Organon en de kwaliteit van leven

1

Het grootste biofarmaceutische bedrijf in Nederland voedt kenniseconomie

Organon en de kwaliteit van leven Er is geen fase in het leven van de vrouw waaraan de onderneming

De medewerkers van Organon

geen bijdrage levert. De organisatie mag zich koploper

delen de passie om verder te gaan

noemen op gebieden als gynaecologie, fertiliteit en anesthesie.

met de nooit eindigende zoektocht

Wereldwijd opererend, met innovatie als ‘middle name’... en toch

om mensen langer en gezonder

met onmiskenbaar Nederlandse roots: Organon, het grootste

te laten leven. En, minstens zo

innovatieve biofarmaceutische bedrijf in Nederland.

belangrijk: om de kwaliteit van leven te verbeteren. Maar liefst

Organon is al meer dan tachtig jaar sterk wetenschappelijk

2.500 van de ruim 14.000 Organon

georiënteerd, gericht op het verbeteren van de gezondheid van de

medewerkers wereldwijd werken

mens. Sinds het bedrijf in 1923 in Oss haar deuren opende, heeft

aan onderzoek en ontwikkeling,

het leidende posities verworven op gebieden als gynaecologie,

in zeven centra in Europa, de

fertiliteit en specifieke aspecten van anesthesie. Organon heeft

Verenigde Staten en Japan.

daarnaast uitgebreide kennis van neurowetenschappen en doet

Organon investeert elk jaar bijna 20 procent van de totale omzet in

onderzoek op het gebied van immunologie en oncologie.

research & development.

De Nederlandse oorsprong van de onderneming is tot op de dag

En: met succes. Menige baanbrekende ontwikkeling heeft zijn

van vandaag merkbaar. Van de 14.000 mensen die wereldwijd voor

oorsprong in de R&D afdelingen van Organon. Van de allereerste

Organon werken, zijn er 5.000 mensen werkzaam in Nederland. In

ontwikkeling van insuline tot en met de laatste ontwikkelingen

laboratoria, in productiefaciliteiten

in anticonceptie of neurowetenschappen. De onderneming

en op het internationale

heeft grote ambities, zeker ook als het er om gaat de belofte

hoofdkantoor in Oss. Maar liefst

van biotechnologie om te zetten in tastbare verbeteringen in het

één op de drie medewerkers in

leven van de mens. Organon is optimistisch over de toekomst met

de farmaceutische industrie in

diverse projecten in ontwikkeling. Innovatieve geneesmiddelen

Nederland heeft ervoor gekozen

voor een gezonde toekomst. Het resultaat van een niet aflatende

om juist bij Organon bij te dragen

zoektocht naar nieuwe kennis door Organon medewerkers uit alle

aan oplossingen die het leven van

windstreken – Nederland voorop.

mensen verlengen of beter maken. Daarmee draagt Organon in grote mate bij aan de ontwikkeling van de Nederlandse kenniseconomie.

2

www.organon.nl

Inhoudsopgave

4 8 17

VCSVU-Nieuwtjes De Papieren Binding door de jaren heen Een nieuw academisch jaar Nieuwe hoogleraar ‘Receptoren en moleculaire communicatie’ Bond delocalization versus bond localization in organic chemistry De zoektocht naar actieve geneesmiddel-metabolieten VCSVU bestuur 2008, iets voor jou? IDEE-week Introductieweekend VCSVU Beleidsdag SCHOP

4 8 11 12 14 16 17 17 20 22 23

Colofon

Voorwoord

De Papieren Binding is een periodieke uitgave van de Vereniging van Chemie Studenten aan de Vrije Universiteit (VCSVU).

Iets later dan verwacht, maar eindelijk is ie er dan toch: PB2! Ook deze PB bevat, net zoals elke eerste PB van het collegejaar, stukjes waarin de commissies zich voorstellen aan de eerstejaars.

Redactie: Madelon Bijderwieden, Sara Blanken, Kirstin de Boervan Rhenen, Inge van Driezum, Philip Hermarij, Paul Jansen, Marleen Kerssens, Dianne Maasdijk, Tjerk Sminia, Galvin Vredenburg & WIllem-Jan van Zeist. Redactieadres: De Boelelaan 1083, Kamer M-154, 1081 HV Amsterdam, tel. 020-5987510, [email protected], http://www.vcsvu.nl/pb Met dankzegging aan de Afdeling Scheikunde & Farmaceutische Wetenschappen, Faculteit der Exacte Wetenschappen, Vrije Universiteit Amsterdam. De Papieren Binding verschijnt drie maal per jaar in een oplage van 400 stuks en wordt verspreid onder studenten en wetenschappelijke medewerkers van de afdeling Scheikunde en Farmaceutische wetenschappen aan de Vrije Universiteit. Bent u geïnteresseerd in het plaatsen van een advertentie in de Papieren Binding? Onze SponsorCommissie (SpoC) vertelt u graag over de mogelijkheden. U kunt de SpoC bereiken via [email protected]. © 2007 Vereniging van Chemie Studenten aan de Vrije Universiteit. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd bestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Ook bevat deze editie van de PB een artikel over de geschiedenis van de PB, geschreven door ons erelid. Wist je dat de PB al bestaat sinds 1982! Verschillende aio’s komen ook aan het woord in deze PB om te vertellen over hun onderzoek. Ook hebben we deze keer een artikel van de net gepromoveerde Martine Smit van de afdeling Farmacologie. Natuurlijk wordt er ook uitgebreid verslag gedaan van de IDEEweek en het introductieweekend, dat dit jaar niet zoals andere jaren in Texel gehouden werd, maar op de Veluwe. Vandaar ook de naam WWW (Wild Weekend veluWe). Zowel de IDEEweek als het introductieweekend waren zeer geslaagd. Tot slot is er de ontspanningspagina, met deze keer een Futoshiki. Als je de juiste oplossing op tijd instuurt maak je kans op een leuke prijs! Langs deze weg wil de redactie Prof. Dr. Nel Velthorst van harte feliciteren met haar koninklijke onderscheiding. Ook wil de redactie Kirstin de Boer-van Rhenen en haar man van harte feliciteren met de geboorte van hun dochtertje Elsa. Namens de redactie, Sara Blanken

3

VCSVU-nieuwtjes

Bestuurlijk Het is alweer enkele maanden na het vorige stukje dat hier gestaan heeft, en in die tijd zijn er veel dingen gebeurd binnen de vereniging. Zo heeft iedereen kunnen genieten van onze sportieve kant met de ONCS (de Open Nederlandse Chemie Sportdagen). De ONCS is een jaarlijks terugkerend sportevenement voor alle scheikunde studenten van Nederland, en ook dit jaar waren we goed vertegenwoordigd. Zo heeft het frisbee team de ‘verliezers poule’ weten te winnen en is onze schaker zelfs 2e geworden. Op de laatste avond van het evenement vond de koningsronde plaats, de bierestafette, Waaraan twee teams van de VCSVU deel hebben genomen en één zelfs de finales heeft gehaald! Naast deze geweldige dagen hebben we ook in Amsterdam onze eigen sportdag gehouden, waarbij 8 teams streden voor de begeerde titel. Na een mooie zonnige dag werd de prijs net als vorig jaar uitgereikt aan de ‘Vrienden van Van Essen’. Daarnaast is ook een nieuwe traditie gestart, de zogeheten BamiBoWa; Bami en Bier op Woensdag Avond. Op de BamiBoWa is er de mogelijkheid om een hapje te eten en lekker een biertje te drinken in de Schok. Dit heeft al tot vele gezellige en late avonden geleid op de VU, en zelfs tot een drietal logies. Naast al deze leuke woensdagavonden is er ook elke maand een thema borrel. Zo hebben we lekker Desperados kunnen drinken op de SMborrel en hebben we op de Rosé borrel van rosé genoten. Net als vorig jaar was er ook dit jaar weer een buitenborrel met alle bèta verenigingen in de tuinzaal waarbij iedereen nieuwe contacten heeft kunnen maken met studenten van andere studies. Ondanks al deze borrels is er ook tijd geweest voor andere activiteiten. Zo zijn er 30 leden gaan LASERgamen en is er rijkelijk gegokt op de casino-borrel. Ook is de VCSVU weer begonnen met het organiseren van excursies naar scheikundige of farmaceutische bedrijven. Zo zijn we met de bus naar Johnson & Johnson geweest in België, en is er een excursie naar het NKI in Amsterdam geweest.

Als bestuur hebben wij ontzettend genoten van alle activiteiten en borrels en willen daarom alle commissieleden en andere actievelingen bij deze hartelijk danken voor hun inzet! Tjøstil Vlaar Voorzitter



ONCS

Johnson & Johnson

Net als alle andere jaren begon ook dit collegejaar met de IDEE-week. Met 83 nieuwe inschrijvingen kon het alleen maar gezellig worden, en dat is het ook zeker geworden. Met de IDEE-week nog vers in het geheugen trok een 60-tal van onze leden naar de veluwe voor een wild introductie weekend georganiseerd door de inVUtasie. Ook dit was een grandioos succes!

Introductieweekend 4

VCSVU-nieuwtjes

COSMOS

BC

De COSMOS is de meest nobele commissie van de VCSVU. Wij ondersteunen onderwijsgerelateerde goede doelen in ontwikkelingslanden. Het geld waarmee we deze doelen steunen wordt onder meer opgehaald op de borrels door de verkoop van onder andere bitterballen, frikadellen en kaassoufflés aan hongerige borrelaars. Verder houdt de COSMOS aan het eind van het jaar een kerstactie waar we de kerstgedachte omzetten in een financiële injectie in onze doelen en word er tijdens de sportdag een sponsorloop georganiseerd. Voor meer informatie verwijs ik graag door naar de COSMOS-hoek op de VCSVU-site. Dan het COSMOS-nieuws: Leerlingen van twee Limburgse middelbare scholen zijn deze zomer naar Tanzania afgereisd. Wij hebben deze groep 250 euro meegegeven, waarmee ze de drie bezochte scholen van onderwijsmaterialen hebben voorizen. Ook naar Zambia is 250 euro gestuurd. Met dit geld konden boeken, schriften en pennen gegeven worden aan een school in Lusaka. In september was Annelies Dijkstra, werkzaam bij de scheikunde lerarenopleing in Paramaribo, op bezoek aan de VU. We hebben een stapel boeken voor haar besteld, waarmee de bibliotheekcollectie aldaar flink uitgebreid en gemoderniseerd wordt. Ook heeft ze een DIDAC-cd-romgekregen, die gratis ter beschikking is gesteld door een em.prof. dr. Ludo Brandt uit Leuven. Deze cd-rom staat bomvol sheets die in het onderwijs te gebruiken zijn. Op de laatste borrel heeft de COSMOS voor het eerst niet alleen de gewoonlijke hapjes verkocht, maar daarnaast ook wat meer voedzame broodjes met o.a. hamburgers. Er werd enthousiast gereageerd en we hebben een prima omzet gedraaid, dus het zal zeker herhaald worden. Wil je lid worden van de COSMOS of weet je een nieuw goed doel? Spreek één van onze leden aan! Hanneke Vlaming

Borrelpraat … Met het einde van de zomer is ook het einde van de eerste periode in zicht. Zodra de regenbuien en herfstkleuren hun intreden doen, buigen wij ons weer voor het eerst sinds de vakantie over de boeken om ons voor te bereiden op de eerste tentamens van het jaar. Langzaam verdwijnen de laatste mooie dagen – als stuiptrekkingen van een veel te korte zomer – en vervallen wij tot het ritme van alledag. Zelfs bij de eerstejaars studenten vallen zo nu en dan de kenmerken van sleur en routine te bespeuren. De mater alma heeft ons weer in haar macht en het academische leven hervindt zijn weg, alsof wij niet anders gewend zijn. Voor ieder die van tijd tot tijd dit ritme wil doorbreken wordt er gelukkig door de VCSVU een legio aan activiteiten georganiseerd, met als absolute hoogtepunt de maandelijkse borrel. De zeer geslaagde openingsborrel heeft de toon gezet en wij hopen dat de volgende borrels met evenveel enthousiasme ontvangen zullen worden. Op het moment van schrijven is de eerstkomende borrel de Duitse Borrel. Zoals de naam doet vermoeden, staat deze borrel in het teken van onze oosterburen. Met de rijke bier- én muziekcultuur in Duitsland staat deze borrel garant voor viel spaß und gemütlichkeit. Daarnaast zal er, na het overweldigende succes van vorig jaar, ook dit jaar een cocktailborrel worden georganiseerd. Wij zullen onze uiterste best doen een mooie selectie cocktails aan te bieden voor een schappelijke prijs. Uiteraard zullen ook de bier- en wijnliefhebbers op deze borrel niet met lege handen komen te staan. Wij hopen jullie allemaal nog eenmaal in zomerse sferen te laten verkeren op 8 november! Mochten jullie zelf nog goede ideeën, opmerkingen of vragen in het algemeen hebben, aarzel dan niet maar mail naar vcsvu-bc@ few.vu.nl of spreek ons aan tijdens een borrel. De BC 5

VCSVU-nieuwtjes

Webcie

AC

De WebCie is de VCSVU commissie die zorgdraagt voor de VCSVU website. Op de website zijn onder andere foto’s van activiteiten en borrels te vinden, maar ook nuttige dingen als oude tentamens. Zoals voor veel voorwerpen het geval is in deze consumptiemaatschappij, was ook onze website na jaren trouwe dienst aan vervanging toe. Het design was verouderd en er moest een duidelijkere indeling zijn voor de verschillende doelgroepen van de website. Vol goede moed is de WebCie daarom eind vorig jaar begonnen met het nadenken over een nieuwe website.

De ActiviteitenCommissie (AC) organiseert verschillende leuke ontspanningsactiviteiten voor alle leden van de VCSVU. Er zijn een aantal jaarlijks terugkerende grote activiteiten, zoals de sportdag en het fameuze kerstdiner. Ook zijn er activiteiten die meerdere malen per jaar worden georganiseerd, zoals de filmavonden en casinoavonden. Er wordt ook nagedacht over nieuwe activiteiten, waarbij gezelligheid voorop staat. Afgelopen jaar heeft dat geleidt tot de eerste LASER-game avond, waar 30 enthousiaste leden een avond lang hebben genoten van meerdere potjes LASER-gamen.

Na een brainstormsessie met het nieuwe bestuur is er dit jaar besloten om een gloednieuwe website te bouwen; het opruimen en verbouwen van de huidige site zou waarschijnlijk meer werk zijn. De WebCie probeert de nieuwe VCSVU website aan het begin van het volgende collegejaar online te hebben. Bij het bouwen van de website komen veel verschillende dingen kijken; er wordt begonnen met een grafisch ontwerp, dat vervolgens tot code omgebouwd moet worden. Er moet rekening gehouden worden met de plaatsing van sponsorlogos, een menustructuur en natuurlijk een mooi en strak design. Hierna moeten de interactieve delen van de website geschreven worden, zoals de agenda en de nieuwspagina. Al met al een hoop werk, waarbij enige programmeerervaring echt een must is. Maar er moeten ook minder technische dingen gebeuren op de website, het plaatsen van foto’s en bijwerken van de nieuwsberichten en agenda bijvoorbeeld. Ben je iemand die zin heeft om mee te helpen aan de geboorte en/of het verzorgen van de VCSVU website? Stuur dan een mailtje naar [email protected], want extra typvingers zijn altijd welkom! Hans van Schoot

De sportdag werd dit jaar gehouden op 20 juni. Het was een mooie, warne dag. De opzet van de sportdag was dit jaar totaal anders dan voorgaande jaren. In plaats van de klassieke teamsporten waren het meer de oud-Hollandse spelen die de overhand hadden. Met een estaffette op stelten en spijkerpoepen kwamen de oud-Hollandse spelen tot leven. Er waren ongeveer 10 teams aanwezig, die de sportdag tot een leuk geheel maakten. Naast een aantal studenten-teams waren ook dit jaar de afdelingen goed vertegenwoordigd. Na een hilarisch slotspel bleek wederom “de vrienden van van Essen” het sterkste team. Naast de LAN-avond is er in dit collegejaar een Ladies night/Men’s night georganiseerd door de AC. Onder het genot van een biertje kon op de Men’s night een potje Achtung! die Kurve gespeeld worden op groot scherm. Ook Hans Teeuwen kon niet ontbreken op deze avond. Ondertussen zaten de vrouwen met een maskertje op te ontspannen. Ook kon een leuke, romantische komedie niet ontbreken. Gekozen was voor de klasieker “Love Actually” met in de hoofdrol de koning van de romantische komedie, Hugh Grant. We kunnen altijd mensen gebruiken bij de AC, dus heb je zin om mee te helpen met activiteiten bedenken en organiseren, stuur dan snel een mailtje naar [email protected]. Ook als je leuke ideeën, vragen of opmerkingen hebt kun je dit adres gebruiken! Sara Blanken en Inge van Driezum

6

VCSVU-nieuwtjes

Excie De excursiecommissie is vorig jaar nieuw leven in geblazen. Zoals de naam al zegt organiseert de Excie excursies voor onze studenten. Afgelopen collegejaar zijn er een tweetal excursies geweest waarvan er van een hieronder een sfeerverslag staat. De andere excursie ging naar het Nederlands Kanker Instituut. Donderdag 10 mei was het zover. De eerste excursie sinds lange tijd stond op het programma. Met een groep van vijftig personen vertrokken we richting het verre België voor een hopelijk leerzame en enerverende dag bij Johnson & Johnson/ Janssen pharmaceutica. De hoofdsite van Janssen pharmaceutica is gevestigd in Beerse, vlakbij Turnhout. Na een lange rit van 2,5 uur waren we eindelijk gearriveerd in Beerse. Onderweg nog wel even Jacqueline van Muijlwijk opgehaald, anders hadden we geen lekkere appels voor onderweg. Onderweg had de excursiecommissie ook een lunch geregeld van drie heerlijke broodjes. In Beerse werden we verwelkomd door de portier en kregen we allemaal onze bezoekersbadge. We moesten nog een aantal minuten wachten onder het genot van een drankje en een heerlijk Belgisch chocolaatje. Vervolgens kregen we een algemene inleiding over het bedrijf Janssen pharmaceutica. In 1953 werd dit, toen nog kleine, bedrijf opgericht door Dr. Paul Janssen, niet te verwarren met onze enige echte Paul Jansen. Dr. Paul Janssen heeft een aantal grote ontdekkingen gedaan op farmaceutisch gebied. Zijn bedrijf is dan ook uitgegroeid tot een bedrijf van wereldformaat. Dr. Paul Janssen heeft 22 eredoctoraten en 5 ereprofessoraten ontvangen. Hij is helaas in 2003 overleden. De site in Beerse is de grootste in België en zorgt voor de distributie door de hele wereld behalve Amerika. In België zijn nog een aantal sites, waaronder een grootst distributiecentrum. De site in Beerse is 60 hectare groot en bestaat voor een kwart uit onderzoekslaboratoria. De helft van het terrein wordt in beslag genomen door de fabriek. De rest van het terrein wordt ingenomen door distributiekantoren. De onderzoekslaboratoria zijn zeer recent vernieuwd. Na deze inleiding werd de groep in tweeën gesplitst. De ene helft kreeg college van Loeckie de Zwart. Zij heeft haar AIO periode doorgebracht aan de VU en is daarna werkzaam geweest bij het RIVM. Sinds enige tijd is zij werkzaam bij Janssen pharmaceutica. Zij doet voornamelijk onderzoek naar medicijnen voor kinderen. De meeste medicijnen zijn nooit getest op kinderen, waardoor de precieze dosis nooit met zekerheid genoemd kan worden. De dosis wordt vaak aangepast aan lichaamsgewicht. Bij veel medicijnen is het echter niet duidelijk of dit ook goed is. Veel stoffen komen namelijk bij jonge kinderen wel voor, terwijl ze niet aanwezig zijn bij volwassenen of andersom. Zo zijn er nog veel meer verschillen tussen volwassenen en kinderen.

De andere helft van de groep kreeg een rondleiding door de onderzoekslaboratoria. Janssen gebruikt een aantal nieuwe technieken voor het inzicht in de afbraak en opname van geneesmiddelen. Ook DNA microarray technieken worden veel gebruikt bij Janssen. Naast deze technieken werden we rondgeleid langs de diverse labo’s. Ook kregen we een gedeelte van een documentaire te zien over het alternatief voor proefdieren. Na afloop werden de groepen gewisseld. Rond vijf uur vertrokken we richting Amsterdam. Onderweg zijn we erg veel files tegen gekomen waardoor het een erg lange rit was. Met een nodige plaspauze onderweg zijn we allemaal om acht uur heel thuis gekomen. Onze dank gaat uit naar Johnson & Johnson, Loeckie de Zwart en Jacqueline van Muijlwijk. Uiteraard mogen we ook de buschauffeur niet vergeten. Inge van Driezum

Papieren Binding (PB) De Papieren Binding, afgekort PB, is het verenigingsblad van de VCSVU. De PB verschijnt drie keer per jaar in A4 formaat en volledig in kleur en wordt niet alleen naar al onze leden gestuurd, maar ook naar de medewerkers van de afdeling Scheikunde & Farmaceutische wetenschappen en naar relaties, zoals donateurs en sponsoren. Wij zijn momenteel bezig met de 26e jaargang. In de PB komen de laatste nieuwtjes vanuit de vereniging en de opleiding aan bod. In de PB staan verslagen van verschillende activiteiten die plaats hebben gevonden. Ook schrijft het afdelingshoofd, prof. Dr. Koop Lammertsma in elk nummer een stukje met nieuwtjes vanuit de afdeling. Ook krijgen de aio’s van de verschillende secties van de afdeling scheikunde en farmaceutische wetenschappen de kans om studenten te vertellen over hun onderzoek. In de rubriek “afgestudeerd en dan..” verteld een oud-student over zijn carrière na hun studie. Er is ook plaats voor een stukje ontspanning, we proberen in elk nummer een leuke puzzel, prijsvraag, recept of column te plaatsen. In het online-archief kun je alle PB’s vanaf jaargang 14 nog eens nalezen. Dit archief is te vinden op onze website www.vcsvu.nl. De nieuwste PB krijg je thuisgestuurd, maar kun je natuurlijk ook vinden in de SCHOK of de VCSVU-kamer. Natuurlijk gaat er heel wat tijd zitten in het maken van de PB. Daarom is alle hulp meer dan welkom! Lijkt het jou leuk om onze redactie te komen versterken? Of heb je een leuk idee of een bijdrage voor in de PB? Laat het ons direct weten op [email protected]. Sara Blanken 7

De Papieren Binding door de jaren heen. Van geboorte tot volwassenheid!

Je kent ons verenigingsblad inmiddels wel in de huidige vorm. Misschien loop je al wat langer rond en ken je ook de voorloper die we tot 2 jaar geleden uitgaven. Maar wist je dat de PB inmiddels al 25 jaar bestaat?! En bij een jubileum hoort natuurlijk ook de traditionele terugblik. Prof. dr. Nel Velthorst, erelid van onze vereniging, vertelt ons hoe de Papieren Binding werd geboren en is opgegroeid tot het blad waar je nu in leest.... In november 1982 verscheen het nulnummer van de Papieren Binding (PB). In het redactioneel wordt de PB aangekondigd als een nieuw subfacultair bulletin. Ja een nieuw bulletin, want van 1969 tot en met 1980 werd er ook al een Bulletin uitgegeven, dat diende als Kommunikatiemedium aan de Subfaculteit der Scheikunde van de Vrije Universiteit. De redactie werd gevormd door studenten. In 1972 ontstond het idee om van het Bulltin een werkelijk subfaculteitsblad te maken, in die zin dat behalve studenten ook stafmedewerkers en leden van de technische en administratieve staf (TAS) in de redactie zitting zouden nemen en hun medewerking zouden gaan verlenen. Gemiddeld verschenen er vier nummers per jaar. Maar in 1980 was de medewerking tot het leveren van bijdragen zo gering dat de redactie besloot tot het opheffen van het Bulletin. Overigens als u deze bulletins nog eens wilt doorbladeren om te zien wat er in die jaren speelde in de Subfaculteit: de jaargangen 1970 tot en met 1978 zijn in gebonden vorm aanwezig dankzij de inspanningen van Ernst Homburg. Hij was in deze periode een zeer gedreven, actieve scheikunde student. De studenten betreurden de opheffing. Zij vonden dat alle studenten kennis moesten kunnen nemen van het reilen en zeilen van de Subfaculteit Scheikunde en niet alleen die studenten, die in de VCSVU en facultaire commissies actief waren. In november 1982 zag een nieuw bulletin onder de titel “De Papieren Binding” het daglicht. In het redactioneel van het nulnummer staat: “Voor u ligt het nulnummer van een nieuw subfacultair bulletin. Het is onze bedoeling dat dit een regelmatig te verschijnen blad gaat worden, vol met nieuws en commentaar over en op de Subfaculteit Scheikunde. Maar daarnaast ook ruimte voor andere zaken, want die zijn ook belangrijk.

8

Juist in deze turbulente tijden vol onzekerheid over de toekomst kan een subfacultair bulletin een belangrijke rol vervullen. Het moet een krant ter lering en vermaak worden voor allen die zich betrokken voelen bij wat er op de Subfaculteit gebeurt. Voorwaarde daarvoor is echter wel dat een volledige redaktie gevormd wordt, zodat een konstante aanvoer van vaste rubrieken tot stand komt”. Het waren aanvankelijk vooral Eric Sol en Maarten de Hoog die de kar trokken, maar als in februari 1983 nr. 1 van de 1ste jaargang verschijnt, is er al een redactie bestaande uit vier leden. Kortom de PB lijkt levensvatbaar, maar het eerste exemplaar, dat het daglicht ziet, is dun en onoogelijk, gestencild op A4 formaat. Dankzij de voortdurende zorg en betrokkenheid van vele studenten is de PB toch tot wasdom gekomen en is het een aantrekkelijk blad geworden, zowel qua inhoud als lay-out. Opgroeien Hoe heeft de groei tot volwassenheid van de PB zich voltrokken? In februari 1983 verscheen het eerste gestencilde exemplaar (A4 formaat) van de PB, dat was aangekondigd als een chemisch ontspanningsblad voor de Vrije Universiteit. Elk exemplaar begint altijd met een Redactioneel. Daarnaast ontspannende artikelen, maar ook vaste rubrieken zoals Van de culinaire medewerker, Uit de beleidsruimte en Raadsaam, waarin de studenten het reilen en zeilen van hun vertegenwoordiging in raden en kommissies nauwkeurig kunnen volgen. In de culinaire rubriek verschijnen recepten als Een vleesloze maaltijd speciaal voor chemici, Het bruinbrooddieet, Stamppotandijvie, Vlughachee, Komkommer in roomsaus en Perziken uit de oven. Zeer te prijzen is de poging om alle scheikundige muziekliefhebbers op te roepen om in hun vrije tijd met elkaar muziek te maken. Hierbij is de gezelligheid het belangrijkste. Iedereen die eens een keer wil spelen, improviseren, uitblinken of zomaar herrie wil maken kan dat te kennen geven op het prikbord in de M1 hal. Er wordt met nadruk gesteld dat het niet alleen om klassieke muziek gaat, maar ook om blues, jazz en carnavalschlagers.

Prof. Dr. Nel Velthorst, Erelid VCSVU

Maar ook in elk exemplaar een meer serieus artikel onder de vaste rubriek: Uit de beleidsruimte. En hoe kan het ook anders de studenten gingen meteen in de aanval. De Nieuwe Machtigingswet, die over de beperkte toelating tot bepaalde studies gaat, wordt onder de loep genomen of liever volledig gekraakt. Minister Deetman treedt hierbij als een dictator op, hij stelt de maatschappelijke behoefte vast, hij bepaalt het aantal toe te laten eerstejaars, hij bepaalt de verdeling over de instellingen etc. De studenten vinden dit niet acceptabel. De Onderwijsraad heeft ook al een vernietigend oordeel uitgesproken, evenals de Colleges van Bestuur van de verschillende universiteiten. Maar het blijft oppassen, immers “Big Brother Deetman is watching you”. Het gaat niet allemaal van een leien dakje. In het tweede nummer is er al een dringende oproep: “Help ons de redactie, met het vullen van dit blad met informatie, documentatie, leesvoer, anekdotes, gedichten, tekeningen, karikaturen en wat dies meer zij”. En het wordt nog erger zoals blijkt uit nr. 2 van de 2de jaargang. De PB is het officiële orgaan van de VCSVU, maar nu blijkt de VCSVU stervende. Een klein clubje enthousiastelingen-tot-elkeprijs tracht met de moed der wanhoop het naderende onheil te bezweren en het is dit groepje doordouwers gelukt de VCSVU gaande te houden en nieuw leven in te blazen. Er vinden weer feesten, excursies en andere activiteiten plaats en de PB verschijnt regelmatig. Helaas is de respons uit de subfacultaire gemeenschap klein. De PB wordt vnl. gevuld met artikelen geschreven door de redactieleden. En dat is niet eenvoudig. In nr. 3 (1984) staat in het Redactioneel: “In de redactie heeft een kleine verandering plaats gevonden, waardoor de redactie na het verschijnen van dit nummer gereduceerd is tot één redacteur”. Maar zoals steeds in het bestaan van de PB wordt dit probleem weer opgeheven en er melden zich enkele nieuwe redactieleden.

In nr. 5 (1985) doet de redactie een oproep voor een goede illustrator, die het uiterlijk van de PB aantrekkelijk kan maken. In dit verband mogen de cartoons van Ignace Rood niet onvermeld blijven. Soms worden ook opvallende studenten geïnterviewd, zoals Rob Lips, die in 1975 met zijn studie scheikunde begon en eind 1985 zijn doctoraalexamen behaalde. Wel moet tot zijn verdediging worden vermeld, dat hij zes keer als assistent, en als zodanig zeer gewaardeerd, het basispracticum van de eerstejaars chemici heeft begeleid. Interessant is ook de rubriek Bericht van de Overkant, die in nr. 6 (1985) wordt gestart. “De Overkant” is in de wandelgangen een gevleugeld begrip voor het hoofdgebouw en dan met name het College van Bestuur. De belangrijkste bijdragen zijn geleverd door Eric Sol in de jaren dat hij als studentvertegenwoordiger zitting had in de Universiteitraad. (lees het vervolg op pagina 10)

Rubrieken In 1984 start er een nieuwe rubriek, waarin promovendi over hun promotieonderzoek schrijven. Deze rubriek is door de jaren heen in stand gebleven. Het is Leo Jenneskens, promovendus van Prof. dr. Fritz Bickelhaupt, en thans hoogleraar organische chemie aan de Universiteit van Utrecht die het spits afbijt met een artikel over “Verbindingen met verbogen benzeenringen”.

9

De Papieren Binding door de jaren heen. Van geboorte tot volwassenheid! (vervolg) De rubriek Raadsaam bevat altijd interessante gegevens. In nr. 10 (1986) werd het bestuur van de Subfaculteitsraad (SFR) door student Barend van der Meulen beticht van kousenvoetenbeleid, onbehoorlijk bestuur en oncollegialiteit. Met deze woorden typeerde Van der Meulen de beslissing van het bestuur om de chemiewinkel voorlopig geen ruimte meer te geven. Vier raadsleden besloten als reactie op deze botte houding de kwestie op de subfaculteitsraad agenda te zetten. Gesteund door een volle publieke tribune stelde de studentenfractie de beslissing van het bestuur de chemiewinkel voorlopig geen ruimte meer te geven aan de kaak. Mooie woorden over de chemiewinkel wilde het bestuur wel spuien, maar daden werden er niet aan gekoppeld. Andere punten uit de SFR, die in Raadsaam aan de kaak werden gesteld zijn: Procedure voor de vervulling van vacatures voor studenten en het TWP (Tijdelijk Wetenschappelijk Personeel) in commissies en afvaardigingen. Dit om te voorkomen dat vacatures zouden worden vervuld via gekonkel onder de tafel. Verder de taakomschrijving van de SBK (Studenten Begeleidings Kommissie), die moest worden gewijzigd i.v.m. de invoering van de TFS (Twee Fasen Structuur). Ook was een heet hangijzer de samenstelling van de SFR en de positie van de student in het bestuur: lid of adviseur. We maken nu een sprong in de ontwikkeling van de PB en wel omdat de jaargangen 1987-1991 ontbreken. Wat er precies gebeurd is in die periode is onbekend, maar wel is duidelijk dat de PB met ingang van de 11de jaargang een geheel nieuw uiterlijk heeft gekregen: A5 formaat, nog wel gestencild, maar ook met enkele nieuwe rubrieken. In het redactioneel van het nul nummer staat: “De PB is het enige echte facultaire blaadje, de schriftelijke spreekbuis van de VCSVU en enkele andere randgroepen. Inhoudelijk bestaat het geheel meestal uit Mededelingen van het bestuur en VCSVU commissies, diverse Colums, Puzzles en andere (semi-)artistieke uitingen. Dus bij deze een oproep aan α-gerichte beta’s om allerhande hoogstaande copy in te leveren voor de volgende PB’s”. Een vaste bijdrage is de Column van Kwantes (Peter Kwantes was directeur beheerder van de Faculteit Scheikunde van 1992 tot 1998). Verder wordt er veel aandacht besteed aan Excursies (in die tijd zeer populair bij de studenten), Chemiewinkel, Onderwijsprojecten in Zuidelijk Afrika, Puzzels, Quizen, Sportactiviteiten, Vacatures in de diverse raden en commissies, en dat alles opgesmukt

10

met een aantal cartoons. Maar over de vergaderingen van de Faculteitsraad en de diverse commissies, die een belangrijke rol spelen bij de onderwijsvernieuwingen valt weinig te lezen. De kritische opstelling van de studenten uit de zeventiger en tachtiger jaren lijkt verdwenen en plaats te hebben gemaakt voor een milde houding t.o.v. de bestuurders en de politiek. Er komt een nieuwe rubriek: De matras, een bijdrage over het liefdesleven van de chemiestudenten. En om te weten door wie er wordt getrakteerd i.v.m. zijn/haar verjaardag, wordt de Verjaardagskalender geïntroduceerd. Vanaf 1997 staan er steeds Interviews in de PB. In 1997 hebben vijf hoogleraren de faculteit verlaten en over hen is veel te schrijven. Gelukkig worden er in deze tijd van bezuinigingen toch weer vier nieuwe hoogleraren benoemd en die moeten bij de studenten worden geïntroduceerd. Maar de belangstelling richt zich ook op de technische medewerkers, die een onmisbare rol spelen in het leven van de chemicus. Kortom de redactie van de PB wordt met kopij overstroomd. Einde aan stencilen, op naar de drukker! Het jaar 2001 is voor de PB een mijlpaal. Vanaf dit jaar wordt de PB gedrukt. Het formaat blijft hetzelfde, maar nu wel een kaft in meerkleuren en soms ook kleurenfoto’s ter illustratie en een ongekende luxe: vijf redactieleden. Het lijkt wel of de PB nu echt in de bloei van haar leven is gekomen. Er is ook een nieuwe rubriek: Chemie op het internet, waar aandacht zal worden besteed aan zaken die overkomen als grote onzin, of als gewoon leuk, maar die altijd met de chemie te maken hebben. Ook is het recept onder de titel Keukenchemie weer terug. Echt iets voor studenten, die weinig creatief zijn op dit gebied. Wat denk je van Boontjes in kerriesaus of een Kip kerrie schotel (kip en kerrie lijken favoriet bij chemici!), Kip met paprika in roomsaus, maar geheel anders Eend met whiskey of Panzanella, een Italiaanse salade met pasta. Deze rubriek krijgt een nieuwe naam Koken met MalMal: MalMal maakt Marcaroni, Malmal maakt Marsepein, MalMal maakt Mangothee, MalMal maakt Misosoep, MalMal maakt Manhatte, MalMal maakt Mexicaanse Gehaktschotel. Uit een vergelijking van deze recepten met die van de culinaire medewerker uit de tachtiger jaren is het duidelijk dat de smaak van de studenten is geëvolueerd van de echt Hollandse pot naar meer exotische gerechten. De Column van Kwantes is vervangen door Van de divisiedirectie en later weer door Van het afdelingshoofd, maar “What is in a name”. Het gaat steeds over items die voor studenten en medewerkers belangrijk zijn en waarover het “hoofd” van de scheikunde zijn mening geeft. Nieuwe rubrieken zijn De recensie en De wisselaar. De laatste rubriek wordt geschreven door medewerkers en studenten scheikunde. Zij geven hierin hun visie op onderwijs en onderzoek, maar ook op politieke en maatschappelijke aspecten, die de aandacht trekken. In De recensie gaat het niet over scheikunde boeken, maar over echte literatuur. Een vaste medewerker aan deze rubriek is Tushar van de Wijst. Hij verdiepte zich o.a. in boeken van Willem Frederik Hermans en van Simon Vestdijk en hij daagt zijn medestudenten uit tot lezen.

Prof. Dr. Nel Velthorst, Erelid VCSVU Kleurrijk en volwassen Jaargang 25, een mijlpaal in meerdere opzichten. De PB viert haar vijfde lustrum en is niet ten ondergegaan door een voortdurend tekort aan kopij en redactieleden. Ze is steeds weer boven gekomen uit diepe dalen, dankzij de inspanningen van de redactieleden. Terecht dat dit gevierd wordt met een vernieuwde inhoud en wat meteen opvalt een professioneel uiterlijk, mede mogelijk door een financiële bijdrage van de Afdeling Scheikunde en de Faculteit Exacte Wetenschappen. Dit heeft ook een directe invloed op de vormgeving. Op elke pagina komen figuren of foto’s in meerkleuren voor. Dat nodigt meteen uit tot lezen. Geheel nieuw is het voorkomen van advertenties, hetgeen bewijst dat ook buitenstaanders (Shell, NAM, Philips) vertrouwen hebben in de PB. In het redactioneel van het eerste vernieuwde nummer staat: “Voor u ligt de eerste editie van de geheel vernieuwde PB, het blad wat wij al jaren kennen als verenigingsblad van de VCSVU. Hoewel de titel onveranderd is, heeft het uiterlijk van het blad een grondige make-over gekregen. In slechts een paar maanden is de PB in meerdere opzichten flink gegroeid. De huidige vorm en inhoud maken het tot een volwassen versie van ons oude vertrouwde verenigingsblad. Trots is de redactie ( bestaande uit negen studenten en Kirstin de Boervan Rhenen, de studieadviseur en VPR medewerker) de leden en de donateurs van de VCSVU te kunnen voorzien van een magazine waarin naast de gebruikelijke VCSVU nieuwtjes ook nieuws van de verschillende onderzoeksgroepen te lezen is. De medewerkers van de Afdeling Scheikunde en Farmaceutische Wetenschappen zullen vanaf nu ook een exemplaar van de PB ontvangen. Een vaste indeling wordt nagestreefd met de rubrieken (VCSVU) Nieuwtjes, Interviews met prijswinnaars (en dat zijn er tegenwoordig best veel), Wetenschappelijke bijdragen van medewerkers scheikunde, Afdelingshoofd aan het woord, Afgestudeerd en dan …., en tot slot de Scheikunde Ontspanningspagina met Oneliners, de receptenrubriek MalMal en een Puzzel. In het eerst nummer schrijft het afdelingshoofd Prof. Dr. Rob Leurs, dat de PB nieuwe stijl een belangrijke bijdrage zal kunnen gaan leveren aan de interne communicatie binnen S&F en hopelijk het saamhorigheidsgevoel binnen de afdeling verder zal verstevigen. Leurs ondersteunt daarom van harte het initiatief van de VCSVU en Kirstin de Boer om de PB het S&F-blad voor studenten en medewerkers te laten worden. Graag wil ik mij bij deze woorden van Leurs aansluiten. De redactie verdient de medewerking van alle geledingen die bij de Afdeling Scheikunde werkzaam zijn. Ik wens de redactie van de PB veel inspiratie en creativiteit toe voor een lang en kleurrijk leven van de tot volwassenheid gekomen PB. Prof. Dr. Nel Velthorst

Een nieuw academisch jaar

De vakantieperiode zit er al weer even op. Heerlijk fris zijn we weer begonnen met het nieuwe studiejaar. En wat een mooi begin, zoveel nieuwe gezichten. Een instroom in de (farmaco)chemie van maar liefst ruim zeventig studenten, weer meer dan vorig jaar. Laten we deze lijn voorlopig maar even doorzetten. Het straalt een dynamiek uit waar ik erg gelukkig mee ben. Een nieuw VCSVU bestuur, nieuwe studentenleden in diverse commissies en organisaties. Geweldig. Actieve, betrokken en enthousiaste studenten hebben een uiterst positieve invloed op het functioneren van de afdeling. Er is veel gebeurd in het afgelopen jaar op het onderwijsgebied. Onze bachelor en master onderwijsprogrammas scheikunde, farmacochemie en medische natuurwetenschappen zijn door een nationale commissie geëvalueerd en goed bevonden. Toch hebben we besloten, na goed te luisteren naar de ervaringen binnen de eigen afdeling en ons te richten op de toekomst, om scheikunde en farmacochemie een helderder profiel te geven. De bedoeling is natuurlijk om de studeerbaarheid nog meer te verhogen en tevens de opleidingen verder te versterken. Medische natuurwetenschappen (MNW) is een opleiding die het bijzonder goed blijft doen. Daarnaast hebben we samen met de afdeling Natuurkunde veel aandacht besteed aan het opzetten van een nieuwe bacheloropleiding, SBI, Science, Business and Innovation. Daar zijn dit jaar, het eerste jaar, meer dan dertig studenten mee begonnen. Verder zijn er diverse activiteiten die de interacties met het vwo versterken om ook daar een bijdrage te leveren en ons profiel te versterken. Kortom, er is steeds meer bedrijvigheid in het gebouw, vollere collegezalen, drukkere practica, en daarmee meer dynamiek en dus ook meer gezelligheid. Het geeft ook knelpunten, colleges die in andere gebouwen gegeven worden, druk op het rooster, volle laboratoriumzalen, enz. Maar voor deze groei’problemen’ gaan we uiteraard oplossingen vinden. Als terugkerend thema wil ik weer de aandacht vestigen op studiereizen en stages in het buitenland omdat hier een geweldige positieve impuls van uitgaat. Je ziet het ook aan de buitenlandse studenten en promovendi in onze afdeling. Naar mijn mening zijn er echter te weinig van onze studenten die deze ervaring opdoen. Vraag ook eens aan diegenen die dit wel gedaan hebben. Ik kan iedereen een buitenlandstage aanbevelen. Nu, het jaar is weer begonnen. De zomer is voorbij en langzaam nadert de winter. Een periode van drukke gezelligheid komt. Ik zie er nu al naar uit omdat ook op dat gebied onze studenten bijzonder actief zijn, vooral naar het einde van het kalenderjaar. Prof. Dr. Koop Lammertsma, Afdelingshoofd. 11

Nieuwe hoogleraar ‘Receptoren en moleculaire communicatie’

In november 2005 werd Martine Smit benoemd tot Fenna Diemer Lindeboom hoogleraar binnen de faculteit Exacte Wetenschappen en hield op 27 april jl. haar oratie getiteld: ‘Ingrijpende veranderingen: van gen tot geneesmiddel’.

Centraal in haar betoog stond de familie van G eiwit gekoppelde receptoren, die een belangrijke rol spelen in geneesmiddelonderzoek, en hun rol in de cellulaire (mis)communicatie. Ze illustreerde haar betoog met de laatste ontwikkelingen op haar onderzoeksgebied rond het ontrafelen van (virale) communicatienetwerken van humane en virale chemokine receptoren. Onderwerpen waaraan ze werkt in nauwe samenwerking met Dr. Marco Siderius, Dr. Iwan de Esch en Prof. Rob Leurs. Daarnaast gaf ze ook expliciet aandacht aan de positie van de vrouw in de wetenschap, de kenniseconomie en ingrijpende veranderingen in het onderwijs. Mede dankzij de vele geneesmiddelen die in de afgelopen eeuw zijn ontwikkeld is ons leven ingrijpend veranderd en leven we nu langer en gezonder. Ongeveer 40% van de huidige geneesmiddelen grijpt aan op receptoreiwitten, die zich aan de buitenzijde van cellen bevinden. Dit zijn de zgn G eiwit gekoppelde receptoren, en vormen één van de belangrijkste eiwitfamilies in het humane genoom. Deze receptoren vormen een onmisbare schakel in de communicatie tussen cellen in het menselijk lichaam. Moleculaire receptoren

12

communicatie

van

(gekaapte)

Deze leerstoel zal zich richten op het onderwijs en onderzoek op het gebied van de moleculaire communicatie van in het bijzonder chemokine receptoren, die een cruciale rol spelen in ons afweersysteem, maar ook betrokken blijken te zijn bij infectie ziektes (HIV), ontstekingsziektes en kanker. Ook herpesvirussen bezitten één of meerdere chemokine receptoren in hun genoom, die na infectie de communicatie in de cel ingrijpend veranderen. Deze zogenaamde gekaapte virale receptoren leiden niet alleen ons immuunsysteem om de tuin, maar nemen ook de communicatie in de cel over, en activeren spontaan verschillende oncogene

communicatienetwerken. Onderzoek binnen deze leerstoel heeft aangetoond dat er mogelijk een link is tussen deze virale receptoren en kanker. Recent hebben we aangetoond dat de Cytomegalovirus (CMV) gecodeerde receptor US28 spontaan actief is en tumorgroei induceert. CMV infectie blijkt kanker en het proces van arteriosclerose (bloedvatvernauwing) te bevorderen. Aan ons de uitdaging om na te gaan of ook hier de virale receptoren, zoals US28, een rol spelen. Onderzoek naar communicatienetwerken van humane en virale G-eiwit gekoppelde receptoren op moleculair niveau is essentieel voor een beter begrip omtrent de (patho)fysiologische rol van deze receptoreiwitten. Deze kennis is van groot belang voor toekomstig geneesmiddelonderzoek omdat ze mogelijk nieuwe aangrijpingspunten kunnen zijn voor geneesmiddelen van verschillende, virus-gerelateerde ziektes. De leerstoel zal een belangrijke rol gaan spelen binnen het VU-Drug Discovery Center en het Leiden-Amsterdam Center for Drug Research.

Prof. dr. Martine Smit

Ingrijpende doorbraken in de Farmacochemie Mede door de ontcijfering van het humane genoom is er een geweldige voortgang geboekt in de fundamentele kennis op het gebied van de ‘Life Science’ of wel levenswetenschappen. Van de in totaal 800 genen voor GPCRs, dienen slechts 100 van deze receptoren als aangrijpingspunt voor de huidige geneesmiddelen. Dit biedt voor onze onderzoeksgroep nieuwe kansen. Een andere belangrijke ontwikkeling binnen de levenswetenschappen is de sterke opkomst van het Omics tijdperk, o.a. genomics, proteomics en de systeembiologie. In de systeembiologie gaat het niet alleen om de bestudering van functie van genen of eiwitten, maar vooral ook om de dynamische interacties tussen de verschillende disciplines. Een dergelijke benadering gebruiken we momenteel om meer inzicht te krijgen in de communicatie van humane en virale chemokine receptoren. Een derde belangrijke ontwikkeling in ons vakgebied is het gebruik van geavanceerde fluorescentietechnieken om dynamische interacties tussen receptoren en liganden en eiwitcomplexen in een levende cel te visualiseren. Ingrijpende veranderingen in het onderwijs Naast ingrijpende veranderingen binnen de levenswetenschappen hebben er zich ook in de laatste decennia ingrijpende veranderingen voorgedaan in het onderwijs, denk aan de introductie van het studiehuis, profielkeuzes, het ‘nieuwe leren’, en op Universiteiten de Bachelor-Master structuur. Zo ook nieuwe opleidingen zoals ‘Science, Business & Innovation’ die in september start, de nieuwe opleiding Medische Natuurwetenschappen (MNW), als ook een vernieuwde opzet van het curriculum van onze opleiding Farmaceutische Wetenschappen. Deze nieuwe initiatieven moeten de aankomende generatie studenten prikkelen en warm maken voor de wetenschap.

Vrouwen in de Wetenschap In 2005 zijn er ter gelegenheid van het 25ste lustrum van de VU, 4 Fenna Diemer Lindeboomleerstoelen ingesteld voor vrouwelijk beta-toptalent. Deze benoeming is tot stand gekomen mede dank zij een initiatief van het Equal Project, dat tot doel heeft voor mannen en vrouwen, allochtonen en autochtonen gelijke kansen te creëren om door te stromen naar hogere functies binnen de organisatie. Het aantal vrouwelijke hoogleraren in Nederland is opvallend laag. Bij de opleiding Farmaceutische wetenschappen is het aantal vrouwelijke studentes inmiddels meer dan de helft. Vanuit mijn huidige positie als hoogleraar van de Fenna Diemer Lindeboomleerstoel hoop ik persoonlijk een bijdrage te leveren, door jonge vrouwelijke onderzoekers te stimuleren in de wetenschap te blijven.

Stimuleren van de kenniseconomie Om de kenniseconomie te stimuleren en de wetenschap op peil te houden is structurele investering in onderwijs en onderzoek noodzakelijk. Het recente initiatief rond Top Insitituut Pharma, een samenwerking tussen Universiteiten, farmaceutische industrie en overheid, is hier een voorbeeld van. Binnen onze onderzoeksgroep ‘Medicinal Chemistry’ hebben we maar liefst 3 projecten heeft gehonoreerd gekregen, waarvan 2 gerelateerd aan onderzoek aan chemokine receptoren. Daarnaast blijft het van belang fundamenteel wetenschappelijk onderzoek, gefinancierd via Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk onderzoek (NWO), als basis voor innovatie te benadrukken.

13

Bond delocalization versus bond localization in organic chemistry A short story about aromaticity

During my PhD supervised by Dr. F. M. Bickelhaupt in the theoretical chemistry group of the VU, an important part of my work was dedicated to aromaticity, a fundamental notion in chemistry. In general, aromatic systems present highly symmetric structures with equal bonds. In opposition, their antiaromatic counterparts appear to have less symmetrical structures alternating short and long bonds. There is actually a competition between bond delocalization and localization leading to aromatic systems with equal bonds or to antiaromatic systems with short and long bonds. Two textbook examples are the aromatic benzene C6H6 and the antiaromatic 1,3-cyclobutadiene C4H4. Indeed benzene presents a highly symmetric, delocalized structure involving six C– C bonds of equal length whereas 1,3-cyclobutadiene shows localized double bonds. Herein, we address the question why benzene (1) and 1,3-cyclobutadiene (2) have delocalized and localized structures, respectively.

Since the early work of Kékulé, in the mid 19th century, the geometry of benzene and its aromatic nature have appealed to the imagination of generations of chemists and physicists. In the 20th century, various theories have then been developed to account for the regular structure and the extra stability of benzene. The work done by Hückel in the 1930’s on this issue is considered a milestone in theoretical chemistry, especially for the development of molecular-orbital (MO) theory. His study of planar hydrocarbons species shows that the π electrons (out-of-plane electrons) can be treated separately from the σ electrons (in-plane electrons). This partitioning of the electrons leads to the famous Hückel rule. According to this rule, the driving force for delocalization in benzene and other circularly conjugated 4n+2 π-electron species is the π electron system (n = 1 for benzene). Likewise, the tendency of cyclobutadiene and other circularly conjugated 4n πelectron systems to form localized double bonds has also been attributed to the π electron system (n = 1 for cyclobutadiene).

14

But in the last decades, experimental and theoretical studies have accumulated facts against this classical view. Shaik, Hiberty and co-workers showed that it is the σ electrons that enforce the delocalized structure of benzene upon the π electrons that intrinsically strives for localized double bonds. This study was carried out in terms of an elegant valence bond (VB) model that forms with MO theory the “yin and yang” of theoretical chemistry. But the VB model does not explain why this is so. Our purpose here is then to develop a simple MO model that explains why benzene shows delocalized double bonds whereas 1,3-cyclobutadiene features localized double bonds. This MO model is based on accurate computations carried out with the ADF program developed by Prof. Dr. E. J. Baerends and others. In order to achieve our goal, we have examined the energy and bonding of these species along a distortion mode proceeding from a regular delocalized structure with all C–C bonds equivalent towards a geometry with alternating single and double bonds (see structures at the bottom of the Figure 1). The change in energy that goes with localizing our model systems has been partitioned into contributions from the σ and π orbital

Figure 1. Bond-energy decomposition (kcal/mol) of 1 and 2 as a function of the distortion mode.

interactions and electrostatic interactions, see total σ total π and ∆Velstat in the Figure 1. The sum of these contributions gives the total interaction energy ∆Eint. Here the electrostatic interactions ∆Velstat do not play a decisive role in 1 and 2 so we will focus on the σ and π orbital interactions. The energy of benzene rises on localization whereas localization of the symmetric cyclobutadiene goes with a stabilization, see ∆Eint in the Figure 1a,b.

Simon Pierrefixe

Now it appears that, in both cases, the σ electrons oppose to this localization whereas the π electrons promote the very same localization of double bonds (compare blue “total σ ” with red “total π” curves that go respectively up and down along the localization modes in the Figure 1a,b). But why does 1 present a delocalized structure while 2 presents a localized one? This is in fact due to the different extent of localizing force that the respective π electrons exert in 1 and 2. The tendency to localize the geometry is more pronounced for the π electrons in 2 than in 1 (compare red “total π” curve in Figure 1a with that in Figure 1b). Through our MO model, this can be understood in terms of simple orbital-overlap arguments. Indeed the main difference between π overlap in 1 and 2 is the occurrence of counteracting effects, on localization, in 1 and amplifying effects in 2. The highest occupied π MOs in benzene gain and loose bonding overlap in the shrinking and expanding C–C bonds, see + and – signs in the orbital plots in the Figure 2. The cancellation in overlap makes benzene’s π system comparatively indifferent with respect to localizing the double C–C bonds.

Figure 2. Effects of localization on π MO levels of 1 and 2. Orbital plots at top refer to red level.

In conclusion, our MO model reveals that in both, benzene and cyclobutadiene, the π electrons have a propensity to localize double bonds, against the delocalizing force of the σ electrons. Furthermore, we showed that benzene does not localize its double bonds because the π system is quite indifferent with respect to localizing the double C–C bonds. On the other hand, cyclobutadiene does exactly do so because of a better overlap of the π system when the C–C bonds are localized.

A completely different situation holds for the nonbonding degenerate e”NB MOs of cyclobutadiene. One of these π MOs gains, on localization, stabilization in every C– C bond, see + signs in the orbital plots in the Figure 2. As a consequence, this cyclobutadiene MO drops markedly in energy along the localization mode. This explains cyclobutadiene’s π system propensity towards localization of the double C–C bonds.

15

De zoektocht naar actieve geneesmiddel-metabolieten Jon de Vlieger

In november 2006 is Jon de Vlieger begonnen als promovendus op de VU in de Biomolecular Analysis groep van Prof. dr. Hubertus Irth. Zijn onderzoek is onderdeel van een Top Instituut Pharma project in samenwerking met de Moleculaire Toxicologie groep van Prof. dr. Nico Vermeulen, de Radboud Universiteit Nijmegen en het farmaceutische bedrijf Organon. Een belangrijk aspect in het onderzoek is de chemische en biologische karakterisering van afbraakproducten van geneesmiddelen. Het menselijk lichaam heeft verschillende ingebouwde systemen om vreemde stoffen kwijt te raken. Als een geneesmiddel het lichaam binnenkomt, zal het worden afgebroken door verschillende enzymen. Meer dan 75% van de geneesmiddelen worden omgezet door verschillende Cytochromen P450s. Deze enzymen komen voornamelijk voor in de lever en zorgen voor een betere oplosbaarheid van geneesmiddelen, zodat ze makkelijker uit het lichaam verwijderd kunnen worden. Vaak worden stoffen gehydroxyleerd, gedemethyleerd of ge-epoxideerd. Behalve dat de polariteit van deze stoffen anders wordt, verandert ook de biologische activiteit. Meestal is het zo dat een metaboliet minder aktief is dan het geneesmiddel zelf, maar andersom komt ook regelmatig voor. Het is dus belangrijk om zowel de chemische structuur als de biologische activiteit van deze metabolieten te weten. Voor de identificatie van deze metabolieten gebruiken we een nieuwe massaspectrometer, de IT-TOF. Dit staat voor Ion Trap – Time of Flight (zie figuur 1). Als moleculen de massaspectrometer binnen komen, worden ze gevangen in een 3 dimensionale ruimte, de Ion Trap.

Op dat moment kan je selecteren welke moleculen het volgende deel van de massaspectrometer in gaan. Aan de hand van de tijd die deze moleculen erover doen om door de zogenaamde flight tube te vliegen (Time of Flight) wordt vervolgens de massa van deze deeltjes berekend. Het bijzondere aan deze nieuwe massaspectrometer is de mogelijkheid om de massa heel accuraat te meten. Elk molecuul heeft zijn eigen karakteristieke massa. Deze massa kan uitgerekend worden door het gewicht van elk atoom in het molecuul op te tellen. Een waterstofatoom is bijvoorbeeld 1,0078 dalton, een zuurstofatoom 15,9949 dalton en een koolstofatoom 12,0000 dalton. Zo komt het dus zelden voor dat twee verschillende stoffen exact dezelfde massa hebben, tenzij natuurlijk de molecuulformule hetzelfde is. Als we de molecuulformule van een stof weten, is de volgende uitdaging natuurlijk de structuuropheldering van deze stoffen. Door het molecuul in kleinere deeltjes te fragmenteren en daar de accurate massa van te meten kunnen we meer te weten komen over de structuren. Zoals al aangegeven, vormt de structuuridentificatie van metabolieten van geneesmiddelen maar één deel van het onderzoek. Het tweede speerpunt is namelijk de bepaling van de biologische activiteit van de gevormde metabolieten, die voor een belangrijk gedeelte de uiteindelijke werking van een geneesmiddel kunnen beinvloeden. Komend jaar zal ik me vooral bezig houden met het ontwikkelen van biologische assays die deze activiteit van de gevormde metabolieten kunnen bepalen. Een belangrijke eis die we aan deze assays stellen is dat deze tegelijk kunnen worden uitgevoerd met de hierboven beschreven structuuridentificatie. Hierdoor hopen we met één analyse zowel informatie te krijgen over de structuur alswel de biologische activiteit van de gevormde metabolieten. Wil je meer weten of wil je de IT-TOF een keer in het echt zien? Mail even naar [email protected] of kom langs op kamer O-323!

Figuur 1: De IT-TOF massaspectrometer

16

Bestuur; iets voor jou?

IDEE-week

Traditie getrouw vindt eind januari de bestuurswissel van onze mooie vereniging plaats. Net als alle voorgaande jaren worden er ook dit jaar nieuwe enthousiaste leden gezocht om de functie van bestuurslid op zich te nemen.

Na tientallen brieven van de VU over je collegegeld en inschrijving, na het regelen van je stufi en zorgtoeslag ging uiteindelijk de leukste 4 dagen van de langste vakantie van ons leven van start! De Idee-week.

Als bestuurslid ben je verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van de vereniging. Dat houdt in dat je elke week vergadert en een eigen functie vervult. De aanwezige functies zijn (vice-) voorzitter, (vice-) secretaris en (vice-) penningmeester; deze functies hebben allemaal hun eigen taken en verantwoordelijkheden. Naast deze bezigheden op de VU ben je ook het gezicht van de vereniging, wat onder andere inhoud dat je naar andere universiteiten gaat om constitutieborrels te bezoeken van andere scheikundige verenigingen door het land. Al met al ben je zo’n 8 uur per week kwijt aan het bestuur. Het is absoluut een aanrader, niet alleen vanwege de gezellige tijd die je zult hebben, maar ook zul je vele nuttige ervaringen opdoen.

Maandag

Lijkt het je wat om in het bestuur van de VCSVU te zitten en iets terug te doen voor je vereniging? Of wil je zelf een kandidaatsbestuur vormen? Neem dan contact op met de huidige voorzitter Tjøstil ([email protected]). Eventueel kun je voor meer informatie ook terecht bij oud-voorzitter Galvin ([email protected]).

studieadviseur wat we nou gaan doen in deze studie kwam misschien wel het allerleukste van de hele week. Het indelen van de studenten in de mentorgroepjes ging met behulp van de chaostheorie van Willem-Jan. Na het voorstellen van de mentoren mocht iedereen zich zo snel mogelijk bij zijn liefste mentor-mama of mentor-papa voegen om vervolgens naar bijvoorbeeld het Schok te gaan om daar elkaar beter te leren kennen. De eerste contacten werden al snel gelegd. Sommige verlieten daarna helaas weer de groep omdat ze moesten werken of andere verplichtingen hadden. In de zojuist gemaakte groepjes stormde iedereen vervolgens naar buiten om van het lekkere weer te genieten en van alle gratis flyers en foldertjes die werden uitgedeeld. Nadat alles tassen waren gevuld met sponsormaterialen in alle vormen gingen we op de ergometer roeien bij SkØll. Vervolgens lekker lopen uitrusten op het grasveld om vervolgens onze monden te vullen met bier en een uitstekend buffet. Saté met stokbrood vond bijna elke student een uitstekende maaltijd. De avond werd gevuld met het verkennen van de kroegen van A’dam. Studentenvereniging Lanx en Unitas werden daarbij niet overgeslagen.

Het bestuur.

Maandag begon alles in de aula van de VU met een paar deftige openingspraatjes, en een aan de UvA studerende cabaretier die ons uitlegde dat veel bier drinken eigenlijk gewoon bodemonderzoek doen heet. Na nog meer helderheid te hebben gekregen over het studentenleven werd elke studiegroep via de mentoren naar de faculteit “Het indelen van de studenten geloosd. Na in de mentorgroepjes ging met een duidelijke behulp van de chaostheorie van uitleg van onze

Willem-Jan”

zie pagina 18 voor het vervolg van dit artikel!

17

IDEE-week (vervolg)

Dinsdag

Aangekomen bij een Iers cafeetje bij het Rokin was het wel prima toefen. Poolen en een tv met eerst normale beelden waren grandioos. Toen dit cafeetje helaas iets te vroeg sloot moesten we ons ergens anders heen verplaatsen. Het werd een ander cafeetje en niet de plaatselijke discotheek. Vervolgens met de nachtbus naar huis, is niet aan te raden maar je moet het toch een keer meemaken. Tip van mentormama Barbara: “ga gewoon lopen dan ben je sneller”

Nadat we redelijk konden uitslapen begon vandaag het culturele dagje door A’dam.Allereerst zijn we gehypnotiseerd door een ietwat vervelende stem die iets te apart “jaaa” zei. Nadat onze eigen collega-studenten allerlei maffe capriolen hadden gedaan gingen we tot grote vreugde van sommige studenten gaan roeien bij Nereus. Nadat we Henk ten Cate nog voorbij geroeid waren konden we weer met beide benen voet aan wal zetten. Na nog wat gesocialiseerd te hebben met de Donderdag Nereus leden zijn we weer de binnenstad ingegaan om daar wat te gaan eten bij Rimini, de bekende Italiaan 4 dagen Amsterdam kan je niet beter afsluiten dan die elke student kent. Nadat ook bijna iedereen hier zijn met een rondvaart over het mooiste stadswater van bordje braaf had leeggegeten vertrokken we naar de Europa. Een gratis lunch werd ons aangeboden zodat Oude Kerk om daar een toespraak van burgermeester we tenminste nog iets nuttigs deden om de boot. Na van Amsterdam Job Cohen te alle historische gebouwtjes krijgen. Ook hier kregen we “Eerst werden we gehypnotiseerd van Amsterdam gezien te vervolgens een leuk stukje besloten we maar door een ietwat vervelende stem die hebben cabaret te horen van Ernst van om te gaan slapen, zitten, iets te apart “jaaa” zei” der Pasch. Zijn slotconclusie wandelen, krant lezen, was geweldig! Vroeger had je appelsap drinken (doorhalen geen mobieltje, toen praatte je gewoon met diegene die wat niet van toepassing is) in het Vondelpark. Nadat er naast je zat in het café. Vliegensvlug vervolgens naar helaas geen mensen van de trap waren gevallen met de Griffioen om daar een voorstelling van Phantasten hun fiets kregen we weer een maaltijd aangeboden te bekijken. Door het wat strakke programma kwamen door de VCSVU. Uiteraard met het nodige bier. Liters we middenin de voorstelling aan. Mede door dit feit bier vloeiden door de meeste lichamen, sommige begreep niemand wat van deze houterige voorstelling. waaronder uw redacteur ter plekke konden niet goed Nadat we weer genoeg hadden bijgedronken brokkelde meer op 1 been staan, desondanks was het een prima de groep weer volledig uiteen. Een paar die-hards afsluiting van een onwijs gezellige week, ware het gingen de stad weer in, ondergetekende koos echter niet dat er echter nog een afterparty was gepland in het hazenpad. Powerzone. Met een volle bus VCSVU-studentjes vertrokken we naar deze megatent. Na het vertonen Woensdag van ons laatste toegansbewijs konden we hier wat we tijdens het eten al hadden gedronken stilletjes Een van de mooiste dingen van het programma was overdoen. Tegen 2 uur waren de meeste nullen van dat je kon uitslapen, ook vandaag moesten we ons pas de VCSVU alweer naar huis. Er werd natuurlijk echter rond lunchtijd melden bij Uilenstede. We kozen ervoor uitbundig afscheid genomen van onze mentormama’s om eerst ons muscles aan het werk te zetten in een Sara en Barbara. Bedankt namens alle nullen voor een workshop kickbocksen. Na 20 minuten lang gemarteld te fantastische week! zijn konden we op het grasveld genieten van het briljante plan van onze mentormama’s om hun biervoorraad te Tjerk Sminia delen met ons. Nadat de nodige biertjes weer naar binnen geslagen kozen we er ook nog even voor om helemaal los te gaan op de Afrikaanse trommels. Een ding is ook hier duidelijk, heb je geen ritme of heb je bier op ga dan niet percussie doen. Het eten was deze avond ook prima voor elkaar, een bbq en een broodje hamburger tegen studentikoze prijzen is wat we willen. Opmerkelijk was dat deze maaltijd bij iedereen in de smaak viel. ’s Avonds mochten we ons gaan vermaken in respectievelijk Club 11, Stedelijk Museum en een theatervoorstelling in de OBA (openbare bibliotheek van Amsterdam). Om er maar niet te veel woorden aan vuil te maken ga ik snel verder met de wat latere uurtjes op die avond.

18

19

Introductieweekend 2007

Ook dit jaar was er weer een introductieweekend voor de eerstejaars Farmaceutische Wetenschappen en Scheikunde. Dit jaar niet naar het kleine, pittoreske Texel maar naar de uitgestrekte Veluwe, naar ’t Harde, een klein plaatsje (met overigens wel een station) midden op de Veluwe. De vrijdag begon voor de Scheikundestudenten met een heerlijk ochtendje practicum terwijl de studenten Farmaceutische Wetenschappen heerlijk vrij hadden. Nadat alle studenten zich om 3 uur hadden gemeld bij Inge werd het toch echt tijd om op weg te gaan. Alle studenten met bepakking naar de trein. In ’t Harde aangekomen stonden Hans en Petra te wachten met een busje om alle bagage naar het kamp te brengen, zelf moesten we de lange trektocht door de bossen lopend afleggen...

Zaterdag begon voor de meeste mensen om half 9 ’s morgens. Eerst sportieve kleding aan om mee te doen aan de verplichte ochtendgymnastiek en daarna ontbijten. Tijdens het ontbijt werd de groepsindeling voor die dag opgehangen, het zou een sportieve dag worden. Het begon met een fietstocht over de heuvels van de Veluwe, de tocht leidde ons naar een speelweide in de buurt van Vierhouten. Op de speelweide werd er levend ganzenbord gespeeld, met allerlei opdrachten zoals een toren van mensen bouwen en je laten schminken als bijv. clown. Na het ganzenborden werd er gevoetbald en geluncht, toen op de fiets terug naar het kamp voor een sportieve middag met door Ludo bedachte spelletjes. Na de spelletjes was iedereen hongerig en de bami was dan ook een door vele gewaardeerde maaltijd. Na het eten dacht iedereen wel zo’n beetje klaar te zijn voor die dag maar Ludo had nog meer leuke dingen voor ons in petto...

Bij het kamp aangekomen werd eerst een goede slaapplaats gezocht, toen iedereen tevreden was Buiten werd er een snoepestafette gelopen en werd werd er wat gedronken en kwamen de kaarten en gesjoeld met komkommers. Het echte werk gebeurde andere spelletjes op tafel. echter binnen. Daar moest per Terwijl de studenten de lange “ja, ik keek er ook van op dat er daar groepje de langste kledingketen trektocht ondernamen werd er gemaakt worden. Er was aan een discotheek aanwezig was” ondertussen al flink gekookt op de hoeveelheid kleding die het kamp en het duurde ook niet sommige mensen droegen lang voordat iedereen lekker zat te eten. Na het eten echter wel te zien dat zij al van dit spel op de hoogte was het tijd voor het eerste programmaonderdeel, de waren... altijd spannende en toch leuke, maar best ingewikkelde quiz. Er werden een aantal groepen gevormd en Nadat de laatste groepen zich aan hadden gekleed winnaars van de quiz mochten beslissen of zij als verdeelde de mensen zich in 3 groepen. Één groep eerste of als laatste weg wilden tijdens de speurtocht ging naar de discotheek (ja, ik keek er ook van op dat van die avond. er daar een discotheek aanwezig was – RdA), een groep ging de kroeg in en er was een groep die bij het De speurtocht.. Een verplicht onderdeel in elk kamp bleef. introductieweekend. Met je groepje in een met vuilniszakken geblindeerd busje gestopt worden, naar Zondag was het tijd om weer in te pakken en weg een onbekende plaats gereden worden en daar een te gaan, het enige wat nog moest gebeuren was het blaadje met een route in je hand geduwd krijgen. Om schoonmaken van toiletten, douches en de vloeren. het vervolgens allemaal lekker zelf uit te zoeken. Bij Nadat alles blinkend gepoetst was, was het tijd om te de route zaten ook nog een aantal opdrachten zoals verzamelen voor de trektocht richting station, om daar beukennootjes zoeken (nog best te doen), maar ook vervolgens de trein richting huis te nemen. opdrachten zoals de kerstman fotograferen (best lastig in september). Als laatste wil ik nog even de hele inVUtasie bedanken voor dit ontzettend leuke weekend en een Al snel bleek dat alle groepjes dezelfde route hadden en advies voor alle aankomende eerstejaars Far- en het duurde dan ook niet lang voordat zo’n 40 mensen Scheikundestudenten: Ga mee, het is echt heel erg bij elkaar waren. Dit had als voordeel dat de opdracht leuk! van ‘de langste polonaise fotograferen’ makkelijk gedaan kon worden. Toen iedereen dorstig begon te Ruben Addie worden van de polonaise was het tijd om naar de kroeg op zoek te gaan, deze lag op de route maar omdat het ontzettend lastig was om de juiste afslag te vinden werd er besloten om terug te gaan naar het kamp.

20

DE R EACTI E

START H I E R!

Studeer je chemie, life sciences of procestechnologie? Lid worden van de KNCV is dan een van de reacties die je dan moet starten. Dit netwerk van 10.000 vakgenoten maakt zich sterk voor het vakgebied en helpt je professioneel op weg. Bovendien ontvang je elke twee weken gratis ons lijfblad C2W in de bus. Het eerste jaar van je lidmaatschap is voor studenten gratis. Dus waar wacht je nog op? Start die reactie en meld je aan via: www.kncv.nl Postbus 249 2260 AE Leidschendam T 070 337 87 90 F 070 337 87 99 E [email protected] W www.kncv.nl

21

Beleidsdag

Zondag 21 april was het zover, de eerste beleidsDAG van de VCSVU. De weergoden hadden het goed met ons voor en bezorgde ons een zonnige dag. Deze zonnige dag was allereerst natuurlijk bedoeld om te vergaderen. Er stonden drie vergaderrondes ingepland, allen van ongeveer 2 uur. Gelukkig duurden de meeste vergaderingen een stuk minder lang dan gepland, waardoor er genoeg tijd over bleef om lekker van de zon te genieten. Dat de VCSVU toch erg sportieve leden heeft bleek aan het aantal fervente frisbee spelers en voetballers. De rest van de groep deed het ietsje rustiger aan met het spelen van weerwolven. Gelukkig was niet iedereen erg goed te doorzien als hij/zij weerwolf was.

Na het lange vergaderen op de VU vertrokken we naar Rimini, het studenten restaurant bij uitstek. Na lekker gegeten en gedronken te hebben, wat voor sommige erg moeilijk was (Hans had er natuurlijk geen last van...), werd er nog even nagetafeld. De penningmeesteressen hadden zo hun best gedaan dat er nog een hoop geld over was van de begroting. Hierdoor gingen we met z’n allen langs de lekkerste ijszaak van Amsterdam. Na het verslinden van een veel te groot ijsje was de dag ten einde en ging iedereen naar huis. Het was een zeer geslaagde dag. Niet alleen werd er goed vergaderd, ook het weer was super. Het is een dag die voor herhaling vatbaar is! Inge van Driezum

Na een aantal uren heerlijk te hebben gezond moest er toch weer vergaderd worden. Tijdens de laatste vergadering werd er gestemd over de Donald Duck. Het ging er in de eerste plaats over welk abonnement er naast de Donald Duck zou komen, later werd er besloten de Donald Duck maar helemaal weg te doen. De tijdschriften die daarvoor in de plaats komen zijn de National Geographic en Time Magazine. [ advertentie ]

LEVENSGEVAARLIJKE CHEMICALIEN VRIJ VERKRIJGBAAR! Dit is een oproep om diwaterstof monoxide te verbieden, beter bekend als de ontzichtbare, chemische moordenaar. Diwaterstof monoxide, vaak afgekort tot DHMO naar de engelse naam DiHydrogen MonOxide, is kleurloos, heeft geen geur of smaak en is jaarlijks verantwoordelijk voor duizenden doden. De meeste doden vallen door het per ongeluk inhaleren van DHMO in zijn vloeibare vorm. Maar er hangen meer gevaren aan DHMO, Bij lange bloodstelling aan de vaste vorm van DHMO kan weefselschade ontstaan. Als gas kan DHMO ernstige brandwonden veroorzaken. Velen zijn afhankelijk geworden van DHMO. Dit komt in alle lagen van de bevolking voor. Waneer een gebruiker stopt met het innemen van DHMO zal hij zeker overlijden. DHMO is slecht voor het milieu. DHMO is een belangrijk bestandsdeel in zure regen, draagt bij aan het broeikas effect, zorgt wereldwijd voor erosie van natuur gebieden en versneld de corrosie van de meeste metalen. Doordat het zo veel voorkomt (elke rivier, elk meer en de oceanen bevatten hoge concentraties DHMO) is het zelfs te vinden in ons voedsel. Ondanks alle gevaren wordt DHMO in de industrie nog steeds gebruikt, als blusmiddel, als reiniging middel en bijvoorbeeld

22

in kern centrales. Wat het nog erger maakt is dat de bedrijven hun afval DHMO dumpen in rivieren en in de zee. Hier kan niets aan gedaan worden omdat dit nog steeds legaal is. Help om deze gruwelen te stoppen. Verenigde Naties, de Europese Unie en zelfs onze eigen overheid vertikken het nog steeds om de productie het verspreiden en het gebruik van DHMO te verbieden. Dit omdat het te belangrijk zou zijn voor de Economie. Maar waarschijnlijk ook omdat defensie er afhankelijk van zijn geworden. Veel overheden hebben zelf grote hoeveelheden DHMO opgeslagen voor noodgevallen. Maar het is nog niet te laat! Jij kan er iets aan doen, laat de overheid weten dat ook jij tegen verdere verspreiding van DHMO bent. Stuur E-mails en begin handtekeningen acties. Infomeer jouw vrienden en kennissen over de gevaren van DHMO. Als genoeg mensen zich hiervoor inzetten kan DHMO eens en voor altijd verboden worden.

Voor meer informatie kan je terecht op de site van DHMO Research Division:

http://www.DHMO.org

SCHOP (Scheikunde Ontspannings Pagina)

Deze keer hebben we als puzzel een Futoshiki, het heeft inderdaad wel wat weg van een Sudoku. Het is in dit geval ook de bedoeling om horizontaal en vertikaal in elke rij de cijfers 1 t/m 9 slechts een maal te gebruiken. de enige hulp hierbij zijn de > en < tekens die aangeven of het cijfer in het vakje groter of kleiner is dan het cijfer in het nabuurige vakje.

Er is slechts één goede oplossing voor deze puzzel! Wie de goede oplossing inevert in ons postvakje in M1.54 of mailt naar [email protected] maakt kans op een leuke prijs!

GEDICHTENCHEMIE

Johnny, finding life a bore, Drank some H2SO4 Johnny’s father, an MD Gave him CaCO3 Now he’s neutralised it’s true, But he’s full of CO2

Mary had a little lamb, a black sheep now is he, for what she thought was rug shampoo, was AgNO3

Johnny saw some dynamite Couldn’t understand it quite But curiosity never pays It rained Johnny for seven days

Little Willie was a chemist Little Willie is no more For what he thought was H2O Was H2SO4

23

THE SHELL GOURAMI BUSINESS CHALLENGE

15 – 20 December 2007 4 – 9 January 2008 Location – Europe

realistic challenges and demanding timescales in everything from exploration and production to marketing.

If you want to test your management potential in the international energy business, go to Gourami.

It’s also a great chance to meet and build relationships with like-minded people who may become your colleagues. Because, if you perform well and show the qualities we’re looking for, we may offer you a full-time job to take up when you graduate.

This fictional country is the setting for Shell’s Gourami Business Challenge – a six-day residential event that takes place in a variety of locations around the world. It’s a chance for you to gain a real insight into our business. Working with an international team of students like yourself, you’ll develop and present a viable business plan for Shell in Gourami – facing

Please visit our website for full details and an online application form. Application deadline: 7 November 2007 Shell is an Equal Opportunity Employer www.shell.com/careers

Cut it

Do you have what it takes to get ahead?

24