POWERS SUSTAINABILITY
Energy Efficiency Directive Energiemanagement: ISO 50001 Michiel Steerneman Copernicuslaan 35 - 6716 BM Ede Postbus 140 - 6710 BC Ede M +31 (0)6 - 51518128 E
[email protected] I www.ieexperts.nl
POWERS SUSTAINABILITY
Inhoud 1. Energie wet- en regelgeving 2. Ervaringen met de EED - proces (hoe pakken we het aan?) - inhoud (wat leveren we op?) 3. ISO 50001en/of ISO 14001 met 14051
Moeten
Kunnen/willen
Energie wet- en regelgeving Energie en milieubeleid: Wet Milieubeheer (1993) Gemeenten, RUD’s/Omgevingsdiensten RVO Jaren ’90 Convenanten/ MJA/MEE 1.000 bedrijven Na 2020?
SER energieakkoord 2013 O.a. EPK, Maatregelenlijsten BG: Wortel/stok pilot fase
EU EED 25 okt. 2012
2015
Grote ondernemingen Zorginstellingen
Energiemanagementsysteem ISO 50001 of ISO 14001 + 14051
Energie Efficiency Directive (EED) RICHTLIJN 2012/27/EU VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 25 oktober 2012
Wat staat er allemaal in? (warmte- en slimme meters, betaalbare audits voor KMO’s, aanmoedigen WKK’s>20 MW, energie professionals, energiediensten, jaarlijks 3% van de overheidsgebouwen enz.)
Focus op Art. 8 voor de grote ondernemingen Doel: informeren over de mogelijkheden om energie te besparen door een 4-jaarlijkse auditplicht. Eerste audit vóór 5 dec. 2015
Energie Efficiency Directive Audit verplichting • Voor wie? • Wanneer? vóór 5 december 2015, uitstel mogelijk • 4-jaarlijks • Voor alle inrichtingen van die onderneming • Rapportage formats sinds eind januari beschikbaar Uitgezonderd zijn: • MJA/MEE-deelnemers • ISO 50001 of ISO 14001 met ISO 14051
Ook belangrijk 1. In hoeverre hebben alle locaties een audit uitgevoerd na 5 december 2011. 2. Voldoen deze audits Zijn alle maatregelen met een tvt < 5 jaar bekend? Zit vervoer er in? Is of er een concreet plan met maatregelen?
3. Milieuthermometer deze communiceren met het bevoegd gezag 7
Ervaring met de EED • Supermarktorganisaties • Zorginstellingen • Provincies • Grafische bedrijven • Energiebedrijven • Afvalverwerkers • Utiliteit Status: Audits starten of zijn net opgestart
Onze aanpak 1. Intakegesprek, vrijblijvend 2. Offerte voor inventarisatie, Plan van Aanpak en gesprek BG ( stappen 3 en 4) 3. Inventarisatie en Plan van Aanpak 4. Bespreken met BG 5. Offerte uitvoeren Plan van Aanpak 6. Uitvoeren Plan van Aanpak
1. Intakegesprek Gesprek met onderneming is nodig: • Inzicht in de omvang en historie • Visie: kans of bedreiging • Overleggen wat de onderneming kan, wil en moet, • De marsroute bespreken
2. Offerte voor inventarisatie, Plan van Aanpak en gesprek BG • • • • •
Planning Tijdsbesteding tussen de 2-8 dagen Wat kan de onderneming zelf aanleveren? Rapportage (hiervoor is geen format) Contactpersoon
3a. Inventarisatie • • • • • • • • • •
Locaties, energiegebruiken Contactpersoon BG Zijn er gegevens over vervoer? Zijn er maatregellijsten van toepassing? Wat is er al gebeurd: maatregelen, studies, ISO’s, MJA? LT visie (renovatie/uitbreiding sloop) Huur/eigendom Verantwoordelijke voor energie Bij meerdere locaties: WOZ en EB Gap analysis ISO 50001
3b. Plan van Aanpak • Voor welke locaties een audit en wijze van uitvoering? (expert of participatief) • Benchmarking (bij gelijkwaardige gebouwen en/of processen) • Waar ligt het accent: proces, gebouw, transport? • Concernrapportage • Wordt energiemanagement overwogen? • Organisatie (wat zelf doen, contact BG etc.) • Tijdspad Doel van de audit: niet alleen voldoen aan de wensen van BG, maar om er zelf iets aan te hebben!
4. Overleg BG • Welk bevoegd gezag of gemeente? • Eén aanspreekpunt? Accepteren de andere BG’s de gemaakte afspraken? • Doel: consensus over het PvA • Maatschappelijk doel in oog houden: de audits zijn niet het doel! Zorg dat de afspraken voor alle partijen duidelijk zijn en vastliggen.
5. Offerte uitvoeren Plan van Aanpak • • • • • •
Aan te leveren gegevens door de organisatie Contactpersonen Planning bezoeken, conceptrapportages Brainstormsessies en overleg uitvoeringsplannen Uitwerken maatregelen en berekeningen Auditkosten tot 10%, besparingen tot 30% van de jaarlijkse energiekosten
6a. Uitvoeren Plan van Aanpak: de audit(s) Werkwijze: Expertmodel • Consultant doet het werk en maakt de rapportage • Kwaliteit: wordt bepaald door kwaliteit consultant • Resultaat: draagvlak? Soort maatregelen? (technische, nauwelijks gedrags- en organisatorische maatregelen) • Geschikt voor eenvoudige en standaard gebouwen/processen voor een momentopname
6b. Uitvoeren Plan van Aanpak: de audit(s)) Werkwijze: Participatieve model • Werken met een team (max. 5 personen) • Gezamenlijk werken aan analyse (bewustwording en inzicht) • Brainstormsessies voor maatregelen met kennisinbreng van het bedrijf voor met name het productieproces gebonden energiegebruik • Nadruk op het proces van uitvoering • Gedrags-, organisatorische en technische maatregelen
Inkoop
Facility
Accommodatie
Productie
Stookolie/LPG/Diesel = 0 Verbruik 2003 gas
9.636.290 BM 9.670.362 m3
Facilitaire gebouwen
hm 9.446.290 BM
1.510
Voorfabriek
Bouw &
Logistiek
Vulcanisatie BM 114.462 BM
BM
Facilitaire middelen
Voorfabriek
Bouw &
Logistiek
Vulkanisatie
108.100
304.988.579 MJ Verbruik 2003 elektra
42.353.821 BM 42.353.260 kWh
hm
BB 2.994.320
BB 253.800
BB 248.160
705.535
OB 1.956.212 OB 4.256.096 OB 1.401.366 OB
2.210.046 BB 23.307.748 BB 3.236.558 BB 1.783.420 BB
381.184.389 MJ Verbruik 2003 water
89.691 BM 61.033 m3 1.345.365 MJ
Over Verbruik werknemers Totaal verlies
Werknemers Verbruik per dag Aantal prod. dagen Verbruik werknemers
hm
BM 49.324
7.545
BB
OV
3.183
BB
981
BM
28.658 13.140 15.518
stoom
Perslucht 6 bar(o)
Na+ water
Bedrijfs water
Kanaal water
Vacuüm
1.200 30 liter 365 13.140 m3
hfd.kantoor geb. techn. Aquadrome garage mag. 5 energ. centr. sprinkl. geb TCE pomp/spuit portier
M 3&4 M 5&6 gr.magazijn Hal VF kantoren VF M7 KCD 5.640 h/a
Bouw LBB Vulc. LBB Kantoren
VDC MGP1 MGP2 Bleckman Vermont
TD. werkpl. sp.plaats En.centrale Testen TCE Garage
5.640 h/a
5.640 h/a
5.640 h/a
Mengerij extruders Kal.4 SII kalan. SII vervolg Fisher Overige 5.640 h/a
2.400.000 m³ BK
VDC MGP1 MGP2 Bleckman Vermont
5.640 h/a
5.640 h/a
2.400.000 BK
2.750.000 m³ BK
17.577 m³ BM
Cutters Hielen Bouwmach Vulcan. Overige
2.288.836 OB
4.000
OV
6.170
OB
31.747 m³ BM
30.617
BK
30.676.037 m³ BM
98.484
BM
82.000
OV 6.090.000 OB 70.292.400 OB
114.283.730 kg BM
3.401.000 OV 19.908.000 OV 13.775.000 OV
394.000
OV
1.130
912.208
BM 26.277.227 BM
'
687.518.333 MJ hm tm 1 l. Diesel 1 m3 gas 1 kWh(e) 1 m3 water a.e.
= = = = = = =
hoofdmeter BM=Bemeterd tussenmeter BK=Berekend 35,9 MJ G= Geschat 31,65 MJ OV=Overgenomen uit voorgaande ECA (1994) 9 MJ (40% opwekkingsrendement)OB=Overgenomen (1994) en berekend 15 MJ BB=Bemeterd en berekend aardgasequivalent
BM
Energie Analyse 2003 Naam: Vredestein Banden B.V.: Totaal Adres: Ir. Schiffstraat 370, Enschede Energy Experts International. B.V. tel 026 32 56 323 Postbus 151 6850 AD Huissen
0
BM
Controle BG • Audits worden gecontroleerd (er zijn formats beschikbaar, die ook door BG’s worden gebruikt) • Audits voorzien van een uitvoeringsplan
Van project naar traject, van foto naar film Over 4 jaar weer door BG aangestuurd worden voor het uitvoeren van audits? Of
Kiezen we voor een continu proces van energiebesparing?
Er is een keuze! ISO 50001
Transparant proces van energiebesparing
EED/Wet Milieubeheer
Handhaving door overheid
ISO 26000 (MVO)
AA 1000
GRI iiii
MVO-zelfverklaring
OHSAS 18001 ILO
People
MVO-prestatieladder
Profit
Planet
ISO 9001 Kwaliteit
ISO 14000 milieu management ISO 14001
ISO 14020
ISO 14030
ISO 14040
ISO 14050
Milieu manage ment (en energie)
Label ling
Perfor mance of orga nisations
Foot print water
Milieu manage ment vocabulair
ISO 14048 Data base
ISO 14051 Materioal flow cost accounting
ISO 14060 Ecodesign and CO2
ISO 14062 Ecodesign
ISO 50001 Energie management CO2 prestatieladder
Certificaten, scope 1,2,3
ISO 14064
ISO 14067
CO2 footprint bedrijfsniveau
CO2 footprint productniveau
Energiemanagement • • • • •
Implementeren in de periode 2017-2020 Wat is energiemanagement? HLS Aantal gecertificeerden 14001 en 14051
Energiezorg, EnMS of ISO 50001 1. Energiebeleid 2. Planning 3. Implementatie en uitvoering 4. Controle en corrigerende maatregelen
1-5
5. Betrokkenheid
3
2 4
KYOTO RVO MJA
Samengevat 1. Grote onderneming? Uitstel aanvragen: Pro actief. 2. Plan van Aanpak: audits, inclusief vervoer, (milieuthermometer?) Belangrijk: toon ambitie 3. Overleg en goedkeuring BG 4. Uitvoeren PvA 5. Transitie van reactief naar proactief; van 4-jaarlijkse auditverplichting naar ISO 50001 of gelijkwaardig
De EED, een prikkel “Van lijden naar leiden”? Dank voor uw aandacht