donderdag 29 juli – nummer 15
Ramadan 2010
Inventarisatie parkeerpassen
Kinderafdeling krijgt snoezelkar
11 augustus begint de maand ramadan: jaarlijkse spirituele beleving voor de moslims ▶ pagina 2
Inmiddels zijn er iets meer dan duizend aanvragen gedaan
De Stichting Jaimy van Boxel heeft de kinderafdeling een mobiele snoezelkar geschonken ▶ pagina 3
▶ pagina 2
Midwifery science De tijd is rijp voor structureel wetenschappelijk onderzoek naar het unieke Nederlandse verloskundige systeem ▶ pagina 4
Foto mark van den brink
‘Parkeerdokters’ blijken publiekstrekkers
De afgelopen week was er in de media veel positieve aandacht voor de ‘parkeerdokters’ van VUmc. Kranten als Metro, Parool en Telegraaf plaatsten een bericht met foto. Karel Stegenga, directeur facilitair bedrijf, was te zien in het sbs6-programma Hart van Nederland en op at5. De parkeerdokters zijn werkstudenten die door het facilitair bedrijf zijn ingezet om patiënten en bezoekers te helpen bij het parkeren. Sinds 1 juli is de Gustav Mahlerlaan, de belangrijkste parkeerplek bij VUmc, openbaar terrein. Daarvoor werd het terrein gepacht door de VU die het met een slag-
boom beheerde. Patiënten namen bij aankomst een kaartje mee en betaalden achteraf. Vanaf 1 juli is de Gustav Mahlerlaan openbare weg en moet er, zoals overal in Amsterdam, vooraf worden betaald. Karel Stegenga: “We hebben meerdere keren aan stadsdeel Zuid gevraagd of we een bovengrondse parkeergarage bij VUmc mogen neerzetten. Maar dat paste steeds niet in de inrichtingsplannen van de Zuidas. Gelukkig is vanaf 1 september de parkeergarage onder het acta-gebouw voor onze patiënten toegankelijk. En binnenkort hopen we ook enkele terreinen aan de Mahlerlaan als parkeerterrein in te richten.”
De parkeerdokters helpen patiënten en bezoekers bij de parkeerautomaten die gebruiksonvriendelijk zijn en voor velen moeilijk te bedienen. Er staan daardoor lange rijen bij de automaten, zodat patiënten het risico lopen te laat op een afspraak te komen. Dit veroorzaakt een hoop stress en ongemak bij patiënten die toch al gespannen naar een afspraak in het ziekenhuis komen. Bovendien moeten bezoekers en patiënten vooraf betalen, terwijl zij geen idee hebben hoe lang ze hier zullen zijn.
Maatregelen Nu, met de inzet van deze ‘parkeerdokters’, vangt VUmc een deel van
de parkeeroverlast op. Zij weten namelijk hoe de apparaten werken en hebben ook een chipknip op zak. Dagelijks helpen zij honderden patiënten en bezoekers. Voorlopig blijven de parkeerdokters actief en zullen zij patiënten/bezoekers helpen bij de parkeerautomaten. Het facilitair bedrijf praat met het stadsdeel Zuid over maatregelen om het parkeren met spoed te vereenvoudigen. Het stadsdeel heeft inmiddels extra en meer gebruiksvriendelijke parkeerautomaten geplaatst. Vanaf september komt er extra parkeergelegenheid voor bezoekers beschikbaar onder het nieuwe acta-gebouw.
Amerikanen pakken ‘bowelmanagement’ heel anders aan Kinderverpleegkundigen Edith Ekkerman en Cees van Oene zijn net terug uit de Verenigde Staten. Met steun van Agis bezochten ze het Colorectal Center for Children in het kinderziekenhuis van Cincinnati, hét wereldwijde kenniscentrum op het gebied van aangeboren afwijkingen aan het feacale (‘poep’) systeem. n Marianne Meijerink Per jaar komen in Nederland zo’n veertig kinderen ter wereld bij wie de anus niet goed of niet is ontwikkeld. Daarnaast is er jaarlijks nog eens zo’n zelfde aantal zuigelingen met de ziekte van Hirschsprung; hierbij ontbreken de zenuwen die zorgen voor transport en afvoer
van ontlasting in de dikke darm, vaak met chronische incontinentie of obstipatie als gevolg.
Trainen Als verpleegkundig consulent continentie en stomazorg traint Edith Ekkerman deze kinderen. Meestal gebeurt dat als ze 3 jaar of ouder zijn, samen met de ouders. Door middel van darmspoelingen met water lukt het de meeste kinderen uiteindelijk hun ontlasting onder controle te houden. Seniorverpleegkundige Cees van Oene is betrokken bij de opzet van een zogeheten transitiepoli, ter ondersteuning en voorlichting aan jongeren en volwassenen die met een dergelijke aandoening leven. Dat gebeurt op initiatief van de patiëntenvereni-
ging en met subsidie van Agis. Ekkerman en Van Oene gingen naar de VS om inspiratie op te doen. “Het was interessant om te zien dat zij daar klysma’s gebruiken met toevoegingen om de darmen te prikkelen, zoals zout, in combinatie met bijvoorbeeld glycerine en/of fosfaat. Aan de hand van darmfoto’s, die elke dag worden gemaakt, werken ze toe naar de optimale samenstelling voor elke patiënt. Wij gebruiken alleen water en bereiken daar goede resultaten mee, al duurt dat gemiddeld zo’n zes weken. In Cincinnati zeggen ze dat 95% van de kinderen binnen tien dagen zindelijk zijn. Dus het kan voor ons zinvol zijn om nog eens goed naar hun aanpak te kijken.” Het tweetal was minder positief ver-
rast door de manier van werken. De ouders en kinderen krijgen een soort stoomcursus, na vooraf 6.000 dollar (4.735 euro) te hebben betaald. Ekkerman: “Er is een groepsgewijze instructie. Dan gaan ze tien dagen lang met hun kind oefenen in een hotel en komen elke ochtend naar het ziekenhuis voor een buikfoto. Dat is het. Daarna gaan ze naar huis.” Een groot contrast met de persoonlijke, intensieve begeleiding in VUmc. Bovendien is er niet altijd een follow-up. “Jongeren met deze kwaal kunnen in de puberteit tegen allerlei vragen en problemen oplopen”, zegt Van Oene, “en door het taboe op dit onderwerp kan het ook voor volwassenen lastig kan zijn ermee te leven. Daarom vinden wij die transitiepoli zo belangrijk.”
Vraag naar diëtistische zorg neemt toe Onder leiding van Liesbeth Schuijs timmert het team diëtetiek met hernieuwd elan aan de weg ▶ pagina 7
Prostituees met psychische klachten De polikliniek complex trauma van ggz inGeest is gestart met een project, waarin prostituees met psychische klachten behandeling krijgen. Dit gebeurt samen met de p&g292, het prostitutie en gezondheidscentrum. Vrouwen werkzaam in de prostitutie blijken vaak te kampen met psychische klachten als gevolg van misbruik en/of mishandeling in het prostitutiewerk, hun jeugd of in eerdere relaties. Zij bereiken de ggz echter zelden. Angst voor stigmatisering speelt hierbij een rol, maar ook praktische bezwaren (zoals de kantooruren waarop de ggz open is), taalproblemen en onbekendheid met of wantrouwen jegens instanties. Om deze groep vrouwen te kunnen bereiken is een specifiek aanbod ontwikkeld. De polikliniek complex trauma zal op locatie de stabilisatie cursus ‘vroeger en verder’ aanbieden. Dit is een groepsbehandeling voor vrouwen met een geschiedenis van seksueel misbruik of lichamelijk geweld. De stabilisatiecursus is gericht op het onder controle krijgen van (complexe) posttraumatische stressklachten, zoals opdringende herinneringen, nachtmerries, prikkelbaarheid, (teveel of te weinig) woede, wisselende stemmingen, impulsiviteit, dissociatie, lichamelijke klachten, slecht zelfbeeld en moeilijkheden in relaties. Naast traumagerelateerde problematiek kan vanuit ggz inGeest ook psychische hulp worden geboden aan vrouwen met hiv en vrouwen die met andersoortige psychiatrische problematiek (bijvoorbeeld angst en stemmingsstoornissen) kampen.
Op reis met de Amstel Academie Net als vorige jaren heeft de Amstel Academie in de zomermaanden korte workshops voor de medewerkers van VUmc en ggz inGeest. De reisgids 2010 staat vol met individuele reizen. De organisatoren, Ans van Eil en Christien van Santen en de medewerkers van het centrum voor leiderschapsontwikkeling en effectiviteitverbetering, hopen hiermee collega’s te inspireren. De workshops hebben een andere invulling dan in andere jaren. De focus ligt op uitgerust terugkomen van de reis, de ervaring zinvol kunnen voortzetten op de werkvloer, en werken met plezier en passie. Iedere reis duurt een uur en vindt plaats tijdens de middagpauze of aan het einde van de middag. De zomerworkshops 2010 staan vermeld in de reisgids ‘Uit en thuis in VUmc’. Deze is ook te vinden op de website van de Amstel Academie, www.amstelacademie.nl, onder de rubriek actueel nieuws. Aan de workshops kunnen maximaal twintig medewerkers deelnemen. n MK
Maandberichten
‘We gaan onderzoek van begin tot einde volgen’ Wilt u weten waarover de raad van bestuur wekelijks vergadert? Op intranet, bij de site van de raad van bestuur, vindt u de agenda van de vergaderingen. In de rubriek ‘Maandberichten’ geeft een lid van de raad van bestuur toelichting op een onderwerp dat in een van die vergaderingen aan de orde is geweest. Deze keer Wim Stalman over de nieuwe regels voor het mensgebonden onderzoek. De regels voor het mensgebonden onderzoek in Nederland zijn duidelijk: elk onderzoek wordt vooraf door de medisch-ethische toetsingscommissie (metc ) beoordeeld en pas na toestemming daarvan kan een onderzoeker aan de slag gaan. De trend om kwaliteit
Inventarisatie parkeerpassen De inventarisatie van de vraag naar nieuwe parkeerpassen heeft tot dusver voor de nodige ophef gezorgd. Inmiddels zijn er iets meer dan duizend aanvragen gedaan, waarvan bijna de helft voor een kov-pas. Deze wordt toegekend op basis van de kwaliteit van het openbaar vervoer tussen wonen en werken. Bij 37% van de aanvragen gaat het om roosterpassen, bestemd voor medewerkers die onregelmatige diensten hebben, de overige 16% betreft speciale parkeerpassen: de zogenaamde dienstpassen. Er blijkt ook veel interesse te bestaan voor carpoolen. Medewerkers die al heel lang een pas hebben en deze ook echt nodig hebben, lijken zich zorgen te maken dat hun uitzonderlijke situatie wordt vergeten. Naar verwachting kunnen zij na 1 november 2010 gebruik maken van de dienstpassen, die hier speciaal voor bestemd zijn. Vanaf 1 november 2010 worden de parkeerpassen voor de garages onder het ziekenhuis en de polikliniek in gebruik genomen. Doel is om tot een eerlijkere verdeling van de schaarse parkeerruimte te komen. Iedereen die denk voor een pas in aanmerking te komen wordt geadviseerd deze aan te vragen. Dat kan tot 1 september via http://intranet/parkeerbeleid
te borgen gedurende het hele proces gaat echter ook hier zijn intrede doen. Dit voorjaar kwam de nfu met een voorstel en inmiddels is VUmc gestart met de implementatie van een kwaliteitssysteem.
Hoe gaan we dit aanpakken? “VUmc gaat een clinical research office inrichten, dat verantwoordelijk is voor de kwaliteitsborging van het wetenschappelijk onderzoek. Henk Verheul, afdelingshoofd medische oncologie, is bezig met het opzetten ervan. De raad van bestuur heeft hem daarvoor gevraagd omdat hij veel ervaring heeft met het zogenaamde investigator driven onderzoek, hij weet hoe dit in het buitenland geborgd is en hij een duidelijke visie heeft op hoe zo’n clinical research office eruit zou moeten komen te zien.”
Wat gaat het bureau allemaal doen? “Onder het clinical research office gaan diverse activiteiten vallen. Zo zal het bureau audits organiseren om te bezien of protocollen goed worden gevolgd, faciliteren dat onderzoekers de ‘basiscursus regelgeving en organisatie voor klinisch onderzoekers’ volgen, onderzoek monitoren, de ontwikkeling van standard operating procedures ter hand nemen, maar ook adviseren over de juridische aspecten van contracten met bijvoorbeeld farmaceuten en tot slot de digitalisering van de onderzoeksinformatie ondersteunen. Kortom een veelheid aan taken rond het wetenschappelijk onderzoek.” Wat zijn de voordelen van zo’n bureau in de praktijk?
Foto: Peter Valckx
n Monique Krinkels
“Het borgen van kwaliteit heeft verschillende voordelen. Op de eerste plaats vergroot het de patiëntveiligheid en dat is natuurlijk het allerbelangrijkste. Maar het verstevigt ook de wetenschappelijke kwaliteit van ons onderzoek en wat denk je van het bedrijfsleven. Met een kwaliteitssysteem worden we een veel aantrekkelijkere partner voor onderzoeksopdrachten. Voor bijvoorbeeld het VUmc imaging center is dat van groot belang.”
Ramadan 2010
Op 11 augustus begint de maand ramadan. Ramadan is een jaarlijkse spirituele beleving voor de moslims. Ieder volwassen moslim die zowel lichamelijk als verstandelijk gezond is dient 29 of 30 dagen, afhankelijk van de maanstand, te vasten. Het vasten reikt veel verder dan niet eten en drinken. Men moet zich niet alleen van voedsel onthouden, maar ook de zintuigen (via mond, ogen, oren, handen en voeten) moeten mee vasten. Het vasten is niet zomaar een affaire van doelloos honger- en dorstlijden, maar heeft een diepere betekenis. Het vasten leert hem of haar zelfdiscipline en geduld op te brengen, het gevoel van liefde en liefdadigheid te ontwikkelen. Het is de maand van spiritualiteit en dit maakt van ramadan een maand van verzoening en bezinning. Het belangrijkste aspect van ramadan is medeleven te hebben met degenen die lijden. Mohamed Ben Ayad, imam/ geestelijk verzorger
Op weg naar de beste patiëntenzorg
‘Wie zijn onze klanten en wat verwachten zij van ons?’
Tracer is het tweewekelijkse medewerkersblad van VU medisch centrum. Oplage: 4.000. Tracer wordt gemaakt onder verantwoordelijkheid van de dienst communicatie. Eindredactie Monique Krinkels Redactie Caroline Arps, Dyske Beelen, Maartje van Boekel, Mariet Bolluijt, Annemarie Burgers, Bernie Hermes, Edith Krab, Marcel Licher, Marcia Sanderse, Jan Spee Redactieraad Henk Groenewegen, Lies Pelger, Tom Stoof, Riekie de Vet Redactie-adviesgroep Erik van Aalst, Lys Bouma, Ronald Gabel, Marcel van der Haagen, Peter de Haan, Kris Hemmink, Marga Jaspers, Inèz de Jonge, Willy Schuppert, Maybritt Stal, Esther van ’t Riet en Cora Visser Vaste bijdragen Rick Dros, Armand Girbes, Henriëtte van der Horst, Piet Hoogland
In de week van 22 november komen vertegenwoordigers van NIAZ naar VU medisch centrum om te toetsen of aan alle voorwaarden van accreditatie is voldaan. Maar voor het zover is moet er nog heel veel werk worden verzet om van VUmc een organisatie te maken, waar alles continu gericht is op het verbeteren van de zorg. Iedereen, van schoonmaak tot raad van bestuur, krijgt met de NIAZaccreditatie te maken. Nog 116 dagen om alle zaken op orde te krijgen.
Illustratie: Rick Dros
117 116 115 9e jaargang, nummer 15, 29 juli 2010
n Ellen Kleverlaan
Redactiesecretariaat
dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 telefoon (020) 44 43 444, email:
[email protected] Vormgeving De Ontwerperij, Amsterdam Druk RotoSmeets, Utrecht Abonnement De abonnementsprijs bedraagt voor exmedewerkers en andere geïnteresseerden 30,00 euro per jaar. Gepensioneerden betalen 20,00 euro per jaar. Opgave en vragen over abonnementen
Abonnementenland, Postbus 20, 1910 AA Uitgeest Tel. 0251-313939, e-mail
[email protected].
Volgende Tracer
D e volgende Tracer verschijnt op donderdag 29 juli. Deadline voor kopij is 21 juli om 12.00 uur.
2
Een bijzonder onderdeel van de clinical research office is het data safety monitoring committee (DSMC). Wat gaat die commissie precies doen? “Wanneer de metc heeft vastgesteld dat in een studie sprake is van een verhoogd risico voor de patiënt dan zal de dsmc het onderzoek op de voet volgen. Zo kunnen we nog beter de veiligheid van patiënten garanderen. De commissie kan op basis van de onderzoeksgegevens besluiten dat een onderzoek moet worden aangepast, of in het ergste geval zelfs helemaal moet worden gestopt. De raad van bestuur heeft Sven Danner gevraagd om die commissie op te zetten. Als echte nestor, die boven alle partijen staat, heeft hij voldoende gezag om zo’n lastig project vorm te geven.”
In deze vijftiende aflevering van de serie over de niaz-accreditatie vertelt Monique van den Berg, hoofd secretariaten van de raad van bestuur en de afdeling strategie, bestuur en projecten (sbp) over filmpjes die alle medewerkers maakten om hun klanten en de wensen beter te leren kennen. “De interne audit die de afdeling sbp ten deel viel was de aanleiding. Want daarvoor interviewden
de interne auditoren enkele klanten van ons over wat zij van ons vonden, en dat maakte ons nieuwsgierig. Nieuwsgierig naar wat al die andere klanten van ons vinden, want we hebben er veel. Ook de vraag naar wie de klanten van sbp eigenlijk zijn, leverde een veelheid aan antwoorden op. De één vindt dat de raad van bestuur, de ander vindt dat het onze collega’s zijn. Een derde tenslotte vindt hen allemaal klanten. De
Tr a c e r 1 5 – 29 j u l i 20 10 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g
vervolgvraag naar wat onze klant van ons wil, is dus ook al niet met één antwoord afgerond. We besloten dat alle 25 medewerkers met een filmcameraatje op pad zouden gaan om twee of drie klanten te interviewen. Het was de bedoeling dat er filmpjes van een paar minuten zouden komen, maar het werden soms lange interviews, zozeer sloeg het idee aan. Joep van der Velden, directeur sbp, maakte
er een aantal compilatiefilmpjes van die we op onze teamdag bekeken en besproken hebben. Nu hebben we dus een overzicht van wie onze klanten zijn, wat zij van ons afnemen, wat zij verwachten, wat zij missen en waar dus verbeterpunten liggen. We hebben op onze teamdag vervolgens vier projecten gedefinieerd die onze afdeling verbeteren. Wat onze dienstverlening precies inhoudt en dus wie we zijn en wat we doen, hoe we beter communiceren, hoe we de continuïteit van kennis kunnen realiseren en als vierde de doorlooptijd van onze dienstverlening en hoe we daarover met onze klanten afspraken kunnen maken. Het leuke van deze projecten is dat we het helemaal volgens de nieuwe projectmanagementmethodiek gaan doen. Het is daarmee meteen een manier om iedereen in een ‘light version’ van de methodiek mee te laten draaien. Zo gaat de P van Projecten, meteen (nog) meer leven binnen de afdeling. Dat is een heel mooie spin-off van dit project.”
Veilig VUmc
Waar komt die mail met patiëntgegevens terecht? Een kar met dossiers staat in de gang waar ook bezoekers lopen; het verslag van de patiëntbespreking blijft bij de printer liggen; het zijn enkele voorbeelden uit de praktijk waarbij onzorgvuldig wordt omgesprongen met de privacy. De komende maand staat de VUmc-campagne Veiligheid, onze gezamenlijke zorg in het teken van privacy en integriteit.
welijk behandelen, zowel die van patiënten als van personeel. Daarom moeten dossiers na werktijd, maar liefst nog direct na gebruik, worden opgeborgen in een afgesloten kast. En ook: niet praten over collega’s of patiënten als er anderen in de buurt zijn – iets wat gemakkelijk gebeurt. Bovendien moet er ook met zakelijke informatie vertrouwelijk worden omgegaan. Denk bijvoorbeeld aan de jaarrekening als die in wording is.”
n Marieke Sjerps
Mensenwerk Iedereen wordt uitgedaagd zijn ogen en oren open te houden en elkaar op uitglijders aan te spreken. Bewust, zorgvuldig en alert is het motto. Dat leert iedereen toch in zijn opleiding? Kliphuis: “Natuurlijk, maar het is mensenwerk. Er blijven dingen
Thijs Kliphuis, de information security officer van VUmc maakt informatieveiligheid concreet aan de hand van specifieke situaties op de afdelingen. Kliphuis: “Privacy betekent persoonlijke informatie vertrou-
gebeuren die niet mogen. Waar ik me bijvoorbeeld zorgen over maak, is het mailverkeer over patiënten.” Kliphuis doelt op mails tussen artsen en andere zorgverleners – binnen en buiten de instelling – bijvoorbeeld over een second opinion. Kliphuis: “Daar moeten we goed over nadenken. Als een zorgverlener een collega mailt, is die dan degene die de mailbox opent? Behandelt die de informatie net zo vertrouwelijk? Verwijdert de ontvanger de mail, of schrijft hij die weg, en waar? Dit is een grijs gebied in de beveiliging.” Een algemene richtlijn is: steeds kijken waar de informatie die gedeeld wordt blijft, zowel geprinte als digitale informatie. Ook signaleert Kliphuis dat er gemakkelijk wordt omgegaan met
de verslagen van patiëntbesprekingen: “Wat gebeurt daarmee? Het basisprincipe is: deze informatie mag nooit mee naar buiten worden genomen. Toch kan ze bijvoorbeeld op laptops staan.” Niet alle gegevens zijn even privacygevoelig, benadrukt Kliphuis. “We moeten leren denken in risicoklassen: over stickers met eenvoudige naw-gegevens hoef je niet moeilijk te doen.” Naast privacy krijgt het thema integriteit deze maand extra aandacht. Daarbij gaat het om de eigen houding en objectiviteit van zorgverleners: voorzichtig zijn met een persoonlijke mening en de informatie moet altijd betrouwbaar zijn. Allemaal om de informatieveiligheid te waarborgen.
De Stichting Jaimy van Boxel heeft de kinderafdeling een mobiele snoezelkar geschonken. Hierdoor kunnen kinderen die niet naar de speciale snoozz-ruimte in Kinderstad kunnen, bijvoorbeeld omdat ze in een isoleerbox liggen, toch ‘snoezelen’. Dit is een manier om te ontspan-
Container zoekt vulling Maar liefst 40 voet (ruim twaalf meter) is de lengte van de zeecontainer die eind augustus naar Essienimpong in Ghana vertrekt. Het is de bedoeling dat de container tjokvol zal zitten met spullen waar het ziekenhuis daar, ‘the Church of God Hospital’, een groot tekort aan heeft. De actie van de projectgroep Adoptie ziekenhuis Ghana, ontstaan vanuit de unit logistiek/facilitair bedrijf, lijkt een succes te worden. Peter Worae, medewerker logistiek, Anneke Tiemersma, unithoofd a.i., Ronald Warmerdam, afvalcoördinator, en Willy Schuppert, stafmedewerker automatisering en zorg, hebben al heel wat verzameld. “In eerste instantie hadden we een 20 voet container in gedachten, maar nu kunnen we tegen een laag tarief bedden aanschaffen via de leverancier. Dit zijn verouderde maar goede bedden, dus kunnen we nu een grotere container vullen”, aldus Schuppert. “Naast de bedden hebben we allerlei andere zaken gekregen die in een ziekenhuis goed van pas komen. Van beeldschermen tot onderzoekstafels en van een po-stoel tot infuuspalen.” De container en de kosten van verscheping worden deels gesponsord. “Maar de container is nog lang niet vol. Wij zoeken dus nog meer ziekenhuisspullen die meekunnen naar Ghana.” Iedereen die materiaal heeft dat in VUmc niet meer wordt gebruikt of om andere reden overtollig is kan dat tot 25 augustus aanmelden bij Ronald Warmerdam, tst. 40582,
[email protected].
nen door middel van zintuiglijke waarnemingen van kleuren, geuren, geluiden en voorwerpen. De kar kan verreden worden en creëert aan het bed een rustige, gedempte atmosfeer en stimuleert de zintuigen van de kinderen. De snoezelkar is zodanig ontworpen, dat zowel minder als meer mobiele kinderen geactiveerd kunnen worden. “De redenen om te gaan snoezelen verschillen per kind”, vertellen Christel Bouwman en Michelle de Lange, medisch pedagogisch medewerkers. “Het helpt het ene kind bij het verwerken van de negatieve ervaringen die het ziek zijn of het verblijf in het ziekenhuis met zich meebrengt. Bij een ander kind stimuleert het de ontwikkeling en kan het bijdragen aan het herstel.” Jaimy van Boxel stierf op 6 mei 2001 op 9-jarige leeftijd aan de gevolgen van nonHodgkin lymfoom. Tijdens zijn lange periodes in het umc St. Radboud te Nijmegen viel het Jaimy op dat er behoefte was aan extra speelgoed voor zijn medepatiëntjes. Met name voor de kinderen die noodgedwongen in een isoleerbox verbleven. Hij verzamelde daarom elke dag verschillend speelgoed, zodat er voor ieder kind op elk moment steeds iets anders te spelen was. De naar hem vernoemde stichting voorziet de vijf kinderoncologische centra in Nederland van geld en goederen, om het verblijf wat minder zwaar te maken.
Foto: mark van den brink
Kinderafdeling krijgt snoezelkar
Piet Hoogland
Vaarwel Ik werk mijn laatste klussen af en ontruim mijn kamer want ik heb mijn aanstelling bij het VUmc ingeruild voor een contract met het abp. Diploma’s en bullen zijn vanaf nu folklore. Mijn boekenplanken zijn leeg en mijn kamer klinkt hol. Ik sta aan de rand van het beruchte zwarte gat. Ooit opgeklommen van student-assistent tot hoogleraar, maar ineens telt dat niet meer. Thuis ben ik een pensionado met tijd voor boodschappen en stofzuigen en de wekelijkse verplichting om de vuilniszakken op tijd aan de weg te zetten. We wonen een beetje achteraf en hebben daarom geen containers maar nog gewoon de ouderwetse vuilniszakken,
vandaar. Op de tijd dat ik normaliter de voortgang van het onderzoek besprak, lees ik nu de ochtendkrant met speciale aandacht voor de overlijdensadvertenties. Geen bruisende colleges meer, maar alleen nog gemopper tegen de kat die van lieverlee steeds minder vaak thuis komt. De jonge collega die mijn onderwijstaken overneemt laat me weten dat ik er niets achter moet zoeken, maar dat hij het wel helemaal anders gaat aanpakken. De boodschap is duidelijk. Ik smeek om medelijden. Tot zover het rad voor ogen! In werkelijkheid zit ik al tot en met het volgend voorjaar vol met
Tr a c e r 1 5 – 29 ju li 20 10 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g
prettige dingen, waar ik nu wat meer tijd voor kan vrijmaken. Ik ben bevrijd van de onnodige nare klussen en de wekker speelt eigenlijk geen rol meer in mijn leven. Pantoffels zijn een zegen voor mijn voeten, die nu ook gewoon op tafel mogen rusten als mijn vriendin niet thuis is. Als dank voor de bewezen diensten mag ik me voortaan gaan bezighouden met alles wat me boeit. Mijn columns in de Tracer waren een goede vingeroefening en uitlaatklep, die ik ga vervangen door ander schrijfwerk. En ooit zal ik mijn laatste adem uitblazen. Ook niet echt een straf: gewoon even lekker rustig doodzijn, terwijl de wereld voortraast. Vaarwel, het ga u goed. Piet Hoogland is emeritus hoogleraar klinische anatomie
Benoemingen Dr. R.W. Kupka is met ingang van 1 augustus benoemd tot hoogleraar bipolaire stoornis. De leerstoel is ingebed in de afdeling psychiatrie, divisie VII. 3
Verloskundigen en gynaecologen op één lijn
Opvallend
!
De Nederlandse Hartstichting heeft aan Erik Serné, vasculair internist, een persoonsgebonden beurs van het E. Dekker-programma toegekend. De prijs bestaat uit een financiële ondersteuning gedurende drie jaar ter waarde van 250.000 euro. Het gaat om het stipendium junior staflid, een van de acht persoonsgebonden beurzen van de Hartstichting. Serné wil het geld gebruiken voor zijn onderzoek naar de functionele en structurele eigenschappen van het microvasculaire system bij mensen met obesitas en reumatoïde artritis. Dr. E. Dekker was medisch directeur van de Hartstichting van 1971 tot 1987.
Adriana Zekveld, onderzoeker bij keel-, neus- en oorheelkunde, heeft een Veni-subsidie ontvangen voor een onderzoek naar de pupilrespons en hersenactiviteit, zichtbaar gemaakt met een fmri, bij luisterinspanning. Zij toonde eerder aan dat luisterinspanning vaak gepaard gaat met pupilvergroting. Dit lijkt daarom een veelbelovende maat om luisterinspanning te kwantificeren. Een Veni-subsidie biedt pas gepromoveerde onderzoekers de mogelijkheid om gedurende drie jaar hun ideeën verder te ontwikkelen. De subsidie bedraagt maximaal 250.000 euro. Ook aan Marie van Dijk, onderzoeker bij het moleculair biologisch lab van de afdeling klinische chemie, heeft nwo een Veni-subsidie toegekend. Zij verricht onderzoek naar de functionele genetica van het hellp syndroom. Van Dijk wil de (dys)functie ontrafelen van niet-coderend rna als oorzaak van een ernstige zwangerschapsgebonden ziekte.
Foto: Sander van der Torren
Internist-oncoloog Hans van der Vliet heeft een ZonMw Klinische Fellowship gekregen voor een onderzoek naar de anti-tumor effecten van invariante Natural Killer T (inkt) cellen. inkt cellen zijn evolutionair geconserveerde witte bloedcellen met immuunregulerende en anti-tumor effector functies. Het project onderzoekt of de anti-tumor effecten van invariante Natural Killer T (inkt) cellen kunnen worden versterkt door ze met behulp van nanobody technologie specifiek naar tumoren te sturen (tumor-targeting). De Klinische Fellowship is een persoonsgebonden subsidie met een prestigieus karakter, speciaal in het leven geroepen om de ontwikkeling van toptalent tot toponderzoeker te stimuleren.
Eileen Hutton: ‘De tijd is rijp voor structureel wetenschappelijk onderzoek naar het unieke Nederlandse verloskundige systeem’
Eerste hoogleraar midwifery science Tijdens het symposium werd ook de eerste Nederlandse bijzonder hoogleraar midwifery science voorgesteld: Eileen Hutton. Vanaf 1 augustus start zij bij VUmc met het opzetten van structureel wetenschappelijk onderzoek naar het unieke Nederlandse verloskundige systeem. “Onderzoek is belangrijk om de zorg voor vrouwen en baby’s rond zwangerschap en geboorte voortdurend te blijven verbeteren”, hield ze de aanwezigen voor. Hutton zal zich voornamelijk richten op onderzoek naar de kwaliteit van de verloskundige zorg in Nederland. Naast haar leerstoel is zij wetenschappelijk docent en onderzoeker aan de McMaster University in Hamilton, Canada. Jarenlang was zij ook werkzaam als verloskundige. Het verloskundige systeem in Canada is vergelijkbaar met dat in Nederland, omdat het in de jaren ’90 is opgezet naar Nederlands model. In beide landen hebben laag-risicozwangeren de keuze uit een thuis- of ziekenhuisbevalling onder begeleiding van een verloskundige.
Als de organisatoren een zaal hadden kunnen krijgen die groter was dan de Aurorazaal in de VU, hadden ze die ongetwijfeld ook vol gekregen. Nu konden de eerste honderd aanmelders voor het symposium ‘Safe motherhood’ ternauwernood een plaatsje vinden, de overige moesten worden teleurgesteld. Gynaecologen en verloskundigen bogen zich op 29 juni eensgezind over de vraag waarom de maternale sterfte in Nederland hoger is dan in de ons omringende landen en wat we daartegen kunnen doen. Ank de Jonge, verloskundige/ senior onderzoeker midwifery science bij het emgo+ instituut was één van de organisatoren.
Literatuur & Geneeskunde
Het volk der levende schroefjes Op 15 september aanstaande zal op het jaarlijkse Literatuur & Geneeskunde symposium het thema Besmetting centraal staan. De hoofdlezing wordt verzorgd door de Vlaamse schrijfster Kristien Hemmerechts. Tot 15 september zullen Arko Oderwald en Frans Meijman in Tracer aandacht besteden aan besmetting in literatuur en film. Deze keer: ‘Dr. Faustus’ van Thomas Mann. n Arko Oderwald Je ziel aan de duivel verkopen is een thema dat al honderden jaren over de hele wereld in allerlei vormen wordt verteld. Alleen al in de Europese cultuur zijn er tientallen romans, toneelstukken, opera’s en gedichten over dit thema gemaakt. 4
Een van de bekendste werken uit onze cultuur is ‘Faust’ van Goethe, een boek uit het begin van de negentiende eeuw. Het Faustthema is gebaseerd op een werkelijk bestaand hebbende arts Faust in de vijftiende eeuw. Bij Goethe biedt Mephisto aan Faust superieure kennis aan, in ruil voor zijn ziel. Maar wie God tracht te evenaren moet daar uiteindelijk zwaar voor boeten, dat is de moraal van het verhaal. Nadat Klaus Mann in 1936 het Faustthema had verwerkt in zijn roman ‘Mephisto’ – een toneelspeler die zijn ziel verkoopt aan de nazi’s – pakt zijn vader Thomas Mann het thema op in zijn roman ‘Dr. Faustus’, die tijdens de Tweede Wereldoorlog in ballingschap in de USA werd geschreven en in 1947 werd gepubliceerd. In deze zeer gecompliceerde roman probeert Thomas Mann een verklaring
te geven voor de vraag waarom het humanistische Duitsland van Goethe, Schiller en vele anderen kon verworden tot het Duitsland van Hitler. Hij beschrijft daarvoor het leven van de componist Adrian Leverkuhn, die creatieve genialiteit koopt van de duivel, om in staat te zijn de ultieme compositie te schrijven. Mann geeft een interessante draai aan het Faust-thema. De bewuste daad van het verkopen van de ziel wordt door hem in een onbewuste daad veranderd. En die onbewuste daad wordt voltrokken door een besmetting met syfilis. Het was toen al bekend dat een syfilisbesmetting tot neurolues kon leiden. Men dacht dat neurolues gekenmerkt werd door perioden van ongekende luciditeit en creativiteit, naast perioden van vreselijke ellende. Het verhaal ging dat sommige kunstenaars en den-
Tr a c e r 1 5 – 29 j u l i 20 10 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g
kers, zoals Tschaikovski en Nietzsche, de neurolues bewust hadden opgezocht vanwege de creativiteit. Ergens halverwege het boek verschijnt de duivel aan Adrian om hem zijn besmetting mee te delen, en daarmee hem te confronteren met zijn contract dat hij met de duivel heeft gesloten, zonder dat hij het wist. Mephisto legt nauwkeurig uit hoe het volk der levende schroefjes, de spirocheta pallida, bij hem zijn uitgezaaid naar het metafysische, metavenerische, het metainfectieuze, kortom naar zijn brein, daar waar de hogere menselijke functies zetelen. Hij zal krachtens het contract precies 24 jaar na de infectie leven en tot grote creativiteit komen, maar hij mag niet liefhebben. En daar gaat Adrian Leverkuhn, de verpersoonlijking van Duitsland, dan ook aan ten onder in deze prachtige roman.
Drie promovendi Maternale sterfte staat opnieuw in het middelpunt van de belangstelling. Een krantenbericht begin juli was aanleiding tot talloze telefoontjes van journalisten. Vlak daarvoor vond het symposium ‘Safe motherhood’ plaats. Aanleiding was dat er in het afgelopen jaar drie proefschriften zijn verschenen over dit onderwerp. Joost Zwart promoveerde op de LEMMoN studie naar maternale sterfte, Jeroen Dille op een vergelijking van de situatie in Nederland en Namibië en Joke Schutte op het verzamelen van gegevens over dit onderwerp. Daarnaast waren er andere experts uitgenodigd op het gebied van de maternale gezondheidzorg die presentaties gaven over een aantal actuele thema’s in de verloskundige zorg. Gevarieerd “Het was een heel gevarieerd programma”, aldus Ank de Jonge. “Zo werd bekend gemaakt dat de problemen met het tijdig onderkennen van hoge bloeddruk, een van de oorzaken van de hogere maternale sterfte in Nederland, intussen adequaat is aangepakt.” Er was veel aandacht voor haar eigen studie naar de eerstelijnszorg aan zwangeren zonder verblijfspapieren. “De hogere sterfte bij allochtone vrouwen wordt deels veroorzaakt doordat zij later hulp inroepen dan Nederlandse moeders. Vooral bij de vrouwen die geen verblijfsvergunning hebben, de zogenaamde ongedocumenteerden, speelt dat een belangrijke rol. Maar ook de sociaaleconomische positie heeft duidelijk invloed. Dat bleek wel uit de voordracht van Eric Steegers, hoogleraar verloskunde Erasmus mc. In grote steden zijn daardoor grote verschillen te constateren tussen de diverse wijken. Marianne Amelink, inspecteur perinatale zorg, riep tenslotte op om incidenten in de perinatale zorg altijd te melden.”
Vacatures VUmc De volledige vacatures zijn te lezen op intranet onder ‘P&O, direct naar ‘vacatures VUmc’, en af te halen bij werving en selectie in de polikliniek 7e etage, Z kamer 163.
Vacatures 12 juli t/m 19 juli. Uiterlijke reactiedatum zie intranet Fysiotherapeut D2.2010.00053 Zijn uw kernwoorden: ambitie, humor, gezamenlijkheid en flexibiliteit? Afdeling revalidatiegeneeskunde; sectie fysiotherapie, Divisie II Verpleegkundige verloskunde & gynaecologie in opleiding D3.2010.00070 Wij zijn zowel voor het gynaecologische/ oncologische als voor het verloskundige team op zoek naar enthousiaste verpleegkundigen die zich verder willen specialiseren. Staat de patiënt centraal in jouw ontwikkeling? Dan helpen wij je verder! Afdeling gynaecologie, Divisie III
Research medewerker radiotherapie D5.2010.00052 Analytische ondersteuning met gevoel voor onderzoek Afdeling medische oncologie, Divisie V Analist moleculaire microbiologie D5.2010.00072 Analyse van onze Afdeling Jong en vol in ontwikkeling. Afdeling medische microbiologie, Divisie V Onderzoeker in opleiding epidemiologie en biostatistiek D6.2010.00048 Project ‘longitudinale data-analyse’ Afdeling epidemiologie en biostatistiek, Divisie VI Vacatures 19 juli t/m 26 juli.
Verpleegkundige chirurgie D4.2010.00085 Leuke baan zoekt enthousiaste verpleegkundige! Afdeling VHON, Divisie IV Medium care (MC) verpleegkundige D4.2010.00087 Wil jij je verder ontwikkelen? Afdeling medium care, Divisie IV Research analist experimentele anesthesiologie D4.2010.00086 Anesthesiologie; verrassend veelzijdig! Afdeling anesthesiologie, Divisie IV
Zorgassistent D1.2010.00048 Als je houdt van gevarieerd werk waarin de patiënt centraal staat! Afdeling zorgeenheid interne geneeskunde, Divisie I Projectmedewerker KNO D2.2010.00052 Heb je affiniteit met het thema ‘leven met kanker’ en interesse in wetenschappelijk onderzoek? Afdeling keel-, neus- en oorheelkunde, Divisie II
Projectmanager KNO D2.2010.00054 U bent een gepromoveerd psycholoog, gezondheidswetenschapper of epidemioloog én een organisatietalent. Afdeling keel-, neus- en oorheelkunde, Divisie II Verpleegkundige MPU D2.2010.00055 Ben jij een ervaren verpleegkundige die durft te pionieren op zowel somatisch als op psychiatrische vlak? Afdeling medisch psychiatrische unit, Divisie II Verpleegkundige IC neonatologie in opleiding D3.2010.00026 Durf jij de uitdaging aan? Word Verpleegkundige IC Neonatologie! Afdeling IC neonatologie, Divisie III Verpleegkundige verloskunde of gynaecologie in opleiding D3.2010.00045 Wil jij verder in verloskunde of gynaecologie? Afdeling verloskunde of gynaecologie, Divisie III Senior kinderverpleegkundige aandachtsgebied: kwaliteit D3.2010.00061 Maak jij van kwaliteit jouw prioriteit? Afdeling kinderkliniek, Divisie III Hoofd zorgeenheid verloskunde en gynaecologie D3.2010.00071 Ben jij de verbindende factor tussen medewerkers, patiënten, middelen en organisatie? Afdeling kliniek verloskunde en gynaecologie, Divisie III OK assistent met aandachtsgebied urologie D4.2010.00070 Een academisch ziekenhuis; de plek voor jou? Afdeling dienst operatie kamers, Divisie IV
Verpleegkundige IC neonatologie D3.2010.00025 Durf jij de uitdaging aan? Afdeling IC neonatologie, Divisie III
Amstel Academie
Het nieuwe aanbod Bij- en nascholingen najaar 2010-voorjaar 2011 van de Amstel Academie staat op internet. www.amstelacademie.nl link Bij- en nascholingen en/of VUmc aanbod. Bij de volgende scholingen zijn nog plaatsen beschikbaar: Begeleiden in de praktijk 1 oktober, 5 november en 17 december (hele dagen) Diabetes Mellitus 4 oktober en 11 november (hele dag en een dagdeel) Operatie assistent: neurochirurgie, thema kinderneurochirurgie 6 oktober (hele dag) Dialyse 7 en 14 oktober (hele dagen) Reanimatie van kinderen (Pediatric Basic Life Support) 8 oktober (middag) Acute buikchirurgie 11 oktober (hele dag) Voorbehouden handelingen bij kinderen: inbrengen perifeer infuus 12 oktober (middag) Operatie assistent: neurochirurgie, thema tumorchirurgie 13 en 14 oktober (hele dagen) Basic Life Support en Automatische Externe Defibrillatie (BLS en AED) 15 oktober (middag) Patiëntveiligheid (PRISMA) 21 oktober en 18 november (ochtenden) Proactive Nursing: klinisch redeneren in 6 stappen 22 oktober (hele dag) Het nieuwe aanbod van het Centrum voor Leiderschapsontwikkeling en Effectiviteitsverbetering najaar 2010-voorjaar 2011 van de Amstel Academie staat op internet. www. amstelacademie.nl link Leiderschapsontwik-
Secretaresse hoofd zorgeenheid D4.2010.00089 Ben jij de spin in ons heelkunde web? Afdeling zorgeenheid heelkunde, Divisie IV Verpleegkundige D4.2010.00090 Ideeën hoe je elke dag meer tijd hebt voor je patiënten? Werk bij ons aan de invoering! Afdeling zorgeenheid vaat- longchirurgie en cardiologie, Divisie IV Unitleider chirurgie D4.2010.00091 Geef jij het goede voorbeeld? Afdeling dienst operatie kamers, Divisie IV Bacteriologisch kernanalist D5.2010.00074 Als analist bacteriologie ga je de diepte als de breedte in van je vak. Afdeling medische microbiologie (bacteriologie), Divisie V P&O adviseur D5.2010.00075 Als P&O adviseur zorg dragen voor meerdere (para-)medische afdelingen Afdeling divisie bureau V, Facilitair bedrijf/Stafdiensten Research analist medische microbiologie D5.2010.00076 Research analist op zoek naar een creatieve uitdaging Afdeling medische micriobiologie, Divisie V Senior secretaresse D5.2010.00077 De ondersteuning van ons team Afdeling pathologie, Divisie V Post doc D5.2010.00078 Post Doc postion at the VUmc department of molecular cell biology in Amsterdam Afdeling moleculaire celbiologie, Divisie V
Projectcontroller extramurale gezondheidszorg D6.2010.00041 Beheer jij als projectcontroller onze projecten, de begrotingen, de financiële analyse EN verbeter je de processen en procedures? Afdeling divisiebureau VI, Divisie VI Onderzoeker in opleiding ‘multipele imputatie’ D6.2010.00049 Project ‘methoden missende waarden’ / ’Multipele Imputatie’ Afdeling epidemiologie en biostatistiek, Divisie VI Secretaresse EMGO+ (institute for health and care research) D6.2010.00050 Sterk in administratief werk? Afdeling epidemiologie & biostatistiek / EMGO+, Div. VI Onderzoeksassistent COMPASSproject naar casemanagement dementie D6.2010.00051 Ben jij de dedicated onderzoeksassistent in het onderzoek naar casemanagement dementie? Afdeling huisartsgeneeskunde / EMGO+, Divisie VI Administratief medewerker voor onderzoeksproject ‘deliver’ D6.2010.00055 Ondersteun jij de verloskunde academie op het project ‘Deliver’? Afdeling verloskunde academie AVAG, Divisie VI (Klinisch) epidemioloog/ docent D6.2010.00054 Een uitdagende positie waarbij u onderwijs combineert met epidemiologisch onderzoek! Afdeling epidemiologie & biostatistiek, Divisie VI Anios consultatieve dienst D7.2010.00041 Anios voor psychiatrisch consultatieve dienst van VUmc Afdeling psychiatrisch consultatieve dienst, Facilitair bedrijf / Stafdiensten
Personeel en organisatie
De Boelelaan 1109 1081 HV Amsterdam (020) Bedrijfsopleidingen F. Broekhof (020) Bij- en nascholingen F. Broekhof (020) Verpleegkundige vervolgopleidingen K. Jonker (020) Paramedische opleidingen M. van Oostrom (020) www.amstelacademie.nl
De Amstel Academie biedt inspirerende trainingen en workshops aan, die u ondersteunen bij het optimaal benutten van uw kwaliteiten. Weet u nog niet welke training u wilt volgen? Kijk snel hieronder en schrijf nu in!
Arts-onderzoeker voor vierjarig promotietraject D4.2010.00088 Word cardiologie jouw toekomstige werkomgeving? Afdeling cardiologie, Divisie IV
444 444 444 444 444
4229 4253 4253 2020 4569
keling en Effectiviteitsverbetering en/of VUmc aanbod. Computertrainingen Powerpoint 2003: een perfecte presentatie maken 5 oktober (hele dag) Outlook 2003: uw agenda de baas 12 oktober (ochtend) Morello, het VUmc systeem om uw websites te beheren 19 oktober (hele dag) Persoonlijke en functionele ontwikkeling Workshop persoonlijke kwaliteiten: Luisteren 1 oktober (ochtend) Workshop persoonlijke kwaliteiten: Empathie 19 oktober (ochtend) Taal en schrijftrainingen Workshops schrijven: De gouden driehoek voor het schrijven van tekst 14 oktober (10.00 – 12.00 uur) Leiderschapsontwikkeling Leidinggeven, iets voor mij? 12 en 13 oktober (hele dagen) Workshop voor beginnend leidinggevenden: leidinggeven als persoon 27 oktober (hele dag) Wetenschappers en (arts-)onderzoekers Deze trainingen zijn alleen voor VUmc medewerkers en worden uit centraal budget gefinancierd. Begeleiding van promovendi voor postdocs 5, 6 en 14 oktober ( 2 hele dagen en een dagdeel) Samenwerken en competitie in de wetenschap 8 oktober (hele dag) Het begeleiden van promovendi en postdocs voor senior onderzoekers 21 en 22 oktober (hele dagen)
Tr a c e r 1 5 – 29 ju li 20 10 – S e r v i c e p a g i n a
Informatie over personele zaken vindt u ook op intranet onder de rubriek ‘personeel’
Het volledige aanbod en inhoudelijke informatie over al deze trainingen en workshops kunt u vinden op www.AmstelAcademie.nl Daar treft u ook het digitale inschrijfformulier. Voor meer informatie kunt u ook contact opnemen met Femke Broekhof of Editha Samsom. Zij staan u graag te woord! Tel. 44213 / 45084, e-mail
[email protected] /
[email protected]
Meet the author Op woensdag 29 september van 20 – 22 uur brengt
Samuel Shem een bezoek aan VU medisch centrum. Tijdens dit bezoek worden medische studenten en AIOS in de gelegenheid gesteld om met hem van gedachten te wisselen over zijn boek
The House of God door velen nog steeds beschouwd als dé roman over het leven in een ziekenhuis.
Belangstellenden om deze avond bij te wonen kunnen zich aanmelden bij dr. Arko Oderwald,
[email protected]. De bijeenkomst is gratis, er is ruimte voor dertig deelnemers.
Werken bij VUmc ook op Hyves VU medisch centrum heeft nu een eigen pagina op Hyves. Iedereen kan hiervan lid worden! Hier kunnen geïnteresseerden een kijkje nemen achter de schermen van ons universitair medisch centrum. Medewerkers vertellen met actuele blogs over hun werk en hun ervaring binnen VUmc. Natuurlijk kunnen medewerkers van VUmc ook lid worden. Verder zoeken we nog medewerkers die blogs willen schrijven en polls willen bedenken. En natuurlijk veel leuke filmpjes over VUmc. Kijk op www.werkenbijvumc.hyves.nl MD-programma nieuwe leidinggevenden begonnen Alle nieuwe leidinggevenden die per 1 juli of later starten, krijgen het MD-programma voor nieuwe leidinggevenden aangeboden. Charlotte Gabriëls en Ellen Jonkeren voeren gesprekken met de leidinggevenden van de deelnemers en met de betrokkenen zelf. Zodra een nieuwe leidinggevende in dienst is, krijgt hij/zij binnen twee weken een mentor toegewezen en wordt een afspraak gemaakt voor afname van de LSI (Life Style Inventory), een vragenlijst die voorkeuren voor leiderschapsstijlen meet. De modules starten voor het eerst in januari 2011, waarna twee keer per jaar een startmoment zal zijn (tweede keer in september). Er is telkens plaats voor 20 personen. Rond 1 oktober worden eventuele overgebleven plaatsen aangeboden aan leidinggevenden die al langer in dienst
zijn en die graag mee willen draaien in dit programma of onderdelen daarvan. Idealoog ‘Sociale innovatieparels’ Landelijk wordt een boekje met best practices ontwikkeld, waarin van ieder UMC 4 projecten worden opgenomen die als ‘sociale innovatieparel’ mogen worden beschouwd. Voor VUmc zijn de persoonlijk budgetmarkt (Elles van Balen-Blanken), het onderzoek naar werkdruk beleving en psychosociale arbeidsbelasting onder arts-assistenten (Martin Kersloot), de lunchtafels Interculturalisatie (Reina Steenwijk) en de loopbaantrainingen voor wetenschappers (Roel Breuls) ingebracht. Idealoog - Je werk of je leven Op de website www.idealoog.nl is een leuke infographic geplaatst (‘Je werk of je leven’) die in een paar minuten laat zien waarom het nemen van eigen verantwoordelijkheid voor je duurzame inzetbaarheid zo belangrijk is, en wat hier zoal bij komt kijken. Dit filmpje wordt in de bewustwordingscampagne binnen VUmc opgenomen. Maar voel je vrij om leidinggevenden of je collega’s op dit filmpje en de website te wijzen!
5
In memoriam
Menu
Oproepen & advertenties
Informatie over het menu vindt u ook op de startpagina van intranet
Medewerkers en vrijwilligers van VUmc kunnen gratis een advertentie plaatsen. Niet meer dan 25 woorden en voorzien van achternaam en toestelnummer. Prijzen niet hoger dan 2250 euro. Aanleveren via
[email protected]
P. Spook-Spaan donderdag 29 juli Provençaals gestoofde vis, witte wijnsaus, Koninginnen melange, aardappelpuree, gebonden kippensoep, heldere aspergesoep, vegetarische gebonden crème soep, vegetarische heldere aspergesoep
Op 29 juni is op 85-jarige leeftijd in haar woonplaats Amstelveen overleden onze vroegere hoofdverpleegkundige van de polikliniek mondziekten, kaak- en aangezichtschirurgie P. Spook-Spaan. Zij trad op 1 november 1968 als verpleegkundige in dienst van het nog maar enkele jaren daarvoor geopende Academisch Ziekenhuis van de Vrije Universiteit. Toen in
vrijdag 30 juli babi ketjap, quorn ketjap, ketjap groenten, witte rijst, gebonden tomatensoep, heldere Chinese kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere Chinese soep
1969 de polikliniek van de nieuwe afdeling mondziekten, kaak- en aangezichtschirurgie in een tijdelijk gebouw achter het AZVU werd gehuisvest, kreeg zij de leiding over de polikliniek. ‘Zuster Spook’ heeft deze functie
zaterdag 31 juli kip Massala, quorn Massala, Mexicaanse groenten, witte rijst, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, vegetarische gebonden aspergesoep, vegetarische heldere groentesoep zondag 1 augustus gehaktbal h.o.h., vegetarische ragout, jus, koolrabi, gekookte aardappelen, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaatvermicelli soep, vegetarische gebonden kerriesoep, vegetarische heldere tomaatvermicelli soep maandag 2 augustus goulash, vegetarische ragout, doperwten, witte rijst, gebonden champignonsoep, heldere Madrileense soep, gebonden vegetarische champignonsoep, heldere vegetarische Madrileense soep dinsdag 3 augustus kippenbout, vegetarische Griekse burger, jus + vegetarische jus, vegetarische zuurkool, Hongaarse zuurkool, aardappelpuree, gebonden Zwitserse kaassoep, heldere aspergesoep, gebonden vegetarische Zwitserse kaassoep, heldere vegetarische aspergesoep woensdag 4 augustus wienerschnitzel, vegetarische schnitzel, jus+vegetarische jus, bietjes, gekookte aardappelen, gebonden tomatensoep, heldere Chinese kippensoep, gebonden vegetarische tomatensoep, heldere vegetarische Chinese soep donderdag 5 augustus kipsaté, omelet naturel, satésaus, bami, vegetarische bami, atjar + kroepoek, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, gebonden vegetarische aspergesoep, heldere vegetarische groentesoep vrijdag 6 augustus gebakken vis, remouladesaus, tomaatkomkommersalade, frites, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaatvermicellisoep, gebonden vegetarische kerriesoep, heldere vegetarische tomaatvermicellisoep zaterdag 7 augustus cannelloni, Italiaanse salade, foccacia, gebonden goulashsoep, heldere vermicellisoep, gebonden vegetarische paprikasoep, heldere vegetarische vermicellisoep zondag 8 augustus cordon bleu, omelet tomaat-kaas, jus, haricots verts, frituur aardappel, gebonden tomatensoep, heldere kippensoep, gebonden vegetarische tomatenoep, heldere vegetarische groentesoep maandag 9 augustus lamslapje, jus, Koninginnen melange, gekookte aardappelen, bruine bonensoep, heldere kerriesoep, vegetarische bruine bonensoep, vegetarische heldere kerriesoep dinsdag 10 augustus gestoofde zalm, Hollandaisesaus, wortelen, peterselie aardappelen, gebonden champignonsoep, heldere Madrileense soep, vegetarische gebonden champignonsoep, vegetarische heldere Madrileense soep woensdag 11 augustus babi pangang, quorn pangang, pangangsaus, pangang groenten, witte rijst, gebonden tandoorisoep, heldere aspergesoep, vegetarische gebonden tandoorisoep, vegetarische heldere aspergesoep
6
tot 1 november 1982 vervuld, waarna zij met vervroegd pensioen ging. Haar stijl van leidinggeven werd gekenmerkt door duidelijkheid met tegelijk veel gevoel voor humor. Het was een zeer erudiete vrouw, wars van opsmuk. Bijzonder was haar oprechte interesse voor haar omgeving. Tot vrij recent is zij het contact met de afdeling blijven behouden en kwam zelfs, ondanks haar teruglopende gezondheid, af en toe nog wel eens langs. En nog altijd belangstellend voor ieders wel en wee. Het was een bijzondere vrouw. J.A. Baart, Chr.M. ten Bruggenkate, D.B. Tuinzing, I.C.G. Vroonland en I. van der Waal, afdeling mondziekten, kaak, en aangezichtschirurgie
Agenda Informatie over het menu vindt u ook op de startpagina van intranet
Promoties woensdag 8 september – aula, 13.45 uur, A. van Zwol, ‘Glutamine-enriched enteral nutrition in very low birth weight infants, six years of follow-up’ promotor: prof.dr. W.P.F. Fetter; copromotor: dr. R.M. van Elburg donderdag 9 september – aula, 11.45 uur, M.J. Overbeek, ‘Pulmonary arterial hypertension in systemic sclerosis’ promotoren: prof.dr. E.F. Smit, prof.dr. B.A.C. Dijkmans; copromotoren: dr. K. Grünberg, dr. A. Boonstra, dr. A.E. Voskuyl vrijdag 10 september – aula, 13.45 uur, A.G.C. Jonker, ‘Health decline and well-being in old age: the need of coping’ promotoren: prof.dr. D.J.H. Deeg, prof.dr. C.P.M. Knipscheer; copromotor: dr. H.C. Comijs donderdag 16 september – aula, 13.45 uur, L.C. Lambeek, ‘Return to work management for chronic low back pain’ promotor: prof.dr. W. van Mechelen; copromotoren: dr. J.R. Anema, prof.dr. B.J. van Royen vrijdag 17 september – aula, 13.45 uur, J.M.G.H. van Riel, ‘Hepatic arterial chemotherapy for liver metastases of colorectal cancer’ promotoren: prof.dr. E. Boven, prof.dr. G.J. Peters; copromotor: dr. C.J. van Groeningen woensdag 22 september – aula, 11.45 uur, L.E. Willemsen, ‘Improving antimicrobial use and control of resistant micro-organisms in the hospital’ promotoren: prof.dr. J.A.J.W. Kluytmans, prof.dr. P.H.M. Savelkoul donderdag 23 september – aula, 11.45 uur, C.E. Badr, ‘Bioluminescence imaging in glioblastoma: monitoring of biological processes and novel therapeutics’ promotor: prof.dr. W.P. Vandertop; copromotoren: dr. T. Würdinger, dr. B.A. Tannous donderdag 23 september – aula, 13.45 uur, L.B. Mokkink, ‘COSMIN: Development and evaluation of a checklist to assess the methodological quality of
Tr a c e r 1 5 – 29 j u l i 20 10 – S e r v i c e p a g i n a
studies on measurement properties’ promotoren: prof.dr.ir. H.C.W. de Vet, prof.dr. L.M. Bouter; copromotor: dr. C.B. Terwee vrijdag 24 september – aula, 13.45 uur, J.L.W. Bosboom, ‘Pathophysiological mechanisms in Parkinson’s disease related dementia: an MEG study’ promotoren: prof.dr. E.Ch. Wolters, prof.dr. C.J. Stam; copromotor: dr. H.W. Berendse Oraties donderdag 9 september – aula, 15.45 uur, prof.dr. T.A. Abma, ‘Herinneringen en dromen van zeggenschap. Cliëntenparticipatie in de ouderenzorg.’ donderdag 9 september – aula, 15.45 uur, prof.dr. G.A.M. Widdershoven, ‘Reflectie als interventie’ vrijdag 10 september – aula Universiteit van Amsterdam, 16.00 uur, prof.dr. G.G. Kenter, ‘Genezen beter dan voorkomen?’ vrijdag 24 september – aula, 15.45 uur, prof.dr.ir. R.M. Verdaasdonk, ‘Medisch technologisch in de zorg’ (werktitel) Symposia donderdag 9 september – Symposium ‘Reflection and participation in health care’meer informatie: Irene van Baardwijk en Jitta Reddingius, tst. 48444, www.paog.nl woensdag 22 september – Symposium ‘20 years advanced immunology’ meer informatie: Patricia van Meekeren en Jitta Reddingius, tst. 48444, www.paog.nl vrijdag 24 september – Symposium ‘Invasieve cardiologie van de toekomst’ meer informatie: Ingrid van de Vegte en Patricia de Waal, tst. 48444, www.paog.nl donderdag 30 september en vrijdag 1 oktober – ‘European expert meeting on palliative care in long-term care creating a future research agenda’ meer informatie: Ingrid van de Vegte en Christel Sluis, tst. 48444, www.paog.nl donderdag 7 oktober – Amstelzaal, Verpleegkundig Symposium ‘Verpleegkundigen aan zet!, Uitdagingen voor de toekomst’ meer informatie: Patricia van Meekeren en Romke Langezaal, tst. 48444, www.paog.nl maandag 1 november – Dienend Leiderschap en de zorgsector meer informatie: Ingrid van de Vegte en Christel Sluis, tst. 48444 www.paog.nl donderdag 11 november – Vrije Universiteit, ‘Cardiovasculaire preventie bij ouderen,
Bestellen agenda’s 2011 Tot 1 augustus 2010 kunnen onderstaande agenda’s via Lift aangevraagd worden. De agenda’s worden eind van het jaar gedistribueerd door het centraal magazijn. Liftnummer Omschrijving 200100 AGENDA, 1dag/ pag. uurindeling 18.5x10.5cm 200110 AGENDA, 7dag/2pag. halfuurind. 19.5x28.5cm 200111 AGENDA, 7dag/2pag. uurindeling 17.5x22 cm, eco. 200115 AGENDA, 7dag/2pag uurindeling 34x14cm 200120 AGENDA, 1dag/ pag. kwartierind. 34 x14 cm 200125 AGENDA, 7dag/2pag. geen uurind. 21.5x14 cm 200130 AGENDA, 2dag/ pag. uurindeling 21.5x14 cm 200135 AGENDA, 1dag/ pag. halfuurind. 21.5x14 cm 200140 AGENDA, 1dag/2pag. kwartierind. 34 x14 cm 200145 OMLEGKALENDER, vulling, 1dag/ pag. 8 x11 cm 200155 JAARKALENDER
prijs € 4,10 € 7,15 € 5,44 € 3,76 € 5,40 € 2,31 € 2,40 € 2,50 € 12,99 € 0,99 € 1,06
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: Operationele inkoop, André Croqué 42952. Centraal magazijn, Asjad Hussain 43497. Vertaal- en redigeerwerk E-N, N-E Naast mijn werk in VUmc heb ik mijn eigen vertaalbureau: Vesters vertaalservice, specialist op medisch gebied. Ik ben afgestudeerd aan de VU in de Engelse taal en letterkunde en heb inmiddels ruime ervaring met het redigeren van (medisch) Engelse teksten en het vertalen van (patiënten)folders. Wil je meer informatie? Stuur dan een e-mail naar noortjevesters@
een delicate balans’ meer informatie: Irene van Baardwijk/Patricia de Waal, tst. 48444, www.paog.nl donderdag 11 november – VUmc, ‘Verder in voeden’, symposium ter gelegenheid van het 20-jarig bestaan van het voedingsteam VUmcmeer informatie: Patricia van Meekeren en Jitta Reddingius, tst. 48444, www.paog.nl donderdag 2 tot zaterdag 4 december – VU, Conferentie ‘Disability studies’ meer informatie: Irene van Baardwijk en Patricia de Waal, tst. 48444, www.paog.nl , Cursussen donderdag 2 en vrijdag 3 september – Aristo, Teach the teacher ‘Onderwijs in de dagelijkse praktijk’ meer informatie: Ingrid van de Vegte en Christel Sluis, tst. 48444, www.paog.info maandag 6 tot vrijdag 10 september – ‘Basiscursus regelgeving en organisatie voor klinisch onderzoekers (BROK)’ meer informatie: Patricia van Meekeren en Patricia de Waal, tst. 48444, www.paog.info
kpnplanet.nl of bel 06-48570324. Ringbandhoezen Af te halen bij het CMA voor uw afdeling 23 rings hoezen! Ze zijn af te halen bij de balie van het centraal medisch archief in de polikliniek op PK -1 Z 055. J.Tamse, Seniormedewerker CMA tst. 41262
[email protected]
maandag 20 september – Waverzaal, ‘Terugkomdag basiscursus echografie, E-learning’ meer informatie: Ingrid van de Vegte en Romke Langezaal, tst. 48444, www.paog.nl woensdag 22 september en dinsdag 26 oktober – Erasmus MC Rotterdam, ‘Advanced suturing course’ meer informatie: Patricia van Meekeren en Patricia de Waal, tst. 48444, www.paog.nl donderdag 23 en vrijdag 24 september – Aristo, Teach the teacher ‘Onderwijs in de dagelijkse praktijk’ meer informatie: Ingrid van de Vegte en Christel Sluis, tst. 48444, www.paog.nl donderdag 30 september en vrijdag 1 oktober – Aristo, Teach the teacher ‘Begeleiden, toetsen en beoordelen’ meer informatie: Ingrid van de Vegte en Christel Sluis, tst. 48444, www.paog.nl maandag 4 tot woensdag 6 oktober – VUmc, ‘Kinderartsenweek 2010’ meer informatie: Ingrid van de Vegte en Christel Sluis, tst. 48444, www.paog.nl
Bibliotheek Bezoek de medische en verpleegkundige bibliotheek in VUmc op locatie 0B100 (nabij personeelsrestaurant). Openingstijden: maandag t/m donderdag van 9 tot 21 uur en vrijdag van 9 tot 17 uur. Tel: (020) 444 1237. Web: www.ubvu.vu.nl/geneeskunde
Nieuwe webcursus voor verpleegkundigen Moet je een verslag, paper of ander stuk schrijven waar je literatuur bij moet gebruiken? Doe dan de online cursus vakliteratuur speciaal voor verpleegkundigen: Verpleegkundige Informatievaardigheden (VIV). Kijk op: www.ubvu.vu.nl/ verpleegkunde Cursussen Vergroot uw informatievaardigheden met de cursussen van de medische bibliotheek! Doe bijvoorbeeld onze cursus Systematisch zoeken voor reviews, of onze PubMed-, Reference manager- of Citatieanalysecursus. Meer info en aanmelden op: www.ubvu.vu.nl/agenda Bijblijven met de Nieuwsbrief medische bibliotheek Blijf op de hoogte van de nieuwste medische informatiebronnen en de service die
wij u bieden met onze nieuwsbrief voor artsen, onderzoekers, verpleegkundigen en paramedici van VUmc: www.ubvu.vu.nl/nieuwsbriefmedisch/ laatstenummer.html Toegang medische bibliotheek buiten openingstijden Ook buiten openingstijden is de medische bibliotheek toegankelijk voor medewerkers van VUmc. Wanneer u gebruik wilt maken van deze service, vraagt u om het ‘formulier autorisatie kaartlezer’ aan onze bibliotheekbalie. Als u het formulier daar ingevuld weer inlevert, is uw VUmc-pas binnen een week geautoriseerd voor toegang ná reguliere openingstijden. Vragen? Bel of mail de medisch informatiespecialist! René Otten: (020-44) 42027,
[email protected]; Hans Ket: (020-44) 42523,
[email protected]; Ilse Jansma: (02044) 42523,
[email protected].
Studenten verdiepen zich in het kinderbrein
Foto: mark van den brink
‘De tijd is rijp voor structureel wetenschappelijk onderzoek naar het unieke Nederlandse verloskundige systeem. Onderzoek is belangrijk om de zorg voor vrouwen en baby’s rond zwangerschap en geboorte voortdurend te blijven verbeteren.’ Bijzonder hoogleraar midwifery science Eileen Hutton over haar onderzoek naar het werk van verloskundigen. Parool, 14 juli.
Kinderrevalidatiearts Jules Becher demonstreert samen met zijn patiënt Nienke dat spastische cerebrale parese leidt tot een andere manier van bewegen twee fascinerende disciplines waar we veel over weten, maar veel ook nog niet. Door deze onderwerpen te behandelen tijdens de Summerschool willen we de studenten stimuleren om onderzoek te gaan doen op deze terreinen, zodat in de toekomst meer behandelingsmogelijkheden komen voor patiënten.”
De tweede Medical Summerschool van VUmc en de International Federation of Medical Students’ Associations (ifmsa) was wederom een groot succes. 25 internationale studenten kwamen voor de medsa ’10 naar Amsterdam om zich te verdiepen in kinderneurologie en kinderpsychiatrie. In 2011 worden misschien zelfs twee verschillende zomerschoolweken gehouden.
Intensief programma Van 9 tot en met 16 juli volgden de 25 deelnemende studenten een intensief programma met lezingen van deskundigen, workshops en practica. Het onderwijsprogramma is samengesteld in samenwerking met kinderneuroloog Jeroen Vermeulen en kinderpsychiater Theo Dorelijers. “Onderwerpen die tijdens deze week aan bod kwamen, waren onder meer agressief gedrag bij kinderen en epilepsie.
n Jeroen Kleijne “Met de Summerschool bieden we gemotiveerde studenten de kans om zich extra te verdiepen in bepaalde onderwerpen”, vertelt Burak Atasever, onderwijscoördinator bij de ifmsa. “Kinderpsychiatrie en kinderneurologie zijn
Deskundigen met verschillende achtergronden vertelden over de actuele ontwikkelingen. We hebben bewust gekozen voor een internationaal deelnemersveld, zodat studenten ook kunnen horen wat de ontwikkelingen zijn in andere landen. Daarmee kunnen ze hun blikveld verruimen.” Burak Atasever kijkt met genoegen terug op een geslaagde week. “Alle uitgenodigde deelnemers waren erg enthousiast, net als de vrijwilligers die ook de kans kregen om lezingen en practica bij te wonen. Een commissie is nu al bezig met de voorbereidingen voor medsa ’11, dus de Summerschool lijkt een traditie te worden. Ze denken er zelfs over om twee zomerscholen te houden, met twee verschillende thema’s, zodat nog meer studenten er van mee kunnen profiteren.”
Interessant onderzoeksgebied Een van de deelnemers aan medsa ’10 was de Engelse derdejaars student George Melling. Hij is erg enthousiast over de Summerschool. “Ik wilde graag een uitwisselingsproject doen én iets nuttigs leren in het kader van mijn studie. Het brein en de hersenen vind ik een heel interessant onderzoeksgebied. Wie we zijn als mensen wordt toch bepaald door onze geest. Of ik me hierin ga specialiseren, weet ik nog niet, maar ik heb zeker nieuwe dingen geleerd, dankzij interessante lezingen en levendige gesprekken met andere deelnemers. We hebben in de anatomiezaal zelfs een practicum gehad. We hebben daar hersenpreparaten bekeken en we kregen uitleg over de verschillende structuren en functies. Al met al was de Summerschool een bijzondere ervaring.”
‘De vraag naar diëtistische zorg neemt toe’ Liesbeth Schuijs (Papendrecht, 1970) studeerde bouwkunde, maar switchte naar de opleiding diëtetiek. Na haar afstuderen werd ze diëtist en vervolgens hoofd afdeling voeding in het AMC en facilitair manager in Gooizicht. In die periode heeft ze onder andere ook een zorgmanagementopleiding gevolgd. Sinds augustus 2009 is Liesbeth Schuijs sectiehoofd diëtetiek en voedingswetenschappen in VUmc.
n Ursula Wopereis
transparant. Daarom wil ik graag dienstverleningsovereenkomsten met andere afdelingen afsluiten, om zo een stabiele basis te creëren voor de patiëntenzorg in de toekomst.”
Mensen “Ik heb twee jaar bouwkunde gestudeerd. Dat bleek niet de juiste keuze voor mij. Ik ben gestopt en heb bedacht wat ik belangrijk vind in het leven. Dat is omgang met mensen en voeding, dus werd het uiteindelijk diëtetiek. Ik heb tijdens mijn opleiding als kok in restaurants gewerkt en zit in het weekend graag met veel mensen aan tafel. Na mijn stages in het AMC kon ik daar aan de slag als diëtist. Later heb ik als facilitair manager van de afdeling voeding een kwaliteitssysteem ontwikkeld en geïmplementeerd. Ik vind het uniek dat ik mijn opleidingen en managementervaring nu kan inzetten in mijn ‘oude’ vakgebied.” Transparantie “Voor mijn komst is de sectie diëtetiek en voedingswetenschappen gereorganiseerd. Dat leidde tot onzekerheid bij de
Foto: mark van den brink
Een reorganisatie zorgde in 2008 en 2009 voor veel onrust binnen de sectie diëtetiek en voedingswetenschappen. Onder leiding van sectiehoofd Liesbeth Schuijs timmert het team inmiddels met hernieuwd elan aan de weg.
onderzoekers en de patiëntenzorgdiëtisten. We zijn met 38 mensen, waaronder zes promovendi. We wachten nog op de komst van een hoogleraar die onder andere de inhoud van het onderzoek gaat sturen. Er zitten twaalf tot vijftien publicaties in de pijplijn, dus de onderzoekstak loopt uitstekend. Het afgelopen jaar heb ik me vooral op de patiëntenzorg en het onderwijs gericht. De vraag naar diëtistische zorg neemt toe, maar de historische budgetten voor deze zorg zijn niet
Artsenwijzer “Onze afdeling functioneert op hoog niveau, iedereen is gespecialiseerd, betrokken en zeer gemotiveerd. Dat mag wel wat meer in de picture. Om artsen in huis te attenderen op onze expertise hebben we onlangs artsenwijzers uitgedeeld, waarin per aandoening duidelijk staat omschreven wat een diëtist kan bijdragen aan de behandeling van patiënten.” Kansen creëren “Het leukst aan mijn werk vind ik het motiveren van medewerkers om dat te doen waartoe ze in staat zijn. Verder vind ik het belangrijk om kansen te creëren. Op basis van onderzoek dat in samenwerking met de IC is
Tr a c e r 1 5 – 29 ju li 20 10 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g
uitgevoerd, is een algoritme ontwikkeld om de energie- en eiwitbehoefte van patiënten te bepalen. Dat willen we in een publiek-privaat samenwerkingsverband op de markt brengen. Ook verwelkomen we de Amerikaanse gasthoogleraar Carrie Earthman in september, die het onderzoek en onderwijs komt ondersteunen en inspireren. Tevens zijn van onze sectie acht posters en drie presentaties geaccepteerd door het Europees espen-congres 2010 in Nice. Dat is heel bijzonder. Momenteel ontwikkelt ons voedingsteam de protocollen voor totale parenterale voeding, die worden binnenkort in huis uitgezet. Bovendien bestaat het voedingsteam twintig jaar. Dat vieren we op 11 november met het symposium ‘Verder in voeden’. Al deze ontwikkelingen houden ons flink bezig, maar geven de hele sectie ook enorm veel energie en kansen voor de toekomst.”
‘Die scheiding is bijzonder nuttig geweest voor de ontwikkeling van de geneeskunde. Artsen mochten in patiënten gaan snijden om te onderzoeken hoe een ziekte ontstaat. Maar het heeft ook een keerzijde. Want voor veel fysieke klachten zijn in het lichaam geen oorzakelijke afwijkingen te vinden. Het begrijpen van die klachten vergt een hele andere manier van denken.’ Psychiater Guus Eeckhout over de behandeling van onverklaarbare klachten. nrc handelsblad, 14 juli. ‘Bovendien loopt de een coschappen in een perifeer ziekenhuis en de ander in een academische kliniek. Het verschil in casuïstiek kan groot zijn en je wilt niet dat coassistenten op verschillende niveaus worden opgeleid. Om die leemtes op te vullen maken we podcasts.’ kno-arts Jochen Bretschneider maakt podcasts over medische onderwerpen, speciaal voor coassistenten. Medisch Contact, 15 juli. ‘Met de nieuwe richtlijnen kunnen dokters overal ter wereld veel vroeger de ziekte vaststellen. Daardoor kun je eerder allerlei therapieën instellen en beter met de patiënt communiceren over wat er aan de hand is.’ Philip Scheltens, hoogleraar neurologie, over nieuwe richtlijnen bij de behandeling van de ziekte van Alzheimer. bnn radio, 16 juli. ‘Je moet samen met de patiënt een goede afweging maken. Hoe erg is de staar? En is het ook mogelijk om er mee om te leren gaan?’ Peter Ringens, hoogleraar oogheelkunde, over dat een staaroperatie de kans op netvliesproblemen verhoogt. Haarlems Dagblad, 20 juli. ‘Er staat een lange rij voor de automaten, waardoor patiënten die toch al zenuwachtig zijn nog benauwder worden omdat ze te laat op hun afspraak komen. Daarnaast moeten ze vooraf betalen bij gebruiksonvriendelijke automaten terwijl ze vaak niet weten hoe lang hun onderzoek gaat duren.’ Karel Stegenga, directeur facilitair bedrijf, over de parkeerproblemen voor patiënten bij VUmc. sbs6, Hart van Nederland, 21 juli. ‘De suggestie wordt gewekt dat deze operatie het probleem van overgewicht oplost. De ingreep is echter een laatste redmiddel voor mensen met zeer ernstig overgewicht. Het beeld van de operatie is te eenvoudig. Het bijeffect kan zijn dat mensen niets meer aan hun overgewicht doen, omdat ze denken dat het probleem uiteindelijk toch oplosbaar is met een operatie.’ Guy Widdershoven, hoogleraar medische filosofie en ethiek, over de openbare vertoning van een gastric bypass operatie. Parool, 24 juli. 7
Smakelijk eten
Enjoy your meal dat is natuurlijk n mijn hobby’s en va n ee is n eë cu “Barbe In de vakantie mijn achtergrond. n zie ge h sc gi lo niet on zijbrander dan gasbarbecue met its rp vie ijn m ik gebr uik ar te dingen te zoveel mogelijk ap r ee ob pr Ik p. lo ook vo t kant-en-klaar ndaardpakket da sta t he et ni s du , bereiden rieten van mijn t. Eén van de favo m ko kt ar rm pe uit de su die altijd een sucnse beercan kip, aa ik er Am de is gasten op een bierblikje, t indirect gegrild ces is. De kip word t is gekr uid. aan de buitenkan en ds ui rh de on ze nadat vulde rollade, en vlees, rosbief, ge en kk stu e er ot Ook gr ue. Het vraagt aar op de barbec kl ik k aa m ip elk spacht or mij het leuke ing, maar dat is vo id re be or vo r ee wat m or vlees, vis en hter tuin. Naast vo aan koken in de ac k om groente te ik de barbecue oo k ui br ge en ier schaald n te bereiden voor en en nagerechte kk ba te ’s sti rö , grillen or het ontbijt rse bakbroodjes vo ve de lfs Ze n. ste mijn ga f de barbecue.” or verzorg ik vana do en ss tu a zz pi ant of de nggevende restaur Henk Grevelt, leidi
Heb je zin om mee te werken aan de zomerserie van Tracer? Stuur jouw vakantiefoto met een korte omschrijving van een opvallende maaltijd waar je tijdens de vakantie van genoten hebt naar
[email protected].
Bil hana wish shifa’! “Ik ben dit jaar naar Eg ypte geweest, vooral we gens mijn belangstelling in de Koptische kerk. Ho voor de kunst og tepunt was het bezoek aan het Katharinak loo de Sinaï. Het is al in de ster in zesde eeuw gebouwd, bij de berg waar Mozes Tafelen kreeg. Het is nie de Stenen t alleen een van de ber oemdste nog in gebrui kloosters in de wereld, k zijnde het heeft ook de groots te collectie handschrift het Vaticaan en een hee en buiten l bijzondere verzameli ng iconen. De muren om dienen overigens niet het klooster ter bescherming tegen moslims. Al in 628 sch het klooster een decree onk Mohammed t waarin de monniken bijzondere rechten we gaan drommen toeristen rd verleend. Er naar het Katharinak loo ster, maar wij mochten ochtenddienst bijwonen de vroege en dat was bijzonder. Da arna openden de monn voor ons het museum, iken speciaal zodat ik de eeuwenoud e iconen kon bewonder opvallende maaltijd? Toe en. De meest n we later een ander ker kje binnenliepen bleek bisschop aanwezig te zijn daar de . Hij nodigde ons uit om het brood met hem te Bijzonder dat ze zoiets delen. ook met mensen van een ander geloof willen do en.” Reina Steenwijk , projec tleider intercult uralisa tie
Bon apetit
Buen provecho “Als je echt wil uitrusten zijn de San Blas eilanden in de Caribische Zee in het noorden van Pana ma ideaal. Na een rondreis door Panama hebben we vier dagen gelogeerd op een van de 365 eilandje s. Er is geen elektriciteit en, op de tien cabana’s me t toeristen na, was het eil and onbewoond. Witte stranden, palmbomen en een diepblauwe zee , kor tom: idyllisch. Het eco-resor t wordt ger un d door de Kuna-indianen . Drie keer per dag kw amen ze met hun bootje naar het eiland om voor ons eten te zorgen . Ze brachten maïs mee om pann enkoekjes te bak ken, vingen vissen en krabben en verzamelden gro enten. En natuurlijk hadden ze oo k koude witte wijn en bier bij zich. Saa i? Ik was daarop voorbereid en had een stapel boeken meegenomen, maar ik heb me geen seconde ver veeld. De indianen lieten ons van alles zie n van zeesterren tot hun lokale begrafen isrituelen. Ik ben helemaal niet aan lezen toegekomen.” Harriëtte Loeffen, com municatie adviseur sponsoring en fon dsen-
“Ik heb altijd gedacht dat Engeland een druilerig eilandje was, maar ik heb de hele vakantie alleen maar zonneschijn en zand gezien. We waren met vakantie naar Newquay, een klein vissersdorpje aan de noordkust van Cornwall, dat beroemd is wegens het wavesurfen. Dat is echt een spektakel daar. Je bent de hele tijd op zoek naar die ene golf. En heb je die gevonden dan heb je maar tien seconden de tijd om alles op orde te stellen om net dat ene moment te grijpen waar je van gaat zweven. Eindeloos in de golven om bij het breekpunt te komen waar de golven het hoogst rijken. Na ons helemaal sufgesurft te hebben waren mijn spieren zeedronken. ’s Avonds gingen we vaak naar Café Irie, waar ze de lekkerste biologische gerechten serveerden, mét de naam van de kip erbij. Maar in Newquay kun je ook naar Jamie Olivier die daar een restaurantstrandtentje heeft met achtgangen diners, waaronder een zonsondergang. Wat te denken van een mozzarella kaassalade met perzik en balsamicosaus met kaneelsmaak?”
werving VUmc CC A
8
Verði þér að gó
Tr a c e r 1 5 – 29 j u l i 20 10 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g
Dana Hamers, tekenaar chirurgie
ðu “Ik ben vorig jaar met mijn vriend in José naar IJsland geweest, een land met ee n over weldigende natuur. We hebb en er vulkanen ge zie n, geisers en natuurlijk gletsje rs. Wat ik erg bi jzo nd er vond, was te staan op de gr ens tussen de Eu ra zi at ische plaat en de Amerikaa nse plaat. Het on tstaan van nieu land en de enor w me invloed van korstmossen die palend zijn voor be de verdere ontw ik keling van alle wat groeit en bl s oeit. Je ziet en vo elt in één oogopslag de geschied enis van de aard e en het ontstaan van leven in alle facetten. Voor de lo kale gerechten hoef je niet naar IJsland te gaan. De ka beljauw zoals ze die daar klaarmaken is br ijn zout en hun culinaire toppun t is hákarl, vlees va n de Groenlandse haai, dat eerst maanden in de grond is gefermenteerd. Het stinkt naar ammonia, en dat klopt ook wel want deze haaien soor t heef t geen nieren. IJsla nders spoelen he t weg met ‘brenniv in’, de lo kale jenever. Ge lukk ig kun je er ook Europe se gerechten krijg en.” Stef Schermer Vo est, hoofd CM A/ Zorgadminist rate ur BIZA