Passend Onderwijs in Friesland
ho
t a d t i z e
s e i c e r p
Passend Onderwijs is de nieuwe manier waarop in het onderwijs
Wat is Passend Onderwijs?
extra ondersteuning aan leerlingen met
Passend onderwijs is vooral bedoeld om ervoor te zorgen dat er geen leerlingen tussen
leer- of ontwikkelingsmoeilijkheden wordt
wal en schip vallen. De school waar het kind wordt aangemeld, is verantwoordelijk voor
gegeven. Met ingang van 1 augustus 2014
de noodzakelijke ondersteuning; de school heeft ‘zorgplicht’. Als de school die steun
werken groepen scholen samen om zowel
zelf niet kan bieden, zoekt deze samen met de ouders naar een oplossing. Dat kan op
lichte als zware vormen van ondersteuning te
drie manieren:
bieden. Binnen zo’n samenwerkingsverband
1. binnen de school met hulp van buiten
(swv) wordt aan elke leerling, zo dicht moge-
2. op een andere basisschool die meer mogelijkheden heeft
lijk bij huis, een passende plek in het gewone
3. in het speciaal (basis)onderwijs.
of het speciaal onderwijs geboden.
Ouders hoeven dit nu niet meer alleen uit te zoeken. De school die ze hebben uitgekozen, zorgt er samen met hen voor dat hun kind op de beste plek komt.
Wie bepaalt er wat nodig is? De meeste kinderen kunnen de basisschool doorlopen zonder extra stappen. Soms zal voor de start in het basisonderwijs echter al duidelijk zijn dat een leerling extra ondersteuning nodig heeft om zich goed te ontwikkelen. Kinderopvang, peuterspeelzaal, voorschoolse opvang of eerdere onderzoeken bieden vaak al informatie betreft de voorgeschiedenis van het kind. Zo nodig wordt extra onderzoek gedaan of
d n e ss
Pa
wordt het Zorg Advies Team van een sbo-school bij de aanvraag betrokken. Alle gegevens worden samengevoegd met het verhaal van de ouders. Daaruit krijgt de school een beeld van wat nodig is aan extra ondersteuning.
Onderwij s n a l s y in Fr De basisscholen in Friesland hebben een samenwerkingsverband voor de hele provincie opgezet: het swv Primair Onderwijs (PO) Friesland. Hierin werken alle Friese basisscholen samen met de scholen voor speciaal basisonderwijs (sbo) en voor speciaal onderwijs (so). Soms blijkt pas een tijdje na de start in het basisonderwijs dat een leerling extra on-
Deze brochure beschrijft, hoe ouders en de school van aanmelding samen zor-
dersteuning nodig heeft om goed te kunnen leren. De school waar de leerling op zit
gen dat elk kind op de juiste plek komt. Zo wordt ervoor gezorgd dat elke
heeft in dat geval ook ‘zorgplicht’. Er wordt op dezelfde manier gezocht naar de beste
leerling zich zo goed mogelijk kan ontwikkelen.
ondersteuning als bij een nieuwe leerling.
Basisondersteuning in
Friesland
n kwalitatief dersteuning niet allee on sis ba de t va om d In Frieslan or leerlingen e leerling, maar ook vo eld dd mi ge de or vo goed onderwijs dig hebben. st extra uitdaging no jui of en bb he e me e die er wat meer moeit scalculie, a’s voor dyslexie en dy mm ra og pr ien nd ve bo Elke basisschool biedt dragsproblemen, le onveiligheid en ge cia so n va n aa ng ge te voor het kheden zijn. r- of opvoedingsmoeilij lee er of d tij op rt en signalee met partners len, zo nodig, samen Verder werken de scho ook de basisondersteuning is de n va l ee rd de On . ing in de sociale hulpverlen melijke handicap. rlingen met een licha lee or vo id he lijk ke toegan
e j t e e w hoe wat een school kan ?
Alle scholen van het samenwerkingsverband bieden basisondersteuning. Dat is niet alleen het verzorgen van goed onderwijs, maar ook de ondersteuning die de school zelf al biedt om met het grootste deel van de groep de einddoelen van het basisonderwijs te halen. Dat gaat om de maatregelen die de leerkrachten zelf in hun eigen groep treffen, binnen het lesprogramma van de school. De samenwerkende scholen hebben in het ondersteuningsplan van het samenwerkingsverband vastgelegd wat de basisondersteuning precies inhoudt. (zie kader hiernaast).
Ondersteuningsarrangement Als duidelijk is dat de leerling extra ondersteuning nodig heeft, bekijkt de school op welke manier het leren en ontwikkelen kan worden ondersteund. Daarvoor wordt eerst een ontwikkelingsperspectief voor het kind gemaakt. Daar staat in wat er nodig is, op welk niveau de leerling vermoedelijk zal uitkomen en welke belemmeringen en mogelijkheden daar een rol bij spelen. Daarna wordt beoordeeld of de school de benodigde ondersteuning zelf kan bieden, misschien met een paar aanpassingen of met hulp van externe deskundigen. Als dit allemaal niet kan, wordt in overleg met de ouders gekeken welke plaats dan het beste voor hun kind is. Dit kan een andere basisschool zijn die zich speciaal richt op de benodigde ondersteuning of een school voor speciaal (basis) onderwijs. De maatregelen en deskundigheid die nodig zijn om de beste plek voor de leerling te bepalen, vormen samen het ondersteuningsarrangement.
SchoolondersteuningsproFIel Alles wat niet onder de basisondersteuning valt is extra ondersteuning. Sommige basisscholen hebben zich gespecialiseerd in de opvang van leerlingen met bepaalde kenmerken. De ene school heeft bijvoorbeeld veel ervaring met autisme, de ander met hoogbegaafdheid. Niet elke school kan dus dezelfde extra ondersteuning bieden.
Wat een bepaalde school precies kan bieden staat in het Schoolondersteuningsprofiel. Daarin wordt vermeld welke speciale maatregelen onder de basisondersteuning vallen en welke specialisatie de school eventueel nog meer in huis heeft. Ook de scholen voor speciaal basisonderwijs en voor speciaal onderwijs hebben zo’n Schoolondersteuningsprofiel. Zo is duidelijk welke school de beste plek is voor een bepaalde leerling. Het Schoolondersteuningsprofiel van een bepaalde school is te vinden op de website van die school.
n e d l e m aan ?
Voor deze schooltypes is een Toelaatbaarheidsverklaring nodig. De school van eerste
Het aanmelden van een leerling is mogelijk vanaf de leeftijd van 3 jaar. Het is belangrijk
aanmelding vraagt zo’n verklaring aan. De commissie van toelating (CvT) van de sbo-
om ten minste tien weken voor het begin van het schooljaar aan te melden, zodat er
school beoordeelt of de leerling wordt toegelaten of beter naar het speciaal onderwijs
voldoende tijd is om extra onderzoek te doen als dat nodig is. Dat voorkomt dat een
kan. Deze beslissing wordt weer binnen zes weken genomen, met mogelijk een verlen-
kind tijdelijk geplaatst wordt op de ene school, terwijl het uiteindelijk toch beter af is
ging van vier weken.
op een andere school (zie voor meer informatie: www.swvfriesland.nl). De beslissing waar het kind naartoe gaat wordt altijd samen met de ouders genomen. Bij het eerste gesprek geven de ouders aan of hun kind naar verwachting extra onder– steuning nodig zal hebben. Dat kunnen ze duidelijk maken door informatie mee te
Speciaal onderwijs
nemen van bijvoorbeeld peuterspeelzaal, kinderopvang, andere voorschoolse voorzie-
Bij een ernstige lichamelijke of verstandelijke beperking is zware ondersteuning nodig.
ningen of van behandelaars. Daarmee wordt het beeld zo volledig mogelijk gemaakt.
Deze wordt gegeven door een school voor speciaal onderwijs (so). De Commissie van Advies (CvA) van het samenwerkingsverband geeft daarvoor een toelaatbaarheidsverklaring af.
zelf kiezen
een
Ouders kunnen zelf zen om school (of scholen) kie
n te melden. hun kind/kinderen aa scholen is, is Als dat bij meerdere elden bij het raadzaam te verm meer zijn welke scholen zij nog aan te geven aangemeld en daarbij keur heeft. die welke school de voor de zorgplicht. school heeft namelijk
Voor een beperkte groep meervoudig ernstig beperkte leerlingen is het mogelijk om rechtstreeks bij een so-school aan te melden. De commissie van Begeleiding (CvB) van de school voor speciaal onderwijs doet dan samen met de ouders de aanvraag bij het samenwerkingsverband.
Meer onderzoek Als er extra ondersteuning nodig lijkt, heeft de school zes weken de tijd voor onderzoek. Misschien kunnen de ouders nog meer gegevens verstrekken of is er advies van het Zorg Advies Team nodig. De onderzoeksperiode kan nog eens met maximaal vier weken worden verlengd. Zodra duidelijk is wat het kind nodig heeft, bekijkt de school of die ondersteuning in eigen huis geboden kan worden, eventueel met extra aanpassingen of hulp van externe deskundigen. Zo ja, dan start het kind op de afgesproken datum. Zo niet, dan bekijkt de school in overleg met de ouders waar wel de nodige ondersteuning kan worden
Bezwaar
geboden. Dat kan op een andere gewone basisschool zijn of op een school voor
Als ouders en de school van aanmelding het niet eens kunnen worden over de beste
speciaal (basis)onderwijs (sbo of so).
plaatsing, kunnen ouders bezwaar maken. Zie www.swvfriesland.nl.
Uitgebreide informatie over het passend onderwijs is te vinden op:
www.passendonderwijs.nl Deze website van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) biedt actuele informatie. Hier zijn niet alleen de wettelijke documenten te vinden, maar ook praktijkvoorbeelden.
www.steunpuntpassendonderwijs.nl Op deze website van samenwerkende ouderorganisaties zijn veel documenten over passend onderwijs en links naar belangenorganisaties te vinden.
www.geschillenpassendonderwijs.nl Deze website van het ministerie van OCW samen met de PO-raad (basisonderwijs) en de VO-raad (voortgezet onderwijs) laat ouders zien wat ze kunnen doen als ze het niet met de school eens zijn.
z
t a d t i z o
s e i c e r p Fonteinland 11 8913 CZ Leeuwarden T 058 294 89 37 www.passendonderwijsinfryslan.nl
