VERTROUWELIJK – VOOR DISCUSSIE
Overwegingen voor verkoop
Presentatie Navius Corporate Finance & Strategy Utrecht, februari 2006
AGENDA
Introductie Navius
Rationale van verkoop
Het verkoopproces
Enkele suggesties
Voorbeeldcases
Contactgegevens
© 2006 NAVIUS – ALL RIGHTS RESERVED
1
NAVIUS IS GESPECIALISEERD IN HET BEGELEIDEN VAN FUSIES EN OVERNAMES
Navius bestaat uit een team van 15 ervaren en ondernemende professionals.
Navius is een onafhankelijke speler in een markt waar de typische grootbanken actief zijn.
Navius richt zich op ondernemers en aandeelhouders van ondernemingen in de Benelux.
Het is onze missie om topkwaliteit te bieden op het snijvlak van corporate finance en strategie.
Navius heeft brede ervaring in diverse sectoren en marksegmenten, nationaal en internationaal. Navius richt zich exclusief op het begeleiden van fusies en overnames
© 2006 NAVIUS – ALL RIGHTS RESERVED
2
NAVIUS RESEARCH INSTITUUT: SEARCH & VERKOOPONDERSTEUNING
Voor het ondersteunen van het verkoopproces beschikt Navius over haar eigen research instituut:
• Onderdeel van een wereldwijde organisatie met 1.100 business researchers en marktanalisten.
• Toegang tot 8.000 bedrijfsdatabanken.
• Beschikking over locale kennis van bedrijven en markten in alle relevante geografische regio’s.
© 2006 NAVIUS – ALL RIGHTS RESERVED
3
VERKOOPARGUMENTEN KUNNEN DIVERS VAN AARD ZIJN HETGEEN VAN INVLOED IS OP DE TE KIEZEN VERKOOPSTRATEGIE Een besluit om te verkopen kan voortkomen uit een samenspel van redenen:
De onderneming is een potentieel interessante partij voor kopers vanwege consolidatiebewegingen in de markt De onderneming heeft stand alone zijn maximale waarde bereikt
Persoonlijk Persoonlijk
Opvolging, pensioen, toetreding nieuw management Persoonlijke omstandigheden
Kapitaalsbehoefte Kapitaalsbehoefte
Er is nieuw kapitaal benodigd om de beoogde groei te realiseren Technologische ontwikkelingen dwingen tot verhoogde investeringen
Strategisch Strategisch
De onderneming past niet (meer) binnen de groepstrategie Aansluiting bij een strategische partner is wenselijk om nieuwe markten open te breken
Marktpositie Marktpositie
© 2006 NAVIUS – ALL RIGHTS RESERVED
4
EEN GECONTROLEERD VERKOOPPROCES VERGROOT DE KANS OP SUCCES EN DE HOOGTE VAN DE VERKOOPPRIJS Ieder verkoopproces kent een eigen dynamiek, de genoemde tijdlijn is indicatief:
Globaal verkoopproces
Werkzaamheden
Doorlooptijd (in weken vanaf start)
Voorbereiding Voorbereiding Benaderen Benaderen kandidaten kandidaten Initiele Initiele onderhandelingen onderhandelingen LOI LOI & & DD DD Contract Contract onderhandelingen onderhandelingen Transactie Transactie
Bepalen verkoopstrategie Projectplanning Financiele analyse en waardering Uitwerken verkoopmemorandum Opstellen longlist Opstellen shortlist Benaderen en sonderen kandidaten Management presentaties Initiele onderhandelingen Selecteren Non-binding offers Opstellen letter of intent (LOI) Inrichten dataroom Afwikkelen due diligence (DD) Voeren contractonderhandelingen Closing Afwikkeling post-closing zaken
1-2 1-2 1-4 1-4 2-3 3-4 4-6 8-16 8-16 17 18 16-18 19-20 20-22 24 > 24
© 2006 NAVIUS – ALL RIGHTS RESERVED
5
NAVIUS BEGELEIDT HET COMPLETE VERKOOPTRAJECT VAN A TOT Z Navius levert expertise en integraal procesmanagement op alle belangrijke onderdelen:
•
Onderbouwen van strategische afwegingen
•
Coördineren van voorbereidende werkzaamheden
•
Uitwerken van financiële analyse en waardering
•
Deal structurering
•
Aansturen due diligence & data room (scope en restraints)
•
Aansturen van alle (contract)onderhandelingen
•
Zorgvuldig afwikkelen van closing & post-closing zaken
© 2006 NAVIUS – ALL RIGHTS RESERVED
6
ENKELE SUGGESTIES VOOR EEN SUCCESVOLLE VERKOOP •
Wat zijn de kritische voorwaarden waar de transactie aan moet voldoen? Continuiteit? Maximimalisatie van de koopsom? Contractzekerheid? Geruisloze overdracht? Minimale doorlooptijd, …?
•
Is de onderneming gereed voor verkoop? Kies het juiste moment voor verkoop en maak de onderneming tijdig verkopklaar. Het beste moment om de verkoop voor te bereiden is wanneer er geen reden is tot verkoop.
•
80% van het succes zit in de mate van voorbereiding. Hanteer een planmatige aanpak voor het verkooptraject. Gebrek aan voorbereiding of ad hoc management kan het proces frustreren en zelfs doen mislukken.
•
Wees realistisch over de waarde van de onderneming. Bespreek met uw adviseur(s) de onderliggende aannames, de haalbaarheid en gewenste dealstructuur. Management van verwachtingen is key.
•
Onderzoek de alternatieven voor een bieding in cash bij closing om de gewenste doelstellingen te realiseren. Bepaal in overleg met uw adviseur(s) de grenzen van een acceptabel bod.
•
Wees niet terughoudend in het opstellen van verschillende longlists of een ‘te lange’ longlist. Meerdere potentiele kopers, simultaan betrokken in het proces, vergroten de kans op succes substantieel. © 2006 NAVIUS – ALL RIGHTS RESERVED
7
REFERENTIE CASES (1)
ICT – VERKOOP Voor een software ontwikkelingsbedrijf heeft Navius de verkoop voorbereid en begeleid aan een buitenlandse strategische partner. De onderneming kent meerdere activiteiten en opereert vanuit verschillende business units. Op basis van gedetailleerde financiele analyses heeft Navius enkele waarderingen uitgewerkt van de business units afzonderlijk, als ook van de onderneming als geheel. Navius heeft de aandeelhouders voorts geadviseerd over mogelijke dealstructuren inclusief het ontwerpen van gefaseerde integratie- en beloningsmodellen.
ICT – VERKOOP Voor een ICT detachering- en projectenbureau heeft Navius de voorbereidingen en verkoop begeleid aan een strategische partner. Om verkoop mogelijk te maken heeft Navius geholpen de balans op te schonen en te saneren alvorens het verkooptraject werd ingezet. Op basis van een realistisch groei- en financieel forecastmodel zijn onderhandelingen gevoerd met diverse geïnteresseerde partijen uitmondend in een Letter of Intent met een van de grotere beursgenoteerde marktpartijen. Op basis van een evaluatie van de financiële positie van de overnemer, adviseerde Navius de verkoop af te blazen.
© 2006 NAVIUS – ALL RIGHTS RESERVED
8
REFERENTIE CASES (2)
ICT – VERKOOP Voor een landelijk opererende internet service provider heeft Navius de verkoop aan een beursgenoteerde speler geïnitieerd en begeleid. Navius heeft de mogelijke kandidaten geselecteerd en benaderd en was verantwoordelijk voor alle onderhandelingen en dealstructurering tot aan closing, inclusief het aansturen van de contractonderhandelingen.
ICT – STRATEGIE & VERKOOP Voor een Belgisch telecommunicatiebedrijf heeft Navius geholpen bij de strategische diagnose van de sterkten en zwakten van een IT-dienstenbedrijf dat behoorde tot de portefeuille van het bedrijf, en vervolgens bij het opstellen van het business plan. Het bedrijf is in een moeilijke markt in staat gebleken om de belangrijkste criteria van het business plan steeds te halen of te overtreffen. Navius assisteerde de onderneming bij diverse kapitaalsverhogingen en bij de exit van de privé-aandeelhouders.
© 2006 NAVIUS – ALL RIGHTS RESERVED
9
CONTACT GEGEVENS NAVIUS NLD
Albert J. Dijkstra Goudvinklaan 26 2496 PL Den Haag T 015 364 0971 M 065 127 0694 F 015 364 0981
[email protected]
Theo van Stuijvenberg Kromme Nieuwegracht 11 3512 HC Utrecht T 030 214 8303 M 062 955 0134 F 084 710 6503
[email protected]
© 2006 NAVIUS – ALL RIGHTS RESERVED
10