14-06-2011
Ontstaan cursus NVA, regio Drenthe
– Veel mannen zonder ASS diagnose – Hun vrouwen vallen tussen wal & schip – NVA-‐gespreksgroep ‘de keukentafelgroep’
Partnercursus Au,sme© dr. Els Blijd-‐Hoogewys
• voor sommigen niet genoeg • behoeLe aan psycho-‐educa,e
Au,smeTeam Noord-‐Nederland & MEE Drenthe E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
Inhoud lezing
Achtergronden cursus Cursus in vogelvlucht Intake Ervaringen Onderzoek Conclusie
Achtergronden cursus
E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
Visie cursus
Denkkaders cursus
Bijzondere rela,e
1.
– ‘gewone’ rela,evaardigheden = onvoldoende
Kennis & begrip au,sme is nodig
2. 3.
De ijsberg De au,s,sche bril Het GGGG-‐model
– daardoor verbetering omgang met partner – leidt tevens tot meer welbevinden bij vrouw
Maar ook begrip & steun is nodig! – blijL een opgave!
E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
Partnercursus Autisme dr. Els Blijd-Hoogewys
E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
1
14-06-2011
De ijsberg
De au,s,sche bril Schopler, 1994
Zichtbaar
waarneembaar
symptomen begrip
info.verwerking
oorzaken
Niet zichtbaar E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
GGGG-‐model Gebeurtenis
Cursus in vogelvlucht Gedrag
Gedachte
Gevoel E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
Logis,ek cursus
Opbouw van de cursus
10 bijeenkomsten + terugkomavond – 2 uur ‘s avonds – om de andere week
8-‐10 vrouwen Begeleiding – 2 cursusgevers
E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
Partnercursus Autisme dr. Els Blijd-Hoogewys
0.
Intake
1. 2. 3. 4. 5.
Kennismaking Psycho-‐educaAe Au,sme in rela,e/gezin CommunicaAe-‐deel 1 Communica,e-‐deel 2
6. Eigen rol 7. Energie 8. InAmiteit & seksualiteit 9. Vrij thema 10. Evalua,e & afslui,ng 11. Terugkomavond
E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
2
14-06-2011
Doel cursus
´Overgangen´ van ...
HOOFD
Kennis van au,sme & inzicht krijgen in gevolgen au,sme op partnerrela,e
HART
HANDEN
... vragen naar zelf oplossen ... partner naar eigen rol ... au,sme naar man/vrouw verschillen
Leren omgaan met eigen gevoelens in de rela,e Aanreiken vaardigheden
EMPOWERMENT E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
Doel intake
Fundament van de cursus
Uitleg
– Semi-‐gestructureerd interview (1,5 uur)
Intake
– Over cursus – Over groepsregels
Inschagng deelname
E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
Inschagng deelname
Inschagng au,sme
Is er sprake van (mogelijk) auAsme? Passen de vragen bij de cursus?
– Door wie?
– Verwach,ngen?
Goed luisteren naar – Kenmerken au,sme: sociaal/comm./rigiditeit – Zintuigen/ToM/EF/CC
Sprake van langdurige rela,e? Inten,e om bij partner te blijven? Past de persoon in de cursus?
BlijL een inschagng – Eerlijk zijn bij twijfel – Contra of passend?
E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
Partnercursus Autisme dr. Els Blijd-Hoogewys
Is er een diagnose gesteld?
E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
3
14-06-2011
Past persoon bij cursus?
Omgaan met emo,es Eventuele eigen problema,ek/diagnose
Ervaringen
– Benoemen – Indien nodig besluiten tot geen deelname
Aanspreekbaar op eigen gedrag? – Afspraken hieromtrent
Inschagng draagkracht
E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
Reac,es vrouwen (1)
Reac,es vrouwen (2)
Lotgenoten
– Ik ben niet de enige. – Het ligt niet aan mij. – Eindelijk erkenning.
Toekomstvisie – Ik ben nu beter voorbereid. – Het zal moeizaam blijven. – Enkeling: Ik weet niet of ik dit in de toekomst nog op deze manier wil.
Omgang met partner – Ik heb nu meer aandacht voor posi:eve kanten van mijn partner.
E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
Waargenomen effecten
Waargenomen bijeffecten
De vrouwen
– gaan meer voor zichzelf doen – en genieten daar van (het mág!) – kunnen beter kiezen in wat ze wél en niet regelen voor hun partner – hebben reëlere kijk op rela,e & verwach,ngen
E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
Partnercursus Autisme dr. Els Blijd-Hoogewys
Effect steen in water – Vrouw wordt sterker op diverse terreinen
Betrokkenheid man – Vrouw doet moeite naar cursus te gaan – Literatuur & films mee naar huis – “Mijn man zei ... dat hee? ie nog nooit gedaan.” – Bereidheid tot diagnose
E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
4
14-06-2011
Beschrijving doelgroep
Onderzoeksopzet: N= 81 vrouwen, bij 12 MEE loca,es (workshop), VM/NM/FU
Onderzoek
LeeLijd: M=49 jr, SD=9 jr Opleiding: 20% VO, 40% MBO, 29% HBO, 7% universiteit, 4% onbekend
Duur rela,e: 14% < 10 jr, 24% 10-‐20 jr, 31% 10-‐30 jr, 22% >30 jr, 9% onbekend
Aantal kinderen:
7% 0K, 11% 1K, 47% 2K, 22% 3K, 9% 4K, 4% 5K E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
Screening ASS
Resultaten (1/3)
AQ vragenlijst (Baron-‐Cohen)
– totaalscore > 32: 68% – totaalscore > 26: 82%
Redenen voor deelname VoormeAng NameAng
opmerking: AQ is gevalideerd bij AD en AS
Houvast zoeken
82%
84%
Inzicht in partner
95%
90%
Hoe gaan anderen om met problemen? 92%
97%
Wat kan ik doen?
100%
82%
Problemen hanteren
97%
74%
Herkenning
92%
97%
Erkenning
79%
95%
Zicht op toekomst
86%
56%
E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
Resultaten (2/3)
Resultaten (3/3)
VAS: bij NM significante verbetering op – Eigen welbevinden – Eigen communica,e met partner – Eigen begrip voor partner – Eigen grip op situa,e
Rosenberg zelfwaardering – Significante verbetering bij NM – Ook bij FU?
* Echter blijvend hoger dan bij normgroep E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
Partnercursus Autisme dr. Els Blijd-Hoogewys
UCL – Vooral acAef aanpakken en palliaAeve reacAes – Bij NM: reageren significant minder passief
SCL-‐90: bij NM significante verbetering op – Psychisch welbevinden* – Depressieve klachten* – Wantrouwen
E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
5
14-06-2011
Samenvagng
Partnercursus Au,sme – Voor vrouwen – Van partner met (vermoeden) ASS – 10 bijeenkomsten – Doel: hoofd – hart – handen
Conclusie
Onderzoek – Resultaten posi,ef
E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
Toekomst
Met dank aan • De partners van mannen met ASS • NVA Drenthe • Len,s/Au,smeteam Noord Nederland
Vervolg effectonderzoek ATN&MEE: N=81 LKH-‐NL franchise
Publica,e resultaten Publica,e boek
• • • • • •
– werkboek cursist – handleiding cursusleiding
E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
MEE Assen MEE Amersfoort MEE Drachten MEE Emmen MEE Groningen MEE Haarlem
• • • • • •
MEE Heerenveen MEE Hoogeveen MEE Leeuwarden MEE Tilburg MEE Utrecht MEE Veendam E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
Voor meer informa,e MEE Drenthe
Anja Talboom
[email protected] Vragen over inhoud
ATN Groningen
Els Blijd-Hoogewys
[email protected] Vragen over onderzoek
E.M.A. Blijd-‐Hoogewys, 2011
Partnercursus Autisme dr. Els Blijd-Hoogewys
6