Politieke Markt Hengelo

Politieke Markt Hengelo Behandelvoorstel onderwerp

Jaarverslag en Jaarrekening 2013

zaaknummer

1014052

datum

27 mei 2014

voorzitter

griffiemedewerker

zaal

Domein

tijd / duur

Josien van den Berg

Raadzaal

Fysiek Sociaal Bestuur

21:15 uur - 22:15 uur (60 minuten)

ntb portefeuillehouder doel van de sessie

Ten Heuw Oordeelsvorming met besluitvorming in de raad d.d. 11-06-2014 Technisch beraad op 26 mei 2014, van 19.00-20.00 in de leeskamer.

Belangrijkste beslis/bespreekpunten

Bij de begroting bepaalt de raad wat de gemeente uitgeeft en wat zij daarmee precies wil bereiken. Aan de hand van het jaarverslag en de jaarrekening controleert de raad of het college van B&W gehandeld heeft conform afspraken gemaakt bij de begroting. Conform art. 197 tot en met art. 201 van de gemeentewet dient de raad de jaarstukken voor 15 juli vast te stellen. Met de programmaverantwoording wordt in politieke programma’s en hoofdfuncties ingegaan op de belangrijke inhoudelijke ontwikkelingen in 2013. De jaarrekening bestaande uit de balans per 31-12-2013, de programmarekening en de toelichtingen daarop, geeft inzicht in de financiële ontwikkeling in het verslagjaar. Het voordelige resultaat wordt toegevoegd aan de Algemene Reserve, conform raadsbesluit uit juni 2012.

behandeladvies

De accountants, dhr. Drost en mevr. Schuurkamp van Ernst & Young, zullen bij de Politieke Markt aanwezig zijn om een toelichting te geven. Fracties worden gevraagd een oordeel te geven over het voorstel. Aangezien het Jaarverslag en de Jaarrekening over het gehele gemeentelijke werkveld gaat, heeft het presidium bepaald dat bij deze sessie twee woordvoerders per fractie mogen aanschuiven. Voorzitter concludeert na behandeling of het voorstel besluitrijp is, en zo ja hoe? (hamer/bespreekstuk). Nb. Dit voorstel bevat een bijlage waar geheimhouding op rust. Raadsleden en fractievertegenwoordigers kunnen deze bijlage inzien bij Griffier.

spreekrecht publiek

Bij Beeldvorming:

Ja 

Bij Oordeelsvorming: Ja x

Nee 

Duur:

Nee 

Duur: 5 minuten per inspreker. Graag vooraf aanmelden bij [email protected] of 12TU

Technische vragen dienen vooraf te worden gesteld.

U12T

aan het begin van de sessie bij de voorzitter/griffie.

Technische vragen dienen vooraf te worden gesteld.

RAADSBESLUIT ZAAKNUMMER

BEHANDELEND AMBTENAAR

SECTOR

1014052

Bosveld, Dolf

PF-FB

PORT. HOUDER

ONDERWERP


DE RAAD VAN DE GEMEENTE HENGELO BESLUIT:

1. In te stemmen met de herziene vaststelling van de kredieten conform de ter inzage gelegde staat van kredieten 2013; 2. Het jaarverslag 2013 van de gemeente Hengelo vast te stellen en de daarin opgenomen toelichting, analyses, conclusies en aanbevelingen, alsmede het sociale jaarverslag, te aanvaarden als verantwoording van het college over het gevoerde beleid en beheer in 2013; 3. De lasten over het jaar 2013 vast te stellen op afgerond €255.419.000, de baten op € 257.910.000 en daarmee het resultaat vóór bestemming te bepalen op € 2.490.000 voordelig; 4. Het resultaat ná bestemming te bepalen op € 426.000 voordelig, en dit te doteren aan de algemene reserve, waarbij dit resultaat tot stand is gekomen door het doen van dotaties aan reserves van afgerond € 24.286.000 en onttrekkingen aan reserves van € 22.222.000; 5. Het balanstotaal ultimo 2013 vast te stellen op afgerond € 816.314.000 en het eigen vermogen na bestemming op afgerond € 45.194.000. 6. De raad besluit, nu door het college ter bescherming van de economische en financiële belangen van de gemeente (artikel 10, lid 2 sub b WOB) ter zake van de inhoud van dit besluit en bijbehorende documenten geheimhouding is opgelegd, om tijdens de niet-openbare vergadering geheimhouding op te leggen als bedoeld in artikel 25, lid 1 Gemeentewet, ten aanzien van de het besluit, de bijbehorende documenten en beraadslagingen, en zodoende tevens de door het college op de stukken opgelegde geheimhouding als bedoeld in artikel 25, lid 2, Gemeentewet te bekrachtigen. 7. De raad besluit om de geheimhouding op de stukken te laten bestaan tot het moment dat de gemeenteraad de geheimhouding opheft. PUBLIEKSVRIENDELIJKE SAMENVATTING

Het college van B&W heeft het jaarverslag en de jaarrekening over 2013 opgesteld en biedt deze stukken ter vaststelling aan aan de gemeenteraad. In de programmaverantwoording van het jaarverslag wordt verantwoording afgelegd over de inhoud van het gevoerde beleid en beheer. In de jaarrekening wordt verantwoording afgelegd over de financien, die daarmee gemoeid waren. Financieel wordt het jaar afgesloten met een batig saldo van ruim € 426.000. DE GEMEENTERAAD VAN HENGELO,

De griffier

DATUM

De voorzitter

RAADSADVIES ZAAKNUMMER


SECTOR

PORT. HOUDER

1014052

Bosveld, Dolf

PF-FB

Wieger Mulder

ONDERWERP


PROGRAMMA/FACET-AGENDA

Alle

AANLEIDING, DOEL EN WAT GING ER AAN VOORAF

Op grond van art 197 van de Gemeentewet legt het college jaarlijks verantwoording af over het gevoerde bestuur d.m.v. het jaarverslag en de jaarrekening (samen de jaarstukken). Hierbij bieden wij u de jaarrekening en het jaarverslag over het dienstjaar 2013 aan. De controle door de, door uw raad aangestelde, externe accountant over de jaarrekening 2013 heeft inmiddels plaatsgehad en geresulteerd in een goedkeurende verklaring voor zowel de getrouwheid als de rechtmatigheid. INHOUD VAN HET VOORSTEL

De jaarstukken 2013 bestaan uit de programmaverantwoording en de jaarrekening. Met de programmaverantwoording wordt in politieke programma’s en hoofdfuncties ingegaan op de belangrijke inhoudelijke ontwikkelingen in 2013. De jaarrekening bestaande uit de balans per 31-12-2013, de programmarekening en de toelichtingen daarop, geeft inzicht in de financiële ontwikkeling in het verslagjaar. Het batig saldo (€ 426.000) wijkt ruim € 200.000 af van het geraamde saldo (batig € 224.000). De belangrijke financiële afwijkingen worden in hoofdstuk vier vermeld en in de toelichting op de programmarekening (hoofdstuk 7.4) per product nader geanalyseerd. Het batig saldo draagt bij aan de beoogde versterking van het gemeentelijk weerstandsvermogen. Ondanks de aanhoudende slechte economische omstandigheden zijn toch in 2013 weer veel zaken tot stand gekomen. Deze worden uitgebreid toegelicht in de politieke programma’s. Een greep daaruit: de totstandkoming van de package deal met Stork, het succes van Diftar, het Gezondheidspark dat steeds meer vorm krijgt, de voorbereiding van de bouw van een gezamenlijk VMBO, het project de Nieuwe Noaber, de oplevering van het Buurtsignaleringssysteem, het instandhouden van de FBK-games, de aandacht voor Hengelose wederopbouwstructuur gekoppeld aan het 50-jarig bestaan van het Stadhuis, WiFi in de binnenstad en succesvolle samenwerking met buurgemeenten op diverse terreinen. BESPREEK- EN BESLISPUNTEN

1. In te stemmen met de herziene vaststelling van de kredieten conform de ter inzage gelegde staat van kredieten 2013; 2. Het jaarverslag 2013 van de gemeente Hengelo vast te stellen en de daarin opgenomen toelichting, analyses, conclusies en aanbevelingen, alsmede het sociale jaarverslag, te aanvaarden als verantwoording van het college over het gevoerde beleid en beheer in 2013; 3. De lasten over het jaar 2013 vast te stellen op afgerond €255.419.000, de baten op € 257.910.000 en daarmee het resultaat vóór bestemming te bepalen op € 2.490.000 voordelig; 4. Het resultaat ná bestemming te bepalen op € 426.000 voordelig, en dit te doteren aan de algemene reserve, waarbij dit resultaat tot stand is gekomen door het doen van dotaties aan reserves van afgerond € 24.286.000 en onttrekkingen aan reserves van € 22.222.000; 5. Het balanstotaal ultimo 2013 vast te stellen op afgerond € 816.314.000 en het eigen vermogen na bestemming op afgerond € 45.194.000. 6. De raad besluit, nu door het college ter bescherming van de economische en financiële belangen van de gemeente (artikel 10, lid 2 sub b WOB) ter zake van de inhoud van dit besluit en bijbehorende documenten geheimhouding is opgelegd, om tijdens de niet-openbare vergadering geheimhouding op te leggen als bedoeld in artikel 25, lid 1 Gemeentewet, ten aanzien van de het besluit, de bijbehorende documenten en beraadslagingen, en zodoende tevens de door het college op de stukken opgelegde geheimhouding als bedoeld in artikel 25, lid 2, Gemeentewet te bekrachtigen. 7. De raad besluit om de geheimhouding op de stukken te laten bestaan tot het moment dat de gemeenteraad de geheimhouding opheft.

FINANCIËLE ASPECTEN

Financieel: Het batig saldo 2013 van € 426.000 toevoegen aan de algemene reserve.

BIJLAGE(N)

Raadsvoorstel en –besluit Jaarverslag en jaarrekening 2013

BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN HENGELO,

De secretaris

De burgemeester

Jaarverslag 2013

Jaarstukken 2013

Inhoudsopgave Jaarstukken

1. Inleiding

3

2. Leeswijzer

4

3. Raadsvoorstel en ontwerp-raadsbesluit

5

4. De financiën van de gemeente Hengelo 4.1. saldo jaarrekening 4.2. structurele effecten 4.3. bestemmingsvoorstel 4.4. gemeentefonds 4.5. ontwikkeling algemene reserve 4.6. voortgang bezuinigingen

8

Jaarverslag 2013 5. De programmarealisatie 5.1. Politieke programma’s 5.1.1. Prog.1 : Werk verbindt 5.1.2. Prog.2 : Zorg voor de mens 5.1.3. Prog.3 : Een nieuwe vorm van ontmoeting en betrokkenheid 5.1.4. Prog.4 : Naar een aantrekkelijke binnenstad 5.1.5. Prog.5 : Toekomstbestendige stad met focus op Zuid 5.1.6. agenda : Duurzaamheid 5.1.7. agenda : Participatie

17 17 22 25 28 30 34 38

5.2. Hoofdfuncties 5.2.1. H0: Algemeen Bestuur 5.2.2. H1: Openbare orde & veiligheid 5.2.3. H2: Verkeer, vervoer en waterstaat 5.2.4. H3: Economische Zaken 5.2.5. H4: Onderwijs 5.2.6. H5: Cultuur en Recreatie 5.2.7. H6: Sociale Voorzieningen & maat-schappelijke Dienstverlening 5.2.8. H7: Volksgezondheid & Milieu 5.2.9. H8: Ruimtelijke ordening & volkshuisvesting 5.2.10. H9: Financiering & Algemene dekkingsmiddelen

41 41 52 56 61 67 73 89 101 109 114

5.3. Sociaal Jaarverslag

119

6. De Paragrafen 6.1. Lokale heffingen 6.2. Weerstandsvermogen & risico’s 6.3. Onderhoud aan de kapitaalgoederen 6.4. Grondbeleid 6.5. Financiering 6.6. Verbonden partijen

1

╗ ║

jaarverslag 2013

123 129 134 137 142 145

6.7. De bedrijfsvoering 6.7.1. Personeel & Organisatie 6.7.2. Huisvesting gemeentelijke organisatie 6.7.3. Informatie- en communicatietechnologie (ICT) 6.7.4. Control en auditing 6.7.5. Inkoop en aanbesteden 6.7.6. Regionale samenwerking 6.8. Investeringen

171 171 171 171 172 174 176 177

Jaarrekening 2013 7. De balans & programmarekening 7.1. De balans 7.2. De Toelichting op de balans 7.3. De programmarekening 7.4. Toelichting op de programmarekening & de WNT 7.5. Controleverklaring van onafhankelijke accountant 8. Bijlagen en Overzichten 8.1. Mutaties reserves & voorzieningen 8.1.1. De mutaties in de reserve 8.1.2. Toelichting op mutaties in de reserve 8.1.3. De mutaties in de voorzieningen 8.1.4. Toelichting op mutaties in de voorzieningen 8.2. Staat activa onderhanden complexen (paragraaf 8.4) 8.2.1. Verrekeningen met reserve grondbedrijf 8.2.2. Onderhanden complexen 8.2.3. Voorziening grondexploitatie 8.2.4. Meerjarenraming reserve grondbedrijf 8.2.5. Risico’s grondbedrijf 8.3. aanwending onvoorzien 8.4. SiSa 8.5. Overzicht van verbonden partijen (Paragraaf 8.6) 8.6. Overzicht incidentele baten & lasten 8.7. Begrotingsrechtmatigheid 8.8. Organogram 8.9. Investeren met Gemeenten (IMG) 8.10. Declaratiegedrag college (motie raad) 8.11. Overzicht subsidies (motie raad) 8.12. Stand van zaken bezuinigingen

2

╗ ║

jaarverslag 2013

183 189 209 211 232

237 238 242 242 244 245 249 251 255 256 257 261 263 265 266 267 269 270 276

1: Inleiding

Het jaar 2013 was het laatste volledige jaar van de bestuursperiode 2010-2014. Een nieuw college legt nu aan een nieuwe raad verantwoording af over het in het afgelopen jaar gevoerde beleid en beheer. De economische crisis beheerste ook in 2013 nog het beeld. Een derde omvangrijke bezuinigingstaakstelling “Koersvast in krappe tijden” moest worden ingevuld, voor 2013 maatregelen tot bijna acht miljoen euro. Maatregelen die hun weerslag vonden in zowel het sociale, het fysieke als het bestuurlijke domein. Maatregelen die voor het eerst ook ingrijpende formatieve gevolgen hadden. In twee beleidsrapportages bent u tussentijds geïnformeerd over de uitvoering van deze bezuinigingsmaatregelen en de overige ontwikkelingen, zowel inhoudelijk als financieel. Met de tweede berap was het noodzakelijk fors bij te sturen om het jaar financieel sluitend af te ronden. Dat is gelukt. Er is zelfs sprake van een batig saldo. Tijdig bijsturen en een nog toenemend kostenbewustzijn zijn daaraan debet. Een lichtpuntje, dat wel. Maar het laat onverlet dat veel energie zal moeten worden gestoken in de verdere realisatie van de bestaande taakstellingen en de invulling van nieuwe taakstellingen in het kader van “het tweede spoor”. Ook de invoering van de decentralisaties in het sociale domein zal veel inspanning vragen. Ondanks het economische tij is er ook veel tot stand gekomen in 2013. In de politieke programma’s wordt daar uitgebreid op ingegaan.

Hengelo, april 2014 Burgemeester en wethouders van Hengelo.

3

╗ ║

jaarverslag 2013

2: Leeswijzer, de opbouw van dit jaarverslag

Het jaarverslag is eigenlijk het sluitstuk van de planning & controlcyclus. Het college legt er – na in de beleidsrapportages twee keer tussentijds te hebben gerapporteerd – verantwoording mee af over de afspraken tussen college en raad, die in de beleidsbegroting zijn vastgelegd. Die verantwoording is tweeledig: inhoudelijk en financieel. -

De inhoudelijke verantwoording vindt u in het onderdeel jaarverslag (hoofdstuk 5 en delen van hoofdstuk 6) De financiële verantwoording in hoofdstuk 4 (hoofdlijnen) en in het onderdeel jaarrekening (hoofdstuk 7).

In hoofdstuk 5 wordt in de politieke programma’s (5.1) ingegaan op de belangrijke ontwikkelingen in het verslagjaar. De wezenlijke kenmerken van de politieke programma’s zijn de focus op verandering en de daarbij horende flexibiliteit. In onderdeel 5.2 – Hoofdfuncties - wordt ingegaan op de ontwikkelingen en afwijkingen t.o.v. de begroting in het bestaande beleid. Elke hoofdfunctie wordt afgesloten met het financiële overzicht waarin de werkelijke baten en lasten worden geconfronteerd met de begroting voor die hoofdfunctie. De totalen per hoofdfunctie zijn tevens het niveau waarop de raad het college heeft geautoriseerd voor de uitvoering van het beleid. In een aantal illustratieve tabelletjes is de positie van Hengelo zichtbaar gemaakt t.o.v. enerzijds de meest vergelijkbare gemeenten en anderzijds t.o.v. de overige regiogemeenten. De gegevens zijn ontleend aan het meest recente, door BZK gepubliceerde overzicht met verdeelmaatstaven voor de gemeentefondsuitkering. (Achtergronden van de begrotingsindeling zijn te vinden in het raadsvoorstel “Politieke programma’s voor de nieuwe begrotingsopzet” van 1 juni 2011.) Het burger jaarverslag wordt dit jaar niet meer in deze jaarstukken opgenomen, maar wordt beschikbaar gesteld in de vorm van een film. Hoofdstuk 6 bevat de wettelijk voorgeschreven paragrafen, waarin als een dwarsdoorsnede van de totale verantwoording een aantal beheersmatige aspecten wordt toegelicht. Hoofdstuk 7 bevat de formele jaarrekening, bestaande uit balans, exploitatierekening en de toelichtingen daarop (o.a. de analyse van de financiële afwijkingen t.o.v. de begroting) en de controleverklaring van de door de raad aangestelde externe accountant. Een aantal toelichtende bijlagen completeren het geheel. Twee bijlagen vinden hun oorsprong in raadsbreed aanvaarde moties n.a.v. het jaarverslag 2010. Dit betreft de motie “Subsidiebeleid in Jaarverslag” en de motie “Declaratiegedrag in Jaarverslag”, beiden aanvaard in de raadsvergadering van 19 juli 2011. Daarnaast zijn wettelijk voorgeschreven bijlagen opgenomen.

4

╗ ║

jaarverslag 2013

3: Raadsvoorstel en Raadsbesluit

RAADSADVIES ZAAKNUMMER


SECTOR

PORT. HOUDER

1014052

Bosveld, Dolf

PF-FB

Wieger Mulder

ONDERWERP


PROGRAMMA/FACET-AGENDA

Alle

AANLEIDING, DOEL EN WAT GING ER AAN VOORAF

Op grond van art 197 van de Gemeentewet legt het college jaarlijks verantwoording af over het gevoerde bestuur d.m.v. het jaarverslag en de jaarrekening (samen de jaarstukken). Hierbij bieden wij u de jaarrekening en het jaarverslag over het dienstjaar 2013 aan. De controle door de, door uw raad aangestelde, externe accountant over de jaarrekening 2013 heeft inmiddels plaatsgehad en geresulteerd in een goedkeurende verklaring voor zowel de getrouwheid als de rechtmatigheid.

INHOUD VAN HET VOORSTEL

De jaarstukken 2013 bestaan uit de programmaverantwoording en de jaarrekening. Met de programmaverantwoording wordt in politieke programma’s en hoofdfuncties ingegaan op de belangrijke inhoudelijke ontwikkelingen in 2013. De jaarrekening bestaande uit de balans per 31-12-2013, de programmarekening en de toelichtingen daarop, geeft inzicht in de financiële ontwikkeling in het verslagjaar. Het batig saldo (€ 426.000) wijkt ruim € 200.000 af van het geraamde saldo (batig € 224.000). De belangrijke financiële afwijkingen worden in hoofdstuk vier vermeld en in de toelichting op de programmarekening (hoofdstuk 7.4) per product nader geanalyseerd. Het batig saldo draagt bij aan de beoogde versterking van het gemeentelijk weerstandsvermogen. Ondanks de aanhoudende slechte economische omstandigheden zijn toch in 2013 weer veel zaken tot stand gekomen. Deze worden uitgebreid toegelicht in de politieke programma’s. Een greep daaruit: de totstandkoming van de package deal met Stork, het succes van Diftar, het Gezondheidspark dat steeds meer vorm krijgt, de voorbereiding van de bouw van een gezamenlijk VMBO, het project de Nieuwe Noaber, de oplevering van het Buurtsignaleringssysteem, het instandhouden van de FBK-games, de aandacht voor Hengelose wederopbouwstructuur gekoppeld aan het 50-jarig bestaan van het Stadhuis, WiFi in de binnenstad en succesvolle samenwerking met buurgemeenten op diverse terreinen.

5

╗ ║

jaarverslag 2013

BESPREEK- EN BESLISPUNTEN

1. In te stemmen met de herziene vaststelling van de kredieten conform de ter inzage gelegde staat van kredieten 2013; 2. Het jaarverslag 2013 van de gemeente Hengelo vast te stellen en de daarin opgenomen toelichting, analyses, conclusies en aanbevelingen, alsmede het sociale jaarverslag, te aanvaarden als verantwoording van het college over het gevoerde beleid en beheer in 2013; 3. De lasten over het jaar 2013 vast te stellen op afgerond €255.419.000, de baten op € 257.910.000 en daarmee het resultaat vóór bestemming te bepalen op € 2.490.000 voordelig; 4. Het resultaat ná bestemming te bepalen op € 426.000 voordelig, en dit te doteren aan de algemene reserve, waarbij dit resultaat tot stand is gekomen door het doen van dotaties aan reserves van afgerond € 24.286.000 en onttrekkingen aan reserves van € 22.222.000; 5. Het balanstotaal ultimo 2013 vast te stellen op afgerond € 816.314.000 en het eigen vermogen na bestemming op afgerond € 45.194.000. 6. De raad besluit, nu door het college ter bescherming van de economische en financiële belangen van de gemeente (artikel 10, lid 2 sub b WOB) ter zake van de inhoud van dit besluit en bijbehorende documenten geheimhouding is opgelegd, om tijdens de niet-openbare vergadering geheimhouding op te leggen als bedoeld in artikel 25, lid 1 Gemeentewet, ten aanzien van het besluit, de bijbehorende documenten en beraadslagingen, en zodoende tevens de door het college op de stukken opgelegde geheimhouding als bedoeld in artikel 25, lid 2, Gemeentewet te bekrachtigen. 7. De raad besluit om de geheimhouding op de stukken te laten bestaan tot het moment dat de gemeenteraad de geheimhouding opheft.

FINANCIËLE ASPECTEN

Financieel: Het batig saldo 2013 van € 426.000 toevoegen aan de algemene reserve.

BIJLAGE(N)

Raadsvoorstel en –besluit Jaarverslag en jaarrekening 2013

BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN HENGELO,

De secretaris

6

De burgemeester

╗ ║

jaarverslag 2013

RAADSBESLUIT ZAAKNUMMER


SECTOR

PORT. HOUDER

1014052

Bosveld, Dolf

PF-FB

Wieger Mulder

ONDERWERP


DE RAAD VAN DE GEMEENTE HENGELO BESLUIT:

1. In te stemmen met de herziene vaststelling van de kredieten conform de ter inzage gelegde staat van kredieten 2013; 2. Het jaarverslag 2013 van de gemeente Hengelo vast te stellen en de daarin opgenomen toelichting, analyses, conclusies en aanbevelingen, alsmede het sociale jaarverslag, te aanvaarden als verantwoording van het college over het gevoerde beleid en beheer in 2013; 3. De lasten over het jaar 2013 vast te stellen op afgerond €255.419.000, de baten op € 257.910.000 en daarmee het resultaat vóór bestemming te bepalen op € 2.490.000 voordelig; 4. Het resultaat ná bestemming te bepalen op € 426.000 voordelig, en dit te doteren aan de algemene reserve, waarbij dit resultaat tot stand is gekomen door het doen van dotaties aan reserves van afgerond € 24.286.000 en onttrekkingen aan reserves van € 22.222.000; 5. Het balanstotaal ultimo 2013 vast te stellen op afgerond € 816.314.000 en het eigen vermogen na bestemming op afgerond € 45.194.000. 6. De raad besluit, nu door het college ter bescherming van de economische en financiële belangen van de gemeente (artikel 10, lid 2 sub b WOB) ter zake van de inhoud van dit besluit en bijbehorende documenten geheimhouding is opgelegd, om tijdens de niet-openbare vergadering geheimhouding op te leggen als bedoeld in artikel 25, lid 1 Gemeentewet, ten aanzien van het besluit, de bijbehorende documenten en beraadslagingen, en zodoende tevens de door het college op de stukken opgelegde geheimhouding als bedoeld in artikel 25, lid 2, Gemeentewet te bekrachtigen. 7. De raad besluit om de geheimhouding op de stukken te laten bestaan tot het moment dat de gemeenteraad de geheimhouding opheft.

DE GEMEENTERAAD VAN HENGELO,

De griffier

7

DATUM

De voorzitter

╗ ║

jaarverslag 2013

11 JUNI 2013

4: De financiën van de gemeente Hengelo

4.1 Saldo jaarrekening De jaarrekening, zoals deze in hoofdstuk 7 van dit jaarverslag is opgenomen, sluit met een batig saldo van € 426.397. Na de verwerking van de maatregelen in de begroting was sprake van een verwacht batig saldo van ruim € 223.000. Een te verklaren afwijking derhalve van afgerond € 200.000. Een klein verschil, maar wel opgebouwd uit een aantal positieve en negatieve afwijkingen. Hieronder wordt ingegaan op de meest opvallende afwijkingen. Een meer uitgebreide toelichting vindt u in hoofdstuk 7.4 – Toelichting op de programmarekening. Meest opvallende afwijkingen: 001 Pensioenvoorziening wethouders

150 N

Jaarlijks wordt bij de samenstelling van de jaarrekening de toereikendheid van voorzieningen beoordeeld. Door de aanhoudend lage rekenrente is evenals vorig jaar een aanvullende dotatie noodzakelijk om op termijn te kunnen voldoen aan de verplichtingen. 002 algemene personele aangelegenheden

150 V

Een aantal mee- en tegenvallers bepalen dit resultaat. Door opleidingen in eigen beheer (Hengelo Academie) werd bespaard op de externe opleidingskosten. De kosten van werving en selectie bleven achter bij de raming o.a. verhoogde interne mobiliteit en een positief effect van vacaturesite Werken voor de Twentse Overheid. Het niet in 2013 uitvoeren van het periodiek geneeskundig onderzoek leidde tot onderbesteding. Voor uniforme Twentse arbeidsvoorwaarden en de samenwerking van de salarisadministraties in Netwerkstadverband werden eenmalig werkzaamheden uitbesteed aan derden. Niet geraamd waren de lasten van vroegpensioenen FPU. Bij de eerste berap werd een deel van deze meevallers gemeld. De trend van het eerste halfjaar heeft zich vervolgens ook doorgezet. Het structurele effect van deze meevaller wordt betrokken bij de verdere uitwerking van de taakstellingen t.a.v. de bedrijfsvoering. 216 V

214 Parkeren Naast een budgettair neutrale lagere uren inzet is sprake van parkeeropbrengsten die t.o.v. de tweede berap ruim € 100.000 hoger uitvallen. Ook t.a.v. de parkeerabonnementen werd een meeropbrengst van bijna € 100.000 gerealiseerd. De procesverbaalvergoeding in het kader van de Wet Mulder werd niet geraamd. Deze tijdelijke regeling is m.i.v. 1 januari 2014 beëindigd. De extra baten bedroegen ruim € 50.000. Bij de eerste berap2014 en bij de opstelling van het financieel meerjarenperspectief zal het structureel effect van deze meevaller worden betrokken. 560 onderhoud openbaar groen

160 V

Rekening houdend met het financieel perspectief voor 2013, zoals weergegeven in eerste en tweede berap, werden onderhoudswerkzaamheden, daar waar verantwoord, getemporiseerd. Uiteraard is hier sprake van een incidenteel effect. 610 Bijstandsverlening Eigenlijk is vrijwel over de hele linie sprake van minder nadelige resultaten: Een positieve bijstelling van het macrobudget, betere resultaten bij invordering en fraudeopsporing, positieve resultaten bij de beperking van de instroom in de WWB en meevallende lasten bij de uitkeringen levensonderhoud starters BBZ. De effecten van deze ontwikkelingen zijn deels incidenteel, deels structureel. Bij de samenstelling van de beleidsbegroting 2014-2017 werden de structurele effecten al grotendeels betrokken. Actualisering vindt uiteraard plaats bij de 1e berap 2014 en de actualisering van het financiële perspectief 2015-2018.

8

╗ ║

financiën 2013

1.030 V

620 WMO-subsideregelingen

189 V

Met een aantal projecten werd (nog) niet gestart in 2013; ook was het budget voor AC bij de Toren nog niet nodig vanwege latere besluitvorming. Het betreft hier afwijkingen met een incidenteel karakter. 622 Huishoudelijke verzorging

137 V

Door het open einde karakter van de regeling is er sprake van forse afwijkingen op de diverse onderdelen. Het uitvoeringsbudget van de zorg in natura kent een positief saldo van € 149.000. De besteding op de persoonsgebonden budgetten overschrijdt de begroting met per saldo ca € 250.000. De inkomsten van de eigen bijdragen is € 235.000 hoger dan begroot. Dit verschil wordt gedeeltelijk veroorzaakt door de jaarlijkse cyclus van schatting van de eigen bijdrage over de laatste maanden van het jaar. 650 Kinderdagopvang

309 N

De controles door de GGD van gastouderlocaties en peuterspeelzalen zijn aanmerkelijk intensiever dan bij de invoering werd voorzien. Deze was gebaseerd op de compensatie via het gemeentefonds. Deze middelen blijken in de praktijk veel te laag. De omzetting van kinderopvang naar peuterspeelzalen blijft in effectuering achter bij het verwachte tempo. Tenslotte is er sprake van een nadeel door de wijziging in de financieringswijze van de Wet Kinderopvang. In het financieel meerjarenperspectief wordt rekening gehouden met deze tegenvallers. 652 WMO voorzieningen

373 N

De indexering van de tarieven voor hulpmiddelen, vervoer en woonvoorzieningen en niet meegroeiend budget is voor circa € 50.000 onderdeel van de nadelige resultaten. Aan hulpmiddelen werd € 112.000 meer besteed dan begroot. Mede oorzaak is de investering voor de uitleenpunten voor scootmobielen als collectieve voorziening. De voorziening zal kostenbesparend zijn in komende jaren. De kosten van vervoer overschrijden de begroting met € 178.000. Maatregelen om deze uitgaven te beperken zijn lastig. Gratis busvervoer voor mensen van 65 jaar en ouder heeft geen effect op het gebruik van de regiotaxi. Het negatieve saldo op woonvoorzieningen is € 92.000 door verschuiving van projecten van vorig jaar. 716 Centra voor Jeugd en Gezin

215 V

Het gaat hier voornamelijk om de vrijval van eerder ontvangen en gereserveerde middelen uit de BDU/CJG 2008-2011. Aangezien eerder voor de invoeringskosten van transities een beroep op de algemene reserve werd gedaan, wordt deze vrijval nu via het rekeningresultaat weer aan de algemene reserve toegevoegd. 723 Handhaving milieu

188 V

Bij de vaststelling van het overdrachtsdossier brandweer Hengelo is besloten 3 fte brandveiligheid over te hevelen naar Brandweer Twente. Voor de hiermee gepaard gaande overhead is de gemeente gecompenseerd in de bijdrage aan de Veiligheidsregio. 820 Woonconsumenten

130 V

In verband met de nieuwe systematiek met betrekking tot de Startersleningen en uitgezette gelden bij het SvN (de zgn “afkoopmethodiek”), is er een correctie op voorgaande jaren doorgevoerd, die per saldo leidt tot een voordeel van € 130.000. 822 Vergunningverlening bouwen

332 V

Met name in het laatste kwartaal is sprake van een fors hogere opbrengst bouwleges. 830 Bouwgrondexploitatie

2.352 N

De afgelopen jaren zijn minder verkopen gerealiseerd dan voor de komende jaren verwacht. Door onder andere het uitgiftetempo bij de Veldkamp aan te passen, sluiten de totale prognoses voor de komende jaren aan bij de totaal gerealiseerde verkopen in de afgelopen jaren. Hiervoor is een extra dotatie noodzakelijk. 2.118 N

911 Geldleningen Het wordt voor een aantal instellingen met een gemeentelijke geldlening steeds moeilijker om aan de betalingsverplichting te voldoen. De hele portefeuille is 9

╗ ║

financiën 2013

daarom gescreend. Het is noodzakelijk voor deze risico’s een voorziening te vormen. Om de omvang van de dotatie te bepalen zijn de verstrekte geldleningen ingedeeld naar risico-categorie, oplopend van een zeer laag risicoprofiel naar een hoog risico. Dit risicoprofiel is bepaald door middel van de toetsing van de aanwezige jaarstukken, gecombineerd met de betalingsmoraal en ervaringen uit het meer recente verleden met de lener. Aan de voorziening moet een bedrag van ruim € 2.100.000 worden toegevoegd. 921 Algemene uitkering

974 V

De decembercirculaire geeft duidelijkheid over de algemene uitkering over 2013. Zie de uitgebreide toelichting in onderdeel 4.5 922 Onvoorziene uitgaven

190 V

Er is slechts een zeer beperkt beroep gedaan op de stelposten “onvoorziene uitgaven” en “kleine opties nieuw beleid”. 931 Onroerende zaak belasting

480 V

In het laatste kwartaal zijn voor een aantal grote objecten (niet-woningen) de WOZ beschikkingen definitief geworden. Hierdoor ontstaat in 2013 een meeropbrengst van bijna € 500.000. Deze extra bate heeft grotendeels een structureel karakter. 939 Precariobelasting

139 N

Het aantal vergunningaanvragen loopt terug o.a. door de toenemende mogelijkheid tot vergunningvrij gebruik van gemeentegrond. Ook de afname van luifels en M2s terras leiden tot een lagere opbrengst. 960 Saldo kostenplaatsen (sectorkosten)

675 V

De bezuinigingsmaatregelen, die deels nog niet verwerkt warden in de begroting 2013 van de sectoren laten een duidelijke onderbesteding in de personeelslasten zien. Geraamd onderhoud aan stadhuis/stadskantoor werd i.v.m. de nieuwbouwplannen niet uitgevoerd. Ook op sectorniveau is sprake van een toenemend kostenbewustzijn, waardoor ook duidelijke besparingen in de overige sectorkosten zijn waar te nemen. Per saldo niet verklaard verschil Diverse kleine voor- en nadelen

575V

Totaal afwijkingen

200V

10

╗ ║

financiën 2013

4.2 Structurele effecten Veel van de hiervoor genoemde afwijkingen hebben slechts een incidenteel karakter en zijn dus niet van invloed op het financieel meerjarenperspectief. Daarnaast zijn er ontwikkelingen die wel structureel zijn, maar al zijn verwerkt in de lopende begroting of het meerjarenperspectief. De overige structurele afwijkingen zullen bij de eerste Berap in de begroting 2014 en/of het meerjarenperspectief worden aangepast. In concreto zal daarbij aandacht worden besteed aan OZB en parkeren als batige structurele effecten, de kinderdagopvang, WMO-voorzieningen en precariobelasting als nadelige effecten.

4.3 Bestemmingsvoorstel Wij stellen voor het batig saldo van € 426.397 toe te voegen aan de algemene reserve. Dit in overeenstemming met de afspraken die wij met uw raad maakten over de gewenste hoogte van deze reserve. In ons voorstel aan de raad van 26 juni 2012 hebben wij dat als volgt verwoord: “ Streefwaarde omvang van de algemene reserve op termijn Om bestemmingsreserves aan te wenden dient eerst expliciete besluitvorming door de raad plaats te vinden. Mede daardoor ligt het voor de hand om een groter deel, dat direct beschikbaar is, als algemene reserve voorhanden te hebben, in geval zich calamiteiten voordoen. Om het direct beschikbare weerstandsvermogen te vergroten zal de algemene reserve extra moeten worden gevoed. Voorgesteld wordt naast de genoemde streefwaarde nog een nieuwe dimensie toe te voegen aan het beschikbare weerstandsvermogen, namelijk dat 50 % van het benodigd weerstandsvermogen op termijn dient te worden afgedekt met de algemene reserve. Dit kan door toevoegingen aan de algemene reserve van incidentele meevallers (overschot op de jaarrekening, grote eenmalige extra dividendopbrengsten, etc.).” Wat de toevoeging van het batig saldo betekent voor de omvang daarvan is toegelicht in hoofdstuk 4.5 4.4 Gemeentefonds Financiële toelichting De (begrotings)mutaties tot en met de septembercirculaire 2013 van het gemeentefonds waren al verwerkt in de 2e Beleidsrapportage 2013. Daarna is er nog een decembercirculaire 2013 van het gemeentefonds ontvangen. De financiële effecten uit deze circulaire konden niet meer begrotingstechnisch worden verwerkt, waardoor er in werkelijkheid meer ontvangen is dan begroot. De doorwerking van de decembercirculaire resulteert in een voordeel op de gemeentefondsuitkering van circa € 857.000. Verder hebben er afrekeningen over “oude” jaren (2011 en 2012) en het uitkeringsjaar 2013, na definitieve vaststelling van een aantal verdeelmaatstaven na 1 januari 2014, plaatsgevonden. In totaliteit heeft dit geleid tot een hogere gemeentefondsuitkering van circa € 974.000. (Zie ook paragraaf 7.4-P921). Reserve decentralisatie-uitkeringen De decentralisatie-uitkeringen maken sinds enkele jaren onderdeel uit van de gemeentefondsuitkering. Deze uitkeringen hebben vaak betrekking op een bepaalde periode. Om de middelen beschikbaar te houden voor de betreffende periode, worden de nog niet bestede specifieke middelen van 2013 in de reserve decentralisatie-uitkeringen gestort. Het gaat hierbij om: • ISV programma (in totaliteit circa € 208.000)Binnen het lopende ISV-programma is in totaliteit € 250.000 beschikbaar gesteld in 2013 voor de prairies in de binnenstad, het opknappen van de gevels in de stad, de wand aan het Stationsplein tegenover het station en de verkenning naar een regionaal havenbedrijf. • Uitvoeringskosten inburgering (€ 73.000); Op basis van de decembercirculaire 2013 is er door het rijk een (nieuwe) decentralisatie-uitkering voor de uitvoeringskosten inburgering in 2013 uitbetaald ten behoeve van nog te maken lasten voor de jaren 2014 en volgende. Het gaat om een vergoeding voor de handhaving van een groep inburgeraars (per 1 oktober 2013), die nog niet aan hun inburgeringsplicht hebben voldaan. Gelet op het feit dat het bedrag van € 73.000 al in 2013 is uitbetaald door het ministerie, maar de middelen in 2014 nodig zijn voor de dekking van de dan te maken lasten, zijn in deze jaarrekening 2013 de middelen toegevoegd aan de reserve decentralisatie-uitkeringen.

11

╗ ║

financiën 2013

Risico’s en ontwikkelingen: Transities Vooralsnog gaan we voor de begroting uit van budgettaire neutraliteit bij de transities, dat alleen het totale “gekorte” rijksbudget in het deelfonds sociaal domein beschikbaar is om in te zetten voor de transities. We zullen bij het opstellen van de voorlopige ramingen voor de Beleidsbegroting 2015-2018 uitgaan van een zo goed mogelijke inschatting van de lasten (zowel uitvoeringskosten gemeente als de kosten van derden) en de overige baten, die gemoeid zijn met de transities. De complete transformatie van het sociale domein kan er toe leiden dat de voorlopige ramingen binnen het sociale domein vanaf 2015, door nieuwe inzichten, naderhand (binnenlijns) aanpassing behoeven. Zoals in de Contourenschets “Met Respect…” al is aangegeven vormen de decentralisaties een grote bestuurlijke, organisatorische en financiële uitdaging voor ons als gemeente. En omdat veel variabelen nog onbekend zijn is er tevens sprake van een omvangrijk risico dat we lopen. Groot onderhoud gemeentefonds (voorheen herijking gemeentefonds genoemd) Het groot onderhoud aan het kostengeoriënteerd verdeelstelsel verloopt niet meer op schema. Oorspronkelijk zou de gehele herverdeling plaatsvinden met ingang van 2015. Uit nieuwe berichtgevingen blijkt dat in 2015 maar een kwart van gemeentefonds zal worden herverdeeld en het grootste gedeelte wordt doorgeschoven naar 2016. In april 2014 zullen we nader geïnformeerd worden over de financiële consequenties. De einduitkomsten zullen door het rijk in de meicirculaire 2014 van het gemeentefonds worden verwerkt. Besluit Adressen en Gebouwen (BAG) De wetgever probeert met de definities van de maatstaven zoveel mogelijk aansluiting te vinden bij andere wettelijke regelingen. Met de invoer van de wet BAG wordt ook de definitie van 'woonruimte' aangepast naar 'woningvoorraad'. Dat werkt ook door in andere maatstaven waar de woonruimten een rol in spelen. De verwachting is dat landelijk de aantallen zullen dalen. Er zullen dus herverdeeleffecten ontstaan, want het bedrag per woning zal evenredig stijgen. Deze definitiewijziging zal samenvallen met de herverdelingsoperatie. Voor de uitkeringsjaren 2013 en 2014 gelden overgangsregelingen voor de bepaling van het aantal woningen. Voor 2015 geldt met ingang van de meicirculaire 2014 het juiste aantal volgens de Wet BAG.

4.5 Ontwikkeling algemene reserve “Sinds de invoering van het Besluit Begroting en Verantwoording (2004) wordt in de gemeentelijke beleidsinstrumenten aandacht gevraagd voor het weerstandsvermogen. In Hengelo is het weerstandsvermogen steeds beoordeeld vanuit de confrontatie tussen de kwantificeerbare risico’s en de reservepositie in zijn geheel (algemene reserves en niet beklemde bestemmingsreserves). In de paragraaf Weerstandsvermogen (hoofdstuk 6.2) wordt daar uitvoerig op in gegaan. De laatste tijd ligt de focus vanwege conjuncturele ontwikkelingen meer op de wenselijke hoogte van de algemene reserve als direct beschikbare weerstandscapaciteit (de bufferfunctie van het eigen vermogen).” Met die overwegingen besloot uw raad op 26 juni 2012 afspraken te maken over de minimale en gewenste hoogte van de algemene reserve. De algemene reserve dient te allen tijde minimaal 25% van de benodigde weerstandscapaciteit te bedragen en op termijn toe te groeien naar de helft daarvan.

12

╗ ║

financiën 2013

Duizenden

In onderstaande grafiek is de ontwikkeling sedert 2009 zichtbaar gemaakt.

ontwikkeling algemene reserve

18.000 16.000 14.000 12.000 10.000

werkelijk saldo ar minumum

8.000

gewenst 6.000 4.000 2.000 0 2009

2010

2011

2012

2013

ultimo

De omvang van de algemene reserve laat een stijgende lijn zien, ook in 2013. (In de grafiek is het rekeningsaldo 2013 voorlopig verwerkt.) Naast rentetoevoeging en eerder vastgestelde dotaties wordt deze ontwikkeling in 2013 mede veroorzaakt door de jaarlijkse evaluatie van (bestemmings)reserves en voorzieningen. Op de algemene reserve werd in 2013 alleen een beroep gedaan voor de realisering van een WoZoCO in Beckum. De benodigde weerstandscapaciteit laat een dalende trend zien. Het toenemend risicobewustzijn door de (half)jaarlijkse inventarisatie is hier de aanleiding voor. Zicht op risico’s maakt het mogelijk maatregelen te treffen om de risico’s te verkleinen. De mate waarin het saldo van de algemene reserve past binnen het geformuleerde beleid t.a.v. minimale en gewenste omvang van de algemene reserve is voor de afgelopen collegeperiode zichtbaar in onderstaande tabel.

13

% van minimum hoogte

% van gewenste hoogte

2009

70

35

2010

80

40

2011

103

51

2012

107

53

2013

133

67

╗ ║

financiën 2013

4.6 Voortgang bezuinigingen De actuele taakstellingen in 2013 stammen uit een drietal grote ombuigingsoperaties: Herontwerp (2011); Vernieuwen en bezuinigen (2012) Koersvast in krappe tijden (2013) Het totaal van deze taakstellingen bedroeg in 2013 ruim 17 miljoen euro. In de Tweede Berap werd de laatste actualisering van deze taakstellingen gegeven. Voor een aantal (nog) niet te realiseren werd de begroting 2013 aangepast. Het gaat daarbij om de taakstelling m.b.t. subsidieverlening (van € 600.000 werd € 500.000 gerealiseerd), de bezuinigen op de bijdragen aan Regio Twente en Netwerkstad (nadeel € 226.000), de kostenbesparing op ruimtelijke plannen (nadeel € 77.000) en de taakstelling op druk- en publicatiekosten (van de taakstelling van € 100.000 kon slechts € 10.000 worden gerealiseerd). In financiële zin is de taakstelling voor deze bezuinigingen voor het verslagjaar 2013 derhalve nihil. Voor de taakstelling Zorg (€ 87.000) kon de beoogde bezuiniging op het uniform deel van de door GGD uit te voeren taken nog niet worden gerealiseerd, voor 2013 is incidenteel elders bezuinigd. Niet gerealiseerd werd het ”Burgertankidee” voor het raadsinformatiesysteem (20.000). De plannen zijn nog in ontwikkeling, mede door de onderhoudsplannen aan het stadhuis. De verwachte realisatie van de taakstelling “Maatschappelijk Vastgoed” heeft voor een groot deel betrekking op maatregelen waarvan het effect pas in 2014 merkbaar wordt. In bijlage 8.12 is een gedetailleerd overzicht van de voortgang van de bezuinigingen opgenomen. In aanvulling op de eerder voltooid gemelde bezuinigingen (6,3 miljoen) worden hier voor het verslagjaar 26 taakstellingen met een totaalbedrag van bijna 5,5 miljoen voltooid gemeld. In volgende rapportages wordt op deze (met ‘V’ gemarkeerde) bezuinigingen niet meer teruggekomen. Grafisch ziet de realisatie er als volgt uit:

Stand van zaken bezuinigingen bij jaarverslag 2013 5%

3%

22%

Gerealiseerd en afgedaan Realisatie is op schema 70%

Gedeeltelijk gerealiseerd Nog te realiseren

14

╗ ║

financiën 2013

15

╗ ║

financiën 2013

5. Programmaverantwoording

5.1: Politieke programma’s

Programma 1

5.1.1:

Werk Verbindt

Programmahouder bestuurlijk Programmahouder ambtelijk Programmaregisseur

Wethouder Mariska ten Heuw Sectormanager PF Pieter Kistemaker Jessica Kloppers-Gras

DOELOMSCHRIJVING Een meer duurzame (toekomstbestendig, passend en flexibel) arbeidsmarkt met een verhoogde participatie via werk (inclusief ondernemerschap) . De sleutel voor een geslaagde arbeidsparticipatie ligt in de verbinding tussen de beleidsterreinen, zoals onderwijs, sociale zaken en economische zaken. De arbeidsmarkt is steeds meer een regionale aangelegenheid, waardoor ook afstemming en samenwerking in zowel regionale als sociale onderwerpen plaatsvindt. Ook onze partners (onderwijs, ondernemers) werken regionaal.

BELANGRIJKE ONTWIKKELINGEN EN RESULTATEN Arbeidsmarkt feiten en cijfers Er was voor 2013 een groei van werkloosheid voorspeld. Ook was bekend dat het aantal arbeidsplaatsen zou dalen. Voor Twente is dit inderdaad teruggelopen, maar aan het eind van 2013 iets minder sterk dan daarvoor. Voor de WWB waren de prognoses voorbereid op een stijging van nieuwe instroom. Het aantal WWB en Ioaw/z uitkeringen is in 2013 gestegen van 1.952 op 1 januari naar 2.140 op 31 december. Een stijging van 9,6% tegen een stijging van 4,9% een jaar eerder. Deze groei is in lijn met de landelijke stijging. De toename van het aantal Hengelose WWB1 uitkeringen ligt met 8,2% onder de stijging in de regio Twente 10,1%. Het ministerie heeft haar ramingen medio 2013 ook moeten bijstellen met als gevolg dat ook het BUIG-budget is verhoogd. De hoogte van het BUIG budget over 2013 is overigens voldoende om de Hengelose netto uitkeringslasten uit te financieren. Het landelijk aandeel NWW-ers (niet werkende werkzoekenden van de beroepsbevolking) nam in 2013 toe met 34%, in Twente met 30,7%, tegen 9,1% in 2012 en in Hengelo met 21,6% tegen 8,4% in 2012.

Jongeren Opvallend is de sterke stijging van het aantal Hengelose WWB uitkeringen onder de groep jonger dan 27 jaar. Deze steeg in 2013 van 163 naar 214 (31,3%). In 2012 was nog een daling van 13,8%. In de meest recente arbeidsmarktmonitor2 van oktober 2013 werd op Twents niveau een stijging van de jeugdwerkloosheid van 59% op jaarbasis becijferd. De oorzaken zijn gelegen in de slechte economische situatie, jongeren worden dan vaak het eerst ontslagen, de bezuiniging van het UWV op de dienstverlening aan jongeren bij het UWV werkplein en het verdwijnen van de jongerencoaches aldaar. Daarnaast hebben we als regio minder financiële middelen ontvangen voor de bestrijding van de jeugdwerkloosheid. Als een van de oorzaken wordt ook gezien dat gedurende de looptijd van het eerste actieplan jeugdwerkloosheid veel jongeren gestimuleerd of verplicht zijn om verdere scholing te volgen. Deze jongeren melden zich nu op de arbeidsmarkt.

1 2

De stijging van het aantal Ioaw/z uitkeringen niet meegerekend. Bron: arbeidsmarktmonitor Regio Twente, oktober 2013. 17

╗ ║

politieke programma’s

Regionale ontwikkelingen De 14 Twentse gemeenten hebben in de ‘Economische motor van Twente’ samen een plan gemaakt met partners (de 4 O’s; ondernemers, overheid, onderwijs en onderzoeksinstellingen) om de economie aan te jagen. Gestelde doelen: groei van de werkgelegenheid naar tenminste landelijk niveau arbeidsperspectief voor iedereen groei van de welvaart (bruto regionaal product) naar tenminste landelijk niveau groei van welzijn (levensgeluk): in Twente is het geweldig wonen! een sterkere verbinding tussen onderwijs en ondernemingen Hengelo heeft zich 100% achter dit plan gesteld en deze doelen zijn overgenomen. In lijn hiermee zijn in 2013 meerdere afspraken tot stand gekomen; het 'Twents Arbeidsmarktperspectief 2020', het Uitvoeringsprogramma 2013-2016, waaronder Human Capital Agenda, regiobranding, Port of Twente en de regionale varianten het Techniekpact en Zorgpact. Op ruimtelijk-economisch gebied is in 2013 gestart met de Ontwikkelagenda Netwerkstad. Hierin worden o.a. afspraken gemaakt over het gezamenlijk strategisch programmeren van bedrijventerreinen, kantoren en woningen, programma’s voor de binnensteden, versterking van de economische structuur en het programma excellente overheid. Over de Ontwikkelagenda Netwerkstad Twente meer in Programma 5, toekomstbestendige stad. Programmalijn 1.

Behoud en uitbereiding werkgelegenheid

Voor het versterken van de sociaal economische structuur zijn in diverse kansrijke sectoren acties gestart en resultaten behaald die bijdragen aan behoud en uitbereiding van werkgelegenheid.

HTSM (High Tech Systems en Materials) •

•

In 2013 is gestart met afspraken voor herontwikkeling van de huidige Thales-locatie tot High Tech Systems Park Twente. Thales zal de bedrijfsactiviteiten in 2014 concentreren in het oostelijke deel van de huidige Thales-locatie. Dan zullen ook het nieuwe hoofdkantoor, het shared facility center, het centrale magazijn en een printplatenfabriek in gebruik genomen worden. De vrijkomende delen worden omgevormd tot een hightech campus met ruimte voor innovatieve bedrijven. Ambitie is om op deze locatie inclusief Thales 4.000 tot 4.500 arbeidsplaatsen te genereren. Bij de ontwikkeling van de campus wordt o.a. samengewerkt met Oost NV en Kennispark Twente. Er zijn regionale afspraken gemaakt met de 4 O’s (ondernemers, overheid, onderwijs- en onderzoeksinstellingen) om de werkgelegenheid te versterken in een aantal kansrijke sectoren (met prioriteit voor HTSM) Hierover zijn in de Human Capital Agenda Twente afspraken vastgelegd.

Logistiek •

•

•

Voor de sector logistiek hebben partijen vanuit de 4 O’s (ondernemers, overheid, onderwijs- en onderzoeksinstellingen) zich verbonden het samenwerkingsverband Port of Twente. De doelstelling is het versterken van de Twentse economie en het creëren van meer werkgelegenheid in de logistieke sector. Dit door het aantrekken van logistieke bedrijven naar Twente, de infrastructuur te verbeteren, promotie en lobby te organiseren, aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt te verbeteren en door innovatie, onderzoek en informatie te verzamelen, delen en te gebruiken. Om de economische mogelijkheden van de havens te vergroten en de havens verder te professionaliseren hebben gemeenten met een binnenhaven aan het Twentekanaal besloten het havenbeheer gezamenlijk op te pakken als een eerste stap in de vorming van een volwaardig gemeenschappelijk havenbedrijf. In 2013 zijn de onderhandelingen met Stork over ontwikkeling van de bedrijvenlocatie Kanaalzone als onderdeel van het project Hart van zuid afgerond. De herontwikkeling is inmiddels in uitvoering genomen en ook is de nieuwbouw van Stork Thermeq gestart (zie ook programma 5).

Zorg •

18

Op het Gezondheidspark is een aantal organisaties nieuw gevestigd, namelijk het Streeklaboratorium, de Kievit en de kantoren van Ambiq en Jarabee.

╗ ║


Herijking bedrijventerreinenvisie Netwerkstad Twente •

De bedrijventerreinenvisie uit 2011 is in 2013 geactualiseerd en herijkt. Opmerkelijk voor Hengelo is dat relatief veel nieuwe ruimte als gevolg van herstructurering is opgenomen in de programmering. Met name op bedrijventerrein Twentekanaal is veel nieuw ruimte gecreëerd. Na realisatie van alle plannen zal er in totaal 60 ha nieuwe ruimte bijkomen. Daarvan zijn inmiddels 35 ha in gebruik genomen (o.a.de Pauw, CTT, Post NL).

Stimuleren van ondernemerschap • •

Begin 2013 is het netwerk Small Business Hengelo gestart. De kick off werd in januari bezocht door zo’n zestig ondernemers, van wie een groot aantal lid is geworden van de vereniging. Voor de Starterprijs waren dit jaar de drie genomineerden waren Het Speelbos, de Twentse verhuizer en Technisch Werk Twente. De laatste was de winnaar van de wisseltrofee.

Programmalijn 2.

Beperken mismatch onderkant arbeidsmarkt

Samenwerking arbeidsmarktregio •

Het regionale Platform Onderwijs Werk en Inkomen (POWI) is op strategisch bestuurlijk niveau versterkt met nieuwe inbreng van werkgevers. Tevens is de rol van de onderwijs-poot scherper geformuleerd. In het POWI wordt bestuurlijk afgestemd op de drie terreinen van ondernemers, onderwijs en overheid. Op 13 december is het Twentsarbeidsmarkt perspectief met uitvoeringsprogramma vastgesteld. Op regionaal niveau wordt gewerkt met een gezamenlijke aanpak jeugdwerkloosheid. Het werkplan 2014-2015 is door het ministerie goedgekeurd. Als de Participatiewet intreedt moeten gemeenten (verplicht) samenwerken in een arbeidsmarktregio (in dit geval Twente) en een regionaal werkbedrijf vormen. Dit werkbedrijf moet de schakel gaan vormen tussen werkgevers en werkzoekenden die (nog) niet op eigen kracht in staat zijn het wettelijk minimumloon kunnen verdienen.

Reïntegratie en Werkplein •

•

Met de Participatiewet in zicht en de kortingen op het P- budget zijn door de sector PSZ prestatiecontracten getekend met SWB/Fitis, de ROZ-groep, en de drie afdelingen van de Sociale Dienst met als doel in 2013 minimaal 225 uitkeringsgerechtigden uit te laten stromen naar een baan of als zelfstandig ondernemer en voor 165 mensen de kans op een baan te verbeteren door een of meer stappen op de participatieladder te maken. Er zijn 237 mensen uitgestroomd naar werk in 2013. Omdat werk de belangrijkste vorm van participatie is hebben we met ketenpartners SWB en ROZ de gezamenlijke werkgeversbenadering uitgebreid. Dit heeft vorm gekregen in Werkplein Twente, locatie Gieterij. Hierin werken 8 partijen samen. In 2013 heeft deze samenwerking geresulteerd in 720 geacquireerde vacatures en een kleine 400 plaatsingen (peildatum 1 december) voor het totale samenwerkingsverband. Het Werkplein is gekoppeld aan het leerwerkloket van het ROC. Hier kunnen jongeren tegelijk informatie krijgen over onderwijs en kans van slagen op de arbeidsmarkt en er is ook info aanwezig over vacatures.

Reïntegratie Maatschappelijke participatie •

•

We hebben in 2013 de mogelijkheden in samenwerking van beschut werken in de WSW en de arbeidsmatige dagbesteding in de AWBZ verkend. Dit omdat er scherpere keuzes gemaakt moeten worden voor de inzet van de gekorte reïntegratie budgetten. Dat laatste heeft geleid tot een inhuizing bij SWB van de grafische afdelingen van Mediant en InteraktContour (arbeidsmatige dagbesteding) waarbij samengewerkt wordt met de uitgeplaatste drukkerij CtrlP. Het gaat daarbij eind 2013 om plm. 40 plaatsen voor arbeidsmatige dagbesteding. In mei 2012 is het samenwerkingsproject “Helpende handen” van start gegaan. Een samenwerkingsorganisatie van de gemeente met Calibris, ROC van Twente, SWB en een tweetal thuiszorgorganisaties. Doelstelling is om praktijkplaatsen in de zorg te creëren, voor leerlingen van het ROC en medewerkers van de SWB. Wijzigingen in o.m. de WMO en de daarmee samenhangende onzekerheid voor de zorginstellingen voor wat betreft hun (toekomstige) personeelsbehoefte leidt tot een gebrek aan uitstroommogelijkheden op niveau 1 en 2. Eind 2013 is daarom een verkenning gestart naar het ombouwen van dit leerwerkbedrijf naar algemene voorziening in een wijkleerbedrijf voor niet-geïndiceerde zorg.

19

╗ ║


Strategienota SWB •

De strategienota van de SWB is een geactualiseerde strategische visie die in december is aangeboden aan het College. Hierin is vastgesteld dat de SWB preffered supplier is voor reïntegratie trajecten naar werk.

Rol werkgevers •

Hoe de uitwerking van de Participatiewet er uit zal zien is onbekend. Wel is duidelijk dat de rol van de werkgevers evident zal zijn. In Hengelo is gezocht naar een manier om met partners (een groep koploper-bedrijven) te experimenteren met nieuwe vormen van instroom van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Dit bijvoorbeeld middels arbeidspools. Verwacht wordt dat vooruitlopend op de invoering van de wet in het eerste kwartaal 2014 gestart kan worden met een bescheiden pilot.

20

╗ ║


Programmalijn 3.

Aansluiting onderwijs arbeidsmarkt

Het tekort van geschoold personeel remt de economische groei. In de sector techniek is dat in deze regio een knelpunt. De volgende acties zijn in 2013 op dit gebied ondernomen.

Techniekpact •

•

•

Met onderwijsinstellingen van uit VMBO, SMEOT, STODT en ROC zijn kansen en knelpunten in beeld gebracht om in 2014 te werken aan de versterking van onderlinge samenwerking en positionering. De aftrap van het CIV (Centrum voor Innovatief Vakmanschap) Techwise en het opstellen van een convenant waarbij partijen gebruik kunnen maken van elkaars faciliteiten draagt hieraan bij. Verder boekt de SMEOT voorzichtige resultaten met het aanbieden aan uitkeringsgerechtigden van techniekonderwijs De voorbereidingen voor de nieuwbouw van een gezamenlijk VMBO voor 1.100 vmbo leerlingen van Stichting OSG en Stichting Carmel lopen. De nieuwbouwlocatie is nabij Medaillon. Naast de fysieke kant is er ook een onderwijsinhoudelijke en arbeidsmarktgerelateerde kant aan deze medaille: De gezamenlijke huisvesting stimuleert ook de intensivering van de samenwerking tussen de onderwijsinstellingen onderling en tussen onderwijs en bedrijfsleven. Dit alles moet leiden tot een sterke praktijkomgeving in het vmbo die leerlingen uitdaagt te kiezen voor een opleiding gericht op een technisch beroep. Hengelo goes Techno is een jaarlijks evenement waarin ruim 200 derdejaars leerlingen van Hengelose vmbo-scholen rondleidingen krijgen bij twee metaal- en/of elektrotechnische bedrijven. Leerlingen krijgen hierdoor een beter (meer realistisch) beeld van de producten en werkprocessen en ook van de carrièrekansen bij de bedrijven. De organisatie van Hengelo goes Techno is in handen van vertegenwoordigers van het Vmbo Carrousel, Werk en Vakmanschap, Kenteq, Koninklijke Metaalunie, de gemeente Hengelo en de decanen van de vmbo-scholen. Er werken ongeveer 25 bedrijven aan mee. Eind 2013 zijn de eerste scholen in Enschede aangesloten. Mogelijk zal de regionale opschaling van Hengelo goes Techno meegenomen worden in het uitvoeringsprogramma van het Techniekpact.

Ontwikkelingen in onderwijs - schoolverlaters •

De combinatie van de invoering van verschillende maatregelen heeft consequenties voor het voortijdig schoolverlaten. Het gaat hierbij om passend onderwijs, wijzigingen in de WEB, de stelselherziening mbo, invoering van referentieniveaus voor taal en lezen in het vmbo, de Participatiewet bezuinigingen op de scholingsmiddelen van het UVW en op het participatiebudget. Het risico bestaat dat het aantal voortijdig schoolverlaters dat bij de gemeenten (RMC) wordt gemeld, zal toenemen, terwijl aan de andere kant niet langer hetzelfde instrumentarium en het voorzieningenniveau ter beschikking is om jongeren alsnog terug te geleiden naar school of naar werk. In 2013 is op een tweetal niveau’s hierin actie ondernomen. Op regionaal niveau is een denktank gestart met o.a. gemeenten, praktijkonderwijs, ROC en Jeugdzorg onder de noemer “Het netwerk aan de slag”. Bedoeling hiervan is om jongeren die uit het onderwijs dreigen te vallen in gezamenlijkheid op te vangen. Via het samenwerkingsverband G32 is een lobbytraject richting ministerie en kamer gestart om en voorziening tussen o.m. praktijkschool en entree-opleiding mogelijk te blijven maken in het onderwijsdomein.

21

╗ ║


Programma 2

5.1.2:

Zorg voor de Mens •


Wethouder Janneke Oude Alink Sectormanager Ruimte Gert-Jan Meijer Annemarie Kristen

DOELOMSCHRIJVING Het realiseren van een duurzame (zorg) structuur voor kwetsbare groepen waarbij eigen kracht van mensen optimaal wordt benut. De noodzakelijke zorg wordt zo effectief en efficiënt mogelijk ingezet . Samen met burgers en (zorg)instellingen willen we zorgen dat: • Hengelo beschikt over een kwantitatief en kwalitatief sterk welzijns-, (aangepast) werken zorgaanbod voor kwetsbare groepen zoals: jeugdigen (CJG, brede school); chronisch zieken; mensen met een beperking; ouderen; • Hengelo beschikt over een toegankelijk en laagdrempelig aanbod op maat (wijk/buurt) dat is ingericht voor optimale benutting van de eigen kracht en zelfredzaamheid van de burger. • Hengelo, verspreid over de stad, beschikt over Woonservicegebieden waarin zorgpartijen zelf verantwoordelijkheid nemen voor het aanbod. Als basis is er onze Sociale Visie 2020. Vanuit de decentralisatie van de AWBZ/Wmo en de Jeugdzorg/Passend Onderwijs anticiperen wij op grote veranderingen. Veranderingen die moeten leiden tot een nieuwe stelsel voor maatschappelijke ondersteuning. Lokale keuzes moeten worden vertaald naar nieuwe arrangementen. Kortom er komt veel op ons af en er is veel werk te doen met steeds het Hengelose resultaat voor ogen, dat met maatwerk iedereen toch mee kan blijven doen. De programmalijnen/resultaatgebieden zijn: 1. De decentralisatie van begeleiding en dagbesteding van de AWBZ naar de WMO en daarmee naar de gemeente op een adequate wijze implementeren. 2. De decentralisatie van de jeugdzorg van provincie naar gemeenten op een adequate wijze vorm geven. 3. Het realiseren van Woonservicegebieden in Hengelo, waarbinnen vraag en aanbod op het terrein van wonen, zorg en welzijn in de wijk en buurt op elkaar worden afgestemd.

BELANGRIJKE ONTWIKKELINGEN EN RESULTATEN Programmalijn 1 en 2:

Decentralisatie AWBZ naar de Wmo en Jeugdzorg

In 2013 is veel tijd geïnvesteerd in het volgen van alle landelijke ontwikkelingen en waar mogelijk geprobeerd hierin mee te denken en invloed uit te oefenen (via G32 en VNG-commissies). Ondanks onduidelijkheid op landelijk niveau zijn we in Hengelo in 2013 door gegaan met de voorbereidingen voor de komst van de Jeugdwet, de nieuwe Wmo en de Participatiewet. Houtskoolschets centrale toegang Wij hebben 2013 een houtskoolschets vastgesteld voor onze centrale toegang die we beogen. Of iemand straks een rolstoel, huishoudelijke hulp, begeleiding, jeugdzorg of een inkomen nodig heeft; het gaat straks via één centrale toegang (het publieksplein). Experimenten Daarnaast zijn er in 2013 verschillende projecten gestart die ons zicht moeten geven op de nieuwe doelgroepen en instellingen waar we mee te maken krijgen. Dit zijn onder andere: - Experiment Jeugd en Gezin (vraagverhelderingsteam) - Pilot huisartsen (toekomstige rol jeugdzorg) - Pilot passend onderwijs (aansluiting jeugdzorg) 22

╗ ║


-

Project maatschappelijke participatie (zie programma 3) Pilot Zichtbare Schakel (rol en positie schakelwijkverpleegkundige) Samenwerking Samen Sterk (zie hoofdfuncties) Doorontwikkeling van Grip (m.n. nazorg) Doorontwikkeling van Loes (zichtbaar op scholen en peuterspeelzalen)

Verkenning Daarnaast zijn we in 2013 gestart met een verkenning van de verschillende vormen van ambulante jeugdhulp en de vormen van begeleiding en kortdurend verblijf. Welke doelgroep en welke hulpverlening zitten achter de cijfers die wij hebben verzameld. Wat zijn nu de specifieke kenmerken van de doelgroepen en waarom hebben zij nu specifiek de hulp nodig die zij krijgen? Zijn er alternatieven? Dit om te achterhalen waar we keuzes kunnen maken en waar we vooral af moeten blijven. Contourennotitie Eind 2013 is een contourennotitie gemaakt waarin (voor zover mogelijk) voornemens zijn opgenomen voor nieuw beleid en waar nodig aanzetten zijn gegeven voor uitvoering. Hierin zijn ook de onderwerpen opgenomen waarover in 2013 met de commissie sociaal gedachten gewisseld zijn. In 2013 is in samenwerking met partners een notitie “programmeren Welzijn en Zorg” uitgebracht met daarin een voorstel hoe te komen tot een optimale programmering op stedelijk, wijk en buurtniveau. Regionaal Ook regionaal is veel werk verzet. • Concept wetsvoorstel Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 is naar Raad van State gegaan; exacte diensten die over gaan van AWBZ naar Wmo zijn niet duidelijk; mogelijk (deel) persoonlijke verzorging niet • Regionaal is marktconsultatie gehouden om zicht te krijgen op doel, doelgroepen, aantallen en budgetten van huidige aanbieders • Lokaal gaan we ondertussen door met initiatieven die ons zicht geven op doel, doelgroepen en aanbieders; zoals interne samenwerking Wmo en Sociale Zaken, pilot kwetsbare ouderen met huisartsenpraktijk Contrast, implementatie Samen Sterk! en verkenning van veld met o.a. Wmo-Cr, Aveleijn, Carint, MEE Twente De notitie Samenwerken aan Jeugdzorg in Twente en het Regionaal Transitiearrangement Jeugdzorg Twente zijn daarvan de belangrijkste producten. Dit heeft in 2013 gezorgd voor veel overleg met onder andere instellingen en cliëntorganisaties. Ook voor de Wmo heeft in 2013 een marktconsultatie plaatsgevonden. Wmo-cliëntenraad De decentralisatie van taken (extramurale individuele en groepsbegeleiding) vanuit de AWBZ naar de Wmo heeft ook gevolgen voor de wijze waarop de belangenbehartiging van cliënten/burgers geregeld is. In 2013 zijn gesprekken met gevoerd met de Wmo-cliëntenraad over de omvorming naar een brede Wmo-adviesraad en heeft het college hierover een besluit genomen. Ook zijn de eerste stappen gezet naar een mogelijke verbreding naar jeugdzorg. De Wmo-cliëntenraad heeft een werkgroep jeugdzorg gevormd, dat samen met ons de jeugdzorg en cliëntenparticipatie in de jeugdzorg zal verkennen.

Programmalijn 3: Realisatie Woonservicegebieden Het beleidsprogramma Thuis in de Buurt is door de Raad vastgesteld in januari 2012 met daarin een beschrijving van de programmalijnen informatie en advies, welzijn, wonen en zorg, zorg en toegankelijkheid. De programmalijnen zijn ook in 2013 vertaald in een uitvoeringsprogramma, dat door het college is vastgesteld. Het uitvoeringsprogramma kende verschillende activiteiten en projecten. Gevolgen scheiding wonen en zorg Wij zijn proactief bezig met het in kaart brengen van de vraagstukken als gevolg van scheiding wonen en zorg en veranderingen in zorgzwaartepakketten (ZZP’s). Dit doen we samen met onze partners in de stad. Er is een lokaal en regionaal rapport uitgebracht over de effecten van scheiden

23

╗ ║


wonen en zorg. Hierin zijn een aantal pilots opgenomen om de effecten op te kunnen vangen. Deze pilots worden in 2014 verder uitgerold.

Netwerkberaad Ouderen Pilot netwerkberaad ouderen heeft veel positieve ervaringen en ideeën opgeleverd voor de inzet van Eigen Kracht methodiek bij ouderen. Dit werkt voor deze groep ouderen beter dan een Eigen Kracht Conferentie (EKC). Gezond ouder worden in Groot Driene In dit project gaat het om het ontwikkelen van samenhangende concepten met en voor kwetsbare en chronisch zieken in de wijk Groot Driene. Op basis van een wijkscan (met daarin informatie over wijk, woonomgeving, de bewoners en het woon-zorg en welzijnsaanbod in de wijk) is in 2013 samen met verschillende hulpverleners in de wijk de maatschappelijke vraag en zorgvraag geformuleerd. Op basis daarvan wordt gekeken hoe zorgverleners en welzijnswerkers naast eigen competenties krachten kunnen mobiliseren die bijdragen aan het oplossen van gezondheidsvraagstukken van bewoners (of het voorkomen daarvan). Dit wordt op dit moment vertaald naar concrete acties en werkafspraken. Samen Sterk Vanuit Samen Sterk, het samenwerkingsverband van Carintreggeland (inclusief SWOH), Scala Welzijnswerk en SIZT (Stichting Informele Zorg Twente), zal uitvoering gegeven worden aan integrale wijkgerichte samenwerking. Daarbij aandacht voor afstemming van werkzaamheden van thuisbegeleiders, maatschappelijk werkers en sociaal cultureel werkers, om burgers zo dicht mogelijk bij huis, zo snel mogelijk en zo licht mogelijk te ondersteunen (weer in hun eigen kracht zetten en waar nodig hulpverlening te starten of door te verwijzen naar andere hulp). De eerste stappen richting wijkteams binnen de Samen Sterk partijen zijn in 2013 gezet. In 2014 zal hier al werkende weg invulling en uitbreiding aan gegeven moeten worden. Nieuwe Noaber De Nieuwe Noaber is een proces dat in gang is gezet op buurten wijkniveau ter bevordering van het welzijn, de samenredzaamheid en saamhorigheid van wijkbewoners. De Nieuwe Noaber richt zich op alle inwoners van een wijk en wil expliciet ook de jongere generaties hierbij betrekken. Uitgangspunt van de Nieuwe Noaber is mensen te inspireren en stimuleren hun individuele kwaliteiten en ervaringen in te zetten ten behoeve van medebewoners in de buurt/wijk. Meer hierover in programma 3. Stimuleringsregeling Lang zult u wonen Om eigen woningbezitters bewust te maken van het belang van integrale toegankelijkheid in hun eigen leefomgeving, hebben we de afgelopen jaren fors ingezet op het project Lang zult u wonen. In 2013 hebben we een bedrag beschikbaar gesteld om burgers te stimuleren hun huis aan te passen.

24

╗ ║


Programma 3

5.1.3:

Een nieuwe vorm van ontmoeting en betrokkenheid •


Wethouder Erik Lievers Sectormanager SB Robert Kruese Brenda Folbert

DOELOMSCHRIJVING Een nieuwe vorm van ontmoeting en betrokkenheid. Hoe houden we de saamhorigheid, noaberschap, verenigingsleven en vrijwilligerswerk binnen de Hengelose samenleving van vandaag vast? De essentiële veranderbeweging zit in het aanpassen van voorzieningenstructuur op een manier die is toegesneden op de veranderende wereld, maar die tegelijk de essentie van betrokkenheid en ontmoeting overeind houdt. Het preventief inzetten op eigen kracht van mensen en op collectieve welzijnsdiensten, om duurdere individuele inzet te voorkomen of uit te stellen dat is de bedoeling. Het gaat om het organiseren van het aanbod rekening houdend met het gebruik van sport-, cultuur-, zorgen welzijnsvoorzieningen en het koppelen van opgaven. Voor het realiseren van een nieuwe vorm van ontmoeting en betrokkenheid binnen de Hengelose samenleving, zijn o.a. de volgende aspecten relevant; de uitkomsten van de transities (Participatiewet, Awbz/Wmo). de verhouding tussen uitvoering politieke programma’s en bezuinigingen.

Belangrijke ontwikkelingen en resultaten Programmalijnen/resultaatgebieden in deze veranderingbeweging zijn: 1. het realiseren van totaalprogramma’s (sociaal en fysiek) voor de wijk, met maatwerk in aanbod van wijkactiviteiten, gezamenlijk gebruik accommodaties en inzet wijkorganisaties. 2. totstandkoming van een gemeenschappelijk werkgeversinstituut, gericht op de aspecten beheer en exploitatie; 3. totstandkoming van een maatschappelijk vastgoedbeheerbedrijf, gericht op aspecten behoefte en inzet, spreiding over stad, onderhoud en eigendom; Programmalijn 1:

We gaan de sociale kracht versterken

Om een nieuwe vorm van ontmoeting en betrokkenheid te creëren met focus op versterking van

sociale kracht, hebben we ingezet op het vernieuwen van vraag-en aanbodstructuren door programmering dicht bij de burgers . Daarvoor hebben we in 2013 het volgende gedaan: Opgavegericht werken Het BuurtsignaleringSysteem Hengelo, dat samen is ontwikkeld met Welbions en Politie Twente is in 2013 afgerond en opgeleverd. Het doel van het buurtsignaleringssysteem is het vroegtijdig signaleren van (potentiele) (negatieve) ontwikkelingen op subbuurtniveau. De trend is meer resultaatgerichtheid en meer ruimte voor co-productie en co-creatie. Opgave gericht werken is hiervoor de passende werkwijze. Het is een manier van werken die zich richt op het samen met partners bepalen en oppakken van de meest relevante opgaven in wijken. Een opgave wordt gedefinieerd als de noodzaak tot interventie in een wijk. Opgave gericht werken kent de volgende drie fasen: analyse, diagnose en opgaven bepalen. Het gerealiseerde instrument Buurtsignalering Hengelo is een van de instrumenten die kan worden ingezet bij de analysefase. In 2014 wordt verder vorm gegeven aan opgave gericht werken. Voor de wijk Noord zijn ook de opgaven vastgesteld. In 2013 hebben bewoners van de Händelstraat een plan ontwikkeld voor een braakliggend terrein bij hun in de straat (zie ook facetagenda Burgerparticipatie). Ook worden er in de buurt taallessen georganiseerd voor wijkbewoners die geen professionele taallessen kunnen bekostigen. Het realiseren van deze opgaven dragen bij aan het doel van dit programma, nl. het vasthouden van de saamhorigheid en noaberschap binnen de Hengelose samenleving. 25

╗ ║


Uitvoeringprogramma Beckum- Oele Het dorpsplan Beckum - Oele is opgesteld door de bewoners, in samenwerking met de gemeente. Door deze methodiek, de kanteling en eigen kracht, is de betrokkenheid bij de burgers groot. Inmiddels zijn diverse (tussen)resultaten gehaald binnen het Uitvoeringsprogramma van het Dorpsplan. De verantwoordelijkheid over de onderwerpen ligt bij de werkgroepen en de Stuurgroep, bestaande uit bewoners uit Beckum en Oele. Procesondersteuning vindt plaats vanuit Dorpsplan+. Contacten met de gemeente verloopt via de inhoudelijk betrokken ambtenaren en/of stadsdeelregisseur. 4x per jaar wordt de voortgang besproken in de Stuurgroep waaraan de Stadsdeelregisseur ook deelneemt. 1 keer per jaar neemt de Dorpswethouder hier aan deel. Programmering, vernieuwend welzijnswerk en opgave gericht werken, het zijn onderwerpen die raken aan de kern van dit programma namelijk nieuwe vormen van ontmoeting in wijken. Ook dragen de onderstaande beschreven projecten/ onderwerpen bij aan het doel van dit programma, nl het vasthouden van de saamhorigheid, noaberschap, verenigingsleven en vrijwilligerswerk binnen de Hengelose samenleving. Buurtbonnen Het verder door ontwikkelen van buurtbonnen draagt bij dat de burgers en verenigingen in wijken vooral ook zelf verantwoordelijkheid nemen en meedoen in de vernieuwingsopgave. Kleine bijdragen kunnen vaak een belangrijke aanzet zijn tot zelfwerkzaamheid in buurten en wijken. Hierdoor kan er een beroep gedaan worden op de kracht van de Hengelose samenleving. Er wordt uitgegaan van de eigen kracht van de sociale netwerken, die door deze systematiek alleen maar groter wordt. Bewoners gaan elkaar opzoeken en het is een manier om meer contact in de wijk te bevorderen. Ook wordt er een breder netwerk aangeboord dan alleen bewonersorganisatie. In 2013 zijn er 60 buurtbonnen aangevraagd. Voorbeelden van buurtbonnen zijn b.v. opvrolijken schoolplein St. Janstraat, het enthousiasmeren en ondersteunen ouderen in computergebruik en het verfraaien van sloopwoningen. Nieuwe Noaber De Nieuwe Noaber is een proces dat in gang is gezet op buurten wijkniveau ter bevordering van het welzijn, de samenredzaamheid en saamhorigheid van wijkbewoners. De Nieuwe Noaber richt zich op alle inwoners van een wijk en wil expliciet ook de jongere generaties hierbij betrekken. Uitgangspunt van de Nieuwe Noaber is mensen te inspireren en stimuleren hun individuele kwaliteiten en ervaringen in te zetten ten behoeve van medebewoners in de buurt/wijk. Dicht bij huis wat je goed kunt of graag doet in te zetten ten behoeve van anderen. Anderen vragen jou te helpen met iets wat je niet alleen kunt. Dit onder het motto: iedereen heeft af en toe een beetje hulp/aandacht nodig èn iedereen heeft ook iets te bieden. SWOH en Scala vormen gezamenlijk de projectcoördinatie. Daarbij worden ze ondersteund door een kleine, compacte stuurgroep bestaande uit een vertegenwoordiger van SWOH, Scala, een bewoner en de gemeente Hengelo (afd. WMO) Bewonersbedrijf Inmiddels zijn er 5 erkende bewonersbedrijven in Nederland, waarvan 2 in Hengelo Berflo BV en ’t Geerdink. Beiden ontvangen van het LSA ( Landelijk Samenwerkingsverband Aandachtswijken) een startsubsidie. Bewonersbedrijven zijn bedrijven van, voor en door bewoners, die niet afhankelijk zijn van subsidieverstrekkers. Gemeente en Welbions hebben in het convenant afgesproken dit soort bedrijven te faciliteren. De gemeente heeft hiervoor een contactpersoon aangewezen. ( zie ook facetagenda Burgerparticipatie). Maatschappelijke participatie Maatschappelijke participatie is het voorkomen van sociaal isolement en is op veel mensen en doelgroepen van belang. In 2013 is er een projectplan opgesteld, die de werkwijze regelt voor in eerste instantie voor uitkeringsgerechtigden met een zeer grote afstand tot de arbeidsmarkt (trede 1 en 2 van de participatieladder). Ook is er in 2013 een tussenevaluatie geweest van de proefdraaiperiode (1 sept 2013 – 31 december 2013) . Er wordt onderscheid gemaakt tussen het meedoen aan maatschappelijke activiteiten. (b.v. taallessen in de wijk, sociaal-culturele activiteiten in wijkcentra) En het meedoen/assisteren bij maatschappelijke nuttige activiteiten (b.v. het verrichten van handen spandiensten in verzorgingstehuizen, sportverenigingen en evenementen.) Belangrijkste conclusie van de proefdraaiperiode zijn: 26

╗ ║


-

-

-

Het plaatsen en mogelijkheden inventariseren en acquireren bij instellingen, organisaties en projecten door een kwartiermaker is een juiste aanpak. Deze werkzaamheden moet verschuiven van gemeente naar Scala/ Steunpunt Vrijwilligerswerk Extra aandacht, bij intake door de klantmanagers, om klanten te wijzen op maatschappelijke participatie en doorgeleiding naar vrijwilligerswerk en hun eigen verantwoordelijkheid daarin. Doelstelling om eind 2013 40% van de genoemde doelgroep deel te laten nemen aan of bij activiteiten die participatie bevorderen is niet gehaald. Reden is hiervoor enerzijds het tijdbeslag van contacten met instellingen en anderzijds dat de geplande tijdsinvestering van de klantmanagers niet mogelijk bleek. Wel zijn er uiteindelijk 28 % plaatsingen geworden.

Taalpunt Menthol Een voorwaarde om maatschappelijk te kunnen participeren is het redelijk tot goed beheersen van de Nederlandse taal. Het gebruik maken van taalpunt Menthol ligt dan ook voor de hand. Het Taalpunt Menthol heeft zich gevestigd in de bibliotheek. De bibliotheek neemt een centrale plaats in het sociale leven in de stad. Het Taalpunt Menthol is een samenwerking tussen gemeente Hengelo, de bibliotheek, stichting Lezen & Schrijven, Carintreggeland en Scala. Dat de samenwerking zich op zowel anderstaligen als laaggeletterden richt, is uniek. Een combinatie van het aanbod voor deze twee doelgroepen zorgt voor een nieuwe vorm van ontmoeting en betrokkenheid. Sport Sportimpuls Voetbalvereniging Achilles hebben zich samen met Welzijn Ouderen, ROC en de gemeente beziggehouden met scoren met gezondheid in Hengelo. Door het aanbieden van een aantrekkelijk beweegprogramma, waar plezier tijdens het sporten voorop staat. Met als doel een actievere leefstijl te stimuleren in het dagelijks leven van de ouderen, zodat zij zich gezonder voelen. En deelname aan het verenigingsleven te vergroten. Sport en onderwijs horen bij elkaar en versterken elkaar. Door voldoende sport en beweging groeien kinderen gezonder op. Daarom heeft Hengelo sport in 2013 het hele jaar door verschillende activiteiten en evenementen aangeboden voor alle basisscholen in Hengelo (circa 6000 kinderen). Voorbeelden van activiteiten zijn o.a. zwemmen, KNVB straatvoetbal op de markt, beweeg wat je eet en schaatsen. Hengelo Sport heeft een overeenkomst met het ROC Sport en Bewegen voor stagiaires. (samenhang met programma 1 Werk verbindt)

Programmalijn 2: Totstandkoming gemeenschappelijk werkgeversinstituut Een belangrijk onderdeel van dit programma is de vernieuwing in het werkgeverschap rond welzijnswerk. In 2013 is gestart met de vormgeving van de afspraken die de partners in de nota Samen in verscheidenheid. Vanaf 2014 zal de ondersteuning vanuit het werkgeversinstituut, ondergebracht bij de SWB, verder vorm krijgen. Eind 2014 zal een evaluatie van de nota Samen in verscheidenheid plaatsvinden. Programmalijn 3: ·Totstandkoming gemeentelijk vastgoedbeheerbedrijf. De belangrijkste taken voor het vastgoedbedrijf zijn o.a. beheer van het eigendom, opdrachtgeverrol voor groot onderhoud, renovatie, verbeterinvestering en het afstoten van panden en meer profileren als portefeuillehouder (makelaarsrol). Het vastgoedbedrijf heeft haar rol opgepakt in verschillende projecten en is bezig met het doorlichten van de vastgoedportefeuille. Er is in 2013 een vastgoedapplicatie aangeschaft. Ook heeft het gemeentelijk vastgoedbedrijf een rol gehad bij de keuzes rondom het maatschappelijk vastgoed. MFA -Brede school Medio 2013 is de naam bekend gemaakt van de multifunctionele accommodatie, nl. ’t Berflo. Deze naam is door middel van een prijsvraag bedacht. Bewust zijn alle disciplines zoals sport, cultuur, onderwijs en welzijn bijeengebracht om activiteiten van kinderen af te stemmen. Hier is vanuit de uitvoering gestuurd. ’t Berflo wordt een ontmoetingsplek voor de hele wijk: voor jong en oud. Programma 5 “ Toekomstbestendige stad met focus op Zuid “ ondersteunt het realiseren van ’t Berflo.

27

╗ ║


Programma 4

5.1.4:

Naar een aantrekkelijke binnenstad •


Wethouder Wieger Mulder Sectorhoofd IF Martin Fleer Cees Dalenoord

DOELOMSCHRIJVING Het creëren van een economisch en cultureel vitale Binnenstad, waar Hengeloërs zich thuis voelen en waartoe ook de inwoners van de ons omringende gemeenten en toeristische bezoekers zich aangetrokken voelen. De veranderbeweging gaat over het transformeren van de binnenstad in termen van vergroten van aantrekkelijkheid van voorzieningenaanbod, evenementen, openbare ruimte, winkelaanbod en nog veel meer. De veranderbeweging zal moeten leiden tot een toename van bezoekers aan de Hengelose binnenstad, die er langer verblijven en meer uitgeven. We gaan samen met onze burgers en partners in de binnenstad zorgen dat de afstemming van wensen en belangen wordt verbeterd. Wat gaan we hiertoe doen: 1. realiseren van het gebiedsprogramma (inbegrepen de flankerende maatregelen) 2. zorg dragen voor de afstemming van wensen en belangen van burgers en partners

BELANGRIJKE ONTWIKKELINGEN EN RESULTATEN Programmalijnen/mijlpalen realisatie van de drie “Parels”: Stationsplein, Markt en Burgemeester Jansenplein; realisatie uitvoeringsprogramma de BIZ (overeenkomst met de ondernemersvereniging) realisatie van één samenhangend evenementen- en promotieprogramma. Overige resultaatgebieden zijn: Kwaliteit openbare ruimte Attractief winkelaanbod Bereikbaarheid en parkeren Gewaardeerd voorzieningenaanbod Evenementen en promotie Werkbaar regelkader Wonen in de binnenstad.

In 2013 is de prioriteit nog meer op de samenwerking met de binnenstadondernemers komen te liggen. Niet in de laatste plaats door de desastreuze uitwerking van de verandering in het koop en uitgaansgedrag van de consument. Deze verandering en de gevolgen van de crisis worden in het algemeen genoemd als oorzaak voor de toenemende leegstand van panden en de terugval van het aantal bezoekers aan onze binnenstad. Het terugdringen van m.n. de leegstand van kantoren en winkels is het afgelopen jaar nadrukkelijk op de agenda gekomen. Niet alleen de binnenstad van Hengelo ondervindt hiervan de gevolgen. In alle binnensteden van Nederland zien we deze problematiek. In de ontwikkelagenda Netwerkstad Twente is een verdiepingsslag binnensteden opgenomen. De provincie heeft aan de binnensteden van de netwerkstad onder de noemer “de spontane binnenstad” een budget van ruim een miljoen beschikbaar gesteld t.b.v. pilots of experimenten die de binnensteden “duurzaam” verbeteren of een andere methodiek hiervoor uitproberen. In de ontwikkelagenda zijn op basis van de onderscheidende profielen van de 5 binnensteden de opgaven voor de binnenstad geherdefinieerd. Voorbeeld van een mogelijk vernieuwende aanpak is de pilot “toekomstbestendige binnenstad” die de St. Centrummanagement Hengelo is gestart. In deze pilot wordt als methodiek, onder begeleiding van Bureau Seinpost een “monopoly spel“ met o.a. de vastgoedeigenaren in de

28

╗ ║


binnenstad gespeeld, waaruit ideeën voor functiewijzigingen van binnenstad panden worden gehaald. Met mogelijk de daarbij horende herijking van vastgoedwaarden en bestemmingen. We hebben de Stichting Centrummanagement ondersteund in hun aanvraag bij de provincie. Door de provincie is in het kader van “bestrijding van winkelleegstand” hiervoor, in december 2013, een subsidie van 49.524 euro toegekend. We hebben op 28 augustus 2013 na een nauwe samenwerking met de binnenstadspartners een nieuw terrassenbeleid vastgesteld voor de binnenstad. De Stichting Centrummanagement heeft gezamenlijk met Plein Westermaat afspraken gemaakt over de verdeling van de koopzondagen voor 2014, en er wordt gewerkt aan een gezamenlijk marketing plan. De inrichting van het (noordelijke) stationsplein is afgerond. I.v.m. de bouw van de nieuwe fietsparkeergelegenheid is er in 2014 overlast van de tijdelijke fietsenstalling. Om meer kleur te brengen in de binnenstad zijn op initiatief van de Stichting Centrummanagement grote rode bloempotten geplaatst op het Brinkplein en nieuwe bankjes op het Molenplein. Deze zijn deels gefinancierd met ARI-gelden. Een mooi voorbeeld van een nieuwe rolopvatting van de gemeente die niet langer bepaalt wat er moet komen en waar dat moet worden geplaatst. In dit geval is het heel duidelijk aan de betrokkenen zelf overgelaten. Begin december is er Wi-Fi gerealiseerd in de binnenstad. Dit was ook een uitdrukkelijke wens van de binnenstadondernemers. De gemeente heeft een bijdrage aan Bureau Hengelo toegekend voor de realisatie van dit netwerk. Dat neemt niet weg dat er nog steeds zorgen zijn met betrekking tot de aantrekkelijkheid van de binnenstad. Bovendien hebben consumenten door de aanhoudende crisis minder te besteden en worden steeds meer aankopen via het internet gedaan. Alle reden dus om met kracht de ingezette koers te vervolgen. Alleen kan de gemeente het tij niet keren, blijkt ook uit het rapport van trendbureau Overijssel. We moeten het samen doen. Naast de reguliere overleggen met onze binnenstadpartners is er inmiddels sprake van een periodiek constructief overleg met alle partners en het college tegelijk aan tafel. Naast de genoemde bloempotten en bankjes, Wifi enz, zijn er meer activiteiten die bijdragen aan de attractiviteit van de binnenstad, zoals: • • • • • •

29

De ondernemersactie “weet waar je koopt”, die inspeelt op de bewustwording van de consument. Het nog steeds succesvolle puienspreekuur/fonds De zondagmarkten i.s.m. Stichting Centrummanagement De invulling van de oude stadskantoorlocatie en de Beekstraat d.m.v. de wijlandenaanpak en Pact MVO De proef met weekendschoonmaak door St. Centrummanagement op een aantal koopzondagen Een afgestemde evenementenkalender

╗ ║


Programma 5

5.1.5:

Toekomstbestendige stad met focus op Zuid •


Wethouder Jan Bron Sectormanager Samenleving, Katja Boerrigter Marianne Lavèn

DOELOMSCHRIJVING Transformatie naar een toekomstbestendige stad door de samenhang tussen de economische, sociale en fysieke kwaliteit verder te vergroten. De focus hierbij ligt op de transitie in Zuid als motor voor de gewenste veranderingsrichting. De betekenis voor en verbinding met heel Hengelo wordt daarbij gelegd. Met onze stadsvisie (Hengelo 2030 en Sociale Visie 2020) hebben wij de kaders geschapen voor een toekomstbestendige stad. Hengelo kiest voor een duurzame stedelijke ontwikkeling. Als belangrijkste impuls benoemt de stadsvisie prioritaire gebieden. Drie ervan vallen in dit programma: Hart van Zuid met Centraal Station Twente en WTC Twente, de herstructurering van Berflo Es en het Twentekanaal. De focus van dit programma ligt dan ook op de transitie in Zuid.

BELANGRIJKE ONTWIKKELINGEN EN RESULTATEN Hengelo in de toekomst is een levendige stad; een stad waar mensen plezierig werken, wonen en verblijven. Daarvoor is het essentieel dat Hengelo goed bereikbaar is. Het maakt het wonen, werken, leren en ontspannen toegankelijk. We willen samen met onze partners ervoor zorgen dat Hengelo voor nu en morgen: 1. een krachtige economie heeft, die zorgt dat er voldoende banen zijn voor haar inwoners als ook voor burgers uit Twente (programmalijn 1) 2. lokaal, regionaal en landelijk goed bereikbaar en verbonden is (programmalijn 2); 3. een adequaat woonmilieu kent, zodat de werknemers en inwoners passende huisvesting vinden in Hengelo met bijbehorende voorzieningen (programmalijn 3); 4. een aantrekkelijk en duurzaam leefmilieu kent (programmalijn 4). Per programmalijn zijn de belangrijkste veranderbewegingen van het afgelopen jaar aangegeven, waarop we met de verschillende sectoren, samen met onze partners, hebben ingezet . Deze ontwikkelingen hebben relaties met diverse hoofdfuncties, in het bijzonder met hoofdfunctie 8. Programmalijn 1 Versterken van de (eu)regionale en lokale economie door aantrekkelijke vestigingsplekken te creëren voor innovatieve, internationale en duurzame bedrijvigheid ondersteund door praktijkgericht onderwijs. Positionering (economisch) Hengelo in Twente Toenemende regionale samenwerking met Netwerksteden, regiogemeenten en provincie biedt kansen voor (economische) slagkracht. De opgave voor Hengelo is haar kansen te benutten in die regionale economische structuur. Hierbij staat de economische kracht van Twente centraal. Die concentreert zich rond HTSM en logistiek. Vanuit programma 1 (‘Werk verbindt’) en dit programma is hieraan afgelopen jaar een bijdrage geleverd. •

Innovatiedriehoek Twente: ingezet is op de positionering van Hengelo in het programma Innovatiedriehoek Twente. In 2013 heeft dit geresulteerd in toekenning van provinciale subsidie voor verplaatsing Stork Technical Services (STS); de in 2012 gemaakte reservering is met het sluiten van de packagedeal daadwerkelijk toegekend (begroot voor 21,1 miljoen, zie programmalijn 2). En daarnaast is subsidie toegekend aan de Boekelose brug over het kanaal (begroot op € 7,1 miljoen) en de 1e fase realisatie WTC in MTS-gebouw. Deze gehonoreerde projecten komen naast de in 2012 toegekende subsidie voor de projecten doortrekking Laan HvZ en Verbindingszone Hengelo-Enschede. De financiële kaders voor de (projecten van de) 2e fase in Hart van Zuid zijn in 2013 door de raad vastgesteld. De projecten creëren de juiste randvoorwaarden voor een innovatief vestigingsmilieu (behoud en uitbreiding

30

╗ ║


werkgelegenheid) van Hengelo en Twente en geven een belangrijke impuls aan het realiseren van de ambitie van Hart van Zuid. •

Ontwikkelagenda Netwerkstad Twente: ingezet is op de positionering van Hengelo in de Ontwikkelagenda Netwerkstad. De Ontwikkelagenda geeft een richtinggevend perspectief met betrekking tot de opgaven van de Netwerkstad tot 2040. In juni/juli is het ruimtelijk economisch ontwikkelingsperspectief vastgesteld door de raden van de Netwerkstadgemeenten en Provinciale Staten gezamenlijk. Vervolgens is in december 2013 het uitvoeringsprogramma vastgesteld voor de komende vijf jaar, met doorkijk naar de middellange termijn. Hierin staan de samenwerkingsafspraken en projecten, waarmee we de visie willen bereiken. Een belangrijke samenwerkingsafspraak hierin is om vanuit dit gezamenlijk perspectief strategisch te programmeren; het woning- cq. werkprogramma dat er is, moet op de juiste plek landen (zie programmalijn 3). In het werkprogramma staan 13 concrete investeringsprojecten, waarmee een bedrag van circa 90 miljoen euro is gemoeid, waarvan 21 miljoen door de provincie. Voor Hengelo gaat het hierbij om de projecten Oostelijke stadsentree Enschedesestraat Hengelo, Gebiedsontwikkeling High Tech Systems Park Twente, Expat Center Twente. Een bijzonder project is Pilot Spontane binnenstad. Met dit project willen we als Netwerksteden samen met onze partners (ondernemers, maatschappelijke organisaties, etc.) ontwikkelingen in de binnenstad mogelijk maken. De ontwikkelagenda heeft ook een sterke relatie met de programma’s 1 en 4.

•

WTC Businessdistrict en omgeving: WTC is een belangrijke kracht in het internationaal positioneren van Twente en is drager van de ontwikkeling van het WTC Businessdistrict. In 2013 is provinciale subsidie toegekend voor de 1e fase realisatie WTC in het voormalige MTSgebouw, en is positief gereageerd op de aanvraag bij de Agenda van Twente. Het plan van aanpak voor vestiging WTC in MTS-gebouw wordt opgesteld.

Duurzame bedrijventerreinen • Na de ondertekening van de overeenkomsten met Stork (zie programmalijn 2) is in november 2013 gestart met de bouw van het nieuwe pand van STS in de Kanaalzone. Streefdatum voor in gebruikname door Stork Thermeq is februari 2015. • De intensieve lobby voor de verbetering van de vaarwegcapaciteit is in november 2013 gehonereerd: de minister heeft positief besloten over de opwaardering van de Twentekanalen naar vaarwegklasse Va. Hierdoor wordt het mogelijk het groeiende vervoer per binnenschip van en naar Twente beter te faciliteren en de weg te ontlasten. • Om de economische mogelijkheden van de havens te stimuleren en de havens verder te professionaliseren willen de gemeenten met een binnenhaven aan het Twentekanaal het havenbeheer onderbrengen in een gemeenschappelijk havenbedrijf. In gezamenlijkheid wordt aan deze verdere uitbouw van de regionale havenfunctie gewerkt. In 2013 is hiervoor een belangrijke stap gezet met het opstellen van het ontwikkelingsplan Gemeenschappelijk Havenbeheer Twentekanalen (ter behandeling in de raad van maart 2014). • Gebiedsontwikkeling High Tech Systems Park Twente heeft een positie gekregen in de Ontwikkelagenda; het is één van de projecten uit het investeringspakket. Deze herontwikkeling van de huidige Thales-locatie levert een belangrijke bijdrage aan het innovatieve technische profiel van Hengelo en Twente. Programmalijn 2 Verbeteren en versterken van de bereikbaarheid van Hengelo. Laan Hart van Zuid Integraal onderdeel van het ontwerp en aanpak van de gehele Laan HvZ vormt de Boekelosebrug. In 2013 is hiervoor provinciale subsidie toegekend (zie programmalijn 1). Gestart is met de planvorming voor de aanleg 2e fase Laan HvZ in combinatie met Boekelosebrug. Duurzaamheid en innovatie zijn hierbij belangrijke uitgangspunten. Stork-onderhandelingen Afgelopen jaar is intensief gewerkt aan de package-deal met Stork: de onderhandelingen met Stork over de verwerving van de gronden nodig voor de aanleg van de Laan HvZ en de verplaatsing van Stork Thermeq konden in 2013 worden afgerond. In juni en november 2013 zijn de divers overeenkomsten getekend met de definitieve afspraken over de SPV (Special Purpose Vehicle t.b.v. verplaatsing Stork Technical Services (STS) en in november heeft de provincie de benodigde subsidie beschikt. De bouw van de nieuwe fabriek van Stork in de Kanaalzone is in december gestart.

31

╗ ║


Naast de verwerving van de gronden van Stork zijn nog gronden nodig van enkele particulieren. Hiervoor zijn vorig jaar onderhandelingen gevoerd, die doorlopen in 2014. Centraal Station Twente (CST) Vorig jaar is, na de positieve prebeschikking van het Ministerie van IenM, gewerkt aan de voorbereidingen voor de bouw van P&R-garage en gestart met de uitvoering ervan. Samen met de regiogemeenten en de provincie hebben we, evenals voorgaande jaren, onze belangen voor het voetlicht gebracht bij de gevolgen voor ons van het landelijke Programma Hoogfrequent Spoor (PHS) en het Basisnet Spoor voor gevaarlijke goederen en het belang van deze inzet onderstreept in de Ontwikkelagenda. Dit blijven we doen. Internationale bereikbaarheid In de Ontwikkelagenda hebben we afgesproken samen met Port of Twente, Universiteit Twente, Saxion Hogescholen op te trekken om een programma uit te werken en uit te voeren voor het versterken van de multi-modale bereikbaarheid van Twente op de internationale TEN-T corridor-2. Programmalijn 3 Versterken van woon/leefmilieu door realisatie van gedifferentieerd woningaanbod en een hoogwaardig voorzieningenaanbod. Woningbouwregie (nog aanvullen) • Convenant Welbions: in mei 2013 kon het convenant met Welbions worden gesloten, met daarin de geactualiseerde prestatieafspraken. De afspraken beslaan het ‘gehele klaverblad’; het gaat daarbij niet alleen om voldoende en betaalbare woningen, maar om te komen tot vitale, leefbare wijken. De afspraken in het convenant worden met voortgangs-overleggen gevolgd. • In Veldwijk Zuid is de laatste fase herstructurering Berflo Es in gang gezet. • In de 2013 vastgestelde Ontwikkelagenda Netwerkstad (zie programmalijn 1) is afgesproken gezamenlijk strategisch te programmeren, vanuit het gezamenlijk toekomstperspectief. Gezamenlijk programmeren en het delen van kennis moeten ertoe leiden dat voor de verschillende doelgroepen de juiste woningen op de juiste locatie worden ontwikkeld. In dit kader zijn we begonnen de gemeentelijke programmering voor woningbouw tegen het licht te houden met het Ontwikkelingsperspectief in het achterhoofd. Strategisch programmeren is onlosmakelijk verbonden met het grondbeleid van de Netwerkstad Twente. Essentiële randvoorwaarde is dat we een oplossing vinden voor de financiële consequenties die verbonden zijn aan het schrappen of verkleinen van geplande of potentiële ontwikkellocaties. In dit kader is er met de provincie gesproken over een ‘provinciaal grondfonds’. Winkelcentrum Esrein Begin 2013 heeft de Raad van State met haar uitspraak in de bodemprocedure de bezwaarmakers in het ongelijk gesteld en daarmee de weg vrijgemaakt voor de bouw van het winkelcentrum Esrein. Afgelopen jaar is de omgevingsvergunning onherroepelijk geworden. De ontwikkelaar is in gesprek met de belegger. Programmalijn 4 Verbeteren van de ruimtelijke en functionele kwaliteit. Watertorenpark Het grootste deel van de grond nodig voor realisatie van het Watertorenpark is door onteigening in gemeentebezit gekomen. Voor het laatste stuk loopt nog een gerechtelijke procedure. Parallel hieraan is gestart met de voorbereidingen voor de realisatie. Een belangrijke functie in dit park is de MFA/Brede school. In 2013 is dit project aanbesteed, gegund en in mei de bouw hiervan gestart. Programma 3 stuurt op realisatie van het concept, onderhavig programma op fysieke realisatie. Sports Centre Hengelo De Verbindingszone Hengelo – Enschede is het Sports Centre Hengelo is onderdeel van het programma Innovatiedriehoek, waarvoor provinciale subsidie is verstrekt (zie lijn 1). De 2e fase Sports Centre Hengelo betreft met name de verdere inrichting van de "pleinvloer", de voorgenomen inpassing en aanleg van de noordelijke ontsluitingsweg en van de beek. De ambities voor de openbare ruimte zijn in kaart gebracht. Afgelopen jaar speelde de bezuinigingsdiscussie rondom de FBK-games. Hierover kwam duidelijkheid in de raad van november: de bezuiniging is 32

╗ ║


gehaald en daarmee het stadion behouden voor de FBK-games. De raad heeft het college opdracht gegeven om met FC Twente in gesprek te gaan over het realiseren van haar ambities (oefenvelden, 2e stadion). Dit betekent dat de werkzaamheden van het voorterrein in dit jaar stil hebben gelegen. Van de provincie is voor de subsidie uitstel gekregen van de realisatie tot 1 januari 2016. Parelsnoer en cultuurellips In 2013 zijn het definitief ontwerp voor het stadskantoor en voor de openbare ruimte vastgesteld. Programma 4 is leidend voor dit project De app voor de cultuurellips is in december 2013 gelanceerd. Deze app bevat vier routes die het verhaal van Hengelo vertellen: het laat de samenhang zien tussen de ruimte, gebouwen, cultuur en mensen. Pauzelandschappen/Wijlanden Veranderende omstandigheden (financiële crisis, en daarmee veranderende marktvraag) hebben er toe geleid dat diverse projecten trager tot uitvoering komen dan oorspronkelijk werd voorzien. Er worden oplossingen gezocht door diverse projecten gefaseerd in uitvoering te brengen, programmatische wijzigingen aan te brengen, dan wel te werken met pauzelandschappen. In 2013 is gestart met een pilot invulling braakliggende terreinen ter verbetering kwaliteit en beleefbaarheid. Het programma Participatie is hierbij leidend, met een sterke relatie tot onderhavig programma en programma 4.

33

╗ ║


Facetagenda

5.1.6:

Duurzaamheid •


Wethouder Janneke Oude Alink Henk-Jan Tromp Peter Neuteboom

DOELOMSCHRIJVING Het creëren van een duurzame en toekomstbestendige stad, die aansluit op de behoeften van het heden, zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien of hun eigen welbevinden in gevaar te brengen.

BELANGRIJKE ONTWIKKELINGEN EN RESULTATEN Een essentiële veranderbeweging vraagt om een nieuwe manier van denken die uitgaat van kansen en mogelijkheden. Maar ook een nieuwe manier van organiseren en uitvoeren. De samenleving neemt steeds meer eigen initiatief en wil steeds meer verantwoordelijkheid, zelfbestuur, flexibiliteit en keuzevrijheid. Hiermee verandert ook de rol van de lokale overheid. Samen, met burgers, bedrijven en instellingen, in dialoog met de maatschappij, stellen we een gezamenlijke agenda op. De samenleving is in verandering. Gemeenten bereiden zich voor op drie grote transities in het sociale domein. Feitelijk kan daar een vierde transitie aan worden toegevoegd. Een transitie op het gebied van duurzaamheid. We zijn onderweg van een lineaire economie naar een circulaire economie. Dat is een grote verandering, maar wel een essentiële verandering die nodig is om het doel te bereiken. In een lineaire economie wordt grondstof uiteindelijk afval. In een circulaire economie is de keten rond en is er geen sprake van afval, maar van grondstoffen. Momenteel zitten we in een tussenfase. Steeds meer zijn we ons er van bewust dat we grondstoffen niet moeten verkwisten, maar moeten hergebruiken. Steeds meer is ons handelen daar ook op gericht. De resultaten van 2013 met het doel een tot essentiële veranderbeweging te komen zijn in de programmalijnen verwoord: Programmalijn 1 : Voorkomen van schaarste en schade. Programmalijn 2 : Duurzaam produceren en consumeren. Programmalijn 3 : Kwaliteit van de leefomgeving. Programmalijn 4 : Investeren in bewustwording Daarnaast dragen veel andere projecten en activiteiten in de hoofdfuncties bij aan een duurzame samenleving, zoals onder meer maatregelen ten aanzien van fietsen en openbaar vervoer, groen- en water, natuur- en milieu-educatie, handhaving, geluid en bodemsanering, etc.

Programmalijn 1: Voorkomen van schaarste en schade. Doel: Het reduceren van de uitstoot van schadelijke stoffen, verantwoord omgaan met energie, water grondstoffen en hulpbronnen Afval • Om de grondstoffenrotonde te realiseren hebben we samen met de Twentse gemeenten en onze afvalinzamelaars en afvalverwerker Twence een regionale afvalvisie (naar een afvalloos Twente in 2030) opgesteld; deze is in 2013 gereedgekomen. Er wordt nu gewerkt aan de uitwerking van de diverse scenario’s die geschetst zijn in deze visie. • Hengelo blijft zoeken naar optimalisatie van de inzameling en het tegengaan van verspilling van afval(=grondstof). We streven naar 30 – 50 kg restafval per inwoner per jaar. In 2013 is Diftar verder geoptimaliseerd, dit heeft in 2013 tot resultaat gehad dat de burgers van Hengelo opnieuw hun afval beter hebben gescheiden en is de hoeveelheid fijn restafval gedaald van 239 kg (2011), via 169 kg/inw. naar 159 kg/inw. in 2013. Als gevolg daarvan hebben burgers een deel van de afvalstoffenheffing terug gekregen.

34

╗ ║


Energie Hengelo wil actief bijdragen aan oplossingen voor het energie- en klimaatvraagstuk. In 2007 heeft Hengelo daarvoor het klimaatakkoord met het rijk onderschreven. In dit akkoord staan de volgende concrete, duurzame doelen genoemd: • 30% minder CO2-uitstoot in 2020, • 20% meer groene energie in 2020, • 100% klimaatneutraal bouwen in 2020. Daarvoor hebben we in 2013 het volgende gedaan: • In samenwerking met Twence is er in 2013 een energiescan uitgevoerd. De resultaten van deze energiescan zijn aan de raad voorgelegd in een IBR. Als vervolg op de energiescan wordt er een energieactieplan opgesteld. • In 2013 is met verschillende partijen gezocht naar de mogelijkheden om het warmtenet uit te bouwen. Op dit moment lijkt een gefaseerde uitbouw het meest wenselijk, waarbij wordt gestart met het gedeelte aan de zuidkant van het Twentekanaal. Bedrijven als CTT en Thales zouden op deze manier aangesloten kunnen worden op de restwarmte van AkzoNobel. De aanleg van het netwerk richting centrum zou in een latere fase kunnen gebeuren, bij voorkeur gelijktijdig met de aanleg van de Laan Hart van Zuid. Een voorstel hiervoor is in procedure gebracht. Op dit moment zijn 514 woningen aangesloten, dat is een stijging van 49 woningen ten opzichte van vorig jaar. • In 2013 is onderzoek gedaan naar de mogelijkheden voor het realiseren van warmtenetprojecten uit de green deal van rijk-provincie voor warmtelevering vanuit de industrie aan de trainingsvelden van FC Twente in Hengelo. Of –en in welke vorm- hier een vervolg aan wordt gegeven is afhankelijk van de verdere ontwikkeling van Sports Centre Hengelo. Toekomstbestendige woningvoorraad • Veel bestaande woningen zijn van de woningbouwcorporatie Welbions. Ook voor nieuwe (huur)woningvoorraad is Welbions een belangrijke partner. Naast minder CO2-uitstoot en vermindering van de woonlasten, dragen de investeringen ook bij aan waardeontwikkeling, vitale wijken en werkgelegenheid in de bouwsector. Hierover zijn afspraken gemaakt, die zijn vastgelegd in het convenant dat in 2013 is gesloten tussen gemeente en Welbions. Ook met de provincie zijn hierover afspraken gemaakt. • We zijn gestart met een actieve en buurtgerichte marktbenadering, gericht op bewustzijn over eigen energieverbruik en de gevolgen daarvan voor portemonnee en milieu en inzicht in technische- en financiële mogelijkheden (energieloket 2.0). Daarin trekken we samen op met Welbions. • In 2013 is door de gemeente Hengelo meegewerkt aan een onderzoek, onder meer samen met de gemeente Lochem, naar mogelijkheden voor saldering van (zonne)energie. De uitkomsten van dit onderzoek zijn mede input geweest voor het SER-akkoord dat in 2013 is gesloten. Openbare verlichting Op basis van het beleidsplan Openbare Verlichting is een uitvoeringsplan opgesteld. Het uitvoeringsplan is in uitvoering.

Programmalijn 2: Duurzaam produceren en consumeren. Doel: Werken aan een duurzame lokale economie met het oog voor sociale waarden en verhoudingen Mobiliteit Naast de traditionele brandstoffen, zijn er ook duurzame alternatieven op de markt. Het project alternatieve brandstoffen is gericht op stimulering van alternatieve brandstoffen en wordt uitgevoerd in samenhang met de Twentse duurzaamheidsagenda. De contouren van dit project zijn in 2013 verkend. Duurzaam produceren Belangenvereniging Bedrijvenpark Twentekanaal (BIT) heeft samen met de gemeente een visie op de verduurzaming van het industrieterrein ontwikkeld met doelstellingen tot 2030. Een zonnepanelenactie is één van de projecten die uitgevoerd worden. De ‘greendeal’ is in 2013 verder uitgewerkt en wordt in 2014 afgerond

35

╗ ║


Op het gebied van MVO is er in Hengelo een Pact MVO. Het doel van het Pact MVO is inspireren, kennisuitwisseling en elkaar aanspreken op doelstellingen op het vlak van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het Pact Mvo heeft daartoe 4 bijeenkomsten georganiseerd. Daarnaast zijn er een viertal themagerichte werkgroepen ontstaan uit het Pact MVO, waaronder de werkgroep Wijlanden. Het project Energiebesparing bij supermarkten komt voort uit landelijke afspraken, geregeld via een convenant. Tot 2015 hebben bedrijven tijd om aanpassingen te doen. Dit is een lopend proces. Het FBK wil inzetten op MVO en verduurzaming van de FBK games. Hiertoe is ook een convenant met 4 andere topsportevenementen ondertekend. Concrete uitvoering vindt plaats bij de organisatie van de evenementen. Er is inmiddels een regionaal project, gericht op duurzaamheid bij evenementen. Eigen organisatie / voorbeeldfunctie In 2012 zijn de (sloop-)werkzaamheden voor Lange Wemen in het centrum van Hengelo gestart. Een nieuw stadhuis, waar alle medewerkers worden gehuisvest, maakt onderdeel uit van dit bouwproject. In het bijbehorende programma van eisen is vastgelegd dat dit pand volgens de C2Cprincipes gaat worden gebouwd. Dit is een lopend proces. Als ‘groot-inkoper’ kan de gemeente Hengelo invloed uitoefenen op de markt. In het nieuwe inkoopbeleid zijn de minimale eisen voor Duurzaamheid en Social Return On Investment vastgelegd. D.m.v. (pilot-)projecten willen we een duurzaam inkoopbeleid verstevigen. Het convenant Duurzaam Inkopen is door de gemeente Hengelo ondertekend. De MFA Berflo Es zal duurzaam worden gerealiseerd (volgens de principes van ‘passief huis’).

Programmalijn 3: Kwaliteit van de leefomgeving. Doel: Creëren van gezonde ecosystemen, borgen van waarden van groen in samenhang met klimaat en water, behouden en bevorderen van biodiversiteit. Het klimaat verandert en gemeenten moeten rekening houden met ingrijpende effecten (langdurige droogte, extreme regenval, hittestress, etc.). Adaptatiebeleid is nodig om hierop voorbereid te zijn. Groen en water in de stad lijken aanzienlijk bij te kunnen dragen aan het verlagen van dit hitteeffect, door verdamping en schaduw. Daarnaast is groen gezond en wezenlijk voor gevoelens van welbevinden van bewoners in hun omgeving. Daarvoor hebben we in 2013 het volgende gedaan: Groenplan Het groenplan is in 2013 vastgesteld. Uitvoering water- en rioleringsplannen In 2013 is gestart met de actualisatie van het GRP. In 2014 wordt deze voor besluitvorming aangeboden. Het inrichten van stuwgebieden en zichtbaar maken en herinrichten van beken conform het waterplan wordt uitgevoerd en ligt op schema.

Programmalijn 4: Investeren in bewustwording Ondanks dat bij steeds meer burgers en bedrijven sprake is van milieubewustzijn en bezorgdheid over het klimaatprobleem, staan we nog ver af van een volledig duurzame samenleving met een gesloten grondstoffenketen en bewust gebruik van energie. Door te informeren en te inspireren, te communiceren en te stimuleren worden we ons bewust van onze eigen invloedssfeer en acteren we geleidelijk steeds meer vanuit dit bewustzijn. Daarom hebben we in 2013 gewerkt aan de onderstaande initiatieven: Leren en inspireren Via het Centrum voor Natuur en milieu is een basis gelegd voor duurzaam handelen. Een belangrijke project in dit verband is WET! (Water Energie Twente). WET is het programma op het gebied van Natuur en Milieu Educatie dat is opgezet vanuit het samenwerkingsverband van de gemeenten Hengelo, Enschede, Almelo en het Waterschap Regge en Dinkel (nu Waterschap Vechtstromen). Bevordering van draagvlak voor gemeentelijk en waterschapsbeleid en het creëren

36

╗ ║


van maatschappelijke bewustwording ten aanzien van energie en water zijn het doel. Dit programma is in 2013 afgerond. Verleiden en stimuleren In 2013 is vervolg gegeven aan het energieloket. Het energieloket (digitaal en fysiek) adviseert, informeert, verstrekt (voor bepaalde maatregelen) subsidie en geeft informatie over financieringsmogelijkheden voor maatregelen die bijdragen aan de toekomstbestendige woningvoorraad. Dit loopt. Communiceren en faciliteren Samen met onze partners willen wij een brede vorm van communicatie en informatie over duurzaamheid. We willen partijen met elkaar in contact brengen via bestaande of op te zetten netwerken en samenwerkingsverbanden. In 2013 is hier breed op ingezet en dit levert positieve resultaten op. Scholen voor Duurzaamheid is bedoeld voor leerlingen van het voortgezet onderwijs en staat voor educatie met een hoge kwaliteit en samenhang tussen vakken. Activerende didactische werkvormen roepen bij de leerlingen grote betrokkenheid op en dagen hen uit tot het leveren van eigen inbreng. Vanuit authentieke bronnen en contacten met echte experts ontstaat bij jongeren een onderzoekende houding ten aanzien van Duurzaamheid. Dit is in 2013 afgerond.

37

╗ ║


Facetagenda

5.1.7:

Participatie •


Burgemeester Schelberg Roel de Ruiter Hilde Spek

DOELOMSCHRIJVING Het vergroten van de mogelijkheden van burgers, bedrijven en organisaties om deel te nemen aan het realiseren van publieke opgaven en door middel van samenwerking tot ontwikkeling, uitvoering en/of evaluatie van beleid te komen. We gaan meer toe naar een samenleving waarin inwoners worden betrokken bij het oplossen van maatschappelijke problemen en opgaven. Aan burgers, bedrijven etc. wordt gevraagd om meer gebruik te maken van hun eigen kracht (oplossing met hulp van de omgeving). Participatie gaat over (strategisch) samenwerken en allianties; over loslaten en lef hebben. Onze samenleving vraagt erom en als gemeente hebben wij de kennis en kunde van de samenleving nodig. Programmalijn 1: Interne opgave De twee grote programmalijnen onderscheiden zich door een interne opgave rondom participatie binnen de gemeentelijke organisatie zelf, en een externe opgave. De investering in de interne opgave is een belangrijke voorwaarde om externe participatie trajecten goed te laten verlopen. Programmalijn 2: Externe opgave Bij de externe opgave wordt participatie concreet gemaakt bij het maken, evalueren en/of uitvoeren van beleid. Er zijn een aantal aandachtspunten van belang bij het verkennen van mogelijke participatietrajecten: Bestaande bestuurlijke, beleidsmatige, financiële en procedurele kaders Stabiliteit van het politiek/bestuurlijke proces Mogelijkheid om flexibel maatwerk te leveren Realistische planning en begroting Heldere doelen en verwachtingen van alle betrokkenen Houding, competenties en kennis van het uitvoerende team Duidelijke rolverdeling tussen ambtenaren en bestuurders Heldere, betrouwbare en eigentijdse communicatie

BELANGRIJKE ONTWIKKELINGEN EN RESULTATEN Programmalijn 1: Interne opgave Interne cursussen & instrumenten Het ACTIE-instrument is opgeleverd en kan nu worden gebruikt om opgaven met partners in de stad, buurten en wijken op te pakken. Op 23 mei jl. is door Evelien Tonkens een lezing gegeven over het ACTIE-instrument. Er is een workshop georganiseerd waaraan ook medewerkers van Welbions hebben deelgenomen. De afkorting ACTIE staat voor: • Animo: motivaties en drijfveren van burgers om hun initiatief gestalte te geven. • Contact: Verbinding met buurtgenoten, organisaties in de buurt en instanties. • Toerusting: Middelen (geld of natura), tijd en vaardigheden waar de initiatiefnemers over beschikken • Inbedding: De manier waarop organisaties zijn ingericht om burgerinitiatieven te ondersteunen. • Empathie: Het vermogen van professionals en hun organisaties om zich te verplaatsen in bewoners en adequaat in te spelen op hun wensen en verwachtingen

38

╗ ║


Communicatie & Social media De jongerenwebsite Ondertussen074.nl ging op 23-12-2012 online en biedt Hengelose jongeren een digitaal platform waarop zij nieuws en informatie kunnen delen. Ook vormt de site voor jongeren de verbinding met het Centrum voor Jeugd en Gezin. In 2013 brachten 15867 Hengeloërs een bezoek aan de site. Daarvan was 8745 een ‘unieke bezoeker’. Eind 2013 waren er ruim 800 likers/volgers aan de site verbonden via social media. Er zijn 25 jongeren als vrijwillige reporter aan de site verbonden. Zij verzamelen nieuws en schrijven lokale content. Open data Net als andere gemeenten beschikt gemeente Hengelo over veel data over allerlei onderwerpen. Deze data worden verzameld om alle taken die de gemeente heeft te kunnen uitvoeren. Ook voor bedrijven en inwoners kunnen deze data waardevol zijn. Door ze, via o.a. website, openbaar te maken stellen we ze beschikbaar aan bedrijven en inwoners

Programmalijn 2: Externe opgave Stedelijke skatevoorziening De invulling van een skatevoorziening in het park Bataafse Kamp is met name door bezwaren van omwonenden vertraagd. Samen met de initiatiefnemers (de Stichting Skatevoorzieningen Hengelo) wordt nu nagedacht over de inrichting van een tijdelijke skateplek in het kader van de WIJ-landen en in samenwerking met het pact MVO. De invulling wordt gezien als overbrugging voor de periode dat de toegezegde skatevoorziening nog niet is gerealiseerd en wordt beschouwd als een pilot voor een later te realiseren permanente skatevoorziening. Buurtbonnen en bewonersorganisaties Een voor bewoners belangrijk middel is de inzet van wijkbudgetten en buurtbonnen. Kleine bedragen zijn vaak een belangrijke aanzet tot zelfwerkzaamheid in buurten of wijken. Daarmee zijn de budgetten een mogelijkheid om de zo gewenste ‘participatiemaatschappij’ vorm te geven. De gemeente gaat steeds meer naar een faciliterende en stimulerende rol toe. Daarbij past dat bewonersorganisaties bindend advies uitbrengen over de aanvragen in hun werkgebied. In het afgelopen jaar zijn met de bewonersorganisaties nieuwe afspraken gemaakt over hun rol en betrokkenheid bij de besteding en toewijzing van de budgetten en de buurtbonnen. In 2013 is door bewoners in buurt Noord (oa de Sterrenbuurt) een bewonersorganisatie opgericht, die in januari 2014 officieel van start is gegaan

Burgerpark het Weusthag Samenwerking Vereniging Vrienden van het Weusthag en gemeente in 2013 In het Weusthag zijn op verschillende plaatsen nieuwe wandelpaden aangelegd. Reeds bestaande paden zijn bijgewerkt zodat ze weer voldoen aan de juiste standaard. De bestaande beekloop is op een natuurlijker wijze aangelegd. In januari van 2013 is de Combibaan Hengelo in gebruik genomen. Deze combibaan maakt het mogelijk om in de zomer te skeeleren en in de wintertijd te schaatsen. De samenwerking tussen de Vereniging Vrienden van het Weusthag en de gemeente is in 2013 verder ontwikkeld. Er is maandelijks een overleg tussen de Vrienden en de gemeente. In dit overleg komen diverse onderwerpen aan d orde. In 2013 heeft het Weusthag ook de GreenFlag Award gewonnen. Deze Britse onderscheiding heeft het park gekregen omdat de jury onder de indruk was van de grootte van het park maar ook van de voorzieningen en de mate van burgerparticipatie. Het park zit nog in de ontwikkelingsfase, het duurt nog wel 20 tot 30 jaar voordat het klaar is.: Dorpsplan Beckum en Oele Het dorpsplan Beckum en Oele is opgesteld door de bewoners en partners zelf. Door deze methodiek, de kanteling en eigen kracht, is de betrokkenheid vergroot bij de partners en burgers. Momenteel zijn er al diverse (tussen)resultaten behaald binnen de onderwerpen uit het Dorpsplan. De verantwoordelijkheid over de onderwerpen ligt bij de werkgroepen en de Stuurgroep bestaande uit voornamelijk bewoners uit Beckum en Oele. Contacten met de gemeente over de voortgang verlopen goed. (input Lars). 4x per jaar voort de voortgang besproken in de stuurgroep. De Stadsdeelregisseur neemt hier ook deel aan.

39

╗ ║


Elsbeek In 2012 hebben gemeente Hengelo en Waterschap Regge en Dinkel de Elsbeek teruggebracht in de wijk Driene. Bij het ontwerpen van de beek hebben bewoners en belanghebbenden actief meegedaan. De gemeente heeft in 2013 een evaluatie uitgevoerd naar dit participatietraject. Bij de evaluatie is onder meer een enquête uitgeschreven. Ook zijn er diverse gesprekken gevoerd. Uit de evaluatie blijkt dat bewoners en gebruikers positief zijn over het eindresultaat: ze geven het project als geheel een 8,1 als rapportcijfer. De evaluatie geeft duidelijk steun aan de veronderstelling dat intensieve participatie bijdraagt aan draagvlak voor het resultaat, betrokkenheid en eigenaarschap van burgers en minder weerstand en formele bezwaren. De evaluatie heeft ook leerpunten opgeleverd. De iets hogere kosten i.v.m. de communicatie en andere maatregelen dragen zeker bij aan de kwaliteit van het resultaat. Bewonersbedrijven In de Berflo Es is door een aantal wijkbewoners een bewonersbedrijf opgezet. Bewonersbedrijven zijn bedrijven van, voor en door bewoners. "Bewonersbedrijven" is een experimenteel project van het LSA. Op verschillende plekken, verspreid over het land, gaan bewoners een onderneming opzetten die tot doel heeft hun buurt economisch, fysiek en sociaal te helpen ontwikkelen. Het is daarbij het streven dat deze Bewonersbedrijven zoveel mogelijk hun eigen geld gaan verdienen en niet langer afhankelijk zijn van subsidieverstrekkers. Bewoners besturen de bewonersbedrijven zelf en bepalen ook of en zo ja, welke beroepskrachten ingehuurd moeten en kunnen worden. Inmiddels zijn er 5 erkende bewonersbedrijven in Nederland, waarvan 2 in Hengelo; Berflo BV en ’t Geerdink. De gemeente heeft een contactpersoon aangewezen die de ontwikkelingen volgt en waar nodig adviseert of zorgt voor facilitering. Cultuurnota De cultuurnota is tot stand gekomen inclusief een eigenstandig advies van de cultuur instellingen rondom de clustering en samenwerking van de instellingen. Na een uitgebreide discussie heeft het college hierin haar eigen lijn gekozen. WIJ-landen: • Kleine Driene Händelstraat: initiatief van Kim en Wendy. Het ontwerp voor de locatie is gereed. De uitvoering is gestart. • Lange Wemen: Voor deze locatie is door Bureau Hengelo ingezet op het realiseren van ‘voetgolf’. Er liggen verschillende toezeggingen van bedrijven om een bijdrage te leveren, zowel in uren als in materialen. I.v.m. bouwwerkzaamheden is ruimte nodig is voor opslag en logistiek. Er wordt gewerkt aan een alternatieve tijdelijke invulling. • “Broodje Top”: een initiatief van Emma en Mara. Na de herfstvakantie is gestart met de uitvoering van het project (o.a. samenwerking Jansen de Jong en SWB). De aanvraag voor het plaatsen van containers (overkapping van de borden) is in voorbereiding. • Marskant / Kunstgras; een initiatief van Pier van Dijk. Door beeldend kunstenaar Pier van Dijk wordt gewerkt aan een invulling van dit terrein met beeldende kunst op sokkels. • Brouwerijterrein: een initiatief van Remy Maatman. In opdracht van de initiatiefnemer is er door een student van Saxion onderzoek gedaan in de buurt naar de behoeften/wensen voor een tijdelijke invulling. Het onderzoek is gereed en op basis van het onderzoek volgt er een nadere studie naar de mogelijkheden voor een tijdelijke invulling. • Tijdelijke skatevoorziening: een initiatief van SkateLab Hengelo. Op dit moment wordt gezocht naar een locatie voor een tijdelijke skatevoorziening. Door de initiatiefnemers is gekeken naar een locatie in Hart van Zuid. • Oldenzaalsestraat: een initiatief van Jan Zwienenberg. Op deze locatie is sprake van ‘spontane natuur’. Het terrein wordt 1 keer per jaar gemaaid, waardoor er voor de stad bijzondere natuurwaarden ontstaan. Verschillende natuurorganisaties willen dit terrein adopteren om deze bijzondere natuur een kans te geven. Overige mijlpalen, waarin de betrokkenheid van burgers of instellingen heeft bijgedragen aan het resultaat: - Bomenroute - Open Monumentendag - Maand van de Wederopbouw - Nota ‘Samen Sterk’ - Bestrijden Overlast Emmaweg - Nieuwe inrichting Brinkplein - Terrassenbeleid

40

╗ ║


5.2: Hoofdfuncties

Hoofdfunctie 0 Algemeen bestuur Commissie(s)

Bestuur, Sociaal, Fysiek

Sector

Beleid en Projecten, Personeel en Financiën, Publieksdiensten en Sociale Zaken, Informatie en Faciliteiten, Veiligheid en Leefomgeving, Stedelijk Beheer, Wijkzaken

De gemeente Hengelo wil dat inwoners, bedrijven, organisaties en overige partners de gemeente ervaren als: betrouwbaar, transparant en helder; makkelijk te benaderen en responsief; relatief veilig; uitnodigend en op participatie gericht; dienstverlenend en burgergericht. PARTICIPATIE Participatie is een belangrijk speerpunt van ons coalitieakkoord. Wij vinden het belangrijk om burgers en instellingen zo vroeg mogelijk te betrekken bij publieke opgaven en het opstellen, uitvoeren en evalueren van projecten en beleid. Daarnaast willen wij meer ruimte bieden voor burgerinitiatieven; ideeën vanuit de samenleving. In de gemaakte afweging rond nieuw te vormen programma’s en agenda’s heeft uw raad inmiddels bepaald dat participatie als facetagenda wordt ingevuld. COMMUNICATIE Gemeenteraad en college hebben het goed communiceren met en het goed betrekken van de inwoners van Hengelo bij het gemeentelijk beleid hoge prioriteit gegeven. Gemeentelijke communicatie heeft zich ontwikkeld tot een beleidsinstrument om houding en gedrag te beïnvloeden en tot een instrument dat bestuurders en ambtenaren inzetten om samen met partijen te werken aan de toekomst van de stad Hengelo. De moderne samenleving met haar mondige en kritische burgers vraagt om een communicatieve opstelling van bestuur en ambtenaren. Communicatie komt daarmee in het hart van het beleidsproces. Het is onze ambitie om partijen en inwoners in de stad eerder te betrekken in het beleidsproces. Randvoorwaarde hierbij is een goed communicatiebewustzijn in onze organisatie. Onze organisatie communiceert op tal van manieren met haar doelgroepen. Elementen als betrouwbaarheid, duidelijkheid, daadkracht, aandacht voor wat de mensen vinden en zeggen bepalen mede het beeld van en over onze organisatie. PROFILERING HENGELO We willen Hengelo eenduidig, herkenbaar en onderscheidend op de kaart zetten richting bewoners, bedrijven en bezoekers. Doel is een economisch krachtige stad te blijven met voldoende voorzieningen voor onze bewoners. De kernwaarden van Hengelo zijn daarvoor de basis: trots maar ook nuchter, innovatief, verbindend. 'Hengelo beter op de kaart zetten', dat is het doel van het college. Niet zozeer bij toeristen en bezoekers, maar vooral bij onze eigen inwoners. Want hoewel de meeste Hengeloërs met veel plezier hier wonen, mag de trots op de stad nog wel wat meer uitgedragen worden. Eén van de dingen die we moeten doen, is de Hengeloër beter laten weten en ervaren wat onze stad te bieden heeft. Die opdracht heeft Bureau Hengelo van het college meegekregen. DIENSTVERLENING Ook in 2013 ligt de nadruk op het verbeteren van de kwaliteit van onze dienstverlening. Daarom werken wij gestaag door aan de invoering van het concept Antwoord@. De vragen (en achterliggende behoeften) van burgers, bedrijven en instellingen staan daarbij voorop. Zij moeten via elk kanaal (balie, telefoon, website, post e.d.) een begrijpelijk, betrouwbaar en eenvoudig antwoord vinden op hun vraag.

Elk van de door ons gebruikte kanalen heeft zijn eigen specifieke eigenschappen. In 2013 zetten we verder in op een goed en samenhangend multichannelbeleid. Waar mogelijk willen we het gebruik van de website www.hengelo.nl promoten. Internet is voor onze klanten altijd bereikbaar en werkt voor ons het meest efficiënt. Een voorwaarde om gebruik van het digitale kanaal blijvend te stimuleren is dat de informatie op de website actueel, beschikbaar, begrijpelijk en vindbaar is. Met behulp van klant-vraag-analyse willen we in 2013 de kwaliteit van onze informatievoorziening en dienstverlening verder verbeteren en de effectiviteit en efficiency van onze dienstverleningskanalen verhogen. BESTUUR Hengelo houdt als ambitie een gemeente te zijn met een grote bestuurskracht. Daarvoor is het ondermeer zaak de verschillende rollen van de bestuursorganen (gemeenteraad, college van b&w en burgemeester) in 41

╗ ║

Hoofdfuncties jaarverslag 2013

samenhang vorm te geven. Ook vraagt een goed functioneren als gemeente om interactie met de omgeving (burgers, bedrijven, instellingen, Netwerkstad/Regio Twente, provincie, Rijk, Euregio, EU, etc.). Daarom is het van belang om te blijven investeren in interactie en netwerken. We zetten onverkort in op de samenwerking in (eu)regionaal en internationaal verband en een gecoördineerde lobby (ondermeer voor externe subsidieverwerving).

Hoofdfunctie

P-0 Algemeen Bestuur Lasten -11.770

2013

Baten 1.892

Relevante beleidsnota’s • • • • • •

42

Verordening op de ambtelijke bijstand (2006) Notitie actieve (en passieve) informatieplicht (2005) Nota "Geboeid door verbonden partijen" (2007) Coalitieakkoord “investeren in verbinding’ Politiek testament raad (2010) Burgerjaarverslag 2012

╗ ║


Saldo -9.877

2013

P-001 Bestuursorganen Lasten -2.464

2013

Baten 9

Saldo -2.455

2013

Bestuursorganen (P-001) Doel

Doen

Gedaan

Het versterken van de kaderstellende en controlerende rol van de gemeenteraad. Samen met uw raad hebben we in 2011 een traject doorlopen om te komen tot een programma/beleidsbegroting die meer recht doet aan de kader stellende en controlerende rol van de gemeenteraad. Een belangrijke notie daarbij is het onderscheid tussen ontwikkeldoelen aan de ene kant, geduid in échte politieke beleidsprogramma’s en aan de andere kant de meer op uitvoering en beheer gerichte ‘going-concern’taken. Deze taken komen tot uitdrukking in de functionele beleidsbegroting. De begroting 2013 is opgezet volgens de door uw raad in 2011 vastgestelde opzet, met een reguliere begroting opgebouwd uit hoofdfuncties en daarnaast vijf politieke programma’s en de facetagenda’s participatie en duurzaamheid. ■ In 2013 wordt verder gewerkt met en aan de programma’s/ agenda’s. Specifieke aandacht wordt gegeven aan het te bereiken resultaat “op straat” door o.m. het benoemen van mijlpalen. Ook moet in overleg met uw raad de monitoring van en de dialoog met de raad over programma’s en agenda’s verder vormgegeven worden. Een bestuurskrachtige gemeente. ■

■

43

Op de rijksagenda staat de bestuurlijke organisatie van Nederland voortdurend ter discussie. In 2013 staat, ter uitvoering van het regeerakkoord, in ieder geval de opheffing van de WGR-plus op de agenda. De Twentse gemeenten binnen de Regio Twente en de daaronder ressorterende bestuurscommissie Netwerkstad Twente anticiperen op deze discussie.

╗ ║

Samen met uw raad, presidium en griffie hebben wij in 2013 opnieuw stappen gezet om te komen tot versterking van de rollen van uw raad. Concreet hebben wij de systematiek van de tussentijdse rapportages (Berap’s) aangepast, zodat de politieke dialoog meer kan focussen op de wezenlijke veranderbewegingen.

De bespreking van en (tussentijdse) verantwoording over programma’s is in 2013 prominent onderdeel van de planning & control producten geweest. De concrete resultaten op straat en verschillende mijlpalen worden benoemd bij de verschillende programma’s zelf (Hoofdstuk 5.1).

In 2013 heeft het dagelijks bestuur van Regio Twente samen met verschillende partners een heroriëntatie op de gemeentelijke samenwerking in Twente verricht. Dit als uitvoering van de opdracht daartoe van de regioraad in oktober 2012. Reden voor die opdracht was onder meer de aanstaande afschaffing van de WGR-plus status van Regio Twente. De heroriëntatie heeft geleid tot een notitie van het DB met daarin een eerste contour voor vernieuwde samenwerking in Twente. Deze contour zal worden besproken in de regioraad van februari 2014. Het is aan de gemeentebesturen om de vernieuwing van de samenwerking verder vorm te geven.


Voor de bestuurlijke organisatie Uw raad heeft in april 2013 de blijven bestuurskracht, samenwerkingsplaat “coalitions of the willing 2.0” democratische legitimatie, omarmd, als de verbeelding van de Hengelose maatwerk, draagvlak en oog voor samenwerkingskoers. Essentiële elementen in die sociale en lokale samenhang koers zijn de zelfstandigheid van Hengelo, een belangrijke toetsstenen. Voor ontspannen kijk op samenwerking, een modulaire Hengelo is wat betreft de aanpak, inhoud vóór vorm, de blik in eerste bestuurlijke vormgeving van instantie op de 14 Twentse gemeenten, met oog samenwerking een bestuurlijke voor de gezamenlijke kracht van de steden en samenvoeging (zoals Twentestad) tegelijk voor de samenhang en verbinding tussen als stip aan de horizon niet aan de stad en landelijk gebied. orde. Burgers en bestuur dichter bij elkaar brengen. ■

■

Het organiseren van bijvoorbeeld werkbezoeken van het college en het ondersteunen van trefpuntbijeenkomsten. Zie verder facetagenda participatie.

In 2013 is een schat aan werkbezoeken afgelegd door het college. Zowel bij maatschappelijke partners als bij partners uit het bedrijfsleven. Hetzelfde geldt overigens uiteraard ook voor uw raad.

P-002 Bestuursondersteuning B & W Lasten -4.554

2013

Baten 512

Saldo -4.041

2013

Bestuursondersteuning B & W (P-002) Doel

Doen

Gedaan

Kernwaarden Hengelo staan lokaal en regionaal op de kaart. Bureau Hengelo heeft in zijn marketingcommunicatieplan de kernwaarden van de stad bepaald: aangenaam, bereikbaar, vernieuwend. Bureau Hengelo wil deze kernwaarden goed 'tussen de oren krijgen' bij de inwoners. In juni 2012 en september 2013 heeft het HengeloPanel deze kernwaarden gepeild. De kernwaarden zijn volgens de panelleden iets gedaald ten opzichte van 2012. Wel is de naamsbekendheid van Bureau Hengelo gestegen van 55 naar 75%. Gemeentelijke beleidsdoelen realiseren met externe subsidies. ■

■

44

Er is een notitie over de kernwaarden. Deze is referentie voor onze citymarketing. Deze wordt heel concreet gevormd door het overzicht van evenementen en flankerende activiteiten van Bureau Hengelo.

Het actief verwerven van externe subsidies d.m.v. het uitvoeren van subsidiescans met het doel financiële middelen te verwerven, waardoor de uitvoering van projecten mogelijk wordt.

╗ ║

In 2013 heeft de gemeente voor ruim € 6 miljoen aan externe subsidies aangevraagd, die ook grotendeels zijn toegekend. Tevens is door externe subsidiegevers in 2013 voor ruim € 2.5 miljoen aan externe subsidies toegekend die in 2012 waren aangevraagd. In vergelijking met 2012 is de terugverdienopdracht beter gerealiseerd (voor 2012 € 403.168 en voor 2013 € 505.400).


P-003 Burgerzaken Lasten -3.401

2013

Baten 1.371

Saldo -2.030

2013

Burgerzaken (P-003) Doel

Doen

Gedaan

Deregulering. Uitvoering geven aan het Continue proces. In 2013 is gerapporteerd over de actieprogramma deregulering. voortgang. Vermindering van de administratieve lasten voor burgers en bedrijven. ■

■

Het doorlichten en saneren van gemeentelijke regelgeving.

In 2013 is er weer een actualisatie van de APV geweest waarin op verschillende onderdelen vergunningplicht is geschrapt of vervangen door algemene regels.

■ Digitalisering dienstverlening. Het nieuwe zaaksysteem Iris is ingevoerd. Verbeteren dienstverlening bij vergunningverlening. ■

Digitalisering dienstverlening.

Gelijk met de invoering van het zaaksysteem zijn alle niet Wabo- vergunningen (APV en Bijzondere wetten) ook gedigitaliseerd. Hierdoor kan sneller en efficiënter worden gewerkt.

Uitvoeren van gecoördineerd toezicht en handhaving. ■

Inspectie planningen op elkaar afstemmen.

■

Uitvoeren van multidisciplinaire projecten.

■

Daar waar mogelijk taken van elkaar overnemen.

■

Oog –en oorfunctie voor elkaar.

■

Digitalisering toezicht.

■

Uitvoering steeds meer in regionaal verband en regionale afstemming (RUD).

Planningen van alle disciplines worden op elkaar afgestemd, en waar mogelijk vereenvoudigd zodat de inspectiedruk voor burgers en bedrijven zo laag mogelijk is. Jaarlijks worden multidisciplinaire projecten ingepland en uitgevoerd. Jaarlijks komt het project kamerverhuur terug. Waar dit efficiënt en kwaliteit verhogend is worden inspecties van elkaar overgenomen, bijvoorbeeld aspecten brandveiligheid in de integrale milieucontrole bij een aantal branches bedrijven. Alle disciplines hebben een oog- en oorfunctie voor elkaar. Toezicht en handhaving worden uitgewerkt in Squit. In 2014 wordt – in navolging van andere Twentse gemeenten - waarschijnlijk gestart met Squit2go, een applicatie gericht op het buitentoezicht. De milieu- en een deel van de bodemtaken worden sinds 01-01-2013 in RUD verband uitgevoerd. Vanaf 01-07-2014 zal in RUD verband een Wabo-brede infrastructuur beschikbaar zijn zodat het mogelijk wordt ook andere Wabo taken onder te brengen in de RUD.

Gemeente als dienstverlener. ■

45

Verbeteren afstemming tussen organisatieonderdelen.

╗ ║

Wij hebben in 2013 opnieuw veel aandacht besteed aan de afstemming met vakafdelingen. Het Klantcontactcentrum (KCC) kan immers alleen goed functioneren als de informatievoorziening vanuit de vakafdelingen op orde is. Ook hebben we voorbereidingen getroffen voor de overgang


■

Uitvoeren klant-vraag-analyse.

■

Promoten digitale kanaal.

van het telefoonverkeer van de balies van Sociale Zaken naar het KCC. De daadwerkelijke realisatie daarvan is in 2013 net niet gelukt. De invoeringsdatum wordt 1 februari 2014. We hebben onderzocht welke kennis over klanten en klantvragen al in de organisatie aanwezig is, maar tot een analyse van de beschikbare gegevens is het nog niet gekomen. In 2013 hebben wij, evenals in de jaren daarvoor, veel aandacht besteed aan de digitale Gemeentebalie op onze website. En onze inspanningen lijken hun vruchten af te werpen. In landelijke vergelijkingen scoren we namelijk goed. In het onderzoek van UNITiD (100gemeenten.nl) eindigden we als hoogste gemeente in Overijssel en landelijk op de 7e plaats. We scoren ruim boven het gemiddelde als het gaat om gebruiksvriendelijkheid en toegankelijkheid. En als het om vindbaarheid van informatie en het zelf kunnen regelen van zaken gaat, staan we zelfs aan de top. Daarnaast hebben we enkele instrumenten ingezet om burgers te stimuleren meer gebruik te maken van het digitale kanaal: prijsdifferentiatie, beperken van kanaalkeuzevrijheid en het vergroten van digitale vaardigheden bij burgers. De ingezette instrumenten zijn gedeeltelijk succesvol gebleken: •

•

•

46

╗ ║


Prijsdifferentiatie: een uittreksel aan de balie is sinds 2013 € 10 duurder dan hetzelfde uittreksel via internet. Deze maatregel heeft effect gehad. Het percentage digitaal aangevraagde uittreksels is gestegen van 2% in 2012 naar 27% in 2013. Beperken van kanaalkeuzevrijheid: de per 1 januari 2013 ingevoerde maatregel dat ‘meldingen openbare ruimte’ alleen nog digitaal konden worden gedaan, leverde veel klachten op. Vooral ouderenorganisaties ageerden hiertegen. De maatregel is daarom teruggedraaid. Meldingen kunnen ook weer telefonisch worden doorgegeven. Vergroten digitale vaardigheden: de cursus ‘Werken met de e-overheid’ is een succes gebleken. In 2013 is deze cursus 5 keer aangeboden en er namen 51 mensen aan deel. De deelnemers waren erg tevreden over de inhoud van de cursus en de docenten.

Hengelo, waar sta je in Nederland?

Hengelo, waar sta je in Twente?

Inwoners gemeente

Inwoners aantal

Schiermonnikoog

rangorde

gemeente

aantal

Enschede

158.627

rangorde

393

80.952

364

960

1

Hengelo

Vlieland

1.114

2

Almelo

72.729

359

Rozendaal

1.501

3

Rijssen-Holten

37.608

282

Hellendoorn

35.743

272

Roosendaal

77.155

362

Hof van Twente

35.215

271

Purmerend

79.482

363

Hellendoorn

33.971

264

80.952

364

Oldenzaal

32.200

254

Sudwest Fryslan

84.325

365

Dinkelland

26.056

209

Amstelveen

84.379

366

Haaksbergen

24.322

184

Wierden

23.807

177

Hengelo

's-Gravenhage

505.856

401

Losser

22.554

161

Amsterdam

799.278

403

Borne

21.770

152

Rotterdam

616.294

402

Tubbergen

21.172

144

P-005 Bestuurlijke samenwerking Lasten -925

2013

Baten 0

Saldo -925

2013

Bestuurlijke samenwerking (P-005) Doel

Doen

Gedaan

Hengelo/Netwerkstad Twente internationaal positioneren als toonaangevende kennisregio. ■

47

Via de Regio Twente en Netwerkstad Twente werken we aan de uitvoering van de Internationale Agenda van Twente. Namens de Netwerkstad participeert Hengelo in het Social Affairs Forum, het Economic Development Forum en het Mobility Forum van Eurocities. Via deze kanalen lobbyen we o.a. voor de bereikbaarheid van Twente (zie punt 2) en voor de bevordering van onze creatieve economie.

╗ ║

Het Economic Development Forum heeft o.a. het volgende opgeleverd: − Organisatie van een eerste MakerFaire in Overijssel met inbreng van Europese partners; − Deskundigheidsbevordering t.a.v.: o Innovatietechnieken/methoden; o Gebiedsontwikkelingen, financieringsmethoden, PPS-(Publiek Private Samenwerking) constructies; o Internationaal zakendoen. − Starten van de volgende projecten: o Vanuit Eurocities wordt deelgenomen aan het project ‘Citizens for Europe’ in relatie tot gebiedsmanagement en burgerparticipatie door Hengelo en Enschede; o Vanuit werkgroep ‘Creative Industries’ is een voorlopig partnerschap opgestart met Karlsruhe, Basel en Malmö om een subsidieaanvraag voor te bereiden over het programma ‘Creative Europe’, over creatief ondernemerschap en triple helix (overheid, ondernemers en onderwijs); o Vanuit de werkgroep ‘Internationaal zakendoen’ wordt meer samengewerkt door eventueel handelsmissies van en naar BRIC’s-landen (Brazilië, Rusland, India,


China en Zuid-Afrika) met elkaar op te

-

−

zetten of aan te sluiten (actie WTC). Beleidsbeïnvloeding: o Input geleverd aan diverse EU-beleidsdocumenten, b.v. ondernemerschap en innovatie, nieuwe maakindustrie. Directe beleidsbeïnvloeding door discussies tijdens de fora met DG (directoraat generaal) medewerkers tot aan Europarlementariërs en Eurocommissarissen. Dit heeft o.a. geleid dat Europarlementariër Lambert van Nistelrooij actief bij Kennispark betrokken is geraakt.

Het Social Affairs Forum heeft het volgende opgeleverd: − Input geleverd voor het operationaal programma van Europees Sociaal Fonds 2014-2020; − Informatie opgehaald over de nieuwe Europese fondsenperiode voor sociale thema’s en deze doorgespeeld naar regionale partners. − Deelname aan de nieuwe werkgroep ‘Smart Social Inclusion’ over ‘Social Return on Investment’. − Duurzame externe contacten gelegd met Europese steden o.a. Gent. De resultaten van Mobility Forum zijn hierna onder TEN-T beschreven. ■

■

■

48

Met Duitse en andere Europese partners versterken we de positie van de west-oostcorridor, onderdeel van het Transeuropese Netwerk voor Transport TEN-T. In 2013 treffen we voorbereidingen voor een omvangrijke EUsubsidieaanvraag, bedoeld om de Euregionale knelpunten in de corridor op te lossen.

Bijdrage leveren aan project(en) met Yozgat, voor zover de Yozgatse gemeenschap in Hengelo daartoe initiatieven ontplooit, zoals het realiseren van een drinkfontein (Cesme) in de binnenstad naar Turks voorbeeld.

In 2013 herijken we de ╗ ║

De west-oostverbinding Noordzee-Baltische Staten (NBC) is binnen TEN-T voor het eerst opgenomen als één van de negen prioritaire corridors, die met voorrang aandacht krijgen. Hengelo/Twente/Euregio heeft een centrale ligging op deze corridor als achterland van Rotterdam en als voorland van Hannover/Berlijn. Het corridorbrede samenwerkingsverband heeft zich in 2013 voorbereid om vanuit de steden en regio’s kansrijke projecten aan te dragen voor de aanstaande subsidies. Hiertoe is in 2013 een eerste aanzet gemaakt tot een lijst met kansrijke projecten, die bijdragen aan het doel de corridor toekomstbestendig te maken voor de regionale economie. Uitvoering van een inventariserende corridorstudie is eind 2013 gegund aan een partnerschap waarbinnen de Euregio partner is. Hengelo/Twente is via de Euregio bij deze studie betrokken, die dient als input voor het corridorprogramma dat de komende jaren leidend is voor EU-ondersteuning en cofinanciering. Sinds 2011 probeert de Stichting Hengelo-Yozgat een Çesme (een drinkfontein naar Turks model) in de binnenstad te realiseren. De zoektocht lijkt tot resultaat te leiden: een locatie op het stationsplein nabij het Rabotheater. Na overeenstemming kan de stichting een bouwaanvraag (omgevingsvergunning) indienen. Zodra overeenstemming over het ontwerp is bereikt, moet de raad worden geïnformeerd; zij heeft al een voortgangsbericht ontvangen. Het MONT overleg bestaat uit de Netwerkstad


samenwerking met Münster en Osnabrück (MONT) om te bezien, of en zo ja, in welke vorm, deze samenwerking meerwaarde oplevert.

49

╗ ║

Twente, Münster en Osnabrück. Doel is om stedelijke problematiek en de Nederlands-Duitse samenwerking extra aandacht te geven. Vanaf 2013 is ook EUREGIO nauw betrokken bij dit overleg. Besproken thema’s in dit jaar waren innovatie, grensoverschrijdende arbeid, mobiliteit en klimaat/energie. Op het gebied van mobiliteit is er al sprake van nauwe samenwerking in TEN-T verband. Rondom het thema klimaat/energie hebben de energie experts van de deelnemende steden met elkaar om tafel gezeten om kennis en kansen uit te wisselen. Deze gesprekken zullen voortgezet worden. Op het gebied van innovatie en grensoverschrijdende arbeid zijn in 2013 gesprekken gevoerd die kunnen leiden tot verdere samenwerking. Het uiteindelijke doel is oplossingen te vinden voor stedelijke problematiek in de vorm van gezamenlijke projecten met bijbehorende subsidies. Het Europese fonds INTERREG financiert NederlandsDuitse projecten waarvoor het MONT overleg een goede basis is.


P-006 Bestuursonderst. Raad & Rekenkamer Lasten -426

2013

Baten 0

Saldo -426

2013

Bestuursondersteuning raad en rekenkamer (P-006) Doel

Doen

Gedaan

Functioneren raad ■

■

Eind 2012 is de werkgroep evaluatie raadswerk gereed met haar aanbevelingen. Voor 2013 kunnen niet-majeure aanpassingen in de werkwijze (structuur en cultuur) van de raad verwacht worden.

Het digitaliseringsprogramma van de raad wordt verder uitgevoerd, waardoor het raadswerk steeds minder papier zal vergen.

De raad heeft in februari 2013 een tussentijdse evaluatie van het raadswerk vastgesteld. Diverse kleine aanpassingen zijn doorgevoerd in de ‘Verordening op de raadscommissies 2010’. In 2013 is de werkgroep verder gegaan met het ontwikkelen van een voorstel tot een structurele wijziging van de vergaderopzet die naar verwachting bij de nieuwe raadsperiode operationeel wordt. *1e half jaar: de gehele ambtelijke organisatie is v.a. april 2013 met Iris gaan werken. De griffie heeft in aansluiting daarop alle bestuurlijke stukken via Iris ontvangen en de ondersteuning van het vergaderproces in Iris laten lopen. * Onderzocht is welke mogelijkheden er zijn om de nu nog handmatige handelingen voor publicatie van de bestuurlijke informatie te minimaliseren en welke mogelijkheden er zijn om de Raad via een app op een tablet digitaal te laten vergaderen. Halverwege 2013 is geconcludeerd dat de doelstellingen niet gerealiseerd konden worden op basis van het aanbod van onze huisleverancier en ook niet via de landelijke bekende leveranciers van Raads Informatie Systemen, zoals Notubiz. In 2014 wordt opnieuw de situatie bekeken. *We zijn per 1 april 2013 definitief overgegaan tot papierloos vergaderen. *In de tweede helft van 2013 is een betere afstemming qua vorm en inhoud van het collegeproces en raadsproces doorgevoerd. De formats zijn op elkaar aangepast, de raad heeft nu een Raadsadvies en een Raadsbesluit, het college een college-advies en een college-besluit. Dubbelingen zijn eruit gehaald en het format is verhelderd met een aantal specifieke, vooringevulde teksten. *Ook is er een wijziging gekomen in het informeren van de Raad vanuit het College. Dit gaat nu op een eenduidige werkwijze, via een informerende brief. *In het 2e half jaar van 2013 zijn we met een apart project gestart:’ Verbeteringen raadsproces in IRIS’. In 2013 zijn diverse acties uitgevoerd dan wel “klaargezet”, zodat per 1-1-2014 de griffie volgens een vernieuwde werkwijze kan werken

50

╗ ║


■

De rekenkamercommissie heeft in 2012 een herstart gemaakt. Er is contact gemaakt met de raadsfracties. We verwachten in 2013 de eerste resultaten van de onderzoeken die in 2012 zijn opgestart.

De Rekenkamercommissie heeft een goede herstart gemaakt. In 2013 zijn twee onderzoeksrapporten aan de raad aangeboden. 1. Het onderzoeksrapport ‘Doel- en doelgroep bereiking van subsidies in de gemeente Hengelo’’ , raadsbesluit in april 2013. In dit rapport staat de vraag centraal of en zo ja in hoeverre, gemeentelijke subsidies daadwerkelijk zijn terecht gekomen bij de doelgroep die de gemeente ten tijde van de subsidieverlening voor ogen stond. 2. Het onderzoeksrapport ‘Kwaliteit kredietvoorstellen in Hengelo’ raadsbesluit in september 2013. In dit rapport staat de vraag centraal hoe het is gesteld met de kwaliteit van de kredietvoorstellen in de gemeente Hengelo. Vanaf eind 2013 loopt er een onderzoek naar de wijze waarop de gemeente ‘Meldingen in de openbare ruimte’ behandelt. Dat onderzoek zal in de eerste helft van 2014 gereed zijn.

hoofdfunctie

0

exploitatie bedragen x € 1.000 LASTEN, (Excl. Mutaties Reserves) BATEN, (Excl. Mutaties Reserves) Resultaat voor bestemming

8-4-2014

Algemeen bestuur Rekening 2012

Begroting 01-01-2013

Gewijzigde Begroting 2013

Rekening 2013

-11.613

-11.500

-11.392

-11.770

1.891

1.558

1.590

1.892

-9.722

-9.942

-9.802

-9.877

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

-9.722

-9.942

-9.802

-9.877

Toevoegingen aan de reserves Onttrekkingen aan de reserves mutaties reserves hoofdfunctie 0 Algemeen bestuur Resultaat na bestemming

51

╗ ║


Hoofdfunctie 1 Openbare orde en veiligheid Commissie(s)

Bestuur, Sociaal, Fysiek

Sector

Wijkzaken, Publieksdiensten en Sociale Zaken, Veiligheid en Leefomgeving, Wijkzaken, Personeel en Financiën

Missie INTEGRALE VEILIGHEID De centrale doelstelling is het bevorderen van de samenwerking met interne en externe partners m.b.t. de uitvoering van het veiligheidsbeleid in de gemeente Hengelo. Door het verankeren van bestaande processen en nieuwe ontwikkelingen zoals het veiligheidshuis wordt gepoogd om Hengelo als een van de veiligste en meest leefbare grotere steden van Nederland te behouden waarin burgers het prettig vinden te wonen, werken en recreëren en waar ondernemers zich graag willen vestigen en gevestigd willen blijven vanwege het veilige ondernemersklimaat. BRANDWEERZORG/ veiligheidsregio Twente (On)veilligheid heeft niet alleen betrekking op wat er werkelijk mis gaat, maar evenzeer op wat er mis kan gaan (risico’s) en op wat mensen als veilig of onveilig ervaren. Hoewel de brandweer een partner is voor bijna alle aspecten en dimensies van ‘veiligheid’, richt de brandweer zich vooral op fysieke veiligheid en hulpverlening. De bijdrage vanuit de brandweer aan de ‘veiligheid’ is dan ook: Zorg dragen voor de fysieke veiligheid van de Hengelose samenleving en zorg dragen voor toereikende en tijdige hulpverlening aan deze samenleving. Sinds 1 januari 2013 maakt de brandweer onderdeel uit van de verbonden partij Veiligheidsregio Twente. De wetgever heeft bepaald dat de burgemeesters van de aangesloten gemeenten zitting hebben in het algemeen bestuur van de Veiligheidsregio Twente. Het algemeen bestuur is, vanuit de wet en de daarbij behorende gemeenschappelijke regeling, verantwoordelijk voor de begroting, jaarrekening en jaarbericht. De gemeenteraad stelt jaarlijks de begroting vast, waarna het Algemeen Bestuur deze vaststelt. T.b.v. van het jaarbericht wordt de gemeenteraad geconsulteerd. De jaarrekening wordt ter kennisgeving aan de gemeenteraad aangeboden.

Hoofdfunctie

P-1 Openbare orde & veiligheid Lasten -8.378

2013

Baten 97

Saldo -8.281

Kaderstellende beleidsnota’s • • •

52

Integraal veiligheidsbeleid Hengelo 2013 - 2016 Raadsbesluit “Principebesluit Eén Brandweer Twente” (April 2012); Ter kennisname aangeboden aan college en raad (in juni en juli 2011): o Procesnotitie om te komen tot één regionale brandweer Twente (april 2011); o Projectplan ‘Eén brandweer Twente’ (mei 2011). o Regionaal Beleidsplan 2013-2015 (december 2012)

╗ ║


2013

P-120 Brandweer & Rampenbestrijding Lasten -5.951

2013

Baten 15

Saldo -5.936

2013

Brandweer en rampenbestrijding (P-120) Doel

Doen

Gedaan

Eén zichtbare brandweerorganisatie die optreedt als sterke partner in Veiligheidsregio Twente. ■ Zichtbaarheid door het voeren van Per 1-1-2013 is de brandweer als onderdeel van de haar eigen sterke merk daar waar Veiligheidsregio Twente een verbonden partij. Via het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio het kan en aansluiten bij Twente, waar bij wet de burgemeester van Hengelo Veiligheidsregio Twente daar waar zitting in heeft, zal de inhoudelijke en financiële het moet. Verbondenheid is verantwoording worden afgedaan. De gemeente gerealiseerd door aansluiting in krijgt deze separaat ter vaststelling toegestuurd. De multidisciplinaire vakgroepen van onderdelen die door de brandweer zijn Veiligheidsregio Twente. aangekondigd, zullen in de verantwoording van de VRT terugkomen. De raad heeft opdracht gegeven om een (structurele) bezuiniging op de Veiligheidsregio te realiseren. Hiervoor was in het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio voor 2013 geen meerderheid. Er was wel sprake van een eenmalige zgn. meevaller (rentevoordeel) die aan de gemeente is teruggegeven. Voor eventuele toekomstige bezuinigingen is mede door de raadsopdracht een financial board ingesteld die bezuinigingen op de VRT zal voorbereiden. Hengelo heeft goede vertegenwoordiging in deze financial board.

P-140 Openbare Orde en Veiligheid Lasten -2.417

2013

Baten 82

Saldo -2.335

2013

Openbare orde en veiligheid (P-140) Doel

Doen

Gedaan

Hengelo top 3 veiligste stad in 2014. ■

■

■

53

Uitvoering geven aan het nieuwe veiligheidsbeleid 2013-2016. Hierin zijn de volgende speerpunten benoemd: Doorontwikkeling van het veiligheidshuis en daarmee inzet op de aanpak van veelplegers, huiselijk geweld, aanpak jeugdcriminelen, nazorg voor exgedetineerden, multiprobleemgezinnen en gebiedsgerichte aanpak. Veilige wijken: door opgave gericht te werken, wordt focus aangebracht en inzet gepleegd ╗ ║

Per 1/1/2013 is het veiligheidshuis Twente van start gegaan. Vanuit Hengelo is, zowel op de inhoudelijke thema’s als vanuit het bestuurlijk en ambtelijk trekker schap, de doorontwikkeling mede vormgegeven.

Cameratoezicht, keurmerk veilig ondernemen en veilig uitgaan zijn gecontinueerd. Vanwege een toename van het aantal woninginbraken is extra


daar waar dat nodig is. Er is bijzondere aandacht voor de binnenstad met inzet voor veilig uitgaan en cameratoezicht, veilig ondernemen en vermindering aantal diefstallen. ■ Integraal toezicht en handhaving; het samen met partners scherp toezien op gevaarlijke en onwenselijke situaties. Echter ook het goed borgen van nieuwe toezichtstaken en bevoegdheden. ■ Bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit; overlast en onveilige situaties zijn vaak effecten van zware criminaliteit zoals illegale hennepteelt en witwaspraktijken. Inzet is om de problemen bij de wortel aan pakken. Doorontwikkeling veiligheidshuis. ■

■

Continuering van de inzet op de aanpak van veelplegers, huiselijk geweld, aanpak jeugdcriminelen, nazorg voor ex-gedetineerden, multi-probleemgezinnen en gebiedsgerichte aanpak. Doorontwikkeling van het veiligheidshuis Hengelo naar Veiligheidshuis Twente.

P-160 Lasten -10

ingezet op de preventie en aanpak van woninginbraken

Nieuw beleid: Drank en horecawet is vastgesteld. Integrale handhaving is toegepast in de Dichtersbuurt. Vanuit meerdere disciplines is gewerkt aan vermindering van overlast en criminaliteit en het verhogen van de leefbaarheid Er is nieuw Damoclesbeleid vastgesteld. Dit geeft een goede basis voor een verbeterde aanpak van drugshandel zoals hennepkwekerijen. Op basis van dit beleid is een van de growshops door de burgemeester een half jaar gesloten i.v.m. illegale drugshandel.

De gemeente heeft binnen het samenwerkingsverband de aanpak op de doelgroepen gecontinueerd.

Per 1-1-2013 is het veiligheidshuis Twente van start gegaan. Vanuit Hengelo is, zowel op de inhoudelijke thema’s als vanuit het bestuurlijk en ambtelijk trekkerschap, de doorontwikkeling mede vormgegeven.

Opsporing & ruiming conventionele explosieven (bommenregeling)

2013

Baten 0

Saldo -10

2013

Opsporing en ruiming conventionele explosieven (bommenregeling) (P-160) Doel

Doen

Gedaan

Opsporing en ruiming conventionele explosieven (P-160). ■

54

Geen begrotingsdoelen gesteld.

╗ ║

In 2013 zijn 20 onderzoeken NGE (niet gesprongen explosieven) via reguliere werkzaamheden en budgetten uitgevoerd. Voor één onderzoek is aanspraak gemaakt op de algemene reserve.


hoofdfunctie

1

exploitatie bedragen x € 1.000

Openbare orde & Veiligheid Rekening 2012

LASTEN, (Excl. Mutaties Reserves) BATEN, (Excl. Mutaties Reserves) Resultaat voor bestemming

Toevoegingen aan de reserves Onttrekkingen aan de reserves mutaties reserves



Rekening 2013

-9.055

-8.109

-8.225

-8.378

736

95

70

97

-8.320

-8.013

-8.155

-8.281

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

-8.320

-8.013

-8.155

-8.281

hoofdfunctie 1 Openbare orde & Veiligheid Resultaat na bestemming

55

╗ ║


Hoofdfunctie 2 Verkeer, vervoer en waterstaat Commissie(s)

Fysiek

Sector

Stedelijk Beheer, Veiligheid en leefomgeving, Ruimte

Missie Het in stand houden en waar mogelijk verbeteren van de toegankelijkheid en bereikbaarheid van Hengelo, alsmede de verkeersituatie voor fiets, auto en openbaar vervoer en daarmee een bijdrage leveren aan de kwaliteit van de openbare ruimte. Speerpunten 2013 • Verdere inzet op toename fietsgebruik en gebruik openbaar vervoer • Verbetering en verfijning van het fietsnetwerk met als belangrijk project de F35 Hengelo Watertorenpark. • Kritisch volgen en inspelen op ontwikkelingen PHS • Regionale bereikbaarheid van Hengelo in relatie tot Innovatiedriehoek • Actualiseren van het gemeentelijk verkeers- en vervoersplan

Hoofdfunctie

P-2 Verkeer, vervoer en waterstaat Lasten -10.504

2013

Baten 3.420

Saldo -7.084

2013

Relevante beleidsnota’s • • • • • • •

Structuurvisie Hengelo 2030 Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan (GVVP, 2003) Evaluatie Parkeernota 2010 Waterplan (2006) Actualisatie Nota autoparkeren binnenstad Hengelo 2008 Uitvoeringsnota Fietsen 2003-2006 (2003) Nota Duurzaam Veilig (2001- verkeersveilige infra en educatie en voorlichting)

P-210 Wegen, straten & pleinen Lasten -6.650

2013

Baten 895

Saldo -5.755

2013

Wegen, straten en pleinen (P-210) Doel

Doen

Gedaan

Heel en veilig houden van infrastructuur, straatmeubilair en verlichting. ■

■

Opstellen van het Meerjaren onderhoudsprogramma (MJOP) 20142017. Uitvoeren van het Meerjaren onderhoudsprogramma (MJOP) 20132016, en onderliggende onderhoudsprogramma’s.

Er wordt gewerkt op basis van het MJOP 2013-2016. In de loop van 2014 wordt een nieuwe MJOP 20152018 opgesteld. Conform MJOP 2013-2016 zijn onderhoudswerken uitgevoerd. In het kader van het MJOP zijn onder andere de volgende wegen herstraat: Brusselstraat, Ankarastraat, Kalanderstraat en Twijnstraat. Tevens zijn ook trottoirs in Groot Driene en parkeerplaatsen nabij de Zernikestraat herstraat. In het kader van het MJOP zijn ook de volgende wegen geasfalteerd: Het laatste gedeelte van de Bentelerweg, de Haaksbergerstraat tussen de Breemarsweg en de Binnenhavenstraat. In het

56

╗ ║


project herstructurering Twentekanaal zijn onder andere de Onyxstraat, Topaasstraat en Parelstraat voorzien van nieuwe betongoten en nieuw asfalt. In Beckum zijn het Kerkveldervoetpad, de Flierveldsweg en het Esmansvoetpad opgeknapt. Op gebied van openbare verlichting zijn in de volgende projecten nieuwe masten met armaturen geplaatst: Oelerweg (West-Tangent), Boortorenweg, Johannaweg, Tuindorpstraat, Loweg en Parallelweg.



Oppervlakte in ha gemeente

Oppervlakte in ha ha

rangorde

Schoonhoven

629

1

Westervoort

706

Oegstgeest

729

gemeente

ha

rangorde

Hof van Twente

21.258

373

Dinkelland

17.570

364

2

Tubbergen

14.702

346

3

Enschede

14.099

340

Hellendoorn

13.794

338

Zuidplas

5.961

194

Twenterand

10.627

304

Neder-Betuwe

6.079

195

Haaksbergen

10.479

302

Hengelo

6.088

196

Losser

9.877

286

Roermond

6.090

197

Wierden

9.471

277

Schermer

6.127

198

Rijssen-Holten

9.412

276

Almelo

6.730

218

Hollands Kroon

35.763

401

Hengelo

6.088

196

Sudwest Fryslan

45.571

402

Borne

2.600

80

Noordoostpolder

46.009

403

Oldenzaal

2.155

58

P-211 Verkeersmaatregelen Lasten -1.693

2013

Baten 145

Saldo -1.548

2013

Verkeersmaatregelen te land (P-211) Doel

Doen

Gedaan

Door het opstellen van beleid en ontwerpen zorg dragen voor een verkeerssituatie waarin de verschillende verkeersmodaliteiten voldoende kunnen doorstromen, het parkeren van de auto’s en fietsen ruimtelijk is ingepast en voldoende is gereguleerd, en de verkeersveiligheid voldoende gewaarborgd is. ■

■

57

Aandacht blijft ook in 2013 noodzakelijk voor de bereikbaarheid van Hengelo. Om een duurzame ontwikkeling verder door te voeren is het waarborgen en waar nodig verbeteren van bereikbaarheid, een essentiële randvoorwaarde voor bijvoorbeeld economische en sociale ontwikkeling. Lokaal, maar ook regionaal en landelijk, goed bereikbaar en verbonden blijven. Zo wordt de bereikbaarheid en verkeersveiligheid aan de westkant van de stad verbeterd door de reconstructie van de Westtangent, bestaande uit de Weideweg, Oelerweg en ╗ ║

Voor het waarborgen van een goede fiets bereikbaarheid is bijvoorbeeld het F35 fietssnelwegtrace Hengelo – Borne in uitvoering genomen. De werkzaamheden aan de Westtangent zijn gestart, de voorbereidingen voor het vervangen van de Boekelosebrug zijn gestart, de voorbereidingen op het ontsluiten van het vliegveld Twente via Hengelo Noord – Oldenzaalsestraat zijn in volle gang. In 2013 is de uitvoering gestart van de reconstructie van de Westtangent – gedeelte Oelerweg. In 2014 wordt er gestart met de volgende fase van de Westtangent


■

■

■

■

Geerdinksweg. Gestreeft wordt om eind 2013 een start te maken met de aanleg van het noordelijk deel van de Laan Hart van Zuid. Aan de zuidzijde van het station (bij de oude MTS locatie) wordt een parkeergarage gerealiseerd. Intern moet er aandacht zijn voor de bereikbaarheid van de centrumring met grote projecten als Lange Wemen, stationsomgeving en Hart van Zuid. Een belangrijke rol hierin is het maken van een gemeentelijk mobiliteitsplan. Het huidige GVVP dateert uit 2003 en is op hoofdlijnen nog actueel, maar op programma en projectniveau inmiddels verouderd. Ook als regionaal toetsingskader is het inmiddels aan vervanging toe. Aan de oostkant wordt de bereikbaarheid en veiligheid verbetert met een verbeterde ontsluiting van het FBK gebied en Veldwijk Zuid, door de aanleg van een nieuwe kruising op de Kuipersdijk. Oude aansluitingen op de Kuipersdijk worden verwijderd. In de regionale bereikbaarheid heeft Hengelo een multimodale positie met een strategische ligging aan de rijkswegen A1 en A35, een belangrijke binnenhaven (één van de grootste van Nederland) en een spoorwegknooppunt. Strategische projecten ter verbetering en versterking van onze positie zijn Hart van Zuid, Innovatiedriehoek, verbreding en verdieping Twentekanaal, 2e Boekelosebrug en het Programma Hoogfrequent Spoor (PHS). Voor de fiets verder inzetten op aanpak van knelpunten en verbetering en verfijning van het fietsnetwerk. Belangrijk project hierin is de doortrekking van de F35 Enschede – Hengelo door het Watertorenpark. Ook wordt de bewaakte fietsenstalling op het stationsplein gebouwd. Punt van aandacht blijft de investering in educatieve verkeersveiligheid.

Er is hernieuwd gestart met het VO en de voorbereiding DO van de Laan Hart van Zuid en de aansluiting daarvan op de centrumring. Zorg is er voor de doorstroming en bereikbaarheid van de centrumring zelf. Over het vernieuwen van het GVVP is een interne discussie gestart: actualiseren op onderdelen, geheel vernieuwen of een visie document met kaders. De discussie staat in verband met het verloop van de status van Regio Twente. De nieuwe ontsluiting is aan voortschrijdend inzicht en ontwikkeling in het gebied onderhevig. Zo heeft FC Twente bekend gemaakt zich bij het FBK te willen vestigen en stop AKZO met het gebruik van het spoorlijntje. Dit is van invloed op de ontsluiting. Het VO wordt met de nodige herzieningen in 2014 uitgewerkt, waarna gestart wordt met de aanleg. Er is gestart met de voorbereiding tot het vervangen van de Boekelosebrug. Er is door de Provincie ook geld gereserveerd voor de vervanging. De Laan Hart van Zuid wordt voor zowel het noordelijk als het zuidelijk deel uitgewerkt in een DO en noordelijk aangepast op de Centrumring en zuidelijk op de nieuwe brug.

In 2013 is het deeltracé van de F35 tussen Hengelo (Grobbentunnel) en Borne (Europatunnel) gerealiseerd en is het F35 tracé door het Watertorenpark in voorbereiding gegaan. Er is gestart met de sloop ven de fietsflat op het stationsplein.

P-212 Openbaar vervoer Lasten -147

2013

Baten 52

Saldo -95

2013

Openbaar vervoer (P-212) Doel

Doen

Gedaan

Beperking van de groei van de automobiliteit door verhoging van het gebruik van openbaar vervoer. ■

58

Verbeteren toegankelijkheid resterende haltes waaronder zo veel mogelijk haltes van blindengeleidelijnen voorzien. In gebruik name voorstadhalte ╗ ║

In 2013 zijn ongeveer 60 haltes voorzien van geleidelijnen en zijn daarnaast nog ongeveer 25 haltes opgehoogd.


"Gezondheidspark". Versterken station Hengelo als "centraal station van Twente".

P-214 Parkeren Lasten -1.553

2013

Baten 1.957

Saldo 404

2013

Parkeren (P-214) Doel

Doen

Gedaan

Een gezonde verhouding tussen parkeer vraag en aanbod. Parkeeroverlast in de binnenstad en schilgebieden beperken. ■

■

In 2013 uitvoering geven aan maatregelen voor een betere kosten-baten verhouding, zoals door tijden, aantallen en tarieven aan te passen. Het parkeerbeleid wordt voordurend herzien t.a.v. het van toepassing zijnde regime.

De volgende maatregelen zijn uitgevoerd: - Uitbreiding tijden betaald parkeren, ook op koopzondagen; - Verhoging van het starttarief Het draagvlakonderzoek blauwe zones is uitgevoerd. Alle blauwe zones blijven bestaan en voor de ontheffingen moet betaald worden. Bewonersvergunningen centrum zijn succesvol op kenteken uitgegeven en gecontroleerd. Een belangrijke stap in de digitalisering van parkeren.

P-221 Binnenhavens en waterwegen Lasten -461

2013

Baten 370

Saldo -90

2013

Binnenhavens en waterwegen (P-221) Doel

Doen

Gedaan

Vergroten van de binnenvaart en inzetten op goedfunctionerende binnenhavens. ■

59

Momenteel vindt er op verzoek van de regio Twente een onderzoek plaats om infrastructurele knelpunten weg te werken en regionale faciliteiten voor open overslag van goederen in de Twentse havens te ontwikkelen. Bedrijfsleven en overheden hebben gezamenlijk een binnenhavenvisie opgesteld waarin uitvoeringsprojecten zijn genoemd die moeten leiden tot optimaliseren van het gebruik van het vervoer over water. Onder regie van de regio Twente en in samenwerking met Buck Consultants International wordt de mogelijkheid tot professionalisering van het havenwater verkend.

╗ ║

In het voorjaar van 2013 hebben vijf gemeenten de ambitie uitgesproken om een Gemeenschappelijk Havenbedrijf op te richten voor het verder professionaliseren van de haventaken. In samenwerking met Regio Twente, Rijkswaterstaat, Port of Twente en Koninklijke Schuttevaer heeft dit geleid tot een ontwikkelplan dat nu door de gemeenten Enschede, Hengelo, Almelo, Lochem en Hof van Twente is vastgesteld. De vijf colleges leggen het Ontwikkelingsplan nog voor aan de gemeenteraden. Het streven is dat het Gemeenschappelijk Havenbedrijf Twentekanalen op 1 januari 2015 start.




Binnenwater

Binnenwater

gemeente

ha

rangorde

Laren

0

1

Simpelveld

0

Beek

0

gemeente

ha

rangorde

Hof van Twente

283

260

Almelo

211

230

2

Twenterand

187

211

3

Enschede

174

206

Dinkelland

113

140

Mill en Sint Hubert

93

116

Hellendoorn

105

129

De Bilt

93

117

Hengelo

95

118

Hengelo

95

118

Losser

85

108

Montferland

95

119

Haaksbergen

71

92

Vught

96

120

Wierden

68

85

Tubbergen

42

49

Rotterdam

6.835

401

Oldenzaal

40

45

Schouwen-Duiveland

7.236

402

Rijssen-Holten

26

32

11.702

403

Borne

17

22

Goeree-Overflakkee

hoofdfunctie

2

exploitatie bedragen x € 1.000 LASTEN, (Excl. Mutaties Reserves)

Verkeer, vervoer & waterstaat Rekening 2012


Rekening 2013

-10.462

-11.741

-10.819

-10.479

2.902

2.827

3.084

3.420

-7.560

-8.914

-7.734

-7.059

-25 0 -25

-25 0 -25

-25 0 -25

-25 0 -25

-7.585

-8.939

-7.759

-7.084

BATEN, (Excl. Mutaties Reserves) Resultaat voor bestemming


Toevoegingen aan de reserves Onttrekkingen aan de reserves mutaties reserves hoofdfunctie 2 Verkeer, vervoer & waterstaat Resultaat na bestemming

60

╗ ║


Hoofdfunctie 3 Economische zaken Commissie(s)

Fysiek, Sociaal

Sector

Wijkzaken Veiligheid en Leefomgeving, Publieksdiensten en Sociale Zaken, Ruimte, Stedelijk Beheer

Missie Het realiseren van een flexibele en gevarieerde economische structuur die leidt tot duurzaam werk voor alle lagen van de bevolking van Hengelo (en de regio);

Speerpunten 2013 • Uitwerken van de kantorenvisie die in Netwerkstadverband is gemaakt en op stedelijk niveau moet worden omgezet in een uitvoeringsprogramma. • Herstructurering bedrijventerreinen incl. actualisatie economische profielen • Versterken van de kracht van de binnenstad als economisch gebied, onder meer door samenwerking met partners om een actieplan voor de binnenstad op te stellen. • Actualiseren horecavisie • Uitvoeren acties uitvoeringsprogramma wijkeconomie • Uitvoeren acties uitvoeringsprogramma vrijetijdseconomie • Nadere uitwerking van de Economische Motor Twente.

Hoofdfunctie

P-3 Economische Zaken Lasten -5.013

2013

Baten 2.623

Saldo -2.390

2013

Relevante beleidsnota’s ● ● ● ●

Structuurvisie Hengelo 2030 Nota Economisch beleid (2004) Actualisatie masterplan ‘Verbetering Bedrijventerrein Twentekanaal’ (2010) Convenant ‘Verbetering dienstverlening en vermindering regeldruk voor ondernemers (2009) ondertekend met het ministerie van Economische Zaken en MKB Nederland. Horecavisie (2005) Detailhandelsvisie (2012) Nota Wijkeconomie (2011) Nota Vrijetijdseconomie (2011) Herijking Bedrijventerreinenvisie (2013) Kantorenvisie (2012) Ontwikkelagenda Netwerkstad Twente (2013) Economische Motor Twente (2012)

● ● ● ● ● ● ● ●

P-310 Handel en ambacht Lasten -2.477

2013

Baten 456

Saldo -2.021

2013

Handel en ambacht (P-310) Doel

Doen

Gedaan

Het vernieuwen en versterken van de stedelijke economie. ■

61

Programmering van kantoren- en bedrijvenlocaties, waaronder het uitfaseren van de planvoorraad ╗ ║

Eind 2013 is de herijking Visie Bedrijventerreinen Netwerkstad Twente ter vaststelling aangeboden aan de raad. In de herijking is een lange en korte-


kantoren;.

temijnprognose opgenomen die vervolgens is afgezet tegen het benodigde aanbod aan bedrijventerreinen. De programmering van kantoren is verder uitgewerkt voor de prioritaire locaties Stationsomgeving/Hart van Zuid en de Westermaat.

Herontwikkelen bedrijventerreinen Twentekanaal en Westermaat Expo waaronder de Ontwikkeling van Thalesterrein tot High Tech Campus;

De herontwikkeling van de Topaasstraat e.o. is afgerond. Gestart: (her)ontwikkeling Kanaalzone en revitalisering Binnenhavenstraat, planontwikkeling High Tech Systems Park Twente (Thales) en Westermaat-Expo Business Park.

■

Plein Westermaat

Ontwikkeling Plein fase III. Bestemmingsplan doorlopen en gesprekken gevoerd met betrokkenen Plein voor versteviging economische positie (randvoorwaarden t.b.v. regionaal koopcentrum).

■

Profilering binnenhaven Twentekanaal.

Met afspraken over het gezamenlijk havenbeheer is de eerste stap gezet naar een Twents Havenbedrijf. De ligging aan water is voor veel bedrijven van toenemend belang. Profilering binnen Port of Twente (logistieke hotspot), als belangrijke binnenhaven met moderne containerterminalfaciliteit.

■

Het versterken van de voorwaarden voor bedrijvigheid. Ontwikkeling (ruimtelijke) randvoorwaarden wijkeconomie i.s.m. ROZ.

De regels voor de aan huisgebonden beroepen worden vernieuwd en ingepast in de beleidsregels afwijkingsmogelijkheden bestemmingsplan. Vaststelling van de nieuwe beleidsregels is gepland voor 2014.

■

Verbeteren dienstverlening aan ondernemers.

Om beter tegemoet te komen aan de wensen van ondernemers is de winkeltijdenverordening Hengelo 2014 opgesteld.

■

Verlaging regeldruk.

Idem, zie winkeltijdenverordening

Stimuleren ontwikkeling, samenwerking en profilering toerisme en recreatie De versterking van de binnenstad.

Is uitbesteed aan Bureau Hengelo.

■

■

■

Opstellen actieprogramma detailhandel.

Samen met partners (Stichting Centrum Management Hengelo, Koninklijke Horeca Nederland) is gestart met het opstellen van een actieprogramma.

■

Actualiseren horecavisie.

Actualisatie in uitvoering genomen. Kernbegrippen: vitaliteit, rechtvaardigheid, veiligheid.

■

Faciliteren BIZ Binnenstad.

Het derde subsidiejaar (totaal vijf) is afgerond. In 2014 wordt gestart met de evaluatie van de BIZ.

Uitvoeren acties uitvoeringsprogramma vrijetijdseconomie Toekomstbestendige binnenstad, onder meer onderzoeken van functieprofiel binnenstad en actualisatie bestemmingsplan centrum.

Lopende acties, zoals Toeristische Informatiepunten in buitengebied, zijn in uitvoering.

■

■

62

╗ ║

Voorontwerp bestemmingsplan is afgerond. Bijdrage EZ aan programma: beleid (detailhandel/horeca) en accountmanager binnenstad.


P-320 Industrie Lasten -368

2013

Baten 0

Saldo -368

2013

Industrie (P-320) Doel

Doen

Gedaan

Het bevorderen van het economisch vestigingsklimaat van Hengelo, resulterend in de vestiging van nieuwe bedrijven (acquisitie, starters), alsmede het behoud en verdere ontwikkeling van het reeds gevestigde bedrijfsleven. ■

63

Intensiveren relatiemanagement (organiseren bedrijfsbezoeken/ bijeenkomsten rondom thema's) en acquisitie (in samenwerking met netwerkstadpartners).

╗ ║

Intensiveren relatiemanagement • Circa 40 Bedrijfsbezoeken met de wethouder EZ op thema’s detailhandel-ontwikkelingen, ontwikkelingen hightech, vestigingsklimaat, maatschappelijke ontwikkeling en ambachtelijk werk. • 5 themabezoeken met het College (campusontwikkeling Thales, Plein-Westermaat, IKT, bouwsector, BIT Twentekanaal). • Tuindorpmeeting, op uitnodiging burgemeester ontmoeting met de 25 grootste werkgevers. Bijdrage in het programma met thema Vakmanschap = Meesterschap. • Trefpunt, samen met de raad, SZW, ROZ en EZ organiseren van een ondernemersavond. Bijdrage in het programma, IBR horeca. • Bezoek aan Beckum/Oele , ondernemersvereninging OVBO. • Accountmanagers bezoeken bedrijven (ca 180 op jaarbasis) en gaan naar netwerkbijeenkomsten • Aandacht voor openingen, jubilea, awards en prijzen • Intensief contact met ondernemersverenigingen / parkmanagers Westermaat, BIT, Timmersveld, Koninklijke Horeca Nederland, Centrummanagement, Het Plein, Westermaat Campus. • Accountmanagers onderhouden relatie met aanpalende doelgroepen als kennisinstellingen, participatiemij’s, brancheorganisaties, accountancy, etc (vb Oost nv, Syntens, WTC Twente, Kennispark, Innovatieplatform, Kenteq, ROC, Saxion) • Deelname beurs Business Meets Twente 2013, bezoek aan vaktechnische beurzen zoals Hannovermesse, ESEF te Utrecht. • Uitgave EZ nieuwsbrief, 4x per jaar • Website “ondernemen in Hengelo” onderhouden (o.a. met nieuws & ontwikkelingen) • Bijdrage aan werkgroep Acquisitie en Accountmanagement Netwerkstad. Bijdrage in regiobranding Twente/get connected o.a. website, nieuwsuitingen Kennispark Twente. • Met metaalbedrijven zijn gesprekken gevoerd over de aansluiting tussen onderwijs en de arbeidsmarkt en de (gewenste) opleidingskwalificaties.


•

•

•

Organiseren van Hengelo goes Techno: 25 deelnemende bedrijven zetten hun deuren open voor scholieren en studenten ism Kenteq, Metaalunie en voortgezet onderwijs. Doel is het bevorderen van beroepskeuze techniek. Opschaling naar regio-niveau is in voorbereiding. organiseren van Kennistafels, actief programma waarbij multinationals en MKB-bedrijven info uitwisselen over innovatietrajecten met doel nieuwe initiatieven ontwikkelen. Met medewerking van bedrijven nieuwe EZbrochure Hengelo Techniekstad uitgebracht.

Bedrijfshuisvesting • Faciliteren bedrijven: IKEA, niewbouw Thales, Expo Business Park, Stork Thermeq, Hoppmann, CTT, Eijssink afrekensystemen. • Verkoop/uitgifte bedrijventerreinen. ■

■

64

Ontwikkeling en uitvoering deelplannen op bedrijventerrein Twentekanaal (Kanaalzone, Thaleslocatie, Topaasstraat/Parelstraat e.o).

In voorbereiding Binnenhavenstraat e.o. Hightech campus Thales en ontsluiting Westermaat Zuidwest (o.a. t.b.v. Expo Business Park). In uitvoering Kanaalzone, afronding in 2014. Afgerond: deelplan Topaasstraat/Parelstraat. Een tweede kwaliteitsscan uitgevoerd door bureau DHV heeft uitgewezen dat de kwaliteit van (delen van) bedrijventerrein Twentekanaal sterk is verbeterd (van 0 naar 3 sterren op een schaal van 5).

Focus op kantoorontwikkeling concentratiegebieden Hart van Zuid en Westermaat.

Deze focus is vastgelegd in de kantorenvisie van de netwerkstad. • Op Westermaat-Expo Business Park is het hoofdkantoor van de ODIN-groep geopend en het nieuwe datacenter in bedrijf genomen. • Bijdrage in acquisitie Hart van Zuid/WTC businessdistrict. • Acquisitie Westermaat Campus, realisatie Q2P, Trumpf, Electromach. • Bijdrage in ontwikkeling en acquisitie Thalesomgeving, EXPO-omgeving. • Bijdrage acquisitie en begeleidingstrajecten Gezondheidspark, wonen-werken.

╗ ║


P-330 Nutsbedrijven Lasten -2.168

2013

Baten 2.168

Saldo 0

2013

Nutsbedrijven (P-330) Doel

Doen

Gedaan

Het aanleggen van een warmtenet in Hengelo en daarbuiten, gevoed vanuit duurzame energiebronnen, voor de levering van warmte en koude aan woningen en niet-woningen, bestemd voor de verwarming of koeling van ruimtes en de verwarming van tapwater. ■

■

■

■

■

65

Aanleggen van deel primair leidingnet tussen AkzoNobel en Hart van Zuid tot Siemsens.

Verdere uitrol warmtenet in Hart van Zuid, Gezondheidspark en andere gebieden.

Haalbaarheidonderzoek verduurzaming Eaton, en het verder verduurzamen van bedrijven op het bedrijventerrein ‘Westermaat’.

Decentrale duurzame energievoorzieningen, waaronder een WKK in Hart van Zuid en een pyrolyse WKK op een nog nader te bepalen locatie.

Opschaling van warmtenet tot een duurzaam energiebedrijf en verzelfstandiging tot BV

╗ ║

In 2013 is de uitkoppeling van restwarmte van AkzoNobel, primair net op lage temperatuur, en de passage onder het Twentekanaal uitgewerkt tot het niveau van Voorlopig Ontwerp. Het primair net betreft het tracé tussen AkzoNobel en kanaalzone zuid (CTT, Thales, Fleurregio) en het tracé tussen AkzoNobel en Stork City (Stork Thermeq, Siemens). Met alle partijen zijn op basis van sluitende business cases de onderhandelingen om te komen tot contracten gestart. De volgende projecten van Warmtenet Hengelo zijn in uitvoering: * in Hart van Zuid 12 grondgebonden nieuwbouw woningen (De Stelplaats) * in Hart van Zuid gestart met de aansluiting van de vrije kavels (Stelplaats) * in Hart van Zuid het verwijderen van de tijdelijke voorziening tbv RIBW (Slijperij) * in Veldwijk Zuid 26 aansluitingen aan de Jasmijnstraat. * In Veldwijk Noord aansluiten van MFA Bredeschool ’t Berflo. Er heeft een haalbaarheidstudie plaatsgevonden om binnen het subsidie programma van de SEV ‘Energiesprong’ Eaton te verduurzamen. Er is in nauwe samenwerking met Eaton een plan opgesteld voor de verduurzaming van de locatie: - toepassing LED verlichting - aansluiten warmtenet gebaseerd op houtstook - toepassen PV-panelen Voor WNH is het aansluiten van Eaton op het warmtenet een essentiële eerste stap die gerealiseerd moet worden om later ook andere bedrijven op het bedrijventerrein ‘Westermaat’ aan te kunnen sluiten op het warmtenet. Voor verduurzaming Hengelo Zuid ‘bestaande’ aansluitingen zal medio 2014 samen met de gefaseerde aanpak van de backbone een voorstel naar de raad komen. Het project voor een WKK op pyrolyse olie kan in 2014 een doorstart maken. De SDE is verkregen en de bouw van de pyrolyse fabriek gaat door. Voor het verzelfstandigen van Warmtenet Hengelo tot BV is een staatsteunmelding gedaan bij de Europese Commissie. Deze melding loopt al enige jaren. De EC heeft vragen gesteld die schriftelijk zijn beantwoord. Er is een mondelinge toelichting gegeven op 19 december 2013. De verwachting is


■

Verkenning samenwerking Twente Warmte met Enschede en de Provincie.

dat in het voorjaar 2014 kan worden overgegaan van de prenotificatie- naar de notificatiefase en dat rond de zomer een (positief) antwoord kan worden verwacht. Er hebben verschillende gesprekken plaats gevonden met gemeente Enschede, Provincie Overijssel, gemeente Hengelo en Warmtenet Hengelo om de mogelijkheden van samenwerking te onderzoeken in Twente Warmte. De warmtenetten in Enschede zijn eind december 2013 verkocht aan Dalkia en PGGM. In samenspraak met de Provincie en de gemeente Enschede wordt er gewerkt aan een visie en strategie voor warmte op de langere termijn voor Twente.



Bedrijfsvestigingen

Bedrijfsvestigingen

gemeente

aantal

Schiermonnikoog

rangorde

gemeente

aantal

Enschede

8.125

rangorde

385

99

1

Hengelo

4.703

364

Rozendaal

104

2

Almelo

3.619

339

Vlieland

142

3

Hof van Twente

2.862

305

Rijssen-Holten

2.325

271

Stichtse Vecht

4.609

362

Dinkelland

2.157

257

Roosendaal

4.702

363

Hellendoorn

2.101

247

Hengelo

4.703

364

Twenterand

2.009

236

Barneveld

4.913

365

Oldenzaal

1.924

224

Helmond

4.966

366

Tubbergen

1.832

209

Haaksbergen

1.692

194

's-Gravenhage

32.343

401

Wierden

1.557

171

Rotterdam

36.953

402

Losser

1.400

140

Amsterdam

68.363

403

Borne

1.364

133

hoofdfunctie

3


8-4-2014

Economische zaken Rekening 2012



Rekening 2013

LASTEN, (Excl. Mutaties Reserves)

-4.614

-5.454

-5.751

-5.013

BATEN, (Excl. Mutaties Reserves)

3.443

2.752

2.789

2.141

Resultaat voor bestemming

-1.171

-2.702

-2.962

-2.872


-1.432 0 -1.432

0 328 328

0 328 328

0 482 482

-2.602

-2.375

-2.634

-2.390

hoofdfunctie 3 Economische zaken Resultaat na bestemming

66

╗ ║


Hoofdfunctie 4 Onderwijs Commissie(s)

Sociaal

Sector

Samenleving

Missie De jeugd in Hengelo groeit positief op. Het opvoeden van jeugdigen doen ouders op eigen kracht in een omgeving waar zij samen met professionele opvoeders optrekken. Een situatie creëren waarbij volwassenen in staat worden gesteld zich te verbeteren in hun sociaal economische situatie (SES).

Speerpunten 2013 • Bewaken afspraken met Primato en de OSG en uitvoeren van het convenant met Primato; • Starten met de uitvoeringsfase van de MFA/Brede School in de Berflo Es; • Starten met de uitvoeringsfase van de nieuwbouw van het VMBO, een gezamenlijk initiatief van de Carmel en OSG; • Uitvoering geven aan het stedelijke Jeugdprogramma; • Herontwerp uitvoering Brede School 0-12 en bredere inzet jeugdprogrammering 12+; • Inzet van combinatiefunctionarissen op samenhang sport, cultuur en onderwijs (zie ook hoofdfunctie 5).

Hoofdfunctie

P-4 Onderwijs Lasten -20.435

2013

Baten 9.469

Saldo -10.966

Relevante beleidsnota’s ● ● ● ● ● ●

67

Verordening onderwijshuisvesting, Integraal huisvestingplan primair onderwijs Jeugdprogramma Zelf Doen! Positief opgroeien en opvoeden in Hengelo 2011- 2014 Visie op de Brede School in Hengelo (2010) Jeugdmonitor Notitie Vervolg Voor- en Vroegschoolse Educatie in Hengelo

╗ ║


2013

P-420 Openbare Basisonderwijs Lasten -415

2013

Baten 259

Saldo -156

2013

Openbaar basisonderwijs, exclusief onderwijshuisvesting (P-420) Doel

Doen

Gedaan

Uitvoering geven aan de wettelijke taak, zoals omschreven in de Wet op het Primair Onderwijs en Wet op het Voortgezet Onderwijs. Aanbieden van begroting en jaarrekening aan de Raad. De jaarrekening en begroting van Primato en OSG zijn aangeboden aan de raad. De OSG heeft een nieuwe Raad van Toezicht en er zijn nieuwe statuten en een convenant vastgesteld door de Raad Uitvoering geven aan het convenant zoals dat is afgesproken met Primato. ■

■

Het jaarlijks aanbieden van jaarrekening en begroting aan de Raad van de OSG en Primato.

Bewaken afspraken met Primato en uitvoeren convenant.

De gemaakte afspraken zijn bewaakt en in de zomer aangescherpt.

P-421 Huisvesting Onderwijs Lasten -15.617

2013

Baten 7.849

Saldo -7.767

2013

Onderwijshuisvesting (P-421) Doel

Doen

Gedaan

Voorzien in adequate huisvesting voor alle onderwijsinstellingen voor primair, speciaal en voortgezet onderwijs. ■

■

■

68

In 2013 zal gestart worden met de bouw van de MFA/Brede School in de Berflo Es. De samenwerking tussen diverse onderwijspartners (Primato, MarCant en dr. Schaepmanstichting) verder vorm worden gegeven. Een belangrijk onderdeel van dit traject is een heroriëntatie op het aantal (noodzakelijke) onderwijslocaties, van de individuele schoolbesturen als de schoolbesturen gezamenlijk. In 2013 zal verder uitvoering worden gegeven aan het besluit om een gezamenlijk VMBO te realiseren, waaronder het opstellen van het bestemmingsplan voor de nieuwbouwlocatie. Daarnaast wordt uitvoering gegeven aan de overige huisvestingambities van de Stichting OSG, te weten de verhuizing van het Bataafs Lyceum naar de Bataafse Kamp en de uitbreiding van het Sensueler. ╗ ║

In 2013 is de bouw van de MFA brede school in de Berflo Es gestart. De samenwerking tussen Stichting Primato en Stichting Marcant krijgt vorm in de MFA brede school. Ook is er vanuit Stichting Primato een heroriëntatie geweest op het aantal noodzakelijke onderwijslocaties, met als resultaat dat in 2013 basisschool de Meent is opgeheven.

In 2013 is het bestemmingsplan gemaakt. Op dit moment loopt er een beroepsprocedure tegen het bestemmingsplan. De Stichting OSG heeft besloten de voorgenomen verhuizing naar de Bataafse Kamp niet uit te voeren. Het Bataafs Lyceum blijft op de huidige locatie aan de Sloetsweg gehuisvest. Het Genseler heeft de uitbreiding inmiddels gerealiseerd.


Bijzonder speciaal onderwijs exclusief onderwijshuisvesting (P-432)

P-432 Bijzonder Speciaal Onderwijs Lasten -16

2013

Baten 0

Saldo -16

2013

Geen begrotingsdoelen gesteld

P-480 Lasten -4.321

Gemeenschappelijke Baten & Lasten van het Onderwijs

2013

Baten 1.360

Saldo -2.961

2013

Gemeenschappelijke baten en lasten onderwijs (P-480) Doel

Doen

Gedaan

Een bijdrage leveren aan verandering/verbetering van voorschoolse voorzieningen het basisonderwijs/voortgezet onderwijs in al haar aspecten, zowel gericht op leerkrachten als kinderen/leerlingen. ■

■

69

Schoolbegeleiding wordt ingezet conform de programmalijnen van de Brede School. Daarnaast zal de jeugdmonitor bepalend zijn voor de specifieke inzet op de gebieden van taal en rekenen in het kader van opbrengst gericht werken.

De data uit het onderwijs en van Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) is verzameld en tendensen worden in januari 2014 vertaald naar de specifieke inzet die gemeente en partners zelf doen op taal/rekenen en de inzet van de schoolbegeleiding. De werkwijze Brede School Coördinatie zoals deze de laatste jaren uitgevoerd werd door Scalawelzijn is medio 2013 beëindigd. In overleg met de betrokken kernpartners, primair onderwijs, peuterspeelzaalwerk en kinderopvang, is besloten tot een intensiever vervolg over te gaan richting Integrale Kind Centra (IKC). Hiervoor is de nota IKC verschenen en vastgesteld (december 2013), de opdracht IKC ontwikkeling bij het onderwijs als trekker van de drie partijen gelegd en een opdracht versterkt aan een onafhankelijk IKC adviseur als procesbegeleider. Speerpunten in het IKC zijn: opbrengstgericht werken, zorg, brede ontwikkeling en partnerschap met ouders. De focus ligt in eerste instantie op de leeftijdsgroep 2-6 jaar. Alles basisscholen, alle peuterspeelzaallocaties en zoveel mogelijk kinderopvang instellingen worden betrokken.

Er zal worden gewerkt aan verdere professionalisering van de voorschoolse voorzieningen, ten aanzien van opbrengstgericht werken en kwaliteitszorg VVE.

Leidsters stemmen activiteiten af op ontwikkeling individuele kind. De Piramidelocaties werken opbrengstgericht en met kindvolgsysteem Cito. Cito toetsen worden afgenomen en resultaten worden vastgelegd in een systeem. Alle pedagogisch medewerkers zijn getoetst op taalniveau 3F. Er is tijdelijk een kwaliteitsmanager aangesteld.

╗ ║


Tot slot zal in 2013 ingezet worden Het Cito kindvolgsysteem is aangeschaft. Per januari op een brede inzet van het 2014 worden de kinderen in de brede ontwikkeling kindvolgsysteem door voorschoolse gevolgd d.m.v. dit systeem. instellingen. De bekostiging van het leerlingenvervoer. ■

De minister van onderwijs wil het De stelselwijziging Passend Onderwijs gaat in per 1 leerlingenvervoer voor het voortaugustus 2014. In 2014 zal de Verordening gezet speciaal onderwijs per 1 leerlingenvervoer worden aangepast op de augustus 2012 gelijkstellen aan het gelijkstelling voortgezet speciaal onderwijs en regulier voortgezet onderwijs. Dat regulier voortgezet onderwijs. wil zeggen dat gemeenten het vervoer alleen hoeven te bekostigen als leerlingen door hun beperking niet zelfstandig kunnen reizen met het openbaar vervoer. De maatregel is een onderdeel van de stelselwijziging Passend Onderwijs. ■ In 2013 wordt onderzocht of de De Verordening is in 2013 aangepast. De kilometergrenzen zoals die kilometergrenzen voor het speciaal onderwijs en speciaal basisonderwijs zijn verhoogd naar vier opgenomen zijn in de huidige Verordening Leerlingenvervoer kilometer. Het schooljaar 2013-2014 geldt als een gewijzigd kunnen worden. Er wordt overgangsjaar, hierdoor kunnen de ouders die al gekeken naar de landelijke leerlingen in het vervoer hebben zich een schooljaar Verordening en de regionale voorbereiden op de wijzigingen invulling. Dit in relatie met de toenemende kosten voor het leerlingenvervoer. Schoolbesturen zijn de eerst verantwoordelijken voor het bieden van kwalitatief goed onderwijs aan leerlingen. De gemeente heeft een aantal faciliterende taken ten aanzien van onderwijs: de agenda die we samen voeren met onderwijs (PO, VO, ROC en SO) en aanverwante partners ons stedelijke Brede school programma De doelstellingen , die in het jeugdprogramma 'Zelf Doen!, positief opvoeden en opgroeien' onderscheiden worden uiterlijk 2014 gerealiseerd hebben. ■

■

70

De wetswijziging passend onderwijs is met 1 jaar doorgeschoven. De ingangsdatum is nu bepaald op 1 augustus 2014. Vooruitlopend hierop zal in 2013 het op Overeenstemming Gericht Overleg Onderwijs aangepast moeten worden. Het onderwijs moet alle leerlingen passende onderwijszorgarrangementen kunnen bieden. De rol van het regulier onderwijs hierin zal groter moeten worden. Vanuit de overheid wordt de komende jaren ingestoken op een gelijke verdeling van onderwijszorgmiddelen over de regio’s in het land. Voor Twente betekent dit een inkrimping van het huidige budget. Daarnaast heeft het onderwijs te maken met een afname van haar eigen budgetten. Ook is er sprake van dalende leerlingaantallen, wat nieuwe vraagstukken over financiering en huisvesting op tafel legt. Voor behoud van de kwaliteit van het onderwijs is het raadzaam ╗ ║

In het najaar 2013 is de procedure voor het voeren van het OOGO over het ondersteuningsplan passend onderwijs zowel voor PO als VO gestart. Wethouders onderwijs en jeugd zijn hier bij betrokken. In januari 2014 wordt dit getekend in het OOGO voor zowel het ondersteuningsplan van het primair onderwijs als het ondersteuningsplan van het voortgezet onderwijs. De ondersteuningsplannen zijn op hoofdlijnen en gelden voor 8 (PO) of 7 (VO) gemeenten. Afgesproken is dat de uitwerking verder lokaal/subregionaal opgepakt wordt. Voor het PO is dit in 2013 gedaan doordat het project Passend Onderwijs Transitie Jeugdzorg gestart is voor Hengelo, Borne, Hof van Twente en Haaksbergen en het primair onderwijs in deze gemeenten (onder de naam Plein Midden Twente). De provincie heeft aan dit project voor de vervlechting van de zorg in en om de school middelen toegekend voor 2013/2014 en 2014/2015. Speerpunten zijn: doortrekken zorglijn voor 4 jaar met de voorschoolse partners, optimaliseren huidige zorgstructuur en werkwijze ontwikkelen voor de inzet van jeugdzorg in het regulier onderwijs. De uitwerking met het VO kan verder vorm krijgen. Afgesproken is lokaal dat de uitgevoerde evaluatie van de ZAT’s VO (rapportage 1e kwartaal 2014) hier


in de faciliterende zin en vanuit het maatschappelijk belang van het onderwijs als gemeente het onderwijs te blijven ondersteunen. ■

De komende jaren kunnen we het aantal combinatiefunctionarissen uitbreiden. Van 12,0 fte tot in ieder geval 14,4 fte en mogelijk zelfs 16,8 fte in 2016. In 2012 wordt vanuit onderwijs, cultuur en sport samen met het veld uitgewerkt hoe de uitbreiding wordt weggezet. Het werkgeverschap en de cofinanciering (60%) van de combinatiefunctionarissen komt bij derden te liggen. De overige 40% financiering komt vanuit de Brede Impuls Combinatiefuncties van het Ministerie van VWS.

de basis voor is. Voor leerlingenvervoer, onderwijshuisvesting en leerplicht verwachten we vanuit het huidige zicht op de inrichting van passend onderwijs geen grote gevolgen. Eind 2013 waren er 12,9 fte combinatiefunctie ingevuld. Tot 2016 kan de resterende ruimte (tot 16,8 fte) nog worden ingevuld. Daarover zijn of worden al afspraken gemaakt.

P-482 Volwasseneneducatie Lasten -66

2013

Baten 0

Saldo -66

2013

Volwasseneneducatie (P-482) Doel

Doen

Gedaan

Volwasseneneducatie richt zich op de bevordering van de persoonlijke ontplooiing van het maatschappelijk functioneren van volwassenen door de ontwikkeling van kennis, inzicht, vaardigheden en houdingen op een manier die aansluit bij hun behoeften, mogelijkheden en ervaringen en bij maatschappelijke behoeften. ■

71

Volwasseneneducatie richt zich op burgers in een maatschappelijke achterstandspositie. Voor wat betreft het cursusaanbod van het ROC geldt dat veel deelnemers een achtergrond in het voortgezet speciaal onderwijs hebben. Het reguliere cursus- en onderwijsaanbod is voor deze doelgroep niet of minder goed toegankelijk. Het niveau of het tempo liggen te hoog of de deelnemers hebben behoefte aan een veilige, meer beschermde leeromgeving dan in het reguliere cursusaanbod geboden kan worden.

╗ ║

In 2013 zijn de volgende cursussen voor de doelgroep ingekocht: Nederlands, NT 2, Informatica, Engels en muzikale vaardigheden. Binnen elke groep is plaats voor 8 cursisten. De deelnemers zijn cursisten met een licht verstandelijke beperking. Bij Volwasseneneducatie wordt meer dan voorheen de verbinding gelegd met het verwerven van kennis en vaardigheden die van belang zijn om zich maatschappelijk en binnen het (eventuele) werk te handhaven. Bij de cursus muzikale vaardigheden ligt het accent in hoofdzaak op vrijetijdsbesteding. Er wordt onderzocht of deze cursus volgend jaar overgedragen kan worden naar een andere partner. Hier bij wordt gedacht aan de Muziekschool.




Inwoners jonger dan 20

Inwoners jonger dan 20

gemeente

aantal

%

rangorde

gemeente

aantal

%

rangorde

Vaals

1.669

17,1

1

Enschede Losser

35.419

22,3

119

5.145

22,8

Kerkrade

8.158

17,3

2

153

Hof van Twente

8.086

23,0

Valkenburg aan de Geul

2.964

17,6

3

164

Haaksbergen

5.720

23,5

204

19.044

23,5

205

7.691

23,9

236

Hengelo Bladel Haaksbergen Hengelo

4.607

23,5

203

Oldenzaal

23,5

204

Hellendoorn

19.044 23,5

5.720

205

Almelo

8.590

24,0

242

17.541

24,1

249

Bergeijk

4.277

23,5

206

Borne

5.313

24,4

276

Loppersum

2.427

23,6

207

Wierden

5.947

25,0

316

Dinkelland

6.644

25,5

333

Zeewolde

6.418

30,2

401

Twenterand

8.959

26,4

366

Staphorst

5.220

32,1

402

Tubbergen

5.719

27,0

376

Urk

7.545

39,2

403

Rijssen-Holten

10.676

28,4

392

hoofdfunctie

4



8-4-2014

Onderwijs Rekening 2012



Rekening 2013

-14.705

-11.710

-12.918

-13.189

2.943

1.389

1.782

1.996

-11.762

-10.321

-11.136

-11.193

-7.390 7.658 268

-7.374 6.753 -621

-7.232 7.485 253

-7.246 7.473 227

-11.494

-10.942

-10.883

-10.966

hoofdfunctie 4 Onderwijs Resultaat na bestemming

72

╗ ║


Hoofdfunctie 5 Cultuur en recreatie Commissie(s)

Sociaal, Fysiek

Sector

Samenleving, Ruimte, Stedelijk Beheer, Publieksdiensten en Sociale Zaken, Wijkzaken Veiligheid en Leefomgeving

Missie Hengelo streeft naar een sociaal-maatschappelijke structuur die voldoende waarborgen kent voor een volwaardige deelname van alle burgers aan de Hengelose samenleving. Het in stand houden en waar mogelijk verbeteren van de kwaliteit van de openbare ruimte.

Speerpunten 2013 • De subsidierelaties met de culturele instellingen opnieuw invullen als gevolg van de bezuinigingstaakstelling. Dit betekent dat de te leveren prestaties moeten worden bijgesteld; • Ontmanteling AkkuH ten gevolg van de bezuinigingstaakstelling; • Opzetten programmering Collectie Hengelo; • Actualisatie cultuurnota; • Inzet van combinatiefunctionarissen op samenhang sport, cultuur en onderwijs (zie ook hoofdfunctie 4); • Extra aandacht gaat uit naar het stimuleren van sporten en bewegen onder de jeugd; • Invulling Sports Centre Hengelo; • Handhaven kwaliteit bomen in de openbare ruimte • Opstellen van een Meerjaren Onderhoudsplan 2013 -2016 • Uitvoeren Groenplan volgens programmering

Hoofdfunctie

P-5 Cultuur en Recreatie Lasten -25.242

2013

Baten 4.201

Saldo -21.041

Relevante beleidsnota’s • • • • • • • • • •

Kunst- en cultuurvisie 2007-2010: Vrij spel voor de verbeelding Visie op de Brede School in Hengelo (2010) Sociale Visie 2020 Nota Vrijetijdseconomie Hengelo 2011 - 2021 Erfgoednotitie Kwartiermaken voor de Collectie Hengelo Plan van aanpak Eigen Kracht Hengelo (nog te ontwikkelen in sept. en okt. 2011) Nota ruimte voor beweging en sport 2004-2010 Notitie Stedelijk Niveau IBOR Uitvoeringsregeling Sport en Bewegen 2010 – 2014 Nota lokaal gezondheidsbeleid 2009-2012 'Gezond leven in Hengelo'

•

(zie voor de beleidsnota’s duurzaamheid ook hoofdfunctie 7)

73

╗ ║


2013

P-510 Openbare bibliotheek Lasten -2.539

2013

Baten 52

Saldo -2.487

2013

Openbaar bibliotheekwerk (P-510) Doel

Doen

Gedaan

Voor de Bibliotheek gelden de volgende specifieke doelen: • het samenstellen van en zorg dragen voor een kwalitatief goede, actuele en brede mediacollectie ten behoeve van de uitleen • het bereikbaar en toegankelijk maken van de mediacollectie voor de Hengelose bevolking • het - zowel fysiek als digitaal - beschikbaar stellen van informatie op het gebied van cultuur, welzijn, educatie en recreatie • het scheppen van mogelijkheden voor en het stimuleren van de Hengelose bevolking om kennis te nemen van en deel te nemen aan cultuur, met het accent op literatuur en leesbevordering ■

■

De subsidierelatie met de bibliotheek, die onderdeel uitmaakt van de Uitvoeringsregeling culturele voorzieningen, moet opnieuw worden ingevuld als gevolg van de bezuinigingen. Nieuwe prestatie-afspraken zullen moeten worden gemaakt.

In het kader van de subsidievoorwaarden zal de instelling de gemeente gedurende 2013 op de hoogte houden in welke mate de geformuleerde doelstellingen zijn gerealiseerd.

De subsidierelatie met de bibliotheek is nog niet opnieuw ingevuld. In het voorjaar is besloten om nog eens € 300.000 te bezuinigen op de subsidies aan de culturele kernvoorzieningen. De instellingen, waaronder de bibliotheek, hebben in juli het plan ‘Naar een toekomstbestendige culturele infrastructuur’ ingediend. Daarin is ook een voorstel gedaan voor de invulling van de bezuiniging. Het college heeft dit voorstel niet overgenomen. In november is besloten om het volledige bedrag te bezuinigen op de subsidie aan de muziekschool. Daarnaast is besloten om de (in 2012 voorgenomen) bezuiniging op de subsidies aan de bibliotheek en de muziekschool te realiseren met ingang van 2014. Voor de bibliotheek is dit een bedrag van € 50.000 De eerder opgelegde bezuinigingen op de bibliotheek zijn niet ten koste gegaan van de dienstverlening. De openingstijden van het filiaal in het Kulturhus Hasselo zijn aanzienlijk verruimd door uitbreiding van de zelfservicemogelijkheden. Bibliotheek Hengelo en Bibliotheek Hof van Twente voeren met ingang van mei een gezamenlijk management. Er is een nieuwe directeur benoemd en een managementteam gevormd dat beide bibliotheken aanstuurt.

P-511 Vormings-en Ontwikkelingswerk Lasten -2.294

2013

Baten 154

Saldo -2.140

2013

Vormings- en ontwikkelingswerk (P-511) Doel

Doen

Gedaan

Voor de Muziekschool gelden de volgende specifieke doelen: • programmering en marketing van cursusaanbod op het gebied van algemene muzikale vorming • het bevorderen van samenspel door de vorming van leerlingenensembles • het aanbieden van cursussen tegen gereduceerd tarief in het kader van de HaFaregeling • het ondersteunen van Hengelose amateurkunstinitiatieven op het gebied van vocale

74

╗ ║


en instrumentale muziek • het scheppen van mogelijkheden voor en het stimuleren van de Hengelose bevolking om kennis te nemen van en deel te nemen aan cultuur, met het accent op klassieke en lichte muziek ■

De subsidierelatie met de muziekschool, die onderdeel uitmaakt van de Uitvoeringsregeling culturele voorzieningen, moet opnieuw worden ingevuld als gevolg van de bezuinigingen. Nieuwe prestatieafspraken zullen moeten worden gemaakt.

In juli heeft de gemeenteraad besloten om € 300.000 te bezuinigen op het culturele veld. In oktober is besloten om deze bezuiniging in zijn geheel aan de Muziekschool op te leggen. Dit komt bovenop de voorgaande twee bezuinigingen. Het bestuur heeft daarop haar functie neergelegd. De directeur heeft zich in september ziek gemeld. Een interim bestuur en -directeur zijn sindsdien bezig om de ontstane (personele) problemen in kaart te brengen en om een plan voor de toekomst op te stellen.

In het kader van de In verband met de veranderopgave voor de subsidievoorwaarden zal de Muziekschool zijn de voorwaarden voor de subsidie instelling de gemeente gedurende in 2013 niet aangepast. In het proces om tot een 2013 op de hoogte houden in nieuw toekomstplan te komen, zullen ook de welke mate de geformuleerde subsidievoorwaarden opnieuw worden ingevuld, met doelstellingen zijn gerealiseerd. nieuwe prestatieafspraken. Voor CREA gelden de volgende specifieke doelen: • programmering en marketing van cursusaanbod op het gebied van algemene kunstzinnige vorming, waaronder beeldende kunst en vormgeving, dans en toneel • het onderhouden van contacten met Hengelose amateurkunstinitiatieven op het gebied van beeldende kunst, dans en toneel • het scheppen van mogelijkheden voor en het stimuleren van de Hengelose bevolking om kennis te nemen van en deel te nemen aan cultuur, met het accent beeldende kunst en vormgeving, dans en toneel • een kunsteducatieprogramma dat zich richt op ‘leren doen’ ■

■

■

■

75

De subsidierelatie met CREA, die onderdeel uitmaakt van de Uitvoeringsregeling culturele voorzieningen, moet opnieuw worden ingevuld als gevolg van de bezuinigingen. Nieuwe prestatieafspraken zullen moeten worden gemaakt.

CREA is gesubsidieerd conform de uitvoeringsregeling Culturele Voorzieningen. In het voorjaar hebben de culturele instellingen een Toekomstplan gepresenteerd waarin een voorstel voor samenwerking wordt gedaan, waarbij de bezuiniging wordt verdeeld over de instellingen. Voorwaarde was hierbij dat er wel eenmalige investeringen gedaan moesten worden. Dit plan is meegenomen in het traject van de cultuurnota. Het college heeft dit plan uiteindelijk niet overgenomen. In het verlengde van dit plan is CREA met het HEIM in gesprek gekomen over het bundelen van taken op het gebied van cultuur- en techniekeducatie. Deze samenwerking heeft uiteindelijk tot resultaat gekregen dat er een gedeeld management is ingesteld per 1 januari 2014. De directeur van CREA is dat nu ook voor het HEIM.

In het kader van de subsidievoorwaarden zal de instelling de gemeente gedurende 2013 op de hoogte houden in welke mate de geformuleerde doelstellingen zijn gerealiseerd. In het kader van de uitwerking Taskforce Culturele Instellingen heeft CREA de opdracht gekregen om vorm te geven aan de functie cultuureducatie op het gebied van Beeldende Kunst en Vormgeving.

Er heeft veelvuldig overleg plaatsgevonden ambtelijk en bestuurlijk

╗ ║

In 2013 heeft CREA aanvullende taken toegekend gekregen voor cultuureducatie op het gebied van Beeldende Kunst en Vormgeving. Per 2014 maken deze structureel onderdeel uit van de taken van CREA.


Deze valt weg bij AkkuH door de sluiting van deze instelling. Hier zal in 2013 mee worden begonnen. Laagdrempelige kennismaking met culturele activiteiten verhoogt de kans dat kinderen op latere leeftijd ook deel blijven nemen aan cultuur Zo mogelijk uitbreiden van het aantal combinatiefuncties op het gebied van Cultuur en verstevigen van het cultuuraanbod binnen het Jeugdplein Hengelo.

De combinatiefuncties op het gebied van cultuur zijn voortgezet in 2013. Met SG Twickel zijn gesprekken gevoerd over de voortzetting en invulling van de combifunctie. De site Jeugdplein Hengelo (JPH) is uitgebreid met een module voor het programma Kunst op School en er wordt gewerkt aan een module voor de cultuur-educatieve wijkprojecten. Deze wordt medio maart 2014 opgeleverd. In 2013 is JPH uitgebreid met Facebook en Twitter, waarmee de vindbaarheid van de site aantoonbaar is vergroot en de deelname aan de activiteiten is verbeterd. CREA voert de eindredactie op de activiteiten en social media.

Eind 2013 waren er 12,9 fte combinatiefunctie De komende jaren kunnen we het aantal combinatiefunctionarissen ingevuld. Tot 2016 kan de resterende ruimte (tot uitbreiden. Van 12,0 fte tot in ieder 16,8 fte) nog worden ingevuld. Daarover zijn of geval 14,4 fte en mogelijk zelfs worden al afspraken gemaakt. 16,8 fte in 2016. In 2013 wordt vanuit onderwijs, cultuur en sport samen met het veld uitgewerkt hoe de uitbreiding wordt weggezet. Het werkgeverschap en de cofinanciering (60%) van de combinatiefunctionarissen komt bij derden te liggen. De overige 40% financiering komt vanuit de Brede Impuls Combinatiefuncties van het Ministerie van VWS. Waarborgen dat iedere burger gelijke kansen krijgt zodat iedereen zijn of haar eigen emancipatie optimaal kan realiseren. ■

Voortzetting van de uitvoeringsregeling op het terrein van minderhedenbeleid (ten behoeve van allochtonenorganisaties). Naar aanleiding van een discussie over de kerntaak van ROZA, centrum voor wereldvrouwen, de ambitie, doelstelling en resultaten opnieuw bepalen. Daarbij aandacht voor de intentieverklaring die we in 2011 met het ministerie van OCW hebben ondertekend om in de periode 2012 - 2014 minimaal 450 laagopgeleide Hengelose vrouwen zonder uitkering en werk (nuggers) te laten deelnemen aan het programma Eigen Kracht.

De regeling is uitgevoerd. De subsidie is betaalbaar gesteld. De subsidie is door verschillende allochtonenorganisaties gebruikt om allerlei activiteiten gericht op met name integratie en emancipatie te organiseren. In 2013 is de subsidie aan RoZA beëindigd. De uitvoering van het project Eigen Kracht heeft de gemeente daarom in eigen hand genomen. Om de doelstelling van Eigen Kracht 2013 te realiseren is landelijk de samenwerking met de stichting Women Inc. Aangegaan. Zij zijn verantwoordelijk voor het project ‘Tafel van Eén’ binnen de diverse gemeenten. Daarnaast heeft de gemeente Hengelo een randprogrammering opgezet om de doelgroep ook na de Tafel van Eén te kunnen begeleiden en faciliteren. Voor 2013 is de doelstelling wat betreft het werven van minimaal 150 laagopgeleide vrouwen zonder uitkering en werk niet gerealiseerd. Het aantal is wel gehaald; een klein deel van de deelnemende vrouwen aan de Tafel van Eén behoort echter tot de doelgroep (laagopgeleid, geen werk, geen uitkering). Het is in 2013 wel gelukt om 30

76

╗ ║


kwetsbare vrouwen toe te leiden naar (vrijwilligers)werk of naar een opleiding.

77

╗ ║


P-530 Sport Lasten -5.199

2013

Baten 2.343

Saldo -2.856

2013

Sport (P-530) Doel

Doen

Gedaan

Het realiseren van een kwalitatief goed sportbeleid. Gezondheid en vrije tijd worden steeds belangrijker. Een goede sportinfrastructuur is essentieel om burgers aan te zetten tot een gezonde leefstijl. Om dit te bereiken ondersteunen we verenigingen en bieden we voldoende laagdrempelige voorzieningen en activiteiten. Extra aandacht gaat uit naar het stimuleren van sporten en bewegen onder de jeugd. ■

■

■

■

De komende jaren kunnen we het aantal combinatiefunctionarissen uitbreiden. Van 12,0 fte tot in ieder geval 14,4 fte en mogelijk zelfs 16,8 fte in 2016. In 2012 wordt vanuit onderwijs, cultuur en sport samen met het veld uitgewerkt hoe de uitbreiding wordt weggezet. Het werkgeverschap en de cofinanciering (60%) van de combinatiefunctionarissen komt bij derden te liggen. De overige 40% financiering komt vanuit de Brede Impuls Combinatiefuncties van het Ministerie van VWS. Het organiseren van themabijeenkomsten voor sportverenigingen in het kader van verenigingsondersteuning. Het inzetten van het FBK-stadion in het kader van de breedtesport.

Het realiseren van besparingen en/of extra inkomsten op de FBKgames/ het FBK stadion.

Eind 2013 waren er 12,9 fte combinatiefunctie ingevuld. Tot 2016 kan de resterende ruimte (tot 16,8 fte) nog worden ingevuld. Daarover zijn of worden al afspraken gemaakt. Het tweede jaar “Hengelo Sport” bij de afdeling Twentebad was wederom bijzonder succesvol geweest. Het uitgebreide team heeft veel bereikt als het gaat om deelname vanuit het basisonderwijs (100% dekking), het betrekking van verenigingen bij de uitvoer en samenwerken met diverse maatschappelijke partijen. Het financiële voordeel van het meer flexibel in kunnen zetten van medewerkers in de afdeling Twentebad & Hengelo Sport bleef groot. Op 31 oktober 2013 hebben we een (druk bezochte) themabijeenkomst voor sportverenigingen georganiseerd in de burgerzaal. Verder hebben we een paar keer een mailing gedaan richting alle sportverenigingen. Er zijn diverse breedtesportactiviteiten georganiseerd in het FBK-stadion zoals de nationale sportweek (atletiek voor alle groepen 6 van het PO), diverse wedstrijden en activiteiten door MPM, de aftrap van het project Hengelo Vitaal. In 2013 zijn een aantal initiatieven ontplooit om het stadion breder in te zetten. De Stichting FBK games en Sportmarketingbureau Golazo gaan dit verder uitwerken. Op 5 november heeft de gemeenteraad besloten om het FBK-stadion te behouden als een exclusief atletiekstadion. De te realiseren besparingen en/of extra inkomsten worden vanaf 2014 (grotendeels) gerealiseerd. Het is de bedoeling dat het stadion overgaat naar een stichting. Hiermee wordt € 235.000,- bezuinigd. De overige € 46.000,- moet elders gevonden worden.

Daaraan is invulling gegeven. Er zijn een aantal gesprekken geweest met scholen; er is een presentatie geweest van een beweegmethode. In 2014 gaan we dit nader uitwerken. Er is een begin gemaakt met het opstellen van lesplannen/activiteiten die gedeeld kunnen worden met docenten. Nieuwe input komt ook van Hengelose sportverenigingen waar trainingssessies van gekopieerd mogen worden. Kwalitatief en kwantitatief hoogwaardige (multifunctionele) sportaccommodaties ■

78

Hengelo Sport (ondergebracht bij het Twentebad) zal in 2013 meer aandacht besteden aan het ondersteunen van de docenten bij het geven van gymlessen.

╗ ║


■

■

Het onderhouden van vijf sporthallen

Het beheren, onderhouden en exploiteren van het Twentebad voor nu en in de toekomst. Innovatief, duurzaam en klantgericht.

De sportvloer van sporthal Slangenbeek is gerenoveerd. Sporthal Weusthag is aan de buitenkant geschilderd en er zijn wat noodzakelijke reparatiewerkzaamheden verricht. Aan de sporthal in Beckum vindt uitbreiding plaats in de vorm van extra kleedkamers voor TVO. 2013 heeft het topjaar 2012 zowel qua bezoek als qua inkomsten overtroffen. De stijging bedroeg afgerond 7%. Omdat er slechts een marginale tariefsaanpassing was ten opzichte van 2012 zijn de gestegen inkomsten voor 95% het gevolg van meer klanten. De stijging kwam vooral uit individueel sportbezoek en de zwemlessen. Aangezien het aantal kinderen in de doelgroep kleiner wordt door een lager geboortecijfer, betekent dit dat de strategie van marktpenetratie (groei ten koste van concurrentie) succesvol is. Het aantal verkochte gezins- en all-in abonnementen lag ook hoger. De verhuur is nu stabiel, maar nog steeds lager dan enkele jaren geleden. Veel duik/zwemverenigingen hebben het zwaar. Een aantal onderhoudsprojecten zijn in 2013 nagenoeg afgerond. Dit betreft de grote renovatie van het 50 meter familiebad en het grootste deel van de buiten waterleidingen t.b.v de baden. De verlichting boven het instructiebad is duurzaam vervangen (het eerste bassin in Twente met volledig LED) en het voorplein is hersteld. Deze werkzaamheden zijn zo uitgevoerd dat de bezoekers hier nagenoeg niets van gemerkt hebben. De jaarlijkse klanttevredenheidenquête had een hogere score dan die van 2012. Gemiddeld een 7,5 overall. De nieuwe speelvoorziening, Jungle Beach, wordt bijzonder gewaardeerd. De kosten voor onderhoud en energie zijn wel weer gestegen. Vooral die van energie. Niet door hoger verbruik maar bijna volledig door hogere tarieven. Het kort op het energiebudget was ruim €80.000,Overige knelpunten van de 41 jaar oude accommodatie worden steeds merkbaarder. Kortdurend ziekteverzuim was, zeker in het licht van de gestegen werkdruk en enkele heftige langdurig zieken en een overlijden, opmerkelijk laag.

P-531 Groene Sportvelden & terreinen Lasten -2.965

2013

Baten 474

Saldo -2.491

2013

Groene sportvelden en terreinen (P-531) Doel

Doen

Gedaan

Extra laagdrempelige mogelijkheden om sporten en bewegen te stimuleren. ■

79

Plaatsen 4 interactieve voetbalmuren verspreid over Hengelo. Drie zijn er inmiddels ╗ ║

De vierde sutu is 22 april 2013 geplaatst aan de Boerhavelaan in de wijk Woolde. Bij de feestelijke opening waren zo’n 200 kinderen en volwassenen


geplaatst (sportpark FBK, aanwezig. Hengelose Es en sportpark De Noork). De vierde wordt geplaatst in stadsdeel Zuid. De Berflo Es een sportieve wijk waar bewoners bewegen, recreëren en waar aandacht is voor een gezonde leefstijl. Nadere invulling geven aan de 2e fase betreffende de (her)inrichting van Sports Centre Hengelo met o.m. bouw van het Sportleercentrum, herhuisvesting van Sportservice en verbetering van de exploitatie van het FBKstadion. Kwalitatief en kwantitatief hoogwaardige ■

■

Behoud van topsportaccommodaties, o.a. FBK stadion en trainingsaccommodatie FC Twente. Mede in samenhang met herontwikkelingsplannen sportpark Veldwijk en omgeving.

■

Onderhouden alle velden (kunstgras en natuurgras) van FC Twente op het trainingscomplex in Hengelo. Het onderhouden en beheren van negen sportparken. Hierbinnen worden de minimale grenzen van de ISA normen opgezocht i.v.m. versoberen i.h.k.v. de bezuinigingen.

■

Renoveren van natuurgrasvelden volgens ISA normering.

■

Vervanging beregeningsinstallaties en pompen op de sportparken.

■

Alle partijen hebben eerst de uitkomsten van de discussie rondom het FBK stadion afgewacht. De gemeenteraad heeft in november besloten dat het stadion behouden blijft voor de atletiek. Daarnaast is een motie aangenomen dat FC Twente optimaal gefaciliteerd moet worden. Gemeente en FC Twente zijn hiervoor, in samenspraak met alle andere betrokkenen, plannen aan het maken. (multifunctionele) sportaccommodaties. Op 5 november 2013 heeft de gemeenteraad besloten om het FBK-stadion definitief te behouden als exclusief atletiekstadion. Ook FC Twente heeft eind 2013 laten weten dat zij graag op het Sport Centre Hengelo willen blijven en daar hun trainingsaccommodatie willen herinrichten en een stadion willen bouwen voor de beloften en vrouwen. Er zijn dus in 2013 belangrijke toekomstgerichte besluiten genomen voor het behoud van beide topsportaccommodaties. Alle velden worden op hoogwaardig niveau onderhouden. De kunstgrasvelden hebben extra aandacht gekregen. Het semi water hockeyveld op sportpark Slangenbeek heeft een dieptereiniging ondergaan ter bestrijding/preventie van gladheid van het speeloppervlak. Een aantal natuurgrasvelden kreeg te maken met engerlingen (larve rozenkever) die de wortels opvraten. Deze velden zijn hiervoor behandeld met een hiervoor geëigend middel. Op een aantal kunstgrasvelden zijn schadeplekken hersteld als gevolg van vandalisme (brandplekken etc.). De parkeerplaats van voetbalvereniging BWO is gerenoveerd. Er zijn in 1013 geen natuurgrasvelden gerenoveerd. Wel zijn een aantal velden vrij fors aangepakt met het grote voorjaarsonderhoud. Op een aantal sportparken hebben kleinschalige werkzaamheden plaatsgevonden. Een aantal sproeileidingen moesten vervangen worden als gevolg van muizenvraat en diefstal (sproeikoppen op sportpark Groot Driene).

P-540 Kunst Lasten -4.116

2013

Baten 712

Kunst (P-540) Doel

80

Doen

Gedaan ╗ ║


Saldo -3.404

2013

Voor het Rabotheater gelden de volgende specifieke doelen: • programmering en marketing van aanbod op het gebied van professionele podiumkunsten, waaronder toneel (klassiek en modern), dans (klassiek en modern), jeugdtheater, cabaret, musical, opera en klassieke muziek • programmering van schoolvoorstellingen • planning van amateurkunst-voorstellingen en verhuring tegen gereduceerde tarieven van zalen en bijbehorende faciliteiten aan Hengelose amateurkunstorganisaties en scholen • samenwerking met de Filmliga ten behoeve van de programmering en marketing van filmvoorstellingen en het beschikbaar stellen van de filmzaal ten behoeve van de Filmliga • samenwerking met derden ten behoeve van de programmering en marketing van kamermuziek- en jazzconcerten • het scheppen van mogelijkheden voor en het stimuleren van de Hengelose bevolking om kennis te nemen van en deel te nemen aan cultuur, met het accent op theater ■

De subsidierelatie met het Rabotheater, die onderdeel uitmaakt van de Uitvoeringsregeling culturele voorzieningen, moet opnieuw worden ingevuld als gevolg van de bezuinigingen. Nieuwe prestatieafspraken zullen moeten worden gemaakt.

De subsidierelatie met het Rabotheater is nog niet opnieuw ingevuld. In het voorjaar is besloten om nog eens € 300.000,- te bezuinigen op de subsidies aan de culturele kernvoorzieningen. De instellingen, waaronder de schouwburg, hebben in juli het plan ‘Naar een toekomstbestendige culturele infrastructuur’ ingediend. Daarin is ook een voorstel gedaan voor de invulling van de bezuiniging. Het college heeft dit voorstel niet overgenomen. In november is besloten om het volledige bedrag te bezuinigen op de subsidie aan de muziekschool. Het Rabotheater bleef vasthouden aan het fusieplan met de muziekschool. De schouwburg heeft het plan verder uitgewerkt en in december gepubliceerd. Het Rabotheater heeft in mei tussentijdse cijfers gestuurd van het seizoen 2012/2013 en in oktober de concept-jaarrekening. Ten opzichte van het seizoen 2011/2012 is een stijging van 23,4% in de bezoekersaantallen gerealiseerd.

In het kader van de subsidievoorwaarden zal de instelling de gemeente gedurende 2013 op de hoogte houden in welke mate de geformuleerde doelstellingen zijn gerealiseerd. Voor Metropool gelden de volgende specifieke doelen: • programmering en marketing van aanbod op het gebied van hedendaagse muziek(vormen), waaronder pop, rock, dance, niet-westerse muziek en cross-overs • het verhuren van oefenruimten en het bieden van een podium aan amateur-musici, in samenwerking met de Vereniging Popbelang Hengelo • het scheppen van mogelijkheden voor en het stimuleren van de Hengelose bevolking om kennis te nemen van en deel te nemen aan kunst en cultuur, met het accent op hedendaagse muziek(vormen) ■

■

■

81

De subsidierelatie met Metropool, die onderdeel uitmaakt van de Uitvoeringsregeling culturele voorzieningen, moet opnieuw worden ingevuld als gevolg van de bezuinigingen. Nieuwe prestatieafspraken zullen moeten worden gemaakt.

In het kader van de subsidievoorwaarden zal de instelling de ╗ ║


De subsidierelatie met Metropool is nog niet opnieuw ingevuld. . In het voorjaar is besloten om nog eens € 300.000,- te bezuinigen op de subsidies aan de culturele kernvoorzieningen. De instellingen, waaronder Metropool, hebben in juli het plan ‘Naar een toekomstbestendige culturele infrastructuur’ ingediend. Daarin is ook een voorstel gedaan voor de invulling van de bezuiniging. Het college heeft dit voorstel niet overgenomen. In november is besloten om het volledige bedrag te bezuinigen op de subsidie aan de muziekschool. In november is de directeur van Metropool benoemd als interimdirecteur van de muziekschool. Er heeft een bestuurswisseling plaatsgevonden en er is een nieuwe voorzitter benoemd. Er is

gemeente gedurende 2013 op de veelvuldig overleg geweest over de hoge hoogte houden in welke mate de energielasten van het pand. Besloten is om de geformuleerde doelstellingen zijn installaties aan te passen, wat moet leiden tot gerealiseerd. een daling van de lasten. Voor de aanvullende culturele voorzieningen (muziekprogrammering) gelden de volgende specifieke doelen: • Programmering en marketing van aanbod op het gebied van verschillende muziekstijlen. Subsidiëring van de aanvullende Kamermuziek en Jazzplatform zijn gesubsidieerd culturele voorzieningen op het conform de uitvoeringsregeling. gebied van muziekprogrammering is opgenomen in de Uitvoeringsregeling culturele voorzieningen. Voor het culturele amateurkunstveld gelden de volgende specifieke doelen: • Het bevorderen van een goed kwalitatief niveau van de amateurkunst • het bevorderen van een gevarieerd aanbod van de amateurkunst • het bereiken van een breed Hengelo’s publiek ■ Subsidiëring van de culturele 39 culturele amateurkunstverenigingen zijn amateurkunstverenigingen is gesubsidieerd conform de uitvoeringsregeling. opgenomen in de Uitvoeringsregeling Basissubsidie Amateurkunst Voor de aanvullende culturele voorzieningen (beeldende kunstprogrammering) gelden de volgende specifieke doelen: • Programmering en marketing van aanbod op het gebied van beeldende kunst en vormgeving. ■

■

Subsidiëring van de aanvullende culturele voorzieningen op het gebied van beeldende kunstprogrammering is opgenomen in de Uitvoeringsregeling culturele voorzieningen

De aanvullende culturele voorzieningen op het gebied van beeldende kunstprogrammering zijn gesubsidieerd conform de uitvoeringsregeling. Met Ateliers ’93 is afgesproken dat zij drie jaar lang de subsidie ook mogen inzetten voor huurverplichtingen. Daardoor is het voor de stichting mogelijk om het huurcontract op de huidige locatie met drie jaar te verlengen.

Voor AkkuH geldt het volgende specifieke doel: • het vinden van een goede invulling en voortzetting van de beeldende kunst activiteiten van AkkuH. In 2014 wordt de subsidie voor AkkuH stopgezet.. De subsidierelatie met Akkuh zal in De subsidierelatie is in 2013 gestopt. 2013 worden beëindigd. Wel zal Afwikkeling is in gang gezet en zal in 2014 worden afgerond. gewerkt worden aan het opzetten van een programmering van de Taken op het gebied van cultuureducatie BKV zijn overgedragen aan CREA. Collectie Hengelo. Hieronder valt zowel het cultureel erfgoed als beeldende kunst en vormgeving. Het realiseren van een samenhangend beleid op het gebied van cultuureducatie in het basisonderwijs. ■

■

82

In samenwerking met het basisonderwijs en het culturele veld komen tot een doorgaande leerlijn cultuureducatie in de periode 20132016 (als uitvoering van het bestuurlijk kader Cultuureducatie met Kwaliteit)

╗ ║


Het programma Cultuureducatie met Kwaliteit 2013-2016 (CmK) omvat drie niveaus waarop scholen met cultuureducatie om kunnen gaan, van basisniveau tot verdiepingsniveau. In 2013 hebben drie pilotscholen aangegeven die verdieping aan te willen gaan. CmK omvat ook deskundigheidsbevordering voor educatief medewerkers van de culturele instellingen. De eerste bijeenkomsten hiervoor hebben in 2013 plaatsgevonden. CmK is mogelijk door samenwerking met alle culturele partners, de schoolbesturen, Provincie Overijssel en het Fonds voor Cultuurparticipatie

P-541 Oudheidkunde & Musea Lasten -530

2013

Baten 44

Saldo -486

2013

Oudheidkunde en musea (P-541) Doel

Doen

Gedaan

Voor het HEIM gelden de volgende specifieke doelen: • het conserveren en onderzoeken van de industriële cultuurhistorische geschiedenis van Hengelo • programmering en publiciteit van permanente, wisselende en tijdelijke exposities op het gebied van het industrieel cultureel erfgoed van Hengelo • het bij een breed publiek bewustmaken van de industriële en cultuurhistorische ontwikkeling van Hengelo, via daarop gerichte educatieve projecten - voor de aanvullende erfgoedvoorzieningen gelden de volgende specifieke doelen: • beheren, collectioneren, conserveren en onderzoeken van materiële en immateriële getuigenissen uit het verleden van Hengelo ■

■

■

83

Subsidiëring van Techniekmuseum HEIM en diverse musea is opgenomen in de Uitvoeringsregeling culturele voorzieningen.

Het HEIM is gesubsidieerd conform de uitvoeringsregeling Culturele Voorzieningen. Het HEIM heeft een lening lopen bij de gemeente Hengelo. De stichting hoefde tot en met 2012 geen rente en aflossing te betalen. Per 2013 moest er worden gestart met het afbetalen van de rente. Het bestuur heeft aangegeven dat maar deels op te kunnen brengen. Onder voorwaarden is de gemeente er mee akkoord gegaan om een deel van deze rentebetaling voor haar rekening te nemen. In 2014 zal in een apart voorstel worden aangegeven hoe de problemen met de rentebetaling 2013 zullen worden opgelost. Het HEIM heeft voor 2014 een sluitende begroting ingediend, inclusief de rentebetaling. Het museum zal een sluitende meerjarenbegroting moeten overleggen, waaruit blijkt dat zij ook in komende jaren aan hun verplichtingen kunnen blijven voldoen.

De subsidierelatie met het Techniekmuseum moet opnieuw worden ingevuld als gevolg van de bezuinigingstaakstelling in het kader van de bedrijfsvoering.

In het voorjaar hebben de culturele instellingen een Toekomstplan gepresenteerd waarin een voorstel voor samenwerking wordt gedaan, waarbij de bezuiniging wordt verdeeld over de instellingen. Voorwaarde was hierbij dat er wel eenmalige investeringen gedaan moesten worden. Dit plan is meegenomen in het traject van de cultuurnota. Het college heeft uiteindelijk dit plan niet aangenomen. In het verlengde van dit plan is het HEIM met CREA in gesprek gekomen over het bundelen van taken op het gebied van cultuur- en techniekeducatie. Deze samenwerking heeft uiteindelijk tot resultaat gekregen dat er een gedeeld management is ingesteld per 1 januari 2014. De directeur van CREA is dat nu ook voor het HEIM. Er heeft veelvuldig overleg plaatsgevonden ambtelijk en bestuurlijk

In het kader van de subsidievoorwaarden zal de instelling de gemeente gedurende 2013 op de hoogte houden in welke mate de geformuleerde doelstellingen zijn gerealiseerd.

╗ ║


P-550 Natuurbescherming Lasten -48

2013

Baten 95

Saldo 47

2013

Natuurbescherming (P-550) Doel

Doen

Gedaan

Duurzame ontwikkeling als algemeen gedachtegoed in de gemeentelijke organisatie verspreiden. ■

■

Gedachtegoed Cradle tot Cradle (C2C) via interne scholing implementeren in de organisatie. Gestart wordt met een workshop C2C aanbesteden.

Er is geen scholingsprogramma opgezet, cq uitgevoerd. Waar mogelijk wordt het uitgangspunt van C2C (cyclische economie) betrokken bij planontwikkeling.

Interne communicatie activiteiten opzetten en uitvoeren.

Deze activiteiten zijn nagenoeg komen te vervallen.

Ambities van de raad op gebied van duurzaamheid en millennium integreren. ■

84

In 2011 is de conceptagenda ‘Hengelo verleiden tot Duurzaamheid’ verschenen. In dialoog met de raadscommissie Fysiek en de samenleving is deze agenda verder aangevuld en uitgewerkt tot de nieuwe duurzaamheidsagenda ‘Hengelo verduursamen’. Behalve een visie bevat deze agenda ook een gemeentebreed uitvoeringsprogramma om van Hengelo een klimaatneutrale en toekomstbestendige stad te maken.

╗ ║

Voorkomen van schaarste: - Uitvoering van het energieloket heeft een vertraging opgelopen i.v.m. het wegvallen van beleidscapaciteit, wordt in zeer sobere uitvoering weer opgepakt. - Energieactieplan om zelfde reden nog niet opgepakt. Wel is er, vooruitlopend op het actieplan, een energiescan voor de gemeente Hengelo uitgevoerd. - Afval is onderdeel van het Cop geworden ( zie hieronder) - Het proces met het BIT loopt. Duurzaam produceren en consumeren: - Burgerinitiatieven zijn deels samengevoegd met initiatieven via het pact MVO, er is een opzet gemaakt voor nieuwe, interactieve website. - Er is een eerste opzet gemaakt voor kader e-mobiliteit, waarin de snelle landelijke ontwikkelingen worden meegenomen. - Ondersteunen duurzaamheid stadskantoor volgt de planning - Convenant voor duurzaam inkopen ondertekend door gemeente. uitwerking moet nog vorm krijgen ism team inkoop. - Convenant gesloten met Welbions waar duurzaamheid/energiebesparing belangrijk onderdeel vormen. Bewustwording: - 9 organisaties hebben een millenniumsubsidie ontvangen. - Interne ondersteuning heeft zich noodgedwongen beperkt tot hier en daar wat advisering. - Bewustwordingsactiviteiten zoals de Watcher wedstrijd met raadsleden en Welbions, zijn na wegvallen van capaciteit stil komen te liggen.


Door het wegvallen van meer dan de helft van de personele capaciteit bij Team Duurzaamheid is er maar een heel bescheiden begin gemaakt. Er is veel tijd gaan zitten in het heroriënteren op de taken die nog wel uitgevoerd kunnen worden. De inhoudelijke focus was gericht op het uitvoeren van het energieloket, elektrische mobiliteit, samenwerking met pakt MVO/website en de groendaken. Een basis leggen voor duurzaam handelen, door ervaren, herkennen en leren, of wel ecologische basisvorming. ■

■

Met dit programma maken we in 2013 een flinke slag met de integratie van de ambities voor duurzaamheid en millennium.

Voortzetten en verder ontwikkelen van (educatieve) activiteiten voor jongeren.

Het bestaande aanbod voor het basisonderwijs is ingekrompen tot een minimum, maar wordt nog wel aangeboden. Er worden geen nieuwe activiteiten meer ontwikkeld, wel zal externe informatie, zoals bijv, tentoonstellingen ingezet gaan worden.

In 2013 hebben verschillende Twentse partijen bij In 2011 en 2012 zijn in elkaar gezeten (Community of Practice, CoP) om de Netwerkstadverband twee programma’s ontwikkeld en samenwerking op het gebied van uitgevoerd op gebied van water en duurzaamheidscommunicatie verder vorm te geven. energie met als uitgangspunt het Parallel hieraan loopt een vergelijkbaar traject op gemeentelijke beleid. Vanaf 2013 provinciale schaal. Vanuit de voormalige CoP zijn we wordt dit netwerk uitgebreid met betrokken bij communicatie projecten op het gebied andere (gemeentelijke) van afval en water. Elk kwartaal is er een duurzaamheidsthema’s en met Hengel’eau nieuwsbrief uitgegeven. andere partners (volledig Twentse dekking). ■ Aanhaken bij een landelijk te Er zijn in 2013 geen nieuwe activiteiten ontwikkeld, ontwikkelen bijv. C2C; frisse scholen etc. ■ Uitvoeren millennium projecten Dit jaar is er geen project uitgevoerd. voor het onderwijs i.s.m. het COS. Stimuleren en informeren van de Hengelose burger op het gebied van duurzame ontwikkeling. ■

■

■

■

85

Voortzetten en verder ontwikkelen van (educatieve) activiteiten voor de (volwassen) inwoners van Hengelo. Voorbeeld: Nacht van de Nacht. Voortzetting uitvoering van communicatie waterplan. Een gemeentelijke waterdag; één of meerder gezamenlijke acties met het Waterschap (link met Millennium). Aanpassing van het bezoekerscentrum aan de Van Alphenstraat, zodat het beter geschikt is om informatie aan de burger beschikbaar te stellen op het gebied van het gemeentelijk Duurzaamheidbeleid.

╗ ║

Deze op zichzelf staande activiteiten zijn komen te vervallen.

In 2013 zijn voorbereidingen getroffen voor; een stimuleringsregeling voor groene daken en het plaatsen van drinkwaterpunten in de binnenstad. De uitvoering zal in 2014 plaats vinden

Het bezoekerscentrum is aangepast en voorzien van een permanente, interactieve tentoonstellingswand, waarin de uitgangspunten ven het Hengelose duurzaamheidbeleid worden uitgelegd ( sluiten van kringlopen)


P-560 Openbaar Groen & Openluchtrecreatie Lasten -7.481

2013

Baten 326

Saldo -7.155

2013

Openbaar groen en openluchtrecreatie (P-560) Doel

Doen

Gedaan

Duurzaam beheerde openbare groenvoorzieningen in de gemeente Hengelo. ■

■

Uitvoeren beheer openbare ruimte volgens de IBOR systematiek (Instrument Beheer Openbare Ruimte).

Ook in 2013 was deze systematiek de basis voor het beheer en onderhoud van de openbare ruimte, zowel voor onze eigen mensen als de aannemers die voor ons werken.

Uitvoeren wijkbestekken volgens IBOR systematiek

Het tweede jaar van de besteksperiode 2012-2014 is uitgevoerd.

middels een meerjaren planningen boom onderhoud zijn in2013 in 18 wijken alle bomen ouder dan 8 jaar gesnoeid ■ Implementatie en Het Gemeentelijk Groenplan is in april 2013 uitvoeringsplannen Groenplan vastgesteld. Een aantal activiteiten is inmiddels uitgevoerd (o.a. deel bijenproject Elsbeek, aanleg fase 1 paden Weusthag, omvorming deel gazonareaal naar extensief gras). Het Arbitragereglement Groen en de stimuleringsregeling groene daken zijn voorbereid. ■ Op niveau brengen en houden van Reguliere inspecties, onderhoud en vervanging zijn uitgevoerd. speelvoorzieningen. ■ Nader uitwerken inrichting Nader uitwerken vindt plaats in het kader van het stedelijke skatevoorziening na project Wij-landen als voorlopige voorziening, vooruitlopend op de permanente voorziening. raadsbesluit. ■ Opstellen MeerJarenOnderhoudsEr wordt op dit moment nog gewerkt met het MJOP Programma (MJOP) 2014-2017. 2013-2016. In 2014 wordt een nieuw MJOP opgesteld. Schone straten, plantsoenen en waterlopen in de gemeente Hengelo. ■

Uitvoeren bomenbeheerplan.

In het najaar van 2012 wordt Geactualiseerde nota hondenvoorziening is in voorbereiding en wordt in eerste helft 2014 aan de middels de Peiling Hengelo Panel een enquête gehouden over het raad aangeboden. De uitkomsten van de enquête hondenbeleid (onder zijn hierin verwerkt. hondenbezitters en niethondenbezitters. Het betreft vragen over zowel het opruimen als het aanlijnen. De uitkomsten worden verwerkt in de evaluatie en indien nodig wordt het beleid bijgesteld. Een gezond leefklimaat voor inwoners, bedrijven en bezoekers van de gemeente Hengelo. ■

■

86

Versterking van voorlichting, regulering, toezicht houden op en handhaven van de juiste naleving van de regels op zaken als hondenpoep, loslopende honden, parkeeroverlast, zwerfvuil en afvaldump, veilige evenementen, ╗ ║

Leefbaarheid en veiligheid zijn belangrijk voor Hengelo. Gemeenten maken niet alleen beleid m.b.t. leefbaarheid en veiligheid, zij dienen dit nu ook zelf uit te voeren omdat de politie zich steeds meer en meer terug trekt uit de openbare ruimte. Dit doen de boa’s van Stadstoezicht. Overigens een landelijke trend. De boa’s van Stadstoezicht hebben in 2013


terrassen en uitstallingen

■

■

Er wordt zoveel mogelijk projectmatig gehandhaafd. Stadstoezicht doet dit in samenwerking met interne en externe partners. Een positieve leefbaarheid zorgt voor een veilige Stad.

Er wordt steeds meer een beroep gedaan op de burgers zelf, bijv. door eerst in gesprek te gaan met de buren of degene die de overlast veroorzaakt. Daarmee wordt de capaciteit van Stadstoezicht beter ingezet voor de zwaardere meldingen als illegale dumpingen, handhaven tijdens evenementen, en het innen van precario, haven en marktgelden.

zo’n 1400 meldingen overlast openbare ruimte afgehandeld. 15 april 2013 is er een samenwerkingsconvenant getekend tussen de 14 Twentse gemeenten, de veiligheidsregio, politie en justitie om de boa’s (domein 1) tijdens piekmomenten te kunnen uitwisselen. Dit is goedkoper dan in te huren. Met het convenant is er in onze regio maar liefst € 80.000 inverdiend. Een fors bedrag! Op cluster niveau wordt er intensief en effectief samen gewerkt. In 2013 is er een start gemaakt m.b.t. het voorbereiden op nieuwe taken zoals de DHW (Drank en Horecawet) en een belangrijk onderwerp als Jeugd. De nieuwe taken van Stadstoezicht als gevonden en verloren voorwerpen en de bewaakte fietsenstalling zijn inmiddels positief geïmplementeerd. Ondanks de crisis exploiteert Stadstoezicht samen met de marktkooplieden een aantrekkelijke warenmarkt, ook tijdens de koopzondagen. In 2013 is er effectief en efficiënt samen gewerkt met de politie, een belangrijke partner als het gaat om leefbaarheid en veiligheid. Stadstoezicht en de politie weten elkaar steeds beter te vinden. In 2013 zijn er weer diverse projecten gedraaid (o.a. vuurwerk en snoeproute) waarmee de beoogde doelstellingen van de projecten zijn behaald. Deze projecten hebben sterk bij gedragen om het niveau van onze leefbaarheid en veiligheid te kunnen vast houden. We merken dat de maatschappij verhardt. Burgers zijn niet altijd zelf in staat oplossingen met elkaar te zoeken en te vinden. Meldingen overlast openbare ruimte kunnen sneller worden afgehandeld door de meldingen direct bij de boa’s binnen te laten komen. Dit gaat nu nog via het KCC. In 2013 zijn er intern gesprekken gevoerd met de betrokken afdelingen om het proces overlast meldingen openbare ruimte efficiënter en effectiever te laten verlopen. In 2013 is er een start gemaakt met de ontwikkeling van het bedrijf Twente kanalen. De afdeling Stadstoezicht heeft hiervoor een belangrijke positie ingenomen. Stadstoezicht Hengelo stuurt de havenmeesters van de 5 gemeenten aan en is gestart zorg te dragen voor een implementatie van de inning havengelden bij Sluis Eefde. Dit doen we in goed overleg met de projectgroep, Rijkswaterstaat en de watergebonden bedrijven. De boa’s zijn in 2013 gestart met de verplichte heren bijscholing. De boa’s werken integraal en werken steeds vaker op onregelmatige tijden. Hierbij valt te denken aan de DHW en de vele koopzondagen die we inmiddels als stad hebben. De politie vindt ook dat de Boa’s van Stadstoezicht op deze koopzondagen aanwezig moeten zijn om de leefbaarheid en de veiligheid van de bezoekers te kunnen handhaven, ook ten tijde van de vele evenementen tijdens deze koopzondagen. (binnenstad en buitenkring)

De professionalisering van de afdeling stadstoezicht en de mogelijkheid om BOA’s breder in te zetten (andere domeinindeling), moet leiden tot meer kwaliteit bij de handhaving in de openbare ruimte en een meer flexibele inzet van medewerkers. De nadruk zal in 2012 o.a. liggen op het bestrijden van afvaldump bij de ondergrondse containers die zijn geplaatst in het kader van diftar, waar mogelijk met de tijdelijk extra capaciteit van 2 fte. Zie ook hoofdfunctie 7 60% van de Hengelose bevolking is tevreden over de speelmogelijkheden in Hengelo. ■

87

╗ ║


■

Herziening speelnota

Nieuwe speelnota is in concept gereed. Wordt in eerste helft 2014 aan de raad aangeboden.

■

Uitvoering van activiteiten uit het programma spelen 2008-2012.

Is uitgevoerd.

P-580 Overige recreatieve voorzieningen Lasten -69

2013

Baten 0

Saldo -69

2013

Overige recreatieve voorzieningen (P-580) Doel

Doen

Gedaan

Voor de stichting Lokale Omroep Hengelo geldende de volgende specifieke doelen: • het zorgdragen voor lokale radio en televisie • het samenstellen en uitzenden van een omroepprogramma voor radio en televisie, dat bestemd is voor de gemeente Hengelo en dat representatief is voor de gehele Hengelose gemeenschap ■

■

Het verstrekken van subsidie aan de stichting Lokale Omroep Hengelo is opgenomen in de Uitvoeringsregeling Aanvullende Culturele Voorzieningen In het kader van de subsidievoorwaarden zal de instelling de gemeente gedurende 2013 op de hoogte houden in welke mate de geformuleerde doelstellingen zijn gerealiseerd.

hoofdfunctie

5


In 2013 is er subsidie verstrekt conform de uitvoeringsregeling. Per 2013 is de Lokale Omroep Hengelo aangesloten bij het Regionaal Media Centrum, een samenwerkingsverband tussen tien Twentse lokale omroepen. Er heeft ambtelijk en bestuurlijk overleg plaatsgevonden over de doelstellingen

Cultuur & recreatie Rekening 2012


8-4-2014 Rekening 2013

-26.835

-26.144

-24.988

-24.914

4.573

3.485

3.698

4.126

-22.261

-22.659

-21.290

-20.788

-428 619 191

-328 416 88

-328 10 -318

-328 75 -253

-22.070

-22.571

-21.608

-21.041



Toevoegingen aan de reserves Onttrekkingen aan de reserves mutaties reserves hoofdfunctie 5 Cultuur & recreatie Resultaat na bestemming

88

╗ ║


Hoofdfunctie 6 Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening Commissie(s)

Sociaal

Sector

Publieksdiensten en Sociale Zaken, Beleid en Projecten, Wijkzaken,

Missie Hoofddoelstelling van deze hoofdfunctie is zoveel mogelijk burgers werkgelegenheid te bieden door enerzijds het scheppen van voorwaarden voor de vestiging van bedrijven, anderzijds individuele begeleiding te bieden voor mensen bij de toeleiding naar werk en/of participatie.

Speerpunten 2013 • Monitoren wijzigingen WWB per 1 januari 2012 • Monitoren van het gewijzigde armoedebeleid • Voorbereiden opvolger wet werken naar vermogen • Opvangen gevolgen krimp participatiebudget en anticiperen op komende kortingen • Gezamenlijke werkgeversbenadering v.w.b. arbeidsmarkt en re-integratie (werkdesk) • Verder stroomlijnen van de dienstverlening naar ondernemers • Doorontwikkelen ROZ • Implementeren van het beleidsplan schuldhulpverlening • Uitvoering participatiebevorderende maatregelen • Uitbreiding mogelijkheden voor maatschappelijke participatie • Doorontwikkeling samenwerking WMO-WWB (o.a. wijkleerbedrijf) • Samenwerking Sociale Zaken met Borne en Hof van Twente Implementeren • Aandacht voor jeugdwerkloosheid in regionaal Twents verband • Opvangen gevolgen afbouw aanwezigheid UWV op Werkplein • Beperking toename aantal WWB-klanten door o.m. inzet sociale ondernemingen • Samenwerking peuterspeelzalen kinderdagverblijven in licht van de gewijzigde regelgeving binnen de Rijksoverheid • Investeren in de zelfredzaamheid en eigen kracht van burgers; • Voorbereiden op de transitie AWBZ-WMO en streven naar een integrale aanpak met de verandering op terrein van jeugdzorg en sociale zekerheid; • Realisatie van één centrale toegang voor huishoudelijke hulp, hulpmiddelen, begeleiding en/of werk en inkomen; • Kanteling en het nieuwe welzijn krijgen vorm (in relatie tot transities); • Vormgeven aan een doorontwikkeling van cliëntondersteuning en belangenbehartiging; • Handhaven van het preventiebeleid (en zo mogelijk versterken) en afspraken maken met partners in de zorg

Hoofdfunctie

P-6 Lasten -95.495

Sociale Voorzieningen & maatschappelijke Dienstverlening

2013

Baten 58.105

Saldo -37.390

Kaderstellende beleidsnota’s ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● 89

Sociale Visie 2020 (2010). Sterker aan het Werk, herijking re-integratiebeleid (november 2011) Nota startersbeleid (2007) Bestuursakkoord Rijk en Gemeenten (2007) Nota armoedebeleid 2012 - 2015 Beleidsplan schuldhulpverlening Aanvalsplan Jeugdwerkloosheid (2009) Beleidsnota 'Sterk Profiel, een goede start II' Actieplan voorkomen voortijdig schoolverlaten 2010-2014 Nota Vrijwilligersbeleid (2009). Sociale Visie 2020 (2010). Jeugdprogramma Zelf Doen! Positief opgroeien en opvoeden in Hengelo 2011- 2014 Visie op de Brede School in Hengelo (2010) Jeugdmonitor Notitie Vervolg Voor- en Vroegschoolse Educatie in Hengelo Notitie professioneel jongerenwerk; Kadernota spelen 2008-2012 Beleidsprogramma Thuis in de buurt (2012) Beleidsplan maatschappelijke ondersteuning (vast te stellen najaar 2012) ╗ ║


2013

P-610 Bijstandsverlening Lasten -42.723

2013

Baten 34.720

Saldo -8.003

2013

Bijstandsverlening (P-610) Doel

Doen

Gedaan

In het kader van inkomensondersteuning een nieuw dienstverleningsconcept verder uitbouwen d.m.v. verdere ontbureaucratisering en verbeterde klantgerichtheid. ■

Een lokaal sociaal akkoord sluiten

■

Opstellen verbeterplan naar aanleiding van de aanvraag IAU

■

■

■ ■

■

■

■ ■

90

Klanten van Mediant en Avelijn gebruik laten maken van faciliteiten van de SWB Verkennen van de mogelijkheden in samenwerking tussen bijvoorbeeld arbeidsmatige dagbesteding, beschut werken en leerwerkomgevingen Prestatieafspraken rond maatschappelijk participatie In een “werkdesk” de werkgeverscontacten intern en extern afstemmen

Vanuit klantgericht dienstverleningsconcept waar mogelijk blijven uitgaan van een zo beperkt mogelijke uitvraag. Uitgangspunt blijft vertrouwen. Verder terugbrengen doorlooptijden aanvraag uitkering WWB en uitkering bijzondere bijstand; Pilot gericht op integrale klantbenadering. Verantwoord ondernemen

╗ ║

Een eerste aanzet hiertoe is gegeven middels een bijeenkomst met een achttal werkgevers en een delegatie van economische – en sociale zaken van de gemeente. Een voorstel wordt verder uitgewerkt. Inmiddels is een Meerjarige aanvullende uitkering (MAU) aangevraagd. Deze is in december toegekend en beslaat ook het jaar van de IAU aanvraag (2011). In het kader van de MAU is een verbeterplan opgesteld voor de jaren 2013 – 2015. Met een pilot zijn in 2013 een aantal klanten van Mediant en Aveleijn hun dagbesteding gaan invullen binnen de muren van SWB. Zie hiervoor m.b.t. de pilot van klanten van Mediant en Aveleijn bij SWB. De ervaringen die hiermee opgedaan worden maken onderdeel uit van de verkenning van de mogelijkheden tot samenwerking. De prestatieafspraken zijn opgenomen in de tussenevaluatie “Maatschappelijke Participatie”. De afstemming is opgenomen in het jaarverslag 2013 en het werkplan 2014 van het Werkplein locatie Gieterij. Het vacaturesysteem WBS is operationeel en wordt in de loop van 2014 verder gevuld. Er wordt vanuit dit dienstverleningsconcept gewerkt.

De doorlooptijden hebben continu aandacht. Uit verschillende benchmarks blijkt overigens dat de doorlooptijden in vergelijking met andere gemeenten laag zijn. De integrale klantbenadering loopt. De coördinatie van het Pact MVO ligt bij de programmaregisseur Programma 1 “Werk verbindt”: er zijn diverse bijeenkomsten georganiseerd onder verantwoordelijkheid van het Pact.




Bijstandontvangers

Bijstandontvangers

gemeente

aantal

per 1000 inw rangorde

zgemeente

aantal


Enschede

5.840

36,8

Rozendaal

3

2,0

1

Almelo

2.313

31,8

394 391

Vlieland

6

5,4

2

Hengelo

1.965

24,3

357

Schiermonnikoog

7

7,3

3

Oldenzaal

506

15,7

284

Losser

279

12,4

242

Assen

1.887

28,1

368

Borne

240

11,0

209

Alkmaar

1.901

20,1

369

Twenterand

368

10,8

203

Hengelo

1.965

24,3

370

Haaksbergen

251

10,3

191

Lelystad

1.999

26,4

371

Hellendoorn

345

9,7

172

Schiedam

2.198

28,8

372

Hof van Twente

306

8,7

139

Wierden

194

8,1

121

's-Gravenhage

20.621

40,8

401

Rijssen-Holten

258

6,9

79

Rotterdam

34.631

56,2

402

Dinkelland

145

5,6

40

Amsterdam

37.086

46,4

403

Tubbergen

108

5,1

23

P-611 Werkgelegenheid Lasten -14.756

2013

Baten 13.612

Saldo -1.145

2013

Werkgelegenheid (P-611) Doel

Doen

Gedaan

Het realiseren van een flexibele en gevarieerde economische structuur die leidt tot behoud van bestaande en creatie van nieuwe werkgelegenheid in Hengelo (en de regio). ■

Relatie onderwijs-arbeidsmarkt (promotie van techniek).

■

Startersadvisering in samenwerking met het ROZ.

■

Faciliteren van ZZP-ers

91

╗ ║

Er lopen diverse projecten o.a. “Hengelo goes Techno”. Er is een Techniekpact operationeel. Binnen het Werkplein is een samenwerkingsverband aangegaan met het Leerwerkloket, dat als een van de prioriteiten heeft het stimuleren van deelname aan technische opleidingen. De startersadvisering kende ook in 2013 een breed dienstverleningspakket, waaronder advisering en begeleiding voor en maximaal drie jaar na de start, assessments, bemiddeling bij financiering, trainingen, coaching en netwerken. In 2013 deden 207 personen een beroep op het ROZ om zich te oriënteren op het starten van een eigen bedrijf. 74% hiervan betrof personen met een uitkering. In 2013 zijn 51 personen daadwerkelijk gestart met hun eigen bedrijf. Ook in 2013 zijn weer twee netwerkcafés voor zzpers georganiseerd met ca. 150 bezoekende zzp-ers, workshops, een ondernemersmarkt met partnerorganisaties als de Belastingdienst en volop gelegenheid om te netwerken. Vanuit de organisatie van het tweejaarlijkse netwerkcafé en de daar aanwezige zzp’ers kwam de behoefte om ook structureler en intensiever met elkaar te netwerken. Dit is gerealiseerd en in 2013


■

92

Stimuleren en faciliteren van wijkeconomie

╗ ║

ging Small Business Hengelo van start. Het Hengelose netwerk heeft als missie het sterker maken van kleine ondernemingen (met minder dan 5 medewerkers) door het bevorderen van samenwerking, kennisuitwisseling en het behartigen van de (gezamenlijke) belangen van kleine ondernemingen. Het netwerk staat stevig in de steigers, kent een interessante programmering en heeft momenteel ca. 30 leden. Belangrijk onderdeel hiervan is het faciliteren van zzp-ers. Zij vormen de grootste groep (potentiële) wijkondernemers. Zie daarvoor hierboven. In 2013 zijn verder weer diverse spreekuren van het ROZ in de wijk gehouden, zijn mailings verstuurd en is informatie gepubliceerd in wijkkranten om de dienstverlening onder de aandacht te brengen van (potentiële) ondernemers en hebben we een aantal informatie- en trainingsavonden in de wijk georganiseerd. Daarnaast zijn we betrokken bij een aantal herstructureringen en de begeleiding van de betreffende ondernemers.


P-614 Minimabeleid Lasten -4.038

2013

Baten 278

Saldo -3.760

2013

Gemeentelijk minimabeleid (P-614) Doel

Doen

Gedaan

Armoedebeleid heeft een drieledige doelstelling: • Het verbeteren van de financiële positie van mensen met een laag inkomen. • Het bestrijden en voorkomen van maatschappelijk isolement. • Het bestrijden van niet-gebruik van voorzieningen. ■

Deelname collectieve ziektekostenverzekering bevorderen.

■

Gebruik van regelingen stimuleren

■

Participatie bevorderen

■

Schuldhulpverlening aanbieden

Bij het verstrekken van de kledingvoucher is de doelgroep opnieuw in kaart gebracht. De doelgroep voor de collectieve verzekering is vergeleken met die voor de kledingvoucher. Mensen die nog niet deelnamen zijn gelijktijdig voor de kledingvoucher als de collectieve zorgverzekering aangeschreven. De deelname is daarmee bevorderd onder zowel nieuwe klanten als de bestaande doelgroep. Met het in kaart brengen van de doelgroep voor de kledingvoucher is gelijktijdig deelname aan andere minimaregeling bevorderd onder zowel nieuwe klanten als de bestaande doelgroep. De doelgroep is gewezen op de mogelijkheden van de verordening maatschappelijke participatie. Daarnaast is eind vorig jaar een éénmalige actie gehouden in de vorm van kledingvouchers en er is een bijdrage verstrekt aan de Voedselbank en het Jeugdsportfonds. In 2013 is sprake van een toename van 80% van het gebruik van schuldhulpverlening. Klanten weten zelf hun weg naar de schuldhulpverlening te vinden.

P-620 Maatschappelijke begeleiding & advies Lasten -3.013

2013

Baten 101

Saldo -2.912

2013

Maatschappelijke begeleiding en advies (P-620) Doel

Doen

Gedaan

Hengelo wil een aantrekkelijke stad zijn voor de huidige en toekomstige inwoners. Hengelo wil een aantrekkelijk klimaat bieden, met vitale, gemeleerde wijken, een rijk cultureel en sportief aanbod, hoogwaardige werkgelegenheid en een actief verenigingsleven! (uit sociale visie). We doen een beroep op de kracht van de Hengelose samenleving. We willen een duurzaam leefbare stad, waar bewoners zich thuis voelen. De voorzieningen zijn afgestemd op de behoefte van de bewoners

■

93

We richten ons op drie thema's: participatie, zorg en gezondheid en ontmoeting en vrije tijd. In de sociale visie benoemen we verder het gebruik maken van de eigen kracht van burgers, de ontwikkeling van woonservicegebieden, de aandacht voor kwetsbare groepen (waaronder jeugdzorg) en inzet op preventie. In 2013 zal het accent vooral liggen op de voorbereiding op de transities in Zoals in programma 2(hoofdstuk 5.1.2) is te lezen, hebben wij in 2013 veel tijd geïnvesteerd in het de jeugdzorg en de AWBZvolgen van alle landelijke ontwikkelingen en waar begeleiding en de daarmee mogelijk geprobeerd hierin mee te denken en gepaard gaande taakuitbreiding invloed uit te oefenen (via G32 en VNGvoor de gemeente. Ook al zijn de commissies). concrete invoeringsdata nog niet ╗ ║


■

■

94

bekend we gaan door met de gedachten ontwikkeling over een centrale toegang en vernieuwing van het wijkwelzijnswerk. We denken aan één centrale toegang voor hulp bij het huishouden, hulpmiddelen, begeleiding, werk en inkomen. Vernieuwing van het welzijnswerk is noodzakelijk om aansluiting te vinden bij de ondersteuningsbehoefte van kwetsbare burgers. We participeren in de regionale voorbereiding en visieontwikkelingen op de transities. We sluiten aan bij de gezamenlijk geformuleerde uitgangspunten met betrekking tot de toegang, het regisseursmodel, raamcontracten en keuzevrijheid maar zullen steeds onze eigen, lokale afweging maken. Veel moet nog worden uitgezocht. We gaan in elk geval aan de slag met: • Vormgeving van één centrale toegang; • PGB beleid; • uitwerken eigen bijdrage beleid (voor begeleiding); • bundeling van vervoersstromen (ook met leerlingvervoer); • ten behoeve van inkoop van zorg en ondersteuning naast aanbesteding (2B) ook subsidiëring onderzoeken Daarnaast zal in 2013 uitvoering gegeven worden aan het uitvoeringsprogramma van Thuis in de buurt. Met o.a. aandacht voor: • de gevolgen van scheiding van wonen met Zorg (inventariseren) • inzet Eigenkracht methodiek bij ouderenadviseurs SWOH • collectieve GGZ-preventie: preventieprogramma's omvatten een keten van activiteiten, van universeel tot en met geïndiceerde preventie Daarbij wil Hengelo behoudt van aanbod voor groepen die nergens anders terecht kunnen (rekening houdend met de effecten die keuzes kunnen hebben in de zorgstructuur), waarbij de voorzieningen voor jeugd zoveel mogelijk ontzien worden. • Vanuit het project Samen werken door samenwerken van Carint, Scala en SIZT zal uitvoering gegeven worden aan integrale wijkgerichte samenwerking met aandacht voor afstemming van werkzaamheden van ╗ ║

Maar ondanks onduidelijkheid op landelijk niveau zijn we in Hengelo in 2013 door gegaan met de voorbereidingen voor de komst van de Jeugdwet, de nieuwe WMO en de Participatiewet. Zoals u in het programma kunt lezen is de houtskoolschets voor onze centrale toegang vastgesteld en is gestart met veel verschillende projecten die ons zicht moeten geven op de nieuwe doelgroepen en instellingen waar we mee te maken krijgen. Ook regionaal is veel werk verzet. En eind 2013 is een contourennotitie gemaakt waarin (voor zover mogelijk) voornemens zijn opgenomen voor nieuw beleid en waar nodig aanzetten zijn gegeven voor uitvoering.

Zoals u in programma 2(5.1.2) kunt lezen is er een lokaal en regionaal rapport uitgebracht over de effecten van scheiden van wonen en zorg en heeft het netwerkberaad ouderen veel ervaringen en ideeën opgeleverd voor de inzet van Eigen Kracht methodiek bij ouderen.

De eerste stappen richting wijkteams binnen de SamenSterk partijen zijn gezet. In 2014 zal hier al werkende weg invulling en uitbreiding gegeven moeten worden.


thuisbegeleiders, maatschappelijk werkers en sociaal cultureel werkers. Meer hierover bij P630 (sociaal cultureel werk).

P-621 Vreemdelingen Lasten -138

2013

Baten 2

Saldo -136

2013

Vreemdelingen (P-621) Doel

Doen

Gedaan

Waarborgen dat iedere burger gelijke kansen krijgt zodat iedereen zijn of haar eigen emancipatie optimaal kan realiseren. ■

■

Voortzetting van de uitvoeringsregeling op het terrein van minderhedenbeleid (ten behoeve van allochtonenorganisaties). Naar aanleiding van een discussie over de kerntaak van ROZA, centrum voor wereldvrouwen, de ambitie, doelstelling en resultaten opnieuw bepalen.

De regeling is uitgevoerd. De subsidie is betaalbaar gesteld. De subsidie is door verschillende allochtonenorganisaties gebruikt om allerlei activiteiten gericht op met name integratie en emancipatie te organiseren. Het overgrote deel van de deelnemers volgt nu een activiteit “taal + koken” in wijkcentrum Hengelose Es.



Minderheden

Minderheden

gemeente

aantal


gemeente

Almelo

aantal


7.860 108,1

382

Ameland

0

0,0

1

Enschede

14.900

93,9

372

Vlieland

0

0,0

2

Hengelo

6.440

79,6

353

Schiermonnikoog

0

0,0

3

Oldenzaal

1.565

48,6

308

850

34,9

267

1.175

31,2

258

Haaksbergen Beverwijk

3.145

78,5

351

Rijssen-Holten

Nijmegen

13.115

78,8

352

Borne

425

19,5

206

Hengelo

6.440

79,6

353

Hof van Twente

545

15,5

173

Soest

3.655

80,3

354

Losser

345

15,3

171

Alkmaar

7.590

80,3

355

Wierden

300

12,6

138

Hellendoorn

355

9,9

99

Amsterdam

199.745 249,9

401

Dinkelland

175

6,7

37

's-Gravenhage

129.355 255,7

402

Twenterand

165

4,9

8

Rotterdam

168.535 273,5

403

Tubbergen

50

2,4

4

95

╗ ║


P-622 Huishoudelijke verzorging Lasten -11.216

2013

Baten 2.352

Saldo -8.864

2013

Saldo 5

2013

P-623 Participatiebudget Lasten -5.232

2013

Baten 5.237

Participatiebudget (P-623) Doel

Doen

Gedaan

Inburgering: Eind 2013 hebben inwoners van Hengelo die hun beheersing van de Nederlandse taal willen verbeteren hiervoor hun weg kunnen vinden. Inburgeraars die bezig zijn met inburgeren kunnen waar nodig maatschappelijke begeleiding krijgen. De inburgeraars gestart zijn met een inburgeringstraject hebben begeleiding en coaching gekregen. De verplichte inburgeraars die nog niet hebben voldaan aan hun inburgeringsplicht zijn gehandhaafd. Het opzetten van Taalpunt Menthol Het Taalpunt Menthol is per 1 februari 2013 geopend en heeft een succesvolle start gemaakt. met een aanbod voor elke inwoner die zijn beheersing van de Zo’n 300 mensen hebben gebruik gemaakt van het Nederlandse taal wil verbeteren Taalpunt. ■ Het opzetten en coördineren van Het aantal vrijwilligers is gegroeid naar inmiddels een vrijwilligersorganisatie die het ruim 170 personen. Taalpunt Menthol en het Taalcafé bemensen ■ Het implementeren van het eind Het beleid is geïmplementeerd en wordt uitgevoerd. 2012 vast te stellen herijkte inburgeringsbeleid Educatie is gericht op de bevordering van de persoonlijke ontplooiing ten dienste van het maatschappelijk functioneren van volwassenen door de ontwikkeling van kennis, inzicht, vaardigheden en houdingen op een manier die aansluit bij hun behoeften, mogelijkheden en ervaringen, alsmede bij maatschappelijke behoeften. ■

■

96

Educatie richt zich in 2013 specifiek op drie aandachtsvelden: VAVO (Voortgezet Algemeen Volwassenen Onderwijs), NT2 (Nederlands als 2e Taal)) en Basiseducatie. Met de VAVO wordt actief bijgedragen aan het terugdringen van het aantal Hengelose schoolverlaters dat zonder startkwalificatie het voortgezet onderwijs verlaat. Met NT2 trajecten wordt de basis gelegd voor een goede integratie in de Hengelose samenleving. Basiseducatie richt zich met diverse programma’s op laaggeletterden. In 2013 wordt verder gewerkt aan integraal beleid ╗ ║

Per 1-1-2013 is de Wet Educatie Beroepsonderwijs (WEB) sterk gewijzigd. Het Rijk heeft vanaf 2013 de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de VAVO. Het beschikbare budget voor Educatie werd als gevolg hiervan én doordat nieuwe verdeelmaatstaven gingen gelden, voor 2013 sterk verminderd. Daardoor werd een heroverweging van de doelgroepen die met de Educatiemiddelen bediend kunnen worden noodzakelijk. Er ligt nu een directe verbinding met het versterken van vaardigheden die de kansen op de arbeidsmarkt vergroten. Doordat een gezamenlijke inkoop van Educatie plaatsvond met de gemeenten Borne en Hof van Twente, kon toch een compleet pakket aan Educatie in Hengelo aangeboden worden: NT1 voor laaggeletterden en NT1 Taal en rekenen (samen 38 plaatsen), NT 2 Taal Basisniveau A2 (14 plaatsen) en Staatsexamens 1 (9 plaatsen).


rond de inzet van het Participatiebudget, waar dit rijksbudget voor Educatie deel van uitmaakt.

De verwachting is dat door een heroverweging van de gewijzigde verdeelmaatstaven het budget voor 2014 weer hoger zal zijn. M.b.t. de besteding van de Educatiemiddelen is er sprake van verplichte winkelnering bij het ROC.

P-630 Sociaal-cultureel werk Lasten -6.061

2013

Baten 607

Saldo -5.454

2013

Sociaal cultureel werk (P-630) Doel

Doen

Gedaan

Het bevorderen van de zelfredzaamheid en de zelfwerkzaamheid van vrijwilligers en wijkbewoners. Naast door en voor buurten wijkbewoners georganiseerde activiteiten wordt er een aanbod door professionele organisaties in de zorg en welzijn mogelijk gemaakt. De organisatie, de programmering In 2013 is het Werkgeversinstituut (WGI) van het en de uitvoering van het beheer wijkwelzijnswerk verder geprofessionaliseerd. Vanaf van de organisaties wordt oktober maakt het werk van het WGI integraal geprofessionaliseerd, in relatie met onderdeel uit van de SWB. Alle beheerders zijn de optimalisering van het vanaf die datum ook ondergebracht bij het WGI. Er werkgeversinstituut. Er wordt een zijn prestatieafspraken gemaakt tussen SWB en stedelijke organisatie voor de wijkwelzijnsinstellingen. De samenwerking tussen de programmering ten behoeve van instellingen is bestendigd met o.a. de overleggen specifieke doelgroepen en de van het FO. uitvoering van het beheer opgericht (Facilitair Overleg). ■ In 2012 is de inventarisatie van In 2013 is in samenwerking met partners een notitie (wijk)welzijnsactiviteiten afgerond. “programmeren Welzijn en Zorg” uitgebracht met De bezettingsgraden van de daarin een voorstel hoe te komen tot een optimale diverse wijkwelzijnsaccommodaties programmering op stedelijk, wijk en buurtniveau. In 2014 wordt dit verder uitgewerkt en worden er zijn in beeld gebracht en blijken afspraken, intern en met partners, hierover erg laag te zijn. De op basis gemaakt. hiervan verkregen uitkomsten gekoppeld aan het beschikbare maatschappelijk vastgoed zou moeteen leiden tot een beeld van welke activiteiten worden in welk vastgoed ondergebracht. Naast een goede spreiding moet daaruit ook blijken, hoe effectief (gemeentelijke) panden worden benut en welke eventueel afgestoten kunnen worden. ■ Naast de (vrijwillige) besturen zal Opdracht vanuit optimale programmering op hierbij ook het activiteitenaanbod stedelijk, wijk en buurtniveau zorgt er voor dat er in van de overige maatschappelijke 2013 gekeken is naar de functie van de organisaties op stedelijk niveau verschillende wijkcentra. worden betrokken. Doel is het efficiënt gebruik maken van ruimtes en overlap van activiteiten voorkomen. De jeugd in Hengelo groeit positief op. Het opvoeden van jeugdigen doen ouders op eigen kracht in een omgeving waar zij samen met professioneel opvoeders optrekken. Jaarlijks biedt het jeugd- en jongerenwerk een breed activiteitenaanbod aan kinderen en jongeren in de leeftijd van 6-23 jaar. ■

■

97

In de subsidieafspraken met ╗ ║

In 2013 is in de CJG begroting ruimte voor de


partners wordt nadrukkelijk aandacht besteed aan de mogelijkheid gebruik te maken van Eigen Kracht Conferenties. Zo ook met moedercentrum Donna.

bijdrage van een aantal Eigen Kracht Conferenties gemaakt. Met partners ook vanuit Wonen, welzijn en zorg is ook over het thema gesproken. In 2014 wordt zowel in de CJG begroting als in de WMO begroting ruimte gecreëerd voor in totaal een bijdrage aan maximaal 20 Eigen Kracht Conferenties voor Hengelose burgers. Om invulling te geven aan de forse bezuinigingen op het professioneel jongerenwerk heeft Scala in juli 2013 de stedelijke voorziening “Radar” gesloten. Hiermee is een deel van de bezuiniging gerealiseerd. In 2013 is er door Scala verder gezocht naar mogelijkheden om met minder middelen toch zo maximaal mogelijk bij te kunnen dragen aan de beleidsdoelstellingen van de gemeente Hengelo. Vanaf 2014 komt Scala met een totaal aanbod voor het stedelijk jongerenwerk, ambulant jongerenwerk en de wijkteams. Door ook nog gebruik te gaan maken van de faciliteiten van diverse partners, wordt vanaf 2014 de totale bezuiniging op het jeugd en jongerenwerk gerealiseerd.

Ten einde te komen tot een samenhangend programma voor jeugd- en jongerenwerk en de te behalen bezuiniging daarop, zal verdere uitwerking gegeven worden aan het stedelijk jongerenwerk (doelstelling, rol, werkwijze). Centraal daarin staat de samenwerking met het onderwijs, de wijkwelzijnsvoorzieningen (jongerensoos), Innocent, Cerberus, Metropool en overige partners. Het gaat dan om inhoudelijke samenwerking als ook het gebruik maken van elkaars faciliteiten. Vrijwilligerswerk/Servicepunt Vrijwilligers: het werven en bemiddelen van vrijwilligers voor de uitvoering van vrijwilligerswerk; het ondersteunen van vrijwilligers en door vrijwilligers bestuurde organisaties bij de uitvoering van hun werkzaamheden; het verzorgen van cursorische activiteiten t.b.v. het vrijwilligerswerk. ■

In 2013 is het de partners in SamenSterk, zoals het Vanuit het project Samen werken samenwerkingsverband nu genoemd wordt, op zoek door samenwerken van Carint, Scala en SIZT zal uitvoering gegaan naar gezamenlijke huisvesting voor o.a. gegeven worden aan: gezamenlijke uitvoering van taken. Door meerdere • Één ingang, één proces en één omstandigheden is de zoektocht nog niet afgesloten. Steeds meer activiteiten van de partners worden plek voor vrijwilligers en mantelzorgers inhoudelijk en qua uitvoering gezamenlijk opgepakt. Men heeft beslist aanvang 2014 integrale wijkteams • Een duidelijk proces voor vraag te gaan samenstellen. Samensterk en onze en aanbod beschreven en gemeente zijn in overleg met elkaar over een gerealiseerd. presentatie van de ontwikkelingen in de mantelzorg • Beschreven werkprocessen (o.a. en het vrijwilligerswerk. scholing en ondersteuning van vrijwilligers) • Aanbevelingen/adviezen over vrijwilligers- en mantelzorgbeleid t.b.v. college en raad. Het opbouwwerk verbindt de maatschappelijke wensen en vragen uit de wijk aan het zelfoplossend vermogen van de burger. Het opbouwwerk maakt deel uit van de wijkteams van Scala welzijn. ■

■

98

Vanuit het project Samen werken door samenwerken van Carint, Scala en SIZT zal uitvoering gegeven worden aan: Integrale wijkteams met De eerste stappen richting wijkteams binnen de afstemming van werkzaamheden, SamenSterk partijen zijn gezet. In 2014 zal hier al waarin sociaal cultureel werkers, werkende weg invulling en uitbreiding gegeven huisbegeleiders, maatschappelijk moeten worden. werkers inhoudelijk samenwerken met één gezamenlijk aanbod en binnen één werkproces. Er wordt aanvullend gewerkt op het zorgloket van de gemeente Hengelo, deels vormgegeven op basis van bovenstaand implementatieplan. ╗ ║


P-650 Kinderopvang Lasten -2.194

2013

Baten 807

Saldo -1.387

2013

Kinderdagopvang (P-650) Doel

Doen

Gedaan

Het creëren van optimale ontwikkelingskansen voor kinderen in de leeftijd van 2 tot 4 jaar door het aanbieden van veelzijdige en passende speelmogelijkheden. Dit door te werken aan ontwikkelingsstimulering, volgen en signaleren en vormgeven doorgaande ontwikkelingslijn. ■

■

■

99

Na de scholing in de pedagogische programma’s Piramide en Uk en Puk – Puk en Co te hebben afgerond wordt in 2013 ingezet op het kindvolgsysteem binnen de kinderopvang en het peuterspeelzaalwerk en het verder invullen van een doorgaande ontwikkelingslijn tussen de voorschoolse voorzieningen en het basisonderwijs. Verder zullen er 200 VVE plaatsen gerealiseerd worden en deze plaatsen kunnen ingevuld worden op elke peuterspeelzaal. Ook dit jaar zal er verder vorm gegeven worden aan de doorgaande lijn naar het basisonderwijs door overdrachtsformulieren, die in 2012 in overleg tussen de verschillende partners zijn vernieuwd.

╗ ║

Leidsters stemmen activiteiten af op ontwikkeling van het individuele kind. De Piramidelocaties werken opbrengstgericht en met het kindvolgsysteem Cito. Cito toetsen worden afgenomen en resultaten worden vastgelegd in het systeem. Per januari 2014 worden alle kinderen in de brede ontwikkeling gevolgd d.m.v. het Cito kindvolgsysteem. De notitie IKC (Integrale Kindcentra) is vastgesteld in de raad. Een werkgroep is gestart met de uitwerking van de IKC’s. De doorgaande ontwikkelingslijn voorschool en basisonderwijs vormt hierin een belangrijk thema. Er zijn 200 VVE plaatsen gerealiseerd. Op elke peuterspeelzaal kan een VVE programma worden gevolgd. De overdrachtsformulieren zijn geëvalueerd en op onderdelen aangepast in overleg tussen de partners. Er wordt meer ingezet op warme overdracht tussen voorschool en basisonderwijs.


P-652 WMO - Voorzieningen Lasten -6.125

hoofdfunctie

2013

6


Baten 390

Saldo -5.735

2013

Soc. voorzieningen & maatschap. dienstverl. Rekening 2012



Rekening 2013


-95.925

-95.855

-96.213

-95.495


55.500

53.784

57.592

57.642

-40.425

-42.070

-38.621

-37.853

0 544 544

0 6 6

0 463 463

0 463 463

-42.065

-38.158

-37.390



hoofdfunctie 6 Soc. voorzieningen & maatschap. dienstverl. Resultaat na bestemming

100

╗ ║

-39.881


Hoofdfunctie 7 Volksgezondheid en milieu Commissie(s)

Sociaal, Fysiek

Sector

Beleid en Projecten, Veiligheid en Leefomgeving, Stedelijk Beheer, Wijkzaken

Missie Hengelo streeft naar volwaardig burgerschap voor al haar inwoners. Hengelo heeft daarbij oog voor de verscheidenheid van de samenleving. Hengelo brengt de sociaal economische gezondheidsverschillen terug door specifieke inzet bij groepen die in een achterstandssituatie verkeren. De stad versterkt de toegankelijkheid van het zorgaanbod om een volwaardige maatschappelijke participatie te waarborgen. Bij het onderdeel milieu gaat het om het realiseren van een duurzaam evenwicht tussen milieubelastende activiteiten en milieugevoelige functies, zoals wonen, flora en fauna.

Speerpunten 2013 • Handhaven van het preventiebeleid (en zo mogelijk versterken) en afspraken maken met partners in de zorg • Doorontwikkeling van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG), zowel lokaal als regionaal in relatie tot de Transitie jeugdzorg en Passend Onderwijs • Experimenteren in voorbereiding op de Transitie Jeugdzorg • Adequate oplossingen zoeken binnen de WMO als gevolg van de wijzigingen in de AWBZ; het is nog steeds niet duidelijk wat de gevolgen van de wijzigingen zijn en wie buiten de boot valt of dreigt te vallen • Verdere ontwikkeling van het zorgconcept van het gezondheidspark te starten bij het jeugdcluster: zorgaanbieders op het park bieden samen een breed spectrum aan activiteiten op het vlak van preventie, laagdrempelige ondersteuning, onderwijs maar ook intensieve vormen van zorg en ondersteuning • Alcoholmatiging, antirook maatregelen, bestrijding overgewicht blijven speerpunten van gezondheidsbeleid • Aandacht voor het veranderende zorglandschap, met in het bijzonder de mogelijke uitwerking van het rapport van de Taskforce Beheersing Zorguitgaven • Uitvoering gebiedsgericht grondwaterbeheer • Ontwikkeling integraal beleid voor de ondergrond • Starten met uitvoering grondstoffenprogramma 2012 - 2017 • Uitvoering WABO • Actieplan geluid Hengelo • Uitvoeringsprogramma duurzaamheid • Gevolgen Programma Hoogfrequent Spoor • Professionalisering Stadstoezicht

Hoofdfunctie

P-7 Volksgezondheid & Milieu Lasten -24.642

2013

Baten 19.671

Saldo -4.971

2013

Kaderstellende beleidsnota’s ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ●

Jeugdprogramma Zelf Doen! Positief opgroeien en opvoeden in Hengelo 2011- 2014 Beleidsprogramma Thuis in de buurt (2012) Nota Gezond leven in Hengelo, lokaal gezondheidsbeleid 2009-2012 Landelijk Afvalbeheerplan 2 (2009 - 2021), met aanvullende brief 2013, staatssecretaris Mansveld Grondstoffenprogramma 2012 - 2017 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2013-2017 Gemeentelijk Grondwaterplan (2013) Gemeentelijk Waterplan (2006) Grondwaterkwaliteitsplan (2007) Gecoördineerd handhavingbeleid 2010/2011 Bodembeleidsplan (2003) Nota bodembeheer gemeente Hengelo ‘Twents beleid veur oale groond’ (2011) Bodemkwaliteitskaart gemeente Hengelo (2011) Visie op de grondwaterkwaliteit (2006) Bodemsaneringsprogramma 2010 t/m 2014 (2010) Verdeelbesluit bodemsaneringsmiddelen 2010 t/m 2014 (2010) Verdeling ISV-bodem-middelen jaarschijf 2009 Beleidsplan Ondergrond (2012) Beleidsplan Duurzame Ontwikkeling 2006-2010 (2006) Beleid Externe Veiligheid gemeente Hengelo (2006)

101

╗ ║


Plan Uitvoeringsbeleid Bouwregelgeving (PUB) (integraal beleidsplan bouw, brandweer en handhaving) Nota geluid (2009) Nota Duurzaam Bouwen

● ●

In voorbereiding zijnde beleidsnota’s • Geactualiseerd Beleid Externe Veiligheid gemeente Hengelo

P-714 Openbare gezondheidszorg Lasten -813

2013

Baten 0

Saldo -813

2013

Openbare gezondheidszorg (P-714)l Doel

Doen

Gedaan

Hengelo wil behoudt van aanbod voor groepen die nergens anders terecht kunnen (rekening houdend met de effecten die keuzes kunnen hebben in de zorgstructuur), waarbij de voorzieningen voor jeugd zoveel mogelijk ontzien worden. De gemeenteraad heeft in 2013 besloten AC bij de Uitvoering geven aan de in 2012 Toren een plek te geven in het nieuw te bouwen vastgestelde uitvoeringsregelingen voor maatschappelijke opvang, stadskantoor van Hengelo. bemoeizorg en begeleiding. Met de betrokken partijen zijn in 2013 de Vanwege verschillende voorbereidingen getroffen voor tijdelijke huisvesting ontwikkelingen zal ook voor 2013 van AC bij de Toren. een afweging worden gemaakt worden van de beschikbare In overleg met Mediant, Tactus, Humanitas Onder middelen binnen de Dak en RIBW is in 2013 niet alleen invulling gegeven uitvoeringsregelingen. Zo brengt aan de vastgestelde uitvoeringsregelingen, maar de nieuwe huisvesting van AC Bij proberen we ook vooruit te kijken naar de de Toren een nieuwe afweging met consequenties van overheveling van begeleiding en zich mee door de te verwachten kortdurend verblijf van de AWBZ naar de WMO. In stijging van de huisvestingskosten. 2013 is bekend geworden dat ook het beschermd wonen GGZ onder te brengen in de WMO. In 2013 Maar ook de overheveling van zijn gesprekken gestart over mogelijke begeleiding en kortdurend verblijf maatwerkoplossingen. van de AWBZ naar de Wmo betekent dat de uitgangspunten nog eens tegen het licht gehouden moeten worden. Het handhaven en/of bevorderen van een optimale gezondheid voor de inwoners van Hengelo. Binnen het gezondheidsbeleid wordt specifiek aandacht gegeven aan (groepen) mensen die zich in een sociaal zwakke positie bevinden. ■

■

102

De GGD geeft uitvoering aan de, in regionaal verband, overgedragen taken zoals epidemiologie, gezondheidsbevordering, medische milieukunde, technische hygiënezorg, infectieziektebestrijding, forensische geneeskunde en JGZ. Er zal in 2013 gekeken moeten worden naar een reductie van de middelen hiervoor. De GGD kan kostenbesparend werken door het mogelijk schrappen van producten, het samenvoegen van producten, het terugbrengen van het kwaliteitsniveau van de producten, en het efficiënter uitvoeren van producten. ╗ ║

In 2013 is de discussie over reductie van middelen voor de uitvoering van de wettelijke taken door de GGD wel gestart maar nog niet afgerond. In 2014 wordt de discussie hierover verder gevoerd.


■

Verder bestaat er de mogelijkheid dat de GGD Twente producten gezamenlijk met andere GGD’en gaat uitvoeren. Hierbij moet gedacht worden aan Infectieziektebestrijding, en Tuberculosebestrijding • Ook op de advisering van het lokaal gezondheidsbeleid kan bezuinigd worden. • Met het oog op een veranderend zorglandschap, waarbij sprake is van • vermindering en verschuiving van 2e en 1e lijns zorg, willen we samen met kernpartners nagaan hoe dit het beste kan worden vormgegeven. Welke kansen en bedreigingen zijn er? Wie doet wat? We willen ervoor zorgen dat we een volwaardige partner worden in deze discussie.

Ook is de discussie over samenwerking met andere GGD’en en reductie in beleidscapaciteit nog niet afgerond. Zowel vanuit de discussie rond de transities als die met het ZGT, zijn we in gesprek met partijen over het toekomstige zorglandschap. Zo zijn in 2013 pilots gestart met huisartsen over hun rol bij de jeugdzorg en zorg voor (dementerende) ouderen. Hoe kunnen we eerder signaleren en preventief inzetten? En met Menzis wordt gesproken om te komen tot een gezamenlijke agenda, want onze taken en rollen zullen elkaar straks heel vaak tegenkomen (bijvoorbeeld: wanneer betalen zij persoonlijke verzorging en/of wij begeleiding). En uiteraard is in 2013 verschillende keren gesproken met het ZGT over het behouden van de basiszorg in Hengelo.

P-715 Jeugdgezondheidszorg (Uniform deel) Lasten -1.778

2013

Baten 0

Saldo -1.778

2013

Centrum voor jeugd en gezin (jeugdgezondheidszorg) (P-715) Doel

Doen

Gedaan

De Jeugdgezondheidszorg (Jgz) draagt zorg voor het volgen en signaleren van en het adviseren over de fysieke, sociale, psychische en cognitieve ontwikkeling van alle kinderen en jeugdigen van -9 maanden naar 23 jaar in Twente, gericht op een gezonde en veilige ontwikkeling van deze kinderen en jeugdigen. Dit gebeurt door uitvoering van het basistakenpakket 0-19 door de GGD-JGZ. ■

■

103

De GGD geeft uitvoering aan de JGZ. Ook hiervoor zal in 2013 gekeken worden naar een reductie van de middelen. Zie P714 (Openbare gezondheidszorg). Met name ten aanzien van individueel maatwerk JGZ (betreft niet het uniforme deel) gaan we aangepaste en aangescherpte afspraken maken. Met het oog op de transitie van de jeugdzorg zal de rol en mogelijk ook de positie van de JGZ veranderen.

╗ ║

In 2013 is op het maatwerk van de JGZ een bezuiniging gerealiseerd van circa € 56.000. In de Regionale ombuigingstaakstelling 2014-2017 wordt binnen het domein gezondheid o.a. voorgesteld te bezuinigen door een efficiëntere organisatie van het contactmoment adolescenten en aanpassing van de JGZ formatie i.v.m. een krimpende populatie jeugdigen

In 2013 is in samenwerking met JGZ-medewerkers en ambtenaren gewerkt aan een koersdocument Jeugdgezondheidszorg. Het is een combinatie van een visiestuk en een 2-jarenplan. Uitvoering van de ambities in het koersdocument dient plaats te vinden binnen de financiële kaders zoals die bepaald worden met de bezuinigingsopdracht van de regioraad voor de periode tot en met 2017.


P-716 Jeugdgezondheidszorg (WMO deel) Lasten -1.345

2013

Baten 364

Saldo -981

2013

Centrum voor jeugd en gezin (jeugdgezondheidszorg onderdeel WMO) (P-716) Doel

Doen

Gedaan

In onze visie is het Centrum voor Jeugd en Gezin een goed bereikbare laagdrempelige voorziening van waaruit verschillende organisaties in onderlinge samenhang opvoedondersteuning en zorg aanbieden voor ouders en jeugd in Hengelo. O.b.v. het jeugdprogramma 'Zelf Doen!, positief opvoeden en opgroeien' zullen de daarin geformuleerde doelstellingen voor 2014 worden nagestreefd. ■

Vanaf 2012 worden de financiële middelen voor het CJG via een nieuwe decentralisatie-uitkering binnen het gemeentefonds verstrekt; de decentralisatieuitkering Centra voor Jeugd en Gezin (DU CJG). Tevens staat in het regeerakkoord dat het Centrum voor Jeugd en Gezin bij de decentralisatie van de Jeugdzorg zal dienen als front-Office voor alle jeugdzorg. Dit betekent dat we de komende jaren blijven investeren in het CJG.

In 2013 zijn de resultaten zoals beschreven in het uitvoeringsplan 2013 behaald. Met extra middelen van de provincie zijn projecten gestart ter voorbereiding op de transitie jeugdzorg: Loes op school, Ondertussen 074, Toegangsteam Jeugd, Doorontwikkeling GRIP, Samenwerking met huisartsen en Transitie Jeugdzorg/Passend onderwijs. Ook in regionaal verband zijn belangrijke stappen gezet in voorbereiding op de transitie jeugdzorg. In 2013 is de visienota verschenen en in alle 14 gemeenten vastgesteld. Vervolgens de nota “Samenwerken aan Jeugdzorg” waarin wordt beschreven wat we in Twente allemaal samen gaan doen. In oktober is het Regionaal Transitiearrangement opgeleverd, waarin wordt aangegeven hoe we zorgcontinuiteit willen realiseren. Tenslotte is gewerkt aan het Governance-vraagstuk: hoe gaan we in Twente de samenwerking organiseren. Hierover wordt in 2014 besloten.

P-721 Afvalverwijdering & -verwerking Lasten -9.586

2013

Baten 10.562

Saldo 976

2013

Afvalverwijdering en –verwerking (P-721) Doel

Doen

Gedaan

Realiseren LAP-2 taakstelling voor nuttige toepassing (65% in 2015). Het nieuwe milieupark completeren en enkele logistieke bewegingen verbeteren. ■ Opstellen en uitvoering geven van grondstoffenprogramma 2012 – 2017. ■ Verbetering / uitbreiding milieueilandjes. Verkeerd aanbieden en dumpen van afval ■

■

104

Handhaving op orde houden. ╗ ║

Vanwege ontbrekend krediet is dit nog niet gerealiseerd. Wordt betrokken in de planning 2015. In december 2013 is goedkeuring van de raad gekregen om aantal scenario’s uit te werken, met als doel een afvalloos Hengelo in 2030. Dit maakt deel uit van scenario’s richting Afvalloos Hengelo 2030 terugdringen. De raad heeft de tijdelijke uitbreiding met 2 fte handhaving bij Stadstoezicht in 2013 met 2 jaar


verlengd. Het aantal hotspots en het verkeerd aanbieden is in 2013 verminderd, maar blijft aandacht vragen. Hiervoor heeft de raad middelen beschikbaar gesteld. Verlagen gemiddelde kosten per aansluiting. ■

■

Projectmatig handhaven op illegale dump en verkeerd aanbiedgedrag.

Blijvend monitoren aanbiedgedrag, kosten en baten. Wijzigen diftartarieven.

Teruggave over 2013 wordt met de aanslag in 2014 verrekend. Het te verrekenen bedrag over 2013 is € 21,72

P-722 Riolering & Waterzuivering Lasten -7.139

2013

Baten 7.503

Saldo 364

2013

Riolering (P-722) Doel

Doen

Gedaan

Voorkomen van wateroverlast. ■ ■ ■

Afkoppelen van verhard oppervlak (cf. GRP). Oplossen van structurele grondwateroverlast. Vergroten van de afvoercapaciteit van het rioolstelsel.

In 2013 is ruim 3 ha. verhard oppervlak afgekoppeld. (Hazemeijer Hengelo) Er is een begin gemaakt met het onderzoek naar de werking van drainages in de Nijverheid. De riolering in de Langelermaatweg is verzwaard. Er is een begin gemaakt met de rioolverzwaring in de West Tangent.

Beperking van de milieubelasting. ■

Vervanging van lekke rioolbuizen.

■

Inrichten van stuwgebieden.

■

Opheffen van foutieve rioolaansluitingen.

De riolering in de Stroweg, Parallelweg SS, Loweg en Ottoweg is vervangen. Voorbereiding van de aanleg van de resterende 17 stuwgebieden in 2014. In de wijk Hasseler Es zijn circa 5100 percelen gecontroleerd op foutieve rioolaansluitingen. Gebleken is dat circa 280 percelen het afvalwater lozen op de hemelwaterriolering (5.5%). In 2013 zijn de foutieve aansluitingen hersteld.

Effectief beheren van het rioolstelsel. In de buurten Vossebelt Noord en Zuid, Anninkshoek en Veldwijk Zuid zijn alle riolen gereinigd en geïnspecteerd. De resultaten van de inspecties zijn verwerkt in het rioolbeheersysteem. ■ Reinigen van trottoir- en Jaarlijks worden de trottoir- en straatkolken 1 tot 2 straatkolken. keer gereinigd. ■ Reinigen en inspecteren van Jaarlijks worden de gemalen en bergbezinkbassins rioolgemalen en bergbezinkbassins. geïnspecteerd. Tevens zijn de gemalen gereinigd. ■ Up to date houden van het Het rioolbeheersysteem is up to date. Realtime is te geautomatiseerd zien hoe de gemalen functioneren en bij storingen rioolbeheersysteem. vindt er directe alarmering plaats. Diverse gemalen zijn aangepast en oude besturingscomputers zijn vervangen. Zichtbaar maken en herinrichten van de beken. ■

■

105

Reinigen en inspecteren van het rioolstelsel.

Uitvoeren van diverse beekherstelprojecten zoals benoemd in Het gemeentelijk waterplan. ╗ ║

Het voorlopig ontwerp van de beekherstelprojecten Berflobeek en Omloopleiding is afgerond. In 2014 worden de projecten uitgevoerd.


P-723 Milieubeheer Lasten -3.174

2013

Baten 720

Saldo -2.454

2013

Milieubeheer (P-723) Doel

Doen

Gedaan

Vergunningverlening Naleving milieuregelgeving door bedrijven. ■

Kwalitatief goede vergunningen (conform landelijk vastgestelde kwaliteitscriteria).

Er zijn nog geen kwaliteitscriteria waaraan vergunningen moeten voldoen. De vergunningen worden zoveel mogelijk opgesteld in Helder Hengelo’s zonder afbreuk te doen aan de juridische kwaliteit.

Invoeren vooroverleg en vergunningmanagement om bedrijven goed over regelgeving te informeren. ■ Inwerkingtreding van een netwerk regionale uitvoeringsdienst (RUD) per 1 januari 2013. Toezicht en handhaving Waarborgen van de rechtszekerheid en ■

■

■

■

■

Uitvoeren van toezicht en handhaving middels inspecties.

Uitvoeren van multidisciplinaire projecten gericht op beperking van risico’s en knelpunten in de leefomgeving. Geven van voorlichting en informatie aan burgers en bedrijven over het doel van regelgeving, wijzigende regelgeving en het belang van handhaving en toezicht. Tijdige en burgergerichte afhandeling van milieuklachten en handhavingverzoeken.

Regulier werk.

Er zijn onder regie van de RUD door Hengelo enkele vergunningaanvragen voor andere gemeentes afgehandeld.

rechtsgelijkheid in de leefomgeving. Toezicht en handhaving worden ingepland en uitgevoerd volgens prioritering. Deze is regionaal in RUD (regionale uitvoeringsdienst) Twente verband vastgesteld. Jaarlijks worden een of meer multidisciplinaire projecten gedraaid. Een jaarlijks terugkerend project is controle kamerverhuurbedrijven. In 2014 staat het Slachthuisterrein weer op de planning. Voorlichting is een vast onderdeel van onze toezichten handhaving strategie. Voor sommige onderdelen zoals asbest en besluit huisvesting wordt voorlichting nog extra ingezet.

Handhavingverzoeken worden zoveel mogelijk tijdig afgewerkt. Er is geen wettelijke termijn, wel een redelijke termijn. Voor Bouwen wordt gewerkt met een matrix om de spoedeisendheid van binnenkomende verzoeken te wegen. Jaarlijks wordt een handhaving programma en verslag vastgesteld. Sinds 2013 worden beide geschreven in regionaal (RUD) verband.

Jaarlijks vaststellen van een gecoördineerd handhavingprogramma en handhavingverslag. V.w.b. geluidhinder een zo goed mogelijk evenwicht tussen enerzijds woon- en leefklimaat en anderzijds nodige (geluid)ruimte voor sociale, culturele en economische activiteiten. ■

■

106

In juni 2012 zijn geluidsbelastingkaarten vastgesteld. Op grond hiervan wordt in 2013 een actieplan geluid opgesteld. Het Actieplan wordt geïntegreerd in de Nota ╗ ║

Het actieplan is op 16 juli 2013 vastgesteld. In 2013 is een start gemaakt met het aanpakken van de eerste hotspot: De Westtangent.


Geluid Actualiseren Nota Geluid vanwege gewijzigde regelgeving en op grond van praktijkervaringen. Actualiseren verkeersmilieukaart.

Werkzaamheden voor de actualisatie zijn grotendeels afgerond. Deels wordt al op actualisatie geanticipeerd. Formele afronding in 1ste kwartaal 2014 ■ De actualisatie van de verkeersmilieukaart heeft begin 2013 plaats gevonden. ■ Saneren woningen A-lijst. De geluidsanering van 23 woningen en een school is in 2013 uitgevoerd en volgens de prestatie afspraak in het kader van ISV-3 afgerond. ■ Volgen ontwikkelingen Hengelo participeert in Twents en Oost-Nederlands hoogfrequent spoor. verband waarin ontwikkelingen worden gevolgd en becommentarieerd. In juli is formeel commentaar geleverd op de Milieu-effectrapportage Goederenroutering Oost Nederland Ter plaatse van gevoelige bestemmingen geen overschrijdingen van wettelijke luchtkwaliteitsnormen. ■

De benodigde data zijn aangeleverd. Eind 2013 zijn de resultaten door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) bekend gemaakt. In Hengelo zijn geen knelpunten. Het gebiedsgericht grondwaterbeheer uitvoeren. ■

Aanleveren data voor rapportage luchtkwaliteit in 2012.

De verontreinigingen die, na In 2013 is een tweede afkoopovereenkomst gesloten afkoop, in het gebiedsgerichte met een probleemeigenaar. De uitvoering van de grondwaterbeheer zijn gebiedsgerichte aanpak start begin 2014. opgenomen, worden volgens het Gebiedsbeheerplan voor het centrumgebied van Hengelo aangepakt. Ontwikkelen beleid voor de ondergrond. ■

In oktober is een workshop georganiseerd voor verschillende vakgebieden om het bewustzijn te vergroten van de kansen die de ondergrond biedt. Dit heeft geleid tot samenwerking in het project Klein Driene. Daarnaast is afgesproken een integrale afweging te maken over de aanleg van bodemenergiesystemen in de openbare ruimte. De beleidsnotitie over bodemenergie wordt in 2014 opgesteld. Het verder in beeld brengen van verspreidingsrisico’s en ecologische risico’s. ■

Het Beleidsplan Ondergrond wordt uitgebreid met andere onderwerpen dan grondwaterverontreiniging. In 2013 zal hierin een beleidsnotitie over de toepassing van bodemenergie worden opgenomen.

Voor één stortlocatie is een maatschappelijke afweging uitgevoerd voor de beoordeling van ecologische risico’s. Er zijn geen vervolgstappen nodig. In 2013 is bepaald dat voor een andere voormalige stortplaats wel vervolgstappen nodig zijn. De sanering hiervan start in 2014. Daarnaast zijn saneringsafwegingen gemaakt voor verschillende locaties met verspreidingsrisico’s waarvoor de gemeente verantwoordelijk is. Vier locaties worden in 2014 in de gebiedsgerichte aanpak opgenomen. Het externe veiligheidsrisico (het groepsrisico) in woongebieden in Hengelo zo beperkt mogelijk houden. ■

Het uitvoeren van bodemonderzoeken op spoedlocaties tot aan het niveau dat beschikking ernst en spoedeisendheid verleend kan worden. Dit zal volgens het bodemconvenant voor 31-122015 moeten gebeuren.

■

Actualiseren externe veiligheidsbeleid

■

Uitvoeren uitvoeringsplan externe veiligheid 2013/ Ruimtelijke

107

╗ ║

De voorbereiding is gestart in samenwerking met gemeente Oldenzaal (Hengelo ondersteunt Oldenzaal). Formele afronding en vaststelling in 1ste kwartaal 2014. Verschillende ruimtelijke plannen zijn getoetst en voor enkele zijn berekeningen gemaakt en


plannen toetsen aan het externe veiligheidsbeleid

groepsrisicoverantwoordingen op gesteld.

P-724 Lijkbezorging Lasten -808

2013

Baten 522

Saldo -286

2013

Lijkbezorging (P-724) Doel

Doen

Gedaan

Uitvoering geven aan de Wet op de lijkbezorging via een tweetal algemene begraafplaatsen. ■

De Wet op de lijkbezorging heeft als doel te regelen wat er met een menselijk lichaam moet gebeuren na dood te zijn geboren of na te zijn overleden. Voor de gemeente is dit een wettelijke taak

hoofdfunctie

7


In 2013 is de urnenmuur van de begraafplaats aan de Oldenzaalsestraat met 84 urnennissen uitgebreid. Hierin is plaats voor 168 asbussen.

Volksgezondheid & milieu Rekening 2012



Rekening 2013


-25.088

-25.465

-25.215

-23.892


19.708

19.273

19.254

18.845


-5.380

-6.192

-5.961

-5.047

-815 90 -724

-135 869 734

-588 1.030 443

-750 826 76

-6.104

-5.459

-5.518

-4.971

Toevoegingen aan de reserves Onttrekkingen aan de reserves mutaties reserves hoofdfunctie 7 Volksgezondheid & milieu Resultaat na bestemming

108

╗ ║


Hoofdfunctie 8 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Commissie(s)

Fysiek

Sector

Beleid en Projecten, Personeel en Financiën, Veiligheid en Leefomgeving

Missie Het realiseren van een duurzame ruimtelijke ontwikkeling van de stad en het buitengebied binnen de Netwerkstad Twente gezien vanuit (inter)nationaal perspectief. Binnen die opgave zorgen voor complete wijken met voldoende kwalitatief goede woningen in een ruime keuze voor de (toekomstige) bewoners van Hengelo.

Speerpunten 2013 • Actualisatie bestemmingsplan Centrum • Een nieuw convenant en prestatieafspraken met Welbions • Prioriteitenlijst woningbouw • Pilot wonen boven winkels centrum • Pilot energieleverende nieuwbouw Medaillon • Gebiedsgerichte aanpak ontwikkelen voor terugdringing energieverbruik bestaande woningvoorraad • Het bevorderen van bovenlokale samenwerking en afstemming (Netwerkstad/Regio Twente) • Realisatie van woonservicegebieden • Uitvoeringsagenda Hengelo 2030 • De transformatie van de wijk Berflo Es in combinatie met Hart van Zuid • Realiseren grondverkopen van de vastgestelde herzieningen voor 2013; • Een vrij besteedbaar deel van de algemene reserve grondexploitatie van minimaal € 3 miljoen realiseren; • Realiseer de reeds in gang gezette projecten. Voeg geen nieuw programma, nieuwe projecten toe; • De gemeentelijke boekwaarde van het grondbedrijf maximaal € 100 miljoen laten bedragen.

P-8 Ruimtelijke ordening &

Hoofdfunctie Lasten -60.472

2013

Baten 47.537

Saldo -12.935

2013

Kaderstellende beleidsnota’s • • • • • • • • • • • • •

Omgevingsvisie Overijssel (2009) Welstandnota Nota duurzaam bouwen/ duurzaamheidsagenda Ontheffingenbeleid artikel 3.23 WRO Structuurvisie Hengelo 2030 (2010) Woonvisie 2011-2016 (2011) Nota thuis in de buurt Notitie behorende bij de prioriteitenlijst voor woningbouwlocaties 2011-2012 Herziening grondexploitaties per 1 januari 2011 (zoals vastgesteld per 1 juni 2011) Gedragslijn BBV en grondbedrijf (zoals vastgesteld per 20 maart 2007) Toe te passen grondslagen bij de herzieningen van de grondexploitaties per 1 januari 2011 (zoals vastgesteld per 25 januari 2011) Nota weerstandsvermogen (zoals vastgesteld in de Nota zicht op risico’s per 16 december 2008) Grondprijsnotitie 2011 (zoals vastgesteld op 29 maart 2011

109

╗ ║


P-810 Ruimtelijke ordening 2013

Baten 45

-1.736

Saldo -1.691

2013

Ruimtelijke ordening (P-810) Doel

Doen

Gedaan

Beïnvloeden, vormgeven en adviseren over alle ruimtelijke gevolgen van het grondgebruik via structuurplannen. Door programmaregie (met name programma 5) is invulling gegeven aan het monitoren van de grote projecten uit de structuurvisie (Zie 5.1.5). ■ Samen met de netwerksteden De innovatiedriehoek draagt in hoge mate bij aan de invulling geven aan de versterking van de economische structuur van Twente. In het hoofdlijnenakkoord van de Provincie gebiedsontwikkeling Innovatiedriehoek. Overijssel is hier €96 miljoen voor gereserveerd. In 2013 is hieruit door de provincie een subsidie toegekend voor de realisering van de Boekelosebrug (begroot € 7,1 mln) en de 1ste fase realisatie WTC in het MTS-gebouw (begroot € 750.000,-). ■ Verbindingszone Enschede Het afgelopen jaar heeft vooral in het teken gestaan van de bezuiniging op het FBK stadion. Hiertoe is Hengelo. onderzocht of het FBK stadion geschikt kon worden gemaakt voor zowel voetbal door FC Twente als atletiek (zowel breedtesport als topsport). Dit bleek financieel en organisatorisch niet haalbaar. Om toch de vereiste bezuiniging op het FBK stadion te kunnen bereiken is onderzocht welke mogelijkheden er dan zijn. Uiteindelijk is besloten om het stadion te behouden voor de FKB games omdat zij een substantieel deel van de gevraagde bezuiniging konden realiseren en bovendien afstand deden van subsidies. Na het besluit is het gesprek met FC Twente opgepakt om met hen te bespreken welke mogelijkheden er zijn voor FC Twente om hun ambities te realiseren zonder het FBK stadion. De verwachting is dat FC Twente een nieuw stadion zal bouwen naast het huidige FBK stadion. Dit betekent voor Sport Centre Hengelo dat zowel het topvoetbal als de topatletiek naast de meeste breedtesporten behouden kunnen blijven. ■ Interne en externe ontsluiting In 2013 is door de Provincie subsidie toegekend innovatiedriehoek. voor de vervanging van de Boekelosebrug. De Boekelosebrug maakt integraal onderdeel uit van de Laan Hart van Zuid. Gestart is met de planvorming voor de aanleg van de 2de fase Laan Hart van Zuid in combinatie met de Boekelosebrug. In de in 2013 vastgestelde Ontwikkelagenda Netwerkstad Twente is door de provincie een subsidie toegekend voor de herinrichting van de Enschedesestraat. Deze vormt een belangrijke schakel tussen het CST en Kennispark. Het juridisch vastleggen van de gewenste ruimtelijke ontwikkeling van Hengelo in actuele bestemmingsplannen. ■

■

110

Monitoren Structuurvisie Hengelo 2030.

Actualisatie van de bestemmingsplannen Centrumgebied, Hengelo Zuid-Oost, Twentekanaal en Wilderinkshoek. ╗ ║

De bestemmingsplannen Hengelo-Zuid (Veldwijk, Breemarsweg en Berflo-Es) zijn onherroepelijk. Bestemmingsplan Twentekanaal: ontwerp en vaststelling. Beroep loopt nog.


Bestemmingsplan Wilderinkshoek: voorbereiding gestart. Bestemmingsplan centrum: alle voorbereidingen afgerond, begin 2014 ter inzage. Woolder Es: vaststelling begin 2014.

P-820 Woningexploitatie / -bouw Lasten -257

2013

Baten 1.219

Saldo 962

2013

Woningexploitatie/woningbouw (P-820) Doel

Doen

Gedaan

Het stimuleren van particuliere initiatieven in de woningvoorraad of nieuwbouw die bijdragen aan kwaliteitsverbetering voor woonconsumenten en het wonen in Hengelo in brede zin De stimuleringsregeling van SVn (Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten) is momenteel in uitvoering. De verwachting is dat het subsidieplafond in de tweede helft van 2012 zal zijn bereikt. In feite is daarmee de regeling afgelopen. Onderzocht moet worden of het mogelijke en gewenst is om de regeling voort te zetten evt. met financiële middelen uit de markt.

■

De provinciale subsidie voor het realiseren van woonservicegebieden zal in 2013 ingezet worden in concrete nieuwbouw projecten gericht op verhogen van de toegankelijkheid voor het langer zelfstandig thuis wonen. De provinciale energiepremie regeling zal worden uitgevoerd voor het terugdringen van energieverbruik in bestaande particuliere woningen.

■

■

In het gemeentelijk fonds in beheer bij SVn voor verbetering van VvE complexen zijn in 2013 voldoende rente en aflossingsbedragen teruggevloeid om een nieuwe regeling voor verbetering van bestaand vastgoed voor te bereiden in 2014. Mede ingegeven door cofinanciering van het rijk en de provincie is in 2013 door de gemeenteraad een besluit genomen voor het verstrekken van nieuwe startersleningen in 2013 en 2014. Hiervoor zijn structurele middelen in de begroting gereserveerd. Van marktpartijen wordt een bijdrage gevraagd in het verstrekken van de starterslening. In 2013 is een beleidsregel opgesteld met daarin een aantal projecten beschreven voor de realisatie van WMO geschikte woningen die in aanmerking komen voor subsidiëring. In 2013 is nog geen subsidie uitgekeerd, wel is de voortgang van de projecten op de voet gevolgd en de haalbaarheid van projectrealisatie opnieuw beoordeeld. De gemeente adviseert en informeert particulieren. In 2013 zijn er door de provincie 385 aanvragen toegekend voor de energiepremieregeling. Hiermee was een totaal bedrag gemoeid van € 126.900.



Woonruimten

Woonruimten

aantal

rangorde

per km2

Enschede

76.457

391

542

632

1

23

Hengelo

38.391

365

631

Schiermonnikoog

1.039

2

27

Almelo

33.782

355

502

Vlieland

1.050

3

30

Hof van Twente

16.253

272

76

Hellendoorn

15.633

260

113

gemeente

Rozendaal

gemeente

aantal

rangorde

per km2

LeidschendamVoorburg

37.311

363

1.143

Rijssen-Holten

14.985

254

159

Schiedam

37.533

364

2.097

Oldenzaal

14.350

247

666

Hengelo

38.391

365

631

Twenterand

13.471

236

127

Helmond

39.285

366

739

Dinkelland

10.620

182

60

Sudwest Fryslan

40.449

367

89

Haaksbergen

10.473

174

100

111

╗ ║


Wierden

9.785

155

's-Gravenhage

261.346

401

3.204

Losser

9.722

153

103 98

Rotterdam

317.568

402

1.477

Borne

9.307

143

358

Amsterdam

423.250

403

2.561

Tubbergen

7.968

116

54

P-821 Stads- & dorpsvernieuwing Lasten -599

2013

Baten 193

Saldo -406

2013

Stads- en dorpsvernieuwing (P-821) Doel

Doen

Gedaan

Het waarborgen van een goed woon, werk en leefmilieu in de stad, onder meer door verbetering en behoud, alsmede, indien nodig, herindeling en sanering van de stad of delen van de stad. ■

■

Voortgang Investeringsbudget stedelijke vernieuwing (ISV) monitoren. Uitvoering wordt gegeven aan de gemeentelijke Subsidieregeling cultuurhistorisch erfgoed, waaronder het zogenaamde "Gevelfonds". De middelen in dit fonds t.a.v. gevelverbetering zijn eindig en momenteel uitgeput. De mogelijkheid van continuering van dit onderdeel wordt bezien.

De voortgang van de projecten is bijgehouden.

In 2013 zijn 6 gevels succesvol aangepakt. Onder andere de gevel van Ophof aan de Enschedesestraat en de panden van Grabosch en Jenneboer in de Wemenstraat.

P-822 Overige volkshuisvesting Lasten -3.281

2013

Baten 2.313

Saldo -969

2013

Overige volkshuisvesting (P-822) Doel

Doen

Gedaan

Zorg dragen voor een eerlijke verdeling van schaarse sociale huurwoningen en het realiseren van een evenwichtige woningvoorraad. De systematiek van In het convenant met Welbions zijn in 2013 woonruimteverdeling is onderwerp afspraken gemaakt over de bandbreedte waarbinnen van gesprek met Welbions waarbij de slaagkans van woningzoekenden zich mag met name de wachttijden per type begeven en hoe de slaagkansen worden gemonitord. woning (appartementen versus eensgezinswoningen) worden gemonitord. Zorgen voor complete wijken met voldoende kwalitatief goede woningen en een ruime keuze voor iedereen die met betrokkenheid in Hengelo wil wonen. ■

■

■

112

Een actueel woningbouwprogramma/ prioriteitenlijst wordt vastgesteld.

De visie vormt de basis voor op te ╗ ║

In de Ontwikkelagenda Netwerkstad zijn afspraken gemaakt over strategisch programmeren voor woningbouwlocaties. De criteria zijn op Netwerkstad niveau vastgesteld en in 2014 wordt dit op lokaal niveau uitgewerkt in een lokaal woningbouwprogramma. Het convenant is opgesteld en bestuurlijk


■

stellen convenant met Welbions met prestatieafspraken over de thema's: nieuwbouw, herstructurering, bevorderen van doorstroming, duurzaamheid, toegankelijkheid en woonruimteverdeling. De visie vormt verder de basis samen met het beleidsdocument Thuis in de Buurt voor het maken van prestatieafspraken met zorginstellingen en Welbions voor de realisatie van woonservicegebieden.

ondertekend. Er zijn inhoudelijke afspraken (prestatieafspraken) gemaakt rondom het woningbouwprogramma en volkshuisvestelijke opgaven en samenwerkingsafspraken rondom thema’s die samenhangen met het wonen, binnen het zgn klaverblad (wonen, weten, werken en welzijn). Hiervoor is een beleidsregel (realisatie woonservicegebieden) vastgesteld waarin een projectenlijst is opgenomen voor WMO geschikte woningen die in ruimtelijke zin aansluiten op de benoemde woonservicegebieden in het convenant.

P-830 Bouwgrondexploitatie Lasten -54.598

2013

Baten 43.768

Saldo -10.831

2013

Bouwgrondexploitatie (P-830) Voor informatie over de bouwgrondexploitatie wordt verwezen naar de paragraaf grondbeleid in dit jaarverslag en de separate “Herzieningen per 1-1-2014

hoofdfunctie

8


Ruimtelijke ordening & volkshuisvestin Rekening 2012



Rekening 2013


-75.702

-47.803

-51.404

-58.658


69.097

46.741

46.791

47.306


-6.605

-1.062

-4.613

-11.351


-4.861 579 -4.282

-1.592 334 -1.257

-1.592 347 -1.244

-1.814 231 -1.583

-2.319

-5.857

-12.935

hoofdfunctie 8 Ruimtelijke ordening & volkshuisvesting Resultaat na bestemming

113

╗ ║

-10.887


Hoofdfunctie 9 Financiering en algemene dekkingsmiddelen Commissie(s)

Bestuur , Fysiek

Sector

Personeel en Financiën, Wijkzaken

Algemeen

In de beleidsbegroting neemt hoofdfunctie 9 een bijzondere plaats in. Er is overlap met de paragrafen (belastingen met paragraaf 1 “Lokale heffingen”; rente met paragraaf 5 “Financiering”) en anderzijds is er overlap met hoofdstuk 4 “De financiën van de gemeente Hengelo” (onderdeel gemeentefonds). Er kan nauwelijks in termen van prestatie-indicatoren worden gerapporteerd.

P-9 Financiering & Algemene

Hoofdfunctie Lasten -16.064

2013

Baten 133.116

Saldo 117.052

2013

P-913 Overige Financiele middelen Lasten -42

2013

Baten 1.199

Saldo 1.156

2013

P-914 Geldlening & uitzetting >=1jr Lasten 639

2013

Baten 8.347

Saldo 8.986

2013

(P-901 t/m P-920) In de begroting zijn geen speciale doelen geformuleerd.

P-921 Algemene uitkering Gemeentefonds Lasten 0

2013

Baten 88.511

Saldo 88.511

2013

Algemene uitkering gemeentefonds (P-921) Doel

Doen

Gedaan

Het tijdig inzicht bieden in de (meerjarige)ontwikkeling van de gemeentefondsuitkering. Binnen 2 weken c.q. 4 weken, na het verschijnen van de mei- en septembercirculaire in het betreffende jaar, het college van B & W c.q. de gemeenteraad informeren over de belangrijkste ontwikkelingen in het gemeentefonds en de daaruit voortvloeiende financiële consequenties voor het budgettair financieel perspectief; Taakinkrimpingen (kortingen/efficiencytaakstellingen e.d.) worden in principe 1 op 1

■

■

114

╗ ║

Is gerealiseerd. Zie voor de inhoud ook hoofdstuk 4.

Is geëffectueerd. Zie voor de inhoud ook hoofdstuk 4.


doorgevoerd. Dit betekent dat de korting op de algemene uitkering als ombuigingstaakstelling wordt doorvertaald op het programma/product waarop het betrekking heeft. Indien van gemeentewege eerder autonome taakstellingen zijn doorgevoerd op de betreffende taak dan dient er een heroverweging plaats te vinden om alsnog verder in te krimpen. Taakuitbreidingen (> € 10.000) waarvoor in de algemene uitkering extra middelen beschikbaar worden gesteld, worden in principe als stelpost in de begroting opgenomen. Indien van gemeentewege eerder autonome middelen beschikbaar zijn gesteld voor de taak dient een heroverweging plaats te vinden om alsnog extra middelen beschikbaar te stellen.

■

Is geëffectueerd. Zie voor de inhoud ook hoofdstuk 4.



GEMEENTEFONDSUITKERING

GEMEENTEFONDSUITKERING

bedrag/ inw

rangorde

gemeente

bedrag/ inw

rangorde

Blaricum

645

1

Enschede

1.225

382

Almelo

1.207

Bloemendaal

662

377

2

Hengelo

1.084

337

Bunnik

695

3

Oldenzaal

985

282

Haaksbergen

897

216

Hoorn

1.075

335

Rijssen-Holten

880

201

Capelle aan den IJssel

1.083

336

Losser

880

200

Hengelo

1.084

337

Hellendoorn

872

188

Sudwest Fryslan

1.087

338

Hof van Twente

862

171

Bergen op Zoom

1.090

339

Twenterand

837

143

Borne

832

138

gemeente

Amsterdam

1.903

401

Dinkelland

791

73

Vlieland

2.300

402

Tubbergen

785

62

Schiermonnikoog

2.617

403

Wierden

776

58

P-922 Algemene baten & lasten Lasten -7

2013

Baten 888

Saldo 881

2013

Algemene baten en lasten (P-922) Doel

Doen

Gedaan

Algemene stelposten kunnen alleen worden aangewend met onderbouwd voorstel. Een algemene stelpost kan middels een onderbouwd voorstel worden aangewend voor de betreffende taak, mits er instemming is van de gemeenteraad (i.v.m.

■

115

╗ ║

Zie bijlage 8.3 voor aanwending van de post “Onvoorzien”


budgetrecht). In de bijbehorende begrotingswijziging wordt de stelpost afgeraamd en de last c.q. baat op het betreffende programma/product geraamd.

P-930 Uitvoering Wet WOZ Lasten -999

2013

Baten 0

Saldo -999

2013

P-931 Onroerende-zaakbelastingen Lasten -10

2013

Baten 18.831

Saldo 18.822

2013

Saldo 72

2013

Saldo 459

2013

Saldo 246

2013

P-936 Toeristenbelasting Lasten 0

2013

Baten 72

P-937 Hondenbelasting Lasten -3

2013

Baten 461

P-939 Precariobelasting Lasten 0

2013

P-940 Lasten -818

Baten 246

Lasten heffing en invordering gemeentelijke belastingen

2013

Baten 0

Saldo -818

2013

Saldo 1.615

2013

Saldo -1.452

2013

P-960 Saldo kostenplaatsen Lasten -274

2013

Baten 1.890

P-980 Reserves Lasten -14.124

116

╗ ║

2013


Baten 12.672

(P-923 t/m 981) In de begroting zijn geen speciale doelen geformuleerd. Beleidsmatige punten m.b.t. de gemeentelijke belastingen zijn opgenomen in de paragraaf Lokale Heffingen (hoofdstuk 6.1) Hengelo, waar sta je in Nederland?


WOZ-waarde

WOZ-waarde

totaal (miljard €)

gemeente

rangorde

gemiddeld (duizend €)

totaal (miljard €)

rangorde

gemiddeld (duizend €)

Tubbergen

1.756

113

220

gemeente

Vlieland

263

1

250

Losser

1.851

125

190

Rozendaal

285

2

450

Borne

1.858

126

200

Schiermonnikoog

299

3

288

Haaksbergen

2.047

151

195

Wierden

2.177

169

222

178

Dinkelland

2.419

194

228

Hoorn

5.895

355

Katwijk

6.177

356

242

Twenterand

2.511

205

186

Hengelo

6.233

357

162

Oldenzaal

2.790

225

194

Utrechtse Heuvelrug

6.254

358

256

Rijssen-Holten

3.080

248

206

De Bilt

6.275

359

320

Hof van Twente

3.273

259

201

Hellendoorn

3.283

261

210

Rotterdam

45.545

401

143

Almelo

4.909

329

145

's-Gravenhage

45.641

402

175

Hengelo

6.233

357

162

Amsterdam

92.147

403

218

Enschede

10.864

385

142

hoofdfunctie

9


Financiering & Alg. Dekkingsmiddelen Rekening 2012




Rekening 2013

-1.906

-1.598

-2.212

-3.632


115.866

114.775

118.010

120.444


113.960

113.177

115.798

116.813

-4.932 9.368 4.436

-7.675 461 -7.214

-10.579 5.378 -5.200

-14.124 12.672 -1.452

105.963

110.598

115.361


hoofdfunctie 9 Financiering & Alg. Dekkingsmiddelen Resultaat na bestemming

117

╗ ║

118.397


5.3: Sociaal Jaarverslag

Organisatieontwikkeling 2013 stond in het teken van tegelijkertijd afbouw door bezuinigingen en opbouw van de organisatie door nieuwe taken en ontwikkelingen. We bezuinigen op personeel maar weten ook dat we over een paar jaar te maken kunnen krijgen met schaarste op de arbeidsmarkt. We hebben taken geschrapt en formatie opgeheven. De voorbereidingen op de grote transities zijn in volle gang. Maar we anticiperen daarnaast ook op de verdere vergrijzing en ontgroening van onze organisatie. De opgave waar we voor staan is: bezuinigen en ontwikkelen. Dit vergt een flexibele organisatie met een grote mate van mobiliteit van de medewerkers. De bezuinigingen in 2012 hebben ook in 2013 geleid tot reductie van formatie. Hierdoor is een groep medewerkers bovenformatief geworden. Door collectieve inspanningen is het merendeel van deze medewerkers inmiddels in een andere functie herplaatst. Strategisch HRM beleid heeft in 2013 meer vorm en inhoud gekregen; onder andere door een start te maken met strategische personeelsplanning. Hengelo speelt op een aantal deelgebieden een actieve rol in de twentse samenwerking. In 2013 zijn verschillende samenwerkingsvormen aangegaan op het gebied van onder andere salarisadministratie, sociale zaken, ICT en onderzoek en statistiek.

Personeelsbeleid Opleiding en mobiliteit Het Hengelo’s Ontwikkel Plein geeft een belangrijke impuls aan het stimuleren van ontwikkeling en mobiliteit. Door de bezuinigingen en het vervallen van taken en formatie is in 2013 “verplichte mobiliteit” een belangrijker thema geworden. Het aanbod en de dienstverlening vanuit het HOP is hier ook op aangepast. Ook aan het stimuleren van “vrijwillige” mobiliteit is de nodige aandacht besteed. Zo is in het tweede kwartaal van 2013 een HOP-middag georganiseerd, toegankelijk voor alle medewerkers. Op deze middag konden verschillende kennismakingsworkshops over allerlei thema’s worden gevolgd en was er een groot aanbod van informatie en activiteiten rondom mobiliteit, persoonlijke ontwikkeling en opleidingen. Deze Hop-middag was een groot succes! De meest succesvolle workshops zijn in het najaar van 2013 in uitgebreide vorm binnen de Hengelo Academie aangeboden.

Hengelo Academie Voortvloeiend uit de HOP-middag zijn vijf trainingen gericht op persoonlijke ontwikkeling binnen de organisatie aangeboden. Voorbeelden hiervan zijn “Basis Psychologie”, “Wat wil ik, wat kan ik, wat doe ik?” en “Het merk ik”. Dit was een groot succes! Daarnaast was er weer een ruim aanbod vakgerichte trainingen, zoals Gemeentefinanciën, Gemeentelijke weten regelgeving en Projectmatig werken. En zowel medewerkers als externe partners van de gemeente werden geïnspireerd door verschillende lezingen gericht op nieuwe ontwikkelingen binnen en buiten de gemeente. Veel medewerkers hebben het afgelopen jaar aan één of meerdere trainingen van de Hengelo Academie deelgenomen. Loopbaancentrum Ten gevolge van de bezuinigingen en het schrappen van taken en formatie is in 2013 steeds meer aandacht gekomen voor het begeleiden van medewerkers wiens functie vervalt. In het afgelopen jaar zijn er mogelijkheden bijgekomen voor het inzetten van diverse testen en ook e-Portfolio’s. In totaal zijn in 2013 circa 25 medewerkers begeleid door het Loopbaancentrum.

119

╗ ║

sociaal jaarverslag 2013

Banenmarkt Nieuw in 2013 is de profielenbank; medewerkers die zichzelf onder de aandacht willen brengen omdat ze toe zijn aan iets nieuws, kunnen hun profiel plaatsen op de profielenbank. Op de klussenkraam zijn 15 klussen geplaatst, waarvan er 11 zijn ingevuld. Ook is in 2013 de nieuwe vacaturesite “werkenvoordetwentseoverheid.nl” gelanceerd als onderdeel van het regiobrede project Werken voor de Twentse Overheid. Arbeidsvoorwaarden CAO De huidige CAO liep af op 1 januari 2013. Er wordt op landelijk niveau onderhandeld over de nieuwe cao waarbij modernisering van de arbeidsvoorwaarden centraal staat. Ingezet wordt op mobiliteit, flexibiliteit en inzetbaarheid van de medewerkers. Harmonisering arbeidsvoorwaarden De gemeente Hengelo is trekker geweest van het project harmonisering arbeidsvoorwaarden tot aan de benoeming van de projectleider in januari 2014. Het doel van het project is één arbeidsvoorwaardenpakket voor de deelnemende organisaties, waardoor de mobiliteit tussen de organisaties wordt vereenvoudigd. Negen gemeenten en Regio Twente nemen deel aan het project. Het project is onderdeel van het regiobrede project Werken voor de Twentse overheid. Arbeidsomstandigheden en verzuim. Goede werkomstandigheden zijn een voortdurende zorg. Daar hoort ook bij dat medewerkers veilig en gezond kunnen werken. Door de doorgevoerde bezuinigingen, waarbij vacante plaatsen niet meer werden opgevuld, tijdelijk personeel geen verlenging kreeg van hun contract en ca. 35 mensen bovenformatief zijn geworden, is de werkdruk bij het zittend personeel toegenomen. Dit vormt dan ook één van de aandachtspunten in het kader van arbeidsomstandigheden. Certificering VCA en Risico Inventarisatie en Evaluatie (RIE) De sector SB is opnieuw VCA gecertificeerd voor drie jaar. Er was extra aandacht voor de toolboxen en de werkplekinspecties. De RIE van de sector is geactualiseerd ten behoeve van de hercertificering. Na alle extra inspanningen is de sector geaudit, met goed gevolg. Ziekteverzuim Het gemiddelde ziekteverzuimpercentage van 2013 was 5,9%, 0,4 procent hoger dan het gemiddelde in 2012. Er is geen duidelijk aanwijsbare reden voor deze verhoging. Het streven blijft een ziekteverzuimpercentage van maximaal 5%.

Percentage ziekteverzuim 2009-2013 6,2 6

Ziektepercentage

5,8 5,6 5,4 Perc.…

5,2 5

4,8 4,6 4,4 2009

120

╗ ║

2010

2011 Jaar


2012

2013

Medezeggenschap In 2013 hebben de ondernemigsraad en de bestuurder succesvol getracht de rust weer terug te vinden na een turbulente tijd ten gevolge van de bezuinigingen. Die hadden grote impact op de organisatie en de medewerkers. Door transparante procedures en werkwijzen af te spreken hebben veel medewerkers die boventallig zijn geworden een nieuwe werkplek gevonden. Wij kunnen terug kijken op een jaar waarin ondernemingsraad en de bestuurder wederzijds respect aan de dag legden voor elkaars standpunten. Er waren ook dit jaar weer belangrijke onderwerpen, waarvan we de volgende willen benoemen; de samenwerking sociale zaken Hengelo en Borne, het onderbrengen van de salarisadministratie bij Regio Twente, het verplaatsen van het juridisch cluster naar de sector P&F, het opsplitsen van de afdeling FZ en detacheren van medewerkers Onderzoek & Statstiek bij de regio. Bij onderwerpen die impact hebben wordt gebruik gemaakt van zogenaamde klankbordgroepen. In deze groepen maakt de ondernemingsraad gebruik van medewerkers uit de betrokken onderdelen. Hiermee wordt het draagvlak binnen de achterban vergroot.

121

╗ ║


6. Paragrafen

6.1:

Lokale Heffingen

De paragraaf Lokale Heffingen geeft inzicht in de diverse gemeentelijke belastingen en de consequenties daarvan voor de inwoners van Hengelo. Hieronder worden in hoofdlijnen de belangrijkste ontwikkelingen benoemd voor de ontwikkelingen op lokaal fiscaal gebied voor 2013 en de belastingdruk. Lokale heffingen hebben tot doel dat de gemeente door het verwerven van eigen middelen dekking vindt voor haar uitgaven in het kader van de uitvoering van de gemeentelijke taken. De invoering, wijziging of intrekking van lokale heffingen dient door middel van een door de gemeenteraad vast te stellen verordening te geschieden. De vaststelling van de tarieven door de gemeenteraad vond voor het verslagjaar plaats op 6 november 2012. Lokale heffingen worden onderscheiden in heffingen waarvan de besteding gebonden dan wel ongebonden is. De paragraaf lokale heffingen heeft betrekking op beide. Ongebonden lokale heffingen (OZB en hondenbelasting) worden tot de algemene dekkingsmiddelen gerekend, omdat zij niet aan een inhoudelijk begrotingsprogramma zijn gerelateerd. De besteding is niet gebonden aan een bepaalde taak. Gebonden heffingen, zoals de afvalstoffen- en rioolheffing, worden verantwoord op het betreffende programma en worden niet tot de algemene dekkingsmiddelen gerekend. Deze paragraaf geeft de hoofdlijnen weer van belangrijke ontwikkelingen voor de belastingdruk voor 2013 in Hengelo en is als volgt opgebouwd: Ontwikkelingen Tariefsaanpassingen Kengetallen Woonlasten (lokale lastendruk), Kwijtschelding van gemeentelijke belastingen.

6.1.1. Ontwikkelingen Macronorm OZB Hiermee wordt de grens bedoeld van de jaarlijkse stijging van de totale OZB-opbrengst voor alle gemeenten bij elkaar. Ter voorkoming van een onevenredige stijging van de collectieve lastendruk is een macronorm ingesteld. De macronorm is een landelijke norm en niet een norm voor individuele gemeenten. Met de areaalontwikkeling wordt dan ook niet op individuele basis rekening gehouden. Deze wordt landelijk benaderd en wel doordat de economische groei wordt meegenomen in de macronorm. De macronorm voor het begrotingsjaar 2013 is 3,0%. Het percentage van 3,0% is opgebouwd uit een reële trendmatige groei van het Bruto Binnenlandse Product van 1,25% en een inflatiepercentage van 1,75% (prijsontwikkeling op basis van het Centraal Economisch Plan). In het Bestuurlijk Overleg Financiële Verhoudingen (BOFV) van 10 mei 2012 is afgesproken dat de overschrijding van de macronorm over 2012 in mindering wordt gebracht op de ruimte voor 2013. De reële macronorm, rekening houdend met de vermindering, bedroeg 2,76%. Hondenbelasting Het Hof ’s-Hertogenbosch oordeelde in januari dat heffing van hondenbelasting in strijd is met het gelijkheidsbeginsel als de gemeente niet kan aantonen dat het geld wordt besteed aan hondenbeleid. De gemeente Sittard-Geleen tekende tegen dit oordeel beroep in cassatie aan bij de Hoge Raad. De Advocaat-generaal (A-G) bracht op 18 juli 2013 advies uit aan de Hoge Raad. De Hoge Raad is niet verplicht deze adviezen over te nemen. De A-G vond dat houders van een hond en degenen die geen hond hebben geen gelijke gevallen zijn. Volgens hem moet de rechter toetsen aan het evenredigheidsbeginsel. De A-G vindt dat in dit geval geen sprake is van onevenredige behandeling. Ook vindt de A-G het geen probleem dat de gemeente niet heeft aangetoond dat de opbrengst voor hondenbeleid is. De hondenbelasting is geen bestemmingsbelasting, de gemeente is vrij in de besteding van de opbrengsten.

123

╗ ║

paragrafen

De Hoge Raad oordeelde op 18 oktober 2013 (rechtspraak.nl: ECLI:NL:HR:2013:917) dat het onderscheid in artikel 226 Gemeentewet tussen houders van honden en andere personen geen discriminatie vormt. Voor heffing van hondenbelasting is niet vereist dat een relatie wordt gelegd met bepaalde kosten die de gemeente moet maken in verband met het houden van honden binnen haar grenzen. Met andere woorden: de opbrengst hondenbelasting mag ook in Hengelo volledig als algemeen dekkingsmiddel blijven worden ingezet.

Experimentenwet Bedrijven Investerings Zones De Experimentenwet Bedrijven Investerings Zones (BIZ) is op 1 mei 2009 in werking getreden. De BIZ geeft gemeenten de mogelijkheid om tijdelijk (tot 1 juli 2015) gebieden voor een periode van 5 jaar aan te wijzen als BI-zones. Op grond hiervan kunnen ondernemers met hulp van gemeenten gezamenlijk investeren in de kwaliteit van hun bedrijfsomgeving. Een BI-zone is een bedrijventerrein, winkelgebied of horecagebied waar een gebiedsgerichte bestemmingsheffing wordt geheven onder alle ondernemers van het terrein voor investeringen in de bedrijfsomgeving. Het gaat hierbij om extra voorzieningen die door een meerderheid van de ondernemers gewenst is. De voorzieningen dienen zowel het gezamenlijk belang van de ondernemers als het algemeen belang. Voor het centrum van Hengelo is in 2011 een BIZ-bijdrage ingevoerd. In hoofdfunctie 3 (product 310 Handel en ambacht) vindt u meer informatie over de BIZ-bijdrage voor het centrum van Hengelo. Inmiddels ligt een wetsvoorstel voor advies bij de Raad van State om de BIZ-bijdrage structureel in te kunnen voeren.

Tariefsaanpassingen Voor 2013 zijn de OZB-tarieven reëel verhoogd met 7% en zijn de tarieven van de overige belastingen, die als algemeen dekkingsmiddel worden aangemerkt, niet verhoogd. Het vaste bedrag voor de afvalstoffenheffing en de variabele tarieven voor gft-containers werden verlaagd, onder gelijktijdige verhoging van de variabele tarieven voor rest- en verzamelcontainers. Op basis van de voorlopige rekeningcijfers is het vaste bedrag met terugwerkende kracht tot 1 januari 2013 verlaagd. Daarnaast is een aantal tarieven van retributies aangepast.

Maximering leges rijbewijzen De wegenverkeerswet 1994 is aangepast zodat een maximumtarief gaat gelden voor een standaardaanvraag voor een rijbewijs. Het maximumtarief zelf wordt vervolgens geregeld in een nieuw artikel 49a van het Reglement rijbewijzen. Volgens de COELO Atlas van de lokale lasten 2013 bedraagt het landelijk gemiddelde rijbewijstarief € 43,55 en hanteren 317 gemeenten een tarief dat hoger is dan € 37,05. Eind 2013 werd duidelijk dat met ingang van 2014 het maximumtarief werd ingevoerd en werd bepaald op € 38,48. In de legesverordening 2014 is dit afgerond op € 38,45.

124

╗ ║

paragrafen

6.1.2. Kengetallen Hieronder staat een overzicht van de tariefsontwikkeling van de belangrijkste belastinginkomsten van de gemeente Hengelo. 2011

2012

2013

OZB-woningen Eigenaar

% van de waarde 0,1099%



OZB-niet woningen: Eigenaar Gebruiker

0,2391% 0,1913%

0,2558% 0,2047%

0,2851% 0,2282%

Afvalstoffenheffing

€ 273,60

Diftar

Diftar

Rioolheffing

€ 187,20

€ 187,20

€ 187,20

Onderhoudsrechten graven Havengeld per m3 waterverplaatsing Hondenbelasting (1e hond) Parkeerbelastingen per uur Binnenstad Rand van het centrum Toeristenbelasting per overnachting

€ € € € € € €

€ € € € € € €

€ € € € € € €

33,05 0,111 72,72 1,60 1,90 1,30 0,61

33,05 0,111 72,72 1,60 1,90 1,30 0,61

33,05 0,111 72,72 1,60 1,90 1,60 0,61

6.1.3. Woonlastenontwikkeling De hoogte van de gemeentelijke woonlasten krijgt regelmatig aandacht in de media. Onder woonlasten verstaan we: onroerende-zaakbelastingen, afvalstoffen- en rioolheffing. Het zijn belastingen en tarieven waarmee ieder huishouden in een gemeente jaarlijks te maken krijgt. Het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO) publiceert jaarlijks de Atlas van lokale lasten. Men vergelijkt daarin per gemeente de woonlasten van een woning met een voor die gemeente gemiddelde waarde.

Corrigeren voor extra geld van het Rijk ter compensatie van lage belastingcapaciteit? De COELO-atlas maakt onderscheid tussen het perspectief van de belastingbetaler en dat van de gemeente(financiën). Bij het eerste perspectief gaat het erom hoeveel een huishouden in Hengelo moet betalen aan belasting. In het tweede perspectief worden de woonlasten gecorrigeerd voor het feit dat gemeenten extra geld uit het gemeentefonds krijgen als ze een relatief lage waarde aan onroerende zaken hebben waarover ze belasting kan heffen. Dat is bij Hengelo niet het geval.

Welke typen huishoudens? Het COELO gaat in de belangrijkste vergelijkingen uit van meerpersoonshuishoudens. Bij gemeenten met tariefsdifferentiatie tussen eenpersoons- en meerpersoonshuishoudens kan het beeld daardoor afwijken ten opzichte van gemeenten die dat niet hebben. Hengelo kent overigens geen specifiek tarief voor eenpersoonshuishoudens, wel is bij de afvalstoffenheffing het te betalen bedrag deels afhankelijk van het gebruik van de inzameldienst. Ook zijn er belangrijke verschillen, doordat er huishoudens zijn met een goedkope of dure eigen woning en huishoudens die hun woning huren. Die laatste betalen sinds 2006 geen OZB meer.

Woonlastenontwikkeling in Hengelo Als gevolg van voorgaande uitgangspunten ontstonden de volgende gemeentelijke woonlasten bij een woning met een gemiddelde woningwaarde (exclusief garages en woningen in aanbouw) in 2013 van € 231.000.

125

╗ ║

paragrafen

OZB eigenaar Afvalstoffenheffing Rioolheffing Totaal

2011 Coelo € 208,81 € 273,60 € 187,20 € 669,61

2012 Coelo € 219,15 € 274,65 € 187,20 € 681,00

2013 Coelo* € 234,50 € 272,50 € 187,20 € 694,00

index

100%

101,7%

103,45%

*Coelo gaat voor alle gemeenten met een diftarsysteem uit van dezelfde uitgangspunten. Deze zijn gebaseerd op de gemiddelde afvalproductie door huishoudens volgens het CBS en wetenschappelijk onderzoek naar de verminderde afvalproductie wanneer de afvalstoffenheffing afhankelijk is van de hoeveelheid afval.

Uitkomsten 2013 vergelijkingen

bruto woonlasten

stijging in % tov 2012

éénpersoonshuishouden meerpersoonshuishouden 1-pers meerpers 2012 2013 2012 2013 Almelo 684 698 684 698 2,0% 2,0% Borne 725 745 725 745 2,8% 2,8% Dinkelland 710 677 770 737 -4,6% -4,3% Enschede 694 707 728 741 1,9% 1,8% Haaksbergen 604 681 653 730 12,7% 11,8% Hellendoorn 684 635 726 742 -7,2% 2,2% Hengelo 627 617 681 694 -1,6% 1,9% Hof van Twente 707 727 758 778 2,8% 2,6% Losser 676 705 676 705 4,3% 4,3% Oldenzaal 617 613 704 674 -0,6% -4,3% Rijssen-Holten 616 557 675 632 -9,6% -6,4% Tubbergen 629 649 671 693 3,2% 3,3% Twenterand 590 588 691 689 -0,3% -0,3% Wierden 668 672 721 725 0,6% 0,6% Overijssel 632 643 683 700 1,7% 2,5% Nederland 613 630 683 697 2,8% 2,0% Hengelo onder landelijk gemiddelde Uitgaande van gemiddelde waarden van woningen en van een meerpersoonshuishouden liggen de gemiddelde woonlasten landelijk op € 697 en in Hengelo op € 694. Hengelo zit zo iets onder het landelijke gemiddelde aan woonlasten. Rangordenummer Het COELO heeft een rangorde gemaakt voor alle 430 gemeenten en deelgemeenten. Nummer 1 heeft de laagste woonlasten en nummer 430 de hoogste. Uitgaande van gemiddelde waarden van woningen en van een meerpersoonshuishouden heeft de gemeente Hengelo rangordecijfer 183 (was in 2012 nummer 175). Als rekening gehouden wordt met de compensatie van het Rijk voor de belastingcapaciteit is het rangordecijfer hoger: 234 (2012 =237).

126

╗ ║

paragrafen

Vergelijking 1: Rangorde van Twentse gemeenten naar hoogte van de gemeentelijke woonlasten meerpersoonshuishouden in 2013 2012 2013 Almelo 184 192 Borne 277 285 Dinkelland 348 273 Enschede 283 278 Haaksbergen 121 266 Hellendoorn 278 281 Hengelo 175 183 Hof van Twente 331 335 Losser 164 204 Oldenzaal 237 144 Rijssen-Holten 160 72 Tubbergen 153 179 Twenterand 207 169 Wierden 270 250 Vergelijkingen op basis van standaard huishoudtypen In eerdere publicaties van de gemeente Hengelo werden woonlastenvergelijkingen getoond aan de hand van standaard huishoudens. Daarom worden in onderstaande tabel de gemeentelijke woonlasten weergegeven voor de Twentse gemeenten voor de volgende zes standaard huishoudtypen: 1. meerpersoonshuishouden met een eigen woning van € 125.000 2. meerpersoonshuishouden met een eigen woning van € 250.000 3. eenpersoonshuishouden met een eigen woning € 125.000 4. eenpersoonshuishouden met een eigen woning € 250.000 5. meerpersoonshuishouden met een huurwoning 6. eenpersoonshuishouden met een huurwoning Bij de typen 5 en 6 zijn de woonlasten niet afhankelijk van de waarde van de woning, omdat deze huishoudens geen onroerendezaakbelasting betalen.

Tabel 1 Gemeentelijke woonlasten van 14 Twentse gemeenten voor zes huishoudenstypen, op basis van standaardwaarden. 1 € 644 € 616 € 564 € 682 € 659 € 593 € 600 € 658 € 623 € 577 € 531 € 487 € 580 € 609 € 602 € 583

Almelo Borne Dinkelland Enschede Haaksbergen Hellendoorn Hengelo Hof van Twente Losser Oldenzaal Rijssen-Holten Tubbergen Twenterand Wierden gemiddeld landelijk

127

╗ ║

paragrafen

2 € 814 € 787 € 722 € 875 € 793 € 733 € 762 € 787 € 805 € 714 € 651 € 626 € 716 € 724 € 751 € 720

huishoudtype 3 € 644 € 616 € 504 € 648 € 567 € 551 € 566 € 606 € 571 € 516 € 480 € 487 € 540 € 556 € 561 € 516

4 € 814 € 787 € 662 € 841 € 701 € 691 € 728 € 736 € 754 € 653 € 600 € 626 € 677 € 671 € 710 € 653

5 € 284 € 445 € 405 € 489 € 525 € 453 € 438 € 528 € 229 € 359 € 411 € 182 € 443 € 494 € 406 € 447

6 € 284 € 445 € 345 € 456 € 433 € 411 € 404 € 476 € 178 € 298 € 360 € 182 € 403 € 442 € 366 € 380

Toelichting: - De groene cellen geven de woonlasten aan van gemeenten die meer dan 10% goedkoper zijn dan het landelijk gemiddelde. - Bij lichtoranje zijn de woonlasten van de gemeente 10 - 20% hoger. - De donkeroranje cellen betreffen de duurste gemeenten, die meer dan 20% hogere woonlasten hebben dan het landelijk gemiddelde.

Ter vergelijking de uitkomsten van 6 andere Overijsselse gemeenten: Dalfsen € 439 € 560 € 400 € 520 € 191 Deventer € 627 € 785 € 581 € 739 € 470 Hardenberg € 572 € 684 € 532 € 645 € 459 Raalte € 500 € 633 € 454 € 586 € 367 Zwartewaterland € 599 € 729 € 518 € 648 € 468 Zwolle € 523 € 674 € 469 € 620 € 269

€ € € € € €

152 424 420 321 388 215

6.1.4. kwijtschelding Elke gemeente moet bij het vaststellen van kwijtschelding landelijke regels (Gemeentewet, Invorderingswet en Uitvoeringsregeling Invorderingswet) toepassen. De gemeente Hengelo verleende in 2013 in voorkomende gevallen op verzoek kwijtschelding voor de afvalstoffenheffing, OZB, onderhoud begraafrechten en rioolheffing. Voor de berekening van de betalingscapaciteit wordt door alle gemeenten uitgegaan van kosten van bestaan die maximaal 100% van de bijstandsnorm bedragen. In 2013 zijn de volgende belastingen kwijtgescholden: Begroot Afvalstoffenheffing 660.000 Grafrechten 3.130 Hondenbelasting 0 OZB 2.000 Rioolrecht 550.000

Werkelijk 697.165 1.743 2.609 9.816 542.240

Baten diverse gemeentelijke heffingen (bedragen x 1000 €): Begroot Werkelijk 721 Afvalstoffenheffing 8.633 8.226 722 Riolering 7.675 7.503 724 Grafrechten 518 522 931 OZB 18.344 18.831 936 Toeristenbelasting 74 72 937 Hondenbelasting 474 461 939 Precario 385 246

128

╗ ║

paragrafen

6.2: Weerstandsvermogen & Risico’s

INLEIDING De gemeente Hengelo hecht aan het bewust omgaan met risico’s. Dat is ook een wettelijke verplichting die voortkomt uit het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV). Die wettelijke verplichting heeft als achtergrond dat de financiële positie van de gemeente voor het gemeentebestuur (en burgerij) inzichtelijk dient te zijn. De maatschappij verwacht van gemeenten dat bestuurders tijdig inspelen op maatschappelijke ontwikkelingen en dat zij de hiermee gepaard gaande risico’s beheersen. De gemeenteraad heeft tot taak om er op toe te zien dat deze verantwoordelijkheid in voldoende mate wordt ingevuld. De begroting en de jaarrekening dienen daarom een paragraaf Weerstandsvermogen te bevatten met daarin een overzicht van de aard en omvang van risico’s die de gemeente loopt. Daarnaast dient er een kwantitatief inzicht te zijn in de weerstandscapaciteit waarmee de risico’s opgevangen kunnen worden. Tenslotte dient de gemeente een risicobeleid te formuleren. Dit risicobeleid strekt zich ook uit tot de maatschappelijke partners. Het uitgangspunt is om bepaalde kwaliteitseisen te verbinden aan rapportage over de risicoparagraaf bij de verbonden partijen Voor goed risicomanagement is van belang dat er sprake is van een leercyclus in een open organisatiecultuur. De bijdrage van goed risicomanagement is dat de organisatie op een effectieve en efficiënte wijze heeft leren omgaan met een onzekere toekomst.

BELEIDSNOTITIES Titel

Raadsbesluit

De Raad heeft het risicobeleid van de gemeente Hengelo in het voorjaar van 2013 in de Nota “Scherper aan de wind”, geactualiseerd en vastgesteld. De comptabiliteitsvoorschriften, het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) zijn eveneens geactualiseerd. Actieve bestuurlijke betrokkenheid bij risicomanagement is vanaf 2013 de wettelijke norm. De Raad heeft ingestemd met: 1) De vaststelling van de streefnorm voor voldoende weerstandsvermogen op de ratiowaarden tussen 1,0 en 1,4 met ratiowaarde 0,8 als ondergrens 2) Het voorstel om in de Beraps de Raad te informeren over de belangrijkste wijzigingen in het risicoprofiel, inclusief de grote projecten en de grondexploitaties, door middel van een risicosimulatie. 3) Het voorstel van de verantwoordelijkheid verdeling in het kader van de actieve informatieplicht waarin de Raad tijdig geïnformeerd wordt over alle risicoscores van 16 of hoger door middel van collegeverslagen of een bestuurlijk initiatiefstuk. De top 20 van de belangrijkste risico’s worden bovendien expliciet benoemd en maken onderdeel uit van de verplichte paragraaf weerstandsvermogen bij begroting en jaarrekening.

DOELEN Bereiken?

Doen?

Bereikt 2013?

Inzichtelijk maken van de financiële positie van de gemeente

•

Gerealiseerd in het jaarverslag 2013 en de Beraps 2013.

In beleidsrapportages (Beraps) wordt het risicoprofiel geactualiseerd en wordt verslag gedaan van de uitgevoerde maatregelen voor risicobeheersing en reductie.

Stand van zaken In het jaar 2013 is er voor gekozen om risicomanagement beter te verankeren in de planning en control cyclus. Vrijwel alle afdelinghoofden en projectleiders zijn in 2013 tweemaal geïnterviewd waarbij alle risico’s en de getroffen beheersmaatregelen zijn geëvalueerd. Het algemene beeld is dat het risicoprofiel van de meeste afdelingen in de loop der tijd is uitgekristalliseerd en door het management ook steeds beter beheerst wordt. Het risicobewustzijn van de organisatie is toegenomen. Risicovolle projecten worden vooraf

129

╗ ║

paragrafen

zorgvuldig getoetst op haalbaarheid. De benodigde weerstandscapaciteit vertoont dan ook een dalende tendens. Daarnaast wordt het belang van goed risicomanagement steeds breder erkend in de organisatie. Risicomanagement is in 2013 nog meer dan voorheen gebruikt om managers, voorafgaand aan bestuurlijke besluitvorming inzicht te geven in de financiële impact van belangrijke voorgenomen activiteiten en projecten. Extra aandacht is besteed aan de afstemmingkaders tussen Welbions en de gemeente, de projecten in Hart van Zuid en in het bijzonder de consequenties van de packagedeal met Stork, Lange Wemen, de herziening grondexploitaties, en de investeringsparagraaf van Warmtenet BV. i.o. Overzicht houden op de bekende risico’s

•

Actueel houden van de database met onderkende risico’s en bijbehorende beheersmaatregelen uit het NARIS pakket. Uitvoeren van simulaties om te bepalen welk buffervermogen nodig is bij de beleidsmatig bepaalde grens van 90%-zekerheid.

Gerealiseerd in jaarverslag 2013.

Stand van zaken In 2013 zijn 309 risico’s en 312 maatregelen geïnventariseerd in het NARIS pakket, waaronder de risico’s van de grote projecten. De risicosimulatie, op basis van de beleidsmatig bepaalde grens van 90% zekerheid, berekent een benodigde gemeentelijke weerstandscapaciteit van € 35,6 miljoen voor het netto risicoprofiel, inclusief het project Lange Wemen en de packagedeal met Stork. Het netto risicoprofiel is de uitkomst van de risicosimulatie met toepassing van de interne beheersmaatregelen. Conform het in de vorige beleidsbegroting vastgestelde beleid dienen risico’s met een laag risicoprofiel (score van 7 of lager op een schaal van 25) binnen de huidige eigen budgetten van de afdelingen te worden opgevangen. De benodigde weerstandscapaciteit welke dient te worden gedekt door de algemene reserve en de bestemmingsreserves bedraagt vervolgens: Totale benodigde weerstandscapaciteit: € 35,6 miljoen (inclusief grondbedrijf) Ten laste van afdelingsbudgetten:

€ 4,1 miljoen

Benodigde weerstandscapaciteit:

€ 31,5 miljoen

Dit is hoger dan de € 28,2 miljoen zoals opgenomen in de beleidsbegroting 2014 – 2017. Er is meer zicht gekomen op omvang van de risico’s die n het sociaal domein. De noodzaak van een omvangrijke ombuigingsoperatie en andere maatregelen zoals tijdig vormen van voorzieningen worden breed gedragen en erkend. Inzichtelijk maken van risico’s bij grote investeringen en grondexploitaties

•

Nieuwe investeringen en grondexploitaties gaan vergezeld van een risicoanalyse en worden getoetst aan het weerstandsvermogen.

Stand van zaken Het weerstandsvermogen van het grondbedrijf op basis van BBV normen kan als volgt worden weergegeven: Totale benodigde weerstandcapaciteit:

€ 10,0 miljoen

Totale beschikbare weerstandscapaciteit: € Tekort:

0,0 miljoen

€ 10,0 miljoen

Het weerstandsvermogen van het grondbedrijf is ontoereikend, maar de beschikbare weerstandscapaciteit van de gemeente biedt compensatie. Bovendien heeft het grondbedrijf € 45,2 mln. en € 12,5 mln. voorzieningen voor respectievelijk tekortexploitaties en “nog niet in exploitatie genomen gronden” (NIEGG’s) gevormd, optellend tot een totaal van € 57,7 mln.

130

╗ ║

paragrafen

Gerealiseerd in jaarverslag 2013. De belangrijkste projectleiders zijn geïnterviewd. Zie ook paragraaf grondbeleid en de herzieningen grondexploitaties per 1 januari 2014.

INDICATOREN Indicator

Waarde

Begrotingssaldo

Tenminste een sluitende begroting. Stand van zaken De beleidsbegroting van 2014 – 2017 toont een positief begrotingsaldo van €0,2 miljoen in 2014, dalend naar negatief begroting saldo van €0,1 miljoen in 2017. Voor de periode 2014-2015 is de begroting in evenwicht, maar daarna zullen de tekorten zonder aanvullende maatregelen oplopen tot een geraamde € 5,2 miljoen in 2017. Een nieuwe ronde bezuinigingen lijkt onvermijdelijk.

Vrij aanwendbare begrotingsruimte

Post onvoorzien is ongeveer €2,- per inwoner. Post kleine opties nieuw beleid tenminste € 25.000 per jaar, met een maximum van € 5000 per voorstel. Stand van zaken Uitgaande van een bevolking van 80.000 is de omvang van de post onvoorzien bepaald op afgerond €166.000. Jaarlijks wordt nieuwe structurele ruimte aangeboden tot een bedrag van €25.000 voor kleine opties nieuw beleid, tot een maximum per voorstel van €5.000

Beschikbare belastingcapaciteit

Kostendekkendheid tarieven (zie ook paragraaf lokale heffingen). Stand van zaken Voor alle retributies en bestemmingsheffingen geldt het beleidsuitgangspunt van volledige kostendekkendheid, op basis van het principe dat de veroorzaker betaalt. Voor de overige belastingen, waaronder de OZB, geldt geen limiet. Deze kunnen dus in principe (mits er geen onredelijke / willekeurige belastingheffing plaatsvindt) onbeperkt worden verhoogd. In de nieuwe ronde bezuinigingen zullen de mogelijkheden nader worden onderzocht.

Stille reserves

P.M. Stand van zaken De relevantie van de raming van de stille reserves bij het grondbedrijf is een periode van dalende grondprijzen beperkt te noemen. Deze raming is daarom bij de herzieningen grondexploitaties van 01.01.2014 achterwege gebleven. De overige stille reserves van de gemeente zijn conform het vastgestelde risicomanagement beleid niet in beeld gebracht. Het beleid is om de stille reserves niet bij de weerstandscapaciteit te betrekken, omdat:

Weerstandscapaciteit (de beschikbare weerstandscapaciteit in relatie tot de benodigde weerstandscapaciteit

-

deze reserves meestal niet op korte termijn liquide kunnen worden gemaakt;

-

dit vanuit beleidsmatig oogpunt vaak ook niet gewenst is;

-

de weerstandscapaciteit wordt gedefinieerd als de middelen die op korte termijn kunnen worden ingezet om tegenvallers in de exploitatie op te vangen zonder dat dit ten koste gaat van andere taken.

Streefcijfer is 1,0 (= voldoende). Het bureau NAR hanteert de volgende classificatie. Klasse

Ratio

Betekenis

A

> 2,0

Uitstekend

B

1,4 – 2,0

Ruim voldoende

C

1,0 – 1,4

Voldoende (1.0 – 1.4 = streefnorm)

D

0,8 – 1,0

Matig ( 0,8 = ondergrens)

E

0,6 – 0,8

Onvoldoende

F

< 0,6

Ruim onvoldoende

Stand van zaken

131

╗ ║

paragrafen

De beschikbare weerstandcapaciteit op basis van de gegevens van de jaarrekening 2013 kan als volgt worden bepaald. Algemene reserves

: € 9,2 (voor verwerking resultaat 2013: € 0,4)

Bestemming reserves

: € 35,6

Totaal reserves

: € 44,8 miljoen

In mindering komen de volgende niet vrij aanwendbare reserves: Onderwijs huisvesting

: € 8,3

Grote investeringen

: € 0,0

Volkshuisvestingfonds

: € 0,1

Totaal niet vrij aanwendbaar : € 8,4 miljoen Minus 1 jaar rentelasten

: € 1,6 miljoen (tegen 4,5% omslagrente)

Netto weerstandscapaciteit : € 34,8 miljoen De benodigde weerstandscapaciteit is € 31,5 miljoen en de beschikbare weerstandscapaciteit is € 34,8 miljoen. Dit levert vervolgens een ratio op van 1,1 (= voldoende). De ratio in 2012 was 1,2. Deze daling is het gevolg van de toename van de benodigde weerstandscapaciteit door de drie decentralisaties in het sociaal domein. Het risicoprofiel van de gemeente werd in 2013 beperkt door de vorming van extra voorzieningen voor gebeurtenissen met zekere gevolgen, die voorheen als risico werden aangeduid. Zonder deze voorzieningen was de benodigde weerstandscapaciteit veel hoger geweest

Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen voor het jaar 2013 valt met een score van 1,1 binnen de marge van de streefwaarden van de nota “Zicht op Risico’s”. Zonder de werking van interne beheersmaatregelen, bijvoorbeeld bezittingen niet meer verzekeren, daalt de score naar 0,7. Dit onderstreept het belang van goede beheersmaatregelen. De huidige omvang van € 9,2 mln. voor de algemene reserve wordt als te beperkt ervaren. Op een begroting met € 245 mln. baten en lasten betekent een daling van de baten met 4% al een negatieve algemene reserve. Tegenover een totaal netto risicoprofiel van € 31,5 mln. zou op lange termijn een algemene reserve van minimaal € 15 mln. moeten staan. In de geactualiseerde versie van de Nota “Scherper aan de wind” is dit uitgangspunt nader toegelicht. Weerstandsvermogen Totaal

Bruto Ratio 0,7

Bruto ratio = reserves ultimo 2013 minus 1 jaar rentelasten / bruto risicoprofiel Netto ratio = reserves ultimo 2013 minus 1 jaar rentelasten / netto risicoprofiel

132

╗ ║

paragrafen

Netto Ratio 1,1

Classificatie voldoende

Overzicht van de belangrijkste risico’s Uitgedrukt als percentage van de benodigde weerstandscapaciteit zijn de belangrijkste risico’s: Risicogebeurtenis Exploitatie van multifunctionele ruimten en culturele kernvoorzieningen valt tegen door afnemende bezoekers en dalende sponsorbijdragen. Gronduitgifte prijzen komen onder druk te staan

Gevolgen Tegenvallende opbrengsten

Percentage 7,1%

Verliesvoorzieningen in de grondexploitaties Structureel onrendabel project

6,0%

Warmtenet: Rendementsrisico's over de totale looptijd Warmtenet project Transitie Jeugdzorg laat naar laatste inzichten een aanzienlijk Aanvullende ombuigingen geraamd tekort zien Transitie AWBZ laat naar laatste inzichten een aanzienlijk Aanvullende ombuigingen tekort zien Geen toestemming Europese Commissie om een Warmtenet Afschrijving van investeringen tot BV op te mogen richten directe opbrengstwaarde De transities van de jeugdzorg categorie 18+ in combinatie met Budgetoverschrijdingen in sociaal de ontwikkelingen op het gezondheidspark domein Prestatieafspraken met samenwerkingspartners blijken moeilijk Gederfde inkomsten afdwingbaar De markt voor grondverkopen verslechterd Rendement grondexploitaties daalt De gemeente Hengelo deelt voor 23% mee in de Dreigende verliesvoorziening in het resultaatontwikkelingen van Businesspark XL grondbedrijf De drie decentralisaties stellen geheel nieuwe eisen aan de Zorgcontinuïteit kan niet medewerkers in de front-office gegarandeerd worden Trajecten van uitkeringsgerechtigden leiden niet tot uitstroom Hogere lasten dan voorzien. uit de uitkering, Extreme klimaatverschijnselen zoals stormen veroorzaken veel Extra kosten voor het beheer van de schade. openbare ruimte. Extreme klimaatverschijnselen veroorzaken wateroverlast en Extra kosten voor beheren van het overstromingen rioolstelsel Niet nakomen van verplichtingen bij verhuur van Gederfde inkomsten kunstgrasvelden De verdeelmaatstaven van de drie transities maken van de Aanvullende ombuigingen gemeente Hengelo een nadeelgemeente Governance structuur en dalende leerlingen aantallen bij Begroting overschrijding Primato en OSG leidt tot niet voorziene exploitatie verliezen Beoordeling van constructieve veiligheid van bouwwerken staat Gemeente wordt gebrek aan onder druk met onveilige situaties tot gevolg handhaving verweten Gemeentelijke belangen komen in samenwerkingsverbanden Hogere lasten dan begroot onvoldoende uit de verf Problematiek AC bij de Toren Niet voorziene kosten Gemeente wordt verantwoordelijk voor de inkoop en Niet begrote uitgaven aanbesteding van zeer complexe zorgtaken en bekostiging systematieken Gebrek aan realisatiekracht bij samenwerkingpartners Grex niet langer sluitend Subsidiegevers worden steeds strikter in het punctueel Terugbetalingsverplichtingen nakomen van de voorwaarden Verstrekte leningen worden niet terugbetaald Maatschappelijk en financieel gevolg Vandalisme Schade aan materieel, gebouwen en openbare ruimte Nieuwe regels voor asbest sanering Niet begrote kosten Invoering Wet bijzondere Flora en Fauna Hogere beheerskosten Verkoop Vereenigingsgebouw loopt vertraging op GREX fase 2b niet langer sluitend

133

╗ ║

paragrafen

5,5% 4,2% 3,0% 3,0% 2,9% 2,8% 2,3% 2,3% 2,1% 2,1% 2,1% 2,0% 1,8% 1,6% 1,5% 1,4% 1,4% 1,5% 1,4%

1,4% 1,4% 1,2% 1,2% 1,1% 1,1% 1,0%

6.3: Onderhoud kapitaalgoederen

De Gemeentewet en de financiële beheersverordening schrijven voor dat in deze paragraaf wordt ingegaan op: • • •

de gestelde kaders ten aanzien van het onderhoud aan de kapitaalgoederen; de financiële gevolgen die uit deze kaders voortkomen; de vertaling van de financiële gevolgen in de beleidsbegroting

Onderstaand overzicht geeft voor de voornaamste kapitaalgoederen aan waaruit het beleidskader bestaat ten aanzien van het onderhoud, alsmede wat de financiële consequenties zijn die uit genoemd beleidskader voortkomen. Na het overzicht volgt per kapitaalgoederencategorie de vertaling van het beleidskader in de begroting, en nadere toelichting.

KapitaalBeleidskader Goederen:

Wegen

Gemeentelijk Verkeer- en vervoerplan 2003 Instrument beheer openbare Ruimte (IBOR) en Meerjarig onderhoudsprgramma (MJOP)

karakteristiek

Totaal 495 kilometer straten, doorgaande wegen, etc.

Consequenties volgend uit het beleidskader

In het raadsbesluit Stedelijk Niveau IBOR is voor alle weg - en straatverhardingen het beheerniveau vastgelegd. Het MJOP geeft de financiële gevolgen weer

Riolering

Gemeentelijk rioleringsplan (GRP) 2013-2017 Verordening Rioolheffing (jaarlijks)

Water

Gemeentelijk Waterplan

Groen

Bomenverordening en nota van uitvoering IBOR en MJOP

Gebouwen

134

33.000 woningen; totale lengte riool 540 km

╗ ║

paragrafen

-inkomsten (rioolheffing) -investeringen -verloop voorziening riolering

kosten van het onderhoud van waterlopen en vijvers

34.600 bomen; 3,5 miljoen m2 gras en gazon 815.000 m2 plantsoen /houtwal

170 gebouwen (incl. Grondexploitaties) Herbouwwaarde € 229 miljoen.

Geen

Langjarige prognoses van

In het raadsbesluit Stedelijk Niveau IBOR is voor alle gemeentelijk groen het beheerniveau vastgelegd. Het MJOP geeft de financiële gevolgen weer.

Geen eenduidig beheer; Efficiency door vastgoedbedrijf

Wegen Het beheerniveau van de wegen en straten is door de raad vastgesteld in de notitie Stedelijk Niveau. Hierbij wordt gebruik gemaakt van het Instrument Beheer Openbare Ruimte (IBOR), waarin drie verschillende beheerniveaus (laag, basis en hoog) met behulp van beelden en beschrijvingen zijn gedefinieerd. Het beleidskader bestaat verder uit het Meerjaren Onderhoudsprogramma (MJOP) voor de openbare ruimte. Aan de hand van het MJOP worden ingrepen in de openbare ruimte gepland. Ook zorgt het voor coördinatie en communicatie bijvoorbeeld wanneer zowel werkzaamheden aan de weg als aan de riolering noodzakelijk zijn. Tot slot vindt met dit MJOP financiële afstemming plaats met de beleidsbegroting plaats. Hierdoor komt, in financiële termen, de jaarschijf 2013 van het MJOP overeen met die van de begroting 2013. In de begroting zijn reeds de bezuinigingen gemeld , waardoor het beheernivo omlaag is gebracht. De geraamde verwachte uitgaven voor 2013 om het onderhoud te realiseren bedroegen € 5,9 miljoen (na wijziging). De gerealiseerde lasten bedragen € 5,8 miljoen.

Riolering De voornemens ten aanzien van het onderhoud aan het Hengeloos rioleringsstelsel zijn vastgelegd in het gemeentelijk rioleringsplan (GRP). Deze is in 2013 vastgesteld en ‘werkt door’ t/m 2017. Belangrijk onderdeel van dit GRP is het ambitieniveau van het Hengelose rioleringsstelsel. Dit ambitieniveau bevat meer aspecten dan het voor de hand liggende ‘voorkomen van overlast’ en ‘voldoen aan de basisinspanning’. Toekomstbestendigheid is eveneens een vereiste; bijvoorbeeld door rekening te houden met hogere piekbelastingen van het riool als gevolg van veranderende klimatologische omstandigheden. Het gaat bij deze grote projecten overigens vaak om meer dan alleen onderhoud, dus ook om aanpassingen en investeringen. In het kader van bezuinigingen – en vooruitlopend op een nieuw GRP- zijn enige concessies gedaan aan piekbelasting en klimaatbestendigheid. Uitgangspunt is dat de kapitaallasten van de investeringen en de onderhoudskosten worden gedekt door een aan de gebruikers op te leggen belasting: de gemeentelijke rioolheffing. De voor 2013 geraamde kosten voor dagelijks onderhoud bedroeg € 1,3 miljoen terwijl € 1,4 miljoen is uitgegeven. De kosten in verband met gedane investeringen bedroegen € 2,2 miljoen terwijl € 2,1 miljoen was geraamd. Water Voor een deel vindt het beheer van de waterlopen in Hengelo plaats door het waterschap. Daardoor beperkt het gemeentelijk onderhoud zich tot het incidenteel uitbaggeren van een vijver en het bijhouden van sloten en slootkanten zoals verwijderen van riet. Het onderhoud vindt plaats binnen de al genoemde kaders van IBOR en MJOP. De geraamde uitgaven voor 2013 om het onderhoud in overeenstemming met het ambitieniveau te realiseren bedroegen € 461.000 ,- terwijl € 543.000 gerealiseerd is.

Groen Het onderhoud vindt plaats binnen de al genoemde kaders van IBOR en MJOP. Met dit MJOP vindt financiële afstemming plaats met de beleidsbegroting. In financiële termen komt de jaarschijf 2014 van het MJOP daardoor overeen met de bedragen in de voorliggende beleidsbegroting. Het ambitieniveau van het openbaar groen is onderdeel van de IBOR systematiek die bovenstaand is uiteengezet. Als uitwerking van noodzakelijke bezuinigingen wordt, waar dit mogelijk is, het beheerniveau verlaagd. Ook vindt omvorming plaats van “intensief” openbaar groen naar “extensief” groen. De geraamde uitgaven voor 2013 bedroegen € 5,2 miljoen terwijl € 5,0 miljoen is gerealiseerd.

135

╗ ║

paragrafen

Gebouwen Het gemeentelijk bezit aan gebouwen bestaat onder andere uit scholen, sporthallen, buurthuizen en aankopen in het kader van grondverwerving. Als gevolg van deze diversiteit zijn de gemeentelijke gebouwen onderdeel van verschillende beleidsprogramma’s en sectoren. Het ligt voor de hand dat de eisen die gesteld worden aan de (onderhouds-)kwaliteit van een gebouw met de status van monument, afwijken dan die welke gelden voor bijvoorbeeld scholen. Richtlijnen hiervoor in de vorm van ambitieniveaus voor de kwaliteit van de verschillende gemeentelijke gebouwen zijn echter niet door de raad vastgesteld. De bedragen die verband houden met onderhoud aan vastgoed zijn verspreid over veel plaatsen in de begroting opgenomen. In 2012 is een vastgoed bedrijf in het leven geroepen. De voornaamste gevolgen zijn dat alle vastgoed vanuit één plaats op eenduidige wijze wordt beheerd. Daarnaast wordt kritisch gekeken naar de noodzaak sommige gebouwen in eigendom te hebben / houden.

136

╗ ║

paragrafen

6.4: Grondbeleid

Doelstelling grondbedrijf De centrale doelstelling van het grondbeleid zoals dat door de gemeente Hengelo wordt gevoerd is: het tijdig realiseren van gewenste veranderingen in het grondgebruik, zodanig dat dit past in de doelstellingen die de gemeente geformuleerd heeft in het kader van de ruimtelijke ordening. Grondbeleid is een voorwaarde voor het te voeren ruimtelijk beleid. Het geeft aan op welke wijze de instrumenten worden ingezet om doelstellingen met betrekking tot de ruimtelijke ordening, de volkshuisvesting en het economische beleid te realiseren. Het is hierbij een absolute noodzaak dat gewaarborgd wordt dat het totale grondbedrijf als financieel gezond kan worden aangemerkt. Om uitvoering te geven aan het grondbeleid wordt de grondexploitatie als instrumentarium gebruikt. Onder het begrip grondexploitatie wordt verstaan de financiële vertaling van het productieproces dat (ruwe) grond omzet in grond voor een (andere) gewenste bestemming. Iedere exploitatieopzet wordt jaarlijks herzien en door de gemeenteraad vastgesteld. Dit gebeurt bij de Herzieningen van de exploitatieopzetten. De herziening van een exploitatieopzet houdt in dat het voorgecalculeerde resultaat van iedere exploitatieberekening – na verwerking van de meest recente rekeningcijfers en de herziening van de nog te realiseren kosten, bijdragen en opbrengsten – geactualiseerd wordt.

Relatie met doelstellingen binnen andere hoofdfuncties Primair zijn de activiteiten van het grondbedrijf ondergebracht in hoofdfunctie 8. Echter ook andere hoofdfuncties kennen doelstellingen die een relatie hebben met het grondbeleid, zoals: Hoofdfunctie 2 Verkeer, vervoer en waterstaat Realisatie Laan Hart van Zuid (fase 2) Hoofdfunctie 3 Economische zaken: Aanbod kwalitatief hoogwaardige bedrijventerreinen: de uitvoering van de bedrijventerreinen Campus, ’t Oosterveld en de Veldkamp. In stand houden en vernieuwen van bestaande bedrijventerreinen: revitalisering Twentekanaal Zuid Hoofdfunctie 5 Cultuur en recreatie Een stad in het groen: stadspark Weusthag met als belangrijkste elementen bos en natuur, een nieuw landgoed en schoner water. Hoofdfunctie 7 Volksgezondheid en milieu: Milieubeheer: de opname van ramingen voor bodemsaneringen in diverse grondexploitaties.

Uitvoering van het grondbeleid Voortgang projecten De uitvoering van het grondbeleid komt het beste tot uitdrukking in de voortgang van de te onderscheiden projecten. Navolgend staat een korte omschrijving van de grootste wijzigingen in de vastgestelde grondexploitaties in 2013. Tussen haakjes staat de wijziging van het verwachte resultaat ten opzichte van vorig jaar (prijspeil 01.01.2014). Lange Wemen (+/+ € 0,2 miljoen) Het verschil in resultaat wordt met name veroorzaakt doordat de gronden eerder dan verwacht verkocht zijn en er nog geen kosten voor het bouwrijp maken zijn gemaakt. Dit resulteert in een negatieve boekwaarde (spaarsaldo). Kristenbos (-/- € 0,25 miljoen) Het verschil in resultaat wordt met name veroorzaakt doordat de kostenindexering iets negatiever ingeschat wordt in vergelijking met vorig jaar.

137

╗ ║

paragrafen

Dalmeden (+/+ € 0,9 miljoen) De grondexploitatie van Dalmeden is met € 0,9 miljoen verbeterd. Op het civiele werk is € 1,25 miljoen bespaard en er wordt een bedrag van € 1,35 miljoen niet meer aan de Reserve Bovenwijks afgedragen. Er is is een € 0,9 miljoen aan planvormingsbudgetten toegevoegd. Per saldo nemen de kosten dus met € 1,7 miljoen toe. De opbrengsten worden nu € 0,1 miljoen hoger ingeschat dan in de vorige herziening nog aangenomen. De rente is verlaagd van 5,5% naar 4,5%. In de grondexploitatie wordt nu € 5,8 miljoen minder aan rente toegerekend en € 6,0 miljoen meer aan opbrengstindexering doordat het programma is uitgefaseerd. In totaal is dus een bedrag van € 0,2 miljoen aan voordelen uit tijdsinvloeden ingeboekt. Op eindwaarde neemt het resultaat met € 2,0 miljoen toe. Op contante waarde per 1 januari 2014 is dit een voordeel van € 0,9 miljoen Medaillon (+/+ € 0,6 miljoen) De belangrijkste reden voor de verbetering is te weiden aan het verkavelen van de gemeentelijke bouwkavels. Door deze verkaveling zijn meerdere kleinere kavels ontstaan. In eerste instantie waren de kavels bijna allemaal boven de 1000 m², waardoor voor de m² boven de 1000 maar € 100/m² werd betaald. Nu bijna alle kavels onder de 1000 m² zijn, wordt de volledige m²-prijs berekend. Per saldo levert dit een financieel voordeel op van bijna € 0,5 mln. De overige verbeteringen van het resultaat á € 0,1 mln. wordt veroorzaakt door de renteverlaging van 5,5 naar 4,5%. Broek Noord (-/- € 1,0 miljoen) De rente is verlaagd van 5,5% naar 4,5%. Dit levert een voordeel op in de financieringskosten. Daarentegen is het budget voor de plankosten opgehoogd (-/- € 0,2 miljoen) en zijn de kavelprijzen naar beneden toe bijgesteld of niet verhoogd. Tenslotte is de indexering aangepast aan de gemeentelijke indexering. Bovenstaande maatregelen in combinatie met de tijdsinvloeden (kosten-, opbrengstenindexering) leiden tot een verslechtering van de contante waarde van circa € 1,0 miljoen. Broek Oost (-/- € 0,8 miljoen) De rente is verlaagd van 5,5% naar 4,5 %. Dit levert een voordeel op in de financieringskosten (€ 0,9 miljoen). De afdracht aan de Reserve Bovenwijks is vervallen, het bedrag komt nu ten gunste van het resultaat van de grondexploitatie, circa € 0,1 miljoen. De uitgifte van de verkoop van de kavels is in Broek Oost uit gefaseerd tot 2031 (was 2024). Bovenstaande maatregelen in combinatie met de tijdsinvloeden (kosten-, opbrengstenindexering) leiden tot een verslechtering van de contante waarde van circa € 0,6 miljoen. Hart van Zuid fase 2 (+/+ € 1,2 miljoen) In de grondexploitaties van fase 2 zijn de financiële gevolgen van de “package deal”, die gesloten is in 2013, verwerkt. Per saldo heeft de package deal geleid tot een financieel voordeel van € 0,6 mln. Ook is gestart met de werkzaamheden in de Kanaalzone. De kosten van de aanleg van de kade zijn aanzienlijk lager uitgevallen dan geraamd. Hier staat tegenover dat de subsidie die verkregen is voor de aanleg van de kade naar beneden is bijgesteld. Deze subsidie is overigens nog niet vastgesteld. Per saldo kan € 0,6 mln. van het voordelig resultaat hierdoor verklaard worden. Oosterveld (+/+ € 0,4 miljoen) De belangrijkste verbetering wordt veroorzaakt doordat € 0,75 miljoen niet meer aan de Reserve Bovenwijks wordt afgedragen. Er zijn kostenuitzettingen ingeboekt voor € 0,1 miljoen. Per saldo zijn € 0,65 miljoen minder aan kosten ingeboekt dan vorig jaar. Er wordt nu € 0,35 miljoen meer aan rente toegerekend, en € 0,45 meer aan opbrengstindexering. De voordelen van de renteverlaging, worden dus teniet gedaan, doordat nu een ongunstiger verkoopscenario in de grondexploitatie is verwerkt. Op eind waarde verbetert het resultaat met € 728.000. Op contante waarde per 1 januari 2014 is dit ongeveer € 400.000 verbetering. Watertorenpark (-/- € 0,2 miljoen) De verslechtering wordt met name veroorzaakt doordat de onteigeningskosten (advocaatkosten) en de inschatting van de bodemsaneringskosten hoger uitvallen.

138

╗ ║

paragrafen

Campus (-/- € 0,9 miljoen) De verslechtering is gedeeltelijk ontstaan doordat de verkooptaakstelling 2013 niet gerealiseerd is en doordat de te realiseren verkopen verder uitgefaseerd zijn. Deze verslechtering is echter financieel teniet gedaan door de gewijzigde omslagrente. De exploitatie is met € 0,8 mln. verslechterd doordat overgegaan is op een andere uitgiftesystematiek. Hiertoe is besloten omdat de huidige markt vraagt om meer duidelijkheid en eenvoud. Als gevolg van de gewijzigde systematiek is circa 8.000 m2 grond niet meer te verkopen en afgewaardeerd. Hiernaast is een verslechtering van afgerond € 0,1 mln. ontstaan doordat door de tragere uitgifte meer kosten gemaakt moeten worden. Zuidelijke Havenweg (+/ € 0,2 miljoen) Het verbetering van het resultaat wordt veroorzaakt door het feit dat vast is komen te staan dat een reeds eerder verkregen subsidie voldoet aan de gestelde voorwaarden en niet terug betaald hoeft te worden. De Veldkamp (-/- € 0,3 miljoen) Per saldo hebben deze wijzigingen binnen de grondexploitatie een negatief effect van € 0,3 mln. Een positief effect op het resultaat á € 1,2 mln. is behaald door het verlagen van de rente. Dit positieve effect wordt echter teniet gedaan door het verlengen van de looptijd van het project en het uitfaseren van de nog te realiseren verkopen (-/- € 1,1 mln.). Daarnaast is het niveau van de plankosten (-/- 0,4 mln.) verhoogd . BXL (-/- € 3,3 miljoen) De grondexploitatie is voornamelijk verslechtert door het aanpassen van de plankosten (€ 1,6 miljoen), het aanpassen van het uitgifte tempo in 2014 op basis van contracten (€ 0,6 miljoen) en het aanpassen van de indexering (€ 0,9 miljoen). Herijking samenwerking in Hart van Zuid De samenwerkende partijen binnen Hart van Zuid zijn bezig met een herijking van de samenwerking. Bij deze herijking zullen partijen de Samenwerkingsovereenkomst d.d. 27 juni 2003 en de aanvullende afspraken die zijn vastgelegd in bijgaande overeenkomst ‘herfinanciering 1e fase HvZ’ d.d. 2 december 2011 als uitgangspunt nemen. De getroffen voorziening die gebaseerd is op het per 01.01.2014 gepresenteerde resultaat is ook gebaseerd op deze overeenkomsten. Naar verwachting wordt in de loop van 2014 meer duidelijk over de wijze en de gevolgen van herijking. Verrekeningen met de reserve grondbedrijf in 2013 Per 01.01.2013 was het vrij besteedbare deel van de reserve € 0,9 miljoen. In 2013 is dit gedaald naar € 0,0 miljoen. De prognose was dat de reserve zou dalen tot minus € 0,2 miljoen. Op hoofdlijnen hebben de volgende wijzigingen plaatsgevonden (in miljoenen euro’s): Prognose

Werkelijk

Verschillen

Dotaties Rente Verrekeningen winstexploitaties Overige dotaties Subtotaal

3,1 0,0 0,4 3,5

3,1 0,0 4,3 7,4

0,0 0,0 3,9 3,9

Onttrekkingen Verrekeningen Tekortexploitaties Afdrachten Algemene Dienst Overige onttrekkingen Subtotaal

0,0 -0,3 -0,3 -0,3 -0,9

0,0 0,0 -0,3 -0,5 -0,8

0,0 0,3 0,0 -0,2 0,1

Voorzieningen Tekortexploitaties Niet In Exploitatie Genomen Gronden Subtotaal

1,8 1,9 3,7

7,1 0,4 7,5

5,3 -1,5 3,8

-1,1

-0,9

0,2

Totaal wijziging reserve

139

╗ ║

paragrafen

Een specificatie van de verrekeningen met de reserve in 2013 staat opgenomen in bijlage 8.2.1.

Eindresultaten grondexploitaties Alle onderhanden grondexploitaties, met de verwachte eindresultaten, staan opgenomen in de bijlage 8.2.2. De eindresultaten van alle vastgestelde grondexploitaties worden verrekend met de meerjarenraming van de reserve grondexploitaties, zoals opgenomen in bijlage 8.2.4. Risico’s grondbedrijf Voor de risico’s van het grondbedrijf wordt verwezen naar paragraaf 6.2. In deze paragraaf staat het weerstandsvermogen van de gemeente beschreven. Het weerstandsvermogen wordt bepaald door de verhouding tussen de weerstandscapaciteit en de risico’s. De risico’s van het grondbedrijf zijn hierin verdisconteerd. Hierbij wordt per project de specifieke risico’s vermeld. De belangrijkste risico’s inzake het grondbedrijf staan opgenomen in bijlage 8.2.5. In deel I van de herzieningen van de grondexploitaties per 01.01.2014 staan de risico’s (en mogelijke scenario’s) van het grondbedrijf apart beschreven.

Doelen De volgende doelen kunnen worden geformuleerd om een financieel gezond grondbedrijf te waarborgen. Het waarborgen van een financieel gezond grondbedrijf Bereiken?

Doen?

Het treffen van een voorziening voor door de raad vastgestelde tekortexploitaties.

Per 31.12.2013 is er een voorziening van € 45,2 miljoen getroffen voor de door de raad vastgestelde tekortexploitaties. Een specificatie van de voorziening is opgenomen in bijlage 8.2.3.

Conform Besluit Begroting en Verantwoording en “gedragslijn BBV en grondbedrijf”, raadsbesluit d.d. 20.03.2007. Het treffen van een voorziening voor nog niet in exploitatie genomen gronden waarvan de boekwaarde hoger is dan de verkeerswaarde. Conform Besluit Begroting en Verantwoording, artikel 65. Het vrij besteedbare deel van de reserve grondbedrijf dient minimaal € 3,0 miljoen te bedragen. Conform raadsbesluit bij de herzieningen van de grondexploitaties per 01.01.2008.

De totale boekwaarde van het grondbedrijf mag maximaal € 100 miljoen bedragen.

140

╗ ║

paragrafen

Per 31.12.2013 is er een voorziening van € 12,5 miljoen getroffen voor de nog niet in exploitatie genomen gronden waarvan de boekwaarde hoger is dan de verkeerswaarde. Een specificatie van de voorziening is opgenomen in bijlage 8.2.3.

Per 01.01.2014 is het vrij besteedbare deel van de reserve van het grondbedrijf € 0,0 miljoen. In bijlage 8.2.4 is de meerjarenraming van de reserve van het grondbedrijf opgenomen, waarin de huidige stand van de reserve staat gespecificeerd. Hieruit blijkt dat het vrij besteedbare deel van de reserve de komende jaren eveneens minder dan € 3,0 miljoen zal bedragen. De doelstelling is niet gehaald. De komende jaren zal ervoor gezorgd moeten worden dat er grondverkopen gerealiseerd worden en dat er gestuurd gaat worden op de kosten, zodat het grondbedrijf deze doelstelling realiseert. De boekwaarde van de binnen de gemeente geadministreerde projecten is in 2013 met € 6,4 miljoen toegenomen tot € 142,4 miljoen. Dit is exclusief de voorziening van € 57,7 miljoen.

Conform raadsbesluit bij de herzieningen van de grondexploitaties per 01.01.2008.

De doelstelling is nog niet gehaald. De komende jaren zal ervoor gezorgd moeten worden dat er grondverkopen gerealiseerd worden, om zodoende de boekwaarde naar een acceptabel niveau te brengen.

Beleidsnotities

Titel

Vastgesteld / streefdatum vaststelling

Nota grondbeleid

08.11.2011.

Gedragslijn BBV en grondbedrijf

20.03.2007.

Toe te passen grondslagen bij de herzieningen van de grondexploitaties per 01.01.2014.

29.01.2014.

Herziening exploitatieopzetten

Jaarlijks; 24-06-2008 01-07-2009 01-06-2010 01-06-2011 22-05-2012 11-06-2013

vastgesteld vastgesteld vastgesteld vastgesteld vastgesteld vastgesteld

per per per per per per

01.01.2008; 01.01.2009; 01.01.2010; 01.01.2011; 01.01.2012; 01.01.2013.

Kengetallen Ontwikkeling reserve grondbedrijf In bijlage 8.2.4 staat de meerjarenraming van de reserve van het grondbedrijf weergegeven. Hieruit blijkt dat het vrij besteedbare deel van de reserve de komende jaren eveneens minder dan € 3,0 miljoen zal bedragen.

141

╗ ║

paragrafen

6.5:

Financiering

Inleiding De paragraaf financiering beschrijft de beleidsvoornemens ten aanzien van het risicobeheer van de financieringsportefeuille. Meer dan voor de andere paragrafen is op dit gebied het nodige wettelijk verankerd, met name in de Wet Fido en de Ruddo, de uitvoeringsregeling van de (aangescherpte) Wet Fido, laatstelijk aangepast in 2009. In 2011 is voorts de Handreiking Treasury van het ministerie van BZK verschenen, die ook weer nadere informatie geeft. Wat willen we bereiken De doelstellingen van het treasurybeleid zijn vastgelegd in de verordening financieel beheer (Verordening ex artikel 213 GemeenteWet, artikel 11) en in het treasurybesluit. Schatkistbankieren Per 1 januari 2014 is het verplicht schatkistbankieren van lagere overheden bij het rijk definitief ingevoerd. Dit heeft gevolgen voor het treasurybeleid. Tegoeden boven een bepaald drempelbedrag, voor de gemeente Hengelo is dat 0,75% van het begrotingstotaal oftewel ongeveer 2 miljoen euro, worden dagelijks ‘afgeroomd’, op een aparte rekening bij huisbank BNG gestort en bij het rijk belegd. Op dit moment wordt hierover geen rente vergoed. Voor debetsaldi, “rood staan”, verandert er weinig. Dit kan op de gebruikelijke wijze worden afgedekt door daggeld- of kasgeldleningen. Schatkistbankieren leidt tot extra inspanningen op treasurygebied. De kasgeldstromen zullen nauwgezet moeten worden bewaakt. Onnodige creditstanden moeten worden voorkomen. De laatste maanden van 2013 hebben in het teken gestaan van voorbereidingen op de invoering van het verplicht schatkistbankieren Gemeentefinanciering: Bij de financiering van de gemeentelijke activiteiten wordt de gemeente als één geheel beschouwd. Dat houdt in dat bij het bepalen van de financieringsbehoefte alle inkomsten en uitgaven betrokken worden. Er wordt, conform het genomen raadsbesluit, vanaf 2014 gerekend met een omslagrente van 4,5%. In 2013 was dit nog 5,5%. Door deze "totaalfinanciering" worden de rentekosten geminimaliseerd. Leningen worden op de meest optimale momenten aangetrokken, rekening houdend met de door het college vastgestelde, gemeentelijke rentevisie en de Wet Fido, de kasgeldlimiet en de renterisiconorm. Twee keer per jaar wordt een rentevisie opgesteld ten behoeve van het college, als regel in december en in juni. Deze rentevisie is samengesteld op basis van rentevisies van de toonaangevende banken en financiële media in Nederland. De laatste rentevisie gaat uit van een stabiele tot licht stijgende korte rente en lange rente. Het verschil tussen korte en lange rente was in 2013 relatief groot. Daarmee was in de rentevisie 2013 ook rekening gehouden. In de afgelopen jaren is in sterke mate geprofiteerd van de lage korte en lange rente. Het begrote renteresultaat is echter gebaseerd op een (vrijwel) volledige uitvoering van de voorgenomen investeringen. In de praktijk blijkt echter dat deze investeringen niet volledig in het jaar worden gerealiseerd waardoor de toerekening van rente, op grond van de huidige systematiek, nog niet plaatsvindt. Hierdoor kunnen kredieten nog niet worden afgesloten, terwijl de financiering van een (groot) gedeelte van de investeringen reeds heeft plaatsgevonden. Dat betekent dat investeringen worden voorgefinancierd ten laste van het renteresultaat. En dat is ook de oorzaak dat het renteresultaat vaak lager uitvalt dan geraamd. Inmiddels is een nota door het college vastgesteld, die beoogt dat kredieten sneller worden afgesloten, en dat direct wordt begonnen met rentetoerekening en afschrijving na het afsluiten van het krediet.

142

╗ ║

paragrafen

Kasgeldlimiet en renterisiconorm: In 2013 is de kasgeldlimiet slechts gedurende een korte periode in juli en augustus overschreden, dit binnen het kader van de (herziene) Wet Fido. Daarbij moet worden opgemerkt dat overschrijding van de kasgeldlimiet gedurende een kortere tijd in afwachting van inkomsten en in het vooruitzicht van een lagere rente niet in strijd is met de wet Fido en het vigerende treasurybesluit, en bij een aanhoudend lage korte rente zelfs aanbevelenswaardig is. De kasgeldlimiet bedraagt 8,5% van het begrotingstotaal, ofwel ongeveer 20 miljoen euro. Samengevat is financiering met kort geld nog steeds zeer interessant, gelet op de zeer lage korte rente. Om de kosten voor ‘rood staan’ zo laag mogelijk te houden is gedurende het gehele jaar gebruik gemaakt van kasgeldleningen. Deze zijn goedkoper dan gelden op daggeld zetten. Per 31 december 2013 stond een kasgeldlening open van 12 miljoen euro, met een rente van 0,11%. De renterisiconorm bedroeg ongeveer € 46 miljoen (20% van het begrotingstotaal) en is in 2013 niet overschreden. In 2013 zijn de volgende leningen aangetrokken en uitgezet: Aangetrokken leningen (er is vooral met ‘kort geld’ gefinancierd. Doordat de kasgeldlimiet slechts incidenteel wordt overschreden bleek consolidatie (nog) niet nodig). Aangetrokken en doorverstrekte leningen aan Welbions leningnr.

Hoofdsom

storting

rente%

3112 3113

7.000.000 5.000.000

01.02.13 03.07.13

3,61 4,16

90.000 90.000

01.10.13 01.10.13

2,78 3,78

Verstrekte leningen Achilles’12 Achilles’12

Rentewijzigingen 3049 3054

3.000.000,00 1.121.019,87

01-09-13 01-08-13

2,59 2,55

De gemeente Hengelo is één van de weinige gemeenten die nog zelf leningen aantrekt en door verstrekt aan woningcorporaties werkzaam in Hengelo. Daarbij wordt nauwlettend gecontroleerd of het hier gaat om projecten voor sociale woningbouw, zodat geen sprake is van ontoelaatbare staatssteun. De voorkeur van het college gaat nog steeds uit naar deze vorm van leningverstrekking. De leningportefeuille wordt gedekt door een recht van eerste hypotheek, dat jaarlijks gecontroleerd wordt en nog steeds een aanzienlijke mate van overdekking kent. Daarnaast is sprake van een vergoeding voor kosten en risico’s, die als dekkingsmiddel in de begroting wordt ingezet. Bovendien is zowel Welbions als de gemeente minder gevoelig voor de ontwikkelingen bij slecht draaiende en/of speculerende corporaties, omdat men niet is aangesloten bij de WSW. Per 31 december 2013 stonden de volgende leningbedragen open met een looptijd langer dan één jaar: Aangetrokken geldleningen: Verstrekte geldleningen aan woningstichting

€ 684.017.000,- (afgerond op € 1.000,-) € 426.140.000,-

Verstrekte geldleningen aan derden Waarvan rente- en aflossingsvrij

€ €

143

╗ ║

paragrafen

57.913.000,13.700.000,-

Verstrekking van geldleningen Omdat de banken terughoudend zijn en blijven bij de verstrekking van geldleningen wordt steeds vaker gekeken naar de gemeente als “reddende engel”. Uitgangspunt is en blijft dat de gemeente geen bankier is en dat ook niet moet worden om het bedrijfs- en verenigingsleven overeind te houden. De Wet Fido en de daaraan gekoppelde Ruddo dichten de gemeente slechts een bancaire rol toe wanneer sprake is van een ‘maatschappelijk belang’. Datzelfde geldt voor het verlenen van gemeentegaranties. Het mag niet zo zijn dat een projectontwikkelaar het risico naar een gemeente afschuift en/of de gemeente verder laat financieren als hun geldbron is opgedroogd en/of de onderneming zijn vleugels wil uitslaan naar nieuwe projecten. Daarenboven heeft de gemeente te maken met steeds verdergaande regelgeving in het kader van staatssteun. Verstrekking of garantie van een lening tegen een relatief lage rente aan een CV/BV zal al heel gauw worden gezien door de Europese Commissie als ontoelaatbare staatssteun. En de gemeente zal daarop worden aangesproken! Grote terughoudendheid is derhalve nog steeds het parool. Verdere aanscherping van het beleid is in voorbereiding.

144

╗ ║

paragrafen

6.6:

Verbonden partijen

INLEIDING Voor de uitvoering van een aantal taken heeft de gemeente zich verbonden met andere partijen. Tot de verbonden partijen worden volgens het Besluit Begroting en Verantwoording die partijen gerekend, waarmee de gemeente een bestuurlijk en een financieel belang heeft. Van een bestuurlijk belang is sprake wanneer de gemeente in de derde partij een zetel in het bestuur heeft, dan wel stemrecht in besluitvormende vergaderingen kan uitoefenen. Van financieel belang is sprake wanneer de gemeente financieel risico loopt bij faillissement of liquidatie van de derde partij. De beleidskaders rondom verbonden partijen liggen vast in de nota “Geboeid door verbonden partijen”, door het college van burgemeester en wethouders vastgesteld op 2 oktober 2007. Op 23 april 2013 is een nieuwe Nota Verbonden Partijen vastgesteld, die het beleidskader nader aanscherpt. WAT WILLEN WE BEREIKEN Er zijn uiteenlopende redenen waarom een gemeentelijke taak niet door de gemeente zelf maar door een derde rechtspersoon wordt uitgevoerd. Veelal gaat het daarbij om schaalvoordelen, soms gaat het om de noodzaak slagvaardig te handelen. Ook de vorm waarin de samenwerking wordt gegoten – gemeenschappelijke regeling of publiek-private samenwerking – is afhankelijk van de aard van de uitbestede taak. Het op afstand plaatsen van de uitvoering van deze taken brengt het risico met zich mee dat de democratische controle niet optimaal is. Wij willen daarvoor een verbeterde standaardopzet hanteren, die meer dynamisch is en meer (stuur)informatie bevat zodat de raad beter op de hoogte kan blijven van de actuele ontwikkelingen bij een verbonden partij, waarbij het accent meer komt te liggen op informatie over de prestaties, kansen en risico’s en voortgang van verbonden partijen. Het ontwikkelen van een dergelijke meer systematische informatievoorziening is een dynamisch proces waarbij de gemeente wel afhankelijk is van de kwaliteit van de planning en control producten van de verbonden partij. Wij willen vanaf nu uitgaan van de navolgende standaardopzet:

Verbonden partij 1. Rechtsvorm 2. Doel 3. Partijen 4. Bestuurlijk belang

5. Financieel belang

6. Prestaties – effecten 7. Voortgang

8. Risico’s en kansen 9. Ontwikkelingen

Informatie Gemeenschappelijke regeling, privaatrechtelijke rechtspersoon of anderszins Doel van de samenwerking, statutaire doelstelling Wie zijn de deelnemende gemeenten, publieke of private partijen binnen de verbonden partij? Op welke wijze wordt deelgenomen (en wordt er zeggenschap uitgeoefend) in Algemeen bestuur, in Dagelijks bestuur, in Raad van Toezicht, in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders, in directie, in Raad van Commissarissen? Wat is de bijdrage van de gemeente in de begroting van de verbonden partij, wat is de bijdrage aan het eigen vermogen/aandelenkapitaal, welke financiële afspraken gelden er? Aanduiding prestaties. Inzicht in prestaties en effecten voor zover het nieuwe beleidsontwikkelingen betreft (domein raad, gemeentebegroting) Realiseert de verbonden partij haar aandeel in het onderdeel uit de gemeentebegroting (voor zover dit van toepassing is)?. Doet zij dit binnen de financiële kaders? Welke risico’s en kansen kunnen zich voordoen? Welke majeure ontwikkelingen doen zich voor (nationaal, regionaal of lokaal)?

In de paragraaf Verbonden Partijen moeten wij rekening houden met de volgende weten regelgeving: BBV: De paragraaf betreffende de verbonden partijen bevat ten minste:

145

╗ ║

paragrafen

a. b. c.

De visie op verbonden partijen in relatie tot de doelstellingen die zijn opgenomen in de begroting; De beleidsvoornemens omtrent verbonden partijen; De lijst van verbonden partijen (artikel 67 BBV)

Artikel 69: In de lijst van verbonden partijen wordt ten minste de volgende informatie verstrekt over verbonden partijen: a. de naam en de vestigingsplaats; b. het openbaar belang dat op deze wijze behartigd wordt; c. de veranderingen die zich hebben voorgedaan gedurende het begrotingsjaar in het belang dat de gemeente onderscheidenlijk provincie in de verbonden partij heeft; d. het eigen vermogen en het vreemd vermogen van de verbonden partij aan het begin en aan het einde van het begrotingsjaar; e. het resultaat van de verbonden partij. Verordening op het financiële beleid en beheer van de gemeente Hengelo Artikel 11 Onderdeel F Verbonden Partijen 1. In de Beleidsbegroting en de jaarstukken wordt in de paragraaf verbonden partijen ingegaan op nieuwe participaties, het beëindigen van bestaande participaties, het wijzigen van bestaande belangen en het aanwezig zijn van problemen bij bestaande participaties. Van elk van de verbonden partijen wordt bij de beleidsbegroting en de jaarstukken een opgave verstrekt van: het openbaar belang, het eigen en vreemd vermogen, de omzet en het resultaat, het financieel belang en de zeggenschap. A

Verbonden partijen – Gemeenschappelijke Regelingen

De gemeente Hengelo neemt deel aan de volgende gemeenschappelijke regelingen: 1a

Regio Twente (gevestigd te Enschede):

Aan deze regeling nemen 14 Twentse gemeenten deel. De taken liggen hoofdzakelijk op het terrein van gezondheid, mobiliteit, recreatie en veiligheid. Na de verkiezingen van maart 2010 heeft de heer De Winter (PvdA) namens de raad zitting genomen in het Algemeen Bestuur, de heer Horsthuis (VVD) is zijn plaatsvervanger. Wethouder Bron is, naast AB-lid bovendien lid van het Dagelijks Bestuur en vice-voorzitter. Daarnaast participeren diverse wethouders in afstemmingsberaden en portefeuillehouders overleggen binnen hun aandachtsgebied Binnen de Regiogemeenten leeft breed de gedachte dat ook de Regio Twente haar evenredige deel zou moeten leveren aan de bezuinigingen die de lagere overheden hard hebben getroffen en nog zullen treffen. In dat kader zijn diverse visitatiecommissies aan het werk geweest. Helaas moet worden geconstateerd dat het rapport en de bevindingen van de visitatiecommissies wel veel suggesties, maar vooralsnog nog weinig concreet ingevulde bezuinigingen hebben opgeleverd. Uit de najaarsnota van de Regio Twente blijkt dat het de Regio bijzonder veel moeite kost om de opgelegde bezuinigingen daadwerkelijk te realiseren. Ook de terugvallende inkomsten uit uitgezette overtollige kasgelden lopen fors terug, zodat deze geen gaten meer kunnen opvullen in de exploitatie. Met de invoering van het verplicht schatkistbankieren in 2014 zal dit nog moeilijker worden. Beoordeling financiële positie:

146

╗ ║

paragrafen

groen = gunstig geel = neutraal oranje = matig rood = slecht wit = niet van toepassing/geen informatie

Regio Twente weerstandsvermogen schuldpositie reservepositie voorzieningen gespaard voor onderhoud garantstellingen rentelasten jaarrekening 2013 financiële situatie

Verbonden partij 1. Rechtsvorm 2. Doel

3. Partijen 4. Bestuurlijk belang 5. Financieel belang

Informatie Gemeenschappelijke regeling, gevestigd in Enschede Regio Twente is het samenwerkingsverband van de 14 Twentse gemeenten. De Regio voert taken uit op het gebied van gezondheid, verkeer en vervoer, duurzaamheid en ruimtelijke kwaliteit, economische zaken, recreatie en toerisme en milieu. Enkele taken zijn gebaseerd op een wettelijke verplichting, andere taken zijn gebaseerd op vrijwillige samenwerking De 14 Twentse gemeenten De gemeente Hengelo heeft 2 vertegenwoordigers in het Algemeen Bestuur en 1 vertegenwoordiger (wethouder Bron) in het Dagelijks Bestuur Per ultimo 2012 bedroeg het eigen vermogen van Regio Twente € 4,0 miljoen (2011: € 2,6 mln) en het vreemd vermogen € 23,1 mln ( 2011: € 20,3 mln). Over het verslagjaar 2012 bedroeg het resultaat uit reguliere bedrijfsvoering € 152.000,- negatief. In het boekjaar 2012 is per saldo € 317.008,- onttrokken aan de reserves en voor € 2.751.797,- uitgegeven in het kader van de Agenda voor Twente en het Innovatieplatform. De bijdrage van Hengelo aan de Regio Twente bedraagt De bijdrage van alle Twentse gemeenten tezamen bedraagt € 22,3 mln


8. Risico’s en kansen

9. Ontwikkelingen

147

╗ ║

Met het wegvallen van de Wgr-plusstatus vervalt ook een deel van de verplichte samenwerking in regioverband. Nagedacht wordt over een nieuwe rol van de Regio als faciliterende en uitvoeringsorganisatie voor Twentse gemeenten. In het afgelopen jaar is de organisatie al onderhevig geweest aan de veranderende omgeving. Zo heeft de inrichting van de bedrijfsvoering van de Veiligheidsregio Twente en de dienstverlening aan Netwerkstad (salarisadministratie) plaatsgevonden. Gelet op de financiële situatie van de gemeenten heeft Regio Twente zich voor 2014-2017 een aanvullende ombuigingstaakstelling opgelegd. Bestuurlijke risico betreft het ontbreken van democratische legitimiteit op besluitvorming, doordat het bestuur van een gemeenschappelijke regeling niet direct gekozen wordt door de bevolking. Financieel risico wordt gelopen over de realisering van de bezuinigingstaakstellingen over de periode 2014-2017. Regio Twente verwacht nu geen bezuinigingen meer te kunnen realiseren met efficiency-maatregelen. De bezuiniging moet nu komen aan de hand van een politiek-bestuurlijk te voeren discussie over het takenpakket van de Regio Twente. Met het wegvallen van de Wgr-status moet de Regio Twente zich opnieuw bezinnen op het takenpakket en het bestaansrecht als verlengd bestuursorgaan

paragrafen

Regio Twente behartiging belang gemeente 9 8 7 6

dienstverlening gemeente

5 4

beleidsrijk

3 2 1 0

dienstverlening burger

Regio Twente

fin belang/risico

fin winst

1b

Bestuurscommissie Netwerkstad Twente (gevestigd te Enschede):

Dit is een regeling waarin de gemeenten Enschede, Hengelo, Almelo, Oldenzaal en Borne participeren. De Bestuurscommissie kent geen eigen begroting. Deze loopt via de Regio Twente. Wethouder Bron vertegenwoordigt de gemeente Hengelo. Daarnaast participeren diverse wethouders in afstemmingsberaden en portefeuillehouders overleggen binnen hun aandachtsgebied; De bestuurscommissie heeft geen aparte begroting. Deze is opgenomen in de begroting van de Regio Twente 1c

Veiligheidsregio Twente (gevestigd in Enschede):

In de Veiligheidsregio Twente (VRT) werken de brandweer, de geneeskundige hulpverlening (GHOR), de politie en de 14 Twentse gemeenten samen aan een veilige Regio Twente. De VRT zet zich in voor effectieve voorbereiding op en bestrijding van crises en rampen. De VRT regelt de aanpak van grote ongelukken, rampen en crises zoals overstromingen, uitbraak van besmettelijke ziektes en terrorisme. De gemeenten worden vertegenwoordigd door de burgemeester, vanwege diens specifieke taken op het gebied van openbare orde en veiligheid. De VRT heeft tegen boekwaarde alle activa overgenomen van de gemeenten die betrekking hebben op brandweerzaken, alsmede het personeel. De overhead die bij het personeel hoort blijft echter bij de gemeente achter. De gemeente Hengelo heeft in haar begrotingsperspectief 2013-2016 rekening gehouden met een lagere bijdrage van € 50.000,- in 2013 en daarna structureel € 100.000,- vanaf 2014. Het bedrag over 2013 is niet gerealiseerd. De som van de taakstellende bezuinigingen bedraagt 4,8 miljoen euro, de taakstelling bedroeg per 1 januari 2013 nog 3,3 mln. Een voorlopig pakket is ingediend. Die is opgenomen in bijlage 2 en bestaat uit onder meer reductie managementlaag (€ 350.000,-), arbeidsvoorwaarden (€ 100.000,-), oefenprogramma in eigen beheer (€ 150.000,-), ICT (€ 250.000,-) en bedrijfsvoering ( 1 mln). In totaal zou het gaan om 2,4 miljoen in 2015, zijnde 95% van de taakstelling.

148

╗ ║

paragrafen

Het tussentijds beeld over 2013 laat zien dat er een overschot wordt verwacht van bijna 4 (!) miljoen. Daarvan moet 1,1 mln volgens plan worden toegevoegd aan het solidariteitsfonds. Belangrijkste oorzaken voor de overschotten zijn salariskosten als gevolg van vertraagde invulling van vacatures (€ 655.000,-), opleidingen (€ 500.000,-), oefenen (€ 350.000,-), ICT (€ 300.000,-) en vervangingsinvesteringen (€ 325.000,-). Daarnaast zijn er budgetoverschotten voor algemeen beheer en exploitatie gebouwen. Tenslotte is er een positief exploitatieresultaat vanwege een veel goedkopere financiering dan geraamd (1,3 mln). Het geraamde overschot doet vermoeden dat de bezuinigingen haalbaar zouden moeten zijn.

VRT weerstandsvermogen schuldpositie reservepositie voorzieningen gespaard voor onderhoud garantstellingen rentelasten jaarrekening 2013 financiële situatie


Informatie Gemeenschappelijke regeling

De VRT zet zich in voor effectieve voorbereiding op en bestrijding van crises en rampen. De VRT regelt de aanpak van grote ongelukken, rampen en crises zoals overstromingen, uitbraak van besmettelijke ziektes en terrorisme.

3. Partijen

In de Veiligheidsregio Twente (VRT) werken de brandweer, de geneeskundige hulpverlening (GHOR), de politie en de 14 Twentse gemeenten samen aan een veilige Regio Twente.

4. 5. 6. 7. 8. 9.

De burgemeester vertegenwoordigt de belangen van de gemeente Hengelo

Bestuurlijk belang Financieel belang Prestaties – effecten Voortgang Risico’s en kansen Ontwikkelingen

149

╗ ║

paragrafen

Veiligheidsregio Twente behartiging belang gemeente 8 7 6 5


4

beleidsrijk

3 2 1 0


SWB

fin belang/risico

fin winst

2. Euregio (gevestigd in Gronau)

Een gemeenschappelijke regeling waarin gemeenten zowel aan de Duitse als aan de Nederlandse kant van de grens participeren. Doel is grensoverschrijdende samenwerking entameren en bevorderen en daarvoor de nodige subsidiegelden aantrekken. De bijdrage aan de Euregio bedraagt € 0,35 per inwoner,- . De Euregio is een financieel zeer gezond bestuursorgaan met een riante reservepositie. Een discussie over de gelijkstelling van de bijdrage van Nederlandse gemeenten met de (veel lagere) bijdrage voor Duitse gemeenten is uitgesteld tot 2015; Euregio Weerstandsvermogen Schuldpositie Reservepositie Voorzieningen gespaard voor onderhoud Garantstellingen Rentelasten Jaarrekening 2013 financiële situatie

150

╗ ║

paragrafen

Euregio behartiging belang gemeente 8 7 6 5


4

beleidsrijk

3 2 1 0


Euregio

fin belang/risico

fin winst

3. Sociaal Werkleerbedrijf (SWB), gevestigd in Hengelo Verzorgt de uitvoering van de Wet Sociale Werkvoorziening. Het budget blijft in de komende jaren gelijk. Wel nemen de risico’s van het WSW toe als gevolg van steeds verdergaande bezuinigingen door het rijk en een lagere toegevoegde waarde als gevolg van verslechtering van de economie. Het versterken van de werkgeversbenadering kan leiden tot hogere marges.

151

╗ ║

paragrafen

4. Stadsbank Oost Nederland (vestiging in Hengelo)Taken: Kredietverstrekking, Schuldsanering, Uitvoering Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen, Bevorderen van spaarzin, Geven van voorlichting en advies. Als gevolg van de economische situatie wordt steeds vaker een beroep gedaan door burgers op deze instelling. Dat leidt tot een hogere gemeentelijke bijdrage (gebaseerd op het aantal cliënten afkomstig van een gemeente). Wethouder Ten Heuw heeft zitting in het dagelijks bestuur; Punt van aandacht is wel de problematiek rond het management en de bedrijfsvoering van de SON. Inmiddels zijn maatregelen genomen om de bedrijfsvoering weer te normaliseren.

Verbonden partij 1. Rechtsvorm 2. Doel 3. Partijen 4. Bestuurlijk belang 5. Financieel belang 6. Prestaties – effecten 7. Voortgang

Informatie Gemeenschappelijke regeling Diverse gemeenten in Twente en de Achterhoek Wethouder Ten Heuw heeft zitting in het Dagelijks Bestuur

Vanwege het toenemende aantal cliënten met betalingsproblemen lijkt het erop dat de SON zich in een groeimarkt beweegt. Door bijstellingen van beleid van diverse gemeenten is toch het aantal aanvragen iets gedaald.


Punt van aandacht is wel de problematiek rond het management en de bedrijfsvoering van de SON. Inmiddels zijn maatregelen genomen om de bedrijfsvoering weer te normaliseren.

9. Ontwikkelingen

Stadsbank Oost Nederland Weerstandsvermogen Schuldpositie Reservepositie Voorzieningen gespaard voor onderhoud Garantstellingen Rentelasten begroting 2014 financiële situatie

152

╗ ║

paragrafen

Stadsbank Oost Nederland behartiging belang gemeente 9 8 7 6 5


4

beleidsrijk

3 2 1 0


Stadsbank Oost Nederland

fin belang/risico

fin winst

5. Openbaar Lichaam Crematoria Twente (vestigingen in Usselo en Almelo) Taken: Het openbaar lichaam bezit de aandelen van Crematoria Twente/Oost Nederland B.V. De B.V. heeft tot taak het in stand houden en exploiteren van de crematoria in de regio. Gemeenten dragen niet bij in de exploitatie, ontvangen wel een dividend. Hengelo maakt géén deel uit van het Dagelijks Bestuur, wèl van het AB. In de komende jaren zal het uit te keren bedrag verminderen, vanwege de verwachte opening in 2015 van de nieuwe vestiging in Oldenzaal en de omvangrijke investeringen in de vestigingen van Enschede en Almelo. In juni 2012 is door het AB een strategisch beleidsplan vastgesteld dat in deze vervangingsinvesteringen voorziet. Daarnaast wordt overwogen een nieuwe vestiging te bouwen in of in de omgeving van Hengelo. Doel hiervan is het weren van toetreders. Bij toetreding in deze ‘markt’ is de kans groot dat de bedrijfsvoering onrendabel wordt.


Informatie Gemeenschappelijke regeling die een BV aanstuurt

De B.V. heeft tot taak het in stand houden en exploiteren van de crematoria in de regio.

3. Partijen 4. Bestuurlijk belang


153

Gemeenten in Twente en enkele gemeenten in de Achterhoek

Het OLCT is enig aandeelhouder van Crematoria Twente BV. Jaarlijks keert Crematoria Twente BV de jaarwinst uit aan het OLCT. Deze doet vervolgens op basis van het aantal cliënten/crematies een voorschot aan de aangesloten gemeenten en een nabetaling in het jaar erop. Wethouder Mulder vertegenwoordigt de gemeente Hengelo in het AB van dit openbaar lichaam. Op dit moment is de bedrijfsvoering zeer rendabel. Verwacht wordt een winst die de raming overtreft. In afwachting van de noodzakelijke investeringen stelt CTON BV voor aan OLCT om genoegen te nemen met het geraamde dividend, en het restant toe te voegen aan de reserves, zodat de financieringsbehoefte zo klein mogelijk wordt. In december 2013 is het dividend ook als zodanig uitgekeerd.

╗ ║

paragrafen


In de planning staan de bouw van een crematorium in Oldenzaal en nabij Borne. Daarnaast worden de bestaande crematoria in Enschede en Almelo ingrijpend gemoderniseerd. Dit zal na 2015 zijn. Toetreding van een nieuwe partij zal de spoeling dun maken en de winsten doen verdampen.


9. Ontwikkelingen

Crematoria bevinden zich in een groeimarkt

OLCT Weerstandsvermogen Schuldpositie Reservepositie Voorzieningen gespaard voor onderhoud garantstellingen Rentelasten Jaarrekening 2013 financiële situatie

OLCT behartiging belang gemeente 8 7 6 5


4

beleidsrijk

3 2 1 0


OLCT

fin belang/risico

fin winst

6. Openbaar Lichaam Regionaal Bedrijventerrein Twente (gevestigd in Almelo) Gemeenschappelijke regeling van de gemeenten Almelo, Borne, Enschede en Hengelo (de partners van Netwerkstad Twente) en de provincie Overijssel met als doel samen het XL Businesspark te ontwikkelen, te exploiteren en te beheren. De laatst herziene exploitatieopzet blijft ruim binnen de vastgestelde marges. Alle partijen dragen voor 23% risico, met uitzondering van de gemeente Borne, die voor 8% deelneemt .

154

╗ ║

paragrafen

De herziene grondexploitatiebegroting sluit met een verwacht tekort (op basis van netto contante waarde) van 8,8 miljoen euro. Voornaamste oorzaak: verkoop van percelen duurt langer dan verwacht en daardoor lopen de rentekosten op. Het DB van het OL RBT doet er alles aan om de vooruitzichten te verbeteren, onder meer door de aanleg van een haven en de verlaging van de omslagrente als gevolg van verbeterde omstandigheden op de gelden kapitaalmarkt. Doch dit heeft niet geleid tot een verbetering van het financiële perspectief. Er zijn nog steeds aanmerkelijke risico’s in de verdere ontwikkeling en exploitatie. Financiële situatie Het geïnvesteerd vermogen (boekwaarde) bedraagt ruim 80 miljoen euro per 31.12.13. Netto contant gemaakt (teruggerekend tegen een rente van 4,13%) bedraagt het tekort 11,7 miljoen euro. De gemeente Hengelo draait voor 23% van dit tekort op. Hiervoor is een voorziening getroffen. De rekenrente bedraagt 3,64% tot 2014 en 4,25% rente erna. Dit is krap, maar in de huidige situatie op de kapitaalmarkt haalbaar. Risico-analyse per 01-01-12 De volgende risico’s worden geformuleerd: > Civieltechnische kosten > verwervingskosten > uitgiftefasering > uitgifteprijs > plankosten > rentelasten

reëel begroot relatief hoog begroot relatief optimistisch conservatief relatief optimistisch risico kan worden gedrukt door te consolideren

RBT weerstandsvermogen Schuldpositie Reservepositie Voorzieningen gespaard voor onderhoud Garantstellingen Rentelasten jaarrekening 2013 financiële situatie

Verbonden partij 1. Rechtsvorm 2. Doel 3. Partijen 4. 5. 6. 7. 8.

Bestuurlijk belang Financieel belang Prestaties – effecten Voortgang Risico’s en kansen

Informatie Gemeenschappelijke regeling Ontwikkelen van het XL Businesspark in Bornebroek Gemeentes Hengelo, Almelo en Enschede nemen ieder voor 23% deel, de provincie Overijssel eveneens voor 23%, de gemeente Borne voor 8% De wethouders Bron en Ten Heuw zijn vertegenwoordigd in het AB en DB Voor het verwachte tekort is een voorziening getroffen. In 2013 zijn in totaal 2 hectare grond in erfpacht uitgegeven. De kans op een resultaat van tussen de 6 miljoen positief en 28 miljoen negatief is ongeveer 80%. Het geraamde tekort bedraagt 11,7 mln euro

9. Ontwikkelingen

OL RBT

155

╗ ║

paragrafen

XL Businesspark behartiging belang gemeente 9 8 7 6 5


4

beleidsrijk

3 2 1 0


XL Businesspark

fin belang/risico

fin winst

7. Gemeenschappelijk Belastingkantoor Twente (GBT), gevestigd in Hengelo: Gemeenschappelijke regeling, officieel van start gegaan op 1 januari 2009, die tot doel heeft de gemeentelijke belastingaanslagen, heffingen en retributies op te leggen en te innen voor de gemeenten Borne, Hengelo en Enschede. Het GBT is gevestigd op het Stadskantoor in Hengelo. Het GBT functioneert na een korte aanloopperiode naar wens. Aanloopproblemen zijn adequaat opgevangen. De aanloopkosten zijn inmiddels terugverdiend. De gemeente Losser is per 1 januari 2011 toegetreden, de gemeente Haaksbergen per 1 januari 2012, Almelo per 1 januari 2013, Oldenzaal per 1 juli 2013. Hierdoor is het ook noodzakelijk geworden om de gemeenschappelijke regeling aan te passen, met name op het gebied van zeggenschap. Dit heeft inmiddels plaatsgevonden. Verdere uitbreidingen worden niet uitgesloten. De toetreding leidt tot efficiencyvoordelen, die op zich weer leiden tot lagere lasten voor de gemeenten. Hengelo maakt deel uit van het DB van het GBT, in de persoon van wethouder Mulder.

GBT Weerstandsvermogen Schuldpositie Reservepositie Voorzieningen gespaard voor onderhoud Garantstellingen Rentelasten Jaarverslag 2013 financiële situatie


156

╗ ║

Informatie Gemeenschappelijke regeling Uitvoering van de werkzaamheden op het gebied van belastingen en leges Deelnemende gemeenten zijn Enschede, Hengelo, Borne, Oldenzaal, Haaksbergen, Losser en Almelo Op welke wijze wordt deelgenomen (en wordt er zeggenschap uitgeoefend) in

paragrafen

5. Financieel belang 6. Prestaties – effecten

Algemeen bestuur, in Dagelijks bestuur, in Raad van Toezicht, in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders, in directie, in Raad van Commissarissen? Jaarlijkse bijdrage van de gemeenten is gerelateerd aan het aantal opgelegde aanslagen. Door de samenwerking worden efficiencyvoordelen behaald, die weer terugvloeien naar gemeenten in de vorm van een lagere bijdrage

7. Voortgang 8. Risico’s en kansen 9. Ontwikkelingen

Welke risico’s en kansen kunnen zich voordoen? Wellicht een verdere uitbreiding van het aantal deelnemende gemeenten.

GBT behartiging belang gemeente 9 8 7 6


5 4

beleidsrijk

3 2 1 0


GBT

fin belang/risico

fin winst

8. Bestuursovereenkomst Samenwerking Handhaving Overijssel Wethouder Lievers vertegenwoordigt de belangen van de gemeente Hengelo. Er zijn geen nieuwe ontwikkelingen te melden.

157

╗ ║

paragrafen

B.

Verbonden partijen Verenigingen:

1.

VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten)

De begroting wordt jaarlijks vastgesteld door de Algemene Vergadering. Bijdrage bestaat uit de jaarlijkse contributie (een bedrag per inwoner). Als gevolg van de aankomende bezuinigingen is de bijdrage van gemeenten aan de VNG bevroren op het huidige niveau. De VNG heeft de tering naar de nering gezet, maar kent nog steeds een gezonde reservepositie. VNG weerstandsvermogen Schuldpositie Reservepositie Voorzieningen gespaard voor onderhoud Garantstellingen Rentelasten Jaarrekening 2013 financiële situatie

Verbonden partij 1. Rechtsvorm 2. Doel 3. Partijen 4. Bestuurlijk belang 5. Financieel belang 6. 7. 8. 9.

Informatie Vereniging Belangenbehartiging van de ruim 400 nederlandse gemeenten Alle NL gemeenten Hengelo is vertegenwoordigd in diverse commissies en regionale organen van de VNG Overijssel Jaarlijks moet een contributie van ruim € 90.000,- worden afgedragen, zijnde een bedrag per inwoner.

Prestaties – effecten Voortgang Risico’s en kansen Ontwikkelingen

VNG behartiging belang gemeente 9 8 7 6


5 4

beleidsrijk

3 2 1 0


158

╗ ║

fin belang/risico

fin winst

paragrafen

Reeks1

2.

VEGANN (Vereniging gemeentelijke aandeelhouders Noord Nederland)

Wethouder Mulder heeft vanuit de VNG-Overijssel zitting in het bestuur, en neemt vanuit die rol zitting in de aandeelhouderscommissie van Enexis NV. In februari 2010 zijn de statuten gewijzigd vanwege de verkoop van aandelen Essent aan RWE. De Vegann functioneert als vertegenwoordiger van de belangen van de aandeelhouders van onder meer Enexis NV, Attero NV en EPZ NV. C

Publiek-private samenwerking

1. Samenwerkingsovereenkomst Hart van Zuid In de vergadering van 26 maart 2003 besloot de raad in te stemmen met de samenwerkingsovereenkomst Hart van Zuid met (onder meer) de Van Wijnen Groep NV. Deze SOK regelt de randvoorwaarden, uitgangspunten en besluitvormingsprocessen, waaronder een langjarige samenwerking, die aangegaan kan worden voor de locatieontwikkeling, de vastgoedontwikkeling en de vastgoedrealisatie van het exploitatiegebied Hart van Zuid.

E

Deelnemingen in vennootschappen 1. NV Bank Nederlandse Gemeenten (BNG Bank)

Net als andere banken heeft de Bank Nederlandse Gemeenten te kampen gehad met de gevolgen van de kredietcrisis. Dit heeft geleid tot een winststijging, hoe paradoxaal dat ook klinkt, vanwege hogere rentemarges die kunnen worden gevraagd. De gemeente Hengelo bezit enkele tienden van procenten van de aandelen BNG. In 2012 hebben de aandeelhouders besloten om het dividend te maximeren op 25% van de nettowinst. Dit om het de BNG mogelijk te maken om te voldoen aan de strengere Basel 3-normen. De Basel 3 richtlijnen vereisen een eigen vermogen van minimaal 3% van het uitgezette leningbedrag. Indien het verminderen van de winstuitkering niet voldoende is om aan de richtlijnen

BNG behartiging belang gemeente 9 8 7 6


5 4

beleidsrijk

3 2 1 0


BNG

fin belang/risico

fin winst

te voldoen wordt overwogen om achtergesteld eigen vermogen uit te geven. De komende jaren zal de BNG naar verwachting de gevolgen ondervinden van de invoering van de Bankenbelasting. Over 2012 moest die voor het eerst worden afgedragen aan de fiscus. Bovendien

159

╗ ║

paragrafen

valt een deel van de markt weg door het verplichte schatkistbankieren, dat vanaf 1 januari 2014 aan de gemeenten wordt opgelegd. De BNG geniet nog steeds een AAA-rating, hoewel de rating-agencies een negatieve outlook hanteren. Maar dat geldt ook voor de Staat der Nederlanden. De BNG blijft derhalve een uiterst solide bank.

Verbonden partij 1. Rechtsvorm 2. Doel 3. Partijen

Informatie NV Behartigen van de bancaire zaken van onder meer de NL gemeenten Staat der nederlanden bezit 50% van de aandelen, de gemeenten de andere 50% De gemeente bezit ongeveer een half procent van de aandelen Jaarlijks goed voor een dividend van (geraamd) € 200.000,-. Om te kunnen voldoen aan de Basel III norm is het dividend verlaagd van 50% naar 25% van de nettowinst

4. Bestuurlijk belang 5. Financieel belang 6. Prestaties – effecten

7. Voortgang 8. Risico’s en kansen

Verdere aanscherping van de wetgeving en invoering van het verplicht schatkistbankieren vormen een bedreiging voor de winstgevendheid van de BNG

9. Ontwikkelingen

BNG Weerstandsvermogen Schuldpositie Reservepositie Voorzieningen gespaard voor onderhoud Garantstellingen Rentelasten Jaarverslag 2013 financiële situatie

2a.

Enexis N.V., gevestigd in Rosmalen

Enexis NV is in 2009 op grond van de Splitsingswet losgekoppeld van voormalig moederbedrijf Essent NV. Dat betekent ook dat Enexis NV separaat gefinancierd moest worden. Dit heeft, in overleg met en met toestemming van de aandeelhouders (waaronder de gemeente Hengelo) en het Ministerie van BZK in de vorm van een viertal geldleningen met een looptijd van 3 tot 10 jaar en een rente van gemiddeld 4,65%. Voor Hengelo gaat het om een bedrag van € 3,8 miljoen. Inmiddels heeft vervroegde aflossing van de eerste (2011) en de tweede geldlening (in 2013) plaatsgevonden. Daarnaast bezit Hengelo 0,216% van de aandelen Enexis NV. De jaarrekening van Enexis over 2013 laat zien dat het resultaat is gestabiliseerd op . Enexis blijft een zeer gezond bedrijf met een solvabiliteit van bijna 50%. De dividenduitkering in de komende jaren bedraagt 50% van de nettowinst. Dat betekent voor Hengelo een dividend van (afgerond, gebaseerd op 323.314 aandelen).

Enexis Weerstandsvermogen Schuldpositie Reservepositie Voorzieningen gespaard voor onderhoud Garantstellingen Rentelasten

160

╗ ║

paragrafen

Jaarverslag 2013 financiële situatie


Informatie NV Gemeenten en provincies in geheel Nederland

Wethouder Mulder heeft vanaf najaar 2012 zitting in de aandeelhouderscommissie van Enexis NV.


Hengelo bezit 0,216% van de aandelen van Enexis (323.314 stuks). Hengelo

6. Prestaties – effecten

heeft net als de overige aandeelhouders twee geldleningen verstrekt aan Enexis voor in totaal 1,5 miljoen euro. Enexis blijft een zeer gezond bedrijf met een solvabiliteit van bijna 50%. De dividenduitkering in de komende jaren bedraagt 50% van de nettowinst.

7. Voortgang 8. Risico’s en kansen 9. Ontwikkelingen

2c

CBL Vennootschap BV:

Betreft de BV, die zich bezighoudt met het afwikkelen van de Cross Border Lease contracten, die als gevolg van de fusie en veranderde wetgeving moeten worden afgewikkeld. Er is sprake van een negatief resultaat, met name als gevolg van management en bedrijfskosten en een klein renteverschil. Het negatief resultaat kan ten laste van het eigen vermogen worden gebracht. Hiervoor kan het bij de overname gevormde escrow-fonds worden gebruikt. 2d

Verkoop Vennootschap BV.

Op 31 maart 2011 is het eerste deel van de Escrow vrijgevallen. De komende jaren zal het restant fonds vrijvallen. 2e

Claim Staat Vennootschap BV:

Het betreft hier een BV die bedoeld is om de claims naar aanleiding van de verkoop aan de Essent aandelen af te handelen. Het financiële belang is minimaal;

2g.

Vordering op Enexis BV.

Betreft de BV, die de vorderingen heeft geregistreerd en toezicht houdt op rentebetaling en aflossing op de leningen die door de aandeelhouders zijn verstrekt aan Enexis NV.

161

╗ ║

paragrafen

Enexis behartiging belang gemeente 8 7 6 5


4

beleidsrijk

3 2 1 0


Enexis

fin belang/risico

fin winst

2b

Attero NV

De aandelen Attero (de gemeente Hengelo bezit er ruim 323.000) zouden eerst separaat verkocht worden, maar vanwege het uitblijven van een goed bod is besloten de aandelen vooralsnog aan te houden en onder te brengen in een aparte NV. De verkrijgingswaarde van deze aandelen is op nihil gewaardeerd, geheel in lijn met de aanwijzingen van de provincie en de accountant. De afvalmarkt kent een behoorlijke overcapaciteit. Dit heeft tot gevolg dat zowel omzet als resultaat tegenvallen. Dus ook het dividend. Dat wordt als volgt uitgekeerd: 30% van de nettowinst als de solvabiliteit lager is dan 35% 50% van de nettowinst in andere gevallen Steeds met een minimum van 7,5 mln De solvabiliteit bedraagt minder dan 30%, maar dankzij het minimum is 7,5 mln aan dividend uitgekeerd, zijnde € 0,0508 per aandeel, ofwel € 16.000,-. Met dit dividend zal ook in de komende jaren rekening worden gehouden. Het afgelopen jaar is Attero een aantal klanten kwijtgeraakt, omdat afvalcontracten elders werden afgesloten. Dit zal waarschijnlijk gevolgen hebben voor de bedrijfsvoering in de komende jaren. Inmiddels is een bod uitgebracht op het bedrijf, dat de gemeente Hengelo (net) voldoende zal opleveren om het verlies aan jaarlijks dividend te compenseren. Een besluit over de mogelijke verkoop wordt binnenkort verwacht.

Attero weerstandsvermogen schuldpositie reservepositie voorzieningen gespaard voor onderhoud garantstellingen rentelasten begroting 2014 financiële situatie

162

╗ ║

paragrafen

3.

Vitens

De gemeente Hengelo bezit 46.329 aandelen, ongeveer 0,81%. Omzet en winst ontwikkelen zich volgens verwachting. Vitens heeft enkele aanpassingen aan op het gebied van financieel beleid gedaan, en dan met name het dividendbeleid. Tot op heden is dit (zoals hierboven aangegeven) gekoppeld aan het eigen vermogen. Nu heeft de AVA besloten het dividend te koppelen aan het netto resultaat en een percentage aan dividend uit te betalen tussen de 40% en 75%. In 2012 bedraagt het dividend € 2,57 per aandeel, bijna € 120.000,- op basis van 46.329 aandelen. Dat is conform de raming. Het nettoresultaat over 2012 bedraagt 29 mln positief (2011: 36 mln). De solvabiliteit is 23%. Het eigen vermogen daalt (!) als gevolg van een daling van de waarde van de derivaten (renteswaps) die zijn aangetrokken om de rentelasten te drukken. De begroting houdt rekening met een stabiel dividend. Vitens Weerstandsvermogen Schuldpositie Reservepositie Voorzieningen gespaard voor onderhoud Garantstellingen Rentelasten Jaarverslag 2013 financiële situatie

Verbonden partij 1. Rechtsvorm 2. Doel 3. Partijen 4. Bestuurlijk belang 5. Financieel belang

6. 7. 8. 9.


163

╗ ║

Informatie NV Verzorging van drinkwatervoorziening Diverse gemeenten in Noord, oost en centraal Nederland zijn aandeelhouder Hengelo bezit 46.329 aandelen (iets minder dan 1%) Het dividend per aandeel bedroeg € 2,57. Gestreefd wordt naar een stabiel dividend. Daarnaast heeft de gemeente een achtergestelde lening open staan met een restant boekwaarde van € 1.575.000,- (afgerond). De rente is gelijk aan de 10 jarige staatsrente, met een risico-opslag. Omzet en winst ontwikkelen zich volgens verwachting. De dividenduitkering is stabiel, evenals de drinkwaterprijs.

paragrafen

Vitens behartiging belang gemeente 9 8 7 6


5 4

beleidsrijk

3 2 1 0


Vitens

fin belang/risico

fin winst

4. Twente Milieu (vestigingen in Almelo, Enschede en Hengelo) Betreft een samensmelting van gemeentelijke reinigingsdiensten uit Almelo, Enschede, Hengelo en Oldenzaal. In 1997 is het bedrijf opgericht, waarbij deze gemeenten aandeelhouder werden. Op 1 januari 1998 traden de Hof van Twente-gemeenten toe, en in 2013 de gemeente Borne, waardoor het bedrijf op dit moment zes gemeentelijke aandeelhouders kent. In 2013 heeft een statutenwijziging plaatsgevonden, waardoor de machtsverhoudingen verschuiven van de aandeelhouders naar de Raad van Commissarissen. Een en ander is het gevolg van aangescherpte (Europese) wetgeving. Er wordt geen dividend ontvangen uit deze participatie. Dat komt omdat de aandeelhouders hebben besloten eerst de solvabiliteit om een gewenst niveau van minimaal 30% te brengen. Indien de solvabiliteit de 30% overschrijdt wordt in eerste instantie gestreefd naar tariefsverlaging. Twente Milieu zet efficiëncy, lage tarieven en vooral milieubesparende maatregelen voorop ten koste van de winstdoelstellingen. Dat betekent dat fors geïnvesteerd wordt in afvalinzameling volgens de ‘ladder van Lansink’.

Twente Milieu weerstandsvermogen Schuldpositie Reservepositie Voorzieningen gespaard voor onderhoud Garantstellingen Rentelasten Jaarverslag 2013 financiële situatie

164

╗ ║

paragrafen


6. 7. 8. 9.


Informatie NV Ophalen en verwerken van afval Hengelo, Enschede, Oldenzaal en Borne zijn aandeelhouder Hengelo bezit ongeveer 15% van de aandelen Ondanks een behoorlijke winstgevendheid wordt geen dividend uitgekeerd. Prioriteit ligt bij investeringen in afvalreducerende activa en verlaging van de tarieven Omzet en winst ontwikkelen zich volgens verwachting. Twente Milieu wil meer treden zetten op de ‘Ladder van Lansink’

Twente Milieu behartiging belang gemeente 9 8 7 6


5 4

beleidsrijk

3 2 1 0


Twente Milieu

fin belang/risico

fin winst

5. Twence Holding BV In oktober 2009 heeft de regioraad van de Regio Twente besloten tot overdracht van de aandelen Twence aan de Twentse gemeenten. Het dividend van Twence is in twee delen geknipt. Het eerste deel, de algemene winstuitkering, geraamd op 2,5 miljoen euro (ongeveer 3 ton voor Hengelo) zal naar rato van het aantal inwoners worden uitgekeerd aan de aandeelhouders. Het bijzondere deel, groot 8 miljoen, blijft gedurende minimaal 10 jaar beschikbaar voor de Regio Twente ten behoeve van uitvoering van de Agenda van Twente. Daarbij is afgesproken dat Twence het recht heeft op aanlevering van al het restafval tegen een vastgelegd relatief hoog tarief. Daarnaast kan Twence beschikken over het recyclebare afval, mits een marktconform tarief wordt geboden. De winst over 2013 is voldoende om de bijdrage aan de Agenda van Twente te kunnen voldoen én om het reguliere dividend aan de aandeelhouders te kunnen betalen. Ook voor 2014 en verder wordt rekening gehouden met een succesvol jaar, waarin voldoende winst wordt gegenereerd. Inmiddels heeft de daadwerkelijke overgang van de aandelen naar de gemeenten plaatsgevonden. Het dividend voor de Agenda van Twente voor de regio wordt gewaarborgd door een cumulatief preferent aandeel. In december 2013 heeft Attero NV zijn aandelenbezit verkocht aan Twence. Deze zijn in portefeuille genomen, waardoor het aandelenpercentage van de gemeente Hengelo in percentage iets is vergroot.

165

╗ ║

paragrafen

Twence heeft inmiddels stappen ondernomen om de winstgevendheid voor de toekomst veilig te stellen. Dit in de vorm van een strategisch beleidsplan, die in 2012 is vastgesteld door de aandeelhouders. In het plan wordt ernaar gestreefd om de mogelijkheden tot productie van duurzame energie voor Twence te vergroten.

Twence Holding BV Weerstandsvermogen Schuldpositie Reservepositie Voorzieningen gespaard voor onderhoud Garantstellingen Rentelasten Jaarrekening 2013 financiële situatie


Informatie NV Verwerken van afval De Twentse gemeenten zijn aandeelhouder Hengelo bezit iets meer dan 10% van de aandelen Tot en met 2016 wordt € 8 miljoen van het dividend afgeroomd ten behoeve van de Agenda van Twente.

6. 7. 8. 9.

Omzet en winst ontwikkelen zich volgens verwachting. De dividenduitkering is stabiel, evenals de drinkwaterprijs.


166

╗ ║

paragrafen

Twence behartiging belang gemeente 9 8 7 6


5 4

beleidsrijk

3 2 1 0


Twence

fin belang/risico

fin winst

8. NV Wonen Boven Winkels: Deze NV is na een raadsbesluit van 11 maart 2008 opgericht door Woningstichting Welbions en de gemeente Hengelo en heeft tot doel het wonen boven winkels te stimuleren om daarmee een verbetering van de kwalitatieve uitstraling en de leefbaarheid van de binnenstad te bewerkstelligen. Er is een startkapitaal van € 1.300.000,-, waarvan de helft van de gemeente Hengelo, met een gemeentelijke bijdrage van € 650.000,- uit de GSB-middelen. Wethouder Bron vervult vanaf april 2010 de rol van aandeelhouder (artikel 2 Aandeelhoudersovereenkomst 2008).

F

Overige verbonden partijen

2.

Warmtenet BV i.o. (gevestigd in Hengelo)

De BV is nog steeds in oprichting. De raad heeft (in juni 2009) de bereidheid uitgesproken om voor een bedrag van 3,57 miljoen euro aandelen aan te houden in de BV. Besprekingen over de omzetting van een reeds verstrekte achtergestelde lening van 1,8 mln. euro naar een deelname in aandelen van de Provincie zijn nog in volle gang, maar de uitkomst is sterk afhankelijk van een uitspraak van de Europese Commissie of al dan niet sprake is van ontoelaatbare staatssteun. De aanvraag is inmiddels ingediend, maar de uitspraak wordt pas in 2014 verwacht. Intussen gaan de voorbereidingen voor de oprichting van de BV onverminderd door. Daarnaast wordt naarstig gezocht naar een derde partij, die risicodragend wil participeren. In het businessplan wordt rekening gehouden met een relatief somber economisch scenario. Het aantal nieuwe aansluitingen is beperkt, evenals de verwachte stijging van de energieprijzen. Desondanks kan het Warmtenet minimaal kostendekkend worden geëxploiteerd, zo blijkt ook uit een contra-expertise van Ernst & Young. In mei 2012 heeft de gemeenteraad dan ook besloten om in te stemmen met het bedrijfsplan Warmtenet 2012- 2041 en een vervolg-raamkrediet beschikbaar te stellen van 13,9 miljoen euro bruto, op te delen in tranches, die ieder voor zich een nieuw raadsbesluit vragen. Als gevolg van dit besluit stijgt het bedrag aan noodzakelijk weerstandsvermogen met 0,6 miljoen euro.

Warmtenet Hengelo BV i.o

167

╗ ║

paragrafen

weerstandsvermogen schuldpositie reservepositie voorzieningen gespaard voor onderhoud garantstellingen rentelasten begroting 2014 financiële situatie


Informatie BV in oprichting Verzorgen van de energievoorziening in (delen van) Hengelo door middel van het opbouwen en exploiteren van een warmtenet Na oprichting van de BV bezit de gemeente Hengelo 60% van de aandelen en de provincie Overijssel 30%. Voor de overige 10% wordt nog een extern partner gezocht

3. Partijen

4. Bestuurlijk belang 5. Financieel belang

6. Prestaties – effecten 7. Voortgang 8. Risico’s en kansen

Na oprichting van de BV zal het gemeentelijk belang van Hengelo 3,6 mln euro bedragen. Tot nu toe heeft de gemeente ongeveer 12 miljoen euro in de BV geïnvesteerd. De dividenduitkering is stabiel, evenals de drinkwaterprijs. Belangrijkste risico is dat de Europese Commissie vindt dat sprake is van ontoelaatbare staatssteun. In dat geval blijft de gemeente verantwoordelijk voor een forse investering met een minimaal rendement

9. Ontwikkelingen

168

╗ ║

paragrafen

Warmtenet Hengelo BV behartiging belang gemeente 9 8 7 6


5 4

beleidsrijk

3 2 1 0


Warmtenet Hengelo BV

fin belang/risico

fin winst

3.

WTC (Stichting World Trade Center Twente, gevestigd in Hengelo)

Voor het uitvoeren van activiteiten in het kader van het WTC heeft de raad in maart 2008 besloten een lening van € 500.000,- te verstrekken. De lening is in 2009 gestort. Voor co-financiering heeft de Regioraad in 2008 besloten een bijdrage te verlenen van eveneens € 500.000,-, te verstrekken in vier termijnen. De missie van het World Trade Center (WTC) Twente is het bevorderen van internationale activiteiten in haar werkgebied; de Euregio. Datzelfde geldt voor uitwisselen van kennis en ervaring met het internationaal zakendoen tussen ondernemers, overheden en kennisinstellingen in haar werkgebied. De Stichting WTC zou ingaande 2014 gaan terugbetalen op de verstrekte lening omdat volgens verwachting er dan een gebouw zou zijn met een verdienmodel. Het gebouw laat op zich wachten omdat de ontwikkeling van het kantoren business district niet echt op gang komt. Door de recente uitspraak in hoger beroep van de rechter inzake het huisvestingsconflict over De Bolder is de financiële situatie van het WTC plotseling verslechterd. Dat heeft geleid tot een substantiële kostenreductie, waaronder ook het salaris van de directeur maar leidt er ook toe dat er een nieuw perspectief voor de afspraken tussen gemeente en WTC moeten worden gemaakt. In november 2013 zijn de jaarstukken van de Stichting WTC Twente gereed gekomen, overigens zonder separate accountantsverklaring. Deze laten een sterk negatief eigen vermogen zien en een verlieslijdende exploitatie.

WTC weerstandsvermogen schuldpositie

169

╗ ║

paragrafen

reservepositie voorzieningen gespaard voor onderhoud garantstellingen rentelasten begroting 2014 financiële situatie

WTC Twente behartiging belang gemeente 8 7 6 5


beleidsrijk

4 3 2 1 0

WTC Twente


fin belang/risico

fin winst

Dividenden:

aantal aandelen:

werkelijk 2013

BNG NV Enexis NV CBL Vennootschap BV Verkoop Vennootschap BV Vordering Enexis BV PBE BV Verkoop PBE Attero Vitens Twence BV (basis) OL Crematoria Twente Slotuitkering CON

170

╗ ║

paragrafen

174.486 323.314

26.329

raming 2013

259.984 248.950 0 12.960 0 0

200.000 200.000

16.198 119.066 307.694 127.055 93.600

17.000 120.000 300.000 96.000 0

werkelijk 2012 200.000 248.952 0 10.800 2.400 909 0 17.718 124.161 304.470 138.180 0

6.7: Bedrijfsvoering

6.7.1 Personeel en Organisatie Hiervoor wordt doorverwezen naar het sociaal jaarverslag, elders in deze jaarstukken.

6.7.2 Huisvesting Renovatie stadhuis / nieuwbouw stadskantoor In maart 2013 heeft de gemeenteraad het Definitief Ontwerp (DO) voor het nieuwe stadskantoor en de verbouwing van het stadhuis vastgesteld. Daarin is erg veel aandacht besteed aan duurzaamheid, met name wat betreft energieopwekking en -gebruik en wat betreft hoeveelheid en soort materiaalgebruik.Op basis van het DO zijn de omgevingsvergunningen voor het stadskantoor en het stadhuis aangevraagd en inmiddels ook verleend. Tijdens het proces rond de omgevingsvergunningen is intensief overleg gepleegd met de afdeling Vergunningen, met de Brandweer, met de Welstandscommissie, met de Monumentencommissie en met de Toegankelijkheidscommissie.Vervolgens is het ontwerp verder uitgewerkt tot een Technisch Ontwerp en is gewerkt aan het opstellen van de bestekken voor de bouw en voor de installaties. De bestekken zijn nagenoeg gereed. Voor de asbestsanering van het stadhuis is een Plan van Aanpak opgesteld. Dit moet nog worden uitgewerkt tot een bestek voor de asbestsanering. Ten behoeve van de Europese aanbesteding van de uitvoering is besloten het werk op te delen in 3 percelen, te weten de nieuwbouw van het stadskantoor, de verbouwing van het stadhuis en de installaties van beide gebouwen. De selectieleidraad voor de eerste fase van de aanbesteding was eind 2013 gereed voor vaststelling door het college. De aanbesteding zal begin 2014 van start gaan. Met de huisvestingscommissie van de Ondernemingsraad vindt periodiek overleg plaats over de personele aspecten van de nieuwe huisvesting.

6.7.3 INFORMATIEVOORZIENING

Inleiding In 2013 is ingezet op een efficiënte en effectieve bedrijfsvoering en betere dienstverlening. Hiervoor wordt ICT meer en meer toegepast. Naast IRIS en het programma Roadmap zijn diverse andere initiatieven ontplooit om een bovengenoemd doel te bereiken. Het beter gebruik maken van de basisregistraties is er één van. Maar ook is gewerkt aan een betere ontsluiting van geografische informatie (resultaten zullen in 2014 zichtbaar worden) en aan de invoering van een applicatie waarmee het gemeentelijk vastgoed beter beheerd kan worden. Digitaal werken Het programma Digitaal Werken heeft als algemeen doel om de organisatie meer en meer digitaal te laten werken. Per april 2013 is hiertoe de gemeente brede uitrol van IRIS gerealiseerd. Tevens zijn onder andere twee belangrijke projecten gestart: “Zaak” en “Samenwerkingsomgeving”. Hengelo heeft daarmee het digitaal zaakgericht werken ingevoerd. Veel aandacht is geschonken aan het bestuurlijke traject: van beleid, naar college, naar commissie naar raad en weer terug naar de ambtelijke organisatie voor het afhandelen van moties en amendementen.

171

╗ ║

Paragrafen

Basisinfrastructuur De basisinfrastructuur is in 2013 voor de gehele organisatie vernieuwd. In 2014 vinden hier nog aanpassingen en verbeteringen op. Daarmee is technisch een basisinfrastructuur gerealiseerd die het flex werken optimaal kan ondersteunen. Aanvullend wordt in 2014 telecom vernieuwd zodat ook op het vlak van communicatie flex werken mogelijk is. Samenwerken De samenwerking met Oldenzaal op het terrein van Automatisering is van start gegaan. De afdeling ICT is versterkt met een drietal ICT-collega’s van Oldenzaal. In het sociale domein verzorgt Hengelo per 1 januari 2014 voor Haaksbergen de ICT, inclusief applicatiebeheer, voor de uitvoering van de WWB en de WMO. Ook in SSNT verband werden in 2013 stappen gezet tot een verdere samenwerking op het terrein van ICT. De eerste stap is een beleidsplan op I-convergentie voor alle gemeenten. Daarnaast is begonnen met een onderzoek naar een gedeeld Rekencentrum infrastructuur en gezamenlijke afstemming op het vlak van informatiebeveiliging. Informatiebeveiliging De Gemeenten hebben ingestemd om de Baseline Informatiebeveiliging Gemeenten (BIG) te erkennen als basisnormenkader voor het gemeentelijke domein. Daarmee heeft Hengelo de opdracht om de BIG in het collegeprogramma te verankeren en de informatiebeveiliging en informatieveiligheid te borgen conform de BIG. De DigiD assessment in 2013 voor de eerste keer uitgevoerd. Deze assessment werd uitgevoerd om aan te tonen dat aan de stelde beveiligings- en beheereisen voor het gebruik van DigiD wordt voldaan.

6.7.4. Control en auditing

Doelstelling. Concerncontrol en auditing ondersteunen het management bij de continue verbetering van de besturing en de beheersing van de gemeentelijke organisatie. Daarvoor is nodig dat: -

Beleidsvoornemens, planningen en normen voldoende toetsbaar zijn; Besluiten in overeenstemming met geldende weten regelgeving worden genomen; Planning en control instrumenten er voor zorgen dat producten en diensten op norm en conform verwachtingen worden geleverd; Tussentijdse rapportages zo zijn ingericht dat zelfsturend en lerend vermogen van de ambtelijke organisatie wordt gestimuleerd; Het bestuur verantwoording af kan leggen over gekozen doelen, gemaakte keuzes, getroffen maatregelen, wijze van uitvoering en gerealiseerde prestaties in de jaarverslagen.

Een organisatie die aan deze voorwaarden voldoet is “In Control”

172

╗ ║

Paragrafen

Doelen Te Bereiken

Te doen

Toetsbare beleidsvoornemens

-

-

Rechtmatigheid (compliance)

-

Stuurbare sectorjaarplannen

-

-

Betrouwbare management informatie

-

Transparante verslaggeving

-

Versterking van het leervermogen

-

Organisatie In Control

-

-

173

╗ ║

Paragrafen

Gedaan

Evaluatie door multidisciplinaire leesteams van account functionarissen Vaststellen dat de verbeterpunten in de plannen en beleidsvoornemens zichtbaar zijn.

Jaarplannen, tussentijdse rapportages en sector

Opstellen, uitvoeren en verbeteren van het Jaarlijks Intern Controle Plan. Inzicht in de rechtmatige uitvoering van de begroting door tussentijdse voortgang rapportages.

Feedback van management en extern accountant verwerkt

Toezien op Smart geformuleerde beleidsvoornemens, logica, interne consistentie, betrouwbaarheid en relevantie. Toezien op betrouwbaarheid van niet financiële indicatoren als bijvoorbeeld de dienstverlening prestaties.

Verslagen van de accounthouders zijn besproken op MT niveau

Beheersafspraken vastleggen van alle centrale informatiesystemen. Ontsluiten van de centrale informatiesystemen via Cognos8 in overleg met het management

Met ingang van 2013 zijn er betrouwbare sectorspecifieke standaardrapportages ontwikkeld in Cognos10.

Opstellen van standaard rapporten in Cognos10 Toetsing van de Maraps door account functionarissen Kennis bevorderen in samenwerking met Hengelo Academy Aandacht voor risico identificatie Kennis over risicomanagement bevorderen via de opleidingsplannen van de sectoren.

Tussentijdse standaard sectorverslagen zijn getoetst door accounthouders.

Doorontwikkelen van risicomanagement bij verbonden partijen Uitvoeren van proces-audits Vaststellen dat bij kritische processen de interne beheersmaatregelen aantoonbaar effectief zijn

Zie de verplichte paragraaf verbonden partijen. Geplande proces zijn grotendeels uitgevoerd. Interne beheersmaatregelen zijn 2 keer beoordeeld.

Jaarverslagen zijn door de accounthouders geëvalueerd.

Interim controle uitgevoerd en besproken

Standaardrapportages worden kritisch gevolgd op MT niveau

Afdelingen en projecten worden standaard twee keer per jaar geëvalueerd

6.7.5 INKOOP EN AANBESTEDEN

Het jaar 2013 was op het gebied van inkoop en aanbesteden een bijzonder belangrijk jaar. Nationaal was daar per 1-4-2013 de invoering van de nationale aanbestedingswet. Deze wet, een lang gekoesterde wens van zowel de politiek als het bedrijfsleven, reguleert nu ook beneden de Europese aanbestedingsdrempels de inkopen binnen Nederland. Ze heeft een enorme impact op de inkooporganisatie van de (decentrale) overheid. Overheidsopdrachten moeten toegankelijker zijn voor het MKB, en daarom in zo klein mogelijke opdrachten verdeeld worden. En inkoopkeuzes moeten steeds meer en uitgebreider gemotiveerd worden. Indien dit onvoldoende gebeurt, dan hebben (potentiële) inschrijvers meer mogelijkheden om hun gelijk te halen. Bijvoorbeeld via een opgerichte Twentse klachtcommissie aanbesteden. Bovenstaande was een belangrijke reden om, in samenwerking met regionale partners, een uniform Twents inkoopbeleid te gaan ontwikkelen. In 2013 heeft besluitvorming rondom dit beleid plaatsgevonden, zodat het per 1-1-2014 van kracht is geworden. Andere belangrijke redenen voor de invoering van dit Twentse inkoopbeleid waren: 1) Het stimuleren van de Twentse economie. 2) In Twente gaat het om een enorme hoeveelheid €uro’s, gemeenten spenderen jaarlijks een normbedrag van ± 1000 euro per inw. 3) Voor Hengelo gaat het dan om pakweg 80 miljoen euro, een fors gedeelte van de begroting. 4) Wens vanuit markt/MKB: zoveel mogelijk standaard speelveld bij zakendoen met gemeenten. 5) Wens vanuit regionale partners: eigen beleid moet samenwerking niet in de weg staan. 6) Wens vanuit Gemeenteraad Hengelo: Motie Investeren, aanbesteden werkgelegenheid, CDA, 12 Juni 2013. Het jaar 2013 kan worden gezien als een jaar waarin de basis is gelegd, zowel vanuit wetgeving als beleid, voor het effectief en efficiënt omgaan met de inkoopfunctie en het inkoopvolume van Hengelo. Een basis van waaruit in de jaren 2014 e.v. een verdere professionalisering binnen Hengelo (en Twente) zal moeten en kunnen plaatsvinden.

174

╗ ║

Paragrafen

Doelen

Te bereiken

Gerealiseerd

Optimale besteding beschikbare middelen

-

-

Nauwere samenwerking Netwerkstad

-

-

Inkoopprocessen stroomlijnen

-

-

175

╗ ║

Paragrafen

De nationale aanbestedingswet is geïmplementeerd in Hengelo. Het Twents Inkoopbeleid is op 3-12-2013 vastgesteld. Zowel wet als beleid zijn kaderstellend voor het optimaal laten renderen van het gemeentelijke inkoopvolume. De cursus aan de Hengelo Academie in september 2013 had de nieuwe aanbestedingswet als thema en heeft bijgedragen aan het besef dat er hogere eisen aan inkopen in Hengelo worden gesteld. De samenwerking heeft in 2013 geleid tot een Twents inkoopbeleid. Een verregaande vorm van samenwerking. Er is een Twentse Klachtencommissie Aanbesteden opgericht, met bijbehorend klachtenreglement. Binnen de werkgroep Inkoop van de Netwerkstad is voortdurend onderzocht op welke manier samenwerking, ook op individuele inkooptrajecten, geïnitieerd kon worden. In 2013 is de discussie opgestart hoe de uitdagingen van wet en beleid geëffectueerd kunnen worden. Op concernniveau is het in de jaren 2014 e.v. nog wel nodig om met name in de procesmatige bedrijfsvoering stappen te zetten. Met name in het gecoördineerde decentrale inkoopmodel binnen Hengelo is het van belang dat binnen de sectoren voldoende kennis en capaciteit aanwezig is om de uitdagingen waar te kunnen maken. Digitalisering van inkoopprocessen door systemen als TenderNed, Negrometrix maar ook ons eigen zaaksysteem IRIS kunnen de inkoopfunctie ondersteunen, ook hierin is in 2013 een basis gelegd waarop in de komende jaren kan worden voortgeborduurd.

6.7.6 Regionale Samenwerking

In 2013 is op vele fronten hard gewerkt aan samenwerking binnen de regio. Het gaat te ver op deze plaats alle samenwerkingen te benoemen. In veel gevallen gaat het om niet geformaliseerde samenwerkingsvormen, waarbij medewerkers van diverse gemeenten elkaar uit eigen beweging opzoeken. In feite gaat het daarbij altijd om de 4 K’s: verminderen Kwetsbaarheid en het verbeteren van Kwaliteit, Kennis en Kansen. Onder de hoofdfuncties / paragrafen wordt verder ingegaan op de meest relevante gebeurtenissen op dit vlak van het afgelopen jaar.

Om onze samenwerkingsinitiatieven een kader mee te geven, zijn raad en college het afgelopen jaar met elkaar in gesprek geweest in zogenaamde ‘benen op tafel’ sessies. Daaruit is onze ‘samenwerkingsplaat’ voortgekomen, die in de raadsvergadering van april is aangenomen.

We willen er hier toch een aantal zaken uitlichten. Zo zijn er grote stappen gezet in de creatie van één gemeenschappelijke ICT infrastructuur met Oldenzaal en heeft het samenwerkingsinitiatief op het terrein van sociale zaken met Borne geleid tot één uitvoeringsorganisatie, met een lichte gemeenschappelijke regeling. Verder is de salarisadministratie ondergebracht bij de Regio Twente. De Hengelose medewerkers zijn daar per 1 juni 2013 in dienst getreden. Ook de voorbereidingen voor een regionale uitvoeringsorganisatie O&S zijn nagenoeg afgerond in 2013. Vanaf 2014 worden de betreffende medewerkers gehuisvest bij de Regio.

Verder zijn de voorbereidingen op de transities AWBZ, Jeugdzorg en Participatiewet in volle gang. Hier betreft het een van rijkswege bepaalde regionale samenwerking m.b.t. inkoop jeugdzorg en AWBZ op onderdelen alsmede afstemming arbeidsmarktregio.

Niet op alle terreinen hebben we successen kunnen vieren. We hebben meegewerkt en meegedacht met de gemeenten Enschede en Almelo over hun initiatief tot het oprichten van een intergemeentelijke bedrijfsvoeringsorganisatie (IBO). Met andere woorden een uitvoeringsorganisatie voor de bedrijfsvoering in Twente. Anders dan deze gemeenten heeft Hengelo er echter voor gekozen nu niet mee te doen met IBO. Het is een te grote stap ineens. Naast Almelo en Enschede overweegt zover wij nu weten alleen Borne hier op korte termijn in te stappen.

176

╗ ║

Paragrafen

6.8: Investeringen

1. Ontwikkelingen Algemene Reserve Investeringen (ARI) Met de vaststelling van de begroting 2009 is de Algemene Reserve Investeringen (ARI) ingesteld. In de Kadernota 2009-2012 is de eerste inventarisatie van via ARI te dekken investeringen gemaakt. Deze inventarisatie is naderhand geactualiseerd, mede naar aanleiding van de maatregelen in het kader van Herontwerp. Deze betreffen: • de versoberingsmaatregelen, die zijn vastgesteld bij de begrotingsbehandeling 2011; • de maatregelen op basis van “Vernieuwen en bezuinigen”, die zijn vastgesteld bij de begrotingsbehandeling 2012; Deze maatregelen leiden tot het volgend bijgesteld overzicht van de ARI-investeringen: Netttoinvesteringsbedrag

gewijzigd gereed

looptijd

2015

30

2010 e.v.

divers

2016

divers

2014 e.v.

30

60.000

2014

n.v.t.

Weusthagpark 7 km fietspad

0

n.v.t.

n.v.t.

Weusthagpark 5 km wandelpad

0

n.v.t.

n.v.t.

3.880.000

2016

30

HOV Enschede centrum – Hengelo Centrum overig deel

0

n.v.t.

n.v.t.

Toegankelijkheid bushaltes

0

n.v.t.

n.v.t.

Omschrijving Centraal Station Twente

3.000.000

Uitvoering n.a.v. Binnenstadsdebat

647.100

Stadskantoor/Stadhuis fase 1 (t.l.v. algemene middelen)

22.189.600

Winkelcentrum Esrein-Hart van Zuid, inrichting openbare ruimte

1.450.000

Evaluatie 30 km/uur gebieden (kleine aanpassingen)

HOV Kruispunt Kuipersdijk

Totaal

31.226.700

Toevoeging aan de reserve ARI Er heeft een toevoeging aan de reserve ARI plaatsgevonden van circa € 2,65 miljoen in 2013. Dit is conform de geraamde toevoeging aan deze reserve in de begroting 2013. In de meerjarenbegroting 2014-2017 is, door de verlaging van het rente-omslagpercentage van 5,5 % naar 4,5 %, de toevoeging aan de reserve ARI verlaagd met € 41.000 ten opzichte van de oorspronkelijke toevoegingen voor de jaarschijven 2014 en 2015. In de meerjarenbegroting 20142017 is rekening gehouden met de volgende toevoegingen aan de reserve ARI (* € 1.000):

177

2014:

2015:

2016:

2017:

1.407

1.245

-

-

╗ ║

Paragrafen

2. Kredieten

Jaarlijks wordt bij de behandeling van het jaarverslag een staat van kredieten vastgesteld, waarin de ontwikkelingen van alle nog lopende kredieten zichtbaar worden gemaakt. In deze kredietstaat wordt van elk krediet niet alleen de stand van zaken per 31-12-2012 weergegeven, maar wordt ook een prognose gemaakt van de lasten die nog verwacht worden voor de totale realisatie. Voor het totaaloverzicht van de kredieten en de inhoudelijke toelichting wordt verwezen naar die kredietstaat, die onderdeel uitmaakt van het het jaarverslag 2013. Op de belangrijkste (afwijkingen op de) kredieten wordt hieronder ingegaan: 117 Lasten Baten

Begroot 1.121.000 -1.121.000

Gerealiseerd 1.378.328 -633.328

HerstructeringTwentekanaal Zuid Restant Overschrijding 2013 -257.328 -257.328 -487.672

Toelichting: Het project draagt bij aan de verbetering van de ruimtelijke kwaliteit. Tevens zal er verbetering van veiligheid komen tijdens het laden en lossen. De aanbesteding heeft plaats gevonden en de gunning is verstrekt. De werkzaamheden zijn afgerond. Er zijn aanvullende onderhoudswerkzaamheden gedaan aan de wegen. Tijdens de werkzaamheden bleek niet alleen de deklaag asfalt aan vervanging toe te zijn, maar ook de onderliggende laag. Voor de dekking van deze overschrijding zal een beroep worden gedaan op de nog niet bestede EFRO gelden.

126 Lasten Baten

Begroot 862.446 -862.446

Gerealiseerd 865.841 -302.815

Verkeersmaatregelen Westermaat Restant Overschrijding 2013 -3.395 -200.000 -559.631

Betreft een kredietaanvraag uit 2011 van 817.446,= tbv diverse verkeersmaatregelen Westermaat ter verbetering van de bereikbaarheid bedrijventerrein Westermaat. Een bedrag van 153.211,= dient ter voorfinanciering in het Regionaal Mobiliteitsfonds (Twente Mobiel). In de dekking is voorzien door een bijdrage van de Regio van 664.235,= en een bijdrage vanuit de Reserve Bovenwijks van 153.211,=. Aanvullend werd een kostenverhaalsovereenkomst aangegaan met Servicestation "Het Plein". Servicestation heeft de gemeente gevraagd om zorg te dragen voor de aanleg van een linksafstrook aan de Ameriklaan naar het Shell tankstation op Westermaat Plein. De werkzaamheden bestaan uit aanpassing van de weg en het plaatsen van verwijzingsborden. Aanvullende lasten 45.000,= gedekt door een bijdrage van 45.000,= van het Servicestation. Het tekort op het krediet bestaat feitelijk uit 2 delen, het eerste deel van ca. € 80.000,- is ontstaan door meerwerk op de afrit 30 A1. De verklaring hiervoor is dat er tijdens het werk bleek dat er meer kabelwerk onder de grond nodig was dan vooraf voorzien. Ter plaatse moet dan per direct beslist worden of het werk al dan niet door kan gaan. Verder zat een aanzienlijk deel van het meerwerk in een veranderde wijze van uitvoering van het werk. Het werk was aanbesteed voor uitvoering tijdens normale werkuren, met een uitloop naar de nacht. Onder ‘druk’ van de omgeving (ondernemers, RWS en politie) is besloten meer ’s nachts te gaan werken. Dat scheelt aanzienlijk in doorlooptijd, dus overlast!!, maar maakt het werk dus duurder. Het tweede deel van het tekort, ca. € 120.000,- is ontstaan door onduidelijkheid nadien over de opbouw van de krediet aanvraag en de subsidiabele onderdelen. Het werk ‘bereikbaarheid Westermaat’ maakt deels onderdeel uit van een regionaal omvattend plan van maatregelen en werkzaamheden, genaamd Twente Mobiel. Maar niet alle ‘werkzaamheden Westermaat’ maakten onderdeel uit van Twente Mobiel. Met instemming van de subsidieverstrekker (Regio Twente) is vervolgens een nieuw plan gemaakt waarin deze werkzaamheden wel onderdeel uitmaakten van Twente mobiel. Vervolgens zijn de subsidies gelabeld aan de verschillende werkzaamheden. Daarbij zijn verschillende subsidies onterecht gestapeld. Pas eind 2013 zijn wij daar door de regio op gewezen. Er vindt nog overleg plaats met de regio of alsnog bezien kan worden of er werkzaamheden wel onder de verordening passend zijn te maken. Duidelijkheid daarover wordt nog voor de zomer 2014 verwacht.

178

╗ ║

Paragrafen

148 Lasten Baten

Begroot 4.142.724 -7.936

Gerealiseerd 4.777.900 -7.936

Lopende kredieten Warmtenet Restant Overschrijding 2013 -635.175 -1.013.190 0

In totaal is er voor het warmtenet in de loop der jaren € 8.536.060 netto (dat is na aftrek van de eenmalige aansluitbijdragen) beschikbaar gesteld. Er is ultimo 2013 besteed € 9.563.815. De overbesteding bedraagt € 1.027.754. Van het beschikbaar gestelde krediet is intussen € 4.697.600 afgesloten. De oorzaak van de overbesteding is vooral gelegen in het feit dat er ook na 2012 is doorgegaan met de uitrol en aansluiting van panden en woningen in de ‘verplichte gebieden’ Berflo Es, Veldwijk Zuid en Hart van Zuid. Daarnaast zijn er meer interne uren geactiveerd en dus ten laste gebracht van de investeringen. De aansluitingen vinden plaats als uitvloeisel van het vastgestelde WNH bedrijfsplan 2012-2041. De investeringen worden binnen een sluitende exploitatie gedekt uit eenmalige aansluitbijdragen, maandelijks vastrecht en de verkoop van warmte in Gigajoules. Dat geldt ook voor de ‘kredietoverschrijding’. Het legt geen budgettair beslag op de gemeentelijke middelen. De kredietverlening voor het warmtenet heeft daarmee steeds het karakter van financiering/lening. Aanvankelijk zou er in 2013 een aanvullend krediet/lening zijn aangevraagd, maar besloten is om dat in samenhang te doen met de melding over de voortgang van de ‘backbone’, ofwel de benutting van restwarmte van AkzoNobel ten behoeve van o.a. de Stork/Siemens gebouwen en gebouwen in de Kanaalzone Zuid

150

Lasten Baten

Afgesloten kredieten onderwijshuisvesting Begroot 12.754.101 0

Gerealiseerd 12.306.711 0

Restant 447.390 0

Kredietnaam Gevoteerd krediet Totaal gereal iseerd Restant krediet Kard. Alferinkschool 1.250.000 1.704.268 -454.268 St. Plechelmusschool 2.970.484 3.255.143 -284.659 Voor de nieuwbouw van de Kardinaal Alferinkschool is in 2009/2010 een krediet van 1.250.000 euro beschikbaar gesteld. De totale kosten bedragen 1.704.000. Een overschrijding t.o.v. het oorspronkelijke budget van 450.000 euro. De oorzaak van de overschrijding is: a. Er is een extra ruimte voor kinderopvang gerealiseerd ad 170 m2 voor € 200.000. Voor het gebruik van deze ruimte betaalt de KDV een kostendekkende huur van 18.500 euro per jaar. b. Er is geen budget aangevraagd voor de sloopkosten (35.000) en tijdelijke huisvesting (20.000). Deze toelage is op grond van de verordening wel beschikbaar, maar is op het moment dat het krediet is aangevraagd niet opgenomen. Deze kosten waren destijds nog niet bekend/inzichtelijk. c. Het budget is vóór het nieuwe bouwbesluit van 2012 bepaald. In het nieuwe bouwbesluit zijn met name de eisen t.o.v. luchtventilatie verhoogd. Dit verklaart de substantiele overschrijding t.o.v. het budget. d. Er is 'multifunctioneel gebouwd', namelijk ook voor de KDV en aansluitend aan een bestaande school. In het oorspronkelijk in 2007 beschikbaar gestelde krediet (€ 2.377.100) is geen rekening gehouden met een indexering van 4% en is er geen rekening gehouden met de kosten van de vergunning en notariskosten. Deze kosten zijn wel meegenomen in het gerealiseerde krediet. Indexering € 95.084,Vergunning € 91.372,Notariskosten € 7.053,Daarnaast zijn er diverse onvoorziene werkzaamheden (101.000,-) zoals; veiligheidsmaatregelen, rioolaansluiting en straatwerk ten laste van het krediet gebracht. De kapitaallasten van de overschrijdingen worden gedekt door een bijdrage uit de onderwijshuisvestingsreserve.

179

╗ ║

Paragrafen

211 Lasten Baten

Begroot 45.000 -45.000

Gerealiseerd 102.002 0

Herinrichting omloopleiding Hlo Zuid Restant Overschrijding 2013 -57.002 -57.002 -45.000

Betreft een voorbereidingskrediet uit 2013 van 45.000,= tbv de voorbereiding herinrichting omloopleiding Hengelo Zuid. De gemeente Hengelo en het Waterschap hebben in 2007 een samenwerkingsovereenkomst Duurzaam Waterbeheer ondertekend. In deze overeenkomst wordt overeengekomen samen te willen investeren in het duurzaam omgaan met water in de herstructureringsplannen Hart van Zuid en Berflo Es. Naast het beekherstel wordt ook de omliggende openbare ruimte verbeterd. Dit onderdeel betreft de voorbereiding van eea. In dit krediet wordt voorzien in kosten communicatie, diverse voorbereidende onderzoeken, ambtelijke uren projectleiding en ambtelijke begeleiding. Een en ander wordt gedekt uit de provinciale subsidie ihkv Leefbaarheid. Het voorbereidingskrediet was bedoeld voor de contractfase met het waterschap en provincie en voor de eerste uitwerking van het schetsontwerp. Inmiddels is een Voorlopig ontwerp opgesteld en besproken met wijkorganisaties en buurtbewoners. Op basis daarvan is het definitief ontwerp opgesteld. Dit bevindt zich in de afrondende fase. Vanwege de voortgang in op te leveren produkten (VO en DO) is het krediet overschreden. Inmiddels is hiervoor een kredietaanvraag voor de uitvoering in procedure gebracht en zal in maart 2014 in de Raad worden behandeld.

180

╗ ║

Paragrafen

181

╗ ║

Paragrafen

7. Balans en Programmarekening

183

╗ ║

Jaarrekening 2013

184

╗ ║

Jaarrekening 2013

7.1

DE BALANS - ALGEMEEN

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Inleiding: De jaarrekening is opgemaakt met inachtneming van de voorschriften die het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) daarvoor geeft.

Algemene grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening: De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij het desbetreffende balanshoofd anders is vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarden. De lasten en baten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Baten en winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico’s die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Personeelslasten worden in principe toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Jaarlijks terugkerende arbeid gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume, zoals overlopende vakantiegeld- en verlofaanspraken, worden daarentegen overeenkomstig de voorschriften van het BBV toegerekend aan de periode waarin uitbetaling plaatsvindt. Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als bate genomen op het moment waarop het dividend betaalbaar gesteld wordt. De eindresultaten van de vastgestelde grondexploitaties worden verrekend met de algemene reserve grondexploitatie. De verrekening is in de meerjarenraming gefaseerd in het jaar dat verwacht wordt dat de grondexploitatie kan worden afgesloten. In enkele gevallen vindt er een tussentijdse verrekening plaats. Een tussentijdse verrekening kan alleen plaatsvinden, wanneer er aan onderstaande regels wordt voldaan: Verliezen zullen worden genomen in het jaar waarin deze tot uitdrukking komen (onafwendbaar zijn); Zekere winsten ( > € 500.000,-) zullen voortijdig (is voor einde looptijd) worden genomen. Er is in elk geval sprake van een “zekere” winst, indien: - Het betreffende complex in het meest recente verslagjaar een negatieve boekwaarde kent; - De omvang van de nog te verwachten uitgaven geringer is dan de betreffende boekwaarde. Tussentijdse verrekeningen, welke als zodanig zijn aangegeven in de door de raad vastgestelde voorcalculatie zullen qua omvang en fasering worden geëffectueerd conform de vigerende grondexploitatie.

185

╗ ║

Jaarrekening 2013

De balans geeft de stand van zaken weer voor wat betreft de omvang en samenstelling van het vermogen, zowel per balansdatum alsmede de cijfers van de balans van het vorige begrotingsjaar (artikel 30 BBV). De balans bestaat uit Activa en Passiva. Activa wordt onderscheiden in vaste en vlottende activa, al naar gelang zij zijn bestemd om de uitoefening van de werkzaamheid van de gemeente al dan niet duurzaam te dienen. Passiva wordt onderscheiden in vast en vlottend.

1

Vaste Activa

Onder de vaste activa worden afzonderlijk opgenomen de immateriële, de materiele en de financiële vaste activa (artikel 33 BBV). 1.1 Immateriële vaste activa Immateriële vaste activa zijn, evenals materiële vaste activa, niet financieel van aard. Ze zijn niet tastbaar, in tegenstelling tot materiële vaste activa. Alle activa worden gewaardeerd op basis van de verkrijgings- of vervaardigingsprijs (artikel 63 BBV). 1.2 Materiële vaste activa De materiële vaste activa (inclusief Software) zijn te onderscheiden in investeringen met een meerjarig economisch nut (het is verhandelbaar / kan opbrengst genereren) en investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut (artikel 35 BBV). • Activa met een meerjarig economisch nut zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs of historische kostprijs verminderd met de afschrijvingen en/of bijdragen van derden. • Activa in de openbare ruimte met uitsluitend een maatschappelijk nut worden gewaardeerd tegen historische kostprijs verminderd met de afschrijvingen en/of bijdragen van derden of reserves. In de “Verordening op het financiële beleid en beheer van de gemeente Hengelo” en de “Nota Activabeleid” zijn de regels omtrent waarderen en afschrijven van activa nader vastgelegd. In beginsel wordt lineair afgeschreven. Slechts in incidentele gevallen wordt een afwijkende afschrijvingsmethode gekozen, bijvoorbeeld omdat weten regelgeving dit voorschrijft of om fluctuaties in tarieven te voorkomen. Afschrijvingen geschieden op basis van een bestendige gedragslijn en zijn onafhankelijk van het resultaat van het boekjaar. De meest gangbare afschrijvingstermijnen zijn: Soort actief Onderzoek en ontwikkeling Grond Riolering Openbare verlichting Wegen Parkeerapparatuur Gebouwen Soft- en hardware

Afschrijving 20,0 % 0,0 % 2 - 3,3 % 4,0 % 3,3 % 6,67 - 10,0 % 2,5 % 16,6 - 33,3%

De in erfpacht uitgegeven percelen zijn gewaardeerd tegen de eerste uitgifteprijs. Indien de gronden in eeuwigdurende erfpacht zijn uitgegeven vindt waardering tegen registratiewaarde plaats. 1.3 Financiële vaste activa Uitzettingen met een looptijd van langer dan één jaar worden gedurende de gehele looptijd onder de financiële vaste activa opgenomen. Uitzettingen met een looptijd korter dan één jaar behoren tot de vlottende activa. Kapitaalverstrekkingen aan gemeenschappelijke regelingen en overige verbonden partijen, alsmede de verstrekte leningen zijn opgenomen tegen nominale waarde. Participaties in het aandelenkapitaal van NV’s en BV’s (kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen in de zin van het

186

╗ ║

Jaarrekening 2013

BBV) zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs van de aandelen. Indien de marktwaarde van de deelneming duurzaam lager is dan de verkrijgingsprijs zal afwaardering tot marktwaarde plaatsvinden. Bijdragen aan activa in eigendom van derden worden gewaardeerd tegen het bedrag van de verstrekte bijdrage verminderd met de afschrijvingen.

2

Vlottende activa

Onder de vlottende activa worden afzonderlijk opgenomen de voorraden, de uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar, de liquide middelen en de overlopende activa (Artikel 37 BBV) 2.1 Voorraden De nog niet in exploitatie genomen gronden zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs, worden vermeerderd met de toegerekende algemene beheerskosten (inclusief rente) en verminderd met de gerealiseerde verkopen. Indien de marktwaarde lager is dan de verkrijgingsprijs, vindt waardering plaats tegen deze lagere marktwaarde. De onderhanden werken zijn opgenomen tegen de verkrijgingsprijs vermeerderd met de vervaardigingskosten verminderd met de opbrengsten wegens gerealiseerde verkopen en ontvangen (rijks)subsidies, dan wel de lagere marktwaarde. Voor verwachte incourantheid van de voorraad of voor verwachte verliezen op grondexploitatie is een voorziening in mindering gebracht. 2.2 Uitzettingen korter dan 1 jaar De vorderingen zijn opgenomen tegen nominale waarde. Voor verwachte oninbaarheid is een voorziening in mindering gebracht. 2.3 Liquide middelen en overlopende activa. Deze activa worden tegen nominale waarde opgenomen. Kas- en Banksaldi worden daarbij afzonderlijk opgenomen.

3

Vaste passiva

Onder de vaste passiva worden afzonderlijk opgenomen het eigen vermogen, de voorzieningen en de vaste schulden met een rentetypische looptijd van 1 jaar of langer (Artikel 41 BBV) 3.1 Eigen vermogen Het eigen vermogen kent geen eigenstandige waardering. Feitelijk vormt het eigen vermogen de resultante van alle overige in de balans opgenomen posten, die wel een eigenstandige waardering kennen 3.2 Voorzieningen Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken verplichting c.q. het voorzienbare verlies. De pensioenverplichting ten behoeve van de wethouders is echter op de contante waarde van de (reeds opgebouwde) toekomstige uitkeringsverplichtingen gewaardeerd. De onderhoudsegalisatievoorzieningen stoelen op een meerjarenraming van het uit te voeren groot onderhoud. In de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen die is opgenomen in het jaarverslag is het beleid ter zake nader uiteengezet. 3.3 Vaste schulden met looptijd > 1 jaar Vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde verminderd met gedane aflossingen. De vaste schulden hebben een rentetypische looptijd van één jaar of langer.

187

╗ ║

Jaarrekening 2013

4

Vlottende passiva

Onder de vlottende passiva worden afzonderlijk opgenomen de netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar en de overlopende passiva. 4.1 Kortlopende schulden met looptijd < 1 jaar De netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar worden gesplits in kasgeldleningen, banken girosaldi alsmede in overige schulden. De vlottende passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. 4.2 Overlopende passiva Overlopende passiva zijn verplichtingen jegens een derde om op een bepaalde manier te handelen of presteren. De Verplichting is in het begrotingsjaar opgebouwd en komt in een volgend begrotingsjaar tot betaling. Uitgezonderd hierop zijn jaarlijks terugkerende arbeidskostengerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume. Hieronder vallen ook van overheidswege ontvangen maar nog niet bestede voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel, die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren.

5

Niet uit de balans blijkende verplichtingen

Aan de passiefzijde van de balans worden buiten de balanstelling opgenomen het bedrag waartoe aan natuurlijke en rechtspersonen een borgstelling of garantstelling is verstrekt (Artikel 50 BBV) 5.1 Borgstelling Bij een borgstelling wordt altijd waarborg voor een bepaald bedrag verleend. Voor zover leningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is buiten telling het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar opgenomen. Overigens is in de toelichting op de balans nadere informatie opgenomen. 5.2 Garantstelling Bij een garantstelling kan in principe ook een garantstelling worden gedaan zonder een maximumbedrag. 5.3 Overige niet uit de balans blijkende verplichtingen Hier wordt melding gemaakt van de financiële verplichtingen waarbij de gemeente Hengelo voor een aantal toekomstige jaren is verbonden, voor zover dit niet blijkt uit de balans.

188

╗ ║

Jaarrekening 2013

7.2

TOELICHTING OP DE BALANS

1

Vaste Activa

1.1

Immateriële vaste activa

Het verloop van de immateriële vaste activa is als volgt:

1.2

Materiële vaste activa

Het verloop van de materiële vaste activa is als volgt:

189

╗ ║

Jaarrekening 2013

(Bedragen x €.1000)

Desinvesteringen: de desinvestering bestaat uit Economisch nut: in verband met de overgang van de Brandweer naar Veiligheidsregio Economisch nut in Erfpacht: in verband met de verkoop van een perceel aan de Industriestraat (B.G.M. Lenferink) Maatschappelijk nut: geen desinvestering.

Bijdragen derden: de bijdragen van derden van - € 5,5 miljoen betreffen voornamelijk onder Economisch nut: - € 0,9, met name - € 0,3 Project Elsbeek terug in Driene - € 0,2 Project Uitvoering Westtangent fase 2 - € 0,1 Project P&R garage -

Maatschappelijk nut: - € 4,6, met name - € 1,4 miljoen Project Reconstructie Boortorenweg/Boekeloseweg - € 0,9 miljoen Project Hoogwaardig Openbaar Vervoer (HOV) Hengelo - Enschede - € 0,4 miljoen Project Herstructurering Twentekanaal Zuid - € 0,4 miljoen Project Infra Weusthag.

Afwaardering heeft in 2013 niet plaatsgevonden. Afschrijvingen: Dit betreft de reguliere afschrijving (± € 9,0 miljoen).

De 10 belangrijkste investeringen in materiële vaste activa in het boekjaar betreffen: benaming investering

Totaal gerealiseerd tm 31-12-2013

Waarvan uitgegeven in verslagjaar 2013

Stadhuis/stadskantoor nieuwbouw

5.936.388

5.252.662

MFA Bredeschool Berflo Es

4.387.213

3.034.410

Rientjes/Houtmaat

2.388.018

2.388.018

Uitvoering Westtangent fase 1

977.751

977.751

Herstructurering Twentekanaal Zuid

745.000

957.937

Het Mozaïek aanpassen gebouw J. Perkstr.

703.411

703.411

Nieuwbouw garage Twente Milieu

789.893

701.197

T. Brandsmaschool nieuwbouw Kard. Alfrink1.704.268

655.397

Rioolvervanging Johannaw./Tuindorpst.

623.093

567.093

Roadmap ICT 2013 hardware

479.663

479.663

Voor een toelichting op de belangrijkste afwijkingen bij investeringen, wordt doorverwezen naar Paragraaf 6.8 Investeringen, danwel de separate staat van kredieten.

190

╗ ║

Jaarrekening 2013

1.3

Financiële vaste activa

Financiële vaste activa worden onderscheiden in kapitaalverstrekkingen, uitgegeven leningen en overige financiële vaste activa. De kapitaalverstrekkingen zijn als volgt te onderscheiden:

Boekwaarde 31-12-12

Omschrijving kapitaalverstrekking - Deelnemingen - Gemeenschappelijke regelingen - Overige verbonden partijen Totaal

Boekwaarde Voorziening Balanswaarde InvesDesBoekVoormutatie VoorBalansBalansAfschrijtering invesvingen/ waarde ziening Voorziening waarde waarde 2013 tering aflossingen 31-12-13 31-12-12 ziening 31-12-13 31-12-12 31-12-13 2013 2013

2.248 125 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

2.248 125 0

1.604 0 0

0 0 0

1.604 0 0

644 125 0

644 125 0

2.374

0

0

0

2.374

1.604

0

1.604

770

770

De gemeentelijke deelnemingen bestaan met name uit • aandelen in de Bank Nederlandse Gemeenten ( € 436.000) • Twente Milieu N.V. (€ 154.000) • deelname als aandeelhouder in NV Wonen boven winkels (€ 650.000) • de aandelen Enexis (€ 954.722) Voor de aandelen Enexis is in het verleden een voorziening getroffen voor de afwikkeling en verplichtingen, voorvloeiend uit cross border lease constructions die moeten worden afgekocht. Deze verplichtingen zijn niet overgedragen aan RWE, maar moeten door de oude aandeelhouders, waaronder de gemeente Hengelo, worden afgewikkeld. Ook voor de NV Wonen boven winkels is een voorziening getroffen. Deze NV zal in beginsel verliesgevend zijn. De kapitaalverstrekking aan de gemeenschappelijke regeling betreffen de inleggelden in de Stadsbank Oost Nederland.

Het verloop van de verstrekte geldleningen gedurende het jaar wordt in onderstaand overzicht weergegeven:

Woningbouwcorporaties Deelnemingen Overige verbonden partijen Overige langlopende lening

Totaal

Boekwaarde 31-12-13

Voorziening Voormutatie Voorziening Voorziening 31-12-12 ziening 31-12-13

Balanswaarde BalansBalanswaarde waarde 31-12-12 31-12-13

Investering 2013

418.632 205 0 67.578

20.000 0 0 180

0 0 0 0

12.446 3 0 2.408

426.186 202 0 65.350

0 0 0 1.136

0 0 0 2.237

0 0 0 3.372

418.632 205 0 66.442

426.186 202 0 61.977

486.415

20.180

0

14.857

491.738

1.136

2.237

3.372

485.279

488.365

Omschrijving verstrekte geldleningen -

Boekwaarde DesAfschrijinvesvingen/ tering aflossingen 2013 2013

Boekwaarde 31-12-12

In 2013 zijn aan de Hengelose woningcorporatie Welbions leningen verstrekt voor een bedrag van €20 miljoen. Het huidige bedrag aan uitgezette leningen bedraagt nu € 426 mln. De stijging van het uitgegeven leningbedrag houdt verband met een grotere financieringsbehoefte bij Welbions, deels veroorzaakt door de aflossing van ruim 12 miljoen euro op het uitstaande leningenpakket, deels bestemd voor nieuwbouw en woningverbeteringen van goedkope huurwoningen. De leningen zijn voor 100% bestemd voor investeringen in de sociale huisvesting en zijn als zodanig “staatssteunproof”.

191

╗ ║

Jaarrekening 2013

Leningen aan woningbouwcorporaties werden verstrekt tegen de leningsvoorwaarden waartegen de gemeente de lening afsluit, vermeerderd met een opslag van 0,065%. De leningen worden gedekt door een recht van eerste hypotheek, gevestigd ten gunste van de gemeente. De overwaarde van deze hypotheek is in overeenstemming gebracht met de WSWnorm (200% van de WOZ-waarde van de woningen. De afname van de overige langlopende leningen ad € 2,4 miljoen wordt veroorzaakt door leningen aan de volgende instellingen en ambtenaren: Investering [+/+] Achilles ’12 KSV.

€ 0,180 miljoen ─────── € 2,400 miljoen

± Aflossing [-/-] Enexis BV Overige instellingen Ambtenaren Vitens Rabotheater Hengelo Stg.

€ € € € €

1,080 0,563 0,410 0,203 0,152

miljoen miljoen miljoen miljoen miljoen

Voor de leningen aan ’t Heim en Essent is tevens een voorziening getroffen. De lening aan Essent is eeuwigdurend. In 2013 is een voorziening gevormd ihkv beëindiging subsidiestroom aan AKKUH ad € 0,1 miljoen. Na diens verwachte liquidatie zal de lening aannemelijker wijs slechts gedeeltelijk worden afgelost. Tevens is in 2013 een voorziening gevormd ad € 2,1 miljoen in algemene zin, ter dekking van de terugbetalingsrisico’s voor alle overige leningen.

De overige financiële vaste activa zijn als volgt te specificeren:

Boekwaarde 31-12-12 Omschrijving overige financiële vaste activa - Specificatie overige uitzettingen >= 1 jaar: - Bijdragen aan activa in eigendom van derden: Totaal

Boekwaarde BoekAfschrijInvesDesvingen/ waarde tering inves2013 tering aflossingen 31-12-13 2013 2013

Voorziening Voormutatie Voorziening Voorziening 31-12- ziening 31-1212 13

Balanswaarde BalansBalanswaarde waarde 31-12-12 31-12-13

2.208

418

10

23

2.593

0

0

0

2.208

2.593

2.752

0

0

103

2.649

0

0

0

2.752

2.649

4.959

418

10

126

5.242

0

0

0

4.959

5.242

Het saldo uitzettingen >= 1 jaar bestaat uit een bijdrage aan de Stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVN) voor het verstrekken van startersleningen ( €231.000, en aan vereniging van eigenaren €51.000. Nieuw in 2013 daarbij is een financieringsvorm met € 103.000 uitgezette middelen bij SVN zonder terugbetalingsverwachting, waarmee het terugbetalingsrisico van de starterslening is afgekocht. Het saldo bijdragen aan activa in eigendom van derden bestaat uit de subsidies BWS, de bijdrage in de aankoop van de voormalige Wilhelminaschool en de bijdrage voor de kunstijsbaan in Enschede. Hierop heeft wederom voor € 0,1 miljoen afschrijving plaatsgevonden.

192

╗ ║

Jaarrekening 2013

2

Vlottende activa

2.1

Voorraden

De in de balans opgenomen voorraden worden uitgesplitst naar de volgende categorieën:

Omschrijving voorraad Grond- en hulpstoffen, gespecificeerd naar: - niet in exploitatie genomen bouwgronden - overige gronden hulpstoffen - Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie - Gereed product en handelsgoederen - Vooruitbetalingen Totaal

Boekwaarde Voorziening Balanswaarde 31-12-2013 grond expl. 31-12-2013

Balanswaarde 31-12-2012

13.935 20.392

2.378 10.097

11.557 10.295

1.450 0

108.270

45.241

63.029

85.364

83

93 0

84.964

86.906

83 0 142.680

57.716

Ten opzichte van het vorig verslagjaar zijn de voorraden afgenomen ten bedrage van € 1,94 miljoen. In bijlage 8.2.2 treft u een specificatie aan van de van de niet in exploitatie genomen bouwgronden en de overige gronden hulpstoffen. Onderhanden werk inclusief bouwgrond in exploitatie De samenstelling van de voorraad onderhanden werk in de grondexploitatie is als volgt:

Het eindresultaat van de in exploitatie genomen gronden bedraagt - € 29,8 miljoen op eindwaarde. Dit wil zeggen dat de verliesgevende exploitaties € 29,8 miljoen meer middelen uit de Reserve Grondbedrijf vragen dan de winstgevende exploitaties aan de reserve toevoegen. Uit winstgevende exploitaties vloeit € 8,4 miljoen naar de Reserve en de verliesgevende complexen vragen € 38,2 miljoen. Deze bedragen zijn de totale eindwaarden van de complexen. Voor de te verwachten verliezen zijn voorzieningen gevormd. Voor het verlies van € 38,2 miljoen op eindwaarde is in totaal € 45,2 miljoen aan voorzieningen getroffen. Dit wil zeggen dat nu € 45,2 miljoen beschikbaar is om € 38,2 miljoen aan verliezen in de toekomst te kunnen betalen. Het verschil wordt in de loop van de tijd overbrugd door rentebijschrijvingen. Voor verdere toelichting op de grondexploitatie wordt verwezen naar de paragraaf grondbeleid.

193

╗ ║

Jaarrekening 2013

Gereed product en handelsgoederen Dit betreft de magazijnvoorraad van de Asveldweg, afdeling Communicatie en secretarie B&W.

Voortgang projecten De uitvoering van het grondbeleid komt het beste tot uitdrukking in de voortgang van de te onderscheiden projecten. Navolgend staat een korte omschrijving van de grootste wijzigingen in de vastgestelde grondexploitaties in 2013. Tussen haakjes staat de wijziging van het verwachte resultaat ten opzichte van vorig jaar (prijspeil 01.01.2014). Lange Wemen (+/+ € 0,2 miljoen) Het verschil in resultaat wordt met name veroorzaakt doordat de gronden eerder dan verwacht verkocht zijn en er nog geen kosten voor het bouwrijp maken zijn gemaakt. Dit resulteert in een negatieve boekwaarde (spaarsaldo). Kristenbos (-/- € 0,25 miljoen) Het verschil in resultaat wordt met name veroorzaakt doordat de kostenindexering iets negatiever ingeschat wordt in vergelijking met vorig jaar. Dalmeden (+/+ € 0,9 miljoen) De grondexploitatie van Dalmeden is met € 0,9 miljoen verbeterd. Op het civiele werk is € 1,25 miljoen bespaard en er wordt een bedrag van € 1,35 miljoen niet meer aan de Reserve Bovenwijks afgedragen. Er is is een € 0,9 miljoen aan planvormingsbudgetten toegevoegd. Per saldo nemen de kosten dus met € 1,7 miljoen toe. De opbrengsten worden nu € 0,1 miljoen hoger ingeschat dan in de vorige herziening nog aangenomen. De rente is verlaagd van 5,5% naar 4,5%. In de grondexploitatie wordt nu € 5,8 miljoen minder aan rente toegerekend en € 6,0 miljoen meer aan opbrengstindexering doordat het programma is uitgefaseerd. In totaal is dus een bedrag van € 0,2 miljoen aan voordelen uit tijdsinvloeden ingeboekt. Op eindwaarde neemt het resultaat met € 2,0 miljoen toe. Op contante waarde per 1 januari 2014 is dit een voordeel van € 0,9 miljoen

Medaillon (+/+ € 0,6 miljoen) De belangrijkste reden voor de verbetering is te weiden aan het verkavelen van de gemeentelijke bouwkavels. Door deze verkaveling zijn meerdere kleinere kavels ontstaan. In eerste instantie waren de kavels bijna allemaal boven de 1000 m², waardoor voor de m² boven de 1000 maar € 100/m² werd betaald. Nu bijna alle kavels onder de 1000 m² zijn, wordt de volledige m²-prijs berekend. Per saldo levert dit een financieel voordeel op van bijna € 0,5 mln. De overige verbeteringen van het resultaat á € 0,1 mln. wordt veroorzaakt door de renteverlaging van 5,5 naar 4,5%.

Broek Noord (-/- € 1,0 miljoen) De rente is verlaagd van 5,5% naar 4,5%. Dit levert een voordeel op in de financieringskosten. Daarentegen is het budget voor de plankosten opgehoogd (-/- € 0,2 miljoen) en zijn de kavelprijzen naar beneden toe bijgesteld of niet verhoogd. Tenslotte is de indexering aangepast aan de gemeentelijke indexering. Bovenstaande maatregelen in combinatie met de tijdsinvloeden (kosten-, opbrengstenindexering) leiden tot een verslechtering van de contante waarde van circa € 1,0 miljoen. Broek Oost (-/- € 0,8 miljoen) De rente is verlaagd van 5,5% naar 4,5 %. Dit levert een voordeel op in de financieringskosten (€ 0,9 miljoen). De afdracht aan de Reserve Bovenwijks is vervallen, het bedrag komt nu ten gunste van het resultaat van de grondexploitatie, circa € 0,1 miljoen. De uitgifte van de verkoop van de kavels is in Broek Oost uit gefaseerd tot 2031 (was 2024). Bovenstaande maatregelen in combinatie met de tijdsinvloeden (kosten-, opbrengstenindexering) leiden tot een verslechtering van de contante waarde van circa € 0,6 miljoen.

194

╗ ║

Jaarrekening 2013

Hart van Zuid fase 2 (+/+ € 1,2 miljoen) In de grondexploitaties van fase 2 zijn de financiële gevolgen van de “package deal”, die gesloten is in 2013, verwerkt. Per saldo heeft de package deal geleid tot een financieel voordeel van € 0,6 mln. Ook is gestart met de werkzaamheden in de Kanaalzone. De kosten van de aanleg van de kade zijn aanzienlijk lager uitgevallen dan geraamd. Hier staat tegenover dat de subsidie die verkregen is voor de aanleg van de kade naar beneden is bijgesteld. Deze subsidie is overigens nog niet vastgesteld. Per saldo kan € 0,6 mln. van het voordelig resultaat hierdoor verklaard worden. Oosterveld (+/+ € 0,4 miljoen) De belangrijkste verbetering wordt veroorzaakt doordat € 0,75 miljoen niet meer aan de Reserve Bovenwijks wordt afgedragen. Er zijn kostenuitzettingen ingeboekt voor € 0,1 miljoen. Per saldo zijn € 0,65 miljoen minder aan kosten ingeboekt dan vorig jaar. Er wordt nu € 0,35 miljoen meer aan rente toegerekend, en € 0,45 meer aan opbrengstindexering. De voordelen van de renteverlaging, worden dus teniet gedaan, doordat nu een ongunstiger verkoopscenario in de grondexploitatie is verwerkt. Op eind waarde verbetert het resultaat met € 728.000. Op contante waarde per 1 januari 2014 is dit ongeveer € 400.000 verbetering. Watertorenpark (-/- € 0,2 miljoen) De verslechtering wordt met name veroorzaakt doordat de onteigeningskosten (advocaatkosten) en de inschatting van de bodemsaneringskosten hoger uitvallen. Campus (-/- € 0,9 miljoen) De verslechtering is gedeeltelijk ontstaan doordat de verkooptaakstelling 2013 niet gerealiseerd is en doordat de te realiseren verkopen verder uitgefaseerd zijn. Deze verslechtering is echter financieel teniet gedaan door de gewijzigde omslagrente. De exploitatie is met € 0,8 mln. verslechterd doordat overgegaan is op een andere uitgiftesystematiek. Hiertoe is besloten omdat de huidige markt vraagt om meer duidelijkheid en eenvoud. Als gevolg van de gewijzigde systematiek is circa 8.000 m2 grond niet meer te verkopen en afgewaardeerd. Hiernaast is een verslechtering van afgerond € 0,1 mln. ontstaan doordat door de tragere uitgifte meer kosten gemaakt moeten worden. Zuidelijke Havenweg (+/ € 0,2 miljoen) Het verbetering van het resultaat wordt veroorzaakt door het feit dat vast is komen te staan dat een reeds eerder verkregen subsidie voldoet aan de gestelde voorwaarden en niet terug betaald hoeft te worden. De Veldkamp (-/- € 0,3 miljoen) Per saldo hebben deze wijzigingen binnen de grondexploitatie een negatief effect van € 0,3 mln. Een positief effect op het resultaat á € 1,2 mln. is behaald door het verlagen van de rente. Dit positieve effect wordt echter teniet gedaan door het verlengen van de looptijd van het project en het uitfaseren van de nog te realiseren verkopen (-/- € 1,1 mln.). Daarnaast is het niveau van de plankosten (-/- 0,4 mln.) verhoogd . BXL (-/- € 3,3 miljoen) De grondexploitatie is voornamelijk verslechtert door het aanpassen van de plankosten (€ 1,6 miljoen), het aanpassen van het uitgifte tempo in 2014 op basis van contracten (€ 0,6 miljoen) en het aanpassen van de indexering (€ 0,9 miljoen).

195

╗ ║

Jaarrekening 2013

Risico’s projecten grondexploitaties De risico’s van het grondbedrijf hebben betrekking op de vastgestelde grondexploitaties. Bij de risico’s voor grondexploitaties geldt dat er een wisselwerking is tussen de herziening van de grondexploitaties en de risico’s. Indien een risico (financieel) wordt opgenomen in de grondexploitatie vervalt daarmee dan dat specifieke risico voor de grondexploitatie. Gezien de verslechterde economische omstandigheden zou het de verwachting zijn dat de risico’s fors zijn toegenomen voor het grondbedrijf, maar dat is niet geval. Dat wordt voornamelijk veroorzaakt door het feit dat er in de grondexploitaties de verslechterde economische omstandigheden al zijn doorgevoerd. Een andere factor voor het afnemende risicoprofiel is de renteverlaging. Hierdoor ontstaat in de grondexploitaties meer ruimte waarmee eventuele aanwezige risico gemakkelijker opgevangen kunnen worden. Het risicoprofiel neemt, net als voorgaande jaren, verder af (€ 7,9 miljoen). Het gaat om de volgende risico’s:

1.

Businesspark XL Twente Als risico’s zich voordoen, ontstaat een negatiever resultaat. Gemeente Hengelo zou dan 23% moeten bijdragen in de verslechtering (11%);

2.

Algemeen risico De markt voor de grondverkopen verslechtert, waardoor de uitgifteprijzen onder druk komen te staan (10%);

3.

Algemeen risico Marktontwikkelingen leiden tot onrealistische verkoopprognoses, waardoor de markt voor grondverkoop verslechtert (9%);

4.

Algemeen risico De markt voor vastgoed verslechtert, waardoor grondexploitaties afgeschreven moet worden (6%);

er op bezittingen (panden) in de

5.

Algemeen risico De verkeerswaarde van percelen in het complex niet in exploitatie genomen gronden daalt naar de agrarische waarde, waardoor er meer voorzieningen voor de niet in exploitatiegenomen gronden getroffen moet worden (5%);

6.

Vereenigingsgebouw (Fase 2 Hart van Zuid) Verkoop van het Vereenigingsgebouw verloopt niet volgens planning, waardoor de verkoop verder uit gefaseerd dient te worden (5%);

7.

Bedrijventerrein De Veldkamp Verliezen van gerechtelijke procedures, waardoor partijen moeten worden uitgekocht (4%);

8.

Lansinkveld Noord (Fase 1 Hart van Zuid) Het parkeren in Lansinkveld Noord blijkt onrendabel te zijn (4%);

9.

Woonstad Noord (Fase 2 Hart van Zuid) Partij heeft geen behoefte aan huurlocatie voor langere periode, waardoor huuropbrengsten worden misgelopen (4%);

10.

Hart van Zuid Algemeen De toegekende subsidies worden niet (volledig) verkregen, omdat er niet aan alle voorwaarden kan worden voldaan (3%);

De tien grootste risico’s bepalen dus 61% van de benodigde weerstandscapaciteit. Voor een verdere toelichting op de grondexploitatie wordt verwezen naar de paragraaf grondexploitatie (6.4) alsmede de bijlagen 8.2.

196

╗ ║

Jaarrekening 2013

2.2

Uitzettingen korter dan 1 jaar

Uitzettingen korter dan één jaar De in de balans opgenomen uitzettingen met looptijd van één jaar of minder kunnen als volgt gespecificeerd worden: Uitzettingen korter 1jr Omschrijving - Vorderingen op openbare lichamen - Verstrekte kasgeldleningen - Rekening-courant verhouding met niet-financiële instellingen - Overige vorderingen - Overige uitzettingen

Totaal

Boekwaarde Voorziening Balanswaarde 31-12-2013 oninbaarheid 31-12-2013


9.331 0 3.477

0 0 0

9.331 0 3.477

18.287 0 2.200

12.573 81

5.120 0

7.453 81

7.888 81

25.462

5.120

20.342

28.456

Ten opzichte van het vorig verslagjaar zijn de korte uitzettingen afgenomen met € 8,11 miljoen. De afname ad € 9,0 miljoen bij de vorderingen op openbare lichamen bestaat voornamelijk uit: afname van € 7,1 miljoen van de verrekening verlengde Amerikalaan en de grondexploitatie “de Veldkamp” met de gemeente Borne afname van € 0,9 miljoen aangifte omzetbelasting oktober 2012 De toename ad € 1,3 miljoen van de rekening-courant verhouding bestaat uit de mutaties met de rekeningcourant verhouding met het Gemeentelijk Belastingkantoor Twente. De afname ad € 0,4 miljoen bij de overige vorderingen (= debiteuren) bestaat uit de volgende voornaamste mutaties Debiteuren Algemeen - 0,9 miljoen Debiteuren WWB (Wet Werk & Bijstand) + 0,6 miljoen Debiteuren Warmtenet Hengelo - 0,1 miljoen Inzake WWB betreft dit een saldering van enerzijds de uitzetting debiteuren van € 1,0 miljoen en anderzijds een toename van de voorziening van oninbaarheid met € 0,3 miljoen. Per saldo een toename van 0,6 miljoen.

197

╗ ║

Jaarrekening 2013

2.3

Liquide middelen en overlopende activa

Liquide middelen Het saldo van de liquide middelen bestaat uit de volgende componenten: Omschrijving liquide middelen

31-12-2013

Kassaldi Banksaldi

Totaal

Hieruit blijkt dat de kas- en banksaldi op balansdatum zijn

31-12-2012

65 1.355

56 1.687

1.420

1.743

afgenomen met

€ 0,32 miljoen.

Overlopende activa Van de overlopende activa kan de volgende opstelling worden weergegeven:

Omschrijving overlopende activa - Nog te ontvangen bedragen - Nog te ontvangen voorschotbedragen voor overheidssubsidies - Vooruitbetaalde bedragen Totaal

Boekwaarde Voorziening 31-12-2013



16.059

1.128

14.931

19.160

247 1.213

0 0

247 1.213

378 1.501

17.519

1.128

16.391

21.038

Ten opzichte van het vorig verslagjaar zijn de overlopende activa afgenomen met € 4,65 miljoen.

De balanswaarde van € 16,4 miljoen bestaat voornamelijk uit ; * nog te ontvangen bedragen (€ 14,9 miljoen) bestaande uit; € 9,3 miljoen nog te ontvangen rente van uitstaande geldleningen € 3,4 miljoen nog te ontvangen gelden debiteuren BBZ. € 2,2 miljoen diverse nog te ontvangen gelden, bestaande voornamelijk uit; o € 0,4 miljoen tbv afvalverwerking (o.a. afvalfonds VNG) o € 0,6 miljoen debiteurenvorderingen WMO (CAK) o € 0,2 miljoen bijdrage verbouw St.Plechelmusschool (Schaepmanstichting) o € 0,2 miljoen sponsorbijdragen Metropool o € 0,2 miljoen reclamebaten o € 0,1 miljoen bijdrage gem. Almelo tbv ROC * vooruitbetaalde bedragen (€ 1,2 miljoen) € 1,2 miljoen diverse vooruitbetaalde bedragen, vaak betrekking hebbende op 2014 maar betaald in 2013 (of eerder), zoals; o € 0,3 miljoen huur stadskantoor Hazenweg (jaarlijks) o € 0,2 miljoen premies verzekering (brand, aansprakelijkheid, wagenpark etc) o € 0,1 miljoen WMO gelden (PGB) o € 0,1 miljoen contributie VNG o € 0,1 miljoen schakelklassen 2013-2014 o € 0,4 miljoen diverse overige facturen

198

╗ ║

Jaarrekening 2013

Naast het benoemen van de balanswaarde vermelden we hierna de belangrijkste mutaties ervan. * nog te ontvangen bedragen De genoemde mutatie van de overlopende activa betreffen voornamelijk Als vermeerdering; + € 0,2 miljoen bijdrage verbouw St.Plechelmusschool (Schaepmanstichting) + € 0,1 miljoen bijdrage gem. Almelo tbv ROC Als vermindering; - € 1,0 miljoen inzake rente uitstaande geldleningen - € 0,8 miljoen omgevingsvergunningen - € 0,7 miljoen vergoeding brandschade Wilbertschool - € 0,3 miljoen verkoop energie voorziening aan Trivium - € 0,3 miljoen precariobelasting - € 0,3 miljoen van de vorderingen debiteuren BBZ - € 0,1 miljoen debiteurenvorderingen WMO (CAK) * Nog te ontvangen overheidssubsidies; In mutatie van de nog te ontvangen overheidssubsidies (voor zover deze subsidie een looptijd kent over meerdere kalenderjaren) betreffen voornamelijk;

Omschrijving NTO overheidssubsidies

Boekwaarde Toegevoegd Vrijgevallen in in 2013 2013 per 31-12-12

Boekwaarde per 31-12-13

Nog te ontvangen bedragen EU TASS(WTC) BOWEN

0

138

0

0 0

14 123

0 0

138 14 123

Nog te ontvangen bedragen Rijk

0

0

0

0

378

22

290

182 36 5 0 30 16 70 13 25 0

0 0 0 2 0 0 0 0 0 20

182 36 2 0 0 0 70 0 0 0

109 0 0 4 2 30 16 0 13

0 0

0 0

0 0

Nog te ontvangen bedragen Provincie Topper II Timmersveld Cultuureducatie TASS(WTC) Centrum Jeugd en Gezin Dikke jas Creatieve Fabriek Accomodatie TVO Best. conv. PJMP Wijkecon. Ondernemers

Nog te ontvangen bedragen Regio

* vooruitbetaalde bedragen In mutatie van de vooruitbetaalde bedragen betreffen voornamelijk Als vermeerdering; + € 0,1 miljoen vanwege WMO gelden (PGB) + € 0,1 miljoen vanwege contributie VNG Als vermindering; € 0,4 miljoen vanwege premies brandverzekering € 0,1 miljoen vermindering inzake diverse vooruitbetaalde bedragen 2012 die in 2013 zijn afgewikkeld.

199

╗ ║

Jaarrekening 2013

25 20 0 0

3

Vaste passiva

3.1

Eigen Vermogen

Het verloop van de reserves wordt in onderstaand overzicht weergegeven:

Saldo ultimo 2012

Omschrijving

Algemene reserves: Algemene reserve Reserve grondexploitatie Overige bestemmingsreserves Bestemd resultaat 2012 Totaal

Toevoegingen Onttrekkingen Bestem- Via resultaat- Bestem- Via resultaat- ivm met ming bestemming ming bestemming afschrijvbij de resultaat ingen op bij de resultaat programma vorig activa programma vorig rekening boekjaar rekening boekjaar

7.366 906 34.700

0 0 0

2.154 7.414 14.719

268 0 0

71 8.320 13.832

-268 42.704

0

24.286 0

268 0

22.222 0

0 0 0

Saldo ultimo 2013

9.181 0 35.587

0 44.768

Uit bovenstaande tabel blijkt dat het eigen vermogen van de gemeente Hengelo met € 2,06 miljoen euro dit verslagjaar is toegenomen. Hierin is nog niet verdisconteerd het nog te bestemmen resultaat van dit onderhavige verslagjaar. In hoofdstuk 8.1.2 is de aard en reden van elke reserve en de toevoegingen en onttrekkingen daaraan toegelicht.

3.2

Voorzieningen

Het verloop van de voorzieningen wordt in onderstaand overzicht weergegeven:

Saldo Toevoe31-12-2012 gingen

Omschrijving

Verplichtingen, verliezen en risico's Egalisatie onderhoud Door derden beklemde middelen Totaal

vrijval

AanwenSaldo dingen 31-12-2013

5.195 18.317 320

244 8.261 64

0 0 0

83 8.002 0

5.357 18.576 384

23.832

8.569

0

8.085

24.317

Uit bovenstaande opstelling blijkt dat de voorzieningen van de gemeente met € 0,48 miljoen euro dit verslagjaar zijn toegenomen. In hoofdstuk 8.1.4 is de aard en reden van elke voorziening toegelicht, alsmede de in de loop van het jaar daarin doorgevoerde mutaties.

200

╗ ║

Jaarrekening 2013

3.3

Langlopende schulden

De onderverdeling van de in de balans opgenomen langlopende schulden is als volgt:

Omschrijving

Onderhandse leningen van: - binnenlandse.. ..pensioenfondsen en verz. instellingen ..banken en ov. financiële instellingen ..bedrijven ..overige binnenlandse sectoren - buitenlandse instellingen Door derden belegde gelden Waarborgsommen Totaal

Boekwaarde Leningen Aflossingen Boekwaarde Rente last per verstrekt in in 2013 per 31-12-2012 2013 31-12-13

10.227 650.948 0 7.415 15.667

0 20.000 0 0 0

0

113 17.386 0 402 333

10.113 653.562 0 7.014 15.333

0

0

46

3

0

49

684.303

20.003

18.235

686.071

Hieruit blijkt dat de langlopende schulden op balansdatum zijn toegenomen met

€ 1,77

387 26.631 0 46 688

27.751 miljoen.

In de paragraaf 6.5 Financiering is een nadere toelichting gegeven inzake het risicobeheer van de financieringsportefeuille van de gemeente Hengelo.

201

╗ ║

Jaarrekening 2013

4

Vlottende passiva

4.1

Kortlopende schulden

Omschrijving kortlopende schuld

31-12-2013

Kasgeldleningen Banksaldi Overige Schulden Totaal

31-12-2012

12.000 5.104 8.576

10.000 4.502 9.160

25.680

23.662

Hieruit blijkt dat de kortlopende schulden op balansdatum zijn toegenomen met € 2,02 miljoen. Kasgeldleningen: toename van € 2 miljoen. Binnen de kaders van het provinciale toezicht op de kasgeldlimiet is ervoor gekozen om zo lang mogelijk kort geld aan te trekken in de vorm van kasgeldleningen en het aantrekken van lang geld uit te stellen. Banksaldi: de schuld aan de bank is toegenomen met € 0,6 miljoen. Overige schulden: Een afname van € 0,6 miljoen (voornamelijk 1 miljoen afname crediteurensaldo en 0,5 miljoen toename nieuwe rekening courant gem. Borne ivm uitkeringen).

4.2

Overlopende passiva

Omschrijving overlopende passiva

31-12-2013

- Nog te betalen bedragen - Ontvangen voorschotbedragen voor overheidssubsidies - Vooruitontvangen bedragen Totaal

31-12-2012

25.938 8.829 285

27.457 11.131 706

35.052

39.294

Ten opzichte van het vorig verslagjaar zijn de overlopende passiva afgenomen met € 4,24 miljoen.

* nog te betalen bedragen Per voornaamste onderdeel worden de balansstanden en de mutatie weergegeven (in miljoenen);

Beginsaldo boekjaar

Periode mutatie

Eindbalans

rente opgenomen geldleningen

€ 13,45

€ -0,22

€ 13,23

rijksdeel BBZ debiteuren

€ 3,70

€ -0,31

€ 3,38

loonheffing personeel

€ 2,39

€ -0,38

€ 2,02

ABP gelden

€ 0,71

€ 0,00

€ 0,71

uitkeringen (WWB / WMO / BBZ)

€ 0,52

€ 0,43

€ 0,95

te betalen loonheffing

€ 0,52

€ 0,07

€ 0,60

BTW over de omzet

€ 0,32

€ 0,48

€ 0,80

Crediteuren WMO

€ 0,33

€ -0,33

€ 0,00

"Overige NTB bedragen"

202

╗ ║

Jaarrekening 2013

€ 5,51

€ -1,27

€ 4,25

€ 27,46

€ -1,52

€ 25,94

De voornaamste onderdelen uit deze sluitregel “overige nog te betalen bedragen” zijn daarbij; onderdeel

Beginstand balans

retour te betalen afvalstoffenheffing afvalverwerking Twente Milieu/Twence WMO huishoudelijke hulp en verstrekkingen te betalen declaraties BBZ afrekening FITIS/loonkosten FITIS SWB grondaankopen

€ € € € € €

Mutatie balans

1,2 0,2 0,2 0,5 0,5 0,4

Eindstand balans

-/- €0,4 + €0,1 + €0,5 -/- €0,2 -/- €0,5 -/- €0,2

€ € € € € €

0,8 0,3 0,7 0,3 0,0 0,2

* Ontvangen voorschotbedragen voor overheidssubsidies; Voor een specificatie van de posten vooruitontvangen overheidssubsidies wordt verwezen naar de hiernavolgende staat. In deze staat worden de mutaties gepresenteerd naar overheidsinstantie.

De onderverdeling van de ontvangen voorschotbedragen voor overheidssubsidies is als volgt: Omschrijving Subsidieregelingen

Vooruitontvangen bedragen Europese Unie warmtenet Bowen Vooruitontvangen bedragen Rijksoverheid Tijd. Stim.reg. Woningbouw Backenhagen Subs. Centra voor Jeugd en Gezin Bio-WKK op pyrolyse-olie loc. Gezondheidspark Tijd. Stim.reg. Woningbouw Dalmeden Jongeren in Twente aan de slag Apparaatskostenvergoeding geluidsbelastingkaart Voorber. Gevelmaatregelen Deurningerstraat GSB-Fysiek GSB-Sociaal Tijd. Stim.reg. Woningbouw Handelstraat Tijd. Stim.reg. Woningbouw Hart van Zuid Stelplaats Tijd. Stim.reg. Woningbouw Klimopstraat Onderwijsachterstanden beleid 2011-2014 RMC WWB werkdeel Voorbereiding gevelmaatregelen langs het spoor Westtangent, voorber.kst, san. woningen, stil asfalt BOS-prj Sport 4 Fun BOS-prj Action 4 Youth

203

╗ ║

Jaarrekening 2013

Boekwaarde Toegevoegd Vrijgevallen Boekwaarde in 2013 in 2013 per per 31-12-12 31-12-13

235 235 3.978 50 30 159 2 194 114

235 235 320

46 54

2.436 554 55 100 70 39 70

1.063 50 19

16 12 157 554 55 60 23 12

80 7

12 159 2 177 149 54 2.280

100 10 16 57 80

7 140

48 50

3.236

140 48 50

Omschrijving Subsidieregelingen

Vooruitontvangen bedragen Provincie Exp. 2de lijns ambulante hulpverl. zonder indicatie Fietsen en duurzaamheid in de verbindingszone Tijd. Stim.reg. Woningbouw Backenhagen Cult. erfgoed Begraafplaatsen en Afrikaanderbuurt Tijd. Stim.reg. Woningbouw De Brouwerij Cutuureducatie "Cultuur aan de basis" Cultuureducatie primair onderwijs Cutuurellips/Het verhaal van Hengelo tot 1 juli 2014 Energieloket Hengelo 2.0

Energiebesparing bij metaalbedrijven VO.Prov.externe veiligheid Prj aanzicht binnenstad Jeugdcluster Gezondheidspark VO.Prov.inri.gezondheidspark Tijd. Stim.reg. Woningbouw Groothuis Tijd. Stim.reg. Woningbouw Handelstraat Herstruc. Twentekanaal VO.Prov tijd.stim.stelplaats Kwal.sted.leefomg Leefbare wijken Leefkwaliteit bedrijventerreinen VO.Prov.MFA/School Berflo Es Jeugdzorgbeleid in relatie tot passend onderwijs Prov pJMP Prj de Wij-Landen Regeling breedtesport 2013-2014 Tass (WTC) Overijssel Topper II Transitie jeugdzorg 1e tranche VO.Prov.cult. in stad tuindorp VO.Prov.Twickeler Grensweg Gemeentelijke voorbeeldwoning Verbindingszone 4e fase VO.Prov. watertoren berflo es Aanpak beheersconcept Weusthag VO.Prov.weusthagpark Wijkeconomie en ondernemersfactory Wonen gemeente Hengelo 2010-2015

204

╗ ║

Jaarrekening 2013

Boekwaarde Toegevoegd Vrijgevallen Boekwaarde in 2013 in 2013 per per 31-12-12 31-12-13 6.402 118 338 25 86

1.530

2.827 118

338 25 42 25

31 52 72

15 38 134 15 225 13 20

36

4 18 132 15 225 12

250 90 225 93 179

7 250 607 84 245 23 1.000 500 32 1.000 80 674

179 489 40 146

44 25

31 4 8

40

233

5.104

169

7 250 231 63

48 64

11 55 2

1 20 250 40 90 225 93 179 179 552 40 146

376 21 245 23 1.000

500 891 80 225

32 109 898

Omschrijving Subsidieregelingen

Boekwaarde Toegevoegd Vrijgevallen Boekwaarde in 2013 in 2013 per per 31-12-12 31-12-13

Vooruitontvangen bedragen Waterschappen Beekherstel Berflobeek Vooruitontvangen bedragen Regio Duurzaam Veilig Bibeko Jeugdwerkloosheid 2010 Kwetsbare jongeren Jongeren aan de slag Ritmobiel

Totaal

100 100

100 100

516 92 192 47

128

185

68

117

4.253

8.829

11.131

60

1.950

* Vooruitontvangen bedragen; Per voornaamste onderdeel worden de balansstanden en de mutatie weergegeven (in miljoenen);

onderdeel Erfpacht Eaton Regio Twente inzake subsidie MKB na de crisis Inzameling papier & kunststoffen Overig

Beginstand balans € 0,5 € 0,1 € 0,1 ± € 0,7

205

╗ ║

Jaarrekening 2013

Mutatie balans -/- €0,5 -/- €0,1 + €0,2 ± € 0,4

Eindstand balans € 0,2 € 0,1 ± € 0,3

389 92 132 47

5

Niet uit de balans blijkende verplichtingen

5.1

Gewaarborgde geldleningen

Aard instelling

Instellingen Particulieren

Oorspr. Bedrag van de lening

40.315 41.000

Totaal

81.315

Perc. Borg stelling

100% 100%

Saldo Saldo 31-12-2012 31-12-2013

25.263 15.000

34.128 13.000

40.263

47.128

Bij de geldleningen voor instellingen zijn twee nieuwe waarborgen afgegeven. De uitzetting is echter feitelijk in zijn geheel toe te schrijven aan de lening aangaande Welbions. De gewaarborgde geldleningen voor particulieren betreft de door de gemeente verstrekte gemeentegaranties voor geldleningen voor het verkrijgen en verbeteren van eigen woningen. Sinds 1 januari 1995 worden ze niet meer verstrekt. De afname betreft de reguliere afloop.

5.2

Garanties

* Garanties De Regio Twente had een borgstelling afgegeven voor een tweetal geldleningen van Twence Holding BV. Het betreft de volgende leningen: BNG NWB

7% 6,97%

stand per 31.12.13: € 3.403.000 stand per 31.12.13: € 15.819.000

Als gevolg van de aandelenoverdracht van de Regio Twente naar de bij de regio aangesloten gemeenten zijn begin 2012 ook de borgstellingen overgegaan naar de gemeenten. Hengelo bezit 105.681 van de 818.181 bij de regiogemeenten in bezit zijnde aandelen en staat derhalve borg voor € 2.483.000. De kans dat Hengelo voor deze borgstelling wordt aangesproken grenst aan nihil. Vandaar dat het ook niet noodzakelijk is hiermee rekening te houden bij de bepaling van het benodigde weerstandsvermogen of een voorziening te treffen. De gemeente Hengelo staat behoudens bovengenoemde garantstelling niet garant voor het nakomen van verplichtingen aan derden, niet anders dan reeds in de begroting van de lopende exploitatie is afgedekt.

206

╗ ║

Jaarrekening 2013

5.3

Overige niet uit de balans blijkende verplichtingen

De gemeente Hengelo is voor een aantal toekomstige jaren verbonden aan verschillende, niet uit de balans blijkende, financiële verplichtingen. Hieronder volgt een opsomming van de belangrijkste van deze verplichtingen:

■ Huuroverkomst pand Hazenweg 121 (De Lage Landen Vastgoedfinanciering BV, vanaf 2005 FGH Bank N.V.) Oorspronkelijk is een overeenkomst aangegaan waarbij de gemeente het stadskantoor voor 10 jaar least voor de periode 1 april 2003 tot 1 april 2013 . De huursom bedraagt het 1e jaar € 1.250.000.- (exclusief omzetbelasting) en wordt jaarlijks met 3 % verhoogd, voor het eerst op 1 april 2004. Alle verschuldigde lasten, belastingen, heffingen, verzekeringspremies, boeten en kosten terzake van het object en het gebruik daarvan, waaronder begrepen de zowel op de eigenaar als de gebruiker drukkende onroerende zaaksbelasting, zijn voor rekening van de huurder. Anticiperend op de realisatie van een nieuw stadskantoor in het centrum is de leaseovereenkomst in 2011 verlengd tot en met 31 maart 2016, waarbij de lease som per 1 april 2013 is verlaagd van €1.680.000.- tot €1.250.000.-. Vanaf 1 april 2013 wordt laatstgenoemd bedrag jaarlijks weer verhoogd met 3 %. Gelijktijdig met de verbeterde leasecondities is de oorspronkelijke koopoptie vervallen.

■ Arbeidskosten gerelateerde verplichtingen De arbeidskosten gerelateerde verplichtingen voor vakantiegeld, vakantiedagen en levensloop zijn overeenkomstig het BBV niet in de balans verwerkt. De openstaande verplichting voor vakantiegeld bedraagt € 1.595.000 (inclusief sociale lasten ad. € 142.000) . De verplichting inzake de Levensloop bedraagt € 261.000. De openstaande vakantiedagen worden niet centraal geregistreerd en zijn derhalve niet te kwantificeren.

207

╗ ║

Jaarrekening 2013

209

╗ ║

Jaarrekening

210

╗ ║

Jaarrekening

7.4: Toelichting op de programmarekening

Hier worden op de verschillende hoofdfuncties de afwijkingen toegelicht van de rekening 2013 ten opzichte van de gewijzigde begroting 2013. Aan het eind van elke hoofdfunctie was reeds in de programmaverantwoording (hoofdstuk 5) een financieel blok opgenomen, waarbij de belangrijkste verschillen in lasten en baten als mede de daaraan gerelateerde toevoegingen en onttrekkingen van de reserves werden weergegeven. Dit blok wordt ook in dit hoofdstuk weer opgenomen en inhoudelijk toegelicht. Van de functies waarvan de realisatie meer dan € 50.000 afwijkt van de begroting (na wijziging) worden de belangrijkste verschillen toegelicht.

211

╗ ║

Jaarrekening

Analyse hoofdfunctie 0 – Algemeen bestuur & de WNT

hoofdfunctie

0


8-4-2014

Algemeen bestuur Rekening 2012



Rekening 2013

-11.613

-11.500

-11.392

-11.770

1.891

1.558

1.590

1.892

-9.722

-9.942

-9.802

-9.877

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

-9.722

-9.942

-9.802

-9.877


Toevoegingen aan de reserves Onttrekkingen aan de reserves mutaties reserves hoofdfunctie 0 Algemeen bestuur Resultaat na bestemming

P001 Bestuursorganen (- 131.000) Als gevolg van een herrekening van de pensioenverplichtingen moet een bedrag van 244.000 in de voorziening pensioenverplichtingen wethouders worden gestort. In de begroting was nog rekening gehouden met een bedrag van € 97.800. Oorzaak: de lagere rekenrente gecombineerd met de bijgestelde (langere) levensverwachting van oud-wethouders. P002 Bestuursondersteuning (+ 146.000) Net als voorgaande jaren zijn veel cursussen via de Hengelo Academie aangeboden. Zo kon voor een deel bespaard worden op externe cursussen. Hierdoor ontstaat binnen het centraal opleidingsbudget een positief resultaat van € 150.000. De kosten van werving en selectie zijn € 123.000 minder dan geraamd. Dit wordt o.a. veroorzaakt door verhoogde interne mobiliteit, besparing op advertentiekosten (o.a. door de in 2013 gestarte Twentse vacaturesite Werken voor de Twentse Overheid en gericht personeelsbeleid. In 2013 heeft een aantal activiteiten in het kader van arbeidsomstandigheden en verzuimpreventie (zoals het periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek PAGO) niet plaatsgevonden, hetgeen leidt tot een voordeel van ca. € 170.000. De premie voor de aansprakelijkheidsverzekering voor de medewerkers was op jaarbasis € 90.000 hoger dan geraamd. Hier is sprake van een structurele afwijking en voor 2014 is de begroting dan ook bijgesteld. Het nadeel op overige uitbestede werkzaamheden ter grootte van € 100.000 ontstaat door externe ondersteuning voor uniformering van de Twentse arbeidsvoorwaarden, implementatie E-HRM en samenwerking van de salarisadministratie in Netwerkstadverband. Tenslotte is in de begroting 2013 geen rekening gehouden met het amendement Vendrik (uitvoeringslasten vroegpensioenen FPU), waardoor de uitkeringslasten met € 163.000 zijn overschreden. Dankzij meerdere kleinere meevallers (o.a. advertentiekosten en kosten interne communicatie) is een voordelig resultaat van ruim € 50.000 ontstaan.

P003 Burgerzaken (- 96.000) In de begroting 2013 is een bedrag voor legesinkomsten opgenomen van ruim € 1.365.000. De werkelijke baten waren 3% lager (-40.000). Deze lagere baten komen voort uit minder afgegeven uittreksels uit de GBA en minder rijbewijsaanvragen. Uittreksels worden steeds minder gevraagd omdat deze informatie vaak op een andere manier wordt verkregen (gebruik basisregistraties). Het lagere aantal aangevraagde rijbewijzen kan te maken hebben met de aangekondigde verlaging van de leges voor rijbewijzen vanaf 1 januari 2014. 212

╗ ║

Jaarrekening

Daarnaast is er een verschil ontstaan door de aankoop van zgn. eigen verklaringen (- 40.000). Deze verklaringen zijn nodig voor de vernieuwing van een rijbewijs. De aanschafkosten hiervoor zijn in 2013 gemaakt, terwijl de daaraan gerelateerde baten eerst voor een deel in 2014 binnen komen.

Wet normering bezoldiging topfunctionarissen (WNT) De wet “normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector” trad per 1 januari 2013 in werking. De wet regelt dat bepaalde inkomens die gefinancierd worden uit publieke middelen openbaar gemaakt moet worden. De topfunctionarissen in de publieke en semipublieke sector mogen niet meer verdienen dan 130% van het salaris van een minister. Ongeacht de hoogte van de bezoldiging vallen de secretarissen bij de provincies, de gemeenten en de waterschappen en de griffiers bij de provincies en de gemeenten ook onder de publicatieplicht. De in de wet bedoelde topfunctionarissen gemeente Hengelo Functionaris Naam Gemeentesecretaris W.J. Licht Raadsgriffier G.J. Eeftink

Bezoldiging 108.196 85.647

Op grond van de WNT dienen gemeenten en provincies ook de bezoldiging van ingehuurde derden openbaar te maken in het jaarverslag als: • deze een functie voor meer dan 6 maanden uitoefent binnen een periode van 18 maanden; en • een bezoldiging ontvangt van meer dan € 228.599 op jaarbasis. In 2013 was van een dergelijke inhuur geen sprake.

213

╗ ║

Jaarrekening

Analyse hoofdfunctie 1 – Openbare orde en veiligheid

hoofdfunctie

1


Openbare orde & Veiligheid Rekening 2012

LASTEN, (Excl. Mutaties Reserves) BATEN, (Excl. Mutaties Reserves) Resultaat voor bestemming




Rekening 2013

-9.055

-8.109

-8.225

-8.378

736

95

70

97

-8.320

-8.013

-8.155

-8.281

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

-8.320

-8.013

-8.155

-8.281

hoofdfunctie 1 Openbare orde & Veiligheid Resultaat na bestemming

P 140 Openbare orde en Veiligheid (- 88.000) Ten behoeve van dit taakgebied is in 2013 een juridisch medewerker bijzondere wetten benoemd. De begroting is hiervoor alleen voor de salariskosten aangepast. In werkelijkheid zijn de uren van betrokken medewerker via het sectortarief aan dit product toegerekend. Hiermee zijn de hogere salariskosten ad € 72.000 grotendeels verklaard. De overige kosten overschrijden de begroting met € 15.000 als gevolg van de deelname aan de veiligheidsmonitor 2013. Door een veranderde werkwijze van het landelijke bureau waren de kosten voor deelname hoger dan begroot.

214

╗ ║

Jaarrekening

Analyse hoofdfunctie 2 – Verkeer, vervoer en waterstaat

hoofdfunctie

2


Verkeer, vervoer & waterstaat Rekening 2012



Rekening 2013

-10.462

-11.741

-10.819

-10.479

2.902

2.827

3.084

3.420

-7.560

-8.914

-7.734

-7.059

-25 0 -25

-25 0 -25

-25 0 -25

-25 0 -25

-7.585

-8.939

-7.759

-7.084

Toevoegingen aan de reserves Onttrekkingen aan de reserves mutaties reserves hoofdfunctie 2 Verkeer, vervoer & waterstaat Resultaat na bestemming

P 210 Wegen, straten en pleinen (+140.000) Onderhoud wegen wijkniveau (+78.000) Door het niet, of later, uitvoeren van onderhoudswerkzaamheden, reparaties en renovaties ontstaat een voordeel t.o.v. de begroting. Het onderhoud dat uitgevoerd is, is gericht geweest op instandhouding en veiligheid en minder op renovatie om op deze wijze nog te realiseren bezuinigingen te kunnen dekken. Openbare verlichting (+43.000) Er is een structureel tekort op energie van € 75.000. Het effect van energiebesparende maatregelen wordt teniet gedaan door stijgende tarieven, terwijl in de begroting wordt uitgegaan van accrespercentages van 0%. Dit tekort is binnen de eigen begroting opgelost door lagere investeringen. Daarnaast zijn er meer schades verhaald op het waarborgfonds motorvoertuigen en op veroorzakers (€30.000). P211 Verkeersmaatregelen beleid (+ 180.000) Dit voordeel ontstaat grotendeels omdat geraamde verkeersinvesteringen tot een bedrag van € 268.000 in 2013 nog niet werden gerealiseerd. Concreet gaat het om oa. F35 Hlo Borne, F35 Hlo Ede, Kiss&Ride Laurastraat, etc. De dekking voor deze investeringen was voorzien door onttrekking uit een reserve. In 2013 vindt uiteraard die onttrekking ook niet plaats. Op product 980 leidt dit dus tot een even groot nadeel. Daarnaast is sprake van een lager dan geraamde ambtelijke inzet ad € 68.000 (voordeel) oa door het bestaan van vacature-ruimte. Deze lagere personele inzet wordt overigens gecompenseerd door een overschrijding op de post inhuur tijdelijk personeel van ca €100.000 (nadeel). In het kader van de Verkeersveiligheid is ca € 50.000 minder subsidie ontvangen dan geraamd (nadeel), maar daar staat een lagere dan begrote afdracht aan de uitvoerende instantie 3VO tegenover (voordeel). P 214 Parkeren (+ 386.000) Het voordeel ten opzichte van de begroting op de functie parkeren wordt voor een belangrijk deel (te weten € 169.000) veroorzaakt door minder toegerekende uren aan parkeren. Dit is onder te verdelen in € 250.000 minder uren voor parkeercontroles en € 81.000 meer uren ten behoeve van de uitvoering van de Wet Mulder (opleggen boete bij lichte verkeersovertredingen). Bij de afdeling Stadstoezicht was in 2013 sprake van onderbezetting. Ter compensatie is gebruik gemaakt van inhuur van personeel.

215

╗ ║

Jaarrekening

De parkeergelden uit automaten zijn € 126.000 hoger dan begroot. Bij de 1e berap is deze raming op grond van toen gemaakte inschattingen met € 273.000 neerwaarts bijgesteld. Achteraf kan worden vastgesteld dat de inschatting voor geheel 2013 te pessimistisch is geweest. Daarentegen is het budget voor beheer- en onderhoud aan de parkeermeters met € 41.000 overschreden. In 2013 waren bendes actief die parkeerautomaten hebben beschadigd. De inkomsten uit parkeervergunningen algemeen en bewoners zijn per saldo € 86.000 hoger dan begroot. Dit wordt deels veroorzaakt doordat bijna voor alle vergunningen en ontheffingen betaling vooraf vereist is. Hierdoor zijn deze inkomsten eerder verantwoord. Daarnaast moesten de bewoners in blauwe zones betalen voor ontheffingen, omdat de implementatie van de blauwe zone lang op zich heeft laten wachten. Op inkomsten uit proces verbaal-vergoeding Mulderfeiten was sprake van een niet begrote bate van € 51.000. Deze inkomsten zijn niet begroot, omdat deze vergoeding een tijdelijke regeling van het Ministerie is. De inkomsten uit fiscale naheffing parkeren blijven € 33.000 achter bij de begroting. De raming was echter bij de 1e berap op basis van de cijfers over de eerste 4 maanden met € 150.000 verhoogd.

216

╗ ║

Jaarrekening

Analyse hoofdfunctie 3 – Economische zaken

hoofdfunctie

3


8-4-2014

Economische zaken Rekening 2012



Rekening 2013


-4.614

-5.454

-5.751

-5.013


3.443

2.752

2.789

2.141


-1.171

-2.702

-2.962

-2.872


-1.432 0 -1.432

0 328 328

0 328 328

0 482 482

-2.602

-2.375

-2.634

-2.390

hoofdfunctie 3 Economische zaken Resultaat na bestemming

P 310 Handel en ambacht (+ 235.000) Markt De negatieve afwijking ten opzichte van de begroting wordt voor een bedrag van € 52.000 veroorzaakt doordat er meer uren zijn toegerekend aan de markt dan begroot, vanwege het feit, dat er tijdens de meeste koopzondagen in de binnenstad ook een warenmarkt is. Daarnaast worden de kosten voor elektra en onderhoud marktverlichting met € 22.000 overschreden. Er zijn een 2-tal grote stroomstoringen geweest, waarvan de kosten voor rekening van de gemeente bleven. Economische aangelegenheden Door een lagere personele inzet op het gebied van acquisitie, promotie en toeristisch economisch beleid is sprake van een onderbesteding van € 105.000. Dit verschil ontstond enerzijds door het bestaan van vacature-ruimte, anderzijds door de taakstellingen op het personele vlak. Ook is sprake van een geraamde, maar nog niet gerealiseerde bijdrage van € 215.000 voor de kosten van Breedband. Dit betreft een geraamde bijdrage vanuit de Reserve Communicatiebeleid. Voor het totaal resultaat derhalve budgettair neutraal. Realisatie volgt later. P330.1 Warmtenet (0) Het jaar werd afgesloten met een negatief saldo van € 482.000 , ten opzichte van een begroot nadeel van € 328.000. Door achterblijven van projecten ten opzichte van planningen zijn minder aansluitingen gerealiseerd en is er minder warmte verkocht (totaal aan aansluitbijdragen, vastrecht en verkoop warmte - € 1.200.000). Gunstige afwijkingen ten opzichte van de begroting deden zich voor bij externe subsidies (+€ 290.000 , in-en extern personeel (+€ 160.000), kosten van rente en afschrijving (+ € 255.000) en overige operationele kosten zoals onderhoud en advies (€ 340.000) Conform bestendige gedragslijn is het negatieve saldo ten laste van de reserve Warmtenet gebracht. Qua omvang is de reserve afgestemd op een verzelfstandiging van Warmtenet Hengelo binnen twee jaar.

217

╗ ║

Jaarrekening

Analyse hoofdfunctie 4 – Onderwijs

hoofdfunctie

4



8-4-2014

Onderwijs Rekening 2012



Rekening 2013

-14.705

-11.710

-12.918

-13.189

2.943

1.389

1.782

1.996

-11.762

-10.321

-11.136

-11.193

-7.390 7.658 268

-7.374 6.753 -621

-7.232 7.485 253

-7.246 7.473 227

-11.494

-10.942

-10.883

-10.966

hoofdfunctie 4 Onderwijs Resultaat na bestemming

P 421 Huisvesting onderwijs (-109.000) Het nadeel wordt vooral veroorzaakt door lasten van schade herstel bij scholen voor openbaar en bijzonder onderwijs en gymnastieklokalen. Ondanks een verhoging van de raming in het verleden en het inzetten van een jongerenwerker om vandalisme terug te dringen zijn de lasten € 88.000,hoger dan geraamd. Deze extra kosten worden jaarlijks ten laste van de algemene middelen gebracht. Daarnaast levert een herberekening van de gemeentefondsuitkering een hogere dotatie (nadeel) aan de reserve onderwijshuisvesting op van € 14.000.

218

╗ ║

Jaarrekening

Analyse hoofdfunctie 5 – Cultuur en recreatie

hoofdfunctie

5



Cultuur & recreatie Rekening 2012



8-4-2014 Rekening 2013

-26.835

-26.144

-24.988

-24.914

4.573

3.485

3.698

4.126

-22.261

-22.659

-21.290

-20.788

-428 619 191

-328 416 88

-328 10 -318

-328 75 -253

-22.070

-22.571

-21.608

-21.041

hoofdfunctie 5 Cultuur & recreatie Resultaat na bestemming

P 511 Vormings- en ontwikkelingswerk ( +49.000) Aan Scala Welzijnswerk zijn in 2013 middelen beschikbaar gesteld voor een opdracht om te onderzoeken of Roza kon worden omgevormd tot een zelfstandige entiteit. Dit is niet haalbaar gebleken, reden waarom de geraamde subsidie aan ROZA niet werd verstrekt. P 530 Sport (+32.000) Het positieve saldo op dit product bestaat uit twee forse afwijkingen, daarom een toelichting. De hogere inkomsten (+€ 219.000)zijn deels voorzien omdat er meer activiteiten/zwemlessen zijn aangeboden dan geraamd. Voor een ander deel is dit het gevolg van een succesvolle positionering ten opzichte van concurrenten. Dit betreft o.a. zwembaden, sportscholen en recreatieve dagbestemmingen. De bezoekcijfers lagen weer ruim boven de 400.000. De overschrijding op uitgaven (€ 187.000) komt voor het grootste deel door een overschrijding van ruim €80.000 op inkoop energie (warmte). Dit budget wordt al jaren niet geïndexeerd. Daarnaast zijn diverse onderhoudsbudgetten overschreden. De leeftijd van de accommodatie laat zich meer en meer gelden. Verder waren er additionele kosten voor de inzet van personeel voor meer zwemles en activiteiten en vervanging bij ziekte. P 540 Kunst ( -83.000) Samen met de beschikbare middelen, die via de Taskforce Cultuur zouden worden ingezet voor beeldende kunst en erfgoed, bedroeg het budget voor de St. Akkuh over 2013 € 175.000. De stichting Akkuh is in 2013 een subsidie verstrekt van € 127.500 inzake huisvesting. Ook is de rente en aflossing van aan hun verstrekte lening € 44.000 geboekt ten laste van dit budget. Voor de verdere afwikkeling is ten laste van het resultaat een voorziening dubieuze leningen gevormd. Het totale nadeel inzake de afwikkeling van Akkuh wordt geschat op ruim € 110.000. Daarnaast zijn er een aantal structurele subsidies niet aangevraagd/besteed € 24.000. P 560 Openbaar groen (+438.000) Op dit product zijn onderhoudswerkzaamheden, reparaties en renovaties niet uitgevoerd en/of uitgesteld. Het onderhoud wat uitgevoerd werd was gericht geweest op instandhouding en veiligheid en minder op renovatie om op deze wijze vastgestelde bezuinigingen te realiseren. Door het effectueren van diverse personele taakstellingen, langdurige ziekte en het bestaan van vacature-ruimte is er sprake van een lagere dan geraamde personele inzet van ca € 300.000. Tegenover dit voordeel staat een evenredig nadeel binnen de kostenplaats van de sector Ruimte (P960), zodat er per saldo sprake is van een budgettair neutrale situatie. Door een tekort aan mankracht konden specifieke regeling niet uitgevoerd worden, hetgeen leidde tot een lagere dan geraamde besteding diensten derden tot een bedrag van ca € 66.000.

219

╗ ║

Jaarrekening

Analyse hoofdfunctie 6 – Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening

hoofdfunctie

6


Soc. voorzieningen & maatschap. dienstverl. Rekening 2012



Rekening 2013


-95.925

-95.855

-96.213

-95.495


55.500

53.784

57.592

57.642

-40.425

-42.070

-38.621

-37.853

0 544 544

0 6 6

0 463 463

0 463 463

-42.065

-38.158

-37.390



hoofdfunctie 6 Soc. voorzieningen & maatschap. dienstverl. Resultaat na bestemming

-39.881

P 610 Bijstandsverlening (+ 1.029.000) WWB inkomensdeel (+ 1.071.000) Door een bijstelling door het Centraal Planbureau (CPB) van de werkloosheidsraming en de verwerking van uitvoeringsgegevens van gemeenten is het definitieve macrobudget gebundelde uitkering 2013 is ten opzichte van het nader voorlopig budget opgehoogd . Een voordeel van € 333.000. In het meerjarenperspectief 2015-2018 wordt een nadere inschatting gemaakt van de structurele effecten. Voor terugvordering op de verstrekkingen was na bijstelling via de 2e Berap in 2013 het bedrag opgehoogd naar € 1.250.000. Mede door de herrekende invorderbaarheid in 2012 en de opsporing van een aantal grotere fraudezaken ontstond daarboven op nog een voordelig resultaat van € 180.000. Dit is een incidentele meevaller. Ondanks aanpassing van het budget bij de 2e Berap voor trajecten PostNL is toch sprake van een nadeel van € 43.000. Inhoudelijk moet worden opgemerkt dat aan dit project in 2013 bijna 150 personen hebben deelgenomen. In totaal betrof het ruim 48 full time arbeidsplaatsen. Via het Dekkingsplan 2013-2016 was in het budget verstrekkingen WWB/IOAW/IOAZ een ombuiging verwerkt van € 500.000 door maatregelen ter beperking van de instroom in de WWB. Bij de 2e Berap 2013 is dit bedrag verlaagd met € 175.000 doordat het effect aan de poort groter bleek dan 5 ton. Dit effect zette zich in de rest van het jaar door, waardoor een voordelig resultaat ontstaat van € 494.000. Het gemiddeld aantal Wwb-ers lag in 2013 op 1.953. De gemiddelde uitkering lag op € 14.322. In de begroting 2013 was uitgegaan van een gemiddeld aantal van 1.954 en een gemiddelde prijs van € 14.571. De prijs van een gemiddelde uitkering wordt beïnvloed door het aantal gedeeltelijke uitkeringen. Hoe meer mensen met partiële inkomsten, des te lager de gemiddelde prijs van een uitkering. Het gemiddeld aantal IOAW/IOAZ lag in 2013 op 103. De gemiddelde uitkeringsprijs lag op € 14.369. Daarmee komen de totale uitgaven voor IOAWZ op € 1.480.000. In de begroting 2013 was uitgegaan van gemiddeld aantal van 105 en een gemiddelde prijs van € 15.231. De uitkeringen levensonderhoud starters BBZ dienen ook betaald te worden uit de rijksbijdrage BUIG. De werkelijke bestedingen bedroegen afgerond € 295.000 terwijl € 400.000 was geraamd. Een voordeel derhalve van € 105.000. De lagere uitgaven hangen vooral samen met het geringe aantal starters dat is toegelaten tot de BBZ. De reden hiervoor is dat onder de huidige klanten er weinig zijn met kwaliteiten/aanleg om ondernemer te worden. Bij de 2e Berap 2013 was hier nog geen duidelijk zicht op. WWB uitvoering (-124.000) Op het onderdeel uitzendkrachten ontstaat een nadeel van € 50.000. De belangrijkste oorzaak is extra inzet door de grote toeloop van aanvragen. Dit geldt voor de balie, sociale recherche en klantmanagement. Door de grote toeloop is er geen ruimte om ziekte en zwangerschap anders op

220

╗ ║

Jaarrekening

te vangen dan via inzet van tijdelijke krachten. Bij 2e Berap was het budget hiervoor al verhoogd met € 180.000. De overige kosten derden (o.a. inkoop adviezen) laat een nadeel zien van ca. € 65.000. Oorzaken zijn o.a. de eenmalige kosten i.v.m. de uitwerking samenwerking met Borne, de aanvraag en bezwaarprocedure MAU-IAU en extra kosten voor fraudeopsporing in het buitenland. ROZ (+ 88.000) De lasten vallen € 88.000 lager uit dan begroot. Onder meer aan bepaalde organisatiekosten is minder besteed dan bij de begroting werd ingeschat. P 611 Werkgelegenheid (- 30.000) We hebben in 2013 te maken met lasten voor de afwikkeling van de subsidie (€ 35.000) aan de Creatieve Fabriek en doorbelaste uren (€ 75.000). Aan de batenkant is de restantsubsidie van de provincie Overijssel opgenomen (€ 80.000). Per saldo dus een nadeel van € 30.000. In 2012 waren hiervoor door de raad middelen beschikbaar gesteld (totaal € 650.000), waarbij dekking werd gevonden in de algemene reserve (€ 250.000) en de provinciale IMG-subsidie (400.000). Het project is financieel afgerond. In 2014 volgt de inhoudelijke eindverantwoording.

P 614 Minimabeleid (- 187.000) Minimabeleid (-175.000) Binnen het product Minimabeleid zijn in 2013 de lasten van het project ‘Scoren met gezondheid’ afgewikkeld. Het gaat om een bedrag van € 132.000, waarvoor in de begroting 2013 geen raming was opgenomen. Wel zit er een toereikend bedrag in de bestemmingsreserve. Het nadeel binnen dit product wordt dus opgeheven door de onttrekking van eenzelfde bedrag uit de bestemmingsreserve Preventiepakket Berflo Es. Daarnaast was de bijdrage aan de Bibliotheek € 50.000 hoger dan begroot. In 2013 werden 2.295 abonnementen vergoed tegen een tarief van 44 euro. In 2011 waren dit nog 2.057 abonnementen tegen een tarief van 30 euro. Om deze reden is vanaf de begroting 2014 structureel rekening houden met een hogere bijdrage van € 70.000 (was in 2013 € 55.580). Bijzondere bijstand (-12.000) De baten van terugvordering verstrekkingen is € 150.000, terwijl hiervoor € 200.000 was geraamd. Het verschil (nadelig € 50.000) wordt met name veroorzaakt door een (lagere) herwaardering van de vorderingen bijzondere bijstand. In 2013 is een project voor ex minderjarige vluchtelingen voor de gemeente Enschede uitgevoerd, welke niet begroot is. De veronderstelling was dat dit project eind 2012 zou eindigen. Afronding van dit project vond echter eerst plaats in 2013. Voor dit project is in 2013 een bijdrage van de gemeente Enschede ontvangen van € 117.000, terwijl er € 64.000 aan directe kosten tegenover staan. Voordelig verschil € 53.000. Aan verstrekkingen en begeleiding voor (ex) minderjarige vluchtelingen is voor de Hengelose doelgroep € 102.000 uitgegeven. Hiervoor was € 88.000 geraamd. P 620 Maatschappelijke begeleiding (+ 189.000) Het begrote bedrag van € 20.000 huiselijk geweld kinderen werd niet besteed. Er zijn plannen ontwikkeld, de uitvoering volgt in 2014. Aan subsidies voor adviesraden werd €18.000 minder besteed dan begroot. De adviesraden nieuwe stijl zijn in ontwikkeling. Aan conferentiekosten werd € 7.000 minder uitgegeven. Het zakgeldproject werd niet gesubsidieerd €15.000. € 82.000 werd niet ingezet voor de nieuwbouw AC bij de Toren. Oorzaak is uitstel van de besluitvorming. De kosten voor de coördinatie wmo werden niet geboekt € 9.000. Er werd een terugbetaling ontvangen voor de monitor Toolbox € 16.000. Uit vrijval van middelen uit vorige boekjaren een voordeel van € 14.000. Overig € 8.000.

P622 Huishoudelijke verzorging (+ 137.000) Het uitvoeringsbudget van de zorg in natura kent een positief saldo van € 149.000. Het is lastig in te schatten hoeveel zorg mensen uiteindelijk op jaarbasis afnemen. De besteding op de persoonsgebonden budgetten (incl. het deel terugvordering) overschrijdt de begroting met € 248.000. Het was lastig in te schatten hoeveel terugvorderingen er in 2013 zouden zijn. Daarentegen waren de inkomsten van de eigen bijdragen is € 235.000 hoger dan begroot. Dit verschil wordt gedeeltelijk veroorzaakt door de jaarlijkse cyclus van schatting van de eigen bijdrage over de laatste maanden van het jaar. 221

╗ ║

Jaarrekening

P 630 Sociaal Cultureel Werk (+ 203.000) Door het opheffen van enkele gesubsidieerde organisaties is er minder subsidie (€ 87.000) verstrekt in 2013. Vanaf 2014 zullen deze middelen worden ingezet voor exploitatie, beheer en programmering van de wijkwelzijnsactiviteiten binnen de Brede School / MFA ’t Berflo. Het batig saldo op sociale vernieuwing/wijkaanpak is veroorzaakt doordat voor een bedrag van € 147.000 minder uren op dit product zijn verantwoord. Dit is het gevolg van een ontstane vacature voor juridisch medewerker wijkzaken en ziekte van de projectleider wijkaanpak. Daarnaast is er in de primitieve begroting 2013 in het kader van de bezuinigingen abusievelijk op stelpostniveau de formatie wijkaanpak met € 100.000 afgeraamd, terwijl de reductie van de formatie in werkelijkheid ook reeds was doorgevoerd. Deze ten onrechte opgevoerde taakstelling is toch nog grotendeels gerealiseerd doordat van een budget voor inhuur personeel ad € 66.000 geen gebruik is gemaakt. Ingaande 2014 is dit budget overigens wegbezuinigd.

P 650 Kinderopvang (- 309.000) a. Controles GGD (- 95.000): Voor de inkoop bij de GGD voor controlewerkzaamheden bij kinderdagopvang en peuterspeelzalen is in 2013 een bedrag van € 155.000 uitgegeven, waar € 60.000 is geraamd. Hierdoor ontstaat een nadeel van € 95.000 (ruim € 30.000 had betrekking op 2012). In de loop van de jaren heeft de gemeente diverse extra taken gekregen op het gebied van handhaving die ingekocht moeten worden bij de GGD. Het gaat onder andere om controle op gastouderlocaties en peuterspeelzalen. Dit nadeel wordt gecompenseerd dor een bijdrage via het gemeentefonds. Dit is ruim ontoereikend voor de werkelijke uitgaven. De gemeente heeft op deze kosten geen invloed omdat dit een wettelijke taak betreft met een gedwongen winkelnering bij de GGD. Vooral het aantal gastouders is in de afgelopen jaren sterk toegenomen. In het meerjarenperspectief 2015-2018 zullen we met deze ontwikkeling rekening houden. b. Omzetten kinderopvang naar peuterspeelzalen (- 100.000): In het bezuinigingsvoorstel is uitgegaan van 26 kindplaatsen. In werkelijkheid waren het er in 2013 maar 7. Er zijn nog geen beleidsregels vastgesteld, waardoor bestaande klanten nog niet verplicht doorverwezen worden naar een peuterspeelzaal. Nieuwe klanten worden echter wel - indien mogelijk - naar een peuterspeelzaal gestuurd. Deze maatregel moet € 154.000 opbrengen. Geschat wordt dat met deze maatregel in 2013 ongeveer € 50.000 is bespaard, zodat hier voor 2013 een nadeel ontstaat van ca. € 100.000. Voor de komende jaren wordt verwacht dat deze besparing wel zal worden gerealiseerd. c. Toeslagen (- 74.000): De wijze van financiering van de Wet Kinderopvang is na het opstellen van de bezuiniging uit Dekkingsplan 2013-2016 gewijzigd. De uitname van het bedrag voor toeslagen speelt hierin een rol. De uitname van € 160.000 krijgt de gemeente slechts voor een deel (€ 86.000) terug in de vorm van hogere toeslagen. d. Eigen bijdragen ouders/minder vergoeden (- 38.000): De besparing van € 81.000 is destijds te hoog ingeschat. De inschatting is gemaakt op een doelgroep die toen veel omvangrijker was. Het nadeel bedraagt ongeveer € 38.000. Bij de 1e berap 2014 zullen wij over de structurele effecten voor de begroting 2014 e.v. nader rapporteren. Bij de 2e Berap 2013 is hierover niet gerapporteerd. Er bestond op dat moment nog geen duidelijk beeld over de omvang van de afwijking.

P652 WMO voorzieningen (- 373.000) Jaarlijks een prijsverhoging van de voorzieningen door indexering (2 à 3% per jaar) bij een afnemend uitvoeringsbudget (o.a. als gevolg van bezuinigingen) zal op enig moment leiden tot een overschrijding in de jaarrekening. Meerdere keren is aangegeven dat deze voortschrijdende indexatie zonder aanpassing van de begroting op enig moment tot een overschrijding zal leiden. Alleen al het niet doorvoeren van de indexering van de tarieven voor hulpmiddelen is in 2013 zeker voor € 50.000 oorzaak van dit nadelige resultaat. De verwachting is dat ook de begroting 2014 hiermee geconfronteerd zal worden. Bij de 1e berap 2014 wordt hierover gerapporteerd. 222

╗ ║

Jaarrekening

In 2013 is gestart met het opzetten van uitleenpunten voor scootmobielen als een collectieve voorziening bij onder andere wooncentra. Daarbij ging het voor een belangrijk deel om eenmalige kosten (aanschaf scootmobielen, ongeveer € 40.000). Op termijn moet dit leiden tot minder individuele voorzieningen en dus kostenbesparingen. De kosten van vervoer overschrijden de begroting met € 178.000. Maatregelen om deze uitgaven te beperken zijn lastig. Gratis busvervoer voor mensen van 65 jaar en ouder heeft geen effect op het gebruik van de regiotaxi. Het negatieve saldo op woonvoorzieningen is € 92.000. Groot onderhoud aan woningen Isaacstraat en investering aan nieuwbouwwoningen in Beckum stonden voor eerdere jaren gepland en zijn nu ten laste van het budget 2013 uitgevoerd. Het zijn investeringen ten aanzien van langer zelfstandig kunnen blijven wonen van ouderen.

223

╗ ║

Jaarrekening

Analyse hoofdfunctie 7 - Volksgezondheid en milieu

hoofdfunctie

7


Volksgezondheid & milieu Rekening 2012



Rekening 2013


-25.088

-25.465

-25.215

-23.892


19.708

19.273

19.254

18.845


-5.380

-6.192

-5.961

-5.047

-815 90 -724

-135 869 734

-588 1.030 443

-750 826 76

-6.104

-5.459

-5.518

-4.971

Toevoegingen aan de reserves Onttrekkingen aan de reserves mutaties reserves hoofdfunctie 7 Volksgezondheid & milieu Resultaat na bestemming

P716 Centra voor jeugd en gezin (+ 261.000) Het voordeel wordt voor een belangrijk deel (€ 215.000) veroorzaakt door vrijval van eerder ontvangen en gereserveerde middelen uit de BDU/CJG 2008-2011. Omdat blijkt dat er ultimo 2013 geen verplichtingen meer op rusten kan dit bedrag vrijvallen. Wel wordt er op gewezen dat in het voorstel voor de dekking van de invoeringskosten transities 2014 er voor een deel van het tekort ad € 232.000 een (tijdelijk) beroep wordt gedaan op de algemene reserve. Daarbij is de eerder genoemde vrijval van de CJG-middelen reeds in ogenschouw genomen (zie besluit raad d.d. 4-32014). Op de diverse onderdelen van het product CJG zijn de kosten lager uitgevallen dan werd begroot waardoor een voordeel van € 46.000. P721 Afvalverwijdering en -verwerking Over 2013 zijn verschillende grotere – elkaar opheffende - afwijkingen ten opzichte van de begroting te melden. Het betreft zowel voor- als nadelen. De voordelen zijn: • Op de inzamelings-, transport- en verwerkingskosten van fijn restafval is per saldo een voordeel gerealiseerd van € 841.000 en op grof restafval een voordeel van € 191.000. Beide voordelen zijn het gevolg van de verbeterde afvalscheiding. Daarnaast zijn kosten beter verdeeld tussen inzameling fijn restafval en gft. • Bij hogere inzamelingskosten voor plastic ad € 116.000 zijn de opbrengsten als gevolg van de hogere vergoeding per ton met maar liefst € 298.000 gestegen. Per saldo betekent dit een voordeel van € 182.000. • Diverse grondstoffen, per saldo € 32.000 hogere inkomsten. • Lagere kosten van lease inzamelmiddelen ad € 67.000. Dit is onder andere veroorzaakt door vertraging in de uitvoering van aanleg milieuparken en de daarbij te leasen ondergrondse containers. • In 2013 geen gratis omwisseling van mini-containers (ten laste van de afvalreserve). Voordeel € 152.000. De nadelen zijn: • Een stijging van de inzamelings-, transport- en verwerkingskosten gft (€ 391.000) als gevolg van een betere kostentoedeling (zie voordelen fijn restafval) en overige grondstoffen (€ 91.000) als gevolg van de reeds genoemde verbeterde afvalscheiding. • Hogere kosten voor kwijtschelding van afvalstoffenheffing (€ 76.000) op grond van het minimabeleid. • Nadeel ad € 72.000 op de regeling transportkostenegalisatie bij Twence en Twente Milieu. Deze effecten zijn in de primitieve begroting abusievelijk niet goed voor de gemeente Hengelo ingeschat.

224

╗ ║

Jaarrekening

• • •

•

Hogere salariskosten ad € 118.000 in verband met nieuw beleid “naar een afvalloos Hengelo”. Hiervoor is eerst ten behoeve van 2014 extra budget aangevraagd. Door het achterwege blijven van een gratis omwisseling van mini-containers is ook de hiervoor begrote onttrekking aan de reserve Afvalverwerking van € 152.000 achterwege gebleven. Het besluit door B&W om met terugwerkende kracht het vaste tarief van de afvalstoffenheffing over 2013 te verlagen met € 21,72 resulteert per saldo in € 407.000 lagere inkomsten uit afvalstoffenheffing. Hierbij is rekening gehouden met de uitvoering van een motie om van het rekeningresultaat op afval over 2012 aanvullend € 231.555 terug te geven aan de Hengelose burger. De berekening van het aan de burger terug te betalen bedrag over 2013 is alleen gebaseerd op de cijfers over 2013. Nadien bleken er ook nog over voorgaande jaren inkomsten uit afvalstoffenheffing te zijn ontvangen, welke bij genoemde berekening niet zijn meegenomen. Vooralsnog wordt het hierdoor ontstane batige saldo op de afvalbegroting ad € 162.093 aan de reserve Afvalverwerking toegevoegd, met de bedoeling dit bedrag aan de Hengelose burger terug te betalen.

P723 Milieubeheer (+ 189.000) Bij de vaststelling van het overdrachtsdossier brandweer Hengelo is besloten 3 fte brandveiligheid over te hevelen naar Brandweer Twente. Voor de hiermee gepaard gaande overhead is de gemeente gecompenseerd in de bijdrage aan de Veiligheidsregio. Begrotingstechnisch is de bijdrage aan de Veiligheidsregio hiervoor verlaagd. De betreffende salariskosten zijn hier in mindering gebracht, maar de dekking voor overhead is niet op dit product afgeraamd. Doordat de 3 fte niet daadwerkelijk aan dit product zijn toegerekend is hiermee € 170.000 van het batig saldo verklaard. De uren voor handhaving horeca zijn in 2013 € 39.000 binnen de begroting gebleven. Het toezicht is in 2013 verschoven van de NVWA (Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit) en politie naar de gemeente. Handhaving door de gemeente gebeurt alleen op basis van politierapporten. Doordat deze in 2013 maar heel beperkt door de politie zijn aangeleverd, zijn er veel minder handhavingszaken geweest dan het voorgaande jaar. De kosten voor handhaving milieubeheer daarentegen hebben de begroting met € 17.000 overschreden. In verband met geluidsoverlast bij enkele horecabedrijven diende een akoestisch bureau extra geluidsmetingen te verrichten. Voor de kosten hiervan (€ 14.000) is in de begroting geen budget opgenomen. P 724 Lijkbezorging (+61.000) Het voordelig resultaat komt doordat het reguliere onderhoud bij pieken op begraafplaatsen, door eigen personeel en met vakantie krachten en inzet SWB is uitgevoerd. Ook het uitvoeren van de taken op de begraafplaats in Borne heeft een bijdrage geleverd van € 14.000. Dit heeft dan geleid tot lagere lasten, ad €79.000.

225

╗ ║

Jaarrekening

Analyse hoofdfunctie 8 – Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting

hoofdfunctie

8


Ruimtelijke ordening & volkshuisvestin Rekening 2012



Rekening 2013


-75.702

-47.803

-51.404

-58.658


69.097

46.741

46.791

47.306


-6.605

-1.062

-4.613

-11.351


-4.861 579 -4.282

-1.592 334 -1.257

-1.592 347 -1.244

-1.814 231 -1.583

-2.319

-5.857

-12.935

hoofdfunctie 8 Ruimtelijke ordening & volkshuisvesting Resultaat na bestemming

-10.887

P 810 Bestemmingsplannen ( + 605.000) Door vacature-ruimte en een interne verschuiving van de ambtelijke inzet naar product Dienstverlening RO en de grondexploitatie Dalmeden, is er sprake van een lagere dan geraamde personele inzet op dit product van ca € 211.000. E.e.a. werd wel gecompenseerd door hogere dan geraamde inhuur van personeel ad € 23.000 (nadeel) tbv actualisering van bestemmingsplannen. Op dit product ook een flinke onderbesteding op diensten derden ad 94.000 (voordeel). In het kader van de bezuinigingsmaatregelen is ingezet op beperking van kosten derden. Voor de werkzaamheden mbt “bestemmingsplannen voor rekening van derden” werd ca 40.000 minder inkomsten binnengehaald dan oorspronkelijk werd verwacht (nadeel).

De ambtelijke inzet voor de voorbereiding van plannen en projecten is tot een bedrag van € 350.000 verschoven naar diverse andere producten (Jeugdwerkeloosheid, Ouderenbeleid, Warmtenet), maar ook naar projecten die verantwoord worden op de gemeentelijke investering en grondexploitaties (directere uren-verantwoording).

P820 Woningexploitatie

(+90.000)

Er is sprake van een lager renteresultaat omdat minder geldleningen werden aangetrokken. Daarnaast zijn diverse leningen met een hoger renteverschil (voor “oude” geldleningen gold een renteverschil van 0,1%, voor nieuwe geldleningen 0,065%) afgelost en deels vervangen door leningen met een lagere renteopslag. De regeling Stimuleringsmaatregelen is voor de algemene middelen in principe budgettair neutraal, de ontvangen subsidies van Rijk en Provincie worden doorgegeven aan particulieren. In verband met de nieuwe systematiek met betrekking tot de Startersleningen en uitgezette gelden bij het SvN (de zgn “afkoopmethodiek”), is er een correctie op voorgaande jaren doorgevoerd, die per saldo leidt tot een voordeel van € 130.000.

P 821 Stadsvernieuwingsactiviteiten ( + 252.000) De lagere last wordt overwegend veroorzaakt door een lagere dan geraamde personele inzet van diverse sectoren tot een bedrag van 107.000 (voordeel). Daarnaast een onderbesteding op derden van ca € 45.000 (voordeel), doordat medio dit jaar vanuit het ISV een bedrag van € 80.000 beschikbaar is gesteld tbv pauze-landschappen en nog niet volledig is benut. (neutraal, zie ook P980). Voor wat betreft het subsidieprogramma Cultuurhistorisch Erfgoed zijn er voor een totaalbedrag van € 143.000 subsidies uitgekeerd, welke 226

╗ ║

Jaarrekening

gecompenseerd zijn door een subsidie-bijdrage ad € 193.000 (bijdragen uit IMG, ISV en provinciale bijdragen). Een bedrag van € 50.000 dient hierbij als correctie op voorgaande jaren (dit saldo is te vinden op product 922.5). De genoemde bijdragen zijn van incidentele aard. Voor wat betreft de pandwanden werd een begroot bedrag van € 50.000 (nog) niet aangewend (voordeel). Een zelfde bedrag is te vinden op product 980 Reserve Decentralisatie uitkering.

P822 Overige volkshuisvesting (+172.000) Ondanks de crisis in de bouw zijn er toch ook in 2013 weer een aantal grote bouwprojecten aangevraagd en vergund. Er is € 293.000 meer aan leges ontvangen dan begroot. Dat de leges in werkelijkheid hoger uitvallen dan voorcalculatorisch begroot, wordt grotendeels veroorzaakt doordat de bouwsommen vooraf vaak niet precies bekend zijn. Naast de hogere inkomsten is de urentoerekening aan dit product € 52.000 lager dan begroot. Er is sprake van een nadeel van € 62.000 op de toegerekende uren handhaving bouwen. Hieraan zijn ruim 700 uren meer besteed dan begroot. Dit is grotendeels het gevolg van een verschuiving van uren handhaving horeca naar uren handhaving bouwen. Begrote maar niet bestede uren op handhaving horeca zijn besteed aan handhaving op bouwvergunningen. Op inkomsten uit opgelegde dwangsommen bouwen is er in 2013 sprake van een nadeel van € 109.000 . Over voorgaande jaren diende in 2013 wegens oninbaarheid voor een bedrag van € 78.000 te worden afgeboekt ten laste van de exploitatie. Daarnaast is voor een bedrag van € 20.000, welke in 2012 als inkomst is gepresenteerd, alsnog ten laste van de exploitatie 2013 naar de voorziening dubieuze debiteuren overgeboekt. Het is de bedoeling om de inkomsten uit opgelegde dwangsommen, waarvan het onzeker is dat deze kunnen worden geïncasseerd, in het vervolg eerst via de voorziening dubieuze debiteuren te laten verlopen. Hiermee wordt voor de toekomst voorkomen dat er zich op dwangsommen nog substantiële nadelen in de exploitatie kunnen voordoen.

P830.6 Bouwgrondexploitatie (-7.772.300) t.l.v. de algemene middelen. Grondexploitaties (-7.860.500) Op grond van het besluit Begroting en Verantwoording (BBV) is de gemeente gehouden om voor de grondexploitaties, waarvan verwacht wordt dat het een tekort oplevert, een voorziening te vormen. De uitkomst van de herzieningen per 1 januari 2014 is aanleiding om de voorziening met 7,8 miljoen te versterken. Omdat de reserve grondexploitatie, van waaruit de reserve gevormd wordt, onvoldoende saldo heeft is er 2,3 miljoen extra toegevoegd aan deze reserve. De verhoging van de voorziening wordt vervolgens via P980 uit de reserve grondexploitatie onttrokken.De ontwikkeling van de boekwaarden en de daarbij behorende reserves en voorzieningen t.bv. de grondexploitaties worden nader toegelicht in de hoofdstukken 8.2.1. e.v.. Snippergroen (+141.500) In het afgelopen jaar heeft de verkoop van snipper groen ruim 158.000 opgebracht. Na aftrek van de nodige kosten ( o.a. personeelsinzet) resteert er per saldo 141.500,- voor de algemene middelen.

P830.7 Accommodaties ( -300.000,-) Het resultaat van de exploitatie van de accommodaties voor het programma 830 bestond enerzijds uit het voordeel van lagere onderhoudskosten ad 124.000,- en anderzijds uit de nog niet gerealiseerde bezuinigingsopdracht ad 424.000,- Overigens staat tegenover de lagere onderhoudskosten ook een lagere bijdrage uit de reserve op P 980.

227

╗ ║

Jaarrekening

Accommodaties

Begroting

Huur Bijdragen Uren Exploitatie Onderhoud Dot reserve Bijzondere opdrachten Bruto resultaat 830:

-620.450

Rekening

Saldo

140.700 202.660 598.940 164.130 3.470 489.450

-626.392 -7.500 154.764 263.935 413.671 164.130 2.058 364.666

-5.942 -7.500 14.064 61.275 -185.269 0 -1.412 -124.784

Onttrekking Reserve P980 Netto resultaat

-334.320 155.130

-217.925 146.741

116.395 -8.389

Herontwikkeling/bezuiniging

-424.000

424.000

Middels het sluiten van het Vogelkwartier zou € 100.000,- gerealiseerd worden. Dit is qua tijd niet haalbaar gebleken en zal naar verwachting per 2014 geëffectueerd worden. Door op onderhoud te bezuinigen zou eveneens € 100.000,- gerealiseerd moeten worden. Dit is gerealiseerd. Echter, door met name huurdervingen kan dit voordeel niet ten gunste van de bezuinigingstaakstelling worden gebracht. De resterende € 224.000,- zou gerealiseerd moeten worden middels het verkopen van vastgoed. In 2013 voor meer dan dit bedrag verkocht, maar de verkoopresultaten hiervan worden grotendeels in 2014 gerealiseerd. In 2013 is van 2 verkopen gezamenlijk € 130.000,- ten gunste van de bezuinigingstaakstelling gebracht.

228

╗ ║

Jaarrekening

Analyse hoofdfunctie 9 - Financiering en algemene dekkingsmiddelen

P911 Geldleningen (- 2.118.000) De economische crisis is de laatste jaren ook niet voorbij gegaan aan maatschappelijke instellingen. Van een aantal instellingen, waarvan de activiteiten door de gemeente werden ondersteund door middel van een gemeentelijke geldlening is inmiddels bekend dat ze in meerdere of mindere mate geconfronteerd worden met betalingsproblemen. Reeds eerder moesten hiervoor voorzieningen worden getroffen. Dit is aanleiding geweest om de huidige leningportefeuille te screenen. Om de omvang van de dotatie te bepalen zijn de verstrekte geldleningen ingedeeld naar risico-categorie, oplopend van een zeer laag risicoprofiel naar een hoog risico. Dit risicoprofiel is bepaald door middel van de toetsing van de aanwezige jaarstukken, gecombineerd met de betalingsmoraal en ervaringen uit het meer recente verleden met de lener. Voor elke categorie wordt een risicopercentage vastgesteld, dat dient als basis voor de berekening van de noodzakelijke hoogte van de voorziening. Dit percentage vermenigvuldigd met het restantleningbedrag bepaalt de dotatie aan de voorziening. Op basis van de inventarisatie per 31-122013 is een dotatie aan de voorziening nodig van € 2.118.017.

P921 Algemene uitkering gemeentefonds (+ 974.000) De doorwerking van de decembercirculaire 2013 resulteert in een voordeel op de gemeentefondsuitkering van circa € 857.000. De financiële effecten uit deze circulaire konden niet meer begrotingstechnisch worden verwerkt, waardoor er in werkelijkheid meer ontvangen is dan begroot. Verder hebben er afrekeningen over “oude” jaren (2011 en 2012) en het uitkeringsjaar 2013, na definitieve vaststelling van een aantal verdeelmaatstaven na 1 januari 2014, plaatsgevonden. De definitieve afrekening van een gemeentefondsuitkering volgt pas 2 jaar na dato (bijv. het uitkeringsjaar 2011 wordt eind 2013 definitief vastgesteld). De financiële consequenties naar aanleiding van de decembercirculaire 2013 zijn uitgebreid verwoord in een raadsbrief. In deze financiële analyse wordt hierna kort ingegaan op de hoofdlijnen uit deze brief. Op basis van deze circulaire leidde de ontwikkeling van het accres 2013 tot een toename van het gemeentefonds van € 390.000. Daarnaast zijn diverse aantallen m.b.t. de verschillende verdeelmaatstaven aangepast op zowel gemeentelijk- dan wel landelijk niveau. Dit geldt onder meer voor de woningen, WOZ-waarden van woningen en niet-woningen, lage inkomens, oppervlakte bebouwing, uitkeringsontvangers en leerlingen. Voor 2013 leidt dit tot een voordeel van € 393.000. Tevens is een (nieuwe) decentralisatie-uitkering voor de uitvoeringskosten inburgering in 2013 uitbetaald ten behoeve van nog te maken lasten voor de jaren 2014 en volgende. Het gaat om een vergoeding voor de handhaving van een groep van

229

╗ ║

Jaarrekening

inburgeraars (per 1 oktober 2013), die nog niet aan hun inburgeringsplicht hebben voldaan. Gelet op het feit dat het bedrag van € 73.000 al in 2013 is uitbetaald door het ministerie, maar de middelen in 2014 nodig zijn voor de dekking van de dan te maken lasten, zijn in deze jaarrekening 2013 de middelen toegevoegd aan de reserve decentralisatie-uitkeringen. P922 Algemene baten en lasten (+ 1.100.000) Uit de post onvoorzien(€ 166.000) is in 2013 slechts € 2.200 onttrokken voor een onderzoek naar niet gesprongen explosieven. Daarnaast is er € 5.000 uit de post kleine opties nieuw beleid (€ 31.500) ingezet voor hogere huisvestingslasten van TVO. Derhalve resteert hier een saldo van ruim € 190.000. Met het opstellen van het nadere dekkingsplan 2013 waren alle begrotingscorrecties ingevuld. De geraamde dotatie aan de reserve organisatieontwikkeling (937.000) wordt –BBV technisch – bij P980 verantwoord.

P931 Onroerende-zaakbelastingen ( + 480.000) Het voordeel wordt veroorzaakt doordat er meer nieuw- en verbouw is gepleegd bij niet-woningen en de opbrengst areaal hoger is dan geraamd. Het voordeel is structureel. P939 Precariobelasting (-139.000) Het aantal vergunningaanvragen voor het innemen van gemeentegrond, waarvoor precario verschuldigd is, is fors teruggelopen. Dit wordt waarschijnlijk veroorzaakt doordat er meer mogelijkheden voor vergunningsvrij gebruik van gemeentegrond zijn gekomen, maar natuurlijk ook doordat er vanwege de crisis minder gebouwd wordt. Voor de vaste objecten geldt dat het in de horeca minder gaat. Daardoor zien we wat minder m2 terrassen. Verder wordt er in het centrum al enige jaren aan gewerkt om de luifels terug te dringen en gebouwen uit de wederopbouw periode weer in hun oorspronkelijke staat terug te brengen. Dit leidt dus tot minder m2 voor luifels. P960 Saldi kostenplaatsen (764.000) Het totaal van de resultaten per sector wijkt bijna acht ton in voordelige zin af van de begroting. Dit wordt in de eerste plaats veroorzaakt door niet doorgevoerde correcties binnen de sectorbegrotingen, waaronder de technische verwerking van het besluit tot verlaging van de omslagrente (voordeel per saldo 380.000). De totale personeelslasten zijn ruim € 900.000 lager dan begroot. Deze lagere personeelslasten leiden ook tot lagere dekking (doorberekening aan de producten) tot een gelijk bedrag. Verder zijn per saldo de overige sectorkosten (opleiding, jubilea e.d.) door een goede kostenbewaking ongeveer € 150.000 meegevallen. Tenslotte is sprake van een voordelig resultaat door lagere onderhoudslasten voor stadhuis en stadskantoor gelet op renovatie en nieuwbouw (voordeel € 200.000).

P980 Reservemutaties Reserve ARI (-33.000) De “investeringen” in groen en meubilair in de binnenstad ten laste van de reserve ARI zijn in 2013 nog niet volledig uitgevoerd. Op P560 Openbaar groen en openluchtrecreatie zijn de werkelijke lasten verantwoord (bijna € 59.000 van het begrootte bedrag van € 92.000). Reserve decentralisatie-uitkeringen (-280.000) In 2013 is een (nieuwe) decentralisatie-uitkering voor de uitvoeringskosten inburgering, als onderdeel van de gemeentefondsuitkering, uitbetaald ten behoeve van nog te maken lasten voor de jaren 2014 en volgende. In deze jaarrekening zijn de middelen ad € 73.000 toegevoegd aan de reserve decentralisatie-uitkeringen (zie ook de uitgebreide toelichting bij P921 Algemene uitkering gemeentefonds). In het kader van het ISV-programma ten aanzien van prairies, gevel- en pandwanden en verkenning van het regionaal havenbedrijf is in 2013 circa € 208.000 nog niet besteed (zie ook P560) en dus niet onttrokken uit de reserve decentralisatie-uitkeringen. Daarnaast zijn er kleine afwijkingen ten aanzien van de bekostiging van de kennisinstituten en geluidsanering. Reserve Preventiepakket Berflo Es (+ 189.000) In 2013 vonden de afrekeningen plaats van het project Scoren in de wijk en Voetbalmuurtjes, waarbij de omvang van de lasten binnen de betreffende producten bedroegen resp. € 132.000 en €

230

╗ ║

Jaarrekening

53.000. De middelen voor deze projecten waren reeds door de raad in 2010 beschikbaar gesteld met als dekking een onttrekking uit deze reserve. Zie verder ook de analyse bij product 614.1 Minimabeleid. Reserve Grondexploitatie (+ 5.247.000) Zoals aangegeven onder P830 grondexploitatie zijn de voorzieningen voor de in- en niet in exploitatie genomen gronden opgehoogd met 5,1 miljoen. Om deze dotatie budgettair neutraal te laten verlopen voor de algemene middelen, worden deze middelen uit de reserve grondexploitatie gehaald. Deze mutatie was niet geraamd, omdat deze afhankelijk is van de uitkomst van de herziening van de grondexploitaties, die pas na afloop van het boekjaar beschikbaar is. Daarnaast is er een afdracht geweest vanuit Lange Wemen als uitwerking van een eerdere bezuinigingsopgave. Reserve organisatieontwikkeling (-937.500) Bij de vaststelling van het dekkingsplan 2013-2016 is er een bedrag van 3 ton vrijgemaakt om te storten in een reserve voor toekomstige verplichting. Deze mutatie heeft ook daadwerkelijk plaatsgevonden. Daarnaast was in de begroting al een bedrag voor dit doel opgenomen, van ruim 9 ton, als onderdeel van de begrotingstechnische correcties. Omdat in het afgelopen jaar geen beroep op deze post is gedaan zijn deze middelen ook toegevoegd aan deze reserve. Reserve Fietspadenplan (- 267.900) Er was in de begroot uitgegaan van een onttrekking van bijna 6 ton terwijl er nu op rekeningbasis maar ruim 3 ton wordt onttrokken. De Daadwerkelijke voortgang en realisatie bepalen welk bedrag er uit de beschikbare reserve moet worden verrekend. De uitvoering blijft dus achter bij de aanname. Reserve Communicatiebeleid (-215.000) In september 2013 is er een krediet voor breedband beschikbaar gesteld. De uitvoering heeft nog niet tot substantiële kosten geleid.

Het overzicht van algemene dekkingsmiddelen ; Raming begrotingsjaar na wijziging

Algemene dekkingsmiddelen

231

Bedragen x € 1.000 Realisatie begrotings jaar

Begrotingsafwijking

Lokale heffingen Algemene uitkeringen Dividend Saldo van de financieringsfunctie Overige alg. dekkingsmiddelen

19.277 87.537 1.167 -7.124 10.689

19.611 88.511 1.199 -6.622 9.264

334 974 32 502 -1.425

Totaal

111.546

111.963

417

╗ ║

Jaarrekening

7.5: Controleverklaring onafhankelijke accountant

232

╗ ║

Jaarrekening

8. Bijlagen

237

╗ ║

Bijlagen 2013 – Reserves & Voorzieningen

8.1.2

Toelichting Reserves

Algemene reserve (1102): € 9.180.589 Doel: Gevormd vanuit resultaten van algemene middelen zonder directe bestemming, nodig t.b.v. het weerstandsvermogen van de gemeente (o.a. voor calamiteiten). Dotaties: € 335.000 Bommenregeling. € 275 000 Rente. € 463.007 Tot op het bot. € 153.948 Tot op het bot. € 906.802 Tot op het bot. € 20.349 Dekkingsplan 13-16. Onttrekking: € 70.865 WoZoCo Beckum Bestemming resultaat 2012. Dotatie: Geen. Onttrekking: € 268.181 Saldo 2012. Reserve grondexploitatie incl. Hart van Zuid (1103): € 45.181 (zie ook bijlage 8.2.2) Doel: Buffer ter afdekking van de risico’s grondexploitatie. Dotaties: € 793.711 Resultaat erfpacht 2012. € 500.000 Hard van Zuid € 512.901 Afw. FBV naar GZ. € 46.150 Cpl 09 deurningerstr. € 4.320 Cpl 09 enexis € 19.440 Cpl 09 beitelstr. jonkman € 74.830 Cpl 09 handelstr. € 3.109.869 Rentecompensatie. € 2.352.290 extra dotatie. Onttrekkingen: € 280.000 Lange Wemen. € 5.652 Promotie. € 5.136.534 Naar Voorziening. € 2.397.472 extra tbv voorz GZ.

Reserve Grote Investeringen (1309): € 0 Doel: Bestemd voor realisering diverse grote investeringen, waarbij vanaf 2007 Hart van Zuid is afgezonderd. Na gedane investeringen (Metropool, Kasbah en stelposten) is saldo van deze reserve nihil en kan deze reserve worden opgeheven. Dotatie: Geen. Onttrekking: € 906.803 Tot op het bot.

238

╗ ║

Reserve Centraal Opleidingsbudget (1310): € 100.000 Doel: Afzondering 0,4% van loonsom als buffer voor tegenvallers in reguliere opleidingsbudgetten. Geen dotaties en onttrekkingen. Reserve communicatiebeleid (1311): € 216.320 Doel: Reservering bij verkoop van St. Kabeltevee Hengelo met doel deze te besteden ter dekking van kapitaallasten van investeringen op het gebied van informatie- en communicatietechnologie. Besteding dient plaats te vinden t.b.v. de burgers van de gemeente Hengelo conform de oorspronkelijke doelstellingen van de stichting. Dotatie: Geen. Onttrekking: Geen.

Reserve arbeidsvoorwaarden (1316): € 212.308 Doel: In 1999 door de raad afgezonderde middelen ter dekking van niet direct voorzienbare kosten van arbeidsvoorwaarden. Over aanwendingen en omvang vindt structureel georganiseerd overleg plaats met werknemers (niet tijdgebonden). Geen dotaties en onttrekkingen.

Reserve warmtenet (1319): € 3.022.158 Doel: Bestemd om aanloopverliezen van het warmtenet Hart van Zuid te dekken. Dotatie: Geen. Onttrekking: € 482.401 Afwikkeling resultaat.

Reserve Preventiepakket Berflo Es (1324): € 821.603 Doel: Programma Berflo Es kansen scheppen, stappen maken. Dotatie: Geen. Onttrekking: € 131.613 Gezondheid. € 58.259 Voetbalmuur Berflo Es. € 63.000 Berap 2 vrijval scoren i/d wijk € 52.400 Berap 2 vrijval voetbalmuur € 5.512 Tot op het bot.


Reserve egalisatie accommodaties (1326): € 512.162 Doel: Ter dekking van (groot) onderhoud van gebouwen, welke niet direct meer in gemeentelijk gebruik zijn, maar nog wel eigendom van de gemeente zijn. Dotaties: € 164.130 Groot onderhoud. € 20.000 Schothuis € 110.000 Juninck € 6.250 Jaspers Onttrekking: € 217.925 Groot onderhoud. Reserve duurzaamheid (1328): € 186.989 Doel: Ter dekking van interne duurzaamheid. Dotaties: Geen. Onttrekking: € 27.946 Overige lasten 2013. € 47.000 Loonkosten 1 fte.

Reserve fietspadenplan (1329): € 1.052.410 Doel: Als correctie op de negatieve boekwaarde van cpl. 42 Fietspadenplan is deze vermogenstoename ondergebracht in deze reserve. Dotatie: Geen. Onttrekkingen: € 10.000 DSI matrix. € 116.000 Tot op het bot. € 200.000 F35. Reserve bovenwijkse voorzieningen (1330): €0 Doel: Middelen bestemd voor de realisatie van bovenwijkse infrastructurele voorzieningen. Dotatie: Geen. Onttrekkingen: € 184.055 Krediet Huys Hengelo. € 512.901 Tot op het bot. Reserve Twentehaven (1331): € 301.732 Doel: Bestemd voor toekomstig incidenteel groot onderhoud van de haven. Dotatie: € 24.750 Conform begroting. Onttrekking: Geen. Reserve bodemsanering (1332): € 2.623.081 Doel: Middelen ter dekking van lasten bodemsaneringen, waarvoor binnen de beschikbare ISV-gelden geen ruimte is. Dotaties: € 135.270 vast bedrag conform begroting. € 277.750 decentralisatieuitkering € 234.000 middelen uit res.dec.uitkering. € -/- 87.300 korr. ivm meicirculaire. € 27.950 korr. aanvulling Onttrekking: € 250.000 bezuin.maatregel MT € 108.222 Dekking kosten 2013

239

╗ ║

Reserve volkshuisvesting (1333): € 83.311 Doel: Jaarlijks vast bedrag beschikbaar hebben voor sociale woningbouw. Dotatie: € 75.610 Reguliere begrotingspost. Onttrekkingen: € 13.060 Tot op het bot. Reserve Mobiliteit (1335): € 0 Doel: Afgezonderde middelen, primair bestemd voor de financiering van parkeervoorzieningen en voor het treffen van flankerende maatregelen voor het parkeerbeleid (vooral gericht op het verhogen van het gebruik van de fiets en openbaar vervoer ten koste van de automobiliteit. Dotatie: Geen. Onttrekking: € 24.888 Tot op het bot.

Reserve afvalverwerking (1337): € 3.929.211 Doel: Reserve vanuit toevallige meevallers product afvalverwerking/-verwijdering ten behoeve van egalisatie mogelijk toekomstige tegenvallers. Geen gebonden besteding. Dotatie: € 162.093 Afvalbegroting. Onttrekking: € 468.002 Afvalbegroting.

Reserve ouderenbeleid (1341): € 0 Doel: Middelen voor ondersteuning en ontwikkeling van ouderenbeleid. Plafond: € 315.000 Dotatie: Geen. Onttrekking: € 35.100 Tot op het bot.

Reserve gehandicaptenbeleid (1342): € 0 Doel: T.b.v. flankerend beleid voor gehandicapten is een bedrag afgezonderd, waarover in overleg met de gehandicaptenraad beschikt kan worden. Dotatie: Geen. Onttrekking: € 60.069 Tot op het bot.

Reserve WMO-verstrekkingen (1343): € 46.585 Doel: Egalisering kosten WVG-verstrekkingen. Plafond: € 1.000.000 Dotatie: Geen. Onttrekkingen: € 5.610 Herontwerp 2012.


Reserve WMO-woonvoorzieningen (1344): € 131.127 Doel: Egalisering kosten WVGwoonvoorzieningen. Plafond: € 500.000 Geen dotaties en onttrekkingen.

Reserve WMO maatsch.dienstverlening (1348): € 82.750 Doel: T.b.v. het flankerend beleid en de overeengekomen terugbetaling aan het rijk (226376). Dotatie: Geen. Onttrekking: € 150.000 Perspectiefnota 2009.

Reserve algemene onderwijshuisvesting (1367): € 8.324.586 Doel: Vanuit de algemene uitkering afgezonderde middelen ter dekking van uitgaven binnen het meerjaren investeringsprogramma onderwijshuisvesting. Dotaties: € 7.246.000 Uitkering uit gemeentefonds. Onttrekkingen: € 736.180 Openbaar basisonderwijs. € 2.301.682 Bijzonder basisonderwijs. € 1.067.019 Bijzonder speciaal basisonderwijs. € 980.034 Openbaar voortgezet onderwijs. € 880.483 Bijzonder voortgezet onderwijs. € 795.924 Kosten gymnastieklokalen. € 169.347 Huisvesting noodlokalen. € 21.741 Leegstand schoolgebouwen. € 64.801 Brandveiligheid. € 636 Legionella. € 46.301 Broek. € 408.759 Rente.

Reserve decentralisatie-uitkeringen (1371): € 3.396.047 Doel: Afgezonderde middelen uit de algemene uitkering ter dekking van uitgaven die gemoeid zijn met decentralisatie uitkeringen. Het gaat om incidentele middelen voor een beperkte periode. Dotaties: € 1.701.500 Toevoeging. € 73.000 Inburgering. Onttrekkingen: € 1.000.000 ISV3/Lange Wemen. € 50.000 Eigen Kracht. € 38.213 ISV. € 234.000 Bodemsanering. € 14.107 Weideweg. € 3.550 Pandwand 2013. € 119.800 Zichtbare Schakels. € 75.788 Transities. € 68.300 NASB. € 27.423 Kennisinstituut 2013. € -/- 43.879 Corr. gevelaanp2012 IMG vs ISV

240

╗ ║

Reserve organisatieontwikkeling (1372): € 1.237.450 Doel: Bestemd voor de transitie van meer mobiliteit in de organisatie naar een flexibele organisatie met de juiste medewerker op de juiste plek. Dotaties: € 300.000 Dotatie 2013. € 937.450 Voordeel bez. Taakstelling 2013. Onttrekking: Geen

Reserve lening schouwburg (1384): € 4.411.510 Doel: Reservering als tegenhanger van de aan de schouwburg verstrekte lening, welke na 40 jaar aan elkaar gelijk zijn. Vast staat dat de lening niet zal worden terugbetaald. De lening is aan te merken als een bijdrage aan een actief in eigendom van derden. De jaarlijkse afschrijving van het actief is feitelijk de jaarlijkse dotatie aan de reserve. Dotatie: € 327.575 Conform begroting 2013 Onttrekking: Geen.

Reserve opvang nieuwkomers (1385): € 0 Doel: Dekking kosten opvang en inburgering nieuwkomers. Dotatie: Geen. Onttrekking: € 70.527 Tot op het bot.

Reserve Kinderopvang (1388): € 0 Doel: Gemeentelijke middelen en van derden verkregen gelden voor kinderopvang, bedoeld ter egalisatie van de functionele verantwoording en niet voor de egalisatie van tarieven. Dotatie: Geen. Onttrekking: € 291.799 Tot op het bot.

Reserve nog lopende projecten (1396): € 664.000 Doel: Ten behoeve van lopende projecten. Dotatie: € 332.000 Asfaltonderhoud 2013. Onttrekking: Geen.

Reserve onderhoud buurtcentra (1398): € 108.609 Doel: Meerjarig onderhoud buurtcentra. Met amendement 147062 heeft de raad besloten dat € 108.609 beschikbaar moet blijven. Geen dotaties en onttrekkingen.


Reserve Algemene Investeringen (ARI) (1399): € 4.680.612 Doel: Bestemd ter dekking van toekomstige lasten die voortvloeien uit de ARIinvesteringen. Dotaties:

241

╗ ║

€ 1.450.710 Storting ARI 2014. € 1.200.000 Oud Stadskantoor. Onttrekkingen: € 176.000 Nieuwbouw Stadskantoor. € 58.623 Binnenstad.


Bijlage 8.1.3: Mutaties in de voorzieningen Voorzieningen

nr.

1. Risico, Verplichtingen Voorz. Pensioen wethouders Voorz. FPU-59+ Voorz. spaarverlof Subtotaal risico, verplichtingen

5103 5106 5115

2. Egalisatie Onderhoud Voorz. Rioolrenovatie Voorz. grt.ondh. sth/stk Voorz. brandw.ondrh.gebouwen Voorz. onderhoud gebouwen Voorz. onderh. Waterstaatskerk Voorz. Renovatie sportvelden Voorz. Gebouwen/install. Sport Voorz. Onderh.buurt-wijkcentra Voorz. Onderh. Metropool Subtotaal egalisatie onderhoud

5108 5201 5204 5205 5207 5227 5228 5230 5231

3. Beklemde middelen Voorz. Gebiedsgericht grondwbeleid Subtotaal beklemde middelen Totaal voorzieningen

Beginbalans 01-01-2013

Dotatie

5.082.311 78.007 35.153 5.195.470

244.329

15.582.995 1.507.403 293.496 138.008 127.346 77.563 237.606 282.736 69.866 18.317.019

7.861.143 162.188

320.000 320.000

64.000 64.000

23.832.489

8.569.258

5310

244.329

41.480 9.940 18.471 82.639 85.068 8.260.929

244.329 -48.145 -48.145 -35.153 -35.153 -83.298 161.031

5.326.640 29.862 0 5.356.501

-7.688.194 172.949 162.188 -293.496 -293.496 41.480 -20.233 -10.293 18.471 82.639 85.068 0 -8.001.923 259.006

15.755.944 1.669.591 0 179.488 117.053 96.034 320.246 367.804 69.866 18.576.025

64.000 64.000

384.000 384.000

-8.085.221 484.037

24.316.527

0

Begin -/- eind

8.1.4

-484.037,43

Toelichting voorzieningen

Voorziening pensioen wethouders (5103): € 5.180.111 Doel: Te verwachten verplichtingen jegens de pensioenen en wachtgelden wethouders, waarvan de omvang redelijkerwijs in te schatten is. Dotatie: € 244.329 Wethouders. Aanwending: Geen.

Voorziening FPU-59+ (5106): € 29.862 Doel: Vermogensafzondering ter dekking van voorzienbare financiële verplichtingen jegens ABP t.b.v. arrangementskosten van vertrokken medewerkers in kader van 59-jarigen maatregel. Dotatie: Geen. Aanwending: € 48.145 Vrijval deel 59+ regeling.

242

Balans Eindbalans mutatie 31-12-2013

Aanwending

╗ ║

Voorziening rioolrenovatie (5108): € 15.755.944 Doel: Bestemd voor de vervangingsinvesteringen van het rioolstelsel, evenals egalisatie van de tarieven rioolrecht. Dotatie: € 4.678.435 Resultaat product riolering. € 63.000 Houtmaatvijver. € 3.078.497 Stedelijk Beheer Aanwending: € 505.000 Motie M14. € 82.739 Rioolverv. Johannaweg. € 451.425 Rioolverv.Kotmansweg e.o. € 200.000 Dekkingsplan 13-16. € 535.000 Herontwerp F27+F33. € 38.946 Rioolverv. Langelermaatweg. € 245.386 Rioolverv. Van Lennepstraat. € 43.659 Rioolverv. Spreeuwenstraat. € 1.773.369 Rioolverv. ’t Wilbert. € 288.000 Rente. € 3.483.458 Onderhanden werk.


Voorziening spaarverlof (5115): € 0 Doel: Verplichting voor gespaarde verlofuren. Dotatie: Geen. Aanwending: € 35.153 Vrijval 2013.

Voorziening groot onderhoud stadhuis/ stadskantoor (5201): € 1.669.591 Doel: T.b.v. (groot) onderhoud stadhuis en stadskantoor op basis meerjarige onderhoudsplanning. Dotatie: € 162.188 Volgens onderhoudsplan. Aanwending: Geen.

Voorziening onderhoudsfonds gebouwen brandweer (5204): € 0 Doel: T.b.v. (groot) onderhoud brandweerkazernes, waarvoor meerjarige onderhoudsplanning bestaat. Dotatie: Geen. Aanwending: € 293.496 Vrijval 2013.

Voorziening onderhoud gebouwen wijkbeheer (5205. ): € 179.488 Doel: Ter dekking van (groot) onderhoud van gebouwen bij de sectoren wijkzaken en stedelijk beheer in gebruik zijn. Dotatie: € 41.480 Volgens onderhoudsplan. Aanwending: Geen.

Voorziening Muziekschool en Waterstaatskerk (5207): € 117.053 Doel: Ter dekking van (groot) onderhoud van de Waterstaatskerk. Dotatie: € 9.940 Volgens onderhoudsplan. Aanwending: € 20.233 Onderhoud.

Voorziening gebouwen en installaties sport (5228): € 320.246 Doel: T.b.v. het toekomstig groot onderhoud voor gebouwen en installaties op de sportparken afgezonderde middelen zonder dat er een directe onderbouwing is via een meerjarig onderhoudsplan. Dotatie: € 82.639 Volgens onderhoudsplan. Aanwending: Geen.

Voorziening onderhoud buurt-wijkcentrum (5230): € 367.804 Doel: Ter dekking van het onderhoud van het buurt-wijkcentrum. Dotatie: € 85.068 Begrote storting. Aanwending: Geen.

Voorziening onderhoud Metropool (5231): € 69.866 Doel: Ter dekking van het onderhoud van het gebouw. Dotatie: Geen. Aanwending: Geen.

Voorziening gebiedsgericht grondwaterbeleid (5310): € 384.000 Doel: Ter dekking van grondwaterverontreiniging in centrumgebied. Dotatie: € 64.000 Storting afkoopsom Hazemeijer. Aanwending: Geen.

Voorziening renovatie sportvelden (5227): € 96.034 Doel: T.b.v. het toekomstig groot onderhoud van sportvelden afgezonderde middelen. Dotatie: € 18.471 Volgens onderhoudsplan. Aanwending: Geen.

243

╗ ║


8.2.1: Verrekeningen reserve grondexploitaties

De verrekeningen met de reserve grondbedrijf in 2013 kan als volgt worden gespecificeerd: Reserve per 01-01-2013

€

906.145

Dotaties in de reserve Verrekening winstexploitaties

€

-

Rente Winst op verkopen verspreide gronden Resultaten (erfpacht) inclusief bezuinigingen Bijdrage Algemene Dienst Invoegen reserve bovenwijks

€ € € € €

3.109.869 144.740 1.293.711 2.352.290 512.902

Totaal dotaties

€

7.413.513

Onttrekkingen uit de reserve Verrekening verliesexploitaties Bijdragen aan de Algemene Dienst Bezuiniging t.g.v Algemene Dienst Nakomende kosten reeds afgesloten complexen

€ € € €

280.000500.000-

Overige onttrekkingen

€

5.652-

Totaal onttrekkingen

€

785.652-

Totaal mutaties

€

6.627.861

Mutatie voorzieningen

€

7.534.005

Reserve per 31-12-2013

€

0

╗ ║

Bijlagen – Grondbedrijf

Bijlage 8.2.2: Onderhanden complexen Mutatie boekwaarde

Complex en omschrijving

Boekwaarde per Vermeerderinge 1-1-2013 n Verminderingen 1 2 3

Boekwaarde herzieningen per 1-1-2014 4

Boekwa arde per M2

Correctie s voor balans 5

1+2-3

09 Verspreide gronden binnen de bebouwde kom 22 Verspreide gronden buiten de bebouwde kom 62 Schalmeden 66 Sportpark Groot Driene 68 Stadspark Weusthag 81 Boeldershoek Oost 90 Westermaat Veld 710 Fase 2 algemeen 790 Verspreide gronden Hart van Zuid Voorraden - Bouwgrond niet in exploitatie

4.746.330 5.913.701 10.479.189 2.154.637 4.206.687 2.946.726 1.401.617 -21.745.193 3.270.117

655.773 363.282 718.498 120.807 -2.148.506 164.466 77.089 -244.807 80.545

168.660 323.845 468.168 0 10.514 0 0 -21.990.000 0

5.233.443 5.953.137 10.729.519 2.275.444 2.047.667 3.111.192 1.478.706 0 3.350.662

13.373.811

-212.853

-21.018.812

34.179.770

28 10 27 49 10 26 31 356

62 Schalmeden

147.382

Voorraden - Nog te betalen "Bouwgrond niet in exploitatie"

147.382

Nog niet in exploitatie genomen bouwgronden

13.373.811

-212.853

-21.018.812

34.179.770

104 Lange Wemen 06 't Rot 12 Eeckendiekske 21 Exploitatie-overeenkomsten 101 Broek Noord 102 Broek Oost 27 M kwadraat 36 Kristenbos 44 Veldwijk Noord 52 Dalmeden 54 Medaillon 69 Brouwerijterrein 79 Kievitstraat 70 Hart van Zuid gemeentelijk 701 Lansinkveld Noord 702 Langeler Erve 703 Hoofdinfrastructuur 704 Deelplan 10 711 Fase 2a Industrieplein eo

6.651.640 3.434.355 -52.491 -3.858.494 10.732.889 3.280.010 -81.948 299.442 -10.673.448 38.745.277 -361.349 223.859 220.417 -1.569.435 13.832.726 2.764.028 -7.674.025 8.782.499 4.616.146 0 0 0 0

710.809 1.373.615 6.496 5.975.745 826.442 223.883 6.660 22.448 -488.786 2.880.890 244.981 15.834 50.599 696.346 643.246 177.624 -288.666 503.608 -45.408 1.621.307 6.103.854 3.820.741 656.543

7.905.820 0 0 2.987.055 0 0 600 0 107.353 840.719 136.979 0 114.359 0 367.780 116.979 0 0 1.288.594 1.330.000 14.774.000 5.510.000 2.386.000

-543.371 4.807.970 -45.995 -869.804 11.559.331 3.503.893 -75.888 321.890 -11.269.587 40.785.448 -253.347 239.693 156.657 -873.088 14.108.191 2.824.673 -7.962.691 9.286.106 3.282.144 291.307 -8.670.146 -1.689.259 -1.729.457

69.312.097

25.738.812

37.866.238

57.184.672

69.312.097

25.738.812

37.866.238

57.184.672

2.069.128

1.137.910

24.152

13.987

94 Twentekanaal Zuid 4 96 Westermaat Campus 103 Watertorenpark 716 Kanaalzone

15.761.987 10.201 15.571.222 -434.144 0 18.179.106 1.997.768 2.842.986

1.151.879 312.985 0 1.138.015 524.422 3.505.865

495.249 0 0 160.924 2.947.951 6.865.368

16.693.205 20.366 16.227.852 -121.159 0 19.156.197 -425.760 -516.517

Voorraden - Bedrijvencomplexen in exploitatie

53.929.126

8.726.447

11.621.389

51.034.183

53.929.126

8.726.447

11.621.389

51.034.183

712 713 714 715

Vereenigingsgebouw Noordelijke laan HvZ Woonstad Noord Zuidelijk Laan HvZ

Voorraden - Woningbouw in exploitatie

Woningbouw in exploitatie

16 Gezondheidspark 92 Veldkamptunnel 35 Oosterveld 84 Zuidelijke Havenweg

Bedrijvencomplexen in exploitatie

147.382

70 Hart van Zuid gemeentelijk

51.405

Voorraden - Nog te betalen "onderhanden werk"

51.405

Subtotaal Onderhanden werk woningbouw en bedrijven

123.241.223

34.465.259

49.487.627

108.218.855

51.405

Totalen grondexploitaties cf herziening

136.615.034

34.252.406

28.468.815

142.398.625

198.787

17.656.951

7.102.048

1.853.405

22.905.594

154.271.985

41.354.454

30.322.220

165.304.219

95 Erfpachtgronden Totaal generaal

Bijlage - grondbedrijf

Pagina 245

198.787

Balanscorrecties

Boekwaarde balans 6

Nog te realiseren kosten

Correcties na balans 7

4+5

Bouw-en Woonrijpmaken 9

Verwervingen 8

Beheerskosten 11

Plankosten 10

Bodemsanering 13

Dotaties 12

Overige kosten Totaal kosten 14 15

-5

som 8 t/m 14

5.233.443 5.953.137 10.729.519 2.275.444 2.047.667 3.111.192 1.478.706 0 3.350.662

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 40.377

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 150.000

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 190.377

34.179.770

0

40.377

0

0

150.000

0

0

0

190.377

0 0 0

2.775.681 3.384.235 16.686 76.924 1.267.908 2.976.255 500.000 360.000 12.484.013 10.955.461 1.797.101 2.223 160.562 0 1.868.400 459.300 4.415.838 4.769.585 3.132.781 677.686 6.823.432 1.763.508 10.489.777

232.958 230.385 0 117.775 226.873 286.217 167.587 874.639 287.208 1.658.847 191.357 0 0 10.008.653 0 0 476.009 116.847 559.065 346.424 1.465.818 1.180.272 1.665.778

73.274 86.025 869 0 359.276 173.518 380 174.074 285.293 367.076 191.225 5.523 4.027 0 17.962 0 0 0 622.000 0 0 205.168 0

0 0 0 211.518 0 0 0 0 0 0 0 0 0 100.000 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 50.000 150.000 0 657.815 244.496 0 0 0 0 0 0 0 0 0 446.979 2.439.556 1.215.171 1.688.823

100.000 0 0 1.218.266 0 150.000 1.965.000 90.000 175.000 0 0 13.000 0 0 396.201 106.518 516.465 657.164 320.004 147.109 970.454 436.412 1.509.417

3.297.480 3.700.644 17.555 1.629.187 1.854.057 3.635.991 2.782.967 13.596.658 18.443.398 13.535.782 2.210.723 20.746 164.590 10.108.653 3.980.056 571.863 6.499.509 5.727.451 5.026.550 1.668.144 17.669.176 8.960.961 17.853.370

147.382 147.382 34.327.152

-543.371 4.807.970 -45.995 -869.804 11.559.331 3.503.893 -75.888 321.890 -11.269.587 40.785.448 -253.347 239.693 156.657 -873.088 14.108.191 2.824.673 -7.962.691 9.286.106 3.282.144 291.307 -8.670.146 -1.689.259 -1.729.457

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

115.567 0 0 4.704 0 0 0 12.097.945 4.554.069 309.902 31.040 0 0 0 1.697.494 6.045 1.091.197 183.855 392.700 49.946 5.969.916 4.160.430 2.499.575

57.184.672

0

33.164.384

71.157.356

20.092.713

2.565.689

311.518

6.892.842

8.771.009

142.955.511

33.164.384

71.157.356

20.092.713

2.565.689

311.518

6.892.842

8.771.009

142.955.511

0

1.698.053

283.140

0

44.370

57.184.672

0 0

16.693.205 20.366 16.227.852 -121.159 0 19.156.197 -425.760 -516.517

0 0 0 0 0 0 0 0

216.922

0

0

0

0

0

0

0

0

226.461 0 0 0 739.656 153.250

233.585 237.038 0 66.275 2.293.914 4.251.684

93.175 28.933 0 445.000 213.589 354.432

243.667 14.692 0 121.355 0 49.704

0 0 0 0 65.000 0

100.000 0 0 0 0 2.032.249

50.000 0 0 120.000 527.114 0

2.242.485 0 946.887 280.663 0 752.630 3.839.273 6.841.320

51.034.183

0

1.119.367

8.780.547

1.418.270

646.340

65.000

2.132.249

741.485

14.903.258

51.034.183

0

1.119.367

8.780.547

1.418.270

646.340

65.000

2.132.249

741.485

14.903.258

142.597.412

0

34.324.129

79.937.903

21.510.983

3.362.029

376.518

9.025.091

9.512.493

158.049.146

22.905.594

0

165.503.006

0

51.405 51.405 108.270.260


0 34.324.129

79.937.903

21.510.983

Pagina 246

3.362.029

376.518

9.025.091

9.512.493

158.049.146

Te realiseren bijdragen en opbrengsten

Bijdragen en subsidies 16

Totaal tijdsinvloeden

Totaal bijdragen en verkopen 18

Grondverkopen 17

Rente kosten 19

Kostenindexering 20

Opbrengsten- Totaal indexering tijdsinvloeden 21 22

16+17

19+20-21

0 0 0 0 0 0 0 0 0

4.770.623 4.918.293 4.468.839 443.484 1.910.986 2.730.170 141.843 0 1.626.954

4.770.623 4.918.293 4.468.839 443.484 1.910.986 2.730.170 141.843 0 1.626.954

5.719.455 6.517.423 11.845.449 2.523.448 2.236.828 3.402.500 1.643.165 0 2.486.781

0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

5.719.455 6.517.423 11.845.449 2.523.448 2.236.828 3.402.500 1.643.165 0 2.486.781

0

21.011.192

21.011.192

36.375.049

0

0

36.375.049

770.537 0 0 954.891 0 0 1.677.000 2.199.172 3.141.770 0 0 372.000 0 0 708.444 -184.992 8.295.285 435.000 382.500 4.240.000 10.593.792 3.000.000 16.502.867

745.000 7.984.683 279.070 1 14.437.405 11.256.740 1 11.917.162 4.320.000 73.462.595 3.122.834 0 197.033 0 10.432.698 3.777.309 0 10.532.553 8.250.000 -1.100.000 0 3.117.576 132.500

1.515.537 7.984.683 279.070 954.892 14.437.405 11.256.740 1.677.001 14.116.334 7.461.770 73.462.595 3.122.834 372.000 197.033 0 11.141.141 3.592.317 8.295.285 10.967.553 8.632.500 3.140.000 10.593.792 6.117.576 16.635.367

-3.799 2.608.173 -24.677 0 3.265.994 4.474.690 16.745 594.804 -660.778 28.998.628 -220.691 40.435 13.091 2.384.450 5.158.171 1.390.549 -3.415.727 3.164.390 6.479.019 -717.776 -1.168.326 828.955 -367.600

80.926 153.927 521 0 164.414 342.501 63.823 1.024.286 1.161.923 2.475.536 112.597 378 2.477 73.307 162.792 30.143 284.538 223.423 802.544 67.644 521.590 1.261.633 809.596

0 144.143 0 0 898.727 2.945.716 0 944.227 852.158 15.104.801 70.010 0 0 0 470.177 110.960 0 167.592 1.849.940 11.000 0 1.200.528 2.663

77.127 2.617.958 -24.155 0 2.531.681 1.871.475 80.569 674.863 -351.013 16.369.364 -178.104 40.813 15.569 2.457.756 4.850.786 1.309.731 -3.131.188 3.220.220 5.431.624 -661.132 -646.737 890.060 439.333

53.088.265

162.865.159

215.953.425

52.838.719

9.820.522

24.772.641

37.886.600

53.088.265

162.865.159

215.953.425

52.838.719

9.820.522

24.772.641

37.886.600

16.798.573

738.996

0

0

18.339.079 621.739 0 17.825.365 250.000 2.212.000

3.298.804 0 4.503.222 -17.163 0 5.385.260 -7.837 269.740

0

0 0 0 919.995 3.198.438 4.900.000

17.006.323 45.553 18.339.079 621.739 0 18.745.360 3.448.438 7.112.000

116.734

45.553

21.362 4.453 0 46.691 40.827 98.193

1.565.145 15.100 0 1.760.218 0 160.726

2.676.542 0 2.959.438 -27.810 0 3.671.733 32.990 207.207

9.271.736

56.046.756

65.318.492

13.432.025

328.260

4.240.184

9.520.101

9.271.736

56.046.756

65.318.492

13.432.025

328.260

4.240.184

62.360.001

239.923.107

302.283.108

102.645.793

10.148.782

29.012.825

207.750

22.905.594 85.265.595


0

22.905.594 239.923.107

325.188.702

9.520.101 0

83.781.751

0 102.645.793

10.148.782

29.012.825

Pagina 247

0

83.781.751

Eindsaldi en resultaatbepaling

Boekwaarde buiten adminstratie 23

Ten laste van marktwaarde en voorziening NIEGG 25

Verwacht eindresultaat 24 4+15-18 +22+23

Eindsaldo niet te Eindsaldo wel te verrekenen met verrekenen met Reserve Reserve Totaal verdeeld grondexploitaties Grondexploitaties eindresultaat 26 27 28 25+26+27=24

6.182.275 7.552.267 18.106.129 4.355.407 2.373.510 3.783.522 2.980.028

0 88.471

6.182.275 7.552.267 18.106.129 4.355.407 2.373.510 3.783.522 2.980.028 0 4.489.338

2.244.669

2.244.669

88.471

49.822.476

47.577.807

2.244.669

0

49.822.476

-898.605 1.713.800 2.028.932 1.267.219 1.110.501 136.679 192.732 64.244 192.732

1.315.699 3.141.889 -331.666 -195.509 1.507.664 -2.245.380 1.110.648 477.077 -638.972 -2.772.001 -1.343.562 -70.749 139.782 11.693.321 10.899.287 2.827.751 -10.860.723 8.533.444 6.218.319 -1.705.002 -2.048.766 2.108.430 120.611

5.449.644 1.413.876 -5.430.362 4.266.722 3.109.160 -852.501 -1.024.383 1.054.215 60.305

1.315.699 3.141.889 -331.666 -195.509 1.507.664 -2.245.380 1.110.648 477.077 -638.972 -2.772.001 -1.343.562 -70.749 139.782 11.693.321 5.449.644 1.413.876 -5.430.362 4.266.722 3.109.160 -852.501 -1.024.383 1.054.215 60.305

1.315.699 3.141.889 -331.666 -195.509 1.507.664 -2.245.380 1.110.648 477.077 -638.972 -2.772.001 -1.343.562 -70.749 139.782 11.693.321 10.899.287 2.827.751 -10.860.723 8.533.444 6.218.319 -1.705.002 -2.048.766 2.108.430 120.611

5.808.236

27.881.594

0

8.046.676

19.834.918

27.881.594

5.808.236

27.881.594

0

8.046.676

19.834.918

27.881.594

63.590

4.605.909 -25.187 1.795.099 -490.045 -1 4.835.200 -1.935 -516.401

-967 -258.200

4.605.909 -25.187 1.795.099 -490.045 -1 4.835.200 -967 -258.200

4.605.909 -25.187 1.795.099 -490.045 -1 4.835.200 -1.935 -516.401

63.590

10.202.640

0

-259.168

10.461.808

10.202.640

10.202.640

0

-259.168

10.461.808

10.202.640

87.906.710

47.577.807

10.032.177

30.296.726

87.906.710

63.590

0

5.960.297

0

0 5.960.297


87.906.710

6.182.275 7.552.267 18.106.129 4.355.407 2.373.510 3.783.522 2.980.028 0 4.489.338

0 47.577.807

10.032.177

30.296.726

Pagina 248

87.906.710

8.2.3: Voorziening grondexploitaties

De totale voorziening bedraagt € 57,7 miljoen. Hiervan heeft € 45,2 miljoen betrekking op de verliesgevende grondexploitaties en € 12,5 miljoen op de (nog) niet in exploitatie genomen gronden. Voorziening tekortexploitaties

Conform de "gedragslijn BBV en grondbedrijf" (raadsbesluit 20.03.2007) dient ten laste van de reserve een voorziening getroffen te worden om de contante waarde van de tekortexploitaties af te dekken. Per 01.01.2014 is er een voorziening getroffen van afgerond € 45,2 miljoen. Per 01.01.

2013 was er een voorziening getroffen à € 38,1 miljoen, waarbij er verwacht werd dat de voorziening in 2013 zou toenemen tot € 39,9 miljoen (dit is de voorziening per 01.01.2013 vermeerderd met de rente, verminderd met de verwachte verrekeningen van de reserve)

Project

2014

2013

Verschil

Woningbouw: Lange Wemen

€ 1,1

miljoen

€ 1,3

miljoen

-€ 0,2

miljoen

‘t Rot

€ 1,8

miljoen

€ 1,7

miljoen

€ 0,1

miljoen

“Exploitatieovereenkomsten”

€ 0,2

miljoen

€ 0,3

miljoen

-€ 0,1

miljoen

Broek Noord

€ 1,0

miljoen

€ 0,0

miljoen

€ 1,0

miljoen

M-kwadraat

€ 0,9

miljoen

€ 0,8

miljoen

€ 0,1

miljoen

Kristenbos

€ 0,3

miljoen

€ 0,3

miljoen

€ 0,0

miljoen

€ 0,1

miljoen

€ 0,1

miljoen

€ 0,0

miljoen

€ 12,7

€ 11,6

€ 0,1

miljoen miljoen

€ 0,1

miljoen miljoen

€ 1,1 € 0,0

miljoen miljoen

€ 18,3

miljoen

€ 16,3

miljoen

€ 2,0

miljoen

Kievitstraat Hart van Zuid Overig

Bedrijventerreinen: Gezondheidspark

€ 3,4

miljoen

€ 3,3

miljoen

€ 0,1

miljoen

Oosterveld

€ 1,2

miljoen

€ 1,6

miljoen

-€ 0,4

miljoen

€ 14,5

miljoen

€ 12,6

miljoen

€ 1,9

miljoen

€ 3,2

€ 2,3

€ 3,5

miljoen miljoen

€ 2,1

miljoen miljoen

€ 0,9 € 1,4

miljoen miljoen

€ 25,8

miljoen

€ 21,8

miljoen

€ 3,9

miljoen

€ 1,1

miljoen

€ 0,0

miljoen

€ 1,1

miljoen

€ 45,2

miljoen

€ 38,1

miljoen

€ 7,1

miljoen

De Veldkamp Campus Businesspark XL

Aanvullende voorziening

De wijziging in de voorziening is voor de externe projecten (HvZ, BXL, Veldkamp) niet gelijk met de wijziging in het resultaat. Dit wordt veroorzaakt doordat vorig jaar de voorziening voor alle grondexploitaties met de rekenrente

terug is gerekend. Rekentechnisch klopt dat, maar met name de accountant had liever gezien dat er aansluiting is tussen de grondexploitatie en de voorziening. Dit jaar wordt voorgesteld om de voorziening gelijk te zetten met de berekening in het complex. Dat leidt wel tot een verslechtering van de voorziening voor deze grondexploitaties. Daarnaast is er een extra voorziening opgenomen voor de externe projecten BXL en de Veldkamp. Aanvullende voorziening

De afgelopen jaren zijn in de gemeente Hengelo minder verkopen gerealiseerd dan we voor de komende jaren prognosticeren. Om aan te sluiten bij de in de afgelopen jaren gemiddeld gerealiseerde verkopen (16 miljoen per jaar) is een aanvullende voorziening van 1,1 miljoen nodig.

╗ ║


Voorziening Nog Niet In Exploitatie Genomen Gronden Naast de bezittingen in de vastgestelde grondexploitaties heeft het grondbedrijf 160 hectare grond in eigendom. Dit zijn gronden waarvoor (nog) geen concrete plannen zijn. Als de verkeerswaarde van deze gronden lager is dan de boekwaarde, dan dient voor het verschil een voorziening te worden getroffen (BBV artikel 70). Is de verkeerswaarde hoger dan de boekwaarde, dan is er sprake van een stille reserve. Vorig jaar was er een voorziening getroffen van € 12,1 miljoen, waarbij verwacht werd dat deze in 2012 zou toenemen naar 13,9 miljoen. De voorziening valt lager uit dan verwacht, omdat er in 2013

door de Raad is besloten om het parkgedeelte van het Weusthagpark over te zetten naar de Algemene Dienst

Project

Boekwaarde

Verkeerswaarde

Voorziening

Voorziening

per m²

per m²

Schalmeden

€ 27

€ 11

€ 16

€ 6,3

miljoen

Sportpark Groot Driene

€ 49

€9

€ 39

€ 1,8

miljoen

Stadspark Weusthag

€ 10

€ 10

€1

€ 0,1

miljoen

Westermaat Veld

€ 31

€3

€ 28

€ 1,3

miljoen

€ 356

€ 168

€ 94

€ 0,9

miljoen

Milieubedrijvenpark

€ 26

€ 23

€3

€ 0,4

miljoen

Verspr.gr.buiten de kom

€ 10

€9

€2

€ 1,0

miljoen

Verspr.gr.binnen de kom

€ 28

€ 25

€2

€ 0,5

miljoen

€ 0,1 € 12,5

miljoen miljoen

Hart van Zuid

Overig

╗ ║


8.2.4: Meerjarenraming reserve grondexploitaties

In navolgend overzicht staat de ontwikkeling van het eindsaldo van de reserve weergegeven. Het betreft het geprognosticeerde eindsaldi van de reserve op basis van de herzieningen van de grondexploitaties per 01.01.2014 De staven geven de stand van de reserve weer. Het gearceerde deel, is het deel van de reserve wat (naar verwachting) benodigd is voor het treffen van de voorziening. Hieruit blijkt dat naar huidige inzichten de reserve de komende jaren voldoende is om de voorziening te kunnen treffen. 80.000.000 90.000.000

80.000.000 70.000.000 70.000.000 60.000.000 60.000.000 50.000.000 50.000.000 40.000.000 40.000.000 30.000.000 30.000.000 20.000.000 20.000.000 10.000.000 10.000.000

2035

2034

2033

2032

2031

2030

2029

2028

2027

2026

2025

2024

2023

2022

2021

2020

2019

2018

2017

2016

2015

2014

2013

0

Wanneer de huidige planningen worden gehaald, dan is het vrij besteedbare deel van de reserve niet eerder dan in 2017 groter dan de doelstelling van € 3,0 miljoen Op de volgende pagina's staat de ontwikkeling van de reserve tot en met 2034 nader gespecificeerd.


Pagina 251

Omschrijving

2013

2014

2015

2016

Reserve per 1 januari

51.089

57.716

60.337

63.054

3.110

4.141

2.715

3.837

- Grondexploitaties met een positief eindresultaat

0

25

1

822

- Grondexploitaties met een negatief eindresultaat

0

0

-140

-1.316

Subtotaal mutaties in complexen

0

25

-139

-494

54.198

61.883

62.913

66.398

794

200

200

200

145

251

218

3.291

451

418

Rente / rentecompensatie Mutaties in complexen: - Nog niet in exploitatie genomen gronden

Reserve per 31 december na mutaties in complexen Specifieke stortingen: - Erfpachtresultaat - Bijdrage Algemene Dienst

2.352

- Inzake Veldwijk Noord:

0

- Reserve Bovenwijkse Voorzieningen

0

- Winstneming complex 21 Subtotaal stortingen

200

Reguliere onttrekkingen: - Stimulering grondverkopen

-6

- Personeelslasten Grondzaken

-50

-50

-50

-50

-50

-50

Afdrachten aan de Algemene Dienst: - Bezuinigingen (Lange Wemen)

-280

-280

-160

- Bezuinigingen blz. 231 beleidsbegroting 2013-2016

-500

-360

-360

-360

500

360

360

360

- Bezuinigingen in projecten Reeds bestemd: - Veldwijk Zuid: ontsluitingsweg

-1.040

- Nakomende kosten reeds afgesloten complexen

-358

-444

Risicovoorzieningen: - Verliesneming complex 21

-203

-17

0

-16

0

-825

227

-1.997

-277

-1.369

3.518

-1.546

141

-1.169

57.716

60.337

63.054

65.229

Reserve bovenwijks: - Saldo uit reserve bovenwijks

513

- Verplichtingen (uit complexen na winstneming) Subtotaal specifieke onttrekkingen Mutatie saldo Reserve per 31 december na specifieke mutaties Voorziening tekortexploitaties

45.241

47.133

49.159

50.120

Voorziening NIEGG

12.475

12.844

12.894

12.946

0

360

1.001

2.163

Reserve na aftrek voorziening tekortexploitaties


Pagina 252

2017

2018

2019

2020

2021

2022

2023

2024

2025

2026

65.229

69.276

71.483

74.848

75.154

66.566

57.572

58.855

61.704

60.827

3.935

3.117

3.217

3.368

3.382

2.995

2.591

2.648

2.777

2.737

71

0

0

1.344

0

5.689

0

0

0

639

0

-1.111

0

-4.606

-12.170

-17.761

-1.508

0

-3.252

0

71

-1.111

0

-3.262

-12.170

-12.072

-1.508

0

-3.252

639

69.235

71.283

74.699

74.954

66.366

57.489

58.655

61.504

61.228

64.203

200

200

200

200

200

200

200

200

200

200

200

200

200

200

200

200

200

200

200

200

-50 -50

-59

-51

-117

-602

-159

-51

-117

-602

41

200

149

200

200

83

200

200

-402

200

69.276

71.483

74.848

75.154

66.566

57.572

58.855

61.704

60.827

64.403

52.444

53.765

56.259

54.264

44.619

34.642

34.785

36.447

34.936

36.615

13.001

13.058

13.117

13.179

13.244

13.312

13.383

13.457

13.535

13.616

3.831

4.660

5.472

7.711

8.703

9.618

10.687

11.799

12.355

14.172


Pagina 253

2027

2028

2029

2030

2031

2032

2033

2034

2035

64.403

66.811

70.018

73.368

76.870

78.354

42.942

45.074

47.303

2.898

3.007

3.151

3.302

3.459

3.526

1.932

2.028

2.129

1.877

0

0

0

5.017

0

0

0

0

-1.115

0

0

0

-7.193

-39.138

0

0

-3.109

762

0

0

0

-2.176

-39.138

0

0

-3.109

68.063

69.818

73.168

76.670

78.154

42.742

44.874

47.103

46.322

200

200

200

200

200

200

200

200

200

200

200

200

200

200

200

200

200

200

-1.252

200

200

200

200

200

200

200

200

66.811

70.018

73.368

76.870

78.354

42.942

45.074

47.303

46.522

39.136

41.015

42.984

45.047

40.018

2.847

2.975

0

0

13.701

13.789

13.881

13.978

14.079

14.184

14.295

14.410

14.530

13.974

15.214

16.503

17.845

24.257

25.910

27.804

32.893

31.992

-1.452 -1.452


Pagina 254

10.2.5: Risico`s grondbedrijf

De risico’s van het grondbedrijf hebben betrekking op de vastgestelde grondexploitaties. Bij de risico’s voor grondexploitaties geldt dat er een wisselwerking is tussen de herziening van de grondexploitaties en de risico’s. Indien een risico (financieel) wordt opgenomen in de grondexploitatie vervalt daarmee dan dat specifieke risico voor de grondexploitatie. Gezien de verslechterde economische omstandigheden zou het de verwachting zijn dat de risico’s fors zijn toegenomen voor het grondbedrijf, maar dat is niet geval. Dat wordt voornamelijk veroorzaakt door het feit dat er in de grondexploitaties de verslechterde economische omstandigheden al zijn doorgevoerd. Een andere factor voor het afnemende risicoprofiel is de renteverlaging. Hierdoor ontstaat in de grondexploitaties meer ruimte waarmee eventuele aanwezige risico gemakkelijker opgevangen kunnen worden. Het risicoprofiel neemt, net als voorgaande jaren, verder af (€ 7,2 miljoen). Het gaat om de volgende risico’s:

1.

Algemeen risico De markt voor de grondverkopen verslechtert, waardoor de uitgifteprijzen onder druk komen te staan (11%);

2.

Algemeen risico Marktontwikkelingen leiden tot onrealistische verkoopprognoses, waardoor de markt voor grondverkoop verslechtert (10%);

3.

Algemeen risico De markt voor vastgoed verslechtert, waardoor grondexploitaties afgeschreven moet worden (6%);

er

op

bezittingen

(panden)

in

de

4.

Algemeen risico De verkeerswaarde van percelen in het complex niet in exploitatie genomen gronden daalt naar de agrarische waarde, waardoor er meer voorzieningen voor de niet in exploitatiegenomen gronden getroffen moet worden (5%);

5.

Vereenigingsgebouw (Fase 2 Hart van Zuid) Verkoop van het Vereenigingsgebouw verloopt niet volgens planning, waardoor de verkoop verder uit gefaseerd dient te worden (5%);

6.

Bedrijventerrein De Veldkamp Verliezen van gerechtelijke procedures, waardoor partijen moeten worden uitgekocht (5%);

7.

Lansinkveld Noord (Fase 1 Hart van Zuid) Het parkeren in Lansinkveld Noord blijkt onrendabel te zijn (4%);

8.

Woonstad Noord (Fase 2 Hart van Zuid) Partij heeft geen behoefte aan huurlocatie voor langere periode, waardoor huuropbrengsten worden misgelopen (4%);

9.

Broek Noord Geen overeenstemming met ontwikkelaar over afname en prijs, waardoor de afzet van de kavels niet gegarandeerd is en de risico’s van renteverlies toenemen (4%);

10. Hart van Zuid Algemeen De toegekende subsidies worden niet (volledig) verkregen, omdat er niet aan alle voorwaarden kan worden voldaan (3%);

De tien grootste risico’s bepalen dus 57% van de benodigde weerstandscapaciteit.

255

╗ ║ bijlage - grondbedrijf

Bijlage 8.03 - Aanwending onvoorzien Overzicht stelposten 2013 Omschrijving

B&W datum

Stuk Nr. Ovz. stelpost onvoorzien 2013 Primitieve begroting 1002032 aanvullend budget niet-gesprongen explosieven

Stelpost Kleine opties nieuw beleid 2013 Primitieve begroting 12G200471 subsidie TVO huisvestingslasten

Bijlage - Onvoorzien

Pagina 256

B&W Mutatie nr.

Nieuw saldo

166.000 2.224 163.776

16-08-12

5.000

31.500 26.500

OVERZICHT SPECIFIEKE UITKERINGEN 2013 Berichtgeverinformatie

Vul hieronder de informatie in waarop deze bijlage verantwoordingsinformatie betrekking heeft. Type overheidslaag: Naam berichtgever: Berichtgevercode Rapportage-periode: Bestandsnaam:

Gemeente

selecteer uit lijst bijvoorbeeld: Aa en Hunze

0164 2013 sisa_2013_060164_Bijlage_Verantwoordingsinformatie.xls

bijvoorbeeld: 1680 wordt automatisch ingevuld

SiSa-bijlage in de jaarrekening

De SiSa-bijlage met verantwoordingsinformatie is in uw jaarstukken te vinden op pagina: De SiSa-bijlage met verantwoordingsinformatie is in het PDF-bestand van uw jaarstukken te vinden op pagina (van het PDF-bestand): Gegevens contactpersoon voor het elektronisch aanleveren

Aanmelden of wijzigen van uw contactpersoon dient te gebeuren via e-mail bij het ministerie van BZK: [email protected]. Na aanmelden of wijzigen ontvangt de (nieuwe) contactpersoon van het CBS per e-mail uploadgegevens. U kunt slechts 1 contactpersoon opgeven. Die kan eventueel wel een groeps e-mailadres hebben.

Specifieke uitkeringen

Onderstaand is een opsomming van alle mogelijke specifieke uitkeringen in 2013. Op het tabblad 'specifieke uitkering' is hieruit voor uw organisatie een selectie gemaakt op basis van de regelingen die voor uw organisatie voorkomen op de verantwoordingslijst 2013 (te vinden via https://teverantwoordenregelingen.rijksoverheid.nl/)

Nr

A1 A2 B1 B2 C1 C7C C9 D1 D3 D4A D9 E2 E3 E5 E6 E6B E7A E10 E11 E11B E12 E17 E21 E22 E24 E25 E26 E27 E27B E28 E28B E28C E29 E30 E30B E34 E37 E38 F2 F3 F4 F4B F6 F7 F10 G1 G1A G1B G2 G2A G2B G3 G3A G3B G5 G5A G5B G7 H1 H2 H3 H4 H8

Regels Naam specifieke uitkering

Verzameluitkering Veiligheid & Justitie Brede DoelUitkering Rampenbestrijding (BDUR) Regeling Opvang Asielzoekers (ROA) (ex) Zorgwet voorwaardelijke vergunning tot verblijf (VVTV) Verzameluitkering BZK Investering stedelijke vernieuwing (ISV) II Excellente gebieden innovatieve energiebesparing in de nieuwbouw Regionale melden coördinatiecentra voortijdig schoolverlaten Excessieve kosten Archeologie Regeling brede scholen 2009_Uitstel Onderwijsachterstandenbeleid 2011-2014 (OAB) Stimuleringsregeling stille wegdekken Subsidieregeling sanering verkeerslawaai (inclusief bestrijding spoorweglawaai) Verzameluitkering I&M Bodemsanering (excl. Bedrijvenregeling) 2005-2009 Bodemsanering (excl. Bedrijvenregeling) 2005-2009 (SiSa tussen medeoverheden) Innovatieprogramma Klimaatneutrale Steden (Proefprojecten) Tijdelijke subsidieregeling Innovatieprogramma Mooi Nederland Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) SiSa tussen medeoverheden Nieuwe Sleutel Projecten (NSP) Nota Ruimte project Maastricht Belvedere Nota Ruimte project Spoorzone Den Bosch Nota Ruimte project Stadshaven Rotterdam Nota Ruimte project Zuidplaspolder Beleidsregeling subsidies Budget Investeringen Ruimtelijke Kwaliteit (BIRK) Spoorse doorsnijdingen, tranche 1 Brede doeluitkering verkeer en vervoer Brede doeluitkering verkeer en vervoer SiSa tussen medeoverheden Regionale mobiliteitsfondsen Regionale mobiliteitsfondsen (Zuiderzeelijn) SiSa tussen medeoverheden Regionale mobiliteitsfondsen SiSa tussen medeoverheden Tijdelijke regeling eenmalige uitkering stedelijke synergieprojecten Kaderrichtlijn Water Quick wins binnenhavens Quick wins binnenhavens SiSa tussen medeoverheden Bijdrage hoofdvaarwegen Fryslân en Groningen Regeling Wilhelminasluis IAK Almere Besluit ontwikkeling van landschappen (BOL) Verzameluitkering EZ Deelproject 750 hectare natuur- en recreatiegebied (Project Mainportontwikkeling Rotterdam) Deelproject 750 hectare natuur- en recreatiegebied (Project Mainportontwikkeling Rotterdam) Besluit subsidies herstructurering Topprojecten bedrijventerreinen (TOPPER-regeling) Subsidieregeling sterktes in de regio (Pieken in de delta) Nota Ruimte Project Eindhoven Brainport Wet sociale werkvoorziening (Wsw)_gemeente 2013 Wet sociale werkvoorziening (Wsw)_totaal 2012 Wet sociale werkvoorziening (Wsw)_deel openbaar lichaam 2013 Gebundelde uitkering op grond van artikel 69 WWB_gemeente 2013 Gebundelde uitkering op grond van artikel 69 WWB_totaal 2012 Gebundelde uitkering op grond van artikel 69 WWB_deel openbaar lichaam 2013 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen)_gemeente 2013 Besluit bijstandsverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen)_totaal 2012 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen)_deel openbaar lichaam 2013 Wet participatiebudget (WPB)_gemeente 2013 Wet Participatiebudget (WPB)_totaal 2012 Wet participatiebudget (WPB)_deel openbaar lichaam 2013 Verzameluitkering SZW Ministeriële regeling heroïnebehandeling Regeling Buurt, Onderwijs en Sport (BOS) Seksualiteitscoördinatie- en hulpverlening + aanvullende curatieve SOA bestrijding Verzameluitkering VWS Doeluitkering jeugdzorg (Bureau Jeugdzorg + Zorgkosten Jeugdzorg)

Minister van

V&J V&J V&J V&J BZK BZK BZK OCW OCW OCW OCW I&M I&M I&M I&M I&M I&M I&M I&M I&M I&M I&M I&M I&M I&M I&M I&M I&M I&M I&M I&M I&M I&M I&M I&M I&M I&M I&M EZ EZ EZ EZ EZ EZ EZ SZW SZW SZW SZW SZW SZW SZW SZW SZW SZW SZW SZW SZW VWS VWS VWS VWS VWS

Ontvanger

Juridische grondslag

Nummer D9

Specifieke uitkering

Departement OCW

SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2013 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa

Onderwijsachterstandenb Besteding (jaar T) aan voorzieningen voor eleid 2011-2014 (OAB) voorschoolse educatie die voldoen aan de wettelijke kwaliteitseisen (conform artikel 166, eerste lid WPO) Gemeenten

I Besteding (jaar T) aan overige activiteiten (naast VVE) voor leerlingen met een grote achterstand in de Nederlandse taal (conform artikel 165 WPO)

Aard controle R Indicatornummer: D9 / 01

I&M

E3

Subsidieregeling sanering verkeerslawaai (inclusief bestrijding spoorweglawaai)

€ 809.536 Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie

N D I C A T O R E N Besteding (jaar T) aan Opgebouwde reserve ultimo afspraken over voor- en (jaar T-1) vroegschoolse educatie met bevoegde gezagsorganen van scholen, houders van kindcentra en peuterspeelzalen (conform artikel 167 WPO)



€ 222.771 € 61.463 Besteding (jaar T) ten laste van Overige bestedingen (jaar T) rijksmiddelen


€0 Eindverantwoording Ja/Nee

Kosten ProRail (jaar T) als bedoeld in artikel 25 lid 4 van deze regeling ten laste van rijksmiddelen

Subsidieregeling sanering verkeerslawaai Provincies, gemeenten en gemeenschappelijke regelingen (Wgr) Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E3 / 01

I&M

E30

1 BSV 2010001582 Quick wins binnenhavens Hieronder per regel één projectaanduiding en in de Tijdelijke regeling Quick kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie Wins Binnenvaart

Aard controle R Indicatornummer: E3 / 02


€0 €0 Besteding (jaar T) ten laste van Overige bestedingen (jaar T) rijksmiddelen

Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E3 / 04

Nee Eindverantwoording Ja/Nee


€0

Provincies en gemeenten Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E30 / 01

SZW

SZW

G1

G1A

1 5000001267 Het totaal aantal geïndiceerde Wet sociale inwoners van uw gemeente dat werkvoorziening een dienstbetrekking heeft of (Wsw)_gemeente 2013 op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een Wet sociale dienstbetrekking als bedoeld in werkvoorziening (Wsw) artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op Alle gemeenten 31 december (jaar T) verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of er in (jaar T) geen, enkele of alle inwoners werkzaam Aard controle R waren bij een Openbaar Indicatornummer: G1 / 01 lichaam o.g.v. de Wgr. 14,25 Hieronder per regel één Wet sociale gemeente(code) uit (jaar T-1) werkvoorziening selecteren en in de kolommen (Wsw)_totaal 2012 ernaast de verantwoordingsinformatie Wet sociale voor die gemeente invullen werkvoorziening (Wsw) Alle gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T-1). (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa (jaar T-1) regeling G1B + deel gemeente uit (jaar T-1) regeling G1C-1) na controle door de gemeente.

G2

Aard controle R Indicatornummer: G1 / 02

1,00 Het totaal aantal geïndiceerde inwoners per gemeente dat een dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december (T-1);



Zie de toelichting in de invulwijzer voor hulp bij het invullen en de mogelijke consequenties van een verkeerde keuze

Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G1 / 03

Nee Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemersbestand in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren;

deel openbaar lichaam

1 0164 (Hengelo) Gebundelde uitkering op Besteding (jaar T) algemene bijstand grond van artikel 69 WWB_gemeente 2013 Gemeente Alle gemeenten I.1 Wet werk en bijstand verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar (WWB) T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr.


Nee € 21.810 Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee

inclusief deel openbaar lichaam

Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G1A / 01

SZW


€ 2.981.840 Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemersbestand in (jaar T), uitgedrukt in arbeidsjaren

Aard controle R Indicatornummer: G1A / 02

Het totaal aantal gerealiseerde arbeidsplaatsen voor geïndiceerde inwoners in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren;

Het totaal aantal gerealiseerde begeleid werkenplekken voor geïndiceerde inwoners in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren;

inclusief inclusief deel openbaar lichaam inclusief deel openbaar lichaam




728,25 Baten (jaar T) algemene bijstand (exclusief Rijk)

22,30 Besteding (jaar T) IOAW

507,88 Baten (jaar T) IOAW (exclusief Rijk)

16,34 Besteding (jaar T) IOAZ

Gemeente

Gemeente

Gemeente

Gemeente

Gemeente

I.1 Wet werk en bijstand (WWB)

I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)

I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)

I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)

I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)





€ 27.956.715 Besteding (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen

€ 1.426.542 Baten (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen

€ 1.388.851 € 4.118 € 113.097 Baten (jaar T) WWIK (exclusief Volledig zelfstandige uitvoering Rijk) Ja/Nee

Gemeente

Gemeente

Gemeente

I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)

I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)

I.6 Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK)


€ 300.315


€ 19.736

Zie de toelichting in de invulwijzer voor hulp bij het invullen en de mogelijke consequenties van een verkeerde keuze.


€0


Ja

V130804 Sisa_2013_060164_Bijlage_VerantwoordingsInformatie.xls

Baten (jaar T) IOAZ (exclusief Rijk)


Ontvanger

Juridische grondslag

Nummer G3

Specifieke uitkering

Departement SZW

SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2013 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa

Besluit bijstandverlening Besteding (jaar T) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen 2004 zelfstandigen (exclusief Bob) (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen)_gemeente 2013

Besteding (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob)

I N D I C A T O R E N Baten (jaar T) Baten (jaar T) levensonderhoud gevestigde kapitaalverstrekking (exclusief zelfstandigen (exclusief Bob) Bob) (exclusief Rijk) (exclusief Rijk)

Besteding (jaar T) aan Besteding (jaar T) Bob onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (exclusief Bob)

Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) 2004 Aard controle R Indicatornummer: G3 / 01 Alle gemeenten € 548.816 verantwoorden hier het Baten (jaar T) Bob (exclusief gemeentedeel over (jaar Rijk) T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr.


€ 283.403 Besteding (jaar T) aan uitvoeringskosten Bob als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004

G5

Wet participatiebudget (WPB)_gemeente 2013 Wet participatiebudget (WPB) Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr.

€0 Het aantal in (jaar T) bij een ROC ingekochte contacturen


€ 25.290 € 712.104 Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee



€0

€0

Waarvan baten (jaar T) van educatie bij roc’s

Besteding (jaar T) Regelluw

Zie de toelichting in de invulwijzer voor hulp bij het invullen en de mogelijke consequenties van een verkeerde keuze.


SZW




Ja

€0

Let op: Dit is de enige gelegenheid om verantwoording af te leggen over deze taakuitvoering Let op: Deze verantwoording kan niet door een gemeenschappelijke regeling worden uitgevoerd, ongeacht de keuze van de gemeente bij indicator G5/02 Aard controle D1 Indicatornummer: G5 / 01

1059 Volledig zelfstandige uitvoering Besteding (jaar T) Ja/Nee participatiebudget

Waarvan besteding (jaar T) van educatie bij roc's

Baten (jaar T) (niet-Rijk) participatiebudget

Dit onderdeel is uitsluitend van toepassing op gemeenten die in (jaar T-1) duurzame plaatsingen van inactieven naar werk hebben gerealiseerd en verantwoord aan het Rijk

De zelfstandige uitvoering betreft de indicatoren G5/03 tot en met G5/07 Zie de toelichting in de invulwijzer voor hulp bij het invullen en de mogelijke consequenties van een verkeerde keuze Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G5 / 02

Ja


€ 5.234.778


€ 169.223


€ 246.602

V130804 Sisa_2013_060164_Bijlage_VerantwoordingsInformatie.xls


€0


€0

Bijlage 8.5 Overzicht van verbonden partijen. Naam Vertegenwoordiging Gemeenschappelijke regelingen: Regio Twente Regioraad (Algemeen Bestuur) Wethouder Bron en dhr. W.A. Winter Dagelijks Bestuur Wethouder Bron Bestuurscommissie Openbare Gezondheidszorg (OGZ) Wethouder Oude Alink OGZ, subcommissie Jeugdgezondheidszorg Wethouder Oude Alink Portefeuillehoudersoverleg Mobiliteit Wethouder Bron Portefeuillehoudersoverleg RO & Volkshuisvesting Wethouder Bron Portefeuillehoudersoverleg Economische zaken Wethouder Ten Heuw Portefeuillehoudersoverleg Sociale Zaken Wethouder Ten Heuw Portefeuillehoudersoverleg Financiën Wethouder Mulder Portefeuillehoudersoverleg Afval Wethouder Oude Alink Portefeuilleh. overleg Informatie Service Punt (ISP) MilieuWethouder Oude Alink Portefeuillehoudersoverleg Sport Wethouder Lievers Bestuurscommissie Recreatie/ Toerisme Wethouder Lievers Commissie grens Twente Platform onderwijs, werk en inkomen Wethouder Ten Heuw Bestuurscommissie Netwerkstad Twente Bestuurscommissie Netwerkstad Bestuurlijk afstemmingsberaad (BAB) Sociaal cluster cultuur cluster sport platform onderwijs, werk en inkomen (vml. RPA) cluster zorg cluster onderwijs en jeugd Bestuurlijk Afstemmingsberaad (BAB) R-E-G Portefeuillehouders overleg grondzaken Portefeuillehouders overleg financiën Eurocities; Social Affairs Forum Agendacommissie radencommissie Netwerkstad

Wethouder Bron Weth. Ten Heuw en Lievers

Weth. Bron, Ten Heuw, Mulder Wethouder Mulder Wethouder Mulder Burgemeester Schelberg

Veiligheidsregio Bestuurscommissie Veiligheid (Veiligheidsberaad) Burgemeester Schelberg Regionaal college Politie Twente Burgemeester Schelberg Brandweer Twente Burgemeester Schelberg GHOR (Geneeskundige HulpverleningsOrganisatie Regio) Wethouder Oude Alink algemeen Burgemeester Schelberg Euregio Dagelijksbestuur Euregioraad Euregioraad; werkgroep onderwijs

Burgemeester Schelberg Hr. Fens, hr. W. Jager Hr. Fens (voorzitter)

Sociaal werkleerbedrijf Midden Twente Algemeen Bestuur Dagelijks Bestuur

Weth. Ten Heuw en Mulder Wethouder Ten Heuw

Stadsbank Oost Nederland Algemeen Bestuur Dagelijks bestuur

Wethouder Ten Heuw Wethouder Ten Heuw

Openbaar lichaam Crematoria Twente Algemeen bestuur

Wethouder Mulder (plv. weth. Oude Alink)

Openbaar lichaam Regionaal Bedrijventerrein Twente (Businesspark XL, ) Algemeen bestuur Wethouders Mulder en Ten Heuw Dagelijks bestuur Wethouder Mulder Gemeenschappelijk Belastingkantoor Twente Algemeen bestuur Dagelijks bestuur Bestuursovereenkomst Samenwerking handhaving Overijssel

Bijlage - Verbonden partijen

Wethouders Mulder en Ten Heuw Wethouder Ten Heuw Wethouder Lievers

Pagina 261

Verenigingen Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG, ) College van Arbeidszaken Gezondheid en Welzijn Werk en Inkomen

Wethouder Lievers Wethouder Oude Alink Wethouder Ten Heuw

Vereniging van Gemeenten Aandeelhouders N- Ned. Wethouder Mulder (uit VNG- Ov.), tevens lid DB VEGANN (VEGANN, )

Publiek/ Private samenwerking Samenwerkingsovereenkomst Hart van Zuid

Wethouder Bron

Samenwerkingsovereenkomst plan Buren (Borne) Wethouder Ten Heuw

Samenwerkingsovereenkomst Berflo Es

Wethouder Bron

Deelnemingen in vennootschappen N.V. Bank Nederlandse Gemeenten

Wethouder Mulder\ambtelijk met volmacht

Essent N.V. a. Enexis NV b. Attero NV d. Verkoop vennootschap BV e. Claim Staat Vennotschap BV f. CBL vennootschap BV g. Vordering op Enexis BV

Wethouder Wethouder Wethouder Wethouder Wethouder Wethouder

Vitens N.V.

Wethouder Mulder\ambtelijk met volmacht

Twente Milieu N.V.

Wethouder Mulder/ Oude Alink

Twence BV

Wethouder Mulder

GEM Westermaat Campus Beheer B.V. Hengelo Torenlaan B.V. Hengelo Deelnemeningen B.V. GEM C.V. GEM BV

Ambtelijk Ambtelijk Ambtelijk Ambtelijk

Crematoria Twente/ Oost-Nederland BV Algemene vergadering van aandeelhouders

Wethouder Mulder

NV Wonen Boven Winkels 50% gemeenten Hengelo, 50% Welbions, AVA

Wethouder Bron

Mulder\ambtelijk Mulder\ambtelijk Mulder\ambtelijk Mulder\ambtelijk Mulder\ambtelijk Mulder\ambtelijk

met met met met met met

volmacht volmacht volmacht volmacht volmacht volmacht

Overige verbonden partijen

G32 Pijler Sociaal: Bestuurlijke kern Pijler Fysiek: Bestuurlijk overleg Pijler Economie en Werk

Wethouder Oude Alink Wethouder Bron Wethouder Ten Heuw

Toekomstig: Warmtenet BV

Wethouder Oude Alink, fin. aspecten i.o.m. Mulder

Cultuurconvenant Oost Nederland

Wethouder Mulder

Bijlage - Verbonden partijen

Pagina 262

Bijlage 8.6: Incidentele baten en lasten 2013 initialen (bedragen groter of gelijk aan € 100.000)

+ = bate / - = last adviseur

Hoofdfunctie

Bedrag * € 1.000

0

Productcombinatie

001 002 002

Pensioenvoorziening wethouders Projectleiding huisvesting kosten vroegpensioen (amendement Vendrik

-237 -176 MHP -163

0

Algemeen bestuur

-576

1

Openbare orde en veiligheid

2

Verkeer, vervoer vervoer en en waterstaat waterstaat Verkeer,

0

Procesverbaalvergoeding (Wet Mulder)

0 50

3

Economische zaken

50

4

Onderwijs

214

5 5 5

530 530 540

5

0

Eenmalige ondersteuning FBK Vrijval verplichtingen BOS-gelden (inzet voor FBK) I.v.m. te verwachten problemen bij aflossing lening Akkuh is bedrag van 119.000 toegevoegd aan Voorziening dubieuze debiteuren

-100 HOH 100 HOH -119 HOH

Cultuur en recreatie

-119 -124 JA

6

610

Extra kosten inhuur en derden vanwege toeloop uitkeringsaanvragen, samenwerking Borne, aanvraag MAU-IAU, etc.

6

610

Dankzij herberekende invorderbaarheid 2012 en opsporing groot aantal fraudezaken ontstond binnen terugvordering voordelig resultaat.

6 6

614 620

Afwikkeling project Scoren in de wijk (Berflo Es) Invoeringskosten transities (zie ook productcombinatie 716)

-132 HOH -90 MHP

Sociale voorzieningen en maatschappelijjke dienstverlening

-166

6

263

Omschrijving incidentele bate/last

│

Bijlagen

180 JA

Bijlage 8.6: Incidentele baten en lasten 2013 initialen (bedragen groter of gelijk aan € 100.000)

+ = bate / - = last adviseur

Hoofdfunctie

Bedrag * € 1.000

7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7

Productcombinatie 714 716 716 716 716 716 721 721 721 721 721 723

7 8 8 8

830 830 830

Zichtbare Schakel Vrijval verplichtingen CJG 2008-2011 Invoeringskosten transities Bijdragen van derden m.b.t. transities Bestedingen projectplan Jeugdzorg 1e tranche Inzet prov.subsidie projectplan Jeugdzorg 1e tranche Dotatie afvalreserve 2 fte extra toezicht afval Onttrekking uit afvalreserve i.v.m. 2 fte extra toezicht Extra onttrekking afvalreserve i.v.m. motie geld retour naar burger Terugbetaling aan burger i.v.m. batig saldo afvalbegroting 2012 Toevoeging aan reserve bodemsanering

-120 215 -247 127 -231 231 -164 -208 208 232 -232 -588

Volksgezondheid en milieu

-777

Boekwinst oude stadskantoor Nationale gebiedsontwikkelingen Openbare ruimte Lange Weemen

911 921 921 921 921 921 921 960 980

9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9

980 980 980 980 980 980 980 980 980 980 980

Toevoeging voorziening dubieuze leningen Algemene uitkering (invoeringskosten AWBZ begeleiding) Algemene uitkering (DU ISV) Algemene uitkering (Du Bodemsanering) Algemene uitkering (DU Nationale gebiedsontwikkelingen) Algemene uitkering (DU invoeringskosten decentralisatie jeugzorg) Algemene uitkering (DU Zichtbare Schakel) Loonbetalingen en sociale lasten diverse sectoren Afwikkeling project Scoren in de wijk en voetbalmuurtjes t.l.v. Reserve preventiepakket Berflo Es Toevoeging aan de alg. reserve (rente, tot op het bot, koersvast) Onttrekking aan res. WMO maatschappelijke dienstverlening Toevoeging aan reserve decentralisatie-uitkeringen (ISV) Toevoeging aan res. decentralisatie-uitk. (nat. gebiedsontw.) Toevoeging aan res. decentralisatie-uitk. (inv. kosten jeugdzorg) Toevoeging aan res. decentralisatie-uitk.(Zichtbare Schakel) Onttrekking aan res. decentralisatie-uitk.(Zichtbare Schakel) Onttrekking aan res. decentralisatie-uitk.(ISV-bodemsanering) Onttrekking uit res. decentralisatie-uitk. (openb. ruimte L. Weemen) Toevoeging aan reserve ARI (incl. boekwinst oude stadskantoor) Onttrekking uit reserve ARI (projectleiding huisvesting)

Financiering en algemene dekkingsmiddelen

Totaal

-2.700 -2.218 135 1.123 400 3.060 164 120

│

Bijlagen

MHP MHP MHP MHP MHP MHP

189 HOH -1.879 150 -1.208 -160 -164 -120 120 234 1.000 -2.651 176

-1.529 -5.817 -5.817

264

MHP HOH MHP MHP HOH HOG GP GP GP GP GP MHP

1.200 MHP -2.900 MHP -1.000 MHP

Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting

8 9 9 9 9 9 9 9 9 9

9

Omschrijving incidentele bate/last

MHP MHP MHP MHP MHP MHP MHP MHP MHP MHP MHP

(- = nadeel)

Bijlage 8.7 Begrotingsrechtmatigheid

In het kader van de begrotingsrechtmatigheid worden de lastenoverschrijdingen per programma aangegeven. Op een programma is een begrotingsoverschrijding op de lasten te constateren. LastenoverPer proschrijdinge gramma: (* €1.000): op programma 0 -378

1

-152

2

nvt

3

nvt

4

-284

Productcombinati

Afwijking

P001

Begrotingsafwijking op product: Bestuursorganen

P002

Bestuursondersteuning

P140

Openbare orde & Veiligheid

P420 P421

5

nvt

6

nvt

7

nvt

8

-7.477

P830 (3,6 en 8)

9

-1.419

P911

Onrechtmatig

Extra

lasten: baten: Netto: telt niet -123 1 -122 -123

-439

305

-134

-88

0

-88

-88

openbaar basisonderwijs

-146

125

-21

-146

onderwijshuisvesting

-135

26

-109

-135

-7.766

-6

Geldleningen

-2.118

║

-439

telt wel Soort begrotingsafwijking: mee: Op basis van een actuariele berekening van de noodzakelijke omvang van de pensioenvoorziening wethouders moest een hogere dotatie (€ 146.000) worden gedaan dan geraamd. De oorzaken liggen in de lage rekenrente en de langere levensverwachting. De overschrijding past binnen het bestaande beleid (verplichting) en konden niet eerder worden gesignaleerd (jaarrekeningwerk) Administratieve verschuiving van de werkzaamheden (budgettair neutraal) Ten behoeve van dit taakgebied is in 2013 een juridisch medewerker bijzondere wetten benoemd. De begroting is hiervoor alleen voor de salariskosten aangepast. In werkelijkheid zijn de uren van betrokken medewerker via het sectortarief aan dit product toegerekend. Hiermee zijn de hogere salariskosten ad € 72.000 grotendeels verklaard. Overschrijding met administratieve achtergrond/budgettair neutraal.

Overschrijding is deels gevolg van autonome ontwikkeling (herstel schade €88.000), deels door overschrijdingen in de lasten van onderwijshuisvesting,

-7.772 -7.766

verantwoording via de "herzieningen grondexploitatie".

-2.118 -2.118

noodzakelijke toevoeging aan voorziening geldleningen

Bijlage

Organogram Gemeente Hengelo Versie oktober 2013

SECTOREN

AFDELINGEN

Publieksdiensten en Sociale Zaken (PSZ) Roel de Ruiter

Burgerzaken (BZ) Ton Aaftink Communicatie (COM) Kyra Fisscher Handhaving en Bijzondere Regelingen (HBR) Tonny Oude Kempers Klantmanagement en Toetsing (KT) Roel Prins Klantmanagement, Terugvordering en Administratie (KTA) Martin Goorden Juridische Zaken en Beleid (JZB) Peter Lage Venterink ROZ Sjon Reimink

Griffie Gerrit-Jan Eeftink

Personeel en Financiën (PF) Pieter Kistemaker

Informatie en Faciliteiten (IF) Martin Fleer

Informatie- en Communicatietechnologie (ICT) Jos Schulte Documentaire Informatievoorziening (DIV) Jarno Oerbekke Bedrijfsondersteuning/Beleidsonderzoek en Geo Informatie (BBG) Marco Hoendervangers Secretariaat en Flexpool (SF) Aquine Zondag Facilitaire Zaken (FZ) Frans ter Huurne

Ruimte (RU) Gert Jan Meijer

Ruimtelijke en Economische Ontwikkelingen (REO) Jeannet Ordelman Stadsontwikkelingsbedrijf (SOB) Projecten en Subsidies (PS) Jan Reuvers

Samenleving (SAM) Katja Boerrigter a.i.

WMO (WMO) Gerrit Overbeek Maatschappelijke Ontwikkelingen (MO) Alex Flohr a.i.

Stedelijk Beheer (SB) Robert Kruese

Cultuurtechniek (CULT) Jos Koekkoek Civiel Techniek (CIVT) Louis Fikkert Sportservice (SPS) Tom Nijkamp Bouwservice en Faciliteiten (BSF) William Westerhof Twentebad (TB) Ilija Melisie Wegen, Groen en Water (WGW) Herman Tinselboer Wijkbeheer (WB) Martin van ’t Veen

Wijkzaken, Veiligheid en Leefomgeving (WVL) Henk-Jan Tromp

Wijkservice, Beleid en Advies (WBA) Willy van Diepen Vergunningen (VG) Rob Hilarius Handhaving (HH) Jacqueline Kok-Boom Stadstoezicht (STZ) Fabian Daniluk

Algemeen directeur/ Gemeentesecretaris Wimjoost Licht

Directeur Riny Coenders

Personeel en Organisatie (PO) Annelies Oude Grotebevelsborg Grondzaken (GZ) Roy Knobben Financieel Beleid (FB) Gijs Tiebot Financiële Administratie(FA) Pieter Kistemaker a.i.

Publieksplein

Receptie Gemeentewinkel Vergunningen Gemeentebelastingen Burgerzaken Meldingen/ klachten Zorgloket

Stafondersteuning (SO)

Warmtenet Hengelo (WNH)* Wim Goosen

* Door tussenkomst van de sectormanager SB

Bijlage 8.9: Verantwoording subsidies Provincie (conform SISA)

2013

Investeren Met Gemeenten (IMG) In de verleningsbeschikking opgenomen subsidie voor dit project

Besteed tlv provinciale middelen 2013 (conform baten/ lasten stelsel)

1728742 Ja 1362836 Nee 1313422 Nee

179.000 1.000.000 400.000

87.994 130.914

1321996 1243654 1244045 1244047 1243660 1398152 1521128 1313435

199.000 600.000 6.000.000 3.300.000 300.000 490.000 500.000 1.605.000

20.040 3.408.994 950.000 15.000 401.150

98.755 1.990.783 2.421.199 51.717 1.913.580 616

In de verleningsbeschikking opgenomen subsidie voor dit project


Besteed tlv gemeentelijke middelen 2013 (conform baten/ lasten stelsel)

142.412 26.001

18.395 26.001

In de verleningsbeschikking opgenomen subsidie voor dit project


Beschikkingsnummer provincie Zaaknummer Project Aanzicht Binnenstad Pandwanden Binnenstad Lange Wemen Creatieve Fabriek Duurzaamheidsmaatregelen Brede School Berflo Es FBK Diamond League Hart van Zuid Herstructurering Twentekanaal Jeugdcluster Gezondhp Twickeler Grensweg Waterpark Berflo Es Weusthagpark

Project afgerond/ eindverantwoording JaNee

Nee Ja Nee Nee Ja Nee Nee Nee

Besteed tlv gemeentelijke middelen 2013 (conform baten/ lasten stelsel) 47.430 6.090.072 22.387-

EV externe veiligheid

Beschikkingsnummer provincie Zaaknummer Project Externe Veiligheid Overijssel deel I Externe Veiligheid Overijssel deel II


1448888 Nee 130582 Ja

GSB IIO

Beschikkingsnummer provincie Zaaknummer Project Inrichten Landschap Gezondheidspark Wijkeconomie en Ondernemersfactory


1568237 Nee 1568059 Ja

250.000 200.000

28.063 100.000

Besteed tlv gemeentelijke middelen 2013 (conform baten/ lasten stelsel) 231.702 41.891

Besteed tlv provinciale middelen 2010 + 2011 +2012 (conform baten/ lasten stelsel)

Besteed tlv gemeentelijke middelen 2010 + 2011 +2012 (conform baten/ lasten stelsel)

Cumulatief besteed tlv provinciale middelen (conform baten/ lasten stelsel)

Cumulatief besteed tlv gemeentelijke middelen (conform baten/ lasten stelsel)

88.750 800.000 272.387

129.313 5.313.578 272.387

176.744 800.000 403.301

176.743 11.403.650 250.000

600.000 750.000 285.000 489.890

58.370 605.145 1.418.211 4.280.078 309.408 55.697 529.061 914.028

20.040 600.000 3.408.994 1.700.000 300.000 891.040

157.125 605.145 3.408.994 6.701.277 309.408 107.414 2.442.641 914.644


33.330


153.520 100.000

Besteed tlv gemeentelijke middelen 2010 + 2011 + 2012 (conform baten/ lasten stelsel) -

Besteed tlv gemeentelijke middelen 2010 + 2011 + 2012 (conform baten/ lasten stelsel) 89.061 222.822

Cumulatief besteed tlv provinciale middelen (conform baten/ lasten stelsel)

Cumulatief besteed tlv gemeentelijke middelen (conform baten/ lasten stelsel)

51.725 26.001

Cumulatief besteed tlv provinciale middelen (conform baten/ lasten stelsel) 181.583 200.000

Geplande einddatum

Aanvang cofinanciering

1-7-2013 1-1-2011 afgerond 30-12-2015 voor 01-03-2011 aanloopfase 1-3-2014 31-8-2012 in afrondende fase 31-12-2014 31-12-2012 31-12-2017 31-12-2017 1-9-2013 31-12-2014 1-7-2014 31-12-2015

Geplande einddatum

voor voor voor voor voor voor

01-02-2011 01-06-2010 01-06-2010 01-06-2010 01-06-2010 28-03-2011 2010 voor 01-12-2010


31-12-2014 31-12-2013

Cumulatief besteed tlv gemeentelijke middelen (conform baten/ lasten stelsel) 320.763 264.713

Optionele toelichting op één van de voorgaande kolommen

Geplande einddatum 1-5-2014 1-7-2013

aanloopfase afgerond in uitvoering in uitvoering afgerond aanloopfase in uitvoering in uitvoering

Optionele toelichting op één van de voorgaande kolommen in uitvoering afgerond


Optionele toelichting op één van de voorgaande kolommen

2010 in uitvoering 1-1-2012 in uitvoering

Bijlage 8.10: Declaratiegedrag college van B & W Som van uitgaven

Naam bestuurder

Kostensoort Reis- en verblijfkosten Verhuiskosten

Eindtotaal

Bijlage - declaratiegedrag

Mulder 390,49

390,49

Lievers

Schelberg

280,90

Eindtotaal

6.440,81

671,39 6.440,81

280,90 6.440,81

7.112,20

Pagina 269

8.11 Overzicht subsidies 005 Bestuurlijke samenwerking 005.2 € 3.411 Chr. Mannenkoor Hengelo € 310 Europaschool € 500 HeARTpool Stg € 1.000 Metropool Hengelo Stg. € 431 Stichting Fonds Hartman € 1.000 Stichting Oald Hengel € 170 140 Openbare orde en veiligheid 140.1 € 174.178 Dierenopvangcentrum Stg. € 113.735 Westendorp MJE € 60.443 140.3 € 20.233 Buro Halt Twente € 20.233 211 Verkeersmaatregelen te land 211.1 € 59.597 3VO € 59.597 432 Bijzonder (voortgezet) speciaal onderwijs, exclusief onderwijshuisvesting 432.4 € 15.900 Attendiz Stg. € 15.900 480 Gemeenschappelijke baten en lasten van het onderwijs 480.6 € 56.450 SCALA Welzijnswerk Stg. € 56.450 482 Volwasseneneducatie 482.1 € 12.180 NIVON € 12.180 511 Vormings- en ontwikkelingswerk 511.1 € 1.665.580 Muziekschool Stg Alg € 1.665.580 511.2 € 470.495 Crea Centrum voor kunst- Stg. € 470.495 530 Sport 530.3 € 36.825 Tuindorpbad Stg. € 36.825 530.5 € 79.393 A.T.C.'65 Afd. Voetbal € 5.340 A.T.C.'65 Afd. Volleybal € 180 Achilles'12 VV € 7.064 B.W.O. KSV € 3.270 Barbaros S.C. € 90 De Springplank Stg. € 1.995 Donar HHV € 30 ELO United € 519 Fietscrossvereniging € 300 Giants Hengelo H&SV € 192 Golfclub Driene € 144 H.G.V. € 1.584 H.K.C. € 660 H.V. BRAVO € 228 Hasselo Tennisver. € 1.176 Hengelo HVV € 936 Hengelose IJsclub € 642

Bijlage - subsidies

Pagina 270

8.11 Overzicht subsidies Hercules Tennisvereniging Hockey Club Twente Invalidensportvereniging Jeugdschaakver. Minerva Judo Promotion Twente Vereniging Judoschool Haagsma Juliana '32 V.V. Kapberg Stg. De Marathon Pim Mulier MCC Hengelo Vereniging Neptunus Duikvereniging Ogel Badmintonvereniging Olympia Hengelo HV Ons Genoegen Hengelsportvereniging Ponystal Hengelo Vereniging Renata RSV S.V. Wilhelminaschool T.V.O. Tennisclub Groot Driene Tennisclub 't Weusthag Tie Break Tennisclub Trios SV Tubantia HVV TurnCentrum Twente Vereniging TV Timmersweide Twente Buzzards Twentes Eerste Damclub Twentse Roeiver. Tubantia Twentse Watersport Ver Vitesse, secretariaat HTTC Webton Hengelo Woolderes Tennisver. WRSH Vereniging WS Twente 530.6 F.B.K. Games Stg. H.G.V. Judo Promotion Twente Vereniging Maatschappelijk Ondernm. Stichting Renata RSV Trios SV TurnCentrum Twente Vereniging Twente Buzzards 540 Kunst 540.1 Jazz Platform Hengelo Stg. Kamermuziek Hengelo Stg. Metropool Hengelo Stg. Rabotheater Hengelo 540.2 Animato Accordeon VereniArte Vocale Ateliers '93 Stg.

Bijlage - subsidies

Pagina 271

€ € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € €

816 6.357 9.006 198 900 438 672 2.052 1.122 6 12 246 714 1.416 402 852 1.950 14.681 138 858 174 1.809 1.776 2.442 204 702 66 102 72 696 900 168 390 2.706 109.221 102.500 454 750 3.600 278 278 1.113 250

€ € € € € € € € €

2.216.651 2.800 5.040 1.016.490 1.192.321 198.340 3.645 2.743 5.680

8.11 Overzicht subsidies Aveleijn Stg. Barst Theaterproducties Stg. Beeldend Onderwijs.nl Stichting Beeldende Kunst AG Stg. Big Tyms Tuindorp Byzantijns Koor Wladimir Camerata Twente Chr. Mannenkoor Hengelo Coffee-star Concordia Muziekver. Crea Centrum voor kunst- Stg. Cultuurpodium Weusthag - Stg. Daltonschool Hengelo Zuid De Gildebroeders Toneel De Hengeler Spöllers en De Karavaan der vertel - Stg. Eendracht HOV De Euregionale Kunst Stg. Everpop Filmliga Hengelo Stg. Fit en Fun Gemeente Hengelo inz. OSG H.A.O.V. Belzona HeARTpool Stg HEIM Twents Techniek Hengelo's Mannenkoor Koninklijk Hengelose Chr. Harmonie Hengelose Koren Koepel Stg. Hengelose Muziekvereni - Federatie van Hengelose Opera- en Hengelose Revue Kon. Muz. Ver. Excelsior Ladies Only Vocaal Lage Dames Hoge Heren Levenslust Beckum Toneelvereniging Lokale Omroep Hengelo Stg. Metropool Hengelo Stg. Miscellaneous Vocaal Multiple Noise Vocaal EnMuziekschool Stg Alg Muziekvereniging Armonia Opus 94 Koor POPenzo Projectkoor Kanaljerood Rabotheater Hengelo Rederijkerskamer Eensge Roesalka Oekrainsche Stedelijk Koor Hengelo Stichting BAM! Festival Stichting Oald Hengel Stichting Weims Stork 'n Nus 't Symphonie Orkest Elad

Bijlage - subsidies

Pagina 272

€ € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € € €

2.000 2.000 765 5.680 1.075 2.106 2.825 2.964 247 4.800 10.752 5.000 246 1.019 1.250 2.720 6.278 10.000 2.700 800 2.885 -3.567 3.044 1.000 2.208 3.850 3.421 1.759 2.000 5.141 3.363 4.800 2.651 2.503 1.200 2.000 715 1.869 4.528 3.405 4.800 3.127 2.539 3.256 1.857 1.121 1.365 2.902 612 2.991 1.975 3.970 3.138

8.11 Overzicht subsidies

541

560

580

620

TCOV The Young Evergreens Theatergroep Moederliefde Toneelvereniging D.E.V. Twents Byzantijns Koor Twents Fanfare Orkest Twents Revue Orkest Vocal Harmony Vocale Promotie Stg. Volkskerstzang Werkgroep Woon- en Werkruimten voor Stg. Oudheidkunde/musea 541.1 HEIM Twents Techniek Historie Brandweer Stg. Historisch Archief Beckum Stg. Stichting Oald Hengel 541.2 Gemeenschappelijk Onder- Vereniging Openbaar groen en openluchtrecreatie 560.9 Missie Ontwikkeling en Stg. Nigeria Woman Fund Savannne Onderwijs Stg. Wereldwinkel Hengelo Ver. Overige recreatieve voorzieningen 580.1 Lokale Omroep Hengelo Stg. 580.3 HEIM Twents Techniek Oranje Vereniging Hengelose Maatschappelijke begeleiding en advies 620.1 Carint - Reggeland Groep Stg GBTwente Humanitas District Oost Humanitas Onder Dak Stg. Jeugd en Cult. De Grundel Stichting KienhuisHoving N.V. Mediant GGZ Patricia Steenhagen Regio Twente, GGD Slachtofferhulp Nederland Stichting Beheer DerdenTactus Stg. Welzijn Ouderen Hengelo Stg. 620.3 Carmelcollege De Grundel Stg. K.B.O. P.C.O.B. Seniorenplatform Hengelo Stg. Welzijn Ouderen Hengelo Stg. 620.6

Bijlage - subsidies

Pagina 273

€ € € € € € € € € € €

6.950 2.954 1.363 1.025 2.850 4.400 3.190 2.455 1.090 2.000 10.340

€ € € € € € €

273.800 255.490 1.040 2.430 14.840 3.527 3.527

€ € € € €

9.718 260 1.710 5.000 2.748

€ € € € €

40.050 40.050 11.607 167 11.440

€ € € € € € € € € € € € € € € € € € € € €

1.402.657 831.500 300 33.875 275.892 1.000 618 135.120 2.200 2.500 16.400 310 58.232 44.710 702.750 2.200 1.750 1.750 1.750 695.300 59.515

8.11 Overzicht subsidies Aveleijn Stg. Carint - Reggeland Groep Stg Dat is Helder Eigen Kracht Centrale Stg. Gehandicaptenraad Hengelo Stg. Mediant GGZ Reclazorg Samenloop, Gehandicapten De SEV Stg. Steunpunt Informele Zorg Stg. VACpunt Wonen Stg. VluchtelingenWerk en Stg. Welzijn Ouderen Hengelo Stg. Zinia 621 Vreemdelingen 621.1

623

630

650

714

Afrikaanse SolidariteitsArtikel 1 - Overijssel Stg. Aveleijn Stg. Culturele Vereniging voor Klub Srbija Hengelo Koerdische Vereniging Lavoratori Italiani Centro Ricreativo Onderwijs Comite Stg. PAOO Hengelo PSAH St Interact.Theater AanZ Stichting Egeische Stichting Hengelo-Yozgat Suryoye Culturele TOAT Tegen OnderwijsTur Abdin Turkse Culturele Vereni Turkse Ouderen Hengelo Stg. Participatiebudget 623.1 SCALA Welzijnswerk Stg. Sociaal-cultureel werk 630.3 Crea Centrum voor kunst- Stg. FC Twente '65 B.V. HEIM Twents Techniek Metropool Hengelo Stg. Muziekschool Stg Alg Stichting ZML TWOG Kinderdagopvang 650.2 Spring Peuterspeelzaal Stichting Speel - o - theek Hengelo Stg. Openbare gezondheidszorg 714.2 Carint - Reggeland Groep Stg Cruyff Foundation

Bijlage - subsidies

Pagina 274

€ € € € € € € € € € € € € €

2.000 5.000 1.500 1.685 3.250 9.036 1.275 4.360 1.194 3.020 1.500 12.925 4.810 7.960

€ € € € € € € € € € € € € € € € € € €

92.157 1.701 64.570 898 1.750 1.750 1.750 1.750 1.750 1.750 1.750 1.089 1.750 1.750 1.750 1.750 1.750 1.750 1.150

€ €

50.000 50.000

€ € € € € € €

136.820 52.700 26.000 20.000 20.000 5.120 13.000

€ € €

639.135 622.870 16.265

€ € €

97.199 95.788 750

8.11 Overzicht subsidies Wageningen University 716 Centra voor jeugd en gezin (onderdeel WMO) 716.1 Ambiq Stg. Carint - Reggeland Groep Stg Eigen Kracht Centrale Stg. Humanitas District Oost Jarabee Jeugdzorg Stg. Jeugdzorg Overijssel Bureau Leger des Heils Mediant GGZ MEE Twente Stg. Metropool Hengelo Stg. SCALA Welzijnswerk Stg. 723 Milieubeheer 723.1 Natuur- en Milieuraad Stg. 820 Woningexploitatie/woningbouw 820.6 Welbions Stg. Eindtotaal

Overzicht als bedoeld in de door de raad op 19-7-2011 aangenomen motie.

Bijlage - subsidies

Pagina 275

€

661

€ € € € € € € € € € € €

631.008 28.333 266.500 1.791 36.000 46.359 26.500 26.500 40.000 26.500 25.200 107.325

€ €

3.050 3.050

€ € €

202.000 202.000 9.473.446

Bijlage 8.12 Stand van zaken bezuinigingen bij jaarrekening 2013 Nr. Nr. oud

Bron DomeinProd. Sector Boco

Omschrijving bezuinigingsvoorstel

Totaal gerealiseerd en afgedaan bij de jaarrekening 2012

1 B10

B11 Bestuur 120.1 WVL

2 F09

B11 Fysiek

810.1 RU

Bijlage - bezuinigingen

6120201.834009 Doorberekening uitoefening regionale specialistische functies 6810101.40000.HERONTW Beeldkwaliteitsplannen beperken

2013

2014

2015

2016

6.330

6.930

6.945

7.030

50

50

50

50

125

125

125

125

Status 2017 Toelichting (financieel en beleidsmatig)

eerder afgedaan 7.030 V Bij de jaarrekening 2012 is er in bijlage 8.12 gerapporteerd over de stand van zaken m.b.t. de bezuinigingen per eind 2012. Een groot aantal bezuinigingen is eind 2012 gerealiseerd en afgedaan, hierover wordt in dit overzicht niet nogmaals gerapporteerd. Hiernaast is alleen het totaal bedrag aan bezuinigingen opgenomen. 50 V Vanaf 2013 is deze taakstelling meegenomen bij het budget voor de regionale brandweer en kan hier als afzonderlijke taakstelling vervallen. 125 V Inbedding in de welstandsnota heeft geen resultaten opgeleverd. Opdracht blijft staan en wordt omgezet in een taakstellende bedrijfsvoeringsbezuiniging binnen de sector ruimte voor hetzelfde bedrag. Deze wordt deels gerealiseerd door het detacheren van een aantal medewerkers aan o.a. de regio, netwerkstad etc.

276

Bijlage 8.12 Stand van zaken bezuinigingen bij jaarrekening 2013 Nr. Nr. oud 3 F10


B11 Fysiek

Omschrijving bezuinigingsvoorstel 922.5 RU/IF 6922501.400000.HERONTW Druk- en publicatiekosten bestemmingsplannen

2013

2014

2015

2016

100

100

100

100


100 V Een wijziging van het bestemmingsplan kent 2 aanleidingen: 1. actualisatieplicht: de gemeente is zelf initiatiefnemer en neemt de kosten in de algemen dienst. 2. ontwikkeling in het kader van gemeentelijke projecten dan wel in opdracht van derden: de kosten van het bestemmingsplan worden doorbelast aan de grondexploitaties dan wel derden. De kosten van een bestemmingsplan bestaan uit kosten personeel en de feitelijke druk- en publicatiekosten. De raad heeft met F10 willen bezuinigen op de drukkosten. De kosten van het opstellen van de plannen c.q het maken van de inhoud verminderen niet. Door minder papieren versies beschikbaar te stellen aan de raad is een bezuiniging op drukkosten mogelijk. Die bezuiniging is ook doorgevoerd (er wordt nu 1 exemplaar per fractie verstrekt). De drukkosten worden gemaakt bij het gemeentelijk Grafisch Service Centrum en zullen daar als gevolg van F10 (€ 5.000) lager zijn. De personele lasten blijven gelijk. De begrotingspost binnen de Algemene Dienst in relatie tot bestemmingsplannen kan als gevolg van F10 dan ook niet gekort worden. Daarnaast is het zo dat er binnen de Algemene Dienst in relatie tot bestemmingsplannen geen begrotingspost druk- en publicatiekosten bestaat. De verlaging van de drukkosten leiden bijna altijd tot een lager bedrag dat bij de grondexploitaties dan wel derden in rekening wordt gebracht en dus leiden tot een bezuiniging aldaar. De taakstelling van 100.000 euro is gekoppeld aan een besparing op druk- en publicatiekosten; Deze voorgenomen bezuiniging F10 kan niet gerealiseerd worden op een begrotingspost druk- en publicatiekosten bestemmingsplannen. Binnen de Algemene Dienst bestaat een dergelijke post niet. Het grootste deel van de taakstelling, € 90.000 wordt niet gerealiseerd, € 10.000 is gerealiseerd door verlaging budget GSC (€ 5.000) en budget ruimte (€ 5.000).

4 F11

B11 Fysiek

002.2 RU


6002201.400000.HERONTW Subsidietrajecten professionaliseren

300

300

300

300

300

In de begroting 2013 (BW2013266) is deze taakstelling voor het niet grealiseerde bedrag aangepast. Met de vaststelling van de begroting 2014-2017 is deze bezuiniging ingetrokken (blz 13.) Deze bezuinigingsmaatregel komt bovenop de al eerder ingeboekt € 300.000 taakstelling. In totaal dient er jaarlijks € 600.000 aan besparing gerealiseerd te worden. Een centrale rol voor deze maatregel is weggelegd voor de afdeling Projecten en Subsidies. Alle subsidieaanvragen en –toekenningen zullen via deze afdeling gaan verlopen, zodat het mogelijk is de taakstelling al bij de toekenning van de subsidie af te romen. Dit wordt op dit moment in de organisatie ingebed. De financiële invulling van deze versoberingsmaatregel gebeurt elk jaar op incidentele basis, immers subsidies worden eenmalig verstrekt. De taakstelling wordt in 2013 voor € 500.000 gerealiseerd. Daarmee wordt € 100.000 niet gerealiseerd.

277

Bijlage 8.12 Stand van zaken bezuinigingen bij jaarrekening 2013 B11 Fysiek

922.5 PF

Omschrijving bezuinigingsvoorstel 6922501.400000.HERONTW Terughoudendheid nieuwe initiatieven

2013

2014

2015

2016

100

100

100

100

6 F37 B11 Fysiek 7 F40 B11 Fysiek 8 11 en 12 B12

002.1 WVL 822.6 WVL 630.5 WVL

6002102.400000.HERONTW Verdere deregulering APV 6822613.400000.HERONTW Mediation ipv handhaven 6630501.462260.WIJK Wijkgericht werken 11 en 12

23 32 315

23 32 380

23 32 380

23 32 380

9

630.3 SAM

6630322.442400 Vernieuwing welzijnswerk

175

175

175

175

830.7 PF

6830799.400000 Maatschappelijk vastgoed 14b

185

285

435

435

13 B12

10 14b

B12

11

19 B12

530.2 SB

6530201.832100 Sport

200

200

200

200

12

20 B12

540.2 SAM

6540201.442500 Gemeentelijke Subsidies

222

222

172

172

821.1 RU

6821100.434389 Sted. Ontwikkeling plannen 22A

150

150

150

150

13 22a

B12



100 V Stringenter sturen op nieuwe initiatieven heeft tot gevolg dat er minder projecten opgestart worden, waardoor er ook minder voorbereidingskosten worden gemaakt. Deze taakstelling wordt gerealiseerd door minder uren te schrijven op algemene voorbereidingskosten. In plaats hiervan wordt er gerichter op projecten en grondexploitaties geschreven. 23 V Gerealiseerd door het verlagen van de formatie 32 V Gerealiseerd door het verlagen van de formatie 380 Verwerkt in begroting 2012 en meerjarenbegroting 2013-2016. Maatregelen zijn genomen. Over een aanvullende BO (€ 30.000) die loopt vanaf 2014 is nog discussie. Een directiebesluit is in voorbereiding 175 V Via het Herontwerp Vernieuwen en Bezuinigen is de zoekrichting 14 Vernieuwing welzijnswerk verwerkt in de begroting en de meerjarenbegroting 2013-2016. 435 Deze taakstelling wordt tesamen met taakstelling 22 opgepakt. Bij de 1e berap is aangegeven dat verwacht wordt dat de taakstelling voor 2013, groot € 424.000, gerealiseerd wordt. Middels het sluiten van het Vogelkwartier zou € 100.000,- gerealiseerd worden. Dit is qua tijd niet haalbaar gebleken en zal naar verwachting per 2014 geëffectueerd worden. Door op onderhoud te bezuinigen zou eveneens € 100.000,- gerealiseerd moeten worden. Dit is gerealiseerd. Echter, door met name huurdervingen kan dit voordeel niet ten gunste van de bezuinigingstaakstelling worden gebracht. De resterende € 224.000,- zou gerealiseerd moeten worden middels het verkopen van vastgoed. In 2013 isvoor meer dan dit bedrag verkocht, maar de verkoopresultaten hiervan worden grotendeels in 2014 gerealiseerd. In 2013 is van 2 verkopen gezamenlijk € 130.000,- ten gunste van de bezuinigingstaakstelling gebracht. Meerjarig zal vanaf 2014 €100.000 structureel bezuinigd worden op de wijkwelzijnsgebouwen. Daarnaast zullen incidentele verkoopopbrengsten (huurverhogingen zijn in de huidige tijd moeilijk realiseerbaar) en als gevolg daarvan eventuele vrijvallende exploitatielasten de taakstelling moeten invullen. Ook structureel zal er bezuinigd moeten worden op het onderhoud. 200 Een motie die voorziet in effectuering van de taakstelling op de exploitatie van het FBK stadion (oorspronkelijk 280.000 € ), heeft geleid tot verlaging van de taakstelling naar 230.000 €, en in maatregelen om deze te realiseren. Bij Berap 2 (BW 2013266)werd de taakstelling voor 2013 met € 181.000 neerwaarts bijgesteld. 172 V Verwerkt in begroting 2012 en meerjarenraming 2013-2016. Instellingen zijn geinformeerd. 150 In 2012 is er binnen stedelijke ontwikkeling € 73.000 aan bezuinigingen gerealiseerd. De overige besparing (€ 77.000) is nog niet gerealiseerd. Voor 2013 is met Berap-2 de begroting in die zin aangepast (BW2013266). 2013


2013

Nr. Nr. oud 5 F12

278

Bijlage 8.12 Stand van zaken bezuinigingen bij jaarrekening 2013 Nr. Nr. oud 14 22b


B12

540.2 SAM

2013

2014

2015

2016

614

587

541

541

368

443

520

570

0

100

100

100

25

50

75

75

75 V Met de toetreding van Almelo en Oldenzaal is de taakstelling gerealiseerd.

25

25

25

25

25

20

20

20

20

20

15 23 en 24 B12

560.1 SB

6560130.434389 Beheer openbare ruimte 23 + areaalverkleining 24

16

27 B12

922.9 WVL

6922934.834025 Adoptie verkeersvoorzieningen + reclame

17

31 B12

940.1 PF

18 Idee 14 B12

830.1 PF

6940101.442400.GBT GBT (100) + Perceptiekosten (zoekrichting 38) (490) 6830190.834009 Burgerdenktankidee over gebruik braakliggende grond

19 Idee 13 B12

001.1 Griffie 6001101'.442400 Burgerdenktank Ideeën Raadsinformatie systeem

20 A01

B13 Bestuur 960.1 PF/IF

520.434xxx

Desintegratie brandweer

430

430

430

430

21 A02

B13 Bestuur 830.1 RU

6831000

Verlichting expl. door fondsen investeringen

500

500

500

500

22 A03

B13 Bestuur 830.7 PF

239

239

239

239

23 A04

B13 Bestuur 002.3 IF

6980100.460013.1367 Verlichting expl. extra verkoop vastgoed 6002301.400000.KN07 Stadskantoor

200

200

200

200



Omschrijving bezuinigingsvoorstel 6540204.461020 Sted. Ontwikkeling fasering 22B

541 V De begrote lagere toevoegingen aan de reserves ARI en GREX zijn gerealiseerd. Realisatie van de ingeboekte bezuiniging heeft ook plaatsgevonden ten aanzien van het kunstwerk op de markt. 570 Betreft een complex van maatregelen in de openbare ruimte, de voornaamste zijn: versobering groen en wegen, verduurzaming Spelen en verhoging Hondenbelasting. De meeste maatregelen zijn geëffectueerd en de begroting is aangepast. Het is nog twijfelachtig of de bezuinigingen op Spelen volledig kan worden gerealiseerd. Een nieuwe nota speelbeleid zal in het voorjaar van 2014 worden voorgesteld. 100 V Het gaat hier om het genereren van meer reclamebaten. Deze kon worden gerealiseerd door de onlangs afgeronde aanbesteding. De hogere inkomsten zijn in de meerjarenbegroting 2014-2017 verwerkt.

De verkopen in 2013 blijven achter en zijn dit jaar niet gerealiseerd. Vanaf 2014 is deze taakstelling toegevoegd aan de algemene taakstelling van het vastgoedbedrijf. De realisatie hangt jaarlijks af van de gerealiseerde verkopen.

Plannen zijn nog volop in ontwikkeling. In 2013 zal de taakstelling niet gerealiseerd worden. Tegenover deze tegenvaller staat een meevaller als gevolg van lagere fractievergoedingen. 430 V Er is voor een bedrag van € 270.000 bezuinigd op direct aan te wijzen kosten en personeel. De overige niet gecompenseerde overheadkosten ad € 160.000 zijn inmiddels door het MT als aanvullende bedrijfsvoeringstaakstelling over de verschillende sectoren verdeeld. De realisatie hiervan dient op sectorniveau te worden gevolgd, zodat deze taakstelling hier als afgedaan kan worden beschouwd. 500 Deze bezuiniging is voor € 140.000 gerealiseerd door het verlagen van de structurele bijdrage aan de grondexploitatie van Veldwijk Noord. De bezuiniging dient gerealiseerd te worden door binnen de projecten te bezuinigen. De invulling van de bezuiniging is daarom jaarlijks incidenteel. 0

Zie toelichting nummer 10.

200 V Taakstelling is ingevuld door in 1e instantie bestaande stelpost van € 200.000 af te ramen. Vanaf 2017 moet bezuiniging komen uit exploitatie stadskantoor.

279

Bijlage 8.12 Stand van zaken bezuinigingen bij jaarrekening 2013 B13 Bestuur 005.1 DIR

24b A05.2 B13 Bestuur 005.1 DIR


Omschrijving bezuinigingsvoorstel 6005101.442400.REGIO Gemeenschappelijke reg. en openb.bestuur

2013

2014

2015

2016

182

276

279

279

279

2013


6005101.442400.REGIO Gemeenschappelijke reg. en openb.bestuur - deel veiligheidsregio

50

100

100

100

100

2013

Nr. Nr. oud 24a A05

6003101.434339 Versobering dienstverlening

108

148

148

148

148

785 245

785 464

785 464

785 504

Deze taakstelling bestaat uit een aantal onderdelen: Netwerkstad, Regio Twente, VNG en Euregio, GBT en compact bestuur. De bezuinigingen op de VNG, Euregio en het GBT zijn gerealiseerd. De bezuiniging 'compact bestuur' dient in 2014 gerealiseerd te worden door vanaf 2014 (na de gemeenteraadsverkiezing) het met 1 wethouder minder te doen. De bezuiniging op de Netwerkstad en de Regio Twente wordt niet gerealiseerd. Het tekort in de lopende begroting (jaar 2013) m.b.t. de Regio Twente is ruim € 200.000, waarvan € 83.000 wordt veroorzaakt door het niet realiseren van de bezuinigingen op de Netwerkstad. Dit bedrag is bij de tweede berap meegenomen worden als nadeel. De begroting is daarop aangepast. Financieel technisch is de taakstelling daarmee voor 2013 niet meer aan de orde. De structurele invulling zal in 2014 draadkrachtig ter hand moeten worden genomen. In de lopende begroting is het tekort m.b.t. de Veiligheidsregio € 50.000. Dit bedrag is in de eerste Berap als nadeel meegenomen. De begroting is daarop aangepast. Financieel technisch is de taakstelling daarmee voor 2013 niet meer aan de orde. De structurele invulling zal in 2014 draadkrachtig ter hand moeten worden genomen.

25 A06

B13 Bestuur 003.1 PSZ

26 F01 27 F02

B13 Fysiek B13 Fysiek

6722210.434389 Beheer openbare ruimte div SB 530.2/531.1 6530501.442500.OZB SB Sport

28 F03

B13 Fysiek

214.1 WVL

6214110.434389 Parkeren

262

262

292

292

292 V Alle maatregelen zijn geëffectueerd en in de in de begroting verwerkt. Het gaat in hoofdzaak niet om bezuinigingen maar om maatregelen om de parkeerbaten te verbeteren. Daadwerkelijke realisatie van de meeropbrengst wordt gemonitord.

29 F04

B13 Fysiek

div

6922501.400000.DEKKING Vermindering beleidscapaciteit

375

500

500

500

500

30 S01

B13 Sociaal 611.2 PSZ

6611200.841100 Beleidskeuze WSW

502

868

1011

1011

div


Is financieel verwerkt in meerjarenbegroting 2013-2016. Uitwerking dienst plaats te vinden door diverse sectoren en is bekend bij sectormanagers. 785 V Is financieel verwerkt in meerjarenbegroting 2013-2016. 504 € 81.000 van deze bezuinigig is onderdeel van de bezuiniging op sport onder nr 11 is gepresenteerd. Zie de toelichtig aldaar. De overige posten zijn in de begroting verwerkt en worden gerealiseerd.

In totaal zijn er vanaf augustus 2012 39 medewerkers bedreigd met boventalligheid of daadwerkelijk boventallig geworden. Van die 39 medewerkers zijn 28 medewerkers succesvol begeleid naar ander werk. Vier medewerkers hebben buiten onze organisatie ander werk gevonden. Van deze vier medewerkers is één medewerker een eigen bedrijf gestart. De andere drie hebben bij andere organisaties een functie gevonden.

1011 V Betreft een teruggedraaide bezuiniging van het rijk. De huidige bezuinigingen op de WSW kunnen zoals het er nu naar uitziet opgevangen worden door de SWB. De ontwikkelingen worden steeds betrokken bij meerjarenperspectief en beleidsbegroting voor de komende periode.

280

Bijlage 8.12 Stand van zaken bezuinigingen bij jaarrekening 2013 Bron DomeinProd. Sector Boco

Nr. Nr. oud 31 S02


530.411000

32 S03


33 S04

2013

2014

2015

2016

0

0

0

125

6650101.842100 Warme varianten in het sociale domein

730

746

782

782


6614320.442300.COLL Bijzondere bijstand/minimabeleid

206

206

206

206

34 S05


6610103.442400 Vermindering uitkeringen

500

500

300

300

35 S06


6610190.834009 Factureren doorbetalen

19

19

19

19

36 S07


6610114.842200 ROZ

100

100

100

100

37 S08

B13 Sociaal 622.1 SAM

6622101.442300.PGB WMO

250

250

250

250


Omschrijving bezuinigingsvoorstel Intergem. samenwerking sociale dienst


125 V De definitieve formatiescan voor de Samenwerking Borne-Hengelo is vastgesteld en verwerkt in de begroting 2014. Zoals de berekeningen nu aantonen worden de geplande terugverdientijd en de bezuinigings-taakstellingen gerealiseerd (2014/2014 250.000,- en v.a. 2016 nog eens 125.000,-). 782 SMI (€ 50.000) wordt gedeeltelijk gehaald; er is sprake van een ingroei situatie, daarnaast moeten hiervoor beleidsregels worden opgesteld. Overige onderdelen worden gehaald inclusief sociale activering (€ 305.000). De gemeentelijke bezuiniging loopt samen met een structurele korting in het gemeentefonds. In 2014 moet blijken of de bezuiniging volledig gehaald kan worden. Via de begrotingswijziging behorende bij het Dekkingsplan 2013-2016 is de opdracht van de raad om 730.000,- te bezuinigen financieel gerealiseerd. Voor getroffen maatregelen zie Beleidsbegroting pag. 240/241. 206 Dit bedrag is na een motie verlaagd naar 200.000 euro. Het betreft het afschaffen van premies uit het participatiebudget. De premieverordening is ingetrokken. In 2013 zijn alleen nog oude claims afgehandeld (budget 50.000). De korting van 200.000 is financieel gerealiseerd op functie 611.4. 300 V Een structurele bezuiniging van 500.000 is verwerkt en in de begroting en gerealiseerd. 19 V In een contract met Menzis is vastgelegd dat zij gaan betalen voor de werkzaamheden van de gemeente bij het betalen van ziektekostenpremie. Is structureel verwerkt in meerjarenbegroting. 100 In de begroting van het ROZ is een post "extra opdrachten" ter hoogte van 100.000 opgenomen. In 2013 blijft ROZ binnen het budget. In het kader van de Wmo wordt hulp bij het huishouden verstrekt aan 250 personen die door omstandigheden niet meer zelf hun huishoudelijke taken kunnen uitvoeren. Mensen kunnen hierbij kiezen tussen hulp in natura of een persoonsgebonden budget (PGB). De PGB-regeling werd uitgevoerd door Menzis. De kosten hiervan bedroegen € 150,00 per dossier. Er worden jaarlijks ongeveer 725 persoonsgebonden budgetten voor hulp bij het huishouden verstrekt. Dit betekent dat de totale kosten van het uitvoeren door Menzis uitkomen op € 108.750. De afdeling WMO heeft de ze taken beëindigd bij Menzis en voert nu deze regeling zelf uit.Tevens is de verantwoording beter te controleren als de uitvoering door de gemeente zelf wordt gedaan. Door Menzis werd het jaarbudget als dit minder dan € 2.500 bedroeg in één keer verstrekt. Wij betalen vierwekelijks uit waardoor bij beëindiging van het PGB minder (of niet) teruggevorderd wordt. Inhoudelijk is de bezuiniging darmee gerealiseerd. Het onderdeel huishoudelijke verzorging bleef in 2013 binnen de begroting.

281

Bijlage 8.12 Stand van zaken bezuinigingen bij jaarrekening 2013 Bron DomeinProd. Sector Boco

B13 Sociaal 630.3 SAM B13 620.6 SAM

Omschrijving bezuinigingsvoorstel 6630313.442400 Zorg 6630313.442400 Zorg

40 S09

B13

715.1 SAM

6630313.442400 Zorg

87

87

87

87

41 S09

B13

716.1 SAM

6630313.442400 Zorg

50

50

50

50

42 43 44 45

B13 B13 B13 B13

650.2 480.6 630.3 480.2

6650201.442500 Jeugd- en jongerenwerk 6650201.442500 Jeugd- en jongerenwerk 6650201.442500 Jeugd- en jongerenwerk 6480201.442300 Leerlingenvervoer

62 75 65 67

150 75 125 142

150 75 125 142

150 75 125 142

0

200

200

200

375

500

500

500

1120

1280

1440

1600

117

117

117

117

20

20

20

20

S10 S10 S10 S11

Sociaal Sociaal Sociaal Sociaal

SAM SAM SAM SAM

46 S12

B13 Sociaal 511.1 SAM

6511101.442500 Muziekschool

47 S13

B13 Sociaal div

48 I01


6922501.400000.DEKKING Vermindering beleidscapaciteit 6932101.840100.WON Inkomsten - Mandje

49 I02

B13 Bestuur 004.1 PSZ

6004101.834009 Inkomsten verhogen (leges)

50 I02


6004101.834009 Afschaffen kwijtschelding hondenbelasting

div

Totaal


2013

2014

2015

2016

50 50

50 50

50 50

50 50


50 V Verwerkt in begroting. 50 V Dit bedrag is in mindering gebracht op het subsidiebudget van Thuis in de buurt. Er is minder subsidie verstrekt. 87 Dit bedrag is in de besluitvorming op regionaal niveau niet als bezuiniging ingeboekt bij de GGD omdat het in gaat tegen regionale afspraken. Voor 2013 is incidenteel een bezuiniging elders ingeboekt. Een structurele invulling wordt in 2014 verder uitgewerkt 2013

Nr. Nr. oud 38 S09 39 S09

50 V Dit bedrag is in mindering gebracht op het maatwerkdeel van de GGD. Er zijn minder diensten ingekocht bij de GGD. 150 V Verwerkt in begroting 2012 en meerjarenbegroting 2013-2016. 75 V Verwerkt in begroting 2012 en meerjarenbegroting 2013-2016. 125 V Verwerkt in begroting 2012 en meerjarenbegroting 2013-2016. 142 De verordening Leerlingenvervoer is aangepast. Ondanks de daarin opgenomen maatregelen werd rekening gehouden met een overschrijding van € 100.000 in 2013. Dit wordt mede veroorzaakt door het overgangsrecht. Voor 2014 geldt de nieuwe Verordening in eerste instantie alleen voor nieuwe leerlingen, vanaf augustus 2014 voor iedereen. In 2014 wordt daarom nog wel overschrijding, zij het een lagere, verwacht 200 Bestuur Muziekschool is op de hoogte gesteld middels brief. Subsidie 2014 is middels beschikking verlaagd. De muziekschool heeft n.a.v. bespreking in de commissie Sociaal ruimte toegezegd gekregen om tot medio 2014 met een plan te komen. 500 Zie toelichting bij punt 29 1600 V Deze verhoging van de OZB is in de meerjarenbegroting 2013-2016 verwerkt. 117 V De begrotingspost inkomsten leges burgerzaken wordt in 2013 met 117.000 euro verhoogd. De legesverordening 2013 is hiervoor aangepast (rb 6/7-11-2012) 20 V De Kwijtscheldingsverordening is met ingang van 2013 aangepast.

17.180 19.736 20.079 20.539 20.300

282

Bijlage 8.12 Stand van zaken bezuinigingen bij jaarrekening 2013 Nr. Nr. oud


Omschrijving bezuinigingsvoorstel

2013

Legenda status V gerealiseerd en afgedaan realisatie is op schema gedeeltelijk gerealiseerd nog te realiseren

Bron B11 B12 B13

2014

2015

2016


Begroting 2011: Herontwerp Begroting 2012: Vernieuwen Begroting 2013: Koersvast

Stand van zaken bezuinigingen bij jaarverslag 2013 Gerealiseerd en afgedaan 12.103 13.475 13.552 13.922 Realisatie is op schema 3.741 4.750 4.866 4.956 Gedeeltelijk gerealiseerd 831 906 906 906 Nog te realiseren 505 605 755 755 totaal 17.180 19.736 20.079 20.539 Stand van zaken bezuinigingen bij jaarverslag 2013 Gerealiseerd en afgedaan 70% 68% 67% Realisatie is op schema 22% 24% 24% Gedeeltelijk gerealiseerd 5% 5% 5% Nog te realiseren 3% 3% 4% totaal 100% 100% 100%

68% 24% 4% 4% 100%

13.922 4.956 667 755 20.300

69% 24% 3% 4% 100%

Stand van zaken bezuinigingen bij jaarverslag 2013 5%

3% Gerealiseerd en afgedaan

22%

Realisatie is op schema 70%

Gedeeltelijk gerealiseerd Nog te realiseren


283

*1036887* Gemeente Hengelo Postbus 18 7550 AA Hengelo

Gemeenteraad van Hengelo Postbus 18 7550 AA Hengelo

Onderwerp reactie accountantsrapport jaarrekening 2013

Zaaknummer 1015475

Uw kenmerk

Datum

Geachte leden van de raad,

In uw opdracht heeft de externe accountant de controle op de jaarrekening 2013 verricht. Zijn bevindingen heeft hij verwoord in een rapport gedateerd 12 mei 2014. Onderstaand onze reactie op deze bevindingen. De belangrijkste conclusie is dat de accountant op basis van de verrichte controle constateert dat “de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de grootte en de samenstelling van zowel de baten en lasten over 2013 als van de activa en passiva per 31 december 2013 in overeenstemming met het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten en de Beleidsregels toepassing WNT 1". Daarnaast is de accountant van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties over 2013 rechtmatig tot stand zijn gekomen. Kortom: een goedkeurende verklaring zowel t.a.v. de getrouwheid als t.a.v. de rechtmatigheid. 0F

Bij de controle is slechts één fout geconstateerd, die ruimschoots binnen de door u vastgestelde controletolerantie valt. Het gaat daarbij om fouten bij enkele aanbestedingen die niet in overeenstemming met de bestaande (Europese) regelgeving zijn gedaan. Deze onjuiste aanbestedingen werden overigens vanuit onze interne controle reeds door onszelf geconstateerd. In hoofdzaak hebben deze fouten betrekking op personele inhuur van derden, deels als voortzetting van eerdere contracten, deels nieuwe aanbestedingen. Wij zijn voornemens de aanbestedingsprocedure nogmaals te toetsen, om daarmee in de toekomst beter te voldoen aan de Europese regelgeving. Daarnaast doet de accountant een aantal aanbevelingen (blz. 17) die wij overnemen, in het bijzonder de aanbeveling m.b.t. het maken van afspraken over de wijze en het moment van verantwoording over de grondexploitatie RBT. Voor een samenvatting van het rapport verwijzen wij u naar de kernpunten die op blz. 6 en 7 van het rapport is weergegeven.

1

Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector

Vermeld altijd het zaaknummer als u contact opneemt met de gemeente. Bezoekadres stadhuis

E-mailadres

Burgemeester Jansenplein 1

[email protected]

Bezoekadres stadskantoor

Telefoonnummer

Hazenweg 121

14-074

Bladnummer 2

Zaaknummer 1015475

Uw kenmerk

Met de vaststelling van het controleprotocol hebt u voor de volgende onderwerpen specifieke aandacht van de accountant gevraagd: a Beheersing grondexploitatie De accountant stelt vast dat in het kader van het gemeentelijk risicomanagement de risico’s – ook die verband houden met de grondexploitaties halfjaarlijks worden geactualiseerd. Voorstellen voor nieuwe investeringen en grondexploitaties gaan vergezeld van een risicoanalyse en worden getoetst op hun effect op het weerstandsvermogen. Eerder in het rapport is al aangegeven dat we er ook in 2013 weer in zijn geslaagd dat weerstandvermogen binnen de marges in de nota “Zicht op Risico’s” te houden. b Beheersing grote projecten : Warmtenet en Packagedeal Stork M.b.t. Warmtenet is sprake van rendementsrisico’s en het risico van onthouden van toestemming door de Europese Commissie voor het oprichten van een BV. De accountant stelt vast dat wij, binnen de mogelijkheden, alles doen om deze risico’s te beperken. M.b.t. de Packagedeal stelt de accountant vast dat de risico’s voor de nieuwe deelgebieden goed in beeld zijn gebracht en dat waar nodig, voorzieningen zijn getroffen. c Monitoring bezuinigingen De accountant stelt vast dat de monitoring van de voortgang van de realisatie van de bezuinigingen toereikend plaatsvindt. De accountant is uitgenodigd voor de politieke markt, waarvoor het jaarverslag en de jaarrekening zijn geagendeerd. Als college zijn wij tevreden met de resultaten van de accountantscontrole. Het bevestigt dat we op een verantwoord financieel beheer kunnen vertrouwen. Natuurlijk zijn we daarbij voortdurend alert op verdere verbetering. De adviezen en informatie van onze accountant dragen daar in belangrijke mate aan bij.

Met vriendelijke groet, Burgemeester en wethouders van Hengelo, de secretaris, de burgemeester,

Vermeld altijd het zaaknummer als u contact opneemt met de gemeente. Bezoekadres stadhuis

E-mailadres

Burgemeester Jansenplein 1

[email protected]

Bezoekadres stadskantoor

Telefoonnummer

Hazenweg 121

14-074

U

Vervangingsblad niet scanbaar item

Dit document is alleen als origineel beschikbaar en op te vragen bij het archief van de afd. DIV.

DATUM:

1 mei 2014

VOLGNUMMER: nvt

AFZENDER: Intern document

ZAAKNUMMER: 1014052

OMSCHRIJVING ONTBREKEND STUK: NIET OPENBAAR Overzicht dubieuze leningen 2013 U

U

Politieke Markt Hengelo

Recommend Documents