PEDAGOGISCHE BROCHURE

PEDAGOGISCHE BROCHURE 2012-2013

NIEU

W!

g

eh

e el

uw

n In ee

PLAN 3D ETAR IUM b nie u w g e

o

HISTORISCH CENTRUM – 3D PLANETARIUM

EEN TEGEMOETKOMING TUSSEN GESCHIEDENIS EN WETENSCHAPPEN

Nieuwe vragenparcoursen

Tentoonstelling "1942: de periode van de razzia’s"

In verband met

Mimoyecques V3 Geheim lanceerbasis

Om vooruitgang te boeken moet je durven. Durven de sprong in de ruimte, de reis naar de Maan te maken of het avontuur van Mars aan te gaan. In 2012 durft La Coupole ! Dat jaar markeert een keerpunt in de geschiedenis van ons centrum met de opening van het 1e 3D-Planetarium ten noorden van Parijs.

Het is precies 70 jaar geleden dat er in onze regio een van de meest tragische gebeurtenissen van de Tweede Wereldoorlog plaatsvond, de grote razzia van 11 september. La Coupole brengt door de hele tentoonstelling hulde toe aan alle slachtoffers van deze gebeurtenis, die in brede lagen van de bevolking nog miskend is.

Als natuurwetenschappelijke uitbreiding van La Coupole vult het planetarium het historisch programma van het museum aan. Zo wordt La Coupole het eerste historisch en wetenschappelijk centrum waar de band tussen Geschiedenis en Wetenschap grondig wordt uitgewerkt waarbij het beste en het slechtste van de Mens naar voren komt.

Blader door onze brochure, ontdek de nieuwe parcoursen, constateer zelf hoe ruim het nieuwe informatieve aanbod is, van basis- tot middelbaar onderwijs, van La Coupole tot Mimoyecques, van Wetenschap tot Geschiedenis!

Vier grote thema’s en een nieuwe tentoonstelling worden aangeboden in combinatie met de schoolprogramma’s voor Geschiedenis en Wetenschap. THEMA 1

THEMA 3

NIEUWE TENTOONSTELLING

Een gekwetste regio: 1914-1945

De totale oorlog: de nieuwe wapens

“1942, de periode van de razzia’s in Nord–Pasde-Calais en in België”

De regio Nord–Pas-de-Calais is sterk getekend door de twee grote wereldoorlogen van de 20e eeuw. Door deze synthese is het gemakkelijker om de collectieve reacties tijdens de tweede bezetting te begrijpen. De bezoeker ineens terecht in het Frankrijk van de zwarte jaren. Vier belangrijke thema’s worden behandeld: de invasie; de Bezetting; het verzet, de onderdrukking, de samenwerking met de bezetter; de Bevrijding.

In Peenemünde bouwen de mannen van von Braun de eerste grote raket van de geschiedenis: de V2. In Amerika wordt, in Los Alamos, door natuurkundigen onder leiding van Robert Oppenheimer het meest schrikbarende wapen ooit gefabriceerd ontwikkeld: de atoombom. Dwars door het programma van deze twee wapens wordt de eigen natuur van een totale oorlog geopenbaard: de mobilisatie van wetenschappers, industriëlen, arbeidskrachten, propaganda…

Op 11 september 1942, aan de vooravond van Roch Hachana, starten de nazi’s een grote razzia tegen de Joden in Nord–Pasde-Calais. Meer dan 500 mensen worden aangehouden en naar het doorgangskamp Mechelen in België vervoerd. Vier dagen later worden zij gedeporteerd naar het vernietigingskamp Auschwitz waar de meeste van hen sterven. Om hulde te brengen aan deze slachtoffers biedt La Coupole een grote tentoonstelling die helpt de mechanismen van de vervolging door de bezetter en het Vichy-regime beter te begrijpen. Met behulp van 30 panelen worden de volkstelling van de Joden, hun uitsluiting uit de maatschappij, de roof van hun goederen, het verplichte dragen van de Jodenster vanaf juni 1942, de organisatie van de razzia’s in België en in Noord Frankrijk en de deportatie naar Auschwitz behandeld. De gepresenteerde documenten helpen de bestuurlijke organisatie van dit drama te begrijpen en de verschillende gedragingen ten opzichte van deze tragedie te analyseren.

THEMA 2 HISTORISCH CENTRUM

PLANETARIUM

2

Het historisch centrum

KOM BINNEN IN DE GESCHIEDENIS VAN DE XX-ste EEUW

HOOFDARTIKEL VAN LA COUPOLE

Het concentratiekamp en genocide systeem van de nazi’s Dit thema wordt zowel tijdens het traject “De Bezetting van 19401944 in de regio Nord–Pas-deCalais” behandeld als ook in een nieuwe ruimte gelegen achter dit traject. Het behandelt verschillende vormen van de Duitse onderdrukking en de analyse van de vervolging tegen Joden en Zigeuners. Een serie foto’s, genomen bij de ontdekking van de kampen in 1945, vormt het einde van het traject en zorgt voor een overdenking van de inslag van deze ontdekking op de westerse beschaving. Een documentaire, van 20 minuten, toont op diepgaande wijze het concentratiekamp en genocide systeem van de nazi’s.

THEMA 4 De koude oorlog en de ruimteverovering De ingenieurs van Peenemünde zijn meegenomen door de over‑ winnaars in 1945. Ze doen mee aan grote programma’s van militaire raketten van de koude oorlog: de raket, vastgekoppeld aan de atoombom, wordt één van de essentiële grondslagen van “het terreurevenwicht”. Deze zelfde mannen doen ook mee aan het grote vreedzame avontuur van de ruimteverovering.

Tentoonstelling geopend van 15 september 2012 tot 15 september 2013.

3

TWEE BEZOEKCIRCUITS

Na de ontvangst van uw koptelefoon met audio begeleiding begint het bezoek met een traject door de spoorwegtunnel: u vindt er een expositie gewijd aan de Grote Oorlog in Vlaanderen en in Artois. Daarna wordt u door een lift 42 meter hoger gebracht. Bij binnenkomst onder de koepel heeft u de keuze uit twee grote thema’s. Ze beginnen beide met een filmvoorstelling ofwel in de “Rex” ofwel in de “Cinéac”.

Het noorden van Frankrijk in Duitse handen: Beleef opnieuw via beelden de bezetting van Frankrijk door het Duitse leger (1940-1944): de invasie, de uittocht, de moeilijkheden in het dagelijkse leven, het verzet van de bevolkingen en de bevrijding. Sterke punten van het traject:

Een FFI tractie, een reconstructie van de voorgevel van een winkel, een replica van de fusillademuur van de Citadel van Rijsel, een Messerschmitt schroef, een MG34 mitrailleur, de brief van Félicien Joly, jonge onderwijzer, geschreven voor hij gevallen is onder de Duitse ballen en ook vele films en archiefbeelden.

BEZOEKERSRONDE “REX”ʺ De nieuwe wapens: De V1 en de V2 Ontdek door middel van het traject van de Wernher von Braun hoe de V2-raket, een echt vernietigingswapen, in feite de voorloper is van alle huidige raketten. La Coupole geeft de mogelijkheid om de verbanden te begrijpen tussen oorlog, wetenschap en nazisme, waar de wetenschappelijke acteurs van een oorlog de grondleggers worden van de run op de ruimte. Sterke punten van het traject:

Voorstelling van een echte V2-raket en een presentatie van een film in 3D van de motor, een touch screen waarop luchtfoto’s ingezoomd kunnen worden volgens de verschillende voorgestelde thema’s, reproductie van «Little boy», atoombom geworpen op Hiroshima, maquettes van raketten op een schaal van 1/20e, enz.

Astronomie is ongetwijfeld een van de favoriete wetenschappen van kinderen. Een planetarium is een prachtig instrument voor het wetenschappelijk onderwijs van leerlingen van alle niveaus. Dankzij de ondersteuning van de Conseil général van Pasde-Calais, de Conseil Régional van Nord–Pas-de-Calais, van de Overheid en de C.A.S.O. heeft La Coupole stereo projectieapparatuur (3D) aangeschaft waarmee je in de ruimte kunt reizen en de mysteries van het Universum kunt ontdekken.

Met een capaciteit van 133 zitplaatsen (waarvan 4 plaatsen voor personen met een beperkte mobiliteit) is de zaal van het planetarium gebouwd naar het beeld van een immense donkere bol. Voor de 3D-voorstellingen krijgt de toeschouwer een ultramoderne actieve bril om van een onvergetelijke ervaring te genieten. Met behulp van een database van bijna 100.000 sterren, melkwegstelsels en planeten en dankzij een scherm in de vorm van een halve bol van 360° van 15 meter diameter en een systeem van ruimtegeluiden 5.1, dompelt het planetarium de toeschouwers onder in Ruimte en Wetenschap. De grafische mogelijkheden van een dergelijk systeem dragen ertoe bij de omvang van de astronomische simulatie aanzienlijk te overschrijden en de bezoeker onder te dompelen in een voorstelling van beeld en geluid. Deze ruimte waarin u kennis maakt met het universum, de hemelverschijnselen, de wetenschap en het milieu, is geschikt voor alle soorten publiek. Gezinnen, scholieren, docenten, studenten en natuurlijk toeristen.

4

5

het planetarium

BEZOEKERSRONDE “CINEAC”ʺ

Het Planetarium van La Coupole: hoe werkt het?

De verschillende films

Wij bieden u drie films naar keuze:

De programmering:

• De Aarde, de Maan en de Zon (Alleen in 2D)

De planetariumsessie verloopt als volgt: • “De hemel van het seizoen” (10 min) + een film van 25-30 min (zie lijst pagina 6)

Tarieven:

• Aan de morgenstond van het ruimtevaarttijdperk.

Aan de morgenstond van het ruimtevaarttijdperk volgen de grote etappes van de verovering van de ruimte van de Spoetnik tot de Apollo-missies, de eerste vlucht van Gagarin en de eerste uitstapjes in de ruimte. De voorstelling gaat verder met de huidige staat van de ontdekking van de ruimte en de in de toekomst geplande stappen (privé vluchten, bemande vluchten naar Mars, …) De film laat ook enkele scènes zien over de training van de astronauten.

• Fantastische lichten

Deze voorstelling presenteert de grote observatoria gelegen op de vulkaan Monakea in Hawaï, de Subaru, de Keck, de Gemini en de Telescoop Canada Frankrijk Hawaï (CFHT) evenals de onderzoeken die er zijn uitgevoerd: exoplanetologie, sterrenonderzoek, overzicht van de melkwegstelsels, …

6

Belangrijk:

De keuze van de sessie wordt bepaald door de eerste groep die deze reserveert.

• 3,50€/ leerling - 1 toegang gratis voor een begeleider per 10 jongeren (3.50€ voor de overige begeleiders) • Supplement voor de 3D-sessie: 1€ per leerling

Openingstijden: u kunt de informatieve dienst telefonisch, tel +33 (0)3 21 12 27 30 of per e-mail om advies vragen: [email protected]

Het informatieen trainingscentrum:

het planetarium

De toeschouwer worden uitgenodigd de verschillende astronomische verschijnselen te ontdekken (afwisseling dag/nacht, verplaatsing van de zon van oost naar west, zons- en maansverduistering, de maanstanden) waarbij interpretatiefouten die zich zouden kunnen voordoen in de geschiedenis van deze ontdekkingen, worden vermeden.

Via het Digitale Informatiecentrum, op reservering geopend, kunt u de historische en wetenschappelijke archieven raadplegen. La Coupole beschikt onder andere over een belangrijke fotocollectie, maar ook over historische of wetenschappelijke boeken en tijdschriften. Het Informatiecentrum verzorgt ook trainingen voor docenten en leerlingen. Klaslokalen met lessenaars staan tot hun beschikking zodat zij een aanvullend programma op het bezoek kunnen geven. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de informatieve dienst.

Gemiddelde duur van een sessie:

45 minuten

7

vragenparcoursen

VRAGENPARCOURSEN MIDDELBARE SCHOOLNIVEAU GESCHIEDENIS

8

WETENSCHAP

NIEUW “Wernher von Braun, een wetenschapper in de oorlog”

“Van de A4 naar Ariane, geschiedenis van raketten”

NIEUW “Antwerpen onder het V2bombardement”

Na getoond te hebben hoe in de top-secret wetenschappelijke basis van Peenemünde de eerste V1- en V2-raketten op punt werden gesteld, wil het vragenparcours bestuderen hoe deze nieuwe wapens gebruikt werden. Het vragenparcours eindigt met de analyse van de gevolgen van deze bombardementen op de stad Antwerpen en zijn inwoners.

De mechanismen van uitsluiting, organisatie van de razzia’s, deportatie en proces van vernietiging van de Joodse bevolkingsgroep van de regio worden behandeld.

Dit vragenlijst, bestemd voor jonge middelbare scholieren, toont raketten die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn gemaakt en gebruikt en hun ontwikkeling ten tijde van de koude oorlog. Dit traject met multidisciplinair karakter is overwegend wetenschappelijk, verbindt Wetenschap en Geschiedenis en eindigt met een burger- en humanitaire overpeinzing. Dit dossier wordt gepresenteerd in de vorm van 5 beschrijvingen. Zo kan de leraar het aan zijn of haar eigen pedagogische methode aanpassen.

Nos offres journées

Een vragenlijst geeft de gelegenheid aan middelbare scholieren om het gedeelte van de museumgeschiedenis gewijd aan “De bezetting van 1940-1944 in de regio Nord– Pas-de-Calais” te bestuderen. Verschillende thema’s worden behandeld en omvatten de gehele tentoongestelde expositie. Zodoende geeft het traject antwoord op belangrijke punten uit het middelbare schoolprogramma: het dagelijkse leven onder de Bezetting, de economische plundering, de vormen van verzet en samenwerking met de bezetter, de

“1942, de periode van de razzia’s in Nord–Pas-de-Calais en in België” NIEUW

vragenparcoursen

“Het noorden van Frankrijk in Duitse handen”

onderdrukkingspolitiek gevoerd door de bezetter, de jodenvervolging… Deze thema’s worden behandeld door het prisma van de regio Nord–Pas-de-Calais. Dit zeer complete dossier geeft de gelegenheid aan de leraar om tijdens het bezoek bepaalde gedeeltes van het programma diepgaander te bestuderen. De voorrang wordt gegeven aan een beeldanalyse in alle vormen.

Dit vragenparcours, gericht op middelbare schoolleerlingen, gaat over de loopbaan van wetenschapper Wernher von Braun. Dit pluridisciplinair vragenparcours, met een overwicht voor wetenschap, brengt de Wetenschap in verband met de Geschiedenis, gaat in op de wetenschaps- en technologieethiek en eindigt met een burgerlijk en humanitair reflectiemoment. De leerling moeten uit de tentoonstellingen de informatie kiezen die hem toestaat de menselijke en wetenschappelijke loopbaan van Von Braun te reconstrueren.

9

MIMOYECQUES Mimoyecques: de bezetting Het meerschotskanon: van het kanon van Londen In 1942 ontspruit het meerschotskanon aan (1943-1945) de verbeelding van de Duitse ingenieur August

LYCEUM VRAGENPARCOURS WETENSCHAP “Wetenschappers in de oorlog”

Dit vragenlijst is bedoeld voor leerlingen uit de twee laatste jaren van het lyceum en behandelt de medewerking van sommige wetenschappers aan de oorlog. Het stelt voor om sommige van hun verwezenlijkingen alsmede de consequenties ervan te ontdekken.

De pedagogische doelstellingen zijn de volgende: • Het leren begrijpen van het functioneren van de nieuwe wapens aan de leerlingen. • Ze na te laten denken over de consequenties van de verwezenlijkingen van deze wetenschappers. • Het mogelijk maken van de opbouw van een individuele beschouwing over de verantwoordelijkheden van ieder en de ethiek van de weten-schap.

Dit dossier wordt gepresenteerd in de vorm van 6 beschrijvingen. Zo kan de leraar het aan zijn of haar eigen pedagogische methode aanpassen.

U kunt de informatiebladen downloaden via onze website in het gebied «Docenten»

La Coupole heeft in 2010 toezicht gehouden op de inspanningen voor het erkennen als erfgoed van de basis van Mimoyecques en is sindsdien verantwoordelijk voor het toeristische beheer ervan. In 1943 wil het Duitse ”Dritte Reich”, nadat het verschillende militaire nederlagen heeft geleden aan het Oostfront, snel nieuwe wapensystemen in werking stellen om het Verenigd Koninkrijk te treffen, en het zo te dwingen een vrede te ondertekenen die ervoor zou zorgen dat de Duitse troepen verenigd konden worden aan het Sovjetfront. Het belangrijkste doelwit is Londen De twee belangrijkste nieuwe wapens, de vliegende V1-bom en stratosferische V2-raketten, worden in gebruik genomen in de zomer van 1944. Maar vanaf 1943 wordt een derde wapensysteem ontwikkeld: het betreft een meerschotskanon. Voor zijn inwerkstelling is de bouw van enorme ondergrondse installaties nodig. Er wordt gekozen voor Mimoyecques, niet ver van Calais.

Meer dan 40 jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog krijgt het meerschotskanon een vreemde heropleving met het ”Babylon”-project, het Iraakse ”superkanon”, gebouwd met steun van Saddam Hussein.

De keuze van de locatie Mimoyecques: Speer, minister van Bewapening en Munitie, vertrouwt de planning van de schietlocatie toe aan de Todt-organisatie, belast met de grote werken van de Nazistaat. De geplande installaties zijn enorm en bevinden zich grotendeels onder de grond. Het gaat over galerijen met sporen, opslagruimten, schietputten… De keuze voor de vestiging valt op de plaats die ”Mimoyecques” genoemd wordt, op 15 km van Calais, omwille van zijn nabijheid tot Londen en de aard van het terrein.

Tarieven: 3,35 € / leerling. 1 begeleider gratis voor 10 leerlingen. Mimoyecques D 249 tussen Landrethun-leNord en Leubringhen (op 20 km van Calais) Inlichtingen en reserveringen: +33 (0)3 21 93 07 07 E-mail: [email protected]

Gemiddeld werken 1200 tot 1500 mannen op de bouwwerf; er wordt dag en nacht gewerkt. De werkkrachten zijn van uiteenlopende aard (Duitsers, verplicht tewerkgestelden, sovjetgevangenen, Poolse gedeporteerden).

10

11

ANDERE PLAATSEN

www.lacoupole-france.com

Coenders. Deze probeert een kanon met grote reikwijdte (150 km) te bedenken, dat Londen kan treffen vanop Frans grondgebied. Daarvoor moet de loop zeer lang zijn (127m). Een lading die zich in de koppakking bevindt, drijft de obus aan en de baan van het projectiel wordt versneld door de opeenvolgende explosie van bijkomende ladingen. Dit project werd bedacht om op ”terroristische” wijze de burgerbevolking van Londen te treffen.

Maar ondanks de enorme werkzaamheden begrijpen de meest lucide Duitse strategen tegen het einde van 1943 dat de verdiensten van het ”meerschotskanon” teleurstellend zullen zijn. En inderdaad, al tijdens de proeven stapelen de mislukkingen zich op. Langs de andere kant wordt het terrein, sinds september 1943 opgemerkt door de RAF, regelmatig gebombardeerd vanaf het voorjaar van 1944. Op 6 juli 1944 vindt de beslissende aanval met “Tallboy”-raketten plaats. Het uitzonderlijk nauwkeurige bombardement brengt aanzienlijke schade toe aan de locatie. Eind juli 1944 wordt de bouwwerf verlaten. De geallieerde aanvallen tegen de bunker blijven desondanks voortduren, en tijdens één daarvan komt luitenant Joseph P. Kennedy Jr om, de oudste broer van de toekomstige president van de VS.

Bezoekvoorstellen

Arc International – Arques Een wereldonderneming

Een dag in de streek Nord–Pas-de-Calais

Isnor – Les marais

Middeleeuws historisch centrum Azincourt

Het Blockhaus van Eperlecques

Andere aanbevolen sites… Herdenkingsplaatsen

Wetenschap en Natuur

Animatiedienst van het erfgoed van de stad Saint-Omer

Nausicaà – Nationaal Centrum van de zee

www.ville-saint-omer.fr

- Duur van het bezoek: 1u30 - Vanaf 8 jaar - Afstand vanaf La Coupole: 15 min - Tarieven: 8,50€ voor de 2 bezoeken* (La Coupole + Arc International)

Het bedrijf Isnor stelt voor de moerasstreek van Audemars te ontdekken, één van de laatste moerassen die nog levend gehouden worden in Frankrijk: de fauna en flora, de teelten, de architectuur, het leven en de tradities van de bewoners… Tijdens het hele bezoek is voor de leerlingen een gids aanwezig die zijn uitleg aanpast aan het pedagogische niveau van de groep. De leerkracht ontvangt een pedagogisch dossier. - Duur van het bezoek: 1 uur - Afstand vanaf La Coupole: 30 min - Tarieven: 10,00€ voor de 2 bezoeken* (La Coupole + Isnor)

Ontdek de beroemdste strijd uit de Honderdjarige Oorlog in het middeleeuwse Historische Centrum van Azincourt. Een interactieve scenografie, vele videomedia en pedagogische workshops aangepast voor 3-15 jaar stellen u in staat om op concrete en ludieke wijze de in de klas opgedane kennis uit te breiden. Het bezoek aan het middeleeuwse Historische Centrum past perfect in de programma’s van het lager onderwijs en twee eerste klassen van het middelbaar onderwijs door de leerlingen in staat te stellen zich te interesseren voor de bronnen van lokaal erfgoed. - Duur van het bezoek: 1u30 - Afstand vanaf La Coupole: 40 min - Tarieven: 8€ voor de 2 bezoeken* (La Coupole + Azincourt)

Het Blockhaus van Eperlecques valt sinds 1985 onder monumentenzorg en is een gigantische constructie opgetrokken door de Duitsers in 1943-1944. Aanvankelijk bestemd voor de lancering van V2-raketten en omgevormd tot fabriek van vloeibare zuurstof. Begeleide of audio begeleide bezoeken naargelang de keuze gemaakt op het moment van de reservering. - Duur van het bezoek: 1u30 - Afstand vanaf La Coupole: 30 min - Tarieven: 9.00€ voor de 2 bezoeken* (La Coupole + Le Blockhaus)

Rando-Rail – Wandeling in het land van Lumbres

Mijnwerkers geschiedeniscentrum – Lewarde

www.rando-rail.com

In Flanders Fields Museum – Ypres (België)

Regionaal natuurpark van de Kapen en Moerassen van de Opaalkust

www.chm-lewarde.com

www.inflandersfields.be

Canadees museum – Vimy

www.vac-acc.gc.ca

Notre-Dame-de-Lorette Museum van de Grote Oorlog - Péronne

www.historial.org

www.parc-opale.fr

Enerlya – Centrum voor duurzame energiebronnen

www.enerlya.fr

ANDERE PLAATSEN

Het bezoek duurt ongeveer anderhalf uur en begint met een terugblik op het verleden. In een speciaal ingerichte zaal herbeleven de bezoekers de ambachtelijke productie van het met de mond geblazen glas, in het gezelschap van een gids. Het bezoek wordt verrijkt met filmpjes die de geheimen van de glasproductie illustreren. De bezoeker loopt over een doorgang over de machine heen en krijgt zo een overzicht van het productieproces, van de druppel gesmolten glas tot het verpakte artikel.

www.nausicaa.fr

La maison du papier – Esquerdes

tel: 03.21.95.45.25

Le Bon Accueil – De moeraslanden - Salperwick

tel: 03.21.38.35.14

Eden 62 – Animaties Natuur

www.eden62.fr

*”het tarief kan aangepast worden tijdens het huidige schooljaar”

12

13

HERDENKINGSPLAATSEN Lanceerbasis van V1, Bois des Huit-Rues, tussen Wallon-Cappel en Morbecque Om de V1 af te schieten, de “vliegende bommen” ook wel genoemd“ vliegtuigen zonder piloot ” beginnen de Duitsers in het voorjaar van 1943 met het bouwen in Frankrijk, van de Cotentin tot aan de Belgische grens, van 96 lanceerbasis; de basis “Bois des Huit-Rues” is één van de laatste. Genoemd “ski basis” waar zich op hetzelfde gebied de gehele benodigde infrastructuur bevond voor de lancering van de V1. Het heeft zijn naam te danken aan de bijzondere vorm van de drie opslaggebouwen die, vanuit de lucht gezien, doen denken aan de vorm van een ski. De basis presenteert zich in de vorm van een complex van standaardgebouwen gemaakt van grote lichte bouwstenen van sintels en cement, beton en soms bakstenen, verspreid over een belangrijke oppervlakte, voornamelijk in de bossen. Alle schuilplaatsen zijn onderling verbonden door betonnen paden. Maar de Britten, ingelicht door de Verzetkanalen over de inwerkstelling van een nieuw wapen, fotograferen de verdachte plaatsen en beginnen vanaf november 1943 met een grote bombardementcampagne – de “operatie Arbalète” – tegen de 96 basissen. Het bombardement van “Bois des Huit-Rues” heeft voor het eerst plaats op 24 december 1943 om 14h00. In totaal ondergaat de basis 14 bombardementen tussen eind 1943 en de maand mei 1944. Tengevolge hiervan wordt de werkplaats verlaten door de Duitsers. Terzelfder tijd zijn de Duitsers begonnen in het voorjaar van 1944 met de bouw van een honderdtal nieuwe basissen, bestaande uit weinig vaste en gemakkelijk te camoufleren gebouwen. Deze worden gebruikt tijdens de V1 campagne van zomer 1944. De basis van “Bois des Huit-Rues” is nooit in gebruik genomen. Tegenwoordig kunt u via vrije toegang tot een aangelegd pad de meeste gebouwen die het bestanddeel vormen van het schietcomplex ontdekken. Ondanks de geallieerde bombardementen op het bos zijn ze goed bewaard gebleven. Een pedagogisch document biedt de gelegenheid om het bezoek te begeleiden.

www.sitesv1du-nord-de-la-france.com

Gedenkplaats voor fusileerde et gedeporteerde mensen uit de regio Nord–Pas-de-Calais

> ONTVANGST Plaats in 4 talen Frans, Engels, Nederlands, Duits - Opgelet! Om voor iedere schoolgroep het bezoek in de beste omstandigheden te laten verlopen zijn de inschrijvingen voortaan beperkt volgens een dagelijks quotum. Raadpleeg het reserveringscontact.

Deze gedenkplaats, geïnstalleerd in La Coupole, is voortgekomen uit de wil van het Departement Pas-de-Calais en van het Departement du Nord. La Coupole heeft van 2003 tot 2006 een uitgebreide enquête gerealiseerd om het aantal en de identiteit vast te stellen van mannen en vrouwen die het slachtoffer zijn geworden van de onderdrukking door de Duitse bezettroepen, hun politie en strijdkrachten onder het bewind van Vichy, tussen 1940 en 1945: het zijn de namen van bijna 8 000 mannen en vrouwen (en kinderen in het geval van Joden en Zigeuners) die op een scherm verschijnen. 732 portretten worden afgebeeld op de beeldmuur tengevolge van geleende foto’s van families van slachtoffers, uitgevoerde onderzoeken bij archiefcentra, musea, bibliotheken…

> UURREGELING 7 dagen op 7 geopend(1) van 9.00 tot 18.00 uur van september tot juni. Van 10.00 tot 19.00 uur in juli en augustus. Voor het Planetarium, moet u de informatieve dienst vragen.

Reserveringscontact: Reserveringscontact: tel: 00 33 (0)3 21 93 07 07 fax: 00 33 (0)3 21 39 21 45 e-mail: [email protected]

Pedagogisch contact: tel: 00 33 (0)3 21 12 27 30 (1) : sluiting in de kerstvakantie fax: 00 33 (0)3 21 39 21 45 (inlichtingen bij de pedagogische dienst). e-mail: [email protected]

- Aan de start van het bezoek ontvangt elke leerling een infrarode hoofdtelefoon voor audio begeleiding, zodat hij of > TARIEVEN zij de toelichting bij de audiovisuele • Historisch centrum (2): 4,50€ per programma’s van het museum kan leerling. volgen. 1 begeleider gratis voor 10 leerlingen (4,50€ voor extra begeleiders). - Picknicktafels zijn aanwezig op de site. U kunt ook beschikken over een • Planetarium(2): picknickzaal die u moet reserveren vóór - Automatische sessie: 3,50€/ leerling uw bezoek (gratis service). 1 toegang gratis voor een begeleider per 10 jongeren (3,50€ voor de - Voorzie een potlood voor elke leerling. overige begeleiders) Om gemakkelijker notities te kunnen - Supplement voor de 3D-sessie: nemen zijn op verzoek aan de receptie 1€ / leerling (1€ voor de overige knijpborden beschikbaar voor de begeleiders) leerlingen. (2) : Tarief gericht op lagere scholen en - Gelieve de tassen in de bus te laten of lycea. aan de receptie. Wij raden aan uw bezoek te plannen in een rustige periode, d.w.z. in december of februari. In die maanden hebt u de mogelijkheid om een hele dag ter plaatse te blijven.

> CONTACTS

BELANGRIJK De Coupole was vroeger een een lijdensplaats. Nu is het een gedenkplaats. Europeanen van vandaag, u die leeft op een contenent in vrede, u wordt verzocht om tijdens de gehele bezichtiging, de STILTE te respecteren. Ingeval van een ongepast gedrag, kan het Centrum het bezoek onderbreken. Ingeval van beschadiging, zullen vervolgingen ingezet worden. Wij verzoeken u te zorgen voor voldoende begeleiders en om de leerlingen tijdens het bezoek naar behoren te begeleiden.

Op vertoon van uw reserveringsbiljet kunt u een gratis voorbezoek krijgen op de datum van uw keuze.

NUTTIGE INFORMATIE

Verschillende informatiepalen kunnen geraadpleegd worden, zodat u het traject van 8 000 personen terug kunt vinden, van hun arrestatie tot hun dood of terugkomst na deportatie.

14

NUTTIGE INFORMATIE

15

LA COUPOLE

Historisch centrum – 3D Planetarium London Dover

Calais

A18

Dunkerque A25

A16

Saint-Omer A16

A1

Pedagogisch contact: Tel: + 33 (0)3 21 12 27 30 Fax: + 33 (0)3 21 39 21 45

Douai

Amiens

E-mail: [email protected] [email protected]

A26

A1

Rouen A13

A4

Paris

Reserveringscontact: Tel: + 33 (0)3 21 93 07 07 Fax: + 33 (0)3 21 39 21 45

A10

A26

Arras A28

Lille

Bruxelles

BP 40 284 - WIZERNES 62504 SAINT-OMER CEDEX FRANKRIJK

Reims

Bewegwijzering GPS: N50.6984596 E2.2435140 Boulogne-sur-Mer Saint-Omer 1u00 Duinkerken Saint-Omer 1u00 Amiens Saint-Omer 2u00 Arras Saint-Omer 1u00 Lille Saint-Omer 1u30 Valenciennes Saint-Omer 2u00 Rouen Saint-Omer 3u00 Reims Saint-Omer 3u00 Paris Saint-Omer 3u00 Brussel Saint-Omer 3u00 Antwerpen Saint-Omer 2u00 Gent Saint-Omer 2u00 Ieper Saint-Omer 1u15

Dit dossier werd samengesteld met de medewerking van:

Graphisme : © Glu&Glu / www.gluandglu.com / Crédits photos : © Sébastien JARRY / CG62 - © Aérodrome de Saint-Omer © Photos CERA © La Coupole

www.lacoupole-france.com