VERENIGING GEHANDICAPTEN MAANDELIJKS TIJDSCHRIFT OVER HANDICAP EN INCLUSIE

P602416 een uitgave van KVG VORMING vzw

KATHOLIEKE VERENIGING GEHANDICAPTEN

• April 2013 • nummer 3 • jaargang 68 •

Afgiftekantoor: Gent X Verschijnt maandelijks, behalve tijdens de maanden februari en augustus ■ Retouradres: A. Goemaerelei 66, 2018 Antwerpen

MAANDELIJKS TIJDSCHRIFT OVER HANDICAP EN INCLUSIE

› Drugshulp­ verlening aan personen met een handicap

› Aangepast vervoer beter gestructureerd

› Tikvatenoe: een voorziening voor Joodse mensen

› Een opmerke­ lijke film over handicap en seksualiteit

Inhoud Redactioneel 3

Nooit gespoten, altijd gesnoven … Drugshulpverlening aan personen met een handicap.

6

The Sessions Een film over mensen met een ernstige handicap en seksualiteit.

8

H  efbomen voor meer aangepast vervoer Op weg naar een beter gestructureerd aangepast vervoer.

10

Standpunt Naar een leeftijdsonafhankelijk hulpmiddelenbeleid?

12 14

KVG in de kijker KVG-ers op het podium

16

Marge Agenda, Publicaties, Ten slotte, Zoek en Vind

18

Agenda KVG-vormingsmomenten en vrijetijdsaanbod in de provincies

20

Wetten en weten De belastingaangifte met een handicap

22

Jonge Helden Kwinten en Paul verleggen hun grenzen.

23

Bezinning Als ik voor jou die mens mag zijn …

T ikvatenoe Een voorziening voor joodse personen met een handicap.

Colofon HANDISCOOP is een uitgave van de Katholieke Vereniging Gehandicapten-Vormingsbeweging vzw, Verantwoordelijke uitgever: Pierre Gyselinck, Waregemsesteenweg 53, 9770 Kruishoutem Hoofdredactie: Lief Vanbael Eindredactie: Luc Van Tolhuyzen Administratie: Maria Cleiren Lay-Out: Peter Sackx Coverfoto: Bart Moens Redactieteam: Lief Vanbael, Marc Kempen, Veronique Michel, Peter Sackx Druk: De Cuyper, Drukkerijstraat 11, 9240 Zele, Redactieadres: KVG, ‘Huize Mathieu Van Gorp’, Arthur Goemaerelei 66, 2018 Antwerpen, tel. 03 216 29 90, fax 03 248 14 42, e-mail [email protected], www.kvg.be, Prk. 000-0487925-15, Reclame: KVG-Vorming vzw, A. Goemaerelei 66, 2018 Antwerpen, tel. 03 216 29 90, Jaarabonnement: € 20. De redactieraad is niet verantwoordelijk voor ingezonden artikels (teksten van gelegenheidsschrijvers, lezersbrieven, koopjes, zoekertjes). Enkel teksten die ondertekend zijn kunnen worden opgenomen. De redactieraad be­houdt zich het recht om in­gezonden stukken in te korten of te weigeren. Overname van teksten en illustraties is enkel toegelaten met uitdrukkelijke toestemming van de redactie. De redactie is niet verantwoordelijk voor de advertenties. Een opname van een advertentie in Handiscoop biedt geen garantie voor goede kwaliteit van de aangeprezen producten. Verschijnt maandelijks op 20 000 exemplaren. Sommige informatie uit Handiscoop (o.m. Standpunten) is ook na te lezen op internet. Handiscoop is 6 maanden na de verschijningsdatum beschikbaar in pdf op www.kvg.be.

Schijnparticipatie? Zo’n lange, grauwe winter als die van dit jaar, geeft soms het gevoel dat iedereen in een winterslaap gesukkeld is en dat er weinig of niets beweegt. Of is dit maar schijn en wordt er toch hard doorgewerkt om binnenkort ‘eieren’ te leggen. Misschien wil men daar gewoon geen pottenkijkers bij …? Sinds er eind 2012 kon gereflecteerd worden op een nota over persoonsvolgende financiering in de zorg voor mensen met een handicap (een budget dat aan mensen toegewezen wordt naargelang hun ondersteuningsnood), horen wij daar niets meer van. Naar onze mening wordt niet meer geïnformeerd. We weten nochtans dat er binnenkort een voorstel van decreet op tafel zal liggen. Pilootprojecten in het kader van zorgvernieuwing, zoals de Diensten OndersteuningsPlan (D.O.P.) en MultiFunctionele Centra (MFC’s) worden momenteel geëvalueerd via academische onderzoeken. Hoe personen met een handicap en hun netwerk zélf deze initiatieven ervaren, wordt pas na aandringen van gebruikersverenigingen rechtstreeks aan hen gevraagd. Te moeilijk en te weinig middelen om dit op te nemen in het onderzoek, wordt vaak als reden opgegeven. De realisatie van inclusief onderwijs in Vlaanderen werd al eerder op de lange baan geschoven, maar er zouden in deze legislatuur wel maatregelen genomen worden om meer leerlingen met een beperking kansen te geven in het gewone onderwijs. Deze maatregelen zouden opgenomen worden in het ‘DAM-decreet’. DAM staat voor: ‘decreet betreffende belangrijke en noodzakelijke maatregelen voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften’. Weken nadat de onderwijskoepels en de vakbonden de teksten hierover kregen en hun standpunten konden verwoorden, kregen uiteindelijk ook ge-

door Lief Vanbael

bruikersorganisaties een uitnodiging voor een overleg over het toekomstige DAMdecreet. Bij de regeringsonderhandelingen voor de Vlaamse regering die volgend jaar haar legislatuur zal beëindigen, engageerde men zich om een Vlaams adviesorgaan voor personen met een handicap te installeren. Na lang aandringen van diverse organisaties van personen met een handicap werden er door de overheid middelen vrijgemaakt om te onderzoeken hoe zo’n adviesorgaan er moet uitzien, wie erbij betrokken moet zijn, waarover er advies kan geleverd worden, … In oktober 2012 overhandigde het project NOOZO (Niets Over Ons Zonder Ons), waarbij 22 organisaties van personen met een handicap betrokken waren, hierover een lijvig rapport aan de verantwoordelijke minister voor gelijke kansen Pascal Smet (SP.A) en Vlaams minister-president Kris Peeters

Worden er binnenkort eieren gelegd? (CD&V). Zij gaven toen de garantie dat er nog voor juni 2014 een adviesraad decretaal zou verankerd worden. Hiervoor zou er nog voor eind 2012 een nota voorgelegd worden aan de Vlaamse Regering. Van die nota hebben wij nog geen letter gezien … Zo kunnen wij nog even doorgaan. Wij dachten dat wij in onze sector een cultuur kenden van ‘dialoog, inspraak en participatie’. En wij hebben ervaren dat we aan de overlegtafels vaak meer konden realiseren dan door voortdurend op de barricades te gaan staan. Maar alsmaar meer krijgen wij het gevoel dat die lang bevochten participatie maar schone schijn is!

Nooit gespoten, altijd gesnoven … Dat mensen met een handicap meer en meer aan de samenleving deelnemen is een goede zaak. Laat daar geen twijfels over bestaan. Maar deelnemen aan die samenleving houdt helaas in dat mensen, die soms erg kwetsbaar zijn, ook met de harde realiteit te maken kunnen krijgen, zoals alcohol- en druggebruik. Getuigen over je verslavingsprobleem vraagt moed, veel moed. Dat Philip Van de Vijvere zijn verhaal met ons wil delen, kunnen wij alleen maar respecteren. En dat hij erin geslaagd is om zijn problematiek effectief aan te pakken, verdient nog veel meer respect!

Philip: Als ik terugkijk op mijn jonge jaren, dan was dat zeker geen rozengeur en maneschijn. Mijn ouders scheidden van elkaar toen ik drie jaar was. Het alcoholprobleem van mijn vader was ongetwijfeld de oorzaak van hun scheiding. Mijn jongere broer en ikzelf bleven bij onze moeder wonen. Omdat zij voltijds werkte, werden wij in feite door onze grootouders grootgebracht. Om de 14 dagen gingen mijn broer en ik een weekend naar mijn vader. Tot hij een nieuwe vrouw leerde kennen. Zij wilde niet met iemand met een handicap te maken hebben en toen wilde mijn vader me ook niet meer zien. Afgewezen worden omwille van je handicap komt zwaar aan. Ik heb het dan ook altijd erg moeilijk gehad om mijn handicap te aanvaarden en ik had het gevoel dat ik mij constant moest bewijzen door de stoere, het ‘haantje de voorste’ uit te hangen. En dat liep niet altijd goed af! Door mijn spasticiteit en leerproblemen kon ik niet naar een gewone school. Mijn lagere school en de eerste twee jaar van het secundair onderwijs deed ik in het Sint-Gregoriusinstituut in Gentbrugge. Daarna ging ik

Ik ben met cannabis begonnen om de pijn te onderdrukken. naar Sint-Lodewijk in Kwadrecht. Daar ben ik gebleven tot ik 23 jaar was. Ik moest meermaals geopereerd worden waardoor ik regelmatig afwezig was op school. Daardoor behaalde ik enkel een getuigschrift lager secundair beroepsonderwijs. Daar had ik het moeilijk mee.

3

Ondertussen was mijn moeder hertrouwd, maar ook mijn stiefvader had een drankprobleem. Door de moeilijke thuissituatie ben ik al heel jong, op mijn twintigste, alleen gaan wonen. Daar zat ik dan, eenzaam op een appartementje, worstelend met mijn handicap en het

april 2013

gevoel dat ik constant uit de boot viel: geen diploma, geen werk, zo goed als geen vrienden, geen relatie, … Tevergeefs op zoek naar warmte en tederheid. Ik leerde een meisje kennen, 17 jaar was ze, en heb er alles aan gedaan om haar uit de instelling waar ze verbleef weg te krijgen. Wij hebben een tijdje samengewoond. Toen gebruikte ik al cannabis. Daar was ik mee begonnen om de pijn die ik na de operaties had te onderdrukken. De pillen die ik voorgeschreven kreeg hielpen niet, wiet hielp wel. Maar om aan die wiet te geraken kwam ik in een specifiek milieu terecht. Ik dacht dat ik vrienden maakte, dat ik eindelijk ergens bij hoorde. Ik werd om ‘gerief ’ gestuurd, ik dealde voor hen. Zo hoorde ik bij de ‘grote jongens’ en begon ik ook speed, heroïne en cocaïne te gebruiken. ‘Zo’n gehandicapte in een rolstoel’, die gaan ze niet verdenken’ … dachten ze. Tot op een bepaald moment de politie voor de deur stond en ik opgepakt werd. Zes maanden heb ik in voorhechtenis gezeten, vooral omdat mijn zogenaamde vriendin en vrienden alles in mijn schoenen schoven. Ik durfde ook geen namen noemen van mensen die ik in het milieu had leren kennen, bang dat ze me later zouden pakken. Onder voorwaarden werd ik vrijgelaten. Ik moest me medisch en psychisch laten begeleiden en een ontwenningskuur volgen. Een tijdje werd ik ambulant begeleid bij De Sleutel. Ik ging dan om methadon en gesprekstherapie. Maar dat had weinig effect en ik herviel. En dan vonden ze me, zo stoned als een banaan, ergens op straat en werd ik naar de psychiatrische afdeling van het academisch ziekenhuis in Gent gebracht. Daar kon ik dan een 8-tal dagen blijven en dan werd ik weer doorverwezen. Anderhalf jaar lang probeerde ik

april 2013

met de hulp van een ontwenningscentrum af te kicken. Maar ook dat mislukte. Deze mensen deden hun best, maar zij hadden geen enkele ervaring met mensen met een handicap en ik kon de therapieën vaak fysiek niet aan. Ik werd ook gepest door de anderen die het niet zagen zitten om samen met iemand met een handicap therapie te volgen. Ik gaf het op en binnen de kortste keren kwam ik weer in contact met vroegere ‘vrienden’ en was ik terug aan het gebruiken. Op een bepaald moment zat ik zo diep en kwam ik opnieuw bij De Sleutel terecht. Zij brachten mij in contact met ‘casemanagement’ en ik leerde Sven Cole kennen. Dat is mijn redding geweest. Zeven jaar lang heb ik met

Philip: Eens je de weg weet, is het een fluitje van een cent om aan al die middelen te geraken. Ik woonde hier nog maar een paar dagen en ik wist al waar ik moest zijn als ik iets nodig zou hebben. Daar moet je geen grote inspanningen voor leveren. En om die middelen te kunnen betalen, doe je echt alles: stelen, zelf dealen. Je steelt zelfs van je eigen ouders, van je familie. Daarom staan ook zoveel druggebruikers er alleen voor. Hun familie heeft afstand van hen genomen. Of je verkoopt alles wat je hebt. Zo heb ik zelf eens op een zondag, toen ik echt afzag omdat ik geen middelen bij de hand had, mijn nieuw tv-toestel verkocht om twee zakjes heroïne te kunnen aanschaffen.

Focus je met de hulpverlening niet alleen op de drugsproblematiek, maar pak heel de context aan. hem samengewerkt en ik kan nu zeggen dat ik al enkele jaren clean ben. Ik heb helemaal geen behoefte meer aan de middelen die ik vroeger gebruikte. Maar ik heb al wel geleerd: zeg nooit ‘nooit’. Handiscoop: Philip, hoe komt het toch dat het zo moeilijk is om af te kicken en uit die negatieve vriendenkring te stappen? Philip: Wat mij de das omdeed was het feit dat ik telkens opnieuw in mijn sociale woning terechtkwam, in een getto waar heel veel jongeren werkloos en doelloos rondhangen. Het gaat om jonge mensen die ook op zoek zijn naar luxe en comfort. Met dealen is er veel geld te verdienen! Bovendien, je kunt pas geholpen worden als je er echt wil voor gaan, als je er helemaal van overtuigd bent dat het zo niet langer kan. En dan moet je er ook voor meer dan 100% voor gaan. Want om af te kicken, moet je een zware strijd leveren. Het is echt afzien! Daar kan ik van meespreken en dan had ik nog het grote geluk dat ik nooit gespoten had, enkel gesnoven. Anders was het nog veel moeilijker. Handiscoop: Wiet, speed, heroïne, cocaïne … hoe geraak je er aan? En hoe kun je al die dure spullen betalen?

4

Handiscoop: Je hebt verschillende pogingen ondernomen om af te kicken. Hoe komt het dat het met ‘casemanagement’ en de samenwerking met Sven wel lukte? Philip: Ongetwijfeld omdat ik er toen echt klaar voor was en ik met Sven een vertrouwensband opbouwde. Positief was ook dat deze hulpverlening zich niet enkel op mijn drugsprobleem richtte, maar zich toespitste op veel meer aspecten. Samen met Sven werkte ik aan een stabiele woonst, aan een stabiele tijdsbesteding, aan stabiele relaties, … Ik ging vrijwilligerswerk doen: bij Natuurpunt, bejaarden helpen met eten geven, ik volgde een cursus om met chronisch zieken op vakantie te gaan en slaagde met glans. Dat gaf me heel wat zelfvertrouwen. Ik werkte een tijdje in een beschutte werkplaats, maar omwille van mijn gezondheid ben ik daarmee moeten stoppen. Nu hou ik me bij vrijwilligerswerk, op dit moment werk ik in Heuvelheem. En ik wordt ondersteund door begeleid wonen TWEB. Nu geef ik soms een lezing, bijvoorbeeld aan de universiteit van Gent, over alles wat ik meemaakte. Ervaren dat je gewaardeerd wordt, geeft me veel voeldoening. Ik voel me nu veel beter in mijn vel en heb veel omhanden. Geleidelijk aan bouw ik ook een nieuwe vrienden-

kring op. Een relatie mis ik nog, maar ik laat me niet meer gaan. Ik maak er het beste van. Handiscoop: Philip, wat ontbreekt er volgens jou om mensen met een handicap die verslaafd zijn te helpen? Philip: De hulpverlening zou zowel gespecialiseerd moeten zijn in de drugsproblematiek als in het werken met personen met een handicap. De huidige drugshulpverlening is zowel fysiek als mentaal niet altijd aangepast aan personen met een handicap. Gesprekstherapieën zijn niet geschikt voor personen met een verstandelijke handicap en de bezigheidstherapieën kunnen mensen met een fysieke handicap niet aan. En zoals ik al eerder zei: focus je met de hulpverlening niet alleen op de drugsproblematiek, maar pak heel de context aan. Handiscoop: Heb je nog een goede raad voor jongeren met een handicap? Philip: Begin er niet aan! Ook niet met de zogenaamde onschuldige softdrugs. Want de kans is groot dat je in een specifiek milieu terechtkomt en dan moet je al heel sterk zijn om je niet verder te laten verleiden om andere middelen te gebruiken of je te laten gebruiken om te dealen. Aan ouders wil ik zeggen: wees heel alert, probeer de signalen en de symptomen bij je kind te herkennen en ga zo snel mogelijk op zoek naar geschikte hulpverlening!

Drugshulpverlening aan personen met een handicap De voorbije jaren werden her en der heel wat inspanningen geleverd om de drugshulpverlening af te stemmen op de noden van personen met een handicap. In de Oostvlaamse regio loopt reeds 4 jaar een intersectoraal project, waarbij hulpverleners uit beide sectoren samenwerken en elkaar inspireren. Wie op zoek is naar ondersteuning, bijsturing, consult of informatie rondom behandelingsmogelijkheden binnen de eigen regio, kan contact opnemen met SENvzw, VAD, PopovGGZ of de Zorgcoördinator Middelenmisbruik in de eigen provincie. Voor de contactgegevens kun je bij Gezin en Handicap terecht. Interessante brochures vind je op: - www.vad.be/materiaal/foldersflyers/middelengebruik-en-verstandelijkebeperking-voor-de-verslavingszorg.aspx - www.vad.be/materiaal/foldersflyers/verstandelijke-beperking-en-middelengebruik-voor-de-gehandicaptenzorg.aspx

Infoavonden ‘Verslaving en verstandelijke beperking’ Kennis maken met de gespecialiseerde drugshulpverlening aan personen met een handicap kan ook tijdens de infoavonden van Gezin en Handicap op 25 april in Brecht en op 14 mei in Gent (telkens om 19.30 u.). In Antwerpen wordt de avond ingeleid door Wim Veireman van het team verslavingspreventie van CGG Vagga en in Gent door Rudy Goossens (CGG Eclips), Sven Cole (PopovGGZ) en Stef Thienpont (Handicum). Deze infoavonden richten zich tot personen met een handicap en hun ouders. Ook andere geïnteresseerden zijn van harte welkom. Er zullen vragen aan bod komen zoals: Wat is verslaving? Waarom zijn personen met een handicap extra kwetsbaar? Hoe kun je als ouders de signalen bij je kind herkennen? Waar kan je terecht voor hulp en ondersteuning? Voor meer informatie en inschrijvingen: Gezin en Handicap vzw, 03 216 29 90, [email protected].

Lief Vanbael

Aangepaste keukens op maat van uw wensen

ontdek len kom langstoen onze onzaalmodel Leopoldlaan 104 | Overpelt Tel . 011 82 38 28 | [email protected]

Open: Maandag - vrijdag 09:30-12:00 & 14:00-18:00u Woensdag enkel op afspraak | Zaterdag 10:00-16:00u Zondag en feestdagen zijn rustdagen

keukens

Neem alvast een kijkje op www.aangepastekeukens.be 110301IJ L&E Interieur Handiscoo1 1

3/02/2011 18:02:03

5

april 2013

s n o i ss e S e

Th

Niet te missen afspraak met de bioscoop

N

a Hasta la Vista en Intouchables komt er weer een opmerkelijke film in roulatie over mensen met een ernstige handicap. Ook dit verhaal is gebaseerd op waar gebeurde feiten. In The Sessions leren we een man kennen die op zijn zesde polio kreeg en nog alleen zijn hoofd kan bewegen. Het is wel een verlamming waarbij hij alle gevoel in zijn lichaam heeft behouden. De meeste tijd brengt hij echter door in een stalen long - de film speelt in de jaren 80 - want hij kan maar 3 uur zonder die extra beademing. Dit belet hem niet af te studeren als journalist en hij schreef ook gedichten. Een artikel van hem over seksualiteit en handicap lag aan de basis van het scenario voor deze film.

Sekstherapeute

en met een verbluffende openheid. De dingen worden bij naam genoemd, alles wordt heel realistisch getoond, soms op het pijnlijke af, en de situatie is daarom heel herkenbaar voor iedere mens met een ernstige handicap. En confronterend, want de film houdt aan ieder die worstelt met lichamelijkheid, een spiegel voor. Zoals de therapeute in de film Mark letterlijk een spiegel voorhoudt en zegt: Dit is jouw lichaam … Mede dankzij de humor, duidelijk een wezenlijke karaktertrek van het hoofdpersonage, slaagt de prent erin een groot publiek aan te spreken. Actrice Helen Hunt, die de therapeute speelt, werd genomineerd voor een Oscar en acteur John Hawkes zet een prestatie neer die niet moet onderdoen voor die van Daniel Day Lewis in het onvergetelijke My Left Foot. De prent doet het ook opvallend goed op allerlei festivals. In een bespreking lazen we zelfs dat Hollywood er eindelijk in slaagt om op een volwassen manier om te gaan met seksualiteit.

De man, Mark O’ Brien, woont zelfstandig met assistentie. Als een van die assistenten een mooie jonge vrouw is, wordt hij verliefd op haar, waardoor het meisje haar werk opgeeft. Hij is ondertussen 37 en het niet hebben van enige seksuele relatie ervaart hij als een levensgroot gemis. Hij wil niet sterven zonder de lichamelijke liefde gekend te hebben en besluit een beroep te doen op een sekstherapeute. Omdat hij zeer gelovig is, praat hij over zijn voornemen met de priester van zijn parochie. Die heeft het in het begin moeilijk met het idee van seks buiten het huwelijk, maar wanneer Marc hem er fijntjes op wijst dat hij best wel wil trouwen, maar dat je daarvoor met twee moet zijn, besluit de priester dat God in zijn geval wel een oogje zal dichtknijpen. „Ga ervoor!” zegt hij. Mark neemt contact op met een sekstherapeute die hem persoonlijk aan die zo fel begeerde fysieke ervaring wil helpen. De afspraak is wel dat de sessies beperkt zouden blijven tot zes … De film is vervolgens zo opgebouwd dat de sessies met zijn biechtvader afgewisseld worden met de sessies met de therapeute, wat soms tot grappige contrasten leidt.

Happy end? In het ware leven zou Mark, in tegenstelling tot wat de film laat geloven, geen enkele seksuele relatie meer gekend hebben na ‘de sessies’. Voor hem eindigde het dus zonder happy end. Toch staat The Sessions naar mijn gevoel, van de drie hier vernoemde films, het dichtst bij de werkelijkheid. Hier geen achtervolgende ouders zoals in Hasta la Vista, geen lekker dansende assistent zoals in Intouchables, maar het leven zoals het helemaal is.Voor sommigen onder ons.

Spiegel The Sessions is een heel bijzondere film. Hij behandelt een delicaat onderwerp dat voor velen nog een taboe is, namelijk dat van de seksuele hulpverlening. Dat gebeurt met heel veel gevoeligheid, zonder te vervallen in sentimentaliteit,

april 2013

Luc Van Tolhuyzen

6

Op 25, 26 en 27 april, telkens van 10 tot 18 uur, wordt in Flanders Expo in Gent de 13de editie van REVA, de tweejaarlijkse informatiebeurs voor mensen met een beperking georganiseerd. De organisatoren verwachten nog meer standhouders dan bij de vorige editie en er zullen ook weer heel wat randactiviteiten, lezingen en workshops georganiseerd worden. Allen daarheen dus en loop ook eens langs bij de stand van de KVG-groep, Intro en Absoluut. Op het programma o.a.: een kunsttentoonstelling, kennismaking met Handicap International, ervaringsparcours ‘Blijf Veilig Mobiel’ voor senioren, verschillende sportdemonstraties, infomomenten en debat. Assistentie en dienstverlening Op de beurs zelf zal aangepaste informatie ter beschikking staan van bezoekers met een visuele handicap. Gedurende het ganse verloop van de beurs is een doventolk aanwezig en er kunnen CM1 toestellen worden uitgeleend om de beurs te bezoeken. Wie nood heeft aan assistentie of begeleiding kan terecht bij het assistentieteam. Er staan eveneens rolstoelen ter beschikking. En voor de kinderen is er een toffe kinderopvang.

Gratis inkom? Met onderstaande inkomkaart. Bijkomende kaarten kun je verkrijgen bij KVG (03  216  29  90, [email protected]) of je kunt je vooraf registreren op de website www.reva.be. Je kunt dan nog een iPad winnen. Anders betaal je 5 euro aan de kassa. Meer informatie: 0478 90 81 88, [email protected], www.reva.be

© Bart Moens

Vlot bereikbaar met het openbaar vervoer Voor de trein gelden de gewone dienstregelingen en tarieven. Vanuit het station Gent SintPieters neem je dan tram 1 naar Flanders Expo. De tramhalte bevindt zich op 200 meter van hal 1. De Lijn zet lagevloertrams in en er is assistentie voorzien.

HOE TE BEREIKEN GPS-ADRES VAN DE BEURS: Flanders Expo, Maaltekouter 1, 9051 Gent

T. 0032 (0)478 90 81 88 e-mail: [email protected]

Openbaar vervoer

VËTrein tot station Gent Sint-Pieters VËTram 1 Flanders Expo

Met de auto

VË |å]Ë?wÁ‰Íˤ| VË ¤È]ËÜjÁjjÁÄ݉ÄÄj??ÁËÍjË=݉Ž™??ÁajË ËË˔jÍËajË |åËÁ‰W†Í‰™~Ë#ÄÍj™aj^Ë?wÁ‰Íˤ|± VË Ö‰Íj™Á‰™~Ë-|]Ë
wÁ‰ÍË Þ¬

SCHRIJF JE GRATIS ONLINE IN EN ONTDEK JE VERRASSING EN BLIJF OP DE HOOGTE VAN REVA

VOOR MEER INFO OVER DE BEURS, DE SEMINARIES EN DE ACTIVITEITEN:

Hefbomen

voor meer aangepast vervoer

Het hebben van een handicap heeft meestal een grote impact op je mobiliteit. En niet of minder mobiel zijn heeft dan weer een grote impact op alle andere levensdomeinen. Kunnen leren en werken, je ontspannen, mensen ontmoeten, … daar moet je mobiel voor zijn.

In de recente beleidsbrieven van Vlaams minister voor Mobiliteit en Openbare Werken Hilde Crevits (CD&V) wordt aandacht besteed aan de reorganisatie van het aangepast vervoer. Aangepast vervoer gebeurt niet van halte tot halte zoals openbaar vervoer maar van deur tot deur. Bovendien gebeurt aangepast vervoer in een voertuig dat aangepast is om bijvoorbeeld een persoon in een rolstoel veilig en comfortabel te kunnen vervoeren. Recent startten een aantal initiatieven om het aanbod aangepast vervoer te verbeteren.

Gewoon waar het kan … Op de eerste plaats vinden we het als KVG essentieel dat de Vlaamse overheid er alles aan doet om het openbaar vervoer toegankelijker te maken voor personen met een handicap. KVG heeft daar altijd voor gepleit en steekt af en toe nog een tandje bij door bijvoorbeeld haar project ‘busje komt zo?’ in 2012 en de acties voor meer toegankelijke bushaltes waar talrijke KVG-afdelingen aan meewerkten.

april 2013

De beheersovereenkomst tussen het Vlaams Gewest en de Vlaamse Vervoersmaatschappij De Lijn stelt tegen 2015 volgende initiatieven voorop in verband met toegankelijkheid: Rollend materieel: - 5% meer toegankelijke trams per jaar; - 3,5% meer toegankelijke bussen per jaar; Informatieverschaffing: - per jaar 2,5% meer trams met auditieve & visuele halteaankondiging; - per jaar 7% meer bussen uitgerust met auditieve & visuele halteaankondiging. Halte-infrastructuur: - meer toegankelijke haltes. Het groeipad of de concrete cijfers zijn nog af te spreken met de wegbeheerder. Wegbeheerders zijn de gemeenten en het Vlaams Gewest. Voor het Vlaams

8

Gewest is dezelfde minister, namelijk Hilde Crevits bevoegd. Dat lijkt ons een voordeel om tot zichtbare resultaten te kunnen komen. KVG rekent er op dat er nog in deze legislatuur een zichtbare verbetering van de toegankelijkheid van het openbaar vervoer komt.

Aangepast als het moet! Ook al wordt het openbaar vervoer toegankelijker dan nog zullen er altijd mensen zijn die behoefte hebben aan aangepast vervoer. In het verleden ontstonden er talrijke initiatieven voor aangepast vervoer. Maar het aanbod is heel versnipperd, ongelijk wat kostprijs en service betreft en zeker niet in heel Vlaanderen en Brussel beschikbaar. Naast een betere toegankelijkheid van het openbaar vervoer wil de minister ook hier vooruitgang boeken. De Lijn wenst zich echter als openbare vervoermaatschappij te beperken tot haar

kerntaak, namelijk het aanbieden van openbaar vervoer. Onlangs stemde het Vlaams parlement een decreet ‘tot compensatie van de openbaredienstverplichting tot het vervoer van personen met een handicap of een ernstig beperkte mobiliteit’. Dit decreet zal de huidige financieringswijze van de diensten aangepast vervoer helemaal omgooien. De bedoeling van dit decreet is meer en beter aangepast vervoer te creëren. In het parlement verklaarde de minister dat het niet de bedoeling was dat de prijs van het aangepast vervoer voor de gebruiker zou stijgen. Voor ons is die kostprijs een essentieel element van de toegankelijkheid. Nu schommelt de prijs van aangepast vervoer rond een halve euro per kilometer. De kosten voor mobiliteit tikken dus aardig aan als je vaak aangepast vervoer nodig hebt omdat het openbaar vervoer ontoegankelijk is. Voor alle duidelijkheid, het nieuwe decreet is niet van toepassing op het zieken-, collectieve leerlingen- en collectieve werknemersvervoer; evenmin op het vervoer dat georganiseerd wordt door de ziekenfondsen en op het vervoer dat terugbetaald wordt door het RIZIV (de mutualiteit).

Mobiliteitscentrale Aangepast Vervoer In het nieuwe beleid omtrent aangepast vervoer spelen de ‘Mobiliteitscentrales Aangepast Vervoer’ (MAV’s) een grote rol. Er werden proefprojecten gestart om te kijken of een MAV werkelijk een meerwaarde betekent voor de gebruiker. De MAV is een centraal contactpunt waar personen met een beperkte mobiliteit terechtkunnen voor mobiliteits- en vervoersvragen op vlak van toegankelijk en aangepast vervoer. Een MAV is nodig voor het aanvullend op elkaar afstemmen van alle bestaande vervoertypes. Een grondige screening van de vervoersvraag vormt de eerste stap. Zo kan de MAV de gebruiker doorverwijzen naar de meest geschikte vervoeraanbieder. Openbaar vervoer is steeds de eerste keuze. Maar als dit niet mogelijk is, kan vervoer van deur tot deur. Naarge-

lang het profiel van de gebruiker is een doorverwijzing naar een Dienst Aangepast Vervoer mogelijk of naar een Minder Mobielen Centrale of een commerciële vervoeraanbieder van aangepast vervoer. De MAV staat in contact met de verschillende vervoeraanbieders en is het centrale punt voor de coördinatie van samenwerking en informatiedoorstroming. Ook vervoersmanagement en organisatie van het vraagafhankelijk aangepast vervoer en de organisatie van een basisaanbod op vlak van aangepast vervoer zijn taken voor de MAV. Verder speelt de dienst ook een belangrijke rol in het oplijsten van knelpunten en leemtes in het vervoeraanbod door een correcte registratie van gegevens.

de proefprojecten moet je ook twaalf punten scoren inzake de toekenning van een integratietegemoetkoming of een tegemoetkoming hulp aan bejaarden. Nochtans kunnen er zich ernstige mobiliteitsproblemen voordoen bij personen met een veel lagere score.

KVG vindt het jammer dat het aanbod aan ritten in sommige proefprojecten erg beperkt is qua afstand. In één van

Herman Janssens

KVG kijkt uit naar de resultaten van de proefprojecten en de besluiten van de Vlaamse regering. Voor ons is het belangrijk dat het aangepast vervoer ter beschikking komt van alle mensen die het openbaar vervoer niet kunnen gebruiken en dat het betaalbaar is voor de gebruiker. Aangepast vervoer moet bovendien ook kunnen ingezet worden voor langere ritten dan wat nu voorzien is in sommige proefprojecten.

Een vervoersprobleem en een beperking inzake mobiliteit? Als je inwoner bent van een van onderstaande gemeenten (we vermelden alleen de postnummers omwille van plaatsgebrek) dan neem je best contact op met de lokale Mobiliteitscentrale Aangepast Vervoer. 1. Regio Halle-Vilvoorde: woon je in een gemeente postnummer 1500, 1540, 1547, 1560, 1570, 1600, 1620, 1630, 1640, 1650, 1670, 1740, 1750, 1755, 1760, 1770, 1790, 3090 dan contacteer je: 0800-26535 of [email protected], www.mav.info. 2. R egio Hageland: woon je in een gemeente met postnummer 3110, 3120, 3130, 3140, 3150, 3200, 3220, 3270, 3390, 3460 contacteer dan 0800-25735 of [email protected], www.mav.info. 3. R egio Kempen 1: woon je in een gemeente met postnummer 2200, 2230, 2235, 2250, 2260, 2270, 2275, 2280, 2288, 2290, 2300, 2310, 2320, 2321, 2322, 2323, 2328, 2330, 2340, 2350, 2360, 2370, 2380, 2381, 2382, 2387, 2400, 2430, 2431, 2440, 2450, 2460, 2470, 2480, 2490, 2491 contacteer dan 014 58 55 75 of mobiliteitspuntkempen@ iok.be. 4. Regio Kempen 2: woon je in een gemeente met postnummer 2400, 2430, 2440, 2450, 2470, 2480, 2490 dan is het contactnummer 014 56 42 64 of [email protected]. 5. R egio Limburg: woon je in een gemeente met postnummer 3580, 3900, 3920, 3940, 3945, 3970 contacteer dan 089 30 01 88 of [email protected].

9

april 2013

Naar een leeftijdsonafhankelijk hulpmiddelenbeleid?

N

De overheveling van een dergelijke ingewikkelde materie als de terugbetaling van de mobiliteitshulpmiddelen moet grondig voorbereid worden. Het zal vooral een kwestie zijn van de beperkte middelen op een zo rechtvaardig mogelijke wijze in te zetten en daarbij zoveel mogelijk mensen die nood hebben aan een mobiliteitshulpmiddel te kunnen helpen. En hierover valt veel te zeggen. Begin maart ging op het kabinet van Vlaams minister van welzijn, Jo Vandeurzen (CD&V), hierover een eerste verkennende vergadering door waar o.a. het VAPH, Okra, de Ouderenraad, VFG, de ALS-liga en enkele overkoepelende organisaties voor mantelzorgers voor uitgenodigd waren. Ook Ingrid Borré, algemeen secretaris van KVG en (ervarings)deskundige in deze materie was erbij.

april 2013

Handiscoop: Ingrid, hoe gaat men de overheveling van de terugbetaling van mobiliteitshulpmiddelen naar Vlaanderen effectief aanpakken?

© Bart Moens

a 459 dagen onderhandelen werd er in september 2011 eindelijk een nieuwe federale regering gevormd. Een akkoord over de zesde staatshervorming met o.a. de splitsing van het arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde en de overdracht van een aantal bevoegdheden van het federale niveau naar de gewesten en gemeenschappen kwam uiterst moeizaam tot stand. Nu komt het er op aan om dat akkoord in de praktijk te brengen. Dat de overdracht van bevoegdheden zal afgerond zijn tegen het einde van deze legislatuur mogen wij niet verwachten. Op 25 mei 2014 moeten wij immers opnieuw naar de stembus. Maar men is wel volop bezig om deze overdrachten voor te bereiden. Dit geldt ook voor de terugbetaling van de mobiliteitshulpmiddelen waarvoor Vlaanderen bevoegd wordt. Wij hebben het dan over de terugbetaling van o.a. een rolstoel, een loophulpmiddel of orthopedische driewielfiets, en bij uitbreiding een stasysteem.

Ingrid: Hiervoor bestaat er nog helemaal geen concreet plan. Ook is het nog niet duidelijk tegen wanneer deze overheveling zal gerealiseerd zijn. Maar in Vlaanderen is men wel in actie geschoten en de bedoeling is om nog tegen het zomerreces van de Vlaamse regering een ‘groenboek’ samen te stellen. Hierin zullen een aantal pistes beschreven worden, maar er zullen nog geen concrete keuzes gemaakt worden. De minister van welzijn zal dan, in samenspraak met betrokken diensten en organisaties, werk maken van een ‘witboek’ waarin de uiteindelijk gekozen pistes uit het groenboek verder uitgewerkt zullen worden. Handiscoop: Welke ideeën kwamen er tijdens de eerste vergadering al naar boven?

10

Ingrid: Er liggen massa’s vragen op tafel, maar enkele belangrijke zijn: wat doen we met de huidige leeftijdsgrens van 65 jaar voor de terugbetaling van bepaalde hulpmiddelen? Moet alles in één dossier komen? Hoe gaat men de handicap bepalen (‘indiceren’)? Welke hulpmiddelen zullen erkend worden om voor terugbetaling in aanmerking te komen? Kunnen wij iets doen aan de huidige prijssetting van de hulpmiddelen? … Handiscoop: Er is al langer sprake van een ‘leeftijdsonafhankelijk’ hulpmiddelenbeleid zodat ook mensen boven de 65 jaar in aanmerking komen voor de terugbetaling van bijv. een driewieler of zo. Wat vindt KVG hiervan? Ingrid: Wij zijn hier natuurlijk niet tegen. Als het aan ons ligt moet iedereen, jong én oud, die nood heeft aan een mobiliteitshulpmiddel hiervoor een terugbetaling krijgen. De oude KVGslogan ‘gehandicaptenzorg is gemeenschapszorg’ waarmee wij pleiten voor de terugbetaling van alle meerkosten die mensen met een handicap hebben, blijft voor ons actueel. Maar wij geven toe dat wij ons zorgen maken over het budget. Als dit niet of amper groeit, terwijl veel meer mensen er een beroep op doen, dan gaan wij er met z’n allen op achteruit. Wij hebben dit al meegemaakt in het verleden, bij de overgang van het ‘Rijksfonds voor reclassering van minder-validen’ naar het Vlaams Fonds (in 1990) dat later het VAPH werd. De middelen voor revalidatie gingen toen naar de ‘grote RIZIV-pot’ (RijksInstituut voor Ziekte- en Invaliditeit) en werden niet meer specifiek gebruikt voor personen met een handicap. Zij verdwenen in het grotere geheel. Dus zeggen wij nu: helemaal akkoord met een leeftijdsonafhankelijk hulpmiddelenbeleid op voorwaarde dat hiervoor de nodige middelen op tafel komen. En deze kunnen niet alleen uit de sector van per-

Een aantal van onze standpunten werd trouwens zo goed als door alle aanwezigen gedeeld: het systeem van terugbetaling van hulpmiddelen moet een stuk transparanter zijn dan het huidige; de procedures moeten eenvoudiger worden; er moet een instantie komen die de kwaliteitscontrole van de hulpmiddelen die voor terugbetaling in aanmerking komen opneemt; vanuit de overheid moeten er afspraken gemaakt worden en controle uitgeoefend worden over de prijzen van de hulpmiddelen; een nomenclatuur vinden wij te statisch, maar er moet toch een soort goedkeuringslabel toegekend worden aan hulpmiddelen die voor terugbetaling in aanmerking komen. Vanuit KVG bracht ik nog aan dat het geen goede zaak is dat de bandagisten zich nu vaak opstellen als degenen die advies verlenen en een aanvraag voor terugbetaling in orde brengen terwijl ze vooral verstrekker (verkoper) zijn. De gebruiker zou zich veel gemakkelijker als ‘kritische consument’ tegenover de verstrekker van hulpmiddelen moeten kunnen opstellen. Wij wensen ook dat de verstrekkers van hulpmiddelen verplicht zouden worden om mee te werken aan een hulpmiddelencentrale waar mensen, wanneer zij dit wensen, hulpmiddelen (momenteel alleen de mobiliteitshulpmiddelen) zouden kunnen uittesten. Hierdoor wordt de advisering iets onafhankelijker van de verkoper. Daarnaast vinden wij het belangrijk dat de gebruikers van hulpmiddelen medezeggenschap krijgen binnen alle commissies die opgezet zullen worden, zoals het huidig adviescomité rolstoelen binnen het RIZIV. En wij pleiten voor één loket, één toegangspoort voor de terugbetaling van hulpmiddelen. Achter dat loket kunnen er dan nog verschilleden uitvoerders zitten. Maar dit mag niet de zorg van de gebruiker van hulpmiddelen zijn. Voor de indicatie van de handicap zijn wij van mening dat dit niet enkel een medische zaak is, maar multidisciplinair moet gebeuren. En eenmaal een attest van ‘blijvende’ handicap is afgeleverd, moet dit ook levenslang geldig

L

NI

JS M

. - LO N C K

EF .

ET

Informatieve website over SMOG online           

.-

SM

sonen met een handicap komen. Okra kon zich trouwens helemaal vinden in ons standpunt.

SMOG staat voor Spreken Met Ondersteuning van Gebaren. Heel wat kinderen, jongeren en volwassenen maken gebruik van de SMOG-gebaren. Gezin en Handicap vzw is het centrale aanspreekpunt voor SMOG-vragen van ouders, vrijwilligers, professionelen en studenten. Om tegemoet te komen aan de vraag om ook online correcte informatie over SMOG te bieden, lanceert Gezin en Handicap een website over SMOG. Op www.s-m-o-g.be vind je informatie over SMOG als communicatiestijl, over SMOG leren, de mogelijke effecten en een antwoord op enkele veel gestelde vragen. Wij zijn blij je deze site te kunnen aankondigen en hopen dat de informatie zinvol is. Dankjewel aan al wie meewerkte aan deze website! Reacties maar ook vragen of bemerkingen mag je bezorgen aan Gezin en Handicap, t.a.v Rosie Roothans, 03 216 29 90, [email protected].

blijven zodat mensen niet telkens opnieuw voor een nieuwe medische controle moeten opdraven. De eerste stappen voor de overheveling van de mobiliteitshulpmiddelen zijn dus gezet. Maar voor alle duidelijkheid … op dit moment is er nog niets veranderd en gebeurt de terugbetaling van mobiliteitshulpmiddelen zoals van-

ouds, d.w.z. door het RIZIV (mutualiteit) en aanvullend door het VAPH. In Handiscoop van mei 2012 (p. 18) hebben wij alle voorwaarden en procedures nog eens op een rijtje gezet. Hou zeker Handiscoop in het oog voor verdere evoluties. Lief Vanbael

Handi-Move

TIL & VERZORGINGS

systemen

Q Q Q

van en naar rolstoel, toilet, bad, douche, bed... advies over woningaanpassing & subsidies demo's in toonzaal of thuis

WWW.HANDIMOVE.COM TEL 054 31 97 26 [email protected]

11

april 2013

KVG-ers op het podium! In meer dan 250 plaatselijke afdelingen bieden actieve bestuursleden hun leden tal van boeiende activiteiten: uitstappen, info-momenten, sport- en ontmoetingsactiviteiten, enz … Sommige afdelingen betreden zelf het podium, tot groot vermaak van velen. De ‘KVG-toneelvrienden’ De KVG-toneelvrienden van KVG Beveren-Leie/Desselgem/Ooigem brengen al bijna 40 jaar lang jaarlijks een stukje volkstoneel voor hun leden en voor toeschouwers uit heel de provincie West-Vlaanderen en daarbuiten. Wat begon als een klein lokaal initiatief groeide uit tot een voorstelling die jaarlijks ongeveer 2.000 toeschouwers trekt. We polsten bij bestuurslid Paul Vanden Broecke hoe ze dit aanpakken. Paul: Elke sociaal-culturele verenging organiseert wel eens een actie om geld in het laatje te krijgen. Oud-bestuurslid Remi Deboiserie kwam met het idee om een toneelvoorstelling op touw te zetten en daarmee naar buiten te treden. Het was vooral de bedoeling om als vereniging voor personen met een handicap een positief signaal te geven. Oorspronkelijk was het voor

iedereen een nieuwe en grote uitdaging om op het podium te staan. Maar al vlug bleek het een succesvol initiatief. Jaarlijks met een voorstelling naar buiten treden geeft onze beweging een echte dynamiek. Het biedt ons de kans om het thema handicap en inclusie op een creatieve manier onder de aandacht te brengen van een ruim publiek. Voor de voorstelling begint stellen wij telkens onze werking voor en proberen wij de aanwezigen te sensibiliseren met een van de thema’s die KVG-vorming uitwerkte, bijv. toegankelijk openbaar vervoer. Wij brengen cultuur aan een democratische prijs en laten mensen kennismaken met onze verenging. Twee vliegen in één klap dus. Ons toneel heeft doorheen de jaren een degelijke reputatie opgebouwd. We brengen telkens een laagdrempelig volkstoneel waar de lach nader is dan de traan. Onze regisseur Filip Destoop kiest telkens de toneelstukken. Daarbij besteedt hij aandacht aan tal van maatschappelijke thema’s en het thema

handicap. Net omdat ons toneel zo laagdrempelig is bereiken wij heel wat bezoekers met een verstandelijke handicap. Zij kunnen de humor van ons volkstoneel zeer appreciëren. Af en toe krijgen de acteurs tijdens de voorstelling reactie vanuit het publiek. Die interactie tussen spelers en bezoekers die zich volledig inleven in het verhaal is prachtig. Spelers vinden dit trouwens niet storend en staan altijd open voor een praatje achteraf. De jaarlijkse toneelvoorstelling is maar een van de vele activiteiten die onze afdeling organiseert. Wij willen onze leden vooral een aangename ontspanning bieden en ervoor zorgen dat zij andere mensen kunnen ontmoeten. Op die manier proberen we te vermijden dat mensen in een isolement terecht komen. Meer info over de voorstelling van de KVG-toneelvrienden: KVG West-Vlaanderen, [email protected] of 051 24 88 06.

Improviseren met Ekseeko ‘Ekseeko is een vereniging van jongeren en jongvolwassenen met en zonder handicap die samen leuke activiteiten doen in hun vrije tijd. De werking richt zich zowel naar jongeren met als zonder handicap van 16 tot 35 jaar uit de regio Druivenstreek’ lezen we op www. ekseeko.be. Eén van die leuke activiteiten is theater spelen.

april 2013

12

verrassingen zorgde, werd perfect opgenomen in de groep.

Gerd Swinnen is al jaren actief bij Ekseeko en stond samen met haar ploeg in voor de productie van een toneelvoorstelling. Vanwaar komt dit initiatief? Gerd: We waren met onze groep op weekend en op ons programma stond een talentenjacht. Iedereen kreeg de kans om enkele improvisatietechnieken aan te leren. De deelnemers brachten echt heel originele en grappige stukken. Het viel ons toen op hoe graag onze mensen op het podium staan. Het spelplezier en het talent van onze leden brachten ons ertoe om een toneelproject uit te bouwen. Vrij vlug kregen wij een 20-tal mensen samen, leden van onze werking en van andere KVG-vrijetijdswerkingen. Maandelijks kregen zij theaterles en improvisatieoefeningen. We zagen velen onder hen helemaal openbloeien. Enkele spelers haakten af omwille van andere engagementen. Maar uiteindelijk bleven we met 12 gemotiveerde spelers over. De voorstelling ‘www.punt. Wij Willen Wel Punt’ is helemaal gegroeid vanuit de ‘mannen’, er bleven slechts een paar ‘dames’ over, en onze regisseur. Bij onze theatergroep zijn zowel personen met een fysieke als een verstandelijke handicap betrokken. Dit zou kunnen zorgen voor problemen, maar het werkt net goed. Het enige probleem dat wij ervaren is een mobiliteitsprobleem. Daarom zijn wij nu op zoek naar vrijwilligers die mee het vervoer van de deelnemers op zich kunnen nemen. Maar in de theatergroep is het geduld en begrip voor elkaar echt ongelooflijk. Een blinde acteur werd perfect geleid door zijn medespelers en een speler die op het podium niet afgesproken bijdrages leverde en dus wel eens voor

In januari stonden wij met ‘www. punt. Wij Willen Wel Punt’ op het podium van de Bosuil in Overijse. We brachten er geen perfecte voorstelling maar het spelplezier en de gebrachte emoties waren top! De aanwezige ouders en begeleiders waren laaiend enthousiast, net zoals de mensen van het cultureel centrum. Ze stonden versteld van de creativiteit van de acteurs. We denken aan een vervolg! Interesse? www.ekseeko.be of 0487 67 61 45.

Musical ‘De Kleine Trommelaar’ In Limburg is de musical van KVG Hoeselt-Bilzen een prachtig inclusief gebeuren. Op dit moment wordt er al flink gewerkt aan de volgende musical, inmiddels al de zesde. Het wordt een kerstmusical, ‘De Kleine Trommelaar’.

Koor, orkest en acteurs repeteren nu nog afzonderlijk. Pas voor de première oefenen we samen. Onze vaste regisseur, René Meers, heeft de musical perfect in zijn vingers. Hij weet zeer goed hoe hij onze gemotiveerde medewerkers moet begeleiden. Voor de acteurs met een handicap wordt een rol ‘op maat’ gezocht. Zij worden ingeschakeld als figurant, danser of kunnen een grotere rol opnemen. Enkele rollen worden gespeeld door ervaren spelers uit de lokale amateurgezelschappen. Het enthousiasme van alle medewerkers zorgt telkens voor een fantastische sfeer. We zien heel wat van de spelers groeien tijdens de repetities. Je ziet hun zelfvertrouwen toenemen en iedereen helpt de ander waar nodig. Zo hadden we een actrice die zeer moeilijk met anderen communiceerde, maar iedereen heeft zich toen zo ingezet en uiteindelijk lukte het om met haar in contact te komen. Zo heeft wel iedereen een verhaal. Ik beschouw de musical als het perfecte medicijn tegen negatieve gedachten. Je haalt er zoveel positieve energie uit. De musical ‘De kleine trommelaar’ wordt opgevoerd op 20, 21 en 22 december in Ter Kommen te Hoeselt en

Coördinatrice Suzanne Nijssen en haar ploeg zien het groot. Ze willen hun succes van vorige musicals evenaren. Er zullen ongeveer tweehonderd mensen, zowel met als zonder handicap, aan deze productie meewerken. Van schrijver tot muzikant en van speler tot regisseur … iedereen wil er een topmusical van maken. Suzanne: Het idee om terug een musical te organiseren komt helemaal vanuit de groep. Acteurs die deelnamen aan de vorige musicals en onze huisschrijver, huisarts Rudi Thys, vroegen naar een volgende musical. En dit enthousiasme wilden wij niet negeren. Op dit moment zitten wij volop in de repetitieperiode.

13

op 27, 28 en 29 december in De Kimpel te Bilzen. Voor informatie: [email protected] of 0495 23 76 56 of KVG-Limburg, 011 23 22 04.

Carlo Depreytere

april 2013

Tikvatenoe Van angst en schaamte naar hoop Tikvatenoe opende de deuren in 1986. De voorziening staat open voor kinderen en volwassenen met een verstandelijke handicap, eventueel gecombineerd met een motorische beperking. Het semi-internaat, internaat en tehuis voor niet-werkenden vangen in totaal 36 kinderen en 13 volwassenen op. Handiscoop: Tikvatenoe werkt vanuit een joodse visie. Wat houdt dat precies in? Rosi Rosenberg: In 1975 begon ik te werken in een MPC (Medisch-Pedagogisch Centrum), een afdeling van de Centrale van Joodse Weldadigheid. Daar kwamen kinderen met beperkingen, variërend van leermoeilijkheden tot een ernstige verstandelijke handicap. De kinderen met leermoeilijkheden werden geholpen tijdens therapiesessies op het MPC zelf of op joodse scholen. Maar voor kinderen met een verstandelijke

Wij moeten je, beste lezer, iets bekennen: onze ervaringen met de joodse cultuur reiken niet verder dan de - overigens prachtige - film ‘Fiddler on the roof’. Hoogtijd dus om onze kennis bij te spijkeren. En dus trokken we naar Tikvatenoe (‘onze hoop’) voor een fijne babbel met Rosi Rosenberg en Gitty Zafir. handicap moesten we op zoek gaan naar een gepaste school of voorziening. De feedback die ik kreeg over die tweede groep was teleurstellend. Doordat een kind in een niet-joodse voorziening verbleef, ontstond er vervreemding in het gezin. De kinderen kwamen tijdens het weekend naar huis met liedjes en versjes die zij op school hadden geleerd, maar waarmee ze geen aanslui-

Rosi (l.) en Gitty (r.): Orthodoxe families kiezen voor Tikvatenoe omdat hun kind hier de Joodse identiteit en cultuur meekrijgt.

april 2013

14

ting vonden bij de rest van het gezin. Rond Sinterklaas en Kerstmis brachten de kinderen knutselwerkjes mee naar huis terwijl het gezin die feesten niet vierde. De andere kinderen in het gezin leerden liedjes over Chanoeka, en dat sloot aan bij wat hun ouders kenden. De ouders zongen die liedjes met hen mee. Uiteindelijk bleven de kinderen met een handicap ook tijdens de weekends op internaat. Soms bleven ze zelfs bij een conciërge, wiens typisch Vlaams gezinsleven hen ondertussen vertrouwder was dan hun eigen thuissituatie. In die periode was handicap nog een taboe in de joodse samenleving. Dat ging vrij ver. Kort na de opening van Tikvatenoe in 1986 belde ik alle ouders op als we een uitstapje maakten. Ik vroeg hen welk parcours door de stad ik mocht volgen zodat hun kind niet gezien zou worden. Dat taboe rond handicap had twee redenen: angst en schande. De angst gaat terug op de Tweede Wereldoorlog. De eerste personen die vergast werden waren geregistreerde personen met een handicap. De ouders in de jaren ’70 waren de eerste naoorlogse generatie. Zij waren bang om hun kind als persoon met een handicap te laten registreren. Om die reden weigerden zij ook alle voordelen op administratief en sociaal vlak waarvan hun kind kon ge-

nieten, zoals de verhoogde kinderbijslag. Gelukkig is die angst voor registratie nu totaal verdwenen. Rosi en Gitty: De schande hing samen met het uithuwelijken. In een bepaald gedeelte van de joodse maatschappij wordt die praktijk nog toegepast. Een ‘matchmaker’ bepaalt welke jongen goed bij welk meisje zou passen. Op dat moment is er nog geen liefde in het spel. Als ouder kan je de huwelijkspartner voor je kind nog kiezen. En dan sta je als het ware voor een etalage waarin twee jassen hangen. Ze zijn allebei even mooi maar de ene heeft een klein gaatje. Welke jas zou jij kiezen …? Huwelijkspartners worden gescreend om te kijken of ze drager van een genetische ziekte zijn. Dat is belangrijk want er zijn bepaalde specifieke syndromen die zich op de genen van joodse mensen zetten. Als beide partners drager zijn, kunnen ze niet trouwen. Je krijgt niet te horen of jij zelf drager bent, wel of je met je mogelijke huwelijkspartner kan trouwen. Omdat joodse mensen met joodse mensen trouwen, is de kans om twee dragers van een genetische ziekte te vinden groter dan bij nietjoden. Voor niet-joden is het spectrum van huwelijkskandidaten veel ruimer. Als er in een gezin een kind met een handicap is, is het voor de broers en zussen moeilijker om te trouwen. Soms bellen ouders naar Tikvatenoe om informatie op te vragen over een kind dat bij ons verblijft, omdat hun zoon of dochter gaat trouwen met diens broer of zus. Er zijn uiteraard ook handicaps die je op basis van genetisch onderzoek niet kan voorspellen zoals autisme of het syndroom van Down. Je merkt dan ook een evolutie: mensen kunnen het nu meer loslaten. Een kind met een handicap mag volop kind zijn, met behoud van de eigen cultuur en identiteit. Handiscoop: Kunnen in Tikvatenoe alleen joodse kinderen terecht? Rosi en Gitty: Tikvatenoe staat ook open voor niet-joodse kinderen, al is hier momenteel maar één niet-joods kind. Ik vertel geïnteresseerde nietjoodse ouders steeds mijn ervaringen

uit de jaren ’80. En ik zeg hun dus dat we hier geen Kerstmis of Sinterklaas vieren. De sfeer die hier heerst, is joods. Kinderen hier zingen joodse liedjes en wij vieren de joodse feestdagen. Wij vieren nu Pourim, joods carnaval, terwijl carnaval in de rest van Vlaanderen al een paar weken achter de rug is. Tijdens de rondleiding som ik de voor- én nadelen op die er voor hen aan verbonden zijn. Ouders kunnen dan zelf beslissen. Dat we feesten als Pourim of Pesach vieren, vinden alle joodse ouders belangrijk. Orthodoxe families kiezen voor Tikvatenoe omdat hun kind hier de joodse identiteit en cultuur meekrijgt. Vrijdenkers komen naar hier omwille van de kwaliteit die we hier bieden en omdat ze toch hun joodse identiteit niet willen verliezen, ook al zijn ze niet praktiserend. Maar Tikvatenoe geeft basiszorg. Als een

de leespraatmethode, een leesmethode specifiek voor kinderen met Downsyndroom. We werken hiervoor heel goed samen met het UZA (Universitair Ziekenhuis Antwerpen). We hebben die methode met succes geïmplementeerd en merken een grote vooruitgang bij de kinderen. Integratie is voor ons heel belangrijk. Tikvatenoe heeft goede contacten met reguliere joodse scholen in de buurt. Sommige van onze kinderen draaien enkele uren per week mee in zo’n school. We kiezen dan voor een activiteit waar het kind sterk in is, bijvoorbeeld zwemmen en niet rekenen. De bedoeling is dat de valide kinderen ook kinderen met een handicap leren kennen, en dat er tussen hen spontane contacten groeien. Elk jaar organiseren we ook een gezamenlijk toneel. Kinderen met en zonder handicap repeteren zes

De eerste personen die vergast werden, waren geregistreerde personen met een handicap. kind gespecialiseerde zorg nodig heeft, starten we een traject op om geschikte zorg te vinden. Dat roept soms weerstand op bij de ouders, maar zij begrijpen uiteindelijk wel dat Tikvatenoe dan niet de beste plaats is voor hun kind.

maanden samen, en de onderlinge sociale interactie is heel intens. Voor onze volwassenen streven we naar integratie via stages en jobcoaching in een rusthuis, op de groentemarkt, in de verzekeringssector, …

Zeventig procent van ons personeelsteam is niet-joods. Wij zijn een mooi voorbeeld van hoe verschillende mensen goed kunnen samenleven. Er is aanvaarding van wie je bent als mens. De rest doet er niet toe. De voertaal hier is Nederlands, al wordt er ook Hebreeuws gesproken en leren de kinderen beide talen lezen en schrijven. De meeste joodse mensen spreken een vijftal talen. Welke taal de kinderen thuis spreken, is afhankelijk van de herkomst van hun ouders: Frans, Engels, Jiddisch, …

We werken hard aan het emancipatorisch handelen van de kinderen en jongeren zodat ze zelfstandiger worden en zelf keuzes kunnen maken. Dat vergroot hun kwaliteit van leven. Het is belangrijk om daar van kleins af aan mee bezig te zijn. Zo ga je de aangeleerde hulpeloosheid tegen. We schrijven dit aspect nu ook in het handelingsplan. Ouders willen vaak dat we de nadruk leggen op het cognitieve, maar dit facet is voor ons minstens even belangrijk.

Handiscoop: Werken jullie samen met andere voorzieningen of diensten? Rosi en Gitty: Voor sommige methodes die we gebruiken, zijn we echte pioniers. Dat is bijvoorbeeld zo voor

15

Rosi: Als ik de periode 1986-2013 overschouw, stel ik vast dat iedereen ons kent en weet wat we doen. We mogen dus met een gerust hart besluiten dat Tikvatenoe er mag zijn. Veronique Michel

april 2013

Studiemomenten 16 april - 9 uur - studiedag ‘Help, een spraakcomputer’ - Wilrijk. Informatie: Modem, 03 820 63 50, modem@ kinsbergen.provant.be.

Publicaties Sander en Anders

Dit boekje brengt het verhaal van thuisbegeleiding in beelden voor zeer jonge kinderen en hun ouders. Het is ook gewoon een leuk verhaal met schitterende illustraties over ‘dromen’ en ‘familie’, over samen gaan fietsen en naar het zwembad gaan. Anders is een dromenkampioen. Hij vangt de dromen van zijn familie op: van zijn mama, zijn papa en zijn broertje Sander. Die kan nog niet zo goed zitten, sluipen of kruipen. Om hun dromen toch te realiseren, krijgen ze hulp van De Kangoeroe … ‘Sander en Anders’ van Leen De Coensel met illustraties van Linda Schacht is uitgegeven door thuisbegeleidingsdienst De Kangoeroe en kost 15 euro. Het kan besteld worden via de website www.dekangoeroe.be.

Ten slotte Maak een eind aan uitsluiting en zeg JA voor inclusie!

In Afrika is het hebben van een handicap een 100%-garantie om in nog grotere armoede te leven dan de andere mensen uit je omgeving.

april 2013

Personen met een handicap zijn er bovendien het slachtoffer van maatschappelijke uitsluiting. Op 23 september 2013 vindt een belangrijke top plaats bij de Verenigde Naties over handicap en ontwikkelingssamenwerking. Wereldleiders van over de hele wereld krijgen hier de kans om een verandering door te voeren zodat mensen met een handicap in de maatschappij meetellen. Het project End Exclusion wil hen bewustmaken zodat mensen met een handicap worden betrokken in programma’s om armoede te bestrijden. De visie is dat alle mensen gelijkwaardig zijn en dat iedereen dus ook dezelfde kansen en mogelijkheden moet krijgen. De wereld kijkt en zegt ‘JA voor inclusie!’. End Exclusion gaat op zoek naar video’s of foto’s van minstens 15 000 mensen die in gebarentaal JA zeggen voor inclusie! Hiermee willen zij wereldleiders een visuele petitie aanreiken voor meer inclusie van mensen met een handicap, ook in ontwikkelingslanden. Maak dus een foto of video van jezelf, je familie en/of je vrienden met jullie ‘JA’ in gebarentaal en stuur het dan op naar [email protected]. Laat je stem horen voor inclusie van mensen met een handicap: voeg jouw naam toe aan de wereldwijde campagne en stuur End Exclusion een video of foto waar jij ‘JA’ zegt voor inclusie! Meer informatie via www.endexclusion.nl of www.endexclusion.eu

Tandemtochten

Nog tot oktober organiseert de sport­ dienst van de Vlaamse Gemeen­ schapscommissie één zaterdag of zondag per maand een tandemtocht in de omgeving van Brussel. Meestal gaat het om dagtochten van ongeveer 50 km (start rond 9.30 u. in de buurt van een NMBS-station en aankomst rond 17 uur). Af en toe is er ook de

16

mogelijkheid om een kortere of langere tocht mee te fietsen. De tochten zijn vooral bedoeld voor personen met een visuele handicap, maar ook personen die om andere redenen niet zelfstandig kunnen fietsen (problemen met evenwicht, verkeersregels …) zijn van harte welkom! Op de website www.vgc.be/sport (onder G-sport/tandemtochten) vind je de kalender met de data, vertrekplaats en lengte van de tocht.

Suspicious Portraits

Platform-K en KuMen vzw stellen je met trots de nieuwe dansproductie ‘Suspicious Portraits’ voor! Vijf portretten worden gebracht door vijf mysterieuze vrouwen. Danseres/ choreografe Laura Vanborm liet zich voor deze voorstelling inspireren door de tentoonstelling ‘Nerveuze vrouwen’ in het Museum Dr. Guislain. In samenspraak met de dansers werden er uit de tentoonstelling werken geselecteerd die de basis vormen voor de gecreëerde danssolo’s. ‘Suspicious Portraits’  neemt de toeschouwer mee op een tocht doorheen vijf persoonlijke beeltenissen van vrouwen met elk hun kracht,  zwakte, hartstochtelijke liefde, zonde,  herinneringen, grilligheid, … Je kunt nog naar een voorstelling in het Guislainmuseum in Gent op 26,27,28 april om 20 uur. Info: reservaties@ platform-k.be of 09 261 57 55

SOS ALS

In België kennen wij ruim 1.000 mensen met ALS. ALS (Amyotrofe Laterale Sclerose) is een ongeneeslijke ziekte waarbij de motorische zenuwcellen in de hersenen stelselmatig wegvallen. Eén voor één vallen alle lichaamsfuncties uit: spraak, stappen, eten, slikken, ademen, … Om het wetenschappelijk onderzoek naar ALS te steunen organiseert ALS-patiënt Mil Boeckx samen met zijn vrienden op zaterdag 1 juni vanaf 14 uur in Oosterwijk een Benefiet ‘SOS ALS’ met optredens van talrijke artiesten. Iedereen is er van harte welkom. Informatie: bij de fam. Boeckx, 0496 89 83 42 of 0479 23 78 32 of [email protected] of www. ALSliga.be. Wie er niet kan bij zijn, kan zijn steentje bijdragen op rekeningnummer: BE28 3850 6807 0320 met vermelding ‘SOS ALS - Mil’.

Schoolvervoer voor leerlingen met handicap Het schoolvervoer van leerlingen met een handicap loopt nog altijd mank. Al jarenlang werd dit probleem door diverse actiegroepen aan de kaak gesteld. Stevige dossiers werden er voorbereid en met politici besproken. Er werden veel beloftes gedaan. Desondanks brengen kinderen met een handicap dagelijks nog altijd veel te veel tijd op de bus door, vaak in verouderde en slecht verwarmde bussen met een groot verloop van busbegeleiders die hiervoor niet altijd opgeleid zijn, enz., enz. Bij de pakken blijven zitten en stoppen met acties voor een beter georganiseerd leerlingenvervoer is echter geen optie. Gezin en Handicap werkt actief mee aan de gezamenlijke plannen van het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en het Vlaams Kinderrechtencommissariaat om de problemen met het schoolvervoer van kinderen met een handicap nogmaals onder de aandacht te brengen van de verantwoordelijken en van het brede publiek. Naar analogie met de succesvolle mini-documentaire over het toegenomen labelen van jongeren (http://www.kinderrechtencommissariaat.be/publications/detail/ in-proef-druk) wil het Kinderrechtencommissariaat nu samen met het Centrum een mini-documentaire uitwerken over het schoolvervoer van kinderen met een handicap om de betrokkenen later te sensibiliseren. Concreet zou een gezin een tijd lang gevolgd worden om zo de impact van het slecht georganiseerde schoolvervoer op een gezin in beeld te brengen. Daarnaast wordt een focusgroep samengesteld van kinderen en jongeren met een handicap die praten over hun ervaringen.  Wie interesse heeft om aan de mini-documentaire mee te werken of wil deelnemen aan de focusgroep kan terecht bij het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding, 02 212 31 51 (Gert Backx) of bij Gezin en Handicap, 03 216 29 90, [email protected].

KVG-leden kunnen gratis een advertentie plaatsen in de rubriek Zoek&Vind. Niet-leden betalen 25 euro.Teksten hiervoor kun je bezorgen aan de redactie: Handiscoop, A. Goemaerelei 66, 2018 Antwerpen, tel. 03 216 29 90, e-mail: [email protected]. Geef ook je lidnummer door.

Te koop

of 0479 82 54 43 of 03 667 61 64.

n Elektrische scooter C.T.M.H.S. 730 - drie wielen - kleur: zilvergrijs - weinig gebruikt - prijs: overeen te komen. Inlichtingen: Van de Auwera, 03 887 41 98. n Electroscooter Calypso De Luxe - met verlichting, richtingsaanwijzers en wandelstokhouder - groen metaalkleur - prijs: overeen te komen - Inlichtingen: D’hooge G., 0478 32 87 43.

n Tandem COPILOT voor mensen van 8 tot 18 jaar (volgens grootte) - in goede staat - de voorste fiets van de tandem is iets lager - 7 versnellingen met terugtraprem - inschakelbare vrijloop op voorste pedalen - verende zadelpen - framekleur: bordeaux - wielmaat 26 inch - begeleider achteraan - mogelijkheid om de medepassagier wel of niet te laten meetrappen - fietshelm: rood - Inlichtingen: toon.hamans @skynet.be

GEZOCHT

n Michaël zoekt een vriendin, liefst uit de omgeving van Aalst, tussen 40-45 jaar, die bij voorkeur met de wagen kan rijden en eventueel een handje kan toesteken in het huishouden. Je kunt hem contacteren op 0486 76 18 13

n Amanda, Liselot, Sandy, Sophie en

pedagogie van de Plantijn Hogeschool in Antwerpen. Zij zoeken inspiratie voor een draaiboek voor artsen en vroedvrouwen met de bedoeling hen te helpen in de psychosociale begeleiding van ouders van een pasgeboren kind met een beperking. Omdat hierbij de beleving van de ouders centraal staat, zijn deze studenten op zoek naar ouders van (jonge) kinderen met een beperking die hun verhaal met hen willen delen. Op die manier kunnen ze het eindresultaat zo optimaal mogelijk afstemmen op de noden van ouders. Geïnteresseerden kunnen mailen naar [email protected]. Je krijgt dan een vragenlijst toegestuurd.

Wilke zijn derdejaarsstudenten ortho-

17

april 2013

!'%.$! Antwerpen | KVG Vorming| tel. 03 235 85 57 |  |[email protected] | l

28 april - 19.30 u. - Antwerp G fans, wedstrijd Antwerp - R. White Star Woluwe FC - Deurne.

| Vrije Tijd | tel. 03 235 85 57  | gsm 0472 61 43 46 | |[email protected] |

14 april - 10 uur - special country line dance - Oostmalle. l 19 april - 19 uur - petanque Wommelgem. l 26 april - 19 uur - schilderen op doek Boom. l 27 april - 10 uur - vorming: kies en koop bewust - Zoersel. l 29 april - 17.30 u. - leren koken: vogelnestje - Lier. l Elke woensdag - 19 uur - zwemmen Antwerpen. l Elke dinsdag - 19 uur - yoga - Mortsel. l

| Gezin en Handicap | tel. 03 216 29 90 |  |[email protected] | l

25 april - 19.30 u. - infoavond: verstandelijke handicap en verslaving - Brecht.

Vlaams-Brabant | KVG-Vorming | tel. 016 23 51 61 | |[email protected] | |www.kvg-vlaamsbrabant.be |

17 april - 19.30 u. - infoavond: tegemoetkomingen - Halle. l 14 mei - 19.30 u. - infoavond: mindfullness - Leuven. l

| Vrije Tijd  regio Halle-Vilvoorde|  |tel. 016 23 51 61 | tel. snoezelruimte 02 466 77 82| vrijetijd.vlaamsbrabant@ kvg.be |

7 april - 12 uur - spaghettidag ten voordele van de snoezelruimte - Zellik. l 24 april - 20 uur - Pass gespreksavond Zellik - info: heyvaert.dominiek@skynet. be of 0499 18 35 59. l 27 april - 14 uur - Zjoef - Zellik. l Elke dinsdagavond - De Filosofen: yoga -

Zellik - info: [email protected] of Rob Rondou, 015 71 10 15. l Elke eerste donderdag van de maand De Filosofen: café en activiteit - Zellik info: [email protected] of Rob Rondou, 015 71 10 15. l Elke zaterdag - 9 uur - ’t Vosje omnisport Vilvoorde - info: [email protected]. l Eén zaterdagnamiddag per maand - 13.30 u. - Kuss - Zellik - info: Julie Vanderveken, 0478 42 24 15. | Vrije Tijd  regio Leuven| |gsm. 0478 03 32 85 of 0478 28 70 06 |[email protected] |

12 april en 10 mei - Pass gespreksavond - Leuven - info: michael.lambrigts@gmail. com. l 13 april - KVG Plus: luchthaven/VRT achter de schermen - Brussel - Info: kvg.plus@ gmail.com of 016 23 51 61. l 14 april - 14 uur - Fit is fun: ezelswandeling aan kasteel van Horst - Horst. l 19 april en 3 mei- 19.30 u. - Muziekclub - Leuven. l 20 april - cinema - info: jonass-werking@ hotmail.com, www.jonass.be. l 21 april - Ekseeko: daguitstap - Leuven - info: www.ekseeko.be en [email protected]. l 21 april - Roetsj: ‘proper of vuil spel’ Leuven - info: www.roetsj.org en info@ roetsj.org. l 26 april - 19 uur - Proost: ontmoetingscafé voor personen met en zonder fysieke handicap - M café Leuven. l 3 en 4 mei - Ekseeko en Roetsj: festivalweekend Wild in ’t Park - Herent - info: www.ekseeko.be of [email protected] en [email protected] of www.roetsj.org. l Dinsdag om de 14 dagen - avond - Oepekka groep 1 & groep 2: yoga - info: oepekka@ gmail.com. l Elke donderdag - 20 uur - Roetsj: voetbal - Leuven- www.roetsj.org en info@ roetsj.org. l

| Gezin en Handicap | tel. 03 216 29 90 | |[email protected] |

l

april 2013

17 april - 19.30 u. - infoavond: wat is PAB (Persoonlijke-AssistentieBudget)? - Zellik. l 7 mei - 19.30 u. - infoavond: waar heb ik recht op? - Heverlee. l

18

Turnhout | Steunpunt Vrijetijd Gehandicapten Kempen | tel. 014 40 33 61 | |[email protected] |

10 april - 9.30 u. - avonturendag voor jongeren vanaf 14 jaar met een lichte tot matige verstandelijke handicap/autisme - Turnhout. l 14 april - 14 uur - pannenkoekendag Geel. l 19 april - 19 uur - Mega Party Turnhout. l 24 april - 13.30 u. - boccia en curling Meerhout. l 25 april - 19 uur - ’t Gezelschap Turnhout. l 3 mei - 19.15 u. - Bowling de Kegel Rijkevorsel. l Elke zaterdag vanaf 20 april - 12.30 u. zwemlessen op maat - Beerse. l Elke zaterdag - 12 uur - vrij zwemmen voor mensen met een fysieke handicap - Beerse. l

| Gezin en Handicap | tel. 03 216 29 90 |  |[email protected] | l

17 april - 19.30 u. - infoavond: van moeilijke eters tot voedingsproblemen - Geel.

Limburg | KVG Vorming | tel. 011 23 22 04 of 05 | |[email protected] | l

13 april - 16 uur - filmnamiddag voor jongvolwassenen met een fysieke handicap - Hasselt.

| Vrije tijd | tel. 011 23 22 04 of 05 | |[email protected] |

13 april en 11 mei - 10.30 u. - kookclub met Davy voor volwassenen met een verstandelijke handicap - Hasselt. l 20 april - 10.30 u. - kookclub met Dirk en Rita voor volwassenen met een verstandelijke handicap - Hasselt. l 20 april - 14.30 u. - dansen voor jongvolwassenen met een verstandelijke handicap - Paal. l 11 mei - 14.30 u. - dansen voor jongvolwassenen met een verstandelijke handicap - Paal. l

Elke woensdag - 14 uur en 15.50 u. (2 groepen) - Creabij, knutselen voor kinderen met een beperking en brussen - Runkst. l Elke zaterdag - individuele muziektherapie voor personen met een mentale beperking - Hasselt - info: Inga Segers: 0475 68 62 82. | Gezin en Handicap | tel. 03 216 29 90 | |[email protected]|

18 april - 19.30 u. - infoavond: waar heb ik recht op? - Hasselt. l 25 april - 19.30 u. - infoavond: handicap en andere culturen - Hasselt. l 16 mei - 19.30 u. - infoavond: om en rond prenatale diagnostiek - Hasselt. l

Oost-Vlaanderen | Vrije tijd | tel. 09 227 34 41 | |[email protected] |

9 april - 9 uur - Froezel (speeldag voor kinderen tussen 6 en 14 jaar met een handicap en hun broers, zussen, vrienden, …) - Dendermonde. l 11 april - 10 uur - ZOEMkids (speeldag voor kinderen met een handicap en broers, zussen, vrienden, …) - Beveren-Waas - info: [email protected] of 03 750 10 05. l 11 april - 18.30 u. - DyNAHmiek (voor jongeren en volwassenen met een nietaangeboren hersenletsel) - Gent - info: [email protected] of 09 238 31 25/  l 21 april - daguitstap naar Planckendael (voor jongeren en volwassenen met een handicap) - vertrekplaatsen: te bespreken. l 9 mei - 18.30 u. - DyNAHmiek (voor jongeren en volwassenen met een niet-aangeboren hersenletsel) - Gent - info: info@ dynahmiek.be of 09 238 31 25. l

| Gezin en Handicap | tel. 03 216 29 90 |  |[email protected] |

17, 24 april - 19.30 u. - initiatie ‘SMOG’, Spreken Met Ondersteuning van Gebaren voor ouders, broers, zussen, … of vrijwilligers in de sector van personen met een handicap - Sint-Niklaas. l 23 april - 19.30 u. - infoavond: sociale interacties bij mensen met autisme - Gent. l 14 mei - 19.30 u. - infoavond: verstandelijke handicap en verslaving - Gent. l

Absoluut vzw

West-Vlaanderen

l

|Vrije tijd | tel. 051 24 88 06 | |[email protected] |

14 april - 14 uur - Sprookjesnamiddag van Zonder Meer KVG - Roeselare - info: Geert Vantournhout, zondermeer.KVG@gmail. com, 051 24 88 06. l 13 april - 14 uur - Allympic: pingpong Izegem - info: Rita Vanrapenbusch, 0473 50 76 71. l 20 april - 14 uur - Allympic: minivoetbal - Izegem. l 27 april - 14 uur - Allympic: badminton - Izegem. l 28 april - 14 uur - creanamiddag van ’t Spook - Tielt - info: Annelore Mouton, 051 40 40 82. l 4 mei - 14 uur - Allympic: bollentra Izegem. l 5 mei - 13.30 u. - Allympic: wandeling Izegem. l 11 mei - 14 uur - Allympic: badminton Izegem. l Elke zaterdag - 12.30 u. - Allympic: zwemmen - Izegem. l Laatste zondag van de maand - 14 uur Jonass West-Vlaanderen: vrijetijdsactiviteit voor adolescenten met autisme - info: Geert Vantournhout, jonasskvg@hotmail. com, 051 24 88 06.

| tel. 03 216 29 90| |[email protected]| |www.absoluutvzw.be |

l

l

17 april - 19.30 u. - infoavond: wat is PAB - Zellik - info en inschrijven: 056 23 70 27 of 03 259 08 85 of administratie@ absoluutvzw.be.

Intro | tel. 02 465 67 00 | [email protected] |

12 - 14 april - Holiday On Ice - Hasselt. 18 april - Eros Ramazotti - Hasselt. l 25 april - Dranouter Bad - Dranouter. l 27 - 28 april - Groezrock - Meerhout. l 27 - 28 april - Festival Aan Zee - De Panne. l 30 april - James Last - Hasselt. l 11-12 mei - Mano Mundo - Boom. l l

VIBEG | tel. 016 23 51 21 | [email protected]| |www.vibeg.be |

20 en 27 april en 4 en 18 mei - 9.30 u. reeks: opkomen voor je mening, leer het stap voor stap - Kessel-Lo. l 15, 22 en 29 mei en 5 en 12 juni - 9.30 u. - zangreeks: Lala Leuven - Kessel-Lo. l

| Gezin en Handicap | tel. 03 216 29 90 |  |[email protected] | l

24 april - 19.30 u. - infoavond: autisme en soepel denken en handelen Roeselare.

Vakantievrijwilligers gezocht KVG West-Vlaanderen zoekt nog enkele vrijwilligers en - dringend! - een verpleegkundige om mee te gaan met de vakanties in Bredene: - Van zondag 21 juli tot zondag 28 juli - Van Zondag 4 augustus tot zondag 11 augustus Info: Geert Vantournhout, 051 24 88 06, [email protected]

19

april 2013

De belastingaangifte met een handicap Elk jaar opnieuw moet je, tegen de zomer, je belastingsaangifte invullen, tenzij je bent vrijgesteld van aangifte in de personenbelasting. Ben je niet vrijgesteld en ontvang je geen aangifteformulier omdat men bijvoorbeeld je adres niet kent, dan moet je zelf een formulier aanvragen. Belastingplichtigen met een handicap of belastingplichtigen die een persoon met een handicap ten laste hebben, kunnen van bepaalde voordelen genieten. Verhoging van de belastingvrije som Voor de berekening van de inkomensbelasting wordt voor iedereen een basisbedrag van het belastbaar inkomen vrijgesteld. Het basisbedrag van de belastingvrije som voor het aanslagjaar 2013 (inkomsten van het jaar 2012) is 6.800 euro. Dat basisbedrag wordt verhoogd tot 7.070  euro als je belastbaar inkomen niet meer bedraagt dan 25.270 euro. Voor belastingplichtigen met een handicap of belastingplichtigen van wie het gezin een persoon met een handicap telt, kan deze belastingvrije som verhoogd worden met 1.440  euro. De handicap moet voor 1 januari van het aanslagjaar zijn vastgesteld en voor de leeftijd van 65 jaar. Niet alle personen met een handicap hebben echter recht op dit voordeel. Dit geldt enkel voor: - Personen die een attest kunnen voorleggen van de Directie-Generaal personen met een handicap

april 2013

waarin gesteld wordt dat het verdienvermogen is verminderd met een derde of minder, of dat er een vermindering is van de zelfredzaamheid met 9 punten. - Kinderen met een handicap die minstens 66% ongeschikt zijn of 4 punten toegekend kregen in peiler 1 van de schaal die gebruikt wordt voor de bijkomende kinderbijslag. - Personen waarbij een blijvende lichamelijke of verstandelijke handicap of een permanente werkonbekwaamheid van ten minste 66% is vastgesteld door een gerechtelijke of administratieve beslissing. - Personen die na de periode van primaire ongeschiktheid die bepaald is in de ziekte- en invaliditeitsverzekering een verdienvermogen hebben dat verminderd is tot één derde of minder. Voor kinderen met een handicap ten laste bedraagt de toeslag van de belasting vrije som (geïndexeerde bedragen voor het aanslagjaar 2013 inkomsten 2012): - voor 1 kind: 1.440 euro - voor 2 kinderen: 3.720 euro - voor 3 kinderen: 8.330 euro - voor 4 kinderen: 13.480 euro - per kind boven het vierde kind: 5.150 euro Het kind met een handicap telt voor twee personen ten laste bij de berekening van het aantal kinderen ten laste. Het krijgt de toeslag voor de eigen rang en die van de volgende rang. Bijvoorbeeld: een gezin met twee kinderen waarvan één kind met een handicap dat recht geeft op de verhoging van de belastingvrije som heeft recht op de toeslag van 3 kinderen ten laste, dus 8.330 euro. Andere personen die fiscaal ten laste zijn, bijvoorbeeld een ouder, broer of zus van de belastingplichtige waarvan de netto bestaansmiddelen niet hoger zijn dan 2.990 euro geven ook recht op een verhoging van 1.440 euro op de belastingvrije som. Wanneer deze personen een geldig attest van hun handicap (zoals hierboven beschreven) kunnen voorleggen, wordt deze toeslag verdubbeld.

20

Het is een lange lijst van wat wel en wat niet wordt beschouwd als ‘bestaansmiddelen’. Voor personen met een handicap is het belangrijk om te weten dat tegemoetkomingen en loon van een tewerkstelling in een beschutte werkplaats niet meetellen. Kinderen met een handicap die ten laste zijn van een alleenstaande belastingplichtige mogen hogere netto bestaansmiddelen hebben dan kinderen zonder handicap, namelijk 5.480 euro in plaats van 4.320 euro. Het basisbedrag van de belastingvrije som wordt verhoogd met een bijkomende toeslag van 540 euro voor ieder kind ten laste dat de leeftijd van 3 jaar niet heeft bereikt op 1 januari 2012, met dien verstande dat die toeslag niet kan samengaan met de aftrek van uitgaven voor kinderopvang. Een kind met een ernstige handicap jonger dan 3 jaar wordt ook voor de toekenning van de hier bedoelde bijkomende toeslag voor twee gerekend, de bijkomende toeslag op de belastingvrije som bedraagt dan 1.080 euro Aftrek kosten kinderopvang De kosten voor kinderopvang kunnen aanleiding geven tot een vermindering van de aanslag bij de inkomensbelasting. Dat geldt voor alle kinderen tot 12 jaar, maar voor kinderen met een handicap geldt deze vermindering tot ze 18 jaar zijn. Het moet wel gaan om opvang die georganiseerd wordt door voorzieningen erkend, gesubsidieerd of gecontroleerd door Kind en Gezin of door lokale openbare besturen of de Vlaamse overheid, bijv. buitenschoolse opvang, kosten voor vakanties die georganiseerd worden door jeugdverenigingen (bijv. Jong-KVG), een sport- of taalkamp of speelpleinwerking. Niet alle kinderen met een handicap geven echter, tot ze 18 jaar zijn, recht op deze vermindering. Het moet gaan om een kind met een lichamelijke of geestelijke handicap van meer dan 80% met een vermindering van de zelfredzaamheid van 7 tot 9 punten

of een vermindering van de zelfredzaamheid van minstens 15 punten. Het kind moet fiscaal ten laste zijn van diegene die de opvangkosten fiscaal inbrengt. Dit betekent dat het kind op 1 januari van het aanslagjaar deel uitmaakt van het gezin van de belastingplichtige en zelf geen bestaansmiddelen heeft die voor aangiftejaar 2013, inkomsten van het jaar 2012, meer dan 2.990 euro netto bedragen. Opvangkosten die via de kinder­ bijslag verrekend worden Als je kind met een handicap in een voorziening verblijft waardoor er tweederde van de kinderbijslag rechtstreeks aan de instelling wordt gestort, kan je dit bedrag ook aftrekken als een kost voor kinderopvang. De voorziening kan je hiervoor een attest bezorgen. De belastingaftrek van alle uitgaven voor kinderopvang is beperkt tot een maximumbedrag van 11,20 euro per opvangdag en per kind. Meer informatie? - De internetsite van de FOD Financiën, www.minfin.fgov.be, geeft algemene fiscale informatie. Je vindt er antwoorden op veelgestelde vragen en talrijke thematische publicaties (woning, auto, enz.). - Fisconetplus, www.fisconetplus.be, geeft je toegang tot de volledige fiscale wetgeving en administratieve standpunten. Deze fiscale

KVG

Met vragen over sociale wetgeving kun je terecht bij de medewerkers van Geserbu in jouw provincie of op de dienst maatschappelijk werk van jouw CM-kantoor of het CMInfopunt Chronisch Zieken.

gegevensbank wordt permanent bijgewerkt. - Voor complexe vragen of voor vragen die een inzage in het persoonlijk belastingdossier vereisen, neem je best contact op met je lokaal belastingkantoor. De contactgegevens staan vermeld op het origineel van de belastingaangifte. - Eenvoudige algemene vragen over papieren of elektronische aangiftes kun je telefonisch stellen op 02  572  57  57 (op werkdagen van 8 tot 17 uur) Herman Janssens

Opgele t : De tegemoetko mingen aan personen met een handicap, nl. de inkomensvervangende tegemoetkoming, de integratietegemoetkoming en de tegemoetkoming hulp aan bejaarden zijn niet belastbaar. Zij moeten en mogen dus niet aangegeven worden als een inkomen via de belastingaangifte. Indien je deze toch vermeldt in je aangif te worden deze tegemoetkomingen niet alleen belast, maar er wordt bovendien ook nog eens rekening mee gehouden bij een herberekening van je tegemoetkoming.

Rechten en plichten van de budgethouder Budgethouders en kandidaat-budgethouders die lid zijn van Absoluut vzw worden van harte uitgenodigd op een info-namiddag met deskundige uitleg over contracten, de sociale wetgeving en de arbeidswetgeving, helemaal op maat van mensen die werken met een PAB! Mevr. Nathalie Callens, regionaal juridisch adviseur Groep S, zal deze infonamiddag inleiden en ingaan op alle vragen. De infonamiddagen gaan door op: - 7 mei - 14 uur - Stasegemsesteenweg 110, 8500 Kortrijk. - 8 mei - 14 uur - Arthur Goemaerelei 66, 2018 Antwerpen. Inschrijven kan telefonisch op het nummer 056 23 70 27 of 03 259 08 85 of via e-mail: [email protected]

Creatieve vakantie Zowel in juni als augustus kan je deelnemen aan een vakantie in het zuiden van Frankrijk om er te schilderen, druktechnieken te beoefenen, juwelen te maken, lekker te eten, uitstapjes te maken, te zwemmen, … De groep logeert in het versterkt dorpje Bras d’Asse, gebouwd op een berghelling met een geweldig uitzicht over de vallei van rivier de Asse. Deze vakantie staat open voor 24 (jong)volwassen creatievelingen met en zonder handicap. Meer informatie? Sjarabangvzw, 015 63 96 14 of [email protected]

21

april 2013

In de rubriek ‘Jonge helden’ kan je volgen hoe afwisselend Kwinten en Paul hun grenzen verleggen.

Een laatavondtalkshow op televisie. Ik blijf kijken. Niet omdat het onderwerp me erg boeit, maar omdat ik gewoon niet veel zin heb om nog te werken vanavond. Ik voel me onrustig. Mijn vriendin zit naarstig opstellen Engels te verbeteren. Analyses van Genesis and Catastrophe, een bekend kortverhaal van Roald Dahl. Over het ontstaan van nieuw leven, zo blijkt. Plots spurt mijn vriendin naar de badkamer. Ze zegt iets, maar door de tv registreer ik niet wat. Mijn vriendin zegt nog iets. Het is geen gewoon praten meer. Ze roept. Dat ze denkt dat het begonnen is. De woorden zinderen meteen na in mijn hoofd. Dat het begonnen is! ‘Kalm blijven’, dat is het eerste wat ik kan denken. De prenatale cursus indachtig zouden we immers nog veel tijd moeten hebben voordat het grote moment aanbreekt. Ik vraag dus rustig aan mijn vriendin om nogmaals te herhalen wat ze voelt. Ik ben té rustig, blijkbaar. Want het is echt serieus, roept ze. ‘Bel naar het ziekenhuis!’. Ik doe wat ze me vraagt en probeer aan de telefoniste zo goed en zo kwaad mogelijk uit te leggen wat mijn vriendin voelt. Nauwkeurig de pijn van een ander beschrijven … ik ben er nooit erg goed in geweest. De uitleg is blijkbaar toch duidelijk genoeg, want de vriendelijke stem raadt ons aan om snel naar het ziekenhuis te komen.

nog net hoe ze aan de verpleegster vraagt ‘goed voor ons te zorgen’. Ik hoor nog steeds de luide en snelle hartslag van ons kindje - wordt het een jongen of een meisje? we weten het niet - en houd de hand van mijn vriendin vast. We praten tussen de weeën door met elkaar. Over het feit dat het zo ‘onverwacht’ is allemaal; de baby zou pas over drie weken komen. Over het feit dat ik er nu al naar uitkijk om heel de familie op te bellen, het geboortekaartje de wereld in te sturen, … Al die tijd moet er een geweldige glimlach op mijn gezicht te zien zijn. Hoe deze nacht afloopt, weet niemand. Maar één ding weet ik zeker, daar in die koude novembernacht: nog nooit heb ik me zo intens verbonden geweten met mijn vriendin. Stopt iemand dit moment in een doosje?

Al die tijd moet er een geweldige glimlach op mijn gezicht te zien zijn. Wat later komt de verpleegster met een opklapbed aanzetten. Ook papa’s hebben hun rust nodig … Maar lang duurt die rust niet. De weeën gunnen mijn vriendin geen adempauze meer. De vroedvrouw brengt ons naar een andere kamer met veel licht, volgestouwd met materiaal waar vast en zeker een ingewikkelde wetenschappelijke naam voor bestaat. De verloskamer. De ruimte waar mijn zoon/dochter zijn/haar eerste gilletje zal slaken. Tijdens de hele bevalling moedig ik mijn vriendin aan. Ik blijf mooi overeind, ook al is hier en daar een flinke spat bloed te zien. Ik voel me een held, mijn vriendin is mijn heldin. Ik kan heel de wereld aan. Elke seconde wil ik bevriezen, voor altijd. En dan zwelt het gejuich van de vroedvrouw sterker aan …

Normaal gezien zou nu stilaan het angstzweet bij me uitbreken … Niets, geen schrik, geen gedachte die me totaal verlamt. Ik sta scherp, denk praktisch na. Ik bel mijn moeder op en zeg dat het zover is. Zij doet dienst als ‘ziekenhuischauffeur’. De volgende keer dat we ons huis binnenkomen, zijn we misschien met z’n drie … Het is maandagavond, 19 november 2012, 23.15 u. Mijn vriendin wordt aan een monitor gelegd. Het toestel registreert nauwgezet de hartslag van ons kindje. Aan de pijnscheuten van mijn vriendin en dito reactie van de verpleegster is het duidelijk te zien: ons kindje gaat niet lang meer op zich laten wachten. Het is dus waar, denk ik. Het is begonnen!

Dit is ze dan … onze dochter Florien. Onze wereld is voorgoed veranderd …

Buiten is het pikdonker, op de afdeling is alles rustig. Mijn moeder verlaat de kamer en ik hoor

april 2013

Kwinten Van Heden

22

© Bart Moens

Als ik voor jou … Als ik voor jou die mens mag zijn die luisteren kan naar alles wat je drukt, naar alles wat je draagt …

Als ik voor jou die mens mag zijn door jou geroepen, door jou gevraagd, omdat het echt niet verder kon …

Als ik voor jou die mens mag zijn die zwijgen kan wanneer een woord te veel is, wanneer alleen de stilte zegt wat niet te zeggen is …

Als ik voor jou ie mens mag zijn die op het juiste ogenblik jouw huis betreedt, wanneer je bang geworden bent voor ’t donker om je heen …

… die mens mag zijn?

dan dank ik je voor dat vertrouwen in mij. naar Frans Weerts

KVG Algemeen Secretariaat Gezin en Handicap A. Goemaerelei 66 2018 Antwerpen tel. 03 216 29 90 fax 03 248 14 42 [email protected] KVG Antwerpen/Mechelen Stenenbrug 96 2140 Borgerhout, tel. 03 235 85 57 fax 03 272 58 89 [email protected] KVG Oost-Vlaanderen Oud-Strijderslaan 1 9000 Gent tel. 09 227 34 41 [email protected] Project Vrije tijd gsm 0497 60 19 57 KVG West-Vlaanderen Ardooisesteenweg 73 8800 Roeselare tel. 051 24 88 06 fax 051 20 51 89 [email protected]

KVG Limburg Rederijkersstraat 53 3500 Hasselt tel. 011 23 22 05 fax 011 23 37 16 [email protected]

Hier vind je de gegevens van het algemeen KVG-secretariaat en van de regionale secretariaten. Op elk van die secretariaten zijn medewerkers van KVG-diensten beschikbaar.

Ook-er-bij Schoolstraat 40 3500 Runkst-Hasselt tel. 011 28 57 40 011 28 57 43 [email protected] KVG Vlaams-Brabant/ Brussel Tiensesteenweg 63 3010 Kessel-Lo tel. 016 23 51 61 fax 016 23 51 67 [email protected] ’t Mankement Noorderlaan 4 1731 Zellik ’t Mankement, tel. 02 466 77 82 Intro, tel. 02 465 67 00 Project Vrije Tijd tel. 016 23 51 61 [email protected] Snoezelruimte: 02 466 77 82

23

KVG Regio Turnhout Korte Begijnenstraat 18 2300 Turnhout tel. 014 40 33 60 fax 014 40 33 65 [email protected] Vrijetijdswerking SVGK tel. 014 40 33 61 [email protected] Vibeg Tiensesteenweg 63 3010 Kessel-Lo, tel. 016 23 51 21 fax 016 23 09 93 [email protected] JKVG Van Vaerenberghstraat 6 2600 Berchem, tel. 03 609 54 40 fax 03 609 54 41 [email protected] Volg ons op Twitter en Facebook: www.kvg.be (klik rechtsonder)

april 2013

"«i˜ÊŽˆŽÊœ«Ê…>˜`ˆV>«

Tot uw dienst