@donderdag - 13 september 2007 - de 100e politieke markt in Apeldoorn
@
donder dag
@donderdag @apeldoorn @gemeenteraad @100 @politieke markt @donderdag @apeldoorn @gemeenteraad @100 @politieke markt @donderdag @apeldoorn @gemeenteraad @100 @politieke markt@
voorwoord
Politiek: saai? Niet meer in Apeldoorn. Na 100 politieke markten kunnen we dát wel stellen. De afgelopen drie jaar stonden de donderdagen in het stadhuis van Apeldoorn helemaal in het teken van ‘de politieke markt’. Veel Apeldoorners kwamen en komen daar op af, om hun vertegenwoordigers als ware het marktkooplieden aan het werk te zien. In dit magazine meer over al die donderdagen: ervaringen, foto’s, cijfers, tekst en uitleg, meningen, plannen. @donderdag is bedoeld voor politici, vaste bezoekers van de politieke markt, raadsleden en medewerkers van onze gemeente. En, wie weet kan @donderdag wat inspiratie brengen in den lande. Wie na het lezen van dit magazine meer wil weten over onze politieke markt: kom eens kijken op donderdag! 3@donderdag
inhoudsopgave
inhouds opgave 3 inhoudsopgave........................................... 5 burgemeester: andere koek...................... 7 toekomst: op naar de 200.......................... 8 funfacts................................................... 11 gespot..................................................... 12 politieke markt, hoe werkt dat?........... 14 meten is weten....................................... 15 funfacts................................................... 19 notities.................................................... 20 warm of koud......................................... 23 gespot..................................................... 32 24 uur in touw........................................ 35 waarom eigenlijk?................................. 37 uitspraken............................................... 40 notities.................................................... 42 voorwoord...................................................
@donderdag
44 dualisme................................................. 47 een week lang griffie............................. 48 wie & wat................................................. 51 gespot..................................................... 52 stamppot................................................. 54 notities van de griffier........................... 57 raadsels.................................................. 58 raadswerk: een greep........................... 61 gespot..................................................... 76 stemming maken voor verkiezingen.... 79 zetelverdeling......................................... 80 werkbezoeken en excursies................ 83 dialoog.................................................... 87 begroting en rekenkamer..................... 88 colofon.................................................... 91 gespot.....................................................
@donderdag
teksttekst
burgemeester
andere koek Het klinkt misschien vreemd uit mijn mond, maar eerlijk gezegd: gemeentepolitiek was voor de publieke tribune lange tijd oersaai. Het was een hele klus om die ellenlange vergaderingen in het stadhuis uit te zitten. En dan liep je ook nog de kans dat het onderwerp waarvoor jij zat te wachten, doorschoof naar de vólgende urenverslindende bijeenkomst. Gelukkig is dat allemaal passé in Apeldoorn. We hebben er alweer 100 politieke markten op zitten. En zo’n markt is andere koek dan duf en lang vergaderen. Meest in het oog springend is de ‘carrousel’. Tijdens de politieke markt programmeren we diverse bijeenkomsten tegelijkertijd: elke fractie doet overal met één vertegenwoordiger mee. Apeldoorners weten door de opzet van onze politieke markt precies in welke zaal zij iets van hun gading kunnen vinden. Het werkt. Dat blijkt uit het groeiende aantal Apeldoorners dat de politieke markt bezoekt en uit positieve reacties van raadsleden en collegeleden. We zijn beter bereikbaar. En – niet minder belangrijk – het is efficiënter en leuker werken. Mr. G.J. de Graaf Burgemeester van Apeldoorn
@donderdag
Even het geheugen opfrissen? Het was alweer in 1851 dat Thorbecke de gemeentewet opstelde, waarmee hij het gemeentebestuur in Nederland regelde. Vanaf toen kozen kiesgerechtigde inwoners ‘hun’ gemeenteraad. Het college van burgemeester en wethouders bereidde de zaken voor en de gemeenteraad besloot. Dat bleef ruim een eeuw lang zo. De roerige jaren zestig brachten ons het zogenoemde ‘inspreken’ en er kwamen raadscommissies, voorafgaand aan raadsvergaderingen. In 2002 volgde het duale systeem. Twee jaar later besloot Apeldoorn, als tweede gemeente in Nederland, om de commissiestructuur in te ruilen voor de Politieke Markt Apeldoorn – kortweg PMA. Toegankelijker voor onze inwoners, passend bij onze moderne tijd en een logisch vervolg op de opbouw van het duale bestel. Met succes: al veel andere gemeenten kwamen een kijkje nemen op onze markt.
@donderdag
toekomst
op naar de 200 Deze @donderdag markeert 100 politieke markten. Leuk. Maar nu even de toekomst in. We leven in 2010. Het huidige aantal politieke markten is verdubbeld en waarschijnlijk staan de volgende raadsverkiezingen voor de deur. Alles draait om het mandaat van de kiezers: zoveel mogelijk Apeldoorners moeten naar de stembus! Daarvoor is vertrouwen en interesse in de lokale politiek noodzakelijk. Cliché? Niet als raadsleden en politici meer Apeldoorners weten te bereiken en als zij verschillen tussen politieke partijen duidelijker neerzetten. Niet als raadsleden zich goed informeren en weten wat er leeft. Niet als zij niet alleen stukken lezen, maar juist mensen in de stad en de dorpen spreken, op onderzoek uitgaan en zo hun mening vormen. Niet als raadsleden hun standpunten in de raad bepalen en ruimte krijgen en nemen om elkaar te overtuigen van hun (politieke) argumenten. Als we dat nog meer doen de komende jaren, dan wordt het voor Apeldoorners duidelijker hoe besluiten in
@donderdag
hun gemeente tot stand komen. En wordt de lokale politiek leuker en toegankelijker. Met de 100 politieke markten die achter ons liggen, hebben we flinke stappen gezet. Op naar de 200! Arjan Oudbier Raadsgriffier gemeente Apeldoorn
teksttekst
funfacts Even de feiten en cijfers op een rijtje. Wie vanaf het begin alles heeft ontvangen en bewaard heeft, nu een stapel van 3,5 meter papier liggen. De cursus snellezen is dus niet voor niets zo populair. Ook in cijfers; het gebruik van de raadsinstrumenten.
100 3,5 605 140 62 10@donderdag
politieke markten = meter papier (119 kg) carrousel activiteiten sets ‘stukken’ voor elke politieke markt (omgedoopt tot PMA-bundels) x100=14.000 raadsvergaderingen + 62 verslagen
Amendementen
Moties
Initiatiefvoorstellen
Actualiteitsvragen
2004
31
25
0
0
2005
23
33
1
3
2006
16
32
4
13
2007
2
7
3
8 11@donderdag
GESPOT Het oude raadhuis... ...huisvest behalve twee restaurants, een trouwzaal en de collegekamer ook de negen raadsfracties, wat vergaderruimten en de leeskamer. Gasten kunnen aanbellen bij de ingang aan het Marktplein.
12@donderdag
GESPOT Het bordes... ...bij de ingang van het gemeentehuis is een vaste plek om politici te spotten. Tijdens de politieke markt staat het bordes vol met de vaste groep rokers. Dus als je op zoek bent naar een roker en je had geen succes in de rookkamer: het bordes is de place2be.
13@donderdag
politieke markt
politieke markt
hoe werkt dat?
Geen fruit, kaas, vis of bloemen, maar politiek. Elke donderdag kunnen Apeldoorners naar de markt in het stadhuis. Vooraf is precies duidelijk waar je hoe laat moet zijn voor het onderwerp dat je interesseert. Niemand hoeft dus eerst talloze onderwerpen door te worstelen waar hij geen belangstelling voor heeft. In @donderdag: de politieke markt in vogelvlucht.
Helderheid. Daar zorgt de opzet van de politieke markt voor. Aan het begin van de donderdag avond zijn er verschillende, korte bijeenkomsten tegelijk. Raadsleden, wethouders en bezoekers zitten hierdoor minder lang in de vergaderzaal. Er blijft dus tijd over voor ‘de wandelgangen’: wie een vraag of probleem wil voorleggen kan raadsleden en wethouders gemakkelijk aanschieten. Bijeenkomsten variëren in opzet: tijdens een technische vragenronde stellen fracties verduidelijkende vragen, de raadsleden laten zich informeren via presentaties van het college of van Apeldoornse organisaties, gesprekken met bewoners, werkbezoeken, voorstellen en initiatieven worden besproken. Of raadsleden bespreken op eigen initiatief een onderwerp of onderzoek. Hoe dan ook: vooraf is voor iedereen precies duidelijk wat de bedoeling is. En: inwoners van Apeldoorn kunnen de gemeenteraad vragen om 14@donderdag
een onderwerp in te brengen voor discussie. Zij kunnen ook een tentoonstelling inrichten op de politieke markt en inspreken aan het begin van een bijeenkomst kan vrijwel altijd. Om de week neemt de raad besluiten. Raadsleden kunnen hun stem toelichten. Soms zijn de kortere bijeenkomsten aan het begin van de avond niet voldoende, dan staat het onderwerp opnieuw op de agenda. Ook kan de raad het presidium – dat de raad procedureel aanstuurt – vragen om het thema op de agenda te zetten voor een raadsdebat.
meten is weten Met de politieke markt wil de raad inwoners meer betrekken bij de lokale politiek. Maar lukt dat ook? De raadsmonitor vertelt ons er meer over. Die werd in 2002 voor het eerst gedaan, in januari 2005 opnieuw en eind 2007 is ‘ie er weer. Zo ontdekt de raad hoe het staat met de betrokkenheid van burgers en wat de gemiddelde Apeldoorner vindt van de lokale politiek en het bestuur. In 2004 was de politieke markt er nét. De cijfers van 2007 zullen dus pas echt iets tonen over wat Apeldoorners vinden van dit ‘nieuwe’ fenomeen. Spannend: is het aantal Apeldoorners dat zich in het stadhuis laat zien hoger dan de 5 procent in 2004? Wat antwoorden Apeldoorners op de vraag wie het eigenlijk voor het zeggen heeft in hun gemeente? In 2004 dacht toch nog de helft (!) van het aantal ondervraagden dat het college van burgemeester en wethouders het laatste woord heeft… >>
De politieke markt past prima in het in 2002 ingevoerde duale systeem, waarbij de raad meer en meer de dialoog zoekt met de mensen die zij vertegenwoordigt. Reden om de drempel voor het bijwonen van raadsvergaderingen en andere bijeenkomsten te verlagen. Dat hoopt de raad met de politieke markt te doen.
15@donderdag
g ra fie ken 16@donderdag
tab el le n
“De gemeenteraad betrekt de burgers voldoende bij de ontwikkeling van het beleid” 80 70 2002
60
2004
50 % 40 30 20 10 0 (zeer) mee eens
neutraal
(zeer) mee oneens
weet niet
“De gemeenteraadsleden van Apeldoorn doen hun best zich te informeren over wat er onder de burgers leeft” 80 70 2002
60
2004
50 % 40 30 20 10 0 (zeer) mee eens
neutraal
(zeer) mee oneens
weet niet
17@donderdag
funfacts
een avondje markt 17.15 - 18.00 uur Presidium 18.00 - 19.00 uur Samen eten, marktkraam 19.00 - 21.00 uur Politieke markt (parallelle bijeenkomsten in carrousel) 21.00 - 21.30 uur Koffie en marktkraam (tentoonstellingen bekijken) 21.30 - 22.00 uur Ruimte voor een Raads debat over een actueel onderwerp (om de week) 22.00 - 22.30 uur Besluitvorming (om de week) 22.30 - 23.00 uur Afsluiting van de avond met een drankje (om de week)
minder vergaderen Vergaderden de Apeldoornse politici vroeger wel zo’n 100 keer per jaar, sinds de politieke markt is dat maximaal veertig keer per jaar. Zij hakken sneller knopen door. Als het nodig is, kan de gemeenteraad binnen enkele weken over iets beslissen, terwijl dat voor de invoering van de politieke markt al snel zes weken duurde.
19@donderdag
notities
20@donderdag
notities
21@donderdag
warm of koud
warm koud
warm of koud? STELLING
‘Ik word warm of koud van de politieke markt…’
warm
“Wij zijn een warm voorstander van de politieke markt omdat we letterlijk en figuurlijk dichter bij de burgers komen in de besluitvorming. De bijeenkomsten duren korter, van agendapunten zijn de aanvangstijden bekend en alles vindt op één avond plaats. Ton Kunneman, PVDA 22@donderdag
23@donderdag
warm of koud
warm “Ik ben een warm voorstander van de politieke markt, want het geeft duidelijkheid voor iedereen, het levert dynamiek en beweging op en het maakt politiek een stuk aantrekkelijker voor buitenstaanders.” Werner Ludwig, VVD 24@donderdag
warm of koud
warm “De politieke markt is een verbetering. Nu is duidelijker wanneer een onderwerp wordt behandeld. De discussies gaan ook meer over de hoofdlijnen. Nadelig is dat er soms weinig tijd is voor inspraak en voor een goede, inhoudelijke behandeling van onderwerpen. Een belangrijk aandachtspunt blijft het vergroten van de betrokkenheid van onze inwoners.” Henk van den Berge, SGP 25@donderdag
warm of koud
warm maar... “De politieke markt is goed wat betreft overzichtelijk heid en compactheid. Efficiënter vergaderen op een voor iedereen duidelijke manier. Weg met de Wet van Klets! Jammer alleen dat vrijwel alle partijen hun standpunten alvoor de politieke markt innemen, waardoor elke discussie in de kiem wordt gesmoord en er vooral stemverklaringen worden opgedreund.” Martin Maassen, D66 26@donderdag
warm of koud
warm “Ik ben een voorstander van de politieke markt, omdat een evenwicht is gevonden tussen een onderwerp uitputtend behandelen en het vasthouden van publieke belangstelling. De vaste avonden zijn herkenbaar. We vergaderen minder, maar we mogen wel iets meer discussiëren.” Roelof Veen, ChristenUnie 27@donderdag
warm of koud
warm GroenLinks vindt dat door de duidelijke structuur en de transparante agendering belangstellenden de politieke bespreking makkelijker weten te vinden. Belangstellenden komen gericht onderwerpen bijwonen en inspreken. Daarmee staat de behandeling van onderwerpen dichter bij de burger.” Saskia Terwel, GroenLinks 28@donderdag
warm of koud
warm “Warm! De politieke markt heeft de politiek dicht bij de inwoners gebracht. Een heldere agenda, nauwkeurige timing en een ‘gezellige’ huiskamer sfeer hebben de afstand verkleind. Niet voor niets komen professionals uit het hele land kijken. Als sommige voorzitters nu eens wat aardiger zijn naar het Henk Schutte, Leefbaar Apeldoorn publiek, dan is het helemaal volmaakt. 29@donderdag
warm of koud
warm “De CDA-fractie staat positief tegenover de politieke markt. Het maakt de vergaderingen toegankelijker voor burgers. Doordat de tijden en onderwerpen duidelijk staan aangegeven. Mensen kunnen gemakkelijker inspreken en het is eenvoudiger geworden om raadsleden aan te spreken.” Ayhan Tonça, CDA 30@donderdag
warm of koud
koud “Sinds de invoering is er weinig debat, het trekt niet meer bezoekers. De bestuurskosten zijn opgelopen en nemen nog meer toe door de voorgestelde noodzakelijke verbouwing! Door de bijeenkomsten in zaaltjes heeft het hart van de democratie – de raadszaal – aan waarde verloren en is de politiek dood.” Ben Hendrikse, Gemeentebelangen 31@donderdag
GESPOT Le Café de Paris... ...is vooral een place2be in het terras seizoen. De perfecte ligging bij het oude raadhuis maakt Paris één van de hot spots van politici.
32@donderdag
GESPOT Café de Flierefluiter... ...heeft al heel wat politici, journalisten en publieke tribunebezoekers over de vloer gehad. Er worden relatief veel GroenLinksers gespot.
33@donderdag
leuke info
24 uur in touw Bij de start van het politieke jaar -na het zomerreces- houdt Apeldoorn een 24-uurs raadsconferentie. Een goede start dus! Thema’s die centraal stonden de afgelopen jaren: burgerschapsstijlen en de raad als volksvertegenwoordiger (2005), cultuurverandering en morele oor deelsvorming (2006) en strategisch kader en debattechnieken (2007).
34@donderdag
35@donderdag
waarom eigenlijk?
waarom
Als alles op rolletjes loopt, hoef je niet te veranderen. Maar zo was het begin 2004 níet bij de gemeente Apeldoorn, constateerden de fractievoorzitters. Er waren nogal wat knelpunten: het moest anders. Terug naar drie jaar en 100 politieke markten - geleden.
Te weinig inhoud en eerlijk gezegd: ook het ‘smoel’ zat niet mee. Dat was, kort samengevat, toch wel de conclusie van de politieke fracties in Apeldoorn, begin 2004. Een wezenlijk ándere organisatie van raadsactiviteiten was nodig om een reeks knelpunten het hoofd te bieden: • de raad was onvoldoende doelgericht (denk bijvoorbeeld aan de voorbereiding van bijeen komsten, informatievoorziening en de ‘stukken’ vanuit het college en de inbreng van de fracties) • te weinig variëteit in ‘soort’ bijeenkomst: de raad kende eigenlijk vrijwel alleen plenaire bijeenkomsten • het debat was niet levendig genoeg en dus niet aantrekkelijk voor publiek • trage en inefficiënte besluitvorming • onvoldoende regie (onder meer door onduidelijke rolverdeling)
36@donderdag
Alle reden om het over een andere boeg te gooien. De raadsactiviteiten werden geconcentreerd op één avond per week, met als resultaat: snellere besluitvorming, betere herkenbaarheid en meer tijd voor raadsleden om contact te zoeken met Apeldoorners. Kortom: doelgerichter en inhoudelijker. Duidelijker ook, door heldere stappen: verkenning van de vraag, bepaling van politieke standpunten met een debat daarover en tenslotte besluitvorming. De politieke markt, zo was de verwachting, zou het debat verlevendigen en zorgen voor meer contact tussen politiek en publiek. >>
37@donderdag
waarom
Politieke markt onder de loep:
“voor geen goud terug!” De politieke markt is na ruim een jaar geëvalueerd. Wat bleek? We vonden het top! Bijna 90 procent van de raadsleden was positief tot zeer positief. Of, zoals een raadslid zei: “Voor geen goud terug!” 38@donderdag
waarom
De evaluatie na ruim een jaar ‘markten’ leverde veel positief nieuws op. Dankzij de markt heeft de raad meer grip op de agenda, komt meer ter zake en neemt sneller besluiten. De raad werkt efficiënter, dankzij een vaste planning. Ook goed nieuws voor Apeldoorners en politici: raadsavonden zijn herkenbaarder en aantrekkelijker geworden. Kortom: de donderdagavond was al snel de avond van de raad! In korte tijd dus goede resultaten. Natuurlijk leverde de evaluatie ook verbeterpunten op. Op tijd afronden gaat soms boven verdieping. Plus: het debat moet nog beter uit de verf komen. In de raad zelf blijft Gemeentebelangen overigens principieel tegenstander van de markt. Hoewel positief over het functioneren van de raad, vindt de fractie het gelijktijdig bespreken van onderwerpen bezwaarlijk. De donderdagavond is de avond van de raad geworden Dankzij de politieke markt werken we klant vriendelijker. In de wandelgangen en de burgerzaal is meer ruimte voor contact tussen raadsleden en wethouders met bezoekers. Een belangrijke cultuuromslag dus. Nu alle bijeenkomsten op donderdag
plaatsvinden, hebben raadsleden het niet minder druk. Wel is er meer ruimte op andere dagen voor werkbezoeken. De politieke markt biedt meer ruimte voor verdieping van politieke standpunten, al kan het debat daarover dus nog beter… Doelen politieke markt: • doelgerichter werken: dat doen we • aantrekkelijkere raadsavonden: gelukt • raadsleden en fracties minder belasten: werkdruk blijft een zorg, wel meer ruimte voor werkbezoeken • politieke standpunten verdiepen: ja, maar meer debat moet • besluitvorming versnellen: gelukt • informatievoorziening verbeteren: gelukt. De zogenoemde raadsbundel zit goed in elkaar • cultuuromslag in transparantie: de politieke markt geeft hiervoor zeker een impuls
Evaluatie 2006 na ruim een jaar politieke markt.
39@donderdag
uitspraken “Leefbaar Apeldoorn wil voor geen goud terug naar de oude situatie, niet alleen voor onszelf maar ook voor bezoekers, deelnemers en alle mensen die achter de schermen meewerken aan de politieke markt.” Roeli Maertens, Leefbaar Apeldoorn
“ChristenUnie is voor definitieve invoering van de politieke markt, de raad moet ernaar streven vaker te debatteren.” Roelof Veen, ChristenUnie
uitspraken “De sfeer waarbinnen het politieke bedrijf zich nu afspeelt is aanmerkelijk beter, maar de fractie is principieel tegenstander van een politieke markt.” Theo van Swol, Gemeentebelangen
Gerhard Bos, CDA
“D66 acht het experiment geslaagd. De politiek wordt nog levendiger door zonder van tevoren het dossier dicht te timmeren, een open debat te voeren en hoorzittingen te houden.” Martin Maassen, D66
“De opzet en structuur van de politieke markt spreken de fractie duidelijk aan, inhoudelijk en qua legitimatie richting onze burgers is een stap voorwaarts gemaakt.”
“Doorgaan met de politieke markt. De positieve reactie van de buitenwereld is het belangrijkste signaal. Maar: de raad moet meer in debat gaan.”
Henk van den Berge, SGP
Werner Ludwig, VVD
“GroenLinks is zeer enthousiast over de politieke markt.” Michael Boddeke, GroenLinks
“Het experiment is geslaagd: de wet van klets is verleden tijd, het publiek weet waar het aan toe is en toont meer belangstelling.” Ton Kunneman, PvdA
40@donderdag
“Het CDA is positief. De omloopsnelheid laat af en toe nog wel een wat te krappe planning zien.”
De uitspraken op deze pagina werden gedaan bij de evaluatie van de politieke markt in februari 2006
41@donderdag
notities
42@donderdag
notities
43@donderdag
GESPOT Koffiehuis Central Park... ...is een nieuw populair plekje voor de lekkerbekken onder ons. Steeds meer mensen ontdekken dit hippe tentje voor een rustige lunch of gezellige koffiebreak.
44@donderdag
GESPOT Café Gigant... ...is geliefd bij D66. Ook GroenLinks is kind aan huis en organiseert hier meestal de borrels. Ook een geliefd plekje om flyers neer te leggen.
45@donderdag
teksttekst
dualisme
Dichterbij dankzij
dualisme
In februari 2006 werd gekeken naar de opbrengsten van het dualisme in Apeldoorn. De raad blijkt inderdaad dichter bij ‘de burger’ komen te staan. Meer dan in veel andere gemeenten in Nederland vinden inwoners van Apeldoorn dat het gemeentebestuur openstaat voor hun wensen en problemen. Apeldoorn scoort goed op het gebied van toegankelijkheid. Apeldoorn & dualisme: • een goede en vliegende start • de raad is veelkleurig en trekt ook sámen op • fracties profileren zich sterker • de politiek kan herkenbaarder • burgers zijn meer betrokken bij de politiek • gemeente wordt toegankelijker gevonden • transparantie van besluitvorming kan nog beter • de raad kan meer manieren ontwikkelen om informatie te verzamelen • de politieke markt: een logische stap in de ontwikkeling van het duale bestel • cultuurverandering heeft tijd nodig: zowel college als raad hebben lange termijnvisie • het raadspresidium en het college vinden elkaar als het nodig is • ambtenaren zijn soepel meegegaan in het duale bestel: rechtstreekse contacten tussen raadsleden en ambtenaren worden door het college aangemoedigd. De voorbereiding en aanlevering van ‘stukken’ kan scherper • gezamenlijke en eigen communicatiestrategie voor college en raad is een goed idee
Ingewikkelde mensen, die burgers! Het moet transparanter, aantrekkelijker, herkenbaarder en duidelijker. Dualisme moest ons dichter bij ‘de burger’ brengen. Zichtbaar zijn is dan een must, vandaar de politieke markt, die door onze burgers gelukkig gewaardeerd wordt. Burgers kunnen onderwerpen agenderen via ‘Voor de dRaad ermee’ en ‘raadsleden voeren stadsgesprekken’. Maar hoe zit het met die burgers zélf? Die zitten tegenwoordig knap ingewikkeld in elkaar. Burgers zijn assertief, hebben een groot gevoel voor eigenwaarde en beroepen zich graag op hun individuele vrijheid. Zij zijn goed geïnformeerd en stellen hoge eisen aan bestuur en overheid. Hoewel minder geïnteresseerd in politieke partijen, voelen burgers juist meer voor politiek en zijn actiebereid. Onrecht? Dan is professionele hulp snel ingeschakeld. De parlementaire democratie is oké, maar de overheid functioneert niet goed. Oude politiek is uit, nieuwe vormen van burgerschap en participatie zijn ‘in’. Evaluatierapport dualisme in Apeldoorn ‘Met twee benen op de grond en de blik op de toekomst’, februari 2006
46@donderdag
47@donderdag
griffie
teksttekst
Deadline op deadline op deadline
een week lang griffie Wie een week meeloopt met de raadsgriffie ontdekt dat het dagenlang deadlines regent, voordat op donderdag om 19.00 uur de gong gaat en de politieke markt begint. Er komt nogal wat kijken bij de voorbereidingen… @maandag Tijdens koffie spreken collega’s ’s ochtends éven de vorige week en de actualiteit. Het ondersteuningsteam zit niet echt rustig: de conceptagenda’s moeten klaar zijn vóór 10.30 uur, als het agendaoverleg plaatsvindt. Adviseurs gaan aan de slag met het schrijven van presidium- en raadsvoorstellen, bereiden werkbezoeken voor en stemmen vergaderonderwerpen af met de beleidsafdeling. Vandaag is ook de deadline voor de raadspagina’s in Weekend Totaal. De raad neemt aanstaande donderdag besluiten, dus gaan er nu raadsvoorstellen ter ondertekening richting postkamer. Vandaag ook: vergaderen. Belangrijk voor de voorbereiding van de agenda’s en politieke markt van de komende weken. Daarna is er kort overleg met de bestuursadviseurs: wat zit er in de ambtelijke en bestuurlijke pijplijn? Aan het eind van de dag spreekt de griffier met de gemeentesecretaris en krijgt een 48@donderdag
terugkoppeling uit het college. De adviseurs worden zo spoedig mogeijk bijgepraat over het college door de griffier. @dinsdag De agenda’s gaan na een laatste check naar de mensen die moeten weten dat ‘hun’ onderwerp op de agenda staat op de vólgende politieke markt. Zij kunnen bijlagen voor woensdagmiddag aanleveren. Wie nu over de gang loopt, ziet iedereen verwoed bellen of tikken: adviseurs leggen de laatste hand aan de presidiumstukken. Die vormen voor 12.00 uur de presidiumbundel die de koerier later vandaag komt halen. @woensdag Woensdag is regel- en administratiedag voor de ondersteuning. Iedereen zet verder de puntjes op de i voor de politieke markt van morgen. Na twee overvolle dagen is er op een dag als vandaag wél even tijd voor een praatje tussendoor.
@donderdag Vandaag eerst druk met volgende week: voorbereidingen voor de bundel. Veel mensen van de griffie werken vanavond ook en beginnen dus iets later. Om 13.00 uur vergaderen de adviseurs en de griffier: ideeën gaan over tafel, problemen worden besproken en taken worden verdeeld. Voor 14.00 uur nog even afstemmen met Ron van de Bodedienst. Er zijn geen bijzonderheden: geen extra instructies voor de beveiliging of catering. Wel graag wat extra stoelen in twee zalen. Om 17.15 uur vergadert het presidium. Rond zessen eet iedereen in het bedrijfsrestaurant. Twee medewerkers worden onderwijl naar de telefoon geroepen. Echt rustig eten is er niet bij. En dan, om 19.00 uur, de gong. De politieke markt is begonnen. En daar doet de griffie het allemaal voor!
@vrijdag Vijf over negen. Zichtbaar duf zitten sommige medewerkers aan de vergadertafel. De politieke markt van gisteravond wordt doorgenomen. Was het goed? Bijzonderheden? Dan komt het presidium aan bod. Gisteravond mailde de griffier de belangrijkste uitkomsten al rond, dus het ondersteuningsteam heeft de agenda al aangepast op een paar punten. Dan stuift iedereen weg. De stukken voor de politieke markt van volgende week moeten rond 13.00 uur verzendklaar zijn en voor die tijd moet de stapel bundels met bijlagen – woensdag gemaakt – zijn gekopieerd. Nog een paar uurtjes te gaan dus, om raadsvoorstellen aan te passen en de agenda kloppend te krijgen. Het lukt ook vandaag weer om alles op tijd klaar te hebben. Eind van de dag zit het erop: de bundel is verspreid en de digitale versie staat op internet. Het weekend kan beginnen.
49@donderdag
gezichten
wilma
jolita
frits
yvonne pauw
joyce
diana
De griffie ondersteunt en adviseert de gemeenteraad. Zij valt rechtstreeks onder de raad en voert het secretariaat van de gemeenteraad, de politieke markt en het presidium. De griffie bereidt besluitvorming voor en bewaakte deze. Raadsgriffier Arjan Oudbier geeft leiding aan de griffie, is de eerste adviseur van de gemeenteraad en is tevens
De Griffie Jolita Borgers (maandag, dinsdag en woensdag) en Wilma Kooistra (woensdag, donderdag en vrijdag) zijn managementassistenten van de raadsgriffie. Joyce Mastenbroek, Ineke Jansen en Diana Wacht zorgen voor de ondersteuning van de werkzaamheden voor de politieke markt. Yvonne Pauw en Frits Klouwen zorgen onder meer voor de organisatie en het secretariaat van de raad. Frits Klouwen is daarnaast ook verantwoordelijk voor het raadsinformatiesysteem.
marit
herman jeffrey
Presidium Het presidium bestaat uit de fractievoorzitters en stuurt de werkzaamheden van de raad procedureel aan. Denk aan agendabewaking, kwaliteitsbewaking vergaderstukken, de raming en het beheer van financiële middelen van de raad en het toezicht op de raadsgriffie als werkgever. Ook op de takenlijst: notulen vaststellen en het onderzoek naar de geloofsbrieven van nieuw gekozen raadsleden. Voorzitter: Burgemeester G.J. de Graaf Secretaris: A. (Arjan) Oudbier
arjan ineke
Raadsleden en andere fractieleden kunnen voor advisering en ondersteuning bij de griffie terecht. Arjan Oudbier (griffier), Herman van den Broek (plaatsvervangend griffier) en Jeffrey Leuverman, Marit Stam (adviseurs) en Liesbeth Rooijmans (communicatie) begeleiden de raad bij werkbezoeken, hoorzittingen, raadswerkgroepen, projecten, kaderstellingen en raadsonderzoeken. Ook bieden zij ondersteuning als het gaat om initiatieven, interpellaties, amendementen, moties, brieven en mediacontacten. Daarnaast ontwikkelen zij communicatiebeleid en organiseren opleidingsen vormingsactiviteiten voor de raad.
liesbeth
Leden presidium: A.H.M. (Ton) Kunneman (PvdA) (plaatsvervangend raadsvoorzitter) A. (Ayhan) Tonça (CDA) J.W. (Werner) Ludwig (VVD)
R. (Roeli) Maertens-Krooi (Leefbaar Apeldoorn) S. (Saskia) Terwel (GroenLinks) R. (Roelof) Veen (ChristenUnie) B. (Ben) Hendrikse (Gemeentebelangen, waarnemend fractievoorzitter) H. (Henk) van den Berge (SGP) M.M.C. (Martin) Maassen (D66) (vanaf 13/9/07) P.W.J.H. (Paula) Donswijk-Bot (vanaf 13/9/07) Plaatsvervangende leden: J.G. (Johan) Kruidhof (PvdA) A. (Alie) Talsma-Adema (CDA) H. (Riek) van Dijk-Kooijman (VVD) H. (Henk) Schutte (Leefbaar Apeldoorn) G.J. (Gert-Jan) Kleinpaste (GroenLinks) A. (Andries) van de Woestijne (ChristenUnie) T.P.E. (Theo) van Kerkhof (Gemeentebelangen) E. (Evert) Mulder (SGP) P.W.J.H. (Paula) Donswijk-Bot (D66) (tot 1/9/07) 51@donderdag
GESPOT Het Oude Huis... ...is het stamcafé van de PvdA. Na de verkiezingszege barstte het smalle kroegje bijna uit z’n voegen.
52@donderdag
53@donderdag
eet smakelijk
teksttekst
Wedden dat we
stamppot eten? Letterlijk een kijkje in de keuken: wat eten we @donderdag? Tegen zessen spoedt iedereen die ’s avonds op de politieke markt acte de présence geeft, zich naar beneden, naar het bedrijfsrestaurant. Er worden zelfs weddenschappen afgesloten over wat het menu zal zijn… Indische rijsttafel, de stamppotmix en het pastabuffet. Dat is toch wel de top 3 @donderdag rond de klok van zes. Snelheid is wel geboden, want restaurantbezoekers hebben duidelijk favorieten: de Indische gehaktballetjes in ketjapsaus en de kipsaté met bami en nasi vliegen de pannen uit. Staat er stamppot op het menu, dan is de beenham erg populair. En de vegetarische lasagne; mmm! Toppers op de markt, maar zelden op het menu… • Zuid-Amerikaanse entrecote met frites, sperzie bonen en venkelblokjes met Parijse wortels • varkenshaas met champignonsaus • hazenpeper met rodekool en appeltjes • kogelbiefstuk met snijbonen of sperziebonen • coq au vin met puree en couscous • mosselvlees met tilapiafilet en zalmsnippers en aardappelpuree en boontjes Trek gekregen? Gasten van de politieke markt kunnen maandag voor 12.00 uur even melden dat ze de donderdag erop mee-eten bij het ondersteuningsteam van de griffie, telefoon (055) 580 13 37.
54@donderdag
RECEPT
Koken van de markt @donderdag geeft een lang bewaard geheim prijs: de ingrediënten van de beroemde vegetarische lasagne van Sodexho… Hussel de groenten door elkaar, bouw laagjes op met lasagnebladeren en bechamel saus, even in de oven en: eet smakelijk. @donderdag ontvangt graag culinaire recensies… Benodigdheden - s perzie bonen - p aprika - m ais - c hampig nons - w or tel - b echam elsaus - l asagne blader en
55@donderdag
griffier
griffier
Notities van de griffier De stad van de mensen op het stadhuis moet weer dezelfde stad worden als die van de mensen op straat. Dát is waar we met z’n allen voor gaan in het stadhuis, op verzoek van Apeldoorners zelf trouwens.
Tijdens een hoorzitting op 30 maart 2006 vroegen Apeldoorners de gemeente om meer empathie (werken, kijken en denken vanuit inwoners), om klantgerichte communicatie en om transparantie in de besluitvorming. Vertaald luidt onze gezamenlijke missie dan ook: een open, integere, betrokken en verantwoordelijke gemeente zijn. ‘Cultuurverandering is gedragsverandering. En daarvoor heb je iedereen nodig’, aldus Arjan Oudbier. ‘De inzet is er absoluut: gemeenteraad, college en organisatie zijn het eens over de noodzaak van veranderen. In het huidige bestuursakkoord geeft de raad zich als volksvertegenwoordiger zelf de rol van ‘loods’ bij deze verandering. Het college kreeg als opdracht om een plan van aanpak op te stellen. De ambtelijke organisatie werkt nu dan ook aan de hand van verschillende thema’s aan cultuurverandering: integriteit, regeldruk, 56@donderdag
leiderschap en externe oriëntatie’. Raadsleden kiezen als volksvertegenwoordigers voor de volgende leidende principes: • transparantie, openheid en helderheid • burgerbetrokkenheid: burgers kunnen vroeg in het besluitvormingsproces meedoen en de raad verplaatst zich in het standpunt van burgers • zorgvuldigheid • verantwoordelijkheid: beslissingen nemen en uitleggen • integriteit • controle De raad zelf heeft een permanente commissie ingesteld om de verandering van de bestuurlijke en ambtelijke cultuur te kunnen volgen en stimuleren. Zo krijgen inwoners en gemeente hopelijk weer dezelfde stad…
57@donderdag
raadsel
raadsel
Kijkend naar partijprogramma en 100 politieke markten, met welk thema heeft u de burger dan het beste weten te bereiken?
wie zegt wat? KUN JIJ HET RADEN?
..........................
1
..........................
henk vd berge
58@donderdag
martin maassen
3
ben hendrikse
5
“Met het bekritiseren van de teloorgang van de openbare ruimte, de huiskamer van de gemeente! Aandacht vragen voor het feit dat veel groots en duur moet zijn en tegelijkertijd de aandachtspunten met de menselijke maat wegbezuinigen. Voorbeelden zijn het rooien van struiken, het niet vervangen van speelvoorzieningen en de magere sportvoorzieningen. Onbegrijpelijk………”
..........................
7
4
..........................
“Het grootste succes was De Dialoog met de dorpen/wijken. Veel mensen kwamen praten met politici over hun wijk of dorp, soms zelfs met touringcars vol. Kritisch, maar in een goede sfeer, werd lief en leed van wijk en dorp met de politici gedeeld. En zó moet politiek volgens Leefbaar Apeldoorn ook werken!”
6
..........................
De voor ons belangrijkste punten zoals onder meer armoedebeleid, jeugd beleid, wet maatschappelijk onder steuning en wonen zijn aan de orde gekomen.
..........................
8
Bij de discussie over het bedrijventerrein is duidelijk geworden dat onze fractie een bedrijventerrein aan de zuidkant van Apeldoorn noodzakelijk vindt. Werkgelegenheid kost soms offers. Bij de discussie over een nieuw voetbal stadion kon voor een groot publiek worden uitgelegd dat onze fractie geen meerwaarde ziet in een nieuw stadion.
“Met de discussie over het afschaffen van de welstands commissie. Het doel is nog niet bereikt, maar we werken er elke politieke markt opnieuw aan.”
..........................
2
..........................
“Voor prettig wonen in wijk of dorp maken wij ons sterk. Een goede zorgvoorziening hoort daarbij. Ook staan wij voor een burgervriendelijke uitvoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Veel mensen denken en spreken hierover actief mee en dat juichen we van harte toe!”
9
.......................... roelof veen
ton kunneman
henk schutte
werner ludwig
ayhan tonça
saskia terwel
Oplossing (1) Henk van den Berge (SGP) (2) Martin Maassen (D66) (3) Werner Ludwig (VVD) (4) Ayhan Tonça (CDA) (5) Saskia Terwel, GroenLinks (6) Henk Schutte (Leefbaar Apeldoorn) (7) Ben Hendriksen (Gemeentebelangen), (8) Ton Kunneman (PvdA), (9) Roelof Veen (ChristenUnie)
“Vanuit de Bijbelse principes wil de SGP opkomen voor zwakkeren. Daar is gelukkig veel aandacht voor. Hetzelfde geldt voor goed onderwijs, goedkopere woningbouw voor jong en oud en het verbeteren van de openbare ruimte. Ook is meer aandacht gevraagd voor waarden en normen, opdat het respect in de samenleving verbetert.”
“De gang van zaken rond het fraaie terrein van Radio Kootwijk bleek een beerput. Ons rapport hierover veroorzaakte een hoop terechte onrust. De procedure moet nu zorgvuldig, helemaal over. Deze keer op een eerlijke en transparante manier, precies zoals wij van een goed bestuur verwachten.”
Voor GroenLinks is het initiatiefvoorstel “Voor de draad ermee” een hoogtepunt. Het instrument zal de komende tijd vast haar nut bewijzen; het betrekt burgers direct bij de politiek. Daarnaast zijn we tevreden over onze voortdurende aandacht voor milieu en stellen we ons consequent op tegen de “verrommeling van het landschap”
59@donderdag
gevoelig
raadswerk: een greep
Radio Kootwijk: gevoelig onderwerp Vroeger een zendcomplex, maar wat nu? Radio Kootwijk is een terugkerend, gevoelig thema op de politieke markt. Kernvraag: hoe vinden wij een economisch rendabele bestemming, mét aandacht voor leefbaarheidaspecten waarbij natuurbehoud en behoud van cultureel erfgoed samengaan? Een complexe problematiek, met veel betrokken overheden. Een bestuurlijke stuurgroep presenteert op 6 oktober 2005 een gebiedsvisie voor Radio Kootwijk, gevolgd door een eigen dorpsvisie van bewoners op 16 februari 2006. Daarna worden in mei 2006 een masterplan en strategische milieubeoordeling gepresenteerd tijdens de politieke markt, onder grote publieke belangstelling. Er komt kritiek op het functioneren van de stuurgroep: het proces had transparanter gekund vinden velen. Het plan gaat van tafel. Uiteindelijk wordt de stuurgroep een bestuurlijke begeleidingscommissie en komt er een nieuw plan van aanpak, dat tijdens de politieke markt wordt besproken. De raad geeft extra kaders mee, onder meer voor financiële betrokkenheid van de gemeente en voor maximale bezoekersaantallen bij toekomstige activiteiten in Radio Kootwijk.
radio kootwijk 60@donderdag
61@donderdag
gevoelig
Wel of geen nieuw bedrijventerrein? raadswerk: een greep Wel of geen nieuw bedrijventerrein? Is een nieuw bedrijventerrein nu wel of niet nodig? Op 19 oktober 2006 wordt tijdens de politieke markt gesproken over de plannen voor een nieuw bedrijventerrein in het gebied Beekbergsebroek (Apeldoorn Zuid). Diverse insprekers vragen zich af of een nieuw regionaal bedrijventerrein in Beekbergsebroek wel nodig is. Is herstructurering van bestaande terreinen niet voldoende om de verwachte groei op te vangen? Deze reacties zijn voor de raad aanleiding om een onafhankelijk onderzoek te doen naar nut en noodzaak van een nieuw bedrijventerrein. Een raadswerkgroep begeleidt dit onderzoek. In juni 2007 is de conclusie: een nieuw terrein is wel nodig, maar kritisch kijken naar de omvang ervan en gefaseerde aanleg zijn wenselijk.
62@donderdag
Met beleid over de grens Apeldoorn is in het buitenland actief. Onder meer in Canada, China en Indonesië. Projecten richten zich op historie, handel en hulp en worden geregeld besproken tijdens politieke markten. Om het buitenlands beleid beter te stroomlijnen, verschijnt de beleidsnota ‘Apeldoorn over de grens’, die op 22 maart 2007 wordt besproken. De meeste raadsfracties zijn positief en stellen de nota op 29 maart 2007 vast.
gevoelig
raadswerk: een greep Veel belangstelling voor voetbalstadion Ruim honderd belangstellenden zijn op 5 juli 2007 aanwezig als wordt gesproken over een nieuw stadion voor AGOVV. De voetbalclub, die moet uitkijken naar een nieuwe locatie, zou aanvankelijk in het te realiseren Zuidwestpoort komen. Dat blijkt financieel niet haalbaar. In juni 2007 presenteert AGOVV daarom een plan voor een stadion in het bosgebied ten zuiden van de Ring, tussen de spoorlijn Apeldoorn en Amersfoort, aan de Europaweg. Dat roept veel verzet op, omdat het gaat om beschermd bosgebied en omdat bewoners overlast verwachten van stadionbezoekers en verkeer. Uiteindelijk besluit de raad in juli 2007 dat het college de plannen van AGOVV in elk geval verder moet onderzoeken.
Stedendriehoek in 2030? Na járen voorbereiding is het op 24 mei 2007 dan zover: de raad stelt de Regionale Structuurvisie Stedendriehoek 2030 vast. Hierin staan afspraken over de ruimtelijke inrichting van de Stedendriehoek. De totstand koming van de visie is een lang proces geweest, waarbij inwoners van Apeldoorn en andere gemeenten geregeld zijn betrokken. Of die ook altijd invloed hadden, betwijfelt een van de raadsleden: “Het is vergelijkbaar met een bezoek aan een restaurant met een uitgebreide menukaart, waarbij de kok toch bepaalt wat je moet eten. Maar: de uiteindelijk maaltijd bleek méér dan voortreffelijk te smaken. De visie is een kwaliteitsproduct geworden waar we allemaal trots op kunnen zijn.”
Nieuwe locatie stadion AGOVV 63@donderdag
gevoelig
gevoelig
Omnisport Zuidbroek Kanaalzone raadswerk: een greep Bestemming Omnisport De bouw van het nieuwe multifunctionele sportcentrum Omnisport is in volle gang. Het bestemmingsplan van het gebied - De Voorwaarts – leidt echter tot veel verzet vanuit bewoners: de verbreding van toegangsweg de Zutphensestraat en de komst van grootschalige detailhandel blijken de twee grootste pijnpunten. Uiteindelijk stemt de raad, na alle belangen te hebben gewogen, in met het plan. Door een speciale vrijstelling kan de bouw van het sportcentrum al starten voor provinciale goedkeuring van het bestemmingsplan. Dat gebeurt ook, maar de Raad van State vernietigt vervolgens dit besluit. De raad oordeelt dat niet alle stukken, die nodig zijn voor een goede beoordeling van het voorontwerp bestemmingsplan, ter inzage hebben gelegen. De gehele procedure moet dus opnieuw starten. De bouw van Omnisport gaat dankzij de vrijstelling trouwens wel door.
64@donderdag
Apeldoorn bouwt Apeldoorn bouwt, buiten en in de stad. Met de wijk Zuidbroek komen er ruim 3500 woningen en 65 hectare bedrijventerrein bij. De raad keurt het bestemmingsplan hiervoor op 27 april 2006 goed. De door Apeldoorners ingediende bezwaren gaan vooral over de verwachte verkeerstoename op de Anklaarsweg: bewoners van Zuidbroek zullen namelijk aangewezen zijn op winkelcentrum Anklaar. De Kanaalzone is een uniek binnenstedelijk herontwikkelingsgebied in de stad. Op 1 december 2005 stemt de raad in met de Structuurschets Kanaalzone en op 5 juli 2007 wordt het uitvoeringsprogramma toegelicht tijdens de politieke markt. In de Kanaalzone komen nieuwe woonmilieus met stedelijk groen en de stroom De Grift komt weer in beeld. De raad blijft nauw betrokken bij de Kanaalzone, omdat er verschillende nieuwe bestemmingsplannen moeten komen.
65@donderdag
gevoelig
verkeer & ravenweg raadswerk: een greep Rijden, rijden, rijden… Verkeer komt diverse keren aan bod tijdens de afgelopen politieke markten. De raad stelt in 2006 2 miljoen euro beschikbaar om de Oost-Veluweweg aan te pakken, waar het verkeer vaak stilstaat. Ook besluit de raad tot een deltaplan voor het onderhoud van wegen en fietspaden. Verder komt er op aandringen van de raad een gebiedstudie voor Loenen en omgeving, om verkeersproblemen in Loenen en Eerbeek op te lossen. Op 21 juni bespreekt de raad de studie tijdens de politieke markt en steunt het college in de keuze voor een voorkeur voor een weg langs het kanaal. De raad besluit verder mee te werken aan minder spoorwegovergangen en tot de bouw van een spoorwegtunnel in de Zutphensestraat.
66@donderdag
Happy end Het komt toch nog goed daar aan de Ravenweg… Woningen aan de Ravenweg zouden worden vervangen door nieuwbouw, maar de plannen stagneren. Dat leidt tot veel onrust bij bewoners. De raad vraagt om tekst en uitleg van de wethouder en nodigt de woningbouwcorporatie uit op de politieke markt, op 10 maart 2005. Samen formuleren zij randvoorwaarden waarin alle partijen zich kunnen vinden. Dat alles resulteert in een stedenbouwkundig plan waar bewoners achter staan en dat de raad steunt, zo blijkt tijdens de politieke markt op 25 januari 2007.
67@donderdag
gevoelig
raadswerk: een greep
bestemmingsplan en berg en bos raadswerk: een greep Oor te luister Het bestemmingsplan voor stadsdeel Noordwest was sterk verouderd en toe aan vernieuwing. De raad stelde de kaders voor dit nieuwe plan voor de wijken Berg en Bos, Sprengenbos, Driehuizen Noord en Brinkhorst Noord al in 2003 op. Die kaders liggen nu aan de basis van het bestemmingsplan. Op zich krijgt dit plan steun van bewoners, maar zij komen wel in opstand tegen de toegestane bouwhoogte van het nieuw te bouwen pand van De Nederlandse Bank. Dit raad luistert naar de kritiek. Het bestemmingsplan komt er, maar nu keurt de raad uitbreiding van het bestaande gebouw goed, in plaats van een hogere nieuwbouw.
68@donderdag
Aapjes kijken in de toekomst Park Berg en Bos is een belangrijke toeristentrekker, met onder meer de Apenheul. Om ervoor te zorgen dat het park ook de komende jaren met z’n tijd meekan, staat het toekomstplan geregeld op de agenda van de raad. Na bewonersavonden en een parkbezoek concludeert de raad dat het college op de goede weg is met de plannen, maar wijst wel op de grote zorgen rond parkeren en verkeersveiligheid.
gevoelig
Hoog, hoger, hoogst? Liggen er ruimtelijke plannen op tafel, dan is steevast een onderwerp van discussie: hoogbouw. Hoe hoog mogen gebouwen zijn in Apeldoorn? Om daar gemeentebreed eens over na te denken, verzoekt de raad het college om een hoogbouwnota. Die komt er, na debatten met professionals en bewoners en een afsluitend debat in de raad. Apeldoorners kunnen nog uitgebreid reageren op de conceptnota. Huisje, boompje, beestje Een belangrijke zorg van de gemeenteraad: het tekort aan woningen. In 2010 dreigt Apeldoorn 4100 huizen achter te lopen. Tijdens de politieke markt van 21 december 2006 legt de wethouder verantwoording af over de woningbouw in 2005 en het programma voor 2006 en 2007. Het college kondigt extra maatregelen aan om woningen sneller te realiseren. De raad blijft er bovenop zitten. Iedereen wil tenslotte huisje, boompje, beestje…
hoogbouw en woningbouw productie 69@donderdag
gevoelig
gevoelig
zevenhuizen en zuid raadswerk: een greep
Zevenhuizen op de schop Omdat Anklaar het nieuwe stadsdeelhart wordt voor de bestaande wijk Zevenhuizen én de nieuwe wijk Zuidbroek, wordt dit gebied flink aangepakt. Het masterplan met een nieuw winkelcentrum, een multifunctioneel centrum, een medisch centrum, een woonzorgcentrum en woningen, wordt positief ontvangen. Hetzelfde geldt voor het stedenbouwkundig plan voor het gebied Tannhauser in Zevenhuizen. De raad stelt het bestemmingsplan op 22 maart 2007 vast. Sneller aan de slag in Zuiderpark Apeldoorn Zuid is in beweging: er wordt volop gebouwd en er draait ook een sociaal programma. Om te kunnen starten met een deel, het voorzieningencluster in het Zuiderpark, bespreekt de raad op 5 oktober 2006 een vrijstellingsprocedure. Zo kan de bouw beginnen voor vaststelling van het bestemmingsplan. Tijdwinst, dus.
70@donderdag
71@donderdag
gevoelig
raadswerk: een greep Onderzoek naar Reesink Tussen 1997 en 2001 ontstond een conflict tussen firma Reesink en de gemeente, over de vestiging van het bedrijf op bedrijventerrein Ecofactorij. Pas later wordt door gerechtelijke uitspraken de omvang van het conflict duidelijk. Reesink eist miljoenen euro’s schadevergoeding van de gemeente. Om helder te krijgen hoe het conflict is ontstaan en om lering te trekken uit het verleden, zet de raad in juni 2005 voor het eerst een onderzoekscommissie in, onder leiding van raadslid Van den Berge. Het wordt een diepgravend onderzoek compleet met openbare verhoren, via internet te volgen. Ook de krant en andere media doen uitgebreid verslag van het onderzoek. Op 12 januari 2006 biedt de commissie het rapport ‘Stampij op de Ecofactorij’ aan aan de gemeenteraad. De meest in het oog springende conclusie: het toenmalige college heeft in 2001 de schijn gewekt op oneigenlijke gronden de bouwvergunning van Reesink te hebben vertraagd. De raad bespreekt het rapport op 26 januari 2006 in een speciale raadsvergadering. Hoewel geen van de collegeleden persoonlijk blaam treft, stappen zij toch op omdat zij vinden bestuurlijk verantwoordelijk te zijn voor fouten in het verleden. De onderzoekscommissie constateert na afloop dat een onderzoek als dit veel ambtelijke capaciteit vraagt en een groot beslag legt op de tijd van commissieleden. Eenvoudigere vormen van onderzoek zijn denkbaar. Vooraf goed afwegen of een raadsonderzoek het middel is dat nodig is, is dus raadzaam.
72@donderdag
73@donderdag
teksttekst
gevoelig
raadswerk: een greep
diftar & welzijn Diftar Diftar is een systeem om milieuvriendelijk omgaan met afval te belonen. Hoe meer afval je produceert, hoe meer je betaalt. De invoering van dit systeem houdt de gemoederen in Apeldoorn al jaren bezig. In 2003 besluit de raad om Diftar te gaan proberen: 2003 is ‘technisch’ proefjaar, 2004 test het fiscale systeem. Onder druk van de raad komt er een onafhankelijke begeleidingsgroep die het evaluatieonderzoek kritisch volgt. In juni 2005 is de evaluatie klaar. Op 23 juni volgt een stevige discussie tijdens de politieke markt en op 30 juni is de eindbespreking, met liefst veertien moties. Omdat het onderwerp zo belangrijk is, vraagt de fractie Gemeentebelangen hoofdelijke stemming. Uiteindelijk beslist de raad met 22 stemmen voor en 16 stemmen tegen, dat inzameling van afval volgens het Diftarsysteem definitief ingevoerd wordt.
74@donderdag
Welstand Hoe moet het verder met het welstandsbeleid in Apeldoorn? Die vraag ligt ten grondslag aan de raadsopdracht die de gemeenteraad op 9 juni 2005 geeft aan het college. In de opdracht geeft de raad uitgangspunten voor de evaluatie van de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit. Aanleiding hiervoor is de vaststelling van de kadernota ‘Over welstand gesproken’ in 2004. Het college voert de evaluatie uit op basis van de kaders in de raadsopdracht, met als resultaat het stappenplan ‘Welstand Verandert’. De raad bespreekt dit stappenplan op 14 december 2006 tijdens de politieke markt. Er is groot draagvlak en de raad stelt het plan dan ook vast op 21 december 2006.
75@donderdag
GESPOT Van Kinsbergen... ...is gewild bij een afscheid, verjaardag, in verkiezingstijd of een ledenvergadering. Binnen en buiten is er doordeweeks meestal voldoende plek.
76@donderdag
GESPOT Jan enThea Wegerif... ...ontvangen regelmatig gasten van de politieke markt in hun pension aan de Deventerstraat 33. Een perfect logeerplekje om ‘gasten van ver’ op te attenderen. Dichtbij en volop verwennerij.
77@donderdag
verkiezingen
stemming maken voor verkiezingen
Voor de gemeenteraadsverkiezingen in 2006 trekt de gemeenteraad alles uit de kast, met een uitgebreid aanbod van activiteiten. De focus in communicatie ligt op zoveel mogelijk Apeldoorners naar de stembus krijgen en mensen helpen kiezen. De Politieke Partijen Apeldoorn (PPA) en de griffie verzorgen samen met het theaterduo de nachtzusters voor een vernieuwend lijsttrekkersdebat op het Raadhuisplein, het Instituut voor Publiek en Politiek (IPP) maakt voor Apeldoorn een ‘programvergelijking’ en een ‘stemwijzer’. De datum 7 maart 2006 wordt gecommuniceerd met reclame in en op de stadsbussen en in de verkiezingspagina’s in het huis-aanhuisblad Weekend Totaal. In de verkiezingstijd besteden veel media extra aandacht aan de lokale politiek. Ook organiseert de Stentor een verkiezingsdebat in het stadhuis. Met ‘What’s up in Apeldoorn’ verrassen jongeren
78@donderdag
de politieke partijen met een perfect georganiseerd gemeenteraadsdebat in Orpheus. Uiteraard timmeren alle politieke partijen aan de weg met hun campagnes. Op de website van de gemeente www.apeldoorn.nl/gemeenteraad en op de websites van de politieke partijen is ook volop aandacht voor de gemeenteraadsverkiezing. De spookachtige Vrije Apeldoorner zorgt voor veel publiciteit. Na de verkiezingen is het tijd om kennis te maken met de nieuwe gemeenteraad. De nieuwe raad stelt zich via het web en Weekend Totaal voor aan de Apeldoorners. Voor de raadsleden worden er workshops en een ‘toogdag’ georganiseerd, met als doel in zo min mogelijk tijd zoveel mogelijk kennis op te doen. Iedereen krijgt bovendien een nieuw handboek en de raadsconferentie staat in het teken van de nieuwe raad.
79@donderdag
Gemeenteraadsverkiezing 2002
Gemeenteraadsverkiezing 2006
Zetelverdeling raadsperiode 2002-2006
CDA
Groen Links 80@donderdag
Leefbaar Apeldoorn
PvdA
Gemeente- D66 belangen
Christen Unie
Zetelverdeling raadsperiode 2006-2010
VVD
SGP
CDA
Groen Links
Leefbaar Apeldoorn
Gemeente- D66 belangen
PvdA
Christen Unie
VVD
SGP 81@donderdag
leuk werkbezoeken en excursies
op bezoek Almere Begin 2004 brengen politici, fractieassistenten en griffiemedewerkers onder leiding van de toenmalige griffier Frans Coumans een bezoek aan de politieke markt van de gemeenteraad van Almere. Het doel is inspiratie opdoen. Apeldoorn wil ook anders gaan werken. Enthousiast wordt het nieuwe concept van de politieke markt omarmd. Bezoek van de Nationale Ombudsman Nationale Ombudsman Alex Brenninkmeijer komt op 30 november 2006 kijken op de politieke markt. Hij toont zich verheugd over de cultuuromslag bij veel gemeenten, die werken aan betere bereikbaarheid en dienstverlening. Prijs prikkelt Tijdens het Stadfeest 2006 wordt voor het eerst de Politieke Prikkelprijs uitgereikt aan inwoners van Apeldoorn die de politiek op een positieve manier een prikkel hebben gegeven. Helaas geen groot succes: genomineerden, politici en media reageren kritisch op het initiatief. Of er nog een uitreiking komt, is dus nog maar de vraag… Weg met die regels?! Iedereen heeft het erover, maar hoe erg is het? Raadsleden willen in december 2006 nu wel eens weten of Apeldoorners inderdaad regeldruk ervaren. En zo ja: welke regels moeten er dan weg? Een oproep via internet levert vijftien reacties op. Met een aantal mensen gaan raadsleden vervolgens in debat. Dit alles ter voorbereiding van de behandeling van de nota regeldruk. 82@donderdag
Alles goed in beeld Cameratoezicht: dat roept vragen op. Hoever willen we gaan? Een werkgroep gaat daarom op onderzoek uit, spreekt met de politie, gaat ’s nachts in de binnenstad kijken en onderzoekt andere systemen. Met alle informatie op zak, stelt de werkgroep vervolgens kaders op, waarbinnen cameratoezicht kan plaatsvinden, die door de raad worden overgenomen. Stadsgesprekken armoede Om meer zicht op en gevoel bij armoede te krijgen, organiseert de raad een serie stadsgesprekken met Apeldoorners die op of onder het minimum leven. Een werkgroep met drie vaste en daarnaast aanvullend wisselende raadsleden gaat aan de slag. Het resultaat: veelal schrijnende verhalen van mensen die zich niet altijd goed behandeld voelden door de gemeente. Van de gesprekken verschijnt een boekje, dat de raad in een debat bespreekt. Voor het college zijn de verhalen mede aanleiding om de klantgerichtheid te verbeteren. 83@donderdag
leuk
creatievelingen uit om deel te nemen aan de wedstrijd ‘Pimp de bus’. De bus krijgt mooie graffity opgespoten en dient nu als stembus voor Voor de dRaad ermee.
leuk
Raad laat zich horen & zien De gemeenteraad heeft een eigen communicatie adviseur die, naast persvoorlichting namens het presidium, ook communicatiebeleid ontwikkelt en uitvoert. Raadsleden zijn zich meer en meer bewust van de rol van de pers en het belang van communicatie. De raad is veel buiten het stadhuis te vinden, op straat dus. Door hun badges zijn ze beter herkenbaar voor Apeldoorners. De raad: • informeert de pers actief over activiteiten • adverteert • publiceert in Weekend Totaal de pagina’s Uw raad aan de praat • informeert Apeldoorners via internet: www.apeldoorn.nl/gemeenteraad • heeft een eigen huisstijl • maakt Apeldoorners enthousiast voor de politieke markt, onder meer via spotjes op TV Apeldoorn • laat zich horen in het radioprogramma ‘In de wandelgangen’ • wil de politieke markt graag gaan webcasten Raadscommunicatie: politiekneutraal Communicatieactiviteiten vanuit de raadsgriffie zijn politiekneutraal. Naast gezamenlijke raadscommunicatie – die de raad als geheel een gezicht geeft – voeren de partijen uiteraard hun eigen campagnes en organiseren zij hun eigen persvoorlichting. Op pad Als je als raad praat over de toekomstvisie voor het Park Berg en Bos, dan ga je daar natuurlijk eerst kijken. Vijftien raadsleden krijgen in het park uitleg van medewerkers van de gemeente, van Accress en de Apenheul. Ter voorbereiding van het deltaplan ‘Onderhoud verhardingen’ maken raadsleden een rondgang langs een aantal locaties in de stad en krijgen uitleg over schade aan verhardingen, waardoor onveilige situaties (kunnen) ontstaan. Borrelpraat Tijdens het jaarlijkse ondernemerscafé treffen raadsleden en Apeldoornse ondernemers elkaar. Naast elkaar ontmoeten, staat ook steeds een thema centraal. In 2005 is dat de 84@donderdag
noordoostelijke ontsluiting van de stad. In 2006 staan de uitkomsten van een door de Kamer van Koophandel uitgevoerde enquête naar de ervaringen van ondernemers met de gemeente centraal. Voor de dRaad ermee Via Voor de dRaad ermee roept de raad Apeldoorners op om onderwerpen aan te dragen die aandacht verdienen van de politiek. Het publiek kan vervolgens stemmen op een onderwerp en het meest populaire thema wordt agendapunt op de politieke markt. Het eerste gekozen thema: hangplekken en coffeeshops in de buurt van scholen. Pimp de bus In juni 2007 nodigt de Apeldoornse politiek
Wat wil de raad gezamenlijk uitstralen? • de gemeenteraad is zichtbaar, herkenbaar, bereikbaar en toegankelijk voor publiek en pers • de gemeenteraad gaat actief op zoek naar meningen, problemen en ideeën van Apeldoorners • de gemeenteraad verschaft goede informatie en communiceert met Apeldoorners voor, tijdens en na besluitvorming • de gemeenteraadsleden profileren zich niet alleen als volksvertegenwoordigers of belangenbehartigers, maar ook als bestuurders • de beeldvorming over raadsleden kan sterker • de interne communicatie binnen de raad en tussen de raad, het college en de gemeentelijke organisatie moet goed lopen
In de boeken Liesbeth Rooijmans merkte na haar start als communicatieadviseur al snel dat de fracties blij waren met communicatiebeleid en bijbehorende middelen. Maar fractievoorzitters wilden méér: communicatieve vaardigheden trainen, bijvoorbeeld. “Logisch natuurlijk”, constateert Liesbeth, “zeker als nieuw raadslid komt er heel wat op je af. Je moet kunnen debatteren, presenteren en je mondje kunnen roeren in gesprekken met burgers en journalisten.” Daarom kwam er een opleidingsplan voor de raad, toegesneden op de wensen van de raadsleden. Daarin kwamen bijvoorbeeld ook informatieverwerking en netwerken aan bod. Naar tevredenheid. Het opleidingsplan van Apeldoorn wordt dan ook geregeld opgevraagd door andere griffies in den lande… Raadsleden aan de studie - rondleiding bij Apeldoornse media - training omgaan met de media en persoonlijke presentatie - presentatie- en debatvaardigheden - effectief informatie verwerken: snellezen en tekstanalyse - vind je digitale weg
85@donderdag
dialoog
dialoog Marit Stam werkt als adviseur bij de griffie
dialoog De raad wil de kloof tussen burgers en politiek verkleinen. Klinkt prachtig, maar hóe dan? “Een heel erg leuk voorbeeld vind ik De Dialoog. Dit project hebben we in 2005/2006 gedaan. In de dialoog stond steeds een maand lang de spot op een gebied. We bezochten daar dan zoveel mogelijk activiteiten en vroegen bewoners om aan het einde van de maand de vergadering op de politieke markt over hun gebied te bezoeken. Raadsleden gingen in gesprek met Apeldoorners over het leven in het stadsdeel of dorp waar zij wonen. Met De Dialoog wilde de gemeenteraad actief de boer op, naar bewoners toe, in discussie en de politieke markt promoten. Dat is in tien verschillende dialogen goed gelukt.”
De raad wil weten wat Apeldoorners beleven in hun stad. Als adviseur bij de griffie adviseert Marit Stam de raad onder meer als het gaat om het initiëren van dat contact.
Zitten ‘burgers’ daar nu wel op te wachten? Hoe krijg je ze zover? “We hebben vooraf flink aan de weg getimmerd met brieven huis aan huis, advertenties, persberichten, een webpagina waarop mensen konden stemmen, noem maar op.” En? Met effect? “Elke bijeenkomst hadden we toch zeker zo’n vijftig bezoekers, met soms uitschieters naar tachtig. Er was volop gelegenheid tot netwerken: raadsleden en Apeldoorners hadden tijd voor contact en informatie-uitwisseling. Prima impuls dus voor de volksvertegen woordigende rol van onze raadsleden. Het was trouwens wel een enorme organisatie: 86@donderdag
op het laatst waren we bekaf van alle bezoeken! De Dialoog werd iedere maand afgesloten tijdens de politieke markt, waarvoor alle mensen die we in hun eigen dorp of stadsdeel hebben gesproken waren uitgenodigd. Was leuk.”
87@donderdag
dubbel check
dubbel check
begroting en rekenkamer
kassa! Budget Het budgetrecht is de belangrijkste bevoegdheid van de gemeenteraad. De begroting en de jaarrekening zijn jaarlijkse hoogtepunten op de agenda van de politieke markt en de raad. Op zoek naar betere politieke sturing op de begrotingscyclus maakt de raad sinds 2007 meer werk van de Voorjaarsnota. Met de conceptbegroting die de raad elk jaar in september krijgt van het college, ligt bijna alles al vast. De raad wil meer kunnen kiezen en met de stad kunnen spreken over die keuzes. Dat lukt alleen als de raad eerder in het jaar keuzemogelijkheden krijgt voorgelegd, in een verbeterde Voorjaarsnota. Vanaf 2008 krijgt de Voorjaarsnota definitief een groter gewicht in de politieke besluitvorming.
88@donderdag
Check, check, dubbelcheck Sinds november 2003 krijgt de raad steun van de rekenkamercommissie bij haar controlerende taak. De commissie kent een externe voorzitter – de heer Van der Mark - en zeven fractieleden die onafhankelijk van de raad onderzoek doen. Zo kijkt de commissie of de gemeente geld doelmatig en doeltreffend uitgeeft. Aan bod komen onder meer: het subsidiebeleid, de inhuur van externe adviseurs en bouwleges.
89@donderdag
informatie
colofon Hoofdredactie Liesbeth Rooijmans, communicatieadviseur gemeenteraad Apeldoorn Artdirection Maurice van Bussel, Guus Klomp (Reclamebureau Honderdduizendluchtkastelen) Vormgeving Guus Klomp, Leroy Werinussa (Reclamebureau Honderdduizendluchtkastelen) Beeld coördinatie Liesbeth Rooijmans, Mariska Bode Tekstredactie © Anne-Marie Veldkamp, Mariska Bode Fotografie © Moniek Polak, Jan van den Heuvel, Carel Schutte, Ger van Leeuwen, Henk Giezeman, Olaf Prinsen, Joline Esser, Ringfoto Hofma, Makau creations Audrey Boeff, fotograaf Sparrenhorst Redactie Anne-Marie Veldkamp, Arjan Oudbier, Liesbeth Rooijmans Account direction Suzanne De Meyer Aan dit nummer werkten verder mee: Ayhan Tonça, Barbara Belder, Ben Hendrikse, Burgemeester de Graaf, Diana Wacht, Eveline de Jager, Frits Klouwen, Germa Smit, Henk Giezeman, Henk Schutte, Henk van den Berge, Herman van den Broek, Ineke Jansen, Jan de Jong, Jeffrey 90@donderdag
Leuverman, Johan Stufken, Joyce Mastenbroek, Margien de Vries, Marieke Heeneman, Marit Stam, Marloes Leeuwenkamp, Marit van Iperen, Martin Maassen, Olaf Prinsen, Paula Donswijk, Robert Spijkerman, Roelof Veen, Saskia Terwel, To van der Haar, Ton Kunneman, Werner Ludwig, Wiel Waelen, Yvonne Pauw. Uitgever Arjan Oudbier, griffier gemeenteraad Apeldoorn Directiesecretariaat Jolita Borgers, Wilma Kooistra, managementassistenten raadsgriffie Drukwerkbegeleiding Mariska Bode (Reclamebureau Honderdduizendluchtkastelen) Druk VDA groep, Apeldoorn Copyright @donderdag is een uitgave van de Apeldoornse gemeenteraad. Raadsgriffie Gemeente Apeldoorn Postbus 9033 7300 ES Apeldoorn (055) 580 15 59 Auteursrecht Anne-Marie Veldkamp en de gemeente Apeldoorn. September 2007 91@donderdag
