Ouderen. De jongste generatie? 28 oktober 2013 Enige beschouwingen en een toekomstbeeld Yvonne Hagenaars, fractievoorzitter Rijswijkse PvdA
1
2
• • • • • •
Wat zijn ouderen Wat is oud? Rijswijkse en algemene gegevens Een andere kijk Levensloopbestendige wijken; dat wil de Stellingen en discussie
Wat kunt u verwachten
3
Volgens mij is oud een vloeiend begrip. Het wordt in de politiek gebruikt om beleid hanteerbaar te maken. In het dagelijks leven om mensen op een andere manier tegemoet te treden dan jongeren. Om onderscheid te maken. Wat volgens mij echter telt is de sublieme reclame-slogan: een mens is zo oud als hij zich voelt.
Wat zijn ouderen?
4
5
Senioren | Gemeente Rijswijk www.rijswijk.nl › Welzijn en Gezondheid ouderen in de buurt van Rijswijk
6
Ouderen persoon van gevorderde leeftijd, inz. van ouder dan 65 jaar Gevonden op http://www.woordenboek.nl/woord/ouderen Ouderen 1) Bejaarden 2) Geen nieuw kippenhok voor bejaarden (crypt.) 3) In leeftijd gevorderden 4) Mensen die de open universiteit beschadigen (crypt.) 5) Oudelui 6) Persoonsbenaming Gevonden op http://www.mijnwoordenboek.nl/puzzelwoo rdenboek/OUDEREN/1
7
ouderen Voor de bescherming van ouderen bestaan, in tegenstelling tot voor bijv. de bescherming van kinderen, weinig normen (zie leeftijd). De Universele verklaring noemt de zorg voor sociale zekerheid bij ouderdom, maar dit recht keert niet uitdrukkelijk in een van de mensenrechtenverdragen terug. Volgens het beginsel van gelijkheid dat ook in de Universe Gevonden op http://www.amnesty.nl/encyclopedie_lemma /1452
8
ouderen http://www.woorden.org/woord/oudere... Gevonden op http://www.woorden.org/woord/ouderen ouderen Synoniem: 65-plussers, bejaarden, gepensioneerden, senioren. In combinatie gebruikt: Gevonden op http://www.thesauruszorgenwelzijn.nl/ouder en.htm Ouderen één van de doelgroepen, hier gedefinieerd als personen in de leeftijd van 55 jaar en ouder (tenzij anders in de tekst vermeld) Gevonden op http://www.encyclo.nl/lokaal/10449
9
• De kans op armoede onder ouderen is fors afgenomen. Waar in 2000 bijna 12% van de ouderen onder de armoedegrens (lage inkomensgrens van CBS) leefde, was dat in 2011 afgenomen tot 3% van de ouderen. Voor de gehele bevolking ligt dat cijfer op 9%. Van alle leeftijdsgroepen is onder ouderen de armoede het laagst. Ook internationaal vergeleken is de armoede onder ouderen in Nederland zeer laag.
Feiten en kansen 1
10
• Het inkomen van ouderen is de afgelopen twee decennia flink gestegen. Dat geldt ook voor het vermogen waar ouderen over beschikken. De kans op armoede is onder ouderen het laagst van alle leeftijdsgroepen. • Landelijk gezien zijn doelstellingen ten aanzien van het inkomensbeleid van ouderen zijn daarmee grotendeels gerealiseerd
Feiten en kansen 2
11
• Kinderen die nu geboren worden, kunnen rond de 100 jaar worden • De generatie van 65 en ouder nu wordt gemiddeld rond de 82 • Hoewel de Rijswijkse bevolking door RijswijkBuiten harder groeit tussen 2014 -2025 dan welke gemeente in Nederland ooit, toch zal het aantal ouderen aanzienlijk blijven.
Demografische gegevens
12
Het volgende succesvolle beroep wordt in Rijswijk krijgen vanaf 65 jaar op de WMO gedaan (totaal 4.893): • 1.343 hulp in de huishouding; • 1.557 woningaanpassingen • 1.341 vervoer • 652 rolstoel / scootmobiel
Rijswijkse gegevens: wmo
13
Bevolkingsopbouw • Kinderen tussen 0- 4 • Kinderen 4- 16 • Volwassenen 17-65 • Volwassenen 66 plus
2061 5451 29111 10.903*
* Gem Rijswijk; peildatum 1-1-2014
Bevolkingsopbouw in Rijswijk algemeen
14
• 50 – 64 jaar : • 65 – 79 jaar: • 80 jaar of ouder:
10.206 7.151 3. 363
Bevolkingsopbouw: de generatie boven 50
15
• • • • • •
Professioneel of vrijwillig In gemeentelijke accommodatie & buurtcentra In ruimten van particulieren of de diaconie; Woningbouwverenigingen; Dagrecreatie: zorg voor de meest kwetsbaren; Onbekend particulier (denk aan klaverjas-, lees, yogaclubs)
Drie ouderenbonden, swr en diaconie, particulieren
16
Alleenstaande ouderen, allochtone ouderen en 85-plussers kennen als grootste bedreigingen: • slechte gezondheid; • laag inkomen; • weinig mogelijkheden om aan het maatschappelijk leven deel te nemen.
Grootste bedreigingen voor de ouderen
17
Een goed leven begint voor iedereen met voorwaarden die we samen kunnen maken: . De buitenruimten; . De leefomgeving; . Dus sociale contacten een wijkverpleegster, woonzorgcentra
Grootste kans: heel de wijk -
18
• Zes B's voor een veilige en vriendelijke straat: • 1. Bescherming : verkeersveiligheid, sociale veiligheid; • 2. Beloopbaarheid: oversteekbaarheid, loopruimte, rustgelegenheid; • 3. Befietsbaarheid: oversteekbaarheid, fietsruimte, fiets-P; • 4. Bewegingsruimte: mogelijkheden om de straat 'kris-kras' en over volle breedte te gebruiken; • 5. Belevingswaarde: aantrekkelijke en gevarieerde inrichting, met gelegenheid voor privé toevoegingen; • 6. Bruikbaarheid: gelegenheid voor allerlei sociale bezigheden.
Levensloopbestendige buitenruimten: veilige en vriendelijke straten
19
• De leefomgeving is niet onwrikbaar. • Heel de mens: hypersociaal • Door de mens, en in dit geval de ouder wordende mens, niet vanuit zijn totale mens-zijn te bekijken als hypersociaal wezen, maar vanuit verschillende lichamelijke en emotionele functies, die bij afnemen gecompenseerd moeten worden, bestaat er een risico dat we de essentie van het mens-zijn over het hoofd zien en oplossingen creëren die de fysieke beperking wegneemt, maar de emotionele problemen vergroot. • Daarbij komt dat professionals in de zorg de ouder wordende mens bekijken als “de mens in zijn/haar woning” in plaats van de “mens in zijn leefomgeving”.
Levensloop bestendige buitenruimten
20
• Wat moet er gebeuren • Alle wijken doorlichten op deze inzichten te beginnen bij de wijken waar de meeste ouderen wonen / gaan wonen; • Samenstellen wijkteams met specifieke portefeuille nieuw generatie – de mens is een hypersociaal wezen; • Integraal uitvoeren zebrachecks, stoepen, verlichting; • Opleiden en ondersteunen lokale mobiliteitsambassadeurs; • Seniorproof wegontwerpen laten opstellen.
Levensloopbestendige buitenruimten als toekomstbeeld
21
Stellingen: • 1. Door levensbestendige solidaire wijken te creëren wordt het leven van ieder aangenamer en neemt de druk op de voorzieningen af • 2. de ondergrens van bejaard (nu algemeen 65) moet naar 70. • 3. Mensen kunnen pas een beroep doen op de wmo vanaf 65 • 4. De gemeente Rijswijk moet laten zien dat zij een voorbeeld zijn voor Nederland ‘Trots op de nieuwe generatie’ De ouderenbonden moeten daar het voortouw innemen • 5. ‘Leer het mij zelf doen’, geldt ook voor de nieuwe generatie
Stellingen en discussie
22
Literatuur diverse overheidspublicaties: .http://www.rijksoverheid.nl/bestanden/docume nten-en-publicaties/rapporten/2013/09/13/iborapport-inkomen-en-vermogen-van-ouderenanalyse-en-beleidsopties/ibo-rapportinkomen-en-vermogen-van-ouderen-analyseen-beleidsopties.pdf . Steven Schepel, De straat, cement voor cohesie? , 2013 Dick Jansen, Zorg voor de oudere mens in zijn leefomgeving. 2013
23
• • • • • •
De namen en leeftijden van de geportretteerden Yvonne Keuls – 81 Sylvio Berlusconi -77 Hella Haasse – 91 Jeroen van der Veer – 67 Sint Nicolaas 126 ? 355?
Wat is oud
24
25