Pagina 5 Open dag Ruco dankzij 150 vrijwilligers. Pagina 12 Werving beter aanpakken. Pagina 9 Staalkaart van Nijmeegse Jan Modaal

VEERTIENDAAGS INFORMATIEBLAD VAN HET UNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM ST RADBOUD JAARGANG 37 NUMMER 2 28 januari 2011

Grote omruilactie UMC-passen Foto: Flip Franssen

Alle Radboudmedewerkers en overige UMC-pasbezitters krijgen een nieuwe UMC-pas. Eerst gaan de medewerkers van het Servicebedrijf om, daarna de andere afdelingen. Op 1 juni moeten alle circa 15.000 passen zijn omgeruild. Daarna werkt de oude pas niet meer.

andere gebouwen. Deze vervanging heeft tijd nodig, daarom zijn de nieuwe passen naast de chip toch nog voorzien van een magneetstrip.’ Naast de identificatie, wie werkt waar, heeft de UMC-pas een aantal functies en die blijven voorlopig gelijk. Je kunt ermee betalen (personeelsrestaurant) en dienstkleding uit de automaten halen. Hij geeft toegang tot parkeervoorzieningen, de bewaakte fietsenstalling en tot niet-publieke ruimten. ‘In de toekomst kan de functionaliteit na goedkeuring door de RvB worden uitgebreid’, vertelt Hees. ‘Met bijvoorbeeld printen on demand, waardoor vertrouwelijke informatie pas uit de printer rolt als je erbij staat. Belangrijk voordeel van het nieuwe systeem is de veiligheid en het beheer. Er kan geen wildgroei aan passen meer ontstaan.’

J a nn i e M e u ss e n

De huidige pas slijt snel, is gemakkelijk te kopiëren en werkt met een verouderde magneetstriptechnologie. De nieuwe heeft een chip die op korte afstand uit te lezen is, die hoef je dus niet meer door een sleuf te trekken. Dat de passen nú worden vervangen heeft alles te maken met de oplevering van de nieuwbouw begin juli. ‘Daar komen tweehonderd moderne kaartlezers die geautoriseerde medewerkers met de UMC-pas toegang geven tot gebouwen en ruimten’, vertelt projectleider Jeroen Hees, Vastgoed & Infrastructuur. ‘Tegelijkertijd vernieuwen we dan ook de zeshonderd kaartlezers in de

ELD WER KER KANAG D RADBOUD

Pagina 5 Open dag Ruco dankzij 150 vrijwilligers

Pagina 6 Nierstenen vergruizen op topsnelheid

Op het bedrijfsportaal komt een button ‘UMC-pas’. Vanaf volgende week kan iedereen met zijn z-nummer checken of de pasgegevens en functienaam nog kloppen en als de functienaam niet klopt, contact opnemen met de leidinggevende. De medewerkers van het Servicebedrijf gaan als eerste om. Zij kunnen in maart hun pas omruilen, in april/mei volgen de andere afdelingen. Afdelingssecretaressen moeten hiervoor via outlook de afspraken maken. Er komen tijdelijk vier uitgifte-units verspreid over het terrein, zodat medewerkers dichtbij de werkplek terecht kunnen. Het omruilen neemt vijf minuten in beslag: een kwestie van foto maken en saldo overboeken. De pas is direct klaar en de oude wordt ter plekke vernietigd. Voor wie de pas op tijd omruilt is het gratis. Daarna zijn er kosten aan verbonden. n

Pagina 9 Staalkaart van Nijmeegse Jan Modaal

Pagina 12 Werving beter aanpakken

EN SAMGEN TE ER KANK

Ligt jouw hart bij de vitale organen? Volg ons unieke AIOS en ANIOS-programma en oriënteer je breed op je vakgebied Je krijgt bij ons de mogelijkheid om werkervaring op te doen op verschillende afdelingen die intensief samenwerken op het gebied van de patiëntenzorg: Anesthesiologie, Cardiologie, Cardio-thoracale Chirurgie, Intensive Care, Longziekten en Neurochirurgie. Dit unieke programma, waarvan de precieze invulling samen met jou wordt bepaald, biedt je de kans een totaalbeeld te vormen van de mogelijkheden binnen de geneeskunde van de vitale functies.

patiëntenzorg. Ook participeer je in wetenschappelijk onderzoek. De mogelijkheid bestaat tot een parttime dienstverband van vier dagen per week. Wat verwachten we van je? Een afgeronde opleiding tot arts met specifieke belangstelling voor de geneeskunde van de vitale functies. Je bent inhoudelijk en communicatief sterk en sociaal vaardig. Bij gebleken geschiktheid zullen wij een uiterste

r a dbod e 2 - 2 0 1 1

inhoud

En verder...

3

9

Beleid

Onderzoek

Klanttevredenheidsonderzoek Het Servicebedrijf scoort een 6,9. Vooral de servicedesks oogsten lof: een 7,5.

Staalkaart van Nijmeegse Jan Modaal Het UMC St Radboud heeft een databank met gegevens van 10.000 Nijmegenaren. Deze vormen een mooie controlegroep bij wetenschappelijk onderzoek naar tal van ziektes.

5

ELD WERNKER KA AG D RADBOUD EN SAMGEN TE KER KAN

Open dag RUCO 150 collega’s werken mee aan de open dag van Radboud Universitair Centrum voor Oncologie (RUCO) op 5 februa­ri. ‘Een unieke kans om ons werk te laten zien.’

11

Kunst Nieuwsladder  In bedrijf  Elf barrières voor samenwerken  Wetenswaardig  Mensen, ingezonden, agenda  Iedere patiënt altijd veilig  Ethiek 

Colofon

Betoog De beste zorg Mensen hebben recht op de beste zorg is een vaak gebezigde zinsnede. Dr. Eddy Adang, UHD Gezondheidseconomie, gaat erop in en doet een suggestie.

6 Reportage

Radbode is een tweewekelijks personeelsblad van het UMC St Radboud. Oplage: 13.000 Redactie: Niels van Haarlem (hoofdredacteur), Nelleke Dinnissen (hoofdredactie), Jannie Meussen (eindredactie) en Gijs Munnichs. Aan dit nummer werkten mee: Eddy Adang, Peter Bijkerk, Marten Dooper, Mariska Ebbelink, Flip Franssen, Ad den Held, Frank Muller, Evert van Leeuwen, Daan Van Speybroeck, Jan van Teeffelen. E-mail: [email protected], telefoon: 024-3613538 Correspondentie: UMC St Radboud, 528 Product­groep Communicatie, Postbus 9101, 6500 HB Nijmegen Redactieraad: prof.dr. Rob Bleichrodt, Peter van Dijk, prof.dr. Louis Kollee, dr. Erik de Laat Vormgeving en lay-out: Puntkomma Nijmegen Druk: Wegener Nieuwsdrukkerij Gelderland Advertenties: Bureau van Vliet, 023-5714745, e-mail: zandvoort@bureauvanvliet. com Abonnement: 13,60 euro, informatie Sylvia van BrückEngelen 024-3615442. De volgende Radbode verschijnt vrijdag 11 februari 2011.

Nierstenen vergruizen op topsnelheid Patiënten kunnen binnen een week terecht en anamnese, diagnostiek én niersteenvergruizing vindt plaats in één dag.

Kracht kunst

Iedere keer sta ik versteld van de kracht van social media als twitter en linkedIn. Zo ben ik privé al een tijdje op zoek naar een camper en via twitter geven mijn volgers handige aankooptips. En toen de webredactie op zoek moest naar een freelance webredacteur die ons zou kunnen bijstaan in tijden van drukte of bij ziekte van een collega was één oproep voldoende om binnen vier (4!) minuten in contact te komen met potentiële kandidaten. Het bericht ging als een lopend vuurtje door twitterland. Daar kan geen advertentie in een tijdschrift of een oproep op internet tegenop. Wist u trouwens dat het UMC St Radboud een eigen twitter­ account heeft en dat we van alle umc’s wel heel veel volgers hebben? Op LinkedIn discussieer ik mee over allerhande relevante onderwerpen als zorg 2.0, patiëntveiligheid. En over de aankoop van campers uiteraard.

ArtEZ-studenten - May Heek, Iris Ollschewski, Rik van Schendel en Sam Vooren -, Scènes in wit, 2005, video-drieluik. Bij het opleveren van het bouwdeel Vrouw en Kind, kwam de Commissie Beeldende Kunst in contact met ArtEZ – hogeschool voor de kunsten in Arnhem en werd het plan gesmeed een viertal kunstenaars op het punt van afstuderen, gezamenlijk een kunstwerk voor de Centrale As te laten maken. Bij het verlaten van Vrouw en Kind en lopend naar de hoofduitgang zag men de drie beeldschermen een tijd voor zich: rustig nam men de veranderingen in het bewegend beeld in zich op. Ieder scherm liet een vrouw zien: een kind, een volwassene en een oudere. Ze gaan hun eigen gang, maar er ontstaat steeds een verband tussen de drie. Nu eens liggen ze in elkaars verlengde: de arm van het kind, horizontaal gestrekt, sluit aan op het lichaam van de vrouw op het middelste scherm, om over te gaan op de arm van de oudere vrouw wijzend naar rechts. Zo vormen zij tijdelijk een in elkaar overvloeiend geheel. Maar het gaat niet steeds zo harmonisch: soms kijken

ze elkaar met de rug aan. Alles samen zoals generaties met elkaar omgaan. Het werk kon er niet blijven hangen nu de Centrale As verder doorgetrokken wordt naar de hoofdingang toe. Het kunstwerk kreeg een andere plek en hangt nu op het Studieplein van het Studiecentrum Medische Wetenschappen. Daar loopt men er niet langer naartoe om gaandeweg zowel de verspringingen als de kleine nuances (bijvoorbeeld het knipperen met de ogen, het even trillen van de arm) te zien. Maar gezeten op het plein kan men er rustig naar kijken. En net op tijd is het weer te bewonderen, want geselecteerd als een van de profilerende werken uit de kunstcollectie is het opgenomen in het boek Met zorg voor kunst, dat half februari verschijnt.

Gisteren zag ik wel een heel bijzondere tweet langskomen. Een medewerker van ons ziekenhuis voelde zich niet echt veilig om na de dienst s’avonds alleen in het donker naar huis te fietsen. Of ze via twitter niet andere collega’s kon oproepen gezamenlijk door het donker te fietsen. Even los van de discussie over (on)voldoende veiligheid op straat is dit een voorbeeld hoe mensen elkaar kunnen vinden en ondersteunen. Misschien ligt hier ook wel een mooie taak voor de Radbode. Tweewekelijks brengt uw personeelsblad u informatie die wij relevant achten. Maar dat is eenrichtingsverkeer: wij sturen, u ontvangt. Wat zou het mooi zijn als u ook gezamenlijk online, thuis of op het werk, kunt discussiëren over de onderwerpen uit de Radbode, zaken die bezighouden, bijvoorbeeld via twitter, LinkedIn. Of via ons eigen bedrijfsportaal. Kunt u daar meteen afspreken om samen naar huis te fietsen. Niels van Haarlem

Daan Van Speybroeck

2

2 3 4 5 9 10 11 12

r b eleid a dbod e 2 - 2 0 1 1

Servicebedrijf scoort 6,9 Als medewerker waardeert u de dienstverlening van het Servicebedrijf met rapportcijfer 6,9. Dat komt naar voren in het klanttevredenheidsonderzoek, dat vorig jaar is afgenomen. Vooral de servicedesks oogsten lof: een 7,5. Maar liefst 3.392 medewerkers die zelf niet bij het Servicebedrijf werken, gaven hun mening in de enquête die in 2010 via de mail afgenomen is. Zij beoordeelden een aantal producten en diensten. ‘We hebben vooral datgene gemeten waar vrijwel iedere medewerker mee te maken heeft’, zegt klantcontactregisseur Ernst van Eijk. ‘Zo willen we weten wat medewerkers vinden van bijvoorbeeld onze restauratieve voorzieningen, de schoonmaak, e-mailservices en helpdesks. Maar ook van de inrichting van de werkplek, de beddenlogistiek en het patiëntenvervoer.’ De gemiddelde score voor alle gemeten producten en diensten is een 6,9.

Doorontwikkelen Binnen het onderzoek worden de servicedesks het best gewaardeerd: gemiddeld een 7,5. Hieronder vallen bijvoorbeeld de helpdesks van ICT, Vastgoed & Infra-

nieuwsladder

structuur en de Beveiliging. ‘De bereikbaarheid wordt als goed ervaren’, zegt Van Eijk, ‘en niet onbelangrijk: er is een correcte en snelle afhandeling van de klacht. Ook wordt er snel gereageerd bij calamiteiten in het ziekenhuis.’ De gemeten producten en diensten scoren een krappe voldoende. ‘Een signaal dat we dit moeten doorontwikkelen’, zegt Karin Veltman, directeur Servicebedrijf. ‘We zullen nog beter aan de verwachtingen moeten voldoen die mensen van ons hebben.’ Bovengemiddeld scoren onder andere de receptie en het personeelsinformatiepunt (PIP), respectievelijk een 7,8 en 7,7. ‘Voorbeelden waar de rest van ons Servicebedrijf van kan leren’, aldus Veltman. ‘De product- en adviesgroepen hebben volop plannen om de dienstverlening in 2011 te verbeteren. Als we problemen signaleren, willen we niet wachten tot de klant om een oplossing vraagt, maar zelf initiatief nemen tot actie. Daarnaast zullen we veel meer nagaan bij de klant of de dienstverlening ook naar wens is geweest’, vervolgt Veltman. Van Eijk vult aan dat ook in 2011 onderzocht zal worden of de ingeslagen weg voldoende resultaten oplevert. ‘Dit alles met als doel om de medewerkers in het primaire proces zo goed mogelijk te ondersteunen.’  GM

A a n ­g e n a a m , h o o g l e r a a r Prof.dr. Carel Hoyng houdt zich bezig met onderzoek naar maculadegeneratie. Met dit onderzoek wil hij ervoor zorgen dat in een vroeg stadium kan worden gekeken of iemand een genetische aanleg heeft tot ontwikkeling van deze aandoening. Prof. dr. Hoyng is geïnterviewd voor de website in het kader van de interviewreeks “Aangenaam, hoogleraar”. Lees het volledige interview op www.umcn.nl.

Menzis Topzorgpredikaat Zorgverzekeraar Menzis heeft het UMC St Radboud geselecteerd als één van de ziekenhuizen die de beste zorg leveren bij borstkanker en spataderen. Het UMC St Radboud heeft de komende twee jaar het Menzis Topzorgpredikaat voor deze behandelingen. 11 januari, nieuwsrubriek, www.umcn.nl.

Colloquiumkamer wordt Figdor Lecture Theatre Tijdens de NCMLS-nieuwjaarsborrel heeft prof.dr. Frans Corstens de NCMLS Colloquiumkamer omgedoopt tot het Figdor Lecture Theatre, als blijk van waardering voor wat prof.dr. Carl Figdor als scientific director heeft betekend voor het Nijmegen Centre for Molecular Life Sciences (NCMLS) in de afgelopen tien jaar. Onder zijn leiding is het NCMLS uitgegroeid tot een instituut van topkwaliteit.

"Mantelzorgburn-out"

De gladheid te lijf Mocht het weer gaan sneeuwen en vriezen als enkele weken terug, dan is ons UMC daar goed op voorbereid. De extreme gladheid was voor de productgroep V&I reden om het strooibeleid en andere maatregelen aan te scherpen. De sneeuw bleef maar komen in december. Met als gevolg: ijsvorming en gladheid. De wegen in Nijmegen waren daardoor slecht begaanbaar. Zo ook voor patiënten en medewerkers van het ziekenhuis, die moeite hadden de parkeerplaatsen en ingangen te bereiken. ‘We hebben een standaardprogramma voor het strooien en begaanbaar houden van paden’, vertelt Wilbert Lelivelt, strategie en ontwikkeling V&I. ‘Daar zijn we gelijk mee gestart. Maar door de aanhoudende sneeuwval moesten we de maatregelen aanscherpen. Want zeker als ziekenhuis hoor je in alle omstandigheden goed bereikbaar te zijn.’

De schouders eronder

het weekeind, de schouders eronder gezet om het UMC goed toegankelijk te maken. ‘We hebben twaalf extra mensen ingezet om de gladheid te bestrijden’, zegt André Filippini, operationeel manager V&I. ‘Daarnaast zijn onze monteurs de parkeergarage gaan schoonvegen. Schoonmakers hebben gezorgd voor inloopmatten bij de ingangen. En de mensen van de Beveiliging attendeerden ons op gladde stukken op het terrein, die we extra goed moesten aanpakken.’ En zo waren er meer maatregelen. Filippini: ‘Het UMCterrein is veel intensiever bestrooid. Er zijn bij de ingangen zoutbakken geplaatst, zodat men ter plaatse kon strooien. We hebben voor het eerst met borstelmachines gewerkt. Hiermee krijg je het terrein veel beter sneeuwvrij dan met een schuiver.’

Bij elke dementiepatiënt zijn zo’n vier mantelzorgers betrokken. Juist zij hebben volgens onderzoek van Carla Schölzel een slechtere levenskwaliteit. Dit kan zelfs leiden tot “mantelzorgburn-out”. Bij patiënten zijn stemming en bijkomende ziekten bepalend voor de kwaliteit van leven. Bij mantelzorgers hebben stemming en controlegevoel de grootste invloed hierop. Schölzel adviseert om zowel patiënten áls mantelzorgers (‘onzichtbare tweede patiënten’) te behandelen. 31 januari, Scien­ce Agenda (via ingang Research), www.umcn.nl

Cursus Pensioen in zicht Sinds 2011 vergoed het Radboud de cursus Pensioen in Zicht niet meer. Er wordt van medewerkers verwacht dat zij zelf de regie over persoonlijke keuzes hebben. De cursus wordt wel vergoed voor medewerkers die vóór 1 januari 2011 aangemeld zijn, of met wie vóór deze datum schriftelijke afspraken over vergoeding gemaakt zijn. Desgewenst kunt u de kosten (deels) vergoeden vanuit uw (Extra) Persoonlijk Budget.

Toegankelijk voor iedereen

Sociaal Plan 2011-2013 definitief

Het standaardbeleid bij extreme kou en sneeuw is na december flink opgeschroefd. Lelivelt: ‘Extreme weersomstandigheden kun je niet naar eigen hand zetten, maar we doen wel ons uiterste best om het UMC-terrein toegankelijk te houden voor iedereen. Mocht het weer zo koud en glad worden, dan zijn we daar goed op voorbereid.’  GM

Op 19 januari 2011 hebben de Raad van Bestuur en de vakbonden een nieuw Sociaal Plan ondertekend. Dit Sociaal Plan heeft een looptijd van 1 januari 2011 tot en met 31 december 2013. Het Sociaal Plan biedt voorzieningen voor medewerkers in geval van reorganisaties. Meer informatie: zie bedrijfsportaal.

Binnen het Servicebedrijf heeft men, ook ’s nachts en in

3

i r n b e dr i jf a dbod e 2 - 2 0 1 1 vender geworden. Ook hebben we de ontvangstruimtes opnieuw ingericht. Er is gezorgd voor een comfortabele sfeer, met automaten voor patiënten met gratis koffie en thee. Dit allemaal om patiënten zo aangenaam mogelijk te ontvangen.’  GM

Dank voor donatie

grenzeloos Marianne Groothuis (achter de rolstoel) is IC-verpleegkundige op H35. Onlangs ging zij mee als medisch begeleider met een vakantieweek voor jongeren met een aangeboren hartafwijking.

Zilveren speldje voor nierdonoren Zo’n driehonderd nierdonoren kregen op 22 januari een zilveren speldje. Het UMC St Radboud en de Nierstichting willen zo hun waardering laten blijken voor mensen die een nier hebben afgestaan aan een naaste. De uitreiking vond plaats in het Triavium in Nijmegen. In Nederland wachten ruim duizend ernstig zieke mensen op een nier. De gemiddelde wachttijd voor een nieuwe nier is vier jaar. Mensen kunnen bij leven een nier doneren of na overlijden. Het aantal ‘levende’ donaties is de laatste jaren fors toegenomen.

@ Waar/waarom?

Patiëntvriendelijk

Kookworkshop Voor dialysepatiënten is zout uit den boze. Maar hoe krijg je het eten toch lekker op smaak met andere kruiden? De dialyseverpleegkundigen Dieuwke Borkent en Joyce Koenders sloten een deal met diëtetiekstudenten van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Zij verzorgden 20 januari, in het kader van hun minor klinische diëtetiek, twee workshoprondes voor de dialysepatiënten van het Radboud rondom ontbijt/lunch en avondeten. Patiënten zijn in de kookstudio’s van de HAN ook zelf aan de slag gegaan. Koenders: ‘Mensen waren heel enthousiast over alle aangereikte tips en suggesties. Misschien een tip voor andere afdelingen zoals cardiologie of oncologie.’ JM

Goede ontvangst

Restyling poli Interne

Emeritis hoogleraar R. Koene overhandigt een speldje aan mw. Boerop-den Herder, die in 1968 een nier doneerde aan haar inmiddels overleden broer. Het Radboud voert sinds 1968 niertransplantaties van levende donoren uit. Tot nu hebben ongeveer negenhonderd mensen een nier afgestaan in Nijmegen. Sinds eind jaren negentig kunnen, dankzij verbeterde medicijnen, ook niet-familieleden een nier afstaan. De laatste jaren zijn ook de zogenaamde altruïstendonaties steeds meer in opkomst. Dit zijn mensen die hun nier doneren aan een voor hen volstrekt onbekende patiënt. Puur omdat zij iets willen betekenen voor hun medemens. Voortaan zullen alle levende donoren, via de diverse transplantatiecentra, het speldje van de Nierstichting ontvangen.

UMC St Radboud medeoprichter

Dutch Imaging Hub

Smullen op de vernieuwde polikliniek. Logistiek beheerder Bert Peters snijdt de taart aan. De polikliniek Interne Specialismen heeft een complete restyling ondergaan. Alle 61 spreekkamers hebben een nieuwe lik verf gekregen, zijn heringedeeld en voorzien van nieuw meubilair. Ze zijn prettiger in gebruik en bovendien uitgebreid in aantal, zodat er meer spreekuren kunnen plaatsvinden. Op 19 januari is de poli feestelijk geopend door RvB-voorzitter Emile Lohman. Op de vernieuwde poli, ook “Ingang 8” genoemd, zijn de poliklinieken ondergebracht van de specialismen Algemeen Interne Geneeskunde, Reumatische Ziekten, Longziekten, Nierziekten, Endocriene ziekten, Maag-, Darm- en Leverziekten, Hematologie, Medische Oncologie en de Polikliniek Familiaire Tumoren. “Ingang 8” wil een goed visitekaartje zijn voor patiënten. ‘We willen uitstralen dat we naast hoogstaande medische en verpleegkundige zorg, in alle aspecten zorg voor onze patiënten hebben’, vertelt Jorke de Witte, manager polikliniek. ‘Onze spreekkamers zijn rustge-

UMC St Radboud heeft samen met VUmc Amsterdam en UMC Groningen de Dutch Imaging Hub gevormd. Een strategische alliantie waarin de afdelingen Oncologie en Nucleaire Geneeskunde van de UMC’s intensief met elkaar samenwerken en met partijen uit de farmaceutische industrie onderzoek doen naar geneesmiddelen met de nieuwste moleculaire imaging-technieken. De Dutch Imaging Hub bundelt complementaire expertise om sneller medicijnen en behandelingen op de markt te krijgen. Vooral voor patiënten is dat van groot belang. Moleculaire Imaging versnelt onderzoek naar de juiste medicijnen, doordat het de werking van geneesmiddelen in het lichaam zichtbaar maakt. Hierdoor worden de verschillende onderzoeksfases in de ontwikkeling naar geneesmiddelen effectiever en efficiënter. Door de Dutch Imaging Hub kunnen grote en kleine marktpartijen de gezamenlijke kennis en expertise van de UMC’s benutten. Het Zwitserse Roche is het eerste grote farmaceutische bedrijf dat imaging gerelateerd onderzoek aan de Dutch Imaging Hub gaat uitbesteden. Voor de UMC’s is de samenwerking wetenschappelijk interessant om hun kennis op het gebied van medische oncologie en nucleaire geneeskunde verder te ontwikkelen. Tevens geeft samenwerking met de farmaceutische industrie een financiële stimulans aan wetenschappelijke ontwikkelingen. Maar ook voor andere terreinen binnen de UMC’s voorziet de Dutch Imaging Hub grote mogelijkheden voor gezamenlijk geneesmiddelenonderzoek. Afdelingen die zich hierbij willen aansluiten kunnen contact opnemen met de afdeling Valorisatie. PB

4

De vakantieweek vond plaats in de Belgische Ardennen, in Daverdisse. We verbleven daar in een prachtig huis met enorme tuin. Via de Hartstichting ben ik ook al twee keer mee geweest met een buitenlandreis. Toen de Hartstichting stopte met de buitenlandreizen hebben Ilse en Loek van Bergen de stichting Hart op weg opgericht. Zij hebben beide zelf een aangeboren hartafwijking en hebben elkaar ooit ontmoet tijdens zo’n reis. Zij weten hoe waardevol zo’n vakantie kan zijn en willen daarom zorgen voor het voortbestaan van deze reizen. Vooral het lotgenotencontact is belangrijk voor de deelnemers. Ze begrijpen elkaars situatie en hoeven elkaar daarom niets uit te leggen. De club begeleiders die meegaat bestaat uit een cardioloog, (IC/MC/CCU/SEH-) verpleegkundigen, een kok, een tolk en een coördinator. Je taken als verpleegkundige zijn het eventueel ingrijpen bij medische problemen. Bij een eerdere reis bijvoorbeeld kreeg een deelnemer op de terugweg in het vliegtuig hartritmestoornissen. We hebben hem “bewaakt” met behulp van de defibrillator en hij is opgehaald met de ambulance. Er gaan ook veel materialen en medicijnen mee en er is contact gelegd met medische voorzieningen in de buurt. Ook letten we op ieders conditie. En waar nodig helpen we met de medicijnen en de dagelijkse verzorging. En met de excursiesgaan we ook mee.

@ Bagage mee naar huis? Ik heb uiteraard Belgische bonbons meegenomen. Maar belangrijke bagage vind ik ook dat je de patiënt in een andere omgeving meemaakt. Als verpleegkundige zie je patiënten altijd in het ziekenhuis. Op deze manier zie je ze minder als “patiënt”, maar als persoon in een gewone leefomgeving tijdens een vakantie. Het is heel leerzaam te zien hoe iedereen omgaat met zijn/haar beperkingen. En ook de worsteling daarbij, want het is natuurlijk niet leuk je leven aan te moeten passen, het rustiger aan te moeten doen. Door deze ervaring zie ik ook in mijn Radboudwerk meer de mens achter de patiënt.

@ Tip! Het is heel leerzaam, de deelname aan zo’n vakantieweek. Een aanrader voor medewerkers in de zorg. Heb je zin om een volgende keer mee te gaan als begeleider met de stichting Hart op weg? Kijk dan voor meer informatie op de website http://www.stichtinghartopweg.nl

r a dbod e 2 - 2 0 1 1

150 collega’s moeten zorgen voor een geslaagde open dag van Radboud Universitair Centrum voor Oncologie (RUCO) op 5 februari. Klinisch psycholoog Esther Meijer-van den Bergh is een van de vrijwilligers: ‘Een unieke kans om ons werk te laten zien.’

ELD WERNKER KA AG D RADBOUD

Niels van Haarlem

EN SAMGEN TE KER KAN

Het moment is goed gekozen: op 4 februari is het Wereldkankerdag. En een dag erna zet het UMC St Radboud de deuren open voor het publiek én collega’s met vrienden en familie. Op 20 locaties in het ziekenhuis, uitgestrekt tussen KNO en Radiotherapie, vinden allerlei activiteiten plaats. Stands, lezingen, workshops, films en demonstraties, alles is uit de kast gehaald om de bezoeker een goed beeld te geven wat het UMC St Radboud onder de vlag van Ruco allemaal doet rond oncologie.

Vrije tijd Alle Ruco-ketens is gevraagd een bijdrage te leveren. In totaal doen zo’n 150 vrijwilligers mee. Een van hen is Esther Meijer-van den Bergh, klinisch psycholoog bij de afdeling Medische Psychologie en werkzaam in de kinderoncologie. ’Toen prof.dr. Peter Hoogerbrugge mij vroeg of ik mee wilde werken aan de open dag wist ik meteen dat dit een unieke kans is om te laten zien wat er komt kijken bij de behandeling van kinderen met kanker. We hebben ervoor gekozen de ondersteunende zorg heel erg zichtbaar te maken. De oncologische behandeling maakt de kankercellen dood, maar met ons hele multidisciplinaire team zorgen wij er vooral voor dat de kinderen zich tijdens hun ziekte door ontwikkelen en zo een toekomst houden. We richten ons ook op het gezin. Daarin investeren vraagt tijd en menskracht. Dankzij een holistische benadering wordt de periode van de behandeling geen intermezzo, maar een onderdeel van de weg van de patiënt richting de toekomst. Op de open dag laten we dat zien.

Dat gebeurt onder meer met twee presentaties over het opvoeden van bijzondere kinderen. Ook presenteert de klinisch psycholoog een opvallende tool voor patiënten: Mijn Radboud Thuis. ‘Dit is een applicatie op de ipad waarmee de patiënt overal kan communiceren en informatie kan verkrijgen. Meer vertel ik niet. De presentatie vindt immers plaats tijdens de open dag.’ Esther trommelde zo’n tien collega’s op die ook enthousiast reageerden. ‘Ons team van vrijwilligers bestaat uit maatschappelijk werkers, artsen, verpleegkundigen, consulenten onderwijs zieke leerlingen, pedagogisch medewerkers, psychologen en medewerkers van de Radboud TV. Natuurlijk, het organiseren van een open dag kost je vrije tijd. Maar dat hoort er nu eenmaal bij.’ n De open dag vindt plaats op zaterdag 5 februari van 10.00 uur tot 16.00 uur. Op het Bedrijfsportaal en internet staat meer informatie.

Elf barrières voor samenwerken Zorgverleners zijn professionals die wel wíllen samenwerken, maar aanlopen tegen tal van barrières. Dat bleek 10 januari in Lux tijdens het UMC St Radbouddebat Zorg op de schop: de eerste lijn is aan zet. De zorg moet op de schop en samenwerken moet. Maar waarom lukt het specialisten, verpleegkundigen, huisartsen, apothekers en thuiszorg in de eerste, twee en de derde lijn dan niet om de handen ineen te slaan? • Zorgverleners zijn goed in navelstaren en domeindenken en durven niet over de schotten van de zorg te kijken. • De zorg bestaat uit een warboel van complexe regels en niemand die het echt snapt. • De financiering van de huisarts en de wijkverpleegkundige is onduidelijk. Alleen geïndiceerde zorg wordt vergoed en de wijkverpleegkundige valt daar niet onder. • Zorgverzekeraars hanteren allemaal eigen regels. • De zorgverzekeraar investeert vooral in cure en onvoldoende in preventie.

• De overheid bezuinigt onhandig: dagopvang voor eenzame ouderen wegbezuinigd waardoor er meer eenzamen komen die nergens worden opgevangen. • Leuk dat samenwerken en ketenzorg, maar ik heb het al zo druk. En vind je het dan gek dat ik telefonisch slecht bereikbaar ben voor een collega? • Zorgverleners wordt tijdens de opleiding niet geleerd om samen te werken. • De onderlinge verstandhouding tussen zorgverleners onderling houdt niet over. De specialist neemt de apotheker niet altijd serieus. • Genoeg nieuwe projecten in de ketenzorg, maar innovatie blijft te lang ‘hangen’ bij pioniers. Gaan die met pensioen of elders aan de slag, dan stort het project in. • Huisartsen zijn niet altijd actief in de wijk waar ze hun praktijk hebben. Zo heeft slechts een kleine 40 procent van de inwoners van Hatert een huisarts in de wijk. De overige 60 procent zit bij een van de andere vijftig huisartsen in Nijmegen. Zie voor een uitgebreid verslag van het debat het Bedrijfsportaal. Daar vindt u ook een filmregistratie van het debat.

5

Drie topartsen Met drie topartsen is het UMC St Radboud er trots op het best scorende academische ziekenhuis in de MedNet topartsverkiezing van 2010 te zijn. Kinderarts Jos Draaisma, internist Jack Wetzels en klinisch geneticus Ineke van der Burgt werden door hun medische collega’s in het land gekozen als beste arts in hun vakgebied. Voor kinderarts dr. Jos Draaisma is het de tweede maal op rij dat zijn collega-kinderartsen hem bestempelen als Toparts. ‘Verdiend’, vinden zijn Nijmeegse collega’s: ‘Jos Draaisma is een zeer betrokken allround kinderarts. Hij is kundig, zeer communicatief en een goed onderwijzer, iemand

Foto: Jan van Teeffelen

Open dag dankzij 150 vrijwilligers

Voor kinderarts dr. Jos Draaisma is het de tweede maal op rij dat zijn collega-kinderartsen hem bestempelen als Toparts.

die een veilige omgeving schept voor zijn patiënten en collega’s.’ Draaisma is naast kinderarts onder meer hoofdredacteur van het Tijdschrift voor Kindergeneeskunde en medeoprichter van de Stichting Spoedeisende Hulp bij Kinderen. (In Radbode nr. 2 2010 stond een interview met hem, zie op intranet het digitale archief ). Internist-nefroloog dr. Jack Wetzels behaalde dit jaar opnieuw de eerste plaats. Hij is volgens zijn directe collega’s ‘een echte patiëntendokter die graag wil weten. Hij vindt in de patiëntenzorg zijn inspiratie voor wetenschappelijk onderzoek en heeft zich ontwikkeld tot een vraagbaak voor nefrologen uit de hele regio.’ Dr. Ineke van der Burgt is winnaar voor het specialisme Klinische Genetica. Haar collega’s typeren haar als ‘een warme betrokken dokter die goed kan luisteren en complexe genetische materie goed kan uitleggen aan haar patiënten. Ze brengt academisch denken terug tot de kern: wat betekent het voor de patiënt en geeft patiënten rust en vertrouwen op het moment dat hun hele wereld op de kop staat.’ n

r e por t a g e

Patiënten met pijnlijke nierstenen kunnen binnen een week terecht op de afdeling Urologie voor de poliklinische behandeling met de niersteenvergruizer. Voor anamnese, diagnostiek én niersteenvergruizing in één dag. Radbode doet verslag. A D D E N H EL D

Verpleegkundig specialist i.o. Gijs de Lauw en de urologen Hans Langenhuijsen en dr. Frank d’Ancona (v.l.n.r.) nemen na a nog even door.

Nierstenen vergruizen op topsn Ruim een week geleden kreeg Herman Bovee (48) plotseling last van hevige pijn in de flanken. ‘Zeurende pijn, die op een gegeven moment zodanig begon op te vlammen, dat ik me echt geen raad meer wist. Ik werd er gewoon misselijk van, zó heftig!’. Voor hem alle reden om dezelfde dag nog zijn huisarts te bezoeken. Die spreekt al vrij snel het vermoeden uit van nierstenen, mét de bijbehorende heftige koliekpijnen. Na zijn diagnose verwijst de huisarts zijn onfortuin-

lijke patiënt via ZorgDomein meteen door naar het niersteenpolisneltraject. En op basis van de brief van de huisarts selecteert uroloog dr. Frank d’Ancona van de Niersteenpoli de heer Bovee daarna vrijwel meteen voor het snelle behandelingstraject – wachttijd: hooguit een week – van de niersteenvergruizer. Om de tussenliggende dagen te kunnen overbruggen, krijgt mijnheer Bovee van zijn huisarts redelijk zware pijnstillers mee.

Ook tijdens het sneltraject neemt verpleegkundig specialist Gijs de Lauw ruim tijd voor het intake-gesprek.

6

Alle tijd voor intake Het is maandagochtend wanneer Herman Bovee zich rond half negen meldt op de Niersteenpoli. Volgens de afspraak is hij eerst al even naar de röntgenafdeling geweest voor het maken van een buikoverzichtsfoto. Het is verpleegkundig specialist in opleiding Gijs de Lauw, die hem op de Niersteenpoli ontvangt en later deze ochtend ook de behandeling met de niersteenvergruizer zal uitvoeren. In alle rust begint De Lauw aan zijn intake-gesprek van zeker een half uur. Hij heeft hiervoor zelf een standaardformulier ontwikkeld, zodat geen enkele vraag naar de voorgeschiedenis en het eventuele medicijngebruik over het hoofd wordt gezien. In het Elektronisch Patiënten Dossier bekijkt De Lauw de buikoverzichtsfoto, die eerder deze ochtend is gemaakt. ‘Vooral om te kijken waar de niersteen precies zit, maar ook om te zien of niersteenvergruizing bij deze patiënt een optie is.’ Zijn bevindingen overlegt de verpleegkundig specialist in opleiding eerst nog even kort met zijn mentor, uroloog dr. Frank d’Ancona, en vervolgens vertelt De Lauw de heer Bovee dat hij inderdaad in aanmerking komt voor een behandeling met de niersteenvergruizer. De patiënt blijkt al redelijk goed op de hoogte te zijn van wat hem in grote lijnen staat te wachten. Mede dankzij het advies van zijn huisarts om vooraf alvast naar de website van het UMC St Radboud (www.umcn.nl) te gaan. ‘Is zo’n niersteenvergruizing erg pijnlijk?’, wil hij weten. ‘Helemaal pijnloos is het niet’, reageert De Lauw. ‘Maar u krijgt vooraf goede pijnstilling in de vorm van Diclofenac en zonodig kunnen we tijdens de behandeling ook nog wat morfine geven.’ Als, ter geruststelling, ook alle overige vragen van mijnheer Bovee afdoende zijn beantwoord, is het intakegesprek afgerond. Hij kan nu, tot een uur of elf, koffiedrinken en wachten op zijn niersteenvergruizing. Ongeveer anderhalf uur voor de behandeling zal verpleegkundige Wendy Hoebers hem nog de pijnstiller Diclofenac komen brengen, zo verzekert De Lauw zijn patiënt.

r a dbod e 2 - 2 0 1 1

molton doeken. ‘U komt in een klein laagje water te liggen. Dat bevordert de geleiding van de geluidsgolven naar uw niersteen’, licht De Lauw toe. De op de website geadviseerde mp3-speler met muziek heeft Bovee niet meegenomen; hij wil zijn niersteenvergruizing liever bewust meemaken. Kijkend op zijn scherm probeert De Lauw de niersteenvergruizer nu zo nauwkeurig mogelijk op de niersteen te richten. Dan start hij de behandeling, die Bovee ervaart als ‘tikken in mijn rug en een zeurende pijn in mijn buik’. Overigens minder pijnlijk dan hij had verwacht. Na ongeveer een half uur is de eigenlijke behandeling met de niersteenvergruizer

‘De niersteenvergruizer kan 80 procent van alle stenen verwijderen’ afgerond. Over een week of drie, vier wordt hij voor controle terug verwacht bij De Lauw. Zijn zoon zal hem zo dadelijk komen ophalen, want zelf autorijden wordt na een niersteenvergruizing sterk afgeraden. Dit, in verband met mogelijke pijnklachten.

afloop van de behandeling samen het dossier Foto’s: Frank Muller

opsnelheid Wanneer Herman Bovee de spreekkamer verlaat om elders op de Niersteenpoli te wachten op zijn niersteenvergruizing, schiet hoofdverpleegkundige Suzanne Teunissen De Lauw even aan. ‘Werkt je pc weer optimaal na die spoedreparatie van vrijdagmiddag?’ Teunissen toont zich vol lof over de aanwezigheid van verpleegkundig specialisten zoals De Lauw op de polikliniek Urologie. ‘Zij hebben korte lijnen met de artsen en werken nauw samen met het verpleegkundig team. En omdat verpleegkundig specialisten duidelijke taal spreken, geen moeilijke woorden gebruiken, zijn ze laagdrempelig en vaak makkelijker bereikbaar voor de patiënt. Kortom, zij zijn in staat om geprotocolleerde zorg op een professionele en veilige manier zelfstandig uit te voeren, onder supervisie van de stafarts. Daarnaast biedt de functie van verpleegkundig specialist voor verpleegkundigen een mooie mogelijkheid om door te groeien. Ook voor het UMC St Radboud is dat waardevol omdat kundig personeel zo maximaal kan worden ingezet en kennis voor de afdeling behouden blijft.’ Uroloog dr. Frank d’Ancona, de mentor van De Lauw, deelt later deze ochtend het enthousiasme van Suzanne. ‘Voor niersteenvergruizingen geldt hetzelfde als voor operaties: je moet ze vaak doen om goede kwaliteit te leveren. En Gijs weet precies hoe de niersteenvergruizer werkt en hoe patiënten daarop reageren. Dat is een feeling die je alleen maar ontwikkelt door met grote regelmaat niervergruizingen te doen. Een uroloog die maar sporadisch met de niervergruizer werkt kan zich die feeling nooit eigen maken, en dat leidt dan ook meestal vanzelf tot slechtere behandelresultaten.’

Preventie-adviezen Al rond half één kan de heer Bovee de Niersteenpoli van het UMC St Radboud weer verlaten. Voorzien van nog wat pijnstillers, alle noodzakelijke instructies-voor-thuis én van een zeefje, bedoeld om tijdens het plassen de vergruisde niersteentjes op te vangen. De Lauw: ‘Sommige patiënten plassen die steentjes al na een paar dagen uit, maar een enkele keer gebeurt dat ook pas na een paar weken. Het is de bedoeling dat de patiënt die steentjes bij het eerstvolgende controlebezoek, drie tot vier weken later, meeneemt. De samenstelling ervan wordt vervolgens in het laboratorium onderzocht en op basis daarvan kunnen we dan naderhand passende adviezen geven. Bijvoorbeeld gerichte voeding- en/of lifestylesadviezen, die het ontstaan van nieuwe nierstenen moeten voorkomen.’ Ruim 80 procent van alle nierstenen kan met behulp

van de niersteenvergruizer worden verwijderd, vertelt De Lauw. ‘Via ons sneltraject van de Niersteenpoli doorgaans zelfs al binnen een week. Al laat helaas niet élke niersteen zich even gemakkelijk vergruizen.’ En wat, als jouw nierstenen ongelukkigerwijs in dat resterende percentage van 20 procent vallen? Uroloog Frank d’Ancona: ‘Deze patiëntengroep is vaak aangewezen op een van onze operatieve mogelijkheden. Nu betekent dat in de praktijk nog, afhankelijk van de klachten, een wachttijd van al snel zes weken. Maar we hebben voor deze niersteenoperaties extra OKtijd aangevraagd en deze is inmiddels geaccordeerd. Zodat we ook die patiëntonvriendelijke wachttijd voor niersteenoperaties hier binnenkort aanzienlijk naar beneden kunnen brengen!’ n Meer informatie over de niersteenvergruizer van het Urologisch Behandel Centrum en ook over nierstenen vindt u op de website van het UMC St Radboud (www. umcn.nl). Vul daarvoor op de startpagina rechtsboven (in de zoekbalk) het woord Niersteenvergruizer in.

Unieke bundeling expertise Uroloog dr. Frank d’Ancona ziet meerdere voordelen om bij de behandeling van nierstenen juist te kiezen voor de Niersteenpoli van het UMC St Radboud. ‘Allereerst omdat wij hier binnen het Nijmeegs Kenniscentrum Nierstenen alle expertise op het gebied van nierstenen en alle vormen van niersteenbehandeling bij elkaar hebben. Dat betekent voor de patiënten: belangrijke tijdwinst. Verder werken collega-uroloog Hans Langenhuijsen en ik nauw samen met de nefrologisch internisten dr. Gerald Vervoort en prof.dr. Jack Wetzels. Deze unieke samenwerking leidt tot een gezamenlijk beleid, dat wordt gevolgd en begeleid door de verpleegkundig specialist. Ook dit laatste is belangrijk, want onderzoek heeft aangetoond dat een juiste counseling/begeleiding van niersteenpatiënten leidt tot een vermindering van recidieven. En wat ik vanuit academisch oogpunt als échte meerwaarde zie, is de bundeling hier van alle beschikbare expertise op het gebied van het ontstaan en de behandeling van nierstenen. Daarin zijn wij als Radboudziekenhuis beslist uniek.’

Behandeling valt mee Inmiddels is het elf uur. Tijd voor de behandeling. De Lauw vraagt eerst aan mijnheer Bovee of er in de tussentijd nog nieuwe vragen zijn gerezen. Dat is niet het geval, waarna hij hem vraagt zich achter het gordijn uit te kleden en daarna – in onderbroek – op de behandeltafel plaats te nemen. Hij dekt zijn patiënt toe met

Terwijl Herman Bovee al klaar ligt voor behandeling met de niersteenvergruizer, beantwoordt Gijs de Lauw nog een laatste vraag.

7

w w w. r a d b o u d i n t o l a n g u a g e s . n l

Nieuws van bulthaup

Trainingskalender 2011

Als u wilt weten hoe u ook op een moeilijke plattegrond een keuken kunt plaatsen en inrichten, die in elk detail aan u smaak en u pretentie voldoet, spreekt u dan met ons, de specialist voor de nieuwe keukenarchitectuur van bulthaup.

Chinees • Duits • Engels • Frans • Japans • Italiaans • Marokkaans Arabisch • Nederlands voor anderstaligen • Russisch • Spaans • Notuleren (met laptop) • Timemanagement Start trainingen: vanaf 21 februari.

GRENZLANDKÜCHEN JANSEN

Kijk voor meer informatie over deze of andere trainingen op onze website. E: [email protected] T: (024) 361 21 59

Schulplatz · 47559 Kranenburg-Frasselt Tel.: 0049.2826.90490 · www.grenzlandkuechen.de

KAAIJ ADVOCATEN 1E CONSULT (20 MIN.) GRATIS

Voor de persoonlijke aanpak FRANSESTRAAT 12 6524 JA NIJMEGEN

Mr. Michaëla B.M. Kaaij, gecertificeerd NMI mediator Mr. Drs. H.A.M. Schouten TEL : (024) 324 59 37

maakt deel uit van de radboud universiteit nijmegen

Strafrecht, mediation, echtscheiding, alimentatie, omgangsregeling en andere familiezaken, huur, arbeid en ontslag, uitkering, consument en incasso.

Han Fortmann Centrum voor Mindfulness (zie ook www.hanfortmanncentrum.nl)

Voor medewerkers UMC St Radboud is er een vaardigheidstraining Mindfulness-Based Stress Reduction De cursus kan worden gevolgd door gebruik te maken van het persoonlijk budget.

AVOS Medical tel: 024-6456756 | www.avosmedical.nl

Stienstra huid- en oedeemtherapie tel: 024-3448107 | www.patriciastienstra.nl

• Aanmeten van Therapeutische Elastische Kousen, zwangerschapspanty’s en bandages. • Lasertherapie met de revolutionaire LightSheer Diodelaser bij ongewenste haargroei in het gelaat en op het lichaam.

• Oedeemtherapie bij primair en secundair lymfoedeem. • Acnetherapie en (acne) littekentherapie. • Lasertherapie met de revolutionaire LightSheer Diodelaser bij ongewenste haargroei in het gelaat en op het lichaam.

Cursus 11.U3V begeleiding Ted van Rijt Data donderdag 17, 24, 31 maart, 7, 14, 21, 28 april, 12 mei van 16.30 - 19.00 uur en Stiltedag vrijdag 15 april van 9.30 – 16.30 uur

Cursus 11.07 begeleiding Ted van Rijt Data dinsdag 29 maart, 5, 12, 19 april, 10, 17, 24, 31 mei van 19.30 – 22.00 uur en stiltedag op zaterdag 21 mei van 9.30 – 16.30 uur

Cursus 11.U4V begeleiding Marij Geurts Data woensdag 23, 30 maart, 6, 20, 27 april, 11, 18, 25 mei van 16.30 – 19.00 uur en Stiltedag vrijdag 13 mei van 9.30 - 16.30 uur

Cursus 11.08 begeleiding Ted van Rijt Data woensdag 30 maart, 6, 13, 20, 27 april, 11, 18, 25 mei van 14.00 – 16.30 uur en stiltedag op zaterdag 14 mei van 9.30 – 16.30 uur

Daarnaast verzorgt het Han Fortmann Centrum voor Mindfulness ook maatschappelijke cursussen Mindfulness: training in aandacht. Deze trainingen hebben dezelfde inhoud als de training Mindfulness-Based Stress Reduction. Ook voor deze trainingen geldt dat hieraan kan worden deelgenomen door gebruik te maken van het persoonlijk budget.

Cursus11.09 begeleiding Ancilla van Steekelenburg Data donderdag 31 maart, 7, 14, 21, 28 april, 12, 19, 26 mei van 19.30 – 22.00 uur en stiltedag op zaterdag 21 mei van 9.30 – 16.30 uur

Cursus 11.05 begeleiding Marij Geurts Data woensdag 23, 30 maart, 6, 20, 27 april, 11, 18, 25 mei van 19.30 – 22.00 uur en stiltedag op zaterdag 14 mei van 9.30 – 16.30 uur

Locatie Han Fortmann Centrum, René Descartesdreef 21, 6525GL Nijmegen

Kosten voor een cursus € 445,-, studenten € 335,-, zakelijk € 650

Opgave www.hanfortmanncentrum.nl _cursussen_medewerkers UMC St Radboud / maatschappelijke cursussen_Mindfulness

Doe wat anderen ook doen: kom vrijblijvend langs en maak kennis met de voordelen die samen werken met accon ■ avm ook voor u kunnen hebben. www.acconavm.nl

Bij AVOS Medical en Stienstra huid- en oedeemtherapie is uw huid in professionele handen.

Accountancy: [email protected] Fiscaal: [email protected] Kantoor Nijmegen Kerkenbos 10-45 ■ 6546 BB Nijmegen T 024 - 360 38 16

Kijk op de site voor het complete pakket aan (huid) therapieën.

Archipelstraat 17 | 6524 LK Nijmegen 8

r ond e rzo e k a dbod e 2 - 2 0 1 1

WETENSWAARDIG Hoorinplantaat In het UMC St Radboud is bij een patiënt met ernstig gehoorverlies een nieuw type hoorimplantaat met succes toegepast. Het deels implanteerbare hoortoestel, C-DACS genaamd, verbetert de hoorkwaliteit aanzienlijk. Vooralsnog is het Radboud het enige Nederlandse ziekenhuis waar deze techniek, ontwikkeld door Cochlear, toegepast wordt. De operaties maken deel uit van een Europese studie.

Geneesmiddelenonderzoek

Foto: Flip Franssen

Bart Kiemeney bij de platen waarin het DNA van tienduizend Nijmegenaren ligt opgeslagen.

Staalkaart van Nijmeegse Jan Modaal De gegevens van 10.000 Nijmegenaren in de databank van de Nijmegen Biomedische Studie kunnen de basis vormen voor nieuwe vormen van diagnostiek en behandelingen. En met deze gigantische database hoeft een onderzoeker bij een nieuw onderzoek geen nieuwe controlepersonen te vinden. M a r t e n D oop e r

Stel je voor: Het UMC St Radboud heeft een databank met gegevens van 10.000 stadgenoten. De afgelopen tien jaar hebben die bloed afgestaan en vragenlijsten ingevuld voor de Nijmegen Biomedische Studie. Deze 10.000 mensen vormen een mooie controlegroep bij wetenschappelijk onderzoek naar tal van ziektes.

Databank Tien jaar geleden besloten enkele afdelingen van het Radboud samen met de gemeente Nijmegen en de GGD Regio Nijmegen de Nijmegen Biomedische Studie op te zetten. Prof.dr. Bart Kiemeney: ‘We wilden van een grote controlegroep een database creëren met allerlei gegevens die belangrijk zijn bij medisch onderzoek. Zodat we niet meer voor iedere studie opnieuw controlepersonen hoefden te zoeken en te onderzoeken. Klinische Chemie en Endocrinologie, die ook meededen aan de studie, wilden bovendien aan de hand van het bloed van de 10.000 Nijmegenaren voor tal van laboratoriumbepalingen referentiewaarden verkrijgen die zo goed mogelijk aansluiten bij de lokale bevolking. De gemiddelde hoeveelheid schildklierhormonen, bijvoorbeeld, is onder andere afhankelijk van de hoeveelheid jodium die mensen binnenkrijgen. Dat varieert per streek; er kan meer of minder jodium in de voeding en het water zitten. Ook de leeftijd speelt een rol. Dankzij de gegevens beschikken we nu over leeftijdsspecifieke normaalwaarden voor schildklierhormonen die afgestemd zijn op de Nijmeegse bevolking. Zo kunnen we nauwkeuriger zeggen wanneer een gemeten waarde van een patiënt afwijkend is. Iets dergelijks geldt ook voor een aantal parameters van de ijzerhuishouding in het lichaam en voor parameters voor de nierfunctie.’

‘Je kunt de gegevens van de Nijmegen Biomedische Studie zien als de betonvloer van een gebouw’, maakt prof. dr. Bart Kiemeney een vergelijking. ‘Op zich niet spectaculair, maar onmisbaar om uiteindelijk de aandachttrekkende designmeubelen op neer te kunnen zetten. Zo hebben de gegevens uit de Nijmegen Biomedische Studie inmiddels meer dan zeventig wetenschappelijke artikelen mogelijk gemaakt, meestal in hoog aangeschreven bladen als Nature, Nature Genetics en The New England Journal of Medicine.’ De grote kracht van de Nijmegen Biomedische Studie zit ‘m in de uitgebreide hoeveelheid normaalwaarden. ‘De gegevens van die 10.000 Nijmegenaren, bijvoorbeeld hun rookgedrag, hun gewicht, bij vrouwen de leeftijd van de eerste menstruatie, de hoeveelheid schildklierhormoon in het bloed, en natuurlijk hun DNA, vormen samen als het ware de biomedische Jan Modaal. Op zich genees je daar geen ziektes mee, maar die “doorsnee” waarden zijn van groot belang om na te kunnen gaan wat er bij een bepaalde ziekte afwijkend is van het normale.’

GWAS Daarnaast is de Nijmegen Biomedische Studie onmisbaar voor veel genetische studies. ‘Sinds enkele jaren bestaat de techniek voor genome wide association studies, kortweg GWAS. Daarmee identificeer je plaatsen in het DNA die bij patiëntengroepen anders zijn dan bij mensen zonder de betreffende ziekte. Die afwijkende plaatsen zijn als het ware de plaats delict. Ergens op dat stuk DNA ligt mogelijk een gen dat betrokken is bij of een risico vormt voor de betreffende ziekte. En, je voelt het al aankomen, om te bepalen wat anders is in het DNA moet je eerst weten wat normaal of gemiddeld is. Aangezien onze DNA-bank al goed gevuld was op het moment dat GWAS mogelijk werd, konden wij - vaak in samenwerking met onderzoekers elders in de wereld snel met deze techniek aan de slag. Voor studies naar mogelijk betrokken genen bij tal van aandoeningen, variërend van prostaatkanker tot schizofrenie, heeft het DNA van de Nijmegenaren de afgelopen jaren de controlegroep gevormd.’ Voorlopig heeft de Nijmegen Biomedische Studie dus vooral bijgedragen aan nieuwe wetenschappelijke kennis over genen die (mogelijk) betrokken zijn bij ziekte. Kiemeney: ‘In de toekomst kan die kennis worden uitgewerkt tot nieuwe vormen van diagnostiek of tot nieuwe behandelvormen die aangrijpen op het gen dat betrokken is bij de ziekte. Dat worden dan de aandachttrekkende designmeubelen die op onze betonnen vloer staan.’  n

9

Het door de farmaceutische industrie gesponsorde geneesmiddelenonderzoek wordt ten onrechte negatief afgeschilderd, stelt prof.dr. Henk Jan Out in zijn oratie als hoogleraar farmaceutische Geneeskunde van het UMC St Radboud. ‘De klinische studies voldoen tegenwoordig aan de hoogste kwaliteitseisen, ze worden geregistreerd op openbare trialregisters en de resultaten worden ongeacht de uitkomst - gepubliceerd in medische tijdschriften.’ Industrie en universiteit moeten daarom niet tegenover elkaar worden geplaatst, maar juist samenwerken voor een optimaal resultaat. Daarom pleit Out voor farma én toga.

Miljoenensubsidie NovioTissue Een te kleine blaas of onvolledige plasbuis geeft urologische problemen. Met gekweekt materiaal lijken deze defecten binnenkort beter te repareren. Prof.dr. Wout Feitz (Urologie) en dr. Toin van Kuppevelt (Biochemie) ontwikkelden in samenwerking met andere kennisinstellingen en bedrijven de afgelopen jaren nieuwe kunstweefsels en dragermaterialen. NovioTissue van het UMC St Radboud ontving een miljoenensubsidie om de ontwikkeling en productie van dit materiaal te versnellen.

Kolff subsidie voor Kirsten Renkema Dr. Kirsten Renkema heeft van de Nierstichting een Kolff Postdoc Startup Beurs ontvangen. Met deze subsidie gaat Renkema, verbonden aan de afdeling Antropogenetica, genen voor aangeboren nier- en urinewegafwijkingen opsporen en onderzoeken. Het onderzoek wil preventie van chronisch nierfalen op termijn mogelijk maken en nierpatiënten zo een beter toekomstperspectief bieden. Meer informatie over bovenstaande berichten: zie het nieuwsarchief op www.umcn.nl.

Promoties, oraties, afscheidsredes* • Promotie drs. Carla Schölzel, maandag 31 janua­ ri om 13.30 uur. Titel: Quality of life in dementia: from concept to practice • Promotie drs. Erik Vegt, vrijdag 4 februari om 13.00 uur. Titel: Strategies to reduce uptake of radiolabeled peptides in the kidneys • Promotie drs. Marieke Altink, maandag 7 februa­ ri om 15.30 uur. Titel: Neurocognitive aspects of attention deficit hyperactivity disorder. The role of genetic factors and smoking during pregnancy • Promotie drs. Corinne van Marrewijk, dinsdag 8 februari om 10.30 uur. Titel: DIAMOND: Initial management of dysepsia in primary care - effectiveness, efficiancy and quality of life • Promotie drs. Marianne Schoevers, dinsdag 8 februari om 15.30 uur. Titel: Hiding and seeking. Health problems and problems accessing health care of undocumented female immigrants in the Netherlands * Locatie: Radboud Universiteit, Academiezaal Aula, Comeniuslaan 2. Meer informatie: www.umcn.nl, Research, Science Agenda.

r m e ns e n a dbod e 2 - 2 0 1 1

mensen Bijdragen voor de rubriek Mensen (maximaal 150 woorden) kunt u tot uiterlijk donderdag 09.00 uur in de week vóór verschijnen mailen naar [email protected], voorzien van een scherpe digitale foto met een hoge resolutie.    

Rosa Eijkholt Op 1 januari vierde Rosa Eijkholt haar 25- jarig jubileum op de afdeling Cardio-thoracale Chirurgie en Longziekten. Inmiddels werkt ze alweer acht jaar op Longziekten. Voorheen op E10: het toenmalige Algemene Interne en Longziekten, waarna ze in mei 2007 mee is verhuisd naar de afdeling Cardio-thoracale chirurgie en Longziekten. Wij kennen Rosa als een gedreven, warme en betrokken collega, met een hart van goud en hart voor haar werk. Ze is nauw betrokken bij de zorgverlening aan de patiënt en geeft door haar persoonlijke, aandachtige benadering een warme gloed aan de patiënt. Voor Rosa is niet gauw iets teveel. Als er even een vrij moment is, zal ze de patiënt opzoeken voor een praatje of wandeling. Namens de afdeling Cardio-thoracale Chirurgie en Longziekten, Ingrid Theunissen, seniorverpleegkundige en Jolanda ter Sluysen, hoofdverpleegkundige

Thea van Deelen- Ruys Op 1 januari was Thea van DeelenRuys 25 jaar hier. Zij heeft op meerdere afdelingen in verschillende functies gewerkt. Sinds 2007 werkt ze op de polikliniek voor Kinderen en Jeugdigen op het secretariaat patiëntencorrespondentie. Wij kennen haar als een hardwerkend persoon die er aan meewerkt de kwaliteit en kwantiteit van correspondentie te waarborgen. Artsen en collega’s kunnen altijd rekenen op haar enthousiaste en optimale inzet. Ze is attent en zorgzaam en kijkt met een positief kritische blik. We vieren haar jubileum in besloten kring. Namens collega’s Polikliniek voor K&J Marjo van der Doelen/ Petra Bot Miriam van Beek/ Tessa Brederode

Ton Alferink Op 1 januari was Ton Alferink 25 jaar in dienst. Hij kwam binnen als medewerker distributie op de Textielafdeling. Als transportbediende binnen het lokale transport (huidige Logistieke Service) leerde Ton iedereen kennen en heeft zo overal een “ingang”. In augustus 2008 kwam hij als fulltime zorghulp te werken op de Polikliniek voor Kinderen & Jeugdigen. Ton staat altijd voor iedereen klaar en brengt een hoop vrolijkheid op de werkvloer. Iedereen kent hem als een enthousiaste, gezellige en betrokken collega. Op zijn verzoek wordt zijn jubileum in besloten kring gevierd met (oud) collega’s van de polikliniek. Namens alle medewerkers van de Polikliniek voor Kinderen & Jeugdigen, Marjo van der Doelen en Petra Bot

Astrid Snijders Op 24 januari heeft Astrid Snijders haar 25-jarig dienstjubileum gevierd op de afdeling Pathologie. Astrid startte haar loopbaan als administratief medewerkster binnen de Katholieke Universiteit. In 1992 maakte zij de overstap naar het ziekenhuis waar zij acht jaar werkzaam was op de afdeling Interne Geneeskunde. Vanaf 2000 werkt Astrid op de afdeling Pathologie als secretaresse op het patiëntenzorgsecretariaat. Astrid verricht haar werkzaamheden met veel enthousiasme en inzet. Ze wordt door haar collega’s gewaardeerd om haar warme persoonlijkheid. Marian van de Geer, hoofd secretariaten Pathologie

Mathilde van Dalen-van Teylingen In januari is Mathilde van Dalen 25 jaar in dienst als secretaresse. Ze begon destijds bij personeelszaken van de medische faculteit, werkte daarna bij de huisartsopleiding en sinds 2000 bij de opleiding tot verpleeghuisarts/specialist ouderengeneeskunde. Met de integratie van die opleidingen in de nieuwe afdeling Eerstelijnsgeneeskunde is voor haar de cirkel rond. Al die jaren heeft ze met grote inzet en een warm hart gewerkt. Het jubileum is conform haar wens gevierd tijdens een koffie- en een culinaire bijeenkomst. Jan Lavrijsen, hoofd vervolgopleiding tot specialist ouderengeneeskunde

Annie van Huykelom Na bijna 43 jaar verlaat Annie van Huykelom –Verbroekken het Radboud en zal vanaf 1 februari gebruikmaken van de FPUregeling. Zij heeft dertig jaar met veel plezier als verpleeghulp

gewerkt binnen het Hartcentrum. Vervolgens is zij tien jaar werkzaam geweest als afdelingssecretaresse op de verpleegafdeling Cardiothoracale Chirurgie/Longchirurgie/Longziekten (A10), een functie die Annie vol enthousiasme heeft uitgevoerd. In die hoedanigheid is ze vanaf september 2007 nauw betrokken bij de opstart en verdere doorstart van de Short Stay Unit (SSU) binnen het A-gebouw. Annie is tot op de laatste dag erg betrokken bij haar werk geweest. Kenmerkend voor haar waren haar inzet, klantgerichtheid, collegialiteit en enthousiasme. We zullen haar missen. Op verzoek van Annie heeft het afscheid in besloten kring plaatsgevonden. Namens alle collega’s, Jean-Pierre van Bergen (hoofdverpleegkundige SSU).

Peter Robert Op 1 februari is Peter Robert 25 jaar werkzaam bij de Schoonmaak. Hij is destijds als Schoonmaakmedewerker Groot Onderhoud gestart bij de Faculteit Medische Wetenschappen. Later is dit overgegaan naar het ziekenhuis. Peter verzorgt de laatste jaren het schoonmaakonderhoud van de parkeergarages. Als dank voor zijn inzet in de afgelopen 25 jaren, wordt hem een receptie aangeboden op woensdag 2 februari van 16.00 tot 18.00 uur in het restaurant van Studiecentrum Medische Wetenschappen, route 76. Wij nodigen u hierbij van harte uit. Brechje Zegers-Lakeman, operationeel manager Schoonmaak

Kuindert Walther Kuindert Walther… Al sinds 1 juni 1975 in dienst, neemt per 1 februari afscheid van het ziekenhuis en het verpleegkundige beroep. Verplegen staat bij Kuindert hoog in het vaandel, met oog voor wat de patiënt nodig heeft! Hij liet zien hoe de mankementen in het zorgproces zijn invloed hebben op de patiënt en maakte zijn collega’s daarvan bewust. Kuindert heeft een lange carrière achter de rug, waarbij hij ook veel verpleegkundigen heeft opgeleid. Zijn eigenzinnige manier van verplegen heeft velen bewust gemaakt wat van belang is in het patiëntencontact… namelijk écht contact maken met de patiënt. Kuindert was daar een ster in, we zullen hem gaan missen op de afdeling Geriatrie! Namens al je collega’s van de Geriatrie, Maartje (verpleegkundige Geriatrie)

zeg er eens wat van Persoonlijk Budget: zegen of last OR-leden en andere onderhandelaars vinden dat ze met het Persoonlijk Budget (PB) een geweldige regeling in het leven hebben geroepen. Ik merk echter dat veel mensen in mijn omgeving worstelen hoe ze het bedrag zinnig kunnen besteden. Ik werk met plezier fulltime bij ICT. Een snel veranderende omgeving, waarin ik regelmatig werkgerelateerde trainingen volg. Mijn PB heb ik ingevuld met twaalf lessen Latijn-Grieks-Kunstgeschiedenis. Dat is echter een fractie van het bedrag, dus dan ook maar de kaart van het Sportcentrum declareren en mijn lidmaatschap bij de tennisclub. Materialen mag je er niet van aanschaffen, het één is extra belast en het andere niet. Ik hoor van veel meer collega’s dat ze het geen fijne regeling vinden. Het is bovendien gedoe om toestemming te vragen en te declareren. De medewerkers bij HRM die de declaraties controleren zijn volgens mij niet te benijden. Tijdrovend en het kost de werkgever dus veel geld. Daarbij heb ik het idee dat je dit PB voor een groot deel uit eigen zak betaalt. Eigen geld, waarvan wordt opgelegd hoe je het mag besteden! Van mij mag het PB stoppen. Ik zou deze brief nooit geschreven hebben als ik het idee had dat ik de enige was die dit vind. Helaas mopperen velen op de regeling, maar doen er verder niks mee.

zeg er eens wat van ‘En toch is het deze dag weer gelukt…’ Na een drukke werkdag waarin je amper hebt gezeten, hopend dat je geen dingen over het hoofd hebt gezien, die ene patiënt die zo verdrietig was toch het gevoel hebt gegeven “echt” tijd voor hem te hebben gehad. Ontslaggesprekken hebt gevoerd, opnamegesprekken. Heb ik nog overzicht, tijd om leerlingen te begeleiden, keuzes te maken op basis van tijdsdruk, kan ik nog kwaliteit leveren? Praten met de patiënt over zijn slechte uitslag, de operatie die anders ging dan verwacht. En toch is het deze dag weer gelukt en heb je de patiënt het gevoel gegeven dat hij in goede handen is, en is alles net niet misgegaan. En dan gebeuren er nog meer dingen. Zieke collega’s, geen uitzendkrachten beschikbaar. Operaties die niet doorgaan omdat IC-bedden volliggen. Verpleegafdelingen die bedden moeten sluiten, omdat er niet meer voldoende personeel is of collega’s overspannen zijn. De neurochirurg die ’s nachts om 2.30 uur een consult komt doen, omdat hij overdag geen tijd heeft; de patiënt is blij dat er nog iemand komt. Nog nadenkend hierover lees je in de krant bij het bericht dat 1 op 20 sterfgevallen in de Nederlandse ziekenhuizen voorkomen kunnen worden, de zin: “Je kunt wel steeds meer protocollen en checklists invoeren, maar er moet echt een gevoel van urgentie komen in de koppen van verpleegkundigen en artsen. Anders zal er weinig veranderen.” Je voelt vanuit je buik een boos gevoel naar boven komen. Alsof die urgentie er bij ons nooit is geweest. Of wij verpleegkundigen en artsen maar wat doen, niet nadenken. Een beeld dat haaks op de werkelijkheid staat. De bezuinigingen, meer productie, de verhoogde werkdruk, maakt dat we ons regelmatig afvragen of we op deze manier het werk nog wel willen en kunnen blijven doen. Het gaat uiteindelijk om één persoon: de patiënt. Die recht heeft op de beste zorg in een veilige omgeving, waar ook nog tijd is om “echt” naar hem te luisteren. Het indrukwekkende theaterstuk Dag en Nacht schetste een herkenbaar verhaal, wat je bevestigt in wat je zelf regelmatig voelt en meemaakt. Zo, dit moest mij even van het hart. Als laatste wil ik nog zeggen dat ik trots ben op een afdeling te werken waar wij met zijn allen keihard ons best doen om er voor die patiënt te zijn en te blijven. Ditte de Klerk, seniorverpleegkundige Orthopedie

agenda O ECU M E N I S C H E V IE R I N G E N Locatie: personeelsrestaurant. Zondag 30 januari: Wim Smeets, zondag 6 februari: Linda Modderkolk, zondag 13 februari: Richart Huijzer.

PAO-Heyendael Voor nadere info: www.paoheyendael.nl.

3 maart Palliatieve zorg - Intuïtie, wijsheid of wetenschap. Doelgroep; verpleegkundigen en verzorgenden met ervaring met palliatieve zorg.

Radboud Zorgacademie Sectie Bijscholing van de Radboud Zorgacademie verzorgt bijscholing voor medewerkers van het UMC St Radboud en voor externe klanten. Meer informatie: www.radboudzorgacademie.nl > bijscholing.

AZO-scholing Voor nadere informatie en inschrijving: website www.azo.nl onder het kopje Actueel-Agenda en Opleiding-Scholingsavonden.

OVERIG 2 februari Lezing gepresenteerd door prof. dr. William Stempsey (Holycross University, Massachusetts, USA) over goede zorg aan mensen aan het eind van hun leven. Locatie: Hippocrateszaal, route 77. Tijd: 17.00 - 18.15 uur. Meer informatie Simone Naber, IQ healthcare: 13359; [email protected].

3 februari ‘Away from her’ 5e filmgesprek georganiseerd door de werkgroep Menslievendheid. Een mooie, gevoelige film waarin op aangrijpende wijze duidelijk wordt wat de effecten van Alzheimer zijn. De toegang is vrij. 19.00 uur, aula Zorgacademie, route 51.

5 februari

Joek Poort, applicatiebeheerder productgroep ICT

Open dag Ruco (zie pag. 5)

10

r b eleid a dbod e 2 - 2 0 1 1

IEDERE PATIËNT ALTIJD VEILIG Themaleider Pijn: Kris Vissers Binnen het kader van het Patiëntveiligheidsprogramma UMC St Radboud is Kris Vissers, anesthe­sioloog en hoogleraar Pijn en Palliatieve Geneeskunde themaleider van het onderwerp ‘Vroege herkenning en behandeling van pijn’. Het Pijnbehandelcentrum werkt al jaren aan de kwaliteit en veiligheid ten aanzien van pijn bij patiënten en draagt dit met enthousiasme ziekenhuisbreed uit.

Pijnbehandeling belangrijk Tweederde van de patiënten opgenomen in het ziekenhuis ervaart matige tot ernstige pijn. Pijn wordt echter onvoldoende herkend en behandeld. Naast het humanitaire aspect van een goede pijnbehandeling zijn er tal van medische redenen om acute pijn adequaat te behandelen. Te denken valt aan: het voorkomen van infecties van de luchtwegen, het optreden van thrombo-embolische en cardiale complicaties en de vertraging van het herstel van de patiënt. Slecht behandelde acute pijn kan bij een groot aantal patiënten resulteren in chronische pijnklachten. Deze kunnen in veel gevallen worden voorkómen. Pijn is daarom als belangrijke kwaliteitsindicator opgenomen in de indicatorensets van de Inspectie voor de Gezondheidszorg, Zichtbare Zorg en het landelijke Veiligheidsmanagement Programma.

Praktijkvoorbeeld Tal van afdelingen zijn al actief aan de slag met dit thema en boeken resultaat. Zoals de afdeling Orthopedie die na de invoering van belrondes na ontslag het aantal patiënten dat thuis pijn ervaart sterk kon terugdringen.

Week van de Pijn De basis van het verminderen van pijn is de vroege herkenning. Registratie van pijnscores maakt het mogelijk om het effect van pijnbehandeling vast te stellen en de behandeling zo nodig aan te passen. Daarom richten we ons in eerste instantie op het driemaal daags afnemen van de standaard pijnmeting bij de patiënt en de registratie van de uitkomst. Binnen het EPD is in Klinische Notities een registratieformulier ontwikkeld. Als meerdere metingen bij één patiënt zijn afgenomen, krijgt de verpleegkundige een grafiek van het verloop van de uitkomsten te zien. Dit maakt het gemakkelijk om te signaleren wanneer extra pijnbehandeling nodig is. In de derde week van februari gaan tijdens de Week van de Pijn alle afdelingen bij hun patiënten deze standaard pijnmeting afnemen en registreren. De beste scoringsresultaten worden beloond met de Best Practice prijs voor pijn. Wij dagen u uit! Vragen? Heeft u vragen? Bel de Acute Pijn Service op *81 1709. Meer informatie vindt u op het intranet bij het thema ‘Vroege herkenning en behandeling van pijn’.

Foto: Flip Franssen

De beste zorg Mensen hebben recht op de beste zorg is een vaak gebezigde zinsnede. Zo ook afgelopen najaar in het concept regeerakkoord VVD-CDA 2010. Maar wat betekent recht hebben op de beste zorg en wat is de beste zorg? Eddy Adang gaat erop in en doet een suggestie.

HET BETOOG

Neem wachttijd mee in premie Dus zorg waar wachtlijsten een rol spelen is niet de beste zorg. Terwijl de burger volgens de overheid een wettige aanspraak kan maken op de beste zorg. Zo’n wettige aanspraak heeft een waarde, namelijk gelijk aan het welvaartsverlies dat de patiënt minimaal nodig acht hem voor de gederfde zorg of uitgestelde zorg te compenseren. Deze ex post benadering krijgt een ex ante karakter als de verzekeraar de wachttijd voor bepaalde zorg meeneemt in de premie. De verzekeraar biedt dan zorg binnen een bepaalde, contractueel overeengekomen termijn. Dit betekent dat de burger maximale zorg afruilt tegen een lagere zorgpremie waardoor deze burger meer aan bijvoorbeeld onderwijs kan besteden. Rechthebben op de beste zorg kan dan net zo goed geïnterpreteerd worden als recht hebben op zorg die waar voor je geld biedt. Met andere woorden recht hebben op doelmatige zorg.

Voorkeuren burger Nieuwsgierig en met veel interesse begon ik in het najaar met het doornemen van het concept regeerakkoord VVD-CDA 2010. Beroepshalve manoeuvreerde ik rechtstreeks naar de paragraaf over gezondheid. Laat ik beginnen met de eerste twee regels hieruit te citeren: ‘Een kwalitatief hoogstaande, toegankelijke en betaalbare gezondheidszorg is cruciaal voor een samenleving. Mensen hebben recht op de beste zorg die er is.’ Dit roept vragen op. Wat betekent recht hebben op de beste zorg. Van Dale omschrijft rechthebbende als ‘iemand die wettig aanspraak maakt op een bepaald bezit of ander overdraagbaar recht’. Hier dus de beste zorg. Maar wat is de beste zorg voor de burger? Daar is, voor zover ik weet, geen eenduidige definitie voor. Vanuit de patiënt kun je denken aan zorg die veilig is, de meeste levensverlenging biedt of in ieder geval de kwaliteit van leven van de patiënt het meeste doet toenemen. Iedere burger in Nederland is verplicht verzekerd voor zorg en heeft daarmee recht op ‘beste’ zorg. Als de burger patiënt wordt wil hij zijn recht op beste zorg uitoefenen. Problemen doen zich voor als hij de door hem gewenste zorg (tijdelijk) niet kan krijgen en op een wachtlijst komt. De behoeften van de patiënt worden gedwongen uitgesteld. De verzekeraar blijft in gebreke omdat de contractuele zorg niet geleverd wordt. Voor de patiënt treedt door het niet beschikbaar zijn van geprefereerde zorg een welvaartsverlies op.

11

De voorkeuren van de burger ten aanzien van zorg worden afgeruild tegen een gewenst premieniveau. Wat zijn dan zoal voorkeuren van de burger ten aanzien van de beste zorg? De voorkeuren van burgers zouden er als volgt uit kunnen zien: veilige, effectieve en direct toegankelijke zorg; maar ook een voorkeur voor een eerlijke verdeling van zorg, zoals patiënten met een hoge ziektelast meer recht op zorg gunnen dan patiënten met een lage ziektelast, of patiënten met een zeldzame ziekte recht op meer zorg gunnen. De afruil tussen al deze voorkeuren en de zorgpremie resulteert in een evenwicht dat het zorgaanbod, oftewel het basispakket bepaalt. De beste zorg voor de burger is dus niet in één dimensie uit te drukken maar bestaat uit een set van voorkeuren gerelateerd aan wat de burger ervoor wil betalen. Vanuit deze gedachte wil ik dan ook het kabinet de suggestie aan de hand doen de tweede regel van de gezondheidsparagraaf te vervangen door ‘Mensen hebben recht op doelmatige zorg’. Dr. Eddy Adang, Universitair Hoofd Docent Gezondheidseconomie, afdeling Epidemiologie, Biostatistiek en HTA, UMC St Radboud

r a ctueel a dbod e 2 - 2 0 1 1

Eigen medewerkers als ambassadeurs De krapte op de arbeidsmarkt raakt ook ons huis. De productgroep HRM doet er alles aan om nieuwe medewerkers binnen te halen en te houden. J a nn i e m e u ss e n

Dit jaar stoppen er voor het eerst meer mensen met werken dan dat er bijkomen. Het Radboud gaat de werving dan ook beter aanpakken. ‘We willen het liefst iedereen betrekken bij onze wervingsstrategie. De belangrijkste ambassadeurs zijn immers onze eigen medewerkers’, vertelt hoofd Arbeidsmarkt Remko Bakker van de productgroep HRM. ‘Hun enthousiaste verhalen bijvoorbeeld tijdens de laatste regionale loop-

Loopbaanbeurs succesvol De onlangs gehouden regionale loopbaanbeurs Zorg leverde het Radboud maar liefst zes nieuwe medewerkers op. Eén daarvan is Willemijn Cornelissen. ‘Mijn werk elders was niet meer zo uitdagend, vandaar dat ik om me heen ben gaan kijken. Het Radboud sprak me aan omdat jullie bezig zijn met kwaliteit, vernieuwen en het scherp houden van mensen. Jullie vacaturesite is professioneel en overzichtelijk. Ik had daar de vacature bij EOV gezien, maar die sprak me eigenlijk niet zo aan. Tot ik op die beurs een gedreven verpleegkundige trof, die erg enthousiast over zijn afdeling kon vertellen. Ik ben met een heel goed gevoel naar huis gegaan. Door de ervaringsverhalen van medewerkers krijg je een goed beeld van de instelling en de werkplek. Wat ik ook fijn vond, is dat er een mogelijkheid is om mee te lopen op de afdelingen. Ik begin per februari op EOV. Spannend, maar heb er erg veel zin in.’

ethiek

baanbeurs, hebben maar liefst zes nieuwe medewerkers opgeleverd. We denken erover om voor dergelijke evenementen een continu promotieteam op te richten. Het liefst met medewerking van iedereen in ons huis.’ Ook uit de introductiedag-enquête blijkt dat 30 procent van de nieuwe medewerkers via mond-tot-mondreclame binnenkomt. ‘En dat zonder actief beleid, daar zit dus nog potentieel.’

Snelle procedures ‘We kunnen niet alles tegelijk, we beginnen bij de basis. Wat maakt ons zo uniek dat mensen hun baan willen opzeggen om naar hier te komen? Dat moet je eerst helder formuleren en vervolgens uitdragen. Om succesvol te kunnen werven is een sterke en professionele basis nodig van mensen met kennis van recruitmentprocessen. We willen afdelingen beter gaan ondersteunen bij het binnenhalen van de juiste mensen. Daarbij focussen we ons onder meer op cruciale functies in het primaire proces.’ Daarnaast gaat het Radboud in de loop van het jaar een systeem aankopen dat de werving en selectie beter ondersteunt, waardoor procedures sneller verlopen. ‘En waarmee we bijvoorbeeld ook een database kunnen opbouwen met goede kandidaten, die het bij die ene sollicitatie net niet hebben gehaald. Bij een volgende vacature kun je hen benaderen of ze nog geïnteresseerd zijn. Dat voorkomt overbodige wervingsacties. Met gerichte mails kun je hen tussentijds betrokken houden bij de organisatie.’ Daarnaast wordt de vacaturesite meer 2.0. Bakker: ‘Via social media als hyves, proberen we mensen naar onze site te trekken. En als ze daar zijn, willen we hen heldere informatie op een aantrekkelijke manier aanbieden. ’

In de regio De regio Nijmegen behoort tot de krapste van Nederland als het gaat om zorgpersoneel. Het CWZ lanceerde daarom onlangs een traineetraject voor leerling-verpleegkundigen. Radboud biedt HAN-studenten een

om een oproep gedaan om te demonstreren in de Haagse dreven. De demonstratie is een schot voor de boeg en een poging om maatschappelijk meer debat los te maken over de waarden die in het geding zijn.

Benarde tijden? Als de geruchten over de plannenmakerij in Den Haag serieus moeten worden genomen, dan komen er voor de universiteit en het UMC benarde tijden naderbij. De hoeveelheid geld die gedurende de financiële crisis is verdampt, wordt afgewenteld op de samenleving en daarbij moeten de zorg en het academisch onderwijs een flinke veer laten. De morele vraag is welke criteria er zijn om tot een rechtvaardige, billijke verdeling te komen van de financiële teruggang. Is het behoud van hoger onderwijs voor jonge mensen zo’n criterium of de kwaliteit van de zorg? Als wij de geruchten moeten geloven is dat niet het geval. De besturen van de universiteiten, inclusief onze decaan, hebben daar-

Dat is alleszins lovenswaardig, maar de vraag is of het middel effectief en ter zake is. Ook in het buitenland is al vergeefs geprotesteerd door studenten en docenten tegen voorgenomen bezuinigingen. Maar het hoger onderwijs en het behoud van goede zorg lijken niet tot grote maatschappelijke beroering te kunnen leiden. Wellicht is de angst te groot dat het schrappen van de

12

Ligt jouw hart bij de vitale organen? Volg ons unieke AIOS en ANIOS-programma en oriënteer je breed op je vakgebied Je krijgt bij ons de mogelijkheid om werkervaring op te doen op verschillende afdelingen die intensief samenwerken op het gebied van de patiëntenzorg: Anesthesiologie, Cardiologie, Cardio-thoracale Chirurgie, Intensive Care, Longziekten en Neurochirurgie. Dit unieke programma, waarvan de precieze invulling samen met jou wordt bepaald, biedt je de kans een totaalbeeld te vormen van de mogelijkheden binnen de geneeskunde van de vitale functies. Tijdens het programma volg je twee basiscursussen, bijvoorbeeld Fundamental Critical Care Support (FCCS) en Advanced Cardiac Life Support (ACLS), en bezoek je tenminste één congres. Als AIOS of ANIOS ondersteun je de medische patiëntenzorg op diverse afdelingen op het brede terrein van de vitale functies en verricht je klinische, poliklinische en ambulante taken in de

patiëntenzorg. Ook participeer je in wetenschappelijk onderzoek. De mogelijkheid bestaat tot een parttime dienstverband van vier dagen per week. Wat verwachten we van je? Een afgeronde opleiding tot arts met specifieke belangstelling voor de geneeskunde van de vitale functies. Je bent inhoudelijk en communicatief sterk en sociaal vaardig. Bij gebleken geschiktheid zullen wij een uiterste inspanning leveren om je een opleidingsplaats te bieden op de afdeling van jouw keuze. Volg je je hart en wil je méér weten? Neem dan contact op met Agnes Bolderman, bedrijfsleider Cardio-thoracale Chirurgie, (024) 361 47 44, [email protected], of Anne-Miek Broods, bedrijfsleider Intensive Care, (024) 361 41 70, [email protected].

www.umcn.nl RADHRM2982 195x265 fc ANIOS.indd 1

Eén van onze wervingsadvertenties.

plustraject, waarbij ze alle stages hier kunnen lopen en met goede studiepunten hun collegegeld kunnen terugverdienen. ‘We vissen in dezelfde vijver. Ieder probeert op zijn eigen manier mensen aan zich te binden. Maar we werken ook sámen aan het probleem. Regionale ziekenhuizen zien elkaar bijvoorbeeld bij Salusgelria, een regionale werkgeversvereniging voor arbeidsmarktvraagstukken in de sector Zorg en Welzijn. We werken bijvoorbeeld allemaal mee aan hun blad “Take care”, om jongeren een positief beeld van de zorg te geven. Want ook daar valt veel te winnen.’  n

betreffende bezuinigingen ten koste van andere belangen zal gaan en stelt men daarom gemakkelijk dat universiteit en academische zorg kostbaar en elitair zijn. In de tijd van twitter, wikileaks en ‘boer zoekt vrouw’ loopt de waardering voor cultuur en wetenschap hard achteruit. Kennis en het streven naar ontplooiing vormden de bron van de wederopbouw en vernieuwing in de tweede helft van de vorige eeuw. Inmiddels is die periode achter de rug en verdwijnt het respect voor kennisverwerving en ontplooiing in eindeloos zoeken op internet en het voortdurend in contact staan met Jan en alleman. Vervlakking en het voldoen van korte termijn behoeften nemen de plaats in van instituties die op langere termijn vernieuwend en verdiepend werken. Worden wij het consumeren zat, dan gaan wij in therapie om weer energie op te doen om aan het ‘normale’ leven te kunnen deelnemen. Zolang de welvaart van het aardgas strekt. Benarde tijden, inderdaad. Evert van Leeuwen

09-04-2009 10:06:20