Poetry International 2013: Inhoudelijke verantwoording
Inhoud Inleiding 1
Poetry International en de stad
2
2
Poetry International in Nederland en Vlaanderen
3
3
De Internationale rol van Poetry International
3
4
Artistieke en professionele kwaliteit van de programma’s
4
5
Poetry International digitaal
5
6
Talentontwikkeling
6
7
Cultureel ondernemerschap
6
8
Bedrijfsvoering en marketing
8
9
Toelichting op het prestatieraster 2013
9
10
Toelichting op de jaarrekening
10
bijlage 1
Dichters Poetry International Festival 2013
bijlage 2
Internationale samenwerkingspartners Poetry International 2013
bijlage 3
Inzet professionals voor Dichter des Vaderlands, Poëzieweek en VSB Poëzieprijs
bijlage 4
Inzet professionals voor 44 Poetry International Festival Rotterdam
bijlage 5
Enkele reacties van deelnemers aan het festival van 2013
Bijage 6
Affiche Poetry International Network, (wordt per post toegezonden)
e
Inleiding Poetry International heeft in haar Cultuurplan 2013-2016 een ambitie gepresenteerd om met analoge en digitale poëziepresentaties op lokaal, nationaal en internationaal vlak een toonaangevende rol te spelen. Leidend daarbij is het doel om op een onafhankelijke manier een krachtige aanwezigheid van goede poëzie te bevorderen. In het jaar 2013 heeft de organisatie, met het oog op die ambitie, drie grote activiteiten gerealiseerd, waarvan de werkzaamheden het gehele jaar besloegen. Het Poetry International Festival, het traject en de uitreiking van de VSB Poëzieprijs en activiteiten in het kader van de Poëzieweek en Gedichtendag. Met de organisatie van deze producties is de rol op zowel lokaal, nationaal als internationaal vlak versterkt en zijn de verbindingen tussen deze activiteiten onderling verstevigd. 1
Poetry International en de stad
In Rotterdam is in 2013 de verankering van Poetry International, zowel binnen als buiten de e
festivalperiode, zichtbaar geworden. Een centraal gedeelte van het programma van het 44 Poetry International Festival kende een Rotterdams profiel, met onder andere stedelijk (en nationaal) poëzieicoon Anne Vegter als ‘zomergast’. Met een dagelijks en gratis toegankelijk Poëziecafe verlaagde de festivalprogrammering de drempel naar een breder, met name Rotterdams publiek. Een bijzondere samenwerking betrof het improvisatie- en compositiecollectief van WORM (Lukas Simonis en Henk Bakker) met festivaldichter Michelle Metail (Frankrijk), die een hoorspel maakten voor het festival en voor de VPRO –radio. Tijdens het festival was, in nauwe samenwerking met Rotterdam Unlimited (samenvoeging van het Dunya festival en het Zomercarnaval), in tal van openbare en besloten gelegenheden in de stad poëzie uit de hele wereld te horen. Bijzondere aandacht ging daarbij uit naar de Chinese bevolking. Ook de andere activiteiten van Poetry International, zoals Gedichtendag, de Poëzieweek en het traject rond de VSB Poëzieprijs, kenden in 2013 specifieke programma’s in de stad, waarbij bijzondere aandacht uitging naar de genomineerden van de VSB Poëzieprijs (H.H. ter Balkt, Luuk Gruwez, Sybren Polet, Menno Wigman, Ester Naomi Perquin), de schrijver van het Poëziegeschenk (Anne Enquist), de stadsdichter (Daniël Dee), de Dichter des Vaderlands (Anne Vegter) en een speciaal Poetry-programma tijdens het Lezersfeest. De zichtbaarheid van Poetry International in de stad werd in 2013 verder versterkt door de nauwe samenwerking met tientallen stedelijke partijen en door een actieve rol in stedelijke commissies, adviesraden en belangenorganisaties. De bijzondere relatie met Stadsbeheer (voorheen Roteb) werd uitgebouwd, met veel poëzie op de vuilniswagens waarbij Poetry International vanaf 2013 duidelijker de afzender is. Om het 25-jarig bestaan van de relatie met Stadsbeheer te vieren werd er een regel van festivalgast Joseph Brodsky op het hoofdkantoor van Stadsbeheer aan het Kleinpolderplein onthuld. Het vieren van de relatie kreeg verder vorm in een nieuwe uitgave (november 2013) met gedichten waaraan de regels op de vuilniswagens zijn ontleed.
2
2
Poetry International in Nederland en Vlaanderen
Ook de rol van Poetry International op nationaal gebied is in 2013 zichtbaar verstevigd. Zo bestond er in 2013 een sterke, kwalitatief hoogstaande verankering van de VSB Poëzieprijs in Nederland en Vlaanderen. Poetry International speelde een leidende rol op inhoudelijk, strategisch en beleidsmatig gebied binnen de in 2013 opgerichte Poëzietafel, een driemaandelijkse bijeenkomst van alle relevante poëzie-organisaties in Nederland en Vlaanderen, waarvan Poetry International samen met Stichting CPNB initiatiefnemer is. Zoals voorgenomen nam Poetry International in 2013 ook het voortouw bij de inhoudelijke en strategische aansturing van de succesvolle Poëzieweek, de opvolger van Gedichtendag, en de verkiezing van de nieuwe Dichter des Vaderlands. e
Op het 44 Poetry International Festival speelde de Nederlandstalige poëzie een grotere rol dan voorheen. Naast de programmering van Nederlandstalige dichters werden dichters uit het Nederlands taalgebied ten tonele gevoerd om de internationale collega’s die ze bewonderen aan het publiek te presenteren. Voorbeelden zijn Jan Willem Anker (Ken Babstock), Menno Wigman (Ilya Kaminsky), Marcel Moring en Judith Herzberg (Emanuel Moses). Dichters, professionele en niet-professionele vertalers, publiek en andere mensen met een taalknobbel troffen elkaar op de vertaaldagen van het Poetry International Festival, een toegankelijk en groeiend platform voor het vertalen van poëzie. In 2013 heeft Poetry International met tal van Nederlandse en Vlaamse organisaties samengewerkt rond bijzondere programma’s buiten de kernactiviteiten Festival/Poëzieweek/VSB Poëzieprijs en Dichter des Vaderlands om. Zo organiseerde Poetry International samen met Writers’ Unlimited een hommageprogramma voor de Zuid Afrikaanse dichter Antjie Krog, die zestig werd. In augustus werd een klein internationaal Poëziefestival in augustus op Vlieland georganiseerd met de dichters Arjen Duinker, Matthew Sweeney en Tsead Bruinja. Directeur Bas Kwakman was in 2013 programmeur en gespreksleider in een aantal talkshows rond poëzie, literatuur, architectuur en beeldende kunst, zoals de Rechtbank Eindhoven, het Schieblock (ZUS) en op het Lezersfeest in Rotterdam. Daarnaast presenteerde Bas Kwakman als lid van het literaire comité rond Leeuwarden Culturele Hoofdstad 2016 een programma voor de internationale selectiecommissie.
3
De Internationale rol van Poetry International
De belangrijke internationale rol van Poetry International bleef, ook in 2013, fier overeind. Dit is met e
name te danken aan het 44 Poetry International Festival, het jaarlijkse vijfdaagse festival met tal van specials, voordrachten, informele Poëziecafés, ontmoetingen tussen professionals en educatieve programma’s. De inzet van negentien internationale dichters die het gehele festival te gast waren en de diverse dichters, vertalers, webredacteuren, musici en beeldend kunstenaars uit de hele wereld gaven aan dat een van de oudste poëziefestivals wereldwijd met name op inhoud nog steeds vernieuwend en baanbrekend is,
3
Uit de reacties van dichters, publiek en het internationale netwerk van de organisatie blijkt dat de internationale gidsfunctie van Poetry International ook in 2013 met verve is vervuld. Poetry International trok internationaal aandacht en fungeerde als ijkpunt, adviseur en programmeur voor de realisatie van diverse internationale festivals in 2013 (Mongolië, Roemenië, China, Israël, Londen, Berlijn, Medellin en Bejing). Het Poetry International Festival trok festivaldirecteuren- en programmeurs uit steden als Londen, Edinburgh, St.Andrews, Berlijn, Stockholm, Antwerpen, Brussel en Marseille. Poetry International speelde daarnaast in 2013 een centrale rol binnen de European Poetry Festivals en medewerkers van Poetry International werden dit jaar gevraagd voor tal van internationale commissies, lezingen en debatten over poëzie. Het veelzijdige en door publiek, pers, festivaldichters, deelnemers en webbezoekers als kwalitatief hoog gewaardeerde festivalprogramma trok niet alleen de aandacht van een groot publiek in Nederland en Vlaanderen, maar ook daarbuiten. Het festival trok ruim 4200 bezoekers en enkele honderden mensen via live streams. Het experiment rond een synchroon festival in China, waarbij de dichters in Rotterdam via digitale kanalen in contact traden met dichters en publiek in China, kende een overweldigend bereik van uiteindelijk ruim 50 miljoen (!) mensen in China. Om het netwerk van Poetry International inzichtelijk te maken en de lokale, nationale en internationale contacten van de organisatie in kaart te brengen is er synchroon aan dit jaarverslag onder de titel Poetry International Network een los affiche gemaakt. Hierop staan de samenwerkingspartners van Poetry International geografisch ingedeeld vermeld. In bijlage 1 treft u de internationale partners waarmee het 44e Poetry International Festival is gerealiseerd.
4
Artistieke en professionele kwaliteit van de programma’s
Bij de programmering van de activiteiten streeft Poetry International de hoogst mogelijke kwaliteit na, zowel op het gebied van de poëzieselectie, de vertalingen, de programmering van de activiteiten, de uitvoering, de toetsing en de monitoring daarvan. De organisatie legt hierbij de lat hoog. Hiervoor is naast een gespecialiseerd team de samenwerking nodig met tal van professionals in binnen-en buitenland. Voor de programma’s en de projecten van het Poetry International Festival werkt de organisatie samen met nationale en internationale professionals: dichters, vertalers, beeldend kunstenaars, filmmakers, regisseurs, musici, componisten, presentatoren, schrijvers, wetenschappers, critici, journalisten, (web-)redacteuren, uitgevers, politici, programmamakers, organisatoren en meer. Zo werden er voor de realisatie van de verkiezing van de nieuwe Dichter des Vaderlands, de Poëzieweek en de VSB Poëzieprijs bijna honderd mensen ingeschakeld. Voor de editie van het Poetry International Festival 2013 werd samengewerkt met meer dan 220 professionals uit binnen- en buitenland. U treft hun namen in bijlage 2 en 3.
5
Poetry International digitaal
4
De Internationale website De internationale rol van Poetry International wordt tevens zichtbaar in de ontwikkeling van de website naar een wereldwijd toonaangevend digitaal platform en kenniscentrum voor poëzie. Het aantal deelnemende landen is toegenomen en ook de ontwikkelingen op het gebied van social media tonen groei in 2013. Naast 2000 unieke bezoekers per dag kent de facebookpagina bijna 8000 en de twitteraccount bijna 6000 volgers. Ook de Nederlandstalige Facebookpagina heeft bijna 1900 volgers en de pagina’s in het kader van het jaarlijkse poëzievertaalproject Met andere Woorden worden door 350 mensen intensief gevolgd. De internationale website fungeert meer en meer als hoofdbron voor poëzie-activiteiten wereldwijd, zoals blijkt uit de reacties van internationale festivalprogrammeurs, maar ook reacties variërend van universiteiten in de Verenigde Staten die de website als basis voor hun opleidingen Creative Writing gebruiken als de redactie van de BBC in Londen, die hun poëzieprogramma op de website van Poetry International baseren. De website bevat (per 31-12-2013):
Nieuwe inhoud toegevoegd in 2013:
83 landen
110 dichters
1230 dichters
695 gedichten in originele taal
8732 gedichten in originele taal
377 gedichten in Engelse vertalingen
5930 gedichten in Engelse vertaling
493 gedichten in Nederlandse vertalingen
835 gedichten in Nederlandse vertaling
203 audiogedichten
1430 audiogedichten
32 videogedichten
182 videogedichten
Digitale activiteiten De integratie van alle digitale activiteiten van Poetry International binnen een enkele interactieve website is in 2013 verder afgerond. De integratie maakt het nu mogelijk om alle informatie overzichtelijk aan te bieden en links te leggen tussen de verschillende lokale, nationale en internationale activiteiten. Via de website worden nu meer activiteiten aangeboden en er is aanzienlijk meer poëzie te lezen dan voorheen. De activiteiten kennen een specifieke online presentatie, zoals het vertaalsymposium Met Andere Woorden, het project Het gedicht is een bericht, de C. Buddingh’prijs en de VSB Poëzieprijs. Daarnaast zijn ook structurele elementen als de Vrienden-button, de activiteitencarroussel, de Audio van de dag en de Video van de week verhelderd. In 2013 is bovendien de koppeling met Facebook en Twitter verstevigd. De site biedt plaats aan publicaties van de internationale redacteuren en andere poëziespecialisten, aan de ontsluiting van het archief, aan de relatie met poëzie-archieven buiten Poetry International en aan de presentatie van nieuws, blogs, internationale poëzie, kwalitatief hoogstaande vertalingen, nieuw talent en samenwerkingsverbanden met dichters, vertalers en poëzieprofessionals wereldwijd.
5
6
Talentontwikkeling
Op het gebied van de talentontwikkeling heeft Poetry International in 2013 een veelzijdig pakket aan activiteiten aangeboden, zowel lokaal, nationaal als internationaal. In de stad speelt Poetry International een actieve rol bij de ontwikkeling van poëzie, waarbij de rol varieert van docent (directeur is vakdocent poëzieschrijven bij de SKVR), jurylid bij diverse poëziewedstrijden, mentor/coach bij beginnende schrijvers, commissielid, adviseur en bestuurslid van poëzie-organisaties die met talentontwikkeling bezig zijn. Opvallend en uiterst succesvol was het traject rond de film Louder than a Bomb van het bekende Amerikaanse regisseursduo Greg Jacobs en Jon Siskel. Het is een film over een nationale slamwedstrijd in de Verenigde Staten, waaraan Poetry International in nauwe samenwerking met het KCR (Kennis Centrum Rotterdam) een educatief traject voor het Middelbaar Onderwijs in Rotterdam koppelde. In 2013 zijn in het kader van dit traject meer leerlingen bereikt dan voorheen (zie het prestatieraster). Voor de ontwikkeling van talent landelijk gezien realiseerde Poetry International een aantal goedbezochte educatieve evenementen tijdens het Poetry International Festival, zoals een Masterclass poëzie lezen, een Masterclass poëzie schrijven en een Poëzievertaalproject. Zo gaf vertaalster Sylvia Marijnissen een masterclass over klassieke en hedendaagse Chinese poëzie en de Jamaicaanse dichter Kwame Dawes een masterclass in het schrijven van poëzie als journalistieke reportage. Het vertaalproject Met Andere Woorden, een groeibriljant binnen de festivalprogrammaring, kende meer dan 100 deelnemers, waarvan er 65 Nederlandstaligen en 35 anderstaligen. De deelnemers waren studenten, talencursisten en beginnende vertalers. Twee andere vertaalprojecten, het vertaalsymposium en de activiteiten rond de Brockwayprize, mondde tijdens het festival uit in ontmoetingen tussen beginnende en professionele vertalers en festivaldichters. Deze projecten zijn in nauwe samenwerking met het Nederlands Letterenfonds en het LIRA georganiseerd. Ze richtten zich op de professionele vertalers en boden tal van activiteiten op het gebied van kwaliteitsverbetering, versterken van het netwerk, de positie van de vertaler en op verdieping en kennisverbreding binnen het vertaalvak. Ook buiten het festival om realiseerde Poetry International in 2013 tal van activiteiten op het gebied van talentontwikkeling en educatie. Zo begeleidde Poetry International de Dichter des Vaderlands met betrekking tot de uitwerking van haar educatieve plannen en werkte nauw samen met Stichting Lezen Nederland en Stichting Lezen Vlaanderen met betrekking tot educatieve programma’s in het kader van Gedichtendag en Poëzieweek. In het kader van het VSB Poëzieprijstraject VERS werkte Poetry International samen met de School der Poëzie en samen met de VPRO werd er een schaduwjury van luisteraars opgericht die de genomineerden van de VSB Poëzieprijs onder de loep nam.
6
7
Cultureel ondernemerschap
In 2013 bouwde Poetry International haar opdrachtrelatie met het VSBfonds in het kader van de VSB Poëzieprijs verder uit en verstevigde haar samenwerking met externe partners, zoals diverse fondsen en stedelijke bedrijven en organisaties. Zoals reeds aangegeven is de samenwerking met Stadsbeheer uitgebouwd. Met de organisatie Ordina werkte Poetry International verder aan de ontwikkeling van verdienmodellen voor de website en binnen een samenwerkingsproject met de organisaties Wonderbird en het Van Beuningen Peterichfonds aan de opzet van een Businessclub en een vriendenclub voor Poetry International. De trajecten die binnen deze samenwerkingen worden ontwikkeld worden vanaf 2014 structureel ingezet. Door de inzet op het gebied van cultureel ondernemerschap werd het percentage eigen inkomsten van Poetry International in 2013 41%, dat hoog boven zowel de landelijke als stedelijke norm ligt. Ondanks het belang dat aan deze trajecten wordt gehecht, benadrukt de organisatie dat de financiële verwachtingen op korte termijn realistisch moeten zijn. Bovendien steunen de trajecten een breder doel dan louter direct financieel gewin: naamsbekendheid, kwaliteitskeurmerk, het vergroten van het bereik, efficiency en inhoud.
8
Bedrijfsvoering en marketing.
Samenstelling bestuur in 2013 De samenstelling van het bestuur wordt in samenspraak met de directie aan de hand van specifieke profielen bepaald en geven voor elke bestuurszetel de daarvoor gewenste beleidsmatige, strategische, financiële, inhoudelijke, internationale en politieke competenties en netwerken aan. Een bestuurslid treedt in principe voor drie jaar aan, met telkens de mogelijkheid van verlenging met nog eens drie jaar. Gezien het belang dat de organisatie stelt in het vertalen van poëzie wordt vanaf 2013 de dichterszetel in het bestuur bezet door een gerenommeerde vertaler. Ultimo 2013 was het bestuur als volgt samengesteld: Piet Holthuis
voorzitter tot december 2013
Michiel Laan
lid
Siebe Weide
voorzitter vanaf december 2013
Anne Schroën
lid
Peter Frima
secretaris-penningmeester
Martin de Haan
lid vanaf december 2013
Wynold Verweij
lid
In 2013 had Poetry International een totaal van 5,2 fte. Het betreft in totaal 8 vaste medewerkers. De stichting werkte voor al haar activiteiten in 2013 met zeven freelancers, vijf stagiairs en veertig vrijwilligers. De controller werkt freelance.
Directie:
1 fte
Redactie/bureau:
0,6 fte
Programmering:
0,8 fte
Webmaster
:
0,5 fte
Productie:
0,9 fte
Redactie Web:
0,6 fte
Communicatie:
0,8 fte
7
De organisatie in 2013 Het financiële beleid van Poetry International in 2013 is gerealiseerd binnen een evenwichtig en nauwgezet proces van het bestuur, directie, de controller en de accountant. Ondanks de complexere financiële situatie inzake subsidiering, die is ontstaan door het wegvallen van een fors gedeelte van de Rijkssubsidie, zijn de diverse activiteiten van de stichting op inhoudelijk en organisatorisch vlak goed en geconcentreerd verlopen. De doelstelling om een zo divers mogelijk aanbod te verschaffen is daarbij ruimschoots behaald. Het bestuur en de directie van Poetry International stellen vast dat de afhankelijkheid van incidentele middelen ook in 2013 nog steeds zeer groot was. Deze situatie is zorgelijk en onevenwichtig. Zeker omdat cultuursubsidies in de private sector teruglopen, de intensivering van de contacten met het bedrijfsleven nog niet het gewenste financiële resultaat oplevert en de overheidssubsidiëring van kunst en cultuur marginaliseren, betekent dit dat het voortbestaan van Poetry International precair blijft. De financiering van het festival, de website, het archief en de Poëzieweek blijft onzeker. Poetry International als ongeëvenaard festival en smaakmaker, en met daarenboven een prominente rol in de internationale literaire wereld, mag in deze tijd niet ten onder gaan aan. Marketing Op het gebied van de marketing heeft Poetry International in het cultuurplan 2013-2016 een aantal specifieke doelen gesteld.
•
Bezoek festival naar het niveau van het succesjaar 2009 (5500 bezoeken)
•
Groei aantal bezoekers van centrale website naar 7000 bezoekers per dag
•
Aantoonbare groei aantal deelnemende organisaties en publiek Gedichtendag
•
Totstandkoming effectieve evaluatiemethode voor structurele publiekscijfers.
In het jaar 2013 is een flinke stap gezet met betrekking tot deze doelstellingen. Zo is het aantal bezoekers aan zowel de analoge als de digitale activiteiten ten opzichte van het vorig jaar gegroeid en is Gedichtendag wegens succes uitgebreid naar een Poëzieweek, hetgeen aantoonbaar (bron: CPNB) heeft geleid tot een verhoging van de poëzieverkoop in Nederland en Vlaanderen. Door de overstap naar een meer gespecialiseerde, effectieve toegespitste methode rond de statistieken van de internationale website is het cijfer van werkelijk bereikte deelnemers aangepast naar 2000 per dag, waarbij het nu gaat om unieke bezoekers in plaats van bezoeken. Met name de inzet van social media (facebook, twitter) en de koppeling binnen het marketingbeleid van de verschillende activiteiten van de organisatie heeft in 2013 geleid tot een goed resultaat met betrekking tot gerichte aandacht voor en daadwerkelijk bezoek aan de activiteiten van Poetry International.
8
9
Toelichting op het prestatieraster 2013
In 2013 heeft Poetry drie producties gerealiseerd. Het Poetry International Festival, het traject rond de VSB Poëzieprijs en de Poëzieweek en Gedichtendag. De voorgenomen programmering in Zaal de Unie heeft in 2013 niet plaatsgevonden omdat de pachter van het café-restaurant en tevens programmeur van De Unie stopte met zijn werkzaamheden. Ondanks verwoede pogingen van de bewoners van Gebouw De Unie (RRKC en Poetry International) is in 2013 geen opvolger gevonden, waardoor programmering hier niet mogelijk was. Festival Het Poetry International Festival duurde in 2013 vijf dagen. De programma’s trokken 3500 mensen. Het slotfeest, dat samen met Rotterdam Unlimited werd georganiseerd, trok een extra 700 mensen. Het festival kende in 2013 meer programma-onderdelen dan voorgenomen; de groei bevatte een aantal kleine presentaties in de schouwburg en daarbuiten, presentaties in het kader van de samenwerking met Rotterdam Unlimited, met organisaties in China (Arts.BJ) en extra projecten op het gebied van publiekseducatie, vertalen en de verbinding met beeldende kunst. VSB Poëzieprijs In het kader van de VSB Poëzieprijs organiseerde Poetry International voorafgaand aan de uitreiking in Utrecht een tournee met de genomineerden door Nederland en Vlaanderen. De tournee is in 2013 teruggebracht tot vijf programma’s. Er is in 2013 specifiek gekozen voor evenementen met een eigen publiek en een programma waarbinnen de VSB-genomineerden een belangrijke plek innamen. Een goed voorbeeld hiervan is Writers Unlimited, waarbij het programma met de VSB-genomineerden het hart vormt van een jaarlijks ‘State of poetry’-programma op de afsluitende zaterdagavond. De evenementen die onderdeel uitmaakten van de tournee waren: Het Paleis, interview en optredens met de VSB-genomineerden (Groningen), De Nieuwe Liefde (Amsterdam), Writers Unlimited (Den Haag), Donderdagen van de Poëzie (Antwerpen) en het Lezersfeest (Rotterdam). Gedichtendag In het kader van de Poëzieweek 2013 organiseerde Poetry International twee programma’s in Rotterdam. Op Gedichtendag, de aftrap van de eerste Poëzieweek, vond een programma in het Bibliotheektheater plaats, met Anna Enquist - schrijfster van het Poëziegeschenk - en pianist Ivo Janssen. Tijdens het Lezersfeest stond K. Schippers, die het Poëziegeschenk 2014 schreef, centraal. Poetry International had een grote rol in een aantal programma’s rond de wisseling van de Dichter des Vaderlands in 2013. Voorbeelden hiervan zijn de realisatie van het uitverkochte programma in Paradiso Amsterdam met het Metropole Orkest, waarin Ramsey Nasr het stokje overdroeg aan Anne Vegter, en de premiere van de poëziefilms van Nasr en zijn broer Shariff tijdens het IFFR (International Film Festival Rotterdam).
9
10
Toelichting op de jaarrekening
2013 wordt afgesloten met een positief resultaat van € 75.793,-. Dit resultaat wordt onder andere veroorzaakt door de verkregen frictiekosten subsidie van het Ministerie van OC&W van € 100.229,die niet begroot was. Ook zijn er meer fondsen verkregen dan begroot voor extra activiteiten. De beheerslasten personeel zijn € 21.000,- hoger dan begroot. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door het aanhouden van de archivaris voor het digitaliseringsproces. De beheerslasten materieel zijn € 27.000,- hoger dan begroot. Deze afwijking wordt veroorzaakt door extra huisvestingslasten i.v.m. de verhuizing naar “De Unie”. Hiermee worden de huisvestingslasten voor de komende jaren structureel met € 10.000,- naar beneden gebracht. Daarnaast waren er extra advieskosten van de accountant inzake een geschil met de belastingdienst ten aanzien van de BTW. De activiteitenlasten personeel zijn hoger dan begroot. Dit komt door meer dichters en de inhuur van extra freelancers. De activiteitenlasten materieel zijn daarentegen lager dan begroot, hetgeen voornamelijk wordt veroorzaakt door de lagere kosten van de publiciteit.
10
