PLAN VERNIEUWING HUISHOUDELIJKE HULP GEMEENTE HAREN

PLAN VERNIEUWING HUISHOUDELIJKE HULP GEMEENTE HAREN Inleiding Gemeenten hebben met ingang van 2015 een grotere verantwoordelijkheid binnen het sociaal domein. A ls gevolg hiervan zijn er ook aanpassingen in de bestaande onderdelen van de Wmo. Dat geldt in ieder geval voor de hulp in het huishouden. Op 12 januari 2015 heeft het college het besluit genomen om een nieuwe invulling van de hulp bij het huishouden te ontwikkelen in 2015 . Het besluit houdt kort gezegd in: Als alternatief voor de HH1 te komen t ot de ontwikkeling van een algemene voorziening, in combinatie met de mogelijkheden die de subsidieregeling HHT biedt Bij de ontwikkeling van een algemene voorziening voor huishoudelijke hulp wordt dus rekening gehouden met de uitgangspunten van de huishoudelijke hulptoelage HHT (zoals beschreven in het bij het ministerie ingediende plan en de toekenningsbeschikking, zie bijlagen). De Wmo zet in op zorg, de HHT naast zorg ook op behoud en versterking van werkgelegenheid in de branche en de onderkant van de arbeidsmarkt. Beide doelstellingen worden in het ontwikkelde model meegenomen. Verder is bij de ontwikkeling ingezet op samenwerking met de gecontracteerde partijen die nu de huishoudelijke hulp verlenen (T SN, DNZT, Zorgkompas, ZINN en Thuiszorg Comfort). De afdeling Wmo is als uitvoerende afdeling betrokken bij de ontwikkeling en de Adviesraad Sociaal Domein is betrokken bij de uitwerking. Algemene voorziening Doelstelling van het plan is om de huishoudelijke hulp 1 te organiseren in de vorm van een algemene voorziening. Een algemene voorziening is volgens de wet (art. 1.1.1) een ‘aanbod van diensten of activiteiten dat zonder voorafgaand onderzoek naar de behoeften, persoonskenmerken en mogelijkheden van de gebruikers, toegankelijk is en dat gericht is op maatschappelijke ondersteuning’ (art.1.1.1 Wmo 2015) Het genoemde onderzoek wordt ingezet om de noodzakelijke ondersteuning in het kader van de Wmo vast te stellen en betekent niet dat voor een algemene voorziening geen toegangstoets hoeft te worden gehanteerd. Een lichte toets of iemand tot de doelgroep van de Wmo behoort, d.w.z. een beperking in zelfredzaamheid en participatie ondervindt, is mogelijk.

1

Huishoudelijke hulp als algemene voorziening| Gemeente Haren

Mogelijke vormgeving Het uitgangspunt van de Wmo 2015 is dat de gemeente na de melding van een ondersteuningsvraag op basis van onderzoek moet vaststellen of iemand ondersteuning nodig heeft. Als de noodzaak tot ondersteuning na onderzoek is vastgesteld en de inwoner deze ondersteuning niet zelf weet te organiseren, is de gemeente gehouden d eze ondersteuning te verstrekken. Dit kan door deze cliënt gebruik te laten maken van een algemene voorziening (AV), indien deze een passende bijdrage levert, dan wel van een maatwerkvoorziening (MV). Bij de eigen bijdrage voor de MV geldt nadere regelgevi ng, waardoor geen multipliereffect optreedt. Ten aanzien van de AV geldt dat deze passend moet zijn indien de gemeente heeft vastgesteld dat de inwoner ondersteuning nodig heeft. Dat betekent dat rekening moet worden gehouden met de (persoons)kenmerken van de inwoner en zijn naasten. Gemeenten hebben veel beleidsruimte om een dergelijke algemene voorziening vorm te geven. Ook geldt dat het niet verplicht is om de HHT te koppelen aan het feit of iemand ondersteuning op grond van de Wmo2015 nodig heeft. Op grond van de kaders van art 2.1.4, 1e lid en 2e lid, onder a kunnen gemeenten een AV voor huishoudelijke hulp organiseren waarbij de maximale eigen bijdrage gelijk is aan de inkoopprijs die gemeenten betalen aan aanbieders, maar waarbij mensen met bepaalde kenmerken een korting krijgen op de uurprijs. Gemeenten hebben daarnaast ook de bevoegdheid op grond van artikel 2.1.7 van de Wmo 2015 om personen met een beperking en daarmee verband houdende aannemelijke meerkosten een gemeentelijke tegemoetkoming te vers trekken. Ter illustratie van de twee hierboven genoemde mogelijkheden: het kan gaan om afbakeningen zoals 75-plussers, mensen die in 2014 een MV voor HH ontvingen, mensen met een rolstoel, mensen met een (aflopende) AWBZ -indicatie voor begeleiding, mensen met een bepaald inkomen, etc. (Uit de informatiekaart huishoudelijke hulp toelage van het ministerie van VWS p. 3 -4 augustus 2014)

De huishoudelijke hulp als algemene voorziening houdt in beginsel in dat belanghebbenden zelf in staat worden geacht om deze voorziening in te kopen bij een van de partijen waarmee de gemeente Haren de algemene voorziening opzet. Bij een inkomen dat lager is dan de in de bijlage aangegeven bedragen kan echter de gemeente toch een verantwoordelijkheid hebben om invulling te geven aan het zorgbeginsel van de Wmo. Dit kan worden ingevuld door middel van de mogelijkheid die artikel 2.1.7 geeft, zoals ook door het ministerie wordt gesuggereerd, (zie kader hiernaast). Belanghebbenden krijgen op grond van hun inkomen een gemeentelijk Wmo voucher om een deel van de kosten van de algemene voorziening te dekken. Daarnaast wordt via de HHT de werkgelegenheid in de zorgbranche gestimuleerd en krijgen belanghebbenden, los van hun inkomen, een (tweede HHT-) voucher om de kosten te dekken. Deze twee zaken, de zorgplicht van de Wmo voor lagere inkomens en de stimulering van de arbeidsmarkt komen in het ontwikkelde systeem samen.

Het dienstencheque of vouchersysteem wordt onder meer in België al een tijd succesvol gehanteerd. Belgen kunnen voor € 9 per uur schoonmaakwerk (of andere diensten) inkopen. Het grote struikelblok in Nederland betrof de financiering van het systeem. Met de nieuwe wet maatschappelijke onderste uning 2015 en de HHT is deze belangrijke drempel voor de invoering van een cheque of vouchersysteem in 2015 en 2016 verdwenen. 2


Vouchersysteem Belangrijk element van de nieuwe opzet is het werken met een vouchersysteem. De klant komt in aanmerking voor de algemene voorziening HH in de Wmo indien er beperkingen zijn op het gebied van de zelfredzaamheid en/of participatie en ontvangt een of meer vouchers voor een standaard aantal uren per wee k aan huishoudelijke hulp. Met de voucher(s) kan de burger een deel van de kostprijs van de zorg betalen. Het aanvullende bedrag tot de volledige kostprijs betaalt de klant rechtstreeks aan de zorgaanbieder die ingehuurd wordt om de zorg te leveren. Op deze manier wordt de burger de opdrachtgever van de zorgaanbieder. Dit sluit aan bij de uitgangspunten van de Kanteling die meer verantwoordelijkheid bij de burger neer wil leggen. Bij de ondersteuning van huishoudelijke hulp 1, waarbij de regie op de hulp geheel bij de burger ligt, is dit een verantwoorde keuze. Natuurlijk moet steeds duidelijk zijn dat de klant de verantwoordelijkheid van opdrachtgeverschap naar de zorgaanbieder aankan. Deze eisen zijn echter niet zwaar en bijvoorbeeld vergelijkbaar met de capaciteiten die iemand heeft om een huurcontract of abonnement af te sluiten. Belangrijk is op te merken dat de HHT alleen wordt verstrekt voor zorg die geleverd wordt door medewerkers in loondienst 1. Burgers kunnen het voucher dus niet inzetten om iemand uit het sociale netwerk in te huren. Daarvoor bestaat het PGB systeem. Algemene voorziening en maatwerkvoorziening Er wordt gewerkt met twee niveaus in de algemene voorziening. Alleenstaanden komen in aanmerking voor een algemene voorziening van 1,5 uur. Gezamenlijke huishoudingen komen in aanmerking voor een algemene voorziening van 3 uur. De zorgaanbieders hebben in het met hen gevoerde overleg over de invulling van de HHT bevestigd dat in normale situaties deze uren volstaan. 3 uur voor een gezamenlijke huishouding zou zelfs aan de ruime kant zijn. Daarnaast sluit de omvang van deze ondersteuning aan bij de indicaties die de afgelopen jaren in vergelijkbare – standaard - situaties zijn verstrekt. Naast de algemene voorziening blijft het ook mogelijk om in aanmerking te komen voor een maatwerkvoorziening. Dit is het geval als de algemene voorziening geen oplossing biedt voor de problematiek van de burger. Een belangrijke reden hiervoor kan zijn dat er een grotere behoefte aan ondersteuning is dan het aantal uren dat de algemene voorziening biedt. Deze nieuwe regelgeving beoogt dan ook niet om de wijze van indiceren voor een maatwerkvoorziening aan te passen. De keuze tussen algemene - en maatwerkvoorziening is echter niet vrij. Indien passend gaat de algemen e voorziening voor op de maatwerkvoorziening. Dit in overeenstemming met de uitgangspunten van de Wmo 2015. Een maatwerkvoorziening kan ook worden toegepast indien door de stapeling van bijdragen de kosten van de totale zorg die een belanghebbende moet betalen, onredelijk stijgen. In beginsel wordt er van uit gegaan dat het ontwikkelde model niet tot onredelijke uitkomsten leidt, 1

Conform de voorwaarden die het rijk aan de HHT subsidie stelt. 3


maar zeker bij inwoners met een inkomen op het sociaal minimum dient hier zorgvuldig naar te worden gekeken. Voordat de maatwerkvoorziening wordt toegepast, wordt onderzocht in hoeverre de klant zelf de extra uren via de algemene voorziening kan inkopen. Van cliënten in de hoogste tariefgroep en mag dit in beginsel worden verwacht, maar steeds zal de individuele situatie worden toegepast. Tegenover deze meer ingekochte uren staan geen vouchers. Natuurlijk kan de cliënt besluiten minder uren in te kopen dan de algemene voorziening biedt. Het is niet mogelijk om met meerdere vouchers de kosten van één uur te financieren. Doelgroep van de algemene voorziening in de gemeente Haren. Tot de doelgroep van de algemene voorziening die in aanmerking kunnen komen voor een voucher behoren in ieder geval: 1. Alle inwoners die op dit moment een voorziening huishoudel ijke hulp in het kader van de Wmo ontvangen. 2. De inwoners die in 2015 of 2016 een beroep willen doen op huishoudelijke hulp en binnen de kaders van de Wmo vallen, dwz een beperking ervaren ten aanzien van de zelfredzaamheid en de participatie 3. Alle inwoners van Haren (ook zonder Wmo indicatie) die door middel van de HHT voucher gebruik willen maken van de schoonmaakondersteuning van de partijen die aan het project meedoen Op basis van de berekening van de doelgroep bij de indiening van het HHT plan bij het ministerie kan worden verwacht d at er ongeveer 350 inwoners gebruik zullen maken van de voorziening. Hiermee is voor de HHT het volledige budget van € 770.436 gemoeid, verdeeld over 2015 en 2016. Het gemeentelijke Wmo deel wordt ingeschat op ongeveer € 110.000 per jaar. (zie het Excel overzicht als bijlage) Zorginstellingen In beginsel starten we in 2015 met de 5 partijen die nu leverancier zijn in Haren. Dit kan worden gezien als een pilot. Hierbij wordt opgemerkt dat ZINN op dit moment niet HH1 als maatwerkvoorziening levert. ZINN wil wel graag gaan deelnemen aan de algemene voorziening Dit past in het gemeentelijke beleid dat vooral wordt ingezet op zorg via locale partijen . Daarna wordt overwogen om met ingang van 2016 de markt meer open zetten en kan iedere partij die aan prijs en kwaliteit kan voldoen de algemene voorziening in Haren leveren . De prijs van een uur zorg kan aan de markt worden overgelaten en transparant gemaakt worden door bijvoorbeeld publicatie op de website en in voorlichtingsmateriaal. Ten aanzien van de kwaliteit moeten leverende partijen instemmen met het onderdeel kwaliteit in het huidige bestek HH Wmo. Dit is in de vorm van een convenant tussen de deelnemende partijen en de gemeente Haren opgemaakt. Op deze manier wordt gewaarborgd dat de kwaliteit op het niveau blijft. Zorginstellingen leveren hoe dan ook alle zorg met een medewerker die in loondienst is. Doelstelling is om het convenant tijdens de pilot verder te kantelen en nog duidelijker de verschuiving van 4


verantwoordelijkheid naar de burger in het conve nant naar voren te brengen. Prijs Partijen offreren de algemene voorziening HHT voor de volgende prijs: Thuiszorg Comfort € 21,00 TSN € 22,50 DNZT € 20.71 Zorgkompas € 21,00 ZINN € 20,70 Van deze prijzen kan de waarde van de vouchers worden afgetrokken om te bepalen hoeveel de klant zelf betaalt, (zie de tabel hieronder). De waarde van het voucher voor de HHT schoonmaakondersteuning kan worden vastgesteld op € 11,50. Uit een haalbaarheidsonderzoek in de regio Midden Brabant (bron gemeente Tilburg) is gebleken dat een prijs voor de klant boven de € 10,00 in andere Europese landen geen succes heeft gehad. Met dit tarief kan goed worden geconcurreerd met zwart werk. Ook de Harense thuiszorginstellingen denken dat met een voucher van 9 euro te weinig particulieren gebruik zullen maken omdat de concurrentie met zwart werk niet gemaakt kan worden. Aanvullend op de HHT voucher kan de burger een gemeentelijk voucher krijgen. Dit geldt voor burgers die een minder hoog inkomen hebben. Deze vouchers worden indien van toepassing in een keer verstrekt, als één bedrag per uur. Met het voucher kan een deel van een uur huishoudelijke hulp worden gefinancierd, er kan per uur dus één voucher (HHT en Wmo) worden benut door de burger. Het verschil tussen de wa arde van het voucher en de kostprijs die de zorgaanbieder vraagt, wordt door de klant rechtstreeks met de zorgaanbieder verrekend. Dit leidt tot het volgende overzicht. Alleenstaand niet pensioengerechtigd

Aleenstaand wel pensioengerechtigd

van tot HHT € 0,00 € 24.000 11,50 € 24.000 € 26.000 11,50 € 26.000 hoog 11,50

Wmo voucher samen 7,00 18,50 4,00 15,50 0,00 11,50

reken kostprijs zelf 21,50 3,00 21,50 6,00 21,50 10,00

€ 0,00 € 18.000 11,50 € 18.000 € 21.000 11,50 € 21.000 hoog 11,50

7,00 4,00 0,00

18,50 15,50 11,50

21,50 3,00 21,50 6,00 21,50 10,00

Samenwonend en één of beide zijn niet pensioengerechtigd

€ 0,00 € 30.000 € 30.000 € 33.000 € 33.000 € 35.000 € 35.000 hoog

11,50 11,50 11,50 11,50

8,00 6,00 3,00 0,00

19,50 17,50 14,50 11,50

21,50 2,00 21,50 4,00 21,50 7,00 21,50 10,00

Samenwonend en beide zijn pensioengerechtigd

€ 0,00 € 25.000 € 25.000 28.000 € 28.000 € 32.000 € 32.000 hoog

11,50 11,50 11,50 11,50

8,00 6,00 3,00 0,00

19,50 17,50 14,50 11,50

21,50 2,00 21,50 4,00 21,50 7,00 21,50 10,00

5


Limiet in kosten en tijd Onderzoek in Midden Brabant naar de Belgische praktijk heeft geleerd dat het stellen van een limiet noodzakelijk is. Het Belgische systeem gaat bijkans aan het eigen succes ten onder doordat er te veel gebruik van wordt gemaakt. Overigens moet hierbij worden opgemerkt dat het wel enkele jaren heeft geduurd voordat het systee m in België echt succesvol werd (bron: gemeente Tilburg). De koppeling aan de Wmo en de herindiceringen kan in Nederland echter tot een snelle bekendheid van het systeem leiden. Om niet financieel ten onder te gaan aan het systeem is monitoring van de ontwikkeling belangrijk en moet bijsturing mogelijk zijn. De hoogte van de waarde van de voucher HHT kan daarom in 2015 en 2016 worden aangepast. Het aantal uren dat via een voucher HHT kan worden verstrekt wordt beperkt door de omvang van de HH T subsidie die de gemeente ontvangt, gedeeld door de waarde van de voucher. De regeling kan worden beëindigd of aangepast indien het budget op is of wanneer in beeld komt dat de budgetten niet langer toereikend zijn . Op basis van de ingediende aanvraag HHT bij het ministerie zou er voldoende geld moeten zijn voor 2015 en 2016. Zie hiervoor ook de bijlagen met de berekeningen van de kosten in 2015 en 2016. Voor deze periode geldt het beleid. Bij voortzetting van het sy steem van de HHT door het rijk of een vergelijkbaar alternatief ka n de regeling worden voortgezet in 2017. Na 2017 is de situatie voor de HHT vouchers dus ongewis. Niet zeker is of het rijk na 2017 deze vorm van subsidie handhaaft. Over het algemeen hebben overheidssubsidies op arbeid niet het eeuwige leven. Kwaliteit De kwaliteit van de HH algemene voorzien ing moet worden geborgd. Uitgegaan kan worden van de kwaliteitscriteria zoals die in het lopende bestek zijn verwoord. Partijen die hier ja tegen zeggen en aan voldoen, en ook voor een vast te stellen prijs willen leveren, zouden tot de markt in Haren toe kunnen treden. Dit is geborgd middels een convenant. Overgangsrecht Alle burgers ontvangen hebben in 2014 informatie ontvangen waarin de veranderingen rond de zorg en de huishoudelijke hulp worden aangekondigd. Veel klanten hebben een indicatie ontvangen tot 1 juli 2015. Deze groep kan relatief gemakkelijk over gaan naar algemene voorziening. Ook zijn er veel klanten die slechts weinig of niet in uren achteruit gaan. Ook voor deze klanten zal de overgang niet gro ot zijn. Een belangrijk deel van deze doelgroep zal profiteren van de HHT subsidie die gunstiger uitvalt dan de eigen bijdrage systematiek zoals die voor de maatwerkvoorziening geldt. Deze klanten zullen met een goede uitleg waarschijnlijk zelf ook over wi llen gaan naar de algemene voorziening. Een brief met een goede uitleg en een antwoordformulier waarin de klant een keuze kan aangeven voor de algemene voorziening of een keukentafelgesprek voor nadere uitleg en zo nodig maatwerk is voldoende. Een restcategorie met een langer doorlopende indicatie en 6


(veel) meer uren dan de algemene voorziening biedt, zal direct met een keukentafelgesprek moeten worden benaderd. Nadat duidelijk is dat klanten overgaan naar de algemene voorziening houden belanghebbenden maximaal 3 maanden recht op hun oude zorg tenzij de indicatie eerder afloopt of de klant zelf eerder over wil . Alleen als de lopende indicatie wordt beëindigd, gaat dat in de vorm van een besluit, het doorverwijzen naar een algemene voorziening is geen besluit in de zin van de Algemene wet bestuursrecht, maar een advies. Bij dit advies kan worden aangegeven dat belanghebbenden een maatwerkvoorziening kunnen aanvragen indien zij het niet eens zijn met het advies. Via de aanvraag voor een maatwerkvoo rziening wordt ook de toegang tot de rechtsbescherming gegarandeerd. Immers in het besluit op de aanvraag voor de maatwerkvoorziening staan alle rechtsmiddelen open. In de bijlage is een inschatting gemaakt van de aantallen klanten en de kosten die de omzetting met zich meebrengt. Aansluiting op PGB Belangrijke consequentie van de invoering van de algemene voorziening is dat het PGB voor huishoudelijke hulp alleen kan worden ingezet indien de algemene voorziening geen oplossing biedt. De algemene voorzieni ng gaat immers voor de maatwerkvoorzieningen, waartoe ook het PGB behoort. Doelgroep van de HHT – relatie met de Participatiewet De HHT is bedoeld om de Als voorbeeld: de gemeente Haren levert werkgelegenheid in de zorg en een aantal bijstandsgerechtigden om aan de onderkant van de binnen de kaders van de wet maximaal arbeidsmarkt in stand te houden een half jaar werkervaring op te doen en te stimuleren. Deze inspanning (bijvoorbeeld deels meelopen met een richt zich eerst op de bestaande ervaren kracht) en betalen voor de zorg medewerkers van de aan de leverancier geen loonkosten, maar zorginstellingen, daarna op de alleen de overhead met een toeslag voor bijstandsgerechtigden van de het project. De prijs van HH kan dan voor gemeente Haren, andere de gemeente terugzakken naar werkzoekenden met een uitkering bijvoorbeeld € 7,50. Misschien kan met en ten slotte alle werkzoekenden een klein stukje loonkostensubsidie het die in aanmerking willen komen. product ook leiden tot een lagere eigen Na invoering van de algemene bijdragen van de burger. Onderzocht voorziening kan met de moet worden in hoeverre deze constructie zorgaanbieders een project ook binnen de voorwaarden van de HHT worden gestart om in het kader vallen. van social return de bijstandsgerechtigden ook via deze route werkervaring of een baan op te laten doen. Maatwerkvoorziening HH1 en HH2 blijven als maatwerkvoorziening. Dit wordt ingekocht. Hiervoor loopt een separaat traject met buurgemeenten Groningen, Ten Boer, Hoogezand-Sappemeer en Slochteren. De inkoop van de 7


maatwerkvoorziening is echter een traject dat buiten de ontwikkeling van de algemene voorziening valt. Ten aanzien van HH2 geldt hierbij dat er mogelijk combinaties kunnen worden gevonden met begeleiding. Huishoud elijke hulp met regie (HH2) ligt dicht aan tegen het structuur aanbrengen in iemands dagelijks leven (begeleiding) Voorgesteld wordt in alle gevallen de burger voor de eerste 1,5 of 3 uur gebruik te laten maken van de algemene voorziening, waarbij voor de meerindicatie een maatwerkvoorziening kan worden verstrekt. W aar de burger aanvullend op het voucher een bijdrage betaalt aan de zorgaanbieder, betaalt deze bij een maatwerkvoorziening een eigen bijdrage aan het CAK. In de toekomst zou overwogen zou kunnen worden om ook de maatwerkvoorziening via vouchers in te laten kopen. Dit zou betekenen dat een Europese aanbesteding voor de HH1 en HH2 als maatwerkvoorziening niet nodig is omdat de inkoop door de klant plaats vindt. Het administratieve systeem Voor de vouchers sluiten we zo veel mogelijk aan bij de huidige administratieve werkwijze rond de maatwerkvoorziening. Dit betekent dat de klant een keuze moet maken bij welke aanbieder de algemene voorziening wordt ingekocht en dat de gemeente bij de zorgaanbie der aangeeft dat een klant in aanmerking komt voor de algemene voorziening, en voor hoeveel uur. (1,5 of 3). Nieuw is dat de klant binnen de mogelijkheden van de algemene voorziening het aantal uren dat hij of zij wenst af te nemen betaalt aan de leverancier. De leverancier brengt de door de klant ingekocht uren in rekening bij de gemeente voor de hoogte van de aan die klant toegekende voucher. Wmo support verzorgt de controle van de door de zorgaanbieders gedeclareerde voucheruren zoals ze dit nu ook voor de maatwerkvoorziening verzorgen. Hierbij is aandacht voor de werkelijke afname van uren door de klant. Deze werkwijze is op eenvoudige wijze in het automatiseringssysteem van Civision op te nemen. Communicatie Alle inwoners van Haren zijn al in 2014 in algemene voorlichtingsmaterialen geïnformeerd over de wijzigingen in het systeem. Ook in individuele gesprekken met hulpvragende burgers wordt er aandacht aan besteed en veel beschikkingen zijn maar voor een beperkte periode verlengd. Aan de informatieplicht is derhalve voldaan. Burgers moeten wel individueel een brief of besluit ontvangen waarin wordt uitgelegd wat het nieuwe beleid in hun situatie betekent. 3 maanden na het besluit kan het in werking treden , tenzij de klant eerder over wil . In sommige gevallen kan dat financieel interessant zijn. Ook met de zorgaanbieders en hun medewerkers moet goed worden gecommuniceerd dat de regeling betrekking heeft op 2015 en 2016 en daarom geen (werk) zekerheid biedt over de periode daarna. In het communicatieplan worden de volgende groepen en doelen onderscheiden. 8


Externe doelgroepen: 1. Mensen die nu HH ontvangen 2. Mensen met Wmo-indicatie die in de toekomst HH willen 3. Mensen zonder Wmo-indicatie die in de toekomst HH willen 4. Bijstandsgerechtigden die potentiele HH’ers zijn Interne doelgroepen 1. Wijkteam 2. Loket wijkteam 3. Medewerkers gemeente Haren 4. Raadsleden Doelen communicatie naar externe doelgroep 1 tm 3 1. Kennis van verandering in HH 2. Kennis van mogelijkheden HH 3. Kennis van aanmelding HH Doelen communicatie externe doelgroep 4 1. Kennis van werkervaringsplek HH 2. Stimuleren tot opdoen werkervaring Externe boodschap naar externe doelgroep 1 tm 3 1. Huishoudelijke hulp verandert per 1 juli 2015 Met deze partijen wordt de informatie in dit plan gedeeld, via bijvoorbeeld bijeenkomsten en informatiemateriaal. Kosten De kosten van het project kunnen worden gefinancierd uit de lopende begrotingsbudgetten voor huishoudelijk hulp en de HHT subsidie ad € 770.436 voor de periode van 2015 en 2016 (zie hiervoor de uitwerking van de kosten in de bijlage). De inkomsten uit de eigen bijdrage maatwerkvoorziening zullen afnemen ten gunste van bijdrage die burgers betalen aan de algemene voorziening. Per saldo zal hieruit voor de gemeente waarschijnlijk een positief effect voortvloeien. Ook dit is in de bijlage verder uitgewerkt. AO/IC Monitoren van de algemene voorziening is belangrijk. Hiertoe worden gesprekken gevoerd met Wmo support, die ook de huidige controle op de huishoudelijke hulp nota’s uitvoert voor de gemeente Haren. In deze gesprekken staat de juiste verantwoording van de te besteden middelen centraal en de ervaring van de klant. Deze afspraken worden op korte termijn verder uitgewerkt. Uitvoeringskosten De uitvoeringskosten zullen naar verwachting dalen, omdat voor de algemene voorziening slechts een lichte toets wordt uitgevoerd. Deze 9


hoeft in de meeste gevallen niet te worden gecombineerd met een keukentafelgesprek, wel blijft het een voortdurend aandachtspunt dat er in het kader van de Wmo zorgvuldig onderzoek moet worden verricht. De vraag van de klant moet hierin centraal staan. Soms volstaat een eenvoudige doorverwijzing, soms is een uitgebreid keukentafel gesprek noodzakelijk. De vrijgekomen tijd kan worden ingezet om de uitgebreidere onderzoeken mogelijk te maken die de nieuwe doelgroep van de Wmo vaak nodig hebben (Begeleiding, dagbesteding). Uitwerking De uitwerking van deze nota vraagt ook aanpassing van het beleid in Besluit maatschappelijke ondersteuning en aanvullende beleidsregels. Deze worden bij deze notitie ter vaststelling aangeboden. Bijlagen 1. Aanvulling artikel 8a Besluit maatschappelijke ondersteuning 2. Beleidsregels Huishoudelijke Hulp als algemene voorziening 3. Overzicht kostenberekening 4. Advies Adviesraad Sociaal Domein 5. Het bij het ministerie ingediende plan Huishoudelijke Hulp Toelage en de toekenningsbeschikking 6. Inschatting benodigde capaciteit omzetten huishoudelijke hulp naar algemene voorziening 7. Convenant algemene voorziening huishoudelijke hulp gemeente Haren

10


Besluit Maatschappelijke ondersteuning gemeente Haren 2015 (aanvullende bepaling) Het besluit maatschappelijke ondersteuning kan als volgt worden aangevuld met artikel 8a Artikel 8a 1. Inwoners van Haren kunnen gebruik maken van de algemene voorziening voor hulp bij het huishouden. 2. De algemene voorziening hulp bij het huishouden bestaat voor alleenstaanden 1,5 uur per week en voor samenwonenden 3 uur per week. Is meer ondersteuning nodig, dan kan in het k ader van een maatwerkvoorziening aanvullend op de algemene voorziening meer ondersteuning worden toegewezen. 3. De bijdrage van de deelnemer aan de algemene voorziening bestaat uit de kostprijs waarvoor de aan de algemene voorziening deelnemende aanbieder de voorziening aanbiedt. De bijdrage wordt door de deelnemer aan de aanbieder betaald. 4. Voor de algemene voorziening ontvangt de cliënt , op basis van de regeling HHT, een voucher van € 11,50 per uur waarmee het de zorgaanbieder een deel van de kostprijs per uu r kan betalen. Het restant tot de uurprijs vult de klant uit eigen middelen bij. 5. In aanvulling op het voucher genoemd in lid 4 van dit artikel, kan de belanghebbende, overeenkomstig het overzicht in bijlage VI bij dit besluit en in overeenstemming met art ikel 2.1.7 van de Wmo 2015, een financiële tegemoetkoming ontvangen om in een deel van de kosten te voorzien. Deze tegemoetkoming wordt eveneens verstrekt in de vorm van een voucher. 6. Er kan 1 voucher ter waarde van de toegekende HHT voucher als bedoeld in lid 4, samen met de gemeentelijke voucher als bedoeld in lid 5 en lid 6 per ingekocht uur worden ingeleverd bij de zorgaanbieder, of een half voucher per half uur. 7. De bepalingen in dit artikel gelden tot uiterlijk 31 december 2016 . Het college kan op ieder moment een eerder einddatum of andere beperkingen doorvoeren ten aanzien van deze regeling. Hierbij worden deelnemers tijdig schriftelijk geïnformeerd over de voorgenomen veranderingen.

11


Bijlage VI Besluit maatschappelijke ondersteuning gemeente Haren Alleenstaand niet pensioengerechtigd

Aleenstaand wel pensioengerechtigd

van tot HHT € 0,00 € 24.000 11,50 € 24.000 € 26.000 11,50 € 26.000 hoog 11,50

Wmo voucher samen 7,00 18,50 4,00 15,50 0,00 11,50

reken kostprijs zelf 21,50 3,00 21,50 6,00 21,50 10,00

€ 0,00 € 18.000 11,50 € 18.000 € 21.000 11,50 € 21.000 hoog 11,50

7,00 4,00 0,00

18,50 15,50 11,50

21,50 3,00 21,50 6,00 21,50 10,00

Samenwonend en één of beide zijn niet pensioengerechtigd

€ 0,00 € 30.000 € 30.000 € 33.000 € 33.000 € 35.000 € 35.000 hoog

11,50 11,50 11,50 11,50

8,00 6,00 3,00 0,00

19,50 17,50 14,50 11,50

21,50 2,00 21,50 4,00 21,50 7,00 21,50 10,00

Samenwonend en beide zijn pensioengerechtigd

€ 0,00 € 25.000 € 25.000 28.000 € 28.000 € 32.000 € 32.000 hoog

11,50 11,50 11,50 11,50

8,00 6,00 3,00 0,00

19,50 17,50 14,50 11,50

21,50 2,00 21,50 4,00 21,50 7,00 21,50 10,00

Toelichting artikel 8a Lid 1 Dit overeenkomstig artikel 1.1.1 van de Wmo waarbij in de Mvt wordt aangegeven dat het begrip (algemene voorziening) omvat [……] of een instantie waar mensen (al dan niet tegen kostprijs) hui shoudelijke hulp kunnen verkrijgen etc. ((TK2013-2014, 33841, nr 3 MvT ) Lid 2; Met de zorgaanbieders waarmee het convenant Huishoudelijke hulp is afgestemd, is besproken dat in normale situaties de genoemde uren voldoende zijn. Waar uit het individuele onderzoek met de klant blijkt dat sprake is van een afwijkende situatie, da n kan via de maatwerkvoorziening meer uren worden verstrekt. Lid 3; Dit betreft een uitwerking van artikel 2.1.4 dat bepaalt welke bijdrage de burger voor de algemene voorziening moet bijdragen. In principe is dat het gehele bedrag (overeenk omstig art. 1.1.1 Mvt). Om de financiële gevolgen voor de burger draaglijk te maken wordt in de volgende leden van dit artikel uitgewerkt hoe de gemeente conform de regeling HHT en 2.1.7 van de Wmo de burger hierin tegemoetkomt. Lid 4; De klant bepaalt bij welke deelnem er de zorg wordt ingekocht. Dit kan de klant bepalen op grond van het aanbod van de aanbieder. Zowel de prijs als de kwaliteit. Beide worden in het convenant onderbouwd: De prijs is gebaseerd op een medewerker in loondienst die CAO loon verdient en de kwaliteit is uitgebreid in het convenant beschreven. Klanten kunnen dus altijd een zekere basiskwaliteit verwachten. Partijen mogen hier natuurlijk bovenuit stijgen. De gemeente verstrekt alle deelnemers aan de voorziening een voucher van € 11,50 op basis van de HHT regeling om een deel van de kosten te compenseren. Lid 5; Lid 5 definieert een aantal groepen die in verband met aannemelijke meerkosten een extra financiële tegemoetkoming ontvangen. Dit betreft de invulling van artikel 2.1.7 van de W et en artikel 7 lid 2 onder d. van de 12


Verordening. Daarnaast kan er rekening worden gehouden met stapelingseffecten. Deze moeten individueel worden beoordeeld. In bijzondere gevallen kunnen de kosten van a lle maatregelen in het sociaal domein erg oplopen waardoor mensen in financiële problemen komen, zeker bij een inkomen op sociaal minimum. In ieder geval de bijstandsgrenzen kunnen hierbij worden gehanteerd, ook kan ter indicatie van het verschil, een berekening worden gemaakt van de eigen bijdrage die men bij het CAK had moeten betalen. Via bijzondere bijstand kan in bijzondere individuele situaties bijstand worden verstrekt. Lid 6; De waarde van de vouchers wordt opgeteld en in een bedrag per uur verstrekt Lid 7 geeft de periode aan waarin deze regels gelden. Tijdig moet worden uitgelegd als een periode van 3 maanden na mededeling van het besluit. Het college is bevoegd om de regeling eerder aan te passen en bijvoorbeeld een stop voor nieuwe klanten door te voeren als het budget te snel op raakt. Ook kan het college bijvoorbeeld vermogensgrenzen invoeren.

13


Beleidsregels Huishoudelijke Hulp als algemene voorziening Uitgangspunt van de nieuwe Wmo is dat er maatwerk wordt geleverd. Hierbij past niet te ver uitgewerkte beleidsregels. Op basis van een onderzoek naar de persoonskenmerken, behoeften, voorkeuren van de cliënt en diens eigen mogelijkheden, gebruikelijke hulp, mantelzorg en het eigen netwerk wordt de zelfredzaamheid en participatie bevorderd. Onderstaande regels geven dan ook handvaten die maatwerk niet in de weg hoeven te staan. Een algemene voorziening kenmerkt zich echter door een laagdrempelige toegang, die minder onderzoek vereist dan de maatwerkvoorziening. Huishoudelijke hulp Voor huishoudelijke hulp geldt in Haren een systeem waarbij een algemene- en een maatwerkvoorziening mogelijk is. Ten aanzien van de algemene voorziening geldt dat inwoners van Haren een HHT voucher kunnen ontvangen indien zij gebruik willen maken van de algemene voorziening. De Wmo toets voor deze cliënten is zeer licht. Indien zij zelf aangeven beperkingen te ondervinden in zelfredzaamheid en participatie en dit niet zelf, of met hun omgeving op kunnen lossen, dan nemen we dit aan. Cliënten met een lager inkomen die beperkingen ervaren op het gebied van zelfredzaamheid en participatie kunnen een aanvullend gemeentelijk voucher ontvangen overeenkomstig artikel 2.1.7 van de Wmo 2015, conform bijgaand schema . In dit schema is het van belang of belanghebbenden alleenstaand zijn of samenwonend zijn en of ze wel of niet pensioengerechtigd zijn. Voor deze doelgroep geldt het reguliere Wmo onderzoek dat de vraag en de oplossingsmogelijkheden in kaart brengt zoals beschreven in de Wmo verordening van de gemeente Haren. Maatwerkvoorziening Huishoudelijke hulp als maatwerkvoorziening blijft ook bestaan. Dit is een aanvullende voorziening op de algemene voorziening die in alle gevallen eerst wordt benut. Uren die noodzakelijk zijn boven de algemene voorziening worden als maatwerkvoorziening verstrekt via een individuele beschikking. Alle regels voor maatwerkvoorzieningen gelden, zoals PGB en de verplichte eigen bijdrage via het CAK. Doelgroep De doelgroep van de huishoudelijke hulp is gelijk aan die van de Wmo ; alle inwoners met een beperking op het terrein van zelfredzaamheid en participatie met een lopende of aflopende indicatie voor een maatwerkvoorziening of nieuw gewenste ondersteuning . Voor de te verstrekken HHT vouchers komen echter alle burgers in aanmerking die aangeven van de regeling gebruik te willen maken en voor zover het budget dit toelaat. Algemene voorziening Een algemene voorziening is een aanbod van diensten of activiteiten, dat zonder voorafgaand onderzoek naar de behoeften, persoonskenmerken en 14


mogelijkheden van de gebruikers, toegankelijk is en dat gericht is op maatschappelijke ondersteuning (art. 1.1.1 Wmo 2015) Voor een algemene voorziening hoeft geen beschikking te worden verzonden, maar een advies, met daarin de verwijzing dat een maatwerkvoorziening kan worden aangevraagd als de belanghebbende meent dat de algemene voorziening niet (langer) passend is. Op deze wijze is ook de toegang tot rechtsbescherming geborgd. Hulpvraag en wijkteam De vraag naar ondersteuning op het gebied van hul p bij het huishouden kan via het wijkteam/loket worden ingediend en worden als eenvoudige en eenduidige vragen doorgestuurd naar de backoffice Wmo . Het keukentafelgesprek/onderzoek wordt afhankelijk van de situatie al dan niet door backoffice (enkelvoudig) of het wijkteam (meervoudig) wordt gevoerd. Hierbij wordt aangesloten bij de lopende afspraken op dit punt tussen wijkteam en backoffice. Onderzoek Voor de HHT vouchers kan een eenvoudige toets volstaan. Als de klant aangeeft het probleem niet zelf op te kunnen lossen of met behulp van mantelzorgers en sociale omgeving en daarbij aangeeft gebruik te willen maken van de algemene voorziening, dan kan het voucher worden verstrekt. Voor gehuwden of daaraan gelijk gestelden 3 uur per week, voor alleenstaanden 1,5 uur per week. De cliënt kan ook minder gebruik maken van de vouchers. In dat geval levert het een deel van de voucher in Wordt aangegeven dat iemand de bijdrage op het voucher aan de zorgaanbieder niet zelf volledig kan betalen, of dat de algemene voorziening onvoldoende hulp biedt in aantallen uren of regievoering (HH2) dan kan worden onderzocht in hoeverre naast de HHT voucher de gemeentelijke voucher kan worden verstrekt en of een maatwerkvoorziening moet worden verstrekt. Bij deze verzoeken volgt een regulier onderzoek zoals de Wmo dit voorschrijft: wat zijn de mogelijkheden die de klant zelf heeft om het probleem op te l ossen en de mogelijkheden van het sociaal netwerk, gebruikelijke zorg etc. Inkomen Klanten kunnen aangeven hoe hoog hun verzamelinkomen is twee jaar voorafgaand aan het moment van aanvragen. (T -2) Dit wordt ondersteund met een kopie van de belastingaanslag of een zogenaamde IB60 verklaring. Deze is bij de belastingdienst op te vragen. In de brief wordt uitgelegd dat controle op het inkomen mogelijk is en dat bij vastgestelde onjuistheden die geleid hebben tot het verstrekken van een te hoog voucher, de kosten hiervan kunnen worden teruggevorderd. Betaling De burger kan met het voucher een deel van de rekening van de zorgaanbieder betalen. Het aanvullende deel tot de kostprijs betaalt de 15


klant zelf aan de zorgaanbieder. De zorgaanbieder decla reert de vouchers bij de gemeente. De gemeente keert de waarde van de vouchers uit. Verstrekking Vouchers kunnen worden verstrekt voor de periode waarvoor deze noodzakelijk worden geacht overeenkomstig de manier van werken bij de maatwerkvoorziening. Er worden geen vouchers verstrekt voor de periode na 1 januari 2017. Tijdelijk De algemene voorziening kan ook met een einddatum worden afgegeven als duidelijk is dat de voorziening kortdurend nodig is. Er worden dan vouchers voor de betreffende periode vers trekt. Vastleggen Voor de financiële afwikkeling en verantwoording moeten klanten, uren en vouchers worden vastgelegd. Dit geldt voor de HHt vouchers, maar ook voor de gemeentelijke vouchers. PGB Een PGB kan in beginsel alleen worden verstrekt als er noodzaak is om een maatwerkvoorziening te verstrekken. Het is geen alternatief voor de algemene voorziening. Een algemene voorziening wordt in dit geval niet passend geacht op het moment dat iemand met meerdere PGB’s zorg gecombineerd inkoopt. Overgangsbepalingen Voor de overgang van klanten met een lopen de indicatie HH geldt het volgende. Met klanten wordt een keukentafelgesprek gevoerd waarbij de klant er voor kan kiezen om onmiddellijk over te gaan naar de algemene voorziening. In andere gevallen geldt e en overgangstermijn van 3 maanden of tot aan het einde van de lopende indicatie.

16


PLAN VERNIEUWING HUISHOUDELIJKE HULP GEMEENTE HAREN

Recommend Documents