er behandeldoelen zijn en eerder ingezette hulp niet de gewenste resultaten heeft opgeleverd. Het resultaat van deze hulp is dat een Jeugdige weer kan opgroeien in de gezinssituatie of zelfstandig kan wonen doordat de gedragsproblemen, dan wel de problemen in de gezinssituatie zijn verminderd. Vaak betreft het Jeugdigen met gedragsproblemen, ernstige opvoedproblemen, problemen in de gezinssituatie en/of een verstandelijke beperking en/of een psychiatrische stoornis. Uitgangspunt is dat de inzet zo veel mogelijk gericht is op terugkeer naar eigen het gezin, netwerk of pleeggezin. Er wordt dus gezinsgericht gewerkt in afstemming met de lokale ondersteuningsstructuur. Doel is dat de Jeugdige en ouders/opvoeders de problemen zo snel mogelijk zelf weer het hoofd kunnen bieden. Drie maanden na opname in de 24-uurszorg heeft de jeugdhulpaanbieder voor de Jeugdige een uitstroomplan opgesteld. Deze is besproken met de Jeugdige, de ouders/opvoeders/wettelijk vertegenwoordiger en de verwijzer. Als er wordt toegewerkt naar terugkeer van de Jeugdige naar het eigen gezin of netwerk, dan maakt eventuele ambulante hulp om deze terugkeer mogelijk te maken en/of te bevorderen geen onderdeel uit van het product behandeld op begeleid wonen. De inzet van ambulante hulp wordt in deze situatie in overleg met verwijzer georganiseerd.

Pagina 21 van 38

Beoogde Jeugdigen Een Jeugdige komt in aanmerking voor Behandeld wonen wanneer:  er sprake is van meervoudige opgroei- en opvoedproblemen veroorzaakt door ernstige psychosociale problemen en/of verslavingsproblemen en/of een (ernstig vermoeden van een) psychische stoornis en/of een verstandelijke beperking;  de ouders/opvoeders (tijdelijk) niet in staat zijn een veilige opvoed- en opgroeisituatie te bieden;  verblijf noodzakelijk is om de Jeugdige een passende Behandeling te bieden.  als er sprake is van een behandelperspectief, er behandeldoelen zijn en eerder ingezette hulp niet de gewenste resultaten heeft opgeleverd. Het resultaat van deze hulp is dat Jeugdigen weer kunnen opgroeien in de (pleeg)gezinssituatie of zelfstandig kunnen gaan wonen doordat de gedragsproblemen dan wel de problemen in de (pleeg)gezinssituatie zijn verminderd. Een Jeugdige komt in aanmerking voor Begeleid wonen wanneer:  de jeugdige, ondanks de inzet van Jeugdhulp of ggz-behandeling (tijdelijk) niet verder kan opgroeien in eigen gezin, in het eigen netwerk of in een pleeggezin. Residentiële Jeugdhulp is eventueel ook inzetbaar in een crisissituatie voor een periode van maximaal 28 dagen. Crisisopname gaat altijd gepaard met de inzet van ambulante Jeugdhulp. Staat een Jeugdige al op een wachtlijst, dan kan geen beroep worden gedaan op de crisisregeling. De zorgaanbieder waar de Jeugdige op de wachtlijst staat, is verantwoordelijk om de Jeugdige per direct op te nemen op basis van de bestaande Beschikking. Om een crisisplaatsing (crisisopvang, (crisis)Pleegzorg) te verkorten en terugplaatsing naar het eigen gezin of netwerk te bevorderen, kan gedurende de crisisplaatsing een ambulante crisisinterventie (bijvoorbeeld ambulante spoedhulp of Families First) worden ingezet.

Toegang Toegang tot Residentiële Jeugdhulp kan worden verleend door:  de Jeugdgezondheidszorg (specialist jeugd);  het Wijkteam (in overleg met de specialist jeugd);  de huisarts/specialist in het ziekenhuis (bij voorkeur via Wijkteam of Jeugdarts);  de kinder- en jeugdpsychiater;  de Jeugdarts (Jeugdteam onderwijs);  het Expertteam gezinsondersteuning in afstemming met de Jeugdgezondheidszorg/het Wijkteam;  de Jeugdbescherming en Jeugdreclassering (inclusief Landelijk Werkende Instellingen);  de medewerker Begeleiding zonder maatregel;  Veilig Thuis/het crisisteam jeugd.

Pagina 22 van 38

4.2.5

Gesloten Jeugdhulp (JeugdzorgPlus)

Omschrijving De Jeugdigen in de Gesloten Jeugdhulp hebben problemen die hun ontwikkeling naar volwassenheid ernstig belemmeren. Gesloten Jeugdhulp wordt aangeboden in een gesloten instelling en is daarmee altijd intramurale Jeugdhulp. De intramurale hulp kan worden afgewisseld met specialistische ambulante ondersteuning.

Doelen Het doel is enerzijds het bieden van veiligheid en bescherming en anderzijds het stabiliseren van de situatie en het zodanig behandelen van de Jeugdige dat het vastgestelde traject (thuis, Residentiële voorziening, pleeggezin) verantwoord van start kan gaan en de Jeugdige en ouders/opvoeders meewerken aan de hiervoor noodzakelijke Jeugdhulp. Gesloten Jeugdhulp wordt beëindigd wanneer de Jeugdige uitstroomt naar het perspectief dat in het Ondersteuningsplan is vastgesteld. Jeugdigen stromen bij voorkeur uit naar de eigen thuissituatie. Als dit niet mogelijk is, gaan Jeugdigen naar een pleeggezin of naar Residentiële Jeugdhulp. Het opvoeden, de Begeleiding en de Behandeling vinden plaats in de leefgroep, in de klas en in de vrije tijd. De Jeugdige verblijft zeven keer 24 uur in een gesloten setting. Binnen deze context kunnen diverse interventies en therapieën worden ingezet.

Beoogde Jeugdigen Een Jeugdige komt in aanmerking voor Gesloten Jeugdhulp wanneer:  gesloten verblijf noodzakelijk is om te voorkomen dat de Jeugdige zich aan de Jeugdhulp onttrekt of er door anderen aan wordt onttrokken;  er sprake is van ernstige en complexe opgroei- en opvoedproblemen veroorzaakt door psychosociale problemen en/of verslavingsproblemen en/of een (ernstig vermoeden van een) psychische stoornis en/of een verstandelijke beperking en/of fysieke of emotionele mishandeling;  de ouders/opvoeders met reguliere Jeugdhulp (tijdelijk) niet in staat zijn een veilige opvoed- en opgroeisituatie te bieden;  er sprake is van een grote kwetsbaarheid van de Jeugdige en/of de Jeugdige gedrag vertoont dat leidt tot veiligheidsrisico's voor de Jeugdige zelf en/of voor zijn omgeving.

Toegang De Jeugdbescherming/Jeugdreclassering of de medewerker Begeleiding zonder maatregel verzorgt de vereiste verklaring dat Gesloten Jeugdhulp noodzakelijk is en zorgt voor de instemming van een onafhankelijke gekwalificeerde gedragswetenschapper die de Jeugdige kort daarvoor heeft onderzocht. Voor de toegang tot Gesloten Jeugdhulp is altijd een rechterlijke machtiging, spoedmachtiging of voorwaardelijke machtiging Gesloten Jeugdhulp nodig. Het verlenen van een voorwaardelijke machtiging gebeurt onder voorwaarde dat de Jeugdige of zijn ouders/opvoeders bereid hebben verklaard (of dat redelijkerwijs is aan te nemen) dat de Jeugdige de voorwaarden zal naleven. De reguliere jeugdhulpaanbieder maakt een Ondersteuningsplan waarin een omschrijving staat van de voorwaarden, het toezicht daarop en van de Jeugdhulp die wordt ingezet. Het Ondersteuningsplan vermeldt welke medewerker van de jeugdhulpaanbieder bevoegd is om te besluiten dat de Jeugdige gesloten wordt opgenomen wanneer hij zich niet houdt aan de voorwaarden of wanneer opname/verblijf om andere redenen nodig is.

Pagina 23 van 38

4.2.6

Pleegzorg

Omschrijving Pleegzorg is Jeugdhulp voor Jeugdigen die thuis niet veilig zijn en/of waar Jeugdhulp thuis niet/onvoldoende mogelijk is. Bij voorkeur worden Jeugdigen dicht bij huis geplaatst, bij familie of bekenden van het gezin (netwerkpleegzorg). Als dat niet kan, heeft de pleegzorgaanbieder een diversiteit aan ‘bestandsgezinnen’. Bij noodsituaties is direct Pleegzorg mogelijk (crisispleegzorg). De pleegzorgaanbieder verzorgt het hele traject van werving en selectie van pleeggezinnen, de matching tussen Jeugdige en gezin, de begeleiding en ondersteuning van de Jeugdige en pleegouders tot de begeleiding van de (biologische) ouder(s). Om pleeggezinnen goed aan te laten sluiten bij de diversiteit van Jeugdigen en hun problemen, wordt specifieke werving ingezet (bijvoorbeeld bij een andere cultuur of een lichte verstandelijke beperking). Er zijn binnen de Pleegzorg allerlei varianten (op maat) inzetbaar. Binnen de varianten is op- en afschaling mogelijk met extra interventies, zoals videointeractiebegeleiding, diagnostiek, systeemtherapie en Triple-P. Op hoofdlijnen zijn de pleegzorgvarianten:  crisispleegzorg: acute opvang (nog dezelfde dag), waarbij het uitzoeken van perspectief centraal staat;  tijdelijke Pleegzorg: basispleegzorg als hulverlening waarbij de Jeugdige op termijn weer naar huis kan;  Pleegzorg voor langere tijd: langdurige basispleegzorg als opvoedvariant zolang dat nodig is. De Jeugdige groeit op in een pleeggezin;  PleegzorgPlus: binnen het pleegzorgtraject is extra ambulante hulpverlening mogelijk om de Jeugdige en het pleeggezin te begeleiden.  maatwerkpleegzorg: overbrugging voor plaatsing in een Residentiële setting, behandelgroep of gezinshuis;  deeltijdpleegzorg: tijdelijke Pleegzorg voor bijvoorbeeld een weekend, vakantie of dag(deel), waardoor de ouders/opvoeders van de Jeugdige enige tijd worden ontlast.

Doelen Het hoofddoel van Pleegzorg is om de Jeugdige voor korte of langere tijd een veilige plek te bieden. Tijdens de pleegzorgplaatsing wordt onderzocht of de Jeugdige terug kan naar de ouder(s) en, zo ja, wat daar voor nodig is. Als terugkeer naar huis niet mogelijk is, is een pleeggezin vaak het beste alternatief voor het bieden van een veilige en stabiele leefomgeving waarin de Jeugdige kan opgroeien. Bij complexe problemen biedt de pleegzorgaanbieder pleegouders extra begeleiding en behandelmethoden, om ze optimaal toe te rusten en de plaatsing de grootste kans van slagen te geven. De ouders en het netwerk van de Jeugdige worden bij de pleegzorgplaatsing en de hulp betrokken. De pleegzorgaanbieder heeft expertise om aanvullende interventies en specialistische vormen van hulp in te zetten. Voor Jeugdigen die verblijven in een pleeggezin is aanvullend op de Pleegzorg Begeleiding en/of Behandeling en/of persoonlijke verzorging mogelijk als (op basis van het Ondersteuningsplan of plan van aanpak) het vervolgperspectief is om weer in het eigen gezin of sociale netwerk te wonen. Begeleiding en/of Behandeling en/of persoonlijke verzorging zijn ook mogelijk als nog moet worden onderzocht of wonen in het eigen gezin of sociale netwerk een haalbaar vervolgperspectief is. De inzet van de aanvullende Begeleiding, Behandeling en/of persoonlijke verzorging vindt plaats in het eigen gezin of sociale netwerk van de Jeugdige en heeft als doel:  het vervolgperspectief te verhelderen;  het (weer) gaan wonen in het eigen gezin of sociale netwerk te bevorderen;  het verblijf in het pleeggezin te verkorten.

Beoogde Jeugdigen Pleegzorg is een gezinsvervangend alternatief voor iedere Jeugdige van 0 tot 18 jaar die in een onveilige thuissituatie verkeert. Dit geldt ook voor Jeugdigen met een lichte verstandelijke beperking in combinatie met gedragsproblemen en/of psychische problemen.

Pagina 24 van 38

Toegang Toegang tot Pleegzorg kan worden verleend door:  de Jeugdgezondheidszorg (specialist jeugd);  het Wijkteam (in overleg met de specialist jeugd);  de huisarts/specialist in het ziekenhuis (bij voorkeur via Wijkteam of Jeugdarts);  de kinder- en jeugdpsychiater;  de Jeugdarts (Jeugdteam onderwijs);  het Expertteam gezinsondersteuning in afstemming met de Jeugdgezondheidszorg/het Wijkteam;  de Jeugdbescherming en Jeugdreclassering (inclusief Landelijk Werkende Instellingen);  de medewerker Begeleiding zonder maatregel;  Veilig Thuis/het crisisteam jeugd. 4.3 Landelijke raamovereenkomsten met specialistische aanbieders De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft landelijke inkoopafspraken gemaakt met aanbieders van specialistische Jeugdhulpvoorzieningen (ook wel Landelijk Werkende Instellingen genoemd) op basis van de volgende criteria: a. kleine aantallen per gemeente; b. een landelijk werkingsgebied; c. een specialistisch karakter. Professionals hebben de mogelijkheid om cliënten door te verwijzen naar aanbieders die een raamovereenkomst hebben met de VNG. Belangrijk om te weten is dat over de inhoud van de contracten niet heronderhandeld kan worden. De raamovereenkomst treedt pas in werking wanneer een Jeugdige binnenkomt bij een jeugdhulpaanbieder waarmee een overeenkomst is gesloten. De Jeugdwet bepaalt dat een huisarts, Jeugdarts, medisch specialist of daaraan gelijkgestelde behandelaar naar alle vormen van Jeugdhulp kan verwijzen. In de toelichting bij de wet is aangegeven dat de gemeente er bij artsen op kan aandringen om te verwijzen naar door de gemeente gecontracteerde zorg. Hieronder valt ook de zorg die de VNG heeft gecontracteerd namens gemeenten. Met het sluiten van de landelijke raamovereenkomsten is deze vorm van zorg dus gecontracteerde zorg waarnaar verwezen kan worden. Binnen de raamovereenkomst is afgesproken dat enkel een melding naar de gemeente moet gaan bij aanvang van de zorg. Dat betekent dat de gemeente niet de eis kan stellen dat er een Beschikking of Verwijzing moet zijn voordat de Jeugdhulp kan starten. In het raamcontract is afgesproken dat de zorgaanbieder de volgende gegevens aan de gemeente meldt: a. b. c. d. e. f.

5.

de naam van de Jeugdige; het burgerservicenummer van de Jeugdige; de naam van de gezagsdrager of voogd (bij Gesloten Jeugdhulp/JeugdzorgPlus); een verwijzing naar de raamovereenkomst, in het bijzonder artikel 2.1 (inroepen); de prestatie die in rekening wordt gebracht; de gemiddelde behandelduur behorende bij de prestatie.

Crisis, drang en gedwongen kader

Naast de beschreven Jeugdhulpvoorzieningen en landelijke functies heeft de gemeente Almere afspraken met aanbieders om Jeugdhulp te leveren binnen het rechterlijke kader. Deze Jeugdhulp bestaat uit Jeugdbescherming/Jeugdreclassering en Veilig Thuis Flevoland De verwijzing naar deze Jeugdhulp verloopt anders dan in de voorgaande hoofdstukken is beschreven. Zo is de toegang tot Jeugdbescherming/Jeugdreclassering wettelijk gereguleerd. Dit gaat via een rechterlijke machtiging. De Toegang tot Veilig Thuis is vrij voor iedereen. De Jeugdreclassering/Jeugdbescherming en Veilig Thuis zijn in dit productenboek opgenomen, zodat Professionals een integraal beeld hebben van het ondersteuningsaanbod en de aanwezige aanbieders.

Pagina 25 van 38

5.1 Jeugdbescherming en Jeugdreclassering Jeugdbescherming omvat de uitvoering van een door de rechter opgelegde kinderbeschermingsmaatregel, zoals ondertoezichtstelling (al dan niet met uithuisplaatsing) of een voogdijmaatregel (bij beëindiging van het ouderlijk gezag). Jeugdreclassering omvat toezicht en begeleiding. Dit is onderdeel van door de rechter opgelegde voorwaarden bij schorsing van een voorlopige hechtenis (als een Jeugdige nog niet is veroordeeld) of bij een voorwaardelijke veroordeling. De Jeugdreclassering kan jongeren ook vrijwillige Begeleiding bieden in opdracht van de Raad voor de Kinderbescherming. Voor de samenwerking tussen gemeente en gecertificeerde instellingen gelden algemene uitgangspunten:  Het gaat bij Jeugdbescherming en Jeugdreclassering om hulp in een gedwongen kader. Mensen hebben er niet om gevraagd. Toch is het eerste uitgangspunt dat het gezin de bemoeienis waar mogelijk zal moeten ervaren als helpend en steunend. Versterking van de eigen kracht van kinderen, jongeren, gezinnen en hun sociale netwerk staat voorop.  De instellingen sluiten bij de uitvoering van maatregelen zo veel mogelijk aan bij gemeentelijk beleid. Dit is in balans met de wettelijke taken en bevoegdheden van de instellingen en hun ketenpartners. De toegang tot Jeugdreclassering en Jeugdbescherming vindt plaats via de Raad voor de Kinderbescherming. De organisatie doet onderzoek om tot een goede beslissing te komen. Daarna volgt advies aan de kinderrechter om (voorlopig) ondertoezichtstelling toe te kennen. Onderzoek kan worden aangevraagd door Veilig Thuis en door de medewerker Begeleiding zonder maatregel. De regio Flevoland heeft met Samen Veilig Flevoland een overeenkomst gesloten om de Jeugdbescherming en Jeugdreclassering uit te voeren. Samen Veilig Flevoland is te bereiken via telefoonnummer (088) 996 30 00. Meer informatie is te vinden op www.samen-veilig.nl. 5.2 Veilig Thuis Flevoland De Steunpunten Huiselijk Geweld en het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling zijn samengevoegd in Veilig Thuis, het Advies- en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling. Veilig Thuis heeft als doel om een verbeterde aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling te realiseren door:  samenhang aan te brengen via het principe één gezin, één plan, één aanpak;  één gecombineerd meldpunt te bieden voor inwoners en Professionals. Dit doel wordt verwezenlijkt door minimaal de volgende taken uit te voeren:  Het verstrekken van advies en zo nodig het bieden van ondersteuning bij de stappen die kunnen worden gezet bij een vermoeden van huiselijk geweld of kindermishandeling.  Het fungeren als meldpunt voor gevallen of vermoedens van huiselijk geweld en kindermishandeling.  Bij een melding/vermoeden onderzoeken of er daadwerkelijk sprake is van huiselijk geweld of kindermishandeling.  Het zo nodig inschakelen van passende hulpverlening.  Het zo nodig in kennis stellen van de politie of de Raad voor de Kinderbescherming. Het college van burgemeester en wethouders wordt op de hoogte gesteld van verzoeken tot onderzoek door de Raad voor de Kinderbescherming.  Het terugrapporteren aan de melder wat er met de melding is gebeurd. Huiselijk geweld en kindermishandeling hebben een relatie met elkaar. Bij gezinnen waar sprake is van partnergeweld, is het risico op enige vorm van geweld tegen Jeugdigen drie tot negen keer hoger dan in andere gezinnen. Andersom is er ook een hoger risico op partnergeweld in gezinnen waar sprake is van welke vorm van kindermishandeling dan ook. Als Jeugdigen getuige zijn van huiselijk geweld of slachtoffer zijn van kindermishandeling heeft dat in veel gevallen traumatische gevolgen. Deze Jeugdigen hebben later een verhoogd risico op slachtoffer- of plegerschap. Daarnaast komen ze eerder in aanraking met jeugdcriminaliteit. Ook is er veel vaker sprake van (ernstige) gedragsproblemen, slechtere schoolprestaties, slaap- en concentratieproblemen en, mede daardoor, een hogere zorgconsumptie. Jeugdigen die beide overkomt, ondervinden meer negatieve effecten dan Jeugdigen die aan ‘slechts’ één van de risicofactoren worden blootgesteld (dubbel negatief effect).

Pagina 26 van 38

Veilig Thuis is voor iedereen toegankelijk die zich zorgen maakt om een Jeugdige. Er is geen verwijzing van een gemandateerde Professional nodig om Toegang te krijgen tot Veilig Thuis. (Gemandateerde) Professionals staat het vrij om Jeugdigen te attenderen op Veilig Thuis en te adviseren zich daar te melden voor verdere zorg en/of ondersteuning. Veilig Thuis is bereikbaar via het landelijke nummer 0800-2000 en het rechtstreekse regionale telefoonnummer (088) 222 05 00. Meer informatie staat op www.veiligthuisflevoland.nl. Is er een levensbedreigende situatie of moet er onmiddellijk ingegrepen worden, bel dan het alarmnummer 112.

Pagina 27 van 38

Bijlage 1. Begripsbepalingen en afkortingen Beschikking Een Beschikking is een formeel besluit van het college van B en W dat een Jeugdhulpvoorziening wordt ingezet. Het college kan het nemen van dit besluit mandateren aan gemeentelijke ambtenaren of aan andere Professionals. Tegen een Beschikking is bezwaar en beroep mogelijk. Begeleiding Activiteiten die de zelfredzaamheid van cliënten bevorderen, behouden of compenseren. Behandeling Behandeling is gericht op het aanleren van vaardigheden, het verminderen van de gedragsproblemen/psychosociale problemen/verslavingsproblemen en het versterken van de opvoedsituatie Bovengebruikelijke zorg Zorg, hulp en Begeleiding waarvan het niet gebruikelijk is dat die door een ouder aan een Jeugdige wordt gegeven. Bij Jeugdigen heeft dat vooral te maken met de leeftijd. Bijvoorbeeld: een Jeugdige van 7 jaar kan niet zonder toezicht van volwassenen. Dit toezicht kan op enige afstand (bijvoorbeeld dat het Jeugdige kan buitenspelen in directe omgeving van de woning als er een ouder thuis is). Burgerkracht Het vermogen van de samenleving om collectieve sociale initiatieven te ontplooien met als doel een kwalitatieve bijdrage aan deze samenleving vanuit een gezamenlijk belang. Deze bijdrage kan voor een individu, maar ook voor een groep mensen zijn. Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) Mensen die blijvend intensieve zorg nodig hebben, kunnen wellicht zorg krijgen vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz). Het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) onderzoekt of ze daarvoor in aanmerking komen. Het CIZ is te bereiken via telefoonnummer (088) 789 10 00. Meer informatie is te vinden op www.ciz.nl. Diagnose-behandelcombinatie (DBC) Een Diagnose-behandelcombinatie (DBC) is een verzameling activiteiten en/of verblijfsdagen die geleverd wordt na verwijzing van een gemandateerde verwijzer. Na de Verwijzing door de Professional ‘opent’ de behandelaar een DBC en vervolgens worden alle werkzaamheden voor de diagnose en behandeling op deze DBC geschreven. Hierdoor ontstaan verschillende gradaties: de geopende DBC geeft de stoornis aan en het aantal geschreven minuten van de duur van de hulp. Meer informatie over de DBC-systematiek vindt u op de website van de Nederlandse Zorgautoriteit: http://werkenmetdbcs.nza.nl/ggz. Expertteam gezinsondersteuning Het team dat ingeschakeld kan worden door het wijkteam bij complexe en/of meervoudige problemen. Ook voor het inzetten van specialistische Jeugdhulp is consultatie via dit team mogelijk. Professionals in het Expertteam hebben zodanige specialistische kennis dat zij Wijkwerkers kunnen adviseren. Het Expertteam is nodig wanneer inwoners, het Wijkteam en het professionele Wijknetwerk onvoldoende mogelijkheden hebben om: a. de problemen goed te identificeren; b. en/of een prioritering aan te brengen; c. en/of zelf goede ondersteuning te geven. Het Expertteam heeft twee functies: 1. een consultatiefunctie voor de wijken (advisering aan de Professionals in de wijk); 2. een coördinatiefunctie (het coördineren van een passende oplossing). Gebruikelijke zorg De normale, dagelijkse zorg die ouders, inwonende broers of zussen of andere huisgenoten geacht worden elkaar onderling te bieden. Gesloten jeugdhulp Gesloten jeugdhulp (JeugdzorgPlus) kan worden ingezet wanneer Jeugdhulp noodzakelijk is door ernstige opgroei- of opvoedproblemen als gevolg van psychosociale problemen en/of verslavingsproblemen en/of een (ernstig vermoeden van een) psychische stoornis en/of een verstandelijke beperking. Deze problemen Pagina 28 van 38

belemmeren de ontwikkeling van de Jeugdige naar volwassenheid. Gesloten verblijf is noodzakelijk is om te voorkomen dat de Jeugdige zich aan deze Jeugdhulp onttrekt of daaraan door anderen wordt onttrokken. In Almere kan alleen Samen Veilig Flevoland de noodzakelijk Beschikking voor inzetten van JeugdzorgPlus afgeven. Informele netwerken De personen uit de huiselijke kring of andere personen met wie de Jeugdige een sociale relatie onderhoudt. Daarnaast is ook sprake van georganiseerde Informele netwerken (vrijwilligers, actieve bewoners). De Wijkteams werken aan de vorming van deze Informele netwerken. De coördinator vrijwilligerswerk in het Wijkteam heeft hierin een belangrijke rol. Jeugdarts Arts die zich binnen de sociale geneeskunde heeft gespecialiseerd in de jeugdgezondheidszorg. Jeugdbescherming Ouders zijn als eerste verantwoordelijk voor de opvoeding van hun kinderen. Maar soms zijn zij (tijdelijk) niet in staat om zelf een goede opvoeding aan hun kind te geven. Dan kan de kinderrechter, na onderzoek door de Raad voor de Kinderbescherming, een ondertoezichtstelling uitspreken. Of - bij voogdij - het gezag over het kind opdragen aan een gecertificeerde instelling (Samen Veilig Flevoland). De afdeling Jeugdbescherming van Samen Veilig Flevoland voert deze kinderbeschermingsmaatregelen uit. Jeugd-ggz De jeugd-geestelijke gezondheidszorg biedt hulp aan Jeugdigen (met symptomen die duiden op een ernstige psychische stoornis) en hun omgeving. De psychische stoornis (of een ernstig vermoeden daarvan) leidt tot ernstige beperkingen in het functioneren of tot verhoogd risico op een verstoorde ontwikkeling. Jeugdhulp Het gehele aanbod van de gemeente Almere van hulp voor Jeugdigen met een zorg- en/of ondersteuningsvraag. Jeugdhulp bestaat uit vrij toegankelijke Jeugdhulp (de Preventieve jeugdhulp) en Jeugdhulp waarvoor een Beschikking of Verwijzing nodig is (de Jeugdhulpvoorzieningen). Jeugdhulpvoorziening(en) Dit is Jeugdhulp waarvoor een Beschikking of Verwijzing nodig is. In dit productenboek staan alle Jeugdhulpvoorzieningen waar een Professional naar kan verwijzen. De Jeugdhulpvoorziening is gebaseerd op de behoeften, persoonskenmerken en mogelijkheden van een Jeugdige afgestemd op mogelijke diensten, hulpmiddelen, woningaanpassingen en andere maatregelen die binnen de gemeente Almere beschikbaar zijn en waarvoor een Beschikking of Verwijzing vereist is. Jeugdgezondheidszorg De gemeente Almere, GGD Flevoland en Zorggroep Almere hebben op 1 januari 2016 samen één coöperatie voor de jeugdgezondheidszorg gevormd. De samenwerking komt voort uit de wens om de gezondheidszorg voor Jeugdigen meer in samenhang te organiseren en een einde te maken aan de uitvoering door twee verschillende organisaties. Vanuit één gedeelde visie op jeugdgezondheidszorg voor alle Jeugdigen van 0 tot 18 jaar willen de partijen inspelen op de behoeften van ouders en kinderen. Kwaliteit en continuïteit van de zorg staan centraal. De nieuwe jeugdgezondheidszorg werkt vanuit verschillende locaties in de vier stadsdelen. Per stadsdeel is er een JGZ-team 0 tot 18 jaar. Hiermee wordt gewaarborgd dat de zorg voor ouders en kinderen goed bereikbaar is. De locaties vormen de uitvalbasis voor de professionals. De JGZ-teams bieden naast het basisaanbod preventie kortdurende ondersteuning aan gezinnen. Jeugdige(n) Een ingezetene van de gemeente Almere met de leeftijd tot 18 jaar die gebruikmaakt, of in aanmerking komt voor het gebruik van Jeugdhulp. Als er sprake is van een opgelegde Jeugdhulpvoorziening door een rechter of als duidelijk is dat voortgezette Jeugdhulp noodzakelijk is, dan geldt de leeftijd van 23 jaar. Jeugdreclassering De Jeugdreclassering biedt Begeleiding en hulpverlening aan minderjarigen die verdacht worden van of veroordeeld zijn voor het plegen van een strafbaar feit, met als doel om recidive te voorkomen. Een Jeugdige die een strafbaar feit pleegt als het twaalf jaar of ouder is, kan strafrechtelijk worden vervolgd. De Jeugdreclassering begeleidt de Jeugdige bij de door de rechter opgelegde voorwaarden. Daarnaast kan Begeleiding en voorlichting door de Jeugdreclassering plaatsvinden op verzoek van de kinderrechter, rechter-commissaris, officier van justitie, de Raad voor de Kinderbescherming of de justitiële inrichting. Pagina 29 van 38

Jeugdteam onderwijs Team met professionele hulpverleners op de basisschool (ook wel zorgteam, Multidisciplinair Overleg of Zorgadviesteam genoemd) dat ervoor zorgt dat een leerling met gedrags- of ontwikkelingsproblemen het juiste onderwijs en de juiste Jeugdhulp krijgt. School en Jeugdteam willen op deze manier voorkomen dat een Jeugdige zonder diploma de school verlaat. Kanteling(sgedachte) Professionals beperken zich niet tot het afhandelen van claimgerichte aanvragen, maar verkennen eerst goed ‘de vraag achter de vraag’ en welke mogelijkheden iemand heeft om problemen zelf op te lossen. Pas daarna wordt samen de meest passende oplossing bedacht. Deze Kanteling leidt niet alleen tot grotere efficiëntie. Het leidt ook tot betere kwaliteit en resultaten. Landelijk Werkende Instellingen Het gaat hierbij om zeer specialistische vormen van ondersteuning. Voor deze aanbieders geldt dat zij conform landelijke afspraken via de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) zijn gecontracteerd. De lijst van aanbieders die onder de landelijke afspraken vallen is te vinden via http://www.vng.nl/functieszorgaanbieders. LG Lichamelijk gehandicapt. LVG Licht verstandelijk gehandicapt. Mantelzorg Langdurige zorg die niet vanuit een hulpverlenend beroep wordt geboden aan een hulpbehoevende, door personen uit zijn omgeving, waarbij de zorgverlening rechtstreeks voortvloeit uit de sociale relatie en de Gebruikelijke zorg overstijgt. Ondersteuningsplan Het plan dat de Professional samen met de Jeugdige, het gezin en/of school opstelt, waarin de doelen en de afspraken over de invulling en inzet van Jeugdhulp worden beschreven. In het plan wordt de benodigde Jeugdhulp beschreven en de manier waarop het (Informele) netwerk bijdraagt aan de ondersteuning. Passend onderwijs Wet die een zorgplicht legt bij scholen. Dat betekent dat scholen verantwoordelijk zijn om alle leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben een goede onderwijsplek te bieden. Daarvoor werken reguliere en speciale scholen samen in regionale samenwerkingsverbanden. De gemeente Almere is één regio met één organisatie Passend onderwijs. Passend Onderwijs Almere is te bereiken via telefoonnummer (036) 76 70 200. Meer informatie is te vinden via www.passendonderwijs-almere.nl. Persoonsgebonden budget Het pgb is een geldbedrag waaruit namens de gemeente Almere betalingen worden gedaan voor diensten, hulpmiddelen, woningaanpassingen en andere maatregelen die tot een Jeugdhulpvoorziening behoren en die een Jeugdige van derden heeft betrokken. De Sociale Verzekeringsbank beheert pgb’s en verricht betalingen via het Trekkingsrecht. Pleegzorg Pleegzorg is een vorm van Jeugdhulp voor Jeugdigen die thuis niet veilig zijn en/of waar jeugdhulp thuis niet mogelijk of onvoldoende is. Pleegzorg is een gezinsvervangend alternatief voor iedere Jeugdige van 0 tot 18 jaar die in een onveilige thuissituatie verkeert. Dit geldt ook voor Jeugdigen met een lichte verstandelijke beperking in combinatie met gedragsproblemen en/of psychische problemen. Preventieve jeugdhulp Het aanbod van diensten of activiteiten dat zonder voorafgaand onderzoek naar de behoeften, persoonskenmerken en mogelijkheden van de gebruikers toegankelijk is en dat gericht is op het versterken van zelfredzaamheid en participatie, of op opvang. Professional(s) Een gemandateerd lid van het Wijkteam of anderszins bevoegd persoon die een Beschikking of Verwijzing mag verstrekken voor een Jeugdhulpvoorziening.

Pagina 30 van 38

PSY Psychiatrisch(e aandoening). Residentiële Jeugdhulp Residentiële Jeugdhulp biedt een Jeugdige verblijf met een passend pedagogisch klimaat in een accommodatie van een jeugdhulpaanbieder. Residentiële Jeugdhulp dient ter vervanging van de gezinssituatie en wordt ingezet als de oorspronkelijke leefsituatie niet meer acceptabel is of intensieve Jeugdhulp aan de Jeugdige verblijf noodzakelijk maakt. Respijtzorg Respijtzorg biedt Mantelzorgers de mogelijkheid hun zorgtaken tijdelijk aan een ander over te dragen. Respijtzorg is de tijdelijke overname van alle zorg zodat de Mantelzorger vrijaf heeft. Samen Veilig (SAVE) Naast Jeugdbescherming en Jeugdreclassering biedt Samen Veilig ook 'vrijwillige jeugdbescherming' (Begeleiding zonder maatregel) om in ernstige en complexe gezinssituaties een gedwongen jeugdbeschermingsmaatregel waar mogelijk te voorkomen. Samen Veilig is te bereiken via het telefoonnummer (088) 996 30 00. Meer informatie is te vinden via www.samen-veilig.nl. Sociale kaart De aanduiding voor een verzameling van hulpverleningsinstanties. SOM Somatisch(e aandoening) Toegang De fysieke of digitale plek waar een inwoner zich meldt met een ondersteuningsvraag of waar signalen terechtkomen. In de praktijk kan dat overal zijn. Toegang is de formele toewijzing van Jeugdhulpvoorzieningen. Toegang loopt via het Wijkteam (via een Beschikking en een Ondersteuningsplan) of via een Verwijzing. Voor Jeugdhulp kunnen ook enkele andere kanalen Toegang bieden tot Jeugdhulpvoorzieningen zoals de huisarts, Jeugdarts, medisch specialist, kinder- en jeugdpsychiater en de Zorgteams op scholen. Trekkingsrecht Het trekkingsrecht houdt in dat houders van een Persoonsgebonden budget het geld niet meer op hun bankrekening gestort krijgt, maar dat de Sociale Verzekeringsbank (SVB) direct de zorgverlener(s) uitbetaalt. Het voordeel hiervan is dat de verantwoording eenvoudiger is en de SVB een groot deel van de financiële administratie overneemt. Veilig Thuis Veilig Thuis fungeert als een herkenbaar en toegankelijk meldpunt voor alle gevallen of vermoedens van huiselijk geweld en kindermishandeling. Veilig Thuis geeft advies en consult aan de melder. Daarnaast voert de organisatie onderzoek uit na een melding van (een vermoeden van) geweld in huiselijke kring (waaronder kindermishandeling). Veilig Thuis is bereikbaar via het landelijke nummer 0800-2000 en het rechtstreekse regionale telefoonnummer (088) 222 05 00. Meer informatie staat op www.veiligthuisflevoland.nl. Verwijzing Een Verwijzing is een professioneel oordeel dat er iets nodig is en vormt daarmee een Toegang tot een Jeugdhulpvoorziening. De jeugdhulpaanbieder bepaalt uiteindelijk wat er dan precies nodig is, voor hoelang en tegen welke kosten. Een Jeugdige kan via het Wijkteam bij een aanbieder terechtkomen of via een andere verwijzer: de huisarts, Jeugdarts, medisch specialist, kinder- en jeugdpsychiater, Samen Veilig of Veilig Thuis. Als de route via een van deze kanalen loopt, dan bekijkt de aanbieder op basis van de Verwijzing welke Jeugdhulp gepast is. De aanbieder kan deze hulp direct inzetten. Bij een Verwijzing als bovenstaand wordt alleen een formele Beschikking gemaakt als de Jeugdige (of zijn wettelijke vertegenwoordiger) daarom vraagt. De Jeugdige hoeft dat alleen te doen als hij het niet eens is met de Verwijzing. Dit komt niet vaak voor, omdat de Verwijzing over het algemeen in samenspraak met de Jeugdige gedaan wordt. In het gedwongen kader (Samen Veilig) zal de hulp wel altijd via een Beschikking worden ingezet.

Pagina 31 van 38

VG Verstandelijk gehandicapt. Volledig pakket thuis Met het Volledig pakket thuis (Vpt) kunnen Jeugdigen thuis de benodigde zorg krijgen die ze ook in een instelling zouden krijgen. Voordat het Vpt ingezet wordt, toetst de aanbieder en adviseert het Zorgkantoor of het Vpt verantwoord en doelmatig geleverd kan worden. Het Zorgkantoor neemt hierop het uiteindelijke besluit. V&V Verzorging en verpleging. Wet langdurige zorg (Wlz) De Wet langdurige zorg is er voor mensen die de hele dag intensieve zorg of toezicht dichtbij nodig hebben. Bijvoorbeeld ouderen met vergevorderde dementie of mensen met een ernstige verstandelijke, lichamelijke of zintuiglijke beperking. Wijknetwerk Het netwerk van Professionals in de wijk, waarmee het Wijkteam samenwerkt. Bijvoorbeeld scholen, huisartsen, wijkverpleegkundigen, politie, wijkregisseurs en opvoedadviseurs. Nauwe samenwerking is er ook met de Jeugdteams op scholen. De samenwerking tussen Wijkteam en Wijknetwerk is vloeiend. Wijkteam/wijkwerker Het team en de medewerkers die erop gericht zijn informele oplossingen te bieden. Daarmee wordt voorkomen dat inwoners in een zodanig kwetsbare positie raken dat ze een beroep moeten doen op gespecialiseerde ondersteuning. De Wijkteams vormen een belangrijke schakel in de sociale infrastructuur. Kortom: wijkwerkers zijn erop gericht de Kanteling te bevorderen van formele naar informele ondersteuning. Is er toch Jeugdhulp nodig, dan heeft het Wijkteam mandaat hiertoe Toegang te verlenen. ZG Zintuigelijk gehandicapt. Zorg in natura (ZIN) Zorg via een instelling of leverancier die een contract heeft met de gemeente. Zorgkantoor Zorgkantoren voeren een deel van de langdurige zorg uit. Het zijn zelfstandig werkende kantoren die nauw gelieerd zijn aan de grootste zorgverzekeraar ter plekke. Ze zijn ervoor verantwoordelijk dat alle cliënten in hun regio de betreffende langdurige zorg krijgen waar ze recht op hebben. In Almere is het Zilveren Kruis Zorgkantoor actief.

Pagina 32 van 38

Bijlage 2. Verdeling taken Jeugdwet, Wet langdurige zorg en Zorgverzekeringswet Tabel 2. Zorg en ondersteuning thuis en in de eigen omgeving (extramuraal) Grondslag Functie SOM LG ZG Jw

Begeleiding individueel/groep

Jw

Jw

(L)VG

PSY

Jw

Jw

Intensieve Kind Zorg (IKZ) en Palliatief Terminale Zorg (PTZ)

Behandeling individueel/groep Kortdurend verblijf Persoonlijke verzorging

Zvw

Zvw

Zvw

Jw

Wlz

Wlz

Zvw

Jw

Jw

Jw

Jw

Jw

Jw

Jw

Jw

Jw

Jw

Jw

Intensieve Kind Zorg (IKZ), Palliatief Terminale Zorg (PTZ) en persoonlijke verzorging speciaal

Verpleging

Zvw

Zvw

Tabel 3. Zorg en ondersteuning in een instelling (intramuraal in Zorgzwaartepakketten, ofwel ZZP’s) ZZP V&V LG ZG VG (L)VG Ggz2 Visueel Auditief B C 1 2

Wlz

7 8 9 10

2

Jw

Jw

Wlz

Jw

Jw

Jw

Jw

Wlz

Wlz

Jw

Jw

Jw

Jw

Wlz

Wlz

Wlz

Wlz

Jw

Jw

Jw

Wlz

Wlz

Wlz

Wlz

Jw

Jw

Jw

Wlz

Wlz

Wlz

Jw

Jw

Wlz

Wlz

Wlz

Jw

4

6

Jw

Wlz

3

5

Jw

Wlz

Wlz

Wlz Wlz

Ggz-B is verblijf met behandeling, ggz-C is verblijf met bescherming (beschermd wonen). Pagina 33 van 38

Bijlage 3. Onderscheid producten en niveaus ambulante Begeleiding en Behandeling De naamgeving van de functies die dit productenboek hanteert, is gebaseerd op de prestatiebeschrijvingen van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). De functies zijn echter meer generiek geformuleerd, zodat er ruimte voor Professional ontstaat om de best passende Jeugdhulp te kiezen die recht doet aan de zorgbehoefte en de context van een Jeugdige. Tabel 4. Ambulante Begeleiding individueel Functie

Doelgroep

Naamgeving NZa

Basis, alle doelgroepen

Alle doelgroepen

Begeleiding basis (NZa-code H300) Begeleiding extra (beschikbaarheid) (NZa-code H150) Begeleiding zorg op afstand aanvullend (NZa-code H305)

Specialistisch3, alle doelgroepen

Omschrijving doelgroep (zie voor een uitgebreide beschrijving de prestatiebeschrijvingen van de NZa) Alle doelgroepen met matige of zware enkelvoudige opvoed- en/of opgroeiproblemen op het terrein van en/of: 1. sociale redzaamheid; 2. het bewegen en verplaatsen; 3. het psychisch functioneren; 4. het geheugen en de oriëntatie; 5. het vertonen van matig of zwaar probleemgedrag.

SOM, VG en LG met nietaangeboren hersenletsel

Begeleiding speciaal (NZa-code H152)

Jeugdigen met chronisch niet-aangeboren hersenletsel dat langdurig gepaard gaat met matig of zwaar regieverlies of met een matige of zware, invaliderende aandoening of beperking (fysieke, cognitieve, sociaal-emotionele beperkingen).

PSY

Gespecialiseerde begeleiding (NZa-code H153)

Jeugdigen met een langdurige psychische stoornis en daarmee samenhangende beperkingen in sociale redzaamheid (beide vastgesteld op grond van psychiatrische diagnostiek) gepaard gaand met matig of zwaar regieverlies of met een matige of zware, invaliderende aandoening of beperking. Is bedoeld voor inzet bij begeleid zelfstandig wonen.

Specifiek3

ZG visueel

Begeleiding ZG visueel (NZa-code H301)

Jeugdigen met een ernstige visuele beperking gepaard gaand met ernstig tekortschietende vaardigheden in het zelfregelend vermogen en/of sociaal-emotionele problemen die samenhangen met de stoornis.

Specifiek3

ZG visueel

Begeleiding speciaal 2 ZG visueel (NZa-code H302)

Jeugdigen met een ernstige visuele beperking die niet kunnen omgaan met de gevolgen van hun ernstige visuele beperking.

Specifiek3

ZG auditief

Begeleiding ZG visueel (NZa-code H303)

Jeugdigen met een ernstige auditieve en/of communicatieve beperking gepaard gaand met ernstig tekortschietende vaardigheden in het zelfregelend vermogen en/of sociaal-emotionele problemen die samenhangen met de stoornis.

Specifiek3

ZG auditief

Begeleiding speciaal 2 ZG visueel (NZa-code H304)

Jeugdigen met een ernstige auditieve en/of communicatieve beperking die niet kunnen omgaan met de gevolgen van hun ernstige auditieve en/of communicatieve beperking.

3

Voor deze specialistische en specifieke functies is de extra eis opgenomen dat inzet enkel mogelijk is na beoordeling door een gedragsdeskundige van het Wijkteam of een andere gedragsdeskundige van de opdrachtgever.

Pagina 34 van 38

Tabel 5. Ambulante Begeleiding groep Functie

Doelgroep

Naamgeving NZa

Basis

VG en LG

Dagactiviteit VG licht (NZa-code H814) Dagactiviteit LG licht (NZA-code H834)

Basis

VG, ZG en LG

Dagactiviteit VG midden (NZa-code H815) Dagactiviteit LG midden (NZa-code H835)

3

4

Toeslag kind dagbesteding VG/ZG (NZa-code H941) Dagactiviteit VG zwaar (NZa-code H816) Dagactiviteit LG zwaar (NZa-code H836)

Omschrijving doelgroep (zie voor een uitgebreide beschrijving de prestatiebeschrijvingen van de NZa) Jeugdigen met een verstandelijke beperking, een psychiatrische stoornis4 en/ of een ernstige lichamelijke beperking die daardoor niet kunnen deelnemen aan gewoon of begeleid werk (maatschappelijke integratie is niet mogelijk). De activiteiten vinden overdag plaats, buiten de woonsituatie, in groepsverband (groep groter dan 6). Jeugdigen met een verstandelijke beperking, een psychiatrische stoornis3 en/ of een zintuigelijke beperking of een ernstige lichamelijke beperking die daardoor niet kunnen deelnemen aan (speciaal) onderwijs of (begeleid) werk (maatschappelijke integratie is niet mogelijk). De activiteiten vinden overdag plaats, buiten de woonsituatie, in groepsverband (groep tussen 5 en 6).

Specialistisch

VG en LG

Jeugdigen met een verstandelijke beperking, een psychiatrische stoornis4 en/ of een ernstige lichamelijke beperking die daardoor niet kunnen deelnemen aan (begeleid) werk (maatschappelijke integratie is niet mogelijk). De activiteiten vinden overdag plaats, buiten de woonsituatie, in groepsverband (groep kleiner dan 5).

Specifiek3

ZG visueel

Dagactiviteit ZG kind visueel licht (NZa-code H874)

Jeugdigen met een ernstige zintuiglijke (visuele) beperking die daardoor niet kunnendeelnemen aan gewoon onderwijs, (begeleid) werk (maatschappelijke integratie is niet mogelijk). De activiteit vindt overdag plaats, buiten de woonsituatie, in groepsverband (groep groter dan 6,5).

Specifiek3

ZG visueel

Dagactiviteit ZG kind visueel midden (NZa-code H875)

Specifiek3

ZG auditief

Dagactiviteit ZG kind auditief licht (NZa-code H854)

Jeugdigen met een ernstige zintuiglijke (visuele) beperking die daardoor niet kunnendeelnemen aan gewoon onderwijs of (begeleid) werk (maatschappelijke integratie is niet mogelijk). De activiteit vindt overdag plaats, buiten de woonsituatie, in groepsverband (groep 5,5 tot 6,5). Jeugdigen met een ernstige zintuiglijke (auditieve) beperking die daardoor niet kunnendeelnemen aan gewoon onderwijs of (begeleid) werk (maatschappelijke integratie is niet mogelijk). De activiteit vindt overdag plaats, buiten de woonsituatie, in groepsverband (groep groter dan 6,5).

Specifiek3

ZG auditief

Dagactiviteit ZG kind auditief midden (NZa-code H855)

Jeugdigen met een ernstige zintuiglijke (auditieve) beperking die daardoor niet kunnendeelnemen aan gewoon onderwijs of (begeleid) werk (maatschappelijke integratie is niet mogelijk). De activiteit vindt overdag plaats, buiten de woonsituatie, in groepsverband (groep 5,5 tot 6,5).

Specifiek3

ZG auditief

Dagactiviteit ZG kind auditief zwaar (NZa-code H856)

Jeugdigen met een ernstige zintuiglijke (auditieve) beperking die daardoor niet kunnendeelnemen aan gewoon onderwijs of (begeleid) werk (maatschappelijke integratie is niet mogelijk). De activiteit vindt overdag plaats, buiten de woonsituatie, in groepsverband (groep kleiner dan 5,5).

Door de gemeente Almere toegevoegde grondslag. Pagina 35 van 38

Let op: De inzet van Begeleiding groep is beperkt tot maximaal negen dagdelen per week. In uitzonderlijke gevallen kan hiervan worden afgeweken na overleg met de gedragsdeskundige van het Wijkteam of een gedragsdeskundige aangewezen door de opdrachtgever. Ouderbegeleiding is integraal onderdeel van de Begeleiding groep. Tabel 6. Ambulante Behandeling individueel Functie

Doelgroep

Naamgeving NZa

Basis

Alle doelgroepen

Behandeling JLVG (NZa-code H325)

Behandeling IOG JLVG (NZa-code H334) Bij crisis Basis

Alle doelgroepen

Behandeling Families First JLVG (NZa-code H331)

Omschrijving doelgroep (zie voor een uitgebreide beschrijving de prestatiebeschrijvingen van de NZa) Jeugdigen waarbij sprake is van meervoudige opgroei- en opvoedproblemen veroorzaakt door psychosociale problemen en/of verslavingsproblemen en/of (een ernstig vermoeden van) een psychische stoornis en/of een verstandelijke beperking. De problemen vragen nader multidisciplinair onderzoek om te komen tot vaststelling van het behandelperspectief en tot een behandel- of Ondersteuningsplan. De behandeling is voor zowel de Jeugdige als de ouders/opvoeders en is gericht op het oplossen, verminderen of voorkomen van verergering, dan wel het omgaan met de gevolgen van de problemen. Ambulante gezinsbehandeling in de vorm van bijvoorbeeld Intensieve Orthopedagogische Gezinsbehandeling of Interpersoonlijke Psychotherapie. Crisishulp die in het gezin geboden wordt in de vorm van ambulante spoedhulp of Families First. De hulpverlening start binnen 24 uur. De crisishulp is kortdurend (maximaal 28 dagen) en de frequentie is hoog (vijf tot vijftien uur per week verspreid over twee tot drie dagen).

Let op: De inzet van therapie (bijvoorbeeld cognitieve gedragstherapie, psychomotorische therapie, speltherapie) voor Jeugdigen met een lichte verstandelijke beperking is mogelijk op basis van een beschikking voor Behandeling individueel basis (maximaal 120 minuten per week). Therapie voor de overige doelgroepen is niet beschikbaar binnen de lokale Jeugdhulp. Dit valt onder de geestelijke gezondheidszorg (ggz). Tabel 7. Ambulante Behandeling groep Functie

Doelgroep

Naamgeving NZa

Basis

VG

Dagbehandeling VG kind midden (NZa-code H820)

Specialistisch3

(L)VG

Dagbehandeling JLVG (NZa-code H891)

Omschrijving doelgroep (zie voor een uitgebreide beschrijving de prestatiebeschrijvingen van de NZa) Jeugdigen met een verstandelijke beperking:  vaak met een ontwikkelingsniveau van 0 tot 4 jaar;  met beperkte cognitieve vaardigheden;  vaak met beperkte sociaal-emotionele vaardigheden;  met mogelijke aanvullende problemen, zoals gedrags-, hechtings-, of psychiatrische problemen en/of een lichamelijke beperking;  met een behandelperspectief (er zijn concrete en haalbare behandeldoelen). Jeugdigen met een verstandelijke beperking met ernstige ontwrichting in relatie tot hun omgeving tot gevolg. Vorm:  Behandeling in een daarvoor geschikt therapeutisch klimaat, op basis van een deeltijdprogramma in groepsverband (groep van 7 tot 8 Jeugdigen met twee beroepskrachten).  Dit programma wordt geboden in aansluiting op de schooltijden (de Jeugdige neemt deel aan het gewoon of speciaal onderwijs).  Er is sprake van een behandelperspectief (er zijn concrete en haalbare behandeldoelen).

Pagina 36 van 38

Specifiek3

VG

Dagbehandeling VG kind zwaar (NZa-code H821)

VG en LG VG en ZG

Dagbehandeling VG kind EMG (NZa-code H817)

De dagbehandeling zwaar (H821) is gericht op de ontwikkeling van de Jeugdige (vaak ontwikkelingsniveau van 0-4 jaar met beperkte sociaal-emotionele vaardigheden) en is gericht op zo zelfstandig mogelijk leren leven. Daarnaast helpt de Behandeling achteruitgang voorkomen door inzet van paramedische disciplines en door doelgerichte prikkeling via therapieën. Het betreft specifieke Behandeling door een specialistische behandelaar. Er zijn concrete en haalbare behandeldoelen. De Behandeling is programmatisch en doelmatig. Dagprogramma (H817) is voor Jeugdigen met ernstige meervoudige beperkingen.

Specifiek3

VG

Dagbehandeling VG kind gedrag (H822)

Dagprogramma voor Jeugdigen met (zeer ernstige) verstandelijke beperkingen en blijvende zwaarwegende gedragsproblemen. Voorwaarde: Positief advies van het Centrum voor Consultatie en Expertise (CCE)

Let op: De inzet van Behandeling groep is beperkt tot maximaal negen dagdelen per week. Ouderbegeleiding is integraal onderdeel van de Behandeling groep. Tabel 8. Vervoer Functie

Doelgroep

Vervoer zonder rolstoel specifiek3

voor jeugdigen vanaf 12 jaar

Vervoer met rolstoel specifiek3

Voor jeugdigen met rolstoel en/of jonger dan 12 jaar

Naamgeving NZa N.v.t.

Omschrijving doelgroep

N.v.t.

N.v.t.

N.v.t.

Pagina 37 van 38

Bijlage 4. Overzicht gecontracteerde aanbieders inclusief omschrijving specialisme Het overzicht van aanbieders vindt u in het separate document ‘Aanbieders Jeugdhulp lokaal en regionaal’ http://almerekracht.almere.nl.

Pagina 38 van 38