DE GOEDE WEEK 1. PALMZONDAG
Deze zondag opent de Goede Week en geeft de grondtoon aan van de vieringen die gaan komen. De herdenking van Jezus’ triomfantelijke intocht (aan het begin van de viering) en de lezing van het lijdensverhaal tekenen de liturgie van deze dag. Lijden, dood en verrijzenis staan op deze wijze duidelijk in het centrum. De palmprocessie is niet alleen een nabootsing van wat ooit in Jeruzalem was gebeurd. Het is vooral een openbare huldiging geworden van Christus als Messias Koning die zegeviert over de dood.
Bijzondere voorbereiding Palmtakjes Liturgische kleur: rood of paars
De liturgie Palmprocessie Palmwijding Het evangelieverhaal van de intocht in Jeruzalem Het lijdensverhaal Betrokkenheid van misdienaars Betrokkenheid van lectoren Liedkeuze Dit is de zondag waar de 2de omhaling gebeurt voor Broederlijk Delen.
2. BIECHTVIERING
Pasen: opnieuw beginnen, al het oude achterlaten. We krijgen de kans om o voor God en elkaar te bekennen “ik heb fouten gemaakt”, o aan God en elkaar om vergeving te vragen en te krijgen, o de opdracht op ons te nemen “Ga heen en zondig niet meer”.
Bijzondere voorbereiding Liturgische kleur: paars Eventueel: centraal de doopvont of een doopschaal
De liturgie Een gebedsviering Gewetensonderzoek Priester(s): biechtsacrament Liedkeuze
3. CHRISMAVIERING
Pasen: opnieuw beginnen, al het oude achterlaten, dus ook de oude oliën. De bisschop wijdt in deze viering de nieuwe oliën voor de bediening van de sacramenten van doopsel, vormsel, diaken- en priesterwijding en ziekenzalving. In de laatste decennia groeide deze viering ook uit tot een viering die de eenheid van de plaatselijke kerk rondom haar bisschop uitdrukt. Omdat de ene Kerk groeit vanuit de deelname aan het paasmysterie, is deze viering op haar plaats vlak voor de ‘heilige drie dagen’. Een ander element in de chrismamis is de hernieuwing van de priesterlijke geloften. Het is een hernieuwde aanvaarding van de priesterlijke bediening.
Deze viering gaat door in de kathedraal te Hasselt.
Aandachtspunten Wie neemt er aan deel? Hoe hebben zij dit ervaren? Hoe gebeurt nadien de verdeling van de oliën voor de sacramenten?
4. WITTE DONDERDAG
De Kerk herdenkt de instelling van de eucharistie als opening van Jezus’ doortocht naar de verrijzenis. Met de liturgie van deze dag begint het paastriduüm, drie vieringen op drie opeenvolgende dagen die eigenlijk één viering vormen. Na de lofzang ‘Eer aan God’ zwijgen de klokken tot dezelfde lofzang in de paaswake. Dit is een treffend symbool voor het belang en de ernst van de komende dagen. We vieren Jezus’ laatste avondmaal zoals Hij het zovele jaar geleden gedaan heeft. De priester gaat in de naam van Christus voor in de herinnering van het laatste avondmaal. Op een bijzondere wijze wordt de identiteit van de priester hier in de verf gezet: Jezus’ tegenwoordigheid zichtbaar maken. Deze dag is een feestdag voor de priesters. Aan het einde van de dienst is er een korte aanbidding van Christus, die aanwezig is in de eucharistische gaven. En de rest is stilte. Die stilte hoort wezenlijk tot de liturgie van deze dag. Zonder slotzegen blijft de dienst als het ware open. Hij is niet af en zal pas af zijn bij de slotzegen van de paaswake. Met waken en bidden herdenkt de Kerk die avond Getsemani. Na de dienst zal altaar en kerk ontdaan worden van alle aankleding en versiering. Het moet aan het kerkgebouw te zien zijn dat de Kerk het lijden van haar Heer gedenkt. In onze tijd, die zo arm is aan symbolen, blijft het zinvol het kruis te bedekken. Oorspronkelijk werd het hele altaar onttrokken aan het oog door een zogenaamde vasten- of hongerdoek ten teken van rouw. Want altaar én kruis waren symbool van de verrezen Christus. En de verrezen Heer kon pas weer op paasdag in zijn volle glorie getoond worden.
Bijzondere voorbereiding Liturgische kleur: wit Feestelijke altaartafel Bedekken van het kruis, vandaag in een witte doek
De liturgie a) Viering van Witte Donderdag Betrokkenheid van misdienaars Eventueel voetwassing Wie? Hoe ervaren zij dat? Hoe ervaart de priester voorganger deze viering? Is er aan het einde een moment van vieren of danken voor hem? Liedkeuze
b) Aanbidding Betrokkenheid van gebedsleiders Liedkeuze
5. GOEDE VRIJDAG
Op Goede Vrijdag zijn er in de meeste parochies twee vieringen. Bij de kruisweg omstreeks 15.00u worden Jezus’ laatste uren van zijn leven herinnerd. ’s Avonds omvat de viering van Goede Vrijdag drie delen: de dienst van het woord, de plechtige kruishulde, de communiedienst. Aan het einde van de dienst van het woord zijn er de tien grote gebeden voor kerk en wereld. Een eigenlijke opening van de viering ontbreekt. Na het stille gebed van de priester – plat uitgestrekt op de grond – volgt onmiddellijk het openingsgebed. Zo eindigt ook deze viering. Na het gebed over het volk is er geen zegen en wegzending, alleen stilte. De diensten van de ‘heilige drie dagen’ staan open naar elkaar toe, omdat ze een eenheid vormen.
Bijzondere voorbereiding Liturgische kleur: paars De kerk is kaal, leeg, ontdaan van alle versiering Leeg, open tabernakel Bedekken van het kruis, vandaag met een paarse doek De liturgie a) Kruisweg Betrokkenheid van de misdienaars (kinderen, jongeren, volwassenen) Betrokkenheid van de gebedsleiders Liedkeuze b) Viering van Goede Vrijdag Betrokkenheid van de misdienaars Verschillende mogelijke vormen van kruishulde Liedkeuze
6. STILLE ZATERDAG
Stille Zaterdag is een dag van wachten in stilte, een dag zonder liturgie.
7. PAASWAKE
Pasen: opnieuw beginnen, al het oude achterlaten De paaswake wil de doortocht van duisternis naar licht, van dood naar leven liturgisch voltrekken. En dit kan maar langzaam en geleidelijk gebeuren. De paaswake is opgebouwd uit vier elementen: de lichtviering, de woorddienst, de viering van het doopsel en de eucharistie. De dienst opent in de stilte en in de duisternis, symbool van dood en graf. In deze stille duisternis weerklinkt de oproep tot deelname aan de viering van het paasfeest van de Heer. Iemand zal de viering kort inleiden en duiden. Bijzondere voorbereiding Liturgische kleur: wit Feestelijke versiering van de kerk Kruis met witte doek versierd Aanvang in het donker Een vuurschaal staat (achter) in de kerk Iedere gelovige heeft een kaars gekregen Eventueel de doopvont, een doopschaal vooraan plaatsen De liturgie Ontsteken en zegenen van het vuur Ontsteken van de paaskaars Het licht, de paaskaars wordt de kerk in gedragen en doorgegeven Paasjubelzang Betrokkenheid van de lectoren de misdienaars Eventueel een doopsel in de paaswake (kind, volwassene) Liedkeuze Na de liturgie Feestelijke tradities van ter plaatse
8. PAASZONDAG
Pasen: opnieuw beginnen, al het oude achterlaten. We vieren het mysterie van Jezus’ verrijzenis.
Bijzondere voorbereiding Liturgische kleur: wit Feestelijke versiering van de kerk met eventueel een paaasicoon Kruis met witte doek versierd Eventueel de doopvont, een doopschaal vooraan laten staan vanuit de paaswake
De liturgie Openen met de paasjubelzang Openingsgebeuren rond de doopvont en paaskaars, het levende water en het nieuwe licht Homilie die de band maakt tussen Goede Vrijdag en Pasen Betrokkenheid van de misdienaars Betrokkenheid van de lectoren Liedkeuze
Na de liturgie Feestelijke tradities van ter plaatse
DE GOEDE WEEK Vormingsavond plaatselijke redacties van Kerk en Leven op 24 januari 2007 in PCS te Kiewit
Weerslag van de werkwinkel “De Goede Week in de federatiebladzijden”. Tijdens deze werkwinkel overliepen we de verschillende dagen van de Goede Week volgens het schema uit de informatiemap. Toen vroegen we de deelnemers te noteren wie actief betrokken is bij het welslagen van de Goede Week. De genoemde personen of groepen die erg specifiek waren voor een parochie of federatie (bv grotcomité, kruisplanters, e.a.) hebben we ondergebracht bij de andere rubrieken. Daarna kregen de deelnemers per drie een blad met daarop één medewerker van de Goede Week. Aan hen de vraag: “Op welke wijze kan deze medewerker aan de Goede Week in woord en/of beeld komen in onze federatiebladzijden?” Al deze bladen hebben wij, de werkers van de dienst Parochieopbouw, verzameld. Hiervan maakten we onderstaande opsomming. Telkens onderscheidden we drie mogelijkheden: 1) een tekst, 2) een foto en 3) een interview. Moge deze ideeën van de werkwinkel ‘Goede Week’ u ten dienste zijn om in de eigen federatiebladzijden iets te laten klinken van de Goede Week.
1. Suggesties van toepassing op alle medewerkers Tekst • • • • •
Kijken in de eigen kerk: ontdekken van het materiele in de kerk, bv de kruisweg, glasraam Een bepaalde actie van Broederlijk Delen in het licht brengen Wat doen de medewerkers van de Goede Week? Inhoudelijke duiding bij de Goede Week Welke zijn de liturgische kleuren in de Goede Week en waarom?
Een foto • De inrichting van de kerk • De werkers in actie • Symbolen binnen en buiten de kerk • Uitstalling van mooie dingen, bv. De kruisweg Nb: Eventueel dit jaar de foto nemen voor het volgende jaar.
Een interview • • •
Wat zijn de taken van de medewerkers van de Goede Week? Waarom is dit belangrijk? Over de motivatie van de medewerkers van de Goede Week (waarom doet hij/zij dit?)
Extra • • • • • • •
Het blad aantrekkelijk maken, laten zien dat het Goede Week is. Een zoektocht, wedstrijd of kruiswoordraadsel over Bijbelverhalen van de Goede Week Een te kleuren tekening (met tentoonstelling in de kerk en/of prijsuitreiking) Een gebed (misschien geschreven door een parochiaan of n.a.v. een gespreksavond) Kleinere misdienaars een tekening laten maken over wat ze in de viering mogen doen. Collage laten maken over de betekenis van de veertigdagentijd en/of de Goede Week Een oproep voor bijkomende vrijwilligers
2. Gelovigen Elke gelovige heeft zijn eigen verhaal bij de goede Week. Misschien kan er bijzondere aandacht zijn voor inwoners van een bepaalde wijk ( het volgende jaar van een andere wijk). Misschien kan er bijzondere aandacht zijn voor mensen van een bepaalde taalgemeenschappen (uit Spanje, Polen, …).
Tekst • • •
Een getuigenis van iemand uit de parochie Gelovigen laten noteren hoe zij de Goede Week ervaren en die verzamelen Mensen met bijzondere gewoontes rond de Goede Week aan het woord laten (bv Pasen bij de Oekraïense gemeenschap, Goede vrijdag bij de Filippijnen, ….)
Een foto Een interview Bovenstaande in interviewvorm
3. Pastoor / Diaken / parochieassistent Tekst Over de bijzondere taken van een priester / diaken / parochieassistent in de Goede Week
Een foto Een priester / diaken / parochieassistent met duiding van de specifieke verantwoordelijkheid (bv bij het verdelen van de oliën, de voetwassing, ….)
Een interview • •
Over wat hun taak in de Goede Week is Over hoe zij dit ervaren (getuigenis)
4. Federatieraad / federatieteam / parochieteam / parochieraad Tekst • •
Wat wil het team ‘bereiken ‘ in de Goede Week ( bv aandacht voor gebed, voor volwassencatechese, ….) Waarom willen ze dat?
Een foto Een interview • • •
Met een lid of leden van team of raad over hoe zij de Goede Week voorbereiden. Wat doen zij allemaal? Hoe ervaren zij dat?
5. Kruisplanters / symboolbouwers In parochies/federaties • Waar in of rond de kerk of op bepaalde plaatsen (parochiegrenzen, kruispunten) extra aandacht wordt besteed aan symbolische uitbeelding. • Waar de kruisweg op vrijdag in openlucht doorgaat, worden vooraf langs het parcours een aantal kruisen gezet.
Tekst • •
De religieuze betekenis van het kruis/symbolen in Jezus’ en ons leven. Wat doen de kruisplanters/symboolbouwers? Op die wijze krijgen de wijkbewoners hier aandacht voor.
Een foto • •
Elk kruis met een tekst erop ( Week na Week) Een groepsfoto (vrijwilligers in actie)
Een interview Over de motivatie van de kruisplanters/ symboolbouwer •
6. Collectanten (van Broederlijk delen) Een tekst Het belang van de collectes en het collecteren
Een foto Collectanten met hun naam ( wie is wie?)
Een interview • •
Over hoe zij dit vrijwilligerswerk ervaren Over hoe het geld geteld wordt en doorgegeven aan Broederlijk Delen.
7. Makers van een aandenken Bv een palmtakje,een gebed voor zieken, een paasattentie, …
Een tekst • •
Wat maken zij? Waarom hebben zij hiervoor gekozen?
Een foto • •
Het aandenken De makers
Een interview Over hoe ze een aandenken kiezen en hoe ze het maken
8. Kerkpoetsers Een tekst Wat gepoetst wordt en hoe dat gebeurt (bv. “Heb je het gezien …”)
Een foto Kerkpoets en de poetsers
Een interview Wat doen ze? Waarom doen ze dat? Handige schoonmaaktips.
9. Palmtakbezorgers Zie ook communiedragers, het zijn vaak dezelfde mensen.
Een tekst • •
Er zijn mensen die een palmtakje komen brengen bij de zieken Waarom helpen vormelingen hieraan mee?
Een foto Het uitdelen van palmtakjes op het einde van de viering en bij de zieken thuis
Een interview Over wat ze doen en hoe het ervaren
10.
Communiedragers
Een tekst • • •
Wat wordt verstaan onder communie rond dragen? Wat is de communiedrager zijn? Wat gebeurt er waneer iemand communie brengt?
• • • •
Hoe kan je dit thuis voorbereiden? Met de voornamen van hen die de communie ronddragen Een klein verslag waarom ze dit doen. Wat betekent dit voor hen? Of ze graag het verhaal van mensen beluisteren en hen aanmoedigen. Vragen aan de zieken of bejaarden dat ze een kruisbeeld met wijwater klaarzetten met eventueel een palmtakje als het kan
Een foto • • •
Communiedragers als groep Iemand die de communie aan huis brengt De pixussen in de kerk
Een interview • •
11.
Iemand vragen een klein verslag te schrijven waarom ze dit doen en wat dit voor hen betekent. Wat betekent het de mensen te beluisteren en hen aan te moedigen?
Bloemschikkers
Een tekst • • • •
Manier van bloemschikken in de Goede Week ( kleur, enz.) Ontmoetingen tussen een aantal samenwerkende parochies Liturgische betekenis van bloemen Reacties van mensen
Een foto • • •
Een bloemstuk Het maken van een bloemstuk Bloemschikkers in actie
Een interview • • •
12.
Hoe geraken zij aan ideeën? Wat betekent dit bloemschikken voor de bloemschikkers zelf? Waar halen zij hun inspiratie?
Catechisten / vormelingen Over hen spreken m.b.t. De Goede Week is enkel zinvol als ze iets speciaals doen in die Goede Week. Anders komen ze later op het jaar wel aan bod.
Een tekst Wat doenzij in de Goede Week?
Een foto Vormelingen aan het werk over de Goede Week
Een interview • • •
13.
Wat doen zij in de Goede Week en hoe ervaren ze dat? De vormelingen werken rond de Goede Week Waarom betrekken de catechisten de vormelingen bij de Goede Week?
Redactieploeg van Kerk en leven in de federatie
Een tekst • • • • •
Hoe werken zij aan de Goede Week? Problemen met timing Hoe programmeren zij? Hoe verdelen zij teksten onder elkaar? Hoe bundelen zij teksten
Een foto Van redactieleden
Een interview Over wat zij doen en waarom ze dit belangrijk vinden.
14.
Koster
Een tekst Wat doet de koster allemaal ( kerk openen, lampen vervangen, kaarsen, altaar in orde brengen, …)
Een foto De koster in actie
Een interview • •
15.
Waarom moet dit alles gebeuren? Welke motivatie heeft deze persoon voor zijn taak?
Zij die zorgen voor onderhoud van gewaden en linnen
Een tekst De verschillende liturgische gewaden: hun naam, het gebruik, kleur, de materialen, enz.
Een foto De gewaden
Een interview • •
Wat moet allemaal gebeuren met het linnen voor de Goede Wee? Waarom is dit belangrijk?
16.
Zangkoor
Een tekst • •
De samenwerking van de koren Tekst van een lied uit de Goede Week ( eventueel met uitleg)
Een foto Het (oefenende) koor
Een interview • • • • •
17.
Hoe bereiden jullie de Goede Week voor? Hoe worden de koorleden gemotiveerd (uitleg van de liedkeuze)? Hoe dikwijls wordt er gerepeteerd? Hoe worden de gelovigen betrokken bij de muziek? Hoe ervaren zij samenwerking tussen de koren?
Dirigent
Een tekst • • •
De drukke voorbereidingstijd Het belang van muziek Dat een dirigent en koor veel betekenen voor de gemeenschap
Een foto Dirigent
Een interview • •
18.
Wat hij doet en hoe ervaart hij/zij het? Is de Goede Week voorbereiden iets speciaals ?
Ziekenzorg
Een tekst • •
Hun paasfeest De gemeenschappelijke ziekenzalving ( wat het is, wanneer het doorgaat, wie er kan aan meedoen, …)
Een foto Hun activiteiten
Een interview Over de ziekenzalving in de Goede Week
19.
Misdienaars
Een tekst • • •
Samenwerken tussen de misdienaargroepen van de verschillende parochies in de federatie Hun werking, hun regelmatige samenkomsten De misdienaar(s) voorstellen ( als het er veel zijn: enkel oudste en de jongste)
Een foto • •
Misdienaars (met kaars) Paaseieren rapen
Een interview Over het repeteren ( wat ze doen, hoe dat gaat, wanneer dat doorgaat, …)
20.
Scholen
Een tekst • • • •
Wat zij doen in school rond broederlijk delen en de Goede Week en hoe ze dit beleven Uitleg over het vastenproject in de school Uitleg over wat in het leerplan staat over de Goede Week ( wat leren ze er eigenlijk over in de school) Pastorale werkgroep voorstellen (wie zit er in? Wat doen ze?)
Een foto Een interview Bovenstaande eventueel als interview
21.
Liturgische werkgroep / Kinderwoorddienst
Een tekst • •
Bijzondere van de Goede Week Een mooie tekst of bezinning die zij voor een viering gemaakt hadden in parochieblad zetten ( met dank)
Een foto Van deze groep
Een interview Hoe werken zij en waar ze halen hun inspiratie?
22.
Gebedsleider
Een tekst • • • • •
Wie deze personen zijn die lezen en voorgaan in een gebedswake Hoe je deze personen kan contacteren Afspraken over individuele inbreng en mogelijkheden Muziekkeuze en mogelijkheden bij een gebedswake bij een uitvaart Dat een gebedsleider voorgaat in de kruiswegviering
Een foto De gebedsleiders met hun naam
Een interview Over hun vrijwilligerswerk en hoe zij dat ervaren.
23.
Lectoren
Een tekst Over wat de taak van een lector is
Een foto Bij artikel
Een interview • • •
24.
Individueel, gespreid over het aantal weken dat er lectoren zijn Of gezamenlijk interview Over hun motivatie, een tekst die hen nauw aan het hart ligt, enz.
Mensen voor de voetwassing
Een tekst Wat het betekent dat de voeten gewassen worden
Een foto De voetswassing ( dit jaar om volgend jaar in Kerk en leven te zetten)
Een interview Nog iets anders Indien het de vormelingen zijn kunnen zij misschien een bijdrage leveren zoals zij dat voor de schoolkrant doen