Probeer jezelf telkens te verbeteren

amsterdams balie bulletin Maart 2015

Nora van Oostrom:

“Probeer jezelf telkens te verbeteren” The Founders 2.0: Zippro & Meijer 3D-printen: de juridische implicaties De Stelling: subjectief en objectief in één persoon; kan dat?

jaargang 34, nummer 1, maart 2015

Nora van Oostrom

4

Een inspirerende duizendpoot. Zo kun je Nora van Oostrom wel noemen. Niet voor niets is ze vorig jaar uitgeroepen tot Legal Woman of the Year. Het ABB sprak Nora over haar opmerkelijke carrière en over hoe zij haar uiteenlopende functies combineert.

Founders 2.0 Zippro & Meijer

10

3D-printen: wat zijn de juridische implicaties?

12

Het wordt wel de derde industriële revolutie genoemd. Maar wat zijn de juridische implicaties van de mogelijkheid om bestanden eindeloos te kopiëren en printen?

Zippro & Meijer opende recent haar deuren. Dit jonge kantoor profileert zich als een litigation boutique waar specialistische kennis en praktijkervaring op het hoogste niveau samenkomen.

Subjectief en objectief in één persoon

14

Advocaten zijn subjectief. Zij dienen steeds het belang van hun cliënt. Daarentegen oefenen hoogleraren en rechters hun vak uit door een objectieve bril. Hoe zit het nu als een persoon beide petten op heeft?

Agenda Jonge Balie

En verder...

Lente 2015

Van de hoofdredacteur

3

15 april 16 april 17 april 30 april 21 mei 28 mei

Borrelpraat

9

Openingsborrel Justitia in Caffe Panache Pleitwedstrijden Justitia in De Balie Seminar en eindfeest Justitia in Muziekgebouw aan ‘t IJ Jonge Balie-lezing en -borrel in Café Cox Jonge Balie wijnproeverij in The Library Jonge Balie-lezing en borrel in Café Cox

Wil je op de hoogte blijven van het laatste nieuws? Meld je dan aan op de Jonge Balie Amsterdam Facebook-pagina of kijk op onze website.

2

Advocaten voor Advocaten

16

Van de Deken

17

Jonge Balie Amsterdam

19

Mutaties Balie

22

Out

25

Amsterdams Balie Bulletin

Van de hoofdredacteur

Waar legt u het ABB wanneer u deze uit de folie heeft gehaald? Op uw bureau? In de wachtkamer? Naast de wc? Of linea recta met het folie in de prullenmand? Zonde, aangezien (bijna) niets op deze aardbol gratis is. Maar ja, dit is roepen in de woestijn. U, de wegwerpende advocaat, leest dit per slot van rekening toch niet. U, niet wegwerpende advocaat, voelt hem al aankomen. Het ABB heeft dan ook plannen om digitaal te gaan. Indien u, net als ondergetekende, de eerste verse snuif van een nieuw gedrukte ABB niet wilt missen, en nu gaat protesteren met de slogan “digitaal – weg met die computertaal”, vrees dan niet. Het ABB zal ook in de toekomst, hoewel in een kleinere oplage, gedrukt blijven worden. Wel geldt het ‘opt in’-systeem. Wilt u het ABB nog per post willen blijven ontvangen, laat dat dan weten via [email protected]. Tot zover de vorm, nu naar de inhoud. In deze editie is het coverinterview met Nora van Oostrom, de ‘Legal Woman of the Year’. U zult lezen dat zij een juridische Leonardo Da Vinci is, maar wel en met nadruk een vrouwelijke Leonardo Da Vinci. Aan het eind van het interview wordt gerefereerd aan een lezenswaardig onderzoek van de Universiteit van Oxford met de titel “The Future of Employment: How Susceptible are Jobs to Computerisation?”. We moeten op onze tellen gaan passen. Wie altijd nog een vangnet hebben, mochten zij als advocaat overbodig blijken, zijn diegenen die een reactie op de stelling hebben gegeven. Zij zijn naast advocaat, hoogleraar en/of rechter. U krijgt van een zeer select gezelschap reacties op de stelling dat het ‘subjectieve’

Maart 2015

vak van advocaat eigenlijk niet te combineren is met het ‘objectieve’ vak van hoogleraar en/of rechter. In de meeste gevallen wordt in de rubriek ‘actualiteit’ aandacht besteed aan ontwikkelingen in de wetgeving. Om echter een beetje in lijn te blijven met de computerisering van de samenleving, besteedt het ABB dit keer aandacht aan een ontwikkeling, waardoor het juridische landschap moet worden herschikt: 3D-printen. U krijgt in grote lijnen de ‘juridische uitdagingen’ voorgeschoteld. Wie waarschijnlijk erg van ‘juridische uitdagingen’ hield was Louis Brandeis. In (grofweg) het interbellum was hij lid van de Supreme Court en een belangrijke verdediger van het recht op vrijheid van meningsuiting en het recht op privacy. Twee onderwerpen waar de kranten vandaag de dag vol mee staan. Velen zijn op deze punten tegenwoordig dolende. Niet gehinderd door enige kennis, is het wellicht een idee om de ideeën van Louis Brandeis weer op een rijtje te zetten. In de rubriek ‘borrelpraat’ is het ABB deze keer langs gegaan bij bureau Brandeis. De sterren vliegen u om de oren. Wellicht kan bureau Brandeis de handschoen oppakken en voor een volgende editie van het ABB het gedachtegoed van haar inspirator uiteenzetten. Digitaal wel te verstaan. Een goede lente, meer specifiek een festina lente toegewenst. Met vriendelijke groet, Flip van Huizen

3

“Kies voor een andere weg en probeer jezelf telkens te verbeteren” Het is een indrukwekkende opsomming: woordvoerder van de KNB, directeur van de Law Firm School, Raadsheer-plaatsvervanger bij het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, voormalig hoogleraar notarieel recht aan de Universiteit Utrecht, adviseur bij NautaDutilh en daarnaast diverse nevenfuncties en activiteiten waaronder het schrijven van een kookboek en een column in een Gooische glossy. Nora van Oostrom is een inspirerende duizendpoot. Daarnaast volgt zij internationale legal trendwatchers op de voet. Het is dan ook niet verwonderlijk dat zij afgelopen jaar is verkozen tot Legal Woman of the Year. Reden genoeg voor de redactie om Nora beter te leren kennen, om er achter te komen hoe zij deze uitdagende en uiteenlopende functies combineert.

Door: Tessa Bakker en Marloes van den Eeckhout

N

Nora opent het gesprek vrijwel direct met de opmerking dat een carrièreladder niet bestaat. En dat uit de mond van deze succesvolle blondine die juist al bijna bovenaan ‘de’ ladder lijkt te staan, dat vraagt om een uitleg. Het idee van de carrièreladder moet volgens Nora worden losgelaten. Sheryl Sandberg, de COO van Facebook, beschrijft in haar boek ‘Lean in’ dat er niet één weg naar de top bestaat, maar dat er juist vele verschillende manieren zijn om jouw eigen top te bereiken. De filosofie van Sandberg spreekt Nora erg aan. Je moet een carrière veel meer zien als een ‘jungle gym’. Je kan alle kanten op, als je er maar voor zorgt dat je bewuste keuzes maakt die jouw potentieel vergroten, aldus Nora. “Het is heel verleidelijk om daar te blijven waar je het kunstje kent, om in je

4

comfortzone te blijven. Maar juist door te kiezen voor een andere weg waar het wellicht in het begin onwennig kan voelen, doe je een beroep op jezelf om jezelf constant te blijven verbeteren.” Je kan dit volgens Nora overal toepassen, zowel door zo nu en dan voor een niet voor de hand liggende carrière switch te kiezen, maar ook binnen de eigen organisatie door bijvoorbeeld naast een inhoudelijke functie ook leidinggevende vaardigheden te ontwikkelen. Al snel blijkt dat Nora uit eigen ervaring spreekt. Nora vertelt dat zij een voorbeeld is van iemand die niet 100% overtuigd was over de keuze voor een rechtenstudie of om advocaat te worden. De keuze voor de studie rechtsgeleerdheid was het resultaat


Interview

van een eliminatie van wat zij in ieder geval niet wilde. De technische en cijfermatige studies vielen voor haar direct af. Nora is begonnen met economisch publiek- en bedrijfsrecht. Toen de eindstreep van haar studie in zicht was en zij al stages had geregeld bij De Brauw en Stibbe, bedacht zij zich dat zij helemaal geen advocaat wilde worden. De stages werden geannuleerd en er moest een nieuw plan worden verzonnen. Dit was de eerste keer dat Nora het (carrière) roer omgooide. Een studievriend tipte Nora vervolgens dat het notariële recht haar wel zou liggen, iets waar zij zelf nog nooit over had nagedacht. Zo gezegd, zo gedaan. Het notariaat bleek de juiste keuze. Nadat Nora haar bul had gehaald is zij dan ook aan de slag gegaan in het notariaat. Van een echte roeping om notaris te worden is echter nooit sprake geweest. Vervolgens is Nora met veel plezier jarenlang werkzaam geweest als kandidaat-notaris, tot het moment dat zij werd gevraagd om notaris te worden. Dit is het tweede moment in de carrière van Nora waarop zij een verrassende keuze maakte. Haar zoon was bijna één jaar oud en Nora besloot dat zij (toch) geen notaris wilde worden. Een functie voor docent en onderzoeker notarieel recht aan de Universiteit Utrecht was destijds vacant en Nora besloot te solliciteren. Pas nadat zij was aangenomen, realiseerde zij zich dat zij nu ook een proefschrift zou moeten schrijven. En dit ging niet zonder slag of stoot. De enige manier waarop het haar uiteindelijk zou lukken om het proefschrift af te ronden was door zichzelf een praktisch onhaalbare deadline op te leggen. Begin 2006, toen het proefschrift bij lange na nog niet klaar was, heeft Nora bij de universiteit haar promotiedatum laten vastzetten op 21 december van dat jaar. Vervolgens heeft zij al haar vrienden en familie uitgenodigd voor haar promotie. Hierdoor kon zij niet meer terug. “Het was het meest verschrikkelijke jaar uit mijn leven, maar het is gelukt.” Het geven van onderwijs en het contact met de studenten beviel Nora wel enorm aan haar aanstelling bij de universiteit.

Maart 2015

Van Oostrom: “Mijn carrière is niet volgens een uitgestippeld plan gelopen.”

Toch miste Nora de praktijk. Na haar promotie is zij dan ook vrij snel weer bij een notariskantoor aan de slag gegaan. Kort daarna werd Nora gebeld dat er een parttime leerstoel notarieel recht vacant kwam. Nora heeft toen opnieuw een bewuste, maar niet per se voor de hand liggende keuze gemaakt. Zij besloot het hoogleraarschap te combineren met een adviseurschap bij het notariskantoor.

Nora vertelt dat zij in die tijd ook al actief was als rechter-plaatsvervanger in de regio Utrecht. “Dit kwam volslagen onverwacht op mijn pad en ook dit is weer een voorbeeld dat mijn carrière niet volgens een uitgestippeld plan is gelopen.” Toen in 2003 nieuw erfrecht werd ingevoerd, moesten rechters worden bijgeschoold. Nora werd gevraagd de rechters te onderwijzen. Aan dit verzoek voldeed zij graag en met veel enthousiasme.

5

Interview

De vicepresident van de rechtbank Utrecht was zo tevreden over de kennis van Nora op dit gebied, dat hij haar vroeg om rechterplaatsvervanger te worden. Opnieuw een moment waarop de carrière van Nora een onverwachte – en onvoorziene – wending kreeg. “De grap was dat het natuurlijk toen nog enige tijd duurde voordat er procedures werden gevoerd over het nieuwe erfrecht. Tegelijkertijd had de rechtbank een grote achterstand bij de behandeling van arbeidsrechtzaken. Ik ben toen eerst ingezet als kantonrechter om deze achterstanden weg te werken.’ Nora heeft zich toen razendsnel ‘waanzinnig verdiept in het arbeidsrecht en ik liet elk vonnis vooraf door een andere kantonrechter beoordelen.” Van kandidaatnotaris, tot hoogleraar notarieel recht, tot rechter in het arbeidsrecht: het is duidelijk dat hier (inderdaad) geen carrièreladder voor bestaat.

Kookboek Dat Nora een voorbeeld is van ‘practice what you preach’ voor wat betreft het niet bewandelen van de gebaande paden blijkt ook wel uit het feit dat Nora samen met Bertine Mouthaan een juridisch kookboek heeft geschreven. ‘Het Gerechtshof’ gaat over de parallellen tussen het juridische en het culinaire. “Alle presidenten van de Gerechtshoven hebben hun medewerking aan dit kookboek verleend, alsmede vijf toprestaurants uit de plaatsen waar de Gerechtshoven (destijds nog) waren gevestigd. De sterrenchefs van de restaurants hebben speciaal voor het kookboek gerechten bedacht met een juridische touch, zoals een gerecht met ‘advocaat’ erin verwerkt of een ‘gerecht’ met een ‘bodem’ van een bepaald ingrediënt.” Door het schrijven van dit kookboek kwam Nora in contact met de president van het Hof Arnhem-Leeuwarden. Vervolgens werd haar gevraagd de overstap te maken van de rechtbank Utrecht naar het Hof Arnhem-Leeuwarden. Op dit moment is Nora nog steeds actief als raadsheerplaatsvervanger bij het Hof. “Ik heb enorm veel respect voor de rechterlijke macht. De rechters die ik ken zijn ontzettend betrok-

6

ken en goed voorbereid. Het bewegen tussen recht en rechtvaardigheid is moeilijk.” Naast haar inhoudelijke werkzaamheden heeft Nora ook een duidelijke visie en misschien zelfs wel een missie. Vanaf 2008 heeft zij zich als hoogleraar ingezet de notariële opleiding verder te ontwikkelen en meer te laten aansluiten op de hedendaagse praktijk. Het idee was om een tweejarige master in te voeren, waarbij excellente studenten de kans werd geboden de theorie te combineren met het opdoen van praktijkervaring. Volgens Nora een win/win-situatie. Het praktisch volledig uitgewerkte plan is uiteindelijk door de universiteit in de ijskast gezet, tot grote frustratie van Nora. Vervolgens is haar leerstoel bij de universiteit opgeheven en dit betekent dat zij per juli 2013 geen hoogleraar meer is.

Boegbeeld In haar rol als woordvoerder van de Koninklijke Notariële Beroepsopleiding (KNB) is Nora regelmatig op televisie en in het nieuws. In 2012 werd zij benaderd door de KNB, die op zoek was naar een nieuw boegbeeld voor het notariaat. Nora denkt dat zij voor deze functie is benaderd omdat zij in de voorgaande jaren als hoogleraar in het notariaat erg zichtbaar was geweest. “Als je zichtbaar bent en ze op zoek zijn naar iemand die kan fungeren als gezicht van het notariaat en ze daarbij niet zoeken naar het stereotype notaris (man, 50+), dan wordt de spoeling al een stuk dunner.” Het woordvoerderschap bevalt Nora heel goed. “Dan krijg je opeens een mediatraining en zit je bij Zembla, Pauw & Witteman en Kassa. Heel gek om jezelf op tv te zien. Maar erg leuk om mee te maken.” Onderwerpen als schulden uit een erfenis, de HEMA notarisservice en notaris Blijleven zijn de afgelopen tijd kritisch in het nieuws behandeld. Het is dan aan Nora om hier namens de KNB op te reageren en vooral om de gedeelde informatie te nuanceren. “Het is jammer dat veel nieuws een groot Telegraaf gehalte heeft. Zo is de KNB onlangs aansprakelijk gesteld door gedupeerden van een frauderende notaris.” Nora noemt dit gierende

waanzin, omdat de KNB geen toezichthouder is. “Voor 1 januari 2013 was het toezicht de verantwoordelijkheid van de Kamer voor het Notariaat en het BFT. Vanaf 2013 is het BFT de enige toezichthouder.” Nadat de aanstelling van Nora bij de Universiteit Utrecht was geëindigd, had zij tijd ‘over’ voor een nieuwe uitdaging. Toen de vacature voor directeur van de Law Firm School (LFS) voorbij kwam, heeft zij dan ook niet lang getwijfeld. Ook deze keuze is niet direct logisch te noemen, want Nora heeft destijds bewust gekozen geen advocaat te worden en de LFS leidt alleen junior advocaten op en geen kandidaat-notarissen. Toch solliciteerde Nora. Enerzijds was men op zoek naar iemand met ervaring en affiniteit in het onderwijs en anderzijds naar iemand die meer dan 10 jaar ervaring heeft als jurist in een groot-zakelijke omgeving. De combinatie van theorie en praktijk, het basisprincipe van de LFS, is volledig in lijn met de visie van Nora over hoe onderwijs zou moeten worden ingericht. Deze baan past dan ook goed bij haar. Per 1 juli 2014 is zij aangesteld als directeur van de LFS.

Eigen agenda Daarnaast is Nora redacteur voor diverse vakbladen, bestuurder van verschillende verenigingen, zoals van de Nederlandse Juristen Vereniging, twittert zij namens de KNB en doceert zij onder andere bij de Grotius specialisatieopleiding Onroerend Goed. Opvallend is dat Nora geen secretaresse heeft en dat zij zelf haar eigen agenda beheert. Nora meent dat zij hierdoor in staat is alles goed en flexibel te plannen, waardoor het mogelijk is de diverse functies en activiteiten te combineren. Alleen op dinsdag heeft zij een vaste werkplek bij NautaDutilh, op de andere dagen van de week plant zij haar afspraken om de zittingen bij het Hof Arnhem-Leeuwarden en de bestuursvergaderingen van de LFS en de KNB heen. Naast alle werkgerelateerde bezigheden, maakt Nora uiteraard ook graag tijd vrij voor ontspanning met haar gezin, familie en vrienden.


Interview

nen en aan een groep vrouwen. Vrouwen reageerden al snel met ik voldoe maar aan acht van de tien eisen, ik ga niet solliciteren, terwijl mannen reageerden hee, ik voldoe aan twee eisen, ik ga solliciteren. Mannen zien wel waar het schip strandt, terwijl vrouwen het schip al zien stranden en er om die reden vaak niet aan beginnen.”

Plakken

Van Oostrom: “Mannen zien wel waar het schip strandt, terwijl vrouwen het schip al zien stranden en er

Nora vindt dat vrouwen pragmatischer moeten denken, daar helpt een intrinsieke overtuigingskracht bij. Er bestaat volgens Nora geen glazen plafond, maar de vloer kan wel heel erg plakken. Vrouwen moeten hier rekening mee houden, maar zich hier zeker niet door laten weerhouden. Kortom, omdat veel vrouwen nog steeds geneigd zijn om te denken dat een gezin niet of moeilijk te combineren is met bepaalde posities, is een organisatie als Legal Women erg goed. Als Nora vanuit zichzelf spreekt, dan is het starten van een gezin de meest vitale keuze die je in het leven kan maken. Nora ziet de keuze voor een gezin als een primaire keuze, waarna al het andere zich daar wel omheen voegt. Zij heeft drie kinderen, twee dochters en een zoon. In de opvoeding van haar zoon probeert zij hem duidelijk te maken dat het gezin een joint effort is. “Waarom hoor je continu dat een mannelijke collega een “papa-dag” heeft, maar bestaat de term “mama-dag” niet eens? Dit dienen mannen zich ook te realiseren en ik probeer dit in ieder geval aan mijn zoon mee te geven.”

om die reden vaak niet aan beginnen.”

Afgelopen jaar is Nora verkozen tot Legal Woman of the Year. Legal Women biedt een platform voor vrouwelijke juristen om informatie te delen, kennis over te dragen, te discussiëren en ervaringen te delen. Maar vooral ook om een netwerk voor vrouwen te creëren. Op de vraag waarom het in de huidige tijd nog nodig is een platform speciaal voor vrouwen op te richten weet Nora al snel een antwoord. “Een organisatie als Legal Women is van groot belang, omdat door het delen van ervaringen vrouwen

Maart 2015

zien dat het goed mogelijk is om een gezin te combineren met bepaalde posities. Je hoeft daarvoor geen halve man te worden en je hoeft ook niet tot drie uur ‘s nachts door te werken, het kan ook normaal.” Wat van belang is volgens Nora, is het pakken van de kansen die je worden geboden. “Veel vrouwen twijfelen als hen een kans wordt geboden, maar als je er zelf al niet in gelooft, wie dan wel? Zo is er een test gedaan waar een vacaturetekst met tien functie-eisen werd gepresenteerd aan een groep man-

Een andere manier waarop Nora vrouwen stimuleert kansen te grijpen en zichzelf te ontwikkelen, is het schrijven van een column in de lifestyle glossy GOOISCH. Nora schrijft over haar ervaringen in de (voornamelijk) notariële praktijk, waarbij een link wordt gelegd naar de lezeressen met bijvoorbeeld de boodschap: “dames blijf erbij, het gaat bij een scheiding ook om jouw toekomst. Laat niet je ex-partner alle zakelijke belangen regelen en denk dat het dan wel goed komt, nee, hersens aan dames!”

7

Interview

Toekomst Tot slot spreken wij met Nora over de toekomst van de advocatuur en het notariaat. Het ministerie van Justitie heeft Nora recent gevraagd mee te praten en te denken over de toekomst van de rechtsstaat. Nora volgt diverse legal trendwatchers, zoals Richard Susskind op de voet. Zij is er van overtuigd dat het juridische landschap er over 10 jaar heel anders uitziet. “In de advocatuur zie je al de eerste verschuivingen, nu nog vooral op financieel gebied, zoals het loslaten van het lock-step model bij sommige kantoren, maar dit zal ook gevolgen hebben voor de opbouw. Het is een kwestie van tijd dat de juridische wereld in Nederland zal veranderen. Ik vind het belangrijk dat wij ons niet laten verrassen, maar dat we voorbereid zijn. Het slechtste wat je kunt doen, is het ontkennen. De zakelijke wereld is de afgelopen jaren fundamenteel veranderd

en bepaalde ontwikkelingen zijn niet te stoppen. Een klein voorbeeld is dat kantoren ervoor moeten zorgen dat zij een goede website hebben, met relevante informatie. Het zal van modelwerk naar maatwerk gaan en cliënten zullen steeds meer, naast juridisch advies, een toegevoegde waarde van een kantoor verwachten.” Nora verwacht veel concurrentie uit het buitenland, waar sommige ontwikkelingen sneller gaan. Zij waarschuwt er voor dat concurrentie niet bij de landsgrenzen eindigt en dat men zich hier bewust van moet zijn. Nora refereert aan een onderzoek uit 2013 ‘The future of employment’ van de Oxford University, waarin is onderzocht in hoeverre beroepen zich lenen voor digitalisering. Er zijn 702 beroepen in kaart gebracht, waarbij nummer 702 zich het makkelijkst laat vervangen door digitale oplossingen. Op

nummer 609 van de lijst staat de functie ‘paralegals and legal assistants’. Dit betekent dat het mogelijk is dat dit soort beroepen in de toekomst volledig zullen worden vervangen door bijvoorbeeld modellen en digitale, slimme zoeksystemen. De wetenschappers die het onderzoek hebben gedaan, onderscheiden twee succesfactoren voor het niet-vervangbaar zijn: het intermenselijke contact en creativiteit, het out-of-the-box kunnen denken en adviseren. Nora vindt het belangrijk dat hierop wordt geanticipeerd en dat kantoren hun toegevoegde waarde – datgene wat het kantoor uniek maakt – (her) definiëren. Tenslotte heeft de Legal Woman of the Year 2014 nog om een laatste tip voor (startende) advocaten: “Weet wat jou uniek maakt en op welke punten je je verder kunt ontwikkelen. Wees niet je eigen barrière en wees overtuigd van je eigen kunnen!”

Advertentie

LAW AT WEB LIVE WEBINARS EN VIDEO’S INCLUSIEF PO-PUNTEN W EX BT € 69,T N O-PU PER P

8

Bekijk het actuele aanbod op:

WWW.LAWATWEB.NL


Borrelpraat

bureau Brandeis Een vrijdagmiddagborrel in hartje Amsterdam Zuid, dat klonk ons als muziek in de oren. Gevestigd aan de Apollolaan tegenover het Hilton hotel, bevindt het advocatenkantoor bureau Brandeis zich op een mooie locatie. Wij bezoeken het kantoor op een regenachtige vrijdagmiddag, maar worden warm ontvangen door de dame achter de receptiebalie. De eerste borrelaars staan zelfs al klaar en we konden direct aanschuiven, een mooie binnenkomst! Door: Soeradj Ramsanjhal en Benjamin Bijl

D

De borrelruimte/ontvangsthal is een mooie ruimte die vorig jaar (mede door de advocaten) opnieuw is ingericht. Zoals op de foto is te zien, is de ruimte uitnodigend, statig en gezellig. Een terras ontbreekt niet. Daar kan in de zomer volop gebruik van worden gemaakt. De vrijdagmiddagborrel staat, los van de hapjes en drankjes, altijd in het teken van een praatje van één van de kantoorgenoten. Aanvankelijk was het praatje bedoeld om de kantoorgenoten inzicht te geven in elkaars praktijk. bureau Brandeis bestaat namelijk uit advocaten afkomstig van drie verschillende kantoren met verschillende vakgebieden. Een soort ‘speed-daten na het huwelijk’ dus. De advocaten kennen elkaars praktijk inmiddels door en door en daarom zijn de praatjes omgedoopt tot korte vaardighedencursussen. Om de ongedwongen vrijdagmiddagsfeer erin te houden wordt het praatje gehouden aan de bar en onder het genot van hapjes en drankjes. Wij noemen het ‘leerzaam borrelen’, een definitie die niet op elke vrijmibo van toepassing is. Spreker van de dag was Christiaan Alberdingk Thijm, schrijver van het boek ‘Het proces van de eeuw’ en partner van het kantoor. De toespraak staat in het teken van de door Alberdingk Thijm gehanteerde ‘7 gouden regels’ voor het schrijven van processtukken. We zullen niet alles prijsgeven, maar belangrijk is dat, in tegenstelling tot wat er tijdens de beroepsopleiding wordt geleerd, “elk processtuk niet perse begint met een hooker”. Het gaat hier uiteraard om de spreekwoordelijke ‘hooker’, maar het publiek kan zich niet bedwingen even te lachen (weer een teken van die ongedwongen sfeer). Alberdingk Thijm legt voor de zekerheid uit dat het erom gaat dat de lezer wordt gegrepen; dit kan ook later in het stuk. Beeldspraak, stijl en referenties naar Tsjechov mochten dan ook niet ontbreken. De conclusie is dat indien de 7 regels worden gehanteerd, een processtuk niet alleen de belangen van de cliënt zal behartigen, maar tegelijkertijd de eigen standpunten beter zullen worden verwoord

Maart 2015

en de rechter zal doen smullen tijdens het lezen van het stuk. Na de toespraak gaat de borrel verder en raken wij in gesprek met de kantoorgenoten. De muziek gaat aan en de sfeer zit er goed in. Wij krijgen uitleg in het ontstaan van bureau Brandeis (de naam van het kantoor wordt overigens uitgesproken als ‘bureau Bran-deis’ en niet ‘bureau Brand-eis’) en de manier waarop de verschillende teams bij elkaar zijn gekomen. Het kantoor is gestart in augustus 2013 en de verschillende teams zijn na de zomer van 2014 bij elkaar gekomen. Eind vorig jaar vond daarom ook een spetterende openingsborrel plaats. Als een echt litigation kantoor, zijn de advocaten met name gespecialiseerd op het brede terrein van intellectueel eigendom en het ondernemingsrecht. Hoewel een aantal borrelaars overleggen wel of niet de borrel elders voort te zetten gaan wij huiswaarts. Wij verlaten voldaan een gezellige borrel en hebben zowaar het gevoel dat we aan onze schrijfstijl hebben gewerkt. We houden er zelfs nog een afscheidspresentje aan over; Alberdingk Thijm geeft ons op de valreep nog een exemplaar mee van zijn boek!

Beoordeling: Locatie: Het mooie Amsterdam-Zuid, de stilte buiten werd goed gemaakt door de Sonos installatie in de bar. Kwaliteit wijn: Heineken, koude flesjes. Toen we dachten de laatste te pakken werd ons verteld dat er ‘meer dan genoeg op voorraad is’. Kwaliteit happen: Chips en bruin fruit: bitterballen, vlammetjes en kaasstengels voor die enkele kantoorgenoot. Aanwezigheid: Ze bleven maar komen. Gezelligheid: Hadden we de ongedwongen sfeer al genoemd? Muziekje erbij maakte het af.

9

The Founders 2.0

Zippro & Meijer Zippro & Meijer opende recent haar deuren. Dit jonge kantoor profileert zich als een litigation boutique waar specialistische kennis en praktijkervaring op het hoogste niveau samenkomen. Het ABB sprak met de founders over de oprichting van het kantoor, de wijze waarop dit kantoor zich van andere kantoren onderscheidt en over de toekomst. Door: Soeradj Ramsanjhal en Floor May

O

Op een koude winterdag werden wij warm ontvangen in het pand van Regus in Buitenveldert waar de heren Erik-Jan Zippro en Rogier Meijer recent een eigen kantoor zijn begonnen. Zippro & Meijer zit op de eerste verdieping van het pand welke verdieping wordt gedeeld met andere bedrijven. De overige bedrijven zijn geen advocatenkantoren, wat zorgt voor een goede dynamiek aan verhalen in het gebouw. De heren delen een ruim kantoor dat strak en modern is ingericht. Beiden werken met grote Apple schermen, wat wij niet vaak op advocatenkantoren aantreffen. De heren grappen dat deze keuze hen onderscheidt van andere kantoren. Zij hebben ook geen staff; ze doen alles zelf. Helemaal 2.0 dus, hoewel de heren bekennen dat ze de ICT ondersteuning van een groot kantoor wel missen.

Erik-Jan Zippro

Rogier Meijer

bij een groot kantoor hebben verlaten. De redenen zijn niet verrassend. Deze keuze werd met name gedreven door de liefde voor procederen. “Het klassieke advocatenwerk”, zoals Zippro dit lachend noemt. Als overige redenen worden genoemd: meer contact met cliënten, kleinschaliger, minder overhead kosten, informeler, meer de diepte in, flexibele tarieven, etc. Maar beiden benadrukken dat er wel veel kennis en ervaring is opgedaan bij de grote kantoren.

Maandblad voor Vermogensrecht en kenden elkaar daarom op inhoudelijk vlak al goed. Toen Zippro Meijer belde om een mogelijke aansluiting te bespreken, was de keuze snel gemaakt. Zij blijken een goede klik te hebben en vullen elkaar inhoudelijk goed aan.

Redactie Meijer vertelde dat hij begin 2014 al was begonnen met zijn eigen praktijk en dat Zippro eind 2014 aansloot. Zippro en Meijer kenden elkaar uit de redactie van het

Gepromoveerd Beide heren zijn gepromoveerd. Zippro aan de Universiteit Leiden op het onderwerp ‘Privaatrechtelijke handhaving van mededingingsrecht’ en Meijer aan de Rijksuniversiteit Groningen op het onderwerp ‘Staatsaansprakelijkheid wegens schending van Europees recht’. Hun advocatenloopbaan zijn zij vervolgens begonnen bij een groot kantoor. Zippro ging aan de slag bij De

Klassiek Wij begonnen het interview met de vraag waarom de heren hebben gekozen voor een eigen praktijk en waarom zij hun positie

10


The Founders 2.0

Brauw Blackstone Westbroek en Meijer bij Allen & Overy. Vanwege hun wetenschappelijke achtergrond hebben zij een sterke affiniteit met lesgeven en publiceren.

Eigen kracht Voordat het kantoor is geopend hebben de heren goed overwogen of dit een goede stap zou zijn. Ze hebben veel gezien en geleerd, zowel in de wetenschap als in de advocatuur. “Op een gegeven moment komt een punt waarop je gaat nadenken of je partner wil worden op een groot kantoor of dat je iets anders wilt”, vertelt Meijer. Het werd dit laatste. Meijer voegt nog toe: “We hebben uiteindelijk besloten om in onze eigen krachten te geloven.” Een mooie en gedurfde uitspraak. Die eigen kracht merken wij ook tijdens het interview. De heren begonnen het kantoor zonder ook

maar een cliënt mee te nemen van hun oude kantoor. Dit bracht echter niet mee dat de heren verlegen zitten om cliënten; deze melden zich tot nu toe zelf, mede door de publicaties van beiden. Dit is volgens Meijer ook een onderscheidend aspect van Zippro & Meijer: de wetenschappelijke signatuur van hun kantoor.

Snijvlak Hoewel Zippro en Meijer ieder een op ondernemingen gerichte brede civiele praktijk voeren, zijn zij duidelijk ook gespecialiseerd in zaken op het snijvlak van het Nederlandse (privaat)recht en Europees recht. Een specifieke specialisatie hebben de heren opgebouwd in het mededingingsrecht en het Europese recht. In dit kader zien de heren een cultuuromslag in de markt. Er worden – mede door druk vanuit de Europese Unie –

meer schadevergoedingsprocedures begonnen inzake mededinging. Het bewustzijn in de markt groeit enorm hieromtrent. Dit levert voor de heren kansen op. Dit uit zich bijvoorbeeld in het feit dat een aantal cliënten zich reeds heeft gemeld puur op basis van hun proefschriften. Wij vroegen hen ook waarom zij hebben gekozen voor de locatie. Zippro bekende dat zij zich aanvankelijk hebben georiënteerd op de grachten. De huidige locatie biedt echter veel flexibiliteit qua huur, is goed bereikbaar en is praktisch. Over groeiambities zijn de heren duidelijk. Dit is geen doel op zich, maar is goed mogelijk. Op termijn zouden zelfs advocaatstagiairs kunnen worden aangenomen. De heren focussen zich nu echter op de startfase. Het doel is om eerst een stevige en stabiele praktijk op te bouwen.

Advertentie

Een greep uit ons cursusaanbod voorjaar 2015 VSO-cursussen

PAO-cursussen

Aansprakelijkheid en schadevergoeding* 9 en 23 april

11 VSO/PO Utrecht

Associatierecht EEG-Turkije in Nederland 9 april

Huurrecht* 9 en 23 april

11 VSO/PO Utrecht

«JOR» Actueel Ondernemingsrecht 29 april

4 PO Amsterdam

Beslag- en executierecht 20 en 21 april

14 VSO/PO Zeist

«JOR» Actueel Insolventie, financiering en zekerheden 1 mei of 18 mei

4 PO Amsterdam

Vastgoed* 12 en 13 mei

13 VSO/PO Den Dolder

Financiële beslissingen in faillissementen & het Standaard Financieel Verslag 20 mei

Effectief argumenteren* 13 en 27 mei Strafrecht: de advocaat in megastrafzaken* 18 en 19 mei

11 VSO/PO Utrecht 13 VSO/PO Den Dolder

Contracten maken en beoordelen deel 1 21 en 22 mei

18** VSO/PO Zeist

Contracten maken en beoordelen deel 2 11 juni

** waarvan 6 voor deel 2 Zeist

Algemeen bestuursrecht 28 en 29 mei

13 VSO/PO Zeist

Burgerlijk procesrecht* 11 en 12 juni


De Jeugdrechtadvocaat* 15 en 16 juni

13 VSO/PO Zeist

Professioneel onderhandelen voor advocaat-stagiaires 15 en 16 juni


5 PO Utrecht

8 PO Utrecht

Aansprakelijkheid in de financiële sector - recente ontwikkelingen 21 en 28 mei

12 PO Amsterdam

Otc-derivaten 1: producten en ISDA-documentatie 16 juni

3 PO Amsterdam

Otc-derivaten 2: regulering op grond van de EMIR 23 juni

3 PO Amsterdam

Getuigenverhoor en confrontatie 24 of 25 juni

6 PO Amersfoort

* Let op: voor de laatste keer aangeboden!

Maart 2015

11

Actueel

3D-printen: de derde industriële revolutie? Het produceren van goederen gaat een hele nieuwe fase in. Goederen worden door middel van speciale software en printers ‘gemaakt’. Er kan met die software een digitaal ontwerp worden gemaakt dat wordt omgezet in een ‘printbaar bestand’. Deze nieuwe vorm van producten creëren wordt op allerlei manieren ingezet. Zo print Disney haar knuffelberen met een 3D-printer, is recent de eerste vliegtuigmotor ‘uitgeprint’ en lopen er zelfs mensen met een 3D-geprinte schedel rond. Deze nieuwe fase van goederen vervaardigen wordt dikwijls de derde industriële revolutie genoemd. Dit brengt, zoals de meeste nieuwe ontwikkelingen, juridische vraagstukken met zich mee. In deze editie van de actualiteitenrubriek wagen we ons eraan een paar van die vraagstukken te bespreken. Door: Lara Smeets en Benjamin Bijl

Hoe werkt het? Allereerst dient er een digitaal bestand te worden gemaakt. Dit gebeurt door het digitaal ontwerpen met speciale 3Dtekensoftware. Een digitale tekening wordt ook wel een CAD-bestand (Computer-Aided Design) genoemd. In zo’n CAD-bestand worden alle essentiële kenmerken van het uit te printen voorwerp nauwkeurig vastgelegd. Dit ontwerp wordt vervolgens omgezet naar een STL-bestand (Surface Tessellation Language) dat het hele ontwerp opdeelt in dunne laagjes. De 3D-printer gebruikt dit in laagjes opgedeelde ontwerp vervolgens om het ontwerp laagje voor laagje op te bouwen. De ontwerper van een CAD-bestand kan gebruik maken van bestaande afbeeldingen. Door een reeds bestaand object te gebruiken kan er dus een exacte kopie van een bestaand object worden vervaardigd. Zo werd er door kunstenaars van een platform voor 3D-printing een exacte kopie gemaakt van

12

een beeld in Madame Tussauds welk beeld vervolgens te koop werd aangeboden. Madame Tussauds meende dat er inbreuk werd gemaakt op haar rechten. De zaak is nooit voor de rechter gekomen, maar het geschil roept natuurlijk wel een aantal vragen op. Wat zijn hier de juridische aspecten waarmee rekening dient te worden gehouden? Is er reeds adequate wetgeving die ziet op (de gevolgen van) 3D-printen? Hieronder wordt dieper ingegaan op een aantal relevante rechtsgebieden.

een werk (in de zin van de Auteurswet) een eigen oorspronkelijk karakter en een persoonlijk stempel van de maker heeft, die maker een auteursrecht heeft op dat werk. Het verveelvoudigen van een auteursrechtelijk beschermd werk is voorbehouden aan de auteursrechthebbende. De vraag is echter of door het digitaliseren (van een foto of scan) van een auteursrechtelijk beschermd object om vervolgens hier een CAD-bestand van te maken en uit te printen met een 3D-printer, sprake is van verveelvoudiging. Artikel 13 van de Auteurswet bepaalt onder andere dat iedere gehele of gedeeltelijke nabootsing van een werk wordt aangemerkt als een verveelvoudiging. Het lijkt er dus dat 3D-printen kan worden gezien als een verveelvoudiging en de openbaarmaking van een dergelijke verveelvoudiging is voorbehouden aan de auteursrechthebbende (artikel 12 Auteurswet). 3D-printen lijkt daarom te worden beperkt door het auteursrecht en Madame Tussauds lijkt dus gelijk te hebben dat door het aanbieden van de exacte kopieën inbreuk

Intellectuele eigendomsrechten Er is (nog) geen wetgeving die expliciet ziet op 3D-geprinte objecten. Het intellectuele eigendomsrecht lijkt echter aanknopingspunten te bieden die zien op deze ‘revolutie’. Het auteursrecht bepaalt dat wanneer


Actueel

werd gemaakt op haar auteursrecht. Het grote gevaar voor productaanbieders zit echter in het 3D-printen voor privégebruik. Waarom zou je namelijk een luxe designbank of dure schoenen kopen indien je die thuis kunt printen? Het auteursrecht bepaalt dat kopiëren voor privégebruik over het algemeen geen inbreuk oplevert. En hoewel het aantal 3D-printers (laat staan degelijke versies) nog niet wijdverspreid is onder consumenten, lijkt het auteursrecht daar niet tegen bestand. Het Hof van Justitie heeft recent bepaald dat kopiëren uit illegale bron niet is toegestaan, ook al is het slechts voor eigen gebruik. Wanneer het CAD-bestand dus bestaat uit illegaal gedownloade afbeeldingen, dient de vraag zich aan in hoeverre het eindelijke product ook inbreuk maakt. Als dat namelijk het geval is, heeft het Hof (onbedoeld?) consumenten beperkt in het gebruik van 3D-printen. Het modellenrecht beschermt, na inschrijving van een modeldepot, het uiterlijk van producten wanneer dit uiterlijk nieuw is en een eigen karakter heeft. Een houder van een modelrecht kan zich verzetten tegen het gebruik van een voortbrengsel waarin zijn model is verwerkt. De term ‘gebruik’ is vrij ruim en omvat onder andere het vervaardigen en in de handel brengen. Dit houdt in dat wanneer een door het modellenrecht beschermd voorwerp wordt uitgeprint (vervaardigd) en vervolgens in de handel wordt gebracht door een ander dan de modelrechthouder, sprake is van inbreuk op diens rechten. Ook hier geldt weer dat een uitsluitend recht op een model niet

het recht inhoudt zich te verzetten tegen handelingen in de particuliere sfeer en voor niet-commerciële doeleinden.1 Ten slotte is er nog het gevaar van de slaafse nabootsing. Hoewel geen IE-recht, beschermt slaafse nabootsing op basis van art. 6:162 BW de vormgeving wanneer de ‘nabootser’ niet alles heeft gedaan wat redelijkerwijs, zonder afbreuk te doen aan de deugdelijkheid en bruikbaarheid van het product, nodig was om verwarringsgevaar te voorkomen. Middels een 3D-printer producten kopiëren en vervolgens op de markt brengen, kan daarom worden aangemerkt als een onrechtmatige daad en kan dus worden verboden. Dit laatste geldt echter weer alleen als de nabootser zijn spullen ook op de markt brengt. Bij het antwoord op de vraag in hoeverre een 3D-print van een door intellectueel eigendomsrecht voorwerp wordt beschermd dient een onderscheid te worden gemaakt tussen het wel of niet op commerciële wijze 3D-printen. Tegen consumenten die voor zich zelf printen lijkt op basis van het huidige IE-recht moeilijk te kunnen worden opgetreden, het op industriële wijze 3D-printen lijkt wel onderworpen aan het IE-recht. Dit wil overigens niet zeggen dat er ook daar nog interessante vraagstukken bestaan. Want hoe zit het wanneer op een CAD-bestand dat bestaat uit foto’s van een beschermd voorwerp een eigen stempel van de ontwerper wordt gedrukt (denk bijvoorbeeld ook aan het auteursrecht van een fotograaf)? Ontstaat er dan een ‘nieuw werk’? Zomaar wat vragen.

Aansprakelijkheidsrecht Een ander keur aan vragen wordt opgeworpen indien er wordt gekeken naar het vraagstuk van de aansprakelijkheid. Het huidige Nederlands recht geeft aan dat, behoudens uitzonderingen, de producent aansprakelijk is voor de schade veroorzaakt door een gebrek in of aan zijn product. Onder deze schade vallen ook de kosten voor het terughalen van het product. Is

Maart 2015

deze wetgeving afdoende in het geval dat het product wordt geprint door een 3D printer? Waarschijnlijk niet. Stel je voor dat een vliegtuigmaatschappij een onderdeel voor het vliegtuig zelf print en er blijkt een gebrek aan de gemaakte print te kleven. Hoe komt men erachter waar het fout is gegaan in het traject? Wie is de producent? Is dat de particulier of het bedrijf die de print heeft gemaakt of is het gebrek te wijten aan de maker van de software, de maker van de gebruikte grondstoffen of de fabrikant van de printer? Alle schakels in de keten dienen zich bewust te zijn van de mogelijke aansprakelijkheden en zullen deze, voor zover in de wetgeving is toegestaan, moeten beperken middels het aanpassen van hun verkoop- en/of inkoopvoorwaarden. Daarnaast wordt aan alle betrokken partijen, ondernemingen en particulieren, geadviseerd hun verzekeringspolis te laten herbeoordelen en waar nodig hun dekking uit te breiden.

Ongedekte risico’s Hoewel 3D printen gezien de voordelen als kostenbesparing, meer mogelijkheden voor op maat gemaakte producten, minder logistieke planning, beperking van de productie van afvalstoffen en energiebesparing de derde industriële revolutie lijkt te worden, kleven er nog vele ongedekte risico’s aan het gebruik van deze technologie. De regelgeving in Nederland is hard toe aan een update, waardoor eindgebruikers en makers worden beschermd op een wijze waar ze recht op hebben. Zoals tijdens de bespreking van de begroting van Economische Zaken in de kamer is aangekondigd zal minister Kamp dit jaar gaan inventariseren welke regels en wetten aanpassing behoeven, zodat deze weer toepasbaar zijn op de gedigitaliseerde eeuw waarin we leven. 1

Ook het octrooi- en merkrecht kunnen van toepassing zijn op 3D-printen. De auteurs hebben echter, gelet op de omvang van het artikel, de keuze gemaakt deze rechtsgebieden buiten beschouwing te laten.

13

De Stelling

Subjectief en objectief in een persoon; kan dat? Door: Yvette Kouwenberg en Flip van Huizen

Advocaten zijn subjectief. Zij dienen steeds een bepaald belang; het belang van hun cliënt. Daarentegen oefenen hoogleraren en rechters hun vak uit door een objectieve bril. Hoe zit het nu als een persoon beide petten op heeft? Dus als een advocaat regelmatig publiceert of als een rechter ook doceert. Het ABB vraagt zich af of een subjectieve advocaat wel eens tijdens een zitting door de wederpartij een stuk voor zijn voeten geworpen krijgt dat hij schreef als objectieve ‘wetenschapper’. Dat wringt natuurlijk vooral als dat artikel haaks staat op het pleidooi van de advocaat ter zitting. En hoe zit dat bij rechters? Krijgt een rechter wel eens van een partij terug dat hij tijdens een college of beroepsopleiding een geheel ander licht op een bepaalde uitspraak of een bepaald onderwerp heeft geworpen? Met andere woorden, de stelling in deze editie is:

‘De subjectieve praktijkuitoefening van een advocaat verenigt zich niet met een objectieve nevenfunctie als wetenschapper of plaatsvervangend rechter, en vice versa”.

Liesbeth Zegveld, advocaat bij Prakken d’Oliviera en hoogleraar ‘War Reparations’ Ik heb al bezwaar tegen het woord objectief in deze stelling. Niemand kan geheel objectief zijn. Iedereen brengt zijn geschiedenis met zich mee, mede bepaald door het land waarin hij leeft. Feiten kunnen daarom nooit geheel objectief geinterpreteerd worden. Daarin verschilt de wetenschapper niet van de advocaat. Het recht is ook niet objectief. Het recht weegt belangen en laat bepaalde belangen zwaarder wegen afhankelijk van de maatschappij waarin we leven en de idealen die we daarin nastreven of het kwaad dat we willen bestrijden. Het recht laat de rechter ook altijd ruimte om in concrete gevallen op grond van redelijkheid en billijkheid weer uitzonderingen te maken. Welke belangen daarbij de doorslag moeten hebben, valt niet objectief vast te stellen. De advocaat zal in zo’n geval extreem de nadruk leggen op de belangen van zijn client terwijl de wetenschapper een meer onpartijdig oordeel zal proberen te geven. Maar te suggereren dat de wetenschapper gereedschap heeft om die belangen geheel objectief te bepalen, is een illusie.

Reinout Wibier, hoogleraar privaatrecht en tot voor kort advocaat

De advocaat is subjectief, hij dient het belang van zijn cliënt. De wetenschapper kijkt door een objectieve bril naar het recht. Zijn de functies daarom onverenigbaar met elkaar? Het is inderdaad de taak van de advocaat om de belangen van zijn cliënt te dienen. Dat betekent echter niet dat hij ook subjectief ten opzichte van het recht kan staan. Het recht is het recht, ongeacht de belangen van de cliënt en als het recht tot een oplossing leidt die niet in het belang van de cliënt is, zal ook de meest partijdige advocaat daar rekening mee moeten houden. Daar staat tegenover dat de rechtsbeoefening door wetenschappers slechts zelden zuiver objectief is. Iedere wetenschapper heeft zijn

14


De Stelling

stokpaardjes. Bovendien verdedigt hij meestal een bepaalde visie op het recht en heel vaak neemt hij daarbij standpunten in die veel verder gaan dan een objectieve analyse van wat rechtens is. Juist doordat het recht vaak meerdere zienswijzen toelaat is rechtspraak van de Hoge Raad vaak zo interessant. Daarin wordt immers uit de alternatieven een oplossing gekozen die vervolgens bindend is. Dat neemt niet weg dat een advocaat die optimale flexibiliteit wil behouden om geloofwaardig verschillende visies op een juridische kwestie te kunnen verdedigen, er verstandig aan zal doen niet te veel te publiceren. En als hij dan toch publiceert, doet hij er verstandig aan niet al te principiële visies op het recht te verdedigen. Onverenigbaar zijn de functies van advocaat en wetenschapper niet, maar de verstandige advocaat zal voorzichtig zijn met wat hij in de juridische literatuur naar voren brengt om te voorkomen dat hij zichzelf in de weg zit.

Hans van Meerten, advocaat Clifford Chance en bijzonder hoogleraar internationaal pensioenrecht Ik probeer in mijn wetenschappelijk werk het EU-Verdrag en de pensioen weten regelgeving onafhankelijk uit te leggen. Dat mijn leerstoel door de onafhankelijke stichting Gak wordt gefinancierd helpt daarbij. In mijn werk als advocaat adviseer ik vooral over EU pensioenrecht. Dat staat bij velen nog onvoldoende op de radar en ik draag daartoe graag bij. Beide activiteiten sluiten elkaar geenszins uit.

Advertentie

AUQR Diederen

Master of Dispute Resolution

Angel uit het conflict? Kort geding riskant? Gedoe in uw maatschap? W W W.DIEDEREN M EDIATO R .N L DIEDEREN@M EDIATOR-ADVO CA AT.NL 0 6.4 624 6 5 0 0

Van de Rechtbank

Pleitnota en duur toelichting in verzoekschriftzaken familie De advocatuur heeft ons de afgelopen jaren met enige regelmaat verzocht om de voorschriften voor de omvang van de pleitnota’s en de duur van een mondelinge toelichting (van de advocaat) bij de behandeling van familierechtelijke verzoekschriften in hoger beroep strikter toe te passen. Hiermee wordt recht gedaan aan het beginsel van ‘equality of arms’, waar de ene advocaat zich stipt aan de procesrechtelijke regels houdt, dient zijn tegenpleiter niet de ruimte te krijgen om naar believen van deze regels af te wijken. De raadsheren van het team familie hebben besloten aan deze oproep gehoor te geven.

Met ingang van heden zullen in de verzoekschriftprocedures pleitnota’s van meer dan twee pagina’s niet meer door de voorzitter in ontvangst genomen worden en de ruimte voor de door de advocaat te geven mondelinge toelichting zal worden beperkt tot maximaal 10 minuten. Aldus zullen wij, wellicht strikter dan voorheen, toepassing geven aan het bepaalde in de artikelen 1.4.3 en 1.4.5 van het procesreglement verzoekschriftprocedures familiezaken gerechtshoven. Vriendelijk verzoek ik u om dit bericht aan uw collega’s bekend te maken via de daarvoor geëigende kanalen. Mr. M.F.G.H. Beckers, teamvoorzitter familie- en jeugdrecht.

Maart 2015

15

Advocaten voor Advocaten

Azerbeidzjan treedt hard op tegen critici en hun advocaten

Intigam Aliyev afgevoerd per bus.

De eerste editie van de Europese Spelen zal in juni dit jaar gehouden worden in Bakoe, de hoofdstad van Azerbeidzjan. Het zal het grootste sportevenement worden dat Azerbeidzjan ooit heeft georganiseerd.

D

Desondanks wordt in Azerbeidzjan een aantal Olympische waarden, zoals ‘respect voor universele fundamentele ethische principes’ met voeten getreden. Tegen eenieder met een afwijkende mening wordt hardhandig opgetreden. Leiders van lokale NGO’s, kritische bloggers en mensenrechtenverdedigers werden het afgelopen jaar massaal gearresteerd. Ook advocaten zijn het slachtoffer. Op 8 augustus 2014 werd mensenrechtenadvocaat Intigam Aliyev gearresteerd op verdenking van ‘belastingfraude’. Hij diende meer dan 200 zaken in tegen Azerbeidzjan bij het Europese Hof van de Rechten van de Mens (EHRM) inzake verkiezingsfraude, het recht op een eerlijk proces en de beperking van het recht op vrije meningsuiting. Zijn arrestatie houdt vermoedelijk verband met het feit dat het EHRM is begonnen de door hem ingediende zaken te onderzoeken. Tevens uitte Aliyev openlijk kritiek op de autoriteiten van Azerbeidzjan vanwege de slechte mensenrechtensituatie in het land, het groeiend aantal politieke gevangenen, en de beperkingen die de overheid oplegt aan onafhankelijke NGO’s. Op 23 januari, nadat Aliyev bijna een half jaar in voorlopige hechtenis had gezeten,

16

werd het hem tijdens de op een na laatste zitting in zijn zaak niet toegestaan om bij zijn advocaten te zitten. Sterker nog; Aliyev moest gedurende de hele zitting in een kooi aan de zijkant van de zaal zitten (foto). De omstandigheden in de detentiecentra waar Aliyev en vele andere mensenrechtenverdedigers worden vastgehouden zijn erbarmelijk; vele gedetineerden hebben hierdoor gezondheidsproblemen. Een groot aantal internationale organisaties, waaronder L4L, uitten de afgelopen weken hun zorgen over deze situatie. Advocaten die critici bijstaan wordt het zeer moeilijk gemaakt om hun werkzaamheden uit te voeren. Zij worden opgeroepen als getuigen in de zaken van hun eigen cliënten, waarna zij deze niet meer mogen bijstaan. Ook worden zij onderworpen aan disciplinaire maatregelen. De licentie van advocaat Khalid Bagirov werd in december 2014 voor onbepaalde tijd opgeschort. Reden hiervoor is dat Bagirov de ‘beroepsethiek zou hebben geschonden’ toen hij vraagtekens plaatste bij de rechtmatigheid van een rechterlijke beslissing in de zaak tegen een van zijn cliënten. Naar aanleiding hiervan diende de rechtbank een klacht in bij de Orde tegen Bagirov. Bagirov stond onder andere bekende dissidenten Leyla Yunus en Rasul Jafarov bij. Met de opschorting van Bagirov’s licentie werd hen ook hun wettelijke vertegenwoordiging ontzegd. L4L heeft grote zorgen om de situatie van advocaten in Azerbeidzjan. Wij voeren op verschillende manieren actie voor hen en vragen u ons daarbij te steunen! Kijk op www.lawyersforlawyers.org voor meer informatie.


Van de Deken

De Wwft, daar moeten we wat mee! De Wwft, Wet ter voorkoming van witwassen en financiering terrorisme, is in 2008, door samenvoeging van de Wet melding ongebruikelijke transacties en de Wet op de identificatieplicht, in werking getreden. Controle op de naleving door advocaten vond aanvankelijk plaats door audits, en, vanaf 2009, door de CCV-opgaaf. Het Bureau Financieel Toezicht was tot en met 31 december 2014 toezichthouder op de naleving van de Wwft door advocaten. Sinds 1 januari jl. berust dit toezicht bij de lokale dekens. Reden om daar enige aandacht aan te besteden. Op grond van artikel 35 Wwft zijn advocaten en de medewerkers van hun kantoren verplicht bekend te zijn met de bepalingen van de wet en periodiek opleiding te volgen die hen in staat stelt cliëntenonderzoek goed en volledig uit te voeren en een ongebruikelijke transactie te herkennen. Deze opleidingen worden op grote schaal aangeboden, ook door onze “eigen” opleidingsinstelling de Stichting Opleiding Advocaten Amsterdam. Het cliëntenonderzoek op grond van de Wwft dient niet te worden verward met het cliëntenonderzoek op grond van de Verordening op de Advocatuur (Voda) dat voor alle dienstverlening door advocaten verplicht is. Op grond van artikel 7 Voda dient een advocaat de identiteit van de cliënt en de wettigheid van de opdracht te controleren waarbij hij in beginsel mag afgaan op de door de cliënt aangeleverde gegevens. In de praktijk is dit bij een geslaagde identificatie het “kopietje paspoort” in het dossier. Bij onvoldoende informatie of aanwijzingen over onwettige activiteiten weigert de advocaat zijn dienstverlening.

Pieter van Regteren Altena Het cliëntenonderzoek op grond van de Wwft dient alleen plaats te vinden bij gevraagd advocatuurlijk advies of bijstand bij diensten die onder de Wwft vallen. Het rijtje: 1) aan- en verkoop registergoederen 2) beheren van geld, effecten, munten etc. 3) vestigen van een hypotheek op een registergoed, 4) oprichten en beheren van vennootschappen en andere rechtspersonen 5) geheel of gedeeltelijk aan- of verkopen van een onderneming aan een partij die niet zelf eigenaar, UBO, wordt, 6) werkzaamheden op fiscaal gebied, 7) optreden voor een vertegenwoordiger die handelt op naam en voor rekening van een derde bij financiële of onroerende zaaktransacties. Alle andere advocatuurlijke diensten, waaronder het optreden in procedures, vallen niet onder de Wwft. De zogenaamde procesvrijstelling ziet op werkzaamheden ten behoeve van de bepaling van de rechtspositie van de cliënt, diens vertegenwoordiging in rechte, het geven van advies voor, tijdens en na een rechtsgeding, of het geven van advies over het instellen of vermijden van een rechtsgeding. Ook schikkingsoverleg en het vastleggen daarvan in een vaststellingsovereenkomst vallen onder de vrijstelling. Wanneer een zaak tijdens de behandeling ‘van kleur verschiet’ of wanneer een bestaande cliënt om bijstand vraagt in een onder de Wwft vallende dienst dient zo snel mogelijk cliëntenonderzoek plaats te vinden. De Wwft ziet alleen op het aangeven van een relatie met een opdrachtgever voor een onder de Wwft vallende dienst in of vanuit Nederland. Wanneer het gaat om een buitenlandse cliënt ten behoeve van een dienst in of vanuit Nederland dient bij de identificatie het risico van betrokkenheid bij witwassen en financieren terrorisme te worden betrokken. Een graadmeter daarbij is of de opdrachtgever banden heeft met een land met een hoger risico. Deze landen zijn te vinden op de website: http://www.fatf-gafi.org/topics/high-riskandnon-cooperativejurisdictions/

Maart 2015

17

Van de Deken

Het is op grond van artikel 5 Wwft verboden om als advocaat een opdracht aan te nemen en/of een transactie uit te voeren zolang het cliëntenonderzoek niet is afgerond. Wanneer dat onderzoek niet tot het gewenste resultaat leidt dient de relatie te worden beëindigd. Het cliëntenonderzoek gaat dus vooraf aan het aanvaarden van een opdracht. Een aantal kantoren heeft als beleid dat pas kan worden gedeclareerd wanneer een cliëntenonderzoek naar tevredenheid is afgerond hetgeen vanuit de optiek van de Wwft dus “te laat” kan zijn. Dan de meldingsplicht. In de eerste plaats is sprake van een meldingsplicht indien het cliëntenonderzoek niet leidt tot het beoogde resultaat en er tevens indicaties zijn dat de cliënt betrokken is bij witwassen of financiering terrorisme. Hetzelfde geldt indien de relatie met de cliënt om die redenen door de advocaat wordt beëindigd. In de tweede plaats is sprake van een meldingsplicht zodra de advocaat bekend wordt met transacties die onder de Wwft vallen waarbij door tussenkomst van de advocaat een bedrag boven de € 15.000 in contanten of met cheques aan toonder wordt betaald. Dat geldt dus ook indien de transactie op zich niet ongebruikelijk of, populair gezegd, niet verdacht is. Deze meldingsplicht staat los van het eveneens verplichte overleg met de deken op grond van artikel 6.27 lid 3 Voda over contante betalingen boven de € 5.000. In de derde plaats is sprake van een meldingsplicht zodra de advocaat bekend raakt met een aan zijn dienstverlening op dat moment gerelateerde zogenaamde ongebruikelijke transactie in de zin van de Wwft. Een transactie is ongebruikelijk wanneer het gaat om een onder de Wwft vallende dienst waarbij de advocaat aanleiding heeft om te veronderstellen dat deze verband kan houden met witwassen of financiering terrorisme. Het is niet aan de advocaat om te beoordelen of de transactie een concrete verdenking van witwassen of terrorismefinanciering rechtvaardigt. De enkele aanleiding om verband met witwassen of terrorisme financiering te veronderstellen leidt tot de verplichte melding bij de Financiële Inlichtingen Eenheid in Nederland, de FIU-Nederland (www.fiu-nederland.nl). Daar wordt in het bijzonder door de relatie tussen beschikbare informatie, meldingen en bestaande verdenkingen beoordeeld of er reden is voor verdere actie. Het is verboden om aan de potentiele cliënt die niet door het cliëntenonderzoek komt of de cliënt ten aanzien van wie een ongebruikelijke transactie is gemeld daarover te informeren. De keerzijde van die medaille is dat een te goeder trouw gedane melding niet kan worden gebruikt voor een opsporings- of strafrechtelijk onderzoek tegen de meldende advocaat die ook niet civielrechtelijk aansprakelijk is voor enige schade die een derde als gevolg van de melding lijdt. Bij witwassen en terrorismefinanciering zijn de eerste associaties koffers met geld, veraf gevestigde banken, casino’s, dubieuze vastgoed transacties waarbij vastgoed in korte tijd tot ongekende hoogten in waarde stijgt, de zogenaamde a, b,c-contracten. Het notariaat in Nederland heeft effectieve maatregelen getroffen om witwassen door a, b, c-vastgoedcontracten tegen te gaan. Tegen die achtergrond zijn bij elkaar snel opvolgende aandelentransacties buiten het beurscircuit vanuit Wwft oogpunt nu een aandachtspunt. Juist ook voor advocaten bij de beoordeling van de waardebepaling van de over dragen aandelen. De materie is niet eenvoudig, ingewikkelder dan in het bestek van deze kolommen uit te werken. Vandaar het belang van de bewustwording, de permanente opleiding op dit punt en de waarborg van de correcte meldingen. Daarop is dit jaar landelijk het toezicht van de lokale dekens gericht. Wanneer advocaten de verplichtingen conform de Wwft niet of onvoldoende nakomen ligt het in de rede dat gekozen zal worden voor bestuursrechtelijke handhaving met een bestuurlijke aanwijzing, een last onder dwangsom als ultiem middel voor de nakoming en een bestuurlijke boete als ultieme sanctie. De orde beschikt over een laagdrempelig kenniscentrum Wwft. Meer informatie daarover is te vinden op de website van de Nederlandse Orde onder advocaten/Wwft. Daar staan ook een handleiding en richtsnoeren. Het kenniscentrum is dagelijks bereikbaar onder telefoonnummer 070–4166129 en per e-mail: [email protected]. Advocaten hoeven dus geen risico te lopen maar het is wel goed uitkijken geblazen.

18



Van de voorzitter beste team-naam. De hoogste score werd na een bloedstollende finale behaald door de Amazeballs (nieuwjaarscommissie). Zij wonnen de felbegeerde Bowlingpin De Jonge Advocaat, de nieuwe wisselbokaal voor het bowlingtoernooi.

2015 is alweer in volle gang. Ik ben net terug van wintersport en kijk uit naar de lente. Barbecueën in het park, lange avonden op het terras. Heerlijk! Voor de Jonge Balie Amsterdam is het nieuwe jaar spetterend van start gegaan. De nieuwjaarscommissie, bestaande uit Francine de Smeth, Roel Dolk, Daphne van Boxtel, Menno Lukkes en Tess Thuijs, organiseerde in januari een knallend nieuwjaarsfeest in Baut, waar vele leden 2015 feestelijk hebben ingeluid. Daarnaast verzorgden Maurice Essers en Raymond Luja eind januari een interessante lezing in Café Cox met als onderwerp ‘Staatssteun door de Belastingdienst?’ In februari vond een hele bijzondere activiteit plaats. De Jonge Balie Amsterdam organiseerde in samenwerking met Concertvrienden/Next het evenement ‘(IL)LEGAL TRACKS’ in de koorzaal van het Koninklijk Concertgebouw. Lars Bakers, Rob van Dongen en Bjorn Schipper, specialisten op het gebied van het intellectuele eigendomsrecht, gaven een introductie tot de wereld van (il) legale nabootsing van muziekwerken. Zij vertelden aan de hand van verschillende bekende voorbeelden die ter illustratie live werden uitgevoerd door een trio van jazzmuzikanten, bestaande uit Edison-winnaar Bart Wirtz op de saxofoon, Kasper Kalf op de contrabas en Pim Dros op de drums. Een zeer geslaagde en inspirerende avond! Verder vond onlangs het jaarlijkse Jonge Balie bowlingtoernooi plaats bij Knijn. Het thema dit jaar was ‘GOLDSTRIKE’. Maar liefst 54 gouden advocatenteams hebben die avond op discomuziek tegen elkaar gestreden om de beste outfit, de beste naam

Maart 2015

De reiscommissie, bestaande uit Lennard Noorzij, Marieke Faber, Joost den Hollander, Zwanet Massink, Tim Sweerts, Coco van Zuiden, Sander Pieroelie en Evelien Bougie, is inmiddels ook weer van start gegaan met het organiseren van de jaarlijkse studiereis in september. De bestemming blijft nog even geheim, maar het belooft weer een erg mooie trip te worden!

en de hoogste score. Het best gekleed waren ‘De Bowlingbaananen’ (Justitia), die met hun bananenpakken niet te missen waren. ‘Split me baby one more time’ (Fort advocaten) ging er vandoor met de prijs voor de

En niet te vergeten: Justitia 2015! Het Justitiabestuur is er wederom in geslaagd een mooi en inspirerend programma neer te zetten, met dit jaar als thema ‘Advocatuur anno nu: topsport in toga’. Woensdagavond 15 april zal Justitia feestelijk worden geopend met een openingsborrel. Donderdag 16 april vinden de Amsterdamse pleitwedstrijden plaats in De Balie. Het seminar vindt dit jaar plaats op vrijdag 17 april in het Muziekgebouw aan ’t IJ, dat traditiegetrouw wordt afgesloten met een onvergetelijk feest. Een gevarieerde en interessante Jonge Balie agenda dus de komende tijd. We hopen jullie weer in groten getale te mogen verwelkomen bij onze activiteiten. Laat die lente maar komen! Stéfanie van Creij Voorzitter Vereniging de Jonge Balie Amsterdam

19

Jonge Van Balie de Orde Amsterdam Jonge Balie Amsterdam

(Il)legale Muziek in het Concertgebouw Op 12 maart jl. vond het evenement (Il)legal Tracks plaats in de sfeervolle Koorzaal van het Concertgebouw. De met donker fluweel aangeklede zaal gaf een intiem ‘jazzy’ gevoel waardoor de sfeer vanaf minuut één uitermate goed was. De titel van het evenement was een knipoog naar de (legale) Tracks avonden die eveneens in de Koorzaal plaatsvinden. Deze avond stond daarentegen in het thema van de illegale aspecten van muziek. De Jonge Balie organiseerde de avond in samenwerking met Concertvrienden / next. Door drie gespecialiseerde advocaten – Lars Bakers, Rob van Dongen en Bjorn Schipper – werd gedurende de avond ingezoomd op de diverse intellectuele eigendomsrechten die verband houden met de creatie en opvoering van muziek. De sprekers werden afgewisseld door het fenomenale Bart Wirtz jazz-trio, dat niet alleen de muzikale invulling van de avond voor zijn rekening nam maar ook vanuit hun gezichtspunt een toelichting gaf op de juridische kant van de muziek business. Voorzitter van de avond was

20

de immer energieke en cultureel actieve schrijver Maurice Seleky. Nu de avond zelf: als eerste spreker schetste Lars Bakers het kader met IE-rechten en haalde – muzikaal ondersteund door Bart Wirtz en zijn trio – enkele tot de verbeelding sprekende voorbeelden aan. Na een muzikale reis door de tijd van het Bart Wirtz trio en een korte pauze was Rob van Dongen als tweede aan het woord. Hij richtte zich met name op de auteursrechtelijke aspecten van de muziekindustrie. Ook Rob zag zich daarbij ondersteund door de drie talentvolle muzikanten. Na een muzikaal intermezzo en een toelichting van het Bart Wirtz trio was het de beurt aan de derde spreker Bjorn Schipper. Hij startte met een bekend voorbeeld van een voor de rechter uitgevochten auteursrechtelijke zaak. Verder vertelde hij onder meer over naburige rechten en in het oog springende recente ontwikkelingen op het gebied van recht en muziek. Het Bart Wirtz trio sloot de avond gepast af met fantastische muziek, waarna de aanwezigen onder het genot van een borrel nog rustig konden napraten over de avond.



Jonge Balie Nieuwjaarsborrel 8 januari 2015

Advertentie

Maart 2015

21

Mutaties Balie

Beëdigd en op het tableau gesteld in de periode 18 november 2014 tot 20 februari 2015: Advocaat Uithoorn mr. M.D. de Wit Advocatenkantoor Amster mr. R.S. Rabarison Advocatenkantoor Blenheim mr. G.E. van den Beuken mr. M.D. van den Brink mr. J.A. Jacobi Advocatenkantoor Jackman mr. W.R. Jackman Advocatenkantoor Ruijgrok mr. S.V. de Jong AKD mr. J. Guo mr. Y.M. van de Pol

Boekel De Nerée N.V. mr. J. Schreijer

10-12-2014

2-12-2014

28-1-2015

11-2-2015 11-2-2015 28-11-2014

14-1-2015

14-1-2015

14-1-2015 28-1-2015

Akzo Nobel NV mr. M.M. Bijleveld - de Kooning 28-1-2015 Allen & Overy LLP mr. K.J.B. van den Akker mr. I.N.I. Alan mr. M.M. van den Berg mr. D.J.Y. Hamwijk mr. G.J. Kappelle mr. L.F. van Orden mr. M.V.C.H. Rijnja

Bergh Stoop & Sanders mr. E.F.A. Ledeboer - van Soest 10-12-2014

11-2-2015 10-12-2014 10-12-2014 28-1-2015 10-12-2014 11-2-2015 10-12-2014

Brinkhof mr. R. Broekstra mr. P. Marcelis

14-1-2015 14-1-2015

DLA Piper Nederland N.V. mr. J.M. Berendsen mr. A.S. Boeschoten mr. S.L.A. Hitipeuw mr. L. Kouchi mr. P. Lammers

18-2-2015 18-2-2015 18-2-2015 18-2-2015 18-2-2015

DNTW Advocaten mr. A.H. Arntz

11-2-2015

Bronsgeest Deur Advocaten mr. I. Arts

10-12-2014

Düzgün & De Roos Advocaten mr. J.A. Zee

14-1-2015

Buren N.V. mr. M. Bolè

10-12-2014

EDENS Legal - Advocaten mr. D. Cohen Tervaert

11-2-2015

Fellinger Corporate Law mr. K.G.K. Wanders

11-2-2015

Finnius Advocaten B.V. mr. P. Kerckhaert

28-1-2015

FISHERMAN mr. S. Brugman

11-2-2015

Cleerdin & Hamer mr. B.J. Polman

11-2-2015

Clifford Chance LLP mr. V.J.W.T. Cordemeijer mr. T. Drenth mr. H. Hommes mr. B.H.M. Kocken mr. S. Ruff mr. L. de Visser

18-2-2015 18-2-2015 14-1-2015 14-1-2015 18-2-2015 18-2-2015

CMS Derks Star Busmann N.V. mr. H.M. Haentjens

11-2-2015

De Bont Advocaten mr. C.E. van Dijk mr. A.M.E. Nuyens

28-1-2015 1-1-2015

De Breij Evers Boon N.V. mr. M.A.H. van Rens

10-12-2014

Franken Zuur Van Kampen Croes Advocaten mr. N. Bertrand 14-1-2015 Freshfields Bruckhaus Deringer LLP mr. J.E.S. Hamster 18-2-2015 mr. M.L. van der Molen 18-2-2015 mr. V. van Vegchel 18-2-2015 Greenberg Traurig, LLP mr. J.H. Christ mr. E.M. Herdé

18-2-2015 18-2-2015

Arbeidsrecht Advocatuur Sophia Zandvoort mr. S.E.C. Zandvoort - Faneyte 28-1-2015

De Koning Vergouwen Advocaten mr. B.J. Blok 18-2-2015

Griph law & tax mr. F.M.G.M. Leyendeckers

28-1-2015

Arthur’s Legal B.V. mr. A.S. van Sleen

De Koning Vergouwen Advocaten mr. J.A. de Groot 18-2-2015

Hamburger Advocatuur mr. S.J. Veltkamp

28-1-2015

De Roos Advocatuur mr. P.L. van Lenning

18-2-2015

Hart Advocaten N.V. mr. A.A.M. Loeters

10-12-2014

Dispute Resolutions mr. H.J.J.M. Limpens

9-12-2014

HeidemanBoot Advocaten mr. H.J.J. Diekman

10-12-2014

10-12-2014

Baker & McKenzie Amsterdam N.V. mr. T.M.R.F. van Embden 10-12-2014 mr. M.E. Kiers 28-1-2015 mr. I.S. Spigt 14-1-2015

22


Mutaties Balie

Helder Arbeidsrecht mr. M.J. Spit Hielkema & Co mr. E.M. de Bie

28-1-2015

31-12-2014

HIL International Lawyers & Advisers mr. D. Korzec 11-2-2015 HJ Advocaten mr. F.J.P.F. Vos Hogan Lovells International LLP mr. J.E.W. Koehof mr. D.T. Schuringa Holland Van Gijzen Advocaten mr. L.A. Haarman mr. N.L.L.M.C. Jans mr. W.J. Moll mr. N.E. Pepers - Hohmann mr. T. Scholma mr. A.K.J. Vervoort Hoogenraad & Haak advertising + Ip advocaten mr. B.B. Duivenvoorde Houthoff Buruma mr. H.M.E. van Baren mr. F.D. Crul mr. E.S. van Dusschoten mr. T. Hendriks mr. P.L. Hezer mr. L.M.A.M. Hoeks mr. B. Kentie mr. A. Kiers mr. J.W. Kop mr. Y.A. Mijhad mr. C. Presilli mr. L.J. van Puijenbroek mr. T.L. Rosenberg Polak mr. H. Sanders mr. L. Swaving mr. D. van Zelst

28-1-2015

Jones Day mr. S.E.M. Dijkmans mr. F. van der Drift mr. F.R. Shekel

28-1-2015 28-1-2015 28-1-2015

mr. J.E.C. Müller mr. J.M. Neefe mr. A.A. Quist mr. G.M.I. Sijens

16-12-2014 1-1-2015 14-1-2015 11-2-2015

Marras Amsterdam BV mr. J.C. Rasser

1-12-2014

Jonkman Kloppenburg Advocaten mr. L.C. Best 10-12-2014

Meijburg & Co mr. A.F. Mariani

28-1-2015

Joosten Advocaten mr. E.F. Goyarts

N.V. Nuon Energy mr. R.G.M. van Ekdom

11-2-2015

11-2-2015

14-1-2015 14-1-2015

11-2-2015 28-1-2015 28-1-2015 14-1-2015 28-1-2015 18-2-2015

Kennedy Van der Laan mr. K. Ertürk mr. M.P. Loth mr. I. Omlo mr. J.S. Overes mr. J.P. Postma

11-2-2015

18-2-2015 11-2-2015 11-2-2015 28-1-2015 10-12-2014

Kranendonk Jacobs Hupkes Advocaten mr. M.M. Hekker 11-2-2015 Kuijpers & Nillesen Advocaten mr. A.A. Boersma Kunst Advocatuur en Mediation mr. F.W.Ch. Kunst

10-12-2014 28-1-2015 28-1-2015 10-12-2014 28-1-2015 10-12-2014 28-1-2015 10-12-2014 14-1-2015 28-1-2015 18-2-2015 14-1-2015 10-12-2014 10-12-2014 14-1-2015 10-12-2014

NautaDutilh N.V. mr. T.W. Beenen mr. L.R. Bekke mr. J. Diamant mr. S.L. Honig mr. A.J. Jansen mr. S.T.R. Jentjens mr. M.L.H. Lukkes mr. C.M.A. Rouméas mr. A.H. Stoffels mr. R.L. Ubels

18-2-2015 28-1-2015 11-2-2015 14-1-2015 28-1-2015 10-12-2014 14-1-2015 14-1-2015 14-1-2015 24-12-2014

1-12-2014

11-2-2015

Huisadvocaat, Gemeente Amsterdam mr. K. Imaalitane - Koster 28-1-2015

Maart 2015

JanssenBroekhuysen Advocaten mr. Y.J. Marseille

Ned. Ver. van Journalisten mr. M.M.S. van den Berg

14-1-2015

28-1-2015 10-12-2014

11-2-2015

Lawyers Alliance mr. A.H.P. van Heel

14-1-2015

Norton Rose Fulbright LLP mr. K.B.G. Durlinger mr. J.M. Geerdes

Levenbach Advocaten mr. E.C.P. van der Burgt mr. J.M.R. IJpma

18-2-2015 18-2-2015

Osborne Clarke N.V. mr. N.G. Dolk mr. P.D. van der Horst

18-2-2015 28-1-2015

Pallas Advocaten mr. M. Maaijen

28-1-2015

Lexence N.V. mr. I.M. Hoekstra mr. P.E.J.M. Loeffen Linklaters LLP mr. M.L.J. Noldus Loyens & Loeff N.V. mr. J.M. Athaulla mr. A. Hashem Jawaheri mr. E. Kempenaar mr. J.P. Kreule

10-12-2014 14-1-2015

Popescu Advocaten mr. V.R.C. Shukrula

10-12-2014

10-12-2014

11-2-2015 11-2-2015 11-2-2015 28-1-2015

Prakken D’Oliveira mr. T. de Boer

11-2-2015

RechtStaete vastgoedadvocaten mr. K.C.C. Hoefman

28-1-2015

23

Mutaties Balie

11-2-2015

Vodafone Libertel mr. J.S. Pennings

28-1-2015

Russo Van der Waal mr. S. Kaldirim

28-1-2015

Warendorf mr. J.H. Burger

18-2-2015

SOLV mr. T. Weermeijer

10-12-2014

Stibbe N.V. mr. W.L. Beek mr. M.D.A. Habermehl mr. S.L. Mineur mr. B.C.M. Moloney mr. B.O. Oltmans mr. M.E. Palstra mr. T. Palumbo mr. A-M. Span mr. A.B. Vos mr. J. Winkels mr. P.J. van der Woerd

11-2-2015 28-1-2015 11-2-2015 28-1-2015 11-2-2015 11-2-2015 10-12-2014 11-2-2015 11-2-2015 11-2-2015 14-1-2015

Russell Advocaten B.V. mr. N.M.P.W. Kollenburg

Tonino & Partners Advocaten mr. P. van Herk

14-1-2015

UWV Bestuurszaken Juridische Zaken mr. I.D. Mak 1-12-2014 Van Campen & Partners N.V. mr. B.A. Mulderije mr. M.D.C. de Vries

10-12-2014 11-2-2015

Van Diepen Van der Kroef Advocaten mr. A.P. van Someren Gréve 14-1-2015 Van Doorne N.V. mr. M.L. Ebels mr. M.C. Geilmann mr. C.A. de Josselin de Jong mr. E.M. de Kok mr. L. Leemeijer mr. T. Ruers mr. A.A.M. Rutten mr. N.M. Suurmond Van Oppen mr. A.W. van Gemert

24

18-2-2015 28-1-2015 10-12-2014 18-2-2015 28-1-2015 14-1-2015 28-1-2015 10-12-2014

18-2-2015

WLP-Law mr. L.J.A.M.C. Jans

10-12-2014

Uitgeschreven in de periode van 18 november 2014 tot en met 20 februari 2015: mr. M.V.E.E. de Monchy mr. M.C.J. van der Werf - Vos mr. R.M. Wong mr. M.R.F. Gerrits mr. P.R. Leguit mr. J.F.A. van der Maes mr. P. de Haas mr. C.M.M. van Mil mr. R.S. Le Poole mr. M.J. Kal - van der Vlis mr. A. Bekema mr. H.A. Heikens mr. Z. Vivolo mr. J.A. Gortzak mr. L. Broers mr. C.E. Kielman mr. D.J. Walian mr. L.A.L. Westerwoudt mr. J.M. Koppert mr. L. Ait Youss mr. C.T. Hagelstein mr. J.M. Davidson mr. D. de Vries mr. M.L. Schönau mr. E.M.J. van Haaren mr. J. Speetjens mr. M.J. Heerma van Voss mr. B.J.H. Blaisse - Verkooyen mr. M.J. Terstegge mr. P.J. van der Grinten mr. M. Benabdallah mr. F. van Zanten mr. S.K.M. van ‘t Hooft mr. L.P. Keijzer

18-11-2014 24-11-2014 26-11-2014 1-12-2014 1-12-2014 1-12-2014 12-12-2014 15-12-2014 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 3-1-2015 5-1-2015 7-1-2015 8-1-2015 9-1-2015 15-1-2015 16-1-2015 19-1-2015 20-1-2015 20-1-2015 30-1-2015 30-1-2015

mr. M.A. Bos 1-2-2015 mr. K.L. Tienstra 1-2-2015 mr. C.F. Geerdes 1-2-2015 mr. W.A.P. Gerbrandij 1-2-2015 mr. E. Schots 1-2-2015 mr. M.H. Adema 1-2-2015 mr. E.A. de Waart 1-2-2015 mr. C.A. Brouwer 2-2-2015 mr. V.R. Feenstra 5-2-2015 mr. F.W.J. van der Steen 13-2-2015 mr. F.J.B.A. Duijnstee 16-2-2015 mr. A.E. Martinez Linnemann 16-2-2015 mr. P.M. Meijer 18-2-2015 mr. S. Kooijman 24-11-2014 mr. S.P.T. Lap 27-11-2014 mr. N.A. Huisman 27-11-2014 mr. E.D. Mensing van Charante 1-12-2014 mr. R.E.A. Bouwmeister 1-12-2014 mr. J.B. Sas 1-12-2014 mr. A.W.N. Oomen 1-12-2014 mr. R.Y. Maduro 1-12-2014 mr. S.E. Perridon 4-12-2014 mr. H. Brons 5-12-2014 mr. J.V.P.J. Brada 9-12-2014 mr. A.J.G. Tijhuis 13-12-2014 mr. M. Jasper 16-12-2014 mr. E.S. Jansen 16-12-2014 mr. D.C. de Rooij 16-12-2014 mr. J.J. Leutscher 19-12-2014 mr. L.T. Welling 23-12-2014 mr. S.M.A.M. Timmermans 23-12-2014 mr. A.R. Scharrenborg 25-12-2014 mr. D.E.J. Wolfert 29-12-2014 mr. M.E. Heijckmann 29-12-2014 mr. A.P.H. Wárlám 1-1-2015 mr. F. van der Meij 1-1-2015 mr. G.J.J. van den Boogert 1-1-2015 mr. M.L. Daniels - Vetter 1-1-2015 mr. E. Prakken 1-1-2015 mr. W.J. van der Flier 1-1-2015 mr. C.E.J.M. Heerkens Thijssen 1-1-2015 mr. H.J. de Ru 1-1-2015 mr. H.J. Hofland 1-1-2015 mr. C.N. Peijster 1-1-2015 mr. E.M. van de Sande Bakhuijzen 1-1-2015 mr. N.W. Vernooij 1-1-2015 mr. P.S. Bakker 1-1-2015 mr. P.W. Schepens 1-1-2015 mr. J.I. van de Venis 1-1-2015


Mutaties Balie

mr. A. van Bijnen mr. R.L. Huges mr. M.A.C. Vijn mr. S. Kennepohl mr. W. Kordt mr. W.M. Schermer mr. A. Scheepbouwer mr. M.B. Weijers mr. E. Wismans mr. T.M.J. Smits mr. S.I. Hoogenberg mr. J.A. van Ramshorst mr. S.R. Reuling mr. A.F. Noija mr. E.B.A. Rijken - Rooswinkel mr. E. Aarts mr. H.M. Brink mr. P.H.A. Boshouwers mr. J.L. Zeeman mr. J.V. Dijksma mr. G.J. Koning mr. M.W. Koenis mr. A.R.A.J. Ilcken mr. J. de Haas mr. J.A.I. Verheul mr. D.R. Kuijf - Later mr. R.L.S. Verjans mr. G.W. de Bouter mr. S.A.H. Bouman mr. W.Th. Snoek mr. M. Attabi mr. F. Etghaei mr. S. Boufadiss mr. P. de With mr. M.W. Albers mr. R.A. Overbeek mr. L.D. Bruining mr. A.A.C. Guillaume mr. J.M.J. Holmes mr. D. van de Klomp mr. S.L. Visser mr. M.M.B. van Broersen mr. M. van der Pluijm mr. I.F.J. Saanen mr. F.R. de Ruijter mr. M.S.L. Leeflang mr. C.T.W. Peijnenburg mr. B. Rol mr. E.G. Boonacker

Maar Ma Maar rt 20 015 15 Maart 2015

1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 9-1-2015 12-1-2015 13-1-2015 16-1-2015 17-1-2015 18-1-2015 23-1-2015 26-1-2015 29-1-2015 29-1-2015 29-1-2015 31-1-2015 31-1-2015 1-2-2015 1-2-2015 1-2-2015 1-2-2015 1-2-2015 1-2-2015 2-2-2015 4-2-2015 4-2-2015 5-2-2015 5-2-2015

Out Marie Louise Daniels

Wanneer bent u beëdigd? Ik ben beëdigd op 14 oktober 1980. Toen had ik ruim zes jaar als jurist bij het NIVRA gewerkt en wilde een beroep waarbij ik mijn juridische kennis ruimer zou kunnen inzetten. De eerste vijf jaar heb ik bij Abeln en Smallenbroek, nu Abeln c.s., gewerkt. Eén jaar na mij werd Karen van Aalst als stagiaire aangenomen. Op 1 januari 1986 zijn Karen en ik een eigen kantoor begonnen in het pand “Spanje” aan de Roemer Visscherstraat 24. Het kantoor is uitgegroeid tot middelgroot met momenteel 8 advocaten. Op welke rechtsgebieden bent u werkzaam geweest? Aanvankelijk deed ik verbintenissenrecht, arbeidsrecht, familierecht, f aillissementsrecht en strafrecht. Langzamerhand namen de medewerkers het strafrecht en arbeidsrecht over. Het meeste plezier had ik in het curatorschap. Ik heb veel “leuke” faillissementen gehad, de meest memorabele zijn Hairfusion, Maaster (Grace) Theater en Vossius. Zoveel verschillende soorten bedrijven en mensen, heel boeiend. Wat gaat u nu doen? Misschien dat nog wat advieswerk, mediation of vrijwilligerswerk op mijn pad komt. Maar het is nu nog heerlijk om niets te hoeven. Ik heb genoeg hobby’s en zal me niet vervelen. Wat gaat u missen? Zonder enige twijfel: mijn kantoorgenoten, de sfeer, de hectiek (toch wel) en het plezier. Ook de vele gesprekken met allerlei verschillende mensen.

25

Mutaties Balie

mr. S.M. Caron mr. A.K. Krabbe mr. J.H. Hemstede mr. S. Ok mr. C. van Bunningen mr. G.J.J. Schut mr. J.A. Spijksma mr. Y. Rasnabe mr. D.V. de Waal mr. W.T.H. Nordemann mr. J.F.R. Esbir Wildeman mr. N.R. Vles mr. M.J. Krijgh mr. P.B.H.A. van Schaik mr. L.E. Cappelle

5-2-2015 5-2-2015 5-2-2015 6-2-2015 9-2-2015 10-2-2015 10-2-2015 11-2-2015 11-2-2015 13-2-2015 13-2-2015 16-2-2015 17-2-2015 19-2-2015 19-2-2015

Overleden: mr. E.S. Tauwnaar

7-3-2015

Adreswijzigingen van 18 november 2014 tot en met 20 februari 2015 Nieuw kantooradres CG Advocatuur / Insolventieadvies per 18-11-2014: Teleportboulevard 110, 1043 EJ Amsterdam. Nieuw kantooradres Stek Advocaten per 21-11-2014: Vijzelstraat 72 floor 7b, 1017 HL Amsterdam. Mr. B.A. Beenen is per 26-11-2014 werkzaam bij Osborne Clarke N.V.. Mr. R.M. Wong is per 26-11-2014 werkzaam bij Holland Van Gijzen Advocaten en Notarissen LLP.

Mr. J.F. Gielen is per 1-12-2014 werkzaam bij Maverick Advocaten N.V.. Mr. S. Jurkovich is per 1-12-2014 werkzaam bij AKDP Advocaten. Nieuw kantooradres Blom Advocatuur & Mediation per 1-12-2014: Keizersgracht 127, 1015 CJ Amsterdam. Nieuw kantooradres HDK Advocaten en Fiscalisten per 1-12-2014: Zuidplein 98, 1077 XV Amsterdam. Nieuw kantooradres Workx Advocaten per 1-12-2014: Herengracht 448, 1017 CA Amsterdam. Nieuw kantooradres Advocatenkantoor Zahi per 1-12-2014: Hoogte Kadijk 142, 1018 BV Amsterdam, Postbus 18536, 1001 WB Amsterdam. Fax (020) 7192189. Nieuw kantoor per 2-12-2014: Advocaat Uithoorn, Amsterdamseweg 34, 1422 AD Uithoorn.  06-47766372. Mr. M.D. de Wit. Mr. H.W. Roerdink is per 2-12-2014 werkzaam bij Vondst Advocaten. Mr. J.A. Heurkens is per 15-12-2014 werkzaam bij IBM Nederland B.V.. Mr. S.K. Feltz is per 4-12-2014 werkzaam als advocaat in dienstbetrekking bij Sthree Holdings, Gustav Mahlerlaan 38, 1082 MC Amsterdam.  (020) 5305822. Mr. D.H. Bialkowski is per 4-12-2014 werkzaam bij Boshouwers Schellekens Advocaten en Mediators.

Nieuw kantooradres Advocatenpraktijk mr. W.H. Hogerzeil B.V. per 28-11-2014: P. Cornelisz Hooftstraat 5 II, 1071 BL Amsterdam.

Mr. G.P. Sholeh is per 8-12-2014 werkzaam bij Loth Rupert de Boer Advocaten.

Mr. L.J.M. Janssen is per 1-12-2014 werkzaam bij Keizer Ketwaru Nierop van Megen Advocaten.

Nieuw kantooradres Advocatenpraktijk Vis per 22-12-2014: Overschiestraat 65, 1062 XD Amsterdam.  (020) 7235800, fax (020) 6691726.

26 26

Nieuw kantoor per 9-12-2014: Hesselink De Bel Advocaten, Barbara Strozzilaan 101, 1083 HN Amsterdam.  (020) 2403093, fax (084) 8840506. Mr. I.K. Hesselink en mr. C.L. de Bel. Nieuw kantoor per 10-12-2014: JFR Legal, Herengracht 503, 1017 BV Amsterdam.  (020) 3620073, fax (020) 3620074. Mr. C.B. de Jong, mr. M. van der Riet en mr. E.G. Frishman-Jansen. Mr. K.M. Sixma is per 11-12-2014 werkzaam bij De Brauw Blackstone Westbroek N.V.. Mr. C.A. Bos is per 11-12-2014 werkzaam bij Osborne Clarke N.V.. Nieuw kantooradres Nexus Advocaten per 3-12-2014: Barbara Strozzilaan 101, 1083 HN Amsterdam. Nieuw telefoonnummer Freeke & Monster per 16-12-2014:  (020) 7234200. Nieuw kantooradres IJdock Advocaten per 18-12-2014: Veembroederhof 109, 1019 HD Amsterdam. Mr. M.M. Truijens is per 23-12-2014 werkzaam bij Hoogenraad & Haak advertising + lp advocaten. Nieuw kantooradres mr T.L. Lionarons per 29-12-2014: Vrijheidslaan 80, 1078 PR Amsterdam. Nieuw kantoor per 31-12-2014: Hielkema & Co, De Boelelaan 7, 1083 HJ Amsterdam.  (085) 7822820, fax: 085-7822821. Mr. E.M. de Bie, mr. J. Groenewoud, mr. H.M. Hielkema en mr. A.M. Langeloo. Mr. J.W. Volkers is per 1-1-2015 werkzaam bij Van Doorne N.V.. Nieuw kantooradres LAWFOX Advocatuur per 1-1-2015: Science Park 400 (matrix II.016), 1098 XH Amsterdam.

Am A Amsterdams mst ster er rd daam mss B Balie aliee B al Bulletin ulle ul leti le leti tn

Mutaties Balie

Nieuw kantoor per 1-1-2015: Advocatenkantoor Kat, Nijenburg 2 c, 1081 GG Amsterdam.  06-34020845. Fax (020) 6701064. Mr.M.S. Kat. Mr. R.J. Jongeneel is per 1-1-2015 werkzaam bij Taxand Nederland B.V.. Nieuw kantoor per 1-1-2015: Unger Van Els Advocaten, De Boelelaan 7, 1083 HJ Amsterdam, Postbus 75170, 1070 AD Amsterdam.  (085) 7822801, fax (085) 7822802. Mr. M. Nolet, mr. A.B. van Els en mr. E. Unger. Nieuw kantooradres MLJ Advocatuur en Juridische Dienstverlening per 1-1-2105: Hullenbergweg 300, 1101 BV Amsterdam Zuidoost.  (085) 0091477. Nieuw kantoor per 1-1-2015: Kaouass Advocatuur, Oostenburgervoorstraat 90, 1018 MR Amsterdam.  (020) 6240931, fax (020) 3202552. Mr. M. Kaouass. Nieuw kantoor per 1-1-2015: Corbridge Advocaten LLP, Barbara Strozzilaan 201, 1083 HN Amsterdam. Mr. M.P. Broekhuijsen en mr. G.H.R. Eldik. Nieuw kantoor per 1-1-2015: Muller advocaat en mediator, Oostenburgervoorstraat 90, 1018 MR Amsterdam.  (020) 6208789, fax (020) 6381001. Mr. J.L. Muller Nieuw kantoor per 1-1-2015: Van der Loeff Familierecht Advocaten, De Boelelaan 7, 1083 HJ Amsterdam, Postbus 75170, 1070 AD Amsterdam.  (020) 7870811, fax (020) 7870812. Mr. C.E. Pas-Rutgers van der Loeff, mr. G.B.J.M. Spoormans, mr. J.M. Uittenhout Nieuw kantoor per 1-1-2015: Tonen Advocatuur, Willemsparkweg 31, 1071 GP Amsterdam.  (020) 3541535. Mr. A.P.W. Tonen Mr. R.P.J. Haseborg is per 1-1-2015 werkzaam bij De Grave De Mönnink Spliet Advocaten. Mr. F. Henke is per 1-1-2015 werkzaam bij Advocatenkantoor Blenheim.

Maar Ma Maar rt 20 015 15 Maart 2015

Nieuw kantoor per 1-1-2015: Tuzkapan Van der Lee Advocaten, Herengracht 174, 1016 BR Amsterdam.  (020) 7235500, fax (020) 7235510. Mr. E. Tuzkapan en mr. J.H.W. van der Lee

Mr. F.F.W. Verbeek is per 1-1-2015 werkzaam bij Van Doorne N.V..

Nieuw kantoor per 1-1-2015: DVLP Advocaten, Keizersgracht 699, 1017 DW Amsterdam, Postbus 3245, 1001 AA Amsterdam.  (020) 7372704, fax (020) 7372756. Mr. R.A. Veldman, mr. S.H. van den Ende en mr. C. Wiggers.

Mr. F.P.R. Schreuder is per 1-1-2015 werkzaam bij Stek.

Mr. W. Seinen is per 5-1-2015 werkzaam bij Baker & McKenzie Amsterdam N.V.. Nieuw kantoor per 1-1-2015: Van Vliet Advocatuur, Keizersgracht 241, 1016 EA Amsterdam, Postbus 94009, 1090 GA Amsterdam.  (020) 7723224, fax (020) 5248449. Mr. L.R. van Vliet. Nieuw kantoor per 1-1-2015: Cor Goudriaan Advocatuur, Panamalaan 4 M, 1019 AZ Amsterdam.  (020) 7606933, fax (020) 7606938. Mr. C.G.P. Goudriaan Mr. W. Angeren-Van den Elzen is per 1-1-2015 werkzaam bij Brinkhof. Nieuw kantoor per 1-1-2015: Abma Schreurs Advocaten, Tt. Vasumweg 44, 1033 SC Amsterdam.  (088) 4334333, (088) 4331400. Mr. F.W.M. Groot Mr. P.A. van den Brink is per 1-1-2015 werkzaam bij BLIX Advocaten. Mr. L. Ait Youss is per 1-1-2015 werkzaam bij Van Doorne N.V..

Mr. W.F. van der Ven is per 1-1-2015 werkzaam bij Van Doorne N.V..

Mr. C.M.M. Weisenborn is per 11-2015 werkzaam bij Lawyers Alliance. Mr. J.W. Volkers is per 1-1-2015 werkzaam bij Van Doorne N.V.. Mr. C.B. in ’t Veld is per 1-1-2015 werkzaam bij Van Doorne N.V.. Mr. N. Doing is per 1-1-2015 werkzaam bij Baker & McKenzie Amsterdam N.V.. Mr. R.J. Jongeneel is per 1-1-2015 werkzaam bij Taxand Nederland B.V.. Nieuw kantoor per 1-1-2015: Etemadi Advocatuur, Daalwijkdreef 47, 1103 AD Amsterdam Zuidoost.  (020) 8204467, fax (020) 8204468. Mr. Z. Etemadi. Nieuw kantooradres Advocatenkantoor Van der Poel per 5-1-2015: Oude IJselstraat 6 IV, 1078 CM Amsterdam. Mr. F.J.C. Altena is per 5-1-2015 werkzaam bij Rechtstaete Vastgoedadvocaten & Belastingadviseurs B.V.. Nieuw kantooradres AKD per 6-1-2015: Gustav Mahlerlaan 2970, 1081 LA Amsterdam.

Mr. A. van der Ploeg is per 1-1-2015 werkzaam bij Van Doorne N.V..

Nieuw kantooradres Advocatenkantoor Ten Have-Amstelveen per 6-1-2015: Buitenplein 14, 1181 ZB Amstelveen.

Mr. R.R. de Haan is per 1-1-2015 werkzaam bij Norton Rose Fulbright LLP.

Mr. R.S. Pot is per 6-1-2015 werkzaam bij Bakker, Rigter & Lonterman.

Mr. W.M.H. de Werd is per 1-1-2015 werkzaam bij Blauw Tekstra Uding Advocaten.

Mr. F.C.A. Bult is per 6-1-2015 werkzaam bij Clifford Chance LLP.

27

Mutaties Balie

Mr. H.S. van Overklift is per 6-1-2015 werkzaam bij Rutgers Posch Visée Endedijk.

Nieuw postbusnummer Griph law & tax: Postbus 76255, 1070 EG Amsterdam.

Mr. S. Jentjens is per 6-1-2015 werkzaam bij NautaDutilh N.V..

Mr. P.A. Ariëns Kapper is per 13-1-2015 werkzaam bij Bavelaar Advocaten.

Nieuw kantooradres Hamburger Advocatuur per 7-1-2015: Alpen Rondweg 102 d, 1186 EA Amstelveen.

Mr. Q.H. van Vliet is per 13-1-2015 werkzaam bij Loyens & Loeff N.V..

Nieuw kantoor per 1-1-2015: FISHERMAN, Rapenburgerstraat 173, 1011 VM Amsterdam. Mr. Th.C. Visser Nieuw kantoor per 7-1-2015: Advocatenkantoor L.P.B.V., Kabelweg 57, 1014 BA Amsterdam.  (020) 3584253, fax (020) 6232689. Mr. L. Palanciyan. Mr. R.G. Pop is per 7-1-2015 werkzaam bij C.M.S. Derks Star Busmann N.V.. Mr. R.J. Boswijk is per 8-1-2015 werkzaam bij AKD. Nieuw kantooradres Kruijt Legal per 9-12015: Herengracht 545, 1017 BW Amsterdam.  06-47114980. Nieuw kantooradres Advocatenkantoor Bialkowski per 21-1-2015: Overtoom 538 HG, 1054 LL Amsterdam.  (020) 6187643, fax (020) 6187691. Mr. I.C. Blomsma is per 9-1-2015 werkzaam bij Loyens & Loeff N.V.. Mr. R.J. Boswijk is per 8-1-2015 werkzaam bij AKD.Nieuw kantoor per 9-1-2015: Laumen Business Law, De Cuserstraat 93, 1081 CN Amsterdam. ( (020) 8204912. Mr. M.L. Laumen. Nieuw kantoor per 9-1-2015: Roorda Advocaten B.V.: De Lairessestraat 156, 1075 HL Amsterdam.  (020) 2103110, fax (020) 2103119. Mr. P. Roorda en mr. R.N. de Jong. Mr. J.D. Versmissen is per 12-1-2015 werkzaam bij AKD.

28

Mr. A.B. Sixma is per 14-1-2015 werkzaam bij Bergh Stoop & Sanders. Nieuw kantooradres Arslan & Ersoy Advocaten per 15-1-2015: Meer en Vaart 160, 1068 ZZ Amsterdam. Mr. K.R.I. van der Zwan is per 15-1-2015 werkzaam bij Davids Advocaten B.V.. Mr. H. Gornall is per 15-1-2015 als advocaat in dienstbetrekking werkzaam bij Akzo Nobel N.V.. Nieuw kantoor per 16-1-2015: Bloom Lawyers B.V., Willemsparkweg 84 hs., 1071 HL Amsterdam.  (020) 7235000, fax (020) 7235050. Mr. F.I. Fehres en mr. M. Demont. Mr. Y. Amar is per 16-1-2015 werkzaam bij B&A Law. Mr. S. Yildiz is per 16-1-2015 werkzaam bij Eversheds B.V.. Mr. M.F. Schoevaars is per 16-1-2015 werkzaam bij Baker & McKenzie Amsterdam N.V.. Mr. S.L. Langenberg is per 19-1-2015 werkzaam bij Freshfields Bruckhaus Deringer LLP. Nieuw kantooradres Sarolea & Van Seumeren per 21-1-2015: Herengracht 258-266, 1016 BV Amsterdam. Mr. T. Nieuwstadt is per 23-1-2015 werkzaam bij DLA Piper Nederland N.V.. Nieuw kantooradres LAW Advocaten per 29-1-2015: Bilderdijkkade 68, 1053 VN Amsterdam.

Nieuw kantoor per 23-1-2015: Advocatenkantoor Amster, Middenweg 57 a, 1098 AD Amsterdam.  (020) 6851715, fax (020) 6835430. Mr. J.P. Kolkman is per 29-1-2015 werkzaam bij Lexence N.V.. Mr. B. Vos is per 29-1-2015 werkzaam bij Van Doorne N.V.. Mr. M.N.M. Tacke is per 29-1-2015 werkzaam bij Van Doorne N.V.. Nieuw kantooradres Advocatenkantoor Rikken per 1-2-2015: Keizersgracht 241, 1016 EA Amsterdam. Nieuw kantoor per 1-2-2015: Vink Fiscale Advocatuur, Arent Janszoon Ernststraat 595 D5, 1082 LD Amsterdam.  (020) 2402455. Mr. J.F.M. Vink. Mr. M.F. Vermeer is per 1-2-2015 werkzaam bij Rechtstaete vastgoedadvocaten & belastingadviseurs. Nieuw kantoor per 1-2-2015: Bon Legal LLP, Koninginneweg 162 II, 1075 EG Amsterdam.  (020) 2612638, fax (020) 2612639. Mr. G. Reisenstadt, mr. J.R.R. Oevering en mr. W.M. de Bruijn. Nieuw kantoor per 1-2-2015: Gwen Jansen Advocatuur, Shackletonstraat 20 3 hg. 1056 RM Amsterdam, Postbus 56676, 1040 AR Amsterdam.  06-51253550, fax (020) 5248288. Mr. G.A. Jansen. Nieuw kantoor per 1-2-2015: Mr. C. Ravesteijn-Advocaat, Herengracht 166, 1016 BP.  (020) 2260040, fax (020) 2260039. Mr. M.S. Daurer is per 2-2-2015 advocaat in dienstbetrekking bij Cerner Nederland B.V., Prins Bernhardlaan 200, 1097 JB Amsterdam.  06-83641294. Mr. J.T. Hulshoff is per 1-2-2015 werkzaam bij Nexus Advocaten.


Mutaties Balie

Mr. H.W. Kubber is per 4-1-2015 werkzaam bij HDK Advocaten en Fiscalisten.

Nieuw kantoor per 1-2-2015: SOS Advocatuur, 1e Jan v.d. Heijdenstraat 281 3V, 1072 TT Amsterdam, Postbus 55617, 1007 NC Amsterdam.  (020) 4978389. Mr. S.M. Andriesse.

Nieuw kantoor per 2-2-2015: Merit Advocaten, Amstelplein 1, 1096 HA Amsterdam.  (088) 2445666, fax (088) 2445601. Mr. S.G. Francovich.

Nieuw kantoor per 1-2-2015: Wendelgelst Sachse Advocaten, Startbaan 8, 1185 XR Amstelveen.  (020) 6406946. Mr. J. Wendelgelst en mr. H.J. Sachse.

Nieuw kantooradres Biesheuvel Jansen Advocaten per 2-2-2015: Jan van Goyenkade 10, 1075 HP Amsterdam.

Mr. B.E. Verburgt is per 16-2-2015 werkzaam bij Warendorf.

Mr. L.R. Rommy is per 3-2-2015 werkzaam bij Kuijpers & Nillesen Advocaten.

Mr. L van Gijn is per 16-2-2015 werkzaam bij De Roos Advocatuur.

Nieuw kantooradres Marree en Dijxhoorn Advocaten per 3-2-2015: Claude Debussylaan 10, 1082 MD Amsterdam.  (020) 7055408, fax (020) 7055408.

Mr. I.A. Yousef Yengej is per 17-2-2015 werkzaam bij Baker & McKenzie N.V..

Mr. B.I. Kraaipoel is per 1-2-2015 werkzaam bij RESOR N.V.. Mr. T.E. Korff is per 1-2-2015 werkzaam bij Advocatenkantoor Siccama. Mr. K.W.M. Bodewes is per 1-2-2015 werkzaam bij Blumstone. Mr. W. Lever is per 1-2-2015 werkzaam bij Bricks Advocaten. Mr. M.R. Verdoner is per 1-2-2015 werkzaam bij Ross & Woudwijk Advocaten. Mr. S.C. Schaik is per 1-2-2015 werkzaam bij Baker & McKenzie Amsterdam N.V. Mr. P.L. Tjiam is per 1-2-2015 werkzaam bij Simmons & Simmons LLP. Mr. E. Luijendijk is per 1-2-2015 werkzaam bij AD Advocaten. Mr. C.P. Hooft is per 2-2-2015 werkzaam bij Orange Clover Advocaten B.V.. Mr. N. Peters is per 2-2-2015 werkzaam bij Cleber N.V.. Mr. A. Loon is per 2-2-2015 werkzaam bij BLIX Advocaten. Nieuw kantooradres Foxwaldmeister Advocaten per 2-2-2015: Keizersgracht 203, 1016 DS Amsterdam. Mr. K.L. Tienstra is per 2-2-2015 werkzaam bij Baker & McKenzie LLP.

Maart 2015

Nieuw kantooradres Torn N.V. per 16-2-2015: Herengracht 444, 1017 BZ Amsterdam.

Mr. M.A.C. Vilder-van Overmeire is per 3-2-2015 werkzaam bij Kuijpers & Nillesen Advocaten.

Nieuw kantoor per 19-2-2014: DFLS Legal & Tax, Prins Hendriklaan 19, 1075 AZ Amsterdam.  (020) 2270770, fax (020) 2270717. Mr. D. Dresen, mr. P. Fresacher en mr. D. Sturhoofd.

Nieuw kantooradres LINK Advocaten per 4-2-2015: De Ruijterkade 143 II, 1011 AC Amsterdam.

Nieuw kantoor per 19-2-2014: A & M Arbeidsrecht, Sassenheimstraat 68 I, 1059 BL Amsterdam.  06-55790598. Mr. A. Meulenveld.

Mr. M.J. Woodward is per 4-2-2015 werkzaam als advocaat in dienstbetrekking bij Arcadis N.V.

Nieuw kantoor per 19-2-2015: Ceder Advocatuur, Uiterwaardenstraat 119, 1079 BV Amsterdam.  (020) 6138822, fax (020) 40440929. Mr. D.G.M. Ceder.

Nieuw adres Czaar Peter Advocatuur per 11-12015: Lijndenstraat 30 a, 1018 PZ Amsterdam. Nieuw kantoor per 6-2-2015: Kunst Advocatuur en Mediation: Van Noordtkade 20 e, 1013 BZ Amsterdam.  06-21258038. Mr. F.W.Ch. Kunst. Nieuw kantoor per 9-2-2015: Advocatenkantoor Nahar, Blasiusstraat 78 II, 1091 CW Amsterdam. Tel.: 06-81440373. Mr. Z. Nahar. Nieuw kantoor per 9-2-2015: Cramer Pensioen Advocatuur, Javakade 518, 1019 SE Amsterdam.  (085) 4019527, fax (085) 4019529. Mr. A.W. Cramer. Nieuw kantooradres Vink& Partners Legal and Tax per 20-2-2015: Johannes Vermeerstraat 18, 1071 DR Amsterdam.

Mr. R.G.M. van Ekdom is per 6-2-2015 als advocaat in dienstbetrekking werkzaam bij N.V. Nuon Energy: Hoekenrode 8, 1102 BR Amsterdam Zuidoost.  06-50126154. Mr. J. Polman is per 11-2-2015 werkzaam bij Baker & McKenzie N.V.. Mr. J.C. Banz is per 11-2-2015 werkzaam bij Baker & McKenzie N.V.. Mr. M. Almarini is per 11-2-2015 werkzaam bij Baker & McKenzie N.V.. Mr. Y.S. van ’t Hul is per 11-2-2015 werkzaam bij Baker & McKenzie N.V.. Mr. S. Heerings is per 11-2-2015 werkzaam bij Baker & McKenzie N.V..

29

Ordenieuws

Van de Orde

Beleidsregel bestuursrechtelijke handhaving advocatuur De deken van de orde van advocaten in het arrondissement is belast met het toezicht op de advocaten die kantoor houden in zijn arrondissement. Alle weten regelgeving die op een advocaat van toepassing is, is tuchtrechtelijk handhaafbaar. Per 1 januari 2015 kan de deken een beperkt aantal normen ook bestuursrechtelijk handhaven: voor overtreding van één of meerdere van deze normen kan hij een last onder dwangsom en/of een bestuurlijke boete opleggen (artikel 45g, eerste lid, Advocatenwet). Ten behoeve van de rechtszekerheid van de advocaat heeft de deken in dit kader de Beleidsregel bestuursrechtelijke handhaving advocatuur in het arrondissement Amsterdam vastgesteld, waarin invulling wordt gegeven aan de nieuwe handhavingsbevoegdheden van de deken.

deze normen in beginsel bestuursrechtelijk gehandhaafd. Voor 2015 hebben zij de volgende speerpunten vastgesteld: ■

de advocaat beschikt over een advocatenpas (artikel 6.13, eerste lid, Verordening op de advocatuur);

■

de advocaat heeft een stichting derdengelden ter beschikking (artikel 6.21 Verordening op de advocatuur);

■

de advocaat beschikt over een kantoorklachtenregeling (artikel 6.28 Verordening op de advocatuur);

■

de advocaat draagt zorg voor een juiste en volledige informatieverstrekking omtrent de wijze van praktijkuitoefening en omtrent enige vorm van samenwerking (artikel 7.4 Verordening op de advocatuur);

■

de advocaat draagt zorg voor een volledige opdrachtbevestiging (artikel 7.5 Verordening op de advocatuur).

Speerpunten De deken is niet verplicht bij overtreding van een bestuursrechtelijk handhaafbare norm daadwerkelijk bestuursrechtelijk te handhaven: bij het bepalen van de handhavingsmethode (tuchtrechtelijk of bestuursrechtelijk) maakt hij de inschatting welke route in het specifieke geval het meest effectief zal zijn in het beëindigen van de overtreding en/of in het voorkomen dat de overtreding opnieuw plaatsvindt. Wel stellen de dekens jaarlijks een aantal normen vast die als speerpunten gelden voor de bestuursrechtelijke handhaving. Tenzij sprake is van samenloop of bijzondere omstandigheden, wordt overtreding van

De beleidsregel treedt in werking op 31 maart 2015. De volledige beleidsregel vindt u op de website van de Amsterdamse orde en in het Advocatenblad.

Advertentie

Meer dan 25 jaar ervaring

in een nieuw kantoor

Lf

Van der

Loeff familierecht % Advocaten

mr. Clasien van de Pas-Rutgers van der Loeff mr. Bine Spoormans | mr. Joke Uittenhout

De Boelelaan 7 | Amsterdam | www.vanderloeff.nl

30


Prinsengracht 526, Amsterdam TE HUUR KANTOORRUIMTE

kantoor: Van Nijenrodeweg 887 1081 BH AMSTERDAM Tel.: 020 - 6758765 Fax: 020 - 3790244

Uitsluitend ten behoeve van: ZELFSTANDIG GEVESTIGDE

ADVOCATEN

Ca. 170 m2, verdeeld over de 1ste en 2de verdieping, van een prachtig centraal gelegen grachtenpand. Karakteristieke ruimten met hoge plafonds en parket vloeren. In totaal 4 ruime en lichte werkkamers, waarvan 2 met balkon en 1 met toegang tot het dakterras, wachtkamer, keuken, pantry en 2 toiletten.

en KANTOORKOSTENCOMBINATIES verzorgen wij: • • • •

Huurprijs € 3.540,- per maand excl. servicekosten en BTW. Vaste huurtermijn van 5 jaar, mogelijk met jaarlijkse verlenging.

Boekhoudingen, financiële administraties Jaarstukken, ondernemersplannen Belastingzaken, fiscale adviezen Beheer van gezamenlijke praktijkkostenrekeningen

Graag ontvangen wij u voor een bezichtiging: T: 020 540 55 20 E: [email protected]

Vraag vrijblijvend om inlichtingen:

www.colliers.nl

Telefoon: (020) 675 87 65 E-mail: [email protected]

COLOFON Het Amsterdams Balie Bulletin is een uitgave

Adreswijzigingen

Vormgeving en opmaak

van de Amsterdamse Orde van Advocaten en

Bureau van de Amsterdamse Orde van

Seashore Media, Katwijk ZH

verschijnt vier keer per jaar.

Advocaten, Paulus Potterstraat 18,

www.seashore.nl

Jaargang 34, nummer 1, maart 2015

1071 DA Amsterdam Fotografie achtergrondfoto’s

Redactie

Correspondentie-adres Jonge Balie

Tessa Bakker, Benjamin Bijl, Marloes van


den Eeckhout, Yna Heslinga, Flip van Huizen

Stéfanie van Creij

Druk en afwerking

(hoofdredacteur), Yvette Kouwenberg, Floor

p/a Fort Advocaten

Jubels bv, Amsterdam

May, Annelies van Ochten, Soeradj Ramsanjhal

Postbus 70091

www.jubels.nl

en Lara Smeets.

1007 KB Amsterdam www.jongebalieamsterdam.nl

Redactie-adres

Joris van Bennekom, Amsterdam

Oplage 5150 exemplaren

Amsterdamse Orde van Advocaten

Abonnementen

Paulus Potterstraat 18, 1071 DA Amsterdam

Het Amsterdams Balie Bulletin wordt kosteloos

Adverteren in het ABB?

E: [email protected] I: www.baliebulletin.nl

toegezonden aan alle leden van de balie in het

Neem dan contact op met de advertentie-

 (020) 5896000, fax (020) 5896001

arrondissement Amsterdam.

afdeling van het ABB via (020) 589 60 12

ING-rekening NL60 INGB 0007 6090 75,

Extra abonnementen à € 50,– per jaar kunnen

of kijk op www.baliebulletin.nl > adverteren

t.n.v. Amsterdams Balie Bulletin

worden opgegeven bij het redactiesecretariaat.

Maart 2015

31

VU LAW ACADEMY

Prof. mr. Jan Struiksma (docent bestuurs(proces)recht)

Alleen met voldoende kennis kunt u deskundig procedures aangaan en advies geven. www.vula.nl

Probeer jezelf telkens te verbeteren

Recommend Documents