Praktijkgids. Landsteiner Instituut. Afdeling Praktijkopleiding. Informatie over het leren in de praktijk. Medisch Centrum Haaglanden Pagina 1 van 51

Praktijkgids Landsteiner Instituut Afdeling Praktijkopleiding Informatie over het leren in de praktijk.

Medisch Centrum Haaglanden Landsteiner Instituut

Pagina 1 van 51

Inhoudsopgave Inhoudsopgave................................................................................................... 2 Inleiding ............................................................................................................ 3 Theorie- en praktijkbegeleiding ............................................................................ 4 Missie en visie van de afdeling Praktijkopleiding................................................ 5 Missie................................................................................................................ 5 Visie.................................................................................................................. 5 Lerende centraal................................................................................................. 5 Leerbevorderend klimaat ..................................................................................... 5 Methodische begeleiding ...................................................................................... 5 De rollen van ... .................................................................................................. 6 De werkbegeleider .............................................................................................. 6 De opleidingsfunctionaris ..................................................................................... 6 De zorgmanager ................................................................................................. 7 Medeleerlingen ................................................................................................... 7 De trajectbegeleider............................................................................................ 8 Het secretariaat van afdeling Praktijkopleiding. ...................................................... 9 Leren in de praktijk .......................................................................................... 10 Boeken, andere leermiddelen en vergoedingsregelingen .........................................10 Werken met de praktijkmodulen van het Mondriaan ...............................................12 Leerroutes van leerlingen ...................................................................................16 Procedure planning van leerroutes. ......................................................................17 Strippenkaart ....................................................................................................19 Klachtenprocedure .............................................................................................20 Loopbaangesprekken .........................................................................................20 Afspraken differentiatiefase BBL ..........................................................................20 Begeleiding van het leren in de praktijk ........................................................... 23 Verwachtingen ..................................................................................................23 Begeleidinggesprekken .......................................................................................24 1. Introductiegesprek (ig) ...............................................................................25 2. Studiebegeleidinggesprekken .......................................................................25 3. Planningsgesprek .......................................................................................25 4. Voortgangsgesprekken ................................................................................25 5. Afrondingsgesprekken .................................................................................26 6. De procedure bij de verschillende gesprekken ................................................26 Overlegvormen..................................................................................................27 Follow-up gesprekken voor werkbegeleiders..........................................................28 Werken in de praktijk ....................................................................................... 30 CAO .................................................................................................................30 Dienstrooster ....................................................................................................30 Vakantie en vrije dagen ......................................................................................30 In geval van ziekte en verzuim ............................................................................31 Belofte van geheimhouding .................................................................................32 Kledingsvoorschriften .........................................................................................32 Voorwerken ......................................................................................................33 Tot slot ............................................................................................................. 36 Bijlagen ............................................................................................................ 37 Bereikbaarheid van de praktijkbegeleiding ............................................................38 Links ................................................................................................................39 Hulp bij het maken van een praktijkleerplan. ........................................................40 Richtlijnen voor het leerprocesverslag ..................................................................45 Leidraad voor het leren reflecteren ......................................................................47 Voorbehouden handelingen .................................................................................49 Medisch Centrum Haaglanden Landsteiner Instituut

Pagina 2 van 51

Inleiding Beste leerling, stagiaire en betrokken begeleiders,

Dit is de praktijkgids voor deelnemers van de opleiding tot MBO- en HBOverpleegkundige (niveaus 4 en 5). Hierin vind je informatie over het praktijkleren binnen Medisch Centrum Haaglanden (MCH).

Het doel van deze praktijkgids is dat je goed geïnformeerd bent over de inhoud en afspraken ten aanzien van het praktische deel van je opleiding binnen MCH. Voor informatie over het theoretische deel van de opleiding verwijzen wij naar de studiegids, modules en blokboeken van de scholen. Daarin vind je ook algemene afspraken, bijvoorbeeld over onderwijs-, en examenreglementen.

Wij gaan ervan uit dat je je goed op de hoogte stelt van de inhoud van deze gids. Wanneer je na het lezen nog vragen hebt, kun je te allen tijde contact opnemen met de afdeling Praktijkopleiding.

Aan de inhoud van deze praktijkgids kunnen géén rechten worden ontleend. Bij twijfel over mogelijke wijzigingen / aanvullingen, b.v. door veranderingen in het onderwijs, kan de opleidingsfunctionaris je verder informeren. Ook het geregeld bezoeken van de websites van de scholen en van het MCH is daarbij een hulpmiddel.

Waar je in deze gids 'hij' leest, kun je ook 'zij' lezen. Bij de term 'leerling' kan meestal ook 'stagiaire' gelezen worden. Wanneer dit afwijkt wordt dit vermeld. De term leerplaats verwijst naar de plek waar geleerd wordt. Veelal is dit een verpleegafdeling

Wij wensen je veel succes met je opleiding.

Landsteiner Instituut Afdeling Praktijkopleiding. Juni 2007

De ladder op de voorpagina is onderdeel van het kunstproject “Burning man” in 2005 (www.burningman.com) en symboliseert de groei van leerlingen en stagiaires tot beginnend beroepsbeoefenaar in het MCH.


Pagina 3 van 51

Theorie- en praktijkbegeleiding De opleidingen tot MBO en HBO-verpleegkundige (niveau 4 van het Ministerie van Cultuur, Onderwijs & Wetenschappen. zoals deze in de wet zijn beschreven kun je lezen in de rapport ‘Gekwalificeerd voor de toekomst’ (1996) vormt theorie- en praktijkbegeleiding.

en 5) staan onder toezicht De algemene doelstellingen studiegids van school. Het het uitgangspunt voor de

MCH stelt zich ten doel om leerlingen voor verpleging en verzorging op te leiden, en is daarbij verantwoordelijk voor het praktische deel van de opleiding: de beroepspraktijkvorming. Daarvoor heeft MCH een samenwerkingsverband met onderwijsinstellingen die het theoretische gedeelte van de opleiding verzorgen. • •

Voor niveau 4 (MBO) is dit de Mondriaan onderwijsgroep, locatie Den Haag (Houtrustweg), locatie Delft (Antonia Veerstraat) en locatie Leiden (Vondellaan). Voor niveau 5 (HBO) is dit de Haagse Hogeschool

Deze scholen zijn verantwoordelijk voor het theoretische deel van je opleiding. Deze scholen en o.a. het MCH overleggen regelmatig met elkaar om het onderwijs af te stemmen en te optimaliseren.


Pagina 4 van 51

Missie en visie van de afdeling Praktijkopleiding Missie De afdeling Praktijkopleiding schept voorwaarden voor het opleiden en begeleiden van beroepsbeoefenaren die innovatieve en kwalitatief hoogwaardige zorg verlenen. Daarbij streven we continue naar verbetering van het leerklimaat binnen het MCH.

Visie In onze visie op onderwijs in de praktijk is het zelf ontdekken en probleemoplossend leren belangrijk. We gaan uit van een leerproces waarbij de zelfontplooiing van de leerling een belangrijke plaats inneemt. Hierbij sluiten we aan op recente ontwikkelingen binnen het onderwijs en onze organisatie, zoals competentie gericht leren. Voor de praktijkbegeleiding zijn de volgende kernbegrippen essentieel: lerende centraal, een leerbevorderend klimaat en een methodische begeleiding. Lerende centraal De begeleiding tijdens de opleiding is gericht op de ontwikkeling van de lerende tot een verantwoordelijke zelfstandige beroepsbeoefenaar én op de ontwikkeling van de lerende als persoon. Verantwoordelijkheid, zelfstandigheid, samenwerken en probleemoplossend denken worden gestimuleerd. Er wordt naar gestreefd om theorie en praktijk te integreren. Leerbevorderend klimaat Praktijkbegeleiding is gericht op het creëren van een leerbevorderend klimaat voor de lerende. Voorwaarde voor een leerbevorderend klimaat is een open leeren ontwikkelingsgerichte houding. De volgende elementen spelen hierbij een bepalende rol: veiligheid, openheid, tijd voor reflectie en zelfkritiek, beperkingen/ mogelijkheden leren inzien, voorbeeldfunctie van de begeleider en open communicatie. De opleidingsfunctionaris is verbonden aan een divisie en heeft de verantwoordelijkheid om knelpunten te signaleren aangaande het leerklimaat en hierin te adviseren. De opleidingsfunctionaris ondersteunt en coacht de werkbegeleider waardoor deze in staat is om de lerende te begeleiden. Methodische begeleiding Dit houdt in dat de opleidingsfunctionaris op een planmatige wijze ondersteuning biedt bij het leerproces van de lerende met als doel het zelfstandig en professioneel functioneren van de lerende.


Pagina 5 van 51

De rollen van ... In de opleiding word je begeleidt door diverse personen die nauw betrokken zijn bij jouw opleiding. Dit zijn de trajectbegeleiders en docenten van school, werkbegeleiders en de opleidingsfunctionarissen van het MCH. De werkbegeleiding richt zich voornamelijk op de begeleiding in het lerend werken op de afdeling. Werkbegeleiders en directe collega’s hebben als het ware een modelfunctie voor jou. Ze hebben de taak jou te trainen, ondersteunen en beoordelen bij het leren van het beroep, en zijn dus verantwoordelijk voor de “inhoud” van het leren op de afdeling. De coördinatie van de dagelijkse begeleiding op de leerplaats is in handen van de zorgmanager. De opleidingsfunctionarissen maken geen deel uit van de personeelsbezetting van de afdeling, maar zijn verbonden aan het Landsteiner Instituut. De opleidingsfunctionaris richt zich vooral op de begeleiding van het “proces”. Daarnaast is de opleidingsfunctionaris jouw aanspreekpunt voor alles dat met leren en opleiden te maken heeft. Indien nodig heeft hij contact met de scholen. Om een indruk te geven over de verschillende taken van de verschillende betrokkenen volgt hieronder een taakomschrijving van de genoemde rollen.

De werkbegeleider • • • • • • • • • • • • •

introduceert de leerling op de afdeling en draagt zorg voor een inwerkprogramma; geeft de leerling informatie (bijvoorbeeld over verwachtingen en leermogelijkheden van de afdeling) en begeleiding ten aanzien van zijn leerproces; heeft wekelijks een begeleidingsgesprek met de leerling en maakt afspraken met de leerling ten aanzien van zijn leerproces; begeleidt de leerling in concrete leersituaties en geeft feedback; bespreekt en beoordeeld de gemaakte opdrachten met de leerling; geeft feedback aan de leerling; informeert de opleidingsfunctionaris over het leerproces van de leerling; houdt zich op de hoogte van ontwikkelingen binnen de opleiding en de afdeling; schept voorwaarden ten aanzien van het leerproces van de leerling; informeert collega’s over de opleiding en leerpunten/opdrachten van de leerling; geeft feedback aan collega’s over de wijze waarop de leerling begeleidt wordt. beoordeelt samen met de opleidingsfunctionaris het functioneren van de leerling in de praktijk aan de hand van opdrachten; verwoordt tijdens begeleidingsgesprekken de mening van het gehele team en doet dus (mondeling of schriftelijk) navraag bij andere collega’s over het leerproces van de leerling.

De opleidingsfunctionaris • • • • • •

onderhoud contact met de leerling, werkbegeleiding en zorgmanager op de afdeling; begeleidt en bewaakt het individuele leerproces van de leerling op de afdeling; geeft studiebegeleiding; bewaakt het opleidingsniveau en beoordeelt de planning van de praktijkopdrachten; bewaakt of de theorie voldoende wordt toegepast in het praktijkfunctioneren en in de praktijkopdrachten; beoordeelt samen met de werkbegeleider de vorderingen van het leerproces;


Pagina 6 van 51

• • • •

heeft indien nodig contact met de groepsdocent/ trajectbegeleider van school; is gespreksleider bij formele gesprekken; bewaakt het leerklimaat op de afdeling en geeft de afdeling adviezen ter verbetering van het leerklimaat; heeft een ondersteunende rol naar de werkbegeleiding en zorgmanager op de afdeling, onder andere door informatieverstrekking over de opleiding;

De afdeling Praktijkopleiding werkt divisiegebonden, dat wil zeggen dat iedere opleidingsfunctionaris verbonden is aan een aantal vaste afdelingen en alle leerlingen op die afdelingen begeleidt.

De zorgmanager Iedere verpleegafdeling heeft een zorgmanager, deze is eindverantwoordelijk voor het scheppen van voorwaarden voor het verlenen van optimale patiëntenzorg, diagnostiek en dienstverlening. Hij begeleidt en coacht medewerkers op de afdeling. Het voeren van functioneringsgesprekken met de leerlingen valt hier ook onder voor zover dit werknemers-aangelegenheden aangaat. Proeftijd De eerste twee maanden vanaf het aangaan van de leerarbeidsovereenkomst is je proeftijd. Deze wordt beoordeeld door de zorgmanager van je afdeling. De zorgmanager zal voor een volledig beeld van je functioneren in overleg gaan met je werkbegeleiders en opleidingsfunctionaris. Dienstrooster De zorgmanager is verantwoordelijk voor het maken van een dienstrooster. Voor vragen en opmerkingen t.a.v. je werk en vrije dagen kan je bij hem of haar terecht. Samenwerken tijdens opdrachten Bij bepaalde opdrachten, projecten of differentiatie, is het noodzakelijk om met de zorgmanager en/of seniorverpleegkundige de keuze van onderwerp en voortgang van de opdracht te bespreken. Ze kunnen je helpen met het maken van een keuze en je ondersteunen door benodigde randvoorwaarden te scheppen. Frequent overleg is dus belangrijk. Ziekmelden Als je als leerling of stagiaire ziek bent dien je dit te melden bij de zorgmanager, volgens de procedure ziekmelding. Dit geldt ook tijdens je lesdagen op school.

Medeleerlingen Ook medeleerlingen kunnen je helpen in jouw leerproces. Wij stimuleren op verschillende wijzen de samenwerking tussen leerlingen en stagiaires. Het leerlingenoverleg is hier een voorbeeld van. Ook het samen werken aan opdrachten is mogelijk zolang de eindtermen en Studie Belasting Uren (SBU) maar behaald worden. Vaak worden hier dan individuele afspraken over gemaakt tussen leerling, medeleerling, werkbegeleiders en opleidingsfunctionaris. Onderzoek heeft aangetoond dat het samen werken aan activiteiten het leerrendement verhoogd. Het is daarom altijd goed om elkaar (op gepaste wijze) feedback en tips te geven.


Pagina 7 van 51

De trajectbegeleider (bron: algemene informatie Mondriaan Onderwijsgroep) De trajectbegeleiding vangt aan met de intake; op basis van de gegevens die dan verzameld zijn, de opleidingswensen van deelnemer (en werkgever) en het aanbod dat gerealiseerd kan worden, wordt de deelnemer begeleid bij het opstellen van het eerste deel van het opleidingstraject. De trajectbegeleider: • maakt duidelijke en bindende afspraken over het te volgen traject voor een afgesproken periode (contractvorm) • plant samen met de deelnemer zijn traject: welke blokken gaat hij volgen, wanneer welke BPV-plaats en overlegt welke onderwijsactiviteiten mogelijk of wenselijk zijn. • structureert samen met de deelnemer zijn opleiding, bespreekt de voortgang, signaleert knelpunten en zoekt (altijd samen met de deelnemer) naar oplossingen om de voortgang te verbeteren. Gedurende dit begeleidingsproces is er sprake van reflectieve begeleiding. • begeleidt op afstand, dat wil zeggen dat hij niet direct betrokken is bij en aanwezig is als de deelnemer de competenties aan het verwerven is. De trajectbegeleider begeleidt een deelnemer gedurende het gehele opleidingstraject. Dit betekent; • dat het in principe mogelijk is dat een trajectbegeleider 'mee' gaat met een deelnemer van niveau 1 t/m niveau 4; • de directe contactpersoon is voor de praktijk m.b.t. betreffende deelnemer; • ook docent is en blijft lid van het 'eigen' team; • voert met een nog nader vast te stellen frequentie met iedere deelnemer voortgangsgesprekken, zowel m.b.t. de theorie als m.b.t. de BPV; • heeft een vast spreekuur, tijdens dit spreekuur is de trajectbegeleider ook telefonisch bereikbaar; • is niet betrokken bij de beoordeling van de deelnemer in de BPV; • verwijst de deelnemer indien noodzakelijk naar decanaat en/of onderwijshulp; • brengt de deelnemer in contact met het EVC/EVK bureau indien daar aanleiding toe is.


Pagina 8 van 51

Het secretariaat van afdeling Praktijkopleiding. Het secretariaat van de afdeling Praktijkopleiding wordt verzorgd door Saskia Wiersma. Het • • • • • • • • • • •

secretariaat is / verzorgd met betrekking tot stagiaires en leerlingen o.a.; Centraal aanspreekpunt (telefonisch) voor vragen en doorverwijzingen. Correspondentie tussen de (startende) leerling of stagiair en het MCH. Relevante correspondentie en contacten met scholen en betrokkenen. Het verstrekken van MCH-specifieke portfolio inhoud (BBL en HBO-V leerlingen) Beheer van de agenda van de coördinator beroepsopleidingen. (bv. voor het maken van een afspraak), Inzicht in de agenda’s van de opleidingsfunctionarissen. Inzicht in de opleidingen stageplanningslijst. Updaten van adreswijzigingen van leerling en stagiair (wijzigingen zelf doorgeven). Contactpersoon voor de BPV-box (www.SBBL.nl) Inname van de studieboeken bij het stoppen van de opleiding. (BBL en HBO-V leerlingen) Het beheer van de leerlingen stagiairdossiers. Hierin is o.a. terug te vinden: o correspondentie, tussen leerling, stagiair en de afdeling Praktijkbegeleiding: o correspondentie met scholen/trajectbegeleiders en de afdeling Praktijkbegeleiding, met betrekking tot de voortgang van de opleiding v/d leerling, stagiair: o leerovereenkomsten en stageovereenkomsten: o overzichten van behaalde studieresultaten.

Alle relevante stukken van jouw opleiding worden conform de Wet tot bescherming van de persoonsgegevens, gearchiveerd en vijf jaar na beëindiging of afronding van de opleiding bewaard. Het secretariaat is bereikbaar: • maandag t/m vrijdag • van 08.30 - 17.00 uur • telefonisch: 070 - 330 2842 • e-mail: WIESAS (intern), [email protected] (extern) Bezoek Adres

Postadres

MCH Westeinde Landsteiner Instituut H-gebouw, 4e etage Lange Lombardstraat 35 2512 VP Den Haag

Medisch Centrum Haaglanden t.a.v. afdeling Praktijkbegeleiding H-Gebouw kamer H4-01 Postbus 432 2501 CK Den Haag


Pagina 9 van 51

Leren in de praktijk Boeken, andere leermiddelen en vergoedingsregelingen Voor leerlingen die een leerarbeidsovereenkomst hebben afgesloten met het MCH geldt dat het MCH de opleidingskosten (lesgeld en boeken) volledig vergoed. Als leerling krijg je de beschikking over de benodigde boeken in bruikleen en zo nodig aanvullingen tijdens de opleiding. Aanschaf boeken HBO studenten HBO studenten bestellen zelf hun boeken (volgens de vast gestelde boekenlijst van school). Er zijn 2 mogelijkheden om dit te doen; • Je betaalt de boeken zelf en levert een MCH declaratieformulier in (incl. nota’s, pakbon) bij het secretariaat, deze gaat naar ondertekening naar de financiële administratie, en wordt verrekend bij het eerstvolgende salaris. • Of je vraagt via het secretariaat Praktijkopleiding om een brief “ Declaraties boeken HBO”, deze kan je dan inleveren bij de boekhandel. In de brief wordt door MCH akkoord gegeven voor het bestellen van de boeken, gedurende je opleiding. Aanschaf boeken MBO leerlingen De afdeling praktijkopleiding bestelt de benodigde boeken voor de MBO-leerlingen, bij boekhandel Kettenis. • De eerste bestelling wordt afgeleverd op je privé adres. • De daarop volgende boekenlijst ontvang je van school, deze graag sturen naar het secretariaat Praktijkopleiding. Het secretariaat bestelt de boeken en zijn op te halen in de stand van Kettenis op school. (privé adres alleen nog in overleg). Je ontvangt van Kettenis bericht dat je boeken klaar liggen op school, na het ondertekenen van de pakbon ontvang je de boeken. Kettenis staat elke maandag/woensdag en donderdag van 10.30-13.30 uur op Mondriaan Houtrustweg. Overige materialen, zoals stethoscopen ( te bestellen via tst. 2550), thermometers, schoeisel, e.d. worden niet gerekend tot leermiddelen en in dat kader niet vergoed door MCH. Indien je voortijdig stopt met je opleiding kan je boeken overnemen ( wordt verrekend met je laatste salaris) óf je levert de boeken in bij het secretariaat Praktijkopleiding. Bij ontslag krijg je via HRM (secretariaat C14) een “retour-boeken-formulier”, dit formulier wordt bij het inleveren van de boeken getekend, als bewijs van inlevering. Indien je de boeken niet inlevert worden de kosten verrekend met je laatste salaris. Informatie en bereikbaarheid. Trudy Vermoen en Saskia Wiersma bestellen de boeken. Ze zijn bereikbaar; • Trudy Vermoen, opleidingsfunctionaris tel: 070-3302191 [email protected] (intern VERTRU) • Saskia Wiersma, management assistent tel: 070-3302842 [email protected] (intern WIESAS) Medisch Centrum Haaglanden Landsteiner Instituut

Pagina 10 van 51

Leerlingen krijgen de “Algemene regeling studiekosten en verlof” toegestuurd bij de indiensttreding. Tevens is deze in te zien via het DKS1. Vanaf september ’03 geldt een nawerkverplichting voor alle leerlingen. Dit staat beschreven in de leerarbeidsovereenkomst. De leerling is gedurende deze periode tot twee jaar na diplomering, verplicht te blijven werken in het MCH. Dit hoeft niet per definitie de afdeling te zijn waar hij geplaatst is. Wanneer een leerling voortijdig en op eigen verzoek stopt met de opleiding, dan dient hij (volgens de regeling beschreven in artikel 12 van de algemene regeling studiekosten en verlof) het bedrag aan studiekosten terug te betalen aan het MCH. Voor specifieke vragen over arbeidsvoorwaarden kan je terecht bij de afdeling HRM van het MCH. Voor stagiaires (die geen leerarbeidsovereenkomst hebben met het MCH) geldt dat zij geen tegemoetkoming in de studiekosten kunnen krijgen. Er zijn situaties waarin de stagiair recht heeft op een stagevergoeding. Deze regeling is beschreven in DKS (niet van buiten het ziekenhuis toegankelijk). In het kort komt het op het volgende neer: “Om voor de vergoeding in aanmerking te komen moet, naast het verplichte karakter van de stage, voldaan worden aan de eis dat de stagiair meer dan 144 uur per jaar stage loopt.” De stagiair is zelf verantwoordelijk voor de tijdige (twee weken voor aanvang van stage) afhandeling van de inschrijfprocedure bij afdeling HRM. De voorlichting over deze procedure wordt verzorgd door de afdeling HRM en wordt tijdig aan je toegezonden.

1

DKS staat voor Document Kwaliteit Systeem. In DKS staan alle bestaande procedures en protocollen per afdeling en discipline MCH breed beschreven. DKS is niet toegankelijk van buitenaf het ziekenhuis.


Pagina 11 van 51

Werken met de praktijkmodulen van het Mondriaan Overzicht praktijkmodulen In dit overzicht staan alle praktijkmodulen voor de opleiding niveau 4 (kolom 1). Er is een berekening gemaakt van de omvang van iedere praktijkmodule (kolom 2) vervolgens is berekend in hoeveel weken de praktijkmodule afgerond zou kunnen worden (kolom 3). Tenslotte is er een advies geformuleerd m.b.t. de planning van de praktijkmodule in de BPV. In dit advies is uitgegaan van BPV periodes van 5 weken (conform het onderwijsprogramma op school). Praktijkmodulen

vanaf Aantal SBU

september 2003

Aantal benodigde weken ADVIES

(= 20% van werktijd)

(= SBU x 5 : 40)

aantal

BPV periodes van 5 weken

302

90

11

2 (2 = 10 weken)

204

15

5,5

1 (1= 5 weken)

303

20

2,5

1

401

30

4

1

402

55

7

2

403 proeve v

20

2,5

1

404

20

2,5

1

405

55

7

2

406

55

7

2

407

55

7

2

408

55

7

2

409

85

10,5

2

410

55

7

2

411

55

7

2

AZ-uitstroom

20

2.5

1

bekwaamheid

N.B. Deelkwalificatie 204 krijgt in deze berekening meer SBU’s toegedeeld dan volgens een officiële berekening (op basis van “gekwalificeerd voor de toekomst”) gerechtvaardigd zou zijn. De keuze voor een grotere omvang wordt verklaard van uit het belang dat gehecht wordt aan deze deelkwalificatie. Praktijkmodulen

Aantal SBU

Aantal benodigde weken ADVIES aantal BPV

vanaf september

(= 20% van

(= SBU x 5 : 40)

2003

werktijd)

periodes van 5 weken

DIFFERENTIATIES 412 t/m 415

4 (=20 weken)

De afdeling waar je bent ingedeeld is de plaats waar de modulen/opdrachten behaald kunnen worden. Op deze afdeling krijg je een werkbegeleider toegewezen die jou begeleiding biedt bij het afronden van de module. De werkbegeleiders zijn bevoegd tot het aftekenen van een door jouw behaalde opdracht die beschreven staan in de module. Medisch Centrum Haaglanden Landsteiner Instituut

Pagina 12 van 51

Werken met de praktijkmodulen van het Mondriaan Deze informatie is aangepast vanuit de “Algemene informatie bij de Praktijkmodulen” (2004, Mondriaan Onderwijsgroep). Voor de volledige tekst wordt dan ook hiernaar verwezen. Planning praktijkmodulen per stage-/werkperiode Bij aanvang van iedere stage-/werkperiode maak je eerst een globaal plan voor alle praktijkmodulen in die periode. Dit heeft als doel dat je een totaaloverzicht krijgt van wat je in die stage-/werkperiode moet doen. Daarin komen de volgende punten aanbod: •

welke praktijkmodulen moet je doen in deze stage-/werkperiode;

• •

in welke volgorde wil je ze doen; welke praktijkmodulen wil/kun je tegelijkertijd doen;

• •

welke opdrachten uit welke praktijkmodulen kun je combineren; . welke sleepopdrachten ga je uitwerken;

• •

welke onderdelen uit 402 (verpleeg technische handelingen) kun je integreren en waar; globale tijdsplanning; wanneer werk je aan welke praktijkmodule;

•

persoonlijke leerdoelen.

De algemene oriëntatieopdracht en het opstellen van het werkplan Start iedere praktijkmodule met een algemene oriëntatieopdracht en het maken van een werkplan. Kijk ook bij de aanvullende informatie over het werkplan in de bijlagen. Lees vooral ook voor je begint de specifieke beoordelingscriteria die steeds na de activiteiten beschreven staan in de praktijkmodule. Daar lees je precies waar je aan moet voldoen om de opdracht te behalen. Verder zijn er ook algemene beoordelingscriteria, die bij iedere opdracht terugkomen. Bij de generieke praktijkmodulen zijn de activiteiten al voorgestructureerd. Je werkt dan alleen de planning qua tijd en begeleiding verder uit in het werkplan. Bij de praktijkmodulen van de zorgcategorieën zijn de leeractiviteiten niet altijd volledig voorgestructureerd, maar krijg je suggesties voor leeractiviteiten. Je maakt daaruit een keuze en/of bedenkt zelf activiteiten. Deze gekozen activiteiten neem je op in je werkplan. Afhankelijk van de door jou gekozen activiteiten vul je ook zelf je beoordelingscriteria aan. Hiervoor is in de praktijkmodulen van de zorgcategorieën per praktijkopdracht een z.g. werkblad opgenomen, waar de beoordelingscriteria al op vermeld staan. Uitvoeren van praktijkopdrachten Als je werkplan klaar en goedgekeurd is, ga je aan de slag met de praktijkopdrachten. Bij de zorgcategorieën heb je zelf activiteiten en aanvullende criteria beschreven om de praktijkopdracht te behalen. Houd tijdens de uitvoering goed je planning in de gaten en geef tijdig problemen aan in de uitvoering van de praktijkopdrachten bij je begeleiders (werkbegeleider en opleidingsfunctionaris). Medisch Centrum Haaglanden Landsteiner Instituut

Pagina 13 van 51

De algemene beoordelingscriteria Elke praktijkopdracht moet voldoen aan zowel algemene als specifieke beoordelingscriteria. De specifieke criteria zijn bij iedere praktijkopdracht verschillend en staan in de module vermeld. De algemene beoordelingscriteria zijn elke keer hetzelfde. De beoordelingscriteria zijn onderverdeeld in drie onderdelen: 1. het leerproces, 2. de beroepshouding 3. het professionele handelen. Bij het onderdeel 'leerproces' worden nog aanvullende criteria gegeven voor de praktijkmodulen van de zorgcategorieën. Voor het onderdeel beroepshouding is een beroepshoudingenlijst beschikbaar, waar de beroepshouding in elementen is uitgewerkt. Het werken met deze beroepshoudingenlijst komt in praktijkmodule 204 'Interactie in beroepssituaties' aan de orde. De reflectieopdracht bij de zorgcategorieën Bij het werken met zorgvragers draag je verantwoording voor je eigen handelen in het contact met die zorgvrager. Dat betekent dat je niet alleen zorgvuldig moet omgaan met de zorgvrager maar ook met jezelf. Met je eigen gevoelens, onzekerheden en grenzen. Je moet leren hoe je je eigen normen en waarden hanteert in je werk en hoe je omgaat met het spanningsveld tussen afstand en betrokkenheid. Maar ook hoe je gebruik maakt van je sterke kanten en hoe je leert omgaan met je zwakke kanten. Een manier om deze persoonlijke ontwikkeling vorm te geven is regelmatig praten met anderen over bovengenoemde aspecten. In die gesprekken kan dan op systematische manier aandacht worden besteed aan jouw persoonlijk functioneren in de beroepssituatie, zodanig dat je zelf leert reflecteren op je eigen functioneren. Bedoeling is dat je regelmatig met je begeleider, eventueel samen met mede leerlingen-/stagiaires deze gesprekken zult voeren. Belangrijk is wel dat je dit reflecteren op je eigen functioneren, gaat toepassen bij al je verpleegkundig handelen. Daarom is bij de praktijkmodulen van de zorgcategorieën de laatste opdracht steeds een zelfde reflectieopdracht. Bij de opdracht stel je eerst een situatiebeschrijving op, deze bespreek je met de begeleider en vervolgens schrijf je een reflectieverslag over deze situatie. De beoordelingscriteria staan in de praktijkmodulen zelf. Praktijkmodule 402 Verpleegtechnische handelingen Deze module bevat geen praktijkopdrachten, maar een overzichten registratielijst van alle verpleegtechnische vaardigheden. De ervaring heeft geleerd dat het afsluiten van deze praktijkmodule meestal pas aan het einde van de opleiding plaatsvindt. Dat komt omdat het doorgaans ook veel langer duurt voordat je alle verplegende elementen en/of verpleegtechnische handelingen in de praktijk hebt kunnen uitvoeren. Bij het plannen van deze praktijkmodulen moet je hier dus rekening mee houden. Maak duidelijke afspraken met de begeleider en leg deze afspraken vast in je portfolio.


Pagina 14 van 51

MCH-afspraken m.b.t. het afsluiten van praktijkmodulen Uitgangspunten: • Werken aan de praktijkopdrachten (onder begeleiding van de werkbegeleider) kan vanaf het moment dat de deelkwalificatie op school behandeld wordt. • De praktijkopdrachten van de deelkwalificatie mogen pas in de praktijk afgerond en afgetekend worden, nadat de betreffende deelkwalificatie in de theorie met een voldoende is afgesloten. • Individuele afspraken over de starten afsluitdatum worden door de leerling in overleg met de werkbegeleider en opleidingsfunctionaris gemaakt en vastgelegd in het werkplan (en portfolio) van de leerling. • De gemaakte afspraken over start-, en afsluitdatum zijn bindend en worden vastgelegd op daartoe bestemde afsprakenformulieren. volledig ingevulde formulieren zijn getekend door de leerling / stagiaire, de werkbegeleider én de opleidingsfunctionaris. • De leerling krijgt minimaal 5 maximaal 10 weken voor het afsluiten van elke praktijkmodule. Een eventuele herkansing duurt maximaal de aangegeven adviestijd voor deze module. Herkansing moet worden aangetekend op het originele afsprakenformulier. • Een herkansingsaanvraag volgt wanneer de deelkwalificatie niet op tijd wordt afgerond (conform de afspraken vermeld in de algemene informatie bij de praktijkmodulen) cq. ingeleverd. • De leerling blijft verantwoordelijk voor het vaststellen van de periode van starten afsluitdatum van de praktijkmodulen. • Indien de leerling meerdere praktijkmodulen tegelijk wil plannen (b.v. een generieke module en een zorgcategorie) geldt eveneens een maximum aantal van 10 weken. Er kunnen hierop afwijkende afspraken gemaakt worden in overleg met leerling, trajectbegeleider, werkbegeleider en opleidingsfunctionaris. • Met betrekking tot module 403 is de afspraak dat binnen het MCH de “proeve van bekwaamheid” wordt afgesloten. Leerlingen en stagiaires kunnen in het MCH niet meer de “oude” module 403 behalen. • Producten die voortkomen uit de differentiatiemodule worden geanonimiseerd, d.w.z. zonder reflectieverslagen en logboeken opgenomen in digitale vorm opgenomen in de bibliotheek van het Landsteiner Instituut. De leerling / stagiaire levert daartoe zijn product digitaal en geanonimiseerd aan bij de betrokken opleidingsfunctionaris. Procedure: • De leerling houdt het origineel van het werkplan in haar/ zijn portfolio. • De opleidingsfunctionaris houdt een kopie in haar/ zijn bezit. • De leerling stelt de trajectbegeleider op de hoogte van gemaakte afspraken • Bij een herkansing moet een nieuw werkplan gemaakt worden.


Pagina 15 van 51

Resultaten- en registratieoverzicht Als een opdracht wordt afgetekend, dan moet dit door de werkbegeleider gebeuren met; • Naam • Handtekening • Functie • Datum Alleen een paraaf wordt niet geaccepteerd. Als alle praktijkopdrachten zijn afgesloten, moet het resultatenoverzicht, dat achter in iedere praktijkmodule zit, ingevuld worden door de opleidingsfunctionaris. Een exemplaar bewaar je in je portfolio; het origineel wordt naar de deelnemersadministratie op school gestuurd ten behoeve van het dossier.

Leerroutes van leerlingen Inleiding: Wanneer leerlingen starten met de opleiding worden zij door afdeling Praktijkopleiding op een verpleegafdeling / binnen een divisie geplaatst. Deze afdeling wordt in deze praktijkgids verder aangemerkt als de “eigen” afdeling / divisie. Het betreft hier de leerlingen in opleiding tot zowel MBO als HBO-verpleegkundige en heeft specifiek betrekking op de BBL en duaal leerwegen. Stagiaires (BOL/Voltijd) vallen buiten deze procedure. De plek waar een leerling aan het leren is wordt hier leerplaats genoemd. Dit kunnen diverse plekken binnen de organisatie zijn zoals; verpleegafdelingen, poliklinieken, operatieafdeling, IC, SEH, etc Om te komen tot vakbekwame (competente) verpleegkundigen is het veelal noodzakelijk om op diverse leerplaatsen competenties aan te leren. De opeenvolging van de verschillende leerplaatsen wordt bepaald aan de hand van de leerrouteplanning die de leerling in overleg met de opleidingsfunctionaris maakt. Daarbij dienen de leerlingen in hun opleiding diverse deelkwalificaties2 te behalen. Een aantal van deze deelkwalificaties kan binnen de “eigen” divisie behaald worden. Anderen zullen elders behaald moeten worden. Het aantal te behalen deelkwalificaties is afhankelijk van de opleidingsvariant die de leerling volgt en de eerder verworven competenties3 en kwalificaties. De leerwens van de leerling wordt bij het bepalen van de leerroute zoveel mogelijk centraal gesteld. Daarnaast zijn de opleidingseisen en de formatie leerplaatsen op een verpleegafdeling van invloed op de leerroute. De planners van de afdeling praktijkbegeleiding streven naar een evenredige verdeling van leerlingen over de verschillende leerplaatsen. Daarnaast kan de leerling gebruik te maken van de strippenkaart die hem de mogelijkheid biedt op andere leerplaatsen een kijkje te nemen.

2

In de nabije toekomst zullen deelkwalificaties omgezet worden naar competentiegericht onderwijs. Competenties: het geheel aan vaardigheden, kennis, inzichten en beroepshouding om een taak adequaat te kunnen volbrengen. 3


Pagina 16 van 51

De leerperiode op een leerplaats wordt in onderling overleg met de leerling, de opleidingsfunctionaris en de zorgmanagers bepaald. Beïnvloedende factoren hierin zijn: • de loopbaanwensen en opleiding van de leerling; • de complexiteit/ specialiteit van de leerplaats; • opbouw van de leerroute en te behalen deelkwalificatie(s); • organisatorische omstandigheden (formatie). Deelkwalificaties zijn opgebouwd uit twee soorten modules. De generieke modules en zorgcategorieën. Hoofdzakelijk is het behalen van voldoende zorgcategorieën de aanleiding om (tijdelijk) naar een andere leerplaats te gaan. De benodigde tijd om één zorgcategorie te behalen is gemiddeld 10 weken. Begeleiding: De opleidingsfunctionarissen zijn verbonden aan de divisie. Indien een leerling een deelkwalificatie of zorgcategorie buiten de “eigen” divisie gaat behalen, blijft de betrokken opleidingsfunctionaris verantwoordelijk voor het begeleiden van het leerproces. Bij langdurige / definitieve overplaatsing (>12 weken) wordt de leerling overgedragen aan de opleidingsfunctionaris van de betreffende divisie. Op de betreffende leerplaats wordt de leerling door de toegewezen werkbegeleiders begeleidt, die de vakinhoudelijke ontwikkeling begeleiden, beoordelen en waarborgen. De zorgmanager van de leerplaats is verantwoordelijk voor de arbeidsrechtelijke (rand)voorwaarden. De zorgmanager, werkbegeleiders en opleidingsfunctionaris zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor een krachtig leerklimaat op de leerplaats. Mochten er onoverkomelijke problemen ontstaan in het spanningsveld tussen de opleidingswensen en organisatorische wensen dan is de coördinator beroepsopleidingen eindverantwoordelijk om hierin een beslissing te nemen.

Procedure planning van leerroutes. Werkwijze De betrokken opleidingsfunctionaris: Levert bij planners een voorstel in voor de leerroute die hij met de leerling heeft afgesproken. Op dit “aanvraagformulier mutatie planningslijst” worden alle gevraagde gegevens worden ingevuld met betrekking tot: • De route die wenselijk is voor de leerling • Eventueel een tweede voorkeur. • Voorkeur voor divisie/ afdeling • welke deelkwalificaties en zorgcategorieën behaald moeten worden (denk ook aan afsluitdata / ruimte voor herkansing / loopbaanbeleid) • De mededeling dat het mutatieverzoek is gecommuniceerd met de betrokken zorgmanager van de eigen afdeling.


Pagina 17 van 51

De planners: • Zorgen ervoor dat de planning uiterlijk 13 weken van tevoren definitief is vastgesteld. (verdeling over de afdelingen / lesdagen) • Voeren ad hoc wijzigingen alleen door in nauw overleg en met instemming van de betrokken leidinggevenden. • Werken éénmaal per week de planning bij • Behandelen de verzoeken in clusters, d.w.z. 4 maal per jaar. Inleverdata: 1 januari, 1 april, 1 juli, 1 oktober: op 1 januari levert de opleidingsfunctionaris: de route aan vanaf 1 okt t/m 1april op 1 april levert de opleidingsfunctionaris: de route aan vanaf 1 jan t/m 1 juli op 1 juli levert de opleidingsfunctionaris de route aan vanaf 1 april t/m 1 okt op 1 oktober levert de opleidingsfunctionaris de route aan vanaf 1 juli t/m 1 jan. Lesdagen en andere relevante informatie • De planners vullen de lesdagen (voor zover bekend) minimaal 3 maanden van te voren in op de planningslijst. Hierdoor wordt deze informatie inzichtelijk voor b.v. zorgmanagers die hier rekening mee moeten houden in de dienstlijst. • Indien de drie maanden te voren lesdagen nog niet bekend zijn wordt dit door de Coördinator beroepsopleidingen met redenen gecommuniceerd met betrokken Zorgmanager. • De te verwachten datum van diplomering wordt op de planningslijst vermeld indien deze bekend is.


Pagina 18 van 51

Strippenkaart De strippenkaart is ontwikkeld om leerlingen de gelegenheid te bieden op diverse leerplaatsen binnen het ziekenhuis een kijkje te nemen. Het kan hierbij gaan om één of meerdere dagen op een specialistische werkplek welk relevant is voor het leerproces van de leerling. Voor stagiaires is deze regeling niet van toepassing, wat niet wil zeggen dat een bezoek aan deze leerplaatsen geen optie is. Bij iedere praktijkmodule/praktijkleeropdracht bepaalt de leerling welke strip (minimaal 1) hij/zij van de strippenkaart gaat gebruiken. Dit neemt de leerling op in het (praktijk)leerwerkplan van de betreffende praktijkmodule/praktijkleeropdracht, middels een beschrijving van beoordelingscriteria. Bijvoorbeeld: - Na 5 weken kan ik benoemen welke route een patiënt doorloopt op de OK - Actie: een dag meelopen op de OK/verkoever) • • •

•

• • •

Leerling kan maximaal 80 uur gebruiken voor zijn stage buiten de verpleegafdeling. Het aantal uren wordt door de leerling op de strippenkaart genoteerd. De leerling moet zijn/ haar keuze kunnen motiveren. De opleidingsfunctionaris parafeert indien akkoord op de strippenkaart alvorens de stage wordt gepland. Stage-uren dienen tijdig geplant te worden in overleg met de zorgmanager van de afdeling waar de leerling op dat moment werkt en met de zorgmanager/ contactpersoon van de stageverlenende afdeling. Indien de leerling tijdens de 12-weekse interne stage gebruik wil maken van de strippenkaart, dient dit ruim vóór de stage, in overleg met zorgmanager/ contactpersoon, gepland te worden. De stage dient afgetekend te worden met de datum, naam en handtekening van de stageverlenende afdeling. De stage heeft een boventallig karakter. De leerling wordt geadviseerd zijn strippenkaart geregeld te kopiëren. Bij verlies van de strippenkaart kan hij/zij dan aantonen welke stages zijn afgetekend.

Op elke afdeling staat een boek waarin de diverse leerplaatsen beschreven staan. De volgende leerplaatsen zijn verwerkt op de strippenkaart; • • • • • • • • • • • • • • • • •

Afdeling(en) naar keuze Polikliniek(en) naar keuze Operatiekamer/anesthesie/ Verkoeverkamer Spoedeisende hulp Intensive care unit Hartbewaking Verpleegkundig consulent(en) Fysiotherapie Diëtetiek Radiotherapie Haemodialyse Hartfunctie/longfunctie Spraak- en gehoorfunctie / audiologie Radiodiagnostiek Echografie/scan Endoscopie


• • • • • • • • • • •

Slaapcentrum/klinische Neurofysiologie Dermatologisch dagbehandelingcentrum Centrale sterilisatie afdeling Ziekenhuishygiënist Maatschappelijk werk Dienst Geestelijke Verzorging Apotheek Transferpunt Patholoog anatoom Bedrijfshulpverlening

Pagina 19 van 51

Klachtenprocedure Het kan gebeuren dat je het niet eens bent met beslissingen die tijdens de opleiding worden genomen, of met bestaande regels, of wanneer je van mening bent dat je persoonlijk bent benadeeld. We raden je aan om dit in eerste instantie te bespreken met de betrokken personen, om zo te proberen tot een oplossing te komen. Daarna zou je contact kunnen zoeken met de zorgmanager of opleidingsfunctionaris. Mocht dit niet lukken of ben je ontevreden over het resultaat; dan kun je te rade gaan bij de coördinator beroepsopleidingen van de praktijkbegeleiding. Deze kan je helpen bij het zoeken naar een oplossing. De klachtenprocedure is opgenomen in het reglement van de school waarbij de leerling is aangesloten. Ook kan de klachtenprocedure van MCH voor werknemers gevolgd worden. De beschrijving van deze laatste procedure is te verkrijgen bij de zorgmanager.

Loopbaangesprekken Voor leerlingen met een leerarbeidsovereenkomst met het MCH In de visie van het MCH start jouw loopbaan op het moment dat jij start met de opleiding tot verpleegkundige. Het MCH vindt het belangrijk om aan te sluiten op wat jij wilt, wat jou bindt, wat jou motiveert en waarop jij hoopt. Daarom worden binnen het MCH loopbaangesprekken gehouden met leerling-verpleegkundigen. Het gesprek wordt gehouden met jouw opleidingsfunctionaris. De aanwezigheid van jouw direct leidinggevende (zorgmanager) is hierbij gewenst. Tijdens het gesprek staan jouw loopbaanwensen en jouw wensen qua persoonlijke ontwikkeling (binnen de instelling), centraal. Vervolgens wordt getracht om jouw leerroute zoveel mogelijk aan te sluiten op jouw wensen. Het loopbaangesprek vindt één keer per jaar plaats. Je ontvangt van tevoren, van jouw opleidingsfunctionaris, een uitnodiging voor het gesprek met daarbij een formulier om in te vullen ter voorbereiding op het gesprek.

Afspraken differentiatiefase BBL Inleiding Naast de richtlijnen en afspraken die staan genoemd in differentiatiemodule van de Mondriaan Onderwijsgroep, hanteren wij binnen het MCH aanvullende afspraken met betrekking tot de differentiatie. Deze afspraken gelden alléén voor leerlingen in de BBL opleiding tot verpleegkundig niveau 4. Deze afspraken zijn als volgt:

Medisch Centrum Haaglanden Landsteiner Instituut Afdeling Praktijkopleiding

Pagina 20 van 51 Versie: 271205

Aanvullende afspraken m.b.t. individueel differentiëren binnen het MCH

Het praktijkleerplan: • De leerling beschrijft zijn/ haar persoonlijke leerdoelen ( leerdoel, leeractiviteiten, criteria, tijdsplanning) in het werkplan. • De leerling werkt de eindtermen die niet voldoende kunnen worden behaald middels het werken aan het differentiatieonderwerp uit en beschrijft deze ( eindterm, leeractiviteiten, criteria en tijdsplanning) Het eindproduct: • De leerling maakt in overleg met zorgmanager en/of seniorverpleegkundige, werkbegeleider en opleidingsfunctionaris een keuze voor de (het) eindproduct(en) volgens de richtlijnen van de differentiatiemodule van de Mondriaan Onderwijsgroep. • De volgende specifieke criteria voor de (het) eindproduct(en) zijn van toepassing binnen MCH: o de formulieren/ folders die ontwikkeld worden hebben de lay-out die gehanteerd wordt binnen MCH; o de formulieren/ folders die ontwikkeld zijn moeten voorzien zijn van “concept versie”; o de eindproducten zijn in correct Nederlands. De planning en presentatie: • De leerling start pas met de uitvoering nadat het plan met een “voldoende” is beoordeeld door de opleidingsfunctionaris en werkbegeleiders. • De presentatie moet minimaal twee weken voor de diplomering plaats vinden in verband met een eventuele herkansing • Bij de presentatie en beoordeling dienen minimaal aanwezig te zijn: de opleidingsfunctionaris, de werkbegeleider. • De leerling levert één exemplaar van het differentiatiedocument in bij de opleidingsfunctionaris. • De leerling levert het product geanonimiseerd in ten behoeve van de medische bibliotheek van het MCH, waarbij het reflectieverslag wordt weggelaten.


Pagina 21 van 51

2. Afspraken m.b.t. groepsgewijs differentiëren Naast de algemeen geldende afspraken (zie hierboven) gelden bij het groepsgewijs differentiëren binnen MCH, de volgende afspraken: Voorwaarden: • Groepsgewijs betekent in deze situatie max. 2 personen. • De twee leerlingen hoeven niet op een zelfde afdeling werkzaam te zijn. • De leerlingen dienen één onderwerp te kiezen, dat leidt tot één eindproduct • De opleidingsfunctionarissen van de leerlingen begeleiden het proces gezamenlijk. Criteria: • De leerlingen • De leerlingen • De leerlingen • De leerlingen presentatie. • De leerlingen

geven een motivatie waarom zij groepsgewijs willen differentiëren. leggen in het praktijkleerplan vast welke taken ieder op zich neemt. geven aan op welk tijdstip en met wie zij evalueren. hebben een zelfde aandeel in tijd en uitvoering betreffende de worden bij de presentatie afzonderlijk beoordeeld.


Pagina 22 van 51

Begeleiding van het leren in de praktijk Verwachtingen Vanaf het moment dat je een leerarbeidsovereenkomst of stageovereenkomst aangaat is er sprake van allerlei verwachtingen vanuit de organisatie naar jou als lerende toe. Deze verwachtingen worden hieronder kort toegelicht. Vanuit het MCH In de beroepsopleiding tot verpleegkundige word je opgeleid tot een zelfstandig beginnend beroepsbeoefenaar. Het MCH voorziet in allerlei voorwaarden zoals tijd en geld om het leren mogelijk te maken. Er wordt dan ook van je verwacht dat je een volledige inzet laat zien om die bekwaamheden te verwerven om uit te groeien tot een volwaardig en professionele kracht. Een juiste beroepshouding hanteert en je houdt aan de gedragscode/ verpleegkundig eisenkader van het MCH. Vanuit de afdeling Wordt er verwacht; • dat elke leerling, stagiaire, werkbegeleider en opleidingsfunctionaris een kritische houding heeft om uiteindelijk een hoogwaardige kwaliteit van zorg te bieden en een krachtig leerklimaat te creëren; • dat elke leerling, stagiaire en werkbegeleider zich verantwoordelijk gedraagt voor de voor werkzaamheden, samenwerking en patiëntenzorg. Dit komt tot uiting door het bespreken van situaties en oplossingen aan te dragen; • dat de zorgmanager de arbeidsrechtelijke kant beoordeeld; • dat alle betrokkenen open staan en initiatief nemen om feedback te ontvangen en te geven. Feedback dient volgens de regels van feedback aangedragen te worden; • dat alle betrokkenen een actieve inbreng hebben tijdens overlegsituaties; • dat alle betrokkenen duidelijk de grenzen aan geven m.b.t. wat men (niet) mag, kan en wilt; • dat alle betrokkenen zelf de verantwoording nemen om gemaakte afspraken, rechten en plichten (zoals gesteld in de CAO) na te komen. De specifieke verwachtingen kunnen per afdeling verschillen en worden besproken in het introductiegesprek op de afdeling. Vanuit de praktijkbegeleiding Wordt er van je verwacht dat je zelf de verantwoording over het eigen leerproces op je neemt. Daarom verwachten we van iedere leerling of stagiaire dat hij; • een actieve deelname aan de eigen opleiding laat zien; • initiatieven neemt om te leren en zich verantwoordelijk toont voor het eigen leerproces; • zijn portfolio bij houdt conform de afspraken van het opleidingsinstituut en afspraken van de afdeling Praktijkopleiding; • werkt aan de praktijk(leer)opdrachten volgens de richtlijnen en afspraken; • zelf aan geeft wanneer en waarbij hij begeleiding nodig heeft; • zich houdt aan de gemaakte afspraken en de eisen die gesteld worden vanuit de praktijkbegeleiding; Medisch Centrum Haaglanden Landsteiner Instituut

Pagina 23 van 51

• • •

het theorieonderwijs volgt en aanwezig is op schooldagen; contact onderhoud met zijn opleidingsfunctionaris en werkbegeleiders en informeert deze over de voortgang m.b.t. het leerproces; zich voorbereid op gesprekken met werk-/ opleidingsfunctionaris conform de richtlijnen.

Vanuit de werkbegeleiders De werkbegeleiders zijn verantwoordelijk voor de directe en praktische begeleiding van de leerling op de werkvloer. Van hieruit wordt dan ook verwacht dat de leerling; • minstens één maal per week met de werkbegeleider het verloop van het leerproces evalueert en eventuele aandachtspunten verwerkt in het handelen; • voordat hij begint aan opdrachten een werkplan maakt. Deze wordt beoordeeld door de werkbegeleiders en opleidingsfunctionaris. Hierbij zal het team ondersteuning bieden door passende activiteiten te zoeken; • voldoende tijd en ruimte plant in overleg met de collega’s om aan de opdrachten te werken; • zijn rol als leerling of stagiaire zijn goed bewaakt en dat grenzen worden aangegeven; • de opdrachten laat beoordelen door de werkbegeleiders; • ter voorbereiding op elk formeel gesprek een leerproces verslag schrijft. Dit dient te voldoen aan de richtlijnen voor het schrijven van een leerprocesverslag; • ervoor zorgt dat iedereen voortdurend op de hoogte is van wat je aan het doen bent voor je leerproces en wat je wilt leren. De meest gangbare manier om dit te doen is bij aanvang van de dienst aangeven wat je wilt leren, welke begeleiding je verwacht en waar men op moet letten, zodat hierop geëvalueerd kan worden. In de kennismaking en introductiegesprekken zal er gevraagd worden naar jou verwachtingen. Het is verstandig om hier van te voren al bij stil te staan.

Begeleidinggesprekken Om het leerproces methodisch vorm te kunnen geven is het van belang dat er regelmatig gesprekken plaats vinden tussen leerling, werkbegeleider en opleidingsfunctionaris. Om deze reden is ervoor gekozen om minimaal iedere zes weken een gesprek te voeren. Dit zorgt er ook voor dat er steeds overzicht blijft voor alle betrokkenen. Nog voordat de leerling of stagiaire op de afdeling is begonnen wordt er een kennismakingsgesprek gevoerd tussen de opleidingsfunctionaris en de nieuwe leerling of stagiaire. In dit gesprek wordt er informeel kennisgemaakt en zaken als eerdere leerervaringen, algemene verwachtingen en eerste vragen besproken. Ook wordt er een korte rondleiding over de afdeling verzorgd en zo mogelijk een kennismaking met collega’s.


Pagina 24 van 51

1. Introductiegesprek (ig) Dit gesprek vindt plaats bij aanvang van de praktijkleerperiode (plp) of start van nieuwe module. Meestal is dit binnen één of twee weken nadat de leerling is begonnen. Wat is het doel van dit gesprek? 1. Het uitspreken en afstemmen van verwachtingen van de leerling en de afdeling. 2. Het maken van concrete werkafspraken. Wat staat er zoal op de agenda? • Eerste indruk van de leerling over het team en de afdeling • Eerste indruk over de afdeling van de leerling • Wie zijn de werkbegeleiders? • De wederzijdse verwachtingen • Hoe ben je als leerling ingewerkt? • Welke modules dien je te behalen en zijn de opdrachten duidelijk? • De tijdsplanning en het werkplan • Persoonlijke leerdoelen van de leerling • Uitleg en planning volgende gesprekken 2. Studiebegeleidinggesprekken Korte tijd na het introductiegesprek wordt er een eerste studiebegeleidinggesprek gepland tussen de leerling en de opleidingsfunctionaris. Deze gesprekken vinden gedurende de hele opleiding regelmatig plaats op initiatief van de leerling of op initiatief van de opleidingsfunctionaris. Hierin kan op diverse gebieden ondersteuning en begeleiding geboden worden in zaken die te maken hebben met het leerproces. 3. Planningsgesprek Het planningsgesprek vindt in de eerste weken na aanvang van de praktijkperiode plaats. Bij het planningsgesprek zijn de leerling, werkbegeleiders en opleidingsfunctionaris aanwezig. Voor aanvang van het gesprek stelt de leerling een werkplan op en levert deze in bij de aanwezigen. Het voornaamste doel van dit gesprek is het vastleggen van het plan wat de leerling heeft om zijn leerproces vorm te geven. Dit wordt genoteerd in het portfolio middels de afsprakenformulieren. 4. Voortgangsgesprekken Het doel van dit gesprek is het evalueren van het product en het proces ten aanzien van het leren van de leerling. De leerling bereidt het gesprek voor door middel van een leerprocesverslag (zie hiervoor de richtlijnen). De werkbegeleider verwoordt de indruk van het gehele team en doet dus navraag bij andere collega’s. Dit gesprek heeft als inhoud: de uitvoering van zorg, het leerproces en de samenwerking. Vanuit dit gesprek worden nieuwe afspraken gemaakt voor de komende periode.


Pagina 25 van 51

5. Afrondingsgesprekken Tijdens dit gesprek worden de deelkwalificaties (dk’s) officieel afgesloten. De werkbegeleider spreekt in samenspraak met de opleidingsfunctionaris de beoordeling uit. Uiteindelijk gaat het erom of de leerling bekwaam is in de te behalen eindtermen. Bij het maken van een planning stelt de leerling de data voor het afsluiten van de dk’s en legt deze vast. Dit is een bindende afspraak en wordt verwerkt op de afsprakenformulieren in het portfolio. Wanneer een leerling meer tijd nodig heeft dan is afgesproken dat krijgt hij in eerste instantie een onvoldoende en kan hij gebruik maken van één herkansing. 6. De procedure bij de verschillende gesprekken Het introductiegesprek • De leerling plant een introductiegesprek in overleg met de opleidingsfunctionaris tijdens het kennismakingsgesprek. • Afspraken over de planning en het werkplan worden tijdens het gesprek gemaakt. • De opleidingsfunctionaris fungeert als gespreksleider. Planningsgesprek • Dit gesprek wordt gepland tijdens het introductiegesprek. • De leerling levert een aantal werkdagen voor dit gesprek een werkplan in bij de werkbegeleiders en opleidingsfunctionaris. Voortganggesprekken • De leerling neemt het initiatief om een gesprek te plannen. • Twee werkdagen voor het gesprek levert de leerling een leerprocesverslag en agenda in bij de opleidingsfunctionaris en werkbegeleider. • De opleidingsfunctionaris fungeert als gespreksleider. Eindbeoordeling dk’s/module • De leerling maakt een afspraak voor het gesprek. • Indien de dk niet met een voldoende kan worden afgesloten moet de werkbegeleider dit van te voren aangeven bij de opleidingsfunctionaris • Twee werkdagen voor het gesprek levert de leerling een leerprocesverslag in bij de opleidingsfunctionaris en werkbegeleider. • De opleidingsfunctionaris leidt het gesprek. • Het resultatenoverzicht wordt door de opleidingsfunctionaris naar school gestuurd. De leerling ontvangt een kopie. Ook wordt een kopie in het leerlingendossier bewaard. Voor alle gesprekken geldt: • De leerling maakt (binnen een week) een verslag van het gesprek en stuurt dit ondertekend door de leerling en werkbegeleider naar de opleidingsfunctionaris • De opleidingsfunctionaris leest het verslag en stuurt deze binnen één week (na ontvangst) terug voorzien van handtekening of met feedback voor aanpassing van de inhoud. • De leerling bewaart alle gespreksverslagen in het portfolio. De opleidingsfunctionaris bewaart een kopie in het leerlingendossier. Medisch Centrum Haaglanden Landsteiner Instituut

Pagina 26 van 51

Overlegvormen Omdat het leren in de praktijk en het begeleiden van leerlingen/ stagiaires inzicht, vaardigheden, kennis en ook onderlinge afstemming van de betrokkenen vraagt, worden er diverse overleggen gevoerd. Hierbij valt te denken aan; • het leerlingenoverleg; • het werkbegeleidersoverleg; • individuele contacten werkbegeleiders – opleidingsfunctionarissen; • zorgmanager - opleidingsfunctionaris overleg; • opleidingsfunctionaris – trajectbegeleider. Deze overlegvormen worden hier nader toegelicht. Leerlingenoverleg Het leerlingenoverleg is een groepsgebonden bijeenkomst waarin de leerlingen hun mening kunnen uitwisselen over hun beeld over - en ervaringen met de werkbegeleiding en leerklimaat op de werkvloer. Ook kunnen (persoonlijke) ervaringen in het leren met elkaar gedeeld worden. Hierdoor kunnen de leerlingen gecoacht worden deze ervaringen te analyseren en hoe vervolgacties vorm gegeven kunnen worden. Met name het van elkaar leren is een belangrijk item in dit overleg. Aanwezigen: • Iedereen die werkbegeleiding ontvangt, de opleidingsfunctionaris en eventueel de zorgmanager. Frequentie: • Eén maal per 4 - 6 weken Werkwijze: • De opleidingsfunctionaris bespreekt met de leerlingen de volgende punten: 1. Hoe wordt in het algemeen de werkbegeleiding op de werkvloer ervaren? 2. Heeft ieder het gevoel dat er voldoende aandacht is voor de leerlingen? 3. Welke zaken gaan goed en moeten worden gecontinueerd? 4. Welke zaken gaan niet goed en moeten worden verbeterd? 5. Wie maakt wat waar bespreekbaar? • De leerlingen zullen zelf de gesignaleerde knelpunten en verbeteracties bespreekbaar maken op de afdeling in het werkoverleg of in individuele gesprekken met werkbegeleiders. • Er wordt een kort algemeen verslag gemaakt door de opleidingsfunctionaris, zonder namen. • Er wordt afgesproken wie wat waar bespreekt en welke ondersteuning eventueel nodig is. • De opleidingsfunctionaris houdt dit verslag bij zich om in het volgende leerlingenoverleg te bespreken welke afspraken zijn afgehandeld of nog open staan.


Pagina 27 van 51

Werkbegeleidersoverleg Het werkbegeleidersoverleg maakt het mogelijk om; • relevante informatie over leerlingen, afdeling en praktijkbegeleiding tijdig uit te wisselen; • samenwerking en leerklimaat structureel te evalueren en zonodig te verbeteren; • de leerlingbegeleiding vanuit de praktijkbegeleiding en de afdeling op elkaar af te stemmen en • de werkbegeleiders handvatten te geven met betrekking tot leerlingbegeleiding. Aanwezigen: Zorgmanager, werkbegeleiders en de opleidingsfunctionaris Frequentie: Eén maal per 4 – 6 weken. Individuele contacten werkbegeleiders – opleidingsfunctionarissen Naast het reguliere overleg tussen werkbegeleiders en de opleidingsfunctionaris vindt er ook geregeld overleg plaats tussen de werkbegeleiders en opleidingsfunctionaris van de leerling. Hierin gaat het voornamelijk om de individuele voortgang in het leerproces. Eventuele vraagstukken, knelpunten of zaken aangaande de opdrachten worden besproken en zonodig ook teruggekoppeld aan de leerling. Zorgmanager - opleidingsfunctionaris overleg De zorgmanager en opleidingsfunctionaris zullen frequent met elkaar contact hebben aangaande het leerklimaat op de leerplaats. Hierin worden zaken als planning, leerlingen, werkbegeleiders en randvoorwaarden om te kunnen leren besproken. Opleidingsfunctionaris - trajectbegeleider De opleidingsfunctionaris en trajectbegeleider of mentor van de onderwijsinstelling kunnen contact met elkaar onderhouden over de organisatie en voortgang van individuele leerprocessen. Het resultaat van dit contact zal altijd teruggekoppeld worden naar de leerling. Het leerproces van de leerling blijft hierin altijd centraal staan.

Follow-up gesprekken voor werkbegeleiders. Definitie: Het follow-up gesprek is een gesprek tussen de werkbegeleider en opleidingsfunctionaris, waarbij het geven van begeleiding van de werkbegeleider centraal staat. Doelstelling: De kwaliteit van de methodische werkbegeleiding waarborgen.


Pagina 28 van 51

Werkwijze: • het bepalen van de beginsituatie van de werkbegeleider t.a.v. begeleiden • het inventariseren en bespreken van leerbehoefte die de werkbegeleider ervaart m.b.t. begeleiden • ervaringen t.a.v. het functioneren als werkbegeleider bespreekbaar maken • knelpunten die de werkbegeleider ervaart tijdens het begeleiden bespreekbaar maken • plan van aanpak maken (en/ of gemaakte plan bijstellen) op basis van de leerbehoefte en/ of knelpunten • vervolg afspraak maken Duur en locatie: • het follow-up gesprek duurt ongeveer 45 minuten en vindt plaats in de kamer van de opleidingsfunctionaris. Wie is verantwoordelijk voor wat: • de opleidingsfunctionaris maakt een afspraak voor het eerste gesprek • de werkbegeleider bereidt zich voor op het gesprek door vooraf nagedacht te hebben over zijn persoonlijke leerbehoeften en knelpunten t.a.v. begeleiden • de werkbegeleider maakt een verslag van het gesprek, dit wordt ondertekend door werkbegeleider en opleidingsfunctionaris ( origineel blijft in beheer van werkbegeleider, opleidingsfunctionaris bewaart een kopie)


Pagina 29 van 51

Werken in de praktijk CAO De rechten en plichten van organisaties, hun werknemers en stagiaires staan beschreven in de CAO. Je ontvangt bij het tekenen van de leerarbeidsovereenkomst een exemplaar waarin alle rechten en plichten als werknemer en leerling beschreven staan. Je kan ook op diverse plekken op het internet een CAO inzien en/of downloaden. Bijvoorbeeld op: http://digitalecao.virtu.nl/ Als je verder vragen hebt over je positie als werknemer, kun je contact opnemen met je zorgmanager of de personeelsadviseur van de divisie.

Dienstrooster De zorgmanager is verantwoordelijk voor de totstandkoming van het dienstrooster. Indien je voor een bepaalde gebeurtenis vrij wilt hebben, of juist een bepaalde dienst wilt aanvragen kun je dit kenbaar maken bij de zorgmanager. Vraag bij je toekomstige afdeling tijdig je dienstrooster aan. Ook wanneer je eventueel wensen hebt ten aanzien van je dienstrooster, dien je dit vroegtijdig en volgens de regels van de afdeling aan te vragen. Hiermee voorkom je teleurstellingen en onnodige complicaties. Voor veel leerplaatsen geld: aanvragen is géén garantie!

Welke diensten wel of niet Leerlingen met een leerarbeidsovereenkomst worden in principe aangenomen voor alle diensten (dag, avond, nacht, weekend en feestdagen). Of een leerling een dienst mag werken wordt bepaald door de te verrichten werkzaamheden tijdens de diensten en of de leerling hiertoe bevoegd en bekwaam is. Verantwoordelijkheden dienen voldoende gewaarborgd te zijn. Een leerling (en stagiaire) mag nooit de eindverantwoording over de werkzaamheden dragen. Hij of zij dient altijd directe hulp in te kunnen roepen van een ervaren en gediplomeerde verpleegkundige.

Vakantie en vrije dagen Leerlingen met een leerarbeidsovereenkomst hebben per kalenderjaar recht op vakantiedagen. In je leerarbeidsovereenkomst staat hoeveel uren je vakantie bedraagt. Je wordt dringend verzocht om je vakantie-uren in overleg met de zorgmanager evenredig te verdelen over het hele jaar en je vakantieaanvraag zo vroeg mogelijk in te dienen. Houd hierbij rekening met de procedure op de afdeling waar je werkt (of gaat werken).


Pagina 30 van 51

Het is verstandig om in je werkplan rekening te houden met je vakantieperiodes en die van je begeleiders. Ook schoolvakanties kunnen invloed hebben op de planning van je leerproces. Afspraken over het vakantie beleid zijn te vinden in de CAO en de richtlijnen van school. Het aanvragen van vakantie gaat in overleg met de zorgmanager.

Voor stagiaires gelden veelal andere richtlijnen ten aanzien van vakantie en de te werken diensten. Deze staan vermeld in de reglementen van de scholen. Over het algemeen werken stagiaires voornamelijk dagdiensten. Wanneer het de opleidingsdoelen dient kan er in overleg besloten worden om ook andere diensten te werken. Ook hierin zijn de benodigde bekwaamheden tijdens de diensten bepalend en of de stagiaire hiertoe bevoegd en bekwaam is. Net als bij de leerlingen geldt dat de begeleiding gegarandeerd dient te zijn. Het aantal vastgestelde studiebelastingsuren voor de stage mag niet worden overschreden. Voor stagiaires geldt over het algemeen dat zij recht hebben op de volgende nationale en christelijke vrije dagen: Koninginnedag, Bevrijdingsdag, Hemelvaart, Pasen, Pinksteren en Kerst en de schoolvakanties.

In geval van ziekte en verzuim Tijdens de beroepspraktijkvormende periode Wanneer een leerling of stagiaire niet kan werken, moet dit voor aanvang van de dienst (uiterlijk voor 09.30 uur) worden doorgegeven aan de zorgmanager. Wanneer deze niet aanwezig is kan men zich ziek melden bij een directe collega (seniorverpleegkundige, of oudste van dienst) en neemt men later die dag (zo spoedig mogelijk) alsnog contact op met de zorgmanager. Tijdens de beroepsvoorbereidende periode op school: • Doorgeven aan het secretariaat van de afdeling Praktijkopleiding van MCH en de school. Tijdens de stage, uitstapje of gebruik van strippenkaart • Doorgeven aan de stageafdeling, de zorgmanager op de eigen afdeling, de afdeling Praktijkopleiding en de school. • De ziekmelding wordt doorgegeven aan personeelszaken. • Bij herstel dient de leerling of stagiaire dit zo spoedig mogelijk, telefonisch door te geven aan eerder genoemde personen. • Bovenstaande is van belang omdat het ziekenhuis en de afdeling hiervan directe organisatorische en financiële gevolgen ondervinden.


Pagina 31 van 51

Verzuimregeling Als leerling met een leerarbeidsovereenkomst in het MCH vallen de leerwerkactiviteiten die je verricht op school of binnen MCH, onder werktijd. Het is daarom niet toegestaan om ongeoorloofd afwezig te zijn. Er zijn situaties die je afwezigheid noodzakelijk maken. In overleg met de opleidingsfunctionaris en zorgmanager kan besloten worden om je toestemming te geven voor je afwezigheid.

Belofte van geheimhouding De belofte van geheimhouding werd lange tijd verplicht afgelegd bij ontvangst van het getuigschrift of diploma De belofte luidt: ‘Ik beloof dat ik geheim zal houden al hetgeen mij in de uitoefening van het beroep als verpleegkundige als geheim is toevertrouwd of wat hierbij als geheim te mijner kennis is gekomen en waarvan ik het vertrouwelijk karakter moet begrijpen.’ Tegenwoordig wordt geheimhouding geregeld in de wet WGBO. Deze wet is ook van toepassing bij het bespreken van de praktijkervaringen met medestudenten/ leerlingen, opleidingsfunctionarissen of anderen buiten de directe beroepsuitoefening. Dit betekent o.a. dat je ingebracht materiaal en persoonlijke gegevens onherkenbaar dient te maken.

Kledingsvoorschriften Algemeen De leerling of stagiaire die voorgeschreven dienstkleding verstrekt krijgt, is verplicht deze tijdens de diensturen te dragen en is volledig aansprakelijk voor alle schade aan de dienstkleding tengevolge van vermissing, beschadiging of vernieling door eigen schuld. Het dragen van dienstkleding buiten het ziekenhuis is niet toegestaan. Overige voorschriften m.b.t. kleding en uiterlijke verzorging: Het beleid van het MCH ten aanzien van dienstkleding en uiterlijke verzorging is erop gericht, dat personeelsleden zich zodanig kleden en verzorgen dat noch patiënten, noch leidinggevenden aanstoot kunnen nemen aan kleding en/of uiterlijke verzorging van medewerkers dan wel tijdelijk tot het ziekenhuis toegelaten personen. Er worden uniformen van het MCH gedragen met daar onder een wit T-shirt.


Pagina 32 van 51

Uiteraard beperkt het hier gestelde zich niet tot de medewerkers die dienstkleding dragen. Niet toegestaan vanuit hygiënisch en esthetisch oogpunt; • Loshangend haar wanneer het langer is dan halve schouderlengte gedurende het werk bij en om de patiënt en tijdens voedselbereiding, -distributie of -uitgifte. • Het dragen van horloge en andere sieraden aan handen of armen en lange kettingen en oorbellen gedurende het werk bij en om de patiënt. • Lange nagels en nagellak. • Het dragen van gekleurde kleding onder de dienstkleding. • Het dragen van luidruchtig schoeisel. • Het dragen van een gekleurde hoofddoek.( een witte hoofddoek wordt toegestaan) • Op sommige werkplekken kunnen afwijkende hygiënevoorschriften gelden. Door middel van de uniformenautomaat wordt een ieder in de gelegenheid gesteld om ten alle tijden in het bezit te zijn van een schoon uniform.

Leerlingen met een leerarbeidsovereenkomst in het MCH Leerlingen krijgen bij aanvang van hun dienstverband een uniform aangeboden. Schade aan deze uniformen wordt verhaald via het salaris. Leerlingen hoeven daarom geen borg te betalen. Stagiaires Voor stagiaires geldt dat zij €20 borg dienen te betalen, welke zij bij onbeschadigde uniformen aan het eind van hun stage weer terugkrijgen. Locatie Westeinde Kelder Openingstijden linnenkamer: 07.30 – 09.30 en 11.45 – 14.00 uur. Locatie Antoniushove Naast de polikliniek.

Voorwerken Inleiding De voorwerkperiode is een vooraf bepaalde tijd, waarin de aankomende leerling verpleegkundige op de afdeling gelegenheid krijgt om kennis te maken met de praktijkleerplaats. Gedurende deze voorwerkperiode is meestal ook sprake van een proeftijd. De beoordeling van de proeftijd staat los van de voorwerkperiode.


Pagina 33 van 51

Bij aanvang van de voorwerkperiode krijgt de leerling op een aantal afdelingen een introductieboekje met een inwerkschema. Los van deze informatie of schema’s wordt er door de leerling een inwerkplan opgesteld dat tenminste de volgende onderdelen zal moeten bevatten; • Checklist bij aanvang van voorwerkperiode. • Algemene doelstellingen van de voorwerkperiode. • Doelstellingen voor de leerling. Procedure Voorwerken • Vanaf het moment van indiensttreding geldt een leerlingenstatus • De opleidingsfunctionaris begeleidt de voorwerker • In de verlening van de dagelijkse zorg wordt uitgegaan van Eerder Verworven Competenties ( EVC ) en Eerder Verworven Kwalificaties ( EVK ) • De werkbegeleider en opleidingsfunctionaris bepalen samen met de leerling onder andere aan de hand van EVC / EVK welke zorg al dan niet verleend mag worden. • Het portfolio wordt bij indiensttreding uitgereikt ( tijdens introductiegesprek ) • Doelen t.a.v. de voorwerkperiode komen op papier in het portfolio. • De werkbegeleider is medeverantwoordelijk voor het creëren van een veilige leeromgeving voor de leerling. Om dit zoveel mogelijk te kunnen waarborgen dient de leerling nauw overleg te houden met de werkbegeleider. Het gaat hier b.v. om grenzen bewaken in een drukke periode op de afdeling. Verantwoordelijkheid. • • • •

De leerling werkt gedurende de inwerkperiode onder begeleiding. De werkbegeleider zal samen met de leerling de zorg, die de leerling verleend, controleren, beoordelen en evalueren. De leerling dient zelf zijn grenzen te bewaken. De leerling blijft verantwoordelijk voor alle handelingen die hij uitvoert.

Algemene doelstellingen voor de voorwerkperiode • • • • •

De inwerkperiode heeft tot doel de leerling bekend te maken met onder meer werkwijze en verpleegkundige,- en medische organisatie op deze afdeling. Inzicht krijgen in de dagelijkse gang van zaken en procedures op de afdeling. Leren participeren ( o.a. op basis van EVC / EVK ) in de dagelijkse zorgverlening op de afdeling. Leren zorgdragen voor de werkomgeving. Instaat te participeren in diverse overlegstructuren en een actieve bijdrage te kunnen leveren aan ontwikkelingen en verbeteringen binnen de afdeling.

Doelstellingen voor de leerling Om de inwerkperiode op de afdeling een structuur te geven is het belangrijk dat de leerling 3 maanden voor hij of zij start met de opleiding begint met een aantal doelen die de leerling kunnen helpen om zichzelf “klaar te stomen” voor de opleiding. De leerling maakt afspraken met de opleidingsfunctionaris over de doelen die hij of zij zelf gaat maken / behalen tijdens de inwerkperiode. Er zijn drie belangrijke thema’s die aan bod moeten komen in deze inwerkdoelen;


Pagina 34 van 51

• • •

de organisatie van de afdeling; vaardigheden; kennis.

Aan het eind van de drie maanden inwerkperiode voor aanvang van de opleiding is de verwachting vanuit de afdeling dat de leerling ten aanzien van deze onderwerpen voldoende ervaring heeft opgedaan om aan de slag te kunnen gaan met de taken en doelen die hij vanuit de opleiding meekrijgt en dat de leerling kennis heeft genomen van alle specifieke werkwijzen en procedures van de afdeling. Uitwerking: • De leerling formuleert zelf (tenminste) 3 doelen die erop gericht zijn om zichzelf te informeren over de drie genoemde onderwerpen, en levert deze in bij de opleidingsfunctionaris. • De doelen worden 2 maal geëvalueerd na anderhalve maand, en aan het eind van de inwerkperiode. Voorbeelden van thema’s die in de doelen kunnen worden verwerkt: • Op methodische wijze oriënteren op de zorgverlening op de afdeling m.b.t. de patiënten, het team, andere disciplines, verpleegkundige activiteiten en de dagindeling. • De voorkomende verpleegkundige kennis, vaardigheden en houding die nodig zijn voor verpleegkundige zorgverlening in concrete verpleegsituaties inventariseren. • Zich verdiepen in overlegvormen, besluitvorming, werkgroepen etc. • Bij de belevingswereld van de zorgvrager aansluiten. • Relevante vaardigheden EVC / EVK uit voorgaande scholing in de nieuwe setting oefenen. • Van het geleerde van de voorafgaande clusters EVC / EVK actief gebruik maken. • Op systematische wijze zijn functioneren en ontwikkeling tijdens de inwerkperiode schriftelijk en mondeling weergeven en beoordelen. • Reflectieve vaardigheden ontwikkelen. • Samenwerkingsvaardigheden oefenen. • Bereidheid tonen om zich te laten begeleiden. • Feedback geven/ontvangen en assertief reageren. • Actief gebruik maken van begeleidingsmogelijkheden. De leerling moet er bij het formuleren van de doelen rekening mee houden dat hij / zij nog niet aan de opleiding is begonnen, en dat dus veel zaken nog niet beheerst hoeven worden. De inwerkdoelen zijn dan ook vooral bedoeld als (hernieuwde) kennismaking met de afdeling, en als middel om EVC / EVK in te oefenen in de nieuwe setting. Samengevat: De leerling maakt een inwerkplan waarin opgenomen is: • De checklist voor aanvang van de voorwerkperiode • De algemene doelstellingen van de voorwerkperiode • De doelstellingen van de leerling zelf • Eventuele voortgangsrapportage t.a.v. de doelen • Opsomming van gemaakte afspraken b.v. ten aanzien van evaluatie. Een en ander kan worden bijgehouden in het al uitgereikte portfolio Medisch Centrum Haaglanden Landsteiner Instituut

Pagina 35 van 51

Tot slot Hiermee zijn we aan het eind gekomen van de praktijkgids. In de bijlagen tref je nog aanvullende informatie over een aantal belangrijke zaken. Mocht je na het lezen van de praktijkgids nog iets gemist hebben, dan vragen we je vriendelijk om contact op te nemen met het Landsteiner Instituut via de opleidingsfunctionaris, of via het secretariaat van de praktijkopleiding. We wensen je veel succes met je loopbaan of stage in het MCH.


Pagina 36 van 51

Bijlagen


Pagina 37 van 51

Bereikbaarheid van de praktijkbegeleiding

Naam

Telefoon

Contactpersoon

Kamer

Mailadres

OPLEIDINGSFUNCTIONARISSEN WESTEINDE Sascha Jansen

2754

ICU WZ/AH

C3-043

[email protected]

Maaike Somers

2137dgs-/81.305

C5

C5-4

[email protected]

Lia Meerkerk

2159

C9A / C7B

C9-54

[email protected]

Saskia van Geen

3070/81.568

C6

H4-21

[email protected]

Trudy Vermoen

2191

C8 / C9B

C8-4

[email protected]

Anne-Marie Meinders

2222

C10

C10-4

[email protected]

Tim Lepelaar

3230 / 81.566

C11

H4-21

[email protected]

Lidwien v/d Aardweg

2065

C12 /C13-A

C12-16

[email protected]

Hans Ydema

2622/2213/ 81.567

C13A / C13B

H4-21

[email protected]

Mitra Ramtahalsing

2223

C7A

C6-4

[email protected]

OPLEIDINGSFUNCTIONARISSEN

Woonflat 1e verdieping 070- 357.4444

ANTONIUSHOVE Wilma Kemp

4541/88.831

2, 11, CCU

A01-035

[email protected]

Carola Zwagers

4544/88.830

9

A01-043

[email protected]

Bep van Vliet

4542/88.831

7

A01-035

[email protected]

Ricky Mulder

4543/88.830

1, 6

A01-033

[email protected]

Peter Guyt

4540/88.830

8,10

A01-045

[email protected]

H4-02

[email protected]

H4-01

[email protected]

Coördinator beroepsopleidingen Jeanien Versteegh

2075/81.210

Secretariaat praktijkopleiding Saskia Wiersma

2842


Pagina 38 van 51

Links www.sbbl.nl Het SBBL bemiddelt in alle stages in de zorg. Hier vind je alle relevante informatie (inclusief alle modules) betreffende de opleiding tot MBO-Verpleegkundige www.mon3aan.nl Mondriaan Onderwijsgroep. www.hhs.nl Haagse hogeschool www.szgo.nl De site van het samenwerkingsverband met de verschillende ziekenhuizen in Den Haag, Leidschendam en Zoetermeer. Samen vormen zij de Stichting Ziekenhuizen 's Gravenhage en Omstreken (SZGO). www.mchaaglanden.nl De website van het Medisch Centrum Haaglanden. www.werkenbijhetmch.nl De site van het MCH met huidige vacatures. http://intranet.mchaaglanden.com kom je op de intranetpagina’s van het MCH.


Pagina 39 van 51

Hulp bij het maken van een praktijkleerplan. Met betrekking tot de lay-out: • Getypt, bij voorkeur met een tekstverwerkingsprogramma als Word op de computer. • Ingebonden in map of hoes voor je werkbegeleiders en opnemen in je opleidingsportfolio. In overleg met de opleidingsfunctionaris kan je het ook mailen. • Voorblad voorzien van naam/ groep deelnemer. • Overzichtelijke indeling, nummering, paragrafen en correcte spelling. Met betrekking tot de inhoud: Persoonsgegevens / algemene gegevens: • Naam, adres e-mail en telefoonnummer(s) van de deelnemer • Opleiding, groep en opleidingslocatie • Naam van de trajectbegeleider, telefoonnummer, e-mail en bereikbaarheid • Naam en adres en telefoonnummer van de instelling en afdeling • Naam werkbegeleider(s) • Naam van de opleidingsfunctionaris met telefoonnummer/ e-mail en bereikbaarheid Persoonlijk profiel: • Fase van opleiding, vooropleiding en relevante stage- en werkervaringen, welke modules zijn behaald, in theorie en praktijk. • Hoe kijk je tegen de komende praktijkleerperiode aan • Wat lijkt je moeilijk en wat makkelijk in de komende praktijkleerperiode Profiel van de praktijkleerplaats • Afdeling (kijk hiervoor op de SBBL site BPV box www.sbbl.nl) • Afdelingsvisie en -doelstelling • Grootte van de afdeling en samenstelling van de groep zorgvragers • Voorkomende zorgcategorie(en) • Aard van de problematiek / ziektes / aandoeningen • Veel voorkomende verpleegproblemen

Voor stagiaires geldt: Het concept praktijkleerplan is besproken en goedgekeurd door de trajectbegeleider en van handtekening voorzien voordat je het meeneemt naar de praktijk. Inleveren in de eerste week van de praktijkleerperiode.


Pagina 40 van 51

“Hoe ga ik te werk?” De oriëntatie Iedere praktijkmodule start met een oriëntatieopdracht; voor deze opdracht ga je je oriënteren op de afdeling. Met behulp van deze oriëntatie ga je een plan maken voor het behalen van je praktijkmodules. Het resultaat van de oriëntatie lever je schriftelijk in bij je werken opleidingsfunctionaris. Je levert dus een profiel schets en een praktijkleerplan in. Je hebt ongeveer één a twee weken om aan de oriëntatie te werken, rond deze tijd vindt ongeveer het introductiegesprek plaats. Handvatten voor het praktijkleerplan. Lees eerst de praktijkopdracht goed door. De eindtermen bevatten de wettekst, de vaardigheden die iedere verpleegkundige moet beheersen. Op basis van deze eindtermen zijn per opdracht specifieke beoordelingscriteria geformuleerd, waaraan je minimaal aan moet voldoen. N.a.v. het criterium stel je je activiteiten op die je gaat doen om dit te leren/ oefenen. Je kunt hierbij gebruik maken van de (suggesties voor) activiteiten, maar je kunt ook activiteiten kiezen die meer relevant zijn voor de afdeling of voor jou. Per opdracht maak je dus een plan. Maar je kunt zo mogelijk ook eindtermen/ opdrachten/ activiteiten van verschillende modules samenvoegen in het plan, aangezien onderdelen elkaar regelmatig overlappen. In het praktijkleerplan beschrijf je ook wanneer je welke sleepopdrachten gaat uitvoeren. Je betrekt zo mogelijk onderdelen van 402 (verpleegtechnische vaardigheden) in het praktijkleerplan van de praktijkopdrachten. Vergeet ook niet je persoonlijke leerdoelen! Het praktijkleerplan dient dus te bestaan uit de volgende onderdelen: a. specifiek beoordelingscriterium/ eindterm en persoonlijk leerdoelen b. activiteiten c. begeleiding d. tijdsplanning Bij a. beoordelingscriteria: Deze criteria zijn dus de uitgangspunten/ doelen voor je plan. Je maakt ze zo mogelijk nog concreter, persoonlijk en vertaald naar de afdeling maken: b.v. ‘ik maak een verpleegplan volgens de werkwijze van school/ van de afdeling voor twee zorgvragers met een verschillend ziektebeeld…’ Schrijf altijd in de ik-vorm en beschrijf zo concreet mogelijk waar je voor het afsluiten van de praktijkopdracht aan wil/ moet voldoen. De beoordelingscriteria maak je specifiek, persoonlijk en concreet, passend bij jouw persoon. Waar wil jij op beoordeeld worden? Wat is leerzaam voor jou? Wat zijn jouw persoonlijke leerdoelen, wat is nieuwe theorie die je wilt gaan toepassen? Schrijf ook zo dat het past bij de afdeling, de duur van de stage en fase van de opleiding.


Pagina 41 van 51

Bij b. activiteiten: Onder ‘activiteiten’ verstaan we de leeractiviteiten die je gaat doen om uiteindelijk de eindtermen/ criteria/ persoonlijke leerdoelen te gaan behalen (bijvoorbeeld: bespreken, theorie opzoeken, oefenen, feedback vragen etc.). De activiteiten die je gaat doen om de eindterm(en)/persoonlijk leerdoel te behalen zijn concreet en duidelijk beschreven en altijd in de ik-vorm. (werkbegeleiders en collega’s kunnen mij deze activiteiten zien doen). Neem een praktijksituatie/ begeleiding van een zorgvrager zo mogelijk als uitgangspunt, dit kan je helpen je leeractiviteiten zo concreet mogelijk te beschrijven en te plannen. de activiteiten zijn afgestemd op jou als leerling/ stagiaire, passend bij leerstijl, fase leerproces, persoonlijke leerdoelen: wat en hoe is leerzaam voor jou? Je kunt dus gebruik maken van de activiteiten die (als suggesties) genoemd zijn in de module, maar je kunt ook andere leeractiviteiten kiezen die meer relevant zijn voor jou en de afdeling. Ga hierover in overleg met je werkbegeleider en opleidingsfunctionaris. Maak bij de activiteiten gebruik van het VUT-model (Vooruitkijken- UitvoerenTerugkijken): activiteiten ter voorbereiding/ planning, uitvoering en evaluatie . De gekozen activiteiten moeten relevant voor en haalbaar zijn op deze afdeling Controleer: “als ik als leerling deze activiteiten heb uitgevoerd, heb ik dan daarmee de beoordelingscriteria/ eindterm behaald?” Bij c. begeleiding: Door de begeleiding wordt voor je collega’s inzichtelijk hoe je met de praktijkopdrachten bezig bent, hierdoor kunnen ze jou begeleiden en beoordelen. Per eindterm/ beoordelingscriterium geef je aan welke begeleiding je wil/ nodig hebt, wanneer en van wie. Geef ook aan hoe vaak je evt. een begeleidingsgesprek wilt met je werkbegeleider. Die begeleiding is haalbaar, duidelijk en relevant voor deze eindtermen op deze afdeling. Je geeft zo mogelijk aan wanneer en hoe je beoordeeld/ getoetst wil worden. Bij d. tijd: Per opdracht is de starten einddatum aangegeven De geplande tijd is haalbaar en logisch qua timing en opbouw. Begin niet eerder aan een praktijkopdracht voordat je op school de theorie behandeld. Je mag een praktijkmodule niet eerder afsluiten dan dat je een voldoende beoordeling hebt behaald voor de theorietoets. Verslaglegging in portfolio Per praktijkmodule ontvangen werken opleidingsfunctionaris minimaal de volgende documenten: • De oriëntatieopdracht • Het praktijkleerplan • De leerprocesverslagen • De schriftelijke producten die evt. per praktijkopdracht worden gevraagd, bijvoorbeeld het verpleegplan, een kwaliteitsplan, het anamneseverslag etc. Deze onderdelen verzamel je in je portfolio als bewijsmateriaal.


Pagina 42 van 51

Voorbeeld voor een praktijkleerplan uitgewerkt volgens het VUT-model (vooruitkijken, uitvoeren, terugkijken) Doel: Ik kan volgens de richtlijnen een anamnese afnemen bij een zorgvrager. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de 11 gezondheidsgebieden van Gordon. Start datum: … - … 2007 Datum beoordeling van de opdracht: …- … 2007 Beoordelingscriteria: (Wat wil je leren?) De criteria zijn beschreven in de “ik-vorm” • Ik heb bij twee zorgvragers laten zien dat ik een anamnese volgens Gordon kan afnemen. Hierbij heb ik de richtlijn van de afdeling gevolgd. • Ik heb de gekregen feedback in mijn handelen aangepast. • Ik heb de gegevens volgens de richtlijn van de afdeling verwerkt in het verpleegkundig dossier • (zie ook beoordelingscriteria in de modules van de opdracht) • (zie ook de algemene beoordelingscriteria over b.v. beroepshouding) • … Vooruitkijken: (Hoe ga je je voorbereiden op wat je wilt leren?) • opdracht voorbespreken met de werkbegeleider, welke begeleiding vraag je? Welke patiënten kies je? • Bestuderen van theorieën rond het afnemen van anamnesegesprekken. • Doet de werkbegeleider het gesprek voor? Voer je zelf het gesprek onder begeleiding? • Doe je het gesprek zelfstandig en spreek je het na? • het gesprek voorbereiden (info verzamelen, formulieren invullen, gespreksruimte zoeken, e.d.) • ……. Uitvoeren: (Wat ga je precies doen en hoe vaak?) • De activiteiten zijn concreet en duidelijk beschreven in termen van gedrag. • het gesprek voorbespreken met de werkbegeleider • ik ga twee keer…… Terugkijken: (Hoe heb ik het gedaan?) • nabespreken met de werkbegeleider, gericht vragen om feedback. Vond je dat ik …. goed deed? • is de anamnese afgenomen volgens de criteria van recente literatuur? • heb ik alle gegevens verzameld die ik nodig heb voor de volgende fase in het verpleegproces? • opdracht er weer bij pakken en kijken of je aan de criteria voldaan hebt. Kan je het nu goed genoeg? Dit is slechts een voorbeeld en moet naar eigen situatie en inzicht aangepast en uitgebreid worden. Persoonlijke leerdoelen worden op dezelfde wijze uitgewerkt en geïntegreerd in de opdrachten. Zo mogelijk zijn opdrachten en activiteiten van andere modules gecombineerd. Welke sleepopdrachten worden in deze module meegenomen? Welke verpleegtechnische handelingen zijn er betrokken?


Pagina 43 van 51

Gangbare methode om begeleiding te vragen: • • • •

Meekijken hoe een collega/ werkbegeleider de handeling uitvoert en hierover vragen stellen. Aantal = ... keer Onder begeleiding handeling uitvoeren en hierover feedback vragen. Aantal = ... keer Zelfstandig handeling uitvoeren en achteraf nabespreken. Aantal = ... keer Handeling uitvoeren en laten beoordelen (aftekenen).

Aantal = ... keer; is het aantal keren dat je mee wilt kijken, onderbegeleiding wilt doen of nabespreken.

Checklist Praktijkleerplan Het plan bevat; specifiek beoordelingscriterium/eindtermen persoonlijk leerdoelen de te behalen sleepopdrachten activiteiten toegespitst op de eindtermen gewenste begeleiding duidelijk tijdsplanning per opdracht De beoordelingscriteria/ eindtermen; zijn concreet, persoonlijk en vertaald naar de afdeling zijn in de ‘ik-vorm’ geschreven geven correcte minimumeisen aan bij de eindterm De activiteiten; zijn uitgewerkt a.d.h.v. het VUT-model zijn concreet en duidelijk in de ‘ik-vorm’ beschreven zijn afgestemd op de leerling/stagiaire, passend bij de leerstijl, fase in het leerproces, persoonlijke leerdoelen zijn relevant voor en haalbaar op deze afdeling dragen bij aan het behalen van de eindtermen. De begeleiding per activiteit wordt aangegeven welke begeleiding wenselijk is is haalbaar, duidelijk en relevant voor de eindtermen er is aangegeven wanneer en hoe beoordeeld/getoetst moet worden Tijdsplanning per opdracht is de start en einddatum aangegeven de geplande tijd is haalbaar en logisch qua timing en opbouw Gebruik deze lijst om zelf je plan te beoordelen!!


Pagina 44 van 51

Richtlijnen voor het leerprocesverslag Het leerprocesverslag (lpv) is één van de leermiddelen die gehanteerd worden binnen het Medisch Centrum Haaglanden. De leerling (of stagiaire) schrijft deze verslagen als voorbereiding op de voortgang en beoordelingsgesprekken. Het doel van het verslag kan als volgt omschreven worden: • Door het schrijven van een leerprocesverslag (over de leerperiode na het laatste begeleidinggesprek) ontwikkelt de leerling vaardigheden om kritisch naar zijn leerproces te kijken en (persoonlijke) leerdoelen te formuleren (zelfreflectie). Als inhoud van het verslag dienen de volgende punten aan de orde te komen: a. het leerproces en de praktijkopdrachten b. de zorgverlening aan zorgvragers c. samenwerking en beroepshouding Het verslag wordt minstens 2 werkdagen voor het gesprek aan de praktijk- en werkbegeleiders gestuurd. Vormgeving Boven aan het verslag worden de volgende gegevens vermeld: • Naam van de leerling of stagiaire • Naam van de leerplaats (afdeling, poli, e.d). • Naam van de werkbegeleiders. • Naam van de opleidingsfunctionaris. • Soort opleiding en leerjaar. • Datum van het gesprek. De onderstaande vragen kunnen gebruikt worden en naar eigen inzicht aangevuld worden als hulpmiddel om het verslag vorm te geven. Het is echter niet de bedoeling dat het verslag bestaat uit ‘het beantwoorden van de vragen’. Het verslag is getypt in correct Nederlands. A. Ten aanzien van het leerproces 1. Hoe ga je om met de planning en jouw werkplan van hetgeen je wilt en moet leren? 2. Aan welke praktijkopdracht(en) heb je de afgelopen periode gewerkt en hoe heb je dat gedaan? Hoe verloopt dit? 3. In hoeverre weet je gebruik te maken van de leermomenten die zich voordoen op de leerplaats? 4. In hoeverre kan je zelf leermomenten creëren? 5. Wat zijn je persoonlijke leerdoelen (leren, zorg en samenwerken) en hoe heb je hieraan gewerkt? Wat is het resultaat hiervan? 6. Wat ga je de komende periode doen? B. Ten aanzien van het werken en uitvoeren van de zorg op de leerplaats 1. Hoe ervaar je het contact met de zorgvragers? 2. Wat vind je goed gaan ten aanzien van het bieden van de zorg? 3. Wat vind je moeilijk ten aanzien van het bieden van de zorg? 4. Bij welke zorg heb je nog begeleiding nodig? 5. Hoe ga je om met de beroeps- en gedragscode in het dagelijks werk? 6. Welke theorie heb je kunnen gebruiken tijdens de zorgverlening? Welke theorie mis je en hoe ga je hiermee om? 7. Hoe heb je je verdiept in de ziektebeelden die tijdens deze periode op de afdeling voorgekomen zijn?


Pagina 45 van 51

C. Ten aanzien van de samenwerking 1. Hoe is het om met collega’s en andere disciplines samen te werken? 2. Hoe is jouw inbreng tijdens overlegmomenten? 3. Hoe functioneer je in teamverband? Denk b.v. aan: het omgaan met wederzijdse feedback, het maken en nakomen van afspraken, het initiatief nemen tot samenwerking. 4. Hoe ga je om met de geschreven en ongeschreven regels? 5. Ken je je eigen grenzen en verantwoordelijkheden en hoe maak je deze duidelijk aan b.v. de zorgvragers en collega’s? 6. Hoe ervaar je de werken praktijkbegeleiding?


Pagina 46 van 51

Leidraad voor het leren reflecteren4 Begripsomschrijving De reflecterende handeling staat tegenover de routinehandeling. Reflecteren heeft te maken met het nadenken over jezelf, over je handelen. Doel van het reflecteren is te komen tot een ander handelen en kan als volgt omschreven worden: "reflecteren is een vorm van oriëntering achteraf, dat wil zeggen nadat een handeling (of reeks van handelingen) voltrokken is, bezint de handelende persoon zich op die handeling(en) en de resultaten daarvan, om daardoor in het vervolg beter beslagen ten ijs te komen". De leerling moet geleerd worden bewust te reflecteren, zodat reflecteren een attitude wordt om zonodig het eigen handelen bij te sturen. Deze attitude sluit aan bij het beroepsprofiel. Leerlingen die de opleiding verlaten dienen over vaardigheden en een grondhouding te beschikken om het eigen handelen te analyseren en zelfstandig antwoorden te vinden op nieuwe vragen die onvermijdelijk zullen opduiken in de toekomstige praktijk.

Fase 5 van de vorige keer en fase 1 van de nieuwe fase • Wat wilde ik bereiken in deze situatie? • Waar wilde ik op letten? • Wat wilde ik uitproberen? (vragen sluiten aan bij de voorbereiding op de situatie) Fase 2. terugblikken op de praktijk en concretiseren • Wat gebeurde er concreet? • Wat wilde ik, wat deed ik, wat dacht ik, wat voelde ik? • Wat deden de andere(n)? Denk aan zorgvrager, collega, familie. • Wat denk ik dat ze wilden, dachten, voelden? 4 Aangepast vanuit de bron: Universiteit van Gent, Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen, Leidraad voor reflecteren en naar het model van Korthagen.


Pagina 47 van 51

Fase 3. bewustwording van essentiële aspecten • Hoe hangen de antwoorden op de vorige vragen met elkaar samen? • Wat is daarbij de invloed van de werkplek als geheel? • Wat betekent dat nu voor mij? • Wat is dus het probleem of de positieve ontdekking? Fase 4. bijsturing of uitbreiding van het eigen repertoire • Welke alternatieven voor een volgende situatie zie ik? • Wat zijn de voor- en nadelen van deze alternatieven? • Wat neem ik me voor de volgende keer in een vergelijkbare situatie? Aanvullende vragen ter bevordering van de reflectie; De voorbereiding • Hoe keek je tegen deze situatie aan? • Met welke aandachtspunten uit de evaluatie van vorige situaties hield je tijdens de voorbereiding rekening? • Welke specifieke problemen ondervond je tijdens de voorbereiding van de situatie? • Hoe stond je tegenover de inbreng van de mensen uit je omgeving? • Welke problemen i.v.m. de situatie verwachtte je na de voorbereiding? • Had je het gevoel daarop voldoende te zijn voorbereid? • Welke problemen bij de realisatie van de situatie had je kunnen voorkomen door een andere en/of betere voorbereiding? Het verloop van de situatie • Had je een goede start? Wat beïnvloedde deze start voordelig en nadelig? • Heb je de doelstellingen die je vooropgesteld had, bereikt? • Ben je tevreden over de keuze van je doelstellingen of had je beter andere doelstellingen kunnen nastreven? • Hield je steeds de doelstellingen voor ogen gedurende de situatie? • Ben je tevreden over de keuzes die je maakte tijdens de situatie? Waarom wel/niet? • Zijn er factoren die, hoewel nadrukkelijk gepland, toch niet aan bod gekomen zijn tijdens de situatie? • Zijn er factoren aan bod gekomen die niet gepland waren? • Had je zelf voldoende inzicht in de kennis, inzichten of vaardigheden die je nodig had tijdens de situatie? • Heb je moeilijkheden ondervonden bij het uitvoeren van handelingen? • Was het handelingsschema voldoende duidelijk? • Heb je voldoende feedback van je begeleiders gekregen? • Heb je handelingen uitgevoerd die je niet gepland had? • Had je een voldoende tijd om de situatie aan te gaan? De evaluatie • Ben je erin geslaagd de voorziene evaluatiemomenten uit te voeren? • Hoe hebben de resultaten van de evaluatie je leerproces beïnvloed?


Pagina 48 van 51

Voorbehouden handelingen Algemeen kader voor de uitvoering van voorbehouden handelingen in Medisch Centrum Haaglanden Algemene opmerkingen In de Wet Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (B.I.G.) is vastgesteld dat een aantal handelingen is voorbehouden aan artsen, verloskundigen en/of tandartsen. Deze handelingen mogen alleen door anderen verricht worden wanneer de opdracht daartoe gegeven is door een arts (of verloskundige of tandarts) en wanneer aan de onderstaande voorwaarden is voldaan. Voorwaarden bij het geven van een opdracht: 1. de opdracht mag alleen gegeven worden aan iemand die bekwaam mag worden geacht tot het verrichten van de handeling; 2. indien nodig moet de opdrachtgever nadere aanwijzingen geven; 3. de mogelijkheid van toezicht en tussenkomst moet door de opdrachtgever voldoende verzekerd zijn. Voorwaarden bij het aannemen van een opdracht: 4. de opdracht moet zijn gegeven door een daartoe zelfstandig bevoegde (arts, verloskundige, tandarts); 5. de opdrachtnemer acht zichzelf bekwaam de handeling naar behoren te verrichten; 6. de opdrachtnemer volgt eventuele aanwijzingen van de opdrachtgever. Voorbehouden handelingen mogen alleen door zelfstandig bevoegden (arts, verloskundige en/of tandarts), dan wel in opdracht van een zelfstandig bevoegde, worden verricht. Het is onbevoegden verboden deze handelingen beroepsmatig te verrichten. Het verbod geldt niet als er sprake is van een noodsituatie. Elk ziekenhuis moet afspreken op welke wijze bovenstaande voorwaarden verder worden ingevuld. Werkwijze in het Medisch Centrum Haaglanden In het MCH geldt het volgende voor medewerkers die geen arts, verloskundige of tandarts zijn: - Bovenstaande wettelijke voorwaarden gelden als algemeen kader. De voorbehouden handelingen volgens de wet B.I.G. staan vermeld in de bijlage. - Dit document vormt het specifieke BIG-kader voor het MCH. De managementteams van de divisies zijn verantwoordelijk voor een zorgvuldige naleving van de bedoeling van de wet B.I.G.. Uitvoerende aspecten binnen deze verantwoordelijkheid kan de betrokken medisch manager delegeren aan bijvoorbeeld de zorgmanager als het gaat om het beoordelen van bekwaamheden van individuele medewerkers. - Vóórdat tot delegatie aan een zorgmanager wordt overgegaan, zal door de medisch manager moeten worden vastgesteld dat de zorgmanager voldoende in staat is individuele medewerkers te kunnen beoordelen. - Wanneer binnen een divisie aanpassingen nodig zijn van het algemeen kader voor de uitvoering van voorbehouden handelingen, is toestemming van de Raad van Bestuur Medisch Centrum Haaglanden Landsteiner Instituut

Pagina 49 van 51

-

-

-

-

-

-

-

-

-

nodig. Enkele voorbehouden handelingen mogen in het MCH worden aangeleerd door medewerkers die géén arts, tandarts of verloskundige zijn. Die handelingen staan vermeld op de MCH-kaart ‘Bekwaamheidsverklaringen voorbehouden handelingen’ (zie bijlage). De managementteams van de divisies zien er op toe dat iedere medewerker die voorbehouden handelingen uitvoert, in het bezit is van een MCH-kaart "Bekwaamheidsverklaringen voorbehouden handelingen". Vóórdat een voorbehouden handeling in de praktijk mag worden aangeleerd, moeten de theoretische aspecten over die handeling door de medewerker worden gekend. Voor een student of een stagiaire in een verplegende/verzorgende opleiding betekent dit dat het leerdoel behaald moet zijn. Studenten mogen handelingen alleen oefenen onder begeleiding en deze pas zelfstandig uitvoeren indien ze zowel aan de theoretische als aan de praktische eisen hebben voldaan en ze de handeling beheersen. Indien een student aan deze voorwaarden heeft voldaan (en dus bekwaam is) en indien de desbetreffende voorbehouden handeling(en) is (zijn) afgetekend, dan pas mag de student de betreffende handeling uitvoeren. Voor andere medewerkers bepalen de managementteams van de divisies (of delegeren dit aan de zorgmanagers) of de gevolgde opleiding theoretisch voldoet of dat theoretische aanvulling vereist is. Voorbehouden handelingen mogen alleen worden uitgevoerd door medewerkers met een bekwaamheidsverklaring voor de betreffende handeling. Toetsing van de praktische vaardigheid: de handeling moet tenminste driemaal zelfstandig en naar behoren worden uitgevoerd. Dit wordt door de zorgmanager geobserveerd en afgetekend op de MCH-kaart "Bekwaamheidsverklaringen voorbehouden handelingen". De artsen vormen in het MCH de grootste groep opdrachtgevers. De medisch manager verklaart dan ook of de medewerker bekwaam is door als laatste te tekenen na beoordeling van de uitvoering van de betreffende handeling. Het is mogelijk dat de medisch manager dit delegeert aan één arts binnen de divisie c.q. het ziekenhuis. Voor medewerkers die door opleiding en ervaring reeds theoretisch en praktisch geschoold zijn, is de verklaring van de arts voldoende. De managementteams van de divisies (of delegeren dit aan de zorgmanagers) bepalen welke medewerkers voor welke handelingen worden geschoold en getoetst. Bekwaamheidsverklaringen uit andere instellingen mogen worden overgenomen; voor medewerkers die door opleiding en ervaring voldoende theoretisch en praktisch geschoold zijn, is de verklaring van de arts voldoende tenzij de medewerker en/of de arts en/of de zorgmanagers aanleiding zien voor een herhaling van de scholing en toetsing. Een voorbehouden handeling die niet op de MCH-kaart "Bekwaamheidsverklaringen voorbehouden handelingen" staat mag alleen door medewerkers van een bepaalde divisie worden aangeleerd wanneer de Raad van Bestuur (ná advies van de commissie wet B.I.G.) het managementteam van de betreffende divisie daartoe toestemming heeft verleend. Wanneer deze toestemming is verleend, wordt de betreffende handeling toegevoegd op de MCH-kaart "Bekwaamheidsverklaringen voorbehouden handelingen" van de medewerker(s) waar het om gaat. Vervolgens gelden dezelfde voorwaarden als hierboven beschreven voor handelingen die standaard op de MCH-kaart "Bekwaamheidsverklaringen voorbehouden handelingen" staan.


Pagina 50 van 51

-

Het managementteam van de divisie bewaart (een exemplaar van) de bekwaamheidsverklaringen en de medisch manager of de arts aan wie dit is gedelegeerd gaat periodiek (bijvoorbeeld in aansluiting op het jaargesprek) doch minimaal éénmaal per twee jaar na: - of de handelingen inderdaad worden uitgevoerd door de medewerker - of daarmee de bewaamheidsverklaringen hun geldigheid behouden - of aanvullende scholing en/of toetsing vereist is. De Commissie wet B.I.G. kan om advies gevraagd worden bij de uitvoering van bovenstaande afspraken.


Pagina 51 van 51

Praktijkgids. Landsteiner Instituut. Afdeling Praktijkopleiding. Informatie over het leren in de praktijk. Medisch Centrum Haaglanden Pagina 1 van 51

Recommend Documents