JAARRAPPORT Blijven verbeteren
Acute zorg Specialismen
partners
Innovatie
Lean
Patiënt Samenwerken Ambitie Gastvrij
kwaliteit
Zorgboulevard
Betrouwbaar
Multidisciplinair
E Health 2.0
veilig
netwerken
zorgprogramma’s
Alliantie
Speciale Centra
teamwork
2013
nieuw ziekenhuis organisatie & innovatie
kwaliteit
netwerkstrategie veiligheid samenwerking 1e lijn
Strategie ZMC service
acute zorg
procesverbetering speciale centra
INHOUDSOPGAVE
JAARRAPPORT
2013 Inleiding 4 Hoofdstukken Kwaliteit 6 Veiligheid 8 Service 11 Procesverbetering 14 Speciale centra
17
Acute Zorg
19
Samenwerking 1e lijn
20
Netwerkstrategie 22 Organisatie & Innovatie
24
Nieuw Ziekenhuis
26
Bijlagen Kerngegevens en financiën
30
Profiel van de organisatie
34
Besturingsmodel 37 Jaarverslag Raad van Toezicht
41
HRM 45 ICT 46 Inspectie voor de Gezondheidszorg
48
Mindmap Strategie
54
3
INLEIDING
Blijven verbeteren. Het Zaans Medisch Centrum besteedt veel aandacht aan het zorgvuldig en continu verbeteren van kwaliteit, veiligheid en service. Daarbij maken we onder meer gebruik van de feedback van patiënten
2013
en de lean-methodiek. We zetten in op het elimineren van verspilling, werken samen aan het financieel gezond houden van ons ziekenhuis en dragen daarmee bij aan het betaalbaar houden van onze zorg.
4
INLEIDING
Een groot compliment aan alle medewerkers en vrijwilligers die met passie en plezier klaarstaan voor onze patiënten.
TWEEDE PLAATS IN DE AD ZIEKENHUIS TOP 100
FINANCIEEL RESULTAAT
TROTS
Het ZMC boekte in 2013 een positief
De essentie van ons ziekenhuis
In 2013 behaalde het Zaans Medisch
jaarresultaat, in de lijn met de meer
zit natuurlijk in onze patiënten en
Centrum (ZMC) de tweede plaats in de
jarenplanning. Onze solvabiliteitscijfers
onze medewerkers. Dat is belangrijk:
Ziekenhuis Top 100 van het Algemeen Dag
voldoen aan de eisen van het waarborg
meer werkplezier draagt onmisken-
blad. Een goed bericht voor de patiënten
fonds en de banken.
baar bij aan betere patiëntenzorg.
in de Zaanse regio: zij weten zich verzekerd van uitstekende zorg dicht bij huis. Ook is
In 2016 openen we ons nieuwe
het een groot compliment aan alle mede
VERANTWOORDING
ziekenhuis en daar werken we de
werkers en vrijwilligers die elke dag met
De hoofdstukken van dit jaarrapport
komende twee jaar hard naar toe.
passie en plezier klaarstaan om patiënten
volgen de onderdelen van de ZMC-
Samen met onze patiënten, mede
de best mogelijke zorg te bieden.
strategie, die wij verbeeld hebben in
werkers en vrijwilligers.
onze strategische mindmap (bijlage 7). Het ZMC blijft continu verbeteren zodat
In dit beknopte jaarrapport gaan we
we onze patiënten de beste zorg blijven
vooral in op onze zorgresultaten.
bieden. Betrouwbaar, gastvrij en vernieu
Uitgebreide verantwoordingsinformatie
Fred Plukker *
wend – en vanaf 2016 in een prachtig
over het jaar 2013 is publiek beschikbaar
Arthur Notermans
nieuw ziekenhuis.
en kunt u apart bij ons opvragen.
Raad van Bestuur ZMC
* Fred Plukker is voorzitter van de Raad van Bestuur vanaf 1 april 2014, tot die tijd was Rob Dillmann dat.
5
KWALITEIT
Kwaliteit in alles wat we doen. Het Zaans Medisch Centrum werkt elke dag opnieuw aan het leveren van kwalitatief goede zorg. Patiënten moeten kunnen rekenen op veilige zorg, willen respectvol worden benaderd en verwachten zorg met goede uitkomsten. Maar dat kan niet tegen elke prijs: zorg moet tegen redelijke kosten worden geleverd. Binnen ons kwaliteitsbeleid hebben we al deze aspecten verankerd.
TOPZORG-PREDICAAT VOOR CARPAAL TUNNEL
Veiligheid
SYNDROOM Van zorgverzekeraar Menzis kreeg het ZMC het TopZorg-predicaat voor de behandeling van het
TOEGEVOEGDE WAARDE
+
=
Carpaal Tunnel Syndroom (CTS).
Integrale kosten
Het predicaat laat zien dat we aan hoge medische standaarden
Uitkomsten van zorg
¤
+
Ervaring/ service
met minimale verspilling
voldoen en dat patiënten de zorg waarderen. Menzis hanteert deze criteria:
PRESTATIE-INDICATOREN
MEERJARENAFSPRAAK ACHMEA
Ervaren personeel. Voor het TopZorg-predicaat moeten er minimaal 150 operaties per jaar worden uitgevoerd. Onderzoek toont bij steeds meer aandoeningen aan dat de kwaliteit beter is naarmate het betrokken zorgteam meer ervaring heeft. In 2013 werden er in het Zaans Medisch Centrum ruim 300 CTS-operaties verricht.
Jaarlijks verantwoorden ziekenhuizen
In 2011 heeft het ZMC een meerjaren
zich over de geleverde kwaliteit
afspraak afgesloten met de grootste
en veiligheid. Dit gebeurt aan de
verzekeraar van het ziekenhuis, Achmea.
hand van ‘prestatie-indicatoren’
Uniek aan deze afspraak voor vijf jaar
(zie www.ziekenhuizentransparant.nl).
is dat ook de kwaliteitsprestaties in het
De indicatoren van het ZMC laten
contract zijn opgenomen. Jaarlijks kan
over 2013 opnieuw een licht positieve
het ziekenhuis een bonus verdienen
ontwikkeling zien. We scoren op een
door het behalen van de doelstellingen
Goed geregelde nazorg. Elke patiënt krijgt na de ingreep een nacontrole.
aantal indicatoren beter dan vergelijk
op 15 kwaliteitsindicatoren. In 2013
bare ziekenhuizen. Het komt minder
hebben we op 11 van de 15 indicatoren
vaak voor dat mensen onverwacht lang
de doelstelling behaald.
Snelle toegang. Patiënten kunnen binnen drie weken terecht voor een eerste consult en worden - als dat nodig is - vervolgens binnen vijf weken geopereerd. Minder wondinfecties. Minder dan 1,5 % van de patiënten krijgt binnen een maand na de operatie een wondinfectie. Goede communicatie. Patiënten krijgen schriftelijke informatie over de ingreep, de huisarts ontvangt binnen twee weken na de ingreep een ontslagbrief en er is een duidelijk aanspreekpunt bij vragen.
6
moeten worden opgenomen, na opera ties zijn er minder complicaties en de resultaten van de darmchirurgie zijn nog verder verbeterd (zie de grafieken op de volgende pagina). Ook voldoet het ZMC aan alle gestelde volumenormen. Dat houdt in dat iedere dokter voldoende verrichtingen uitvoert en daardoor over genoeg routine beschikt om goede zorg te leveren.
11 van de 15 kwaliteitsindicatoren behaald.
KWALITEIT
ZAANS MEDISCH CENTRUM
0,45% 91,3% 9,8% 0
LANDELIJK GEMIDDELDE** Diepe wondinfecties na heupoperaties
patiënten met een niersteen die 3 maanden tot een jaar na behandeling niet nogmaals behandeld hoeven worden
Onverwacht lange opnameduur
Heroperaties na een hernia-operatie
1,9% 81% 11,7% Niet bekend
** laatst bekende cijfer
CERTIFICERING EN ACCREDITATIE KWALITEITSYSTEMEN EN VISITATIES
ZIEKENHUISSTERFTE
Het ZMC biedt goede en veilige zorg.
Het gaat hierbij over de zogenoemde
Daarvoor ontving het ziekenhuis in 2011
HSMR, Hospital Standardized Mortality
opnieuw de accreditatie van het Neder
Ratio. Deze HSMR geeft weer hoe de
lands Instituut Accreditatie Ziekenhuizen
werkelijke sterfte zich verhoudt tot de
(NIAZ). We werken hard aan de verbeter
verwachte sterfte op basis van de patiën
punten om in 2015 nog beter uit de
tenpopulatie. In 2012 bedroeg de HSMR
nieuwe accreditatieronde te komen.
voor het Zaans Medisch Centrum 115.
Met het behalen van de NIAZ-accreditatie
Dat wil zeggen dat de werkelijke sterfte in
voldoet het ZMC ook aan de certificering
het ZMC hoger was dan op grond van de
van het VeiligheidManagementSysteem
patiëntenpopulatie verwacht mag worden.
(VMS). Daarnaast worden door collega-
Een grondige analyse wijst op een laag
medisch specialisten visitaties uitgevoerd.
drempelig palliatief beleid. Dit betekent
Dit zijn door de Nederlandse verenigingen
dat als mensen stervende zijn en zij liever
van medisch specialismen bezoeken aan
in het ziekenhuis willen overlijden, wij hen
het ziekenhuis waarbij de kwaliteit van
vaak opnemen, ook al is dat medisch
de zorgprocessen en de geleverde zorg
niet altijd strikt noodzakelijk. Uiteraard
per specialisme nauwkeuring geanaly
gaat hierdoor het HSMR-cijfer omhoog.
seerd wordt. Voor de specialismen waar
Daarnaast blijkt dat er beter moet worden
het ZMC artsen voor opleidt wordt dit
geregistreerd. Tenslotte werken we aan
gedaan vanuit het perspectief van oplei
alle verbeterpunten die we bij de analyse
dingsziekenhuis. Ook de verbeterpunten
tegenkomen. De voorlopige HSMR over
uit de visitaties worden aangepakt.
2013 is 99.
Belangrijk verbeterpunt in 2013 vormde de ziekenhuissterfte. Ziekenhuissterfte is een indicator voor de kwaliteit van de zorg.
CERTIFICATEN IN 2013 Pluscertificaat van Achmea Ontvangen in 2014 op basis van de zorg in 2013 voor Diabeteszorg voor volwassenen Heupvervanging Knievervanging TopZorg-predicaat van Menzis Carpaal Tunnel Syndroom Keurmerken: Darmkanker (NFU) Prostaatkanker (NFU) Bloed en lymfeklierkanker (NFU) Vaatkeurmerk Keurmerk spataderzorg Keurmerk stomazorg Kwaliteitszegel dermatologie Smiley kinderafdeling Smiley dagbehandeling kinderen Accreditaties en certificering NIAZ incl. certificering VMS HKZ (dialyse) CCKL laboratoria (microbiologie) GMP-Z medicatiebereiding (ziekenhuisapotheek)
7
VEILIGHEID
Veiligheid. Eerste prioriteit. Patiënten moeten erop kunnen vertrouwen dat ze bij het Zaans Medisch Centrum in volstrekt veilige handen zijn. Om het vertrouwen van patiënten waar te maken, zetten we hier hoog op in. Afgelopen jaren is het landelijk patiëntveiligheidsprogramma binnen het ZMC uitgevoerd met prima resultaten. In 2013 heeft dit programma een vervolg gekregen.
REANIMATIES Met het vroegtijdig signaleren van vitaal bedreigde functies, zoals ademhaling en het hart, en het voorkomen van bloed vergiftiging (sepsis) wil het ZMC het aan tal spoedinterventies terugdringen. Om die reden is er een Spoed Interventie Team (SIT) actief. En dat werkt. Sinds de invoering van het SIT in 2010 is het aan tal reanimaties fors gedaald.
MEDICATIEVEILIGHEID Het ZMC wil verkeerd medicijngebruik voorkomen. In 2013 hebben we hard gewerkt aan medicatieverificatie. Van iemand die wordt opgenomen, contro leren we in het ziekenhuis eerst de medicatie, voordat we deze voorschrijven of toedienen. Hetzelfde geldt als de patiënt weer naar huis gaat. Medicatie
DELIER
DECUBITUS (DOORLIGWONDEN)
screening door de ziekenhuisapotheek
In 2013 voerde het ZMC een herzien
Het ZMC werkt al jaren hard aan het
maakt inmiddels deel uit van het opname
delierprotocol in. Het betreft een voor
voorkomen van decubitus tijdens
gesprek. Ook worden er apothekers
geschreven werkwijze om de eerste
opname. De laatste jaren is het aantal
assistenten op de verpleegafdelingen
symptomen van plotselinge verwardheid
patiënten met ernstige decubitus
ingezet om het aantal medicatiefouten
op te sporen. In 2013 werd 50% van de
(graad 2 of meer) fors gedaald. Het lage
te beperken.
doelgroep gescreend op het risico van
decubituspercentage van 1,1% is ook in
een delier. In 2012 was dit nog 65%.
2013 gehandhaafd.
Inmiddels hebben we ziekenhuisbreed
KWETSBARE OUDEREN
aandacht gevraagd voor deze screening
Doorliggen, ondervoeding (plotselinge
en is er een verbeterproject gestart.
verwardheid), delier, vallen – hoe ouder de patiënt hoe groter het risico op zoge
ONDERVOEDING
noemde ‘onbedoelde schade’. Het ZMC
Ondervoeding kan leiden tot complicaties
doet er alles aan om die risico’s tot een
en een langere ziekenhuisopname. Eind
minimum te beperken. Goed screenen is
2013 werd daarom bijna 100% van de
cruciaal.
opgenomen patiënten hierop gescreend.
Aantal gevallen lijnsepsis (bloedvergiftiging door een infuus of sonde) loopt steeds verder terug.
5
Als inderdaad van ondervoeding sprake
4 1
is krijgen mensen extra tussendoortjes zodat zij kunnen aansterken en het herstel sneller verloopt.
8
2011
2012
2013
VEILIGHEID
Alle patiënten screenen we op ondervoeding.
Aantal meldingen ziekenhuisbreed Soort Bloed Medicatie
Aantal 2008
Aantal 2009
Aantal 2010
Aantal 2011
Aantal 2012
Aantal 2013
6
24
54
68
86
77
28
276
433
609
786
693
Voeding
6
70
49
35
41
53
Organisatie / communicatie / documentatie
9
158
267
500
500
583
Identificatie
3
25
45
93
103
113
Apparatuur / materialen / hulpmiddelen
18
131
172
496
182
205
Onderzoek / behandeling
2
91
265
432
246
350
Vallen
0
11
51
62
59
62
Overig
6
139
191
215
285
245
Totaal
78
925
1527
2210
2288
2381
VEILIGHEIDMANAGEMENT SYSTEEM
INCIDENTEN IN DE PATIËNTENZORG 2013
In 2013 zijn er 8 calamiteiten (onbedoelde
Het jaar 2013 stond voor het ZMC
Fouten maken is en blijft echter menselijk
gemeld bij de Inspectie voor de Gezond
wederom in het teken van het veiligheid
en de zorg is mensenwerk. Om van deze
heidszorg (IGZ). Bij een calamiteit is de
managementsysteem (VMS). Veel
fouten te leren en de zorg te kunnen
calamiteitenregeling van het ziekenhuis
verbetering valt te halen uit de pro
verbeteren heeft het ZMC vanaf 2009
van toepassing. Het is van belang om
spectieve risicoanalyses, waarbij we
het “veilig incidenten melden” ingevoerd.
over een incident te kunnen praten, maar
van tevoren risico’s in (zorg-) processen
Als er iets onbedoeld niet is goedgegaan,
ook om gezamenlijk te kijken hoe voor
inschatten en sturen op de beheersing
moet dit altijd gemeld worden, zodat
komen kan worden dat een incident zich
ervan. Eenzelfde positief effect op
herhaling kan worden voorkomen. Met de
nogmaals voordoet. Voordat er maat
de veiligheid heeft de aandacht voor
invoering van “veilig incidenten melden”
regelen worden genomen om herhaling
kwetsbare ouderen en het verminderen
is het aantal incidenten goed zichtbaar
te voorkomen, dient eerst goed bekeken
van complicaties.
geworden. Betekent dit dat de zorg dan
te worden wat zich heeft voorgedaan.
en onverwachte schade bij een patiënt)
onveiliger is geworden? Nee! Alleen is nu
Er wordt een reconstructie gemaakt van
Het ZMC spant zich nadrukkelijk in voor
bekend waar iets fout is gegaan en tot
het voorval door een hiervoor opgeleide
het creëren van een veiligheidscultuur.
welke verbeteringen dit heeft geleid. Van
SIRE commissie. SIRE staat voor Systema
Ook patiënten hebben daar een actieve
het leereffect dat hiermee gepaard gaat is
tische Incident Reconstructie en Evaluatie.
rol in. We geven patiënten goede, com
de zorg juist alleen maar veiliger geworden.
Patiënten of hun familie ontvangen de
plete informatie over hun gezondheids
resultaten van een SIRE onderzoek en de
toestand, nodigen hen uit vragen te
Er is een commissie die zicht houdt op
uitkomsten worden met hen besproken.
stellen als iets niet duidelijk is, vragen
de meldingen en de verbeteracties: de
Naar aanleiding van calamiteiten stellen
hun een volledig overzicht van gebruikte
Centrale MIP Commissie. In 2013 heeft
we verbeterplannen op.
medicatie mee te nemen, en roepen
zij 16 hoogrisicomeldingen ontvangen.
hen op om instructie en advies zo goed
Een aantal meldingen is nader geanaly
In november 2013 heeft de SIRE
mogelijk op te volgen.
seerd door de afdeling zelf of de Centrale
commissie de gouden veiligheidsspeld
MIP Commissie. De analyses hebben
gewonnen. Dit is een prijs die binnen
onder andere geleid tot aanpassingen
het ZMC elk jaar wordt uitgereikt tijdens
in bestaande werkwijzen en protocollen,
de week van de patiëntveiligheid, voor
ontwikkeling van nieuwe werkwijzen en
een initiatief dat hieraan in het bijzonder
protocollen, scholing van medewerkers
heeft bijgedragen.
en verbeteringen in overlegstructuren.
9
VEILIGHEID ZMC-VEILIGHEIDSLIJN VOOR PATIËNT EN FAMILIE Het ZMC vindt het belangrijk om goed naar patiënten en hun familie te luisteren. Daarom is er voor alle patiënten op verpleegafdelingen de ZMC-Veiligheids lijn, een unicum in Nederland. Patiënten of familieleden die zich grote zorgen maken en herhaaldelijk geen gehoor vinden bij verpleegkundige, hoofd verpleegkundige of specialist, kunnen een speciaal telefoonnummer bellen.
Vanaf eind 2013 worden op bijna alle afdelingen apothekersassistenten ingezet voor medicatieverificatie. APOTHEKERSASSISTENTEN AAN HET BED
BESTE IDEE VAN HET ZMC
Een patiënt moet zich bij een operatie
Beste Idee van het ZMC zetten we de mooiste initiatieven op een rij. Zo kunnen
geen zorgen maken over het medicijn
we van elkaar leren en de kwaliteit van zorg verder verbeteren. In 2013 won een
gebruik. Daarom is er bij opname
verpleegkundige een iPad met zijn idee: een handzaam kaartje met de signalen
gesprekken altijd een assistent van de ziekenhuisapotheek aanwezig. De apo thekersassistent neemt het medicijn gebruik met de patiënt door en kijkt vooral naar medicijnen die mogelijk een
Alle medewerkers werken continu aan de veiligheid van het ziekenhuis. Met het
en scores die een verpleegkundige moet bijhouden als een opgenomen patiënt plotseling achteruitgaat. Met het kaartje direct bij de hand kunnen verpleeg kundigen sneller een arts inschakelen, die meteen kan ingrijpen. Daarmee gaat de patiëntveiligheid omhoog.
risico vormen voor de operatie. Denk bijvoorbeeld aan bloedverdunners. Met het medicijnprofiel hebben de arts en verpleegkundigen een volledig overzicht. Op bijvoorbeeld afdeling Chirurgie is
SAFETY NOTES
elke dag een apothekersassistent aan
In 2013 zijn de ZMC-Safety Notes
wezig. Zij bespreekt veranderingen di
geïntroduceerd. Een praktische manier
rect met de arts, gaat bij patiënten langs
om medewerkers te informeren en
en bekijkt de medicijnen die van thuis zijn
instrueren over actuele veiligheidsonder
meegenomen en bergt deze veilig op.
werpen. In de Safety Note staat precies
Bij ontslag houdt de apothekersassistent
hoe een medewerker moet handelen.
een ontslaggesprek. Het kan zijn dat
De Notes gaan bijvoorbeeld over hoe
de medicijnen zijn veranderd of dat er
precies om te gaan met de privacy van
medicijnen zijn voorgeschreven die tijde
patiënten of over het reanimatiebeleid.
lijk moeten worden gebruikt. Zo wordt verwarring voorkomen.
10
SAFETY 23 Januar
NOTE
i 2014
r!
m een delie
ar. Voorko n kwetsba Ouderen zij SAFETY NOTE 23 Januari 2014
Ouderen zijn kwe
een tsbaar. Voorkom
delier!
SERVICE
Altijd een stap extra voor patiënten. Het Zaans Medisch Centrum wil het elke dag nog beter doen. Door goed naar patiënten en hun wensen te luisteren, weten medewerkers wat er voor patiënten werkelijk toe doet. De goede ervaringen van de patiënten – dat is waar het ZMC voor gaat. Service en gastvrijheid staan dan ook hoog in het vaandel. Patiënttevredenheid Patiënttevredenheid poliklinieken *** aantal respondenten
bejegening door verpleegkundigen
bejegening door artsen
informatie voorziening
% aanbeveling ‘zeker wel’
% aanbeveling ‘waarschijnlijk’ + ‘zeker wel’
Cardiologie
99
7,9
7,9
7,6
29%
84%
Chirurgie
66
7,8
7,8
7,4
36%
89%
Dermatologie
90
7,9
7,8
7,7
28%
89%
GynaecologieVerloskunde
113
7,9
8,0
7,5
49%
96%
Hart-Vaatcentrum
131
7,9
7,9
7,6
39%
96%
Interne geneeskunde
64
7,7
7,9
7,3
38%
90%
KNO
45
7,8
7,9
7,6
25%
93%
Mondziektenkaakchirurgie
28
8,0
8,0
8,0
44%
100%
Neurologie
51
7,7
7,8
7,4
53%
96%
Neurochirurgie
16
7,7
8,1
7,5
38%
94%
Orthopedie
122
7,9
7,9
7,6
48%
97%
Pijncentrum
93
8,4
8,5
8,1
62%
95%
Kinder geneeskunde
53
8,1
8,4
7,7
65%
98%
Specialismen
*** In deze tabel zijn alleen de poliklinieken opgenomen waarvan de cijfers over 2013 bekend waren.
PATIËNTTEVREDENHEID
NIEUWE ONDERZOEKSMETHODE
Ons motto ‘het Zaans Medisch Centrum
Bij het invullen van de vragenlijsten
LAAGSTE LIGDUUR VAN
luistert naar u’ zetten we kracht bij met
kunnen patiënten ook aanbevelingen
NEDERLAND
patiënttevredenheidsonderzoek, een
of tips geven. Deze open opmerkingen
serviceprotocol en spiegelgesprekken,
bieden goede aangrijpingspunten om
Van alle ziekenhuizen heeft het
waarbij medewerkers met een groep
zaken te verbeteren. Om meer van
patiënten een gesprek voert rond een
dergelijke aanwijzingen te ontvangen,
thema om van hen te horen hoe zij
voerden we in 2013 een nieuwe methode
bepaalde zaken ervaren. In 2013 onder
van onderzoek uit. Wij raadplegen
zochten we de patiënttevredenheid bij
opgenomen patiënten met de vraag:
de poliklinieken en de verpleegafdelingen.
wat hadden wij vandaag beter kunnen
Voor ‘bejegening van patiënten’ hadden
doen? Waar nodig en mogelijk hebben
we onszelf een 7,9 als doel gesteld.
we meteen actie ondernomen.
ZMC opnieuw de laagste gemiddelde ligduur van 2,3 dagen. We doen er alles aan om het herstel te bespoedigen, zodat mensen snel weer naar huis kunnen.
Dat rapportcijfer hebben we inmiddels behaald. Enkele afdelingen kregen zelfs een hogere waardering.
11
SERVICE
DRIE GASTVRIJHEIDS STERREN
Nazorg, borgen van privacy en voor zien in adequate patiëntinformatie zijn speerpunten van de Cliëntenraad.
Ook in 2013 heeft het ZMC zijn drie sterren voor gastvrijheid behouden. Op bijna alle punten scoren we hoger dan gemiddeld. Complimenten
CLIËNTENRAAD
Het ZMC vindt het belangrijk om de meer
waren er voor:
Onze actieve en enthousiaste Cliënten
waarde voor patiënten overal in te ver
raad heeft een belangrijke rol bij het ver
vlechten. Daarom participeert de Cliënten
beteren van onze service en gastvrijheid.
raad in allerlei projecten en adviseert hij
Zo participeert de Cliëntenraad in het
bij belangrijke besluiten van het zieken
project Gastvrijheidszorg met Sterren en
huis. Nazorg, borgen van privacy en
zijn de raadsleden nauw betrokken bij
voorzien in voldoende patiëntinformatie
het ontwerp van het nieuwe ziekenhuis.
zijn speerpunten van de Cliëntenraad.
betrokkenheid groot verantwoordelijkheidsgevoel serviceprotocollen actiegerichte houding creatief met beperkte middelen Gastvrijheidszorg met Sterren is een waarderingssysteem voor de kwaliteit van de gastvrijheidszorg.
OPEN DAG Enkele duizenden nieuwsgierige bezoekers kwamen op 16 maart naar de Open Dag van het Zaans Medisch Centrum. Veel belangstelling was er voor het reanimeren en het zelf opereren van een (nep)knie.
12
SERVICE Aantal klagers en klachtonderdelen in de jaren 2008 - 2013 600 535
526
500
487
473
400
415 351
300
352
321
306
297
273
200
220
100
0 2013
2012
Totaal aantal klachten
2011
2010
2009
2008
Totaal aantal klagers
De grafiek laat zien hoeveel patiënt-ervaringen en klachten wij ontvingen, afgezet tegen het aantal mensen dat een klacht indiende. Eén persoon kan immers meerdere opmerkingen maken.
KLACHTEN EN OPMERKINGEN
en patiënt het probleem samen met de
Het ZMC ziet elke klacht of opmerking
klachtenfunctionaris en wordt naar een
als kans om het beter te doen. Want juist
oplossing gezocht), het kan ook via de
van minder positieve geluiden kunnen we
onafhankelijke klachtencommissie (dan
leren. We moedigen patiënten dan ook
wordt er een uitspraak over de klacht
WEBSITE VOOR KINDEREN
aan om hun mening te geven. Bijvoor
gedaan). Praktisch alle mensen kiezen
beeld via het formulier ‘Wat ik nog zeggen
voor de weg via de klachtenfunctionaris:
Het ZMC heeft een speciale
wilde…’ op onze site. Wie niet tevreden
snel uitpraten en oplossen.
is over de wijze waarop hij behandeld is
website voor kinderen gelanceerd met informatie, foto’s en filmpjes. Hoe ziet het ziekenhuis eruit?
in het ZMC, kan een klacht indienen.
Soms blijven patiënten, familie of na
Ook alle opmerkingen die via het formu
bestaanden vragen houden over een
lier “Wat ik nog zeggen wilde…” binnen
(afgesloten) behandeling of over de
En misschien wel het belangrijkste:
komen worden als ‘klacht’ aangemerkt
manier waarop iets is gelopen of over de
kun je er leuke dingen doen?
en als zodanig behandeld.
keuzes die werden gemaakt. Er vinden
Kinderen kunnen zich zo thuis nog
dan gesprekken plaats tussen patiënten,
beter voorbereiden. Hoofdrol is
Onze klachtenfunctionaris neemt met
familie of nabestaanden en de klachten
weggelegd voor de mascotte van de
ieder die een klacht of opmerking indient
functionaris en behandelaars Alle klachten
kinderafdeling. De site is te vinden
contact op en bespreekt hoe de klacht
worden onder de loep genomen en waar
via www.kindersite.zaansmc.nl.
verder behandeld kan worden. Dat kan via
het kan worden de zorg en bejegening
bemiddeling (dan bespreken behandelaar
verbeterd.
Wie kom je er allemaal tegen?
Het ZMC ziet elke klacht of opmerking als kans om het beter te doen. 13
PROCESVERBETERING
Het Zaans Medisch Centrum blijft verbeteren. Continu. Hoe kunnen we patiënten beter helpen en tegelijkertijd slimmer met onze middelen omgaan? Het ZMC blijft de bedrijfsprocessen continu verbeteren. Motor achter de verbeteringen is het Blijvend Beter-programma. Deze grondige aanpak is vrij uniek in ziekenhuisland. De lean-methodiek vormt daarvoor de basis. Deze aanpak – in Japan ontwikkeld door Toyota – richt zich op het systematisch en consequent achterwege laten van overbodige handelingen. De meerwaarde voor patiënten is leidend.
BLIJVEND BETER VOOR PATIËNT EN MEDEWERKER Om het continu verbeteren in het DNA van de organisatie te krijgen, zijn scholing en opleiding essen tieel. Inmiddels hebben zo’n 200 mensen een lean-opleiding gevolgd en werken zij aan ver beterprojecten. Uiteindelijk wil het ZMC straks 1500 probleem oplossers in dienst hebben! Zo gaat betere zorg samen met kostenbesparing.
Aantal opgeleide probleemoplossers 2013: 2012:
200 51
personen
Het is de kunst om het ziekenhuisverblijf voor de patiënt zo veilig, effectief en comfortabel mogelijk te maken, met een minimum aan rompslomp. Geen overbodige formulieren, niet te lang in spanning wachten totdat je geopereerd wordt, snel een afspraak kunnen maken.
personen
De voorbeelden zijn talloos. Met dit uitgangspunt ontwikkelt het ZMC efficiënte en doel matige bedrijfsprocessen. Dat is niet alleen prettiger voor onze patiënten, maar ook voor onze medewerkers.
14
PROCESVERBETERING
Steeds meer zorgpaden
2013
35
51 36
ZORGPROGRAMMA’S
2014
Patiënten met een bepaalde ziekte
PROCESVERBETERING OP AFDELINGEN
of aandoening doorlopen over het
In 2013 hebben we de werkprocessen
Door een herindeling van de afdelingen
algemeen dezelfde soort stappen in
van de polikliniek en de kliniek grondig
worden de bedden efficiënter benut.
behandeling. Dit noemen we een zorg
onder de loep genomen. Leidend
Dat heeft geleid tot een reductie van
programma of zorgpad. Binnen zo’n
principe: de zorg voor de patiënt moet
programma of pad willen we alle stap
er beter van worden. Vanuit de lean-
pen zo efficiënt en logisch mogelijk
filosofie hebben we de processen
verpleegkundigen beter overzicht.
organiseren. Voor patiënten leidt dat tot
door standaardisatie en concentratie
Zij kunnen informatie gemakkelijker
minder ziekenhuisbezoeken, een kortere
efficiënter gemaakt. We hebben ons
opslaan en vinden. Dit leidt tot tijds
tijd van eerste bezoek tot behandeling,
bijvoorbeeld gericht op efficiënt voor
besparing. Tijd die de verpleegkundige
sneller terecht kunnen voor onderzoek
raadbeheer, betere artsenvisites en
nu aan de patiënt kan besteden.
etc. In 2014 willen we 65% van de zorg
een veiligere medicatieverstrekking.
Door een intensieve samenwerking
in dergelijke programma’s georganiseerd
Ook kunnen patiënten straks op alle
tussen de poliklinieken is het admini
hebben. Eind 2013 hadden we ruim 42%
poliklinieken dezelfde service en
stratieve proces gestandaardiseerd.
al gerealiseerd, met 51 zorgprogramma’s
bejegening verwachten. Op het vlak
Dit geeft patiënten veel meer duidelijk
van concentratie lag de nadruk op een
heid over hun afspraak. Daarnaast
intensievere samenwerking tussen de
hoeven dezelfde werkzaamheden niet
TACTISCH PLANNEN
afdelingen, wat een efficiëntere inzet
meer op verschillende plekken te
Hoe kunnen we optimaal gebruikmaken
van het personeel mogelijk maakt.
worden uitgevoerd.
De resultaten zijn indrukwekkend, zowel voor kliniek als polikliniek:
9 bedden. Door aanpassingen in het EPD hebben
van de capaciteiten in ons ziekenhuis? Met tactisch plannen geeft het ZMC invulling aan deze vraag. Bij de planning
2
4
5 6
de beschikbare bedden, ruimtes en
3
1
van de zorg houden we nu rekening met
7
hang. Daar profiteren ook onze patiënten
0
apparatuur, én met de onderlinge samen van: zo is de wachttijd voor een operatie korter. In 2012 begonnen Orthopedie en Chirurgie hiermee; in 2013 haakten ook de andere snijdende specialismen aan.
ZMC scoort 6 op een schaal 7.
Dat leidde tot een efficiëntere benutting van de operatiekamers en een betere bedbezetting. Chirurgie en Orthopedie stabiliseerden op een gemiddelde bed
HOGE ONDERSCHEIDING VOOR ZMC
bezetting van 85% en 90%.
Het ZMC ontving van de Amerikaanse zorg-ICT-organisatie HIMSS een prestigieuze erkenning voor zijn zorg-ICT: stage 6 op de schaal van EMRAM. Dit is de op één na hoogste onderscheiding voor automatisering van de zorg. In Nederland hebben elf ziekenhuizen deze status weten te behalen.
15
PROCESVERBETERING MINDER PATIËNTEN OP HET LAATSTE MOMENT AFGEZEGD VOOR DE OPERATIE Niets vervelender dan naar het zieken huis gaan voor een operatie en daar te horen krijgen dat de operatie wordt verzet naar een andere dag. Daar is het laatste jaar grondig op ingegrepen. Drie acties hadden veel effect: TROTSTROFEE
1. Operaties werden op de reële duur gepland – een arts met dertig jaar ervaring werkt soms nu eenmaal
TrotsTrofeeën uitgereikt. Ze gingen
sneller dan iemand die net zijn oplei
naar de teams waar we extra trots
ding achter de rug heeft. Het aantal
op zijn, omdat ze patiënten echt
afzeggingen met dit als oorzaak
betere zorg bieden. Ze onder-
daalde zo met 44%.
municatie, nauwe samenwerking tussen en met specialisten, flexibiliteit, enthousiasme, nooit
2. Er werd een nieuw dienstrooster personeelstekort meer voorkomt. 3. ‘Spoedpatiënten’ bleken de gewone OK planning vaak niet gepland te
verbetering om het patiënten nog
doorkruisen. In 2013 werden spoed-
makkelijker te maken.
en semispoedpatiënten anders
De Acute Opname Afdeling voert continu kleine verbeteringen door met grote resultaten. Van een handige step voor de lange afstanden in het ziekenhuis tot en met een slimme kastindeling, zodat verpleegkundigen niet misgrijpen. Stuk voor stuk praktische oplossingen om het werk efficiënter te doen, zodat er meer tijd is voor de patiënt.
2009
1,62%
2010
1,77%
2011
1,66%
2012
1,62%
2013
1,11%
opgesteld waardoor er geen
opgeven en hun focus op continue
Het Hart-vaatcentrum laat zien hoe belangrijk goed georganiseerde zorgpaden zijn. Patiënten met bijvoorbeeld spataderen of vaatproblemen hebben met veel specialismen te maken. Zij hebben goede zorg met persoonlijke aandacht nodig. Gestroomlijnde zorgpaden maken dit mogelijk: intake en onderzoek gaan heel ont spannen en uiteindelijk bespreken twee specialisten samen het behandeladvies met de patiënt.
ingedeeld op het OK-programma. Hiermee daalde het aantal afzeg gingen met als oorzaak ‘uitloop door spoed tussendoor’ met 72%.
Zorgproces centraal. Grondige en systematische verbeteraanpak volgens de Deming Cycle
PLAN
ACT
Input DO
klacht
diagnostiek
ACT
B. Farmaca
behandeling
ontslag
resultaat
Resultaten van zorg DO
CHECK
A. Mensen C. Medische techniek
CHECK
PLAN
16
Gemiddeld
In 2013 hebben we twee ZMC
scheiden zich in onderlinge com-
Afzeggingen van operaties door het ZMC.
I. Gewenste uitkomsten II. Ongewenste uitkomsten III. Patiëntervaring
SPECIALE CENTRA
Unieke zorg in de regio. Het Zaans Medisch Centrum profileert zich graag met zijn thematische centra: het Pijncentrum, het Bewegingscentrum en het Hart-vaatcentrum bieden snelle toegang, diagnostiek en doorlooptijd. Uitstekende zorg en altijd multidisciplinair. Ook mensen van buiten de regio weten het Zaans Medisch Centrum hiervoor te vinden.
Speciale patiëntengroepen begeleidt het ZMC met extra aandacht: Codia is er voor dialyse, Esperanz voor patiënten met kanker. En in 2013 opende Beval centrum Parteanz de deuren. De centra van het ZMC staan garant voor: kwalitatief hoogwaardige zorg multidisciplinaire aanpak integrale benadering van de patiënt optimale logistiek: snelle toegang, diagnostiek en doorlooptijd
PIJNCENTRUM Pijn belemmert veel mensen in hun func
beling van het aantal patiënten. Zonder
apparaat. Denk aan osteoporose,
tioneren, op het werk, thuis of in relaties.
twijfel houdt dit verband met de omvor
artrose, reuma, lagerugklachten en
Het Pijncentrum helpt om pijn te verlichten
ming van de Pijnpoli tot het Pijncentrum
klachten aan arm, nek en schouders.
en het dagelijks functioneren te verbeteren.
op de nieuwe locatie. Samenwerken is
Steeds meer mensen – ook van buiten
het sleutelwoord: met elkaar een goed
Service voor de patiënt, werken in team
de Zaanse regio – weten de weg naar
georganiseerd zorgpad bieden voor
verband en korte lijnen staan voorop
het centrum te vinden en de vraag is
patiënten met pijn. De intensieve samen
bij het Bewegingscentrum. Doel is om
groot. Met uitbreiding van het team en
werking met andere specialisten, waar
patiënten zo snel mogelijk te helpen, bij
vergroting van aantal behandelingen tot
onder de neurologen zorgt voor een
voorkeur alles op één dag: röntgen
gevolg. Inschatting is dat zo’n 75% van
gedegen behandelplan.
onderzoek, uitslag, behandeladvies,
de bewoners in de Zaanstreek die met
planning van de OK en bespreken van de
pijn kampen, het Pijncentrum van het ZMC
anesthesie. Ook aan goede informatie
BEWEGINGSCENTRUM
voorziening wordt veel aandacht besteed.
Orthopedie, Fysiotherapie en Revalidatie
De informatieavonden worden druk
In 2012 steeg het aantal behandelingen
vormen samen het Bewegingscentrum,
bezocht en zeer positief gewaardeerd.
al met 20%, in 2013 was die toename
bedoeld voor patiënten met veel voor
zelfs 40%. Bij elkaar een ruime verdub
komende klachten aan het bewegings
gaat raadplegen.
Het Bewegingscentrum werkt nauw samen met bijvoorbeeld de ortho
Steeds meer mensen weten het Pijncentrum te vinden.
pedisch instrumentmaker, orthopedische schoenmaker, ergotherapeut, Fysio Centrum Zaanland, neuroloog, revalida tiearts, traumachirurg en pijnbestrijders. Afhankelijk van de klacht bundelen de
Toename van
Toename van 20% t.o.v 2011 2012
40% t.o.v 2012 2013
verschillende disciplines hun deskundig heid. In de toekomst is een grotere rol voor de regieverpleegkundige in het zorgproces weggelegd: meer aandacht voor risicostratificatie en preventie gaat op termijn gezondheidsschade voorkomen.
17
SPECIALE CENTRA ONLINE ZORG VOOR MENSEN MET KANKER Het Zaanse wandelevenement (Z)aan de Wandel heeft een missie: de strijd tegen borstkanker. Met de opbrengsten van (Z)aan de Wandel wordt een project van het ZMC ondersteund. Meer dan 2.000 mensen wandelden in 2013 € 65.000 bij elkaar! Onder andere voor het verbeteren van de online zorg voor mensen met borstkanker. Op dit moment is er al een website voor patiënten met kanker via Esperanz. Deze website is nu echter alleen toegankelijk voor ZMC-patiënten die nog kuren moeten volgen na de operatie. In 2014 wordt deze website – met dank aan alle wandelaars – toegankelijk voor borstkankerpatiënten vanaf de diagnose.
HART-VAATCENTRUM
♥
Het Hart-vaatcentrum bundelt de exper tise van verschillende specialismen die betrokken zijn bij hart- en vaatziekten. Het centrum richt zich op patiënten van 50 jaar en ouder; hart- en vaatziekten treden immers meestal pas op latere leeftijd op. Zorgpaden garanderen dat de patiënt in korte tijd alle nodige onderzoeken ondergaat en de optimale behandeling krijgt (snelle diagnose en behandelplan). Verschillende poliklinieken
Het Hart-vaatcentrum bundelt de expertise van verschillende specialismen die betrokken zijn bij harten vaatziekten.
bezoeken is niet meer nodig: medisch
ESPERANZ Esperanz is een van de eerste onco logische samenwerkingsverbanden in Nederland. Een samenwerkingsverband waarin drie ziekenhuizen (Westfries gasthuis, Waterlandziekenhuis en Zaans Medisch Centrum) hun krachten bundelen met als doel om samen, geïntegreerd, regionaal optimale zorg te bieden, daarbij ondersteund door een academisch centrum (het VU medisch centrum). De ambitie is om een kwaliteits label te zijn voor de behandeling van alle
specialisten komen naar de patiënt toe
Sinds 2013 werken hart-vaatverpleeg
veel voorkomende vormen van kanker.
en houden samen spreekuur.
kundigen en hartfalenverpleegkundigen
Esperanz biedt patiënten in de regio
samen met hun collegaverpleegkundigen
een kwalitatief goede behandeling en
Ook in 2013 wisten steeds meer mensen
aan korte afstemmingslijnen en een
zorgt ervoor dat zij in hun directe woon
het Hart-vaatcentrum te vinden. Voor
naadloze aansluiting tussen Chirurgie,
omgeving de zorg en ondersteuning
patiënten is bijvoorbeeld de one-stop-visit
Cardiologie en Interne geneeskunde.
krijgen die zij nodig hebben. Voor de
heel handig: het gezamenlijke consult
De verpleegkundige heeft ook een
ziekenhuizen is het doel te zorgen voor
van de dermatoloog en de (vaat)chirurg.
grotere rol in het zorgproces gekregen
behoud en ontwikkeling van kennis,
Wie dat wil, kan vaak al dezelfde dag
als regieverpleegkundige. Hiermee staat
kunde en bevoegdheden op het gebied
worden behandeld.
de patiënt nog meer centraal.
van de oncologie.
ZMC / ESPERANZ
97% 5% 18
LANDELIJK GEMIDDELDE Bij mensen met borstkanker is al het kwaadaardig weefsel in één operatie verwijderd
Het aantal ‘heroperaties’ bij patiënten met darmkanker
94% 9%
Er zijn grote verschillen in de kwaliteit van kankerbehandelingen. Dat laat een rapport van KWF kankerbestrijding zien. De Volkskrant wijdde er in 2013 een artikel aan. Het ZMC springt eruit met de behandeling van darm-en borstkanker. Deze gegevens zijn goed te traceren dankzij het DICA (dsca.clinicalaudit.nl).
ACUTE ZORG
Trots op onze acute zorg. Voor een kernziekenhuis is een acute functie vanzelfsprekend. Van eerste hulp tot bevallingen: goede acute zorg is belangrijk voor de regio. Het servicegebied van het ZMC groeit, nu het landelijke beleid bundeling van acute zorg op minder locaties stimuleert. AMBITIEUS Het ZMC is ambitieus en streeft naar een Centrum voor Acute Zorg dat de spoedeisende functie vervult voor de
Percentage ritten naar ZMC ten opzichte van totaal aantal ambulanceritten: van 7,2% in 2012 naar 8,6% in 2013.
regio boven het Noordzeekanaal. Met alles onder één dak: de Spoedeisende Hulp, een Acute Opname Afdeling, hart bewaking, intensive care, een eerstelijns
processen streng aan de principes van
ingericht. Het centrum heeft een kraam
bevalcentrum en de crisisopvang bij de
lean. Zo hoeven patiënten nu niet meer
verzorgende in dienst die, net als bij
Psychiatrie. Het ZMC heeft onderzocht
dere keren voor een röntgenonderzoek
een thuisbevalling, continu aanwezig
hoe deze ambities passen in het nieuwe
naar een andere ruimte. Ook worden
is voor de één-op-één-zorg.
ziekenhuisgebouw. In 2013 resulteerde
de verschillende specialismen, nodig
dit in een ontwerp voor de nieuwbouw
voor de behandeling, sneller bij de
van een Centrum voor Acute Zorg.
patiënt betrokken. Resultaat: de patiënt is veel minder tijd kwijt aan een röntgen onderzoek.
SPOEDEISENDE HULP In 2013 zijn we gestart met de integratie van de huisartsenpost en de Spoed
BEVALCENTRUM
eisende Hulp (SEH) van het ZMC. In de
In 2013 is het eerstelijns Bevalcentrum
nieuwe situatie worden patiënten altijd
Parteanz geopend. Zelfstandig gevestigde
door de juiste arts geholpen en hoeven
verloskundigen werken hier samen met
ze minder lang te wachten. In 2014
gynaecologen van het ZMC. Parteanz is
zetten we de volgende stap met het
er voor vrouwen die geen medische reden
openen van zogeheten diagnostische
hebben om in een ziekenhuis te bevallen,
bedden op de Acute Opname Afdeling.
maar dat wel het prettigst vinden.
Patiënten kunnen de SEH dan sneller verlaten en de diagnose afwachten in
Unieke aan het bevalcentrum: de vrouw
een comfortabeler omgeving. Het team
blijft altijd op dezelfde kamer. Want
staat onder leiding van een ervaren
ook hier zijn alle processen ontworpen
traumachirurg. De eerste opvang van
vanuit lean-principes. Dankzij de speciaal
patiënten is hiermee altijd gegarandeerd.
ingerichte kamers komt de zorg naar
De bekendheid met de professionaliteit
de patiënt toe. Mocht de bevalling om
van ons SEH-team reikt inmiddels tot
welke reden dan ook medisch worden,
Tijdens de opening van Beval
buiten de ziekenhuismuren: ambulances
dan bezoekt de gynaecoloog de vrouw
centrum Parteanz in september
weten het ZMC steeds vaker te vinden.
en hoeft zij niet te worden verplaatst.
konden bezoekers kennismaken
De kamers van het bevalcentrum
met het nauw samenwerkende
Net als het hele ziekenhuis onderwerpt
bevinden zich direct naast de verlos
team van verloskundigen, kraam-
ook de Spoedeisende Hulp alle werk
kamers van het ZMC en zijn huiselijk
zorgverpleegkundigen en mede-
OPENING PARTEANZ
werkers van het ZMC. Veel belangstelling was er voor de voorlichting
Patiënt is minder tijd kwijt aan röntgenonderzoek: van 45 minuten in 2012 naar 29 minuten in 2013.
over baarhoudingen, borstvoeding en pijnmedicatie.
19
SAMENWERKING EERSTE LIJN
Eén keten van zorg. Het ZMC kiest voor samenwerking. Zo zijn er uitstekende contacten met de huisartsen en is er een intensieve samenwerking met andere ketenzorgpartners, zoals (thuis)zorgorganisatie Evean. Verder werken we samen met de verloskundigen in Bevalcentrum Parteanz, is er een samenwerkingsverband voor palliatieve zorg met Hospice de Schelp en hebben we een buitenpolikliniek, gevestigd in gezondheidscentrum Saendelft. Alles om de patiënt vlot te begeleiden door de keten van zorg.
Het Zaans Medisch Centrum staat samen
De komende jaren staan in het teken
In 2013 hebben het ZMC en Evean
met zo’n honderd huisartsen in de regio
van het verder optimaliseren van de
een samenwerkingsovereenkomst
voor de taak om inwoners van de Zaan
samenwerking en het afstemmen van
getekend waarin gezamenlijke doel
streek hoogwaardige patiëntenzorg
de zorg rondom de patiënt. Het ZMC
stellingen staan. Extra aandacht is
te bieden. Die zorg wordt, als het kan,
zoekt daarbij naar nieuwe, innovatieve
er voor kwetsbare ouderen. Voor
geleverd in de eerste lijn, en in de tweede
werkvormen om de samenwerking
deze groep staat in onze ketenzorg
lijn als het moet. De zorg is aantoonbaar
verder uit te bouwen.
de kwaliteit van leven voorop.
goed, veilig en patiëntgericht. Ook bij de nieuwbouw trekt het ZMC
EVEAN
samen met Evean op. Aan het zieken
Digitaal verwijzen via ZorgDomein
Zorginstelling Evean en het Zaans
huis grenst straks een Zorgboulevard,
Integratie van Huisartsenpost en
Medisch Centrum werken op steeds
waar eerstelijnsvoorzieningen te vinden
meer fronten samen. Zo is er een
zijn. Met de leveranciers van deze
nauwe samenwerking rond de ketenzorg
voorzieningen werken we nauw samen.
er afspraken worden gemaakt over
van botbreuken, COPD en heup- en
Daarnaast is er plaats voor een Zorg
behandeling, ziektebeelden en het
knievervanging. Oudere patiënten die
hotel: een locatie met meerdere functies.
organiseren van zorg
Enkele voorbeelden van samenwerking:
Spoedeisende Hulp Organiseren van nascholingen waarbij
ontslagen zijn van de specialistische
Hier kunnen onder meer patiënten
Luisteren naar, en betrekken van, huis
zorg, kunnen terecht in het Transitorium.
herstellen die te goed zijn om in het
artsen bij verbetering zorgprocessen
Dit is een afdeling bínnen het ziekenhuis,
ziekenhuis te verblijven, maar nog
Jaarlijks ontmoetingsevenement
onder verantwoordelijkheid van Evean.
niet naar huis kunnen. Ook biedt het
zodat zorgverleners elkaar beter
Revalidatie op deze afdeling draagt bij
Zorghotel ruimte voor palliatieve zorg.
leren kennen.
aan een sneller herstel.
WERKCONFERENTIE
Aan het ziekenhuis grenst straks een Zorgboulevard.
In 2013 vond er een werkconferentie plaats voor huisartsen, specialisten ouderengeneeskunde en medisch specialisten van het ZMC. Samen hebben zij gewerkt aan het verbeteren van het behandelproces voor een aantal patiëntengroepen. De zorg wordt onderling beter op elkaar afgestemd en patiënten moeten geen last meer hebben van de grenzen tussen verschillende zorgverleners. In 2014 worden de projecten verder vormgegeven en geïmplementeerd.
20
SAMENWERKING EERSTE LIJN
In 2013 is de dienstverlening van de buitenpolikliniek uitgebreid met spreekuren van Urologie en het Pijncentrum. LIVE SURGERY De orthopeden organiseerden in 2013 twee symposia met interactieve workshops voor huisartsen en fysiotherapeuten. Iedereen kon via grote schermen meekijken met een live surgery (een operatie die live op beeld te volgen was). De belangstelling was groot.
GEZONDHEIDSCENTRUM SAENDELFT De enige buitenpolikliniek van het Zaans Medisch Centrum is gevestigd
WORMER
in Gezondheidscentrum Saendelft in Assendelft-Noord. We werken er nauw
WORMERVEER
N8
samen met de eerstelijns hulpverleners, zoals huisartsen, verloskundigen, (kinder)psychologen, diëtisten en fysio
N203
ASSENDELFT
therapeuten. Patiënten kunnen in de buitenpoli onder andere naar het spreek uur van de cardiologen, dermatologen,
Gezondheidscentrum Saendelft
kinderartsen, neurologen en orthopeden. Er is echo- en röntgenapparatuur aan wezig. Zo hoeven patiënten voor deze
ZAANDIJK
onderzoeken niet apart naar het zieken huis te reizen.
A8 N246
In 2013 is de dienstverlening van de buitenpolikliniek uitgebreid met spreek uren van Urologie en het Pijncentrum. In de contacten met huisartsen en verloskundigen ging multidisciplinair aandacht uit naar onderwerpen als terugverwijsafspraken voor cardiologie,
WESTZAAN KOOG AAN DE ZAAN
A8
N203 ZAANDAM A7
astma bij kinderen en het zorgpad COPD.
21
NETWERKSTRATEGIE
Bundeling van krachten. Betere zorg. Het Zaans Medisch Centrum is een regionaal kernziekenhuis dat goede, vertrouwde en betrouwbare zorg dicht bij huis biedt. Daar waar nodig, gebeurt dit door samenwerking en schaalvergroting. Zo werken we bijvoorbeeld met een shop-in-shopmodel waarbij aan het ZMC gelieerde merken of organisaties samenwerken binnen de muren van het ziekenhuis. Ook gaan we allianties aan met topspecialistische of academische centra, zodat patiënten de specialistische zorg krijgen die we niet in huis hebben. Waar nodig, verwijzen we door naar deze samenwerkingspartners.
PARTNERS IN DE REGIO
LABORATORIA
SAMENWERKINGSVERBAND
Als regionaal kernziekenhuis richt het
Een ander voorbeeld van de netwerk
MET ZONNESTRAAL
ZMC zich op bewoners in de Zaanstreek
strategie in bedrijf is Symbiant, het patho
Het Zaans Medisch Centrum en
en de omringende gebieden. Logische
logisch laboratorium. De laboratoria van
Oogziekenhuis Zonnestraal zijn
partners zijn dan ook de ziekenhuizen
verschillende ziekenhuizen zijn in 2011
in de nabije omgeving: Westfriesgast
zelfstandig geworden en functioneren
huis (WFG), Waterlandziekenhuis (WLZ),
nu als een professioneel bedrijf, dat zowel
Sint Lucas Andreas Ziekenhuis (SLAZ)
kwalitatief als bedrijfseconomisch gezond
en VUmc. Op het gebied van de onco
is. Per 1 januari 2014 wordt ook ons
logische zorg, bijvoorbeeld, werken
Microbiologisch Laboratorium volgens
we met deze ziekenhuizen samen in
dezelfde formule een zelfstandig bedrijf.
Esperanz.
Ons lab gaat samen met het laboratorium
per 1 januari 2013 een samen werkingsverband (joint venture) aangegaan voor oogheelkundige zorg. De samenwerking garandeert de beschikbaarheid en kwaliteit van oogheelkundige zorg in de regio Zaandam en waarborgt deze
van het WLZ en WFG verder onder de
zorg op lange termijn. Kwaliteit van
naam Comicro.
zorg en efficiency zijn de pijlers, waarbij de oogheelkundige zorg vanuit de behoefte van de patiënt wordt georganiseerd. Voordelen voor de patiënt zijn hoogwaardige
De aard van de samenwerking varieert:
en gespecialiseerde zorg, betere
Electieve zorg
kwaliteit en betere service.
Joint ventures, bijvoorbeeld met Oogziekenhuis Zonnestraal op het gebied van oogheelkundige zorg per 1 januari 2013.
Chronische zorg
Regionale samenwerking zoals: Esperanz – oncologische zorg, samen met WFG, WLZ, Codia - dialyse, samen met WFG en WLZ Neurologie, samen met SLAZ.
Acute Zorg
Regionale concentratie bij het ZMC, zoals Bevalcentrum Parteanz.
Zorgondersteuning
Bundeling binnen grotere verbanden zoals Symbiant – pathologie – samen met WFG en MCA, Comicro – medische microbiologie – samen met WFG. Nuges – nucleaire geneeskunde – samen met WLZ, WFG en MCA.
22
NETWERKSTRATEGIE Samenwerkingsverband
Partners
Onderwerp/vakgebied
Esperanz BV
WLZ, WFG
Oncologie
Codia BV
WLZ, WFG
Dialyse
Zonnestraal Noord-Holland BV (per 1 januari 2013)
Zonnestraal holding BV
Oogheelkunde
Neurologie
SLAZ
Neurologie en IC
VUmc
o.a. Neurochirurgie, klinische genetica en onderwijs
Comicro BV (per 1 januari 2014)
WFG
Medische Microbiologie
Symbiant BV
WFG, MCA
Pathologie
KCL
WFG, WLZ
Klinisch Chemisch Laboratoria
NUGES
WLZ, WFG, MCA
Nucleaire Geneeskunde
Psychiatrie
Parnassiagroep RKZ
Regionale crisisfunctie psychiatrie
Huisartsenpost / Spoedeisende hulp
Huisartsenpost
Geïntegreerde 24-uurs spoedzorg
Parteanz
Verloskundigenpraktijken Zaandam
Geïntegreerde geboortezorg
SHOP-IN-SHOP
CRISISFUNCTIE PSYCHIATRIE
Per 1 januari 2013 zijn we voor de oog
Op het gebied van psychiatrie is er
SYMBIANT
heelkundige zorg een samenwerking
in 2013 een samenwerking tot stand
In 2011 is de afdeling Pathologie van
aangegaan met Zonnestraal. We hebben
gekomen tussen het ZMC, het Rode
het ZMC opgegaan in Symbiant.
nu een shop-in-shopvestiging van
Kruis Ziekenhuis, het Waterlandzieken
Zonnestraal binnen de muren van ons
huis en Dijk en Duin (onderdeel van
Ook de pathologieafdelingen van
ziekenhuis, waarbij het ZMC en Zonne
Parnassia). Concreet betekent dit dat
straal samen eigenaar van de vestiging
er een regionale crisisfunctie voor
zijn. Voor orthopedie wordt een samen
psychiatrie is op de locatie van het ZMC
werking met Bergman Clinics voorbereid.
per 1 januari 2014. Dat maakt de zorg
In 2013 is hiertoe een intentieovereen
voor deze patiënten in onze regio beter.
komst getekend.
Bovendien blijven zij dichter bij huis.
het Medisch Centrum Alkmaar en het Westfriesgasthuis zijn onderdeel van dit centrum. Symbiant is een van de grootste pathologie laboratoria in ons land met een achterland van ongeveer 900.000 mensen. In dit expertisecentrum onderzoeken de pathologen per jaar weefselstukjes en celmateriaal van ruim 80.000 patiënten.
23
ORGANISATIE EN INNOVATIE
Altijd op zoek naar vernieuwing. Het Zaans Medisch Centrum is altijd op zoek naar nieuwe kansen voor betrouwbare en gastvrije zorg. Dat vernieuwen gebeurt op verschillende terreinen: in communicatie, bij de behandelingen en in de ondersteunende processen.
DIGITALE ONDERSTEUNING
ELEKTRONISCH PATIËNTEN DOSSIER
Omdat we continu willen blijven verbeteren,
Goede zorg kan niet zonder digitale ondersteuning. Daarom leggen we nu
Het digitaliseren van patiëntendossiers
lueerd. Zowel het gebruik van het EPD
de basis voor online communicatie op
draagt bij aan een goede communicatie
als het project rond de invoering worden
weg naar een digitale polikliniek. Straks
tussen behandelaren. En daarmee aan
ruim voldoende beoordeeld. De komst
kunnen onze patiënten online afspraken
goede zorg voor patiënten. In het elektro
van het EPD heeft zowel de patiëntveilig
maken, hun dossier inkijken en online
nisch dossierprogramma (EPD) worden
heid als de kwaliteit van dossiervoering
met de dokter overleggen. Ook kunnen
drie onderwerpen onderscheiden:
verbeterd.
behandelaars in de keten gemakkelijk
medisch, verpleegkundig en medicatie.
zijn de resultaten van dit project geëva
en op veilige wijze gegevens uitwisselen. met de introductie van het Verpleeg
HUISARTSENVERWIJZING MET DIGITAAL ZORGDOMEIN
kundig EPD en het elektronisch voor
Eind 2011 zijn de huisartsenverwijzingen
schrijven van medicatie in de gehele
gedigitaliseerd via ZorgDomein. Huis
kliniek. Twee jaar later is de invoering van
artsen hebben nu beter zicht op de toe
Veel vernieuwing binnen het ZMC
het elektronische dossierprogramma
gangstijden tot de polikliniek en kunnen
komt van onze eigen medewerkers.
(EPD) binnen het Zaans Medisch Centrum
gemakkelijker verwijzen. Het aantal
Jaarlijks belonen we het ‘Beste
afgerond. Alle behandelaren, verpleeg
verwijzingen via ZorgDomein steeg van
idee van het ZMC’ met een iPad
kundigen én artsen beschikken over de
6216 verwijzingen in het laatste kwartaal
(zie ook pagina 10). Al deze ideeën
mogelijkheid een elektronisch dossier van
van 2012 naar 7100 in het laatste kwar
dragen bij aan het verder verbete-
hun patiënten in te zien en bij te houden.
taal van 2013. Daarmee blijkt dat huis
ren van onze zorg en service voor
Ze kunnen gemakkelijk informatie met
artsen het ZMC steeds beter weten te
elkaar delen en het behandeltraject voor
vinden via deze digitale weg.
In 2011 zette het ZMC de eerste stappen
BESTE IDEE ZMC
onze patiënten. In 2013 waren er 45 ideeën, die allemaal zijn (of nog worden) geïmplementeerd.
een patiënt volgen, op elke tijd en op elke plaats.
Verwijzingen door huisartsen via ZorgDomein
6216 24
7100 =
8% van het totaal aantal verwijzingen naar de polikliniek.
ORGANISATIE EN INNOVATIE THUISCONTROLE HARTFALENPATIËNT De hartfalenpoli adviseert en controleert hartfalenpatiënten om verergering van de klachten te voorkomen. Sinds enige tijd werkt de poli met Motiva, een systeem voor thuiscontrole, waarop inmiddels ruim zeventig patiënten thuis zijn aangesloten. Met Motiva kan de hartfalenverpleegkundige een oogje in het zeil houden. De patiënt heeft een computerkastje in huis staan, waarop een draadloze weegschaal en bloeddrukmeter zijn aangesloten. De patiënt weegt zich elke dag, en neemt de bloeddruk en polsslag op. Motiva stuurt alle gegevens door naar het ZMC. Lopen gewicht of bloedwaarden uit de pas, dan kan de hartfalenverpleegkundige actie ondernemen. Handig ook zijn de instructievideo’s over bijvoorbeeld voeding en bewegen.
“Steeds meer mensen weten het ZMC online te vinden.”
Website: www.zaansmedischcentrum.nl 1,3 miljoen bekeken webpagina’s 870.000 unieke weergaven
ONDERZOEK
gesloten voor medische beeldvormende
Het ZMC doet zelf ook wetenschappelijk
technologie voor de looptijd tot 2025.
onderzoek of participeert daarin. In 2013
Daarbij gaat het om het leveren van
waren dat negen studies. Zelf initieerden
de technologie, het onderhoud en de
Facebook: www.facebook.com/
we BOAR. Deze studie vergelijkt twee
gezamenlijke optimalisatie van de zorg.
zaansmedischcentrum
methoden (OAR en BAR) die gebruikt
In 2013 zijn binnen dit kader al een nieuwe
kunnen worden om vast te stellen of een
CT scanner en MRI in het ZMC geplaatst.
röntgenfoto van een gekwetste enkel
Niet alleen tillen we hiermee de kwaliteit
nodig is. We onderzoeken welke methode
van zorg naar een hoger plan, patiënten
tweede plaats in de AD Ziekenhuizen
de beste resultaten oplevert.
hoeven ook minder vaak naar een acade
Top 100 dat 7.500 keer werd gezien
611 volgers voor onze Facebookpagina 711 likes voor het bericht rond de
misch centrum voor een gespecialiseerde scan en kunnen sneller worden geholpen.
TECHNOLOGISCH PARTNERSHIP Na een zorgvuldig selectieproces is Siemens Healthcare gekozen als techno
OPLEIDEN
logiepartner op het gebied van medische
Het ZMC is een opleidingsziekenhuis.
technologie. In 2013 is een contract
We leiden chirurgen, anesthesiologen,
Twitter: twitter.com/zaansmc 3500 volgers
gynaecologen, ziekenhuisapothekers, klinisch psychologen, gezondheidszorg psychologen, psychotherapeuten, psy chiaters en medisch specialisten interne
YouTube:
geneeskunde op. Daarnaast leiden we
www.youtube.com/zmczaandam
tientallen verpleegkundigen op en hebben
Meest bekeken filmpjes:
we (para)medische opleidingsplaatsen. Het goed opleiden en opgeleid houden van onze medewerkers zien wij als een van onze belangrijkste taken als werkgever.
5.000 kijkers voor ‘impressie nieuwe Zaans Medisch Centrum’ 5.000 kijkers voor ‘keelamandelen verwijderen’
25
NIEUW ZIEKENHUIS
Nieuw ziekenhuis. Veel meer dan een gebouw alleen. Het ZMC bouwt hét nieuwe ziekenhuis in de regio. Dit gebouw geeft
Door lean te werken is de benodigde
invulling aan de zorg van de toekomst en is in 2016 gereed. Het ont-
oppervlakte voor het nieuwe
werp sluit aan bij de kernwaarden van het ZMC en wordt gekenmerkt door korte lijnen, door overzichtelijkheid en door een indeling voor efficiënte zorg. Ook sluit het aan op het principe van lean werken en op het principe van een healing environment, waarbij het ziekenhuis
ziekenhuis aanzienlijk kleiner dan voor het huidige ziekenhuis.
58.250 m2
40.000 m2
zo wordt ingericht dat het kan bijdragen aan een sneller herstel.
UNIEKE SAMENWERKING
gemaakt van de innovatieve mock-ups van
In de Zorgboulevard zijn straks eerstelijns
Het ZMC bouwt het ziekenhuis in alliantie
karton. In december 2013 zijn we gestart
zorgaanbieders te vinden, zoals huisart
met BAM Utiliteitsbouw en Vitaal ZorgVast,
met de bouw van de parkeergarage.
sen, fysiotherapeuten en verloskundigen.
een dochteronderneming van BAM Utili
Deze zal in juni 2014 klaar zijn, zodat
Op deze wijze wordt invulling gegeven aan
teitsbouw. Samen ontwerpen, realiseren,
patiënten, bezoekers en medewerkers in
de samenwerking met de eerstelijns zorg.
beheren en onderhouden wij het nieuwe
de parkeergarage kunnen gaan parkeren.
Daarnaast komt de oogkliniek Zonnestraal
ziekenhuis. Nog niet eerder werden samen
Zaandam in de Zorgboulevard en de zieken
werkende partijen zo vroeg betrokken. De
huisapotheek. Ook komt er een Zorghotel
krachten zijn gebundeld voor de ontwikke
ZORGBOULEVARD
en is er ruimte voor een supermarkt,
ling, de bouw en het onderhoud voor 25 jaar.
Naast een parkeergarage is aan het zieken
gezondheidsgerichte detailhandel en een
huis ook een Zorgboulevard verbonden.
restaurant voor bezoekers en medewerkers.
Passend binnen de netwerkstrategie van het ZMC is het ziekenhuis voor de nieuwbouw een lange termijn samen werking aangegaan met een vastgoed partij, te weten BAM/VZV. Deze unieke samenwerking krijgt de vorm van een alliantie met de volgende kenmerken: Een langdurige relatie van 25 jaar, waarin de BAM/VZV samen met het ZMC verantwoordelijk is voor de kwaliteit, de bouwkosten en de exploitatiekosten na ingebruikname. Dit moet een positief effect hebben op de levensduurkosten. Gebruik maken van elkaars expertise in een vroeg stadium. Gezamenlijk ondernemerschap, gezamenlijke investeringen en het
NIEUWBOUW IN KARTON
gezamenlijk dragen van risico’s en
Om te zien of het ontwerp van het nieuwe ziekenhuis in de praktijk werkt, is er in
het delen van rendementen.
2013 een uniek project uitgevoerd. Zeventien afdelingen van het nieuwe ziekenhuis zijn in een grote loods met karton ‘nagebouwd’ om zo alle processen uit te testen.
In 2013 is het schetsontwerp en het
Het ZMC is het eerste ziekenhuis in Nederland dat voor deze aanpak heeft gekozen.
voorontwerp voor het nieuwe ziekenhuis
Zie het filmpje op www.youtube.com/zmczaandam.
gemaakt. Daarbij is slim en lean gebruik
26
NIEUW ZIEKENHUIS
WAARDENSTROMEN De patiënt is het uitgangspunt in het ontwerp van ons nieuwe ziekenhuis. We hebben rekening gehouden met de routes die patiënten lopen. Is er sprake van een acute situatie of komt de patiënt voor een geplande afspraak naar de poli kliniek? Het gebouw is hierop ingericht. In het nieuwe ziekenhuis onderscheiden we vijf manieren waarop een patient een ziekenhuis binnen komt.
a b c d e
Acuut: snelheid, korte lijnen, helderheid Is er sprake van een acute situatie? Dan komt men binnen via het Acuut Centrum. De patiënt kan vanuit hier snel naar de spoedeisende hulp en zo nodig meteen door naar de operatiekamers.
Behandeling op afspraak: aangename omgeving, goede ontvangst Een behandeling op afspraak kan vaak van tevoren worden ingepland. Neem een dagopname: de patiënt meldt zich in de ochtend, komt vervolgens bij van de ingreep in het ziekenhuis en gaat later op de dag weer naar huis.
Diagnostiek: centraal gelegen Bij veel patiënten moet onderzoek worden gedaan. Onderzoeksafdelingen zoals de laboratoria en de röntgenafdeling liggen centraal in het gebouw, zodat deze goed bereikbaar zijn voor alle patiënten en medewerkers.
E Verpleegafdelingen
Poliklinisch: heldere route, prettig wachten
B Geplande zorg
C A
D
Acute hulp
Poliklinieken en thematische centra
Laboratorium, bloedonderzoek en röntgenafdeling
Alle bezoeken aan de poliklinieken en thematische centra worden georganiseerd rondom de centrale straat op de begane grond en de eerste verdieping. Door deze indeling is het ziekenhuis erg overzichtelijk, de weg vinden is makkelijk. De straat is niet alleen praktisch, maar is ook mooi vormgegeven, zodat patiënten prettig wachten.
Verpleegafdelingen: thuis voelen Patiënten en hun familie die één of meer nachten in het ziekenhuis verblijven, moeten zich thuis voelen in het ziekenhuis. De helft van alle kamers zijn eenpersoons en familie kan blijven slapen. Op de afdeling komt een lounge waar patiënten kunnen eten, ook samen met de familie. Alle kamers hebben uitzicht, of dit nu op de binnentuin, het balkon of het park is.
27
BIJLAGEN Blijven verbeteren
Acute zorg Specialismen
partners
Innovatie
Lean
Patiënt Samenwerken Ambitie Gastvrij
kwaliteit
Zorgboulevard
Betrouwbaar
Multidisciplinair
E Health 2.0
veilig
netwerken
zorgprogramma’s
Alliantie
Speciale Centra
teamwork
29
1
KERNGEGEVENS EN FINANCIËN
Kerngegevens De tabellen op deze en volgende pagina’s bevatten informatie over capaciteit, productie, personeel en patiënttevredenheid in het verslagjaar 2013. In verband met de joint venture met Zonnestraal op het gebied van oogheelkunde per 1 januari 2013, zijn de cijfers over 2013 exclusief oogheelkunde (en over 2012 inclusief oogheelkunde). De cijfers over 2013 zijn ook exclusief psychiatrie (PAAZ). Ten behoeve van de vergelijkbaarheid zijn bij de productiecijfers over 2012 daarom de productieaantallen voor oogheelkunde en de PAAZ apart genoemd. Capaciteit Type capaciteit
Aantal beschikbare bedden per einde 2013
Beschikbare bedden/plaatsen
276
Waarvan bedden voor PAAZ
20
Waarvan bedden voor hartbewaking
7 plus 1 presentatiebed
Waarvan bedden voor intensive care met mogelijkheid voor beademing
6
Waarvan bedden voor intensive care zonder mogelijkheid voor beademing
2 ja/nee
De locatie beschikt over een afdeling spoedeisende hulp per einde verslagjaar
Ja
De afdeling spoedeisende hulp is een 7x24-uursafdeling van minimaal het basisziekenhuisniveau
Ja
Productie en cliënten Polikliniek
2013
2012
86.983
100.037 (waarvan 917 PAAZ en 10.715 oogheelkunde)
140.321
169.902 (waarvan 13.268 PAAZ en 11.632 oogheelkunde)
Dagverpleging
28.652
35.496 (waarvan 7.255 PAAZ en 1.940 oogheelkunde)
Opnamen
13.357)
15.903 (waarvan 353 PAAZ en 27 oogheelkunde)
Verpleegdagen
66.134)
77.117 (waarvan 6.988 PAAZ en 50 oogheelkunde)
5,0
4,8
1e consulten Herhaalconsulten
Kliniek
Gem. verpleegduur
2013
2012
Aantal geopende DBC’s
127.827
147.017
Waarvan in PAAZ
1.559
1.149
Waarvan oogheelkunde
0
11.632
Waarvan in A-segment
89.016
97.388
Waarvan in B-segment
37.252
48.480
130.551
130.044
Aantal gesloten DBC’s Waarvan in PAAZ
1.403
1.023
0
14.884
Waarvan in A-segment
89.597
86.722
Waarvan in B-segment
39.551
42.299
Waarvan oogheelkunde
30
KERNGEGEVENS EN FINANCIËN
Personeel 2013
2012
FTE medewerkers totaal
1.096
1.113
Aantal medewerkers totaal
1.457
1536
Aantal medewerkers patiëntenzorg
680
682
FTE medisch specialisten
103
102
maximaal te behalen (relatieve score)
Acute Opname Afdeling
Cardiologie
Gynaecologie-Verlosk.
Interne Noord
Interne Zuid
Neurologie
Chirurgie
UGOR
Ziekenhuis totaal
Patiënttevredenheid kliniek en dagopname
10
7,48
7,65
7,66
7,43
7,58
7,94
7,41
7,92
7,67
7,78
7,81
7,90
7,86
7,85
8,25
7,46
8,00
7,84
100%
8,7%
-1,5%
18,6%
5,4%
12,5%
22,6%
13,2%
33,3%
16,6%
Inhoud opnamegesprek
2,54
2,21
2,65
2,63
2,52
2,69
2,66
3,08
2,70
Communicatie met verpleegkundigen
3,21
3,29
3,43
3,31
3,33
3,32
3,34
3,39
3,37
Communicatie met artsen
3,07
3,11
3,40
3,15
2,99
3,27
3,25
3,27
3,23
Eigen inbreng
2,79
2,78
3,25
3,01
2,67
2,86
2,90
2,84
2,90
Uitleg bij behandeling
3,27
3,23
3,61
3,42
3,10
3,21
3,50
3,49
3,44
Pijnbeleid
3,47
3,57
3,40
3,44
3,39
3,61
3,53
3,57
3,52
Communicatie rond medicatie
3,04
2,80
3,18
2,94
2,75
2,95
2,90
3,01
2,94
Gevoel van veiligheid
3,18
3,20
3,28
3,20
3,23
3,51
3,45
3,39
3,36
Informatie bij ontslag
2,54
2,92
3,30
2,80
2,99
2,87
3,00
3,34
3,05
Bereikbaarheid ziekenhuis
3,67
3,63
3,84
3,68
3,45
3,67
3,66
3,71
3,68
Ontvangst op de afdeling
3,59
3,81
3,55
3,58
3,41
4,00
3,73
3,86
3,74
Tegenstrijdige informatie door zorgverleners
3,52
3,84
3,67
3,53
3,62
3,39
3,72
3,80
3,69
Kamer en verblijf
3,07
3,23
3,26
3,14
3,21
3,21
3,16
3,30
3,23
Beoordelingen
Totaalcijfer ziekenhuis Totaalcijfer afdeling Net Promotor Score * Kwaliteitsdimensies
Overige kwaliteitsdimensies
4,00
4,00
* Net Promotor Score = (% promotors - % criticasters) (= maat voor aanbeveling door cliënten)
31
1
KERNGEGEVENS EN FINANCIËN
n=
toegangstijd
bejegening medewerkers
bejegening artsen
informatie voorziening
zelfstandigheid privacy
nazorg
totaal waardering
% aanbeveling ‘zeker wel’
% aanbeveling ‘waarschijnlijk wel’ + ‘zeker wel’
laatste meting
Patiënttevredenheid poliklinieken
30
8,0
8,3
8,2
8,1
7,9
7,8
7,8
71%
92%
2012
Cardiologie
99
7,9
7,9
7,9
7,6
7,6
7,3
7,7
29%
84%
2013
Chirurgie
66
7,8
7,8
7,8
7,4
7,5
7,2
7,4
36%
89%
2013
Dermatologie
90
7,9
7,9
7,8
7,7
7,6
7,4
7,7
28%
89%
2013
GynaecologieVerlosk.
113
8,0
7,9
8,0
7,5
7,6
7,2
7,6
49%
96%
2013
HartVaatcentrum
131
7,9
7,9
7,9
7,6
7,6
7,4
7,6
39%
96%
2013
Interne geneeskunde
64
7,9
7,7
7,9
7,3
7,4
7,1
7,4
38%
90%
2013
KNO
45
7,8
7,8
7,9
7,6
7,5
7,2
7,5
25%
93%
2013
Longziekten
36
8,0
7,8
7,9
7,7
7,5
7,5
7,7
40%
89%
2012
28
8,0
8,0
8,0
8,0
7,8
7,8
7,9
44%
100%
2013
Neurologie
51
7,7
7,7
7,8
7,4
7,6
7,3
7,7
53%
96%
2013
Neurochirurgie
16
7,9
7,7
8,1
7,5
7,7
7,2
7,8
38%
94%
2013
Oogheelkunde
101
7,9
7,8
7,9
7,6
7,4
7,6
7,7
47%
91%
2012
Orthopedie
122
7,9
7,9
7,9
7,6
7,7
7,4
7,7
48%
97%
2012
Pijncentrum
93
8,4
8,4
8,5
8,1
8,2
8,0
8,1
62%
95%
2013
Reumatologie
20
7,6
7,6
7,7
7,4
7,6
7,3
7,7
45%
100%
2012
Urologie
45
7,9
8,0
8,3
7,6
7,7
7,3
7,7
48%
98%
2012
Kindergenees kunde
53
8,3
8,1
8,4
7,7
7,9
7,7
8,2
65%
98%
2013
Saendelft
51
8,6
8,6
8,5
8,1
8,1
7,6
8,4
80%
98%
2012
8,0
7,9
8,0
7,6
7,7
7,4
7,7
42%
94%
2013
Specialisme Allergologie (indicatief)
(indicatief) Mondziektenkaakchir (indicatief)
(indicatief)
(indicatief)
Gemiddelde poliklinieken
waarde = 8,0 of hoger waarde = 7,6 - 7,9 waarde = < 7,6
32
KERNGEGEVENS EN FINANCIËN JAARREKENING 2013
De omzet bedraagt in 2013 € 128 mln.
controleverklaring met beperkingen.
Het verslagjaar 2013 is afgesloten met
wat een daling is van € 1 mln. ten opzichte
Er zijn binnen het ZMC geen lokale issues
een positief resultaat van € 1 miljoen.
van 2012. De kosten zijn met ongeveer
die hieraan ten grondslag liggen anders
Gezien de landelijke ontwikkelingen met
€ 125 mln. gelijk gebleven in vergelijking
dan de landelijke onduidelijkheden en
een dalende trend in de productie is het
met het voorgaand jaar. Daarnaast is er
onzekerheden rond registratie en omzet
ZMC hiermee tevreden. Bovendien vol
sprake van incidentele baten en lasten
verantwoording. Het ZMC heeft haar
doet het ziekenhuis aan de compliance
waarbij het jaarresultaat uitkomt op € 1 mln.
zaken intern goed op orde en heeft in
ratio’s die de banken gesteld hebben
haar jaarrekening voorzieningen opge
ten behoeve van de financiering van de
Echter als gevolg van de sectorproblema
nomen om landelijke beleidsregels met
nieuwbouw.
tiek rondom de omzetbepaling ontvangt
financiële gevolgen op te kunnen vangen.
het ziekenhuis van de accountant een
Financiën ENKELVOUDIGE BALANS PER 31 DECEMBER 2013 (na resultaatbestemming) Ref. ACTIVA Totaal vaste activa Totaal vlottende activa
1-2 3-5-6-7
Totaal activa
31/12/2012
31/12/2013
€
€
65.134.501
62.279.039
47.540.855
55.735.477
112.675.356
118.014.518
€
€
Totaal eigen vermogen
8
20.387.052
21.370.462
Voorzieningen
9
4.170.965
2.853.273
10
22.850.449
45.158.290
PASSIVA
Langlopende schulden (nog voor meer dan een jaar) Vlottende passiva
4-5-11
65.266.890
48.632.493
112.675.356
118.014.518
Ref.
2012
2013
14-20
129.127.758
128.057.704
21-23
125.248.172
125.062.129
3.879.586
2.995.575
-1.368.203
-2.012.165
2.511.383
983.410
2012
2013
2.493.543
983.410
Totaal passiva
ENKELVOUDIGE RESULTATENREKENING OVER 2013
BEDRIJFSOPBRENGSTEN: Som der bedrijfsopbrengsten
BEDRIJFSLASTEN: Som der bedrijfslasten
BEDRIJFSRESULTAAT Financiële baten en lasten RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSUITOEFENING
24
RESULTAATBESTEMMING Het resultaat is als volgt verdeeld: Toevoeging: Reserve aanvaardbare kosten Bestemmingsreserve egalisatie instandhouding afschrijving
17.839 2.511.382
983.410
33
2
PROFIEL VAN DE ORGANISATIE
Profiel van de organisatie
2.1.
ALGEMENE IDENTIFICATIEGEGEVENS
Algemene identificatiegegevens Naam verslagleggende rechtspersoon
Stichting Zaans Medisch Centrum
Rechtsvorm
Stichting
Adres
Koningin Julianaplein 58
Postcode
1502 DV
Plaats
Zaandam
Telefoonnummer
(075) 650 29 11
Identificatienummer(s) NZa
10-1317
Nummer Kamer van Koophandel
4123298
E-mailadres
[email protected]
Internetpagina
www.zaansmedischcentrum.nl
2.2. STRUCTUUR VAN HET CONCERN DOELSTELLING
TOELATINGEN
SPECIALISMEN
De stichting Zaans Medisch Centrum
Het ZMC is een algemeen ziekenhuis
Het ZMC biedt onderdak aan 25 MSRC-
is een maatschappelijke onderneming
dat beschikt over een toelating volgens
erkende specialismen. De instelling
met als hoofddoelstelling het bieden van
de bepalingen uit de WTZi. Daarnaast
beschikt over een PAAZ (Psychiatrische
verantwoorde zorg. Hieronder wordt
heeft het ZMC voor de psychiatrische
Afdeling in een Algemeen Ziekenhuis) en
verstaan: cliëntgerichte, veilige en betaal
afdeling op grond van de WTZi een toe
een buitenpolikliniek in het Gezondheids
bare zorg die wordt geleverd via een
lating als instelling voor de behandeling
centrum Saendelft. Naast het bieden
doelmatige en transparante bedrijfs
van een psychiatrische aandoening
van zorg was ook het opleiden van pro
voering. In de statuten van het ZMC is
en ook voor activerende begeleiding
fessionals in 2013 een kernactiviteit van
de volgende doelstelling opgenomen:
en verpleging.
het ZMC. Voor een zestal specialismen heeft het ZMC een opleidingsbevoegd heid. In het schema hiernaast zijn alle specialismen weergegeven.
Naast het bieden van zorg was ook het opleiden van professionals in 2013 een kernactiviteit van het ZMC. 34
PROFIEL VAN DE ORGANISATIE
Specialismen ZMC Algemene heelkunde (O)
Neurologie (s)
Allergologie
Neurochirurgie
Anesthesiologie (O)
Nucleaire geneeskunde
Cardiologie
Oncologie (via Esperanz)
Dermatologie (s)
Oogheelkunde
Gynaecologie/Verloskunde (O)
Orthopedie
Interne geneeskunde (O)
Pathologie (via Symbiant)
Kaakchirurgie
Pulmonologie
Keel-, neus- en oorheelkunde
Psychiatrie (O)
Kindergeneeskunde (s)
Radiodiagnostiek
Klinische Chemie
Revalidatie
Maag-, darm- en leverziekten
Urologie
(O) = specialisme met opleidingsbevoegdheid voor assistenten in opleiding (s) = specialisme met opleidingsbevoegdheid
Medische microbiologie
voor stagiaires en co-assistenten
Daarnaast heeft het ZMC een opleidings
ORGANISATIESTRUCTUUR
bevoegdheid voor ziekenhuisapotheker,
In 2013 zag de organisatiestructuur van
gezondheidszorgpsycholoog, klinisch
het ZMC er als volgt uit.
psycholoog en psychotherapeut, even als voor enkele tientallen verpleegkundige en paramedische (vervolg)opleidingen. De ZMC Academie is opgericht om de organisatie van de opleidingen vorm te geven. In de medisch-specialistische
Raad van Toezicht
Medische Staf
opleidingen werkt het ZMC nauw samen met het VU Medisch Centrum en het
Secretariaat RvB
Ondernemingsraad
Academisch Medisch Centrum (AMC) in Amsterdam.
Public Affairs/ woordvoering
Cliëntenraad
Raad van Bestuur
Bouwbureau
VAR
JURIDISCHE STRUCTUUR EN INTERN TOEZICHT Het ziekenhuis is juridisch vormgegeven in een stichting. De besturing van de
Klinisch Chemisch Lab.
Neurologie/ Neurochirurgie
Interne Geneeskunde
Psychiatrie
PO&O
Beeldvormende technieken
SEH/AOA
OK/CSA
Dermatologie
Financiën
Microbiologisch lab.
Orthopedie
Kinder geneeskunde
Chirurgie
Facilitair Bedrijf
Apotheek
Oogheelkunde
Revalidatie
Urologie
ICT
Buitenpolikliniek Saendelft
Cardiologie
ICU
Allergologie
Projecten en Programma Bureau/Communicatie
Vrouw/Kind
KNO
Kaakchirurgie
organisatie geschiedt volgens een Raad van Toezichtmodel. Overeenkomstig hun wettelijke en statutaire taakverdeling zijn de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht verantwoordelijk voor de gover nancestructuur van de zorgorganisatie als maatschappelijke onderneming en voor de naleving van deze code. Het interne toezicht is daarbij vormgegeven conform de zorgbrede Governancecode 2010. De bestuursstructuur voldoet aan de transparantie-eisen zoals opgenomen in hoofdstuk VI van het uitvoeringsbesluit WTZi.
35
2
PROFIEL VAN DE ORGANISATIE
Het ZMC werkt met resultaatverant
DEELNEMINGEN
woordelijke eenheden (RVE’s).
Het ZMC zet in op een netwerkstrategie.
MEDEZEGGENSCHAPS STRUCTUUR
De essentie van het RVE-model is dat
Dit heeft ertoe geleid dat er een aantal
Het ZMC kent vier inspraak-/advies
de verantwoordelijkheden en de be
bv’s is opgericht waarin samenwerkingen
organen, die verschillende belangen
voegdheden voor de organisatie, de
duurzaam vorm hebben gekregen.
groepen vertegenwoordigen:
kwaliteit en de kosten van zorgverlening
Het ZMC heeft daarin een deelneming.
binnen herkenbare eenheden worden
De Raad van Bestuur heeft zitting in
neergelegd. De leiding van elke RVE is
de Algemene Aandeelhouders Vergade
Verpleegkundige Adviesraad: vertegen
in handen van een RVE-voorzitter
ringen. Er is sprake van getrapt toezicht:
woordiging van verpleegkundigen en
(medisch specialist) en een bedrijfsleider.
de Raad van Bestuur houdt toezicht op de deelnemingen en de Raad van
Gezamenlijk verzorgen de RVE’s alle
Toezicht van het ZMC houdt via hen
directe en indirecte patiëntenzorg. Er zijn
toezicht hierop. Hieronder volgt een
primaire zorg RVE’s, medisch onder
overzicht van de deelnemingen in 2013,
steunende RVE’s (bijvoorbeeld labora
waarbij Comicro nog in oprichting was.
Stafbestuur: vertegenwoordiging van de medische staf
verzorgenden Ondernemingsraad: vertegenwoordi ging van medewerkers Cliëntenraad: vertegenwoordiging van patiënten
toria en beeldvormende technieken)
Deze organen geven gevraagd en onge
en zogenoemde diensten (bijvoorbeeld
vraagd advies aan de Raad van Bestuur
HRM en financiën).
over beleid en voorgenomen besluiten in het ziekenhuis. Voor specifieke onder
Het ZMC heeft ook een buitenpolikliniek
werpen is instemming noodzakelijk.
in het Gezondheidscentrum Saendelft. Behalve voor de spreekuren kunnen patiënten van het ZMC hier ook voor kleine ingrepen terecht.
36
Samenwerkingsverband
Partners
Onderwerp/vakgebied
Esperanz BV
WLZ, WFG
Oncologie
Codia BV
WLZ, WFG
Dialyse
Zonnestraal Noord-Holland BV (per 1 januari 2013)
Zonnestraal holding BV
Oogheelkunde
Comicro BV (per 1 januari 2014)
WFG
Medische microbiologie
Symbiant BV
WFG, MCA
Pathologie
Emerald BV
Vitaal Zorgvast
Nieuwbouw
3
BESTURINGSMODEL
Besturingsmodel 3.1. KWALITEITSFORMULE
Om organisatiebreed belangrijke kwali
Centraal in de aansturing van het ZMC
teits- en veiligheidsthema’s te kunnen
staat het RVE-model. Via de resultaat
oppakken, is er een stuurgroep kwaliteit.
verantwoordelijke eenheden wordt ge
De voorzitter van die stuurgroep is een
stuurd op de uitkomsten van de kwali
medisch specialist, tevens lid (voorzitter)
teitsformule. De RVE’s worden hierin
van het stafbestuur. Ook zijn er door die
gevoed en ondersteund door bedrijfs
stuurgroep kernteams ingesteld voor
informatie en de afdeling Innovatie en
belangrijke subthema’s zoals veiligheid
Kwaliteit. Lean werken en het Blijvend
en patiëntgerichtheid.
Beter-programma zijn belangrijke pijlers. Een RVE wordt aangestuurd door een unitvoorzitter (medisch specialist) en een bedrijfsleider. Daartoe wordt een winsten-verliesrekening per RVE gebruikt, in combinatie met een algemeen en RVEspecifiek kwaliteitsdashboard.
Veiligheid
TOEGEVOEGDE WAARDE
+
= Integrale kosten
Uitkomsten van zorg
¤
+
Ervaring/ service
met minimale verspilling
37
3
BESTURINGSMODEL
3.2. RAAD VAN BESTUUR
HONORERING
3.3. RAAD VAN TOEZICHT
De Raad van Bestuur bestaat uit een
De honorering van de Raad van Bestuur
In de statuten is vastgelegd dat het be
voorzitter en een lid van de Raad
is gebaseerd op de regeling van de
stuur van de stichting Zaans Medisch
van Bestuur, in 2013 respectievelijk
Vereniging van bestuurders in de ge
Centrum is opgedragen aan een Raad
Rob Dillmann en Arthur Notermans.
zondheidszorg (NVZD-regeling). Voor
van Bestuur bestaande uit een of meer
Beide bestuurders zijn eindverantwoor
de voorzitter van de Raad van Bestuur,
natuurlijke personen, onder toezicht van
delijk voor, en belast met, het besturen
Rob Dillmann, aangesteld per 1 februari
de Raad van Toezicht. De Raad van
van de zorgorganisatie. Zij zijn onder
2005, geldt dat met ingang van 1 januari
Toezicht stelt het aantal leden van de
meer verantwoordelijk voor de realisatie
2011 geen indexering meer wordt toe
Raad van Bestuur vast en is verantwoor
van statutaire en andere doelstellingen
gepast op zijn honorarium. Het betreft
delijk voor de benoemingen.
van het ZMC, voor de strategie, het
hier een bestaand contract onder de
beleid en de daaruit voortvloeiende
oude NVZD-regeling dat zo stapsgewijs
De Raad van Bestuur functioneerde in
resultatenontwikkeling, en voor de kwali
in lijn wordt gebracht met de huidige
2013 in overeenstemming met het regle
teit en veiligheid van zorg. De Raad van
NVZD-regeling. Formeel was dit niet
ment dat de Raad van Toezicht heeft
Bestuur legt verantwoording af aan de
noodzakelijk; in onderling overleg is hier
vastgesteld. In dit reglement zijn de ver
Raad van Toezicht.
toch voor gekozen.
antwoordelijkheden en de rolverdeling
De leden van de Raad van Bestuur
Voor het honorarium van het lid van de
geëxpliciteerd. Het reglement voldoet
hebben onderling aandachtsgebieden
Raad van Bestuur, Arthur Notermans,
aan de vereisten zoals verwoord in de
verdeeld, waarbij de voorzitter verant
geldt dat is gebruikgemaakt van de
Zorgbrede Governancecode 2010.
woordelijk is voor het functioneren van
ruimte in de NVZD-regeling om een
de Raad van Bestuur. Bij een aantal
markttoeslag te hanteren. Dit vanwege
Naast zijn toezichthoudende rol op het
belangrijke onderwerpen is er sprake
de specifieke marktomstandigheden
besturen door de Raad van Bestuur en
van een gezamenlijke verantwoordelijk
van het ZMC. Met beiden is een vertrek
de algemene gang van zaken in het
heid. Dit geldt in het bijzonder voor
regeling afgesproken conform het model
ZMC heeft de Raad van Toezicht ook
zaken met een strategisch karakter,
van de NVZD.
een adviserende en raadgevende rol
van de (leden van de) Raad van Bestuur
zoals algemeen en strategisch beleid,
richting Raad van Bestuur.
nieuwbouw, interne processen, innovatie en lerend vermogen van de organisatie. De Raad van Bestuur heeft periodiek overleg met het Medisch Stafbestuur, de Ondernemingsraad, de Cliëntenraad en de Verpleegkundige Adviesraad.
Samenstelling Raad van Bestuur in 2013 Naam
Bestuursfunctie
Nevenfuncties
De heer dr. R.J.M. Dillmann
Voorzitter Raad van Bestuur sinds 15 september 2005
• Bestuur Stichting Saendelft • Bestuur Stichting Medisaen (Korteweg Kliniek) • Begeleidingscommissie Evaluatieonderzoek Patiëntveiligheid (NIVEL/VU) • Voorzitter SCEN adviesraad KNMG
De heer drs. A. Notermans
Lid Raad van bestuur vanaf 1 september 2010
• Voorzitter Raad van Commissarissen woningcorporatie De Woonschakel • Lid Raad van Toezicht Stichting Adoptie Voorzieningen
38
BESTURINGSMODEL Naam
Hoofd- en nevenfuncties
Deskundigheids gebieden
Rooster van aanen aftreden
Aantal vergaderingen bijgewoond
Mevrouw P.M. Altenburg (voorzitter en voorzitter remuneratiecommissie) 28-09-1952
- Directeur/Eigenaar PMA Consult - Lid RvC Post NL (tot 16 april 2013) - Lid auditcommissie en Public Affairs comité - Lid RvC MSD Nederland - Vicevoorzitter Nederlands Instituut voor psychologen (tot 1 juli 2013) - RvC KONI Schokdempers - Voorzitter RvT pensioenfonds voor de woningcorporaties (SPW) - Algemeen directeur FKG Architecten aan de Zaan bna - Voorzitter Monumentencommissie Gemeente Wormerland - Bestuurslid stichting herbouw beschuittoren Wormerland - Lid Zaans bouwplatform - Lid Raad van Toezicht de Zorgcirkel - Bestuurslid Kunstcentrum Zaanstad - Voorzitter regionale toetsingscommissie euthanasie regio Zuid-Holland/Zeeland - Bestuurslid Stichting donorgegevens kunstmatige bevruchting - Lid ethische adviesraad Sanquin - Lid Gezondheidsraad - Lid-jurist Centraal Tuchtcollege v.d. Gezondheidszorg - Lid Raad van Civiel Militaire Zorg en Onderzoek - Plv. raadsheer Hof Amsterdam - Adviseur Rutgers & Posch, advocaten - CFO Hertel Holding B.V. - Lid RvC Dekker Holding Krabbendam B.V.
Governance, publieke sector, arbeids verhoudingen en HRM
01-02-2013 01-12-2017
8
Bouwdeskundigheid, bedrijfsleven
01-12-2005 01-12-2017 (in 2009 en 2012 herbenoemd)
7
Wetenschap, juridisch, algemeen maatschappelijk
01-12-2005 01-12-2013 (in 2009 herbenoemd)
6
Financiën, algemeen bestuurlijk, bedrijfs leven
7
- Partner bij Boer en Croon, bureau voor organisatie en advies, interim management en corporate finance (tot 1 april 2012) - Zelfstandig gevestigd adviseur in de gezond heidszorg (vanaf 1 april 2012) - Lid Raad van Toezicht stichting Amsterdamse Bostheater - Neuroloog, Academisch Medisch Centrum, Amsterdam - Hoogleraar Neuromusculaire Ziekten, Universiteit van Amsterdam - Lid Algemeen Bestuur NWO, Den Haag - Lid Raad van Advies Zorgverzekeraars Nederland - Lid Gezondheidsraad -L id Raad van Commissarissen Leyden Academy - Bestuurslid Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde - Lid Wetenschappelijke Raad voor Regeringsbeleid - Bestuurslid Amsterdams Universiteitsfonds - Bestuurslid Petrus Camper Instituut - President-commissaris Thunnissen Groep BV - Commissaris Thunnissen Onderhoud BV - Commissaris Dekker Autogroep - Commissaris Korteweg Kliniek - Voorzitter Stichting Uitgeverij Noord-Holland - Bestuurslid P.M. Duyvisfonds - Bestuurslid Kunstcentrum Zaanstad - Bestuurslid Zaans Museum - Bestuurslid Uitgeverij Stichting Zaans Erfgoed
Algemeen bestuurlijk, management
01-02-2009 01-02-2017 (in 2013 herbenoemd) 16-04-2007 16-04-2015 (in 2011 herbenoemd) Lid op voordracht van de Cliëntenraad 01-06-2009 01-06-2017 (in 2013 herbenoemd)
01-12-2009 01-12-2017 (01-12-2013 herbenoemd)
8
De heer ir. J. Goedhart (vicevoorzitter, voorzitter auditcommissie bouw en lid remuneratiecommissie) 10-10-1956
De heer prof. mr. J.K.M. Gevers (voorzitter commissie kwaliteit en veiligheid) 17-8-1945
De heer E. Ris RA (voorzitter auditcommissie financiën) 17-10-1958 De heer mr. B.W.R. Esselaar MBA (lid auditcommissie financiën) 2-8-1965
Mevrouw prof. Dr M. de Visser (lid commissie kwaliteit en veiligheid) 17-4-1950
De heer ir. R. Woudt (lid auditcommissie bouw) 13-5-1947
Gezondheidszorg
Algemeen bestuurlijk, management
7
7
39
3
BESTURINGSMODEL
3.4. PLANNING- EN CONTROLCYCLUS
worden bereikt, vertaalt de RVE-leiding
de voortgang en bespreekpunten met de
naar jaarplannen en RVE-specifieke deel
Raad van Bestuur worden op deze wijze
Voor het beheren en besturen van het
begrotingen. Daarnaast worden per RVE
geselecteerd en structureel bewaakt.
ZMC wordt de planning- en control
de minimaal te behalen doelen uitgewerkt
cyclus gebruikt.
in een RVE-specifiek dashboard.
Verder wordt een selectie van (meerjaren-)
De afspraken worden aan het begin van
doelstellingen op het terrein van kwaliteit,
elk jaar in een managementcontract
veiligheid en service bijgehouden en
tussen RvB en RVE-leiding vastgelegd.
besproken met behulp van kwaliteits
PLANNING Het meerjarenbeleid van het ziekenhuis
dashboardoverzichten. Deze overzichten
wordt vastgelegd in een strategisch
dienen tevens als verantwoordings
ondernemingsplan en het meerjaren
CONTROL
instrument richting de Commissie
kwaliteitsbeleid. Afhankelijk van de ont
Minimaal vier keer per jaar voert de Raad
kwaliteit van de Raad van Toezicht en
wikkelingen binnen en buiten het zieken
van Bestuur RVE-gesprekken met het
richting de Raad van Toezicht zelf.
huis worden deze documenten eens in
RVE-leiding waarbij de voortgang in de
de vier à vijf jaar opgesteld. De Raad van
realisatie van de beleidsdoelstellingen
Bestuur van het ZMC evalueert en her
wordt geëvalueerd. Er wordt gebruik
TREASURYBELEID
ijkt het meerjarenbeleid jaarlijks. Ook per
gemaakt van de Balanced Score Card,
Het treasurybeleid bestuurt en bewaakt de
RVE of juist samen met andere RVE’s
waarin de financiële 3-R rapportage en
liquiditeits- en solvabiliteitspositie van het
worden meerjarenplannen (zogenoemde
het kwaliteitsdashboard zijn opgenomen.
ziekenhuis, door meerjarendoelstellingen
ondernemingsplannen) beschreven.
voor de financiële situatie van het zieken huis te formuleren. Formalisering is vastge
De jaarlijkse herijking van het meerjaren
KWALITEIT, VEILGHEID EN SERVICE
legd in het treasurystatuut en jaarlijks wordt
beleid en de evaluatie van de resultaten
Rondom de aandachtsgebieden kwaliteit,
een treasuryjaarplan opgesteld. De treasury
van het voorgaande jaar vormen de
veiligheid en service vinden ook kwartaal
commissie bespreekt maandelijks de ma
eerste stap in de voorbereiding van de
gesprekken plaats tussen accounthouders
nagementrapportages die de basis vormen
zogeheten kaderbrief. Deze brief schetst
vanuit de afdeling Innovatie en Kwaliteit
voor de acties en transactievoorstellen.
het algemene beleid van het ZMC als
en de RVE-leiding, al dan niet aangevuld
geheel en voor de organisatieonderdelen
met een vertegenwoordiger namens het
De managementrapportages bevatten
afzonderlijk. Daarmee worden de kaders
Medisch Stafbestuur. Tijdens deze kwar
onder meer de volgende informatie:
voor ondernemings- of jaarplannen,
taalgesprekken worden de voortgang en
liquiditeitsverloop
dashboards en begrotingen van alle RVE’s
resultaten bewaakt. Besproken worden
prognose van de financierings
geschetst. De kaderbrief bestaat uit:
de zorguitkomsten (prestatie-indicatoren),
de strategische doelstellingen
de voortgang in verbeterprogramma’s en
de productie- en kostenontwikkeling
projecten, de ontwikkeling van kwaliteit-
de op dat moment bekende financiële
en veiligheidsmanagementsysteem, klant
ontwikkelingen voor de jaren t en t+1 de toelichting op de gang van zaken
behoefte op korte en lange termijn rentekosten en verwachtingen in renteontwikkelingen ontwikkelingen in de leningen
ervaringen en overige aan deze thema’s
portefeuille
gerelateerde onderwerpen. Knelpunten in
investeringsverloop en verwachtingen
rond de begrotingsprocedure
Planning- en controlcyclus Jaarlijks maken de RVE-leiding en de Raad van Bestuur afspraken over resul taatsdoelstellingen op meerdere aspecten van de bedrijfsvoering, een resultaats
VIJFJAARLIJKS
MEERJAREN BELEIDSVISIE/STRATEGISCH ONDERNEMINGSPLAN
JAARLIJKS
KADERBRIEF
JAARLIJKS
RVE-JAARPLAN EN –BEGROTING
KWARTAAL/MAAND
MONITORING, BSC/RRR/RAPPORTAGES
CHECK/ACT
JAARLIJKS
EVALUATIE, JAARVERSLAG, JAARREKENING EN JAARDOCUMENT
CHECK
definitie en de daaraan gerelateerde incentives. De wijze waarop de jaarlijkse doelstellingen uit de kaderbrief zullen
40
PLAN
DO
4
JAARVERSLAG RAAD VAN TOEZICHT
Jaarverslag Raad van Toezicht
Op grond van de Zorgbrede Governancecode 2010 en op grond van het reglement van de Raad van
Toezicht legt de Raad van Toezicht met een verslag verantwoording af over het voorliggende verslagjaar. De verantwoording over 2013 vindt u in deze bijlage. 4.2. SAMENSTELLING RAAD VAN TOEZICHT
De Raad van Toezicht vervult daarnaast
De Raad van Toezicht werd in het verslag
de werkgeversrol voor de Raad van
jaar periodiek zowel mondeling als schrif
De Raad van Toezicht van het ZMC
Bestuur en zorgt onder meer door
telijk over de ontwikkelingen in het ZMC
bestaat uit een voorzitter, een vicevoor
benoeming, evaluatie en ontslag dat
geïnformeerd. De schriftelijke voortgangs
zitter en vijf leden. Conform het reglement
de zorgorganisatie is voorzien van een
rapportages beschreven de strategische
is één lid (de heer Esselaar) benoemd op
capabel bestuur. De Raad van Toezicht
ontwikkelingen en de stand van zaken van
voordracht van de Cliëntenraad.
hield in 2013 toezicht conform de richt
financiën en begroting, kwaliteit, veiligheid
lijnen van de Zorgbrede Governance
en accreditatie, ICT, kwaliteit en HRM-
code 2010.
beleid, deelnemingen en samenwerkings
Per 1 februari 2013 is mevrouw Altenburg benoemd als nieuw lid van de Raad van
verbanden en outsourcingstrajecten.
Toezicht. Per 1 maart heeft de Raad van
Tevens bevatte een periodieke voort
4.4. VERGADERINGEN EN ONDERWERPEN
gangsrapportage een overzicht van de
Zij volgt daarmee mevrouw Thomassen op. De heer Ris is in 2013 herbenoemd,
De Raad van Toezicht is intensief betrok
gebied van kwaliteit en veiligheid, waar
evenals de heren Woudt en Goedhart en
ken bij de ontwikkelingen in het ZMC en
onder de cliënt- en medewerkerstevre
mevrouw De Visser. Voor de heer Goedhart
is goed geïnformeerd over het functioneren
denheid. Daarnaast ontving de Raad van
is bij uitzondering en unanieme stemming
van de organisatie en de risico’s die zijn
Toezicht voortgangsrapportages over
van de Raad de termijn voor een tweede
verbonden aan de activiteiten van de or
het Lean-traject ‘Blijvend Beter’ en waren
maal verlengd, vanwege de beheersing
ganisatie en de financiering van de orga
er voortgangsrapportages over de
van het bouwdossier en zijn rol hierin als
nisatie. Een informatieprotocol ligt ten
nieuwbouw. Tenslotte werd de Raad van
voorzitter van de auditcommissie bouw.
grondslag aan de informatievoorziening.
Toezicht periodiek geïnformeerd over de
Toezicht haar als voorzitter benoemd.
De tweede termijn van de heer Gevers ver
belangrijke prestatie-indicatoren op het
stand van zaken ten aanzien van calami
liep per 1 december 2013. De heer Gevers
De Raad van Toezicht vergadert minimaal
teiten die zich hebben voorgedaan.
is bereid gevonden tot en met de vergade
zes keer in aanwezigheid van de Raad van
ring van 10 februari 2014 aan te blijven,
Bestuur. In 2013 waren er zes reguliere
De Raad van Toezicht behandelde daar
tijdens welke zijn opvolger is benoemd.
vergaderingen, plus een extra vergadering
naast in 2013 diverse besluiten van de
voor de bespreking van onder meer de
Raad van Bestuur over strategische
jaarrekening in aanwezigheid van een
ontwikkelingen, die voor goedkeuring
4.3. REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT
externe accountant. Tweemaal per jaar
werden voorgelegd. In zijn vergadering
participeert een delegatie van de Raad
van februari verleent de Raad van Toezicht
De Raad van Toezicht heeft tot taak toe
van Toezicht op vastgestelde momenten
goedkeuring aan de samenwerking met
zicht te houden op het besturen door de
in de vergaderingen van de Raad van
de ontwikkelaar van de Zorgboulevard en
Raad van Bestuur en op de algemene
Bestuur met de Ondernemingsraad en de
de parkeergarage en mandateert de
gang van zaken in het ZMC als maat
Cliëntenraad. Dit is ook in het verslagjaar
Raad van Toezicht de Raad van Bestuur
schappelijke onderneming. Hij staat de
gebeurd. In september werd een speciaal
voor het tekenen van de financierings
Raad van Bestuur met raad terzijde.
daartoe belegde themabijeenkomst met
overeenkomst met de banken ten be
De Raad van Toezicht streeft naar het
de Raad van Toezicht en het Stafbestuur
hoeve van de nieuwbouw. Ook verleent
vinden van een goede balans tussen zijn
georganiseerd rond het thema ‘kwaliteit
hij goedkeuring aan de ondertekening van
verantwoordelijkheid als toezichthouder
van zorg door zorg voor kwaliteit’.
het convenant voor de samenwerking in
en zijn rol als klankbord en adviseur van
de klinische crisisfunctie van de PAAZ.
de Raad van Bestuur.
41
4
JAARVERSLAG RAAD VAN TOEZICHT
Jaarverslag Raad van Toezicht In de vergadering van april gaf de Raad
In september verleent de Raad van
van Toezicht goedkeuring aan het besluit
Toezicht onder meer goedkeuring aan
4.5. SUBCOMMISSIES VAN DE RAAD VAN TOEZICHT
van de Raad van Bestuur om de over
het in erfpacht geven van grond aan
De Raad van Toezicht van het ZMC kende
eenkomst met Siemens voor een techno
de ontwikkelaar van de Zorgboulevard,
in 2013 vier subcommissies: de audit
logiepartnership in de beeldvormende
onder voorbehoud van goedkeuring van
commissie financiën, de auditcommissie
technologie te ondertekenen. In de extra
het College Saneringen. Ook verleent de
bouw, de auditcommissie kwaliteit en
vergadering in mei keurt de Raad van
raad goedkeuring voor het tekenen van
veiligheid, en de remuneratiecommissie.
Toezicht de jaarrekening goed en verleent
de aandeelhoudersovereenkomst en de
hij decharge aan de Raad van Bestuur.
akte van oprichting voor de verzelfstandi
Daarnaast wordt goedkeuring verleend
ging van het microbiologisch laboratorium
voor het tekenen van de anterieure over
naar Comicro per 1 januari 2014. Daar
4.5.1 AUDITCOMMISSIE FINANCIËN
eenkomst met de Gemeente Zaandam,
naast wordt er goedkeuring verleend
De auditcommissie financiën heeft tot
die betrekking heeft op de afspraken rond
aan het tekenen van twee intentieover
taak de Raad van Toezicht te adviseren
het nieuwbouwproject.
eenkomsten. Een op het gebied van
en de goedkeuring van besluiten door
orthopedie om een samenwerking voor
de Raad van Toezicht inhoudelijk voor te
In de vergadering van juli worden in het
bewegingszorg te onderzoeken en voor
bereiden, als het gaat om besluiten van
kader van de nieuwbouw een aantal
te bereiden. De ander met betrekking
de Raad van Bestuur die betrekking
besluiten goedgekeurd. De eerste fase
tot een regionale samenwerking op het
hebben op het financieel beleid, inclusief
in de voorbereiding naar de nieuwbouw
gebied van psychiatrie.
de nieuwbouwfinanciering, de begroting,
wordt afgesloten met de goedkeuring
de jaarrekening, de periodieke financiële
van een zogenoemd Fasedocument
In de vergadering van oktober keurt de
verantwoording en prognose van het
(Fasedocument 1). Daarnaast keurt de
Raad van Toezicht onder meer het besluit
boekjaar en de interne controlesystemen
Raad van Toezicht de oprichting van een
tot vaststelling van Fasedocument 2 goed.
van het ziekenhuis. Daarnaast heeft de
BV en CV goed, waarin de alliantie met
In dit document is onder meer het Schets
auditcommissie ICT in haar portefeuille.
Vitaal Zorgvast/BAM voor de nieuwbouw
ontwerp van het nieuwe ziekenhuis op
De heer Ris (RA) treedt op als voorzitter
juridisch vorm krijgt. Ook geeft de Raad
genomen. Verder verleent de raad goed
van de commissie, de heer Esselaar is
van Toezicht goedkeuring voor het teke
keuring voor de oprichting van een
lid. Tijdens de vergaderingen zijn ook de
nen van een coördinatieovereenkomst
juridische entiteit met Evean voor het
heer Notermans en de concerncontroller
die de regie op de ontwikkeling van het
Zorghotel. Ook keurt hij het besluit goed
van het ZMC aanwezig.
ziekenhuis, de Zorgboulevard en de
tot tekenen van de vaststellingsovereen
parkeergarage regelt. In dezelfde verga
komst en bijbehorende stukken voor
Met betrekking tot de nieuwbouw was
dering verleent de Raad van Toezicht
de beëindiging van de samenwerking
er aandacht voor onder meer de ontwik
goedkeuring voor het ontmantelen van
met Evean op het gebied van het Dinner
kelingen met betrekking tot de bouw
de Korteweg Kliniek, het Zelfstandige
centrum. Daarnaast geeft de raad goed
kosten in relatie tot het budget en de
Behandel Centrum van het ZMC. Daar
keuring voor de besluiten tot outsourcing
onderhoudskosten in het kader van de
naast wordt er goedkeuring verleend
van de receptie/beveiliging en het perso
afspraken met de alliantiepartner, voor
voor het tekenen van twee intentieover
neelsrestaurant. Ten slotte geeft de raad
dat de alliantie werd opricht. Ook de
eenkomsten: met Evean / Espria om de
goedkeuring voor het uitvoeren van het
financiële en contractuele afspraken
huidige en toekomstige samenwerkingen
projectplan met het doel de verdere
over de parkeergarage zijn aan de orde
op het gebied van ketenzorg te versterken.
formalisering van de samenwerking op
geweest. Daarnaast is er uitgebreid stil
En voor Esperanz, om te onderzoeken of
het gebied van nucleaire geneeskunde
gestaan bij het geheel dan wel gedeelte
dit in een andere regio gerealiseerd zou
te onderzoeken en voor te bereiden.
lijk afdekken van het renterisico op de
kunnen worden.
toekomstig te trekken leningen in het In de vergadering van december wordt de begroting voor 2014 goedgekeurd.
42
kader van de nieuwbouw.
JAARVERSLAG RAAD VAN TOEZICHT
In het najaar is aandacht uitgegaan naar
De auditcommissie bouw gebruikt een
Tenslotte zijn de anterieure overeenkomst
een geactualiseerde versie van de
toezichtsdocument, toegespitst op de
met de Gemeente Zaandam en de coör
business case die ten grondslag lag aan de
nieuwbouwontwikkeling. Daarin is aan
dinatieovereenkomst tussen het ZMC en
financiering van de nieuwbouw (IBC 3.0),
dacht voor de alliantie met Vitaalzorgvast/
de verschillende ontwikkelaars onderling
met bijbehorende marktanalyses, prog
BAM, de ontwikkeling van het ziekenhuis,
uitvoerig besproken met de auditcommis
noses en gevoeligheidsanalyses.
de Zorgboulevard, het Zorghotel, parke
sie alvorens deze goedgekeurd werden
ren, de terreinontwikkeling, medische tech
door de Raad van Toezicht.
In het verslagjaar ging bijzondere aan
nologie en het budget. Op elk van deze
dacht uit naar de gestelde kaders voor
onderwerpen wordt toezicht gehouden
de financiering van de nieuwbouw en
op kwaliteit, budget en planning.
4.5.3. AUDITCOMMISSIE KWALITEIT EN VEILIGHEID
door de banken gestelde ratio’s. Er is
Het was een belangrijk jaar in de voor
De auditcommissie kwaliteit en veiligheid
intensief overleg gevoerd over de ont
bereiding naar de nieuwbouw. De audit
is in 2013 viermaal bijeengekomen.
wikkeling van de productie en omzet en
commissie kwam elf maal bijeen in 2013.
Voorzitter was de heer Gevers, de in
het effectueren van kostenbesparende
Dit jaar besteedde de commissie met name
houdelijke expertise is mede verzekerd
maatregelen, onder meer door een va
aandacht aan het proces van de tot
door deelname van een tweede lid van
caturestop en projecten binnen Blijvend
standkoming van het Schetsontwerp en
Raad van Toezicht, mevrouw De Visser
Beter zoals de Lean projecten Kliniek en
Voorontwerp, de bijbehorende afspraken
(neuroloog). De vergaderingen vinden
Polikliniek.
in alliantieverband over prijs en kwaliteit
plaats in aanwezigheid van de heer
en de validatie daarvan. De auditcommis
Dillmann, de voorzitter van het staf
Ten slotte heeft de auditcommissie de
sie besprak het Fasedocument 1 en 2
bestuur, de manager Kwaliteit en Inno
voorbereidingen voor de outsourcing
uitvoerig en adviseerde hierover de RvT
vatie, een kwaliteitsmedewerker en de
van ICT besproken en daarover de Raad
voordat deze hieraan goedkeuring ver
secretaris van de Raad van Bestuur.
van Toezicht geadviseerd, voordat hij het
leende. Zij vroeg daarbij in het bijzonder
besluit tot het zoeken van een partij hier
aandacht voor bijvoorbeeld taakstellingen
De taak van de commissie is het toezicht
voor goedkeurde.
als gevolg van kostenoverschrijdingen,
dat de Raad van Toezicht uitoefent op
de timing van de validaties van de CAPEX
het beleid met betrekking tot kwaliteit en
Over haar bevindingen rapporteerde en
(bouwkosten) en OPEX (onderhouds
veiligheid van zorg, te ondersteunen door
adviseerde de auditcommissie aan de
kosten) en (toetsing op) het kwaliteits
hiertoe voorbereidende werkzaamheden
gehele Raad van Toezicht. Namens
niveau van de ontwerpen afgezet tegen
te verrichten en daarover verslag aan de
de Raad van Toezicht onderhoudt vooral
het oorspronkelijke kader ontwerpprincipes.
Raad van Toezicht te doen. De audit
het duurzaam blijven voldoen aan de
de auditcommissie de relatie met de externe accountant.
commissie kwaliteit en veiligheid bevor Daarnaast was er aandacht voor de
dert een goede informatievoorziening aan
voorbereidingen en contractuele en
de Raad van Toezicht en adviseert deze
financiële afspraken ten behoeve van
op het terrein van kwaliteit en veiligheid
4.5.2. AUDITCOMMISSIE BOUW
het realiseren van de parkeergarage en
van zorg.
De auditcommissie bouw adviseert de
de Zorgboulevard, die beiden gereali
Raad van Toezicht over te nemen beslui
seerd worden door een consortium met
ten rondom de nieuwbouw. Deze com
een ontwikkelaar. Met de bouw van de
missie bestond in 2013 uit dhr. Goedhart
parkeergarage is in december 2013
(vz.) en dhr. Woudt. Bij vergaderingen
gestart. De auditcommissie heeft hier in
waren daarnaast de Raad van Bestuur
de aanloop er naar toe veel aandacht
en de alliantiedirecteur aanwezig.
aan besteed, omdat de initieel geselec teerde bouwer/ontwikkelaar begin 2013 failliet ging en er versneld een nieuw consortium moest worden gevormd.
43
4
JAARVERSLAG RAAD VAN TOEZICHT
Het lean-project Blijvend Beter, het dash
4.6. EVALUATIE
board met verantwoordingsinformatie
In overeenstemming met de Governance
4.7. VACATURE VOORZITTERSCHAP
over kwaliteit en veiligheid, en calamiteiten
Code en het reglement van de Raad
Met het oog op het vertrek van de voor
staan vast op de agenda van de com
van Toezicht vond in 2013 één keer een
zitter van de Raad van Bestuur per 1 april
missie kwaliteit en veiligheid. Hierover
vergadering plaats waarbij de Raad
2014 is eind 2013 een werving- en selec
wordt ook de Raad van Toezicht structu
van Bestuur gedeeltelijk niet aanwezig
tiecommissie samengesteld, bestaande
reel geïnformeerd. Daarnaast heeft de
was. Deze vergadering had tot doel om
uit de voorzitter, vicevoorzitter en een
commissie aandacht voor (het voorkomen
zowel het functioneren van de Raad
lid van de Raad van Toezicht. Er wordt
van) disfunctioneren van medisch specia
van Toezicht en de Raad van Bestuur
onder leiding van een extern bureau een
listen. Tenslotte heeft een lid van de com
als het samenspel tussen beide te
kandidaat-voorzitter geselecteerd die na
missie in 2013 het jaargesprek met de
evalueren. Deze evaluatie heeft plaats
de zomer van 2014 wordt aangesteld. In
Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ)
gevonden in aanwezigheid van de
de periode van 1 april 2014 tot 1 oktober
bijgewoond.
secretaris Raad van Bestuur, die tevens
2014 wordt een interim-voorzitter be
secretaris Raad van Toezicht is.
noemd voor een periode van maximaal zes maanden.
4.5.4. REMUNERATIECOMMISSIE
Op grond van de evaluatie is afgesproken
Sinds 2010 werkt de Raad van Toezicht
naast de onderwerpen voor goedkeuring
met een remuneratiecommissie. De com
ook thematisch onderwerpen te agen
4.8. HONORERING
missie bestaat uit de voorzitter en de
deren voor de vergaderingen van de
De honorering van de Raad van Toezicht
vicevoorzitter van de Raad van Toezicht.
Raad van Toezicht. Doel is om op deze
is gebaseerd op het advies van de
De commissie heeft de werving van een
punten ook door het jaar heen de strate
Nederlandse Vereniging van Toezicht
nieuw lid van de auditcommissie kwaliteit
gie van het ziekenhuis te bespreken.
houders in Zorginstellingen (NVTZ-rege
en veiligheid geïnitieerd vanwege het
ling 2009), waartoe de Raad van Toezicht
aflopen van de tweede termijn van de
Conform het reglement van de Raad van
op voorstel van de remuneratiecommissie
heer Gevers eind 2013.
Toezicht zijn bij de zelfevaluatie van de
in 2010 heeft besloten. Ten aanzien van het
Raad van Toezicht in het verslagjaar de
feit dat Commissarissen sinds 1 januari
Wat de Wet Normering Topinkomens
nevenfuncties van de leden belicht en
2013 daadwerkelijk btw-plichtig zijn,
betreft is het beleid gecontinueerd dat
is vastgesteld dat er geen sprake is van
volgde de Raad van Toezicht het advies
er niet tot indexering van salaris wordt
mogelijke belangenverstrengeling van
op van de NVTZ, die stelt dat in de
overgegaan, totdat het ZMC in de pas
toezichthouders met de organisatie of
normbedragen uit de honoreringsregeling
loopt met het gestelde norminkomen.
de omgeving van de organisatie.
vanaf 1 januari 2013 de af te dragen btw
De remuneratiecommissie heeft de vol
niet is opgenomen.
tallige Raad van Toezicht op de hoogte gehouden van haar bevindingen.
Honorering RvT
€ 12.000
Vice voorzitter
€ 10.000
leden
44
2013
Voorzitter
€ 8.000
5 HRM
Mens-en-werk binnen het ZMC
Het Zaans Medisch Centrum is een van de grootste werkgevers in Zaandam. Voor de kwaliteit van zorg
is de kwaliteit van medewerkers een kritische succesfactor. Daarom zet het ZMC hoog in op het werven van goede, nieuwe medewerkers en op het behouden en ontwikkelen van huidige medewerkers. 5.1 ACTIVITEITEN HRM 2013
OPLEIDEN
PROCESOPTIMALISATIE
Voor het aantrekken van nieuwe mede
Het ZMC is een opleidingsziekenhuis.
Niet alleen de zorgprocessen van het ZMC
werkers, het ontwikkelen en opleiden van
Het goed opleiden en opgeleid houden
worden met behulp van lean-tools continu
medewerkers, het begeleiden van mede
van onze medewerkers zien wij als een
verbeterd, ook de ondersteunende proces
werkers die het ZMC verlaten, en de pro
van onze belangrijkste taken als werk
sen worden opnieuw ingericht. In 2013 is
cesoptimalisatie van de eigen afdeling heeft
gever. In 2013 hebben we onze oplei
HRM gestart met het onder de loep nemen
HRM de volgende activiteiten ontplooid.
dingstaken voortgezet. In het bijzonder
van haar eigen processen en het opnieuw
hebben we in 2013 praktijktrainingen
inrichten ervaren. Digitalisering hoorde daar
AANTREKKEN NIEUWE MEDEWERKERS
gegeven aan operationeel leidinggeven
ook bij.
Voor het versterken van het imago van
toetsing Voorbehouden Handelingen
het ZMC als werkgever is gebruikgemaakt
vormgegeven, mede in verband met de
5.2 WAT VINDEN ONZE MEDEWERKERS?
van onder meer open dagen en beurzen.
noodzakelijke BIG-registratie in 2014.
In 2012 heeft het ZMC een vijfde plek in
Ook zijn de contacten met het voortgezet
Ook hebben we een toekomstbestendig
de top 25 van beste werkgever onder de
onderwijs in Zaandam aangehaald. Het
leerportaal ingericht, waarmee een digitaal
ziekenhuizen behaald, onder meer door
ZMC wil nauwer met de scholen samen
portfolio mogelijk maken. Tot slot hebben
een algemene medewerkerstevreden
werken om de instroom van jongeren op
we deelgenomen aan de wetenschaps
heidsscore van 7,4. Het ZMC eindigde op
de arbeidsmarkt voor de zorg te stimuleren.
dagen en het congres ‘opleiden en leren’
de tweede plek in de top 5 van snelste
Daarnaast is een nulmeting uitgevoerd
in Noord-Holland.
stijgers. Bij de korte tussenmeting in 2013
den. Daarnaast hebben we de praktijk
voor de ‘arbeidsmarkt van de toekomst’.
was het spannend of we – door tal van
UITSTROOM
organisatiewijzigingen – deze scores kon
ONTWIKKELEN, INZETBAARHEID EN MOBILITEIT
Medewerkers verlaten soms ook het
den vasthouden. De uitkomsten van de
ZMC. Dat kan omdat iemand buiten
tussenmeting gaven een geringe daling
Om de inzetbaarheid en mobiliteit van
het ZMC een baan vindt die beter bij
aan van de algemene tevredenheid naar
medewerkers te versterken is een regio
hem past. In 2013 waren er ook organi
7,3, terwijl andere scores over de gehele
naal mobiliteitsnetwerk met zorginstellingen
satieveranderingen met personele
linie genomen gelijk bleven.
in Zaanstreek-Waterland opgezet en vorm
gevolgen die een overgang naar een
Twee scores sprongen er in positieve zin uit:
gegeven. Daarnaast is ingezet op een effec
andere organisatie vereisten. Bijvoor
op ‘arbeidsomstandigheden’ scoorden we
tievere procesvoering van interne mobiliteit
beeld in het geval van Comicro, waarbij
een gemiddelde stijging van 0,5% en ‘het
en loopbaanbegeleiding. Ook hebben we
het microbiologisch laboratorium van
ZMC bij anderen aanraden als werkgever’
verder ingezet op competentiegericht
het ZMC samen met dat van het WFG
steeg met een half punt naar een 7,6.
werken: we hebben het functiehuis vereen
en WLZ per 1 januari 2014 een zelf
voudigd, hebben de toepassing van com
standig bedrijf vormt. Er gelden in een
5.3 KENGETALLEN 2013
petentietools onder de loep genomen, en
dergelijk geval regels voor overgang van
In 2013 zijn er 133 personen voor het ZMC
hebben verder ingezet op (team)analyse,
onderneming, waarbij medewerkers
gaan werken en zijn er 172 uitgestroomd.
360 feedback en teamsessies om de
meegaan naar het nieuwe bedrijf. HRM
We telden in totaal 60 vacatures, waarvan
samenwerking te verbeteren. Daarnaast
heeft een belangrijke taak om mede
39 patiëntgebonden. Het gemiddelde ver
hebben we een begin gemaakt met een pro
werkers, de Raad van Bestuur en de
zuimpercentage over 2013 lag op 4,18%
gramma rond leefstijl en duurzame (flexibele)
nieuwe organisatie te begeleiden in
met een meldingsfrequentie van 1,28%. In
inzetbaarheid. Tenslotte hebben we een
organisatiewijzigingen met personele
2013 betrof het gemiddelde verzuim 4,4%
aanzet gemaakt voor talentmanagement.
gevolgen.
en was de meldingsfrequentie 1,33%.
45
6 ICT
ICT
6.1. ICT-BELEID
6.2 ICT-PROJECTEN
Modernisering ICT-Infrastructuur en
Met het realiseren van een gemoderni
EPD
ICT-werkplek
seerde centrale ICT-infrastructuur en de
In 2013 is het EPD-programma met
In 2013 is de laatste hand gelegd aan de
ziekenhuisbrede implementatie van het
succes afgerond. Het verpleegkundige
modernisering van de centrale ICT-infra
EPD is een stevig fundament gelegd
EPD was al eerder succesvol ingevoerd.
structuur (netwerk, opslag, serverpark).
voor de digitale toekomst van het ZMC.
Ook het voorschrijven en de toedien
Met de introductie van Office 2010 en
Op dat fundament bouwen we verder.
registratie van medicatie was al gedigita
Exchange 2010 (e-mail) is ook de de
Zo wordt de decentrale ICT-werkplek
liseerd. Het jaar 2013 was dan ook
centrale basis-ICT-werkplek aanzienlijk
gemoderniseerd om straks geschikt te
vooral gericht op de laatste medische
meer bij de tijd. Met de aandacht voor
zijn voor ondersteuning van Het Nieuwe
disciplines en verdere verfijning van de
de decentrale werkplek is de focus van
Werken in de nieuwbouw. Het EPD-
eerdere onderwerpen.
ICT ook verschoven naar de eindgebruiker.
programma wordt vervolgd door E-Zorg
Dat gaat in 2014 door met de introductie
2.0, een ambitieus programma dat zich
De vakgroepen Orthopedie, Long
van Windows 7, wifi en een nieuwe
richt op de doorontwikkeling van het
geneeskunde, Mond-, kaak- en aan
thuiswerkomgeving. Met de keuze voor
EPD, de introductie van E-health-initia
gezichtschirurgie, Dermatologie,
Windows 7 volgt ZMC de markt door
tieven en de implementatie van HIX
Neurologie en Keel-, neus- en oorheel
nog terughoudend te zijn met Windows
(de laatste versie van het EZIS EPD).
kunde zijn in 2013 van start gegaan.
8 en afscheid te nemen van Windows XP.
Ook zijn gerichte digitale dossiers in
Deze projecten zorgen op korte termijn
Bij de moderniseringen in 2012 en 2013
gebruik genomen, zoals voor het Pijn
voor een moderne gebruikerservaring
is marktconformiteit en standaardisatie
centrum, voor Mammachirurgie of voor
en zijn voorbereidend op de introductie
steeds een belangrijk uitgangspunt
Diabeteszorg. Op het gebied van medi
van een nieuw werkplekconcept dat past
geweest. Alleen op die manier is de
catie is de Cytostaticamodule in gebruik
bij de werkprocessen in de nieuwbouw.
stijgende behoefte aan ICT-dienstverle
genomen en er is een specifieke inrich
ning tegen een acceptabel kostenniveau
ting gemaakt die de Dagopname
Outsourcing
te realiseren. Dit beleid blijft de komende
Oncologie ondersteunt. Verder is er een
In 2013 hebben zich een beperkt
jaren ongewijzigd, bij de verdere opti
ziekenhuisbrede kwaliteitsverbetering
aantal leveranciers gekwalificeerd voor
malisatie van het EPD zal hieraan meer
doorgevoerd door de intercollegiale
overname van een groot deel van de
aandacht worden besteed.
consultaanvragen te digitaliseren en het
ICT-dienstverlening. Deze leveranciers
multidisciplinair overleg te ondersteunen.
hebben een concept Request for
Een marktconforme ICT-infrastructuur
Proposal (RfP) ontvangen. Afhankelijk
en een optimaal gestandaardiseerde
van de inschrijvingen op de RfP zal dit in
EPD-implementatie maakt dat ICT
2014 leiden tot selectie van outsourcings
steeds beter in staat is om de voort
partners.
durende veranderingen in de (zorg) processen met voldoende tempo en tegen acceptabele kosten te blijven volgen.
46
ICT
Nieuwbouw
6.3. UNIT ICT
In samenwerking met het bouwteam is
Er is in 2013 een flinke slag gemaakt
gewerkt aan het specificeren van de
met het professionaliseren van wijzi
gebouwgebonden infrastructuur. Deze
gingsbeheer. Het proces is intern binnen
is verwerkt in het Voorlopig Ontwerp
de unit ICT gestroomlijnd en er is een
nieuwbouw. In 2014 verschuift de aan
wijzigingsbeheerder aangesteld die het
dacht naar de ICT-ondersteuning van
proces coördineert en verder professio
nieuwe werkprocesconcepten, zoals
naliseert. Met de introductie van de
de one-day-visit en centraal-verblijven-
Commissie Optimalisatie EZIS is een
decentraal-wachten. De voor deze
wezenlijke stap gezet om de zorg meer
concepten benodigde ICT-ondersteu
sturingsmogelijkheden te geven op de
ning wordt opgenomen in het Definitief
doorontwikkeling en optimalisatie van
Ontwerp.
het EPD.
Samenwerkingsverbanden
Ook het contractmanagement is stevig
De Unit ICT werkt actief mee aan de
aangepakt. De bestaande contracten
realisatie van de ICT-ondersteuning
zijn geïnventariseerd en waar mogelijk
van diverse samenwerkingsverbanden
geoptimaliseerd. De aanstelling van een
zoals Comicro, Nuges en de joint
contractmanager borgt de continuïteit
venture met Zonnestraal. De uitdaging
van dit proces.
7 x 24 monitoring van het EPD
daarbij is om een balans te vinden tussen gewenste functionaliteit en
De outsourcing van het beheer van de
bijbehorende investeringen.
centrale opslagomgeving is inmiddels operationeel. Dat wil zeggen dat het beheer door een externe partij is over genomen en dat ICT daar namens het ZMC de regie over voert. Omdat het hele ziekenhuis inmiddels in hoge mate afhankelijk is geworden van de beschik baarheid van het EPD, is ook 7x24 monitoring van het EPD ingeregeld. Dit is gedaan door deze monitoring te outtasken aan een derde partij. De Unit ICT zal zich de komende jaren steeds meer ontwikkelen tot een regie organisatie en het actieve beheer over laten aan gespecialiseerde marktpartijen.
47
7
INSPECTIE VOOR DE VOLKSGEZONDHEID
Inspectie voor de Volksgezondheid 7.1. JAARGESPREK INSPECTIE
7.2 VERSLAG JAARGESPREK
Elk ziekenhuis in Nederland heeft jaar lijks een gesprek met de Inspectie
Datum
voor de Volksgezondheid, kortweg de
Onderwerp V 63565 afhandelingbrief jaargesprek 12-12-2013
20 maart 2014
Inspectie. In dat gesprek bevraagd de inspecteur het ziekenhuis op onder werpen die de kwaliteit van zorg aan gaan. Voorafgaand aan het jaargesprek heeft een onverwachte inspectie
Geachte heer Dillmann,
plaatsgevonden. Het ZMC verbetert continu de kwaliteit van zorg.
Op 12 december 2013 vond het jaargesprek met de Inspectie voor de
De punten die de inspectie heeft
Gezondheidszorg (hierna: de inspectie) plaats. In deze afhandeling-
aangegeven gebruiken we ook om verder te verbeteren.
brief treft u een beknopte weergave aan van hetgeen besproken is.
De resultaten van het jaargesprek zijn openbaar en te vinden via de website
1. OPENING EN MEDEDELINGEN
van de Inspectie. Om transparantie te
Een lid van de raad van toezicht was, evenals de vorige jaren, bij het jaargesprek aanwezig.
bevorderen nemen we het verslag ook volledig op als bijlage in dit jaarverslag.
Mededelingen en actualiteiten ziekenhuis Op 7 januari 2014 start de nieuwbouw van het ZMC. De financiering voor het nieuwe ziekenhuis en de zorgboulevard is rond. Het ZMC heeft een meerjarenafspraak met Achmea, waaronder ook kwaliteitsafspraken. Deze afspraken zijn positief geëvalueerd. In januari 2014 zijn er gesprekken over verlenging. Bij de afspraken wordt rekening gehouden met het profiel van het ziekenhuis. Het ZMC zal in de toekomst een acute functie hebben: een geboortecentrum, een 7x24-uurs SEH met een daaraan gekoppelde HAP en een regionale crisisfunctie voor psychiatrische patiënten. Consequenties voor de IC zijn nog niet precies te duiden. Een en ander gebeurt in samen werking en overleg met de A7 ziekenhuizen. Mededelingen inspectie De inspectie werkt landelijk. Als gevolg hiervan verdwijnen in 2014 de regiokantoren. Een centrale locatie komt in Utrecht. Speerpunten voor de inspectie zijn ondermeer patiëntveiligheid, VMS en calamiteiten onderzoek, hygiëne en infectiepreventie/BRMO. De inspectie gaat meer werken vanuit het patiëntenperspectief en betrekt patiënten/familie bij haar onderzoeken. De inspectie verwacht dit ook van de ziekenhuizen. Op 11 december 2013 heeft de inspectie een onaangekondigd bezoek gebracht aan het ziekenhuis. Het aantal onaangekondigde bezoeken in ziekenhuizen gaat toenemen.
48
INSPECTIE VOOR DE VOLKSGEZONDHEID
2. BESPREKING ZORGPAD CVA 2.1. Indicatiestellingen, opname en verwijzing (diagnostiek en logistiek) Afspraken met regionale ambulancedienst en huisartsen Er zijn afspraken met de ambulancedienst, deze staan (waarschijnlijk) niet op schrift. Het ZMC verifieert of er schriftelijke afspraken in ROAZ verband zijn. Met de huisartsen zijn afspraken gemaakt over doorverwijzing naar het SLAZ. Deze staan niet op schrift. De huisartsen overleggen met de neuroloog over opname/behandeling in ZMC of SLAZ. SEH Tijdens het onaangekondigd bezoek sprak de inspectie met het afdelingshoofd en een arts-assistent op de SEH. Zij gaven aan dat per week 2 à 3 patiënten, die in aanmerking komen voor trombolyse, zich op SEH van het ZMC melden of worden gepresenteerd en alsnog worden doorverwezen naar het SLAZ. Volgens de neuroloog betreft dit meestal patiënten die door de huisarts aangeboden worden, zij komen meestal niet meer in aan merking voor trombolyse. Er zijn het ZMC geen cijfers bekend die aangeven hoe vaak patiënten alsnog naar het SLAZ worden door verwezen. Het aantal van 2 à 3 week per week komt niet overeen met de ervaring, dat het sporadisch voorkomt, van de neuroloog. Cijfers van patiënten die ten onrechte in het ZMC gepresenteerd worden, worden niet bijgehouden. De uitstroom van de SEH is wel bekend, maar niet op diagnoseniveau. In 2013 werden in totaal 32 patiënten van de neuroloog naar een ander ziekenhuis overgeplaatst. De inspectie vraagt te onderzoeken of de afspraken duidelijk op het netvlies staan. De inspectie vraagt de overplaatsingen boven tafel te krijgen en bij te houden zodat duidelijkheid ontstaat over de verkeerde plek presentatie en de doorverwijzing. De neuroloog en de raad van bestuur zeggen toe dit te zullen doen. Beschikbaarheid diagnostiek en behandeling – spoed CT en trombolyse In het ZMC is een goede toegankelijkheid tot een spoed CT. Patiënten die ten onrechte in het ZMC zijn aangeboden gaan zo snel mogelijk naar het SLAZ; spoed diagnostiek vindt in het SLAZ plaats. Indien trombolyse volgt, wordt de patiënt 24 uur in het SLAZ opgenomen. Het hangt van de conditie van de patiënt af of vaatonderzoek daarna in SLAZ of ZMC gebeurt. De door-to-needle-time in het SLAZ is volgens ZMC 20-30 minuten. 2.2. Regie Hoofdbehandelaarschap Het hoofdbehandelaarschap rouleert elke twee weken en ligt bij de neuroloog die in de kliniek gedurende deze twee weken dienst doet. De inspectie geeft aan dat het hoofdbehandelaar tijdens het bezoek niet goed te achterhalen was, niet in het EPD en niet bij navraag. Tevens werd niet duidelijk in hoeverre de patiënt geïnformeerd wordt hierover. De neuroloog gaat ervanuit dat de behandelend neuroloog of de arts-assistent dit aan de patiënt meldt. Bij ontslag wordt de neuroloog die de patiënt het meest heeft gezien of het laatst heeft behandelend de hoofdbehandelaar van de patiënt op de polikliniek. Voor de andere specialismen is het hoofdbehande laarschap verschillend geregeld. Het ziekenhuis beschikt over een protocol hoofdbehandelaarschap. De inspectie vraagt het hoofdbehandelaarschap te bezien, in lijn te brengen en de rechten van de patiënt daarin mee te nemen. Onverwacht bezoek: bij opname op de SEH werd de MRSA gescreend. Op de SEH was isolatie mogelijkheid. Bij een positieve BRMO in het verleden popt dit op in EZIS als het dossier van de patiënt in EZIS geopend wordt. Naar aanleiding van het inspectie onderzoek BRMO is er een verbeterplan opgesteld.
49
7
INSPECTIE VOOR DE VOLKSGEZONDHEID
KI-ondervoeding en VMS kwetsbare oudere Bij het onaangekondigde bezoek keek de inspectie naar de indicatoren die passen bij de kwetsbare ouderen, met name bij patiënten op de stroke-unit. De screening op delier was niet volledig ingevuld. Dit komt overeen met de uitkomst van de kwaliteitsindicator. Tijdens het jaargesprek werd dit herkend en dat er meer bewustwording bij de verpleegkundigen nodig is voor het belang van screening. Het ZMC zoekt naar methoden om dit te verbeteren, zoals visueel management op de verpleegafdelingen. Er wordt gezocht naar IT-oplossingen om de screening te optimaliseren. De indicatoren komen ter sprake tijdens de visite. De SNAQ-, valen decubitusscore worden wel consequent ingevuld. De inspectie vraagt om resultaten terug te koppelen en om bijvoorbeeld een patiënt, waarbij delier niet op tijd onderkend is, te bespreken met de verpleegkundigen. ZMC heeft alleen de data over laatste kwartaal van 2012 aangeleverd omdat sindsdien alle indicatoren uit EZIS gehaald kunnen worden en dus volledig waren. 2.3. Behandeling Revalidatie Er ligt een verbeterplan ten aanzien van de inzet van paramedici. Bijvoorbeeld de beschikbaar van de fysiotherapeut in het weekend. Samenwerking in de keten Er is een revalidatiearts in het ZMC. Hij is aanwezig bij het MDO en betrokken bij de zorgbemiddeling. De inspectie zag dat er verslag gelegd wordt van het MDO, maar op verschillende plaatsen in het EPD. De neuroloog geeft aan dat hieraan gewerkt wordt en er centrale verslaglegging zal gaan plaatsvinden (de neurologen werken sinds een week met het EPD). Bij andere specialismen (bijvoorbeeld mammachirurgie) gebeurt dit wel al op een centrale plaats in het EPD. Het ketendocument CVA 2013 is klaar. De handreiking over de verantwoordelijkheidsverdeling bij samenwerking in de zorg van de KNMG is hierin opgenomen. In het document is belegd wie welke taak heeft bij de zorg voor CVA patiënten. Vanuit een werk conferentie (ZMC, specialist ouderengeneeskunde en huisartsen) zijn projecten opgestart die de ketenzorg nog verder verbeteren. In het ZMC is geen geriater werkzaam, er zijn wel specialisten ouderengeneeskunde werkzaam in het transitorium. Het is onduidelijk of bij incidenten in de keten gezamenlijk onderzoek plaatsvindt. Het ZMC zal dit meenemen in een van de keten projecten. 2.4. Zorg en monitoring KI – Decubitus en huidletsels door incontinentie Het percentage decubitus in het ZMC is laag. Op dossierniveau wordt onderzocht hoe de decubitus voorkomen had kunnen worden. VMS thema high risk medicatie De inspectie bracht een bezoek aan twee medicatiekamers. Op de SEH voldoet de medicatiekamer niet aan de eisen. Op de afdeling neurologie was dit wel het geval. Bij het toedienen van high risk medicatie vindt geen dubbelcheck plaats; bij klaarmaken vindt deze wel plaats maar is niet verifieerbaar in het EPD. Het was niet herleidbaar wanneer de controle door de apotheek op houdbaarheid van de voorraad medicatie had plaats gevonden. De inspectie vraagt om samen met de apotheker en een deskundige infectiepreventie verbeteringen aan te brengen in de omstandigheden (SEH medicatiekamer) en het gebruik en de werkwijzen.
50
INSPECTIE VOOR DE VOLKSGEZONDHEID
Het ziekenhuis heeft door middel van het lean project ‘Sturen op ontslag’ veel interventies uitgevoerd om de ligduur te verkorten. Dossiervoering Het ZMC is zo goed als papierloos. Het digitaliseren van papieren dossiers gebeurt volop en wordt gecontroleerd op juistheid en leesbaarheid. Alle uitslagen van buiten het ziekenhuis worden direct ingescand. Er zijn geen expliciete afspraken gemaakt hoe en waar dossiervoering plaats moet vinden in het nieuwe EPD. In het ziekenhuis is geen dossiercommissie die de kwaliteit van de dossiervoering toetst. 2.5. Uitkomsten van zorg HSMR Het ziekenhuis stuurde een document waarin acties ten aanzien van de hoge HSMR beschreven worden. Het ziekenhuis verklaart de hoge HSMR met twee componenten: registratie en palliatieve zorg. Er zijn veel variaties met betrekking tot het registreren van bijvoorbeeld nevendiagnoses en een groot aantal patiënten is opgenomen met de aanduiding ‘palliatieve zorg’, terwijl deze indicator (ICD 10) in 2012 niet werd geregistreerd waardoor de HSMR hiervoor niet gecorrigeerd is. Als dit wel gebeurt is de HSMR volgens berekening van het ZMC lager. Bij onderzoek naar de hoge HSMR kon deze niet herleid worden naar individuele patiëntenzorg. Er zijn dus geen andere verbeter acties ondernomen. Er vindt relatief veel palliatieve zorg plaats in het ZMC omdat patiënten het hospice te ver vinden. Het ziekenhuis zoekt naar een verbetering hierin in samenwerking met de huisartsen. De medisch specialisten vermelden behandelbeperkingen in de ontslagbrief om onnodige heropnames te voorkomen. OLO Deze score was goed. Het ziekenhuis heeft door middel van het lean project ‘Sturen op ontslag’ veel interventies uitgevoerd om de ligduur te verkorten. Bij lang opgenomen patiënten volgt dossieronderzoek. Hieruit volgden verbeteracties. De raad van toezicht vraagt om de OLO ook als indicator op te nemen in het dashboard. De raad van bestuur zegt toe dit te zullen doen. Complicatieregistratie en bespreking De neurologie voert de complicaties in EZIS in volgens de richtlijnen van de wetenschappelijke vereniging. Complicatieregistratie en –besprekingen wordt gecombineerd met ZMC en SLAZ en verbeterpunten worden vastgelegd. Complicaties en uitkomsten van de complicatiebesprekingen worden niet opgenomen in het jaarverslag. Voor de andere vakgroepen geldt met betrekking tot registratie en bespreking van complicaties dezelfde procedure. Tevens vinden naar aanleiding van de uitkomsten van dossieronderzoek en casuïstiek ook multidisciplinaire besprekingen plaats. Er vindt nog geen verslaglegging plaats. Op termijn gaat dit wel gebeuren en wordt de raad van bestuur hiervan voorzien. Met betrekking tot de samenwerking in Esperanz* : de complicaties worden per ziekenhuis bijgehouden. Er is geen zorginhoudelijk jaarverslag op Esperanz niveau.
* Esperanz is een organisatie voor oncologische zorg van het Zaans Medisch Centrum, Waterlandziekenhuis en het Westfriesgasthuis.
51
7
INSPECTIE VOOR DE VOLKSGEZONDHEID
2.6. Evaluatie van zorg Klachten/klachtenjaarverslag, calamiteiten en VIM Het ZMC stuurt het klachtenjaarverslag van de klachten aan de inspectie toe. Klachten worden door de raad van bestuur gedifferentieerd naar RVE. Gevraagd wordt resultaten van klachtenonderzoek en aanbevelingen te implementeren. KI – Evalueren van het functioneren van medisch specialisten Bij 25% van de medisch specialisten is het IFMS-traject nog niet afgerond. De afhandeling van de trajecten is een aandachtspunt. De neurologen van het SLAZ en het ZMC zijn één vakgroep. Zij doen het IFMS traject gedeeltelijk in het ZMC en in het SLAZ. Met betrekking tot disfunctionerende medisch specialisten lopen er twee specialisten met betrekking tot re-integratie, deze trajecten verlopen goed. De medische staf monitort de trajecten. Er is in 2012 (tot heden) geen afscheid genomen van disfunctionerende zorgverleners/medisch specialisten. Cliëntenraad/patiënttevredenheid In het ziekenhuis vinden spiegelgesprekken en rondetafelgesprekken plaats. Minimaal één per RVE per jaar. Het ZMC zoekt naar andere methoden om de patiënttevredenheid in beeld te krijgen, behalve het reguliere patiënttevredenheids onderzoek en de CQ index.
3. ZIEKENHUISSPECIFIEKE ONDERWERPEN KI – Mammacarcinoom: percentage patiënten bij wie kankerweefsel is achtergebleven na een eerste borstsparende operatie. Dit percentage was hoog. Sinds twee jaar zijn er gerichte verbeteracties ondernomen om de indicator te beïnvloeden, onder andere door dedication en een goed werkend MDO. Data verzameling: continue registratie en/of steekproeven (bijv. pijnmeting verpleegafdeling, ondervoeding volwassenen/kinderen). ZMC heeft van deze indicatoren alleen de data over laatste kwartaal van 2012 aangeleverd omdat sindsdien alle indicatoren uit EZIS gehaald kunnen worden en dus volledig waren. De inspectie meldt dat registratie van de pijnscore ook bij niet operatieve patiënten van belang is en dit niet gebeurt op bijvoorbeeld de afdeling neurologie. Het ziekenhuis herkent dit en ziet het als een verbeterpunt waaraan gewerkt wordt. Meldingen: monitoring van verbeteringen uit onderzoek naar meldingen De verbeteracties worden geïmplementeerd, geëvalueerd en naleving geaudit. Het ziekenhuis heeft een telefoonlijn in gebruik genomen waarmee familie direct contact op kan nemen met de bedrijfsleider van een afdeling als zij zich zorgen maken over de patiënt en zich niet gehoord voelen. Melding verloskundige zorg Het ZMC deed begin 2013 een melding over verloskundige-zorg. De inspectie deed onderzoek en heeft het Geboortecentrum Zaandam en het ZMC gevraagd gezamenlijk een verbeterplan op te stellen. Het ZMC vindt dit een onbevredigende uitkomst van het onderzoek en merkt op dat de samenwerking nog steeds moeizaam verloopt. Het ZMC zal het verbeterplan maken, maar vraagt zich af of het lukt om dit samen met de praktijk te doen. De gynaecologe geeft aan dat ze meer concrete acties en tips van de inspectie had verwacht. De raad van bestuur geeft aan dat de inspectie mogelijk meer feitenonderzoek had kunnen doen. Er zijn oprechte zorgen over de praktijk, die lijken nu niet opgepakt te zijn door de inspectie. De inspectie vraagt het ZMC duidelijk te maken waar de praktijk tekort schiet in de samenwerking met het ZMC en stelt mediation voor. De gynaecologe vraagt de inspectie als sparring partner bij het opstellen van het verbeterplan, omdat zij moeilijkheden voorziet bij het opstellen hiervan samen met de praktijk. De raad van bestuur zal de inspectie informeren als de samenwerking onvoldoende verbetert en het verbeterplan niet van de grond komt.
52
INSPECTIE VOOR DE VOLKSGEZONDHEID
Regiomaatschappen Bespreking naar aanleiding van de analyse van de raad van bestuur. Is er sprake van regiomaatschappen of voorziet de raad van bestuur vorming daarvan op korte termijn? Welke risicoanalyse heeft de raad van bestuur gemaakt? ZMC: er zijn geen instellings overstijgende maatschapsverbanden. Mocht dit zich voordoen dan wordt het protocol “introductie van nieuwe behandelingen, techniek(en) of ICT” gebruikt. De neurologen vormen samen met het SLAZ een locatie-overstijgende vakgroep. Zij zien zichzelf niet als een regiomaatschap. Er is samenwerking maar deze is niet geformaliseerd. Verantwoording wordt afgelegd aan de raad van bestuur van het eigen ziekenhuis. Er is een voorbereiding gaande met betrekking tot een regiomaatschap, dit hangt samen met de samenwerking van de A7 zieken huizen. Microbiologie en infectiepreventie De deskundigen infectiepreventie zijn betrokken bij alle verbouwingen die plaatsvinden in het ziekenhuis. GGZ Mededeling over de crisisbedden psychiatrie: het ZMC is bezig met een fusie met Dijk en Duin en het RKZ, dit leidt tot een regio crisisopvang. Het ZMC zal de inspectie over de voortgang en implicaties hiervan op termijn informeren.
4. AFSPRAKEN EN SLUITING Het ZMC verifieert of afspraken over patiëntentransport van CVA patiënten naar het ZMC of SLAZ in ROAZ verband duidelijk zijn. Het ZMC brengt in kaart hoeveel CVA patiënten ten onrechte aan de SEH aangeboden worden en alsnog doorverwezen worden naar het SLAZ. Het ZMC gaat incidenten in de CVA -keten onderzoeken. Dit wordt ondergebracht in een van de projecten met betrekking tot de ketenzorg. Het ketendocument 2013 CVA wordt de inspectie toegestuurd. Het ZMC verbetert en scherpt, in samenwerking met de ziekenhuisapotheker en de deskundige infectiepreventie, het proces en omstandigheid aan van ‘voor toediening gereed maken en het toedienen van high-risk medicatie’. Het ZMC stuurt de inspectie het klachtenjaarverslag 2012. Het ZMC informeert de inspectie over de voortgang en implicaties van de fusie met Dijk en Duin en het RKZ. De inspectie heeft het voornemen de definitieve afhandelingbrief openbaar te maken via haar website www.igz.nl. De inspectie doet dit niet eerder dan drie weken na vaststelling van de vastgestelde afhandelingbrief. De onderliggende documenten worden niet openbaar gemaakt.
Met vriendelijke groet, mevrouw mr. drs. C. Hofstra-van Benthem senior inspecteur
53
8
MINDMAP STRATEGIE
Mindmap strategie De mindmap die de basis vormt voor de strategie – en daarmee voor het strategisch plan – van het ZMC
54
MINDMAP STRATEGIE
55
Uitgave van: Stichting Zaans Medisch Centrum Koningin Julianaplein 58 1502 DV Zaandam Postbus 210 1500 EE Zaandam Telefoon (075) 650 29 11 www.zaansmedischcentrum.nl
Hoofd- en eindredactie afdeling Communicatie Telefoon (075) 650 27 74
[email protected]
juli 2014
