Probleemanalyse Red de Stoep Kortrijk
April 2011
Inhoud 1. Inleiding ............................................................................................................................. 2 2. Red de stoep-campagne te Kortrijk ................................................................................... 3 2.1 Werkgroep Red de stoep ............................................................................................. 3 2.2 Checklist ...................................................................................................................... 3 2.3 Gegevens probleemanalyse......................................................................................... 4 3. Knelpunten, oplossingen en wetgeving.............................................................................. 5 3.1 Fout geparkeerde auto’s .............................................................................................. 5 3.2 Fietsen ......................................................................................................................... 6 3.3 Uithangborden ............................................................................................................. 7 3.4 Hondenpoep ................................................................................................................ 8 3.5 Terrassen..................................................................................................................... 8 3.6 Vuilzakken/bakken ....................................................................................................... 9 3.7 Slecht onderhouden stoep ..........................................................................................10 3.8 Stadstuinen, hagen en bloembakken ..........................................................................10 3.9 Verkeersborden en palen op de stoep ........................................................................11 3.10 Samengevat ..............................................................................................................11 4. Infrastructurele problemen ................................................................................................12 4.1 Stoepen te smal ..........................................................................................................12 4.2 Stoepen niet begaanbaar of ontbreken .......................................................................12 4.3 Borduren aan stoepen.................................................................................................12 4.4 Toegang tot parken en tuinen .....................................................................................13
1
1. Inleiding Voorliggend document werd opgemaakt in het kader van de Red de stoep-campagne te Kortrijk (oktober 2011). Red de stoep is een sensibiliserende campagne waarmee inwoners van een stad op een ludieke en positieve manier worden aangezet tot hoffelijkheid tegenover alle gebruikers van het voetpad. De campagne spitst zich toe op specifieke problemen die er rond de toegankelijkheid van de stoepen aan de orde zijn in de deelnemende stad en waaraan men zelf, als burger (inwoner, handelaar,…) iets kan veranderen. De campagne focust op het gebruik van de stoep en dus niet op infrastructurele problemen. Om een duidelijk beeld te krijgen van de problematiek gaat aan de Red de stoep-campagne een probleemanalyse vooraf. Het huidige document geeft een neerslag van de probleemanalyse die in maart en april 2011 rond de toegankelijkheid van de stoepen in Kortrijk werd uitgevoerd. In wat nu volgt wordt eerst de aanpak van de probleemanalyse in Kortrijk toegelicht (2. Red de stoep-campagne te Kortrijk). Er wordt kort geschetst wie er betrokken is bij de campagne, hoe de ontwikkelde checklist eruit ziet en op welke gegevens de huidige analyse gebaseerd is. In een volgend hoofdstuk (3. Knelpunten, oplossingen en wetgeving) wordt dan ingegaan op de specifieke problemen in de stad. Tot slot worden in een laatste hoofdstuk (4. Infrastructurele problemen) enkele specifieke infrastructurele problemen aangehaald.
2
2. Red de stoep-campagne te Kortrijk 2.1 Werkgroep Red de stoep De Red de stoep-campagne wordt geïnitieerd vanuit de Dienst Welzijn, met als aanspreekpunt de toegankelijkheidsambtenaar Anne-Marie Heytens, in samenwerking met Mobiel 21. De campagne wordt mee ondersteund door tal van andere partners die samen de werkgroep Red de stoep vormen: -
Ouderenconsulent
-
Politie Wijkwerking
-
Stedelijk preventieteam
-
Politie Verkeer en Mobiliteit
-
Dienst mobiliteit
-
OCMW Kortrijk
-
Adviesraad voor personen met een handicap
-
Ouderenadviesraad
Op 28 januari vond een eerste vergadering van de werkgroep plaats. Op die vergadering werd door de partners aangegeven dat men reeds vanuit andere projecten en acties over gegevens met betrekking tot de toegankelijkheid van de stoepen in de stad beschikte. Men had het gevoel dat de belangrijkste problemen reeds gekend zijn en voelde niet de nood om een uitgebreide bevraging op touw te zetten. Daarom werd ervoor geopteerd om een checklist te ontwikkelen waarmee heel snel kan worden afgetoetst welke hindernissen in het centrum van de stad Kortrijk de stoepen versperren.
2.2 Checklist De checklist die in het kader van Red de stoep-campagne werd ontwikkeld, bestaat uit een oplijsting van de meest voorkomende hindernissen die een voetpad kunnen versperren zoals fietsen, verkeerd geparkeerde auto’s, vuilniszakken, verkeersborden, … (zie Bijlage 1). Voor ieder van die hindernissen wordt gevraagd om op een vijf-puntenschaal, gaande van “niet” (score 0) tot “heel veel” (score 4), aan te duiden in hoeverre zij de doorgang in het centrum van Kortrijk belemmeren. Wanneer de optie “veel” of “heel veel” wordt aangeduid, wordt ook gevraagd om de locatie te specificeren en aan te geven wat de gebruiker van het voetpad 3
kan doen om die situatie te veranderen. Met de gebruiker van het voetpad wordt iedereen bedoeld die gebruik maakt van het voetpad, dus ook fietsers die er hun fiets op stallen. De checklist laat ook ruimte om andere, niet opgelijste hindernissen aan te geven alsook om eventuele opmerkingen te formuleren. De checklist werd verspreid via de website van de stad, binnen de diensten van de werkgroep en uitgedeeld aan de leden van de ouderenadviesraad en de adviesraad voor personen met een handicap. Ook werd de checklist gebruikt door de gemeenschapswachten bij de bevraging van 200 personen over de toegankelijkheid van de stoepen in centrum Kortrijk.
2.3 Gegevens probleemanalyse De huidige probleemanalyse is gebaseerd op:
11 individueel ingevulde checklists (door wijkinspecteurs en individuen)
de bevraging door gemeenschapswachten van 200 personen (op basis van de checklists)
de knelpunten gedetecteerd tijdens een bezoek aan de stationsomgeving in het kader van
blindegeleidelijnen
en
integrale
toegankelijkheid
(knelpuntenwandeling
stationsomgeving, Dienst Mobiliteit, 3 maart 2011)
de resultaten van drie knelpuntenwandelingen in het kader van het BOEBS-project (2007)
enkele losstaande reacties die werden doorgestuurd per mail
Ook al was het van het begin af duidelijk dat de Red de stoep-campagne focust op zaken waar de inwoners zelf iets aan kunnen veranderen, kwamen onvermijdelijk ook verschillende infrastructurele knelpunten aan bod. Deze knelpunten worden kort aangestipt in een apart hoofdstuk.
4
3. Knelpunten, oplossingen en wetgeving In wat nu volgt, wordt een overzicht gegeven van de knelpunten met betrekking tot de toegankelijkheid van de stoepen in centrum Kortrijk. De knelpunten worden besproken in de volgorde van belangrijkheid. Voor ieder knelpunt worden ook de mogelijke oplossingen vermeld die door de bevraagden werden gesuggereerd en werpen we een blik op wat de wet; de Belgische wegcode en/of de Algemene Politieverordering van de Stad Kortrijk, zegt.
3.1 Fout geparkeerde auto’s Fout geparkeerde auto’s vormen het grootste knelpunt in het centrum van de stad. Auto’s staan soms met twee wielen op de stoep en belemmeren zo de doorgang. Ook blijken er regelmatig auto’s van valide personen geparkeerd te zijn op die plaatsen die voorbehouden zijn voor gehandicapten. Het knelpunt krijgt gemiddeld de hoogste score op de checklist (gem. 2.90 op 4, modus1: 4) en wordt ook in de bevraging door de gemeenschapswachten aangeduid als een hindernis die heel veel voorkomt. Het probleem houdt al een tijdje stand in de stad want het werd al in 2007, in het kader van de BOEBS-knelpuntenwandeling, aangegeven. Nochtans werd in het verleden ook al actie gevoerd foutparkeren (bv. plaatsing van gipsen zwarte katten, mei 2006). Het probleem van fout geparkeerde auto’s is niet uitsluitend beperkt tot bepaalde locaties maar lijkt zich bovendien uit te strekken over het hele stadscentrum. Mogelijke oplossingen die gesuggereerd worden voor dit probleem zijn: Parkeren in ondergrondse parkings Parkeren binnen uitgetekende parkeerplaatsen Repressiever optreden: meer politie, boetes Parkeermeters plaatsen Wat zegt de wet? De Belgische Wegcode bepaalt dat voertuigen op de rijbaan of (gedeeltelijk) op de gelijkgrondse berm geparkeerd mogen worden of mogen stilstaan. Enkel buiten de bebouwde kom mag een voertuig op verhoogde bermen staan. Op een berm die door voetgangers gebruikt wordt, moet minstens anderhalve meter vrijgehouden
1
Modus is de vaakst voorkomende score
5
worden. (Wegcode, art. 23) Het is expliciet verboden te parkeren op trottoirs (Wegcode, art. 24), tenzij dit verplicht wordt met verkeersbord E9e of E9f (zie afbeelding) of toegelaten wordt door wegmarkeringen. De uitvoering van het stedelijk parkeerbeleid in Kortrijk gebeurt door het parkeerbedrijf Parko. Door het bovengronds parkeren in het centrum te beperken tot betalend kortparkeren (max. 2u) en het inrichten van een gratis Park+Ride-parking tracht het stadsbestuur van Kortrijk de parkeerkans voor bewoners te verhogen (met bewonerskaart). Bewoners kunnen ook aan een gunsttarief een bewonersabonnement nemen voor één van de vijf ondergrondse of bovengrondse parkings (of alle vijf tezamen)
3.2 Fietsen Het tweede grootste knelpunt in de stad zijn fietsen. Verkeerd gestalde fietsen of fietsen op het voetpad krijgt de tweede hoogste score op de checklist (gem. 2.70 op 4, modus: 3) en komen ook uit de bevraging van de gemeenschapswachten naar boven als een veelvoorkomend probleem. Verkeerd gestalde fietsen vindt men vooral in de stationsbuurt. Dit wordt ook bevestigd door de knelpuntenwandeling in de stationsomgeving. Ook in de omgeving van de Veemarkt (Slachthuisstraat, Pluimstraat) verhinderen verkeerd gestalde fietsen regelmatig de doorgang op het voetpad. Het probleem lijkt zich minder voor te doen in de omgeving van het Gerechtsgebouw. Mogelijke oplossingen die gesuggereerd worden voor verkeerd gestalde fietsen of fietsen op het voetpad zijn: Fietsenstallingen gebruiken van het station Fietsen in voorziene fietsenrekken plaatsen Geen fietsen laten stallen aan gevel op smalle voetpaden Rolstoelwandeling om niet-rolstoelgebruikers te laten ervaren hoe het is om zich met een rolstoel te verplaatsen Repressiever optreden tegen fietsen op het voetpad In de namiddag fietsen verbieden in het centrum Wat zegt de wet? De Belgische Wegcode bepaalt dat men binnen de bebouwde kom niet op de stoep mag fietsen, met uitzondering van kinderen jonger dan 9 jaar op een kinderfiets met een wieldiameter van maximum 50 cm (Wegcode, art. 9.1.2.4° en 5°). 6
Volgens de Algemene Politieverordering van de Stad Kortrijk is het achterlaten van fietsen op de openbare weg enkel toegestaan op plaatsen die hiertoe specifiek voorzien zijn. Indien er geen specifieke voorzieningen zijn, dient men steeds minstens 1 meter doorgang vrij te laten (Titel 3, Hfdst. 2, art. 22). Het stedelijk reglement beheer fietsenstallingen gaat ervan uit dat de stallingsduur voor fietsen in (semi-)openbare fietsenstallingen beperkt is tot een termijn van 3 weken (art. 6). Fietswrakken en hinderlijk gestalde fietsen die een onmiddellijk gevaar opleveren worden ambtshalve verwijderd (art. 2 & 3). Diegene die geen onmiddellijk gevaar opleveren worden geplaatst in een nabijgelegen fietsenstalling (indien mogelijk) of gelabeld en na 48 uur ambtshalve verwijderd (art. 3). Achtergelaten fietsen worden ook gelabeld en na 3 weken ambtshalve verwijderd (art. 4). Ambtshalve verwijderen verloopt via een specifieke procedure: 1) labelen, 2) opstellen proces-verbaal, 3) nemen van foto en 4) overbrengen naar depot van politie.
3.3 Uithangborden De uithangborden en -panelen van winkels en horeca blijken vooral een probleem te zijn in de buurt van de Grote Markt, de Veemarkt, de Doorniksestraat en de stationsomgeving (gemiddeld 2,50 op 4, met 3 als modus). In de stationsomgeving worden sommige looplijnen versperd door reclameborden. Eén iemand maakt ook melding van luifels die uitsteken aan winkels en de doorgang voor iets groter personen belemmeren. Mogelijke oplossingen die gesuggereerd worden voor het probleem zijn: Handelaars plaatsen borden dichter bij hun winkels Handelaars plaatsten borden min of meer aan de kant Maar: de meeste uithangborden in de omgeving van de Grote Markt zijn vergund Wat zegt de wet? Volgens de Algemene Politieverordering van de Stad Kortrijk is het verboden om aan gebouwen aan de openbare weg iets vast te hechten of te laten uitsteken zonder voorzorgsmaatregelen te nemen inzake vlotte doorgang (Titel 3, Hfdst. 1, art. 20). Zonder vergunning mag men op de openbare weg ook geen voorwerpen, zoals uithangborden, plaatsen. Zelfs met vergunning moet de stoep een vrije doorgang van 1,50 meter behouden, met uitzondering van braderijen. Voor de gebieden “Grote Markt en de Graanmarkt”, “Leiestraat en Doorniksestraat”, en het “Winkelwandelgebied” worden nog specifiekere
7
richtlijnen vermeld in de politieverordering (zie www.kortrijk.be/nieuws/wijzigingen-in-destedelijke-politieverordening).
3.4 Hondenpoep Uit de bevraging door de gemeenschapswachten kwam hondenpoep naar voor als een probleem dat zich zeer vaak voordoet. Vooral het Astridpark, Halenplein, Papenstraat, Rijselsestraat, het stadscentrum, de Grote Markt en de stationsomgeving worden hierbij vermeld als probleemlocaties. In de buurt van de Grote Markt wordt hondenpoep als een neutraal probleem (score 3) aangevinkt door de desbetreffende wijkinspecteur. Tijdens de knelpuntenwandeling in de stationsomgeving werd het probleem niet vermeld. Gemiddeld over alle checklisten genomen ligt de beoordeling eerder aan de lage kant (1.40 op 4, modus: 1). Mogelijke oplossingen die gesuggereerd worden voor het probleem zijn: Burger moet zelf hondenpoep opruimen Als stad zakjes voorzien voor hondenpoep Panelen plaatsen met aanduiding: hond aan leiband houden & plastiek zakje bij hand hebben om hondenpoep op te kuisen (Wijk)agent treedt repressief op: boete Wat zegt de wet? Volgens de Algemene Politieverordering van de Stad Kortrijk moeten bewoners er voor waken dat de voetpaden voor het onroerende goed dat ze bewonen of gebruiken in nette staat blijven door onder meer vuilnis, modder en onkruid weg te nemen (Titel 4, Hfdst.1, art 73). Dit impliceert dat zij ook verantwoordelijk zijn voor het opruimen van de hondenpoep die op het voetpad voor hun deur wordt achtergelaten.
3.5 Terrassen Terrassen vormen gemiddeld genomen geen erg groot probleem in centrum Kortrijk (1.90, modus: 1) maar kunnen op sommige locaties in de stad de stoep toch belemmeren. Dit is vooral het geval in de omgeving van de Grote Markt (checklist wijkinspecteur) en de Reynaertstraat (knelpuntenwandeling stationsomgeving), waar de terrassen weldra nog verder op de stoep mogen worden geplaatst dan dat momenteel het geval is. Tijdens feestelijkheden zoals de Paasfoor kunnen de terrassen soms zorgen voor onvoldoende doorgang. 8
Mogelijke oplossingen die gesuggereerd worden voor het probleem zijn: Terrassen laten beperken tot wat wettelijk is Stoep aan kant van Reynaertstraat waar geen terrassen mogen staan extra checken op toegankelijkheid Politiecontrole om na te gaan of wet wordt gerespecteerd Vanuit de directie wijkwerking zal men binnen het project “Terrassen en inname openbaar domein” in het voorjaar van 2011 een inventarisatie maken van de vergunningen van opstellingen en nagaan of de geplaatste terrassen al dan niet vergund en al dan niet correct geplaatst zijn. Wat zegt de wet? De Algemene Politieverordering van de Stad Kortrijk stelt dat het openbaar domein slechts na het verkrijgen van een vergunning mag in gebruik genomen worden (Titel 3, Hfdst. 3, art. 22). De aanvraag tot de uitbating van een terras moet minstens vier weken vooraf schriftelijk worden ingediend (Titel 3, Hfdst. 3, art. 28). Zelfs met een vergunning moet men rekening houden met het feit dat de stoep een vrije doorgang moet behouden van 1.50 meter (Titel 3, Hfdst. 2, art. 179). Voor de uitbreiding van het vaste terras met extra terrasruimte in de gebieden “Grote Markt en de Graanmarkt”, “Leiestraat en Doorniksestraat”, en het “Winkelwandelgebied” worden nog specifiekere richtlijnen vermeld in de politieverordering (zie www.kortrijk.be/nieuws/wijzigingen-in-de-stedelijke-politieverordening).
3.6 Vuilzakken/bakken Ook de versperring door vuilzakken/bakken wordt in het algemeen niet als een groot probleem ervaren in centrum Kortrijk (gemiddeld: 1.80, modus: 2). Het probleem is echter wel aan de orde in de buurt van de Veemarkt (bevraging door gemeenschapswachten, checklist wijk Veemarkt), de Veldstraat, het Volksplein en het stadscentrum. In die buurten komen hinderlijk geplaatste vuilzakken/bakken veel voor. Mogelijke oplossingen die gesuggereerd worden voor het probleem zijn: Burgers plaatsen vuilzakken/bakken op voorziene plaatsen en aan de kant Vuilnisophalers vragen om bakken niet lukraak op de stoep terug te zetten Politiecontrole om na te gaan of het tijdstip wordt gerespecteerd Wat zegt de wet?
9
De Algemene Politieverordering van de Stad Kortrijk stelt dat vuilzakken/bakken slechts vanaf 19 uur de dag voorafgaand aan de ophaling mogen buiten geplaatst worden (Titel 4, Hfdst. 1, art. 272). De vuilzakken/bakken moeten aan de rand van de openbare weg geplaatst worden, zonder dat het verkeer van fietsers en voetgangers (en wagens) gehinderd wordt (Titel 4, Hfdst. 3, art. 92). Zoals al eerder aangegeven zijn bewoners verplicht om de stoep in nette staat te houden, wat impliceert dat niet opgehaalde vuilnis door de bewoners moet weggenomen worden (Titel 4, Hfdst. 1, art. 73).
3.7 Slecht onderhouden stoep Slecht onderhouden stoepen komen vooral als een probleem naar voor uit de bevraging door de gemeenschapswachten (gemiddelde checklist 1.90, modus: 1). In het verslag wordt ook verwezen naar infrastructurele aspecten van de stoep (losliggende stenen, gladheid voetpaden, …). Dit doet vermoeden dat men onderhoud zeer algemeen heeft geïnterpreteerd en niet alleen in de betekenis van het gebruik van de stoep (bv. onkruid wieden, sneeuw ruimen). Ook in de omgeving van de Grote Markt (zijstraten) wordt het probleem erkend en als een probleem (score 3) beschouwd. Mogelijke oplossingen die gesuggereerd worden voor het probleem zijn: Iedereen moet zijn eigen stoep onderhouden Werklozen inschakelen voor het onderhoud van de stoep voor stadsgebouwen Wat zegt de wet? De Algemene Politieverordering van de Stad Kortrijk vermeldt dat inwoners hun stoep in een nette staat moeten houden door onder meer vuilnis, modder en onkruid weg te nemen (Titel 4, Hfdst. 1, art. 73). Bij sneeuwval of ijzelvorming moeten bewoners ervoor zorgen dat er voldoende ruimte is voor de doorgang van voetgangers. Zij moeten de stoep schoonvegen en het nodige doen om de gladheid ervan te vermijden (Titel 3, Hfdst. 6, art. 49).
3.8 Stadstuinen, hagen en bloembakken De groenvoorzieningen aan de huizen geven weinig problemen in het kader van de toegankelijkheid van
de stoepen
(stadstuinen/hagen
gemiddeld: 1.09, modus:
0,
bloembakken gemiddeld: 1.40, modus: 1). Enkel in de Bruyningstraat, de Damiaanstraat en de Voorzienigheidstraat belemmeren overhangende hagen de doorgang en op het Conservatoriumplein wordt de stoep erg smal door de beplanting. Mogelijke oplossingen die gesuggereerd worden voor het probleem zijn:
10
Hagen en struiken snoeien tot aan de rooilijn Wat zegt de wet? De Algemene Politieverordering van de Stad Kortrijk vermeldt dat bewoners en eigenaars van woningen ervoor moeten zorgen dat de beplantingen zodanig worden onderhouden dat zij tot op een hoogte van 2.50 meter niet over de stoep of de gelijkgrondse berm groeien. Ook mag geen enkele beplanting hinder vormen voor de openbare veiligheid of de verkeersveiligheid in het algemeen (Titel 3, Hfdst. 9, art. 70).
3.9 Verkeersborden en palen op de stoep Hoewel zich op sommige locaties, zoals vlak in het centrum van Kortrijk, verlichtingspalen, palen van bushaltes en betaalautomaten bevinden in het midden van de stoep, worden deze globaal genomen niet als een groot probleem ervaren (gem.: 1.88, modus: 2; geen melding in bevraging door gemeenschapswachten). Daarnaast leveren zowel vaste als tijdelijke verkeersborden weinig problemen op voor de toegankelijkheid van de stoepen. In de bevraging door de gemeenschapswachten en over de checklisten heen kwamen ze niet aan bod als een probleem (vaste borden: gem.: 1.40, modus: 1; tijdelijke borden: gem.: 1.44, modus: 2). Wat zegt de wet? In de Algemene Politieverordering van de Stad Kortrijk staat dat men het openbaar domein en de openbare weg slechts mag innemen nadat men hiervoor een vergunning heeft verkregen (Titel 3, Hfdst. 3, art. 22). Bij de aanvraag van die vergunning dient men een signalisatieplan te voegen met daarin een aanduiding van de inname van de openbare weg (Titel 3, Hfdst. 3, art. 23). Men dient ook te zorgen voor voldoende verlichting en signalisatie van materialen, steigers of andere voorwerpen die op het openbaar domein staan of liggen en na afloop van de werken dient het openbaar domein onmiddellijk in zijn oorspronkelijke staat te worden gebracht (Titel 3, Hfdst. 3, art. 24 & 25 ).
3.10 Samengevat In het centrum van Kortrijk zijn de grootste knelpunten van de stoepen die uit de analyse naar voren komen: foutgeparkeerde auto’s, verkeerd gestalde fietsen en het fietsen op de stoep, hinderlijk gestalde uithangborden en -panelen en hondenpoep.
11
4. Infrastructurele problemen Zoals reeds eerder vermeld, richt de Red de stoep-campagne zich op belemmeringen van de toegankelijkheid van stoepen die door de burger (inwoner, handelaar,…) zelf kunnen aangepakt worden. Infrastructurele problemen horen hier niet bij. Het is echter onvermijdelijk dat tijdens een bevraging van de toegankelijkheid van stoepen ook infrastructurele problemen worden aangegeven. Vandaar dat we deze toch in een apart hoofdstuk verwerken. In het overzicht wordt geen rekening gehouden met de infrastructurele problemen die werden vermeld tijdens de BOEBS-knelpuntenwandeling omdat deze wandeling al enkele jaren geleden plaatsvond en er mogelijk in tussentijd al aanpassingen gebeurd zijn.
4.1 Stoepen te smal De stoepen in de omgeving van de Veemarkt (Lange Brugstraat, Slachthuisstraat,…) en in de omgeving van het woon- en zorgcentrum De Korenbloem (Pieter de Conincklaan) zijn vaak heel erg smal. Wanneer op deze stoepen dan ook nog fietsen gestald zijn, is de doorgang heel erg beperkt en met de rolstoel onmogelijk.
4.2 Stoepen niet begaanbaar of ontbreken In de omgeving van het woon- en zorgcentrum De Korenbloem (Pieter de Conincklaan) zijn stoepen vaak te oneffen om op een veilige manier begaanbaar te zijn. Hetzelfde probleem doet zich ook voor in de omgeving van de Burgemeester Gillonlaan, de Doorniksestraat de Bruyningstraat en de Damiaanstraat. In deze laatste buurt zijn er in de schoolomgeving ook (delen van) straten waar stoepen ontbreken (checklist). Men vermeldt ook dat het gebruik van klinkers voor stoepen mooi oogt maar rolstoelgebruikers en mensen die slecht te been enorm belemmert in hun mobiliteit.
4.3 Borduren aan stoepen In de stationsomgeving (knelpuntenwandeling station) en bij vele andere stoepen in de stad (bevraging gemeenschapswachten) zijn de borduren te hoog om op een veilige manier de stoep te kunnen verlaten. Als de stoepen wel verlaagd zijn, is de helling soms zo steil dat de voetsteunen van een rolstoel blokkeren bij het oversteken (knelpuntenwandeling station). Bij de nieuwe stoepen zitten de borduren lager dan de betegeling. Dit niveauverschil kan ook tot valpartijen leiden (checklist).
12
4.4 Toegang tot parken en tuinen In één checklist werd ook melding gemaakt van het feit dat bijna alle parken en tuinen in de stad ontoegankelijk zijn voor rolstoelgebruikers, zelfs met begeleiding. De toegang van de groenvoorzieningen blijkt in vele gevallen te smal te zijn.
13
