PELGRIMS, PAUSEN EN KETTERS EEN BOEIENDE TOCHT LANGS 20 EEUWEN VAN GELOOF EN GODSDIENSTTWISTEN

PELGRIMS, PAUSEN EN KETTERS EEN BOEIENDE TOCHT LANGS 20 EEUWEN VAN GELOOF EN GODSDIENSTTWISTEN

afstand: duur: moeilijkheidsgraad: scooter: bijzonderheden:

ca. 18 kilometer afhankelijk van tussenstops minimaal een halve dag gemiddeld (ervaren fietsers) mogelijk een tocht dwars door Rome, langs de belangrijkste kerken en kathedralen met de meest bijzondere kunst en relieken, buiten de stad langs de oude stadsmuren en over de Via Appia, via één van de mooiste pleinen van Rome tot aan Vaticaanstad.

Hoogtepunten: Santa Maria Maggiore: belangrijke, eeuwenoude pelgrimskerk met reliek van kribbe van Jezus Santa Croce in Gerusalemme: pelgrimskerk met relieken van kruis van Jezus Sint-Jan van Lateranen: pelgrimskerk, vroegere pauspaleis, Heilige Trap Domine Quo Vadis: bedevaartsoord, kapel op plek waar Petrus Christus ontmoette San Pietro in Vincoli: kerk met Michelangelo’s Mozes en de ketenen van Petrus Campo de’ Fiori: het mooiste plein van Rome, in 1600 plek van terechtstelling Giordano Bruno Engelenburcht: gebouwd als mausoleum voor keizer Hadrianus, later vesting van de pausen Vaticaanstad: Sint-Pietersbasiliek, Sint-Pietersplein Congregatie voor de Geloofsleer: het gebouw van de organisatie die ooit ‘Inquisitie’ heette

©2012 Fietsen door Rome.nl

Pagina 1

ETAPPE 1: TERMINI – SANTA MARIA MAGGIORE (0,6 km) Route: Piazza dei Cinquecento  Via Cavour  Piazza dell’Esquilino  Via Liberiana

Onze tocht begint op het Piazza dei Cinquecento, het grote plein voor het hoofdstation van Rome. Dit enorme gebouw werd in de jaren dertig van de vorige eeuw gebouwd in opdracht van Mussolini, die met dit vervoersknooppunt de verwachte verkeersstromen voor de geplande Wereldtentoonstelling wilde opvangen. Door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog ging de Expo uiteindelijk niet eens door. Naast het station herinnert ook de E.U.R., een wijk aan de rand van Rome, nog aan deze wereldtentoonstelling die nooit zou plaatsvinden. De naam van het plein waar we nu staan (‘Plein van de 500’) refereert aan de slag tegen het toenmalige Abessinië bij Dogali in 1887. Van de ongeveer 500 Italiaanse strijders die deelnamen aan deze veldslag kwamen er 461 om het leven. Verwijzingen naar historische gebeurtenissen (in getallen, zoals hier, of door middel van data in straatnamen) kom je trouwens verspreid over Rome, en over heel Italië tegen. We vertrekken vanaf het grote plein, vlak voor het stationsgebouw en nemen de brede weg die begint aan de rechterkant van het plein (Via Cavour). Al na een paar honderd meter zie je links, op de Piazza dell’Esquilino, de Santa Maria Maggiore liggen. We rijden om de kerk heen, de Via Liberiana in, om uit te komen op het voorplein van de kerk. De Santa Maria Maggiore is één van de vier pauselijke basilieken van Rome. De bouw begon in 432. De Romaanse klokkentoren werd in de veertiende eeuw toegevoegd. De kerk dankt zijn roem niet alleen aan de hoge leeftijd, maar ook bijvoorbeeld aan het prachtige gouden cassetteplafond, dat, naar men zegt, gemaakt is uit het eerste goud dat Columbus uit Amerika heeft meegenomen. Pelgrims komen naar deze kerk om de Betlehemcrypte, dat een zeer bijzonder reliek bevat: de kribbe van Jezus’ geboorte. Nog een reden om deze kerk van binnen te gaan bekijken zijn de grafmonumenten van Bernini, paus Clemens VIII en de heilige Hiëronymus. De Santa Maria Maggiore is één van de zeven pelgrimskerken van Rome, kerken die pelgrims naar Rome moesten bezoeken om in aanmerking te komen voor een volle aflaat. Het aantal van zeven verwijst zowel naar de zeven heuvels van Rome, als naar alle andere lijsten van zeven binnen de Katholieke Kerk (zoals de zeven sacramenten en de zeven cardinale deugden). Pelgrims dienden deze kerken binnen één dag te boeken, volgens een eeuwenoude, 25 kilometer lange route. Vandaag zullen wij vier van deze zeven kerken aandoen.

©2012 Fietsen door Rome.nl

Pagina 2

ETAPPE 2: SANTA MARIA MAGGIORE – SANTA CROCE IN GERUSALEMME (1,8 km) Route: Via Carlo Alberto  Piazza Vittorio Emanuele II  Via Conte Verde  Via di Santa Croce in Gerusalemme

We vervolgen onze weg naar een tweede, zeer bijzondere kerk, de Santa Croce in Gerusalemme, net binnen de stadsgrenzen van het oude Rome. We steken het plein recht over en nemen de Via Carlo Alberto. Deze weg, die later overgaat in de Via Conte Verde en bijna aan het einde de naam van de kerk aanneemt, rijden we helemaal af. Op de Piazza Vittorio Emanuele II volgen we de weg om het plein heen. Zo’n anderhalve kilometer vanaf de Santa Maria Maggiore, als je in de verte de contouren van de kerk al aan de horizon ziet opdoemen, passeren we nog een oud aquaduct. Aangekomen bij de Santa Croce in Gerusalemme zetten we de fiets weer even neer. Ook deze basiliek is een verplichte stop voor pelgrims die Rome aandoen. De kerk werd gebouwd in een deel van het paleis van Sint-Helena, de moeder van de ‘eerste Christelijke’ keizer Constantijn. Zij zou uit Jeruzalem delen van het kruis waaraan Jezus is gestorven meegenomen hebben. Nadat Helena de kruisen had laten opgraven, liet ze er een stervende opleggen, die echter door het contact met het hout van het kruis weer tot leven kwam. Deze relieken, waaronder één met het in 1496 door paus Alexander VI authentiek verklaarde opschrift INRI (‘Iesus Nazarenus Rex Iudaeorum’, ‘Jezus van Nazareth, Koning der Joden’) worden hier nog altijd bewaard. Liefhebbers van relieken kijken hier sowieso hun ogen uit, want ook doornen uit de doornenkroon, spijkers waarmee Jezus aan het kruis werd genageld, delen van de geselkolom en van de geboortegrot zijn hier te bezichtigen. Zelfs een vermeend reliek dat toebehoort aan de Ongelovige Thomas wordt hier bewaard: de wijsvinger die de apostel in Jezus’ zijde zou hebben gelegd.

©2012 Fietsen door Rome.nl

Pagina 3

ETAPPE 3: SANTA CROCE IN GERUSALEMME – SINT-JAN VAN LATERANEN (0,8 km) Route: Piazza di Santa Croce in Gerusalemme  Viale Luciano Lama  Piazza di San Giovanni in Laterano

Als je genoeg gezien hebt, is het tijd door te gaan naar één van de hoogtepunten van deze tocht: de kathedraal van Rome, oftewel de Sint-Jan van Lateranen. Deze kerk ligt slechts een paar honderd meter hier vandaan. Als je met je rug naar de Santa Croce in Gerusalemme staat zie je de kerk links al bijna liggen. Het handigste is om niet de weg voor de kerk over te steken en daar links af te slaan, maar het rustige paadje te nemen dat evenwijdig loopt aan de stadsmuur. De kerk dateert in de huidige vorm uit de zestiende eeuw, maar bevat een aantal, veel oudere delen. Zo zijn de hoge bronzen toegangsdeuren in het midden afkomstig van de Curia, het senaatsgebouw op het Forum Romanum. Ook binnenin de kerk bevinden zich pilaren uit inmiddels verdwenen gebouwen op het Forum. En voor wie nog geen genoeg heeft van de relieken: boven het timpaan van het altaar bevindt zich een deel van de tafel waarin Jezus en zijn apostelen het Laatste Avondmaal hebben gebruikt en in de kloostertuin zie je de steen waarop de Romeinse soldaten na diens kruisiging dobbelden om Jezus’ mantel. Het rode gebouw rechts naast de kerk is het Lateraans Paleis, dat in de Middeleeuwen als pauselijke residentie fungeerde. De hoofdingang hiervan is aan de achterzijde. We rijden daar dadelijk nog langs. Het zestiende-eeuwse wit/roze gebouw rechts naast het Lateraans Paleis, ervan gescheiden door de drukke weg, herbergt de Scala Sancta, de Heilige Trap. Deze trap, afkomstig uit het paleis van Pontius Pilatus, zou Jezus hebben beklommen op weg naar zijn beoordeling. Zoals veel dingen op deze zo reliekrijke vierkante kilometer is het meegenomen uit Jeruzalem door de moeder van de latere Keizer Constantijn. De trap leidt nu naar het zogenaamde Sancta Sanctorum, het Heilige der Heiligen, waarin nog vele relieken worden bewaard, zoals het icoon van Jezus genaamd ‘Santissimi Salvatore Acheiropoieton’ (‘niet door mensenhanden gemaakt’). Voor de lezers van Mulisch onder ons: dit is tevens de plek waar Quinten in ‘De Ontdekking van de Hemel’ de Stenen Tafelen ontdekt. Wanneer we de weg tussen het Lateraans Paleis en het gebouw van de Scala Sancta inslaan, zien we aan de linkerkant, achter de obelisk, het vierde-eeuwse Baptisterium, de achthoekige doopkapel waarin volgens de overlevering Keizer Constantijn in 324 zou zijn gedoopt. Ook is aan deze kant de hoofdingang van het Lateraans Paleis.

©2012 Fietsen door Rome.nl

Pagina 4

ETAPPE 4: SINT-JAN VAN LATERANEN – DOMINE QUO VADIS (3,2 km) Via: Aureliaanse Muur, Porta di San Sebastiano Route: Piazza di San Giovanni in Laterano  Via dell’Amba Aradam  Via dei Laterani  Piazzale Ipponio  Via Ipponio Piazzale Metronio  Viale Metronio  Viale delle Mura Latine  Via Appia Antica

We vervolgen de drukke weg langs het Baptisterium (Via dell’Amba Aradam). Het is geen fijne weg om te fietsen, dus we nemen de eerste links, de Via dei Laterani, langs de muur die het complex omsluit. Ook op deze weg nog even goed uitkijken want de strook in onze rijrichting is maar smal, als er bussen aankomen is het misschien raadzaam even de stoep op te gaan. Aan het einde, op de Piazzale Ipponio, slaan we rechtsaf. We bevinden ons nu weer buiten de stadsmuren van het oude Rome. Gelukkig wordt de omgeving nu wat mooier en de wegen wat rustiger. We blijven de weg langs de Aureliaanse Muur (gebouwd tussen 271 en 280) een paar kilometer volgen. De Piazzale Metronio, waar een doorgang door de oude stadsmuur is, steken we recht over. Terwijl we de muur volgen die om de oude stad heen golft, passeren we nog een andere stadspoort. Inmiddels is het gebied aan de andere kant van de muur veranderd in een stedelijke oase van rust, met enorme, vaak eeuwenoude villa’s met schitterende tuinen met zwembaden. Jammer genoeg kunnen we daar vanaf hier nauwelijks iets van zien. Bij de kruising met de Via di Porta San Sebastiano (de machtige, dubbele stadspoort uit de derde eeuw) en de Via Appia Antica slaan we linksaf de Via Appia Antica in, op naar onze volgende stop, de kapel van Domine Quo Vadis. Hoewel je de drukte van de stad nog maar net achter je hebt gelaten, bevind je je hier al echt in het buitengebied. Dit is het begin van de Via Appia, de oeroude weg van Rome naar het Zuid-Italiaanse Brindisi, waarvan de aanleg in 321 voor Christus werd begonnen. Dit is één van mooiste plekken om op een zonnige dag te fietsen. Zo’n 800 verder kom je uit bij een tweesprong. Het onopvallende witte kerkje aan de linkerkant is de Chiesa del Domine Quo Vadis, een negende-eeuws kapelletje dat gebouwd is op de plek waar de apostel Petrus, op de vlucht voor vervolging door keizer Nero, door Jezus zou zijn tegengehouden. Petrus zou hier aan Jezus hebben gevraagd ‘Heer, waar gaat u heen?’ (Domine, quo vadis?), waarop Jezus antwoordde dat hij naar Rome ging om zich opnieuw te laten kruisigen. Na deze ontmoeting zou Petrus op zijn schreden zijn teruggekeerd naar Rome, zijn vervolging tegemoet. In de kerk bevindt zich een afdruk van het plateau dat volgens de overlevering de voetafdrukken van Jezus laat zien. Het origineel hiervan bevindt zich enige honderden meters verder nar het zuiden op de Via Appia, in de kerk van San Sebastiano.

©2012 Fietsen door Rome.nl

Pagina 5

ETAPPE 5: DOMINE QUO VADIS – SAN PIETRO IN VINCOLI (3,8 km) Via: Thermen van Caracalla, Circus Maximus, Boog van Constantijn, Colosseum Route: Via Appia Antica  Via di Porta San Sebastiano  Piazzale Numa Pompilio  Viale delle Terme di Carcalla  Piazza di Porta Capena  Via di San Gregorio Via Celio Vibenna  Piazza del Colosseo  Via Nicola Salvi  Via del Fagutale  Via della Polveriera  Via Eudossiana

We keren terug naar het Centro Storico van Rome, het historische centrum van de stad. We nemen de Via Appia Antica in de richting waar we vandaan kwamen en gaan onder de oude stadspoort de smalle, door muren en hoge bomen omzoomde weg in. Deze rijden we helemaal uit tot aan het grote kruispunt, waar we rechtdoor oversteken. Dit is een drukke weg, dus neem de parallelbaan. Aan je linkerhand ligt het complex van de Thermen van Caracalla. Ten tijde van de bouw, rond 200 na Christus, waren dit de grootste openbare baden van Rome met een oppervlakte van 120.000 vierkante meter. Het complex bevatte naast het badhuis ook winkels en kantoren, maar liefst twee bibliotheken en had zelfs een speciaal aangelegd aquaduct voor de watervoorziening. Doordat de thermen destijds buiten de stad waren gebouwd, verkeren ze, in tegenstelling tot de andere thermencomplexen in Rome, nog in relatief zeer goede staat. Niet alleen van de constructie, maar ook van decoraties, zoals de mozaïeken, is veel bewaard gebleven. Het is dan ook zeer de moeite waard deze thermen eens te bezoeken. Bij het grote kruispunt aan het eind van de weg slaan we rechtsaf de brede Via di San Gregorio in. Aan de overzijde van het kruispunt ligt het Circus Maximus. Deze enorme renbaan werd al in de zesde eeuw voor Christus aangelegd en daarna steeds verder vergroot. Onder Julius Caesar bereikte de baan zijn maximale grootte van 600 bij 225 meter en de tribunes boden toen plaats aan minimaal 150.000 toeschouwers. In de loop der eeuwen raakte het Circus Maximus in verval, de tribunes werden gesloopt of stortten in. Pas in de Fascistische tijd werd de ruimte weer helemaal vrijgemaakt en ontdaan van de latere bebouwing. We volgen de Via di San Gregorio tot aan het Colosseum. De grote witte boog links naast het amfitheater is de aan Constantijn gewijde triomfboog, voltooid in 315 na Christus, bijna 250 jaar na de bouw van het Colosseum. Op deze plek lag vroeger een ruim vijf voetbalvelden groot kunstmatig meer, dat was aangelegd voor Nero’s paleis, het Domus Aurea. We rijden rechts om Colosseum heen en steken de drukke Via dei Fori Imperiali over, de drukke weg die door Mussolini recht door/over het forum werd aangelegd. Aan de overkant van de weg draaien we linksaf de Via Nicolo Salvi op. De poort aan je rechterzijde leidt overigens naar de overblijfselen van het Domus Aurea. De Via Nicolo Salvi stijgt geleidelijk, terwijl je een schitterend uitzicht hebt op het Colosseum aan je linkerhand. Op de top van de heuvel aangekomen nemen we de tweede zijstraat rechts, de Via del Fagutale (de parallelweg, niet de verdiepte hoofdweg). We gaan de eerste rechtsaf en nemen dan de linker van de twee straatjes, de Via della Polveriera. Bovenaan de weg straat slaan we nogmaals linksaf, en staan dan na zo’n honderd meter op het kleine pleintje voor de San Pietro in Vincoli. De oorspronkelijk vijfde-eeuwse basiliek is vooral beroemd om het grafmonument voor Paus Julius II, ontworpen en (ten dele) uitgevoerd door Michelangelo. Het prachtige standbeeld van Mozes beeldt de profeet uit na diens terugkeer van de berg Sinaï met de Tien Geboden. Natuurlijk kunnen ook in deze kerk de relieken niet ontbreken: in dit geval de ketenen van Petrus.

©2012 Fietsen door Rome.nl

Pagina 6

ETAPPE 6: SAN PIETRO IN VINCOLI – CAMPO DE’ FIORI (2,4 km) Via: Forum Romanum, Monument voor Victor Emanuel, Piazza Venezia Route: Via Eudossiana  Via della Polveriera  Via del Fagutale Largo di Gaetana Agnesi  Via del Colosseo  Via del Cardello  Via Cavour Largo Corrado Ricci  Via dei Fori Imperiali  Piazza Venezia  Via del Plebiscito  Corso Vittorio Emanuele II  Via del Baullari

We rijden terug tot aan het pleintje met het fantastische uitzicht op het Colosseum. Hier gaan we rechtsaf, terwijl we in de verte uitkijken over het Forum Romanum. We blijven het leuke smalle straatje volgen, bij het kleine pleintje steken we rechtdoor de Via del Cardello in. Dit steegje rijden we uit tot aan de drukke Via Cavour, waar we linksaf slaan. Aan het eind, bij de kruising met de Via dei Fori Imperiali, slaan we vervolgens rechtsaf, richting het Vittoriano, het reusachtige (volgens sommigen monsterlijke) monument voor Victor Emanuel II, de eerste koning van het verenigde Italië. Aan beide zijden van de weg zie je de opgravingen van de fora: links het oudere Forum Romanum, rechts het recentere, maar veel beter geconserveerde Forum van Trajanus. Aan het eind van de weg rijden we naar rechts de drukke Piazza Venezia op. In het prachtige renaissancistische gebouw links, het Palazzo Venezia, had Mussolini zijn werkpaleis en sprak hij de bevolking vanaf het balkon toe. Ongeveer ter hoogte van het plantsoen in het midden van het plein stond ooit het Palazzo Torlonia, waar Michelangelo zijn atelier had. Hij woonde hier vlak om de hoek. We rijden het plein over en gaan dan linksaf de Via del Plebiscito in. Pas op met oversteken want dit is een druk kruispunt. Na een paar honderd meter passeren we aan onze rechterhand Palazzo Grazioli, waar Berlusconi woont als hij niet in Milaan of op Sardinië is. Even later zien we links nog de archeologische opgravingen op het Largo di Torre Argentina. Op deze plek, die in de volksmond het Kattenforum word genoemd om de vele zwerfkatten die hier door vrijwilligers worden opgevangen, zijn nog wat restanten te zien van Pompeius’s Theater. In de Curia van dit theater vond in 44 voor Christus de moord op Julius Caesar plaats. Op de Piazza di San Pantaleo, met het standbeeld van Marco Minghetti (één van de eerste premiers van Italië), slaan we linksaf de Via dei Baullari in. Dit steegje rijden we door tot aan de Campo de’ Fiori. Let op, het laatste deel is voetgangersgebied. Dit is naar mijn mening één van de mooiste, zo niet het mooiste plein van Rome. Al je hier in de ochtend bent is er een grote kans dat je belandt op de uitgebreide bloemen-, groenten- en fruitmarkt. Die markt is echter niet de reden dat we hier stoppen. Het grote standbeeld rechts is van Giordano Bruno, een beroemde Italiaanse filosoof en priester die hier in 1600 werd terechtgesteld. Voor zijn ideeën over onder meer het pantheïsme werd hij door de Inquisitie veroordeeld tot de brandstapel. Overigens werden hier meer mensen terechtgesteld wegens zogenaamde ketterse opvattingen. Eén van de zijstraten, de Vicolo de’ Venti (Steeg van de Twintig) herinnert aan de twintig andersdenkenden die in de kokende olie werden gegooid. En de Via della Corda, een andere steegje dat op het plein uitkomt, dankt zijn naam aan de galg die hier stond.

©2012 Fietsen door Rome.nl

Pagina 7

ETAPPE 7: CAMPO DEI FIORI – ENGELENBURCHT (1,1 km) Via: Ponte Sant’Angelo Route: Via del Baullari  Corso Vittorio Emanuele II  Largo Ottavia Tassoni  Via del Banco di Santo Spirito  Ponte Sant’Angelo  Lungotevere Vaticano

We rijden weer terug naar de drukke straat waar we vandaan kwamen, de Corso Vittorio Emanuele II. We vervolgen deze weg richting Vaticaanstad. We passeren de Piazza della Chiesa Nuova, met de gelijknamige barokke kerk. Bijna aan het eind van de weg slaan we schuin rechts de Largo Ottavia Tassoni in. Tussen de huizen door zien de we de Engelenburcht al liggen aan de overkant van de Tiber. Recht voor de Engelburcht steken we de Ponte Sant’Angelo over, de oude brug met de Engelenbeelden. Afhankelijk van de drukte moeten we hier misschien even lopen. Het enorme gebouw uit ongeveer 140 na Christus werd gebouwd als mausoleum voor keizer Hadrianus. Al heel snel kreeg het door zijn strategische legging ook verdedigende taken, onder meer voor het Vaticaan. Alleen van boven is goed te zien hoe het oorspronkelijke ronde gebouw nu wordt omgeven door een massieve vestingvorm. Eind dertiende eeuw liet paus Nicolaas III de zogenaamde Passetto of Corridoio bouwen, een hoge, verstevigde gang tussen de Engelenburcht en de toenmalige Sint-Pieter. Via deze gang konden de pausen in tijden van nood, zoals bij de plundering van Rome in 1527, ongezien vanuit het Vaticaan de burcht bereiken. In het gebouw is thans een museum gevestigd en een bezoek is zeker de moeite waard.

©2012 Fietsen door Rome.nl

Pagina 8

ETAPPE 8: ENGELENBURCHT – VATICAANSTAD (0,6 km) Route: Lungotevere Vaticano  Piazza Pia  Via della Conciliazione  Piazza Pio XII  Piazza San Pietro

We rijden verder naar de Via della Conciliazione, de kaarsrechte toegangsweg naar het SintPietersplein. Aan deze recente weg zit nog een verhaal vast. Bij de eenwording van Italië in 1870 was de Pauselijke Staat, die in de loop der eeuwen territoriaal flink was uitgebreid, gereduceerd tot slechts enkele kerken in en nabij Rome. Mussolini sloot met de paus het Verdrag van Lateranen, waarin onder meer de stichting van de staat Vaticaanstad werd geregeld. Als blijk van verzoening met de paus liet de dictator dwars door een oude wijk de brede Via della Conciliazione aanleggen. Waar de meesten het erover eens zijn dat dat andere prestigeproject van Mussolini, de Via dei Fori Imperiali, een verminking van het forum is, creëert deze weg wel een fantastisch zicht op de Sint-Pietersbasiliek. Naarmate je dichterbij komt zie je steeds beter de enorme grootte van het plein, dat omarmd wordt door de zuilengalerij van Bernini. De kerk werd in zijn huidige vorm tussen 1505 en 1626 gebouwd op de plek waar ooit het circus van Nero stond, de plek waar volgens de traditie Petrus werd gedood en begraven. Bij het ontwerp van de bouw en de koepel waren onder meer Bramante, Rafaël, Antonio de Sangallo, Michelangelo en Bernini betrokken. Er valt onvoorstelbaar veel te vertellen over deze prachtige kerk en niet te vergeten over de kunstschatten in de hierachter gelegen Vaticaanse Musea. Het is absoluut aan te raden om hier een andere keer, zonder fiets, eens goed te gaan rondkijken en de kerk (inclusief de koepel), het plein en misschien ook de musea te bezoeken. Houd er rekening mee op welke dag je terugkomt. Kom je hier op een zondagmorgen, dan is het vaak extra druk. Als de paus in Rome is, geeft hij op zondag om 12.00 uur de zegen vanuit het raam van zijn werkkamer (tweede raam rechts van de bovenste verdieping) van het naast de kerk gelegen Apostolisch Paleis. Aan het slot van de tocht rijden we nog even langs een berucht gebouw, links naast de Sint Pieter. Je kunt daar komen door om de zuilenboog heen te rijden. In het grote, grijsrode gebouw op het Piazza Sant’Uffizio zetelt de Congregatie voor de Geloofsleer. Dit is de in 1542 door Paus Paulus III opgerichte Congregatio Romanae et Universalis Inquisitionis, oftewel de Inquisitie, verantwoordelijk voor de vervolging en terechtstelling van vele ‘ketters’ en de Index, de lijst van verboden boeken. Joseph Ratzinger, de latere Paus Benedictus XVI, was prefect van deze organisatie tot 2006. Overigens had de organisatie toen al lange tijd haar kwalijke verleden afgezworen.

©2012 Fietsen door Rome.nl

Pagina 9

ETAPPE 9: VATICAANSTAD – PIAZZA DEI CINQUECENTO (4,3 km) Route: Piazza San Pietro  Piazza Pio XII  Via della Conciliazione  Lungotevere Castello  Piazza del Tribunale  Ponte Umberto I  Lungotevere Marzio  Via Tomacelli  Via del Corso  Largo Chigi  Via del Tritone  Piazza Barberini  Via Barberini  Largo Santa Susanna  Via Vittorio Emanuele Orlando  Piazza della Reppublica  Via delle Terme di Diocleziano  Piazza dei Cinquecento

Nog een kleine vier kilometer, dwars door de stad naar het beginpunt van de route. We rijden terug over de Via della Conciliazione, steken het kruispunt over en volgen de rivieroever langs de Engelenburcht. Bij het grote witte gebouw (het voormalige ministerie van Justitie) steken we de Tiber over. Let op, de rijrichting is hier omgedraaid. Vanaf de brug heb je een prachtig, zeer fotogeniek uitzicht op de Sint Pieter. Aan de overzijde van de brug slaan we linksaf (de hoofdweg). Bij de volgende brug slaan we rechtsaf, dieper de stad in (Via Tomacelli). Mocht je nog wat puf hebben: direct achter deze weg liggen het Mausoleum van Augustus en de Ara Pacis, het prachtige, in opdracht van Augustus gebouwde Altaar aan de Vrede. Bij de kruising met de Via del Corso slaan we rechtsaf. Na zo’n 400 meter, net voor de Piazza Colonna met de grote witte Zuil van Marcus Aurelius, draaien we naar links het brede Largo del Chigi op, dat overgaat in de Via del Tritone. Deze weg rijden we helemaal door tot aan de Piazza Barberini, het grote plein met de fontein van Bernini. We steken het plein schuin rechts over, de Via Barberini in. Deze weg volgen we omhoog, met de bocht mee tot aan het grote plein, dat we rechtdoor oversteken. We zijn er nu bijna. Via de Via Vittorio Emanuele Orlando komen we uit op de Piazza della Repubblica. We steken de rotonde recht over en rijden door het Piazza dei Cinquecento op. Het was een lange, maar hopelijk interessante dag.

©2012 Fietsen door Rome.nl. De informatie, tekst, afbeeldingen en foto’s op deze website en de bijbehorende sub-sites en de vormgeving daarvan, zijn beschermd onder de Auteurswet, de Databankenwet en andere toepasselijke wetgeving. Overname van informatie (tekst en afbeeldingen) is uitsluitend toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de rechthebbende(n) . Hoewel wij de grootste zorg besteden aan het samenstellen van de fietsroutes kunnen wij fouten in de beschrijving en in de routes niet uitsluiten. Fietsen door Rome.nl is niet aansprakelijk voor (gevolg)schade, van welke aard dan ook, die een direct of indirect gevolg is van het gebruiken van de door haar aangeboden fietsroutes. De gebruiker blijft te allen tijde zelf verantwoordelijk voor zijn eigen veiligheid en die van medeweggebruikers, alsmede voor het in achtnemen van (plaatselijke) wet- en regelgeving.

©2012 Fietsen door Rome.nl

Pagina 10