Partiële herziening Waterhuishoudingsplan, Samenvatting

Partiële herziening Waterhuishoudingsplan, 2003 – 2006 Samenvatting Provincie Noord-Brabant

December 2002 Provinciale Staten van Noord-Brabant

Provincie Noord-Brabant | Waterhuishoudingsplan 2003 - 2006 | Samenvatting

Samenvatting Waterhuishoudingsplan

2


Samenvatting Waterhuishoudingsplan

Brabant leeft met water

Waar zouden we zijn zonder voldoende schoon water? Niet alleen om te drinken, maar ook voor de productie van voedsel in de landbouw, voor waardevolle natuur en voor allerlei economische activiteiten in onze provincie. De provincie wil dat het water bijdraagt aan een gezonde omgeving voor mens, dier en plant, waarin we veilig en comfortabel kunnen wonen en waar ruimte is voor economische en ecologische ontwikkeling. De wijze waarop dat moet gebeuren wordt vastgelegd in een Waterhuishoudingsplan (WHP). Deze brochure is een samenvatting van het vastgestelde WHP voor de periode 2003 - 2006. Het nieuwe waterbeleid is enerzijds een krachtige impuls om de lijn van het vorige plan nog beter in de praktijk te brengen. Anderzijds beantwoordt het nieuwe beleid aan de actuele eisen voor watermanagement: ‘Brabant leeft met water’. Dat betekent onder meer: ruimte geven, evenwicht aanbrengen en gebruik naar draagkracht van het natuurlijke watersysteem. Verder met water

Provinciale Staten hebben op 6 december 2002 een geactualiseerd Waterhuishoudingsplan voor Noord-Brabant vastgesteld voor de periode 2003 tot en met 2006. Volgens de Wet op de waterhuishouding (1989) heeft de provincie de taak om elke vier jaar een Waterhuishoudingsplan (WHP) op te stellen. Het vorige plan (WHP-2) was geldig tot eind 2002. Behalve deze formele reden zijn er nog enkele andere aanleidingen voor de actualisering van het waterbeleid. In de eerste plaats is begin 2001 een evaluatie verricht naar het tot dan toe geldende waterbeleid. Daaruit bleek dat de uitvoering op verschillende onderdelen achterbleef bij de doelstellingen. In de tweede plaats heeft het waterbeleid een forse impuls gekregen door ontwikkelingen op Europees en nationaal niveau. Het betreft hier met name de Europese Kaderrichtlijn Water (2000), het kabinetsstandpunt ‘Waterbeleid voor de 21ste eeuw’ (2000) en de Reconstructie van de zandgronden (2002). In de derde plaats is het wenselijk het waterbeleid af te stemmen op ruimtelijke ontwikkelingen, zoals neergelegd in het nieuwe streekplan ‘Brabant in evenwicht’ (2002). Tegen deze achtergrond hebben Provinciale Staten besloten om voor de periode 2003-2006 het vorige plan op deze onderdelen aan te passen. Voor het overige wordt het in het vorige Waterhuishoudingsplan vastgestelde beleid onverkort gehandhaafd.

3


Leren leven met water

In de kern bevat het nieuwe waterbeleid een aanpak van de problemen met ‘te veel, te weinig en te vies water’. In plaats van het steeds maar zoeken naar technische oplossingen voor de problemen met water, zullen we meer dan tot nu toe met water moeten leren leven, het een plaats geven in onze ruimtelijke plannen en in de ontwikkeling van landbouw en natuur. Daar hoort ook bij dat we de risico’s die nu eenmaal altijd bij water horen, zullen moeten leren accepteren. Stap voor stap ontwikkelt zich een nieuw soort waterbeleid en waterbeheer, waarbij enerzijds de voorwaarden worden geschapen voor alle functies en anderzijds wordt bewaakt dat het watersysteem evenwichtig wordt benut en niet wordt overbenut. De provincie ziet in het nieuwe beleid voor zichzelf vier soorten rollen weggelegd. In de eerste plaats is er de rol van beleidsmaker, veelal in samenhang met het bevoegd gezag. Een andere rol is die van regisseur, waarbij de provincie initiatieven van anderen stuurt, coördineert en ondersteunt. Voorts wil de provincie stimulator zijn door de trekkende rol van anderen te bevorderen of over een dood punt te helpen en daarvoor ook geld ter beschikking te stellen. En ten slotte treedt de provincie op als toetser en verlener van vergunningen. Naar een duurzaam waterbeleid

In de evaluatie die de provincie samen met haar waterpartners heeft verricht, wordt geconstateerd dat de uitvoering van het tot dan toe geldende waterbeleid op een aantal onderdelen relatief goed verloopt. Andere aspecten vragen echter uitdrukkelijk om aandacht. Zo blijkt dat in verschillende delen van de provincie de hoeveelheid onttrokken grondwater de draagkracht van de watersystemen overschrijdt. Ook de aanpak van de verdroging van natuurgebieden blijft achter bij de doelstellingen. Verder voldoet de kwaliteit van het gronden oppervlaktewater op de meeste plaatsen niet aan de normen. En ten slotte verloopt het herstel van beken en de aanleg van ecologische verbindingszones erg traag. Het herziene WHP-2 heeft tot doel om het beleid op deze aspecten te intensiveren. Uiteindelijk gaat het om een duurzame ontwikkeling van het fysieke milieu en een duurzaam gebruik daarvan. Alleen dan kunnen ook toekomstige generaties nog in hun behoeften voorzien. Hoe de waterhuishoudkundige situatie er over 50 jaar uit zou moeten zien, is neergelegd in een zogenaamd ‘streefbeeld’. Verschillende functies en doelen

Water wordt gebruikt voor verschillende doeleinden, zoals landbouw, natuur en wonen. Daarom legt het waterhuishoudingsplan de verschillende deelfuncties voor water en watersystemen vast: welke doelstellingen moeten op welke plaats worden gerealiseerd. Voor elke deelfunctie is vervolgens een meer of minder stringent beschermingsbeleid geformuleerd, (zie pag. 27 herzien WHP). Bij het toekennen van deze functies is rekening gehouden met het provinciale ruimtelijk beleid, zoals de Groene en Agrarische hoofdstructuur uit het Streekplan, de Ecologische Hoofdstructuur, de Europese vogel- en habitatrichtlijngebieden en met name ook de Reconstructie van de zandgronden in onze provincie. Een voorbeeld van deze afstemming zijn de zogenaamde ‘natte natuurparels’. Dat zijn hydrologisch gevoelige gebieden die vanwege specifieke omstandigheden van bodem en water hoge natuurwaarden vertegenwoordigen. Waar deze gebieden in het Streekplan worden aangeduid, zijn zij ook in het waterbeleid onderscheiden.

4


Thematische en gebiedsgerichte aanpak

Om het uitgestippelde beleid te realiseren is een uitvoeringsstrategie geformuleerd die langs twee hoofdlijnen verloopt. Enerzijds worden vijf kernthema’s uitgewerkt en aangepakt; de hoofdstukken 5 t/m 9 van het plan gaan daar nader op in. Anderzijds gaat het om gebiedsgerichte integratie. Het waterbeleid richt zich daarbij op de gebieden die in het kader van de Reconstructie worden onderscheiden, gebieden buiten het reconstructiegebied en op het stedelijk gebied. In die gebieden worden de vijf genoemde kernthema’s geïntegreerd aangepakt en afgestemd op de thema’s die in het reconstructieproces centraal staan. Vanuit haar regierol zal de provincie bij de uitvoering van het waterbeleid diverse andere beleidslijnen op dit terrein op elkaar afstemmen. Dat betreft met name de Kaderrichtlijn Water van de Europese Unie, de nationale 4e Nota Waterhuishouding en de uitgangspunten van het kabinetsstandpunt ‘Waterbeleid in de 21ste eeuw’. Omdat de uitwerking en invoering van de Europese Kaderrichtlijn op nationaal niveau nog niet is afgerond, zullen op een later tijdstip concrete uitwerkingsplannen worden geformuleerd. Dat kan ertoe leiden dat het huidige plan op onderdelen wordt gewijzigd. Kernthema 1 Realiseren van een duurzame watervoorziening

Van een duurzame watervoorziening is sprake wanneer er voldoende water beschikbaar is voor normaal huishoudelijk gebruik en voor de ontwikkeling van onze economie. Bovendien mag de watervoorziening een gezonde ecologische ontwikkeling niet in de weg staan en geen onevenredige schade toebrengen aan bestaande belangen. Om deze doelstellingen te halen worden vijf sporen gevolgd. Het eerste spoor richt zich op vermindering van het watergebruik door huishoudens, landbouw en bedrijfsleven. Het tweede spoor heeft tot doel het gebruik van oppervlaktewater te bevorderen als alternatief voor grondwater. In het derde spoor is het streven naar een zodanig evenwicht in de onttrekkingen van grondwater dat de draagkracht van watersystemen niet wordt overvraagd. Om dat te bereiken is het nodig lange termijnafspraken te maken met waterleidingbedrijven, industrie, waterschappen, ZLTO en natuuren milieuorganisaties. De provincie zet zwaar in op het bevorderen van samenwerking en het ontwikkelen van alternatieven, en zal daar ook middelen voor beschikbaar stellen. Het vierde spoor is erop gericht om op termijn te komen tot een (her)verdeling van het beschikbare gronden oppervlaktewater over de verschillende partijen. Het vijfde spoor beoogt de bescherming van het grondwater via het bodembeschermingsbeleid dat in het kader van milieubeleid is geformuleerd.

5


Partiële herziening Waterhuishoudingsplan 2 2003 - 2006 Plankaart

zw39

SLEEUWIJK WOUDRICHEM

WERKENDAM

W8

W7

kvs16

kvs9

W6

zw50

GIESSEN/RIJSWIJK

zw61

kvs7 kvs10

kvs14

NIEUWENDIJK

ANDEL

kvs15

VEEN

UITWIJK EN WAARDHUIZEN

ALMKERK

kvs8

W AA

kvs12 kvs11

zw22

k1

kvs13

BABYLONIÀNBROEK GENDEREN

HANK DUSSEN zw15

EETHEN

MEEUWEN

DOEVEREN

W5

O

DRONGELEN

kvs6

W9

DRIMMELEN

LAGE ZWALUWE W4

MOERDIJK

RAAMSDONKSVEER GEERTRUIDENBERG

CAPELLE/ N.VAART

zw26

zw27 W19

WILLEMSTAD HOOGE ZWALUWE

RAAMSDONK WASPIK

WAALWIJK

W19

g5

V25

ZEVENBERGSCHEN HOEK

MADE

VRIJHOEVE

kvs5

SPRANG

HEIJNINGEN

DEN HOUT

KAATSHEUVEL

'S-GRAVENMOER ZEVENBERGEN

NOORDHOEK

FIJNAART

DINTELOORD

zw48

WAGENBERG

KLUNDERT

OOSTEIND

OOSTERHOUT

LANGEWEG

DONGENSE VAART

TERHEIJDEN

vs3

zw37

L2

DE MOER zw10 zw36

W2

STANDDAARBUITEN

STAMPERSGAT

LOON OP ZAND

DONGEN

W3

vs4

kvs4

DE HEEN

V24

vs3

TETERINGEN

L6

zw28

V22

PRINSENBEEK

NIEUW-VOSSEMEER

V22

DORST

OUDENBOSCH

OUD GASTEL kvs2

Zw60

STEENBERGEN

RIJEN

BREDA

HOEVEN

kvs3

zw59

zw34

vs3

KRUISLAND BOSSCHENHOOFD

BAVEL EFFEN

V18

SINT WILLEBRORD ROOSENDAAL RUCPHEN

bvs30

SPRUNDEL

om27 M5

bvs8 b8

b3

vs1

RIJSBERGEN

V19

vs2

GALDER g2

g1

V20

GOIRLE

b7 b5

V21

SCHIJF

V12

V3 zw5

RIEL

b10

bvs30 bvs1

CHAAM

V33

V23

zw1 b14

NISPEN

V34

V35 bvs7

vs18

V13

g1

V35

bvs6

b6

V20

WOUWSE PLANTAGE V4

zw2

zw31

g11

BERGEN OP ZOOM

GILZE b9

om6

V16

WOUW HEERLE

V2

b4

bvs2 om5

HALSTEREN V1

om4

ULVENHOUT

V17

MOERSTRATEN

kvs1

TILBURG

vs1

ZEGGE L1

LEPELSTRAAT

HULTEN

MOLENSCHOT

ETTEN-LEUR L7 W1

b11

H

ALPHEN

zw53

ZUNDERT

V14 m1

V36

V36

V5 b13

V7

V6

ACHTMAAL

ULICOTEN

WERNHOUT vs1

V37 vs19

L5

V8 V15

HUIJBERGEN WOENSDRECHT

V9 b2

L4

BAARLE-NASSAU

om28

bvs4

HOOGERHEIDE

V10

bvs3

V9 V11

bvs5 b1

b12

V11 V38

zw25

OSSENDRECHT V40 zw58

V4

PUTTE

Waterhuishoudkundige functies Functie water voor de Groene Hoofdstructuur Deelfunctie waternatuur, vennen, wielen, meren, plassen, oude rivieren beekmeanders en laagveengebieden Deelfunctie waternatuur, waterloop Combinatie van deelfunctie waternatuur en functie viswater

Overige aanduidingen Functie water voor de Agrarische Hoofdstructuur Deelfunctie water voor de AHS-landschap

Wegen

Deelfunctie water voor de AHS-landbouw

Provinciegrens

Overige waterhuishoudkundige functies

Deelfunctie ecologische verbindingszone langs waterloop

Functie viswater, waterloop

Combinatie van de deelfunctie waternatuur en deelfunctie water voor de GHS-natuur

Functie water in bebouwd gebied

Hydrologisch gevoelige delen van de GHS (Natte natuurparels)

Functie zwemwater

Hydrologisch gevoelige delen van de GHS (Natte natuurparels) + Comb. deelfunctie waternatuur en deelfunctie water voor de GHS-natuur

2-km bufferzone rond de Groote Peel

Deelfunctie water voor de GHS-natuur Deelfunctie water voor de GHS-landbouw

6

Overige waterlopen

Grens regionale natuuren landschapseenheden

Schaal ± 1: 325.000 tek. nr. 21.095, Provincie Noord-Brabant


MEGEN

OIJEN

zw54

om1 zw55

DEURSEN EN DENNENBURG

LITH

W16

MACHAREN

vs12

LITHOIJEN

HAREN

zw56

RAVENSTEIN

MAREN-KESSEL M3

vs11

zw51

HERPEN

OVERLANGEL

M4

BERGHEM W17

vs15

OSS

vs11

GRAVE

WIJK EN AALBURG

zw4

SCHAIJK GEFFEN HEUSDEN

KRUISSTRAAT

BOKHOVEN

HERPT

V78

HEESCH

W10 g7

g6

b33

HAARSTEEG

zw46

VINKEL

LANGENBOOM

NISTELRODE

zw52

ZEELAND V79

vs8

L3

g4

zw11 g8

zw14 vs10

om30

om25 om26

WILBERTOORD

HEESWIJK-DINTHER

om7

vs13

om9

MARIAHEIDE

LEDEACKER

zw43

om33 om10 om11

V32

ESCH

VENHORST b37

vs8

EERDE

bvs15

om37

VIERLINGSBEEK

vs9

ZIJTAART

BOXTEL

b34

zw8

KELDONK

vs7

V30

V77

OLLAND

bvs21

zw33

om12

V31

NIJNSEL

BOSKANT

b18

zw7

BOERDONK

om20

om19

b19

vs13

GEMERT

V65

RIPS

MOERGESTEL V84

V82

b18

b18

V81

bvs10

MARIAHOUT

V65

bvs21

V76

MORTEL BEEK EN DONK

om39

bvs14

om21

w24

SPOORDONK

V64

BIESTHOUTAKKER

b29

LIESHOUT

SON EN BREUGEL

zw3

AARLE-RIXTEL

V63

OIRSCHOT

MILHEEZE

BAKEL

BEST bvs9

b16

h2

V67

HAGHORST

zw41

om40 om40

b28

HILVARENBEEK V67

HELMOND

bvs12

DIESSEN

OOSTELBEERS

V75

NUENEN

zw23

MIDDELBEERS ESBEEK

bvs10 bvs21 V43

WINTELRE

b26

zw32 V68

bvs28

zw18

bvs13

VLIERDEN

MIERLO

EINDHOVEN

V53

zw29

gvs1

b27

b26 V42

V39

VESSEM

GELDROP

VELDHOVEN

om41

bvs11

CASTEREN

HOOGELOON

HULSEL

b17

BLADEL

DUIZEL

HAPERT

WAALRE/AALST

om47

bvs23

b20

V45

STERKSEL

V56 zw49

V54

bvs19

bvs24 bvs25

V50

BORKEL EN SCHAFT

MAARHEEZE G9

SOERENDONK

bvs21

b23

LUYKSGESTEL

GASTEL

V48 b24 V47 bvs17

V57

bvs20

WEEBOSCH

h6

b25

V57 LEENDERSTRIJP

V83 V55

V46

SOMEREN-HEIDE

g3 om43

WESTERHOVEN

BERGEIJK h1

LEENDE V57 V58

om46

zw17

h5

NEERKANT SOMEREN-EIND

V61

VALKENSWAARD RIETHOVEN

b22

HELENAVEEN

V74

V72 bvs26

bvs20

HEUSDEN

bvs27

V60

b21

h4

SOMEREN V71

zw57

om42

V59

V51

bvs22

Zw63

V44

V70

b35

V61

EERSEL

REUSEL

vs16

HEEZE

om42

STEENSEL

zw16

bvs28

V61

bvs21

V52

41

vs17 bvs29

ASTEN

V69 zw42 om45

h3 bvs29

V70

V62

om44

bvs12

OMMEL

LIESSEL

NETERSEL KNEGSEL

HOOGE MIERDE

zw2

LIEROP

bvs21

bvs10

LAGE MIERDE

vs13

DEURNE gvs1

zw62 om38 b15

V49 bvs18

bvs19

MAASHEES b36

V66

om17 V31

HOLTHEES OVERLOON

om18

om16

V29

zw44

SINT-OEDENRODE

om15

LIEMPDE

bvs16 V28

WESTERBEEK

zw20 om14

LENNISHEUVEL

V31

V29

ELSENDORP

HANDEL

om13

vs5

VORTUM-MULLEM

STEVENSBEEK

BOEKEL

ERP

zw9 vs8

zw35

OPLOO

om36 vs6

SAMBEEK

LANDHORST

VEGHEL SCHIJNDEL

GEMONDE

V27

HAAREN

SINT ANTHONIS

b31

om34

BIEZENMORTEL

OISTERWIJK

BOXMEER

ODILIAPEEL

VOLKEL

SINT-MICHIELSGESTEL vs6

RIJKEVOORT

WANROIJ

UDEN

VORSTENBOSCH

om8

om32

om35

om3

BEUGEN

om24

DEN DUNGEN om31

VUGHT

HELVOIRT

om2

om23 MIDDELRODE

om29

zw47

V26

g10

SINTHUBERT

MILL

BERLICUM om22

zw13

vs8

CROMVOIRT

HAPS

LOOSBROEK

zw12

W13

BERKELENSCHOT

OEFFELT

zw30

VLIJMEN

W11

zw6

CUIJK

VIANEN SINT AGATHA

W14 'S-HERTOGENBOSCH

b30

UDENHOUT

BEERS

W18

b32 V85

ELSHOUT

DRUNEN

GASSEL

ROSMALEN

W12

M2

zw45

vs14

zw38

ENGELEN W10

KATWIJK

LINDEN ESCHAREN

zw19

NULAND omvs1

OUD-HEUSDEN

VELP

REEK

V80

W15

BUDEL

BUDEL-SCHOOT

BUDEL-DORPLEIN V73

7


Kernthema 2 Verbetering van waterhuishoudkundige voorwaarden

Landbouw en natuur, maar ook het waarborgen van de veiligheid stellen verschillende eisen aan de waterhuishouding. Voor de landbouw gaat het er vooral om dat het water in natte perioden langer in de bodem wordt vastgehouden, zodat er in droge perioden minder gebrek aan water is. Voor de natuur blijft de nadruk liggen op het bestrijden van de verdroging in de gehele ecologische hoofdstructuur, met voorrang in de eerder genoemde ‘natte natuurparels’. Nieuw in het herziene WHP is een strategie ter vergroting van de veiligheid en het voorkomen van wateroverlast, aansluitend op het kabinetsstandpunt ‘Waterbeleid in de 21ste eeuw’. Voor de grote rivieren betekent dit dat het water meer ruimte krijgt dankzij een mix van ruimtelijke en technische maatregelen. Voor de twee deelstroomgebieden in onze provincie zullen de gezamenlijke waterpartners een visie op de aanpak van wateroverlast opstellen. Uitgaande van de gewenste volgorde ‘vasthouden – bergen – afvoeren’ gaat de komende jaren de aandacht vooral uit naar het aanwijzen en ontwikkelen van gebieden om het water te bergen. Om de uitgangspunten van het waterbeleid te realiseren zal de provincie erop toezien dat alle nieuwe ruimtelijke plannen worden onderworpen aan de ‘watertoets’. Het gaat dan om een integrale beoordeling op alle waterhuishoudkundige aspecten: wateroverlast, waterkwaliteit én verdroging.

vasthouden

8

bergen

afvoeren


Schade(vergoeding) als gevolg van waterbeleid

Het beleid van de overheid kan ertoe leiden dat burgers schade lijden. Ook al geldt in het algemeen het uitgangspunt dat iedereen de eigen schade draagt, in de praktijk komt de overheid de burgers tegemoet. Met name voor schade die optreedt als gevolg van de uitvoering van wettelijke plannen en regels bestaan allerlei compensatievoorschriften. Dit is ook het geval bij fysieke schade als vernattingsschade die optreedt als gevolg van verdrogingsbestrijding. Het streven naar consensus heeft in het verleden echter nog wel eens geleid tot concessies aan de bestrijding van de verdroging. De provincie wil de komende jaren enkele pilotprojecten starten waarin verdrogingsbestrijding optimaal wordt ingezet, ook als dat tot schade buiten het natuurgebied leidt. Voor schade als gevolg van waterberging koerst de provincie op een landelijke regeling in het Nationaal Bestuursakkoord Water. Ook voor schade als gevolg van grondwateroverlast in het stedelijk gebied ligt een landelijke regeling in het verschiet.

Kernthema 3 Verbeteren van de waterkwaliteit

Uit de in 2000 verrichte evaluatie van het waterbeleid is gebleken dat de waterkwaliteit in onze provincie nauwelijks is verbeterd. Aan de ene kant is de problematiek van de zogenaamde ‘puntbronnen’ grotendeels opgelost. Het herziene WHP bevat een aanpak van het resterende probleem dat wordt gevormd door de ongeveer 15.000 woningen en bedrijven in het buitengebied die nog niet op de riolering zijn aangesloten. Daartoe zal de provincie het ontheffingsbeleid voor de gemeentelijke zorgplicht actualiseren. Aan de andere kant is er sprake van toegenomen verontreiniging via de zogenaamde ‘diffuse bronnen’, zoals verkeer, landbouw en gebouwen. Om de kwaliteitsdoelstellingen alsnog te realiseren, worden in de aanpak drie sporen ingezet. Het eerste spoor richt zich op de diffuse bronnen en beoogt naast vermindering van het aantal probleemstoffen vooral te voorkomen dat deze stoffen in de watersystemen terecht komen. Het tweede spoor beoogt een verbetering van de waterbodems door met name een strenger beleid te voeren ten aanzien van de toepassing en verwerking van verontreinigde baggerspecie. Het derde spoor handhaaft onverkort het huidige beleid ten aanzien van puntbronnen als riooloverstorten en rioolwaterzuiveringsinstallaties, maar ook ten aanzien van directe lozingen van huishoudelijk afvalwater. Om zoveel mogelijk neerslag vast te houden in het eigen gebied en tegelijk een vuilwaterstelsel te realiseren zonder overstorten op het oppervlaktewater, wordt het afkoppelen van hemelwater in bebouwd gebied verder aangemoedigd.

9


10


Kernthema 4 Inrichten van waterlopen in het buitengebied

De evaluatie van het waterbeleid toont aan dat de realisatie van ecologische verbindingszones en de inrichting van de functie ‘waternatuur’ achterblijft bij de planning. Voor de periode 2003 – 2006 wordt nu gestreefd naar realisatie van ca. 20% van het totaal aantal gewenste kilometers. Dat gebeurt langs drie sporen. Het eerste spoor koerst op een bundeling van krachten van met name waterschappen en gemeenten, waarbij de provincie behulpzaam kan zijn bij grondruil, grondverwerving en landinrichting. Het tweede spoor geldt vooral voor ecologische verbindingszones en voorziet in de aanleg van korte trajecten, zodra er een stukje grond beschikbaar komt. De provincie zet daartoe de bestaande bijdrageregeling voort en kan financieel tegemoet komen in de kosten van inrichting voor de functies ‘waternatuur’en ‘viswater’. Het derde spoor beoogt het vergroten van de ecologische waarde van een waterloop zonder dat er grond voor moet worden verworven. Een aangepast maai- en peilbeheer of extensief onderhoud van een schouwpad zijn voorbeelden van geschikte maatregelen. Kernthema 5 Omgaan met water in bebouwd gebied

Het waterbeheer is altijd gericht geweest op het verminderen van de nadelige invloed van water op het bebouwd gebied door het bestrijden en voorkomen van wateroverlast. Inmiddels is echter ook duidelijk dat het bebouwd gebied een nadelige invloed heeft op het water. De provincie vindt dan ook dat voor het omgaan met water in bebouwd gebied dezelfde uitgangspunten moeten gelden als voor de overige delen van de provincie. Dat wil zeggen: de watersysteembenadering en de integrale aanpak van knelpunten. In deze aanpak spelen gemeenten en waterschappen een belangrijke rol. De provincie zorgt ervoor dat waterhuishoudkundige vraagstukken in het stedelijk gebied bestuurlijke aandacht krijgen; de watertoets is daarbij een belangrijk instrument. Gezien de aard van watersystemen concentreert de aanpak zich op drie sporen. Het eerste spoor richt zich op de verbetering van de ruimtelijke kwaliteit door integratie van wonen, werken, natuur en landschap met milieu en water. Het tweede spoor betreft de locatiekeuze voor nieuwe activiteiten, met name stads- en dorpsuitbreidingen en bedrijventerreinen. Het derde spoor heeft betrekking op de inrichting en het waterbeheer in relatie tot wonen, werken en infrastructurele voorzieningen. Het gaat hierbij om het versterken van natuurwaarden, de verdiepte aanleg van infrastructurele werken, de aanleg van gescheiden rioleringsstelsels en duurzaam bouwen. Samenwerken in een ‘keten’

Bij het waterbeheer in onze provincie spelen talrijke instanties een rol. Om alle doelstellingen van het WHP te realiseren zijn een heldere taakverdeling en een transparante structuur en organisatie belangrijke voorwaarden. Na een reorganisatie voeren sinds januari 1995 negen waterschappen het beheer over het oppervlaktewater in onze provincie. Op basis van een evaluatie is in 2000 besloten tot een verdere ‘indikking’ van het aantal waterschappen. Inmiddels is een proces op gang gebracht tot de vorming van drie à vier all-in waterschappen voor de hele provincie.

11


Om dezelfde redenen is ook besloten tot de formatie van nog maar één waterleidingbedrijf; ook dat proces is inmiddels in gang gezet. Van belang is nu dat met name provincie, gemeenten, waterschappen en waterleidingbedrijven met elkaar samenwerken als vormden zij samen een keten. De daarbij behorende afspraken zullen al in 2003 in een overeenkomst worden vastgelegd. Meten van activiteiten en resultaten

Het is belangrijk om de uitvoering van het beleid goed te meten. Het verzamelen, bewerken en presenteren van gegevens gebeurt op twee manieren. De eerste is prestatiemonitoring, waarbij niet zozeer de effecten van het beleid als wel de ontplooide activiteiten worden gevolgd. De resultaten daarvan worden neergelegd in voortgangsrapportages. De provincie coördineert het opstellen daarvan en zorgt ervoor dat de rapportages beschikbaar komen. De tweede manier is effectmonitoring. Deze vorm van meten brengt de voortgang van de gewenste ideale toestand van het gronden oppervlaktewater in beeld. Dat gebeurt in de vorm van een regionale watersysteemrapportages (RWSR). De provincie coördineert ook in dit geval het opstellen ervan, voert de eindredactie en zorgt ervoor dat de rapportages beschikbaar komen voor bestuurlijke besluitvorming. Kosten en financiering

De kosten, verbonden aan de uitvoering van het gedeeltelijk herziene Waterhuishoudingsplan komen vooral voor rekening van de provincie. Maar ook de waterschappen, de gemeenten en de waterleidingbedrijven leveren een bijdrage. De provincie kan een deel van haar bijdrage financieren uit eigen middelen. De overige kosten moeten worden gedekt uit de grondwaterheffing die voor dit doel zal worden verhoogd. De kosten voor de overige instanties zijn van een zodanige omvang dat deze niet zullen leiden tot een sterke verhoging van maatschappelijke lasten. Vergunningenbeleid grondwateronttrekkingen

Het (herziene) Waterhuishoudingsplan vormt het kader waarbinnen de provincie het provinciale vergunningenbeleid opstelt en de rol van toetser vervult. Dit operationele grondwaterbeheer is in grote lijnen een voortzetting van het reeds met WHP-2 ingezette beleid. Een verscherping van het beleid geldt met name voor beregening. Vanaf 1998 worden er al geen nieuwe beregeningsvergunningen meer verleend. Wel bestond tot nu toe nog de mogelijkheid om onder specifieke omstandigheden, zoals boerderijverplaatsingen, grondwateronttrekkingen voor dit doel te verplaatsen. In de komende periode worden boeren gestimuleerd om op vrijwillige basis het grondwatergebruik verder terug te dringen. Extra onttrekkingen voor beregening worden niet toegestaan. Het verplaatsen van dergelijke onttrekkingen wordt alleen nog toegestaan bij uitruil van gronden en verplaatsing van bedrijven die het directe gevolg zijn van het realiseren van overheidsplannen zoals landinrichting, reconstructie, gemeentelijke uitbreiding, de aanleg van infrastructurele werken en de realisatie van de Ecologische Hoofdstructuur.

12

Partiële herziening Waterhuishoudingsplan, Samenvatting

Recommend Documents