Orde van de dienst op de 18e zondag na Pinksteren 27 september anno Domini 2015
Jubileumdienst 50 jaar Vredeskerk 1965 - 2015
Liturgische bloemschikking bij de jubileumviering Want Gij zijt mij een hulp geweest, in de schaduw van uw vleugelen jubel ik. (Jesaja 63:8; NBG 1951) Symboliek kan voor iedereen anders zijn. Wij geven van een aantal elementen de betekenis die we ervaren bij deze bloemschikking: -Uitbundige, overvloedige bloemschikking: het is feest, we zijn dankbaar voor het goede -Goud: goddelijk, langdurige relatie: 50 jarig bestaan - Fontein: het eeuwige leven, stromen -Zeven goudkleurige linten: het goddelijke stroomt de wereld in -7: combinatie van het getal 3, het goddelijke (drie-eenheid), met het getal 4, de aarde. Er zijn 7 gaven van de geest: wijsheid, verstand, raad, sterkte, godsvrucht, wetenschap en ontzag voor God. Er zijn 7 deugden: geloof, hoop en liefde, een voorzichtigheid, rechtvaardigheid, moed en matigheid. Er zijn 7 werken van barmhartigheid: voeden wie honger heft, drinken geven aan wie dorst heeft, opnemen van vreemdelingen, kleden van armen, verzorgen van zieken en het bezoeken van gevangenen, begraven van de doden. Ook in de Vredeskerk speelt het getal 7 een belangrijke rol: er zijn 7 zijramen links en 7 rechts in de voorzijde van de kerkzaal. De kerkzaal is precies 7 m hoog op het punt van de ‘knik’ in het plafond. De luchter boven de liturgische tafel is als zevenhoek ontworpen. -Witte bloemen: zuiverheid en reinheid; wit is de kleur van feest. Hoewel er geen speciale kleur voor profeten bij ons bekend is, staan voor ons de witte bloemen ook voor Elia, aangezien hij als profeet zuiver en rein moet zijn. - Gele bloemen: licht, luister, glorie - Gras is een belangrijke voedingsbron voor de kudde Inleidend orgelspel J.S. Bach (1685-1750), Praeludium en Fuga in c-Moll (BWV 549) Samenzang * ’Zomaar een dak’ - lied 276: 1 en 2 - allen * ’Aan U, Vader, alle glorie’ (melodie: lied 103c; tekst Sytze de Vries, uit: ‘Het liefste lied van overzee’); 1 en 3 allen - 2 cantorij
Welkom Tijdens het aansteken van de kaars zingen we: ‘De vreugde voert ons naar dit huis’ - lied 280 Stilte, bemoediging en gebed van toenadering gemeente gaat staan ouderl. allen ouderl. allen
Onze hulp is in de naam van de Heer DIE HEMEL EN AARDE GEMAAKT HEEFT
die trouw houdt tot in eeuwigheid EN NIET LAAT VAREN HET WERK VAN ZIJN HANDEN
ouderl. Hier zijn wij, God, uw kinderen. Soms voelen we ons verloren, in deze grote wereld, soms zijn we elkaar kwijt. Breng ons bij elkaar, bescherm ons door uw liefde. allen AMEN
Dienstboek, 775
Psalm van de zondag 84 De cantorij zingt de onberijmde tekst (Naardense Bijbel), allen zingen strofen 2 en 3 van het Geneefs Psalter (liedboek). De strofen 2 en 3 van Psalm 84 werden ook gezongen op donderdag 2 september 1965, bij de officiële ingebruikneming van de Vredeskerk. cantorij
refr: God is een zon en schild 2 Hoe verrukkelijk uw wóningen, * ENE, Omscháarde! 3 Mijn ziel is bezwijmd, ja vergaan van verlangen naar de voorhoven van de ENE; mijn hart en mijn vlées * jubelen het uit tot de God die léeft!
allen
2 Het heil dat uw altaar omgeeft beschermt en koestert al wat leeft. De mus, de zwaluw vindt een woning. Haar jongen zijn in veiligheid. Mij is een schuilplaats toebereid in het paleis van U, mijn koning. Heil hen die toeven aan uw hof en steeds zich wijden aan uw lof.
!2
allen
3 Welzalig die uit uw kracht leeft, die naar uw tempel zich begeeft, zijn hart wijst hem de rechte wegen. Zij trekken op van overal en, gaat het door het dorre dal, dan valt op hen een milde regen. Ja, in het hart van de woestijn ontspringt een heldere fontein.
cantorij
8 Van kracht tot kracht gaan zij voórt, * zullen de God der goden zien op Síon! 9 ENE, God der heirscharen, hoor mijn gebéd, * neig uw oor, o God van Jákob! sela 10 God die ons schild zijt, zie het áan, * kijk naar het aanschijn van uw gezálfde! 11 Want het goed van een dag in uw voorhoven verkoos ik boven duizend elders, te wachten op de drempel in het huis van mijn Gód * boven toeven in de tenten van een bóze! 12 Want een zon en een schil is de ENE, God, genade en glorie geeft de ÉNE; * het goede onthoudt hij niet aan wie voortgaan in gáafheid. 13 O ENE, Omscháarde, * zalig een mens die zich verlaat op ú! refr: God is een zon en schild waarna de gemeente gaat zitten
Kyrië en Gloria
299e; I - cantorij; II - allen
DE SCHRIFT GEOPEND Groet Zondagsgebed
!3
Lezing uit de Profeten ‘Elia vaart ten hemel’ Vertelling van 2 Koningen 2, uit: De profeet in de Vis: Verhalen uit het Oude Testament, van Nico ter Linden. Elia, de profeet, wist dat zijn einde naderde en hij wist ook dat hij niet zou sterven zoals iedere andere sterveling: God had hem gezegd dat hij een in stormwind ten hemel zou opstijgen. God had erbij gezegd dat hij eerst van Gilgal naar Betel moest gaan. Elia ging, even gehoorzaam als Mozes toen die op Gods bevel moest sterven. Hij ging van Gilgal naar Betel en Elisa ging met hem mee. Nog even en er zou geen profeet meer zijn in Israël. En Elisa dan, zijn trouwe leerling? Ja, God heeft hem wel geroepen toen hij met zijn os aan het ploegen was, maar is hij er wel klaar voor? Dat moet God maar uitmaken, hij is het die iemand tot profeet maakt, dat is geen mensenwerk. Elia zei: ‘Blijf toch hier, Elisa, de Heer heeft mij naar Betel gezonden.’ Elisa moest er niet aan denken dat hij Elia in eenzaamheid zijn laatste gang zou laten gaan. ‘Zowaar de Heer leeft en u leeft, ik zal u niet verlaten.’ Zo gingen die beiden naar Betel. Daar kwamen dienaren van Elia hun tegemoet. Ze namen Elisa apart en fluisterden: ‘U weet toch dat de Heer vandaag uw meester ten hemel zal laten opvaren?’ ‘Ik weet het’, zei Elisa, ‘wee maar stil’. Elia zei: ‘Blijf toch hier, Elisa, de Heer heeft mij naar Jericho gezonden.’ Elisa zei: ‘Zowaar de Heer leeft en u leeft, ik zal u niet verlaten.’ Zo gingen die beiden naar Jericho. Daar kwamen dienaren van Elia hun tegemoet. ‘Elisa, weet u dat de Heer vandaag uw meester ten hemel zal laten opvaren?’ ‘Ik weet het’, zei Elisa, ‘wees maar stil.’ Elia zei: ‘Blijf toch hier, Elisa, de Heer heeft mij naar de Jordaan gezonden.’ Elisa zei: ‘Zowaar de Heer leeft en u leeft, ik zal u niet verlaten.’ Zo gingen die beiden tezamen, naar de Jordaan, tot aan de oever van de rivier, de grens van het land. Het was de weg die Jozua lang geleden ging, alleen nu in omgekeerde richting: van Gilgal naar Betel, van Betel naar Jericho, van Jericho naar de Jordaan. Terug naar de woestijn moest Elia dus gaan, naar waar Mozes stierf en Jozua begon. Maar als hij het land verliet, hoe moest het dan met Israël gaan als er geen profeet meer was om het volk de weg te wijzen? Bij de Jordaan gekomen bleven de dienaren van Elia staan. Vanuit de verte zagen zij hoe Elia met zijn profetenmantel op het water sloeg. Het water week en over het droge liepen Elia en Elisa naar de overkant. Zo was ook Jozua over het droge van de rivier gegaan, alleen in omgekeerde richting. Toen ze waren overgestoken zei Elia tegen Elisa dat hij een wens mocht doen. ‘Wat wil je dat ik voor je doe, Elisa, voordat ik van hier wordt weggenomen?’ Elisa zei: ‘Geef mij een dubbel deel van uw geest, Elia, een dubbel deel van uw liefde voor God en voor de mensen.’Het ontroerde Elia dat Elisa dat vroeg. Een dubbel deel is wat de oudste zoon altijd van zijn vader erft. Eigenlijk vroeg Elisa dus of hij Elia’s eerstgeboren zoon mocht zijn. Destijds was hij Elia gevolgd zonder afscheid van zijn vader en moeder te nemen. ‘U bent mijn vader’, zei hij nu, ‘u bent het die mij de liefde voor God en de mensen heeft geleerd.’ ‘Ik ben bang dat ik je wens niet in vervulling kan doen gaan, Elisa, want dat is niet aan mij, het ligt in de handen van God. Hij is het die jou tot profeet kan maken, dat is geen mensenwerk. Maar dit weet ik wel: als je mij ziet, wanneer ik van de aarde wordt weggenomen, dan zal je wens worden vervuld. Zie je het niet, dan niet.’
!4
En het geschiedde, terwijl zij samen gingen als een vader met zijn zoon, dat een wagen van vuur kwam aangevlogen met vurige paarden ervoor. Het volgende ogenblik steeg Elia in een stormwind ten hemel op. En Elisa zag het! Elisa zag dat God Elia van de aarde wegnam en hem ten hemel deed opvaren. Elisa was een ziener geworden, hij zou Elia’s zoon zijn. Er was een profeet in Israël opgestaan. ‘Mijn vader, mijn vader’, riep hij uit, ‘jij was Israëls paarden en wagens!’ Want Elisa wist: de kracht van de volken rondom, dat zijn paarden en wagens. De kracht van het volk Israël is het profetenwoord van een man als Elia. Israël heeft geen paarden en wagens. Eigenlijk heeft Israël maar één wapen: de stem van de profetie. Elia was ten hemel gevaren, Elisa zag hem niet meer. Hij weende. Als teken van rouw verscheurde hij de jas die hij droeg. Toen hief hij met trillende handen de profetenmantel van Elia op, die van de hemelwagen naar beneden was gefladderd. Daarna keerde hij om. Hij wist de weg, het was de weg die ook Jozua was gegaan. Aan de oever van de Jordaan bleef hij staan en met zijn mantel sloeg hij op het water. ‘Bent u daar, Heer, God van Mozes, God van Jozua, God van Elia, mijn vader, bent u daar?’ Het water week en over het droge liep hij naar de overkant. De Heer was daar. De dienaren van Elisa zagen het van verre gebeuren. ‘Kijk’, riepen ze, ‘Elisa draagt nu de profetenmantel. En kijk, over het droge gaat hij, net zoals Mozes door de Rietzee ging en zoals Jozua door de Jordaan trok, met de ark. De profetie keert terug in het land, het verhaal van Mozes, van Jozua en van Elia, dat verhaal gaat door!’ Zij bogen zich voor de nieuwe profeet neer, voortaan zouden zij dienaren van Elisa zijn. ‘Zullen wij Elia gaan zoeken, heer? Misschien is hij uit de wagen gevallen en ergens neergestort, op de bergen of in een dal. Dan kunnen wij hem begraven.’ Elisa wist dat Elia nooit in een graf zou rusten. ‘Jullie hoeven niet te zoeken,’ zei hij. Maar de dienaren drongen aan. ‘Ga hem dan zoeken, als je zo graag wilt, zei hij tenslotte. Na drie dagen keerden de dienaren terug, zij hadden geen spoor van Elia gevonden. ‘Had ik het niet gezegd?’ zei Elisa. Elia was niet te vinden, zoals ook het graf van Mozes niet te vinden is: God zelf heeft zich over hen ontfermd. Als je de twee groten van Israël wilt eren, zoek dan niet naar hun graf, maar luister naar hun verhalen.
voorganger allen
Woord van de Eeuwige. WIJ DANKEN GOD!
Antwoordgezang
‘Samen op de aarde’ - lied 993 allen; cantorij vanaf strofe 3 in canon
Lezing uit de Evangeliën Lucas 13:18-19 (BGT 2014) 18 Daarna zei Jezus: ‘Waarmee zal ik Gods nieuwe wereld vergelijken? Waar lijkt die wereld op? 19 Gods nieuwe wereld lijkt op een mosterdzaadje. Iemand zaait zo’n klein zaadje in zijn tuin. Het zaadje groeit en wordt een boom. En in de takken van de boom bouwen vogels hun nest.’ Acclamatie !5
Zingen
‘Wil je wel geloven’ - lied 923 1 cantorij - 2 en 3 allen
Verkondiging Zingen
‘Vrede voor dit huis’ - lied 819 1 cantorij - 2 allen - 3 cantorij - 4 en 5 allen
GEBEDEN EN GAVEN Dankgebed, voorbeden, stil gebed Onze Vader, gezongen - 370 Mededelingen Inzamelingen eerste inzameling: Diaconie tweede inzameling: Protestantse Gemeente te Leiden Tijdens de inzameling zingt de cantorij:‘De profeten die je kent’ (Zingend Geloven VII, 29; melodie: Ruud Bos; tekst: Joke Ribbers) Slotzang ‘Zingt volop Gods lof’ (melodie: lied 150a; tekst: Sytze de Vries, uit: ‘Het liefste lied van overzee’) 1 allen - 2 cantorij - 3 en 4 allen Zegen Uitleidend orgelspel De uitleidende muziek: F. Asma (1912-1984), Fantasie over het koraal ‘Dankt, dankt nu allen God’ Bij de uitgang wordt gecollecteerd voor het jeugdwerk in Leiden. In de foyer van de kerk wordt koffie geschonken. U bent van harte welkom; voor de kinderen is er limonade. Uitzending op internet De diensten in de Vredeskerk zijn rechtstreeks of achteraf te beluisteren op internet. Kijkt u op: www.vredeskerk-leiden.nl Aan deze dienst werd meegewerkt door: Hannellieke Haasbroek - diaken van dienst Peter-Bram ’t Hoen - organist Roelien Smit- ouderling van dienst René Venema - voorganger m.m.v. van Cantorij Vredeskerk, o.l.v. Maarten Boonstra
!6
Verder werken elke zondag naast de koster veel mensen mee in en rondom de dienst, met de volgende taken: de ontvangst in de kerkzaal, de bloemengroet, het vermenigvuldigen van de orde van dienst, het verzorgen van het geluid en de uitzending via internet, en het schenken van koffie na afloop van de dienst. En natuurlijk ook de activiteiten voor de kinderen en jongeren: de kinderopvang, de kindernevendienst en de jeugdkapel! Diensten in de komende weken • Zondag 4 oktober, oecumenische dienst (zie hieronder) • Zondag 11 oktober, voorganger: René Venema. In deze dienst leggen twee ambtsdragers hun ambt neer: Roelien Smit (ouderling) en Willemien van Pijkeren (diaken). In het ambt van ouderling-kerkrentmeester wordt bevestigd: Marleen Kruijt. • Zondag 18 oktober; voorganger: Mario Boelen. Op 1 oktober a.s. beëindigt Mario Boelen zijn werkzaamheden als kerkelijk werker van de Maranathawijkgemeente. Op 18 oktober bent u in de gelegenheid afscheid van hem te nemen. Oecumenische dienst en gespreksavond Zondag 4 oktober houden we weer een gezamenlijke dienst samen met de Oud Katholieke parochie en de Evangelisch Lutherse Gemeente. In deze dienst zal de Lutherse liturgie worden gevolgd en het Heilig Avondmaal worden gevierd. De liturgie in deze dienst wordt verzorgd door Barbara Heckel, de preek door René Venema en de voorbeden door Paul Brommet. De dienst vindt plaats in de Vredeskerk; aanvang 10.00 uur. In de week volgend op deze dienst, op woensdag 7 oktober, vindt een gespreksavond plaats. Thema van deze gespreksavond is: ‘Scheiden in de Kerk?’, naar aanleiding van de Evangelielezing van deze zondag uit Marcus 10, een tekst over echtscheiding. De gespreksavond begint om 20.00 uur en vindt plaats in de Oud-Katholieke Kerk, hoek Zoeterwoudsesingel / Cronesteinkade ACTIEWEEK VOOR VLUCHTELINGEN 27 september - 4 oktober Schrijf een groet aan vluchtelingen! Vanuit Nederland kunnen we vluchtelingen bemoedigen. Dit doet hen goed. Kerk in Actie helpt vluchtelingen wereldwijd. Naast gebed voor hen of het geven van een gift, kunt u in actie komen door een warme groet of wens te sturen naar een vluchteling. Samen kunnen wij deze vluchtelingen laten voelen dat ze gezien worden, als uniek mens, in grote problemen op zoek naar een veilige plek. Hoe werkt dit? Koop een kaart en schrijf in het Engels uw wens op voor een vluchteling. Ook uw medegemeenteleden kunt u vragen zo’n kaart te schrijven en bij de diaconie in te leveren. Kerk in Actie brengt in december deze wensen naar vluchtelingen in Libanon, Jordanië, Irak en Syrië, op Lesbos en Lampedusa, en in Nederland. Doet kunnen we doen via onze bestaande internationale contacten met kerken en partners. Schrijft u ook een groet aan vluchtelingen? Op de Landelijke Diaconale Dag (21 november) worden kaarten ingezameld. U kunt de kaart ook sturen naar Kerk in Actie, t.a.v. Servicedesk, Antwoordnummer 4056, 3500 VB Utrecht, of bij de receptie inleveren. Tijdens de actieweek (op werkdagen van 28 september tot en met 2 oktober) kunt u ook een kaart schrijven in de Kapel van
!7
het Landelijk Dienstencentrum. U kunt daar ook een aantal van de kaarten bekijken die vanuit Syrië zijn gestuurd. U kunt zelf een tekst met een wens of gebed bedenken. Het kan simpel zijn, bijvoorbeeld: Adres To an unknown refugee Wens A terrible injustice is happening. Never we have felt so close to misery and suffering. We want to let you know you are not alone. We pray for a better future. Gebed We pray for peace in the world; may men abandon war, seek justice and live in peace and harmony. U kunt ook een gift geven of een eigen actie organiseren. Met uw steun kunnen kerken inNederland en wereldwijd nog meer vluchtelingen helpen. Kerk in Actie ondersteunt hen daarbij. Uw bijdrage is zeer welkom op rekening NL89 ABNA 0457 457 457 t.n.v. Kerk in Actie o.v.v. Noodhulp vluchtelingen.
!8
