Parlementaire enquête: Meer rechten voor de huurder Negende peiling Huurderspanel Woonwaard Woonwaard december 2014
Inleiding Aanleiding en doel onderzoek Woonwaard peilt periodiek de mening van de huurders over uiteenlopende onderwerpen in het Huurderspanel. Dit digitale panel is in 2011 ontwikkeld en opgezet in samenwerking met I&O Research.
Via de website www.interviewunit.nl/woonwaardpanel kunnen huurders zich aanmelden voor het panel. Naast het aanvullen van persoonlijke gegevens, kunnen leden hier hun e-mailadres wijzigen, een eigen wachtwoord kiezen en resultaten van eerder gehouden peilingen bekijken.
Deze rapportage presenteert de resultaten van de negende peiling. In deze peiling staat de parlementaire enquête naar misstanden bij woningcorporaties centraal. Er is gekeken wat er gebeurd is, en hoe de misstanden zijn ontstaan. De commissie heeft 18 aanbevelingen gedaan voor verbetering. Een belangrijke aanbeveling gaat over de positie van de huurders. De commissie adviseert om deze positie te versterken, met andere woorden: meer rechten voor de huurders. Dit advies sluit aan bij hoe Woonwaard de relatie met haar huurders ziet. Deze peiling richt zich op hoe Woonwaard de zeggenschap van huurders zou kunnen versterken.
Colofon Uitgave:
Rapportnummer: Datum: Opdrachtgever: Auteurs:
Methode van onderzoek In totaal zijn 711 panelleden via de e-mail uitgenodigd om deel te nemen aan dit onderzoek. Er is na een week een rappel verstuurd. In totaal hebben 231 panelleden de vragenlijst volledig ingevuld; dit is een respons van 32 procent.
2014 -096 December 2014 Woonwaard Tijmen Siermann, MSc.
Het overnemen uit deze publicatie is toegestaan, mits de bron duidelijk wordt vermeld.
2
Meer rechten voor de huurder
I&O Research BV Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel. (0229) 282555 www.ioresearch.nl
Inspraak bij investeringen en benoeming bestuurders Meerderheid ziet rol huurders bij grote investeringen of benoeming bestuurslid Driekwart van de huurders vindt dat de huurders om advies moeten worden gevraagd bij grote investeringsbeslissingen, zoals nieuwbouw en renovaties. Eén op de tien vindt dit niet nodig. Bijna de helft van de huurders zou zelf graag een rol hebben bij het uitbrengen van dit advies. Wanneer de corporaties een nieuw bestuurslid benoemen is 58 procent van mening dat de huurders hierin mee mogen denken. Ruim één op de drie zou zelf graag advies uitbrengen als dit scenario zich voordoet. Mannen hechten meer waarde aan inspraak dan vrouwen, zowel over investeringen als over de benoeming van bestuurders. Oudere huurders zien vaker een rol voor zichzelf weggelegd bij advisering over een nieuwe bestuurder dan jongere huurders.
Figuur 1 Stellingen over inspraak bij investeringen Corporaties moeten huurders advies laten uitbrengen over grote investeringsbeslissingen, zoals nieuwbouw en renovaties
75%
Ik ben geïnteresseerd om te adviseren over grote investeringsbeslissingen van Woonwaard, zoals nieuwbouw en renovaties
48%
0% (zeer) eens
20%
neutraal
28%
40%
60%
10%
24%
80%
100%
(zeer) oneens
Figuur 2 Stellingen over inspraak bij benoeming bestuurders
Corporaties moeten huurders advies laten uitbrengen over de benoeming van bestuurders
58%
Ik ben geïnteresseerd om te adviseren over de benoeming van Woonwaard-bestuurders
(zeer) eens
3
30%
36%
0%
Meer rechten voor de huurder
15%
neutraal
38%
20%
40%
(zeer) oneens
60%
12%
27%
80%
100%
Inspraak bij groot onderhoud en prestatieafspraken Kleine meerderheid ziet huurder als opdrachtgever groot onderhoud De parlementaire commissie adviseert om huurders opdrachtgever te maken voor groot onderhoud. Dat betekent dat de huurders samen zeggenschap krijgen over welk groot onderhoud er moet gebeuren en hoeveel dat mag kosten. Dit advies wordt door een kleine meerderheid gesteund (58%). Opvallend is dat bijna deze hele groep zichzelf graag in deze rol zou zien. Een vijfde ziet zichzelf niet als opdrachtgever bij groot onderhoud. Twee derde wil rol huurders bij totstandkoming prestatieafspraken De parlementaire commissie adviseert om huurders meer inspraak te geven bij het maken van prestatieafspraken tussen corporaties en gemeenten. Prestatieafspraken gaan bijvoorbeeld over het aantal sociale huurwoningen in de gemeente, de huurprijzen, over de duurzaamheid van de woningen en de rol van de corporaties bij leefbaarheid. Twee derde van de huurders ziet graag dat huurders een mogelijkheid hebben mee te praten met de corporaties en gemeenten. Zes procent ziet hier geen rol voor de huurders. Iets minder dan de helft (46%) zou zelf graag een actieve rol spelen in dit proces.
Figuur 3 Stellingen over inspraak bij groot onderhoud
Huurders zouden de opdrachtgever moeten zijn voor het groot onderhoud
58%
Ik ben geïnteresseerd om opdrachtgever te zijn bij groot onderhoud aan mijn woning
54%
0% (zeer) eens
20%
neutraal
16%
26%
40%
60%
20%
80%
100%
(zeer) oneens
Figuur 4 Stellingen over inspraak bij totstandkoming prestatieafspraken Corporaties moeten huurders mee laten praten bij de totstandkoming van prestatieafspraken met gemeenten
68%
Ik ben geïnteresseerd om te mee te praten bij de totstandkoming van prestatieafspraken tussen mijn gemeente en Woonwaard
46%
0% (zeer) eens
4
Meer rechten voor de huurder
26%
neutraal
20%
26%
32%
40%
(zeer) oneens
60%
6%
22%
80%
100%
Oordeel huurders over volkshuisvestelijke prestaties Driekwart vindt oordeel huurders over prestaties corporatie van belang Een woningcorporatie wordt onder meer beoordeeld op basis van zogenaamde volkshuisvestelijke prestaties. Hierbij kan gedacht worden aan de kwaliteit van de huurwoningen, de beschikbaarheid van huurwoningen, de ontwikkeling van de huurprijzen, de beschikbaarheid van zorgwoningen en de leefbaarheid van de wijken. Driekwart van de huurders vindt dat zij gevraagd moeten worden door Woonwaard naar hun oordeel over deze volkshuisvestelijke prestaties. Vier procent vindt dit niet nodig. Ruim de helft is geïnteresseerd om zelf een oordeel te geven over de prestaties van Woonwaard.
Figuur 5 Stellingen over rol huurders bij beoordeling volkshuisvestelijke prestaties
Corporaties moeten huurders vragen naar hun oordeel over de volkshuisvestelijke prestaties
Ik ben geïnteresseerd om mijn mening te geven over de volkshuisvestelijke prestaties van Woonwaard
(zeer) eens
20%
55%
0%
5
Meer rechten voor de huurder
75%
neutraal
20%
32%
40%
(zeer) oneens
60%
4%
13%
80%
100%
Maatschappelijke raad Veel draagvlak voor maatschappelijke raad Woonwaard overweegt de instelling van een ‘maatschappelijke raad’: een raad van betrokken huurders en regionale partners (zoals gemeentes, zorgaanbieders, welzijnsorganisaties), die met Woonwaard meedenkt over beleid en investeringen. Dit idee wordt breed gedragen onder de huurders. Negen op de tien vindt het een (zeer) goed idee. Slechts een enkeling is tegen. Hoewel er een groot draagvlak is voor deze maatschappelijke raad ziet een meerderheid van de huurders geen rol voor zichzelf weggelegd. Ruim een kwart zou wel willen plaatsnemen. Nog eens veertien proces zou dit overwegen, mits er aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. De meest genoemde voorwaarden zijn duidelijkheid en uitleg over de precieze rol, volledige openheid van zaken en voldoende ruimte om nog zaken te beslissen.
Figuur 6 Wat vindt u van dit idee van een ‘maatschappelijke raad’ van betrokken huurders en regionale partners die meedenkt met beleid? 1% 9%
90%
(zeer) goed
(zeer) slecht
Figuur 7 Zou u zelf interesse hebben in deelname in een ‘maatschappelijke raad’?
Enkele huurders noemen meer praktische punten, zoals een beperkte tijdsinvestering en de mogelijkheid het te combineren met onregelmatig werk. Een aantal huurders wil deelnemen, mits hier een vergoeding tegenover staat.
28%
58% 14%
Ja
6
Meer rechten voor de huurder
neutraal
Ja, onder bepaalde voorwaarden
Nee
Maatschappelijke raad Ruim zeven op de tien wordt liever indirect vertegenwoordigd Huurders kunnen op meerdere manieren meedenken met Woonwaard. Men kan direct invloed uitoefenen, of zich laten vertegenwoordigen door een vereniging van huurders die voor de huurder spreekt, zoals de eerder behandelde maatschappelijke raad of een huurdersbelangenvereniging. Ruim zeven op de tien huurders ziet graag een vertegenwoordiging van andere huurders opkomen voor hun belangen. Hierin zijn 65-plussers oververtegenwoordigd. De rest (29%) heeft de voorkeur om zichzelf te vertegenwoordigen en dus direct mee te denken met Woonwaard. Huurders tussen de 30 en 64 jaar zijn relatief vaak in deze groep te vinden. Wanneer het gaat om een eenmalige deelname aan een themabijeenkomst (te organiseren in 2015) is tenminste 35 procent bereid mee te praten over een nieuwe beleidsvisie. Nog eens elf procent wil dit doen onder bepaalde voorwaarden. In veel gevallen gaat het om praktische punten: men moet beschikbaar zijn, vervoer moet worden geregeld of vergoed. Een aantal huurders stelt als voorwaarden dat de gemeenschappelijke beleidsvisie ook wordt uitgevoerd en dat het geen ‘zoethoudertje’ is. Ruim de helft van de huurders heeft geen behoefte aan deelname aan de themabijeenkomst over de nieuwe beleidsvisie.
Figuur 6 U kunt op meerdere manieren meedenken met Woonwaard. Welke wijze heeft uw voorkeur?
29% 71%
0%
20% Directe vertegenwoordiging
60%
80%
100%
Indirecte vertegenwoordiging door andere huurders
Figuur 7 Zou u in 2015, in een themabijeenkomst, willen meepraten over de nieuwe beleidsvisie van Woonwaard?
35% 54% 11%
Ja
7
Meer rechten voor de huurder
40%
Ja, onder bepaalde voorwaarden
Nee
