Parkschool & Christelijk Gymnasium

Nieuwsb rief Nieuwsbrief FEBRUARI 2011

Redaktioneel

Kwaliteit en effect Het School in de Wereldjaar is alweer even aan de gang, maar toch ontvangt u nu pas de eerste nieuwsbrief. Reden is dat we flink hebben geïnvesteerd in een goede start van dit schooljaar. Samen met de scholen is er een format ingevuld om te bekijken waar de school staat en welke ambities deze heeft. Doel is de kwaliteit van het project te verbeteren. Deze aanpak werd zeer gewaardeerd door scholen en de adviseurs zijn erg enthousiast over de gesprekken die aan de hand van het invullen ontstaan! Ook het Activiteitenplan en de evaluatie willen we op dezelfde manier gaan bespreken. De nieuwe aanpak heeft er ook toe geleid dat een aantal scholen heeft besloten een jaar rust in te lassen. Ook dat kan betekenen dat er aan kwaliteit wordt gedaan! We hopen dat ze volgend jaar weer geïnspireerd deel gaan nemen! Uitdaging blijft hoe je de doelstelling van School in de Wereld meetbaar kunt maken. Daarover aan we graag met de scholen in gesprek. Om te beginnen op de inspiratiebijeenkomst van februari. In de volgende nieuwsbrief komen we hierop terug. In deze nieuwsbrief mooie ervaringen van niet alledaagse ontmoetingen, zoals tussen regulier en speciaal onderwijs of basis- en voortgezet onderwijs. Reacties of suggesties blijven welkom! Veel leesplezier!

Kalle geeft elke woensdagmiddag celloles op de Parkschool

Parkschool & Christelijk Gymnasium Leerlingen van het Christelijk Gymnasium doen hun maatschappelijke stage op de Parkschool in Lombok. Ze helpen kinderen met spelling, oefenen de Cito-toets en beheren samen de voetbalkooi. Een paar leerlingen zijn na hun stage actief gebleven als vrijwilliger. ‘Heb je je strijkstok wel opgedraaid?’, vraagt Kalle (16) aan een leerling. Hij zit op het gym én op het conservatorium. Vorig schooljaar deed hij zijn maatschappelijke stage op de Parkschool. Als extratje gaf hij een celloconcertje en vertelde over zijn instrument. Hij kreeg zoveel enthousiaste reacties dat hij besloot celloles te gaan geven. De Parkschool huurde een paar cello’s en Kalle geeft nu elke woensdagmiddag les aan zeven kinderen. Met Kerst gaven zij hun eerste opvoering. Stagiaires ‘De samenwerking tussen onze twee scholen is voor iedereen goed’, zegt Annet Baart. De schoolleider van de Parkschool benaderde vorig schooljaar het gymnasium. ‘De school ligt tegenover de onze, met het Molenpark en de voetbalkooi in het midden. Leerlingen van de

vierde klas daar moeten veertig uur maatschappelijke stage lopen. En veel kozen ervoor dat bij ons op school te doen.’ Net als vorig schooljaar zijn er dit jaar weer zo’n vijftien stagiaires actief. Ze hebben allemaal een klas en helpen de kinderen met spelling, voorlezen, werkstukken maken, oefenen de Cito-toets en doen mee met projecten op school. ‘Dat gaat tot wederzijdse tevredenheid’, zegt Annet Baart. ‘Iedereen vindt het leuk.’ Voetbalkooi Vorig schooljaar bezocht een delegatie van het gymnasium de Parkschool: de voorzitter van de leerlingenraad, een mentor en een aantal leerlingen. Ze wisselden informatie uit over de manier van werken op beide scholen. De gymnasiasten klaagden toen over ruziënde kinderen in de voetbalkooi die beide scholen gebruiken. Daar hadden zij last van. Dat betekende de oprichting van de Ambassadeurs, een groepje leerlingen van de Parkschool en het gymnasium die samen verantwoordelijk zijn voor een goede sfeer in de voetbalkooi. Ze hebben samen regels opgesteld en spreken andere kinderen aan die in de fout gaan. Dat werkt prima. » vervolg op p 2 onderaan » 1

Kwaliteitsslag School in de Wereld Vorig schooljaar heeft het Kenniscentrum Gemengde Scholen (KGS) een ‘toekomstgerichte evaluatie’ uitgevoerd van School in de Wereld. Uitgangspunt: beschouw de periode tot nu toe als een aanloopfase en ga na welke stappen gemaakt kunnen worden naar een betere aanpak. Goede ervaringen worden meegenomen. Het KGS voerde de evaluatie uit in opdracht van de gemeente Utrecht. Het Kenniscentrum deed een aantal aanbevelingen. En Alleato is daar, samen met een aantal scholen, mee aan de slag gegaan. Graag vertellen we wat meer over de nieuwe aanpak. Doelstelling De doelstelling van School in de Wereld was breed geformuleerd, evenals de doelgroep. Het KGS geeft als aanbeveling de doelstelling en doelgroep in te perken en meer concreet te formuleren. Eerder werd ‘het realiseren van ontmoeting’ ook als doelstelling geformuleerd. In de nieuwe formulering wordt ‘ontmoeting’ aangemerkt als middel om tolerantie en respect te bevorderen. Verder is aangegeven dat leerlingen de belangrijkste doelgroep moeten zijn. Leerkrachten en ouders hebben een rol in het project, maar zijn geen primaire doelgroep. De doelstelling is nu als volgt geformuleerd: Door ontmoeting leren omgaan met verschillen en bevorderen van tolerantie en respect tussen leerlingen. De doelgroep wordt primair gevormd door leerlingen.

Leerkrachten zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van de activiteiten. Waar mogelijk worden ouders betrokken. Ontwikkeling van scholen Het KGS geeft aan dat van scholen verwacht mag worden dat zij zich als School in de Wereld in de loop van de jaren ontwikkelen. We hebben deze ontwikkeling weergegeven in een fasenmodel. Dit model is met een aantal scholen van te voren doorgenomen op werkbaarheid. Het model geeft drie fasen weer. Hierbij is beschreven wat in elke fase wordt verwacht en welke prestaties scholen en ondersteuners leveren. Inmiddels is met alle scholen een gesprek gevoerd aan de hand van dit fasenmodel. De gesprekken met de scholen lopen op deze manier gestructureerd en de scholen zijn zonder uitzondering! - erg enthousiast over deze aanpak. Het zet ze aan het denken over hun rol en inbreng, maar ook over hun ambities en mogelijkheden. Draagvlak Het KGS geeft aan dat de school de kern van het project vormt. De organisatie binnen de school is een randvoorwaarde voor het succes van School in de Wereld. In het algemeen zijn draagvlak van bestuur, directie en team van belang. En dit geldt ook voor het benoemen van een coördinator en trekker van het project. De school zorgt ervoor dat alle betrokkenen binnen de school worden toegerust voor de rollen die gespeeld moeten worden. Alleato kan hierbij ondersteunen.

De kracht van School in de Wereld is dat het geen vaststaand concept is; de school kan op haar eigen manier invulling geven aan de doelstelling. Afhankelijk van de fase waarin de school zich bevindt, ondersteunt Alleato iets meer of iets minder. Om ervoor te zorgen dat het draagvlak voor School in de Wereld sterk blijft, is het belangrijk dat schoolbesturen en directies geïnformeerd blijven en actief betrokken zijn. Alleato maakt hiervoor afspraken in het voorjaar. Effectmeting Ook een belangrijk punt dat het KGS noemt in de evaluatie is dat er beter gekeken moet worden hoe je de resultaten van School in de Wereld inzichtelijk kunt maken. Hoe kunnen we de inspanningen van de scholen monitoren, en aangeven welk effect deze hebben gehad? De gemeente zou kunnen investeren in een instrument voor registratie, monitoring en evaluatie. Alleato heeft in december met het KGS een bijeenkomst georganiseerd om met de verschillende ontmoetingsprojecten in het land - uit Amsterdam, Rotterdam en Den Haag - ervaringen uit te wisselen over hoe je succesfactoren en effecten van ontmoeting in beeld kunt brengen. Voor alle projecten is dit nog lastig. De deelnemende scholen willen wel graag laten zien wat zij hebben gedaan en wat succesvol was. En Alleato wil verder aan de slag met de uitwerking hiervan: wat maakt een ontmoeting succesvol? Scholen die hierover mee willen denken zijn van harte welkom. «

» (vervolg) Parkschool & Christelijk Gymnasium Peter en de Wolf In januari ging de Parkschool voor het eerst op bezoek bij het Christelijk Gymnasium. Onder andere om te bespreken wat ze nog meer samen kunnen doen. Er zijn ideeën voor een sporttoernooi en concerten. ‘Binnenkort starten we op de Parkschool met het muziekproject Peter en de Wolf. Veel leerlingen op het gymnasium spelen een klassiek muziekinstrument. Het zou mooi zijn als zij kinde2

ren van onze school daarmee in contact brengen.’ Profijtklas De Parkschool is al jaren bezig om van een zwarte school te veranderen in een gemengde buurtschool. En dat lukt aardig. De samenwerking met het gym past goed in dit kader volgens Annet Baart: ‘De leerlingen van het gymnasium komen van een vrij witte basisschool, in een vrij witte wijk. Ze vertellen dat ze

hier in een heel andere wereld terecht komen. En dat vinden ze geweldig!’ Sommige leerlingen zijn zo enthousiast dat ze na hun stage actief blijven op de Parkschool. Behalve cellist Kalle is ook gymnasiast Naomi blijven hangen. Ze werkt als vrijwilliger bij de profijtklas, waar kinderen uit de hoogste groepen na schooltijd extra onderwijs krijgen. Met dat extra steuntje in de rug kunnen zij misschien naar een hogere vorm van voortgezet onderwijs. «

De kinderen laten aan elkaar zien wat ze kunnen bouwen van Lego (foto: Harry van de Berg)

‘Met jou heb ik gespeeld!’ De Herderschêeschool voor speciaal onderwijs en de Margrietschool in Zuilen zijn bijna buren. Tussen hen in ligt een groot speelplein. Vorig schooljaar gingen leerlingen van beide scholen bij elkaar spelen. Lia van der Vaart geeft een rondleiding door de Herderschêeschool. De zmlkbasisschool telt zo’n vijftig leerlingen, uit de regio Utrecht. ‘We hebben twee stromen: regulier zmlk-onderwijs en drie zorg-onderwijsgroepen voor kinderen die extra zorg nodig hebben.’ Begeleid spel Zelf is Lia van der Vaart leerkracht en spelbegeleider bij zo’n groep: de Kikkers. Haar leerlingen hebben een verstandelijke beperking en autisme. Zij coördineerde vorig jaar de ontmoeting tussen ‘haar’ Kikkers en groep 4 van de Margrietschool. ‘Doel was dat onze kinderen een mooi voorbeeld krijgen van hoe je kunt spelen en je sociaal gedragen. Zoals elkaar aankijken als je iets aangeeft. Daar zijn kinderen met autisme niet zo goed in. En andersom dat kinderen van de Margrietschool leren omgaan met kin-

deren met een verstandelijke beperking.’ En dat is prima gelukt. Maar vroeg wel enige voorbereiding. Lia van der Vaart: ‘We zijn begonnen met begeleid spel. Mijn leerlingen vinden het moeilijk om zelf te spelen. Je moet voordoen hoe je speelt, een huisje bouwt van duplo bijvoorbeeld, dan kunnen zij het nadoen en zo kleine stapjes maken in hun spelontwikkeling. Toen dat eenmaal goed ging, hebben we de kinderen van de Margrietschool uitgenodigd.’ Goed voorbereid Vol trots lieten de leerlingen zien wat zij allemaal konden met duplo, k’nex, lego, scheerschuim en zand. De vierdegroepers van de Margrietschool voegden zich bij hen. Zo speelden ze samen, in kleine groepjes en onder begeleiding. ‘Daarna lieten ze aan elkaar zien wat ze hadden gemaakt’, zegt Lia van der Vaart. ‘En bespraken we kort hoe het was gegaan, hoe ze elkaar hadden geholpen. De kinderen van de Margrietschool waren goed voorbereid: ze lieten echt zien hoe ze iets bouwden zodat onze leerlingen het na konden doen.’

‘Ik heb met Ismail gespeeld, met water. Het was ook heel leuk met k’nex. We hebben samengewerkt en ik vond het leuk om ze te leren kennen.’ Amina, groep 4, Margrietschool De vierdegroepers kwamen zes keer spelen, toen was het tijd voor het eerste tegenbezoek. ‘Daar zijn onze leerlingen goed op voorbereid. Zij willen het liefst voorspelbaarheid. Dus als je naar een andere school gaat, roept dat lichamelijke en emotionele spanning op. Je weet niet hoe het lokaal er daar uit ziet, welke stoel je krijgt, welk spel je gaat doen. Het kan zo spannend zijn dat kinderen geblokkeerd raken, boos worden, weg willen. Dat is niet gebeurd.’ Verbazing Op de Margrietschool speelden ze samen gezelschapsspelletjes. ‘Het was mooi om te zien hoe ze rekening hielden met onze leerlingen. Ze lieten hen ook spelletjes winnen en dat is echt knap op die leeftijd. Als onze kinderen een vraag niet konden beantwoorden, gaven ze suggesties of fluisterden ze het antwoord in hun oor. Ik » vervolg op p 4 onderaan » 3

Wereldsuccessen in de provincie

Dialoog, een mooie manier om elkaar te ontmoeten Op donderdag 4 november 2010 Heeft de Johannes Calvijnschool uit Amersfoort meegedaan aan de Dag van de Dialoog. Dit is een landelijk initiatief, dat in verschillende steden plaatselijk wordt ingekleurd. En de scholen in Amersfoort lieten zien hoe de Dialoog een bijdrage kan leveren aan ontmoeting tussen leerlingen. Passie De Amersfoortse scholen en bso’s die betrokken zijn bij het ABC-samenwerkingsverband (de Bilalschool, de Johannes Calvijnschool, de Koningin Wilhelminaschool, de Prins Willem Alexanderschool en de Kingmaschool) hebben hun geheel eigen kleur aan de dialoog gegeven. Zij hebben een roulatiesysteem georganiseerd, waarbij leerlingen van elke school aan de dialoogtafel van andere scholen zijn aangeschoven. Gezamenlijk zijn zij in gesprek gegaan rondom het thema ‘Wat is jouw passie?’ Het thema werd op elke school ingeleid door iemand van Scholen in de kunst, die iets kwam vertellen en laten zien over zijn of haar passie dans, beeldende kunst en muziek. De kinderen waren erg enthousiast over het werk van deze kunstenaars

die vol passie vertelden over hun favoriete bezigheid. Kinderen mochten vervolgens vertellen over hun eigen passies. Er ontstond een levendig gesprek, waarbij hobby’s, interesses, toekomstdromen en wensen onderwerp van gesprek waren. De dialoog werd afgesloten met een gezamenlijke lunch en de leerlingen praatten geanimeerd door over van alles en nog wat. Het was mooi om te zien dat kinderen met een heel verschillende achtergrond zich oriënteerden op elkaars denk- en leefwijze. Gewoonten, persoonlijke overtuigingen en schoolgebruiken werden uitgewisseld en geëvalueerd. De kinderen hadden het erg naar hun zin. Als school vinden we het goed om kinderen bewust te maken van verschillende achtergronden en leefwerelden van kinderen. Daarbij staat verbinding en respect centraal. Wat ons betreft is de Dag van de Dialoog een jaarlijks terugkerende activiteit! « De Dag van de Dialoog wordt ieder jaar in verschillende steden in Nederland georganiseerd. Kijk voor meer informatie op de website www.nederlandindialoog.nl

» (vervolg) Met jou heb ik gespeeld ander antwoord dan zij verwachtten. Maar daar stapten ze heel makkelijk overheen en speelden gewoon lekker verder.’

Het herinneringsboekje met tekeningen, foto’s en verhalen (foto: Harry van de Berg)

vond het ook mooi dat ze met elkaar gingen praten. Dan zag je verbazing op hun gezichten als onze leerlingen geen antwoord gaven of een heel 4

Schoolplein Over hun ontmoetingen maakten de kinderen een herinneringsboekje, met tekeningen, foto’s en verhalen. Voor juf Lia is de missie geslaagd. ‘De kinderen hebben over en weer veel van elkaar geleerd. En vooral: samen veel plezier gehad. In de zomer, op het schoolplein, herkennen ze elkaar, roepen ze elkaars naam en: met jou heb ik gespeeld!’ Dit schooljaar zijn er ontmoetingen geweest tussen de Krekels, een reguliere zmlk-klas, en leerlingen van de Margrietschool. «

Ontmoeting Ieder jaar reizen grote groepen leerlingen van 3-vmbo van het Vader Rijn College in Utrecht en de Werkplaats in Bilthoven heen en weer om elkaar te ontmoeten in het kader van School in de Wereld. De 4-havo en vwo-klas van de Werkplaats ontmoetten daarnaast in het najaar van 2010 een groep leerlingen van de Internationale Schakelklas (ISK), waarmee inmiddels msn-contact wordt onderhouden. In de kerstvakantie heeft een aantal leerlingen van beide scholen samen pannenkoeken gebakken. In januari brengen de Werkplaats-werkers (leerlingen) een tegenbezoek aan de ISK. De Werkplaats kan zich met recht een School in de Wereld noemen, want er gebeurt nog veel meer. In het Frans Naast de ontmoetingen met Utrechtse scholen, is de Werkplaats sinds twee jaar in de bovenbouwgroepen Frans actief met het landelijke uitwisselingsproject Sharing stories met twee scholen in Oujda, Marokko. Groepen uit 5-vwo en 4-havo doen mee. De ‘werkers’ en de leerlingen uit Marokko leren elkaar kennen en wisselen ideeën uit via Facebook, over onderwerpen die met burgerschap en respect te maken hebben. Dit alles in het Frans uiteraard. In oktober is voor de tweede keer een examenreis georganiseerd naar Marokko. De ‘werkers’ hebben hun impressies van het land, de cultuur en de mensen verwerkt in een filmpje. Vriendschapsband De vriendschapsband tussen de gemeente Gakpe in Benin en De Bilt wordt aangegrepen voor contact tussen ‘werkers’ en kinderen in Benin. Er is een briefwisseling ontstaan, wederom in het Frans. Het is bijzonder om te lezen dat leerlingen daar dagelijks vier kilometer te voet afleggen naar school, dat ze een mangoboomgaard bij school hebben en dat ze in huisjes wonen met een dak van palmbladeren. Een groot contrast met de

Wat doet een School in de Wereld? Een School in de Wereld onderneemt leuke activiteiten met leerlingen van een andere school. Maar moet ook binnen de school draagvlak creëren om deze ontmoetingen mogelijk te maken en te verduurzamen. Hoe kun je dat doen? De Werkplaats in Bilthoven en het Globe College in Utrecht geven het goede voorbeeld.

Leerlingen en docenten van 3 VMBO-tl van Globecollege

‘werkers’ die van gamen houden en dagelijks achter de computer zitten. Burgerschap op Globe Op het Globe College heeft burgerschap extra aandacht gekregen door de opleiding Utrechts Meesterdocent voor alle vmbo-docenten in Utrecht. Deze docenten gaan zelf weer naar school om zich

verder te bekwamen in rekenen, taal en burgerschap, omdat deze vakken onmisbaar zijn voor een succesvolle loopbaan van de leerlingen. Het Globe College heeft ondervonden dat School in de Wereld een kapstok biedt om de activiteiten in het kader van burgerschap een goede plek te geven. Jeroen Diemer, teamleider mavo-boven-

Schoolplan In het schoolplan en de schoolgids van de Werkplaats Kindergemeenschap lezen we: Burgerschapsvorming en werken aan sociale cohesie zijn belangrijke opdrachten voor de school. • Dat geven we onder meer vorm in: • Onze dagelijkse manier van werken, de omgang tussen werkers (leerlingen) en medewerkers (docenten); • de inrichting van ons mentoraat, waarin omgaan met elkaar en ruimte bieden en krijgen een belangrijk onderdeel is; • de inrichting van ons onderwijs,

waarin (leren) samenwerken een belangrijk onderdeel is; • de inhoud van ons onderwijs waarin aandacht voor maatschappelijke vraagstukken vanzelfsprekend is; • de ontmoeting tussen werkers en medewerkers in sportieve en culturele activiteiten; • de inrichting van onze organisatie, waarin kleinschaligheid (teams) en betrokkenheid (klankbordgroepen van werkers en van ouders) kenmerkend zijn.

bouw, heeft met zijn team een overzicht gecreëerd waarin in één oogopslag te zien is op welke manier deze afdeling vorm geeft aan burgerschap. In het overzicht wordt burgerschap gekoppeld aan vakken, competenties van leerlingen en de opbrengst voor het portfolio van leerlingen. In iedere periode staat een thema centraal. School & Omgeving, School & jij en ik, School & de Wereld en School & de Mens zijn enkele voorbeelden. Samenwerken ‘De leerlingen van onze school zijn consument, werknemer maar ook wereldburger’, zegt Jeroen Diemer. ‘Op welke manier kunnen we hen toerusten om adequaat om te gaan met verschillen en diversiteit? We blijven manieren zoeken om samen te werken binnen de school, maar ook op buurt-, stads- en wereldniveau om die burgerschapscompetenties te verbeteren.’ Het Globe College werkt nu bijvoorbeeld al intensief samen met de Hogeschool Utrecht. Studenten van de opleiding pedagogiek ondersteunen de leerlingen bij het maken van hun portfolio. ‘Het portfolio biedt leerlingen en docenten een kans om de competenties van leerlingen en het leerrendement na een activiteit zichtbaar te maken.’ ‘We willen graag in de komende jaren de andere teams met deze manier van werken kennis laten maken’, zegt Jeroen Diemer. ‘Op dit moment maken we nog onderscheid tussen teamactiviteiten en overstijgende of verbindende activiteiten. De ontmoeting is een activiteit binnen ons team, maar we hebben bijvoorbeeld ook het project Going Global, waar de hele school aan meedoet.’ Dit schooljaar staat er een ontmoeting op het programma tussen de leerlingen van 3-vmbo-tl en het Christelijk Gymnasium Utrecht. «

5

Rubriek Signalen Ondersteuning schooljaar 2010-2011 Het project School in de Wereld wordt ondersteund door Alleato, Centrum voor Maatschappelijke Ontwikkeling. In het schooljaar 2010-2011 kunnen scholen rekenen op de steun van Alleato-adviseurs Vera Lettinck, Inger Luijten en Miriam Stolten. We hebben in december 2010 helaas afscheid moeten nemen van Joanne Penning als lid van ons projectteam. De projectleiding is in handen van Ellen Visser. Naast ondersteuning van de scholen organiseert het projectteam inspiratiebijeenkomsten en coordineert zij de nieuwsbrief en de website voor School in de Wereld. Heeft u vragen of wilt u meer informatie? De contactgegevens van het projectteam School in de Wereld vindt u in het colofon op de achterpagina. Alleato steunt de Utrechtse Scholen in de Wereld in het Basisonderwijs: Vera en Inger: • De Fakkel • De Zeven Gaven • Lukasschool • OBS Tuindorp • Nieuwe Regentesseschool • Dr. Bos school, Maria van Reedestraat • Dr. Bosschool, Nolenslaan • Paulusschool • Parkschool • Tweede Marnixschool • Ariënsschool • De Beiaard • Aboe Da’Oed • Johannesschool • OBS De Twijn, Pieterskerkhof • OBS De Twijn, Puntenburg • De Brug • Jan Nieuwenhuyzenschool • Herderschêeschool • Prinses Margrietschool • De Regenboog • De Schakel • De Brug • Gertrudisschool • Bertha Mullerschool Alleato steunt de Utrechtse Scholen in de Wereld in het Voortgezet Onderwijs: Miriam, Inger en Vera: • Utrechts Stedelijk Gymnasium • Internationale Schakelklassen (twee groepen) • Wellantcollege • Globe College • Via Nova • Christelijk Gymnasium (twee groepen) • Gerrit Rietveld College • Vader Rijn College • Werkplaats Kindergemeenschap Kees Boeke (Bilthoven)

6

Tafeltentoonstelling Begin februari 2011 verschijnt van de stichting Vredeseducatie de vernieuwde Vooroordelenkoffer. Gemaakt voor scholieren vanaf tien jaar, maar interessant voor iedereen die vooroordelen wil ontmaskeren. Vijftig kleurrijke displays vormen een interactieve tafeltentoonstelling. Met handleiding en kopieerbaar leerlingenboekje. Thema’s: burgerschap, vooroordelen, pesten, zondebokverschijnsel en democratie. Kijk op www.vredeseducatie.nl voor de catalogus met meer producten.

Bij Treemagotchi@school ontvangt u een flexibel en interactief lespakket van acht modules, dat u naar eigen inzicht in kan zetten in uw onderwijs. Het project is geschikt voor de vakken biologie, aardrijkskunde en maatschappijleer. Daarnaast kunt u het gebruiken om invulling te geven aan burgerschap. Ook is het mogelijk om Treemagotchi@school in combinatie met het project Rank a School van NJR in te zetten als maatschappelijke stage. Het materiaal is geschikt voor het gehele voortgezet onderwijs, er zijn verschillende varianten voor de verschillende niveaus en leeftijden.

Treemagotchi@school Wilt u het komende jaar aan de slag met dé online tool voor scholieren om eigenhandig de wereld te verbeteren? Doe dan mee met Treemagotchi@school! Treemagotchi biedt toegankelijke acties voor een meer duurzame en eerlijke wereld. Dat doet de tool door leuke en zinvolle initiatieven van organisaties die allemaal strijden voor een betere wereld te bundelen. Zie www.treemagotchi.nl. Met Treemagotchi@school zetten leerlingen in het voortgezet onderwijs zich via online acties en bijbehorend lesmateriaal in voor een duurzame en eerlijke wereld. Ze gaan met elkaar de strijd aan om zo veel mogelijk duurzame acties tot een goed einde te brengen. De scholen die deelnemen maken kans op de hoofdprijs: een budget om de school te verduurzamen en een duurzaam schoolfeest. In drie maanden tijd zijn door zo’n 15.000 deelnemers van 17 verschillende organisaties samen 80.000 duurzame acties uitgevoerd.

Treemagotchi@school gaat van start op 1 maart 2011, en loopt tot eind mei 2011. Deelname is gratis. U kunt zich nu al opgeven voor deelname met uw klas of school! Uitgebreide informatie vindt u in de online folder: http://tinyurl.com/treemagotchi. Ook kunt u voor deelname of vragen mailen naar Daniël van Middelkoop van Alice O: d.vanmiddelkoop@ aliceo.nl Treemagotchi@school is een initiatief van Alice O en Kairos Tools. Kairos Tools ontwikkelde Treemagotchi. Alice O heeft meer dan twintig jaar ervaring met de ontwikkeling van educatieve materialen en campagnes rond wereldburgerschap en duurzaamheid.

De Toren van Mezquita De Toren van Mezquita is een project van het Mareas Ensemble voor jongeren

Agenda 7 februari

Inspiratiebijeenkomst School in de Wereld

14 februari

Valentijnsdag

15 februari

Id-ul-Maulid (geboortedag Mohammed)

21 februari

Internationale Dag van de Moedertaal - UNESCO

1 maart

Nationale complimentendag

18/19 maart

Make a Difference Day

20 maart

Wereldverteldag

23 maart

Nationale Boomfeestdag

9 mei

Dag van Europa

uit het voorgezet onderwijs. Centraal in het project staat de waarde van diversiteit. Het project bestaat uit de workshop Gedichten schrijven in de metriek van de Cantiga, de voorstelling De Toren van Mezquita en een educatief pakket.

Interessante websites

www.paoo.nl

platform allochtone ouders in het onderwijs

Workshop In de voorbereidende workshop worden leerlingen op een actieve manier betrokken bij het thema diversiteit: muziek die verschillende culturen met elkaar verbindt. Leerling luisteren en kijken naar voorbeelden uit de muziekgeschiedenis, vanuit verschillende muziekstijlen, zoals de Cantigas, Kharjas en de Muashah. Vervolgens schrijven zij zelf een muziektekst in dichtvorm. Met de opdracht om te reflecteren op de culturele verschillen en overeenkomsten die zij in hun leven tegengekomen zijn. De beste tekst wint een prijs: een vip-behandeling tijdens de voorstelling en een eigen optreden.

www.vriendschapsscholen.nl

wereldscholen in Rotterdam

www.sharingstories.nl

website over uitwisseling tussen leerlingen uit verschillende landen, ook informatie over burgerschap en lessuggesties

www.onderwijsagendautrecht.nl

de visie van de gemeente Utrecht op het Utrechtse onderwijs voor de periode 2010-2014

www.edukans.nl/scholenacties

met o.a. informatie over het project Going Global

www.opuitwisseling.nl

website van projectgroep BinnensteBuiten

Voorstelling De jeugdvoorstelling gaat over het jaar 1000 in Cordoba, over een samenleving waarin verschillen het verschil maakten. Dit leverde prachtige muziekstijlen op. De passie van Kamal Hors, artistiek leider van De Toren van Mezquita, zorgt ervoor dat deze eeuwenoude muziek nieuw leven in wordt geblazen. Jeugdtheaterregisseur Jan van Rossum confronteert jongeren met de werkelijkheid: staat onze samenleving nog open voor menging van culturen? Educatief pakket De docent kiest een van de thema’s uit de voorstelling, dat het best bij de klas past. Enkele voorbeelden zijn: Vriendschap tussen verschillende culturen, Omgaan met verschillen en overeenkomsten, Anders zijn of Jaloezie. Aan de hand van verschillende voorbeeldstandpunten kunnen de leerlingen over een thema in discussie gaan. Na afloop komen het filmpje van de workshop, het optreden van de leerlingen en hun foto’s en teksten op de website www. torenvanmezquita.nl te staan. De voorstelling speelt tot en met mei 2012. Contact Mail: [email protected], t: 06 228 368 40 (Anne Marie Rompelman, eindproductie); www.torenvanmezquita.nl «

www.kinderpleinen.nl www.samsam.net www.gemengdescholen.nl/ouders

www.verbeterdewereld.org www.beleven.org

culturele en kunstzinnige activiteiten

Burgerschap, kunst, cultuur en geschiedenis in één educatieprogramma

Vrede van Utrecht op School In 2013 herdenkt Utrecht de totstandkoming van een vredesverdrag tussen diplomaten uit alle delen van Europa. Dat is dan precies 300 jaar geleden. Toch is dit niet zo bekend in ... Utrecht! Tijd voor verandering, aldus zes Utrechtse educatie- en cultuurinstanties. Vrede van Utrecht op School brengt leerlingen de rijke historie van hun eigen stad en provincie bij. Er zijn verschillende educatieprojecten rondom deze belangrijke gebeurtenis ontwikkeld, waaronder een multidisciplinair programma over de Vrede van Utrecht. Of uw leerlingen nu willen zingen en dansen in een musical, een spreekbeurt willen houden, herdenkingsmunten slaan of onderhandelen om een vredesdiplomaat te worden: alles kan. Aanmelden kan via de website: www.vredevanutrecht2013.nl. Geschiedenispakket Het lesmateriaal van Vrede van Utrecht op School omvat vijf onderdelen waar basisscholen – los of gecombineerd – aan kunnen deelnemen. De kerndoelen zijn: kunst- & cultuureducatie, vredeseducatie, burgerschapsvorming en geschiedenis. Het verbindende geschiedenispakket – met voor de kleinsten een prentenboek/kleurplaten en voor oudere

leerlingen een stripverhaal en dvd – wordt bij deelname kosteloos toegestuurd. Op de website staat ook een spreekbeurthulp voor groep 6 t/m 8 met veel afbeeldingen en een tijdlijn. Iedereen doet mee Het lesprogramma beperkt zich niet tot het schoolplein. Ook musea in stad en regio brengen de Vrede van Utrecht bij de kinderen onder de aandacht, met een interactieve tentoonstelling. Vanaf september is deze tentoonstelling met Museum voor de Klas te bezoeken. Theatergroep Opslag voor Cacao heeft een voorstelling gemaakt én er is een schoolproject, waarin leerlingen in vier weken een Vredesmusical maken. Vanaf september 2011 zal het educatietraject voor het voortgezet onderwijs van start gaan. « Vrede van Utrecht op School is een coproductie van Vrede van Utrecht, Utrechts Centrum voor de Kunsten, Kunst Centraal, Scholen in de Kunst, Stichting Vredeseducatie en Landschap Erfgoed Utrecht. Vrede van Utrecht is een initiatief van gemeente en provincie Utrecht.

7

Colofon Nieuwsbrief School in de Wereld is een uitgave van Alleato Tekst: Annemiek Haalboom, Ellen Visser, Vera Lettinck, Inger Luijten, Leo Roeleveld, Jacoline Knibbe, Rhani Berest Fotografie: Annemiek Haalboom, Harry van de Berg Eindredactie: Annemiek Haalboom Ontwerp: Brainpearls, Amersfoort Vormgeving: Leonard de Vos, Upset Druk: Badoux, Houten Redactieadres: Alleato Bemuurde Weerd WZ 4A 3513 BH UTRECHT 030 231 38 33 [email protected] www.alleato.nl Deze Nieuwsbrief verschijnt twee maal per schooljaar. School in de Wereld wordt gesubsidieerd door de gemeente UtrechtDMO

BinnensteBuiten BinnensteBuiten is een uitwisselingsproject voor leerlingen van groep 7 en 8. Via twee of meer scholen – gelegen in diverse wijken – wisselen kinderen van verschillende sociale- en culturele achtergronden van huis en school. De uitwisseling duurt van donderdag tot en met zaterdag. Leerlingen brengen zowel hun schoolals vrije tijd in een andere omgeving door. Zo krijgen ze een goed beeld van hoe het bij een ander is. De kinderen komen in contact met verschillende waarden en normen en leren een andere realiteit kennen. Zo krijgen ze een bredere kijk. Natuurlijk is de uitwisseling ook een leuke ervaring. Een vakantie dichtbij huis. De kinderen komen dan ook met mooie verhalen thuis. Zelfs leerlingen die liever niet meedoen, omdat ze het te eng of spannend vinden, kunnen via de ervaringen van hun klasgenootjes leren. Echt contact In onze samenleving is er vaak te weinig dialoog. Echt contact – en vooral tussen mensen die in het dagelijks leven weinig met elkaar te maken hebben – bevordert het inzicht in en respect voor elkaar. BinnensteBuiten biedt deze mogelijkheid. Kinderen laten aan elkaar zien wat hen bezighoudt en wat belangrijk voor ze is. Hoe zij een schooldag, samen met klasgenootjes, een zaterdag en hun vrije tijd met hun familie doorbrengen. Kinderen kunnen elkaar vragen stellen en leren

8

dat er verschillen, maar ook overeenkomsten zijn. En dat dat goed is. Pilot Er is een kleinschalige pilot van dit project gehouden in december vorig jaar, met een groep enthousiaste leerlingen. Tijdens een voorlichtingsbijeenkomst zijn kinderen en hun ouders voorbereid op deze bijzondere logeerpartij. De pilot is geëvalueerd en de reacties waren zeer positief. Kinderen en ouders vonden het beiden een leuke ervaring. Zo riep een vader: ‘Volgende keer doen we gewoon weer mee!’ Met wegwerpcamera’s maakten de kinderen foto’s van hun gastgezin. BinnensteBuiten sluit goed aan bij de ontmoetingen in het kader van School in de Wereld. Als de leerlingen enthousiast zijn over elkaar, biedt dit project een leuke gelegenheid om elkaar nóg beter te leren kennen. Vanwege de goede reacties willen wij dit project graag voortzetten. En iedereen de mogelijkheid geven om hun leerlingen een leuke en leerzame ervaring aan te bieden. « Kijk voor meer informatie op www.opuitwisseling.nl of neem contact op met Alleato. De projectgroep BinnensteBuiten is onderdeel van stichting Verbeter de Wereld: www.verbeterdewereld.org