Prinses Elizabethwijk – Enquête over een wijk
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elizabethwijk, op initiatief van Etienne Noël, Schepen van Economie en Tewerkstelling, en met de steun van het Europees programma Doelstelling 2, het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest en het Fonds voor het Grote-Stedenbeleid. Loket voor lokale economie van Schaarbeek
INHOUDSOPGAVE
I.
Inleiding en voorstelling van de Elisabethwijk
II.
De enquête: A. Identificatie van de economische actoren B. Methodologie: -
fase 1: voorafgaande brief fase 2: vragenlijst fase 3: contacten
C. Resultaten van de contacten III. Statistische benadering: A. Profiel van de economische actoren B. De economische actoren en hun wijk C. Diverse gegevens betreffende de economische actoren D. Toekomst van de economische actoren IV. Voornaamste tendensen V.
Pag. 1/ 31
Bijlagen
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
I. Inleiding en voorstelling van de Elisabethwijk Voorafgaande opmerking: deze inleiding is gebaseerd op de nota die ons welwillend werd verstrekt door het Bureau Aries dat de studies verricht met betrekking tot het wijkcontract dat momenteel wordt uitgewerkt. De Prinses Elisabethwijk strekt zich uit van de Lambermontlaan tot de Zénobe Grammestraat en van de spoorweg tot de Giraudlaan en de Jean Jaurèslaan. De wijk is opgebouwd rond het Prinses Elisabethplein (waar 6 straten samenkomen) en is tamelijk geïsoleerd, in het bijzonder door de aanwezigheid van onmiskenbare stedelijke barrières, met name de Lambermontlaan en het spoorweggebied. De wijk bestrijkt een oppervlakte van ongeveer 20 hectare; ze is hieronder weergegeven op een kaart die ons welwillend ter hand werd gesteld door het Bureau Aries.
Er worden in deze wijk drie buurten onderscheiden: -
Pag. 2/ 31
De buurt "Monplaisir" (tussen de Monplaisirlaan en de Prinses Elisabethlaan), een dicht bevolkte en dicht bebouwde buurt. De gebouwen dateren van het begin van de 20ste eeuw, de straatjes zijn smal. Deze buurt is gelegen in het benedendeel van de gemeente, langs de spoorweg. De enige belangrijke handelspool van de perimeter, de Prinses Elisabethlaan, begint een verouderd karakter te vertonen.
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
-
De buurt "Zola" (tussen de Prinses Elisabethlaan en de Huart Hamoirlaan). De bebouwing in deze buurt is burgerlijker maar van dezelfde periode als in “Monplaisir”. De straten zijn breed, beplant en goed verlicht. De geografische ligging (hogergelegen buurt) zorgt voor een ruimere en aangenamere omgeving, waar ook vrij veel leven is.
-
De buurt “Piquart” (tussen de Rodenbachlaan en de Jean Jaurèslaan). In deze buurt is een deel van de gebouwen van recentere datum (jaren 50-70). Ook hier treft men brede, beplante en goed verlichte lanen aan. Deze buurt is rustig en ligt aan de rand van het Walckierspark.
De tussen twee buurten (Monplaisir en Zola) gelegen Prinses Elisabethlaan vormt de enige handelsas in de wijk. Bij de analyse van de bestaande feitelijke toestand werd evenwel vastgesteld dat deze handelspool aan dynamiek verliest. De benedenverdieping van verschillende handelspanden staat al maanden leeg. * * * Op verzoek van de schepen Etienne Noël, heeft het Lokaal Economieloket van Schaarbeek een beschrijving gemaakt van de toestand van de economische actoren in het kader van het toekomstige wijkcontract. Het heeft bovendien de realiteit op het terrein onderzocht om een zo realistisch mogelijk beeld te geven van de economische actoren die er werkzaam zijn. Het Loket heeft zich persoonlijk gericht tot elke economische actor in de Elisabethwijk en de voorkeur gegeven aan persoonlijke contacten, met de vraag aan elkeen om zijn mening over de wijk te kennen te geven, met de bedoeling: -
Pag. 3/ 31
de aandacht te vestigen op de sterke punten en op de zwakke punten waaraan moet worden gewerkt, de verwachtingen, behoeften en/of oriëntaties van elkeen vast te stellen, en de economische toestand van deze wijk te belichten.
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
II. De enquête: De bij de enquête betrokken straten zijn die afgebakend in het kader van het bovengedoelde wijkcontract, met name: -
Monplaisirlaan nr. 77 - 91
-
E. Zolalaan nr. 2 - 60
-
G. Garnirstraat nr. 3 - 25
-
G. Rodenbachlaan nr. 6 - 61
-
M. des Ombiauxstraat nr. 4 - 23
-
Z. Grammelaan nr. 9 – 79
-
M. Roosstraat nr. 42 - 58
-
Jean Jaureslaan nr. 40 - 50
-
Lambermontlaan nr. 46 - 110
-
A. Sniedersstraat nr. 23 - 44
-
N. Defrecheuxstraat nr. 15 - 35
-
Anatole Francestraat nr. 8 - 69
-
E. Verhaerenlaan nr. 6 - 41
-
Kolonel Picquartlaan nr. 11 - 81
-
Y. Gilkinstraat nr. 1 - 9
-
Prinses Elisabethlaan nr. 67 - 178
-
Albert Giraudlaan nr. 15 - 52
A. Identificatie van de economische actoren Door middel van een deur-aan-deuractie in de betrokken straten heeft het Lokaal Economieloket van Schaarbeek op het terrein een inventaris opgemaakt van de economische actoren die in de betrokken perimeter gevestigd zijn. Op die manier werden in de wijk 127 economische actoren geïdentificeerd, waarvan we hierna de gedetailleerde inventaris per activiteit weergeven:
Pag. 4/ 31
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
@handel makelaarskantoren algemene voeding – kruidenierswaren algemene voeding – groothandel architect socio-culturele verenigingen verzekeringen – leningen – bank – vertaling – financiële diensten audiovisuele media – evenementen - reclame – grafisch ontwerp advocaten groothandel in juwelen hout – ramen – schrijnwerk slagerijen bakkerijen takakswinkel telefooncellen cafés herenkapper computerhandel boekhouder bouwbedrijf tandarts kleinhandel parfumerie verdeler van farmaceutische producten drogisterij uitgeverij – drukkerij Totaal
Pag. 5/ 31
1 2 4 1 1 4
taxi-uitbaters fabrikanten van farmaceutische producten horecabenodigdheden landmeter groothandel – bouwmaterialen kleding
4 1 1 1 6 1
5
onroerend goed
1
8 7 1 1 2 4 1 4 3 1 1
lichte industrie ambulant kinesitherapeut rusthuis en paramedische activiteiten materieel voor tandprothesen geneesheren wijnhandelaars reiniging groothandel optiek apotheker restauratie en degustatiesalon diensten aan ondernemingen, marktonderzoeken, boekhouding, … bemiddelings- en opleidingsdiensten computerbedrijf stomerij – wasserij hondenverzorging wegvervoer auto, auto/motormechanica – carrosserie
1 1 1 6 1 8 1 5 1 1 2
1 6 1 1 1 1 4
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
4 1 1 2 1 1 8 127
B. Methodologie Fase 1: voorafgaande brief Vóór de uitvoeringsfase op het terrein, bleek het raadzaam om alle economische actoren van de Elisabethwijk te informeren over het geplande onderzoek, hen de motivatie ervan kort uit te leggen en hen om hun medewerking te verzoeken. Hiertoe werd hen begin mei 2004, dus twee weken vóór de eerste contacten, een brief toegestuurd. Fase 2: de vragenlijst Steunend op de ervaring met vroeger verrichte wijkonderzoeken en op het advies van verschillende specialisten, werd een vragenlijst opgesteld. Deze vragenlijst is vooral praktisch gericht; ze bevat duidelijke en eenvoudige vragen die kunnen worden beantwoord door vakjes aan te kruisen of te schrappen (;), open vragen worden alleen gebruikt om bijkomende elementen van antwoord te verkrijgen naast de voorgestelde reeks antwoordmogelijkheden. Toen ze was afgewerkt werd de vragenlijst (bijlage 1 bij deze enquête) opgestuurd naar de hierboven geïdentificeerde actoren, eind mei 2004. Fase 3: de contacten Etienne Noël had erop aangedrongen dat het onderzoek niet uitsluitend schriftelijk zou gebeuren maar dat er ook ontmoetingen zouden worden georganiseerd. Bij de enquête op het terrein werden verschillende types contacten gelegd: -
Ontmoeting van economische actoren op de plaats van hun activiteit, voorstelling van de enquête, uitleg van het doel ervan en invullen van de vragenlijst. Op die manier werd tewerk gegaan bij 35,82 % van de economische actoren die aan de enquête hebben deelgenomen.
-
Zelfde benadering als hierboven, behalve dat de vragenlijst werd achtergelaten en op een latere datum opgehaald (7,46 % van de ondervraagde economische actoren). Deze procedure was nodig wegens de onvoldoende beschikbaarheid van sommige ondervraagden op het ogenblik van het bezoek.
-
In sommige gevallen moest men verschillende keren terugkeren en/of een afspraak maken om de ingevulde vragenlijst op te halen of ze samen met de economische actor in te vullen (52,24 % van de ondervraagde economische actoren).
-
Een aantal vragenlijsten werd naar behoren ingevuld met de post teruggestuurd (4,48 % van de ondervraagden, vooral geneesheren).
Pag. 6/ 31
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
Deze persoonlijke contacten met de verschillende economische actoren werden over het algemeen zeer goed gezien en hebben geleid tot zeer gerichte verzoeken om tussenkomst en/of bijstand aan het Loket, met name op het niveau van de regularisatie van de toegang tot het beroep, adviezen betreffende huurcontracten en juridische zaken.
C. Resultaten van de contacten De contactname met de 127 geïdentificeerde handelszaken en bedrijven heeft de volgende resultaten opgeleverd: In 20 gevallen kon geen contact worden gelegd (15,75 %), en dit om de volgende redenen: -
5 verhuizingen tussen de datum van afgifte van de vragenlijst en 31 augustus 2004; 8 stopzettingen van activiteit in diezelfde periode (6,30 % van 127); 2 vereffeningen in diezelfde periode (1,57 % van 127); 1 aangekondigde stopzetting van activiteit (0,78 % van 127); 3 bestemmingswijzigingen (2,36 % van 127). 1 ongekende onderneming (0,79 % van 127).
Er werden 107 contacten gelegd (84,25 % van 127) en die hebben geleid tot: -
67 naar behoren ingevulde vragenlijsten (of 62,62 % van de gelegde contacten); 21 weigeringen om de vragenlijst in te vullen (19,63 % van de contacten); 19 contacten zonder gevolg (17,76 % van de contacten)
Redenen van de weigering: -
10 economische actoren (9,35 % van de gelegde contacten) hebben beleefd geweigerd om te antwoorden om redenen van vertrouwelijkheid; 10 economische actoren (9,35 % van de contacten) hebben verklaard niet betrokken te zijn; 1 economische actor (0,93 % van de contacten) heeft principieel en brutaal iedere toenadering vanwege het Loket geweigerd.
Redenen van de zonder gevolg gebleven contacten: -
herhaalde afwezigheid, bij 19 economische actoren (17,76 % van de gelegde contacten)
Op basis van het voorgaande kan het aantal actieve economische actoren in de Prinses Elisabethwijk op 31 augustus 2004, worden vastgesteld op 88 (107 – 19). Het bereikte antwoordpercentage van meer dan 60 % (67 antwoorden op 107 contacten) kan als zeer behoorlijk worden beschouwd voor dit type onderzoek en levert beslist een zeer representatief beeld van de meningen, wensen en zorgen van de economische actoren in de perimeter van de Elisabethwijk, die op 31 augustus 2004 gelokaliseerd zijn als volgt:
Pag. 7/ 31
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
INVENTARIS PER STRAAT IN DE PERIMETER PRINSES ELISABETHWIJK STRAAT
Aan t.
MONPLAISIRLAAN
5
STRAAT
Aan t.
GEORGES RODENBACHLAAN
10
RECLAMEBUREAU
2
VERKOPER VAN INDUSTRIELE WASMACHINES
1
VERDELER VAN LUCHTCOMPRESSORS
1
TAXI-EXPLOITATIE
1
GROOTHANDELAAR IN HOUTBEWERKINGSMACHINES
1
3
VERKOOP VAN CD’S EN NL TIJDSCHRIFTEN VIA INTERNET
1
GARAGE GROOTHANDELAAR IN MEDISCH MATERIEEL (FARMACIE)
2
GRAFISCH ONTWERP
1
1
RUSTHUIS
1
1
ONGEKEND
1
2
FILMPRODUCTIE
1
GEORGES GARNIRSTRAAT PODOLOOG GARAGE MAURICE DES OMBIAUXSTRAAT
1
SPOORWEGCONSTRUCTIE
1
VERTALER
1
MAKELAARSKANTOOR
1
MAX ROOSSTRAAT EUROPEES CENTRUM VOOR SOCIOCULTURELE BETREKKINGEN
3
CAFE
1
1
ORGANISATIE VAN EVENEMENTEN
1
TELEFOONCEL – INTERNET
1
VERPAKKING VOOR GENEESMIDDELEN
1
AFBOUW - BOUWWERKEN
1
KREDIETMAKELAAR
1
3
RECLAMEBEHANDELING
1
ALGEMENE VOEDING
1
GROOTHANDEL IN HORLOGES EN JUWELEN
1
GENEESHEER
2
GROOTHANDEL SANITAIR
1
NICOLAS DEFRECHEUXSTRAAT ALGEMENE VOEDING – GROOTHANDEL
2
VZW ACTION SOCIALE (Socio-culturele activiteiten)
1
SPLENDEUR DU MONDE (Socio-culturele activiteiten)
1
BAKKERIJ
1
8
BOUWWERKEN
5
ADVOCATEN
5
UITGEVERIJ
1
HORECABENODIGDHEDEN (Restauratie)
1
PARAMEDISCHE DIENSTEN
1
VERTAALDIENST
1
GENEESHEER
1
BUS-AAN-BUSVERDELING
1
1
WIJNHANDELAAR
1
1
SCHOONMAAKBEDRIJF
2
LAMBERMONTLAAN
EMILE VERHAERENLAAN
Y. GILKINSTRAAT FINANCIELE DIENSTEN ALBERT GIRAUDLAAN
ZENOBE GRAMMELAAN
1
JEAN JAURESLAAN
AUGUSTE SNIEDERSSTRAAT
3
ANATOLE FRANCESTRAAT
9
8
4
5
ALGEMENE VOEDING
1
BOEKHOUDER
1
AUTO-IMPORT
1
KINESITHERAPEUT
1
TAXI-EXPLOITATIE
1
BINNENSCHRIJNWERK
1
25
WEGVERVOER
1
MAKELAARSKANTOOR
1
GROOTHANDEL OPTIEK
1
ALGEMENE VOEDING
2
JEUGDKRING (Socio-culturele activiteiten)
1
STUDIEBUREAU
1
SLAGERIJ – VLEESWAREN
1
RECLAMEDECORATIE UITHANGBORD
1
BAKKERIJ – PATISSERIE
3
TAXI-EXPLOITATIE
1
TELEFOONCELLEN
3
GARAGE
1
TANDHEELKUNDIG CENTRUM
1
LANDMETER
1
CAFE
1
WIJN- EN TAKAKHANDEL
1
VOETBAL FANCLUB (Socio-culturele activiteiten)
1
GENEESHEER
1
GARAGE – CARROSSERIE
1
INDUSTRIELE REINIGING
1
DOE-HET-ZELF GROOTHANDEL
1
VERKOOP COMPUTERTOESTELLEN
1
ALGEMENE GENEESKUNDE
1
APOTHEKER
1
PRINSES ELISABETHLAAN
Pag. 8/ 31
KOLONEL PICQUARTLAAN
EMILE ZOLALAAN RECLAMEBUREAU
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
9
8 1
PRINSES ELISABETHLAAN (vervolg) VERKOPER VAN MOTORONDERDELEN HERENKAPPER
EMILE ZOLALAAN (vervolg) 1
ADVOCAAT
1
1
DRUKKERIJ
1
THEE- EN DEGUSTATIESALON
1
INGENIEUR
1
WASSERIJ
1
GENEESHEER
1
SANDWICHBAR
1
DRY CLEANING
1
ZONNETENTEN
1
INDUSTRIELE REINIGING
1
HONDENVERZORGING
1
ARCHITECT
1
Totaal
107
N.B.: de economische actoren zonder voorraad zijn in het groen aangeduid.
De eerste conclusie die men kan trekken is dat elke straat van de perimeter een of meerdere economische actoren telt en sociale, residentiële en commerciële en/of praktische aspecten verenigt.
Pag. 9/ 31
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
III. Statistische benadering De statistische gegevens betreffende elk van de punten in de vragenlijst worden onderverdeeld in 4 groepen: A. Profiel van de economische actoren: rechtsvorm, jaren aanwezigheid in de wijk, aantal werknemers, omzet, voorraad, … B. De economische actoren en hun wijk: toegang, verkeer, parkeren, veiligheid, netheid, stratennet, straatverlichting, onderhoud van gebouwen, … C. Diverse gegevens betreffende de economische actoren: boekhouding, elektronische betaling, kennis van gemeentelijke diensten voor tewerkstelling, opleiding, financiële en economische bijstand, Activa plan, uitzendkrachten, … D. Toekomst van de economische actoren: comité van handelaars, steun aan toekomstige initiatieven voor herwaardering van de wijk, behoud of vertrek van economische actoren in de wijk, verwachtingen, …
A. Profiel van de economische actoren N.B.: vanaf dit stadium zijn alle cijfers betreffende de Elisabethwijk (“de perimeter”) gebaseerd op de resultaten van de enquête en hebben ze dus betrekking op de economische actoren die hebben geantwoord op de vragenlijst van het Loket. De perimeter wordt gekenmerkt door een overwegende aanwezigheid van dienstenbedrijven (26,77 %) en kleinhandelaars (24,41 %) die meer dan 51 % van de geïnventariseerde economische actoren vertegenwoordigen, tegenover 19,69 % KMI’s en 14,96 % vrije beroepen. De economische actoren van de perimeter vertegenwoordigen 1 % van het totaal op gemeenteniveau en wijden zich aan de volgende activiteiten:
Pag. 10/ 31
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
Activiteiten van de economische actoren van de Elisabethwijk
transport routier teinturerie - salon lavoir service d'intervention et de formation
1 1
fabricants de produits et articles pharmaceutique
habillement
matériel pour prothèse dentaire
négociant en vins
optique en gros
restauration et salon de dégustation
1
alimentation générale – épiceries
architecte
assurance – prêts – banque – traduction service financier
avocats
bois – châssis – menuiserie
boulangeries
cabines téléphoniques
coiffeur hommes
comptable
dentiste
distributeur en produits pharmaceutique
édition - imprimeries
géomètre
industrie légère
kinésithérapeute
1
@commerce
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk Pag. 11/ 31
1 1 1 1 1 1 1
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
5 5
2 2 2 2
4 4 4 4 4 4 4
6 6 6
8 8 8
7
3
9 8 7 6 5 4 3 2 1 0
Onmiskenbare nummer 1 in de lijst van meest voorkomende vormen voor de uitoefening van de activiteiten, is de natuurlijk persoon, goed voor meer dan 61 % van de rechtsvormen aangenomen door de economische actoren in de perimeter.
Nombre
Agents économiques - Quartier Elisabeth 41
45 40 35 30 25 20 15 10 5 0
11
Personnes physiques
7
SPRL
SA
3
3
Formes diverses
Sociétés 1 personne
1
1
ASBL
Coopératives
Structure juridique
Het in de perimeter overwegende type activiteiten (kleinhandel en diensten) en de quasi afwezigheid van industriële activiteiten verklaren waarom minder dan 40 % van de economische actoren handelen in de hoedanigheid van rechtspersoon. Wat dit specifieke punt betreft, sluit deze enquête niet aan bij vroegere bevindingen van het Loket in het kader van andere onderzoeken en bij de gemiddelden vastgesteld voor de volledige gemeente. Ook wijkt de procentuele voorstelling van deze waarnemingen op het niveau van de perimeter af van de statistische cijfers op gemeentelijk niveau, waar een relatieve meerderheid zelfstandigenstatuten – natuurlijke personen – vrije beroepen inbegrepen, sedert enkele jaren achteruitgaat ten gunste van de BVBA (toename van het aantal BVBA’s met 400 eenheden in 2 jaar tijd tegenover een toename van het aantal natuurlijke personen met 169 in dezelfde periode). Agents économiques - Quartier Elisabeth - % 70,00%
61,19%
Pourcentage
60,00% 50,00% 40,00% 30,00%
16,42%
20,00%
10,45% 10,00%
4,48%
4,48%
Forme diverses
Sociétés 1 personne
1,49%
1,49%
ASBL
Coopératives
0,00% Personnes physiques
SPRL
SA
Structure juridique
Pag. 12/ 31
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
Tot slot zou het profiel van de economische actoren van de perimeter niet volledig zijn als we geen melding maken van de geïnventariseerde vrije beroepen . De perimeter telt 19 economische actoren die een vrij beroep uitoefenen (1,97 % van alle vrije beroepen geregistreerd voor het grondgebied Schaarbeek – 867) waaronder 8 geneesheren (op een totaal van 505 in de hele gemeente), 7 advocaten (op een gemeentelijk totaal van 190) en 1 tandarts (op een gemeentelijk totaal van 67). Onder die vrije beroepen bevinden zich noch revisoren noch deurwaarderskantoren. Om het profiel van de economische actoren te vervolledigen, dient de bestaansduur van de ondernemingen en de leeftijd van de ondernemers, de ontwikkeling van hun onderneming (omzet, opslagcapaciteit, …), hun houding ten aanzien van tewerkstelling en de toestand van hun onroerend goed te worden bekeken. Bestaansduur van de ondernemingen Op basis van de vraag sinds hoe lang de economische actoren in de perimeter hun beroepsactiviteiten uitoefenen, kan de volgende tijdskaart worden getekend:
Durée d'activité des agents économiques
14,93%
19,40% DE 1 MOIS A 1 AN DE 2 ANS A 5 ANS DE 6 ANS A 10 ANS
20,90%
DE 11 ANS A 20 ANS
29,85%
DE 21 ANS A 30 ANS
14,93%
De ondernemingen in de perimeter werden recent opgericht: bijna 50 % van die ondernemingen werd opgericht in de voorbije 5 jaar, en hun gemiddelde bestaansduur op 31 augustus bedroeg 9 jaar.
Pag. 13/ 31
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
Leeftijd van de economische actoren Even opmerkelijk is de leeftijdspiramide van de economische actoren in de perimeter, waarvan de verdeling hieronder wordt weergegeven. Vastgesteld wordt dat de leeftijdsgroep van 30 – 50 jaar meer dan 70 % van de economische actoren vertegenwoordigt; de gemiddelde leeftijd bedraagt 42,49 jaar.
PERSONNES ENTRE 20 ET 29 ANS 3% 2%
17%
PERSONNES ENTRE 30 ET 39 ANS
7%
PERSONNES ENTRE 40 ET 49 ANS 36% 35%
PERSONNES ENTRE 50 ET 59 ANS PERSONNES ENTRE 60 ET 75 ANS PERSONNES ENTRE 76 ET 80 ANS
Houding van de economische actoren ten aanzien van tewerkstelling Het tewerkstellingsvolume is opmerkelijk: het onderzoek wijst op een totaal van 552 werknemers, waarvan 235 in dienst zijn van dezelfde onderneming. Als we de statistische impact van die ene onderneming uitsluiten, bedraagt het gemiddelde wat betreft de tewerkstelling in de perimeter 4,8 werknemers per onderneming.
Pag. 14/ 31
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
Deze werknemers hebben de volgende hoedanigheid:
EMPLOYÉS NIVEAU HUMANITÉ EMPLOYÉS NIVEAU GRADUAT
1,27% 0,18% 16,85%
9,60% 13,95%
EMPLOYÉS NIVEAU UNIVERSITAIRE OUVRIERS QUALIFIES
37,86%
20,29%
OUVRIERS NON QUALIFIES APPRENTIS RESPONSABLE
Het potentieel voor professionele integratie van de jongeren van de wijk in de ondernemingen in de onderzochte perimeter is quasi nihil. Een zeer grote meerderheid van de economische actoren (71,64 %) weigert om een stageplaats te bieden aan jongeren die een beroepsopleiding volgen, en dit om twee redenen: -
De kleine ondernemingen hebben niet de nodige onthaalstructuur noch de financiële draagkracht om de kosten die voortvloeien uit de aanwerving van personeel te dragen. (51,18 %);
-
De grootste onderneming heeft haar eigen opleidings- en wervingsprogramma dat ze toepast met perfecte kennis van de mogelijkheden binnen de perimeter. Evolutie van de ondernemingen Omzet van de economische actoren
Op nationaal niveau en gecorrigeerd om rekening te houden met de seizoensinvloeden (bron: Federale regering – Nationaal Instituut voor de Statistiek), vertoont de omzetindex in de sector handel en diensten een stijging met 1,4 % of opgesplitst, een stijging met 2 % in het Vlaamse Gewest, een daling met 2,5 % in het Waalse Gewest en een lichte stijging voor Brussel-Hoofdstad (0,6 %). De gegevens uit de databank van Euro DB (versie van juli 2004) geven de totale omzet in Schaarbeek voor alle activiteiten samen en BUITEN GROTE GECONSOLIDEERDE GROEPEN ZOALS CARREFOUR OF D’IETEREN, goed voor 4.353.784.721 €, of - een daling met 2,71 % sedert juli 2003 op gemeentelijk niveau,
Pag. 15/ 31
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
- een gemiddelde omzet per economische actor van de gemeente (12.661) van 343.873,68 €; een daling met 8,66 % sedert juli 2003 op gemeentelijk niveau. Hoe is de situatie in de perimeter “Elisabethwijk”? Slechts 20 ondervraagden waren bereid om te antwoorden op de vraag naar de door de onderneming gerealiseerde omzet. Op die basis kan men onmogelijk een totale omzet voor de perimeter bepalen. De 20 ondernemingen die hebben geantwoord bereiken evenwel een gecumuleerde omzet van 4.122.500,00 €. De omzet van deze ondernemingen bedraagt dus gemiddeld 206.125,00 €. Op basis van dit gemiddelde wordt aangenomen dat de omzet in de perimeter meer dan 20 miljoen euro zou kunnen bedragen. De verdeling van de bekendgemaakte omzetcijfers is als volgt:
10,00%
20,00%
25,00%
15,00% 5,00% 15,00%
10,00%
Inférieur à 25.000 Euros
De 25 à 50.000 Euros
De 50 à 100.000 Euros
De 100.00 à 150.000 Eiros
De 150.000 à 200.000 Euros
Plus de 200.000 Euros
Plus de 500.000 Euros
Dit gewogen gemiddelde in de perimeter blijkt aanzienlijk lager dan de hierboven bepaalde gemiddelde omzet voor alle economische actoren in de gemeente. Bij 33,33 % van de economische actoren is de omzet stabiel; 20 % van de economische actoren klagen over een daling van de omzet sedert enkele jaren, die kan gaan tot 15 à 30 % (gemiddeld 27,50 %). Om deze vermindering van hun activiteiten te verklaren, voeren de economische actoren verschillende redenen aan. De voornaamste reden die wordt aangevoerd is de economische conjunctuur (20 %), gevolgd door uiteenlopende factoren die elk 10 % van de antwoorden van de ondervraagde economische actoren vertegenwoordigen, bijvoorbeeld de duur van de vakantie over het jaar, oneerlijke concurrentie, delokalisatie, onvoldoende onderhoud van de gebouwen en aantal vreemdelingen. 46,67 % van de economische actoren registreren een omzetstijging. Belangrijkste redenen voor deze positieve evolutie zijn volgens de actoren:
Pag. 16/ 31
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
5,88%
5,88%
5,88% 5,88%
35,29%
11,76% 11,76%
17,65%
réglementation de la concurrence qualité des services à la clientèle agrandissement des surfaces de vente approche de nouvelles technologies
grande diversification des produits investissement effectués stratégie commerciale améliorée qualité de gestion du commerce
Er dient opgemerkt dat: -
8,96 % van de economische actoren geen antwoord kon geven op deze vraag (oprichting van de onderneming in 2004);
-
meer dan 60 % van de economische actoren niet heeft willen antwoorden op deze vraag. Voorraden van de economische actoren
Uit het onderzoek is gebleken dat de evolutie van de goederenvoorraad niet gelijkloopt met de evolutie van de omzet. Dit wordt duidelijk gemaakt door de onderstaande grafiek. Voorraadtoestand van de economische actoren:
36,21%
37,93%
STOCK STABLE HAUSSE DIMINUTION SANS STOCK
12,07%
Pag. 17/ 31
13,79%
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
Analyse: -
54,21 % van de economische actoren die hebben geantwoord werken met een voorraad.
-
37,93 % daarvan heeft een stabiele voorraad;
-
13,79 % van die economische actoren maken melding van een gemiddelde vergroting van hun voorraad in de orde van 32 %;
-
Bij 12,07 % van de economische actoren wordt een daling van de voorraad opgetekend die wordt geschat op ongeveer 50 %.
Hierbij dient onderstreept dat 36,21 % van de economische actoren, rekening houdend met de aard van hun activiteiten (diensten), verklaren geen voorraad te hebben. De economische actoren zonder voorraad zijn in de listing per straat op pagina 8 in het groen aangeduid. Uit het onderzoek is eveneens gebleken dat de voorraden vooral worden opgeslagen op de plaats van uitbating van de activiteit van de economische actoren: Opslagplaats in uw zaak in een opslagplaats buiten uw zaak in een opslagplaats buiten Schaarbeek
% 90% 2,50 % 7,50 %
Een andere meldenswaardige vaststelling is dat een grote meerderheid van de economische actoren hun voorraad financieren met eigen middelen en dat gewaarborgde kredieten slechts een heel klein aandeel van de financieringswijzen vertegenwoordigen (totaal aantal kredieten: 26).
6,12% Fonds propres 48,98% 44,90%
Pag. 18/ 31
Crédit sur notoriété (bancaire ou fournisseur) Crédit assorti de garanties (fonds de commerce)
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
Een laatste punt in verband met de voorraadtoestand in de Elisabethwijk, is de vaststelling dat: -
72,92 % van de economische actoren zich bij hun leveranciers bevoorraden naar gelang de behoefte;
-
22,92 % op regelmatige tijdstippen leveringen ontvangt;
-
14,16 % werkt met een geautomatiseerd systeem van voorraadramingen. Toestand van het onroerend goed
Opgemerkt wordt dat slechts een minderheid van de economische actoren van de perimeter eigenaar is van zijn exploitatiezetel (40,35 %) en dat de meesten (meer dan 70 %) er ook niet wonen. 48,65 % van de economische actoren zijn eigenaar van hun woning (42,11 % te Schaarbeek) en 8,11 % van de economische actoren die eigenaar zijn van hun exploitatiezetel stellen het gebouw gedeeltelijk te huur. Uit het voorgaande kan worden afgeleid dat een groot deel van de economische actoren “tweevoudig eigenaar” is en dat verschillende actoren-huurders eigenaar zijn van andere goederen dan de exploitatiezetel die zij huren. Grenzend aan de spoorweg, is de Elisabethwijk georiënteerd op de gemeente en van het stedelijke type; ze bevat exploitatieruimten van verschillende grootte:
4,65%
6,98% 30,23%
23,26%
13,95%
Pag. 19/ 31
6,98%
13,95%
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
DE 40 À 59 M² DE 60 À 99 M² DE 100 À 149 M² DE 150 À 249 M² DE 250 À 1000 M² DE 1000 M² A 1999M² PLUS DE 2000 M²
Deze verschillende oppervlakten hebben de volgende bestemmingen:
BUREAUX COMMERCES
1,84% 6,13%
4,29%
7,36%
26,99%
DÉPÔTS HABITATIONS ATELIERS
17,17% 10,43%
25,77%
JARDINS ZONE PROPRE DE STATIONNEMENT HANGARS
Waardering van de werkplaats door de economische actoren -
40 % van de economische actoren vinden dat hun gebouw (zetel van hun exploitatie) in perfecte staat is;
-
48,57 % van hen vinden hun gebouw (exploitatiezetel) in goede staat met misschien een of ander klein opknapwerkje;
-
8,57 % vindt dat het gebouw (exploitatiezetel) grondige vernieuwingswerken nodig heeft.
52,63 % van de economische actoren hebben in de voorbije 20 jaar verbouwingswerken laten uitvoeren (zonder renovatiepremie) en 38,46 % van hen overwegen renovatiewerken op korte termijn. De economische actoren hebben zonder restrictie geantwoord op de vragen betreffende dit aspect van hun activiteiten en ter illustratie van deze antwoorden is in bijlage 2 een door het Loket gemaakte fotoreportage opgenomen. De gebouwen in de perimeter zijn gemiddeld 50,5 jaar oud; gebouwd in de periode tussen 1900 en heden.
Pag. 20/ 31
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
B. De economische actoren en hun wijk De economische actoren en het algemeen beeld van de wijk Bij de voorstelling van dit onderzoek is het nuttig gebleken om eerst het algemeen beeld dat de economische actoren hebben van hun wijk te schetsen en dit beeld vervolgens te verfijnen door nader in te gaan op bepaalde bijzondere aspecten. De antwoordelementen zijn het resultaat van open vragen met meervoudige antwoordmogelijkheden, met het doel de realiteit zoals die door de actoren op het terrein wordt ervaren, zo goed mogelijk weer te geven. Positieve punten van de Elisabethwijk in de ogen van de economische actoren: 35,00% 30,00%
29,17% 23,33%
25,00%
18,33%
20,00%
17,92%
15,00% 7,92%
10,00%
2,50%
5,00%
0,83%
0,00% Propreté
Sécurité
Calme
Trottoirs en bon état
Agréable
Voirie en bon état
Convivialite
Negatieve punten van de Elisabethwijk in de ogen van de economische actoren: 30,00% 25,00%
24,01%
23,02%
20,00%
18,07%
15,00%
12,62% 8,42%
10,00%
5,94%
5,45%
5,00%
2,48%
0,00% L'éclairage public
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
La voirie
Les trottoirs
L'absence d'entretien d'immeubles
L'image de la commune
Le parking
L'insécurité
La saleté
Pag. 21/ 31
Deze visie van alle economische actoren van de perimeter: -
vertoont veel gelijkenissen met de aspecten van de perimeter aangestipt door de vrije beroepen: Negatieve elementen van de perimeter volgens de vrije beroepen
Positieve elementen van de perimeter volgens de vrije beroepen Straten in goede staat Trottoirs in goede staat Aangenaam Gastvrijheid Veiligheid
23,53% 23,53% 17,65% 17,65% 17,65%
Parkeergelegenheid Vuil Onveiligheid Staat van de straten Staat van de trottoirs Kwaliteit van de straatverlichting
21,05% 21,05% 21,05% 15,79% 15,79% 10,53%
Rust
11,76%
Slecht onderhouden gebouwen
10,53%
Netheid
11,76%
Beeld van de gemeente
5,26%
Het gebrek aan netheid en de onveiligheid blijken voor deze groep economische actoren de negatiefste punten in de perimeter; als positieve aspecten worden vooral de goede toestand en de charme (in ruime zin) genoemd. -
bevat immateriële elementen zoals “rustig, aangenaam en gastvrij” aan de positieve kant en “beeld van de gemeente” aan de negatieve kant. Exploitatievoorwaarden van de economische actoren in de perimeter
83,93 % van de economische actoren vindt de algemene exploitatievoorwaarden van hun activiteit goed, tegenover 16,07 % die ze slecht vinden. De analyse van de negatieve meningen over de exploitatievoorwaarden is vrijwel anekdotisch, met niet meer dan 2 vermeldingen per post: 9,09%
9,09%
18,18% Perte de chiffres d'affaires
9,09%
Saleté des rues Insécurité Concurrence déloyale
9,09% 9,09%
18,18% 18,18%
Perte de la clientèle Atelier trop petit sens de circulation Gestion du personnel
De externe elementen (vuil, onveiligheid en verkeersrichting) zijn goed voor 45,45 % van de zorgpunten die aan de oorsprong liggen van de negatieve standpunten maar vertegenwoordigen slechts 5 antwoorden van de ondervraagde actoren.
Pag. 22/ 31
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
Er moet met deze opinies rekening worden gehouden maar er dient onderstreept dat ze nauwelijks meer dan 16 % van de economische actoren van de wijk zoals boven vermeld vertegenwoordigen. De economische actoren ten opzichte van hun klanten De klanten van de economische actoren van de Elisabethwijk zijn overwegend Brusselaars (55,29 %) en vertonen een zekere beweging; de meerderheidsgroep bevat een aandeel lokale klanten van 27,06 %. De clientèle uit de wijk en op doortocht – die overwegend autochtoon is – is verdeeld als volgt: 35,00% 30,00%
32,94% 28,24%
25,00% 20,00% 14,12%
15,00%
12,94%
11,76%
10,00% 5,00% 0,00%
Clientèle Autre clientèle nationale de bruxelloise de passage passage
Clientèle de passage Schaerbeek
Clientèle de quartier
Clientèle Internationale de passage
Nationale en internationale klanten worden aangetroffen bij bijna 50 % van de ondervraagde actoren en in de meest uiteenlopende sectoren gaande van vrije beroepen tot hondenverzorging, schoonmaakbedrijven en vertaaldiensten. Klanten uit de wijk en de gemeente komen vooral in buurtwinkels van het type algemene voeding, slagerij, bakkerij, … en worden aangetroffen bij bijna 70 % van de economische actoren van de perimeter. Bijna 60 % van de economische actoren, vooral in de kleinhandel, maken melding van gedragswijzigingen bij de klanten, die zij omschrijven als volgt:
Pag. 23/ 31
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
25,00% 20,00% 15,00% 10,00% 5,00%
19,47% 18,58% 15,04% 11,50% 10,62% 9,73% 6,19%
3,54% 3,54%
1,77%
0,00% plu a ch est est co plu clie ach clie ad nc es sc sc ntè nt è ète +â +a ète u rr dif o os g isé l le p p e m s en ée mo lus mo fic de oin e c lus ult e p p q s o o g u é exi l l r a s i i a t t r ee ee nd fin tie ge tc ed tc rp an an 'es 'es ciè lus te i s t tu tu r es r i no b nn+ uti mb on reu se
Het is duidelijk dat de economische actoren geen erg enthousiast beeld hebben over hun klanten. 56,04 % van de door de economische actoren gekozen criteria hebben immers betrekking op een negatief punt ten aanzien van de lokale handel. Deze visie is tekenend voor de verandering van onze maatschappij, waar elkeen steeds meer en betere kwaliteit wil maar gebonden is door budgettaire beperkingen, rekening houdend met de economische risico’s en het risico van verlies van banen waarmee de economische actoren worden geconfronteerd en dit op praktisch alle gebieden, ook in sectoren zoals het bouwbedrijf of de grootdistributie. Ze illustreert de hypotheek die in dit type wijken rust op het klantenpotentieel van de economische actoren die er actief zijn. En indien de werkloosheid, de concurrentie van de supermarkten en de koopkracht de vastgestelde evolutie voor een deel kunnen verklaren, moeten ze enigszins worden afgezwakt gezien de zwakte van de negatieve adviezen van de economische actoren in hun activiteit. Toekomstige ontwikkeling van de economische actoren 67,16 % van de economische actoren plannen geen enkele uitbreiding van hun zaak, noch enige belangrijke investering. Bijna 70 % heeft nooit verbouwings- en uitbreidingswerken overwogen. Van diegenen die het wel hebben overwogen, heeft slechts 6% die werken ook effectief laten uitvoeren. Deze vaststellingen zouden kunnen wijzen op een relatief gebrek aan economische dynamiek, wat op lange termijn schadelijk zou zijn voor de wijk. Deze bewering dient echter te worden gerelativeerd aangezien men andere factoren van economische opleving zoals promoties aantreft. 52,24 % van de economische actoren verklaart te steunen op “mond-aan-mond”-reclame om hun commerciële activiteit te laten kennen en maken zelf geen reclame. Slechts enkelen maken gebruik van folders, aanplakbiljetten, internet, de pers of reclamebijlagen in gespecialiseerde tijdschriften (marketing, drukkerij, audio-visuele media). Slechts 32 economische actoren maken gebruik van reclame, in de hieronder genoemde vormen:
Pag. 24/ 31
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
Folders / Pamfletten en “bus aan bus” Aanplakking op openbare vervoermiddelen Affiches op vaste / mobiele panelen Gratis lokale pers Gouden Gids Dagbladpers Weekbladen
53,13% 18,75% 9,38% 6,25% 6,25% 3,13% 3,13%
De meeste economische actoren hebben enkele bijzondere wensen geformuleerd in verband met de vestiging van nieuwe types handelsactiviteiten in de perimeter. De wensen zijn talrijk maar op kop staat duidelijk de wens om meer self banking-toestellen – automatische verdelers van bankbiljetten: Self Banking Geneesheer Tandarts Thuisbezorgde maaltijden Verpleegster Vertaler Apotheker Kinesitherapeut Advocaat Notaris Openbaar schrijver IJzerwinkel Videotheek Voeding en accessoires voor dieren Benzinestation Verzekering Veearts Gerechtsdeurwaarder Dierenverzorging Sandwichbar Wasserijen / Dry cleaning
Pag. 25/ 31
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
36,43% 7,14% 6,43% 4,29% 4,29% 4,29% 3,57% 3,57% 3,57% 3,57% 3,57% 2,86% 2,14% 2,14% 2,14% 2,14% 2,14% 2,14% 1,43% 1,43% 0,71%
C. Diverse gegevens betreffende de economische actoren Boekhouding: -
79,10 % van de economische actoren doen een beroep op de diensten van een externe boekhouder om de boeken van hun onderneming bij te houden en te voldoen aan de daarmee verbonden verplichtingen;
-
17,91 % van hen beschikken over een boekhoudprogramma en houden hun boeken gedeeltelijk zelf bij;
-
20,90 % staan zelf in voor hun boekhouding en de eruit voortvloeiende verplichtingen.
Vaak wordt de evolutie van de onderneming besproken met de boekhouder of de bankier; 76,12 % van de economische actoren hebben herhaaldelijk een dergelijk contact gehad en van de behandelde onderwerpen vermelden we:
7,14% 16,67% 45,24%
30,95%
L'évolution de votre chiffre d'affaires Votre souci de moderniser votre entreprise votre souci d'agrandir votre entreprise La cessation ou la cession de votre activité
Elektronische betalingen: De aanwezigheid van elektronische betaalterminals (Bancontact – Mister Cash – Proton – kredietkaarten) blijft gering: slechts 37,50 % van de economische actoren beschikt erover en 12,50 % van de economische actoren zijn uitgerust voor de acceptatie van kredietkaarten. Deze vaststelling verklaart wellicht de wens van de economische actoren om in de perimeter een self banking module of een toestel type bancontact te plaatsen. Slechts 35,00 % van de economische actoren zijn via een financiële agenda verbonden met hun bankier.
Pag. 26/ 31
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
Informatica: 69,09 % van de economische actoren verklaart met computers te werken en 64,91 % daarvan verklaart over een e-mailadres te beschikken. Beroepsopleidingen voor jongeren: Weinig economische actoren (28,36 %) zouden bereid zijn om een stageplaats te bieden aan jongeren die een beroepsopleiding volgen. Specifieke behoeften voor het personeel: De grote meerderheid verklaart geen bijzondere behoeften te hebben aan gespecialiseerde opleidingen voor het personeel (91,43 % van de economische actoren). Kennis van de gemeentelijke en/of gewestelijke diensten: Nog geen 25 % van de economische actoren is op de hoogte van de diensten die de gemeente Schaarbeek biedt op het stuk van opleiding en/of tewerkstelling. De genoemde gemeentelijk en gewestelijke diensten zijn: -
RVA / BGDA
71,0 %
En elk ten belope van 6 %: -
Bevordering van de tewerkstelling Tewerkstellingsbeurs OCMW
Van steun bij het opzetten van zakelijke projecten, heeft bijna 93 % van de economische actoren nog nooit gehoord (met het Lokaal Economieloket als grootste onbekende met een zichtbaarheidspercentage van 3,64 % … !). Ten slotte verklaren de paar economische actoren die wel op de hoogte zijn van het bestaan van de betrokken diensten, met meer dan 90 %, deze nooit te hebben geraadpleegd. Tewerkstellingshulp: 50,88 % van de economische actoren kent het ACTIVA-plan maar slechts 18 % heeft er gebruik van gemaakt. Uitzendwerk: 20 % van de economische actoren hebben verklaard op gerichte wijze een beroep te doen op de uitzendkantoren.
Pag. 27/ 31
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
D. Toekomst van de economische actoren Minder dan 15% van de economische actoren (10 om precies te zijn) zouden hun activiteiten in de Elisabethwijk willen stopzetten en de wijk verlaten om de volgende redenen:
10,00% 10,00%
30,00%
10,00% 10,00%
10,00% 10,00%
10,00%
fin de carrière / retraite
concurrence déloyale
baisse du chiffre d'affaires
faible rentabilité
Insécurité - vols et intimidation
Trop de charges
Plus de subsides
Manque de communication
De aangekondigde vertrekken hebben betrekking op: -
10 economische actoren,
-
een totaal theoretisch omzetcijfer van 1.237.120 €,
-
45 werknemers.
Objectieve reden hiervoor is het pensioen; dit betekent niet dat de door die actoren uitgeoefende activiteit niet kan worden overgenomen door een andere en/of een nieuwe economische actor. Anderzijds … hebben de economische actoren, voor de ontwikkeling van het klantenpotentieel binnen de perimeter, hoofdzakelijk de volgende thema’s genoemd (er mochten meerdere antwoorden worden gegeven):
Pag. 28/ 31
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
4,95%
4,95%
19,80%
5,94% 7,92%
7,92%
16,83%
15,84%
15,84%
PUBLICITÉ MODERNISATION URBAINE IMAGE DE L' ENTREPRISE IMAGE DE LA COMMUNE SÉCURITÉ MODERNISATION DES INSTALLATIONS DE L' ENTREPRISE MOYENS FINANCIERS DE L' ENTREPRISE TRANSPORT CIRCULATION
Maar … 66,67 % van de economische actoren vinden dat de gemeentelijke overheden te weinig inspanningen leveren voor hun wijk. Zij zouden meer inspanningen willen zien, vooral op de volgende gebieden: 4,00%4,00% 4,00% 8,00%
4,00% 36,00%
8,00% 12,00%
20,00%
Sécurité
Propreté et entretien des rues
Voirie
Urbanisme
Administration
Travaux
Hygiène
Rénovation
Sportif
Enigszins verrassend is dat 53,86 % van de economische actoren geen voorstander is van de oprichting van een vereniging van handelaars en mocht deze bestaan, zou slechts 29,73 % aanvaarden om er zich bij aan te sluiten. De belangrijkste redenen die hiervoor worden aangehaald zijn tijdsgebrek en een onvoldoende ledenpotentieel.
Pag. 29/ 31
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
IV. Voornaamste tendensen
Er werden in de wijk 127 ondernemingen geïnventariseerd en daarvan werden er 107 benaderd. Het deelnemingspercentage aan de enquête bedroeg meer dan 62 %. De wijk heeft geen groot uithangbord van de distributiesector of winkelcentrum maar wel een andere drijvende kracht, namelijk een groot bouwbedrijf, op zich goed voor iets meer dan 42 % van de werknemers tewerkgesteld in de Prinses Elisabethperimeter. De meeste economische actoren van de wijk, hoofdzakelijk natuurlijke personen, hebben hun activiteit aangevat na 1990. De gemiddelde bestaansduur van de economische activiteit bedraagt 9 jaar. Overigens is de gemiddelde leeftijd van de ondernemers (handelaars of zaakvoerders) 42,49 jaar. Een interessante vaststelling is dat de leeftijdsgroep van 20-29 jaar slechts 7 % van de ondernemers vertegenwoordigt, hetgeen de vrij hoge gemiddelde leeftijd hierboven verklaart. 71% van de ondervraagden ten slotte, zijn tussen 30 en 50 jaar oud. In elke onderneming worden gemiddeld 4,8 werknemers tewerkgesteld. Op basis van dit gemiddelde wordt het totale aantal werknemers tewerkgesteld in de perimeter berekend op 840. 55 % van de bekengemaakte omzetcijfers liggen tussen 50.000 € en 500.000 €. 35% van de respondenten noteren een omzet van minder dan 50.000 € en 10 % een omzet van meer dan 500.000 €. Men kan ook de volgende conclusie trekken: 1 onderneming op 5 verklaart haar omzet de afgelopen jaren te hebben zien dalen terwijl iets meer dan 2 ondernemingen op 5 een omzetgroei hebben gekend. De klanten zijn lokale klanten en mensen op doortocht, die volgens de economische actoren blijk geven van: - een verminderde koopkracht; - financiële moeilijkheden; - hogere eisen. Bijna 41 % van de economische actoren zijn eigenaar van hun exploitatiezetel maar meer dan 70 % van die groep woont elders. De economische actoren zijn overwegend tevreden over de kwaliteit van de panden waarover zij beschikken en waarvan de gemiddelde ouderdom, volgens de door hen verstrekte informatie, 50,5 jaar is. 67 % van de economische actoren plannen geen enkele uitbreiding van hun zaak, noch enige belangrijke investering. Iets meer dan 79 % van hen doet een beroep op een externe boekhouder; 69 % verklaart met computers te werken en 65 % zegt een e-mail adres te hebben. 35 % maakt gebruik van elektronische betaalmiddelen en meer dan 36 % wenst dat er in de wijk een geldautomaat zou worden geplaatst.
Pag. 30/ 31
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk
Tot slot weigert 70 % van de ondervraagden om een stageplaats te bieden aan jongeren uit de wijk die een beroepsopleiding volgen, waarbij ze vooral de onvoldoende omvang van hun onderneming inroepen of – 11,32 % – de voor hun activiteit vereiste graad van specialisatie.
* **
De economische perspectieven van de wijk zijn verre van negatief. 15 % van de economische actoren overwegen om de wijk te verlaten maar dit is vooral om redenen van pensioen. De overige 85 % van de economische actoren schikken hun activiteit voort te zetten en te verbeteren. Bijna 67 % van de economische actoren zijn tevreden over de manier waarop de gemeentelijke overheden zich inzetten voor de wijk; wel worden meer inspanningen gevraagd op het niveau van de veiligheid (36 % van de meningen), de netheid (20 %) en het stratennet (12 %). De algemene tevredenheid van de economische actoren wijst voor deze wijk in de richting van het behoud of zelfs de ontwikkeling van de bestaande economische structuur. Bovendien zou de economische activiteit in een nabije toekomst moeten worden gestimuleerd door de aanpassingen die worden voorzien in het kader van het wijkcontract en die een antwoord zullen bieden op de door de economische actoren van de perimeter geformuleerde bekommernissen. Het wijkcontract zal bijdragen tot de opleving van de wijk door tegelijk tussen te komen op het vlak van de inrichting en de verbetering van de openbare ruimten, de vernieuwing van het bestaande stratennet, de uitvoering van een algemeen mobiliteitsplan dat onder meer een studie en optimalisering van het parkeeraanbod bevat en renovatie van de woningen. Deze aanpassingen zullen de economische ontwikkeling van de wijk aanzienlijk en op duurzame wijze bevorderen.
Pag. 31/ 31
Enquête bij de economische actoren van de Prinses Elisabethwijk