PLUS Uitgebreid sp ortkat ern Nederlands grootste sprekersoverzicht De meest populaire sprekers in Belgiö
FOTOCRAFIE / VOLKL,N LN CUI,TUREN
Foto g r aaf vindt 's
zijnidentiteit bij
werelds laatste inheemse stammen Jimmy Nelson
limmy Nelson heeft
een groot deel van de wereld berelisd om de laatste inheemse stammen en culturen
vast te leggen op de gevoelige plaat.
Hij ziet zijn traditionele platencamera
als het perfecte
letterlijk
instrument om contact te
moken en intieme vriendschappen oP te bouwen met tot d.usverre vaak onbekende leefgemeenschappen in de yerste
uithoeken van de oarde. "Ik wilde een ambitieus en esthetisch fotografisch document maken dat de tand des tijds kan doorstaan."
Zijn
unieke fotoboek 'Before they pass away', waarvan ook een
XXL yersie bestaat in gelimiteerde
oplage, is wereldwijd al meer dan 110.000 keer over de toonbank gegaan.
ijn bezoek aan de Chukchi op
ten wanneer ze onder harde ornstandigheden bezig rraren met overlevenl'
sen 201I en 2013 zo'n 35 stannleD dic nog vasthouden aan vaak eeuwenoude tradities
spectaculairste reizell
Ook zijn bezoek aan het Dani volk, dat aI9.000 jaar landbouw bedrijft in de Bahem
en gebruiken. De Kazakh in de bergen van West Mongoliö, deMo ileDsen uit hetvroe
die Jimn,y NelsoD in het
Vallei op 1.600 meter hoogte in het mid
grr( kunirLriil
de aarde nog plat is, de Rabar-i ir1 het westen
pass
den van de layawijaya-bergkcten in Indonesisch Papoea, zaihijlliei sne]vergeteD. "Hun
hebben we
emotionele rijkdom
het Siberische schiereiland Chu-
kotka is rvel een van de
kader van zijn fotografieprojcct'Before they
away'heeft gemaakt. "Een rraand lang in de helse kor.r naar de Chuk chi gezocht, nielnand wist waar de stam zich precies bevond." Geen wonder dat
is zo
groot dat ik die kon
voelenl'In totaal bezoek limmy Nelson tus
InfI
ib(l).
iI
wrer l\eleren;.
van Lrdia en al die :rndere stammen zrlren zich ongehvijfeld ontwikkelen en (een dcel van) hr.ln eigenheid kwijtraken. ]immy: "lk
dit volk
net zijn traditionele cultuurnooii door Russische soldaten ondcr de voet is gelopel en de vernieligende activiteiten van het Sovjetre ginrc in SiLerie. /oa I, lniiicu! eronrrein,ging en
lijk
wapentesten, heeft doorstaan. "Uiteinde
zijl
we er anderhalve maand geweest en
heb ik, door allerlei ornstandigheden waar
ondel het rveer, slechts dön dag fotot kun nen maken] vertelt de ßritse fotograaf op cen le'rd\ In Arrrslcrdirm. vl:kbi; zijn lrui*
er \l.r'r (/iin 5czin). Nrer larg geleden zryn de Chukchi door de overheid naar de stad
eenapp ternent, televisle, alcohol cn rvarmte kregelt. "Ze krvan,en van gebracht, waar ze
in de andere extreme sitlatie terecxL, uiteindelijk njet gelukl
n'raar wareD
SPEÄK|RS ACADENIY" M_AGAZINE 2015 2016 |
,15
FOTOGRAIJI! / VOLKEN EN (]ULTUREN
heb geen voor'keur voor Lrepaalde stammen
(koud, heet, \{oestrjn, nat, $rcestijn, ber-
en culturen, maar üatuurlijk waren sornmige reizerl wel spectaculairder en geeste lijk of fysiek zwaarder dan andere. Ook de omstandigheden verschilder. \\iarm, koud,
gen), zodat ik mensen die daar nog steeds leven kon laten zien- In al hun di\.ersiteit, ik
ofjuist dichter bij de beschaving. allestammen geldt dat ik,\-oordat ze er niet meer zijn, wil laten zieü hoe aüthentiek en speciaal ze zijn. Ook om onszelferaan te heiiDneren waar $'e vandaal kon, en. Zij zijn geisoleerd \ro(.)1
cmrlirn(el er cullureel
wilde me niet concentreren op 6ön groep.
'Hun emotionele
rijkdomis zo groot dat ik die konvoelen'
veel rijker dan ti1.
onze rijkdom is vooral materieel. We zullen een iieu\\re balans tussen die twee moeten
vindenl' VISUELE CALEIDOSCOOP
"Ik wilde probcren een biJZondere visu van de u'ereld te naker,
c1e caleidoscoop
door te kiczeD voor afgelegen locaties n]et verschillende natuurlijke orlstandigheden
Ik had kunnen kiezen voor
bijvoorbeeld de PygDreeen in Kongo, ü'ier voortbestaan ernstig bedreigd is. Dat heb ik niet gedaaD ol11 esthetische redenen en omdat dit geen antropologisch project \\'as, maar eeD altis tieke interpretatie van wat eigenlijk ons aller oorsprong isi'Op de vraag hoe hij zich heeIl
.16 SPEAI(ERS ACAI]F,MY. i\,lACAZINE 2OI5-20I6
geintroduceerd bij volken rvanneer gespro kerl taal geen optle u'as, aDtü'oordt Jirnnry: "fe nraakt jezelf heel klein, nederig, kwets-
baar Als een hond die op zijn rug ligt. Je geeft hcl1 als hel ware hei recirt iou te keuren. Langzaam ga je een stapje verder door oogcontact te maken en elkaar
aal1 te
raken.
\Veer een tijdje later laatje een camera zien, rvaarvan de meesten Diet \4.eten wat het is, en
zetjc
ze op een
voetstuk. Uiteindelijkldjkt de
hele dorpsbevolkingtoe:'
Het heeli dagen, soms weken gekost om het [raken r.an de foto',s te organiscren. Ik wil een boodschap ovetbLengen van schoon heid, kracht en iconograäe, omdat ik geloof dat \^'ij iets vaD llun authenticiteit kunncn leren. Het opzetten van een esthetische fbto kostheclveel tijd. Ik gebruik een traditioDele platencamera, die lilms gebrtikt die niet erg lichtgevoelig zijn. Datvereist lange sluilertij
I:O'I OCIT,\II]] ,/ \'O] KFN EN (JUL]'URF,N lcn. l)rr,ll ()lu uloct.ic ccD reliltie ol)l)ou\!en, \\'aal' L.il ja gabl
Llik
dir\eelyerclcrgilnt dall
fcf
11i1t( l YirL
\\'ar
lu:ikL \ rn eer conlllullraetlc\onl
tlil.Iline('nr
ot ccn L)erg en zel
7e üls
ze r)ree nirxr
iconcn nccr
dr mrek Llan nrooie lblo'.\. llclst portlcttr.n onl heL l)efsoonliilic collt rct tc \'L'rsterken er Llllrr nil qtucfstotds. L)it pfoc€s k.rn l!ng durcn, omdat .rll.cn rlhet in ellinilr zcttcn \'an ccn traLlitioltele
m
he11.
'le maakt
jezelf
klinait \'oolTichtiq \\'ls. lli \t r(l öirr \.an
l,iter gins ili mct cctl cilllleralni t cn r1u ll1(.t
een cxmcrntcalll.
heelklein, nederig enkwetsbctsr'
stc doc. onrdat
l)at
is
iet
ler
sc
t\'at ili het liei_
er'intinritcit ycrLorer) gatl, mrir
rrel nooLlz.rkelijlil \Vit is hent opeevallcn iran de D)elscn mct wjc hii zo n goecle banrl heelt opge
boul'rl: "Zc'zijI
er g 1r'ots
op r\'ic z. ziill. Nienrnn(l
\\'jj zjjD \.crqete| hoc \,e moetel] le!en cn tc dl'tlk bezie lrret hct lc|cn \.tn ir]t.lerea. [)e Yertell hell r\ ie zc Moctcn zijn.
flirlcncirmclir Lrlcn lixn koslen. Frsiek krn hct ooli heel z\'x:r 7ijn, zclicr .rls het .10' alelsiLrs is. lc nroct lrclclcl zijn heel r.er te sri]11. L,t-cD 0f i. knieErr zillen, rcceptcrcn dat |eel Llingen niet socd saan. Door dc elnotics dic jc drn t(x)nt liLat je hell zien d.t iii ook een nre s bentl'
stilnlIrren hebbcll cctl bijzorrdere relirtic nlct hun eigen lirhtlirnt. I)c rnanier wurop ze iaqen ell elen is in c\'r.n\\'iaht en /ol qt c1\'ool .lirt zc ovcfleven.
Zii rijn gezonci. Aan tle ln,:ler
e liilnt ziin ouze zijn niet onl\!()l pcn orn te leYe zoals Nc nu Lc\'en."
liclrt
en
OBJECTIVITEIT
t)isitail fitogr,lieren Iirr.lt Jinrnr) Nclson tc gelDakkelijkl "l,angc lerzen rnaken het nrosclitk\'är1\,e1ift€ tittogr:rler en, Lhehlbit de mcnscn \\ asl'
tcI\,iilik
lru heel
i\let een plalencirmcla kun je het reslrltaat
lilt.n zie1r. "Dat lrroet ool( niet, $altt dan Ierlies je irlle objccti\'i giril er om wat ik zic, tliet wet ill de bo\ gaxt. lli lta nLl terllq rilrf ccn aantil stilllllller) en la.rt ze clc fbto! crl boekel 7ier1. Daar
EIGEN IDENTITEIT
I)oor hct ploJe.t'Before the\'
pass
lin
lrict
in alle uithoelicn
leil. Het
sie koDrt vool t uil een zoelitocht naal
luken l'e eel lllrtt over. De trrre liccr dat jk al teruq ben sclrccst ben il lls ,.en r ricncl of timilielid binnelgeha;rlcL'l lcltclt Jirnm): Niet ro r'rc.n1d, \\,ent hii heeli'\'ertr oLr\rcn |o(J1-hct leYen opeebou\trll"ln hct begin \fits he1 ccn ccDmlnsmissi(' ('ll r\,es ik heel liu ctsbaer,
\'itildoor'
ili mitn hart bctcf lion laten spreken. l\,{ccstiL $its ili (.en lllurld bii ..n st D en leeiile en iit ik net als zij, hocNel ik zeker n-ret Ylccs in ccn
a\,ar' kon finrnt| Nclso| lliet
allcen kennlslnlken mct prachtige Inerrser clie bchor..n tot st:rnrrrcn de rreteld, maal ooli nlet zi.hzel1.
".\lijn pils
miin eigen idclltitcjt. Als kilrLl, l1cboren in Sevenonlis (Engelald) el opqegrocjd Ln cle,:ler,:le tcrelcl, wrs ik een bcctjc de r\,€g kwijt. Ntiin oLrdcrs (led..n te qr nLjn zc|encle c4r ccn Noord lngelse, (loor-JczLriten qeleicle hostschool, een er tr eem co lrlst rret \l'aar ilt |ardlln kr\am. l)oor een r'er-keercl mctlicij tegrD Dra121ri:1 ir) colnbinatic lnct stless, ontllitl ili lli ccn vefbliil in Sierri I-eone lerug mocst niir Llie school, r.icL op t)}iin zesliendc in öen dav al mijD haar Llit. Alole.ia totilis heet.lie lincloeDing. Iliin
SPFAKIITS
-\C]\DLII\' \IACAZINL 2015 ](J]6
17
I I 1
i
{
]
i
FOTOCRÄIIL / VOI,KEN EN CULl'UREN
hlaf is nooit teluggegroeid. Nu maakt dat riet \.ccl rneer uit, naar op dic leeliijd is dat
r . I'ntl.elijl. lk * ar dcn k ik I'e.t r< ' rar maar ik hlrd het idee dat icdereen nle bcoordeelde en dacltt dat ik anders was. \ee, hield ik mezc1f31 jaar geleden voor, ik ,
maken. L1 tegcnstelling tot veel f_otografin die zich achter de carnera verstoppen, rrilde ik erjuist voor gaan staan'l verteit Jimnl),.
dige vent,
ben dezelfde als gister-en."
TIBET ln plaats van zich net als zijn leeftijdgeno ten bezig te
houden met seks, dt-ugs en rock
roll, \,ertrekt de don 17 jarige
'11
limmr
naar
'libet, waar hij gekleed als monnik te voet van rle ene naar de andere kant gaat. Op zoek naar cen beetje svrnpathie van leeliijdgeno, ten. Die reis duurt ccn jaar. "Toen ik terug kü'anvertclden ze mrjdat het land dat iknet had bezocht al dertig jaar op slot zat. 'llcht
mtr rcactie. Ik \^'as üezelf aan ontdekken, niei het land. De foto'.s die ik
r,aär?' was het
had geJnaakt vielel1
in de smaak en werden
MIDLIFECRISIS Nadat ht ztn Nederlandse vrouw heeli orltmoet, met \^,ie hij salnen een cultrLreel poltret van ChiDa naakt, moet er brood op de plank komen. Iimmv houdt zich 18 laar lang bezig nlet comnlerciölc fotografie. Tot rond 2010 de midlilecrisis toeslaat. "Wic bcn ik? De hcle rvereld velandert, nicmand heeft me nodig. ivlijn ,,,rou$' zei: 'Je hebt toch een hobb1,,
dic starnmen? Daar rroet je nu wat
mce doen, anders zijn zcerniet meerlDat $'as de aanleiding orn rnet
dit project
te beginnen boekuitwaarvan de vcrkoop wereldrvijd steeds beier gaat. Dank-
en il]r]]iddeis is erdus een
zi alle stammen die ik heb bezocht begin ikte begrijpen ll'ie ik ben en rvat ikvoel als ik communiceer. Zij
kijlcn verder dan het uiterlijk,
jouwziel die bepalendisvoordepersoon die je bent- \'Vij zijn daar ver van verwijderd. naar'
ue camera
voor rr 1. mu een meatum om t . 1. ver0tnatngen .1
Te
ts
reggen
t
In onze rvereld is er weinig schoonhcid en authenticiteit over, rnaar er zijn enkele individuen die zichzelf cindelijk hebben gevon, den (of ltog op zoek zijn). Ik ben misschren een \.an die nrensen. EeD lJroot deelvan
nrtrl
leven heb ik nrct de stenr van anderen gespro ken. Nukan
ikeindelijk
horen. Die stenr
is
ijn eigen stemlaten
ldein, nietgeschoold, maar
wel heel echt cn lvaarl'Jinrm). Nelson vertelt
gepublicccrd, *.aardoor jk een beetje geld verdiende. Ik was fotograafl'Snel daarna legt
hij uitsluitend
als rvaarnemcr nieuws
nog hoe hijheeftgenoten van de 6lm Avatarl die eigenlijk laat zien hoe de rnodernc rnens wat hij niet begrijpt wilvernietigen, maar dat
lvaardige geberLrtenissen vast, variärend van
rve daardoor cle kracht van het met elkaar erl
de Russische benoeienis in Afghallistan, de voortdurcnde strijd tr1ssen indiaen Pakistan
de natuut verbonden zin hebben verloren. ''Er is nog iets rrrat ik heb gcleerd. Sinds eel jaar geeflk lezingcD, omdat 1k lekker in mijn vel zit en lne nu kwetsbaar durfop te stellen.
(a\tn
d( on I J\l itr :om"lie e" hct be$in in hct r no'rrral B< loclosl.rr rä. "Voor mij rvas de camera daal al een mediunt om, vanuil mijn cmpathie voor de men in
tar
serl
rr.
de oor log
die pijn leden, ver-bindingen te kunnen
I)aardoor ontstaat een \-erbinlling rnet het publiek, eigcnlijk op dezelfde manier als dat is gebcurd rnet die
stammcni'1f
Jimmy Nelson s een ln Amsterdam wonende Brtse fotograaf, die voora bekend is door zln fotoproject 'Before they pass away' over stammen en lnheemse vo ken. Daarvan is ook een fotoboek verschenen (ISBN 9783E32797591). Neson fotografeert, exposeefr, geelt lezrngen, gaat een te evisieprograr|ma rnaken en hoopt over enkee laren met een nieuw boek te komen.
[email protected]
