Overzicht cursussen voor (aankomende) vrijwillige waarnemers en beschermers

Overzicht cursussen voor (aankomende) vrijwillige waarnemers en beschermers Een cursus betreft meestal twee dagdelen. Uitvoering door ervaren en deskundige docenten van de onderstaande organisaties. Meer informatie bij onderstaande contactpersonen en op de websites van betrokken organisaties. Contactpersonen Algemeen, flora en fauna-breed: Carolyn Vermanen, [email protected] ANEMOON: Niels Schrieken, [email protected] BLWG: Laurens Sparrius, [email protected] EIS Kenniscentrum Insecten: Jinze Noordijk, [email protected] FLORON: Edwin Dijkhuis, [email protected] RAVON: Kris Joosten, [email protected] Sovon Vogelonderzoek Nederland: Albert de Jong, [email protected] De Vlinderstichting: Kars Veling, [email protected] Zoogdiervereniging: Stefan Vreugdenhil, [email protected]

Flora en Fauna‐breed 

Cursus Flora en fauna inventariseren: keuze uit 4 soortgroepen in 2 dagdelen. Zie ook de bijlage ter inspratie.



Cursus Tuintelling: natuur begint in je eigen achtertuin! Herkenning, resultaten, inrichting- en beheertips, tellen in de praktijk. In overleg 1 of 2 dagdelen.

Meer informatie over de mogelijkheden bij Carolyn Vermanen.

Stichting ANEMOON  

Cursus/workshop: met (sleep)netten monitoren vanaf het strand, inclusief determinatie soorten, instructie over methode etc. Er zal specifiek samenwerking gezocht worden met de Jeugdbonden. (docenten: Niels



Schrieken, Adriaan Gmelig Meyling). Cursus/workshop: Snorkelend mariene soorten waarnemen. Vaak wordt gedacht dat met snorkelen weinig te beleven valt in de Nederlandse wateren, omdat men met snorkelen niet diep kan. Veel mariene soorten kunnen echter ook snorkelend worden waargenomen, als je de juiste plekken weet en ook ’s nachts eens gaat snorkelen. Bovendien kijken snorkelaars in een de bovenste waterlagen, die vaak door duikers worden overgeslagen. Voor de jeugd kan snorkelen in de nacht een spannend avontuur zijn, maar waarmee ook interessante waarnemingen kunnen worden verzameld. Ook van soorten die beleidsrelevant zijn zoals bepaalde typische soorten. Jeugd wordt speciaal als doelgroep gezien. (docenten: Niels Schrieken, Adriaan Gmelig Meyling)



Cursus/workshop: Getijde zone. De getijde zone vormt een smalle strook tussen land en de zee. Vooral de verharde getijde zone in de vorm van dijken en strekdammen vormen een kunstmatige rotskust waar veel bijzondere dier- en wiersoorten voorkomen, die daarbuiten niet of nauwelijks voorkomen. Duikers slaan deze zone vaak over en Strandwachters komen er niet. Deze zone verdient zowel aandacht van vrijwilligers als beheerders, want deze zone staat bijzonder onder druk door duikversterking (asfaltering) en zandsuppleties. Instructie over methodiek, determinatie, etc. (docenten: Niels Schrieken, Adriaan Gmelig Meyling).



Cursus/workshop: Landslakken en hun indicatieve warden. Met uitzondering van de twee soorten die op de Europese Habitatrichtlijn staan, is er voor landslakken (circa 175 soorten) nog weinig aandacht bij vrijwilligers en natuurbeheerders. In Duitsland wordt de weekdierfauna op reguliere basis gebruikt als indicator voor bodemkwaliteit en bodemrust. Het moet mogelijk zijn meer natuurliefhebbers en beheerders voor deze diergroep en hun indicatiewaarde te interesseren en deze hele groep meer bij onderzoek naar biodiversiteit te betrekken. Deze groep is meer dan andere diergroepen sterk afhankelijk van de plek waar ze worden waargenomen. Ze kunnen zich immers niet snel naar een andere plek verplaatsen. (docenten: Niels Schrieken, Adriaan Gmelig Meyling).

BLWG 

Vrijdag 11 t/m zondag 13 maart 2016 - BLWG Trainingsweekend Korstmossen Voor het eerst in twintig jaar organiseert de BLWG weer een instructieweekend korstmossen. We bieden een goed gevuld programma met theorielessen en veldwerk. Lessen: inleiding lichenologie (bouw, herkenning, ecologie), korstmossen & ammoniak (hoe herken ik hoge en lage stikstofdepositie aan korstmossen op bomen?), determinatietechnieken (binoc, microscoop, chemicaliën). Veldwerk: herkenning van de 50 algemeenste soorten, bezoek van enkele lichenologisch waardevolle gebieden, monitoring epifytische korstmossen en ammoniak, korstmossen inventariseren en rapporteren aan terreinbeheerders. Docenten: o.a. Laurens Sparrius. Locatie: omgeving Drents-Friese Wold / Appelscha. Kosten: 500 euro per persoon, inclusief lesmateriaal (twee flora's/veldgidsen naar keuze, chemicaliën), hotelovernachtingen, maaltijden en reiskosten. Het is niet mogelijk om een deel van het weekend te komen. Er is plek voor minimaal 4 en maximaal 10 deelnemers. Het inschrijfbedrag kun je vergoed krijgen met de voucher Groen & Doen. Bij grote belangstelling organiseren we een tweede weekend later in het jaar, of zorgen voor meer docenten. Vraag eerst een voucher aan, en meld je na de definitieve toekenning van het bedrag aan. Met één voucher kun je met twee personen deelnemen, of je kunt het bedrag besteden aan een cursus van een andere organisatie. Aanmelden bij: Laurens Sparrius ([email protected])



Cursus Korstmossen en luchtvervuiling: huur een docent in Wil je als natuurwerkgroep, KNNV- of IVN-afdeling zelf een korstmossencursus organiseren met Groen en Doen? Dan komt een docent van de BLWG voor € 400 per dag een cursus verzorgen rond het thema “korstmossen en luchtvervuiling”, inclusief lesmateriaal (boekje, zoekkaart en veldformulier voor elke deelnemer). In twee dagdelen leer je de effecten van intensieve landbouw op epifytische korstmossen kennen. De cursus bestaat uit een theorieles (één dagdeel) en een praktijkdeel (één dagdeel). Je moet dan zelf zorgen voor een lezingenzaal, koffie en lunch, en circa 10 tot maximaal 25 deelnemers. Informatie bij: Laurens Sparrius ([email protected])



Cursus Moerasmossen: huur een docent in Wil je als natuurwerkgroep, KNNV- of IVN-afdeling zelf een mossencursus organiseren met Groen en Doen? Dan komt een docent van de BLWG voor € 750 per dag een cursus verzorgen rond het thema “moerasmossen”, inclusief zoekkaart voor elke deelnemer. Tijdens een dagexcursie leer je een flink aantal soorten in het veld herkennen. Zorgen zelf voor koffie en lunch, en 5 tot maximaal 15 deelnemers. In plaats van moerasmossen kun je ook kiezen voor epifytische (op bomen groeiende) mossen. Informatie bij: Laurens Sparrius ([email protected])

EIS Nederland 

Cursus “Rode Bosmieren, ecologie en bescherming” (over de herkenning, leefwijze en samenlevingsverbanden van de vier Nederlandse rode bosmiersoorten, met tevens aandacht voor bescherming en bevordering) – lezing en excursie (Jinze Noordijk)



Cursus “Sprinkhanen - herkenning, leefwijze en inventarisatie” (over de Nederlandse sprinkhanensoorten , hoe zijn ze te herkennen, en welke geluiden maken ze en op welke wijze zijn ze te inventariseren) – lezing en excursie (Roy Kleukers)



Cursus “Bestuivende insecten” (over de bijen en zweefvliegen van Nederland, welke soorten zijn er, hoe zijn ze te herkennen en wat kan je doen om ze te beschermen) – lezing en excursie (Menno Reemer / John Smit)



Cursus “Rivierkreeften leren kennen en monitoren” (over de exotische kreeftensoorten in Nederland, hoe kan je ze herkennen, waar komen ze voor, veroorzaken ze schade, en hoe zijn ze te monitoren) – lezing en excursie (Bram Koese)



Cursus “Heidebeheer, beheertypen en effecten op fauna” (over gangbare en minder gangbare beheertypen die op de heide toegepast kunnen worden, met nadruk op de effecten op typische diersoorten) – lezing en excursie (Jinze Noordijk)

FLORON Vraag met de leden van jouw vrijwilligersgroep één of meer vouchers van € 1000 aan en FLORON komt voor € 750,- per cursusdag één van de onderstaande cursussen verzorgen. De cursus kan naar wens meer gericht worden op beginners of op gevorderden. Ook kan de cursus naar behoefte een groter of minder groot aandeel veldbezoek, determinatiepracticum of theoriedeel omvatten. Voor dit gereduceerde tarief moet u zelf voor de lezingenzaal, laptop/beamer en voldoende deelnemers (tussen 5 tot 15 personen – meer in overleg) zorgen. Ook moeten de deelnemers zelf Heukels' Flora aanschaffen. Vraag bijvoorbeeld twee vouchers van € 1000 aan en huur FLORON in voor twee dagen. Je hebt dan € 500 over voor de zaalhuur, aanschaf literatuur of materialen en het werven van deelnemers. 

Cursus waterplanten en waterkwaliteit De kwaliteit van het water in sloten en vaarten, poelen en plassen is eenvoudig af te lezen aan de planten die in het water groeien. In de cursus Waterplanten leer je niet alleen de belangrijkste waterplanten te herkennen maar laten we ook zien hoe je met behulp van de ter plaatse voorkomende plantensoorten de waterkwaliteit kunt vaststellen. Docent: Edwin Dijkhuis en/of Ruud Beringen . Duur: 1 x 6 uur (excursie) of 2 x 6 uur (theorie en excursie)



Basiscursus herkenning van grassen Wie de moeite neemt om gras van dichtbij te bekijken, ontdekt de grote verscheidenheid aan soorten. Alleen in Nederland komen al meer dan 200 verschillende soorten voor! In de basiscursus “Herkenning van grassen” maak je kennis met de meest kenmerkende grassen van graslanden, slootoevers en akkerranden én leer je ze in het veld te herkennen. Docent: Ruud Beringen. Duur: 1 x 6 uur (excursie) of 2 x 6 uur (theorie en excursie)



Basiscursus herkenning van zeggen Zeggen staan bekend als een moeilijke groep om op naam te brengen. Toch zijn de meeste van de meer dan 65 verschillende soorten die in Nederland voorkomen met wat oefenen goed op naam te brengen. In de basiscursus “Herkenning van zeggen” maak je kennis met de meest voorkomende zeggen én geven we je tips hoe je ze in het veld kunt herkennen. Docent: Ruud Beringen. Duur: 1 x 6 uur (excursie) of 2 x 6 uur (theorie en excursie)

RAVON   

Basiscursus Reptielen (bij voorkeur 2 avond en 2 excursies)

   

Lezing Amfibieën in Nederland

 

Lezing Onderhoud poelen (uitbreiding met info over aanleg poelen mogelijk)

Basiscursus Amfibieën (bij voorkeur 1 avond en 1 excursie) Basiscursus Zoetwatervissen (1 avond en 1 of 2 excursies)

Lezing Reptielen in Nederland Lezing Paddentrek (padden.nu) Lezing Kikkers en padden – “tuinversie” (alle soorten; lezing kan ingeperkt worden tot in of rond de tuin

voorkomende soorten en worden aangevuld met salamanders) Lezing Praktisch natuurbeheer voor Reptielen en Amfibieën

NB er is altijd maatwerk mogelijk, bijvoorbeeld door in te zoomen op 1 soort of een bepaalde telmethodiek of op beheermaatregelen. Contact via [email protected].

Sovon Vogelonderzoek Nederland 

Cursus MUS: stadsvogels leren tellen in theorie en praktijk (1 theorie-avond en 1 praktijkochtend- docenten Jan Schoppers en Albert de Jong)



(opfris)Cursus BMP/broedvogels tellen: voor zowel beginners als gevorderden ( 1 tot 3 avonden en 1 tot 3 praktijkochtenden, dus 2 tot 6 dagdelen in totaal –docenten Jan-Willem Vergeer, Arend van Dijk, Jelle Postma)



Cursus Watervogels & grote groepen tellen ( 1 avond en 1 praktijkochtend – docenten Jan-Willem Vergeer en Menno Hornman)

NB er is altijd maatwerk mogelijk, bijvoorbeeld door in te zoomen op een bepaald biotoop of een bepaalde telmethodiek (MAS, BMP, etc.). Contactpersoon: Albert de Jong

Vlinderstichting 

Cursus dagvlinders herkennen, 2 dagdelen (voorjaar en zomer) (evt. 2 excursies)



Basiscursus nachtvlinders, 2 dagdelen (voorjaar en nazomer), theorie, gevolgd door praktijk (lichten, en smeren)

 

Cursus libellen herkennen, 2 dagdelen (voorjaar en zomer) ( evt. 2 excursies) Clinic meer vlinders en libellen in je eigen tuin, 1 dagdeel



Clinic vlindervriendelijk beheer, algemeen en specifiek voor een regio of landschapstype, 1 dagdeel



Clinic vlinders in de kijker: methoden vlinderonderzoek en wat je daarvan kunt leren, 1 dagdeel (evt. 1 dagdeel praktijk)



Clinic het fotograferen van vlinders en libellen, 1 dagdeel (en praktijk, 1 dagdeel)



Clinic vlinders van de heide, soorten en aanbevelingen voor het beheer, 1 dagdeel



Clinic graslandvlinders, soorten en aanbevelingen voor het beheer, 1 dagdeel

 

Clinic duinvlinders, soorten en aanbevelingen voor het beheer, 1 dagdeel Clinic bosvlinders, soorten en aanbevelingen voor het beheer, 1 dagdeel



Clinic invloed van klimaatverandering op de natuur, met nadruk op vlinders



Clinic door vlinderogen: ecologie en gedrag van vlinders en wat dit ons leert over het beheer



Clinic gebruik van de sociale media in de groene hoek. Hoe doe je dat, wat levert het op en wat moet je er niet van



verwachten?

In overleg kan tot een cursus, clinic of workshop met aangepaste inhoud worden gekomen. Contactpersoon Kars Veling

Zoogdiervereniging 

Opfriscursus winterslapende vleermuizen,



Cursus Herkennen muizen in braakballen, een praktische pluis-instructie



Cursus omgaan met de Batlogger,



Cursus ottersporen zoeken,



Cursus hazelmuisnesten zoeken

Meer informatie of mogelijkheden voor een aangepaste inhoud via Stefan Vreugdenhil.

Bijlage 1. Ter inspiratie een voorbeelduitnodiging cursus Flora en Fauna-breed

UITNODIGING woensdag 27 maart Scholingsavond Flora en fauna:

inventarisatie tot beh samen voor natuurwinst! Waar: Zalencentrum De Brug, Dunantiaan 1 in Reeuwijk Voor wie: ledereen die betrokken is als vrijwilliger bij landschapsbeheerToegang:

activiteiten, weidevogelbeheer en/of inventariseren van flora en fauna Gratis, aanmelden verplicht via www.landschapsbeheerzuidholland.nl/agenda

Programma 19.00 19.30 19.50 20.05

20.25 20.45 21.00 21.25 21.50 22.00 22.30

Inloop met koffie/thee Welkom en kennismaking door avondvoorzitter Maarten van Beek, Landschapsbeheer Zuid-Holland Samen voor natuurwinst. Hoe kunnen waarnemers en beheerders elkaar versterken? Spreker:Maurice Kruk, Landschapsbeheer Zuid-Holland Natuuronderzoek door vrijwilligers: nut en noodzaak, wat is het verschil tussen verspreidingsonderzoek en monitoring, hoe gaat het in z'n werk? Spreker:Carolyn Vermanen, Sovon Vogelonderzoek Monitoring van reptielen en amfibieën en de relatie met beheeractiviteiten aan de hand van enkele voorbeelden. Spreker:Martijn Schiphouwer, RAYON Pauze Het monitoren van vlinders: hoe gaat dat in z'n werk en wat is de relatie met beheer? Spreker: lneke Radstaat, De Vlinderstichting 'Speeddate' waarnemers en beheerders van dezelfde regio's* Afsluiting door de avondvoorzitter Gelegenheid voor een drankje en onderling kennismaken Einde

Met de speeddate is het de bedoeling dat de zaal wordt opgedeeld in de 6 regio's van Zuid-Holland en dat beheerders en waarnemers uit die regio's contacten met elkaar gaan maken over samenwerking.

Landscha beheer Zuid-Holland

.,.....--....,. Stichting VeldOnderzoek Flora en Fauna

VOFF Foto’s Peter Eekelder

_