Nieuws uit water We Werkfruit, gezond ge en lekker An ap apple a day, keeps the doctor away Fruit eten is lekker en away. gezon Sinds 2009 kent GMB gezond. BioE BioEnergie het fenomeen ‘wer ‘werkfruit’. Op verschillende ple plekken in het bedrijf staan m manden met fruit, dat d door GMB als werkgever b beschikbaar wordt gesteld. Om deze manden gevuld te houd houden draait twee keer per week de bus van groenteman Derks & Zn. het terrein van GMB op. Het aanbod volgt seizoen dus de samenstelling van de seizoenen de manden varieert. Dat we met Derks kwalita een kwalitatief hoogwaardige partner in huis hebbe hebben gehaald, blijkt uit het feit dat Eddy Derks finalist is in de verkiezing voor de ‘Be ‘Beste Groenteman van Nederland’ Nederland’.
Nieuwe collega’s gezocht! Vanwege onze groei is GMB BioEnergie op zoek naar nieuwe collega’s voor onze locatie in Zutphen. Zo zoeken we bijvoorbeeld een:
GMB innoveert
‘In TDH Venlo komen jaren ervaring op verschillende terreinen samen’ Thermische drukhydrolyse (TDH) zorgt voor een betere vergisting, dus voor een hogere biogasproductie. En aangezien het slib verder verteerd wordt, heeft het ook een positieve invloed op de ontwatering van het slib. In opdracht van het Waterschapsbedrijf Limburg (WBL) bouwt GMB in Venlo een TDH-installatie met vergisting en energieopwekking. In afvalwater zit in potentie meer energie dan nodig is om het te zuiveren. Met de TDH-installatie die GMB voor WBL bouwt, gaat de zuivering in Venlo voor 60% in haar eigen energie voorzien. ”Maar de grootste winst zit in de slibreductie”, vertelt Marc Bennenbroek, projectmanager bij GMB BioEnergie. ”TDH reduceert het slib met 30%. Dus hoef je minder slib als afval af te voeren en te laten verwerken, want dat kost geld.” GMB heeft de installatie ontworpen, gebouwd en zorgt de komende zes jaar voor het beheer en onderhoud, met een mogelijke verlenging tot tien jaar.
Hoe werkt TDH? Slib dat uit de nabezinktank komt, wordt ontwaterd tot circa 11% drogestof. Vervolgens gaat het in de TurboTec, een TDH-installatie die ontwikkeld is door Sustec, een dochteronderneming van GMB. Daarin wordt het slib verwarmd tot circa 140 ̊C bij een druk van 7 bar. Marc: ”In feite is het vergelijkbaar met aardappelen koken. Als je aardappels rauw wilt eten, zijn ze slecht verteerbaar. Daarom worden ze eerst gekookt. Hetzelfde geldt voor het slib. Deze behandeling breekt de celstructuren van het slib waardoor de organische stof beter bereikbaar wordt voor de bacteriën in het vergistingsproces.” Het vergiste slib wordt vervolgens met decanters verder ontwaterd. Jaren ervaring Medio augustus is de installatie opgestart. Marc: ”In Venlo komen jaren ervaring van GMB op verschillende terreinen samen. Zo hebben we al zes jaar ervaring met ontwateren in Zutphen en zijn we al acht jaar bezig met vergisten en het produceren van groene energie in Lichtenvoorde. Dit is de eerste TDH-installatie op deze schaal in Nederland en daar mogen we best trots op zijn.”
Colofon ‘Nieuws uit water’ is een uitgave van GMB en verschijnt in een oplage van 1.650 stuks en als digitale nieuwsbrief
Tekst Schrijfbedrijf Oost, Bredevoort
Nr. 8 | oktober 2012
(Eind)redactie
Proceslucht verlaat de schoorsteen nadat deze gefilterd is door het biofilter
Succesvolle aanpak geuroverlast werpt vruchten af
GMB BioEnergie B.V. Postbus 181, 7202 CM Zutphen T (0575) 51 99 72 E
[email protected]
Naar aanleiding van de brand in 2011 zijn we druk geweest om de schade te verhelpen. Persoonlijke ongevallen deden zich gelukkig niet voor en we dachten dat de schade met een beetje bluswater en een paar kromme dakplaten wel meeviel…
Opmaak Frappant, Aalten
Druk
Bouwkundig projectengineer Ben je geïnteresseerd? Kijk op onze website
H Helaas. Door de rook was ons biofilter ernstig b beschadigd. Deze filtert de geur uit onze proceslucht vvoordat deze de schoorsteen verlaat. We hebben g geprobeerd de biologie weer op gang te helpen, m maar het rendement bleef te laag. Vanwege de g geurklachten besloten we alle biofilters te vvervangen. Maar jammer genoeg koop je 3.000 m3 d dennenschors niet zomaar van de plank. Het eerste f filter is inmiddels vervangen en dat zien we duidelijk a een daling van de klachten. Eind oktober volgt aan h laatste filter en voldoen we weer ruimschoots het aan alle geurnormen.
Drukkerij Loor, Varsseveld © Deze uitgave wordt zo zorgvuldig mogelijk samengesteld. Niettemin kan geen aansprakelijkheid worden aanvaard voor mogelijke onjuiste berichtgeving. Overname van artikelen is uitsluitend toegestaan met bronvermelding
www.gmb.eu Adres en klik op de button ‘werken en leren bij GMB’ voor meer informatie.
Oostzeestraat 3b 7202 CM Zutphen T (0575) 51 44 30
Hoofdkantoor Postbus 2 4043 ZG Opheusden
www.gmb.eu/zutphen
[email protected] Hier kunt u zich ook aanmelden voor de digitale nieuwsbrief
Heeft u de vorige nieuwsbrieven gemist? Kijk op www.gmb.eu/zutphen
Aanleg rondweg en brug Een andere belangrijke ontwikkeling is de aanleg van de nieuwe rondweg N348. Deze ontlast de kern Eefde en twee Zutphense woonwijken en maakt bedrijventerrein De Mars beter bereikbaar. Een bijkomend voordeel is dat de geuroverlast van
vrachtwagens met slib, die nu voor de stoplichten staan te wachten, verdwijnt. Tot de rondweg behoort ook de nieuwe brug over het Twentekanaal. Deze is rond de jaarwisseling klaar en zal dagelijks door 20.000 voertuigen gebruikt worden. Nieuwe naam Opmerkelijk is natuurlijk ook onze naamswijziging. ‘Slibverwerking’ riep teveel een sfeer op van ‘rommel wegwerken’ en dat doet geen recht aan ons werk; het genereren van groene energie en waardevolle reststoffen. In samenwerking met klantenpanels kwamen we uit op ‘GMB BioEnergie’. Deze naam sluit perfect aan op de huidige en toekomstige activiteiten. De overige gegevens blijven ongewijzigd, net als onze inzet om tot duurzame oplossingen te komen.
Gerrit-Jan van de Pol Bedrijfsdirecteur GMB BioEnergie
Sanering
Eindelijk activiteit op en boven maaiveld Fort de Pol
EN
s
EREN
s
TEN NUTRIËN NING IN W G U R TE
a ni rm t gr u m s e an u lf ula a a t at
Energie
ti os ksto tr f a a t f uv iet
w o m o a m bi
Proefvergister voor nieuwe reststromen
Al tientallen jaren is GMB in de Rotterdamse haven betrokken bij de aanleg en het onderhoud van haventerreinen. We zagen dat bij veel grote (petro) chemische bedrijven de organische reststromen nog worden verbrand. GMB werkte in afstemming met het Havenbedrijf Rotterdam, Rotterdam Climate Initiative en adviesbureau TAUW een business case uit. Dit heeft ertoe geleid dat GMB de Centrale Slibverwerking Rotterdam (CSR) wil gaan realiseren en exploiteren.
Om de vergistingsmogelijkheden van nieuwe reststromen te onderzoeken, heeft GMB een mobiele proefvergister ontwikkeld en gebouwd. Een vergister is eigenlijk niets meer dan een silo met daarin een menger die de vloeibare inhoud onder een bepaalde temperatuur goed gemengd houdt. In die tank zitten bacteriën die het organische materiaal opeten en omzetten in methaangas en CO2. Die combinatie noemen we biogas. Dit biogas kan via verbranding in biogasmotoren worden omgezet in groene energie. Praktijkschaal Het komende halfjaar wordt de installatie ingezet voor het zogeheten FP-slib van het Rotterdamse bedrijf Indorama. Dit bedrijf produceert PTA als grondstof voor de PETindustrie (o.a. petflessen). Proeven op laboratoriumschaal wezen al uit dat het mogelijk is FP-slib te vergisten. Momenteel wordt dit slib, dat organische zuren bevat, verbrand. De proefvergister van GMB heeft een inhoud van 3.000 liter waarmee de vergisting op praktijkschaal getest kan worden.
”Vanuit onze jarenlange ervaring op het gebied van ontwateren, vergisting, composteren en het terugwinnen van waardevolle stoffen wisten we dat daar meer uit te halen valt”, vertelt Martin Wilschut, manager technologie en ontwikkeling bij GMB BioEnergie. ”We bundelen nu de opgedane kennis en ervaring via de CSR in het Rijnmondgebied. Naast het opwekken van groene energie door vergisting, draagt ook de reductie van het aantal transportkilometers en efficiënter inrichten van de verwerkingsketen bij aan minder CO2-uitstoot en overlast. De bedrijven kunnen de CO2-reductie die met hun slib wordt gerealiseerd , meenemen in hun doelstellingen voor de Meerjarenafspraak Energie-efficiency. Al deze uitgangspunten sluiten naadloos aan op de doelstellingen van Deltalinqs en het Rotterdam Climate Initiative.” Co-siting GMB gaat CSR realiseren en exploiteren direct naast het terrein van het waterchemieconcern Kemira. Hierbij wordt het co-sitingmodel toegepast met voordeel voor beide partijen. Zo zal naast de procesinstallatie voor ontwatering en vergisting, de overcapaciteit van de waterzuivering van
b sli
eit
GMB Bio f
Aanleg wegen op terrein In het kader van nuttig hergebruik van reststoffen wil GMB graag haar biogranulaat in de funderingsplaat verwerken. Frans: ”Er zijn proeven gedaan en zowel mechanisch als qua binding waren de uitkomsten positief. Nu willen we alleen nog zeker weten dat er na verloop van tijd geen kwalijke stoffen uitspoelen. Via deze route heeft dit materiaal ook een derde leven. Als de weg ooit verdwijnt, kan het granulaat weer opnieuw als bouwstof toegepast worden.” Voor Fort de Pol is deze ontwikkeling nog niet klaar en zal de fundatie uit andere erkende stoffen – waarvoor het derde leven ook geldt – worden samengesteld.
VERGIST
s
Bij de realisatie van de infrastructuur gaat het voornamelijk om terreingebonden systemen als wegen, riolering, waterleiding en elektriciteit. Voor de aanleg van de wegen heeft GMB BioEnergie een fundatie-advies laten opstellen. ”Onder het maaiveld ligt vier meter afval. Dus als je daarop een weg wilt leggen, moet je goed funderen”, zo laat Frans Horstink van GMB weten. ”Volgens het advies gaan we een cementgebonden funderingsplaat van 75 cm dikte gebruiken. Daar bovenop komt dan de asfaltlaag.” Het voordeel voor de omgeving is dat het leeuwendeel van de vrachtwagens (zeker 3.000 transporten per jaar) voortaan niet meer over de openbare weg, maar over eigen terrein rijden. Wellicht is het in de toekomst mogelijk dat ál het transport over eigen terrein kan.
ONTWAT ont wa te rd
wa gro rmt elek en g e tri a cit
Nu de vorige saneringsfase is afgerond, maken we ons op voor de functionele sanering van de eerste helft van het GMB-terrein op Fort de Pol. Dat wil zeggen dat het afval van de voormalige stortplaats ‘functioneel’ afgedekt wordt met wegen, gebouwen of een leeflaag voor beplanting. Het terrein wordt dus feitelijk in gebruik genomen. De sanering van de andere helft volgt eind 2013 als het brengpunt van Berkel Milieu is verplaatst.
GMB gaat voor Centrale Slibverwerking Rotterdam
Kijk voo r meer www.c info op entrale onze blo slibver g werkin grotter dam.eu
Kemira worden benut voor het vrijkomende water uit de CSR. Verder gaat GMB laagwaardige warmte (stoom/condensaat) van Kemira gebruiken om het vergistingsproces op temperatuur te houden. De vergunningen worden momenteel aangevraagd en de verwachting is dat de installatie in de tweede helft van 2013 operationeel is.
CH BIOLOGIS DROGEN
Omgevingsvergunning definitief van kracht De nieuwe omgevingsvergunning voor Zutphen voor onder meer vergisting en bio-energieproductie is eind maart verleend en inmiddels (definitief) van kracht geworden. Capaciteitsuitbreiding Verder wordt de procesinstallatie voor het ontwateren van slib uitgebreid. Deze wordt verplaatst en krijgt een grotere capaciteit. De nieuwe installatie zal bestaan uit enkele grote tanks van 1.000 kuub en een gebouw waarin een decanter (grote centrifuge) is ondergebracht, waarmee het slib wordt ontwaterd. Ook gaan we de opslagcapaciteit voor slib en biogranulaat, die in de afgelopen jaren opgeofferd is voor nieuwe ontwikkelingen, compenseren met de bouw van een nieuwe hal. Tenslotte leggen we ten behoeve van de kamsalamander nog enkele groenstroken aan langs de Letlandsestraat.
Op basis van deze vergunning kan GMB in het derde kwartaal beginnen met de uitleg van het eigen terreinwegennet (zie blauw ingekleurd deel op de plattegrond). In het vierde kwartaal start de bouw van het gebouw voor de ontwatering met de bijbehorende opslagsilo’s (zie groene Planning huidige stand inzichten/ aug 2012
ingekleurde delen op de plattegrond). Voor het bouwen van een extra opslaghal wordt ook in het vierde kwartaal nog een veranderingsvergunning aangevraagd, zodat de hal in begin 2013 gebouwd kan worden.
Globaal overzicht inspraak
2012 okt nov dec
1. Aanvraag omgevingsvergunning (2) nieuwbouw opslaghal noord
inspraakperiode (6 weken)
2013 jan
feb mrt apr mei juni juli aug sep okt
Optimale omstandigheden De mobiele installatie is gerealiseerd in een zeecontainer en kan volledig autonoom functioneren. Door de temperatuur, dosering en de verblijftijd te variëren, zoekt GMB de komende zes maanden naar de optimale omstandigheden voor vergisting van FP-slib. Vervolgens wordt de proefvergister ingezet voor andere nieuwe reststromen.
Sanering
Eindelijk activiteit op en boven maaiveld Fort de Pol
EN
s
EREN
s
TEN NUTRIËN NING IN W G U R TE
a ni rm t gr u m s e an u lf ula a a t at
Energie
ti os ksto tr f a a t f uv iet
w o m o a m bi
Proefvergister voor nieuwe reststromen
Al tientallen jaren is GMB in de Rotterdamse haven betrokken bij de aanleg en het onderhoud van haventerreinen. We zagen dat bij veel grote (petro) chemische bedrijven de organische reststromen nog worden verbrand. GMB werkte in afstemming met het Havenbedrijf Rotterdam, Rotterdam Climate Initiative en adviesbureau TAUW een business case uit. Dit heeft ertoe geleid dat GMB de Centrale Slibverwerking Rotterdam (CSR) wil gaan realiseren en exploiteren.
Om de vergistingsmogelijkheden van nieuwe reststromen te onderzoeken, heeft GMB een mobiele proefvergister ontwikkeld en gebouwd. Een vergister is eigenlijk niets meer dan een silo met daarin een menger die de vloeibare inhoud onder een bepaalde temperatuur goed gemengd houdt. In die tank zitten bacteriën die het organische materiaal opeten en omzetten in methaangas en CO2. Die combinatie noemen we biogas. Dit biogas kan via verbranding in biogasmotoren worden omgezet in groene energie. Praktijkschaal Het komende halfjaar wordt de installatie ingezet voor het zogeheten FP-slib van het Rotterdamse bedrijf Indorama. Dit bedrijf produceert PTA als grondstof voor de PETindustrie (o.a. petflessen). Proeven op laboratoriumschaal wezen al uit dat het mogelijk is FP-slib te vergisten. Momenteel wordt dit slib, dat organische zuren bevat, verbrand. De proefvergister van GMB heeft een inhoud van 3.000 liter waarmee de vergisting op praktijkschaal getest kan worden.
”Vanuit onze jarenlange ervaring op het gebied van ontwateren, vergisting, composteren en het terugwinnen van waardevolle stoffen wisten we dat daar meer uit te halen valt”, vertelt Martin Wilschut, manager technologie en ontwikkeling bij GMB BioEnergie. ”We bundelen nu de opgedane kennis en ervaring via de CSR in het Rijnmondgebied. Naast het opwekken van groene energie door vergisting, draagt ook de reductie van het aantal transportkilometers en efficiënter inrichten van de verwerkingsketen bij aan minder CO2-uitstoot en overlast. De bedrijven kunnen de CO2-reductie die met hun slib wordt gerealiseerd , meenemen in hun doelstellingen voor de Meerjarenafspraak Energie-efficiency. Al deze uitgangspunten sluiten naadloos aan op de doelstellingen van Deltalinqs en het Rotterdam Climate Initiative.” Co-siting GMB gaat CSR realiseren en exploiteren direct naast het terrein van het waterchemieconcern Kemira. Hierbij wordt het co-sitingmodel toegepast met voordeel voor beide partijen. Zo zal naast de procesinstallatie voor ontwatering en vergisting, de overcapaciteit van de waterzuivering van
b sli
eit
GMB Bio f
Aanleg wegen op terrein In het kader van nuttig hergebruik van reststoffen wil GMB graag haar biogranulaat in de funderingsplaat verwerken. Frans: ”Er zijn proeven gedaan en zowel mechanisch als qua binding waren de uitkomsten positief. Nu willen we alleen nog zeker weten dat er na verloop van tijd geen kwalijke stoffen uitspoelen. Via deze route heeft dit materiaal ook een derde leven. Als de weg ooit verdwijnt, kan het granulaat weer opnieuw als bouwstof toegepast worden.” Voor Fort de Pol is deze ontwikkeling nog niet klaar en zal de fundatie uit andere erkende stoffen – waarvoor het derde leven ook geldt – worden samengesteld.
VERGIST
s
Bij de realisatie van de infrastructuur gaat het voornamelijk om terreingebonden systemen als wegen, riolering, waterleiding en elektriciteit. Voor de aanleg van de wegen heeft GMB BioEnergie een fundatie-advies laten opstellen. ”Onder het maaiveld ligt vier meter afval. Dus als je daarop een weg wilt leggen, moet je goed funderen”, zo laat Frans Horstink van GMB weten. ”Volgens het advies gaan we een cementgebonden funderingsplaat van 75 cm dikte gebruiken. Daar bovenop komt dan de asfaltlaag.” Het voordeel voor de omgeving is dat het leeuwendeel van de vrachtwagens (zeker 3.000 transporten per jaar) voortaan niet meer over de openbare weg, maar over eigen terrein rijden. Wellicht is het in de toekomst mogelijk dat ál het transport over eigen terrein kan.
ONTWAT ont wa te rd
wa gro rmt elek en g e tri a cit
Nu de vorige saneringsfase is afgerond, maken we ons op voor de functionele sanering van de eerste helft van het GMB-terrein op Fort de Pol. Dat wil zeggen dat het afval van de voormalige stortplaats ‘functioneel’ afgedekt wordt met wegen, gebouwen of een leeflaag voor beplanting. Het terrein wordt dus feitelijk in gebruik genomen. De sanering van de andere helft volgt eind 2013 als het brengpunt van Berkel Milieu is verplaatst.
GMB gaat voor Centrale Slibverwerking Rotterdam
Kijk voo r meer www.c info op entrale onze blo slibver g werkin grotter dam.eu
Kemira worden benut voor het vrijkomende water uit de CSR. Verder gaat GMB laagwaardige warmte (stoom/condensaat) van Kemira gebruiken om het vergistingsproces op temperatuur te houden. De vergunningen worden momenteel aangevraagd en de verwachting is dat de installatie in de tweede helft van 2013 operationeel is.
CH BIOLOGIS DROGEN
Omgevingsvergunning definitief van kracht De nieuwe omgevingsvergunning voor Zutphen voor onder meer vergisting en bio-energieproductie is eind maart verleend en inmiddels (definitief) van kracht geworden. Capaciteitsuitbreiding Verder wordt de procesinstallatie voor het ontwateren van slib uitgebreid. Deze wordt verplaatst en krijgt een grotere capaciteit. De nieuwe installatie zal bestaan uit enkele grote tanks van 1.000 kuub en een gebouw waarin een decanter (grote centrifuge) is ondergebracht, waarmee het slib wordt ontwaterd. Ook gaan we de opslagcapaciteit voor slib en biogranulaat, die in de afgelopen jaren opgeofferd is voor nieuwe ontwikkelingen, compenseren met de bouw van een nieuwe hal. Tenslotte leggen we ten behoeve van de kamsalamander nog enkele groenstroken aan langs de Letlandsestraat.
Op basis van deze vergunning kan GMB in het derde kwartaal beginnen met de uitleg van het eigen terreinwegennet (zie blauw ingekleurd deel op de plattegrond). In het vierde kwartaal start de bouw van het gebouw voor de ontwatering met de bijbehorende opslagsilo’s (zie groene Planning huidige stand inzichten/ aug 2012
ingekleurde delen op de plattegrond). Voor het bouwen van een extra opslaghal wordt ook in het vierde kwartaal nog een veranderingsvergunning aangevraagd, zodat de hal in begin 2013 gebouwd kan worden.
Globaal overzicht inspraak
2012 okt nov dec
1. Aanvraag omgevingsvergunning (2) nieuwbouw opslaghal noord
inspraakperiode (6 weken)
2013 jan
feb mrt apr mei juni juli aug sep okt
Optimale omstandigheden De mobiele installatie is gerealiseerd in een zeecontainer en kan volledig autonoom functioneren. Door de temperatuur, dosering en de verblijftijd te variëren, zoekt GMB de komende zes maanden naar de optimale omstandigheden voor vergisting van FP-slib. Vervolgens wordt de proefvergister ingezet voor andere nieuwe reststromen.
Sanering
Eindelijk activiteit op en boven maaiveld Fort de Pol
EN
s
EREN
s
TEN NUTRIËN NING IN W G U R TE
a ni rm t gr u m s e an u lf ula a a t at
Energie
ti os ksto tr f a a t f uv iet
w o m o a m bi
Proefvergister voor nieuwe reststromen
Al tientallen jaren is GMB in de Rotterdamse haven betrokken bij de aanleg en het onderhoud van haventerreinen. We zagen dat bij veel grote (petro) chemische bedrijven de organische reststromen nog worden verbrand. GMB werkte in afstemming met het Havenbedrijf Rotterdam, Rotterdam Climate Initiative en adviesbureau TAUW een business case uit. Dit heeft ertoe geleid dat GMB de Centrale Slibverwerking Rotterdam (CSR) wil gaan realiseren en exploiteren.
Om de vergistingsmogelijkheden van nieuwe reststromen te onderzoeken, heeft GMB een mobiele proefvergister ontwikkeld en gebouwd. Een vergister is eigenlijk niets meer dan een silo met daarin een menger die de vloeibare inhoud onder een bepaalde temperatuur goed gemengd houdt. In die tank zitten bacteriën die het organische materiaal opeten en omzetten in methaangas en CO2. Die combinatie noemen we biogas. Dit biogas kan via verbranding in biogasmotoren worden omgezet in groene energie. Praktijkschaal Het komende halfjaar wordt de installatie ingezet voor het zogeheten FP-slib van het Rotterdamse bedrijf Indorama. Dit bedrijf produceert PTA als grondstof voor de PETindustrie (o.a. petflessen). Proeven op laboratoriumschaal wezen al uit dat het mogelijk is FP-slib te vergisten. Momenteel wordt dit slib, dat organische zuren bevat, verbrand. De proefvergister van GMB heeft een inhoud van 3.000 liter waarmee de vergisting op praktijkschaal getest kan worden.
”Vanuit onze jarenlange ervaring op het gebied van ontwateren, vergisting, composteren en het terugwinnen van waardevolle stoffen wisten we dat daar meer uit te halen valt”, vertelt Martin Wilschut, manager technologie en ontwikkeling bij GMB BioEnergie. ”We bundelen nu de opgedane kennis en ervaring via de CSR in het Rijnmondgebied. Naast het opwekken van groene energie door vergisting, draagt ook de reductie van het aantal transportkilometers en efficiënter inrichten van de verwerkingsketen bij aan minder CO2-uitstoot en overlast. De bedrijven kunnen de CO2-reductie die met hun slib wordt gerealiseerd , meenemen in hun doelstellingen voor de Meerjarenafspraak Energie-efficiency. Al deze uitgangspunten sluiten naadloos aan op de doelstellingen van Deltalinqs en het Rotterdam Climate Initiative.” Co-siting GMB gaat CSR realiseren en exploiteren direct naast het terrein van het waterchemieconcern Kemira. Hierbij wordt het co-sitingmodel toegepast met voordeel voor beide partijen. Zo zal naast de procesinstallatie voor ontwatering en vergisting, de overcapaciteit van de waterzuivering van
b sli
eit
GMB Bio f
Aanleg wegen op terrein In het kader van nuttig hergebruik van reststoffen wil GMB graag haar biogranulaat in de funderingsplaat verwerken. Frans: ”Er zijn proeven gedaan en zowel mechanisch als qua binding waren de uitkomsten positief. Nu willen we alleen nog zeker weten dat er na verloop van tijd geen kwalijke stoffen uitspoelen. Via deze route heeft dit materiaal ook een derde leven. Als de weg ooit verdwijnt, kan het granulaat weer opnieuw als bouwstof toegepast worden.” Voor Fort de Pol is deze ontwikkeling nog niet klaar en zal de fundatie uit andere erkende stoffen – waarvoor het derde leven ook geldt – worden samengesteld.
VERGIST
s
Bij de realisatie van de infrastructuur gaat het voornamelijk om terreingebonden systemen als wegen, riolering, waterleiding en elektriciteit. Voor de aanleg van de wegen heeft GMB BioEnergie een fundatie-advies laten opstellen. ”Onder het maaiveld ligt vier meter afval. Dus als je daarop een weg wilt leggen, moet je goed funderen”, zo laat Frans Horstink van GMB weten. ”Volgens het advies gaan we een cementgebonden funderingsplaat van 75 cm dikte gebruiken. Daar bovenop komt dan de asfaltlaag.” Het voordeel voor de omgeving is dat het leeuwendeel van de vrachtwagens (zeker 3.000 transporten per jaar) voortaan niet meer over de openbare weg, maar over eigen terrein rijden. Wellicht is het in de toekomst mogelijk dat ál het transport over eigen terrein kan.
ONTWAT ont wa te rd
wa gro rmt elek en g e tri a cit
Nu de vorige saneringsfase is afgerond, maken we ons op voor de functionele sanering van de eerste helft van het GMB-terrein op Fort de Pol. Dat wil zeggen dat het afval van de voormalige stortplaats ‘functioneel’ afgedekt wordt met wegen, gebouwen of een leeflaag voor beplanting. Het terrein wordt dus feitelijk in gebruik genomen. De sanering van de andere helft volgt eind 2013 als het brengpunt van Berkel Milieu is verplaatst.
GMB gaat voor Centrale Slibverwerking Rotterdam
Kijk voo r meer www.c info op entrale onze blo slibver g werkin grotter dam.eu
Kemira worden benut voor het vrijkomende water uit de CSR. Verder gaat GMB laagwaardige warmte (stoom/condensaat) van Kemira gebruiken om het vergistingsproces op temperatuur te houden. De vergunningen worden momenteel aangevraagd en de verwachting is dat de installatie in de tweede helft van 2013 operationeel is.
CH BIOLOGIS DROGEN
Omgevingsvergunning definitief van kracht De nieuwe omgevingsvergunning voor Zutphen voor onder meer vergisting en bio-energieproductie is eind maart verleend en inmiddels (definitief) van kracht geworden. Capaciteitsuitbreiding Verder wordt de procesinstallatie voor het ontwateren van slib uitgebreid. Deze wordt verplaatst en krijgt een grotere capaciteit. De nieuwe installatie zal bestaan uit enkele grote tanks van 1.000 kuub en een gebouw waarin een decanter (grote centrifuge) is ondergebracht, waarmee het slib wordt ontwaterd. Ook gaan we de opslagcapaciteit voor slib en biogranulaat, die in de afgelopen jaren opgeofferd is voor nieuwe ontwikkelingen, compenseren met de bouw van een nieuwe hal. Tenslotte leggen we ten behoeve van de kamsalamander nog enkele groenstroken aan langs de Letlandsestraat.
Op basis van deze vergunning kan GMB in het derde kwartaal beginnen met de uitleg van het eigen terreinwegennet (zie blauw ingekleurd deel op de plattegrond). In het vierde kwartaal start de bouw van het gebouw voor de ontwatering met de bijbehorende opslagsilo’s (zie groene Planning huidige stand inzichten/ aug 2012
ingekleurde delen op de plattegrond). Voor het bouwen van een extra opslaghal wordt ook in het vierde kwartaal nog een veranderingsvergunning aangevraagd, zodat de hal in begin 2013 gebouwd kan worden.
Globaal overzicht inspraak
2012 okt nov dec
1. Aanvraag omgevingsvergunning (2) nieuwbouw opslaghal noord
inspraakperiode (6 weken)
2013 jan
feb mrt apr mei juni juli aug sep okt
Optimale omstandigheden De mobiele installatie is gerealiseerd in een zeecontainer en kan volledig autonoom functioneren. Door de temperatuur, dosering en de verblijftijd te variëren, zoekt GMB de komende zes maanden naar de optimale omstandigheden voor vergisting van FP-slib. Vervolgens wordt de proefvergister ingezet voor andere nieuwe reststromen.
Nieuws uit water We Werkfruit, gezond ge en lekker An ap apple a day, keeps the doctor away Fruit eten is lekker en away. gezon Sinds 2009 kent GMB gezond. BioE BioEnergie het fenomeen ‘wer ‘werkfruit’. Op verschillende ple plekken in het bedrijf staan m manden met fruit, dat d door GMB als werkgever b beschikbaar wordt gesteld. Om deze manden gevuld te houd houden draait twee keer per week de bus van groenteman Derks & Zn. het terrein van GMB op. Het aanbod volgt seizoen dus de samenstelling van de seizoenen de manden varieert. Dat we met Derks kwalita een kwalitatief hoogwaardige partner in huis hebbe hebben gehaald, blijkt uit het feit dat Eddy Derks finalist is in de verkiezing voor de ‘Be ‘Beste Groenteman van Nederland’ Nederland’.
Nieuwe collega’s gezocht! Vanwege onze groei is GMB BioEnergie op zoek naar nieuwe collega’s voor onze locatie in Zutphen. Zo zoeken we bijvoorbeeld een:
GMB innoveert
‘In TDH Venlo komen jaren ervaring op verschillende terreinen samen’ Thermische drukhydrolyse (TDH) zorgt voor een betere vergisting, dus voor een hogere biogasproductie. En aangezien het slib verder verteerd wordt, heeft het ook een positieve invloed op de ontwatering van het slib. In opdracht van het Waterschapsbedrijf Limburg (WBL) bouwt GMB in Venlo een TDH-installatie met vergisting en energieopwekking. In afvalwater zit in potentie meer energie dan nodig is om het te zuiveren. Met de TDH-installatie die GMB voor WBL bouwt, gaat de zuivering in Venlo voor 60% in haar eigen energie voorzien. ”Maar de grootste winst zit in de slibreductie”, vertelt Marc Bennenbroek, projectmanager bij GMB BioEnergie. ”TDH reduceert het slib met 30%. Dus hoef je minder slib als afval af te voeren en te laten verwerken, want dat kost geld.” GMB heeft de installatie ontworpen, gebouwd en zorgt de komende zes jaar voor het beheer en onderhoud, met een mogelijke verlenging tot tien jaar.
Hoe werkt TDH? Slib dat uit de nabezinktank komt, wordt ontwaterd tot circa 11% drogestof. Vervolgens gaat het in de TurboTec, een TDH-installatie die ontwikkeld is door Sustec, een dochteronderneming van GMB. Daarin wordt het slib verwarmd tot circa 140 ̊C bij een druk van 7 bar. Marc: ”In feite is het vergelijkbaar met aardappelen koken. Als je aardappels rauw wilt eten, zijn ze slecht verteerbaar. Daarom worden ze eerst gekookt. Hetzelfde geldt voor het slib. Deze behandeling breekt de celstructuren van het slib waardoor de organische stof beter bereikbaar wordt voor de bacteriën in het vergistingsproces.” Het vergiste slib wordt vervolgens met decanters verder ontwaterd. Jaren ervaring Medio augustus is de installatie opgestart. Marc: ”In Venlo komen jaren ervaring van GMB op verschillende terreinen samen. Zo hebben we al zes jaar ervaring met ontwateren in Zutphen en zijn we al acht jaar bezig met vergisten en het produceren van groene energie in Lichtenvoorde. Dit is de eerste TDH-installatie op deze schaal in Nederland en daar mogen we best trots op zijn.”
Colofon ‘Nieuws uit water’ is een uitgave van GMB en verschijnt in een oplage van 1.650 stuks en als digitale nieuwsbrief
Tekst Schrijfbedrijf Oost, Bredevoort
Nr. 8 | oktober 2012
(Eind)redactie
Proceslucht verlaat de schoorsteen nadat deze gefilterd is door het biofilter
Succesvolle aanpak geuroverlast werpt vruchten af
GMB BioEnergie B.V. Postbus 181, 7202 CM Zutphen T (0575) 51 99 72 E
[email protected]
Naar aanleiding van de brand in 2011 zijn we druk geweest om de schade te verhelpen. Persoonlijke ongevallen deden zich gelukkig niet voor en we dachten dat de schade met een beetje bluswater en een paar kromme dakplaten wel meeviel…
Opmaak Frappant, Aalten
Druk
Bouwkundig projectengineer Ben je geïnteresseerd? Kijk op onze website
H Helaas. Door de rook was ons biofilter ernstig b beschadigd. Deze filtert de geur uit onze proceslucht vvoordat deze de schoorsteen verlaat. We hebben g geprobeerd de biologie weer op gang te helpen, m maar het rendement bleef te laag. Vanwege de g geurklachten besloten we alle biofilters te vvervangen. Maar jammer genoeg koop je 3.000 m3 d dennenschors niet zomaar van de plank. Het eerste f filter is inmiddels vervangen en dat zien we duidelijk a een daling van de klachten. Eind oktober volgt aan h laatste filter en voldoen we weer ruimschoots het aan alle geurnormen.
Drukkerij Loor, Varsseveld © Deze uitgave wordt zo zorgvuldig mogelijk samengesteld. Niettemin kan geen aansprakelijkheid worden aanvaard voor mogelijke onjuiste berichtgeving. Overname van artikelen is uitsluitend toegestaan met bronvermelding
www.gmb.eu Adres en klik op de button ‘werken en leren bij GMB’ voor meer informatie.
Oostzeestraat 3b 7202 CM Zutphen T (0575) 51 44 30
Hoofdkantoor Postbus 2 4043 ZG Opheusden
www.gmb.eu/zutphen
[email protected] Hier kunt u zich ook aanmelden voor de digitale nieuwsbrief
Heeft u de vorige nieuwsbrieven gemist? Kijk op www.gmb.eu/zutphen
Aanleg rondweg en brug Een andere belangrijke ontwikkeling is de aanleg van de nieuwe rondweg N348. Deze ontlast de kern Eefde en twee Zutphense woonwijken en maakt bedrijventerrein De Mars beter bereikbaar. Een bijkomend voordeel is dat de geuroverlast van
vrachtwagens met slib, die nu voor de stoplichten staan te wachten, verdwijnt. Tot de rondweg behoort ook de nieuwe brug over het Twentekanaal. Deze is rond de jaarwisseling klaar en zal dagelijks door 20.000 voertuigen gebruikt worden. Nieuwe naam Opmerkelijk is natuurlijk ook onze naamswijziging. ‘Slibverwerking’ riep teveel een sfeer op van ‘rommel wegwerken’ en dat doet geen recht aan ons werk; het genereren van groene energie en waardevolle reststoffen. In samenwerking met klantenpanels kwamen we uit op ‘GMB BioEnergie’. Deze naam sluit perfect aan op de huidige en toekomstige activiteiten. De overige gegevens blijven ongewijzigd, net als onze inzet om tot duurzame oplossingen te komen.
Gerrit-Jan van de Pol Bedrijfsdirecteur GMB BioEnergie
Nieuws uit water We Werkfruit, gezond ge en lekker An ap apple a day, keeps the doctor away Fruit eten is lekker en away. gezon Sinds 2009 kent GMB gezond. BioE BioEnergie het fenomeen ‘wer ‘werkfruit’. Op verschillende ple plekken in het bedrijf staan m manden met fruit, dat d door GMB als werkgever b beschikbaar wordt gesteld. Om deze manden gevuld te houd houden draait twee keer per week de bus van groenteman Derks & Zn. het terrein van GMB op. Het aanbod volgt seizoen dus de samenstelling van de seizoenen de manden varieert. Dat we met Derks kwalita een kwalitatief hoogwaardige partner in huis hebbe hebben gehaald, blijkt uit het feit dat Eddy Derks finalist is in de verkiezing voor de ‘Be ‘Beste Groenteman van Nederland’ Nederland’.
Nieuwe collega’s gezocht! Vanwege onze groei is GMB BioEnergie op zoek naar nieuwe collega’s voor onze locatie in Zutphen. Zo zoeken we bijvoorbeeld een:
GMB innoveert
‘In TDH Venlo komen jaren ervaring op verschillende terreinen samen’ Thermische drukhydrolyse (TDH) zorgt voor een betere vergisting, dus voor een hogere biogasproductie. En aangezien het slib verder verteerd wordt, heeft het ook een positieve invloed op de ontwatering van het slib. In opdracht van het Waterschapsbedrijf Limburg (WBL) bouwt GMB in Venlo een TDH-installatie met vergisting en energieopwekking. In afvalwater zit in potentie meer energie dan nodig is om het te zuiveren. Met de TDH-installatie die GMB voor WBL bouwt, gaat de zuivering in Venlo voor 60% in haar eigen energie voorzien. ”Maar de grootste winst zit in de slibreductie”, vertelt Marc Bennenbroek, projectmanager bij GMB BioEnergie. ”TDH reduceert het slib met 30%. Dus hoef je minder slib als afval af te voeren en te laten verwerken, want dat kost geld.” GMB heeft de installatie ontworpen, gebouwd en zorgt de komende zes jaar voor het beheer en onderhoud, met een mogelijke verlenging tot tien jaar.
Hoe werkt TDH? Slib dat uit de nabezinktank komt, wordt ontwaterd tot circa 11% drogestof. Vervolgens gaat het in de TurboTec, een TDH-installatie die ontwikkeld is door Sustec, een dochteronderneming van GMB. Daarin wordt het slib verwarmd tot circa 140 ̊C bij een druk van 7 bar. Marc: ”In feite is het vergelijkbaar met aardappelen koken. Als je aardappels rauw wilt eten, zijn ze slecht verteerbaar. Daarom worden ze eerst gekookt. Hetzelfde geldt voor het slib. Deze behandeling breekt de celstructuren van het slib waardoor de organische stof beter bereikbaar wordt voor de bacteriën in het vergistingsproces.” Het vergiste slib wordt vervolgens met decanters verder ontwaterd. Jaren ervaring Medio augustus is de installatie opgestart. Marc: ”In Venlo komen jaren ervaring van GMB op verschillende terreinen samen. Zo hebben we al zes jaar ervaring met ontwateren in Zutphen en zijn we al acht jaar bezig met vergisten en het produceren van groene energie in Lichtenvoorde. Dit is de eerste TDH-installatie op deze schaal in Nederland en daar mogen we best trots op zijn.”
Colofon ‘Nieuws uit water’ is een uitgave van GMB en verschijnt in een oplage van 1.650 stuks en als digitale nieuwsbrief
Tekst Schrijfbedrijf Oost, Bredevoort
Nr. 8 | oktober 2012
(Eind)redactie
Proceslucht verlaat de schoorsteen nadat deze gefilterd is door het biofilter
Succesvolle aanpak geuroverlast werpt vruchten af
GMB BioEnergie B.V. Postbus 181, 7202 CM Zutphen T (0575) 51 99 72 E
[email protected]
Naar aanleiding van de brand in 2011 zijn we druk geweest om de schade te verhelpen. Persoonlijke ongevallen deden zich gelukkig niet voor en we dachten dat de schade met een beetje bluswater en een paar kromme dakplaten wel meeviel…
Opmaak Frappant, Aalten
Druk
Bouwkundig projectengineer Ben je geïnteresseerd? Kijk op onze website
H Helaas. Door de rook was ons biofilter ernstig b beschadigd. Deze filtert de geur uit onze proceslucht vvoordat deze de schoorsteen verlaat. We hebben g geprobeerd de biologie weer op gang te helpen, m maar het rendement bleef te laag. Vanwege de g geurklachten besloten we alle biofilters te vvervangen. Maar jammer genoeg koop je 3.000 m3 d dennenschors niet zomaar van de plank. Het eerste f filter is inmiddels vervangen en dat zien we duidelijk a een daling van de klachten. Eind oktober volgt aan h laatste filter en voldoen we weer ruimschoots het aan alle geurnormen.
Drukkerij Loor, Varsseveld © Deze uitgave wordt zo zorgvuldig mogelijk samengesteld. Niettemin kan geen aansprakelijkheid worden aanvaard voor mogelijke onjuiste berichtgeving. Overname van artikelen is uitsluitend toegestaan met bronvermelding
www.gmb.eu Adres en klik op de button ‘werken en leren bij GMB’ voor meer informatie.
Oostzeestraat 3b 7202 CM Zutphen T (0575) 51 44 30
Hoofdkantoor Postbus 2 4043 ZG Opheusden
www.gmb.eu/zutphen
[email protected] Hier kunt u zich ook aanmelden voor de digitale nieuwsbrief
Heeft u de vorige nieuwsbrieven gemist? Kijk op www.gmb.eu/zutphen
Aanleg rondweg en brug Een andere belangrijke ontwikkeling is de aanleg van de nieuwe rondweg N348. Deze ontlast de kern Eefde en twee Zutphense woonwijken en maakt bedrijventerrein De Mars beter bereikbaar. Een bijkomend voordeel is dat de geuroverlast van
vrachtwagens met slib, die nu voor de stoplichten staan te wachten, verdwijnt. Tot de rondweg behoort ook de nieuwe brug over het Twentekanaal. Deze is rond de jaarwisseling klaar en zal dagelijks door 20.000 voertuigen gebruikt worden. Nieuwe naam Opmerkelijk is natuurlijk ook onze naamswijziging. ‘Slibverwerking’ riep teveel een sfeer op van ‘rommel wegwerken’ en dat doet geen recht aan ons werk; het genereren van groene energie en waardevolle reststoffen. In samenwerking met klantenpanels kwamen we uit op ‘GMB BioEnergie’. Deze naam sluit perfect aan op de huidige en toekomstige activiteiten. De overige gegevens blijven ongewijzigd, net als onze inzet om tot duurzame oplossingen te komen.
Gerrit-Jan van de Pol Bedrijfsdirecteur GMB BioEnergie
