pijlen op onze boog de grote inkomensquête! MET BIJLAGE P MAANDELIJKS TIJDSCHRIFT OVER HANDICAP EN INCLUSIE een uitgave van KVG VORMING vzw

P602416 een uitgave van KVG VORMING vzw

• december 2009 • nummer 10 • jaargang 64 •

Afgiftekantoor: Gent X Verschijnt maandelijks, behalve tijdens de maanden februari en augustus ■ Retouradres: A. Goemaerelei 66, 2018 Antwerpen

MAANDELIJKS TIJDSCHRIFT OVER HANDICAP EN INCLUSIE

pijlen op onze boog MET BIJLAGE

de grote inkomens enquête!

van de redactie Hervorm mee! Zopas stelde Dhr. Jean-Marc Délizee, staatssecretaris voor het gehandicaptenbeleid, zijn beleidsplan voor. Daarin pleit hij o.a. voor een grondige hervorming van het stelsel van de tegemoetkomingen aan personen met een handicap. Hij wil dit stelsel onderbrengen in de sociale zekerheid. Hierdoor komen de tegemoetkomingen naast de werkloosheids- en invaliditeitsuitkeringen te staan. KVG vraagt zich af wat de voordelen hiervan zijn voor personen met een handicap. Krijgen zij meer rechtszekerheid? Worden ze efficiënter geholpen? Zullen personen met een handicap hun tegemoetkoming niet langer verliezen als ze gaan werken? Zullen de bedragen van de tegemoetkomingen verhoogd worden? … Elke hervorming van het stelsel van de tegemoetkomingen is aanvaardbaar voor KVG, zolang het om verbeteringen gaat. De staatssecretaris beloofde met de sector te overleggen. Beste Handiscooplezer… hoe ‘sterk’ zouden wij aan de onderhandelingstafel zitten als duizenden personen met een handicap aan de inkomensenquête zouden deelnemen? Daaruit zou immers duidelijk blijken wat voor ons, mensen met een handicap, het belangrijkste is. Het meest noodzakelijke. Draag jij ook jouw steentje hiertoe bij? Je vindt de inkomensenquête midden in dit blad. Doe mee! Beslis mee!

HANDISCOOP is een uitgave van de Katholieke Vereniging Gehandicapten-Vormingsbeweging vzw, Verantwoordelijke uitgever: Yvonne Wijnants, Langenakker 54, 3830 Wellen, Hoofdredactie: Lief Vanbael, Eindredactie: Luc Van Tolhuyzen, Administratie: Maria Cleiren, Lay-Out: Peter Sackx, Redactieteam: Marc Kempen, Pieter Ghijsels, Rosie Roothans, Lief Vanbael, Peter Sackx Druk: De Cuyper, Drukkerijstraat 11, 9240 Zele, Redactieadres: KVG,‘Huize Mathieu Van Gorp’, Arthur Goemaerelei 66, 2018 Antwerpen, tel. 03 216 29 90, fax 03 248 14 42, e-mail [email protected], http://www.kvg.be, Prk. 0000487925-15, Reclame: KVG-Vorming vzw, A. Goemaerelei 66, 2018 Antwerpen, tel. 03 216 29 90, Jaarabonnement: € 18. De redactieraad is niet verantwoordelijk voor ingezonden artikels (teksten van gelegenheidsschrijvers, lezersbrieven, koopjes, zoekertjes). Enkel teksten die ondertekend zijn kunnen worden opgenomen. De redactieraad behoudt zich het recht om ingezonden stukken in te korten of te weigeren. Overname van teksten en illustraties is enkel toegelaten met uitdrukkelijke toestemming van de redactie. De redactie is niet verantwoordelijk voor de advertenties. Een opname van een advertentie in Handiscoop biedt geen garantie voor goede kwaliteit van de aangeprezen producten. Verschijnt maandelijks op 25 000 exemplaren. Sommige informatie uit Handiscoop (o.m. Standpunten) is ook na te lezen op internet. Handiscoop is 6 maanden na de verschijningsdatum beschikbaar in pdf op www.kvg.be. Coverfoto: Rosie Roothans

INHOUDSTAFEL Poco a poco Mensen met een zonder handicap maken muziek ................................................................... p.3 Agenda: KVG-vormingsmomenten en -vrijetijdsaanbod in de provincies ............................................. p.6 KVG beweegt: Yoga voor mensen met een handicap ......................................................................... p.8 Marge: Publicaties, Ten slotte, Zoek en Vind, jouw mening op … ....................................................... p.10 2010 – Op naar een volwaardig inkomen en inclusie ...................................................................... p.12 Op (on)gelijke voet? Discriminatie van mensen met een handicap ........................................................................ p.13 Standpunten: Zijn het dan toch zotten die werken? ......................................................................... p.15 Proficiat! Moeder met een handicap zijn ........................................................................................... p.17 Vraag het aan Geserbu: Tegemoetkomingen aan personen met een handicap .................................... p.20 Elke Dag: Ben ik goed bezig? ....................................................................................................... p.22 Bezinning: De gulden regel ......................................................................................................... p.23

oco a Poco

Mensen met en zonder handicap maken muziek

Dinsdagavond … de sporthal van Monnikenheide in Zoersel. ’t Is er een drukte van jewelste. Auto’s en busjes rijden af en aan. Mensen, bepakt en bezakt met alle mogelijke muziekinstrumenten, stappen doelbewust naar binnen. Die zijn hier thuis! Binnen is de chaos nog groter. Stoelen staan al mooi opgesteld, in een halve cirkel rond een pupiter. Maar er wordt nog volop gesleurd met drumstellen en muziekinstrumenten waarvan ik de naam niet eens ken. Mensen schudden elkaar de hand, slaan elkaar op de schouders, omhelzen elkaar, … blij om elkaar terug te zien.

Iedereen zoekt zijn plaats op, muzikanten met gelijkaardige muziekinstrumenten zitten bij elkaar. Er wordt geschoven met de stoelen, want ook de rolstoelers moeten op hun plaats geraken. Een paar mensen krijgen een ‘assistent’ naast zich. Je ziet ze nog druk met elkaar praten, tips uitwisselen en een stukje muziek oefenen. Er wordt gekwebbeld, geroepen, gelachen, muziekinstrumen-

ten worden gestemd, … Dan neemt Maaike, de dirigente, plaats achter haar pupiter en vraagt de aandacht.Van het ene op het andere moment wordt het stil, muisstil, …

Het grote orkesttornooi … Maaike had me al verteld dat het die avond heel erg druk zou zijn. Poco a poco, een orkest van muzikanten met en zonder handicap, houdt één van zijn laatste repetities voor het grote orkesttornooi op 22 november in de Warande in Turnhout. Tijdens dit tornooi komen verschillende orkesten in actie voor een jury van specialisten. Zij zullen de orkesten beoordelen en een categorie toewijzen. Die categorie zal bepalen hoeveel subsidies de orkesten de volgende vier jaar zullen ontvangen. Iedere muzikant van Poco a poco weet

3

hoe belangrijk dit optreden voor de groep is. Want met de ontvangen subsidies kunnen weer nieuwe instrumenten aangekocht worden en krijgen de muzikanten tijdens de repetitie een drankje aangeboden. Dankzij deze subsidies moet geen lidgeld gevraagd worden. ”Allé, mannen. Zullen wij eens laten zien wat we kunnen?” … Maaike geeft het startschot voor de repetitie. Iedereen zet zich recht, muziekinstrument in de hand. De blik geconcentreerd op de dirigente gericht. Er wordt goedkeurend gemompeld wanneer Maaike haar nieuwe kleurkaarten toont. De oude zijn na 15 jaar echt wel versleten. Want dit is opvallend. In plaats van met een dirigeerstokje zwaait deze dirigente met rode, gele, blauwe, groene, … kaarten. Toen enkele muzikanten, tijdens de pauze, trots hun muziekinstrumenten toonden, zag ik die kleuren terugkomen

�������������

op de toetsenborden van keyboards, synthesizer, xylofonen, enz.Vierkante, driehoekige en ronde kaarten staan telkens voor andere instrumenten. De muzikanten worden nog even tot concentratie aangemaand en dan wordt het een en al ernst. ”Laten we beginnen met ‘Carribean Sounds.Vindt iedereen dit terug in zijn boekje?” vraagt Maaike. ”Ik tel twee keer tot twee, dan zijn we weg, … Zijn we er? Eén, twee … één, twee, …” En dan barst de muziek los. Mooi klinkt dat … Maar heel snel wordt het duidelijk dat ik helemaal niks van muziek snap en dat goeie muziek maken helemaal niet simpel is. De dirigente legt de muziek

snel stil. ”Mannen, welk nummerke was dit? Waar was de melodie? Iedereen is precies begonnen wanneer hij zin had. Hebben jullie wel goed naar mij gekeken? Hoe weten jullie hoe snel jullie moeten spelen? Door naar de dirigent te kijken? Juist! Zeker bij het begin en op het einde van een muziekstuk is dat heel belangrijk. Allé, nog een keer … En nu met wat meer overtuiging! Eén twee, één twee … Stop! Dat was al heel wat beter, al wat meer in de maat. Maar Jan toch, waar moet jij zitten? Ga eens vlug naar je eigen plaats. Man, man, … als jij dit bij het optreden doet…:”dan krijg je op je blote poep”, wordt er ‘in koor’ door enkele muzikanten aangevuld. En jullie, daarachter, … zijn jullie er wel

met je hoofd bij? Als wij dit stuk voor de jury spelen, dan mogen zij geen enkele klank horen die er niet mag zijn. Als ik de kleurkaarten in de lucht steek, spelen alleen de kleuren. De melodieën niet. Die komen pas in actie als ik daar het teken voor geef. Oké? En Jenny zie je mij wel zitten? Nee? Ik jou ook niet. Schuif eens wat op met je stoel? Zie je me nu? Da’s beter. En goed opletten. De triangel moet op het juiste moment komen. Sara, jij moet ook goed opletten. Als ik jou een teken geef, doe jij met jouw instrument (nvdr: de viraslap) ‘trrrrr …’ en daarna moet de rest invallen. Hebben wij dit allemaal goed begrepen? Hou jullie klaar, nog een keer. Eén twee, één twee …’ En dan zijn ze vertrok-

In plaats van met een dirigeerstokje zwaait deze dirigente met rode, gele, blauwe, groene… kaarten POCO A POCO functioneren. Omdat de groep té groot werd, hebben wij momenteel een inschrijvingsstop en werken wij nu met een wachtlijst. Het moet nog haalbaar blijven. Regelmatig worden wij gevraagd voor een optreden. Wij speelden al voor een volle Bourlaschouwburg en in de Singel, maar ook voor verschillende organisaties. Deze optredens zijn voor iedereen een stimulans om het beste van zichzelf te geven. Wij voelen ons ook echt gewaardeerd. Zo ontving Poco a poco in 2008 de eerste ‘Sjoe van A(ntwerpen)’. Met deze jaarlijkse trofee willen de adviesraad en het stadsbestuur de Antwerpenaar of organisatie belonen die zich uitzonderlijk inzet voor mensen met een handicap. Poco a poco werd gekozen uit tien genomineerden en mocht zich een heel jaar lang ‘Sjoe van A’ noemen. En begin dit jaar kregen wij van het programma ‘Hart voor mekaar’ op VTM een nieuwe geluidsinstallatie voor de repetities. Bovendien kregen wij een nieuw repetitielokaal tot onze beschikking. Wij mogen in Monnikenheide gratis repeteren. Door deze steun, de optredens, de subsidies van de provincie en de inzet van vele vrijwilligers kunnen wij onze werking financieel rond krijgen en slagen wij er in om regelmatig nieuwe muziekinstrumenten aan te kopen. Samen musiceren, optreden, … het zijn misschien geen grote stappen. Toch geloven we dat onze manier van samen muziek maken een bescheiden rol mag spelen in dat grote verhaal van integreren, van accepteren …

Poca a poco staat voor ‘beetje bij beetje’, ‘geleidelijk’, ‘langzaam’. Dirigente en drijvende kracht achter dit ‘integratieorkest’ is Maaike Peeraar. Maaike: Ons orkest bestaat nu ruim 16 jaar. Wij zijn in 1993 begonnen in ’t Zwart Goor in Merksplas. Om een toneelstuk wat op te fleuren, oefenden wij met enkele mensen een muziekstuk in. Dat was het prille begin van Poco a poco. Momenteel telt ons orkest 80 leden, 40 mensen met een handicap, 40 mensen zonder handicap. Dat evenwicht vinden wij heel erg belangrijk. Wij willen samen muziek maken en er samen plezier aan beleven. Dit is een echte inclusiegedachte. Wij repeteren om de drie weken op dinsdag in de sporthal van Monnikenheide. Er spelen mensen uit verschillende voorzieningen uit de provincie Antwerpen mee en mensen die nog thuis wonen. Vanaf 15 jaar mag je komen meespelen. De jongste deelnemer zal ongeveer 16 jaar zijn en de oudste is al 77. Om met Poco a poco mee te spelen moeten de mensen niet veel van muziek afweten. ’t Is helemaal niet nodig dat ze ooit muziekles volgden. Er bestaan verschillende technieken, zoals bijv. het kleurensysteem dat wij vooral gebruiken, om iedereen de kans te geven om mee te spelen. En wij vinden voor iedereen wel een geschikt instrument, ook voor mensen met een ernstige fysieke handicap. Vooraf houden wij wel een auditie. De mensen die bij ons willen aansluiten moeten toch een beetje gevoel voor ritme hebben. Ook is het belangrijk dat ze in groep kunnen

�������������

4

ken. Nu wordt het hele muziekstuk uitgespeeld. De muzikanten deinen mee met de muziek. De blik aandachtig op de dirigente gericht. Dat het nu bittere ernst is, zie je aan de gezichten. En dat het deze keer goed zit, is ook duidelijk. De muzikanten glunderen, genieten …Na afloop is iedereen dan ook best tevreden. Een tweede muziekstuk, ‘Crystal ouverture’, wordt aangepakt. Bijna een uur lang wordt er heel geconcentreerd gespeeld, bijgestuurd, … Niemand lijkt de aandacht te verliezen.

En dan is het pauze! Sinds de vorige repetitie zijn er drie mensen verjaard en zij trakteren. ”Lang zullen ze leven …”, is duidelijk het meest geoefende en favoriete lied van dit orkest. Met wat een enthousiasme dit lied gespeeld en gezongen wordt! Het enthousiasme waarmee iedereen naar de bar stoof, was al even groot. Maar enkele muzikanten lieten toch hun drankje staan om me hun muziekinstrument te tonen en wat te vertellen over Poco a poco …

������������

Edwin bespeelt een slaginstrument met metalen klankstaven: Neen, moeilijk is het niet. Ik mag wel niet te hard op die staven slaan. Het klinkt mooier als ik er zachtjes op sla. En je ziet het; bij mij staan de staven wat verder van elkaar zodat ik niet verkeerd kan slaan. Op alle staven staan kleurtjes. Wij hebben een boekje en daarin staan alle muziekstukken die wij spelen, allemaal met kleurtjes. Daarmee kunnen we thuis

oefenen. Als we spelen moet ik goed naar Maaike kijken. Zij steekt kaartjes in de lucht en op die kleur moet ik dan slaan. Gemakkelijk, eh? Handiscoop: En wat doe je het liefste? Repeteren zoals vanavond of optreden? Edwin: Ik doe het allebei even graag. Veerle: Ik vind ook alles even plezant. Maar ik treed het liefst op voor de scouts. Die dansen de polonaise, zingen mee, klappen in de handen, … De scouts brengen altijd ambiance! Een paar weken geleden mochten wij voor KVG-Wijnegem optreden in de kerk.Veel serieuzer, maar ik vond dat ook heel fijn. Bij Poco a poco speel ik op het keyboard. Dat is niet moeilijk omdat ik ook al 18 jaar piano speel. Elke week komt er thuis een lerares langs en met haar oefen ik op de piano. Ik ga ook nog naar de muziekschool om ritme te oefenen. Want ik vind dat ik dat goed moet kunnen voor Poco a poco. Ik denk dat ze hier wel tevreden zijn met mij. Ik probeer altijd heel goed naar Maaike te luisteren en te doen wat ze zegt. Liliane: Wij krijgen altijd een daverend applaus als we optreden en ik ben heel blij dat ik mag meespelen. Ik speel synthesizer. Maar ik hoor niet zo goed. Ik heb een zware oorontsteking en waarschijnlijk moet ik binnenkort een hoorapparaat dragen. Dat vind ik niet zo erg, want dan hoor ik weer beter. Gelukkig kan ik nog altijd meespelen. Ik moet vooral op de kleuren letten en op de juiste toetsen slaan als Maaike de kaarten omhoog steekt. Heel goed opletten … dat is belangrijk. Soms is

dat wel moeilijk, want een optreden duurt lang. Maar als je dat niet kunt, dan moet je niet meespelen. Ik hou heel veel van muziek. Gisteren ben ik nog naar de zangles geweest. Ik zing in een koor. ’t Zijn gekke liedjes die ze ons daar leren. Over een giraf en een leeuw. Je zou eens moeten komen luisteren. Maar daar komt Maaike al, nu moet ik vlug naar mijn plaats … Rita, Dirk, Roger en Marieke, bewoners van Monnikenheide, volgen in pyjama en kamerjas, het hele gebeuren stilletjes van op een afstandje. ”Zo mooi” … zucht Rita. Lief VANBAEL

��������������������� ������������������ ��������������� �����������������������������

���

��������������������

���

���

���

��������������������������� ����������������������� ����������������

���������������

�

����������������������� �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������

5

�������������

Antwerpen

Limburg

●

Vrije Tijd

Vrije tijd

tel. 03 235 85 57, gsm 0472 61 43 46, [email protected]

tel. 011 28 57 43, [email protected] ●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

●

12 december - 14.30 u. - kerstfeest - Boom 14 december - 17.30 u. - kerstfeest in de keuken - Lier 16 januari - Jonass-werking: schaatsen - Heist-Op-Den-Berg 18 december - 19.15 u. - film - UGC Antwerpen 18 december, 15 januari, 29 januari - 19 uur - pétanque - Fort van Wommelgem 19 december - Jonass-werking: kerstfeest - Leuven 9 januari - 14 uur - bowling - Antwerp Bowling Elke woensdag - 19 uur - zwemmen - Wezenberg Antwerpen Elke tweede zaterdag van de maand - 10 uur - Special Country Line Dance - Oostmalle Elke maandagavond - 20 uur - special dancers volwassenen - Sint-Job-in’t-Goor Elke zondag - 13 uur - special dancers kinderen - Sint-Job-in-’t-Goor Elke maandag - 19 uur - badminton, tafeltennis, turnen - Antwerpen Elke zaterdag - 13 uur - omnisport voor kinderen - Kontich Woensdagnamiddag of zaterdag paardrijden - Grobbendonk

●

●

●

●

�������������

tel. 014 40 33 62, [email protected] ●

●

●

●

●

●

●

●

16 december - 14 uur - Oepekka - film - Leuven 17 december - 20 uur - Pass - informele gespreksavond - Leuven 19 december - 14 uur - Jonass - kerstfeest - Leuven 20 december - 14 uur - Fit is Fun stadswandeling + bezoek aan de kerstmarkt - Leuven 23 december - 14 uur - Oepekka kerstfeest 16 januari - 14 uur - Jonass - schaatsen 16 januari - 14 uur - Oepekka - dans - Tienen 9 januari - 14 uur - Plus - poëzie en gezelschapsspelen - Leuven Elke eerste zaterdag van de maand 20 uur - Roetsj en Ekseeko - praat- en danscafé - Doc’s Bar - Leuven Vrije tijd Vlaams-Brabant

02 463 12 41, [email protected] ●

●

●

19 december - De Filosofen: kerstfeest - Zellik 12 december, 23 januari - 13.30 u. - creaclub - Zellik 12, 19 december - 9,16, 23, 30 janu-

6

9 december- 19.30 u. - rouwbegeleiding - Kasterlee Gezin en Handicap

tel. 016 23 51 61, 0473 17 94 59, [email protected]

tel. 0497 60 19 57, [email protected]

●

tel. 014 40 33 60, [email protected]

Vrije Tijd Leuven

●

16 december - 14 uur - crea-werking - Sint-Niklaas 29 december - 9 uur - froezel - SintNiklaas 6 januari - 14 uur - crea-werking Sint-Niklaas 9 januari - 10 uur - ijssculpturen - Brugge

KVG Vorming

Vlaams-Brabant

Vrije tijd

●

Turnhout

●

●

Oost-Vlaanderen

19 december - 10.30 u. - kookclub - Hasselt, Runkst elke zaterdag - 13 uur - yoga Hasselt, Kuringen elke zaterdag - 9 uur - muziektherapie - Hasselt, Runkst

●

ari- 9.15 u.- ’t Vosje: sporttraining - Vilvoorde 27 januari - 20 uur - PASS: nieuwjaarsreceptie - Zellik 30 januari - 18 uur - De Windvlieger: nieuwjaarsfeest - Zellik

20 januari - 19.30 u. - erfrecht Laakdal Steunpunt Vrijetijd Gehandicapten Kempen

tel. 014 40 33 61, [email protected] ●

●

●

●

●

●

●

●

13 december - 13 uur - ‘on wheels dag’ (gratis sportdag voor rolstoelgebruikers) - Heverlee. Meer info: to walk again: 014/53 95 62 18 december - 19 uur - Mega Party - Turnhout 19 december - 19.30 u. - danscafé - Tessenderlo 19 december - 10 uur - 9de g-zaalvoetbaltornooi kids niveau en dniveau - Geel 20 januari - 20.15 u.- Compagnie Barbarie - toegankelijke cultuur in cc De Werft - Geel 21 januari - 19 uur - Mega Party Turnhout 21 januari - 9.30 u. - vorming voor volwassenen met een verstandelijke beperking ‘ssst ik wil je iets vertellen’ - cc De Werft - Geel. Meer info: het grote plein vzw: 015 29 84 42 27 januari - 20.15 u. - Comedy café, toegankelijke cultuur in cc De Werft - Geel

Vibeg

●

●

●

●

●

11 december - 9.30 u. - over baby’s en zo - Kessel-Lo 15, 16 december - 9.30 u. - een gezellige kersttijd - Kessel-Lo 8 en 15 januari - 9 uur - schone schijn voor vrouwen - Kessel-Lo 10 januari - 19 uur - concert: Strauss - Leuven 11 januari - 9 uur - schone schijn voor mannen - Kessel-Lo

Intro

●

●

●

●

●

●

●

●

tel. 016 23 51 21, [email protected], www.vibeg.be

tel. 02 465 67 00, [email protected]

12 december - 20 uur - Will Tura Hasselt (Ethiasarena) 18 december - 15 uur - Scheldecross - Antwerpen 22, 23 december - 20 uur - André Rieu - Hasselt (Ethiasarena) 27 december- 17.30 u. - Avondcross - Diegem 1 januari - 13 uur - Grote Prijs Sven Nijs - Baal 3 januari - 15 uur - Witloofveldrit - Tervuren 10 januari - 15 uur - BK Veldrijden - Oostmalle 23 januari 20.30 u. Theatervoorstelling Weg - KVS Brussel

Nog meer volk op de veldritten! Het veldrijden is populair in Vlaanderen. Dit blijkt uit de stijgende publieksbelangstelling. Wielerliefhebbers met een handicap daarentegen blijven vaak thuis uit schrik voor de praktische problemen. Kan ik er ergens dichtbij parkeren? Zal ik de wedstrijd kunnen volgen tussen al dat volk? Hoe kan ik mij verplaatsen op die oneffen terreinen? Wat als ik naar het toilet wil? … Deze vragen hoeven niet langer een drempel te betekenen! Intro en diverse organisatoren van veldritten hebben de handen in elkaar geslagen en voor bezoekers met een handicap wordt gezorgd voor: voorbehouden parkeerplaatsen vlakbij het parcours, een voorbehouden zone voor personen met een handicap van waaruit iedereen de renners goed kan zien, een rolstoeltoegankelijk sanitair en assistentie door Introvrijwilligers. De ‘Intro-service’ is voorzien op: - 18 december 2009: Scheldecross Antwerpen - 27 december 2009: Avondcross Diegem - 1 januari 2010: GVA - Grote Prijs Sven Nys - 3 januari 2010: Witloofveldrit Tervuren - 10 januari 2010: Belgisch Kampioenschap Oostmalle - 4 februari 2010: Indoor Cyclocross Hasselt - 21 februari 2010: GVA - Sluitingscross Oostmalle Personen met een handicap die hiervan gebruik wensen te maken of door hun handicap vragen hebben, nemen best ten laatste één week voor de wedstrijd contact op met Intro. Dit kan door te mailen naar [email protected] of te bellen naar 0497 43 97 37.

Meer info in de evenementenkalender op www.intro-events.be

Laat het ons weten op www.openkijkophandicap.be In deze Handiscoop lees je een artikel over ‘discriminatie van mensen met een handicap’ en de regelgeving die hieromtrent de laatste jaren, op alle beleidsniveaus, groeide. Wij zijn ervan overtuigd dat veel mensen met een handicap zich regelmatig slachtoffer voelen van discriminatie. Had jij onlangs nog het gevoel dat je onheus behandeld werd? Dat je gediscrimineerd werd? Op welk vlak? Wat heb je toen gedaan? Nam je al ooit conctact met een van de meldpunten m.b.t. antidiscriminatie? Of met het Centrum van Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding? Wat zijn jouw ervaringen? Denk je er aan om een beroep te doen op een antidiscriminatiewetgeving? Welke ondersteuning heb je hierbij nodig? … Je kan je reacties kwijt aan de redactie van Handiscoop: [email protected] of tel. 03 216 29 90. Alvast heel erg bedankt.

7

�������������

Yoga voor mensen met een handicap Er waren meer enthousiaste deelnemers dan plaats in de zaal, daarom werd de sessie opgesplitst in twee groepen van een tiental deelnemers, zodat toch iedereen tenminste één keer kon meedoen. De rest van de groep deed ondertussen aan rolstoelbasket. Na 45 minuten mocht er gewisseld worden.

‘Zet je recht en begroet de zon …’ In de zaal waar de yoga-sessie plaatsvond hing er een geur van wierook. Wij kregen uitleg over hoe we best konden zitten: in kleermakerszit met de rug mooi recht. Ook vertelde de yoga-begeleidster ons waar we met onze handen moesten blijven, want anders zaten we toch maar wat te friemelen met onze vingers. We maakten onze handen warm en gaven onze ogen een warm badje. Daarna werd ons gevraagd om goed op onze ademhaling te letten. Wij ade-

In verschillende steden en gemeentes in Vlaanderen worden er regelmatig ‘G-sportdagen en weken’ georganiseerd. De ‘G’ staat hier voor ‘gehandicapten’. Tijdens zo’n sportdag of week kunnen mensen met een handicap kennismaken met een aantal (specifieke) sporten. Bedoeling is het sportaanbod voor personen met een handicap in de regio bekend te maken en mensen uit te nodigen om zich voor een of andere sporttak in te schrijven. Tijdens de ‘G-sportweek’ die onlangs in Hasselt werd georganiseerd konden mensen met een handicap kennismaken met yoga. Kijken mocht niet, meedoen wel! men gans de tijd in en uit, maar eigenlijk staan wij daar nooit bij stil. Als je bewust wél aandacht besteedt aan je ademhaling, terwijl je ondertussen niets doet of aan niets anders denkt, dan word je rustig en kun je je ontspannen. De yoga-begeleidster legde alles heel rustig uit, op zo’n manier dat iedereen

haar goed begreep en mee kon doen. En we werden ook gerust gesteld: je hoeft helemaal niet superlenig te zijn. Voel je je een echte ‘stijve hark’? Ook dan kun je aan yoga doen. Prestaties, de ‘beste’, de ‘eerste’ zijn, … is van geen enkel belang. Iedereen kan op zijn of haar niveau aan yoga doen. Tijdens deze kennismakingssessie hebben we de zon begroet, op één been gestaan (of gewiebeld) en onze knie naar ons hoofd gebracht. Nadat we flink gewerkt hadden, mochten we lekker languit op onze rug gaan liggen, met onze ogen toe.

Enthousiaste deelnemers! Wat vonden de deelnemers van deze yoga-sessie? Noëlla is 31 jaar en woont in ‘Den Heuvel’, een huis van het orthopedagogische centrum Sint-Ferdinand in Hasselt. Noëlla heeft voor yoga gekozen omdat ze andere sporten niet zo graag doet.Voor haar was het een eerste kennismaking met yoga.

�������������

8

Noëlla: We moesten in kleermakerszit gaan zitten en er waren ook kaarsjes. Wij leerden ademen door onze buik dik te maken en dan weer uit te blazen. Toen moesten wij op onze rug gaan liggen en onze knie een kus geven. En op één been gaan staan. Maar dat was moeilijk. Ik kon niet goed mijn evenwicht houden. Om afscheid te nemen hebben we nog eens de zon begroet. Ik vond het echt heel tof, maar heb er wel spierpijn in mijn linkerbil aan overgehouden. De begeleiding van Den Heuvel vroeg wat ik gedaan had. Ik was zo rustig geworden en mijn ademhaling ging veel beter. Ik zou nog meer lessen yoga willen. Liefst ’s avonds, om mij niet te vervelen.

YOGALESSEN In samenwerking met de vrijetijdswerking van KVG-Limburg wordt er wekelijks een yogasessie in groep georganiseerd voor volwassen personen met een handicap. Alle mensen met een handicap kunnen deelnemen, ook mensen met een fysieke handicap. Het Yoga Huis is toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Er is geen voorkennis over yoga vereist. Iedereen kan werken op zijn of haar niveau en tempo. De lessen gaan door op zaterdag van 13 - 14 uur in het Yoga Huis in Hasselt. Je kunt er gemakkelijk parkeren en er is een bushalte van de stadsbus juist naast het gebouw. Voor meer informatie, kan je contact opnemen met: - Vrijetijdswerking KVG-Limburg, Ook-er-bij, Schoolstraat 40, 3500 Hasselt, tel. 011 28 57 43, e-mail: [email protected]. - Het Yoga Huis, Corinne Libens, Kuringenstraat 38 bus 1, 3500 Hasselt, website: www.yogahuis.be - e-mail: [email protected] gsm 0495 70 82 66

KVG BEWEEGT! Met onze actie KVG Beweegt! willen we voor september 2010 minstens 1 keer de wereld rond bewegen. De teller staat nu op: 7.263 km. Nog 32.794 km te gaan!!! Trek je wandelschoenen aan, spring op je fiets, doe aan yoga, duik in het zwembad, … en beweeg mee met KVG. Meer informatie vind je op www.kvgbeweegt.be of op een van de KVG-secretariaten (de adresgegevens vind je achteraan in dit blad)

EEN ‘YOGA HUIS’ IN HASSELT

Ook enkele bewoners van het Roer maakten kennis met yoga. Ook zij waren heel enthousiast en het smaakt naar meer. De rustige muziek, de wierook. Heel ontspannend, niet moeten denken, je komt tot rust en wordt er goed gezind en blij van. Diep en rustig ademhalen, ontspannen liggen met de ogen dicht, … zijn maar enkele van de vele indrukken die de yogales op hen maakte. Eigenlijk was alles in de les even leuk. Maar een kus op je knie geven, was wel een beetje gek … Marijke SCHOEFS

Yoga therapeute Corinne Libens is Licentiate Orthopedagogie. Daarnaast volgde ze talrijke opleidingen als yogaleerkracht en yogatherapeute in Australië, VS, Engeland, Japan en Indië. In maart 2009 opende Corinne Libens in Hasselt haar eigen ‘Yoga Huis’, een rustgevende ontspanningsruimte voor het beoefenen van yoga. Corinne geeft hier individuele, therapeutische yogasessies voor kinderen en jongeren met specifieke noden. Corinne: Met individuele yogasessies willen we zowel de lichamelijke als de verstandelijke ontwikkeling stimuleren. Het Yoga Huis is het eerste professionele yogacentrum in Limburg voor kinderen en jongeren met specifieke noden: kinderen met Down Syndroom, kinderen met een hersenverlamming, kinderen met leer- en ontwikkelingsmoeilijkheden, kinderen met autisme en/of ADHD, … Ieder kind heeft andere noden. Met Yogatherapie willen we deze kinderen laten openbloeien. In het Yoga Huis staat een heel persoonlijke aanpak centraal. Elke yogasessie is individueel. Voor elk kind zoeken we naar de beste aanpak en bepalen we individuele doelstellingen: verbeteren van geheugen en concentratie, versterken van spieren en gewrichten, controleren van lichaamsbewegingen, verdiepen van de ademhaling, leren ontspannen, het ontwikkelen van zelfvertrouwen. Om deze resultaten te bereiken, beschikt Het Yoga Huis over een waaier aan yogatechnieken: concentratie- en relaxatietechnieken, geluidstherapie, lichaamshoudingen (asanas) en ademhalingsoefeningen. Het Yoga Huis richt zich in de eerste plaats tot kinderen en jongeren, maar ook volwassenen zijn welkom. De zachte yoga-aanpak is gebaseerd op Hatha Yoga en streeft naar een lichamelijk en mentaal evenwicht.

9

�������������

MARGE Publicaties De wereld van Luuk

Dit is een therapeutisch boekje voor kinderen met autisme die tussen 6 en 10 jaar oud zijn. Het kan ook als voorlichtingsboek gebruikt worden, om kinderen duidelijk te maken wat autisme is en hoe ze ermee om kunnen gaan. Dit boek is een hulpmiddel om de problematiek uit te leggen en bespreekbaar te maken. Het is een voorleesverhaal, dat bij voorkeur in zijn geheel gelezen wordt. Rechtsonder op elke pagina, in een apart tekstblok, staat toelichting op de leestekst voor ouders en begeleiders. Het is niet de bedoeling om deze teksten voor te lezen. Als kinderen deze teksten lezen, is dat natuurlijk geen probleem. Op de linkerbladzijden staat telkens een tekening. Het verhaal gaat over Luuk. Luuk heeft hele mooie verzamelingen, maar hij wil ook wel eens met een vriendje spelen. Hij weet echter niet hoe dat moet. Zijn klasgenootjes zijn soms bang van hem. Kan hij met veel jongere of oudere kinderen spelen, dan lukt het wel. Als hij zich moet aankleden, vergeet hij altijd weer waar hij mee bezig is. Luuk is ook vaak bang. Dan laat hij zijn fietsbellenverzameling rinkelen. Zijn vader en moeder begrijpen hem gelukkig wel. Zij weten dat Luuk nog heel veel kan leren. ‘De wereld van Luuk’ van dr. Martine Delfos (psycholoog, werkt met meervoudig getraumatiseerde kinderen en volwassenen), is in Nederland uitgegeven door SWP en in België door Epo. Het boekje telt 38 bladzijden en kost 11,50 euro. Ik zie het wel

Dit boek vertelt hoe Steven, hoewel hij blind geboren is, letterlijk en figuurlijk zijn weg zocht en vond. Ondanks zijn visuele handicap studeerde hij voor

�������������

leraar. In 15 hoofdstukken volgen we hem tijdens zijn studies: de ‘ziende’ school, de stages, de projecten, het eindwerk, de blinde realiteit. Zelfs met GON-begeleiding en met de hulp van zijn buurman Jan, botst hij op heel wat obstakels. In dit boek pleiten Steven en Jan voor een andere aanpak, zonder te moraliseren. Zij stellen vast dat zienden soms meer begeleiding nodig hebben dan blinden … Om de communicatie tussen blinden en zienden te vergemakkelijken, richtten zij de vzw ‘Braille op blad’ op. Jan tekende de gebeurtenissen oorspronkelijk op als zuiver geschiedkundige samenvatting van Steven zijn studententijd. Toen heel het verhaal afgerond was, drong Steven erop aan om na ieder hoofdstuk zijn persoonlijke beschouwingen, zijn ‘ongeziene ervaringen’ toe te voegen. Dank zij de samenwerking met Jan ontdekt Steven dat de betutteling van blinde mensen nog altijd heel erg groot is. Jan laat hem zien dat hij zelf keuzes kan maken en probeert hem alle kansen te geven. Op zijn beurt stelt Jan vast dat Steven wél ziet. Steven merkt van alles op, soms zelfs wat verborgen blijft voor zienden. Hij hoort het wanneer mensen naar hem staren en hij ruikt wanneer hij een boom of een krantenwinkel passeert. En blind-zijn heeft zo zijn goede kanten, want zo leef je zonder visuele vooroordelen. ‘Ik zie het wel, Blind door het leven’ van Steven Bladt en Jan Smeyers, is uitgegeven bij Van Halewijck, telt 207 bladzijden en kost 14,90 euro

Ten slotte Toegankelijk theater

In samenwerking met Intro maakt de Koninklijke Vlaamse Schouwburg

10

(KVS) dit seizoen een aantal voorstellingen toegankelijk voor blinden en slechtzienden. De voorstellingen worden van audiodescriptie voorzien door Geertje De Ceuleneer. Meer informatie is terug te vinden op: www. kvs.be of Intro: www.intro-events.be, tel. 02 465 67 00. Tijdens voorstellingen in de Schouwburg NTGent kan iedereen met een hoorapparaat gebruik maken van het ringleidingssysteem. Informatie: www.ntgent.be, tel. 09 225 01 01. Uit het geheugen

Nog tot 2 mei 2010 kun je in het museum Dr. Guislain in Gent de tentoonstelling ‘uit het geheugen. Over weten en vergeten’ bezoeken. Deze tentoonsteling is een initiatief van het Museum Dr. Guislain en Ziekenzorg CM en kadert in de viering van 60 jaar Ziekenzorg CM. ‘Uit het geheugen’ gaat over de fascinatie voor het geheugen in de wereld van de wetenschap en de kunst. De tentoonstelling belicht een eeuwenoude zoektocht: van de middeleeuwse geheugenkunst over de eerste psychologische onderzoeken tot de actuele experimenten met artificiële intelligentie. Kunstenaars laten zich inspireren door herinneringen. Op de tentoonstelling zijn middeleeuwse traktaten, oude en hedendaagse kunst, foto’s en filmfragmenten te zien. Het geheugen straalt de sterkte van het menselijke kunnen uit, een zieke memorie is een uiting van falen. Bibliotheken, encyclopedieën, het internet: het zijn pogingen om alles te verzamelen en ons zo te helpen. Maar zijn ze niet gedoemd om te mislukken? Trouwens, wat is dementie en wat is een olifantengeheugen? Bij de tentoonstelling verschijnt een catalogus met bijdragen van o.a. Christine Van Broeckhoven, Mark Ruyters, Bernard Dewulf, Maja Wolny, Douwe Draaisma. En in de rand van de tentoonstelling worden verschillende symposia en lezingen georganiseerd. Museum Dr. Guislain Gent, Jozef Guislainlaan 43, 9000 Gent, tel. 09 216 35 35, website: www. museumdrguislain.be, e-mail: [email protected]

Sociaal gas- en telefoontarief

Het sociaal gas- en telefoontarief wordt toegekend aan personen met een laag inkomen, zoals personen met een leefloon, bejaarden, personen met een handicap die een tegemoetkoming krijgen, … Voor 1 juli 2009 moest je elk jaar opnieuw dit sociaal tarief aanvragen, maar nu wordt dit tarief automatisch toegekend.

Verenigingen, Washingtonstraat 40, 1050 Brussel. Informatie en inschrij-

TE KOOP

■ Baby Jogger FREEDOM - prijs: 1.200 euro - Inlichtingen: Heens, tel. 016 50 20 08 (na 18 uur).

■ Rolstoel MEYRA 2.322 OPTIMUS Praktische informatie voor mensen met reuma

Meer dan één miljoen Belgen, jong en oud, worden met reuma geconfronteerd, 70.000 van hen met reumatoïde artritis. Met de steun van Roche werd er eind 2008 een studie uitgevoerd m.b.t. kennis, opvolging en persoonlijke evaluatie. Uit deze studie blijkt dat personen die aan reumatoïde artritis lijden vrij goed geïnformeerd zijn over hun ziekte en mogelijke behandelingen. Maar de kennis over financiële, praktische, sociale en paramedische hulp waarop zij een beroep kunnen doen is onvoldoende. Om die reden gaf Roch, in samenwerking met de patiëntenverenigingen een praktisch informatieboekje uit voor mensen met reumatoïde artritis. De nadruk wordt gelegd op het aanwenden van restcapaciteiten van de persoon met reumatoïde artritis in plaats van op stoornissen, beperkingen en handicap. Ook alle mogelijke aspecten van de sociale en financiële hulpverlening waarop mensen met reumatoïde artritis recht hebben, worden in deze brochure beschreven. Deze brochure is gratis te verkrijgen bij de patiëntenverenigingen of kan aangevraagd worden via: e-mail: brussels. [email protected] of tel. 02 525 82 83. 50 jaar NVHVG

KVG wenst de Nationale Vereniging voor Hulp aan Verstandelijk Gehandicapten van harte te feliciteren met haar 50-jarig bestaan. Vooral met ‘Inclusie Vlaanderen’, de Vlaamse tak van deze organisatie werken we op een fijne manier samen. Op 5 december organiseert de NVHVG een colloquium ‘sterke ouders voor sterke kinderen’ in het huis van de Internationale

vingen; 02 247 28 20, valerie. [email protected].

2 - aankoopprijs: 14.400 euro - vraagprijs: 7.000 euro - arm- en beensteunen - bagagedrager - oprijgoten - achteruitkijkspiegel - begeleidersbesturing mogelijk - Inlichtingen:Van Spitael, tel. 052 21 14 86.

■ Aangepaste passagierszetel TURNY voor in minibus - draait naar buiten en daalt elektrisch tot op de hoogte van de rolstoel - prijs: overeen te komen - Inlichtingen: [email protected].

■ Tafelleesloep OPTELIC grootste formaat - 1 jaar oud - prijs: overeen te komen - Inlichtingen: gsm 0495 61 14 17.

■ Auto OPEL COMBO 1598CC - zilvermetaal - benzine - 67.700 km - aangepast voor rolstoelgebruiker (Hydraulisch systeem voor zakken chassis, oprijbrug voor rolstoel, riemen om rolstoel vast te zetten) - radio-cd - elektrische ruiten, - centrale vergrendeling - prijs: 8.000 euro + Tillift: stalen verpleegster HANDY MOVE met wieltjes - tiljuk, badtildoek en gewone tildoek inbegrepen - lader 220 V en netsnoer - prijs: 1.500 euro + trainertoestel THERA met elektrische aandrijving voor beweging van voet, been en heupen: prijs: 1.000 euro + manuele rolstoel VERMEIREN - verstelbare voet- en beensteunen - Blauw - prijs: 300 euro - Inlichtingen: Reygaerts, gsm 0473 46 98 79.

overeen te komen - Inlichtingen: gsm 0475 58 97 14 of tel. 03 321 84 71.

■ Auto RENAULT KANGOO 1900 DIESEL - doorzaksysteem voor rolstoelgebruiker - 90.000 km - Inlichtingen:Vandevelde, tel. 011 58 87 89 of gsm 0474 21 13 76.

■ Rolstoelhulpmotor voor duwer, rug- en energiebesparend - type V-drive VERMEIREN - max. 15 km - geluidloos met batterijen - vraagprijs: 600 euro (of overeen te komen) - Inlichtingen:Verstappen, tel. 03 321 65 79.

■ Shoprider SATURNUS 4 - aankoopprijs: 2.474 euro - vraagprijs: 1.600 euro - 135 x 58 cm - hoogte: 115 cm - 12 km/uur - bereik: 35 km - 120 kg belasting - mandje - verstelbare stoel - kleur: blauw - Inlichtingen: Verheye, gsm 0477 48 56 82.

■ Elektrische mini-scooter batterij en lader - aankoopprijs: 6.000 euro - prijs: overeen te komen - Inlichtingen: Guns, tel. 03 485 61 87. TE HUUR

■ Appartement (nieuw) - rolstoeltoegankelijk - gelijkvloers - brede deuren en gangen - inrijdouche living - terras met tuintje + Duplex appartement - 1ste en 2de verdieping - kan als kangoeroewoning gehuurd worden - Zwijnaarde - Inlichtingen:Vlerick: tel. 09 222 64 46

■ elektrische rolstoel PERMOBILE 300 met verschillende hulpstukken en bewegingsfuncties + WC stoel, haarwasbak op voet, draaischijf hard en zacht + auto RENAULT KANGOO met inrijklep en passagiersstoel met 3 functies: draaien, omhoogomlaag, voor en achteruit - prijs:

11

GEZOCHT

■ Het centrum Pleegzorg Kessel-Lo is op zoek naar opritten om hun kantoor toegankelijk te maken. Wie kan helpen? Inlichtingen: Peter Goldenberg, tel. 016 35 94 70.

�������������

2010 - Op naar een volwaardig inkomen en inclusie Mogen we 15 minuten van je tijd voor een campagne die het verschil maakt?

In de standpunten in Handiscoop van oktober lichtten we reeds een tipje van de sluier! In 2010, het Europese jaar tegen armoede en sociale uitsluiting zal KVG, samen met andere organisaties, de kans grijpen om de aandacht te vestigen op de moeilijke inkomenssituatie van veel mensen met een handicap. Zij moeten veelal leven van een tegemoetkoming. Het bedrag van de inkomensvervangende tegemoetkoming is echter gekoppeld aan het leefloon (het vroegere bestaansminimum). En deze bedragen liggen een flink stuk beneden het bedrag dat als ‘armoedegrens’ beschouwd wordt, nl. 822 euro per maand voor een alleenstaande en 1.726 euro per maand voor een gezin met twee volwassenen en twee kinderen.

want we moeten een realistisch beeld krijgen over de inkomenssituatie van mensen met een handicap. Wij beseffen heel goed dat het niet zo eenvoudig is om gegevens over je inkomen door te geven. Maar je mag er zeker van zijn dat deze enquête volledig anoniem is. Wij garanderen ook een volledige anonieme verwerking. Door deze enquête in te vullen en aan ons terug te sturen, draag je je steentje bij tot een campagne voor een volwaardig inkomen en inclusie voor alle mensen met een handicap. En daar wint iedereen bij!

Cijfers om onze eisen hard te maken! Tot nu toe werd er weinig onderzoek gedaan naar het inkomen van mensen met een handicap, naar armoede en sociale uitsluiting. Willen we de politici ertoe bewegen iets te doen, en daar gaan wij toch voor, dan moeten we met concrete en harde cijfers komen. Om die reden organiseert KVG, samen met VFG en de Universiteit Antwerpen, een grootschalige inkomensenquête. Bedoeling van dit onderzoek is een goed beeld te krijgen op het inkomen van mensen met een handicap en de financiële drempels die ze ervaren. Er zijn mensen die ervan uitgaan dat onze welvaartsstaat ervoor zorgt dat mensen met een handicap zich met hun inkomen al het nodige kunnen veroorloven. Misschien is de realiteit echter minder rooskleurig? Het onderzoek zal dit uitwijzen.

Heb je hulp nodig bij het invullen van deze inkomensenquête, dan kan je altijd terecht op een van de KVG-secretariaten (de adresgegevens vind je op de laatste bladzijde). Ook verschillende KVGafdelingen en verbonden willen je ondersteunen bij het invullen van de enquête als je dat nodig hebt. In oktober 2010 moeten de resultaten van deze enquête gekend zijn. KVG zal het uiterste uit de kan halen om er voor te zorgen dat deze resultaten en het verhaal van mensen met een handicap bij de juiste politici en in de pers komen. Wij nodigen je nu al uit voor een conferentie die wij rond dit thema zullen organiseren. Zal er in 2010 enkel ‘gesproken’ worden over handicap, armoede en sociale uitsluiting? Of zullen er ook concrete stappen gezet worden om iets aan de inkomenssituatie van mensen met een handicap te veranderen? Jij kunt hier een actieve rol in spelen en kan deze campagne mee helpen maken vanaf de eerste rij. Wij rekenen op jou!!!

Doe met ons mee! We willen elke persoon met een handicap, ouder dan 18 jaar, van harte aanmoedigen om aan dit onderzoek mee te werken. Dit kun je door de inkomensenquête die je midden in dit blad vindt in te vullen. Het kost amper een kwartiertje van je tijd.Vul de enquête aub zo correct mogelijk in,

�������������

De redactie

12

Op (on)gelijke voet? Een Belg op zes is het voorbije jaar het slachtoffer geweest van discriminatie. Dat leren we uit een ‘eurobarometerrapport’ van de Europese commissie. Uit de studie, uitgevoerd bij 26.756 Europeanen, blijkt dat 17% van onze landgenoten het voorbije jaar het slachtoffer werd van discriminatie op basis van leeftijd, geslacht, etnische origine of handicap. Discriminatie op basis van etnische origine is in België het grootste probleem. Maar op de tweede plaats staat de ongelijke behandeling van mensen met een handicap! Ruim 63% van de ondervraagden meent dat discriminatie op basis van handicap veel voorkomt. Nieuwsgierig als we zijn, gingen we op zoek naar wat er achter deze cijfers zit. Samen met Isabelle Demeester van het Centrum van Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding, plozen wij hun jaarverslag 2008 uit. Isabelle: Het voorbije jaar hebben wij kunnen vaststellen dat er al meer mensen met een handicap de weg naar het Centrum vonden, maar nog té weinig.Van de 1.754 mensen die zich vorig jaar bij ons aanmeldden, hadden er 234 klachten over handicap als discriminatiegrond. Na nationaliteit en etnische afstamming (39,2% van de klachten), komt handicap op de tweede plaats (13,3 % van de klachten). Wij ervaren wel dat het Centrum nog altijd een hoge drempel heeft voor mensen met een handicap. Maar niemand moet rechtstreeks met ons contact nemen. Mensen die zich het slachtoffer van

discriminatie voelen, kunnen ook bij de door ons erkende meldpunten, zoals KVG, terecht. Maar ik wil iedereen toch nog eens geruststellen. Als je ons contacteert, dan maken wij daar niet direct een grote zaak van. Wij stappen niet zomaar naar de rechtbank. Wij doen niks dat je niet wilt! Mensen die zich gediscrimineerd voelen, kunnen bij ons of bij de meldpunten terecht om hun verhaal te doen. Zij kunnen vragen stellen en advies vragen. Zij kunnen ook vragen om een bepaalde actie te ondernemen, bijv. iemand contacteren, een brief schrijven, bemiddelen. En als het nodig is, staan wij mensen bij

13

wanneer ze naar de rechtbank willen stappen. Dan zullen wij eerst alles goed analyseren en nagaan hoe groot de kans is dat de rechtzaak gewonnen kan worden. Maar wij stappen enkel naar de rechtbank als wij alle andere stappen, nl. informatie geven, adviseren, bemiddelen, … achter de rug hebben. En enkel op vraag en na het volledige akkoord van het slachtoffer. Wij vinden het heel erg belangrijk dat mensen met een handicap die zich gediscrimineerd voelen, ergens hun verhaal kwijt kunnen en dat de meldpunten ons ook regelmatig op de hoogte brengen van de verhalen die zij hoorden.

�������������

ANTIDISCRIMINATIEWETGEVINGEN: VAN HET BOS EN DE BOMEN … Jullie zullen het ongetwijfeld met ons eens zijn als wij stellen dat mensen met een handicap nog te vaak ervaren dat zij geen gelijke kansen krijgen. Aan wetgevingen om ‘discriminatie’ te verbieden en te bestraffen, is er nochtans geen gebrek. Wij hebben een Europese richtlijn, een federale wet en een Vlaams decreet dat momenteel tot volle uitvoering komt. Ook de internationale scène bleef niet achter. Op 13 december 2006 keurde de Verenigde Naties het ‘Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap’ goed. Wij leven dus op goede hoop! Al beseffen wij heel goed dat regelgeving alleen niet voldoende is om voor mensen met een handicap op alle levensdomeinen gelijke kansen en gelijke rechten ‘af te dwingen’. Het komt er ook op aan dat iedereen in deze samenleving met diversiteit leert omgaan en zijn vooroordelen ten aanzien van mensen die ‘anders’ zijn opzij zet. Dat is een landurig proces dat door ruime samenleving moet gedragen worden. Voor meer informatie over de regelgeving m.b.t. antidiscriminatie: Gezin en Handicap, tel. 03 216 29 90, e-mail: [email protected]

Want dan kunnen wij alle onderwerpen van discriminatie registreren. Hierdoor kunnen wij grotere knelpunten detecteren, eventuele stappen ondernemen waarmee meerdere mensen geholpen worden en aanbevelingen aan het beleid doen. Onlangs werden wij bijv. geconfronteerd met een klacht van een persoon met een handicap die met haar assistentiehond niet in een hotel aan de kust binnen mocht. Wij zijn dan met de voorzitter van de plaatselijke horecavereniging rond de tafel gaan zitten.

Wij stappen enkel naar de rechtbank als we alle stappen, nl. informatie geven, adviseren, bemiddelen,… achter de rug hebben. Uiteindelijk heeft de horecavereniging al haar leden gemotiveerd om mensen met assistentiehonden toch te aanvaarden. Op basis van één dossier hebben wij in een hele regio alle horecazaken kunnen sensibiliseren rond deze proble-

�������������

matiek. Op 4 november heeft de rechtbank van eerste aanleg in Dendermonde de zaakvoerder van een restaurant in Sint-Niklaas trouwens veroordeeld wegens discriminatie op grond van handicap. De man had geweigerd om de assistentiehond van een dame met een handicap in zijn zaak toe te laten. Handiscoop: Op welk gebied worden mensen met een handicap vooral gediscrimineerd? Isabelle: Uit ons jaarverslag 2008 blijkt dat de helft van de personen met een handicap die zich bij ons aanmelden klachten hebben m.b.t. goederen en diensten, zoals huisvesting, openbaar vervoer, verzekeringen, openbare dienstverlening, horeca of culturele activiteiten. Er kwamen vooral klachten over de slechte toegankelijkheid van gebouwen en openbaar vervoer. En over het ontbreken of weigeren van ‘redelijke aanpassingen’ die personen met een handicap zouden toelaten om toegang te krijgen en gebruik te maken van diensten die aan het publiek worden aangeboden. Soms wordt mensen met een handicap een huurwoning geweigerd omdat ze geen beroepsinkomen hebben. En dat is natuurlijk heel schrijnend. Daarnaast kwamen er heel wat klachten over onderwijs. Het ging dan vooral over gewone scholen die leerlingen met een handicap weigerden. Onderwijs is echter een bevoegdheid van de gemeenschappen en als federale

14

instelling is het Centrum hiervoor maar beperkt bevoegd. Als ouders zich bij ons aanmelden, zullen wij wel de betrokken partijen horen en eventueel bemiddelen. En wij zullen ouders informeren over hun rechten, hen eventueel doorverwijzen naar de Commissie Leerlingenrechten van het Gelijkekansendecreet van de Vlaamse gemeenschap. Deze commissie moet immers toezien op de naleving van het inschrijvingsrecht in het Vlaamse onderwijs. Ook op de arbeidsmarkt voelen veel mensen met een handicap zich vaak gediscrimineerd. Het gaat dan om discriminatie bij o.a. aanwerving, verlenging van contracten, promotiekansen, redelijke aanpassingen binnen de job, ontslag. Het blijft voor mensen met een handicap moeilijk om een job te vinden en carrière te maken. Sommige mensen solliciteren al jaren, zonder enig resultaat. Het is echter heel erg moeilijk om harde ‘bewijzen’ te vinden dat het omwille van hun handicap is. Als mensen zich met deze ervaring bij ons aanmelden, zullen wij hen altijd hun verhaal laten doen. Als betrokkene het ermee eens is, contacteren wij de werkgever om zijn versie te horen. Als het kan wordt er bemiddeld. Maar wij zullen mensen in deze materie altijd zo goed als mogelijk informeren over hun rechten. Zo zijn mensen bijv. niet verplicht om aan hun (toekomstige) werkgever hun medisch verleden kenbaar te maken. Wel aan de bedrijfsgeneesheer, maar die heeft beroepsgeheim. Wij raden mensen dan ook aan om op dit vlak hun privacy zorgvuldig te bewaken. Onlangs heeft een ergotherapeute met epilepsie in dit kader nog een rechtszaak gewonnen. Zij kreeg tijdens haar werk een aanval en werd door haar werkgever ontslagen omdat zij tijdens haar sollicitatie niet vermeld had dat zij epilepsie had.

Hij vond dat hierdoor het vertrouwen geschaad was.Volgens hem was dat een reden tot ontslag. De rechter heeft hem hierin gelukkig niet gevolgd … Handiscoop: Toch nog even herhalen voor de Handiscooplezers … Voel je je op een of ander gebied gediscrimineerd? Contacteer het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestijding. Of contacteer KVG, dat door het Centrum als meldpunt erkend werd. Er wordt niets ondernomen zonder jouw toestemming. Maar jouw klacht kan wel helpen om ook voor andere mensen met een handicap oplossingen te zoeken of om rond bepaalde knelpunten beleidsaanbevelingen te formuleren.

Zijn het dan toch zotten die werken? ‘Help, ik zit hopeloos verstrikt …’ is een gevoel dat veel mensen met een handicap hebben. Het vangnet van de sociale voorzieningen is voor de meeste mensen met een handicap té weinig een springplank naar het volle leven.

Hard werken en er toch niet op vooruitgaan!

Lief VANBAEL Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding - bel het gratis groene nummer: 0800 12 800, fax: 02 212 30 30, e-mail: [email protected] Meldpunt KVG: adressen vind je op de laatste bladzijde in Handiscoop.

GRATIS BROCHURE! Het Centrum van Gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding gaf onlangs de brochure ‘Discriminatie van personen met een handicap. Wat is het en wat doe je eraan? Praktische info en tips’ uit. In deze brochure vind je informatie over de Belgische antidiscriminatiewetgeving en krijgen mensen met een handicap die met discriminatie te maken concrete tips om hun rechten te doen gelden. De brochure kun je gratis downloaden via de website: www.diversiteit. be of aanvragen op tel. 02 212 30 00, e-mail: [email protected]. Er bestaat ook een dvd met informatie over de antidiscriminatiewet in gebarentaal. Deze kun je bekijken op de website: www.diversiteit. be of aanvragen bij Fevlado, tel. 09 224 46 76, e-mail: info@fevlado. be, website: www.fevaldo.be.

Door te gaan werken gaan mensen met een handicap er niet altijd op vooruit. Een aantal sociale voordelen, zoals het omnio-statuut, allerlei sociale tarieven (bijv. sociaal telefoontarief), de integratietegemoetkoming, … zijn gebonden aan het inkomen van mensen. Als mensen met een handicap gaan werken, is de kans groot dat hun loon hoger is dan de inkomstengrenzen die gelden om recht te hebben op een of ander sociaal voordeel. Hierdoor valt de sociale ondersteuning weg, terwijl de handicap dezelfde blijft. Of, door een hoge werkdruk, net nog nijpender wordt. We noemen dit ‘inactiviteitsvallen’. Het Centrum Sociaal Beleid van de Universiteit Antwerpen onderzocht al deze mechanismen. De onderzoekers kwamen tot de conclusie dat het kluwen hopeloos ingewikkeld is. Hierdoor groeit bij mensen met een handicap de onzekerheid. Omwille van de vrees er financieel op achteruit te gaan als men gaat werken, blijven mensen met een handicap vaak bij de pakken zitten. Ook al biedt werk veel mogelijkheden om zich in de samenleving te integreren.

15

Koken kost (een beetje) geld … Reeds jaren klaagt KVG een aantal inactiviteitsvallen aan. Deze oplossen kost de Staat op korte termijn geld. Als je bijv. mensen met een handicap die werken toch hun volledige integratietegemoetkoming zou uitkeren (de loskoppeling van de integratietegemoetkoming van inkomen is al een jarenlange eis van KVG), dan kost dit de samenleving geld. Laten we daar geen doekjes om winden. Je geeft dan werkende mensen met een handicap een tegemoetkoming, terwijl dit nu niet het geval is. Indien er echter meer mensen hierdoor aan de slag gaan, krijgt de Staat extra inkomsten via de sociale bijdragen en de belastingen. Bovendien schakelen daardoor meer mensen met een handicap zich in de samenleving in en dragen meer werkenden aan de samenleving bij. Omwille van de huidige financiële crisis dreigen een aantal problemen m.b.t. de inactiviteitsvallen op de lange baan geschoven te worden.Volgens ons zijn er echter voldoende zaken die men kan aanpakken zonder dat dit zelfs op korte termijn extra geld kost. Enkele voorbeelden: - Mensen met een handicap zouden een weloverwogen keuze kunnen maken om toch te gaan werken indien ze goed geïnformeerd worden over hun loopbaan en daarbij gerust gesteld worden omtrent de financiële consequenties van hun tewerkstelling. Nu kloppen mensen voor deze informatie aan bij een vereniging waarvan ze lid zijn. Maar laat ons eerlijk zijn: de meeste organisaties kunnen mensen hierbij maar gedeeltelijk helpen. Zij kennen slechts één systeem: ofwel

�������������

weten ze alles over werkloosheidsuitkeringen, ofwel over de ziekteverzekering, ofwel over het systeem van de tegemoetkomingen. Maar voor een aantal mensen is de combinatie van al deze systemen in functie van hun gezinssituatie van toepassing. Klaar dat maar eens uit! KVG kan haar leden wel heel uitgebreid informeren over de verschillende inkomenssystemen en de onderlinge combinaties. KVG’s autoriteit op dit gebied is bekend in Vlaanderen. Maar dergelijke informatie en service zou voor alle mensen met een handicap toegankelijk moeten zijn. De overheid moet investeren om mensen inzicht te bieden in de complexe systemen die ze zelf heeft gecreëerd. - Mensen die op ziekteverzekering staan kunnen, als zij aan de beterhand zijn, de toestemming van de adviserende geneesheer krijgen om het werk deeltijds te hernemen via ‘progressieve tewerkstelling’. Wanneer zij echter meer dan halftijds hun werk terug willen opnemen, moeten ze ineens de stap naar een voltijdse tewerkstelling zetten. Indien ook tussenstappen tussen 50% en 100% progressieve tewerkstelling mogelijk worden, zullen meer mensen meer gaan werken, terwijl ze nu noodgedwongen bij de 50% blijven hangen. - In het kader van de ziekteverzekering kan men een herscholing volgen voor een ander beroep dan datgene waarvoor men arbeidsongeschikt werd. Dit systeem is echter veel te log en wordt te weinig gepromoot.Valkuil hierbij is ook dat men drie maanden na de herscholing van de ziekenkas vliegt omdat men geacht wordt terug ‘arbeidsgeschikt’ te zijn. Dit weerhoudt mensen ervan te proberen om via herscholing terug aan het werk te geraken. Dit is wraakroepend. Mensen die investeren in hun vaardigheden mogen niet bestraft worden als zij niet snel aan werk kunnen komen. In dit kader zouden ook de Vlaamse opleidingscheques moeten toegekend worden aan nietwerkenden. Op dit moment kunnen enkel werkende mensen opleidingscheques aanvragen. Maar volgens ons heeft iedereen recht op bijscholing.

�������������

- Mensen die door een verworven handicap niet meer voltijds kunnen werken, zijn vaak verplicht deeltijds aan de slag te gaan. Indien zij echter ziek worden, vallen ze terug op een deeltijdse ziekte-uitkering. Dit weerhoud mensen ervan om deeltijds te werken of verplicht hen om eerst voltijds ziek te worden.Voor dergelijke situaties zouden mensen moeten kunnen terugvallen op een voltijdse ziekte-uitkering. Hier is echter ook een creatieve oplossing mogelijk. Mensen die recht hebben op een Vlaamse ondersteuningspremie (VOP) zouden met hun werkgever kunnen afspreken voltijds in dienst te blijven, voltijds loon te ontvangen maar deeltijdse prestaties te leveren. De VOP compenseert dan de werkgever voor het verschil tussen voltijdse loonkost en deeltijds werk. Dit is maar een greep uit heel het kluwen van inactiviteitsvallen. De sociale partners (vakbonden en werkgeversorganisaties) in Vlaanderen delen de mening dat het Vlaamse beleid dit thema niet mag loslaten.Vlaanderen moet op de federale deur blijven aankloppen. Maar daarnaast moet Vlaanderen alles doen wat het zelf kan. Daarom is het belangrijk dat de sociale partners en de organisaties van mensen met een handicap de problemen m.b.t. de inactiviteitsvallen en de mogelijke oplossingen zo veel mogelijk meepakken en ter sprake brengen in alle mogelijke aanbevelingen, plannen, overlegmomenten, … KVG heeft in het kader van het ‘Werkgelegenheidsplan’ van de Vlaamse regering voorstellen geformuleerd om mensen met vragen i.v.m. inkomen, sociale zekerheid en werk beter te informeren en iedereen toegang te geven tot opleidingscheques. Elke volwassene die omwille van een handicap ondersteuning nodig heeft bij een opleiding moet deze kunnen krijgen, zoals kinderen en jongeren met een handicap nu GONbegeleiding krijgen in het gewone onderwijs. Johan VERMEIREN

16

Maud begroet mij met een mix van interesse en afwachten. Met mama en papa in de buurt heeft ze al snel voldoende vertrouwen en windt zij mij probleemloos om haar vingertje. Mama Roos opent het hekje in het park en neemt Maud eruit. Maud zit heel stil op mama’s schoot terwijl die met haar rolstoel naar de tafel rijdt. Roos van der Himst: Als tiener zeiden mensen mij dat kinderen krijgen niet voor mij zou zijn. Zo groei je op met het idee dat het niet zal gaan. Als iedereen het zegt, zal het wel zo zijn. En hoe zou ik het trouwens praktisch moeten doen … Toen kwam er een moment waarop ik dacht: ik kan voor mezelf zorgen, ik werk, ik heb een goede relatie met mijn vriend Gunter … waarom zouden wij geen kind mogen hebben? Nog voor ik zwanger werd, waren wij al druk aan het zoeken naar praktische oplossingen en dachten wij na over hoe wij alles concreet gingen organiseren met een baby in huis. Wat ging ik doen als ons kind zou beginnen lopen; daar was ik al mee bezig nog voor ik zwanger was! Handiscoop: Kreeg je veel steun uit je omgeving toen je je zwangerschap bekendmaakte? Roos: Toen ik pas zwanger was, ging ik met een klein hartje naar de gynaecologe. Wat zou zij zeggen van een moeder die een rolstoel gebruikt? Zij vroeg me of ik al had nagedacht over hoe ik het zou aanpakken. Ik vertelde haar welke aanpassingen we nodig zouden hebben, welke informatie we al hadden, op wie we beroep konden doen als het eens nodig mocht zijn, … Zij merkte dat we geen egoïstische, ondoordachte keuze hadden gemaakt. Ik heb veel aan haar gehad. Toen ik bijna moest beval-

Proficiat! Moeder met een handicap zijn

len, werd ik wat bang. Niet voor de bevalling hoor, en ook niet voor de zorg voor het kleintje, maar voor het verblijf in het ziekenhuis! Zouden ze mij daar voor vol aanzien? De gynaecologe was daar heel duidelijk in: ”Ze móéten je in het ziekenhuis voor vol aanzien!” zei zij. Uiteindelijk heb ik mij nog in geen enkel ziekenhuis zo goed gevoeld als in de materniteit van het Sint-Jozefziekenhuis in Turnhout. Ik voelde me er helemaal niet betutteld, of vreemd bekeken. Mijn omgeving keek wel vreemd op van mijn zwangerschap. Toen ik vertelde dat ik zwanger was, zei niemand spontaan ‘proficiat’. Mensen zaten ons wat te bekijken of vroegen zelfs wat wij met een kind dachten te doen. Ik had dat ergens wel verwacht, maar toch kwetste het enorm. Sommige mensen

Voortdurend had ik het gevoel dat ik mezelf voor 200% moest bewijzen. vroegen hoe we het dachten aan te pakken. En dan gaf ik hen uitleg, wat hen dan blijkbaar geruststelde. Niemand kon zeggen, ”Maar Roos, heb je daar of daar wel aan gedacht?” Voor ons was het niet meer dan normaal dat wij er veel over nadachten. Wij moeten nu eenmaal meer vooruitkijken. Handiscoop: En ondertussen? Roos: Maud is ondertussen negen maanden. Iedereen is het nu wel

17

�������������

Roos vond heel wat informatie op www.intermobiel.com. Op deze Nederlandse website lees je ervaringen van ouders met een handicap. Je vindt er foto’s van zelfgemaakte materialen en van aan te kopen spullen. Roos en Gunter bezorgden een overzichtje van de aangepaste materialen en foto’s aan Kind & Gezin en Gezin en Handicap. Geïnteresseerde ouders kunnen dit opvragen bij Gezin en Handicap vzw. Gezin en Handicap is ook altijd bereid om met ouders met een handicap mee te zoeken naar geschikte materialen en aanpassingen: Gezin en Handicap vzw, A. Goemaerelei 66, 2018 Antwerpen, tel. 03 216 29 90, e-mail: [email protected], website: www. gezinenhandicap.be. Aan het Kenniscentrum Hulpmiddelen (KOC) van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap kun je je vraag stellen over hulpmiddelen voor ouders met een handicap: KOC, Sterrenkundelaan 30, 1210 Brussel, tel. 02 225 86 61, fax: 02 225 84 05, e-mail: [email protected], website: www.koc.be. Een oproep: Roos zou heel graag een mama ontmoeten die ongeveer dezelfde mogelijkheden heeft als zij met wie zij tips kan uitwisselen over hulpmiddelen voor mama’s.

gewoon dat wij een kind hebben. Er zijn ook mensen die zeggen, ”Kijk die mevrouw in haar rolstoel met haar kindje, knap hé.” Och, de meeste mensen zijn ondertussen bijgedraaid. Al is er af en toe nog wel eens iemand die zegt dat ‘het zeker wel zwaar is voor ons om voor een kind te zorgen.’ Dan vraag ik hen altijd: ”En voor jullie niet?” Voor een kind zorgen is toch voor niemand eenvoudig? Handiscoop: Dat denk ik ook. Zeker in het begin is voor zo’n kleintje zorgen best spannend. Hoe verliep het bij jullie toen Maud er pas was? Roos: In de eerste tien dagen dat we thuis waren met Maud hebben we bijna niemand binnengelaten. Gunter had vaderschapsverlof en we wilden die tijd gebruiken om zelf helemaal onze draai te vinden met Maud. Die periode wilde ik gebruiken om te leren hoe ik haar kon dragen, verschonen,

�������������

18

voeden, … Tegen de dag dat Gunter terug ging werken, was ik er gerust in dat ik het alleen zou redden. In het begin voelde ik mij door iedereen wel erg bekeken: tijdens de consultatie bij Kind & Gezin, tijdens het boodschappen doen, … Voortdurend had ik het gevoel dat ik mezelf voor 200 procent moest bewijzen. Nu zijn we negen maanden verder en heb ik dat gevoel niet langer. Je weet niet wat het zal geven als je - pas bevallen - voor een baby’tje moet zorgen. Daarom had ik kraamhulp aangevraagd bij Landelijke Thuiszorg. Na vijf weken lukte het zo goed met de verzorging van Maud, dat ik de kraamhulp gezegd heb dat ze niet meer hoefde te komen.

Het juiste materiaal Handiscoop: Hier in de woonkamer staat een mooi aangepaste box, was het eenvoudig om het juiste materiaal te vinden? Roos: Het is een zoektocht die nog lang niet ten einde is. Tot nu toe zijn we er altijd uitgekomen. De meeste aangepaste babyspullen hier in huis hebben we zelf gerealiseerd. Er zijn aangepaste materialen te koop, maar die zijn duur. Zeker als je niet weet of er nog meer kinderen komen, is het te duur.

PRAKTISCH Als jonge ouder heb je heel wat materiaal nodig. Roos en Gunter vonden bruikbare dingen in het gewone aanbod en pasten andere materialen zelf aan. De aanpassingen die je nodig hebt, hangen af van je handicap. Hieronder lees je wat Roos bruikbaar vindt.

Elke keer Maud iets kan, kijken we al verder. Ze kan nu zitten, dus zoeken wij al uit hoe ik haar van de grond zal kunnen oppakken wanneer zij gaat kruipen en lopen. Daar heb ik nog geen goed hulpmiddel voor gevonden. Op dit moment zoek ik ook naar een mogelijkheid om alleen naar buiten te kunnen met Maud.Vroeger ging dat gemakkelijk met de draagzak, maar daar is ze al te beweeglijk voor. Anderzijds is ze nog te klein om haar bijv. met een sjaal om mijn middel vast te binden. Ik heb ook gemerkt dat iets dat vandaag bruikbaar is, dat misschien niet meer zal zijn als je kindje groter wordt. Dan denk ik bijvoorbeeld aan de meegroeistoel. Totnogtoe zette ik Maud in haar meegroeistoel door achter haar stoel te gaan staan en haar erin te laten zakken. Dit lukt nu niet meer. Door haar sta-reflex strekt zij haar beentjes als je haar wil neerzetten. Als ik langs opzij haar beentjes onderuit wil schuiven, dan kan ik haar rug niet genoeg ondersteunen. Straks heb ik daarvoor zeker weer een oplossing gevonden en gaat het weer vanzelf. Maud leert zelf veel. Zo gaat ze met haar rug flink recht naar mij zitten zodat ik haar gemakkelijk kan optillen. Dat doet ze bij niemand anders …

- box: met een deurtje met dubbel schuifslot - bed: de zijwand klapt gedeeltelijk naar beneden (op de zithoogte van Roos) en wordt gesloten met een dubbel schuifslot - bad en verzorgingskussen: staan op een metalen badstaander met ingekorte poten, met antislipdopjes - kleding: als Maud een broekje of legging aan heeft is het voor Roos gemakkelijker om haar daaraan vast te nemen en op te tillen - spelen: Maud speelt ‘op hoogte’. De zetel en de meegroeistoel zijn haar speelplaatsjes. - buggy: er bestaat een 5de-wielsysteem, dat je kunt monteren voor je rolstoel. Roos: ”Zelf laten maken kost zo’n 3.500 euro. Zo’n systeem kopen kost nog iets meer.” - badzitje: hiermee kan Roos Maud in bad houden, zonder dat ze het

volle gewicht van Maud in haar arm moet houden - draagdoek: Roos: ”Ik heb een draagdoek nodig die je niet elke keer moet uitdoen als je je kindje wil pakken. Voor mij is de Lodger Shelter ideaal. Het gedeelte waarin Maud ligt, rust juist op mijn schoot. We gebruiken de draagdoek ook voor als zij uit bad komt.” - relax: Roos: ”Een gewone relax is te laag en te zwaar. Een schommelstoel zoals Cradle Swing van Fisher Price is wel handig te gebruiken omdat die op poten staat. Ook de poef ‘Doomoo seat’ kun je heel handig overal neerzetten.” Roos: Het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) kan eventueel tussen komen voor bepaalde hulpmiddelen of aanpassingen die nodig zijn om een kind op te voeden. Maar de procedure is lang. Als je zwanger bent is de nood aan hulpmiddelen en aanpassingen nog niet bewezen. Maar het is toch niet meer dan logisch dat het bedje en het park klaar staan als je gaat bevallen. De bedoelingen zijn goed en het VAPH voorziet de nodige procedures. Maar in de praktijk werkt het niet en moet je als ouder zelf creatief zijn om de nodige aanpassingen te doen.

Rosie ROOTHANS

19

�������������

Met vragen over sociale wetgeving kun je terecht bij de medewerkers van Geserbu in jouw provincie of op de dienst maatschappelijk werk van jouw CM-kantoor.

Tegemoetkomingen aan personen met een handicap

- samenwonenden of kind ten laste: 11 618,44 euro/jaar

Wij hebben het in deze rubriek al vaker over de tegemoetkomingen voor mensen met een handicap gehad. Toch zetten we alles nog even op een rijtje. Wie goed geïnformeerd is, staat immers sterker.

Personen met een handicap die in een voorziening verblijven worden als alleenstaanden beschouwd.

Eerst dit: een tegemoetkoming voor personen met een handicap moet je via het gemeentehuis aanvragen. Niet elke persoon met een handicap heeft er recht op. Of je een tegemoetkoming krijgt, is van veel factoren afhankelijk. Zo moet je handicap ernstig genoeg zijn en een grote weerslag hebben op je dagelijkse activiteiten. Bovendien speelt ook je inkomen en de bron van deze inkomsten een grote rol.

Deze tegemoetkoming is er voor personen die moeilijk kunnen functioneren op zes specifieke domeinen van het dagelijks leven. Voor de toewijzing van de categorie van de tegemoetkoming hanteert men een ‘zelfredzaamheidsschaal’. Per domein worden er 0 tot 3 punten toegekend. Wanneer er geen moeilijkheden zijn, krijgt men nul punten. Eén punt staat voor beperkte moeilijkheden en twee punten voor grote moeilijkheden. Indien hulp van anderen noodzakelijk is, krijg je drie punten. Wie in het totaal minstens zeven punten behaalt, komt in aanmerking voor een integratietegemoetkoming.

De inkomensvervangend tegemoetkoming (IVT): Mensen die door hun handicap niet in staat zijn om zelf een inkomen te verwerven, krijgen een inkomensvervangende tegemoetkoming. Een controlearts kijkt na of het verdienvermogen met minstens 66% verminderd is in vergelijking met wat een persoon zonder handicap op de arbeidsmarkt kan verdienen. Is dit zo, dan kom je ‘theoretisch’ in aanmerking voor een tegemoetkoming en krijg je een erkenning van handicap. Maar niet iedereen die een erkenning voor handicap heeft, krijgt ook daadwerkelijk een tegemoetkoming. De Federale OverheidsDienst (FOD) Sociale Zekerheid houdt voor de toekenning van de tegemoetkoming rekening met het eigen inkomen en met het inkomen van de persoon of de personen waarmee je samenwoont. De maximale bedragen van de inkomensvervangende tegemoetkoming hangen ook af van de gezinstoestand (bedragen in dit artikel: index 1/6/2009): - inwonenden bij ouders: 5 809,22 euro/ jaar - alleenstaanden: 8 713,83 euro/jaar

�������������

De integratietegemoetkoming (IT)

De zelfredzaamheidsschaal baseert zicht op de volgende 6 domeinen: - verplaatsingsmogelijkheden; - mogelijkheden om voedsel te nuttigen of te bereiden; - mogelijkheden om voor de persoonlijke hygiëne in te staan; - mogelijkheden om de woning te onderhouden; - mogelijkheden om te leven zonder toezicht en zich bewust te zijn van gevaar; - mogelijkheid tot communicatie en sociaal contact. Voor het bedrag van de tegemoetkoming tellen ook hier de eigen inkomsten en de inkomsten van de partner mee. De maximale bedragen van de integratietegemoetkoming: - categorie 1 (7, 8 punten): 1 061,26 euro/jaar - categorie 2 (9, 10, 11 punten: 3 616,37 euro/jaar - categorie 3 (12, 13, 14 punten): 5 778,51 euro/jaar

20

- categorie 4 (15, 16 punten): 8 418,56 euro/jaar - categorie 5 (17, 18 punten): 9 550,33 euro/jaar De integratietegemoetkoming wordt met 28% verminderd wanneer je in een voorziening verblijft. Deze 28% wordt, proportioneel, terugbetaald vanaf het moment dat je minstens 75 dagen per jaar niet in de voorziening verblijft. Tegemoetkoming voor ‘hulp aan bejaarden’ (HAB) Wie 65 jaar of ouder is en nog geen tegemoetkoming had, kan een aanvraag doen voor ‘hulp aan bejaarden’. De zelfredzaamheidsschaal, die werd beschreven bij de integratietegemoetkoming, wordt ook hier gebruikt om de categorie te bepalen. Bedragen voor de tegemoetkoming ‘hulp aan bejaarden’: - categorie 1 (7, 8 punten): 906,91 euro/ jaar - categorie 2 (9, 10, 11 punten): 3 461,89 euro/jaar - categorie 3 (12, 13, 14 punten): 4 209,10 euro/jaar - categorie 4 (15, 16 punten): 4 956,09 euro/jaar - categorie 5 (17, 18 punten): 6 087,86 euro/jaar Om recht te hebben op de tegemoetkoming ‘hulp aan bejaarden’ moet je minstens 7 punten behalen. Bovendien gaat men na of het inkomen niet boven bepaalde grenzen zit. Deze grenzen zijn afhankelijk van de gezinstoestand. In tegenstelling tot de IVT en de IT houdt men voor de berekening van deze tegemoetkoming niet enkel rekening met je belastbare inkomsten, maar ook met je onroerende goederen en roerende kapitalen. Op basis van het inkomensonderzoek kan de hulp aan bejaarden geweigerd worden of gedeeltelijk of volledig toegekend worden.

Vraag het aan

Voorwaarden Je kan in aanmerking komen voor een inkomensvervangende tegemoetkoming, een integratietegemoetkoming of voor allebei. Deze tegemoetkomingen kunnen echter niet gecombineerd worden met de tegemoetkoming hulp aan bejaarden. De inkomensvervangende tegemoetkoming en de integratietegemoetkoming worden toegekend aan personen met een handicap die ten minste 21 jaar oud zijn en ten hoogste 65 jaar. Wie echter voor 65 jaar een inkomensvervangende- en/of integratietegemoetkoming kreeg, kan deze ook na 65 jaar blijven genieten. Na 65 jaar kan je enkel een nieuwe aanvraag doen voor een tegemoetkoming hulp aan bejaarden. Bijkomende voorwaarden zijn dat men de vastgestelde inkomstengrenzen niet mag overschrijden, dat men Belg is,

staatloze, vluchteling of onderdaan van een lidstaat van de Europese Unie en effectief in België verblijft. Bovendien mag men maximum 90 dagen per jaar in het buitenland verblijven. Op deze voorwaarden zijn wel enkele uitzonderingen toegestaan. Hiervoor moet je dan wel een goedkeuring aanvragen. Je hebt het al een paar keer gelezen … om recht te hebben op een tegemoetkoming mag je inkomen (of dat van je partner) niet te hoog zijn. Dit berekenen is echter vrij complex en dit kunnen wij beter persoonlijk bekijken met jou. Wij raden je dan ook aan om onze diensten te contacteren wanneer je hierover vragen hebt. Wij bekijken dan, aan de hand van je eigen situatie, of het de moeite loont een tegemoetkoming of een herziening aan te vragen.

GESERBU

In beroep KVG

Wie het niet eens is met een beslissing van de FOD Sociale Zaken kan beroep aantekenen bij de Arbeidsrechtbank. KVG-leden kunnen hiervoor aan verminderd tarief terecht bij onze dienst rechtsondersteuning. We maken het beroepsschrift op en stellen een advocaat ter beschikking. Begeleiding wordt geboden gedurende heel de procedure.

Voor verdere inlichtingen over de tegemoetkomingen, de berekeningswijzen, de beroepsprocedure enz. kan je terecht bij de dienst Geserbu op de KVG-secretariaten. De adresgegevens vind je op de laatste bladzijde van deze Handiscoop. Sanne BIJNENS

Cartoon

yoga

21

�������������

BEN IK GOED BEZIG? Maak ik voor Robin de juiste keuzes? Geef ik hem de kansen die hij nodig heeft om alles te zijn en worden wat hij kan en wil? Ik wou soms dat ik een glazen bol had met antwoorden. Dus toen een vriendin me vertelde over een medium dat volgens haar bonafide is en heel accurate dingen zegt, deed ik waar ik vroeger om lachte: ik maakte een afspraak. Oké, oké, ik weet dat dit belachelijk is. En als rationeel denkende mens zou het niet in me opkomen. Maar als onzekere mama? Robin zit nu op een Steinerschool voor BLO en BUSO. Toen Filip en ik hem die eerste september naar zijn klasje brachten, krompen onze harten ineen. Want dit was niet het beloofde starterklasje, maar een graadklas. Met - naar ons gevoel - hele grote kinderen. Die al tot tien konden tellen. En veel drukte maakten. Even hoopten we dat we ons vergist hadden. De jonge, jonge, juf zag onze verwarring. Robin was de enige ‘kleuter’ van het groepje. ”Geen zorgen, ” zei de juf, ”we werken heel differentiërend.” Maar haar stem klonk niet toonvast. Koffie brengt raad Met knikkende knieën liepen we naar buiten. Nadat we Robin eindelijk van onze benen hadden weggewrikt. De juf bij wie Robin in juni een dagje had proefgedraaid, merkte onze verwarring op: ”Het komt wel goed. Trek gerust op tijd aan de alarmbel als het niet lukt volgens u.” Ze glimlachte en gaf ons daarmee de verzekering die we zo nodig hadden: ”Ga nu maar even een koffie drinken.” Dat deden we: twee stille musjes achter een dampende kop troost. Elkaars hand vasthouden als reddingboei. Namen we de juiste

�������������

beslissing? We keken elkaar aan. En dachten dezelfde onuitgesproken gedachte: nu terug een inclusieproject op poten zetten? Er tijd, energie en geld in stoppen, zonder garantie op succes? Ons vertrouwen en enthousiasme had in juni een te grote knauw gekregen. Dus dronken we van onze koffie en besloten we stilzwijgend het even aan te kijken. De eerste weken brachten chaos en nog meer onzekerheid. De dienstenchequedame die me beloofd had Robin te vervoeren naar school, haakte na de eerste keer af. En als ik de juf vroeg hoe het ging, kreeg ik dezelfde vertwijfeling te horen als die eerste dag: ”Tja, ik moet hem nog even leren kennen. Geef het nog wat tijd.” Nu geloof ik in die school. Ik voel de warmte van haar leerkrachten, hun betrokkenheid, creativiteit en enthousiasme. En dus liep ik niet gillend weg, met mijn kind onder mijn arm. Maar ik voelde me niet oké. Dan ga je voor bijzonder onderwijs. En dan nog krijgt je kind niet de gerichte aandacht die hij nodig heeft. Ondertussen zijn we enkele maanden verder. En ik zie mijn kind groeien. Hij wil alles zelf doen - met een tafel vol choco als gevolg, want ook zijn boterhammen smeert hij zelf. Hij zingt mee met zijn cd’s, hij leest in zijn fotoboekje, en benoemt wat hij ziet. Of hij haalt zelf een memospelletje uit de kast en sorteert de kaartjes: leeuw bij leeuw, eekhoorn bij eekhoorn. Zijn werkhouding is verbeterd, hij praat meer. En als ik met hem de stippen op de dominostenen tel, lichten zijn ogen op. Want dat kent hij, tellen, van de school. Succes alom, dus. Nu weet ik uit ervaring dat hij na de zomer altijd een sprongetje maakt. Of ligt het toch aan de buitengewone omgeving? Ik weet het niet. Hij zit hier evengoed boven zijn niveau, bij cognitief sterkere kinderen. Maar

22

zijn juf geeft hem positieve aandacht en betrekt hem. Net als de juf uit de tweede kleuterklas van die ‘gewone’ school. Ook toen ging Robin met rasse schreden vooruit. Het leren begint bij de leraar: Robin is zo zwak of zo sterk als de persoon die hem begeleidt. Het sterkt me in de gedachte dat hij ook in het inclusief onderwijs kan gedijen, mits goodwill en inzet van school, juf en persoonlijke begeleiders in de klas. Dus begin ik weer te twijfelen. Geef ik mijn zoon alle kansen om zich optimaal te ontplooien? Die vraag neem ik mee naar de dame met het zesde zintuig en de rechtstreekse lijn met de kosmos. Want ja, ik kan wel wat verlicht advies gebruiken. Haar antwoord komt recht uit een handboek van Feuerstein (en kostte net iets meer): ik kan gerust verder doen zoals ik bezig ben, mijn zoon koesteren en praktisch ondersteunen in het dagelijkse leven, zijn interesse wekken, zijn aandacht stimuleren en zijn daadkracht aanwakkeren. Tja. Het zal me leren niet te vertrouwen op mijn aanpak. Als moeder weet je het blijkbaar toch het beste. En daar hoeft geen medium iets aan toe te voegen. Elke Hubens, mens en mama van twee bijzonder gewone zonen, Simon en Robin.

De gulden regel Niemand van jullie gelooft (werkelijk) totdat hij voor zijn broeder wenst wat hij voor zichzelf wenst.

liefde: el van de g re niet wil e d Dit is en wat je o d t ie n ren aan ande andoen. zouden a u jo e z t a d ) n XV, 23 Analecte : s iu c fu (Con

(Islam: Hadith 13 – An Nawawi)

Alles wat gij w ilt dat de men sen voor u doen, doet dat ook voor hen. Dat is de Wet en de Profete n.

Zoals een moeder, zolang zij leeft haar kind, haar enig kind bewaakt en beschermt, moge zo elkeen met onbelemmerde geest gelijk welk wezen beminnen.

(Christendom

(Boeddhisme: Metta-Sutta, 149)

: Matteüs 7,12

Hieronder vind je de gegevens van het algemeen KVG-secretariaat en van de regionale secretariaten. Op elk van die secretariaten zijn medewerkers van KVG-diensten beschikbaar. KVG Algemeen Secretariaat Gezin en Handicap A. Goemaerelei 66 2018 Antwerpen tel. 03 216 29 90 fax 03 248 14 42 [email protected] KVG Antwerpen Schoenstraat 61 2140 Borgerhout tel. 03 235 85 57 fax 03 272 58 89 [email protected] KVG Limburg Rederijkersstraat 53 3500 Hasselt tel. 011 23 22 05, fax 011 23 37 16 [email protected]

)

OOK-ER-BIJ Schoolstraat 40 3500 Runkst-Hasselt tel. 011 28 57 40 011 28 57 43 [email protected]

’T MANKEMENT Noorderlaan 4 1731 Zellik ’t Mankement, tel. 02 466 77 82 Intro, tel. 02 465 67 00 Project Vrije Tijd, tel. 02 463 12 41

KVG Oost-Vlaanderen Oud-Strijderslaan 1 9000 Gent tel. 09 227 34 41 [email protected]

KVG Regio Turnhout Korte Begijnenstraat 18 2300 Turnhout tel. 014 40 33 60, fax 014 40 33 65 [email protected]

PROJECT VRIJE TIJD gsm 0497 60 19 57

VRIJETIJDSWERKING SVGK tel. 014 40 33 61 [email protected]

KVG West-Vlaanderen Ardooisesteenweg 73 8800 Roeselare tel. 051 24 88 06, fax 051 20 51 89 [email protected] KVG Vlaams-Brabant en Brussel Tiensesteenweg 63 3010 Kessel-Lo tel. 016 23 51 61, fax 016 23 51 67 [email protected]

23

Vibeg Tiensesteenweg 63 3010 Kessel-Lo, tel. 016 23 51 21, fax 016 23 09 93 e-mail: [email protected] JKVG Van Vaerenberghstraat 6 2600 Berchem, tel. 03 609 54 40, fax 03 609 54 41 [email protected]

�������������

�������������

24