Palmzondag 1 april 2012
♫
PALMPASENSTOET EN HOSANNA
________________________________________
Hosanna hey -sanna -sanna -sanna hey -sanna hey -sanna hosanna ! De heer is groot en zijn koninkrijk zal komen in deze tijd !
(A.L. Webber)
WELKOM, KRUISTEKEN ______________________________________________ Pr. INLEIDING ______________________________________________________ Le. 1 Bij het begin van de Palmzondagviering
dragen we hier al meer dan twintig jaar de palmezel binnen. Blijheid en Hosanna‟s want de Messias komt in onze gemeenschap. Le. 2 Maar toch blijft het voor ons eigenaardig
dat Jezus als koning op een ezel zit. Zo kunnen wij ons koning Albert toch niet voorstellen tijdens een Blijde Intrede in Brussel?
Le. 1 Ook de oude Kerkleraars van de eerste eeuwen
worstelden met dit beeld. Toch heel mooi wat Ambrosius van Milaan zei in zijn preek op Palmzondag:
Le. 2 “Leer van de ezel hoe je Jezus moet dragen:
Leer onder Christus te zijn opdat je boven de wereld kunt staan. Niet om er hoogmoedig op neer te kijken, maar om Hem, de verlosser van de wereld, in onze wereld te dragen.”
Le. 1 Een grootse opdracht om op die manier “een ezel te zijn”
en koppig vol te houden.
Le. 2 Laten we daarom eerst en vooral nog maar eens goed luisteren
naar dat verhaal van Palmzondag zoals de evangelist Johannes het heeft opgetekend.
Pr.
De volgende dag hoorde de menigte feestgangers dat Jezus toch naar Jeruzalem kwam, en in groten getale trokken ze Hem met palmtakken tegemoet. Ze riepen: `Hosanna! Gezegend Hij die komt in de naam van de Heer: de koning van Israël!' Jezus wist een ezeltje te vinden en ging erop zitten, zoals geschreven staat: Vrees niet, Jeruzalem! Zie, uw koning komt, gezeten op een ezelsveulen. Dit begrepen zijn leerlingen aanvankelijk niet; maar toen Jezus verheerlijkt was, toen werd het hun duidelijk dat het geschreven stond met het oog op Hem en dat dit met Hem ook gebeurd was.
20120401_palmzondag.docx
pag. 1
WIJDINGSGEBED EN PALMWIJDING ______________________________________ Le. 1 Met deze boodschap in ons achterhoofd
willen we nu de palmtakjes zegenen en ze op het einde van de viering meenemen naar huis om ze een plaatsje te geven achter een kruisbeeld. Ze verwijzen naar de vreugde omdat we in Jezus de Messias, onze Redder hebben gevonden, Hij die ons leven zin en toekomst geeft. Maar tegelijk herinneren deze takjes ons aan de tragiek en het onbegrip, de pijn en het lijden die Jezus heeft moeten doorstaan, en die mensen nog steeds moeten doorstaan omwille van hun geloof en hun inzet voor een meer rechtvaardige en liefdevolle wereld. Pr.
♫
God, zegen + daarom deze groene takken die de winter overleven, zegen ze als hoopvolle tekens van leven op aarde. Zegen deze palmen en de huizen en kamers waarin ze straks een plaatsje krijgen. Zegen de mensen die er wonen en die ons dierbaar zijn. Zegen ook allen, God, die in hun leven de weg van Jezus gaan en op die weg met lijden worden geconfronteerd. Zegen hen en zegen ons allen met Jouw liefde en vrede door Jezus Christus, Jouw zoon en onze broeder. Amen.
HET LASTDIER VAN DE VREDE DRAAGT MIJN
HEER, ____________________________
(naar Sytze de Vries [Biep]/ Zo vriendelijk en veilig)
Het lastdier van de vrede draagt mijn Heer, Gods knecht ten voeten uit rijdt bij ons binnen. Neemt nu voorgoed de vijandschap een keer? zal heel het volk echt aan Gods droom beginnen ? Gedragen worden, vrienden om je heen, Komt hier ook draagkracht uit ons diepste binnen? Door deze dagen heen voert ons de weg van Hem, die toont hoe vrede bloeit uit lijden. Hij wordt ons als de waarheid aangezegd zelfs als verraad en leugen rond hem strijden. Zo is Hij koning, koning als een knecht, door op een ezel naar de stad te rijden.
LANG EVANGELIE __________________________________________________ (naar tekst in Palmviering van Lovendegem)
Le. 1 De voorbije weken hebben de kinderen en jongeren
Jo ► jongere
ons 5 doeken getoond, vijf schilderijen van bijbelfragmenten. Vandaag is er geen zesde doek, we moeten nog even wachten tot Pasen voordat het laatste doek zal „vallen‟. Le. 2 Laat ons vandaag vooral eens echt luisteren
naar de rijkdom van de woorden van het Passieverhaal. En om je niet teveel af te leiden projecteren we ook maar één dia uit een werk van Duccio een schilder uit de vroege Renaissance die van linksonder naar rechtsboven dezelfde weg als het verhaal schildert.
20120401_palmzondag.docx
pag. 2
Jo
Vertel ons dan eerst over wat er nadien gebeurde, na Palmzondag en de Blijde Intrede.
Le. 1 Kort daarna was er het feest van de ongedesemde broden
en hadden de leerlingen, zoals alle Joden in Jeruzalem het paasmaal klaargemaakt. Tijdens de maaltijd zei Jezus dat één van hen Hem zou overleveren. Dat maakte hen heel droevig en onzeker vroegen ze Hem elk apart dat zij het toch zelf niet zouden zijn. Le. 2 Toen Jezus zei dat Hij volgens de geschriften zou verraden worden
en dat het beter zou zijn dat de verrader niet geboren was, vroeg Judas, die Hem wilde overleveren: "Ik ben het toch niet, meester?" Jezus antwoordde hem:
Pr.
"Jij hebt het gezegd."
Jo
Jezus wist dus dat Hij zou sterven… Heeft hij dan afscheid genomen?
Le. 1 Tijdens de maaltijd nam Jezus een brood, sprak de zegenbede uit,
brak het, gaf het aan zijn leerlingen en zei: Pr.
"Neem en eet, dit is mijn lichaam."
Le. 1 En Hij nam ook een beker, sprak het dankgebed uit
en gaf hun die met de woorden:
Pr.
"Drink er allen uit, want dit is mijn bloed van het verbond, dat voor velen wordt vergoten tot vergeving van zonden.”
Le. 2 Dat moesten zij blijven doen om aan Hem te blijven denken.
Na het zingen van de psalmen gingen ze de stad uit, naar de Olijfberg.
Jo
Maar dan was Jezus toch omringd door zijn beste vrienden! Hebben zij Hem dan niet verdedigd?
Le. 1 Op de Olijfberg al voorspelde Jezus
dat alle leerlingen Hem diezelfde nacht zouden laten vallen. Petrus sprak dit tegen, maar Jezus zei:
Pr.
"Ik verzeker je dat je vannacht drie keer zult zeggen dat je Mij niet kent, nog voordat de haan kraait."
Le. 2 Op Getsemane aangekomen om er te bidden,
vroeg Jezus zijn leerlingen te blijven waken. Jezus was angstig, bedrukt en onrustig. Hij vroeg in Zijn gebed: Pr.
♫
"Mijn Vader, als het mogelijk is, laat deze beker van de dood aan Mij voorbijgaan. Maar niet wat Ik wil moet gebeuren, maar zoals U het wilt."
BLIJF BIJ MIJ… ___________________________________________________
(Taizé)
Le. 1 Ondertussen vielen de leerlingen toch steeds opnieuw in slaap
en dan kwam Judas eraan, een van de twaalf. Hij had een grote bende bij zich met zwaarden en knuppels, gestuurd door de hogepriesters en oudsten van het volk.
Le. 2 Ze namen Hem gevangen en brachten Hem weg.
Toen lieten de leerlingen Hem allemaal in de steek en vluchtten weg.
20120401_palmzondag.docx
pag. 3
Jo
Kreeg Jezus een echt proces?
Le. 1 Niet echt. Er kwamen veel valse getuigen.
Ten slotte verklaarden er twee dat Hij had gezegd "Ik kan de tempel van God afbreken en in drie dagen opbouwen." De hogepriester vroeg Jezus verantwoording. Want hij vond dit een kwetsende uitspraak tegen God. Niemand begreep dat Jezus de Mensenzoon was. Men vroeg de doodstraf. Le. 2 Toen spuwden ze Hem in het gezicht en ze sloegen Hem.
Petrus zat inmiddels buiten op de binnenplaats. Driemaal herkende men hem als leerling van Jezus, maar hij zei dat hij Jezus niet kende. En meteen daarna kraaide er een haan. Petrus herinnerde zich wat Jezus gezegd had. Hij ging naar buiten en huilde bittere tranen.
Jo
Werd hij dan zo snel veroordeeld, alleen omdat men vond dat Hij God kwetste?
Le. 1 Neen, de Romeinen waren de baas
en daarom leverden men Hem over aan Pilatus, de gouverneur. Die stelde Hem de vraag: "bent U de koning van de Joden?" Jezus zei:
Pr.
"u zegt het zelf."
Le. 1 Jezus antwoordde niet op de valse beschuldigingen
of als Pilatus Hem wat vroeg. Die wist dat Jezus eerlijk was en dat ze Hem uit afgunst overgeleverd hadden, maar hij trachtte de gevoelens van het volk te winnen door als gunst een gevangene vrij te laten.
Le. 2 Opgestookt door de hogepriesters en oudsten
vroeg de menigte de vrijlating van Barabbas, een rover. Toen liet Pilatus Barabbas vrij, maar Jezus liet hij geselen en kruisigen.
Jo
Dan begon die zware lijdensweg van Jezus zeker?
Le. 1 Waarschijnlijk had het verraad van al zijn leerlingen
Hem al heel veel pijn gedaan, maar nu trokken soldaten zijn kleren uit en hingen Hem een rode mantel om; ze vlochten een krans van doornen, zetten die op zijn hoofd, gaven Hem een rietstok in de rechterhand, vielen voor Hem op de knieën en dreven de spot met Hem door te zeggen:
Le. 2 "Gegroet, koning van de Joden!" Le. 1 Dan kreeg Hij zijn eigen kleren terug.
Ze leidden Hem weg om Hem te kruisigen.
20120401_palmzondag.docx
pag. 4
♫
GEVANGEN ALS EEN ROVER____________________________________________ (onbekend / „O hoofd vol bloed en wonden‟)
Gevangen als een rover na laster en verraad, zo staat hij tegenover de machten van het kwaad. En wat Hem ook zal deren met wat voor felle pijn, Hij zal zich niet verweren doch louter vrede zijn.
Hij moet een kruis gaan dragen doorheen Jeruzalem. Wie zijn in onze dagen nog bondgenoot van Hem? Die zinloos moeten lijden op aanklacht zonder grond, zij zijn in alle tijden het volk van Gods verbond.
Le. 2 Bij een plaats die Golgota heet,
gaven ze Hem een mengsel te drinken van wijn en gal, maar Hij wilde niet drinken. Ze kruisigden Hem en verdobbelden zijn kleren. Boven zijn hoofd hadden ze geschreven waaraan Hij schuldig bevonden was: "Dit is de koning van de Joden." Voorbijgangers bespotten Hem. 's Middags viel er duisternis over het hele land, tot drie uur. Vlak voor zijn dood riep Hij nog tot God: Pr.
“ Mijn God, mijn God, waarom hebt Gij Mij verlaten? “
Le. 1 Enkelen omstanders die het hoorden zeiden: “Hij roept om Elia!”
Onmiddellijk daarop ging één van hen een spons halen, drenkte die in zure wijn, stak ze op een rietstok en bood Hem te drinken. Maar anderen zeiden: “Laat dat! Wij willen eens zien of Elia Hem komt redden. “
Le. 2 Jezus slaakte andermaal een luide kreet en gaf de Geest!
♫
NA ENIGE STILTE…
________________________________________________
Waarom moest deze man dan sterven? Heeft hij zijn Vader niet geëerd? Geen haat, geen wraak en geen vervolging in enig woord dat hij ons leert.
()
Zijn hart, zijn geest geeft hij de Vader, gaat naar het licht doorheen de dood. Hij leeft als vuur, als brandend baken, staat mensen bij in pijn en nood.
VOORBEDEN _____________________________________________________ Pr.
In de dramatiek van het passieverhaal herkennen we ook de grote thema‟s van onze eigen wereld: vriendschap en verraad, vreugde en lijden, diepgang en oppervlakkigheid, twijfel en geloof… Van hieruit willen we voor onszelf en voor elkaar bidden:
Le. 2 voor allen van wie leven getekend wordt
door „een kruis‟ van lijden en pijn dat zij op hun weg mensen als „Simon van Cyrene‟ mogen ontmoeten die hen helpen de last te dragen en troostend aanwezig willen zijn
Nada te turbe, nada te espante: quien a Dios tienne nada te falta Nada te turbe, nada te espante:só lo Dios basta
20120401_palmzondag.docx
pag. 5
Le. 2 voor allen die kiezen nederig in het leven te staan
en gezeten op een lastdier op weg gaan naar de Jeruzalem, de Bestemming van ‟t Leven vertrouwend dat God in alles en allen aanwezig blijft
Nada te turbe, nada te espante: quien a Dios tienne nada te falta Nada te turbe, nada te espante:só lo Dios basta
Le. 2 voor ons allen,
hier verenigd rond Jouw Tafel om samen maaltijd te vieren, dat wij in de komende week heel bewust stilstaan bij Jouw roep in ‟t voetspoor van Jezus te treden en te getuigen van Zijn Liefde voor Jou, Zijn Vader en alle mensen
Nada te turbe, nada te espante: quien a Dios tienne nada te falta Nada te turbe, nada te espante:só lo Dios basta
Pr.
♫
[mededelingen]
EEN STREEPJE MUZIEK TIJDENS DE OFFERANDE
______________________________
()
GEBED OVER DE GAVEN Pr.
God, in brood en wijn gedenken wij Jezus, Jouw lieveling, als een eigen Zoon, Hij werd vernederd en gebroken, maar Jij hebt hem thuis met open armen ontvangen.
Al.
Voed ons dan met Zijn Woorden en zijn gaven, richt ons op en maak ons mensen naar Jouw hart, Laat ons een beker wijn zijn voor elkaar. Zegen daartoe deze gaven en geef ons een open oog en een warm hart om Jouw wereld in te richten tot een huis voor alle mensen, een tafel waar iedereen welkom is .
GEZONGEN TAFELGEBED: DIE NAAR MENS’LIJKE GEWOONTE ______________________
(oosterhuis/huybers)
(vz.) Die naar menselijke gewoonte met een eigen naam genoemd werd toen Hij in een ver verleden werd geboren ver van hier, (al.)
Die genoemd werd: Jesjoe, Jezus zoon van David en Basteba zoon van Ruth en zoon van Boaz, zoon van Juda en van Tamar, zoon van Adam, zoon van mensen, die ook zoon van God genoemd wordt, heiland, visioen van vrede, licht der wereld, weg ten leven, levend brood en ware wijnstok, die, geliefd en onbegrepen, werd bewaard in taal en teken als een eeuwenoud geheim, als een wachtwoord doorgegeven, als een vreemd vertrouwd verhaal, die een naam in mijn geheugen, die de stem van mijn geweten, die mijn waarheid is geworden: Hem gedenk ik hier en noem ik als een dode die niet dood is, als een levende geliefde die gekozen heeft te leven voor de armsten van de armen, helpman reisgenoot en broeder van de allerminste mensen. die ten dage dat Hij rondging door de dorpen van zijn landstreek mensen aantrok en bezielde hen verzoende met elkaar
20120401_palmzondag.docx
pag. 6
die niet steil en ongenaakbaar niet hooghartig als een heerser maar in knechtsgestalte leefde die zijn leven voor zijn vrienden (vz.) prijsgaf, door een vriend verraden, die getergd tot op het kruis, voor zijn vijand heeft gebeden die van God en mens verlaten is gestorven als een slaaf. (...)
[consecratie]
(al.)
die gestrooid is in de akker, als het kleinste van de zaden, die daar wacht een lange winter in de stilte van de dood die als graan geoogst zal worden, die als brood gedeeld wil worden om in mensen, mens te worden die verborgen in zijn God onze vrede is geworden, onze ziel tot rust gekomen die ons groet vanuit zijn verte die ons aankijkt van dichtbij als een kind, een vriend, een ander, Hem gedenk ik hier en noem ik en beveel Hem bij je aan als een levende geliefde
(vz.) als de mens die naast je is. ONZE VADER (GESPROKEN) ___________________________________________ Pr.
En als die mens die naast ons is vraagt Jezus ons ook te bidden tot een God die naast ons is, als een Vader, dichtbij en bekommerd om ons leven:
Al.
Onze Vader…
()
VREDESWENS SJALOOM (IN CANON?) ____________________________________ Pr.
♫
Heer Jezus, Jij wenst ons Jouw vrede toe, Jij wil dat iedere plaats een stad van vrede wordt. Schenk ons de moed om ons met elkaar te verzoenen en vrede te stichten tot opbouw van Jouw vrede die duren zal tot in eeuwigheid. Amen Dona la pace…
LORD OF THE DANCE ________________________________________________
Biep
Op vele manieren hebben kunstenaars het drama van Jezus‟ leven willen vatten in hun werk. Zo schreef Sydney Carter in mijn geboortejaar, zijn “Lord of the dance” omdat hij in Christus diegene zag die ons uitnodigt om met Hem mee te dansen. Sommigen wilden duidelijk niet meedansen, en het drama van het passieverhaal is daar een gevolg van. Maar anderen werden ongelofelijk diep geraakt door zijn dans en beseften na zijn dood de volle diepgang. “so the dance went on…” Wij zingen dus nog zijn “Lord of the dance” of nee… eigenlijk niet helemaal… Om het volledig te horen moet je volgende week terugkomen wanneer op Pasen eigenlijk nog het belangrijkste komt. Maar je hoort nu al een stukje van wat we volgende week met het koor gaan zingen…
20120401_palmzondag.docx
pag. 7
I danced in the morning when the world was young I danced in the moon, the stars and the sun I came down from heaven and I danced on earth At Bethlehem I had my birth Dance, dance, whereever you may be I am the Lord of the dance said he And I'll lead you all, whereever you may be and I lead you all in the dance said he I danced for the scribe and for the pharisee They would not dance, they would not follow me So I danced for the fishermen James and John Came with me and the dance went on I danced on the Sabbath an I cured the lame The holy people said it was a shame They whipped and they stripped and they hung me high Left me there on the cross to die I danced on a Friday when the world turned black It's hard to dance with the world on your back They buried my body they thought I'd gone But I am the dance and I still go on….
ZENDING EN ZEGEN ________________________________________________
(Ludgard Decroos)
Pr.
De goede week begint met gemengde gevoelens: een feestelijk onthaal van een koning, maar tegelijk het verhaal van verraad, lijden en sterven. Vandaag trekt Jezus op een ezel de stad Jeruzalem binnen. De vorst van de vrede in de stad van de vrede, beter kan niet. We ontvangen Hem met gejuich en gezang, met palmtakken in de hand en met verwachting in ons hart. De komst van Jezus in Jeruzalem opent een nieuwe toekomst. Het is een mens die jou vraagt om ommekeer, oprechte vriendschap, onbaatzuchtige naastenliefde. Dit vraagt een serieuze inspanning. Mag dit kleine takje groen een teken zijn van trouw. Dat we Jezus blijven volgen, ook als het moeilijk wordt en offers eist. En dat wij elkaar trouw blijven, in de goede en in de kwade dagen. Laat ons daarom samen bidden:
Al.
„Jezus, Jij timmerman uit Nazareth, vriend van kinderen en vissers, idealist voor niemand bang, van God vervuld. Geboeid door je verhalen en je kracht zijn we Je gevolgd. Jij die mensen geneest van wonden die niemand ziet, Jij die ons voedt met je woord en je brood met ons deelt, Je hebt God voor ons heel dichtbij gebracht. Elke wet werd liefde, elke mens werd medemens en God werd onze Vader. Deze week willen we Jou van dichtbij volgen naar Pasen toe!‟
Pr.
[zegen]
20120401_palmzondag.docx
pag. 8
