Onderzoek of ingreep bij diabetes:
tabletten en/of insuline als medicatie Binnenkort heeft u een afspraak voor een onderzoek of een kleine chirurgische ingreep in Gelre ziekenhuizen Zutphen. Voor dit onderzoek en/of ingreep mag u gedurende langere tijd niets eten en/of drinken. Dit kan problemen geven voor uw bloedsuiker. U kunt hierdoor last krijgen van klachten die wijzen op een te hoge of een te lage bloedsuiker. De dag vóór het onderzoek/ de ingreep en op de dag ván het onderzoek/ de ingreep moet u twee handelingen verrichten: U moet uw bloedglucosespiegel controleren. Dit geldt uiteraard alleen wanneer u in bezit bent van een glucosemeter en heeft geleerd zelf uw bloedsuikers te meten. (zie ‘Bloedglucosecontrole’) U moet de dosering van uw diabetesmedicatie aanpassen. Deze brochure geeft u informatie over wat u meeneemt naar het ziekenhuis, hoe u uw bloedglucosespiegel controleert en hoe u uw medicatie aanpast.
Wat neemt u mee naar het ziekenhuis ? Naast eventuele zaken die u voor het onderzoek en/of de ingreep moet meenemen naar het ziekenhuis, is het verstandig ook aan de volgende zaken te denken: glucosetabletten (b.v. Dextro Energy) voor het geval van een lage bloedglucose (hypo); uw glucosemeter (als u deze heeft); de diabetesmedicatie die u gebruikt.
Bloedsuikercontrole Op de dag vóór het onderzoek/ de ingreep en de dag ván het onderzoek/ de ingreep prikt u een 4-puntsdagcurve. Dit betekent dat u uw bloedglucose prikt als u: nuchter bent; vóór de lunch; vóór het avondeten; vóór het slapen gaan. Patiënteninformatie wordt met de grootste zorg samengesteld. Het betreft algemene informatie. U kunt aan deze uitgave geen rechten ontlenen. © Gelre ziekenhuizen www.gelreziekenhuizen.nl
Diabetes | DIAB-522.1 | 16 juli 2015 | pagina 1/6
Het innemen van de tabletten op de dag van het onderzoek/ de ingreep Voor het onderzoek/ de ingreep moet u de dosering van uw diabetesmedicatie aanpassen. Op de volgende pagina’s staan twee tabellen. Eén tabel is voor u van toepassing: U moet nuchter aanwezig zijn, dat wil zeggen de dag vóór het onderzoek/ de ingreep mag u vanaf 24.00 uur niets meer eten en/of drinken. U mag ’s ochtends nog een licht ontbijt gebruiken.
Volg de instructie van tabel 1
Volg de instructie van tabel 2 (pagina 3)
Ná onderzoek / ingreep
Vóór onderzoek / ingreep
Tabel 1: Dosering van uw tabletten wanneer u nuchter moet zijn
Tabletsoort Glibenclamide (Daonil) Gliclazide (Diamicron) Glimepiride (Amaryl) Pioglitazon (Actos) Repaglinide (Novonorm) Tolbutamide (Rastinon) Sitagliptine (Januvia) Vildagliptine (Galvus) Saxagliptine (Onglyza) Linagliptine (Trajenta) Dagaglifloxine (Forxiga)
Dosering Tot aan het onderzoek/ de ingreep mag u uw gebruikelijke diabetesmedicatie niet gebruiken.
Glibenclamide (Daonil) Gliclazide (Diamicron) Glimeperide (Amaryl) Pioglitazon (Actos) Repaglinide (Novonorm) Tolbutamide (Rastinon) Sitagliptine (Januvia) Vildagliptine (Galvus) Saxagliptine (Onglyza) Linagliptine (Trajenta) Dagaglifloxine (Forxiga)
Hervat na het onderzoek/ de ingreep, vanaf het moment dat u weer een maaltijd gebruikt, uw gebruikelijke dagdosering op de voorgeschreven tijden. Bijvoorbeeld: Neemt u uw medicatie alleen bij het ontbijt in? Dan betekent dit dat u pas de dag ná het onderzoek / de ingreep weer medicatie inneemt.
Lees de informatie over dosering Metformine op pagina 3.
Diabetes | DIAB-522.1 | 16juli 2015 | pagina 2/6
Ná onderzoek / ingreep
Vóór onderzoek / ingreep
Tabel 2: Dosering van uw tabletten bij een licht ontbijt Tabletsoort Glibenclamide (Daonil) Gliclazide (Diamicron) Glimeperide (Amaryl) Tolbutamide (Rastinon)
Dosering Tot aan het onderzoek/ de ingreep mag u uw gebruikelijke diabetesmedicatie niet gebruiken.
Repaglinide (Novonorm) Pioglitazon (Actos) Sitagliptine (Januvia) Vildagliptine (Galvus) Saxagliptine (Onglyza) Linagliptine (Trajenta) Dagaglifloxine (Forxiga)
Voor het lichte ontbijt kunt u de gebruikelijke dosis innemen. Daarna mag u tot aan het onderzoek/ de ingreep geen diabetesmedicatie meer innemen.
Glibenclamide (Daonil) Gliclazide (Diamicron) Glimeperide (Amaryl) Pioglitazon (Actos) Repaglinide (Novonorm) Tolbutamide (Rastinon) Sitagliptine (Januvia) Vildagliptine (Galvus) Saxagliptine (Onglyza) Linagliptine (Trajenta) Dagaglifloxine (Forxiga)
Hervat na het onderzoek/ de ingreep, vanaf het moment dat u weer een maaltijd gebruikt, uw gebruikelijke dagdosering op de voorgeschreven tijden. Bijvoorbeeld: Neemt u uw medicatie alleen bij het ontbijt in? Dan betekent dit dat u pas de dag ná het onderzoek / de ingreep weer medicatie inneemt.
Dosering van Metformine tabletten Bij een onderzoek:
Moet u nuchter zijn? Dan gebruikt u tot aan het onderzoek geen Metformine. Mag u een licht ontbijt? Dan gebruikt u de gebruikelijk dosis Metformine bij het ontbijt. Daarna mag u tot aan het onderzoek geen Metformine meer innemen.
Na het onderzoek: Hervat na het onderzoek vanaf het moment dat u weer een maaltijd gebruikt, uw gebruikelijke dagdosering Metformine op de voorgeschreven tijden.
Patiënteninformatie wordt met de grootste zorg samengesteld. Het betreft algemene informatie. U kunt aan deze uitgave geen rechten ontlenen. © Gelre ziekenhuizen www.gelreziekenhuizen.nl
Bij sommige onderzoeken wordt een contrast middel in de (slag)ader gespoten. Vindt bij u een onderzoek plaats met contrastmiddel? Dan kan het zijn dat u langer met de Metformine moet stoppen dan hierboven staat aangegeven. Dit staat dan in de informatiefolder van het onderzoek of u hoort dat via de aanvragend arts.
Bij een ingreep
Op de dag voor de ingreep en op de dag van de ingreep gebruikt u geen Metformine. Op de dag na de ingreep mag u de Metformine weer gebruiken.
Diabetes | DIAB-522.1 | 16 juli 2015 | pagina 3/6
Het aanpassen van de insulinedosering Het aanpassen van de insulinedosering moet gebeuren: op de avond voor het onderzoek op de dag van het onderzoek
Insulinedosering op de dag vóór het onderzoek/ de ingreep In tabel 3 kunt u opzoeken hoe u uw insulinedosering moet aanpassen op de dag vóór het onderzoek/ de ingreep. Dit aanpassen gebeurt vanaf de avondmaaltijd. De rest van de dag spuit u uw gebruikelijke dosering.
Tabel 3: insulinedosering de dag vóór onderzoek / ingreep Insulinesoort
Tijdstip waarop normaal de insuline wordt gespoten Voor de avondmaaltijd
Dosering
Combinatiepreparaten: Humalog Mix 25, 50 Novomix 30, 50, 70 Humuline 30/70 Insuman combi 50, 25, 15
Voor de avondmaaltijd
75% van de gebruikelijke dosering
(Middel)langwerkende insulines: Insulatard, Insuman Basal, Humuline NPH, Lantus, Levemir, Toujeo en Tresiba
Voor de avondmaaltijd
75% van de gebruikelijke dosering
Voor het slapen gaan
50% van de gebruikelijke dosering
Kortwerkende insulines: Novorapid, Humalog, Insuman Rapid, Humuline Regular, Apidra
Gebruikelijke dosering
Insulinedosering op de dag van het onderzoek/ de ingreep Op de dag van het onderzoek moet de insulinedosering worden aangepast. Hoe die moet worden aangepast, is afhankelijk van de soort insuline die u spuit. U kunt in de volgende tabellen informatie vinden over: de insulinedosering vóór het onderzoek/ de ingreep de insulinedosering ná het onderzoek/ de ingreep Insulinedosering vóór het onderzoek / de ingreep In tabel 4 (pagina 5) staat aangegeven welke dosering u van uw insuline moet spuiten wanneer u nuchter moet zijn of wanneer u een licht ontbijt mag gebruiken.
Diabetes | DIAB-522.1 | 16juli 2015 | pagina 4/6
Tabel 4: insulinedosering vóór het onderzoek/ de ingreep Insulinesoort U moet nuchter zijn
Alle soorten insuline
U mag een licht ontbijt gebruiken
Alle soorten insuline
Tijdstip waarop normaal Dosering insuline gespoten wordt. Vóór het ontbijt Geen insuline spuiten
Vóór het ontbijt
50% van de gebruikelijke dosering; daarna tot aan het onderzoek niet meer spuiten.
Insulinedosering ná het onderzoek / de ingreep In tabel 5 staat aangegeven welke dosering insuline u moet spuiten nadat u het onderzoek heeft gehad. De dosering is afhankelijk van welke soort insuline u spuit.
Tabel 5: insulinedosering nà het onderzoek/ de ingreep Insulinesoort Kortwerkende insulines: Novorapid, Humalog, Insuman Rapid, Humuline Regular, Apidra
Patiënteninformatie wordt met de grootste zorg samengesteld. Het betreft algemene informatie. U kunt aan deze uitgave geen rechten ontlenen. © Gelre ziekenhuizen www.gelreziekenhuizen.nl
Tijdstip waarop weer gegeten wordt Voor de eerste maaltijd na het onderzoek/ de ingreep
Dosering Gebruikelijke maaltijddosering
Combinatiepreparaten: Humalog Mix 25, 50 Novomix 30, 50, 70 Humuline 30/70 Insuman combi 50, 25, 15
Als de lunch uw eerste 50% van de gebruikelijke maaltijd na het dosering die u normaal voor onderzoek/ de ingreep is het ontbijt spuit
(Middel)langwerkende insulines: Insulatard, Insuman Basal, Humuline NPH, Lantus, Levemir, Toujeo en Tresiba
Als de lunch uw eerste 50% van de gebruikelijke maaltijd na het dosering die u normaal voor onderzoek/ de ingreep is het ontbijt spuit Gebruikt u voor het ontbijt géén insuline? Dan spuit u dus niets. Als de avondmaaltijd uw Gebruikelijke dosering eerste maaltijd na het hervatten op de onderzoek/ de ingreep is voorgeschreven tijd
Uitzondering: Als u 1x per dag, alleen ’s ochtends spuit
Voor de eerst volgende maaltijd
Als de avondmaaltijd uw Gebruikelijke dosering eerste maaltijd na het hervatten op de onderzoek/ de ingreep is voorgeschreven tijd
Diabetes | DIAB-522.1 | 16 juli 2015 | pagina 5/6
50% van de gebruikelijke dosering die u normaal voor het ontbijt spuit
Het aanpassen van GLP-1 injecties Victoza (Liraglutide) Bayetta (Exenatide) De dag voor het onderzoek / de ingreep Spuit u de GLP-1 injectie voor het slapen gaan? Dan moet u deze de avond voor het onderzoek / de ingreep niet spuiten. De dag van het onderzoek / de ingreep Op de dag van het onderzoek / de ingreep spuit u geen GLP-1 injectie ongeacht het tijdstip van het onderzoek / de ingreep. U hervat de GLP-1 injecties in overleg met uw internist.
Bydureon De laatste dosis voorafgaand aan het onderzoek of de ingreep slaat u over. U hervat de Bydureon in overleg met uw internist.
Vragen? Heeft u na het lezen van deze brochure vragen, neem dan wanneer de datum van het onderzoek of de ingreep bekend is, contact op met de diabetesverpleegkundige. Dit kan via polikliniek Interne Geneeskunde: maandag t/m vrijdag 8.30 - 16.30 uur tel: 0575 – 592 812 De diabetesverpleegkundige belt u dan dezelfde of de volgende werkdag terug.
Diabetes | DIAB-522.1 | 16juli 2015 | pagina 6/6
