PDF-WORKFLOW Hogeschool Gent 2e kan grafische en reclame vormgeving | Departement KASK academiejaar 2002-2003
1.0 Wat is PDF? “Portable Document Format” Is het standaard formaat voor het uitwisselen van belangrijke documenten. Deze universele bestandsindeling houdt namelijk alle afbeeldingen, lettertypen, opmaken en kleuren van het brondocument intact, ongeacht de gebruikte programma’s of het platform. Ontwikkeld door Adobe. Het kan gebruik worden voor verschillende doeleinden: - voor voorstellen naar klanten - voor het uitwisselen van belangrijke documenten - voor het foutloos printen van documenten - voor op het web - voor finaal drukwerk
2.0 Hedendaagse situaties 2.1 Studenten en hun voorstellen: Als student wordt je telkens geconfronteerd met het presenteren van je werk aan je docent. Vooral als een bepaald programma ontbreekt op het systeem van de docent kan dat wel eens frustrerend uitlopen: bestanden kunnen niet worden geopend, fonts of beelden ontbreken, etc. Gelukkig hebben jullie genoeg begeleiding om je ontwerp voor te stellen in daarop volgende lessen.
2.2 Hedendaagse vormgevers: Als hedendaags vormgever liggen de problemen in dezelfde aard, maar dan iets gevoeliger. Ontwerpen en voorstellen worden tegenwoordig bijna altijd via email doorgestuurd naar klanten voor goedkeuring. Het is dus van groot belang dat alles er ook goed uitziet op een andere computer. Zonder kennis van PDF kan je dus weinig aanvangen in de grafische sektor. Je moet weten dat de meeste klanten niet beschikken over de juiste en laatste nieuwe software waardoor het heel riskant wordt om een voorstel zonder problemen door te sturen via e-mail. Meer en meer drukkerijen vragen ook naar een PDF van het ontwerp om zo korter op de bal te kunnen spelen en vlotter drukwerk rond te krijgen.
3.0 Postscript: Is een printer of machine taal dat instaat voor de communicatie tussen software en hardware. De standaard in printer en beeldtaal, opnieuw ontwikkeld door Adobe. Onder software moet je grafische software verstaan zoals opmaakprogramma’s en beeldverwerkingsprogramma’s, terwijl de hardware eerder bestaat uit allerhande printers en belichters. (meer info zie: http://www.adobe.com/products/postscript/main.html ) Zonder postscript zou de grafische sektor misschien nooit bestaan hebben. Ook een Pdf gebruikt als motor postscript code. Concreet gezien maakt bijna alles voor een ontwerp gebruik van de postscript taal: - type 1 fonts (=postscript fonts) - PDF - Adobe Photoshop, Adobe Illustrator, Adobe Indesign, … (postscript software) - EPS bestanden - postscript printer, RIP en belichter -… Hogeschool Gent | grafische en reclame vormgeving 2e kan | Departement KASK | academiejaar 2002-2003 | Nieuwe Media | 2
3.1 Verschillende versies De postscript taal gaat al een paar jaar mee en heeft dus al een paar versies: - Postscript Level 1 (de oudste in grijswaarden, bijna niet meer in omloop jaren 80) - Postscript Level 2 (bevat kleur extensie en andere zaken) - Postscript Level 3 (de huidige standaard, gebruikt bij nieuwe kleurenprinters)
3.2 postscript printers versus inktjet printers Postscript printer
Inktjet printer
- kostprijs
zeer duur
goedkoop
- rasters
mogelijk
onmogelijk
- compatible met postscript software
volledig
beperkt, soms helemaal niet,nogal veel problemen met EPS bestanden
- snelheid
soms wat trager vooral Level 1 en 2 printers
vrij snel
- CMYK kleur
enkel vanaf level 2 en 3
meeste inktjet printers ondersteunen CMYK
- PDF compatible
volledig
volledig
- correctheid bij fonts
zeer correct
minder correct
Aangezien postscript voor professioneel gebruik is, is een postscriptprinter een dure investering voor de gewone student. Toch kan je bij printproblemen op je intkjet printer je probleem omzeilen via een PDF document. Je print dan niet vanuit Illustrator or QuarkXPress, maar vanaf Adobe Acrobat Reader 5.
4.0 De PDF Software: 4.1 Adobe Acrobat Reader 5: voor het bekijken van pdf documenten - gratis te downloaden op http://www.adobe.nl/products/acrobat/readstep2.html - bestaat voor bijna alle computerplatforms - van hieruit kan je PDF’s bekijken en afdrukken naar wens - minimum vereiste om PDF’s te bekijken - huidige versie van de reader is 5.1
4.2 Adobe Acrobat 5: voor het bewerken en maken van pdf documenten - Niet gratis! - bestaat enkel voor MAC en PC - van hieruit kan je ook PDF’s bekijken en afdrukken naar wens - In combinatie met Acrobat Distiller kan je PDF documenten optimaal aanmaken. - huidige versie van de reader is 5.05
4.3 Adobe Acrobat Distiller 5: voor het converteren van PS bestanden naar een pdf documenten met de juiste instellingen - Niet gratis! Zit in het pakket van Acrobat 5 - bestaat enkel voor MAC en PC - dit stukje software converteerd PS bestanden naar een PDF - mogelijkheid tot automatiseren - huidige versie van de distiller is 5.05
Hogeschool GentHogeschool | grafische Gent en reclame | grafische vormgeving en reclame 2e kan vormgeving | Departement 2e kanKASK | Departement | academiejaar KASK2002-2003 | academiejaar | Nieuwe 2002-2003 Media | 3
5.0 PDF workflow: Een PDF kan je op verschillende manieren renderen(=aanmaken). Toch zijn er 2 grote pistes:
5.1 PDF via een universele workflow
Adobe Photoshop 6 of 7
Adobe Illustrator 9 of X QuarkXPress 4 of 5 Adobe Indesign 2
Uitwerking via grafische software (postscript compatible)
stap 1
Concept, idee
Ontwerpen
Normaal printen op papier... slaan we deze keer over
Printen naar een bestand Postscript bestand (=PS-file)
stap 2
Print naar bestand
PDF screen optimized (voor weergave op het scherm)
Waarvoor zal de PDF gebruiken? Voor op het scherm, printen, drukwerk... maak een keuze uit de "Job options"
stap 3
Kies Doel instelling
PDF print optimized (ideaal voor het printen ) Job options
PDF Press optimized (ideaal voor finaal drukwerk)
PDF custom (maak zelf je eigen instellingen)
Converteren van het PS bestand naar een PDF Via Adobe Acrobat Distiller. stap 4
Converteren van PS naar PDF
Hogeschool Gent | grafische en reclame vormgeving 2e kan | Departement KASK | academiejaar 2002-2003 | 4
Stap 1: Ontwerpen - maak gebruik van bestaande Postscript programma’s als Photoshop, Illustrator, Indesign en QuarkXPress om tot een voorstel te komen. - Belangrijk is altijd in drukwerk instellingen te ontwerpen; - in CMYK - 300 dpi - EPS voor beelden - Goeie fonts Zo kan je nog alle richtingen uit. Als je in lage resolutie werkt is het complexer om later naar hogere resoluties te gaan.
Stap 2: Print naar bestand Normaal gezien ga je bij een eindfase je document afdrukken via een printer. De postscript taal wordt dan van de software doorgestuurd naar de hardware. Wij willen echter binnen de software blijven omdat we bijvoorbeeld als student niet beschikken over een dure postscript printer, maar toch willen genieten van de kracht van postscript. De oplossing is dan het sturen van het te printen document naar een Postscript bestand i.p.v. een printer. In het vakjargon een PS-bestand. Dit bestand bevat dezelfde informatie als wat normaal naar de postscript printer gaat. Vooraleer je een dergelijk PS bestand kan aanmaken is het belangrijk de juiste drivers op je systeem te hebben: - Aan te raden is de laatste Adobe Postscript Driver 8.8 te installeren gratis te downloaden op de adobe site: MAC: http://www.adobe.com/support/downloads/product.jsp?product=44&platform=mac
PC: http://www.adobe.com/support/downloads/product.jsp?product=44&platform=Windows
Deze Adobe driver bevat een Virtual printer driver die ons als student in staat stelt PS-bestanden aan te maken zonder echt een PS-printer te hebben. - Na de installatie van de driver Zie je in de kiezer (OS9) een extra printer driver met een blauwe a (adobe ps genaamd). - Klik deze driver aan en sluit je kiezer. - je krijgt nu de melding dat je een nieuwe printer hebt gekozen...klik OK - nu is de driver geselecteerd en kan je PS bestanden aanmaken via het print venster in gelijk welk programma. - Open je document in je programma en kies bestand> Pagina instelling : neem A4 - kies opnieuw bestand>print - Zorg nu dat je instellingen overeenkomen met onderstaande afbeelding: - Printer: virtual printer - Doel: bestand - PS level: level1,2,3 - gegevensindeling: Binair - fontinvoeging: alle - Klik bewaar en kies een locatie om je PS bestand te bewaren. bv. bureaublad
Hogeschool Gent | grafische en reclame vormgeving 2e kan | Departement KASK | academiejaar 2002-2003 | 5
Stap 3: Kies doel instelling Zoals reed vermeld kan je een PDF gebruiken voor verschillende doelstellingen. Die instellingen ook wel “Job options” zijn per PDF instelbaar. Zo ga je bv. voor een voorstel eerst een PDF doorsturen enkel voor schermweergave. Dit maakt de PDF extra klein in kilobytes wat ideaal is voor door te mailen. Andere populaire standard instellingen vind je in de Adobe Acrobat Distiller 5 De meest gebruikte zijn: - screen: ideaal voor voorstellen en door te mailen - print: ideaal voor het printen van documenten - press: ideaal voor drukwerk - uiteraard kan je zelf dergelijk joboptions maken en bewaren in de lijst
Stap 4: Converteren van PS naar PDF - Eenmaal de juiste Job option gekozen sleep je het PS bestand op de distiller. - Zo krijg je een PDF geoptimaliseerd volgens de gekozen Job optie. - als bij het converteren problemen zijn dan kan je dat zien in de log onderdaan Nu heb je een PDf bestand dat op alle platform kan geopend worden via de gratis Adobe Acrobat Reader 5. Tip: vergeet de .pdf extensie niet als je je pdf wil gebruiken op een PC!
5.2 PDF via unieke workflow per programma Naast de ‘universele workflow’ die altijd werkt kan je tegenwoordig via de programma’s zelf PDF bestanden maken. Deze zijn wel niet altijd optimaal en soms heb je weinig instelmogelijkheden. Waardoor je PDF soms vrij zwaar wordt in kilobytes. Een aantal voorbeelden van programma’s die dergelijke PDF kunnen renderen zijn:
• 5.2.1 pdf via Adobe Illustrator 9 of X - Maak je document aan en bewaar het via bestand>Bewaar als - Kies bij formaat i.p.v. ‘illustrator’, ‘adobe PDF’ - optimaliseer je instellingen en done.
• 5.2.2 pdf via Adobe Indesign 2 Zie les Marc
• 5.2.3 pdf via Adobe Photoshop 6 of 7 - Maak je document aan en bewaar het via bestand>Bewaar als - Kies bij formaat i.p.v. ‘photoshop PSD’, ‘Photoshop PDF’ - optimaliseer je instellingen en done.
Hogeschool Gent | grafische en reclame vormgeving 2e kan | Departement KASK | academiejaar 2002-2003 | 6
6.0 Basis Gebruik van Adobe Acrobat 5 Adobe Acrobat 5 dient hoofdzakelijk om allerhande losse PDF’s aan mekaar te koppelen in 1 nieuwe PDF met meerder pagina’s. Het gebeurd wel eens dat je bv een tekst schrijft in een tekstverwerken die omzet naar PDF en dat daar later nog wat extra beelden achterkomen ook als PDF. Dat aanpassen en editeren van bestaande PDF’s gebeurd in dit programma. Let op! Hier kan je dus zelf geen PDF’s in maken!
Wat kan je dan wel?
6.1 samenvoegen van losse PDFs tot 1 nieuwe - Hoe samenvoegen? werkwijze zie les: - Hoe volgorde wijzigen van de PDF’s? werkwijze zie les:
6.2 Post-it’s aanbrengen - werkwijze zie les:
6.3 editeren van stukken tekst - Editeren van tekst en objecten: werkwijze zie les:
6.4 capteren van websites in een PDF
6.5 Interactieve PDF’s maken - maken van links
6.6 ... Hogeschool Gent | grafische en reclame vormgeving 2e kan | Departement KASK | academiejaar 2002-2003 | 7