Patiënteninformatie
Pijnmeting bij volwassenen (na een chirurgische ingreep)
Inhoud Inleiding .................................................................................................. 3 Doel van de pijnmeting ............................................................................ 3 Meten van pijn......................................................................................... 4 Pijnmeting via een cijfer ....................................................................... 4 Pijnmeting met een latje ...................................................................... 4 Pijnmeting via een begrip .................................................................... 5 Pijnmeting met observatieschalen ....................................................... 5 Registratie van pijn.................................................................................. 5 Behandeling van pijn ............................................................................... 5 Tot slot .................................................................................................... 7
2
Inleiding Pijn is een persoonlijke gewaarwording. Alleen u kunt ons informeren hoeveel pijn u precies voelt en hoe u die pijn ervaart. Vaak is het moeilijk om aan anderen uit te leggen hoeveel pijn u precies voelt. Het geven van een cijfer kan hierbij helpen. We kunnen pijn immers niet meten met een toestel zoals bijvoorbeeld de temperatuur met een thermometer of de bloeddruk met een bloeddrukmeter. In deze brochure leggen we uit hoe we pijn proberen te “meten” bij volwassenen, verder opvolgen en behandelen. Aarzel niet om zo nodig bijkomende vragen te stellen aan uw arts of verpleegkundige. Gelieve deze brochure mee te brengen als u naar het ziekenhuis komt.
Doel van de pijnmeting Als patiënt komt u in het ziekenhuis in contact met verschillende hulpverleners zoals verpleegkundigen, artsen, kinesist,… Ieder van deze hulpverleners heeft een persoonlijke kijk op pijngewaarwording. Zo zal bijvoorbeeld de ene verpleegkundige zeggen dat u “matige pijn” heeft, terwijl een andere verpleegkundige uw pijn als “ernstige pijn” zal aanzien. Omdat we pijn niet kunnen meten met een toestel, maken we gebruik van een zogenaamde pijnschaal. In de volgende paragraaf leest u hierover meer. Het gebruik van een pijnschaal maakt het voor ons mogelijk om uw pijn beter op te volgen en op een gepaste wijze te behandelen.
3
Meten van pijn Pijnmeting via een cijfer Voor het meten en registreren van pijn hanteren artsen en verpleegkundigen een pijnschaal waarbij u als patiënt zelf aangeeft hoeveel pijn u ervaart. Men zal u vragen om aan de intensiteit van uw pijn een cijfer te geven van 0 tot 10. Cijfer 0 staat voor helemaal geen pijn en cijfer 10 staat voor de maximale pijn die u zich kunt voorstellen. Dit cijfer is bepalend voor de behandeling. Bij pijnscores onder 4 voelen de meeste patiënten zich nog comfortabel. Pijnscores boven 4 vragen om een interventie! Binnen AZ Turnhout hanteren we pijnmeting via een cijfer als standaard werkwijze. Hieronder lichten we enkele mogelijke alternatieven toe.
Pijnmeting met een latje De verpleegkundige of arts zal u vragen om op een zogenaamd pijnlatje aan te duiden hoeveel pijn u precies ervaart. Aan de linker of onderste kant staat de minimumscore, aan de rechter of bovenste kant staat de maximumscore. U dient op de lijn aan te duiden hoeveel pijn u voelt. Aan de achterkant staan cijfers tot 10, zodanig dat er aan de plaats die u heeft aangeduid een cijfer kan worden gekoppeld.
4
Pijnmeting via een begrip Uw arts of verpleegkundige zal u vragen om de intensiteit van uw pijn te omschrijven volgens onderstaande categorieën: Geen pijn Lichte pijn Matige pijn Ernstige pijn Zeer ernstige pijn Onuitstaanbare pijn
Pijnmeting met observatieschalen Wanneer u door uw ziekte, medicatie of behandeling, niet kunt praten of aangeven hoeveel pijn u precies ervaart, maken we gebruik van zogenaamde observatieschalen. Bij deze schalen zal de hulpverlener uw gedrag observeren. Zo kan bijvoorbeeld het trekken van grimassen of rusteloos gedrag erop wijzen dat u pijn voelt. Hierbij maken we gebruik binnen AZ Turnhout van PAINAD – schaal. De PAINAD is een observatieschaal bestaande uit 5 items: * Ademhaling * Onrustgeluiden * Gezichtsuitdrukking * Lichaamstaal * Troostbaarheid
Registratie van pijn Minimaal 3 keer per dag zal de verpleegkundig uw pijn nagaan. Zij zal dit noteren in uw verpleegdossier. Op deze manier kunnen we volgen hoe uw pijn evolueert tijdens uw ziekenhuisopname.
Behandeling van pijn Afhankelijk van de aard en intensiteit van uw pijn zal uw behandelende arts een gepaste behandeling instellen. Meestal zal men starten met lichtere pijnstillers, zoals Paracetamol en/of zogenaamde onstekingsremmers. Wanneer deze niet voldoende pijnstilling geven, zal men bijkomend een sterkere pijnstiller toedienen.
5
Na bepaalde operaties krijgt u een zogenaamde pijnpomp, waarbij u zichzelf zonodig, een pijnstiller kunt toedienen. Over het gebruik van een dergelijke pijnpomp is er een aparte brochure.
6
Tot slot Hebt u na het lezen van deze brochure nog vragen of opmerkingen, dan kunt u terecht bij uw behandelend arts of verpleegkundigen op de afdeling. Daarnaast kunt u terecht bij: De pijnverpleegkundige Sofie Van Ginneken en Ann Mertens. Tel: 014/40 63 22 Mail
[email protected] en
[email protected]
Meer info: www.azturnhout.be/pijncentrum
7
Persoonlijke notities / vragen Indien u vragen of opmerkingen hebt, kunt u die hier noteren. Zo hebt u ze altijd bij de hand bij een gesprek met de arts of verpleegkundige. …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………
3
AZ Turnhout vzw www.azturnhout.be
[email protected]
Campus Sint-Jozef Steenweg op Merksplas 44 2300 Turnhout 014 44 41 11 Campus Sint-Elisabeth Rubensstraat 166 2300 Turnhout 014 40 60 11
V.U. : Jo Leysen gedelegeerd bestuurder AZ Turnhout vzw Steenweg op Merksplas 44 2300 Turnhout
Versie: november 2014