Preventief werken rond schulden Studiedag Vlaams Centrum Schuldbemiddeling Drongen, 24 november 2011
“Totaalproject” schuldpreventie OCMW Zottegem Jeanine Bellens Coördinator Lokaal Sociaal Beleid Karen Schoenmaekers Hoofd Sociale Dienst
1
“Totaalproject” schuldpreventie Aanleiding Preventie schuldenproblematiek Kern schuldpreventieproject Modules Kinderen en schulden Jongeren en schulden Volwassenen en schulden Conclusie 24 november 2011
OCMW Zottegem
3
Aanleiding Vertrekkend vanuit de praktijkervaring van
schuldhulpverlening komen we tot volgende vaststellingen:
steeds meer gezinnen kampen met een zware schuldenlast financiële problemen kunnen iedereen overkomen voorkomen is altijd beter dan genezen! schuldpreventie is een beleidsprioriteit
24 november 2011
OCMW Zottegem
4
2
Preventie schuldenproblematiek
Wij geloven in preventie en in een
gerichte aanpak naar zowel kinderen, jongeren als volwassenen Kleine geldproblemen hoeven niet
automatisch te leiden tot hoge schulden mits we vroegtijdig actief zijn ( gerichte informatie te verstrekken of hulp te bieden) 24 november 2011
OCMW Zottegem
5
Kern “totaalproject schuldpreventie”: modules Kinderen in het basisonderwijs “Geldweg”, themakoffer omgaan met geld Jongeren in het secundair onderwijs “Target in Pocketgame”, educatief theater Jongeren OCMW-raad Volwassenen nazorg als preventie “Ik tel mee!”, vormingspakket i.s.m. Centrum voor Basiseducatie Zuid-Oost-Vlaanderen “Budgetvriendelijke koken”, vormingspakket i.s.m. Vormingsplus 24 november 2011
OCMW Zottegem
6
3
Kinderen en schulden GELDWEG, themakoffer omgaan met
geld ( zie PP)
Wat? Bordspel
Doelgroep? Leerlingen basisonderwijs, 1ste tot 6de leerjaar
Doelstelling? Kinderen spelenderwijs, sociaal vaardiger maken in het omgaan met geld
24 november 2011
OCMW Zottegem
7
Jongeren en schulden Twee modules voor secundair onderwijs: « Target in Pocket Game »
toneelvoorstelling Jongeren OCMW-raad
24 november 2011
OCMW Zottegem
8
4
Jongeren en schulden “Target in Pocket Game”
Aangegeven vanuit scholenoverleg (ZOHEOO) dat weinig materiaal beschikbaar is voor tweede graad secundair onderwijs Wat? Educatieve toneelvoorstelling op maat Doelgroep? Scholieren tweede graad secundair onderwijs Doelstelling? Omgaan met zakgeld, gevaren van reclame en gevaren van gokken in het algemeen, via internet in het bijzonder
24 november 2011
OCMW Zottegem
9
Jongeren en schulden “Target in Pocket Game”
Inhoud? Diverse thema’s
Game- en gokverslaving Schuldpreventie Steaming Cyberpesten
Partner? Paco Producties (auteur = Paul Coppens en regie = Ronny Waterschoot)
24 november 2011
OCMW Zottegem
10
5
Jongeren en schulden “Target in Pocket Game”
Resultaat?
24 november 2011
Jaarlijks biedt het OCMW de Zottegemse secundaire scholen twee schoolvoorstellingen aan van “Target in Pocket Game” Voorstelling is opgenomen in het preventieproject naar jongeren toe « In Balans » van het VCS Zottegemse leerkrachten en CLB’s ontwikkelden een leraren- en leerlingenbrochure (wie de voorstelling boekt kan bij het VCS de werkmappen aanvragen) OCMW Zottegem
11
Jongeren en schulden Jongeren OCMW-raad Aangegeven vanuit de Zottegemse scholen dat leerkrachten en directies het belangrijk vinden dat leerlingen de werking van een OCMW leren kennen en kennismaken met de aangeboden dienstverlening Voorstel Jongeren OCMW-raad gepresenteerd op het scholenoverleg ZOHEOO Aanbod Jongeren OCMW-raad past binnen het kader van het lessenpakket opvoeden tot burgerzin, algemene en sociale vorming.
24 november 2011
OCMW Zottegem
12
6
Jongeren en schulden Jongeren OCMW-raad
Vooraf?
Voorbereidend overleg met maatschappelijk werkers en leerkracht/directie Keuze van thema(’s) die dieper worden uitgewerkt (algemene dienstverlening, tewerkstelling, energie,…) door de school Leerkracht bereidt de komst van de maatschappelijk werker in de klas voor
OCMW Zottegem
24 november 2011
13
Jongeren en schulden Jongeren OCMW-raad Timing?
Maximum twee weken na de inleidende les vindt de Jongeren OCMW-raad plaats
Verloop?
24 november 2011
Inleiding OCMW-voorzitter verloop van de raad Werkmap: case, algemene info, folder en diploma Case toegelicht door maatschappelijk werker Analyse van de case Open discussie rond maatschappelijke uitdagingen OCMW Zottegem
14
7
Jongeren en schulden Jongeren OCMW-raad
Case?
24 november 2011
OCMW Zottegem
15
Jongeren en schulden Jongeren OCMW-raad
Diploma?
24 november 2011
OCMW Zottegem
16
8
Jongeren en schulden Jongeren OCMW-raad
Toekomst?
Jaarlijks op scholenoverleg ZOHEOO Definitief inbedden in jaarplanning van de sociale dienst
24 november 2011
OCMW Zottegem
17
Volwassenen en schulden
“IK tel mee!”
Zoektocht naar groepswerking - aanvullende methodiek in begeleiding van cliënten in schuldhulpverlening Wat? Vormingspakket Doelgroep? Cliënten in financiële begeleiding (BB) Doelstellingen? 1. Een laagdrempelige, interactieve groepsvorming aanbieden 2. Samen met de cliënt een weg afleggen waardoor de bewustwording groeit van de eigen levenswijze van de cliënt in het verleden en het heden 3. Handvaten uitwerken om problemen in de toekomst te vermijden
24 november 2011
OCMW Zottegem
18
9
Volwassenen en schulden “IK tel mee!”
Doelstellingen? 4.
5.
Ontwikkelen van vaardigheden om met een beperkt budget te leren omgaan Op een gedifferentieerde wijze werken aan het terug zelf in handen nemen van het eigen budget voor zover de cliënt daar klaar voor is
Frequentie bijeenkomsten? Begrensd tot 5 bijeenkomsten – overzichtelijk en haalbaar houden OCMW Zottegem
24 november 2011
19
Volwassenen en schulden “IK tel mee!”
Inhoud? Thema’s 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Leren budgetteren Pas op voor reclame Krediet: nee bedankt! Goedkoop en lekker Energietips “IK tel mee!”
Partner? Centrum voor Basiseducatie ZuidOost-Vlaanderen
24 november 2011
OCMW Zottegem
20
10
Volwassenen en schulden
“IK tel mee!”
Aanpak? Warm maken van kandidaten door positief benoemen van de cliënt en zijn mogelijkheden Individueel aanspreken Baseren op de vertrouwensrelatie tussen cliënt en maatschappelijk werker Infomoment houden waar doelstelling, methodiek en inhoud van het project worden toegelicht Kennismakingsmoment vormt voedingsbodem voor het volgen van het vormingspakket Vast inschrijvingen – engagement Constante opvolging bij afwezigheid Diploma uitreiking
24 november 2011
OCMW Zottegem
21
Volwassenen en schulden Diploma « IK tel mee! »
24 november 2011
OCMW Zottegem
22
11
Volwassenen en schulden “IK tel mee!”
Resultaten?
Verhoogde zelfredzaamheid Wegvallen van schaamte door de versterkende groepswerking Vermijden van herval Meer inzicht in de eigen problematiek in het verleden en in de toekomst Gebruiken van de aangereikte handvatten in het dagelijkse leven
OCMW Zottegem
24 november 2011
23
Volwassenen en schulden “IK tel mee!”
Evaluatie? 1. Door cliënten:
24 november 2011
aanzien als meerwaarde staan niet alleen in hun situatie sterk groepsgevoel “doel” om terug vroeg op te staan hadden iets te vertellen werd naar hun mening geluisterd vraag naar vervolg
OCMW Zottegem
24
12
Volwassenen en schulden
“IK tel mee!”
Evaluatie 2. Door CBE:
sterk groepsgevoel sterke motivatie van de cursisten veel ervaringen uitgewisseld
3. Door MW’ers:
cliënt nog beter kennen en begrijpen in zijn leefsituatie belangrijke tijdsinvestering in kader van aanpak individuele begeleiding van cliënten versterkt vertrouwensrelatie met cliënt groepswerking helpt vooroordelen en evidenties doorbreken bij cliënten OCMW Zottegem
24 november 2011
25
Volwassenen en schulden IK tel mee!”
Toekomst?
24 november 2011
Komen tot een optimale nazorgformule Proefproject in het kader van het onderzoeksproject “Onderbescherming in Zuid-OostVlaanderen “ van Samenlevingsopbouw OostVlaanderen i.s.m. HIVA Leuven: opbellen van OCMW cliënten
OCMW Zottegem
26
13
Conclusie Dynamisch project gericht naar een brede
doelgroep Preventieve gerichte aanpak van schulden Laagdrempelig opgevat Ontwikkeld vanuit de praktijkervaring van maatschappelijk werkers Continue proces
24 november 2011
OCMW Zottegem
27
OCMW Zottegem
28
Vragen
24 november 2011
14
