Overzicht input van de stad (startbijeenkomst 13 maart) De startbijeenkomst Erfgoed Ontmoet! van 13 maart heeft een grote hoeveelheid onderwerpen / input opgeleverd: uit het boekje, van de ansichtkaarten en van de groepen / flappen. Wat nu te doen met deze grote hoeveelheid informatie? Om het enigszins inzichtelijk te maken hebben we alles in thema’s ondergebracht; met een globale indeling en een nummering in willekeurige volgorde. Hierdoor ontstond een idee rondom de hoofdthema’s en aanvullende thema’s zoals hieronder weergegeven in het overzicht.
Hoofdthema’s: Fysieke stad als lab, Stad van (internationale) kennis & collecties en Stad als beleving 1.
De fysieke stad als lab
Binnen dit hoofdthema kwamen de volgende punten aan bod vanuit de stad. Algemeen, verbindend 1. Strategisch benutten van de economische waarde van erfgoed; 2. Erfgoed behouden voor toekomstige generaties; 3. Benut de historische en culturele stad; 4. Benut de crisis; de kansen voor hergebruik / herbestemming zijn toegenomen; 5. Erfgoed als drager van economische en ruimtelijke ontwikkelingen; dragen in alle mogelijke coalities; 6. Opzetten van een kennisplatform in Leiden waarin gemeente, eigenaren, architecten, vaklieden, bouwhistorici etc. met elkaar van gedachten kunnen wisselen, maar ook de samenwerking aangaan; 7. Optimaal benutten van de kennis op het gebied van fysiek erfgoed; 8. Ontwikkelen van vormen van publiek-private samenwerking; Verbinden van Oud en Nieuw 9. Goede verbinding/inpassing oud en nieuw (monumenten/historische stad en nieuwe architectuur); 10. Stimuleren en faciliteren hergebruik/herbestemming van monumenten/industrieel en maatschappelijk erfgoed met respect voor de monumentale waarde; 11. Toevoegen van nieuwe, eigentijdse architectuur ( dit zijn de monumenten van morgen); 12. Koppeling erfgoed / monumenten en duurzaamheid; 13. Verbinden gebouwen en structuren, samenhang objecten met omgeving; 14. Gebruik (door behoud, herstel) van de karakteristiek van de historische structuren van water en groen; 15. Investeren in de topmonumenten van de stad en oude universiteitsgebouwen, en in een passende openbare ruimte hierbij. Leiden kan deze kwaliteiten uitbuiten in de internationale citymarketing en op termijn wellicht zelfs uitgroeien tot een 'internationaal merk' als Oxford, Cambridge of Yale; 16. Benutten van erfgoed bij herstructurering van woonwijken; 17. De binnenstad als podium voor vernieuwing en innovatieve cultuuruitingen; 18. Erfgoed in belangrijke internationale trends (bv. green cities) positioneren; Dragers van erfgoed (object, structuur, gevels, openbare ruimte, boven en onder de grond) 19. Oog voor kwaliteit en karakteristiek; oog voor: 20. De jongere bouwkunst (na 1945); 21. Erfgoed buiten de binnenstad; 22. Karakteristieke bebouwing (thema’s, specifieke gebouwen etc.); 23. De historische gelaagdheid (boven- en onder de grond, in verschillende tijdsperiodes); 24. Structuren van water en groen; 25. Kwaliteit (en benutten van de) openbare ruimte rondom erfgoed; 26. Kwaliteit stadsbeeld/-gevelbeeld; 27. Herstel van gevels, zoals winkelpuien en historische kleuren, monumentale objecten; 28. Maritiem / drijvend / varend erfgoed; 29. Zichtbaarheid van het erfgoed verbeteren, (fysieke) beleving mogelijk maken (er staat te veel in de weg); zichtbaarheid vanaf het water; 30. Visualiseren van verdwenen erfgoed; 31. Relatie stad en omgeving/regio;
Instandhouding, restauratie, beheer en exploitatie 32. (Investeren in) behoud, onderhoud, restauratie en herstel (gebouwen en elementen), ook gemeentelijk vastgoed; 33. Verbeteren (commerciële) exploitatie en verhuur, optimaal benutten exploitatiemogelijkheden, gebruik partnerschappen, deel kennis; 34. Handhaving m.b.t. onderhoud van monumentale panden / woonhuizen;
2.
Stad van (internationale)kennis en collecties
Binnen dit hoofdthema kwamen de volgende punten aan bod vanuit de stad. Algemeen en verbindend, keten, clustering 35. Versterken positie, samenwerking en synergie door clustering; 36. Vestigingskracht. Positie versterken. Behouden en versterken van alle kennisorganisaties op het gebied van erfgoed; 37. Verdiepingsslag maken om de genius loci van de stad nog beter te omschrijven en unieke acties aan verbinden; 38. Toename realisatiekracht door nauwe samenwerking tussen erfgoedorganisaties; 39. Activiteiten bundelen; samen een interessanter programma met een groter bereik; 40. Rijksmusea meer betrekken bij gemeente en vice versa; 41. Alle rijksmusea te boek als The Leiden Museum; 42. Benutten aanwezigheid van kennis(stad) en de grote communicatie- en mediabranche, ook t.b.v. het verhaal vertellen; 43. Erfgoed verbinden aan economie / ondernemerschap / bedrijfsleven; 44. Verbinden kunst, erfgoed en wetenschap (compact bij elkaar); 45. Verbinden erfgoed en cultuur: cultuur benut erfgoed als cultuur; 46. Het internationale profiel van Leiden ontwikkelen; 47. Link tussen erfgoed, kennis en burgers zichtbaar maken; 48. Oprichten van een erfgoedcentrum (UL) / heritage centre; 49. Semi permanente plek over de archeologie van Leiden creëren; 50. Oprichten taalmuseum; Verbinden kennis en collecties: 51. Verbinden van de collecties, kennis, verhalen, beelden en data op het gebied van erfgoed, die in Leiden aanwezig zijn; 52. Ontwikkelen van de samenhangende collectie Leiden; samenwerking tussen collecties; 53. Thematische verbinding tussen musea en overige instellingen; 54. Nieuwe en oude kennis / wetenschap linken; 55. Laat de universitaire schatten zien; Kennisontwikkeling en onderzoek 56. Met elkaar verder ontwikkelen van kennis over de Leidse geschiedenis; 57. Ontwikkelen van synthesen geschiedenis Leiden; 58. Coördinatie van onderzoek, onderzoeksthema’s; 59. Onderzoek naar het ontstaan en de groei van Leiden; 60. Opnieuw bezetten van de leerstoel Leidse Geschiedenis bij de Universiteit Leiden als impuls; Toegankelijkheid 61. Erfgoedkennis nog beter beschikbaar/toegankelijk maken, ontsluiten; 62. Mensen verbinden via toegankelijkheid archieven; 63. Ontsluiten van het gebouwde en het bodemarchief; 64. Digitaliseren!; 65. Koppelen van databases; 66. Gebruik van open data; 67. Crowdsourcing / Crowdfunding; 68. Integraal aanbieden van kennis en collecties; 69. Vergroten van het gebruik door inzet moderne media;
3.
Stad als beleving (bewoners en bezoekers)
Binnen dit hoofdthema kwamen de volgende punten aan bod vanuit de stad. Algemeen, verbindend 70. Bundelen van krachten; dan is er in Leiden nog meer te beleven; 71. Samen een samenhangend verhaal vertellen; Verhaal / beleving 72. Verbreding erfgoed in tijd en ruimte; 73. Verlevendigen van het verhaal; 74. Materieel en immaterieel erfgoed met elkaar verbinden en laagdrempelig maken; 75. Verborgen verhalen zichtbaar maken, het verhaal terugbrengen naar de mensen; 76. Ontdekken van nog niet ontdekte pareltjes; 77. Uitnutten iconen en relatie met heden (bv. Boerhaave!); beroemde zonen en dochters van Leiden zichtbaar maken; Bewoners 78. Relatie van bewoners met (het erfgoed in of de geschiedenis van hun woonomgeving); 79. Het bevorderen van sociale cohesie; 80. Nieuwe burgers van Leiden: erfgoed als onderdeel van het welkomstpakket Bezoekers 81. Benutten van de toeristische waarden / potentie van onze prachtige historische stad; 82. Inzetten op het topsegment toeristen 83. Erfgoed onder aandacht van een breder publiek brengen; 84. Inspelen op de wensen van de bezoekers bij het beleven van het verhaal van Leiden; 85. Ontwikkeling van de Rapenburgspelen; 86. Meer aandacht voor water / maritieme geschiedenis; 87. De Leidse monumenten museaal maken; 88. Creatieve cross overs (theatermakers, kunstenaars, etc.) maken; 89. Gelaagd edutainment mogelijk maken Relatie fysiek 90. Verhalen verbinden met de locaties, 91. De dynamische stad verbinden met verhalen uit het verleden (fysiek); 92. Zorg voor goede erfgoedbeleving vanaf het water; 93. Bezoeker beter ver/geleiden, routing maken, voorlichting verbeteren, erfgoed beter beleefbaar maken; 94. Infrastructuur toerisme; bereikbaarheid, vervoer, overnachtingen, horeca etc.
Aanvullende thema’s: Talentontwikkeling, Samenwerking en ‘bedrijfsvoering’ en marketing, PR en Communicatie 1. Talentontwikkeling Erfgoededucatie, onderwijs en arbeidsmarkt Binnen dit thema kwamen de volgende punten aan bod vanuit de stad. Onderwijs en arbeidsmarkt 95. Koppelen van erfgoed, vakmanschap, opleiden van de makers als onderdeel van het geheel. 96. Behouden van ambachten en vakmanschap in Leiden 97. Promotie van restauratieberoepen voor timmeren en metselen 98. Ambachten verbinden met Leids erfgoed 99. Werkervaringsplaatsen in het bedrijfsleven (stad als lab), verbinden onderwijs en bedrijfsleven, op de agenda in projecten, aanbieden van leerlingwerkplaatsen 100. Geef jonge ondernemers de ruimte Erfgoededucatie en onderwijs 101. Aansluiten onderwijs op werkgelegenheid in de stad (op gebied erfgoed) 102. Leerlingen in het bo en vo kennis maken met het verhaal van erfgoed in Leiden 103. Meer aandacht voor betrekken van jongeren bij erfgoed 104. Inzetten moderne media 105. Ondernemers betrekken bij erfgoededucatie 106. Kalender afstemmen met het onderwijs 107. Scholen verbinden met een gebouw Studenten algemeen 108. Betrokkenheid studenten bij het Leidse erfgoed 109. Het inzetten van talent onder studenten t.b.v. erfgoed in Leiden
2. Samenwerking / ‘bedrijfsvoering’ Erfgoed in / van Leiden versterken, (ver)binden aan de stad, verankeren van de keten, valoriseren van kennis, verleiden en verrassen Binnen dit thema kwamen de volgende punten aan bod vanuit de stad. 110. 111. 112. 113. 114. 115. 116. 117. 118.
119. 120. 121. 122. 123. 124. 125.
Samenwerking / Onderlinge samenwerkingsverbanden ontwikkelen Financieel en facilitair samenwerkende erfgoedinstellingen Regionale samenwerking Gezamenlijk aanbod ontwikkelen Delen van kennis, human capital en technische middelen Afspraken, Uitvoering Denken in programma’s Erfgoedcongressen Maandelijks erfgoedcafé voor onderlinge contacten. Samenwerking op informele wijze. Ruimte voor afspraken in het Erfgoedcafé / in de ‘Erfgoedcampus’? Financiering Ideeën voor stimuleringsfondsen, beheerstichtingen etc. Ideeën voor publiek – private samenwerkingsverbanden Ideeën voor koppeling erfgoed – bedrijfsleven Valorisatie van kennis Toelichting op het brede begrip van erfgoed Driehoek UL – gemeente – burgers versterken Betrekken van burgers, zorgen voor transparante besluitvorming, zorgen voor opvolging van ideeën
3. Marketing, PR en communicatie Leiden in de wereld, de wereld in Leiden, Unesco werelderfgoed in Leiden, doelgroepen, toppers Binnen dit thema kwamen de volgende punten aan bod vanuit de stad.
126. 127. 128. 129. 130. 131. 132.
133. 134. 135. 136. 137. 138. 139. 140. 141. 142. 143. 144.
145. 146. 147. 148. 149.
Positioneren Leiden op de kaart, Positioneren Kennisinstellingen aan de top internationaal Internationaal profiel (Oxford, Cambridge), internationaal karakter Zorgen voor landelijke en internationale bekendheid Bundeling van krachten bij het vermarkten van erfgoed (grote kerken, stadspodia, Leiden marketing) Green Cities als Marketing/Development Label voor primaire doelgroepen in Leiden Doelgroepbepaling voor cultuurhistorisch toerisme. Focus op hoogopgeleid internationaal publiek t.b.v. meer inkomsten. Promotie aanbod The Leiden Museum, De Collectie Leiden Gezamenlijk aanbod Marketing en communicatie van erfgoedprojecten Het promoten van het Cultuurkwartier (of een Museumkwartier?) Meer stadspromotie: nog te onbekend! PR op Schiphol Verbinden creativiteit met PR/Marketing Binnenstad als beeldmerk Meer uitstralen wat de stad HEEFT, begin met LED screens bij het station Minder aandacht in communicatie aan monumenten en grachten, meer aandacht voor academische aanwezigheid, musea, geschiedenis van betawetenschappen Leiden als bruisende innovatieve cultuurstad Drie onderwerpen voor Unesco werelderfgoed in Leiden : Limes/Matilo, Linnaeuscollectie in Hortus, Drie October. Vierde: academie gedeelte als werelderfgoed Infrastructuur toerisme Het verbeteren van de entree van Leiden (routing, led boarden, vervoer, stadswandelingen) Bevorderen B&B Van dagbezoek naar weekbezoek; samenwerking met hotels Bereikbaarheid van het erfgoed Zorg voor goede infrastructuur rondom erfgoed, bereikbaar, parkeren, horecagelegenheden, toeristisch vervoer bv. zonne energie treintjes
