‘Stem voor jeugd van Bonaire’ (1) vrijdag, 05 april 2013 18:00
Pasku Briante is het grootste project. Van alle vertalingen dekken de begrippen ‘overschrijden’ en ‘verder strekken’ wel het meeste de lading. Maar misschien ook wel ‘hulp’ en ‘zorg’. Dennis Martinus, initiatiefnemer van de dit jaar 15 jaar bestaande BYOF, de Bonaire Youth Outreach Foundation geeft zelf aan dat voor hem met outreach het groeien van de jongeren voorop staat. “Ze motiveren, meer perspectief geven. Gelijke kansen ook. En vooral, eraan bijdragen dat de huidige jongeren ook op Bonaire de leiders van morgen worden.”
Tekst: Peter Onvlee Een stem geven aan de jeugd van Bonaire, zegt de 42-jarige Martinus. Hij werkt er al jaren aan, bevlogen als hij is. Want bevlogen, dat is hij. Zonder dat hij van de daken roept wat hij allemaal heeft gedaan. “Meer doen, minder praten.” En hij gelooft erin. “Als de jeugd van nu ook op Bonaire de leiders van morgen moeten zijn, moeten we ze er nu op voorbereiden en niet wachten totdat ze zijn afgestudeerd. Hun karakter moet nu worden gevormd.” Via de radio hebben zijn jongeren al een stem, via video’s, films ook. En via al zijn overige projecten door de jaren heen waarvan wat aantallen betreft Pasku Briante met afstand het grootste is. Ieder jaar opnieuw. Al dertien jaar lang. Tussen de 70 en 145 jongeren organiseren voor de jeugd van 2 tot 12 jaar die het op het eiland (heel) wat minder heeft een kerstfeest met dansen, zingen, theateropvoeringen en natuurlijk hun eigen cadeautjes.
Day of Happiness
Een eigen stem in een op te richten jeugdeilandsraad is er nog niet. Ook al is dat in 2003 door
1/6
‘Stem voor jeugd van Bonaire’ (1) vrijdag, 05 april 2013 18:00
de toenmalige Eilandsraad unaniem besloten. Maar de politieke wil bleek daarna in de praktijk toch minder te zijn. Maar sinds woensdag 20 maart lijkt het tij iets te zijn gekeerd. Tijdens de eerste internationale dag van de blijheid, de door de Verenigde Naties uitgeroepen International Day of Happiness, waren ook jongeren van BYOF uitgenodigd in een panel mee te spreken. Ze spraken er mee over ook structurele, ook diepgravender onderwerpen. Zoals ze dat ook al eerder hadden gedaan toen er door de Rijksdienst Caribisch Nederland een uitwisseling was georganiseerd met op bezoek zijnde leden van de Tweede Kamer. Wat nu na de paneldiscussie de vraag opriep: waarom horen we onze jongeren niet meer? “Het jeugdparlement is nog steeds een wens”, lacht Martinus aan die laatste woensdag terugdenkend. “Door de jeugd een stem, door die waardering te geven, kweek je een volmondige nieuwe generatie die leert met eigenwaarde, zelfstandigheid en verantwoording om te gaan.”
Hij stopt er het overgrote deel van zijn vrije tijd in om toch nog kans te zien het ‘thuis’, goed te houden. Niet in de laatste plaats omdat ook zijn vrouw Sheloutska Martinus-Francess nadrukkelijk bij de BYOF is betrokken. Zij is in het dagelijks leven hoofd van het Bureau Slachtofferhulp op het eiland. Dennis Martinus zelf is actief bij de overheid. Sinds zijn terugkeer uit Nederland in 2000 al. Eerst bij het Eilandgebied bij POI, personeel, organisatie en informatievoorziening voor de IT-ondersteuning, inmiddels na de herziening van de staatkundige structuur van 10-10-‘10 dus bij het Openbaar Lichaam. Als beleidsmedewerker bij Burgerzaken en belast met veel van de grotere projecten. Zoals het huidige straatnamenproject. “We hopen aan het eind van het jaar zover te zijn dat we een goede structuur hebben en alles goed is aangeduid en geregistreerd.”
Trans World Radio
De afspraak is die vrijdagavond éénhoog in het gebouw van Trans World Radio. Wekelijks gaat hier op zaterdagmiddag van 2 tot 4 uur de door BYOF gemaakte uitzending de ether in. De ene week verzorgd door de Bonaireaanse radiogroep, dit jaar vier jongens en een meisje sterk, de andere week door de Nederlandse groep, een jongen en drie meisjes. Ze studeren in Nederland en waren ook op het eiland al bij de organisatie van Dennis Martinus actief. “Ja, wat zijn we”, herhaalt hij de vraag. “Geen club, geen vereniging waarvan je als jongere tussen de ongeveer 13 tot 18 jaar lid kunt worden. Iedereen kan zich wel aanmelden om mee te doen. En ze weten ons te vinden. Van horen zeggen, via de sociale media als Facebook.”
2/6
‘Stem voor jeugd van Bonaire’ (1) vrijdag, 05 april 2013 18:00
BYOF organiseert activiteiten, projecten, sociaal maatschappelijk vooral, voor de jongeren die op het eiland het middelbaar onderwijs volgen, op de SGB dus, de Scholengemeenschap Bonaire. Voor ieder project worden de doelstellingen geformuleerd. Outreach heeft een vaste kern van zo’n dertig jongeren. Jaarlijks vallen daar een paar van af omdat ze veelal van het eiland vertrekken om elders, zeg maar in Nederland, te gaan studeren. Per project worden daarnaast andere jongeren ingeschakeld. Zoals voor Pasku Briante. Naast de jaarlijkse prijzen voor een sociaal initiatief onder de naam Appeltje van Oranje is er dit jaar ter gelegenheid van de troonsaanvaarding van het beschermpaar van het Oranje Fonds deze speciale editie georganiseerd. BYOF heeft inmiddels de eerste ronde overleefd en dingt nog steeds mee naar de eer en de prijs.
Pasku Briante
Pasku Briante is een speciaal project, ook al omdat het ieder jaar door BYOF wordt georganiseerd. Dennis Martinus noemt het een managementskills-trainingsproject, waarbij de jongeren zelf voor de gehele organisatie en uitvoering zorgen. Ze leren meer assertief te zijn, moeten op zoek naar geld, naar sponsors, leren vergaderen, notuleren en leiding geven. De kerngroep stuurt de grote groep aan, zoekt daar indien nodig ook andere jongeren voor. En de grote groep voert uit. Het is een project dat typisch BYOF is. Of zoals Martinus zegt: “Niet traditioneel, geen lessituaties, niet top-down. Wel altijd opmerkelijk, opvallend, anders. Het moet voor die jeugd interessant blijven, ze prikkelen met als doelstelling om ze lifeskills, lessen voor het leven, mee te geven zoals je het zou kunnen noemen. Zaken waaruit ze zelf lering kunnen trekken en groeien.”
Aan de muur posters van projecten die de afgelopen jaren zijn gerealiseerd. En van een evenement dat op het ogenblik zo’n beetje het doen en laten van BYOF en Martinus beheerst: Adobe Youth Voices, georganiseerd door de Adobe Youth Foundation, de filantropische stichting van de gelijknamige softwaregigant. Wereldwijd wordt de jeugd gestimuleerd de sociale problematiek in beeld te brengen en voor de beste uitingen in maar liefst zeven categorieën liggen er prijzen klaar. BYOF dingt in al die categorieën mee met drie
3/6
‘Stem voor jeugd van Bonaire’ (1) vrijdag, 05 april 2013 18:00
documentaires, twee narrations, vertellingen eigenlijk oftewel video’s in de ik-vorm, twee muziekvideo’s, drie poëzievideo’s, drie tot vijf foto’s en twee grafische campagnes. In het weekeinde van 12 tot 14 april is er een expositie van de in te zenden werken in Plaza Resort dat hiervoor de ruimte beschikbaar stelt. Vorig jaar, toen er voor het eerst op bescheiden schaal werd meegedaan, werden er al direct enkele prijzen gewonnen.
BYOF is door de Adobe Youth Foundation benaderd om mee te doen. Naar aanleiding van eerder door Outreach gemaakte en bij Adobe belande films. Den Gara 2 en Nayza bijvoorbeeld. Den Gara 2, in 2008 al vooraf gegaan door het minder ambitieuze Den Gara 1, is een 50 minuten durende in september 2009 uitgekomen anticriminaliteitsfilm waarvan de productie mogelijk was gemaakt door fondsen vanuit de Europese Unie. Gebaseerd op een door de jongeren zelf geschreven en gemaakt toneelstuk dat ook in alle wijken van Bonaire is gespeeld. “Zelf geschreven, zelf gespeeld, zelf gefilmd, eigen regie, zelf gemonteerd, zelf afgewerkt. De hoofdrolspeler die aan het einde van de film overlijdt en naar wiens optreden ook het verhaal en de film mede was gebaseerd zei na het zien dat hij er maar eens over ging denken hoe hij zijn leven zou gaan inrichten omdat hij misschien anders ook wel zo zou worden als die jongen in de film.”
Het was niet het eerste ‘criminaliteitsproject’. Al eerder was samen met jeugdcentrum Jong Bonaire een project gestart voor de bewustmaking van jongeren over criminaliteit onder de titel No kai Aden, Trap er niet in, gedeeltelijk gefinancierd door Support to the Netherlands Antilles Youth Development Programme (Snyadp) en de private sector. De campagne diende om jongeren aan te moedigen om niet in de criminaliteit te gaan. Een werkgroep van circa veertig jongeren voerde die informatieve campagne uit. Ze maakten zelf een informatieve folder met uitleg over criminaliteit en welke gevolgen eraan verbonden zijn. Een andere groep jongeren woonde een rechtszitting bij en maakte daar een verslag van. Anderen interviewden slachtoffers van beroving en kinderen van de skol di bario, het namiddagse programma om ook hen bewust te maken wat criminaliteit inhoudt.
4/6
‘Stem voor jeugd van Bonaire’ (1) vrijdag, 05 april 2013 18:00
(Wordt vervolgd)
Een survivalkamp in 2012.
BYOF is door de Adobe Youth Foundation benaderd om mee te doen.
5/6
‘Stem voor jeugd van Bonaire’ (1) vrijdag, 05 april 2013 18:00
6/6
