assistent-accountant als dammer op de world cup Interview “Goedkoper en beter werken met automatisch betalen” “Ondernemen op de rand van wetenschap en technologie” Ondernemers een zetje in de innovatieve rug geven Informatie en tips
Nr. 2 - 2013
BoschlandMagazine
BoschlandMagazine 3
Column Fiscale innovatie mogelijkheden Onlangs zijn de belastingvoorstellen weer gepresenteerd tijdens de bespreking van de miljoenennota. Politiek Den Haag, met name dat deel dat niet mee doet aan regeren, roept al jaren dat er meer maatregelen ter stimulering van innovatieve activiteiten moeten komen. Heeft de regering daar dit jaar gehoor aan kunnen geven of niet? Allereerst moeten wij constateren dat er geen nieuwe maatregelen ter stimulatie van innovatieve activiteiten zijn aangekondigd. Is dit een gemiste kans, wie zal het zeggen? Wel heeft de overheid een tweetal reeds bestaande maatregelen aangepast. Of dat voldoende is zal de toekomst moeten uitwijzen. Allereerst is er de Speur & Ontwikkeling-afdrachtvermindering, ofwel S&O-afdrachtvermindering. Dit is een vermindering die werkgevers kunnen krijgen op de af te dragen loonheffing voor uren die binnen de onderneming worden besteed aan speur- en ontwikkelingswerk. Voor deze uren geldt een afdrachtvermindering van 38% mits het bedrag waarover deze S&O-afdrachtvermindering wordt berekend e 200.000 of minder is. In de plannen voor 2014 wordt voorgesteld om dit bedrag waarover maximaal de afdrachtvermindering wordt berekend, te verhogen tot e 250.000. Voor deze afdrachtvermindering moet wel een S&O-verklaring worden aangevraagd. Het kabinet hoopt dat met name de kleinere en middelgrote bedrijven hiervan profiteren. Het is zeer waarschijnlijk niet de stimulans voor innovatieve activiteiten waar velen op hoopten, maar het is beter dan niets. De tweede maatregel op het gebied van innovatie is de Research en Development Aftrek (RDA). Deze aftrek is relatief nieuw en is in 2012 voor het eerst geïntroduceerd. De RDA kan worden toegepast op grond van een RDA-beschikking en deze beschikking kan weer tegelijk worden aangevraagd met de bovengenoemde S&O-verklaring. De RDA is een aanvullende aftrek ten laste van de winst. Deze RDA wordt in 2014 verhoogd van 54% naar 60%. Ook hier dus een verbetering van de faciliteit voor belastingplichtige. In getallen: bij een vennootschapsbelastingtarief van 25% levert de RDA dan een netto voordeel op van 15%. Ook hier kunnen wij ons afvragen of dit de stimulans is waar iedereen op zat te wachten. Al met al kunnen wij concluderen dat ook in het belastingplan 2014 er wel ruimere faciliteiten zijn voor innovatieve activiteiten. Of deze faciliteiten ruim genoeg zijn daar kan en zal verschillend over gedacht worden. Indien u meer wilt weten over deze faciliteiten of denkt dat u hiervoor in aanmerking komt, neem dan contact op met uw belastingadviseur bij Boschland. Zij kunnen u meer vertellen over deze, niet eenvoudige, faciliteiten. Vincent van Elten Belastingadviseur kantoor Twello
Inhoud Column................................................................................... 2
Assistent-accountant als dammer op de World Cup
Artikel: Assistent-accountant als dammer op de World Cup.... 3 Interview: Easy Systems Goedkoper en beter werken met automatisch betalen ................................................... 4
Voor Erik van de Weerdhof bestaat het leven
Informatie & tips met o.a. Hogere belastingvrijstelling voor schenkingen rondom de eigen woning ............................................8 Belastingdienst intensiveert controle op niet afgedragen btw ....................................................8 Check uw voorlopige aanslagen ..................................8 Naar één rekeningnummer voor uitbetalingen ............9 Stel uitgaven voor specifieke zorgkosten niet langer uit ..............................................................9 Bent u al over op IBAN? ..............................................9 De spookfactuur heeft u in het vizier ..........................9
voor een flink deel uit zwarte en witte ronde
Interview: TDI / TOP / Ojah Ondernemen op de rand van wetenschap en technologie ........................................ 10 Artikel: Ondernemers een zetje in de innovatieve rug geven................................................. 14
Colofon BoschlandMagazine verschijnt twee maal per jaar. Concept en realisatie Drukwerk Interviews Tips en informatie Voor meer informatie
Studio Pothoff concept creatie fotografie, Veenendaal Grafiteam, Veenendaal Filter interne en externe communicatie, Overberg Boschland Accountants & Adviseurs www.boschland.nl
Voor drukfouten en/of eventuele verschrijvingen wordt door ons geen aansprakelijkheid aanvaard.
Volg ons op Twitter, Facebook en LinkedIn en blijf op de hoogte! twitter.com/boschland www.facebook.com/boschland www.linkedin.com/company/boschland-accountants-adviseurs Ook online Persoonlijk en Betrokken!
buiten de vestiging van Boschland in Ede
schijfjes. De assistent-accountant is namelijk een fanatiek dammer. Onlangs deed hij mee aan de World Cup dammen in Wageningen: een internationaal toernooi dat werd gesponsord door… Boschland Accountants & Adviseurs. De 34-jarige Erik van de Weerdhof verzorgt als assistentaccountant al zo’n elf jaar administraties bij Boschland en stelt jaarrekeningen en fiscale aangiftes op. Zijn liefde voor het al eeuwenoude dammen gaat veel verder terug: “Ik kwam er op de basisschool mee in aanraking en vond het zo leuk dat ik op mijn negende lid werd van een damclub in Veenendaal. In 2001 werd ik ook lid van een grotere vereniging in Arnhem, die uiteindelijk opging in wat nu CTD Arnhem heet. Met deze vereniging speel ik momenteel in de hoogste klasse, nadat we vorig seizoen zijn gepromoveerd. Een seizoen kent elf wedstrijddagen: eens per twee weken. Verder spelen we eens per twee weken op provinciaal niveau en zijn er verschillende toernooien.” World Cup Eén zo’n toernooi is de World Cup dammen, die van 14 tot en met 22 september werd gehouden in Wageningen. “Deze toernooien bestaan sinds een paar jaar”, legt Van de Weerdhof uit. “Het is niet het WK, maar een serie toernooien waarvan de beste zestien naar de finale in China mogen: de SportAccord World Mind Games in Beijing. Er zijn een aantal toernooien om punten te verdienen voor deelname aan dit toernooi en de World Cup in Wageningen was er daar een van. Het was dus een prestigieus plaatsingstoernooi voor een eindtoernooi van wereldniveau. Het was de eerste keer dat een toernooi als dit in Nederland werd georganiseerd. Het is de bedoeling om dat vaker te doen en ik denk wel dat dat gaat lukken. Nederland heeft een grote dambond en in het verleden zijn er al veel EK’s en WK’s georganiseerd.”
Boschland sponsor Boschland was een van de sponsors van het toernooi in Wageningen maar wie denkt dat dat het gevolg was van een logisch één-tweetje met Van de Weerdhof, heeft het mis. “Binnen Boschland zijn er contacten met Harry Otten, directeur bij Meteo Consult in Wageningen, maar ook president van de Werelddambond en organisator van het toernooi. Zo is het balletje gaan rollen. Natuurlijk heb ik wel uitleg gegeven over de status van het toernooi en dergelijke. Ik vond het heel leuk dat Boschland sponsor was, al leverde mij dat wel extra druk op, haha. Ik wilde me natuurlijk extra bewijzen en ook collega’s hielden me in de gaten, maar het was vooral erg leuk.” Niveau De assistent-accountant is ondertussen alweer druk met volgende (dam)uitdagingen op een goed niveau. Op een absolute doorbraak naar de top rekent hij niet meer. “Ik behoor nu tot de beste tweehonderd dammers van Nederland. Dammers zitten doorgaans op hun vijfendertigste op hun top als je rekenkracht afzet tegen ervaring. Maar ik was nooit een jeugdtalent en heb nooit serieuze training gehad. Pas op latere leeftijd ben ik een betere speler geworden. Ik ben trots op wat ik heb bereikt. Zo werd ik in 2010 vierentwintigste op het EK. Ik heb ook wel een aantal toernooien gewonnen, maar dat beschouw als het hoogtepunt in mijn damloopbaan.”
4 BoschlandMagazine
BoschlandMagazine 5
Met de vergaande automatisering in het bedrijfsleven, mobiele telefoons en apps, is het eigenlijk vreemd dat de facturering nog zo vaak op de oude, vertrouwde manier gaat. Inclusief printjes, handtekeningen en betalingsopdrachten. Easy Systems uit Ede biedt complete oplossingen voor het automatiseren van het factuur- en betalingsproces bij de grotere MKBbedrijven. “Er is veel interesse vanwege de duidelijke kostenbesparing en de grote kwaliteitsverhoging, maar ook omdat bedrijven er een transparanter proces door krijgen.” De loopbaan van Erik van Doorn kent een paar bijzondere wendingen. Hij studeerde Internationale Agrarische Handel en kwam dankzij zijn eigen bedrijf in contact met Boschland. Daarnaast werkte hij, als geboren Barnevelder, bij het inmiddels niet meer bestaande softwarebedrijf Baan. In 2002 begon Van Doorn ICreative: een bedrijf dat purchase to paysystemen levert. Hiermee kunnen bedrijven hun financiële en documentgedreven processen digitaliseren, bewaken, sturen en archiveren. “Speerpunt van ICreative is echter het digitaal verwerken van inkoopfacturen”, aldus Van Doorn. “De doelgroep van ICreative is de top vijfhonderd bedrijven. AkzoNobel bijvoorbeeld, maar ook Boskalis, Ballast Nedam en PostNL. Multinationals die wereldwijd actief zijn maar hun basis in Nederland of België hebben. De grote MKB- en mid-marketbedrijven werden minder goed bediend met de softwareoplossingen. In 2006 heb ik hierdoor Easy Systems opgezet, dat vergelijkbare producten aanbiedt als ICreative maar wel specifiek is gericht op de mid-market. Klanten zijn onder meer See Tickets, Carpetright, Koninklijk Theater Carré en Suit Supply.”
Easy Systems
Goedkoper en beter werken met automatisch betalen
Workflow-oplossingen In 2011 droeg Van Doorn de leiding van ICreative over, maar de banden werden niet bepaald doorgesneden. Vanuit het gezamenlijke kantoorpand in Ede werken inmiddels 45 medewerkers aan het ontwerp, onderhoud en verkoop van de ‘workflow-oplossingen’ die bedrijven kostenbesparingen en kwaliteitsverbeteringen opleveren. Dat begint meestal met het automatiseren van de inkoopfactuurverwerking. “Traditioneel gaat dat bij bedrijven nog met de hand: van het invoeren tot aan het paraferen. Wij automatiseren dat met een scanoplossing
6 BoschlandMagazine
BoschlandMagazine 7
geïmplementeerd en je kijkt naar één documenttype, facturen dus, ben je geneigd de vraag te stellen of je hetzelfde ook niet voor andere documenttypes kunt doen. Dan kom je al snel op het digitaliseren van het complete archief, het digitaliseren en verwerken van de post en het automatisch verwerken van contracten.” Risico’s Risico’s zijn zoveel mogelijk uitgebannen in deze processen. Klanten van Easy Systems hoeven niet bang te zijn dat facturen zomaar betaald worden, legt Erik van Doorn uit. “Op verschillende niveaus zit er borging in het proces. Validatieregels die normaal gesproken in het hoofd van een crediteurenmedewerker zitten, zoals welke kosten legitiem zijn en wie moet autoriseren, zijn als intelligentie aangeleerd in het systeem. In het systeem wordt niet alleen dat proces bewaakt, maar ook gekeken naar wie bij afwezigheid de achtervang is van iemand in het goedkeuringsproces van een factuur en wat zijn autorisaties zijn. Hiermee wordt dus een ongewenste betalingsachterstand voorkomen. Wat blijft: bij een kostenfactuur moet altijd iemand een definitief akkoord geven voordat er wordt uitbetaald. Maar er hoeft dus niet langer iemand met een fysieke factuur naar degene met autorisatie te gaan. Er komt gewoon een mailtje met een link naar de digitale factuur. Bij een inkooporder gedreven factuur is de order al geautoriseerd. Er is dan de controle of de aantallen bestelde en geleverde producten overeenkomen en of de eindbedragen per stuk en het eindtotaal van de factuur ten opzichte van de order kloppen. In alle gevallen is een factuur op te halen via het digitaal archief. De historie van een factuur, de audittrail, is altijd te bekijken door een eindverantwoordelijke. Als een factuur nog niet is betaald, kan hij vervolgens altijd worden tegengehouden.”
waarmee data van facturen automatisch worden herkend. Facturen kunnen vervolgens automatisch worden gecontroleerd met inkooporders of als workflow worden rondgestuurd om te controleren. Daarna worden ze beschikbaar gesteld aan de financiële applicatie waarna ze kunnen worden betaald. Voor dit primaire systeem is veel interesse vanwege de duidelijke kostenbesparing en de grote kwaliteitsverhoging, maar ook omdat bedrijven er een transparanter proces door krijgen. Bovendien kan er makkelijk worden gezocht op bepaalde factuurkenmerken die dan weer gemakkelijk te bundelen zijn.”
Tools Easy Systems biedt echter meer tools. “Bijvoorbeeld een systeem om inkooporders automatisch te vergelijken met binnenkomende inkoopfacturen. Bij een positief vergelijk, een zogenoemd match, kan de order automatisch worden goedgekeurd. Dat levert raakvlakken op met inkoopautomatisering, dus hebben we een applicatie gebouwd die de complete inkoopaanvraag automatiseert. Daarmee wordt de autorisatie verschoven van het factuurproces naar het orderproces. Op het moment dat je een scanoplossing hebt
Aanpassen De pakketten van Easy Systems zijn nooit volledig standaard ingericht, maar worden altijd aangepast aan het boekhoudprogramma van de klant. “Wij zorgen ervoor dat we daarmee integreren en passen ons eigen product hierop aan. En dat werkt. We houden regelmatig klanttevredenheidsonderzoeken en daarin scoren we goed. Als daar eens een keer een mindere beoordeling uitkomt, neem ik zelf direct contact op om te vragen wat er aan schort. Samen met ICreative is Easy Systems de grootste op de markt in Nederland op het gebied van digitale inkoopfactuurverwerking. Sinds de start van Easy Systems hebben we de omzet goed kunnen laten groeien. We proberen steeds weer leidende technologie aan te bieden. Een mooi voorbeeld daarvan is de app die we hebben ontwikkeld voor de mobiele telefoon en waarmee op afstand een akkoord op een betaling kan worden gegeven. Gezamenlijk met ICreatieve hebben we meer dan 230 klanten en inmiddels elf jaar ervaring opgebouwd.” Boschland Eén van de klanten van Easy Systems is een hele bekende: Boschland Accountants & Adviseurs. “Wij zijn dus klant van hen en zij van ons,” lacht Van Doorn. “Boschland wilde een competitieve voorsprong nemen op de concurrentie en kostenverlagend gaan werken. Daarvoor hebben ze twee producten en diensten afgenomen: de tool die zorgt voor het scannen en automatisch herkennen van factuurdata en de tool waarmee ze digitaal facturen kunnen ontvangen en verwerken.” Het uitgebreide klantenpakket leidt ertoe dat de directeur de toekomst zonnig tegemoet ziet. “Wij groeien en ik voorzie dat we dat de komende drie jaar blijven volhouden. Er is nog een enorm potentieel aan klanten omdat wij zorgen voor de verbetering van hun klantprocessen en voor kostenbesparing. Voor dat laatste is altijd budget, zeker in slechte tijden. En misschien ben ik een opportunistische ondernemer maar na een slechte tijd komt altijd weer een goede, met als gevolg dat het voor ons alleen maar beter kan worden.”
www.easysystems.nl
8 BoschlandMagazine
BoschlandMagazine 9
Informatie & Tips Hogere belastingvrijstelling voor schenkingen rondom de eigen woning
Naar één rekeningnummer voor uitbetalingen
Ontvangt u een schenking om een eigen woning aan te kopen, te verbouwen of om uw hypotheekschuld af te lossen, dan kunt u rekenen op extra voordeel. Van 1 oktober 2013 tot 1 januari 2015 kunt u profiteren van een hogere vrijstelling in de schenkbelasting als het gaat om een schenking voor de eigen woning. De oude regels van de vrijstelling stelden eisen aan de relatie tussen schenker en ontvanger (ouder en kind) en aan de leeftijd van de ontvanger, namelijk tussen de 18 en 40 jaar. Deze beperkingen gelden nu tijdelijk niet meer. Bovendien is het maximumbedrag van de vrijstelling gestegen.
De Belastingdienst betaalt vanaf 1 december 2013 bedragen, zoals een teruggaaf van inkomstenbelasting of een toeslagvoorschot, uit op één rekeningnummer. Dat rekeningnummer moet op uw naam staan. Het is dan niet meer mogelijk om een voorlopige aanslag of een toeslag door de Belastingdienst over te laten maken op andermans rekening (voor de kinderopvangtoeslag kan een uitzondering gelden). Ontvangt u van de Belastingdienst bedragen op de gezamenlijke rekening met uw partner, dan blijft dit zo, zolang de rekening in ieder geval ook op uw naam staat.
U mag dus van een ouder, een familielid of van een willekeurige derde een schenking ontvangen van maximaal e 100.000 (in plaats van het oude plafond e 51.407), mits u dit bedrag gebruikt voor de eigen woning of voor de aflossing van een hypotheekschuld. Heeft u al eerder gebruikgemaakt van de eenmalig verhoogde vrijstelling bij een schenking van uw ouders, dan komt deze eerdere schenking in mindering op de verhoogde vrijstelling van e 100.000 wanneer uw ouders dit extra bedrag schenken.
Stel uitgaven voor specifieke zorgkosten niet langer uit
U mag de schenking ook gebruiken voor de aflossing van een restschuld na verkoop van uw eigen woning. Dit is een structurele verruiming vanaf 29 oktober 2012, die ook na 1 januari 2015 blijft gelden.
Belastingdienst intensiveert controle op niet afgedragen btw De Belastingdienst is op dit moment druk bezig om de aangifte inkomstenbelasting of de aangifte vennootschapsbelasting van ondernemers te vergelijken met de btw-aangiften. Blijkt hieruit een btw-schuld over voorgaande jaren, dan ontvangt u van de Belastingdienst een brief waarmee u de aangiftegegevens kunt controleren, vóórdat een aanslag zal worden opgelegd. Het gaat om btw-schulden over de periode 2008 tot en met 2012. Naar schatting hebben enkele tienduizenden ondernemers hun achterstallige btw nog niet gemeld, ondanks een eerdere oproep van de Belastingdienst om dit vóór 1 juni 2013 te doen. Een btw-balansschuld is het verschil tussen de al afgedragen btw en de btw die had moeten worden afgedragen. Btw-schulden van voorgaande jaren moet u melden met een ‘suppletie omzetbelasting’. Staat er op uw balans nog een btw-schuld, doe dan zo snel mogelijk een melding en voorkom dat heffingsrente en boete verder oplopen. Neem hiervoor contact met ons op.
Check uw voorlopige aanslagen Met het einde van het jaar in zicht, kunt u uw winst voor 2013 waarschijnlijk redelijk goed inschatten. De voorlopige aanslag die u aan het begin van het jaar van de Belastingdienst heeft ontvangen, kan te hoog of te laag zijn vastgesteld. Check daarom samen met uw belastingadviseur uw voorlopige aanslag en voorkom dat uw onderneming op dit moment te weinig of te veel belasting betaalt. Zo voorkomt u tevens dat u onnodig belastingrente betaalt als de winst hoger uitvalt dan in eerste instantie verwacht. De belastingrente gaat vanaf 1 april 2014 omhoog. Het percentage van de belastingrente is voor de inkomstenbelasting dan minimaal 4% en voor de vennootschapsbelasting zelfs minimaal 8%.
Maakt u kosten voor ziekte of invaliditeit, dan heeft u mogelijk recht op aftrek van uitgaven voor specifieke zorgkosten. De aftrek van specifieke zorgkosten wordt steeds verder aan banden gelegd. Zo zijn bijvoorbeeld dit jaar de kosten van bepaalde vruchtbaarheidsbehandelingen en de kosten voor bepaalde mobiliteitshulpmiddelen, zoals een rollator, al niet meer aftrekbaar. Volgend jaar worden de regels opnieuw aangescherpt, dus stel uw uitgaven voor specifieke zorgkosten niet langer uit. Vanaf 2014 zijn namelijk ook de uitgaven voor scootmobielen, rolstoelen en woningaanpassingen niet langer fiscaal aftrekbaar. Voor deze voorzieningen komt u mogelijk nog wel in aanmerking voor een bijdrage vanuit uw gemeente.
Bent u al over op IBAN? Per 1 februari 2014 worden alle rekeningnummers van zowel particulieren als bedrijven vervangen door internationale rekeningnummers (IBAN). U bent hier ongetwijfeld door uw bank al op gewezen. De overgang naar IBAN heeft met name voor bedrijven nogal wat voeten in de aarde. Zo zult u uw softwarepakketten en facturatiesystemen tijdig moeten aanpassen. En wat dacht u van uw briefpapier of andere communicatiemiddelen waarop u uw rekeningnummer vermeldt? Wacht daarom niet langer en start met uw voorbereidingen. De website www.overopIBAN.nl bevat alles wat u nodig heeft voor een soepele overgang.
De spookfactuur heeft u in het vizier Spookfacturen zijn nog lang niet uitgeroeid. Een factuur voor een vermelding in een vage bedrijvengids of een herinnering voor een rekening die u niet bekend voorkomt; spookfacturen kunnen ook bij u op de mat vallen. Als merkhouder moet u extra voorzichtig zijn. Een gevaarlijk type spookfactuur lijkt afkomstig te zijn van een officieel merkenbureau. De criminelen hierachter proberen uw bedrijf voor duizenden euro’s op te lichten. Spookfacturen richten zich steeds meer op bedrijven die hun merk laten registreren. Het is namelijk kinderlijk makkelijk voor boeven om te achterhalen wie er een aanvraag heeft ingediend. Op het moment dat u een merk wilt registreren bij een Benelux- of Europees merkenbureau, zal die instantie uw aanvraag online publiceren in een register. Het idee hierachter is dat andere partijen bezwaar kunnen maken tegen uw aanvraag als zij die niet terecht vinden. Helaas zijn ook namen en adressen te vinden in het merkenregister. Criminelen plukken zulke gegevens uit het register en versturen een spookfactuur naar de aanvrager.
10 BoschlandMagazine
BoschlandMagazine 11
Ondernemen en innoveren. Daar draait het om bij Bert Tournois, Wouter de Heij en Frank Giezen. Als techneuten werkend op Wageningen University zagen ze te weinig innovaties doorbreken naar de markt. Daarom besloten ze de stap naar het ondernemerschap te zetten met een reeks bedrijfjes en producten tot gevolg. Na een carrière bij Wageningen University als onderzoeker, afdelingshoofd en directeur van een onder de universiteit vallend onderzoeksinstituut, begon Bert Tournois in 2000 met Tournois Dynamic Innovations. Het doel van TDI is eenvoudig: het ontwikkelen van nieuwe bedrijven die gebaseerd zijn op innovatieve producten en technologieën. Tournois: “Na tien jaar bij Wageningen UR te hebben gewerkt, begon het mij steeds meer tegen te staan dat er binnen de universiteit volop onderzoek werd gedaan naar nieuwe producten en technologieën, maar dat de laatste stap van onderzoek naar de daadwerkelijke markt maar niet kon worden gezet. Want waar het voor bedrijven interessant wordt, is het voor de universiteit niet meer leuk. Bovendien ontbreekt het aan de mogelijkheid om risicogeld aan te trekken.”
TDI / TOP / Ojah
Ondernemen op de rand van wetenschap en technologie
12 BoschlandMagazine
BoschlandMagazine 13
naar de externe aandeelhouders: Bert, Herman en Wouter. Dat werkt prima. Maar in de beginfase heb je die kraamkamer gewoon nodig.”
Kansen Tournois zag kansen voor kleine, startende bedrijven die gemakkelijker technologieën oppakken dan grote, gevestigde namen. TDI bleek een succes. Na een jaar kwam er met exWageningen UR collega Herman Feil een partner bij, na vijf jaar hadden tien bedrijven een plekje onder de vleugels van TDI gevonden. “We begonnen gewoon met het ontwikkelen van ideeën en producten en zochten daar mensen bij dit dat konden uitvoeren. Zoals een latex handschoen die niet allergeen is. Chirurgen maar ook tandartsen lopen er dus geen allergische reacties door op. Die technologie hebben we ontwikkeld en verkocht. Dat is het doel van TDI: bedrijfjes opzetten die aan een technologie werken die zo interessant is voor de markt, dat het bedrijf ermee doorgroeit of door diezelfde markt wordt overgenomen. Vanuit een onderzoeksinstituut ben je geneigd met je idee naar een latexfabrikant te gaan maar dat levert vaak niets op omdat de productiekosten in het begin niet opwegen tegen de opbrengsten. Dat maakt onze route veel effectiever.” Risicovoller “Projecten als dit zijn voor grote bedrijven ook risicovoller”, mengt Frank Giezen zich in het gesprek. Samen met Wouter de Heij sloot hij zich in 2006 aan bij Tournois en Feil. Maar deze twee oud-Wageningen UR medewerkers richten zich met TOP sindsdien louter op food-producten, waar TDI er is voor nonfood. De Heij: “Ook hier lagen de planken bij de universiteit vol met waardevolle technologie die te weinig werd opgepakt door het bestaande bedrijfsleven. Dus besloten we dat zelf te doen.” Frank Giezen zag direct de mogelijkheden: “Nieuwe projecten worden bij grote bedrijven vaak niet doorgezet vanwege de onzekerheid of twijfels aan de haalbaarheid. Dan is het vaak een logische keuze niet verder te gaan. Omdat wij goed in de materie zitten kunnen we de kans van slagen beter inschatten en liggen onze producten inmiddels op de schappen bij supermarkten als Jumbo, Delhaize en Marqt.” Bert Tournois vult aan: “Multinationals zijn vooral bezig met hun eigen producten en markt en zien andere mogelijkheden dan niet. Een bekend voorbeeld is Fujifilm. Daar heeft iemand ooit gesproken over digitale fotografie maar Fujifilm wees dat af: ze wisten niets van computers en waren niet onder de indruk van de kwaliteit van de opname. Ze zagen de potentie niet. We weten allemaal hoe dat is afgelopen. De producten waar wij mee bezig zijn, zijn technology shifts, game changers. Zaken die niet vanzelf door bestaande bedrijven gedaan worden maar wel door kleine. Daarom zorgen wij voor kapitaal en begeleiding van startende ondernemers waardoor een bedrijf en het product kan groeien. We koppelen geld aan een ondernemer en begeleiden hem in het proces naar een zelfstandig bedrijf.” Ondernemen Onderzoek heeft weliswaar een bepalende rol binnen de producten die onder TDI en TOP worden ontwikkeld, maar ook een kleine. De vier techneuten voelen zich inmiddels dan ook meer ondernemer. “Bij onze bedrijven draait het om het creëren van een markt”, legt Tournois uit. Dat is het moeilijkste, duurste en lastigste deel. Het beetje wetenschap dat je daarvoor nodig hebt is niet zo ingewikkeld. De Heij: “Als
Toekomst De beheerders van de kraamkamer zitten nog boordevol ambitie. Bert Tournois: “Het doel blijft goede bedrijven opzetten met iets dat in productie komt en vervolgens een eigen locatie krijgt.” Wouter de Heij: “De grootste uitdaging zit ‘m steeds meer in het vinden van die gepassioneerde ondernemers die met vernieuwing om kunnen gaan. Die duizendpoten die van niets iets kunnen maken. Daar is bijna een tekort aan, dat is altijd de bottleneck in de bedrijfsgroep. We hebben een fantastisch team maar zijn uiteindelijk maar met z’n vieren. Voor elk bedrijf hebben we een eigen directeur nodig, een ondernemer moet grotendeels zelf de kar trekken. De mensen die dat kunnen steeds maar weer binnenhalen is de grootste uitdaging.”
www.tdi-bv.nl www.top-bv.nl www.beeter.nl
je in het wetenschappelijke wereldje zit, zie je dat juist als het belangrijkste. Maar als je daar eenmaal uit bent, merk je dat je kennis overal vandaan kunt halen en vaak nog gratis ook. De innovatie zit hem juist in de durf om die kennis en kunde aan te bieden in concrete producten.” “Het is natuurlijk wel zo dat wij al op een hoog kennisniveau zitten en op basis daarvan snel kunnen handelen en zaken doen”, werpt Frank Giezen tegen. Tournois op zijn beurt weer: “Het is een combinatie: we werken natuurlijk samen met mensen met een hoog kennisniveau en door die samenwerking stijgt dat ook sneller. Daardoor bevinden wij ons aan de randen van wetenschap en technologie die vaak nog niets eens beschreven is.”
Ojah Om het verhaal TDI / TOP nog ingewikkelder te maken, houdt Frank Giezen zich inmiddels bezig met een van de succesvolste takken aan de TOP-boom: Ojah, producent van Beeter: een alternatief voor vlees en vis. “Binnen TOP bekeek ik hoe je plantaardige eiwitten kon vervezelen. Ik besloot dit verder zelf door te ontwikkelen en heb met twee anderen in 2009 Ojah opgezet als apart bedrijf. Ik kende immers de technologie en het ondernemerschap. Net zoals andere bedrijven is Ojah inmiddels volwassen geworden en op eigen benen komen te staan. Er zijn externe financiers bijgekomen en de navelstreng met TOP is doorgeknipt. ik heb nu mijn verantwoordelijkheid
14 BoschlandMagazine
BoschlandMagazine 15
Het bevorderen van innovatie in de zogenoemde FoodValley-regio. Dat is in een notendop het werk van innovatiemakelaar Wicha Benus. “Ik breng vraag en kennis samen om ideeën die van toegevoegde waarde kunnen zijn voor de provincie Gelderland, verder uit te werken.” Met z’n achten zijn ze, verdeeld over zeven regio’s in de hele provincie Gelderland. De innovatiemakelaars die MKB-bedrijven helpen en begeleiden bij het ontwikkelen van innovatieve producten of diensten die de economie en de werkgelegenheid in de provincie ten goede komen. Wicha Benus is de makelaar in de FoodValley-regio: het gebied rondom BarneveldEde-Wageningen waar een clustering is van bedrijven en onderzoeksinstituten die zich focussen op één onderwerp: voeding. “Wij zijn er overigens niet alleen voor foodbedrijven, maar voor de gehele maakindustrie” legt Benus uit. “Dat zijn productiebedrijven die fabricaten of halffabricaten leveren aan consumenten of overige industrieën. Dit soort bedrijven vormen de motor van de totale economie. Het zijn vaak bedrijven waar geweldige ideeën leven maar die tegen belemmeringen aanlopen bij de uitvoering daarvan. Bijvoorbeeld door een gebrek aan kennis. Als innovatiemakelaar vorm ik de schakel tussen de ondernemer en een kennisleverancier uit de regio.”
Innovatiemakelaar Wicha Benus
Ondernemers een zetje in de innovatieve rug geven
Kennis en vraag “Vraag en kennis samenbrengen is de eerste taak van een innovatiemakelaar,” vervolgt Benus. “Daarvoor is het belangrijk de bedrijven en kennisinstellingen in de regio te kennen. In de twee jaar dat ik nu bezig ben heb ik inmiddels zo’n 450 bedrijven en instellingen bezocht. Ik probeer een oplossing te bieden voor vragen door mensen samen te brengen om goede ideeën verder uit te werken.” De innovatiemakelaar let er daarbij op dat het gaat om ideeën die van toegevoegde waarde zijn voor Gelderland. Want de financiële ondersteuning van het project komt voor rekening van de provincie, aangevuld met een Brusselse bijdrage. “Daarom kan er ook financiële ondersteuning worden gegeven voor haalbaarheidsonderzoeken, op voorwaarde dat een potentieel project bij zou kunnen dragen aan groei van de economie. Het gaat dan om een bijdrage voor maximaal vijftig procent van de kosten met een maximum van tienduizend euro per onderzoek.” Ideeën Zomaar twee ideeën die dankzij de hulp van Wicha Benus tot stand zijn gekomen: “Een groenvoorziener heeft een systeem ontwikkeld waarbij boompalen die worden gebruikt om de wortelgroei van jonge bomen te stimuleren, zijn vervangen door biologisch afbreekbare kunststof vleugels
die in de grond worden geplaatst. Dat werkt sneller en is minder milieubelastend. Studenten van Hogeschool Van Hall Larenstein heb ik, samen met regionale ondernemers, geholpen met het doorontwikkelen van een systeem om individuele paardenstallen geopend te krijgen als er sprake is van een stalbrand.” Zetje Benus geniet dagelijks van het werk om bedrijven en studenten op een laagdrempelige manier een zetje in de goede richting te geven. “Het is geweldig om betrokken te zijn bij vernieuwingen. Dit is een uniek project, geen enkele andere provincie buiten Gelderland biedt dit aan. Het loopt nog tot en met 2014 maar ik ben ervan overtuigd dat het verlengd wordt. Er zijn geen vergelijkbare instellingen of organisaties die dit doen. Als innovatiemakelaar heb ik geen commercieel belang en ben ik volledig onafhankelijk. Betrokken partijen ontvangen geen factuur, mijn enige doel is de ondernemer te helpen. Bedrijven kunnen dan ook altijd bij mij terecht met vragen of me aanspreken tijdens een bijeenkomst.”
www.rct-devallei.nl
Hengelo
Lienden
Twello
B
Keesomstraat 19 Postbus 418 6710 BK Ede t. (0318) 69 11 11 Hengelosestraat 28 Postbus 12 7255 ZG Hengelo t. (0575) 46 13 91 De Hofstede 44 Postbus 53 4033 ZH Lienden t. (0344) 60 32 15 Molenveld 3 Postbus 4 7390 AA Twello t. (0571) 27 26 43
www.boschland.nl
SP©20131280
Ede
