Peter Boersma (1974) is grafisch ontwerper en kunstenaar. Hij studeerde af aan de Kunstacademie Minerva in Groningen. Zijn inspiratie vindt hij in oude documenten, verweerde boeken en tijdschriften uit vervlogen tijden. Daarmee creëert hij nieuwe geschiedenis. Zijn techniek is origineel en uniek, zijn werken zijn zowel abstract als figuratief. Sinds kort drukt hij ook uitsnedes uit zijn werk vergroot op canvas. Van een afstand of van dichtbij, in zijn geheel of in vergrote vorm, zijn collages spreken zeer tot de verbeelding, want tussen de lagen liggen de verhalen…
peter boersma
collages
Peter Boersma Hamburgerstraat 50b 9714 JE Groningen 06 203 70 800
[email protected] www.hehallo.nl
zonder titel | 2002 | 40 x 50 | peter boersma
zonder titel | 2001 | 30 x 40 | peter boersma
zonder titel | 2006 | 40 x 50 | peter boersma
zonder titel | 2007 | 130 x 100 | canvasprint
zonder titel | 2007 | 160 x 140 | canvasprint
zonder titel | 2005 | 70 x 50 | peter boersma
zonder titel | 2006 | 70 x 50 | peter boersma
zonder titel | 2006 | 70 x 90 | peter boersma
zonder titel | 2006 | 70 x 50 | peter boersma
zonder titel | 2005 | 50 x 40 | peter boersma
zonder titel | 2007 | 100 x100 | canvasprint
zonder titel | 2005 | 25 x25 | peter boersma
Peter Boersma’s collages zijn gelaagde verhalen
De dame, de tape en het tijdschrift
TEKST DORIEN DIJKHUIS
Het ruikt er zoals in een oude bibliotheek. Naar oude paperassen en vergeelde pagina’s. De grote houten kast puilt uit van de oude tijdschriften. Een Margriet uit de jaren veertig, een De Lach uit 1978, een Panorama uit de jaren vijftig en een Femina uit de beginjaren van de vorige eeuw. Vrouwelijke modellen glimlachen je van de pagina’s tegemoet. Handen in de wespentailles. De roklengte verraadt de tijdgeest van de periode waarin de bladen werden gepubliceerd. Middenin het atelier staat een grote schildersezel. Van een afstand zijn op het doek de contouren van een gezicht te zien. Een vrouw met een mysterieuze blik. Een oud tijdschrift ligt opengeslagen op de werkbank.
Favoriete jurk ‘Gggrrrts, tsjk’. In een soepele beweging scheurt Peter Boersma een stukje plakband af. Tussen beide duimen en wijsvingers geklemd drukt hij het nauwkeurig op de foto in het magazine. Dan trekt hij het in één vloeiende beweging los en plakt het op het doek. Langzaam verdwijnt de mysterieuze dame van pagina 54 van de Femina uit 1907 waar ze een eeuw lang haar favoriete jurk heeft aangeprijsd. Er is alleen nog een waas over. Een schaduw van de vrouw die zij ooit was. De inkt is meegekomen met de tape die Boersma er reepje voor reepje overheen legde en lostrok. Nu wordt ze de hoofdpersoon in één van zijn collages.
Inspirerende geschiedenis Boersma pakt een ander tijdschrift. Het is een Engelse Sketch uit 1936. ‘Het is prettig om met oude materialen te werken’, zegt hij. ‘Het is een mooie gedachte dat het papier is gemaakt van bomen die ooit ergens groeiden. Dat de teksten zijn geschreven door mensen die misschien allang zijn overleden en dat de modellen op de foto’s hoogbejaard zijn. Het is inspirerend om in de lijn van die geschiedenis te werken.’ Hij legt een reepje tape over een stuk tekst in zwarte inkt. Even zweven de woorden op het transparante materiaal door de lucht en komen dan neer naast het hoofd van de mysterieuze
dame. Dat herhaalt zich met een fragment van een andere pagina. Deze letters zijn groter en gedrukt in een ander lettertype. ‘Van oude teksten en beelden uit verschillende tijden, maak ik een nieuw verhaal’, zegt Boersma. ‘Sommige mensen vinden het zonde van de oude tijdschriften. Ik koop ze op rommelmarkten en in stoffige boekwinkeltjes. Persoonlijk denk ik dat niemand ze meer leest. Op deze manier krijgen de teksten en de beelden nieuwe waarde. Het is mooi om iets nieuws te creëren uit oud materiaal.’
Zonder titel ‘De verhalen ontstaan ter plekke’, zegt Boersma. ‘Daar hoef ik niets aan te doen. Ze ontstaan vanzelf.’ Sommige regels gaan half schuil achter het beeld, anderen worden door nieuwe
woorden overlapt. Laag voor laag ontstaat het ‘verhaal’. ‘Ik kies de woorden niet bewust’, zegt hij. ‘Het zijn puur esthetische keuzes. Ik kies woorden meestal vanwege de mooie typografie.’ Toch maken die tekstfragmenten uiteindelijk het verhaal. ‘Voor jou springen er andere woorden uit dan voor iemand anders. Die woorden vertellen jullie, in combinatie met het beeld, een verschillend verhaal. Dat maakt mijn werken heel persoonlijk. Ik heb ze dan ook bewust geen titel gegeven. Als ik dat wel zou doen, zou er geen ruimte meer zijn voor jouw verhaal.’
Complete vormen Hij pakt een ander tijdschrift. ‘Dit is veel ruwer materiaal’, zegt hij. ‘Het reageert heel anders op het plakband. Kijk maar.’ Hij trekt de tape los. Niet alleen de inkt komt mee, ook een gedeelte van het broze papier scheurt af. De structuur van het materiaal is duidelijk zichtbaar achter het doorzichtige plastic van het strookje tape tussen zijn vingers. ‘Elk papiersoort en elk soort drukinkt reageert anders. Ik weet inmiddels hoe het werkt en hoe ik er gebruik van kan maken in mijn werken. De collages kun je als complete vorm bekijken, maar je kunt er ook met je neus bovenop gaan staan. Dan zie je iets heel anders; de structuur van het papier, de verschillende lagen, de diepte, de tekst. Ik ben onlangs begonnen om mijn werken in te scannen en uitsnedes uitvergroot op canvas te printen. Dat geeft weer een heel ander effect.’ Nog even is hij druk in de weer met de tape en de tijdschriften. Alleen het geluid van de plakbandroller en het lostrekken van de tape in de magazines is hoorbaar. Dan zet hij een stap naar achteren en bekijkt het werk vanaf een afstand. ‘Ja’, zegt hij na een lange stilte. ‘Zo moet het zijn.’
Oude tijdschriften en plakband. Laag voor laag creëert Peter Boersma daarmee zijn collages. En tussen de lagen ontstaan de verhalen. ‘Het is mooi om iets nieuws te creëren uit oud materiaal.’
E X P O S I T I E S Rijksuniversiteit Groningen - GMW Grote Kruisstraat 2-1, Groningen 12 mei t/m 1 september 2009 Openbare Bibliotheek Groningen Wintergalerie Leescafé 8 januari t/m 31 maart 2009 Kunstlievend Genootschap Pictura Groningen 5 oktober t/m 2 november 2008 UMCG Groningen 26 augustus t/m 6 oktober 2008 Galerie Zwijsen Hoorn 13 mei t/m 4 augustus 2008 Galerie Bloemrijk Vertrouwen Oudkerk Solo expositie 8 april t/m 10 mei 2006 Stichting ‘De Wenende Maan’ Appingedam Kunst en cultuur in de Kerk van Opwierde Mode in de Kunst, Kunst in de Mode 25 februari t/m 16 april 2006 Galerie Peter Bax Sneek Duo expositie met Hetty Arens 26 juni t/m 4 augustus 2005
Stichting ‘De Wenende Maan’ Appingedam Kunst en cultuur in de Kerk van Opwierde ART Super II 15 oktober t/m 27 november 2005 Atelierroute Groningen 28 en 29 mei 2005 Galerie Bloemrijk Vertrouwen Oudkerk Duo expositie met Sylvia van der Meijden 11 februari t/m 9 maart 2005 Kunst in de kop Groningen Groepsexpositie 19 november t/m 19 december 2004 Galerie Bloemrijk Vertrouwen Oudkerk Duo expositie met Adriana Nichting 13 februari t/m 17 maart 2004 Rubens Utrecht 23 januari t/m 20 november 2004 Atelierroute Groningen 24 en 25 mei 2003 Galerie Peter Bax Sneek Groepsexpositie 10 kunstenaars met in totaal 55 werken 5 januari t/m 14 februari 2003 tevens 10 werken in de kunstuitleen
peter boersma
collages
Galerie Anderwereld/Katuin Groningen Zomerexpositie 4 juli t/m 10 augustus 2002 Kunst op de Brink Laren Kunstmanifestatie van Gerenomeerde Galeries Galerie Anderwereld/Katuin 15 en 16 juni 2002 USVA Groningen Solo expositie 25 januari t/m 6 maart 2002 Galerie Anderwereld/Katuin Groningen Groepsexpositie Abstracte poëzie of De ondraaglijke lichtheid van het bestaan 13 januari t/m 27 februari 2002
zonder titel | 2008 | 2x 100 x 100 | canvasprint