Dé allesweter van parket Rotterdam, verkeerssecretaris André Hoegen, krijgt op een terras in Rotterdam de schrik van zijn leven als hij door twee agenten plots in de boeien geslagen wordt. Hij wordt ‘gearresteerd’ vanwege grove verwaarlozing van zijn team. André laat, doordat hij met FPU gaat, zijn team reddeloos achter. Zij moeten het voortaan zonder Andrés kennis doen.
Parketuitje ressortsparket Amsterdam naar Archeon op 30 juni jl. Fred gaat in strijd met de Romeinen!
Het Haagse parket werd op 29 juli getrakteerd op zo’n 14 liter ijs. Waarom? Han Moraal was jarig maar zelf met vakantie. Warmolt Lunsingh Tonckens offerde zich graag op de collega’s van een ijsje te voorzien.
opportuun
Op initiatief van de HTM mocht het Haagse parket een dagje bijwonen in de ‘glijdende’ wereld van de trammaatschappij. Het parket maakt daar gretig gebruik van. Officier George Rasker door de bocht.
Officieren Henrietten den Hartog (l) en Marleen Vermeer (Middelburg) hebben bij hun koffiegesprek wel een heel bijzonder hapje... het nieuwe gebouw in taartvorm smaakt prima. (Maar ook als werkplek bevalt het uitstekend!)
openbaar ministerie
‘Hier heb je de bal’ Collegevoorzitter Harm Brouwer wil van zijn medewerkers een visie horen
Met het nieuwe pand waren OM en Rechtbank Middelburg sinds deze zomer al ‘van tafel en bed’ gescheiden. Maar met het officiele ontvlechtingsconvenant werd op 7 juli 2005 de scheiding bekrachtigd. Maar ze gaan als vrienden uit elkaar. Om dat te benadrukken schonk Gerrit van der Burg de president van de rechtbank mr. Ludo van Dijke een vaas met symbolische betekenis.
‘Afscheid met een glimlach’; Leo Naaktgeboren neemt na 34 jaar afscheid van parket Haarlem!
De Maastrichtse officieren van justitie, gefotografeerd ergens in het mooie Limburg tijdens een door Jacques van Eck (HO) georganiseerde officierenwandeling.
tijdschrift voor het openbaar ministerie jaargang 11 nummer 7 september 2005
achterom
Een van de Middelburgse teams poseert relaxed tijdens het Beachvolleybaltoernooi op 17 juni jl waar traditiegetrouw Breda, Den Bosch en Middelburg aan meedoen.
Lik-op-stuk in nachtelijk Renesse Alles afwegende: in appèl bij eerwraak
3 5
– –
Alles afwegende:
‘Een heel gewiekste familie’
www.om.nl peilde de meningen 6
9
–
16 – 17 –
20 – 21 –
“artikel 48 der Charta der Grundrechte der overweegt dat het niet kan oordelen over de ver-
04/01652
enigbaarheid van artikel 5 WAHV met het ver-
Betrokkene heeft aangevoerd dat niet is geble-
moeden van onschuld zoals neergelegd in de
ken dat de officier van justitie de uitoefening van
(ontwerpverdragen van de) Grondwet van de
Gebruik maken van een voertuig door een
zijn beslissingsbevoegdheid conform artikel 126,
Europese Unie, nu deze Grondwet niet in wer-
ander dan de tenaamgestelde
tweede lid, van de Wet op de Rechterlijke
king is getreden. Ten overvloede overweegt het
Reportage: Zon, zuipen en zooien. Zeeuws Zomerteam geeft
Gerechtshof Leeuwraden 27 april 2005 WAHV
Organisatie (Wet RO) heeft opgedragen aan een
hof dat het Europese Hof van de Rechten van de
lik-op-stuk bij recreatiecriminaliteit
05/00126
andere bij het parket werkzame ambtenaar.
Mens bij beslissing van 19 oktober 2004 (EHRM
Betrokkene was, onder achterlating van haar op
Evenmin is gebleken dat het hoofd van het par-
19 oktober 2004, nr. 66273/01) heeft overwogen
haar naam gestelde auto, door mishandeling
ket daarmee heeft ingestemd. Naar de opvatting
dat toepassing van art. 5 WAHV niet onverenig-
door haar partner in een blijf-van-mijn-lijfhuis
van de betrokkene vereist deze regeling voorts
baar is met het vermoeden van onschuld zoals
beland. In de periode van haar verblijf in dat huis
dat wordt meegedeeld welke officier van justitie
neergelegd in art. 6 lid 2 van het Verdrag van de
bleken diverse verkeersovertredingen te zijn
aan welke ambtenaar de uitoefening van zijn
Rechten van de Mens en de Fundamentele
begaan met haar voertuig. Door het niet binnen
bevoegdheid heeft opgedragen en is vermelding
Vrijheden. Volgt bevestiging van de beslissing
de termijn stellen van zekerheid werd het beroep
van de naam van de gemandateerde dan wel van
van de kantonrechter tot ongegrondverklaring
van betrokkene niet-ontvankelijk verklaard. Het
de officier van justitie essentieel. De betrokkene
van het beroep.
hof overweegt ten overvloede dat het derhalve
stelt dat het duidelijk is dat degene die de
niet toekomt aan een inhoudelijke beoordeling
bevoegdheid op naam en onder verantwoorde-
Het OM Verandert: DVOM pioniert in Dordrecht. Eerste financiële
van de zaak, met name ook niet aan de beoorde-
lijkheid van de officier van justitie heeft uitge-
dienstverleningsorganisatie moet kwetsbaarheid verminderen
ling van de vraag in hoeverre de betrokkene in
voerd daartoe niet gekwalificeerd was. Het hof
de door haar geschetste uitzonderlijke omstan-
overweegt dat artikel 7:26, derde lid, Algemene
digheden nog in staat is geweest de 'verant-
Wet Bestuursrecht bepaalt dat de beslissing
woordelijkheid te nemen voor haar beslissing
wordt bekendgemaakt door toezending of uitrei-
een ander gebruik te laten maken van het op
king aan degenen tot wie zij gericht zijn.
haar naam staande voertuig'. (vgl. EHRM 29
Hoofdstuk 7 bevat niet een voorschrift dat ertoe
Gerechtshof Leeuwarden 4 mei 2005 WAHV
oktober 2004, 66273/01, VR 2005,1).
strekt dat de beslissing van de officier van justi-
05/00268
Uit den lande: Draaiboek WK Voetbal –20 voorzag in een aanslag
‘Ook wij zijn boevenvangers.’ Eurojust en Europees Justitieel Netwerk kampen met bureaucratisch imago Europa:
Uit den lande:
Haagse veelpleger supersnel voor de rechter
tie moet zijn voorzien van de naam van degene
Personalia Uitgelicht: Dreigt spelverruwing in het strafrecht? Beleid en regels
22 –
Internationaal
23 –
Verkeer
24 –
vermoeden van onschuld zoals neergelegd in Europäischen Union (2000/C364/01, 7)” . Het hof
18 – Agenda – OM en Tiscali verlengen samenwerking – Oproep OR-verkiezingen 19 –
ten tijde van de gedraging- in strijd is met het
ber 2004 van P.M. Gr. (schilder van beroep).
Gerechtshof Leeuwarden 11 mei 2005 WAHV
12 – Kennismanagement slaat aan. Tijdens workshops regent het suggesties 14 –
-i.p.v. aan de feitelijk bestuurder van het voertuig
waarde hecht aan de verklaring van 22 novem-
Gemandateerde beslissing?
AchterOM
openbaar ministerie
tijdschrift voor het openbaar ministerie jaargang 11 nummer 7 september 2005
Tekst: Koos Spee Voor complete teksten, bel 0346-33 33 10
– ‘Hier heb je de bal, doe maar voor.’ Harm Brouwer gruwt van “turbowoorden-missies”
10 –
Colofon
verkeer
Rechtstreeks: ‘Foto’s van voetbalvandalen op internet: een goed idee?’
overwogene brengt mee dat het hof geen
Opportuun, 11e jaargang nr.7, september 2005 Verschijningsdatum 11e jaargang, nr. 8: 6 oktober 2005 Opportuun is het tijdschrift voor en van het Openbaar Ministerie. Het blad wordt gratis verstrekt aan de medewerkers van het OM en andere geïnteresseerden. Het blad verschijnt tien keer per jaar. De redactie is verantwoordelijk voor de inhoud van het blad. Aan de in Opportuun verstrekte informatie kunnen geen rechten worden ontleend. Overname van artikelen met bronvermelding is toegestaan. Eindredactie: Pieter Vermaas Redactieraad: Ryan Lievaart, Loes Borghuis, Heleen Rutgers, Hans Wesselink, Marcel Wolters Vaste medewerkers: Linda Bregman Mirelle Herlfterkamp, Anne Hoeksema, Angela Kaptein, Sjaak Klunder, Karin Mensink, Manon Nooteboom, Juriaan Simonis, Koos Spee.
Aan dit nummer werkten verder mee: Merije Bakker, Evert Boerstra, Jeichien de Graaff, Miek Smilde, Jan Hoekman, Irene Gonzales, Foto omslag: Gerhard van Roon Ontwerp: Barlock, Den Haag Druk: Zijlstra Drukwerk, Rijswijk Oplage: 6.900 Redactieadres: Voorlichtingsdienst OM, kamer 423, Prins Clauslaan 16, Postbus 20305, 2500 EH Den Haag. Telefoon: 070 – 33 99 840. E-mail:
[email protected]. Abonnementenadministratie: Stuur de adreswikkel met de aangebrachte wijzigingen naar het redactieadres, of mail de wijzigingen naar
[email protected].
Zie verder op OMtranet: – Getuige niet gehoord door de kantonrechter
– Voetganger voor laten gaan Gerechtshof Leeuwarden 25 mei 2005, WAHV
Doorgetrokken streep?
door of namens wie de beslissing is benomen, en
Gerechtshof Leeuwarden 11 mei 2005 WAHV
evenmin dat de officier van justitie bij de
05/00385
bekendmaking van zijn beslissing dient te ver-
Betrokkene vond de opgelegde sanctie onbillijk
melden dat de bevoegdheid om de beslissing te
schreven wijze gebruiken
omdat de betreffende streep tussen de rijstroken
nemen is overgedragen aan een andere op het
Gerechtshof Leeuwarden 8 juni 2005, WAHV
op de weg zodanig was versleten dat er niet
parket werkzame ambtenaar, en dat deze over-
meer gesproken kon worden van een doorge-
dracht met instemming van het hoofd van het
trokken streep. Bovendien was op het tijdstip
parket is geschied. Dergelijke voorschriften
lasting (WBM) valt niet in alle gevallen
waarop de gedraging heeft plaatsgevonden don-
vloeien evenmin voort uit art. 126 Wet RO.
samen met het kentekenhouderschap in
ker en werd de zichtbaarheid van de streep ver-
Voorzover de gemachtigde heeft aangevoerd dat
de zin van de Wet aansprakelijkheidsver-
slechterd door vuil en pekel op het wegdek. De
degene die feitelijk de beslissing op het beroep
zekering motorrijtuigen (WAM)
betrokkene is van mening dat strepen duidelijk
tegen de inleidende beschikking heeft genomen
Hoge Raad 10 mei 2005, strafkamer nr.
dienen te zijn. Hij heeft zijn verweer ondersteund
daartoe niet gekwalificeerd was, is het hof van
met foto's en met de verklaring van een deskun-
oordeel dat zulks niet blijkt uit het dossier en dat
dige, P.M. Gr.
de betrokkene deze stelling op geen enkele wijze
vasthouden
Het hof overweegt dat als uitgangspunt geldt dat
aannemelijk heeft gemaakt. Volgt bevestiging
Gerechtshof Leeuwarden 29 juni 2005, WAHV
het niet ter beoordeling van de weggebruiker
van de beslissing van de kantonrechter tot onge-
staat of een verkeersteken overeenkomstig de
grondverklaring van het beroep.
04/01182 – Handelaarskenteken niet op de voorge-
05/00383 – Houderschap Wet op de motorrijtuigenbe-
00314/05 H; JWR 2005, 46 – Tijdens het rijden een mobiele telefoon
05/00015 – Behoudens in noodgevallen gebruikmaken van de vluchtstrook
voorschriften en aanbevelingen is geplaatst. Dat is slechts anders in het geval de situatie klaar-
Verenigbaarheid van artikel 5 WAHV met de
blijkelijk zo afwijkend is van die waarop het ver-
Grondwet van de EU?
Gerechtshof Leeuwarden 22 juni 2005, WAHV
keersteken betrekking heeft dat bij gevolg geven
Gerechtshof Leeuwarden 15 juni 2005, WAHV
aan dat teken de veiligheid op de weg in gevaar
05/00601
de Grondwet van de EU?
zou worden gebracht (vgl. HR 4 december 1984,
De betrokkene (Duitser) stelt zich op het stand-
Gerechtshof Leeuwarden 15 juni 2005, WAHV
VR 1985/39 en Hof Leeuwarden 15 mei 2002, VR
punt dat het opleggen van een administratieve
05/00601
2002/192). Dat is in casu niet het geval. Het hier
sanctie aan de kentekenhouder van het voertuig
05/00537 – Verenigbaarheid van artikel 5 WAHV met
23 opportuun nummer 7 – 2005
opportuun
Inhoud
ALLES AFWEGENDE
Ovj Ayla Ekiz: ‘De familie heeft heel erg op me gescholden.’
‘Een heel gewiekste familie’
‘T
wee doden en een schutter die blijkt familie te zijn. Je zou denken dat het onderzoek niet al te ingewikkeld zou worden’, zo zegt officier van justitie Ayla Ekiz. Zij kreeg na een paar dagen binnen het regioteam Noord/Feijenoord van het Rotterdamse parket de leiding over het onderzoek. Maar de schutter was weg, en bleef zes weken onvindbaar. ‘Prioriteit werd het achterhalen waar die jongen zat. Al snel stond de hele familie onder de tap. Maar ze zeiden niet veel. Het was een heel gewiekste familie.’ Dat bleek alleen al wanneer er iemand belde die kennelijk niet in het complot zat. ‘Dan belde oma uit Turkije. Die wilde weten waarom
haar zóón dat had gedaan. Dan werd het gesprek afgekapt, of de hoorn werd gewoon op de haak gegooid.’ Na zes weken werd Ekiz zelf gebeld door een advocaat. Hij wilde de jongen bij haar afleveren, zodat ze hem zelf kon aanhouden. ‘Ik heb gezegd dat hij maar naar een politiebureau moest gaan. Dat is ook gebeurd.’ En daar wilde de 15-jarige vervolgens niets zeggen. ‘Hij beriep zich op zijn zwijgrecht. Kennelijk was hij zes weken lang gedrild. En dat houdt hij nog steeds vol.’
Doorbraak forceren Ondertussen hadden het politieteam en officier van justitie Ekiz wel duidelijk het
vermoeden dat de jongen niet alleen verantwoordelijk was voor de moorden. ‘Je boerenverstand zegt: hier moet iets anders achter zitten. Toen er ook nog informatie van de Criminele Inlichtingen Eenheid (CIE) binnenkwam dat de vader van de jongen erachter zat, en er nog steeds over de tap niets binnenkwam, ondanks het feit dat die jongen inmiddels vast zat, hadden we echt het idee dat nagenoeg de hele familie ervan af wist. Toen heb ik op een gegeven moment maar besloten om de hele familie op te pakken, ook om een doorbraak te forceren.’ Vader, moeder, de oudste zoon, en twee neven die ervan verdacht werden Emrah te hebben vervoerd, werden opgepakt. En in
3 opportuun nummer 7 – 2005
Het is 31 mei 2002. Voor haar huis aan de Persoonsdam in de Rotterdamse wijk Feijenoord wordt de 35-jarige Ayse neergeschoten. Haar kersverse 26-jarige echtgenoot Mitko wordt ook beschoten, voor de ogen van de dan 11-jarige en 13-jarige dochters van Ayse. Mitko is op slag dood, Ayse overlijdt twee uur later in het ziekenhuis. Getuigen zijn er in overvloed. En allemaal, ook de twee meisjes, wijzen ze meteen dezelfde schutter aan: Emrah, de dan 15-jarige neef van het slachtoffer.
RECHTSTREEKS Reageren op een stelling op www.om.nl
opportuun
Als snel trok iedereen zijn verklaring weer in
4
Som geld ‘Zelfs voor Turkse plattelandsbegrippen, zou dit namelijk uitzonderlijk zijn. Harun was immers al tien jaar dood. En Ayse heeft ondanks het feit dat het niet “hoefde”, toestemming gevraagd voor haar nieuwe huwelijk. Ik denk dat het Emrah vooral is aangepraat dat het hertrouwen van zijn tante binnen de Turkse cultuur niet acceptabel zou zijn. Uit een onvoorwaardelijke loyaliteit aan de familie heeft hij als jongste telg deze “schone taak” op zich genomen. Er zitten dus, in ieder geval voor Emrah, elementen van eerwraak in deze zaak.’ Voor Besir was er naar de stellige overtuiging van ovj Ekiz een ander belang. ‘Harun is in 1992 doodgeschoten gevonden bij het Brielse Meer, met twee anderen. Ik denk dat hij een “rising star” was in het Turkse criminele circuit. Het kan heel goed zijn dat er ergens een grote som geld was, en dat Besir een groot financieel belang had bij de dood van Ayse.’ De vrouw van Besir vertelde ook dat aanvankelijk haar 19-jarige oudste zoon Yavuz bij haar gekomen was met het verhaal dat
zijn vader hem gevraagd had de nieuwe man van Ayse dood te schieten. Dat had zij Yavuz uit het hoofd gepraat, en ze had Besir met dat verhaal geconfronteerd. Die zou haar gezegd hebben dat het een grapje was. Het was niet serieus bedoeld. Al snel trok iedereen zijn verklaring weer in, maar Besir en Emrah bleven vastzitten op verdenking van moord, en medeplegen van moord. Emrah moest het eerst voorkomen bij de rechtbank. In januari 2003 werd hij veroordeeld tot één jaar jeugddetentie en plaatsing in een jeugdinrichting (PIJ). ‘Ik heb bewust eerst de zaak tegen de jongen aangebracht, in de hoop dat hij toch zou gaan praten na een veroordeling. Maar dat bleek ijdele hoop. Hij hield al acht maanden zijn mond stijf dicht. En nog, zoals onlangs bleek bij de verlenging van de PIJ.’
Vader Daarna kwam in februari 2003 de zaak tegen zijn vader. ‘Ik ging met een goed gevoel die zaal in. Het stond voor mij als een paal boven water dat hij de opdrachtgever was. Hoewel de hele familie min of meer in koor riep dat Emrah het gedaan had, nog voor hij was aangehouden, zeiden ze ook allemaal dat ze niet wisten waarom. En dat is één van de weinige dingen die Emrah wel gezegd heeft bij de behandeling van zijn eigen zaak. Hij zag zijn tante niet vaak, en hij had niks tegen haar. Dat Besir de opdrachtgever was bleek uit de inmiddels weer ingetrokken verklaringen. Het bleek ook uit wat hijzelf bijvoorbeeld zei toen de beperkingen eraf gehaald waren en hij weer contact mocht hebben met zijn familie.’ Zo werd het eerste bezoek van zijn familie in het huis van bewaring direct afgeluisterd. ‘Zijn oudste en jongste zoon en dochter kwamen. Moeder niet. Duidelijk werd dat pa erg teleurgesteld was in zijn vrouw, héél boos op de neef die gepraat had, en héél
trots op Emrah. Hij noemde hem “mijn leeuw” en dat is in het Turks heel wat. Zijn 9-jarig zoontje zei nog iets over het holster, maar daar werd gauw overheen gepraat.’ Ekiz ging met een goed gevoel de uitspraak tegemoet. ‘In het licht van de huidige jurisprudentie kon je tot een bewezenverklaring komen.’ Maar dat gevoel was fout. Na een voorarrest van acht maanden en eis van twintig jaar wegens medeplegen moord werd Besir vrijgesproken. ‘Ik ben direct in appèl gegaan, dezelfde dag nog.’ Besir werd vrijgelaten. ‘Hij ging er meteen vandoor, naar Turkije. Daar zit hij nog.’
De Rotterdamse politie plaatste in mei zo’n vijfhonderd foto’s van relschoppers op internet. Zij hadden zich misdragen na de wedstrijd Feyenoord - Ajax. Het bleek te werken; veel voetbalvandalen meldden zich nadat ze hun foto op het web zagen staan. Anderen werden aangehouden na telefonische tips. Enkele maanden later werden foto’s op internet geplaatst van vandalen tijdens de Vierdaagsefeesten in Nijmegen.
E
en effectieve maatregel dus, maar vindt de bezoeker van om.nl hiervan? Zij konden reageren op de stelling: ‘Foto’s van voetbalvandalen op internet: een goed idee.’
In appèl Bij de behandeling van het hoger beroep werkte Ekiz nauw samen met de zaaksadvocaat-generaal bij het ressortsparket in Den Haag. ‘Dat was een intensieve, goede samenwerking tussen de eerste en tweede lijn.’ En daar liep het beter af. Besir werd in april 2004 conform de eis tot twintig jaar wegens het medeplegen van moord veroordeeld. Dit jaar is het cassatieberoep verworpen. ‘En nu heb ik contact met de executie-AG. Eigenlijk hoop ik dat Turkije gaat uitleveren, want ik wil hem hier vast zetten.’ De – Turkse – achtergrond van Ekiz heeft naar haar stellige overtuiging geen rol gespeeld bij het bepalen wie de zaak moest gaan doen. ‘Ik sta daar in de rechtszaal als instituut.’ Het was misschien wel gemakkelijk, zo zegt ze zelf. ‘Je doorgrondt de familiebanden en verhoudingen misschien wat sneller en beter. En bij het afluisteren versta je alles. Ik kwam wel eens aan de orde en ik weet ook hoe ze mij genoemd hebben. De vertaling was dan wat netter geformuleerd. Ze hebben heel erg op me gescholden!’ TEKST: Jeichien E. de Graaff FOTO: Joop Reyngoud
In totaal gaven 29 bezoekers hun mening. 76% vindt het inderdaad een goed idee, 24% is tegen. Tegenstanders wijzen op de mogelijkheid dat ‘onschuldigen te boek komen te staan als crimineel.’ ‘Liever honderd schul-
digen vrij, dan één onschuldige vast!’, vult een andere bezoeker aan. Er zijn ook fellere reacties: ‘Ik vind het walgelijk dat door onkunde van het OM er op deze wijze inbreuk op privacy moet worden gemaakt van medeburgers.’ ‘En straks ook de foto’s van de man die langs de kerk wildplaste en van Marieke (9) die haar tong uitstak tegen een oude oma?’ Waar ligt de grens?
Maar de meeste bezoekers vinden het een prima opsporingsmiddel. ‘Waar is de tijd gebleven dat pa met zijn gezin naar voetbal kon zonder bang te zijn?’ Het privacy-argument van de tegenstanders wordt met de grond gelijk gemaakt: ‘Het valt mij zwaar tegen dat er nog mensen zijn die dit gedrag gaan lopen verdedigen en ach en wee over de privacy van de mensen op de foto’s gaan zeuren. Die hooligans hebben elk recht op clementie en barmhartigheid verloren.’ Een andere bezoeker vindt: ‘Aangezien je zelf kunt kiezen om mee te gaan in het voetbalvandalisme verspeel je ook zelf je recht op privacy.’ Er worden ook suggesties gedaan: ‘Verder uitwerken door ze alle schade te laten betalen’ en ‘Laat ze zelf de rotzooi maar eens opruimen.’ Zelfs: ‘Misschien dat zoiets ook kan met veelplegers en dergelijke, zodat zij herkenbaar zijn en in hun activiteiten geremd worden.’ Dat doet denken aan het idee om foto’s van winkeldieven in de etalage te plaatsen. En dat is weer een heel andere discussie… Heeft u ook een mening over dit onderwerp? Het forum is nog geopend op om.nl > vragen > opinie. TEKST: Manon Nooteboom ILLUSTRATIE: Sjaak Klunder
5 opportuun nummer 7 – 2005
de woning van vader Besir A. werd huiszoeking gedaan. ‘Dat leverde wel wat op. Moeder begon een beetje te praten en één van de neven ook. Bovendien vonden we een schouderholster, waarin volgens mij het wapen gezeten had van Besirs broer Harun, de eerste man van Ayse. Ik ben ervan overtuigd dat Ayse en haar nieuwe partner met dat wapen zijn doodgeschoten, maar het is nooit gevonden.’ Want dat bleek uit het overigens summiere verhaal van de vrouw van Besir, de moeder van Emrah. Besir zou het niet eens zijn geweest met het nieuwe huwelijk van Ayse, en het feit dat zijn nichtjes nu door een Bulgaarse Turk zouden worden opgevoed. Eerwraak dus, al heeft Ayla Ekiz daar haar bedenkingen bij.
‘Waar is de tijd dat je met pa naar voetbal kon?’
opportuun
‘Hier heb je de bal, doe maar voor’ Harm Brouwer wil een visie van zijn medewerkers horen
Hij heeft nauwelijks hobby’s. De vroegere rugbyspeler Harm Brouwer houdt ervan zijn schouders te zetten onder organisatieverandering. De nieuwe voorzitter van het College van pg’s gruwt van “turbowoorden-missies” en begrijpt de interne kritiek over terughoudend mediabeleid. ‘Ik zie dat we daar zwak in functioneren.’
6 7
Omdat OM’ers willen weten waar de super-pg met zijn club naartoe wil. ‘Aan “super-pg” heb ik een volstrekte hekel. Door de wetgever is het nadrukkelijk zo georganiseerd dat super-pg niet bestaat. Er is binnen het OM niet één persoon die alle touwtjes in handen heeft. Dat de voorzitter wel het boegbeeld van een organisatie wil zijn, is evident, anders moet je die baan niet willen, maar dat is wat anders.’ En wat heeft het boegbeeld dan aan visie? ‘Waarom vind jij dat nou zo belangrijk?’ Eh, omdat mensen daaruit kunnen afleiden welke gevolgen dat voor hen kan hebben. ‘Als je in het OM een functie hebt, zit je er voor de organisatie, niet louter voor je zelf; dat moet het uitgangspunt zijn. Waarom is die visie nou zo belangrijk?’ Mensen willen weten hoe Harm Brouwer denkt over de politie, over de relatie met de minister, over de taak van het OM bij
terrorisme en het spanningsveld tussen… ‘Kijk, nu ik die vraag bij je terugleg, zoek je het direct in de breedte. Dat geeft precies aan waarom ik zo aarzelend ben om die visievraag even pats-boem te beantwoorden. Ik vind het veel interessanter om de visie van een ander te horen dan dat ik in een paar mooi gekozen woorden kom tot een statement. Wie dat leest, is het een paar regels verder vergeten, want het zijn altijd obligate antwoorden als het gaat om visies. Dus wat is jóuw visie? Ik bedoel, we werken met 4300 mensen in deze organisatie. Het opleidingsniveau is fenomenaal: van MBO tot universitair. Een zeer geëngageerde populatie, dat heeft me binnen het OM altijd getroffen: ik ken geen organisatie waar men vanuit zo’n sterk gevoelde taakstelling werkt. Een enorme loyaliteit met tamelijk lange dienstverbanden.’ Dan theatraal: ‘En dan gaat die hele organisatie naar Harm Brouwer kijken en zeggen: wat is nou je visie? En dan gaan er 4300 monden open en dan pakt Brouwer de pollepel en voedt dan ieder van die monden met een visie? Dan zeg ik, jongens, jullie lopen hier allemaal langer mee dan ik. Hier heb je de bal en doe maar eens voor.’ U hebt het niet zo op mission statements op visitekaartjes? ‘Ik heb inderdaad een hekel aan dat woord.’ Trekt een vies gezicht. ‘Míssie. Ik heb de missie in 1996 meegemaakt en vervolgens gezien waar het misging. Met die míssie. Alsof je een visie even in een paar turbowoorden kunt onderbrengen. Daarmee ga je je hele taakstelling verengen, terwijl het voor je missie juist de
kunst is rekening te houden met het heel brede terrein dat de rechtshandhaving is. Ik kom wel eens tegen dat een mission statement op de kamer van deze of gene hangt. Dan denk ik: hoe zullen die mensen die hier werken dat nou ervaren? Volgens mij ervaren ze helemaal niets.’ Een driezinnenmissie heeft voor hem geen waarde bij het uitzetten een OMkoers. Belangrijker vindt Brouwer het om een inschatting te maken van het krachtenveld waarin het OM zicht beweegt. Een ‘buitengewoon interessante tijd’, vindt hij het: de besteldiscussie over de politie, de commissie-Leemhuis die een concernmodel voor de politie bepleit, de missie/visienota “Politie in ontwikkeling” van de politie zelf, en de soms ongrijpbare discussie over één ministerie van Veiligheid. “Leemhuis”, politie, Justitie, BZK en andere ministeries, Kamer en bewindspersonen – niemand tornt aan de OM-kerntaak van opsporing, vervolging en executie. ‘Die kerntaak, die al meer dan honderd jaar in de wet staat, blijft onveranderd. In die lijn blijft het gezag onaangetast. Dat stelt gerust.’ Hoe belangrijk is dat onderscheid tussen begrippen gezag en beleid (en beheer en bestuur) nu? Wat zich in de studeerkamer nog laat scheiden, fietst in de praktijk dwars door elkaar heen. In dat grijze gebied kiezen veel hoofdrolspelers in de aansturing van de politie voor de praktische polder-oplossing: als de onderlinge verhoudingen maar goed zijn, komen we er samen wel uit. Brouwer schaart zich niet onder hen. Schampert: ‘Jaja, prachtig
hoor. Maar dat is juist de makke waaraan het OM geleden heeft, want als je niet oppast krijg je uiteindelijk een verantwoordelijkheid toegeschoven zonder dat je de bevoegdheden hebt. In een land waarin het veiligheidsprobleem ongelooflijk gepolitiseerd is, is voor het OM een heldere positionering buitengewoon belangrijk: Dít – en niet meer of minder – is mijn taak; dit mijn verantwoordingsgebied; en dit zijn de bevoegdheden die ik heb om die verantwoordelijkheid ook te kunnen dragen.’ Mocht hij vroeger graag de schouders in een kluwen rugbyspelers zetten, tegenwoordig zijn hobby’s nauwelijks aan Brouwer besteed. Ja, “rijk eten” daar houdt hij wel van, een fles krachtige wijn mag hij graag ontkurken. En de politieke romans van John le Carré waardeert hij, maar van de auteur verschijnt eens in de drie jaar een nieuw boek, dus zoveel tijd kosten die hobby’s niet. Geen probleem, want: ‘Ik houd van hard werken en van resultaten halen. Daarbij ben ik heel direct en ik ben me ervan bewust dat niet iedereen daar tegen kan. In het College en daarbuiten knok ik voor mijn standpunten, maar als ik mijn zin niet krijg, dan helpt het niet om daar halszaken van te gaan maken, dat heb ik wel geleerd. Als het niet op de korte termijn kan, dan sla ik het op en probeer ik het op de lange termijn. Ik geef niet snel op, al mag ik soms graag relativeren.’ In het College komen toch besluiten langs die belangrijk zijn voor de rechtstaat Nederland? ‘De rechtstaat Nederland – mijn hemel:
opportuun nummer 7 – 2005
‘V
erwacht niet dat ik bij binnenkomst met grootse visies en vergezichten op het Openbaar Ministerie kom.’ Hij deed de uitspraak vorig jaar maart in Opportuun, kort voordat hij startte als procureur-generaal. Het is half augustus 2005 en Harm Brouwer, inmiddels voorzitter van het College van pg’s, heeft zestien maanden gehad om zich een visie te vormen. Inmiddels mag het OM wel een visie van zijn eerste man verwachten. ‘Vind je?’ Harm Brouwer draait de rolverdeling tijdens het interview direct om. ‘En waarom vind je dat?’
‘Ik wilde niet alleen kiezen voor mijn portemonnee’ de rechtstaat Nederland… Nou ja het gaat in ieder geval om beslissingen die belangrijk zijn voor de organisatie van de strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde. Dat is slechts één deel van de rechtstaat, dus laat daar de relativering beginnen.’ Nee, dikdoenerij is geen familietrek. Tijdens een toespraak eind mei voor studenten wees hij op een telefoongesprek dat hij voerde met broer Rob – die in de hotelbranche in de VS the American dream heeft verwezenlijkt. Met Harm ging het ook aardig, kreeg Rob te horen; het voorzitterschap van het College wachtte hem. ‘Maar na een korte stilte vroeg Rob mij enigszins verwijtend: “Where dit it all go wrong?”’ De analyse van zijn beide kinderen is identiek, weet Brouwer. ‘Zij zeggen dat
wanneer je collegevoorzitter kunt worden, je het bij Philips waarschijnlijk ook ver zou hebben gebracht, zij het tegen een salaris dat vijf à zes keer hoger ligt dan dat van pg. Voor hen ben ik dan ook een grote sukkel.’ Waar alles dan fout ging? Toen hij 36 was, zegt Brouwer, en van Philips overstapte naar de rechterlijke macht. ‘Een loopbaan van elf jaar in het bedrijfsleven, met redelijke vooruitzichten, heb ik bewust ingeleverd voor een functie bij de rijksoverheid. Ik wilde niet alleen kiezen voor mezelf en mijn portemonnee, maar heb ook getracht een bijdrage te leveren aan de samenleving, het dienen van het algemeen belang, al weet ik dat dat pathetisch klinkt. En de consequenties heb ik volgaarne aanvaard. Kijk, geen geld is een
opportuun
ramp, maar buiten dat: ik vind geld helemaal niet zo interessant. Mij zal je niet in peperdure villa’s zien wonen of in dure auto’s zien rondrijden: geldverspilling. Ik wórd gereden? Ik ga vaak met de trein naar Den Haag. Dat doe ik heel bewust, ik vind het heerlijk om onder de mensen te zijn.’ Met zijn liefde voor veranderingsmanagement (‘Het OM Verandert’) en inzetten van ICT (GPS) toont Brouwer zich binnen de rechterlijke macht een modern manager. Als parketten dezelfde taken verrich-
ik me voorstellen dat Friezen zeggen: “Waar bemoeit Brussel zich mee, zijn er geen belangrijker dingen?” Daarom is het ook belangrijk dat het OM met negentien arrondissementen in de provincies verankerd blijft. Een situatie dat er in Leeuwarden geen arrondissementsparket meer zou zijn, is voor mij ondenkbaar.’ Brouwer leunt achterover in zijn stoel, vouwt de handen achter het hoofd en tuurt uit het raam, richting het ministerie van Buitenlandse Zaken. Vijf, tien, negen-
8
ten, ben je verplicht na te gaan of je kunt standaardiseren ‘langs de lijnen van best practices’ en vervolgens concentreren en centraliseren. En, draait hij met de hand een cirkel over tafel, de vrijgekomen capaciteit investeer je weer elders. Dat het OM zelf kiest voor verandering maakt hem trots. ‘Het gebeurt niet omdat er wegens geldgebrek het mes in moet of omdat het kalf verdronken is. Niemand dwingt ons hiertoe.’ Een gestandaardiseerde organisatie optuigen is echter wat anders dan van rechtshandhavingsbeleid een eenheidsworst maken vanuit strenge, van bovenaf gedicteerde kaders. Om tot rendement te komen moet je mensen vrijheid – volgens Brouwer geen synoniem van autonomie – geven om inhoudelijk te beslissen. Ook in het kleine Nederland zijn er genoeg regionale verschillen. ‘Die couleur locale en dat regionale element moeten altijd een plaats krijgen in de rechtshandhaving. Neem dat hele gedoe rond de kievitseieren in Friesland. Als je vanuit Brusselse richtlijnen komt tot een inperking van wat eeuwenlang een cultuur is, dan kan
enveertig seconden gaan in stilte voorbij. De vraag was wat een zwak punt van het OM is. Aarzelend: ‘Als OM hebben we een oriëntatie op wet en recht, dat moet ook. Maar er is ook nog zoiets als een sterk gepolitiseerde Haagse werkelijkheid, die niet altijd snapt wat we doen.’ Stopt weer en heeft dan zijn woorden gevonden: ‘En op dat niveau schieten we nog wel eens tekort in onze voorlichting: Lég nou eens uit waarom je het doet zoals je het doet. Dan zijn wij erg defensief, roepen we de privacy-wetgeving erbij, verklaren we ons snel onbegrepen. En als we niet oppassen gaan we er schouderophalend aan voorbij – ik merk dat ook aan mezelf. Je moet je zelf de vraag stellen: heb ik er alles aan gedaan om waar we mee bezig zijn, toch verklaarbaar te maken? Dat is iets wat met name ook het College zelf regardeert; ik zie dat we daar zwak in functioneren – dat was ook een van de klachten die ik tijdens mijn rondje door OM-land hoorde: het terughoudende mediabeleid. Deze organisatie heeft er behoefte aan dat als het OM onder vuur komt te liggen, dat een college zich dan niet verschuilt, maar
Het College is een mannenbolwerk. Zou het meer een afspiegeling van de samenleving moeten zijn? ‘Heel graag. Ik zou dolgraag meer vrouwen – niet eentje, geen excuus-Truus – in het College willen zien – een probleem dat je ook ziet op het niveau van hoofdofficieren. Maar ze zijn er niet en dat vind ik vervelend. We zoeken niet goed genoeg? Nee, dat is altijd wat ons dan weer verweten wordt. Maar er is nog te weinig animo voor. Maar ik verzeker je: binnen tien jaar is dat sterk veranderd. Als je bestand voor vijftig procent uit vrouwen bestaat, is het raar dat er allemaal mannen in het college zitten. Nou ja, misschien zoeken we nog wel niet genoeg. Maar het onderwerp speelt iedere keer bij ons: bij de benoeming van hoofdofficieren en collegeleden, het staat altijd boven aan de agenda.’ Het OM kan goed uit de voeten op het terrein van terrorisme, meent de collegevoorzitter. ‘We leveren een belangrijke bijdrage aan de bestrijding van terrorisme, in een heel goede samenwerking met de AIVD en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding. We krijgen alle ruimte vanuit onze taakstelling die rol daadwerkelijk in te vullen. We gaan in rechtszaken helemaal niet zo vaak op ons bek, hoe kom je daar nu bij? Er worden wel eens terreurverdachten vrijgesproken omdat de wetgeving niet adequaat was – die is nu aangepast. Soms moet je nog op basis van dat oude recht vervolgen, dat is wel eens moeilijk uit te leggen. Maar nee, ik voel me helemaal niet ongemakkelijk op het terrein van terrorisme. Ja, dat velen binnen het OM intensief, dag en nacht daarmee bezig zijn, dáár voel ik me ongelukkig bij, want het trekt een enorme wissel op het werk van de mensen.’ Tot slot: nog een dringende boodschap aan het land? Een mission statement of zo? ‘Jeetje man, hou nou eens op. Ben je helemaal gek geworden; doe gewoon.’ TEKST: Pieter Vermaas FOTO: Gerhard van Roon
Eén oog op het veld, één in de lucht Draaiboek bij WK-20 voorzag in aanslag Met alle ogen van de wereld op Nederland gericht, mocht er niets mis gaan, afgelopen juni tijdens de WK voor teams onder de 20. Vele voorbereidingen werden er getroffen en nog meer draaiboeken geschreven. Daarin opgesomd de scenario’s van rampen die zich zouden kunnen voltrekken. Met stip op de eerste plaats in de top tien van die rampen: de terroristische aanslag.
O
m het zekere voor het onzekere te nemen werd creatief nagedacht over de mogelijke manieren waarop terroristen het voetbalfeest zouden kunnen verstoren. In de hoop natuurlijk dat zij niet creatiever zijn dan wij. ‘Een aanval met gifgas is niet uit te sluiten, maar omdat het evenement plaatsvindt in de openlucht wordt het aangemerkt als een niet-effectief – en dus onwaarschijnlijk – terroristisch middel.’ Zo valt er te lezen in het draaiboek “FIFA world youth championships” van de regiopolitie Drenthe. Het is een hele geruststelling voor een officier van justitie die zijn vrije weekenden en avonden in het stadion van één van ’s Neerlands laagst geklasseerde betaald voetbalclubs (Emmen) gaat doorbrengen om naar de wereldkampioenschappen voetbal voor onder de 20 jaar te kijken. Ik mag blijven ademen. Zelfs zonder gasmasker.
Reclamevliegtuigje Ze gaan ver, de scenario’s die in het draaiboek worden beschreven. Maar zittend in een zonovergoten stadion, waar zang en dans de sfeer bepalen en mooi gevoetbald wordt, verdwijnen gedachten over een mogelijke aanslag al gauw naar de achtergrond. Want zou het nou echt dat er ‘mogelijk een vliegtuig op het stadion neerstort’, zoals het draaiboek wil? Op het stadion van Emmen? Toegegeven, sinds ik er als klein jongetje rondliep is er veel veranderd. Maar een imposant doelwit van naam en faam is het nooit geworden. Bepaald geen Twin Towers, dat knusse stadion. Maar goed, het zou natuurlijk kunnen dat een terrorist zonder al te veel verbeeldingskracht “9/11” nog eens (maar dan wel echt heel erg dunnetjes) over doet in Emmen. Het lijkt misschien onwaarschijnlijk, maar toch hou ik tijdens Argentinië – Duitsland (dankzij de wetenschap van het draaiboek) het reclamevliegtuigje wat extra in de gaten. Eén oog op het veld, de ander in de lucht. Het blijft hangen. Gelukkig maar, want ik las ook al in het draaiboek dat ik één van de waarschijnlijke slachtoffers ben, als er eentje naar beneden komt. Net als die trommelen-
de Nigerianen, sambadansende Brazilianen en zingende Koreanen op de tribunes, trouwens. Wat een feest.
Middenstip Het is in deze tijd echt niet verkeerd om na te denken over mogelijke problemen, hoe onwaarschijnlijk die je ook voorkomen. De vraag is wel: als er dan in de praktijk zo’n feest heerst in een stadion, hoe reageer je als er daadwerkelijk iets vreselijk mis gaat? Misschien een idee voor de creatieve terrorist: rekruteer wat vrijwilligers die een feeststemming scheppen en begraaf een landmijn onder de middenstip. Ik durf wel te verklappen dat het draaiboek niet in dat scenario voorzag. Uiteindelijk is er niets gebeurd. Geen bom, geen neerstortend vliegtuig, geen gifgasaanval, niets waardoor het doel van de terrorist (‘zoveel mogelijk slachtoffers maken’, aldus het draaiboek) is bereikt. Er was geen paniek, er waren geen mensen met ‘scherf- en brandwonden’. Stilletjes wisten we dat van tevoren eigenlijk al wel. Alhoewel: wisten... Iedereen wist ook dat er nooit iemand met vliegtuigen bewust in hoge gebouwen zou vliegen. Tenslotte. Ik ben weer thuis. De WK zit er op en ik voel me niet ziek. Ik denk er zelfs over om mijn vrouw te bellen dat ze weer thuis kan komen. Die was inderdaad weg, ja. Want ik neem geen onnodige risico’s. Als ik lees dat ‘een bijzondere vorm van terrorisme het verspreiden van ziekten’ is, zeg ik voor een paar weekjes ‘dag’ tegen mijn lief. Wel heb ik in die tijd af en toe de buurvrouw gezoend. Als test. Ze heeft zo te zien geen rare vlekjes, dus ik denk dat het sein op groen kan. TEKST: Jan Hoekman, ovj Assen FOTO: WFA
9 opportuun nummer 7 – 2005
‘Raar dat er alleen mannen in het College zitten’
UIT DEN LANDE
komt uitleggen wat er aan de hand is en vervolgens volledig achter de organisatie gaat staan.’
opportuun
Al voor de zevende keer geeft het parket Middelburg lik-op-stuk bij overlastgevende vakantievierders. 24 uur per dag kunnen verdachten rekenen op een directe beslissing van het OM. Nog steeds loopt het af en toe uit de hand, maar de gezamenlijke aanpak van bestuur, politie en justitie heeft de overlast sterk teruggedrongen. Reportage vanuit nachtelijk Renesse.
10
Zon, zuipen en zooien
11
Verhoor in Bureau Stoofweg, Renesse.
N
ee, echt. Op zijn laatste van veertien vakantieavonden probeerde hij geen verdovende middelen te kopen. Marco – niet zijn echte naam – had niks gebruikt en hij stond ook niet op het punt zelf een snuif coke te nemen of te kopen. Toegegeven, ‘heel licht aangeschoten’ was hij wel, want in de discotheken ’t Roefke, Trinity en Pigalle had hij een paar biertjes en een whisky 7-up genomen. Maar nu had hij pure pech: hij had netjes gebruik gemaakt van een urinoir in de buitenlucht en toen hij terug kwam bij zijn vriend stond daar ineens een derde, hem onbekende jongen, een beetje raar type was het wel. De onbekende jongen haalde een “enveloppe” van zes-bij-zes centimeter uit zijn zak en haalde met een sleutel er wat poeder uit. Ja Marco zag dat het coke was; dat zei die vreemde jongen trouwens zelf ook. De vreemde jongen nam een snuif of drie. ‘En toen kwamen jullie, en nou zit ik hier.’ Kalm doet de vijftienjarige Marco zijn verhaal. Plukt even aan het gele polsbandje maar vouwt de handen dan weer dicht op tafel. Jan Witte, een van de twee politie-bikers van het Zomerteam Renesse, laat zich niet zo maar overtuigen door de vijftienjarige knaap. ‘Toen wij aankwamen liet je snel wat vallen. Wat was dat en waarom deed je dat?’ Wat hij op de grond liet vallen, waren geen verdovende middelen maar tabak. ‘Duizend
procent zeker’, zegt Marco. ‘Ik liet het vallen van de spanning, want we stonden rustig te praten en toen zag ik ineens twee lichten op me afkomen. Ik schrok me het leplazarus. Dat kan ik gewoon niet uitleggen, zo’n kutgevoel als er door me heenging.’ Zijn identiteitspasje en zijn schoenen en broekriem die hij in de ophoudkamer had moeten afstaan, krijgt hij weer terug. Hij mag gaan, nadat hij zijn moeder zojuist heeft mogen bellen.
Vakantiehuisje Een verdieping hoger in politiebureau Stoofweg, wordt Natalie de Coninck bijgepraat. De ‘Zomerteam-officier van justitie’, die haar zevende achtereenvolgende nachtdienst in Renesse draait en deze week een vakantiehuisje in Renesse heeft, fronst de wenkbrauwen: ‘Jullie geloven hem? Dat hij toevallig aan de praat raakte en niks wilde kopen?’ ‘Jawel, dat geloof ik’, antwoordt biker Jan Witte beslist. ‘We hebben beide gasten onafhankelijk van elkaar gesproken en zij verklaren exact hetzelfde.’ Akkoord, zegt De Coninck. Overleg volgt nog over gast 3, die wel cocaïne bij zich had. ‘Als hij minder dan een halve gram bij zich heeft, is ons beleid te seponeren met afstanddoening. Hebben we hier trouwens een weegschaal?’ Maar dat verhoor zal later volgen. Het is ongeveer 1.30 uur en over een half uurtje stromen de
Renesser uitgaansgelegenheden leeg. Bovendien krijgen de bikers een melding van vechtpartijen. Snel nog een plas, een slok water, de tegenstribbeldende rits van de jas dicht, de helm vastgegespt, en daar springen Jan Witte en Patrick Tholenaar op de mountainbike. Om te verdwijnen in het donker. Oerwoudgeluiden, gebel met mobieltjes en wat laatste versierpogingen in de frisse lucht. Het is 1.58 uur en de eerste feestbeesten druppelen uit de disco’s Pigalle, ’t Roefke en Trinity. Op de T-splitsing van Hogezoom en voetgangersweg De Zoom heeft de in een geel hesje gestoken brigadier Helmi Adriaanse een strategische plek gevonden voor de operationele aansturing van het Zomerteam. Haar ogen registreren het onderscheid dat veel leken missen: deze gasten hier, die maken alleen maar herrie; maar die daar, die zoeken naar opstootjes. Deze uitgelaten gast is te temmen, maar die jongen daar, ‘die alle kanten opstuitert’, is als het fout gaat nauwelijks te stoppen. Aan de andere kant van De Zoom staat Erik Glerum. De hondengeleider ziet de jeugd even na de klok van twee massaal op zich afkomen, op weg naar de Zeeanemoonstraat waar taxi’s en vier bussen klaar staan om de jeugd naar de recreatieparken en campings te brengen. Een weldenkend
mens zal niet snel de grote Glerum gaan uitdagen, maar ja, sommigen hebben ‘de neuzen vol’. Mocht hij toch in de knoei komen, dan heeft hij nog een geweldsmiddel achter de hand. De Mechelse herder Nero waarmee de politieman al zes jaar werkt en traint, moet zo lang mogelijk in het politiebusje blijven. ‘Nero moet niet te veel wennen aan de geluiden’, weet Glerum. ‘Het moet voor hem als een stukje dreiging overkomen.’ De mountainbike is het wapen van het vaste koppel Tholenaar en Witte. De fiets stelt hem in staat zich snel en stil te verplaatsen. Met z’n tweeën voorkomen ze dat politiemensen die aanhoudingen verrichten door een belangstellende haag van jeugd wordt omsingeld. De aangehouden jongeren worden afgevoerd in een back-up busje. De politiemensen in het busje assisteren de anderen ook als de nood aan de man komt. Officier Natalie de Coninck zit dan al lang weer op haar post aan de Stoofweg. Eerder op de avond kwam ze bij surveillerende agenten wat sfeer proeven, maar op straat heeft ze geen meerwaarde als de vlam in de pan slaat, weet ze. ‘Nee hoor, dan houd ik me afzijdig. Dat is gewoon te gevaarlijk, want daar ben ik helemaal niet voor opgeleid, dat is de expertise van de politie. Ik werk vanuit bureau Stoofstraat.’
Kromgeslagen Zon, zee, zuipen en zooien. In de jaren tachtig en negentig ging het eigenlijk elke zomernacht fout, als dronken jongeren de disco’s uitrolden. Zwaar beneveld stuurden ze hun zojuist gejatte fiets zonder handen de keurig gesnoeide heggen van de Renesser dorpsbewoners in. Dorpelingen wier brievenbus menig maal als urinoir werd aangewend – maar dat waren slechts kwajongensstreken. Alsof het was afgesproken gingen avond na avond jongens van Rotterdam-Katendrecht massaal op de vuist met Hagenezen, Brabanders of met de plaatselijke jeugd. Met de politie als goed alternatief. Zelfs politiemensen te paard zagen soms dat dronken jongeren hun auto op hun afstuurden. In bureau Stoofweg hingen jarenlang kromgeslagen wapenstokken aan de muur: Groeten uit nachtelijk Renesse. We gaan ingrijpen, besloten bestuur, justitie en politie uiteindelijk. Via een flexpool maakte regiokorps Zeeland meer politiecapaciteit vrij; bussen zorgen inmiddels voor een “gecontroleerde aflevering” van jongeren op hun camping; met recreatiehouders zijn contacten opgebouwd en afspraken gemaakt. En het OM vergemakkelijkt het lik-op-stuk beleid door een officier van justitie of parketsecretaris 24 uur per dag voor de politie bereikbaar te laten zijn. In Middelburg en, in de avond en nacht: op
Renesse. Via een pinautomaat wordt direct getransigeerd bij overtredingen en misdrijven. Dagvaardingen worden direct uitgereikt, en snelrecht zorgt ervoor dat verdachten nog voor het eind van de vakantie voor de rechter staan. Wat ook helpt: twee weken zonnig Alanya is inmiddels net zo goedkoop als veertien dagen Renesse. Dit jaar is de flexpool vervangen door een vast “Zomerteam” met 32 mensen van district Oosterscheldebekken. Zij begeven zich niet tussen het uitgaanspubliek omdat ze aan de beurt zijn, maar omdat ze zich als vast teamlid hebben opgegeven. Omdat ze avond na avond samen op straat staan, kennen ze hun pappenheimers. De teamgeest zorgt er ook voor dat een verzoek om assistentie direct wordt opgepakt. En dat scheelt, zegt biker Tholenaar. ‘Zit er een 50-jarige agent tegen zijn zin op assistentieverzoeken achter zijn stuur te wachten, dan komt hij er net wat later.’
Beeldvorming Omdat het Zomerteam succes boekt, wordt het niet afgebouwd. Iedereen is ervan overtuigd dat de ellende dan zo weer terug zou zijn. Wel maakt de “rust” in Renesse het voor het OM mogelijk te kiezen voor een gewijzigde strategie. Het lik-op-stuk beleid is tot buiten Renesse uitgebreid. In de zomer-
opportuun nummer 7 – 2005
Zeeuws Zomerteam geeft lik-op-stuk bij recreatiecriminaliteit
opportuun 12
Even na 3.00 uur, het verhoor van de derde “rare” jongen – net 18 geworden, opgeschoren haar – is begonnen. Thuis heeft hij al veel ruzie omdat hij wegens poging tot inbraak en diefstal (2x) al een trio taakstraffen met zich meetorst. Hij weet het, het ligt aan hem zelf: ‘Ik ga niet zeggen dat het aan de verkeerde vrienden ligt. Maar ja, in mijn dorp is niet veel te doen, en dan ga je een beetje kloten en grenzen verleggen.’ En nu zit hij hier – zal ma leuk vinden. Maar vandaag zit het niet alleen maar tegen: de agenten geloven dat hij niet van plan was om de halve gram die hij vanavond van een jongeman had gekocht door te verkopen aan de twee andere opgepakte jongens. ‘Met die twee maakte ik net een praatje en wilde ik een blowtje roken, maar met die coke hadden zij eigenlijk niets te maken.’ Omdat hij net meerderjarig is, hoeft het verhoorkoppel Tholenaar/Witte niet zijn moeder te bellen. Met de halve gram cocaïne wordt weliswaar zijn strafblad uitgebreid, maar de hoeveelheid is net onder de vervolggrens van justitie. En omdat hij al uren in vastzit, problemen thuis heeft, en goed en eerlijk meewerkt aan het verhoor besluiten de bikers dat er geen politietransactie volgt. Als hij zijn coke inlevert, mag hij gaan. ‘Ja, ik wil er afstand van doen. Ik hoop dat u tevreden bent. Ja, ik heb nog een vraag: mag ik nog een glaasje water?’ ‘Tuurlijk.’
Nachtdiensten Terwijl een koel windje het gordijn over de vensterbank schuift, staat Natalie de Coninck bij de printer. De officier van
justitie wacht op een dagvaarding en akte van uitreiking voor een automobilist die in Middelburg al voor de vijfde keer met een ongeldig rijbewijs in de auto was gestapt. Een proces verbaal van bevindingen en een PV van aanhouding en een verklaring van de verdachte is haar al toegefaxt. Maar de printer heeft kuren, en dus moet ze steeds voorkomen dat het apparaat alle A4-tjes tegelijk naar binnenhapt, en dan gaat ook weer de telefoon. Het wordt al bijna weer licht en de officier merkt dat de zeven opeenvolgende nachtdiensten hun tol beginnen te eisen: ‘Het kost me steeds meer moeite de juiste woorden te vinden.’ Tussen de bedrijven door had ze nog een zitting voor de meervoudige kamer willen voorbereiden, maar daar was weinig van gekomen. Bijvoorbeeld omdat die knaap die zich te buiten was gegaan aan baldadigheid nog geen uur later voor het zelfde vergrijp weer binnen was gebracht. ‘Eigenlijk is het ons beleid geen transactie meer aan te bieden aan een recidivist’, zegt De Coninck, ‘en deze jongen had al meerdere geweldsdelicten op zijn naam staan.’ Maar omdat er na het tweede incident geen ruimte in de ophoudkamer was, was ze gedwongen te kiezen voor de “oplossing” van de verhoogde OM-transactie. Het is 5.14 uur als Nathalie de Coninck de deur van Bureau Stoofweg achter haar sluit en huiswaarts gaat. Niet elke officier staat te trappelen om een weekje nachtdienst in Renesse te doen, maar de RAIO houdt er wel van om dicht bij het potenin-de-modder werk van de politie te opereren. Verder gestegen is haar bewondering voor de slagkracht en het incasseringsvermogen van de politieambtenaren van het Zomerteam. ‘Wat die allemaal niet naar hun hoofd krijgen, en dan toch kalm blijven.’ TEKST: Pieter Vermaas FOTO: Marcel van den Berg
Suggesties en oplossingen De deelnemers aan de workshop Kennismanagement droegen tal van suggesties en oplossingen aan hoe je kennismanagement lokaal en landelijk handen en voeten kunt geven. In samenwerking met het project “Het OM Verandert” worden deze suggesties in de veranderprogramma’s meegenomen. Een greep uit de suggesties: – ‘Benoem een kennismakelaar die de lokale kennis inventariseert en als contactpunt naar andere OM-onderdelen kan optreden.’ – ‘Maak van collega’s kenniskaarten aan en ontsluit die via OMtranet.’ – ‘In Opportuun een aparte rubriek Lessons Learned opnemen. Hierin wordt een interview opgenomen met iemand – met naam en foto – die een waardevolle ervaring heeft opgedaan waar anderen mogelijk van kunnen leren.’ – ‘Specialisten op de parketten moeten zaken bijhouden die mogelijk interessant zijn voor collega’s, die dus een breder belang hebben
(en geen incident zijn) en dit dan voorleggen aan de teamleider. De teamleider geeft dit door aan de communicatiemedewerker ter publicatie op het OMtranet.’ – ‘Na elke zaak een verbeterdocument opstellen met actiepunten voor alle ketenpartners.’ – ‘Maak lessons learned vast agendapunt op het werkoverleg.’ – ‘Creëer een cultuur van kennisdelen. Daarbij dient het management voorbeeldgedrag te vertonen.’ – ‘Maak een bord in de kantine met het beste idee van de maand met daarop een foto van de medewerker.’
Kennismanagement-game bij het BVOM.
Kennism anagement slaat aan Tijdens workshops regende het suggesties ‘Benoem kennismakelaars.’ ‘Maak van lessons learned een vast agendapunt.’ Er kwam een stortvloed aan suggesties en oplossingen tijdens 38 in het afgelopen jaar gehouden workshops over kennismanagement. Kennismanagement spreekt aan.
Mij heeft het enthousiast gemaakt, ik ben erg voor kennisdeling. Hopelijk krijgt deze discussie eindelijk concreet vorm binnen het OM.’ Werkt erg verhelderend – je wordt gedwongen na te denken over wat je kunt bijdragen.’ Ik zie dit als introductie. Graag wat breder herhalen en bijhouden. Benadruk: kennismanagement is essentieel voor onze organisatie!’ Deze opmerkingen waren gekrabbeld op evaluatieformulieren van workshops over kennismanagement. In mei 2004 was de try-out van deze workshop voor de werk-
groep Kennismanagement van de vakkring Documentalisten. Een dik jaar later gaven Mirelle Herlfterkamp en Paul van den Brink in arrondissementsparket Rotterdam de 38ste en laatste workshop. 450 OM-medewerkers hebben aan de workshops deelgenomen. Tijdens de bijeenkomsten spuiden zij tal van suggesties en oplossingen op het terrein van kennismanagement. Zij waardeerden de interactieve workshop gemiddeld met het cijfer 7,4. De workshop had tot doel om bewustwording over de mogelijkheden van kennismanagement te vergroten, het belang van kennisdelen in een kennisintensieve organisatie als het OM te benadrukken en de medewerkers te attenderen op de komst van het OMtranet 2G (tweede generatie). In een workshop vertelde een collega dat zij een hele ochtend bezig was geweest om iemand te vinden die haar vraag op het gebied van privacy en jeugd kon beantwoorden. Dergelijk tijdverlies voorkom je, zo werd in verschillende workshops geopperd, door per parket een verantwoordelijke
voor kennismanagement te benoemen en zo een landelijk netwerk van deze functionarissen te creëren. Daarbij dient per parket geïnventariseerd te worden wie welke kennis bezit om dit vervolgens via een soort van uitgebreid smoelenboek op het OMtranet 2G organisatiebreed beschikbaar te stellen. Maak gebruik van de goede en slechte ervaringen van collega’s (lessons learned), zo viel in menig workshop te beluisteren. Zo analyseert ressortsparket Arnhem zaken waarbij het tot een vrijspraak is gekomen, om daar lering uit te trekken. Verder werd ervoor gepleit om mensen te motiveren hun lessons learned te bepraten. En om lessons learned op te kunnen sporen, vast te leggen en via OMtranet 2G beschikbaar te stellen. Een eerste uitvloeisel hiervan is dat op dit ogenblik een format ontwikkeld wordt waarmee collega’s eenvoudig hun lesson learned op het OMtranet 2G kunnen plaatsen. Een leuk idee kwam van Roel Terpstra, AG op ressortparket Amsterdam. Terpstra stelde voor om mensen een prikkel te geven om hen te stimuleren lessons learned in te dienen. Indieners maken vervolgens kans op
13 opportuun nummer 7 – 2005
periode kunnen verdachten van recreatiecriminaliteit in heel Zeeland rekenen op een directe beslissing. Renesse blijft de basis, maar bij openbare ordeverstoringen elders kan worden geopereerd daar waar nodig. Een tweede gevolg is dat het accent meer komt te liggen op verdovende middelen. Dat blijkt als tijdens de briefing om 0.30 uur de gebiedsofficier van Oosterschelde-bekken, Gerda Oosterveld, het Zomerteam toespreekt. ‘Krijg je bij een auto het vermoeden dat er sprake is van drugs – en er is niet veel nodig voor een vermoeden – dan kun je de auto openen en leegtrekken. Dóe het ook gewoon. Justitie staat erachter en het is goed voor de beeldvorming. Schroom niet, en overleg met ons als je twijfelt.’
het winnen van de jaarlijkse O-Emmy Award. Ook werden veel oplossingen aangedragen om medewerkers aan te zetten tot meer kennisdelen, zoals suggesties om kennisdelingsgedrag te beïnvloeden en de rol die het management (teamleiders, parket management en het College) zou moeten spelen. Op een aantal parketten deed de HOvJ of HAG actief mee aan de workshop: een duidelijk signaal aan de medewerkers dat kennismanagement daar belangrijk wordt gevonden. Als u ervaringen wilt melden die voor uw collega’s interessant kunnen zijn, neem dan contact op met Mirelle Herlfterkamp, Parket Generaal. Ook bevat de kennismanagement website van het huidige OMtranet voor u mogelijk interessante informatie – zoals een samenvatting van de hierboven aangehaalde gedane suggesties en oplossingen uit de workshop. TEKST: Redactie
opportuun
‘Wij zijn geen bureaucraten, maar boevenvangers’
14
EUROPA
★★★★★★★★★★
Waarde van Europees opsporen nog onderbelicht Door het verschil in rechtssystemen en taalproblemen komt Europese justitiële samenwerking vaak moeilijk van de grond. Eurojust en het Europees Justitieel Netwerk (EJN) proberen dit met afstemming en ondersteuning te verbeteren. Maar het imago van bureaucraten-zonder-smoel speelt hun parten, zeggen Roelof Jan Manschot (Eurojust) en Jolien Kuitert (EJN). Ten onrechte, menen ze: ‘Wij zijn boevenvangers.’ ‘Ons werk heeft geen smoel’ zeggen Jolien Kuitert (EJN) en Roelof Jan Manschot (Eurojust)
E
igenlijk had de Britse chief inspector beter thuis kunnen blijven. Want als getuige tijdens de behandeling van de Warren-case kon hij op de belangrijkste vragen van de Nederlandse rechter geen antwoord geven. De Brit zat klem tussen de rechtsstelsels van Nederland en GrootBrittannië. De rechter wilde van hem weten op basis van welke informatie het Nederlandse onderzoek naar de internationaal opererende organisatie was gestart. De chief inspector wist het wel: dat waren Britse tapgesprekken geweest. Maar ja, in zijn land mogen telefoongesprekken weliswaar worden getapt, maar in de rechtszaal niet als bewijs worden gebruikt. De Brit hield de kaken op elkaar. Als Nederland en Engeland beter op de hoogte waren geweest van elkaars mogelijkheden en onmogelijkheden had het probleem voorkomen kunnen worden. ‘Dan had de Nederlandse zaaksofficier vooraf afspraken kunnen maken over het gebruik van de tapgesprekken’, zegt Jolien Kuitert, een van de twee Nederlandse contactpunten (naast BIRS) van het Europees Justitieel Netwerk (EJN). Het voorkómen van dit soort problemen en het wegnemen van knelpunten is een van de taken van het sinds 1998 bestaande EJN, een netwerk van contactpunten dat bemiddelt en ondersteunt in de internationale justitiële samenwerking tussen de EU-landen. Het EJN werkt nauw samen met het sinds 2003 bestaande Eurojust, dat de coördinatie van opsporing en vervolging moet vergemakkelijken van criminaliteit die het grondgebied
van meer dan twee lidstaten bestrijkt. Belangrijk verschil is dat het EJN bij bilaterale zaken actief is, terwijl Eurojust vooral wordt benaderd bij complexe onderzoeken met minimaal drie betrokken landen. Ter illustratie van die nauwe samenwerking: Jolien Kuitert is de plaatsvervangster bij afwezigheid van Roelof Jan Manschot, het Nederlandse lid in, en vice-voorzitter van, het college van Eurojust. EJN en Eurojust zitten dicht op operationele zaken. Vergaderruimte en een flinke tolkencapaciteit maken het mogelijk dat zaaks officieren en rechercheteamchefs in het Eurojust-gebouw kunnen overleggen over lopende opsporingsonderzoeken. En in de concrete toepassing van nieuwe regelgeving zoals het Europese Arrestatie Bevel, zoeken Eurojust en het EJN naar praktische oplossingen voor het Nederlandse probleem dat signalering via het Schengen Informatie Systeem voor nieuwe lidstaten nog niet mogelijk is.
Vertraging Ogenschijnlijk loopt Nederland op kop in de Europese gezamenlijke strijd tegen de grensoverschrijdende misdaad. Nederland huisvest Europol en ook Eurojust, dat gevestigd is aan de Haagse Maanweg. Nationaal lid Manschot heeft een kamer op de zevende verdieping van een vleugel van het gebouw die zich als een witte golf op het naastgelegen Wilhelminaviaduct lijkt te gaan storten. Maar een nadere blik leert dat de meerwaarde van Eurojust en EJN juist in Nederland niet altijd wordt gezien. Vorig
jaar diende Nederland via Eurojust vijf keer een rechtshulpverzoek in, terwijl het tachtig keer werd verzocht om internationaal samen te werken. In de vergaderingen van Eurojust werd alleen Spanje vaker (98 keer) om justitiële assistentie verzocht, zo blijkt uit het Jaarverslag 2004 van Eurojust. Het verslag noemt Nederland expliciet als EU-lidstaat die meer en beter gebruik zou kunnen maken van Eurojust. Jolien Kuitert: ‘Wellicht denkt men in ons land: internationale samenwerking, dat doen we zelf met ons eigen netwerk, en vreest men bij samenwerking met Eurojust vertraging, taalproblemen, uitbreiding van de oorspronkelijke onderzoeksopzet en mogelijk ongewenste inmenging. In de praktijk blijkt dat koudwatervrees’. Veel officieren, bevestigt Roelof Jan Manschot, richten begrijpelijk liever hun pijlen op zaken waarvan snel succes valt te verwachten. ‘Eurojust is 24 uur per dag bereikbaar en heeft een coördinerende rol ook in het voorstadium van opsporingsonderzoeken. Mede door die coördinerende taak hebben wij het imago internationale bureaucraten te zijn, maar ook wij zijn boevenvangers.’
Europees criminaliteitsbeeld
Hoe enthousiast ze zelf ook over hun werkzaamheden zijn, toch hebben Manschot en Kuitert ervaren dat hun activiteiten in de sfeer van afstemmen, coördineren, faciliteren, beraden en bemiddelen nog weinig justitieharten sneller doen kloppen. ‘Het adviseren van buitenlandse collega’s bij het opstellen van een ingewikkeld rechtshulpverzoek of bijvoorbeeld het voorkomen van een niet toelaatbare opsporingsactie heeft
Natuurlijk zijn nationale en bilaterale onderzoeken overzichtelijker dan multilaterale, zegt Manschot. ‘Maar internationale samenwerking biedt je de kans te zien dat jouw boef in Nederland slechts een “soldaat” is, een uitvoerende medewerker van de grote baas die vanuit Londen of Madrid opereert. Het criminele geld zit ook zelden in Nederland hè? Dat zit in Luxemburg, Liechtenstein of op de Kaaiman Eilanden. Dus is het van belang te weten wie, waar,
geen smoel’, winden ze er geen doekjes om. ‘Collega-zaaksofficieren zorgen ervoor dat verdachten worden aangehouden, ze nemen geld en drugs in beslag. Dat scoort’. In die imagoslag verliezen Eurojust en EJN nog steeds met grote cijfers. Doodzonde, menen de twee. De kost gaat voor de baat: wie tijd investeert in internationale samenwerking wordt menigmaal beloond, is hun overtuiging en ervaring. Want successen zijn er wel degelijk. Manschot wijst op het grensoverschrijdende onderzoek naar kinderporno op het internet, dat vanuit Eurojust werd gecoördineerd. Daarbij werd tegelijkertijd in vijftien landen onderzoek gedaan, werden vierhonderd computers in beslag genomen en werden 125 aanhoudingen verricht. ‘Participatie van het Spaanstalige EJN (“IBER-RED”) bleek daarbij zeer effectief’, vult Kuitert aan. En overigens heeft Eurojust-afstemming volgens Manschot eraan bijgedragen dat aanslagen in Europa zijn voorkomen. Maar uiteraard wordt dat niet geëtaleerd.
wat doet, en waar je iemand uiteindelijk het best kunt vervolgen en zijn criminele winsten kunt afpakken.’ ‘Kijk je over je eigen landsgrenzen heen op ‘helikopter’ niveau, dan blijkt er meer informatie te zijn dan je nationaal kunt waarnemen. Met dat overzicht zou je internationale georganiseerde criminaliteit uiteindelijk gezamenlijk, effectiever kunnen bestrijden’, zegt Kuitert. Uitgangspunt is steeds de bereidheid om relevante informatie te delen. Kuiterts ideaalbeeld is dat internationale uitwisseling van politiële- en justitiële informatie leidt tot een adequaat Europees criminaliteitsbeeld dat meer is dan de som der nationale delen. Op basis van zo’n criminaliteitsbeeld kunnen de juiste (inter)nationale prioriteiten worden bepaald. Daarop zou de beschikbare nationale opsporing en vervolgingscapaciteit – in afstemming met andere betrokken landen – optimaal kunnen worden ingezet, waarbij de meerwaarde van Europese instellingen zoals Eurojust, het EJN en Europol ook beter zichtbaar wordt. Met actueel gehouden uitwisseling van kennis probeert het EJN de internationale samenwerking te versoepelen. Zo is daar de Atlas, een alle EU-landen dekkend adresboek, waarin de Sloveense officier van justitie de namen van zijn Friese collega vindt en ontdekt dat Amersfoort onder het arrondissement Utrecht valt en je dus bij het IRC Amsterdam/ Utrecht moet zijn. En óf zo’n instrument waarde heeft, meent Manschot: ‘Anders zoek je je echt een breuk.’ Of neem
de Fiches Belges, een kennissysteem op het gebied van de nationale regels voor bestrijding van georganiseerde criminaliteit dat toont wat er in welke EU-landen aan bevoegdheden mag worden aangewend. Opdat men vooraf elkaars do’s and don’ts kent. Maar het informele karakter van het netwerk van kennissen bewijst ook zijn waarde. Als zaaksofficieren of rechercheteamleiders er niet in slagen om internationale collega’s te pakken te krijgen, dan lukt het via de EJN of Eurojust-contacten vaak toch om hen te bereiken. Bijvoorbeeld laatst toen een van de OvJ’s van de NR dringend informatie uit Spanje nodig had die hij via andere wegen niet kon krijgen. ‘Weliswaar was mijn Spaanse Eurojust-collega met vakantie, maar binnen een uur was de gevraagde informatie beschikbaar’, aldus Kuitert die de goede samenwerking met het LP, team Internationale Taken en Expertise/ LIRC en het KLPD/ DIN, voor de uitoefening van haar taken benadrukt. ‘Doe mij even een copietje van de lijst met EJN-contactpunten dan regel ik het zelf wel’, hoort Kuitert wel eens in het land. Best, maar zo’n verzoek is in de regel weinig productief, is haar ervaring, want het EJN-netwerk is een hechte informele club. ‘Wanneer ík een van mijn EJN-collega’s bel, heeft het meer effect omdat ze me kennen. Dat is geen verdienste van mij persoonlijk, dat is gewoon mijn werk’. TEKST: Pieter Vermaas FOTO: Gerhard van Roon
15 opportuun nummer 2 – 2005
‘Het criminele geld zit ook zelden in Nederland, hè?’
opportuun 16
UIT DEN LANDE
HET OM VERANDERT
Veelplegers staan in Den Haag supersnel voor de rechter. De veelpleger die aan de voorwaarden voldoet, wordt sinds mei niet meer voorgeleid aan de rechter-commissaris, maar verschijnt direct voor de politierechter. De plaatsvervangend RC, die de rechtbank inroostert voor het geval het aantal voorgeleidingen extreem groot is, is de dienstdoende politierechter.
DVOM pioniert in Dordrecht Kwaliteit financiële dienstverlening moet impuls krijgen
‘E
re wie ere toekomt, het idee was van Beatrijs Kortenhorst, de coördinerend rechter-commissaris’, zegt Linda Robert, de veelplegersofficier van Den Haag. ‘Zij stelde voor om voor een bepaalde categorie de schakel van de rechter-commissaris ertussenuit te halen waardoor er tijdwinst wordt geboekt en zittingscapaciteit wordt bespaard. Vervolgens hebben wij gekeken hoe we het ‘Supersnelrecht voor veelplegers’ intern goed konden organiseren. Na overleg met rechtbank, politie en advocatuur lijkt dat goed gelukt. Alle partners zijn tevreden en ook de veelplegers zelf reageren positief.’
775 personen De nieuwe aanpak geldt voor de “zeer actieve veelplegers”: zij die tien keer een proces-verbaal hebben gekregen en bovendien de afgelopen vijf jaar drie keer zijn veroordeeld, waarbij de laatste veroordeling uit 2004 of 2005 moet dateren. De doelgroep bestaat uit 775 personen: regio Haaglanden kent 647 zeer actieve veelplegers, Hollands Midden 128. Beide regio’s actualiseren de veelplegerslijst twee keer per jaar. ‘Minderjarigen en veelplegers voor wie mogelijk een Inrichting voor Stelselmatige Daders (ISD)-traject is weggelegd, komen niet voor het supersnelrecht in aanmerking’, aldus Linda Robert. ‘Verder geldt het supersnelrecht in principe voor alle zaken die voor de politierechter kunnen worden gebracht en waarvoor voorlopige hechtenis is toegelaten, mits het onderzoek is afgerond. Dat betekent dus dat veelplegers die verdacht worden van bijvoorbeeld winkeldiefstal, woninginbraak, autokraak en autodiefstal maar ook mishandeling, supersnel voor de rechter komen. De veelpleger moet overigens wel tekenen voor afstand voor wat betreft de betekeningstermijn, omdat hij niet drie dagen voor de zitting de dagvaarding ontvangt. Doet hij geen afstand dan wordt zijn zaak aangehouden en blijft hij vastzitten. In alle gevallen vordert de officier ter zitting de gevangenneming.’ De resultaten: tot en met juli zijn er 81 verdachten op supersnelrechtzitting geweest. Vijftig van hen werden veroordeeld tot een gevangenisstraf en zestien kregen een gevangenisstraf plus bijzon-
dere voorwaarden. Vier gevallen eindigden in vrijspraak. De overige elf zaken werden grotendeels aangehouden. Een kleine twee jaar geleden introduceerde parket Den Haag “stapelzittingen” om de veelplegers de baas te worden. De Haagsche Courant schreef dat ‘de stapelzittingen te omslachtig waren’. Is dat inderdaad de reden voor weer een nieuwe aanpak? Robert: ‘Het is waar dat de stapelzittingen veel administratieve rompslomp met zich meebrachten vanwege het voegen van alle zaken. Bovendien werd een veelpleger toen elke keer voorgeleid aan de RC en met een dagvaarding voor zes maanden later heengezonden. De verschillende feiten werden gestapeld en op één zitting afgedaan, om zo een hogere straf opgelegd te krijgen. In de praktijk bleek de hoogte van de straffen tegen te vallen. Een ander nadeel was dat de veelplegers veelal op vrije voeten waren ten tijde van de stapelzitting en dus bij verstek werden veroordeeld. Dat probleem hebben we niet met supersnelrecht, want ze krijgen niet de kans om los te lopen. Een groot voordeel is dat bovendien direct de overige onherroepelijke vonnissen kunnen worden geëxecuteerd.’
Strafadvies Was de vorige werkwijze een zaaksgerichte aanpak, de huidige aanpak is persoonsgericht. ‘En dat biedt grote voordelen’, legt Robert uit. ‘Ten eerste is er meer aandacht voor de persoon. De Reclassering is begonnen om van alle veelplegers die op de lijst staan een persoonsdossier aan te leggen. Dat betekent dat nog voordat een veelpleger wordt aangehouden, alle informatie over hem al klaarligt. Daardoor kan de Reclassering op heel korte termijn een strafadvies geven. Vaak hebben veelplegers een grote zorgbehoefte, omdat ze bijvoorbeeld verslaafd zijn. De officier kan rekening houdend met het strafadvies een eis bepalen, en de politierechter kan vervolgens een straf op maat opleggen. Dat is dus echt lik-op-stuk. Sommige veelplegers hebben aangegeven de snelheid erg te waarderen, velen hebben immers een grote behoefte aan zorg. Hoe sneller die komt, hoe beter.’ TEKST: Evert Boerstra ILLUSTRATIE: Sjaak Klunder
P
rocureur-generaal Herman Bolhaar sloeg op 29 juni met één goedgemikte klap een spaarvarkentje aan gruzelementen. Bolhaar opende daarmee officieel de eerste vestiging van de financiële dienstverleningsorganisatie van het OM, oftewel de DVOM/F. Het is de bedoeling dat de DVOM/F in Dordrecht aan het eind van het jaar de financiële administratie en de inkoop voor maar liefst acht parketten afhandelt. Het College van procureursgeneraal heeft besloten dat ook in Zwolle, Amsterdam en Den Bosch financiële dienstverleningseenheden zullen komen. Op het moment van de start in Dordrecht is nog niet alles uitgekristalliseerd. De negen financiële pioniers zijn dan ook druk doende de handigste werkwijze te ontdekken. Magda Verwater, financieel medewerker, kan erover meepraten: ‘Ik ben accounthouder voor parket Rotterdam. We beschikken nog niet over alle systemen, daardoor moet ik een paar keer op een dag naar Rotterdam bellen om bijvoorbeeld een kamernummer op te vragen. Ze zijn er druk mee bezig hoor.’ ‘Het heeft ook zo zijn voordelen’, vindt Anita van der Waal, functioneel beheerder DVOM/F. ‘Het is een groeiende organisatie, dat betekent nieuwe kansen en mogelijkheden. Het is bijvoorbeeld leuk dat je mag meedenken over hoe de nieuwe organisatie gaat werken en hoe de processen eruit komen te zien. Mensen uit de praktijk, zoals wij, worden daarbij goed betrokken.’
financiële administratie voor het Landelijk Parket en de arrondissementsparketten van Rotterdam en Dordrecht. De negen medewerkers zijn allemaal afkomstig van parket Rotterdam. ‘We zijn nog niet op sterkte’, zegt Magda Verwater, ‘op korte termijn krijgen we er nieuwe collega’s bij.’ De afdeling moet straks namelijk uit twintig medewerkers bestaan, dan komen ook de taken van het arrondissementsparket en het ressortsparket in Den Haag, het Functioneel Parket, de CVOM en het BVOM nog op het bordje van de Dordtse afdeling terecht. Jeroen de Ridder, sinds 1 september 2004 het hoofd van de DVOM/F is stellig over het doel en het voordeel van de op één plek geconcentreerde taken: ‘Je zag overal in het land kleine financiële afdelinkjes. Die deden hun werk goed maar hadden het schreeuwend druk, dan komen er dingen in het gedrang.’ De standaardisering van processen en het samenvoegen van financiële taken zorgen volgens De Ridder voor verminderde kwetsbaarheid en een grotere kwaliteit. De medewerkers op de parketten spinnen volgens hem ook garen bij de oprichting van een dienstverleningseenheid. De DVOM/F wil namelijk een klantgerichte en service verlenende organisatie worden. ‘Dit maakt
het voor iedereen sneller en makkelijker.’ Het hoofd van DVOM/F erkent dat het best wennen zal zijn om de andere parketten als klanten te zien. ‘We zijn van goede wil, maar de nieuwe organisatie zal het niet allemaal in één keer goed kunnen doen. We vragen hier ook begrip voor’, aldus De Ridder, ‘daarom willen we eens per maand met onze klanten aan tafel. Op die manier kunnen we afstemmen en kan de klant wensen en klachten kenbaar maken.’ Als zaken niet duidelijk zijn, of er moet iets worden uitgelegd, is De Ridder graag bereid naar de klant toe te komen. ‘Het is niet zo dat we ons terugtrekken in een donkere, onbereikbare toren. We willen en moeten regelmatig naar het parket. De DVOM moet een gezicht krijgen, smoel hebben. Vandaar dat het belangrijk is dat voor een regionale indeling is gekozen.’ Deze pioniers zien de toekomst in elk geval met vertrouwen tegemoet. De onderlinge sfeer is prima en dat is bij dergelijke veranderingen erg belangrijk, vinden zij zelf. ‘We zijn een hechte club, we hebben het heel gezellig samen.’
Dat nog niet alles in kannen en kruiken is, merken de medewerkers ook aan de werkdruk. Zij steken de handen flink uit de mouwen en verrichten nu de inkooptaken en de Openingshandeling: PG Herman Bolhaar slaat spaarvarkentje in stukken
TEKST: Merije Bakker FOTO: Rinie Boon
17 opportuun nummer 7 – 2005
Haagse veelplegers supersnel voor de rechter
Om de kwetsbaarheid van de vaak kleine financiële afdelingen te verminderen is in Dordrecht de eerste financiële dienstverleningsorganisatie OM (DVOM/F) gestart. Door de concentratie van taken moet de kwaliteit van de dienstverlening een impuls krijgen. De pionierende afdeling in Dordrecht moet als “gids-project” ervaring opdoen voor de drie nog op te richten financiële dienstverleningseenheden.
OM en Tiscali verlengen samenwerking opsporingsberichten
opportuun
Agenda
18
Synthetic Drugs Enforcement Conference,
september
22/23 november
Op 1 november 1995 werd de ondertoezichtstelling
Het uitgangspunt van de internationale, syntheti-
ingrijpend herzien. Niet alleen de posities van de
sche drugs conferentie SYNDEC II is te komen tot
gezinsvoogdij-instelling en van de gezinsvoogd ver-
een betere (inter)nationale, operationele samen-
anderden, maar ook de positie van de kinderrechter
werking. De conferentie wordt georganiseerd door
onderging een drastische wijziging. De praktische
de Nederlandse en Belgische ministeries van
implicaties voor de gezinsvoogdij en de gevolgen
Justitie, ministerie van Binnenlandse Zaken,
voor de OTS na de invoering van de Wet op de
Landelijk Parket, Nationale Recherche (KLPD),
jeugdzorg zijn de kernthema's tijdens dit congres.
FIOD/ECD en de Belgische Federale Politie.
Locatie: Hotel-Congrescentrum Oud London, Zeist
Locatie: Maastrichts Expositie & Congres Centrum
Kosten: € 395 p.p. (excl. BTW)
(MECC), Maastricht
Informatie: Studiecentrum Kerckebosch telefoon
Kosten: € 200 p.p. (voor 2 dagen!)
030-698 42 22 of www.kerckebosch.nl of e-mail
Informatie: Conference Agency Maastricht
[email protected]
telefoon 043-361 91 92 of e-mail
[email protected]
Landelijk Congres: Veelplegers Aanpakken, volgen en begeleiden om patronen te doorbre-
Congres Dag van de Jeugdzorg, 5 december
ken, 29 september
Tijdens deze dag treden overheid en
Dit congres gaat in op keten- en netwerkvorming
organisaties/hulpverleners uit de jeugdhulpverlening
rond veelplegers en laat aan de hand van actuele
met elkaar in discussie over de vraag: welke slagen
en inspirerende voorbeelden zien hoe veelplegers
moeten gemaakt worden om de jeugdzorg effectie-
kunnen worden aangepakt, gevolgd en begeleid
ver te laten functioneren?
om zo een daling van de criminaliteit te bewerkstel-
Locatie: Dorint, Eindhoven
ligen.
Kosten: € 499 p.p. (excl. BTW)
Locatie: Muziekcentrum Vredenburg, Utrecht
Informatie: Euroforum, telefoon 040-2974980 of
Kosten: € 275 p.p. (excl. BTW)
www.euroforum.nl of e-mail
[email protected]
Informatie: Leids Congres Bureau telefoon 071514 82 03 of www.leidscongresbureau.nl Congres De nieuwe Politiewet, 29 september Onlangs maakte de Commissie Leemhuis-Stout haar advies bekend aangaande de reorganisatie van het politiebestel. Die heeft ingrijpende gevolgen voor de verantwoordelijkheidsverdeling, bevoegdheden en beheerstaken binnen de gehele veiligheidsketen. Tijdens deze dag worden alle ontwikkelingen, kansen en bedreigingen van deze nieuwe wet op een rij gezet. Locatie: Steigenberger Kurhaus Hotel, Scheveningen Kosten: € 799 p.p. (excl. BTW) Informatie: Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid (SBO) telefoon 040-2974980 of www.sbo.nl of e-mail
[email protected]
TEKST: Mirelle Herlfterkamp
Stel je kandidaat voor OR De komende periode wordt belangrijk voor het OM: de uitrol van GPS en de implementatie van Het OM Verandert staan op de agenda. Dit vraagt een grote inspanning van medewerkers en management. Een goede afstemming tussen die twee is cruciaal voor het slagen van die uitdaging, zegt PG-bestuurder Herman Bolhaar. ‘Vandaar dat ik hecht aan een sterke samenwerking tussen het verantwoordelijk management en de medezeggenschap. Op lokaal niveau tussen de OR en de bestuurder (Hoofd van dienst) en OM-breed tussen MROM en de PG-bestuurder. Ik acht het van groot belang dat de OR (MROM) een afspiegeling is van alle medewerkers, rijksen rechterlijke ambtenaren. Met name deze laatste groep is momenteel ondervertegenwoordigd.’ De OR-verkiezingen komen er aan. ‘Denk er eens over om u kandidaat te stellen’, roept Bolhaar de medewerkers op.
Amsterdam: Ouarda Kalai is als medewerker Personeel en Organisatie het parket komen versterken; Coen Staal begon als nieuwe allrounder kanton; Maarten Nawy is begonnen als allrounder kanton in team 7; Kristina Bozic is begonnen als parketsecretaris IRC en Dewie van Lieshout begint als teamsecretaresse P&O; Chrissy Stroobach wordt medewerker beleidsondersteuning; Jessica Garmers is gedetacheerd bij het CVOM. Ressortsparket Amsterdam: In dienst zijn getreden: Karin Suring, coördinator (administratief) juridisch medewerkers; Greet Spandaw, coördinator Frontoffice; Peter Blanken, plaatsvervangend hoofdadvocaat-generaal; Clenda Pecht, coördinator Backoffice. Uit dienst zijn getreden: Alexandra Vuijk, juridisch medewerker; Ruth Godthelp, juridisch medewerker; Pieter Duyx, juridisch medewerker gaat naar de UvA. Ressortsparket Arnhem: Per 1 augustus is Diana Verkade als medewerker Back Office strafzaken in dienst getreden. Breda: In dienst zijn getreden: Stefan Jaspers, Crissy Norbart, Marijn Rommens, Jolanda Kolen, Wesley van Gastel, Linda van Daalen, Susanne Lapre, Esther Mulder, Diana Booij, Inge Bosch, Ronald de Brouwer en Coby Cats. Uit dienst zijn getreden: Anja Mutsaers, Myranda Seebregs en Hanneke van Meer. Dordrecht: In juli zijn Cindy Neele en Efendi Aydin begonnen als administratief medewerker bij het Verkeersteam. Den Haag: Uit dienst zijn getreden: Richard Klee, Julie Dobbelaere, Ellen van der Linden, Theo Mensink, Gerard Valkering, Evert Boerstra, Aldo Verbruggen en Marius Tjeengs Gerritsen. Ressortsparket Den Haag: Jale Celen en Cherida Hooijer, administratief medewerksters, zijn uit dienst getreden. Bart Lambregts, administratief juridisch
medewerker, wordt parketsecretaris op vestiging Schiphol Functioneel Parket: In dienst zijn getreden: Karin Grootscholten, managementassistente; Berenika Matysiewicz, p&o adviseur; Siep Buist, officier van justitie; Leon Bouts, medewerker facturatie; Ruud van der Moer, medewerker ICT; Rik Olijve, projectmedewerker; Melanie Diependaal, communicatieadviseur; Wendy Weide, managementassistente; Gerard Valkering, medewerker BIV; Ruud van der Moer, medewerker ICT-applicatiebeheerder; Reyan Sari, receptioniste/ telefoniste; Peter van der Kerkhof, officier van justitie. Haarlem: Uit dienst zijn getreden: Tanja van der Sluis-Middelkoop, Carolien Boekel-Bakker en Leo Naaktgeboren gaan met FPU. Leeuwarden: In dienst zijn getreden: Pauline Hulshof, parketsecretaris; Menno Jan van der Elsken, beleidsmedewerker; Bertus Vesper, adm. medewerker; Nina Ekas, coördinator arrondissementaal platform jeugdcriminaliteit; Kim Oude Vrielink, togamaster; Aukje Zielinski, togamaster; Gert Veurink, officier van justitie. Uit dienst: Oebele Brouwer, rechercheofficier, naar arrondissementsparket Groningen; Lianne Apeldoorn, parketsecretaris naar IRC NON; Nellie Deelstra, secretaresse, FPU+; Kitty Bakema, dossierbeheerder, naar ressortsparket Leeuwarden; Mieke Huizinga-Bruning, hoofd bureau bedrijfsvoering; Warner ten Kate, Offcier van Justitie 1e klasse, per 1 oktober naar Landelijk Parket Zwolle en Silvana Andringa, dossierbeheerder. Ressortsparket Leeuwarden: In dienst zijn getreden: Klaas Postma, procesbeheerder; Marina Weel, advocaatgeneraal; Klaske Struiksma, managementassistente. Uit dienst zijn getreden: Mieke de Vries, procesbeheerder, einde dienstverband (FPU+), Thea Pitstra, juridisch medewerker; Elma Bloemendaal, juridisch medewerker en Annet Garos, advocaatgeneraal (naar het Gerechtshof). Bureau Ontnemingswetgeving OM In dienst is getreden: Jan Knobbe, beheerder CEBES.
Middelburg: In dienst zijn getreden: Martin Roosenburg, Ilona de Moor, Digna Roodbeen, Rieke van ’t Zelfde, Rianne de Moor en Monique van Die. Uit dienst zijn getreden: Cees Monteny, Ozan Turkdogan, Tiny Blok en Karla Taniwel. Maastricht: In dienst zijn getreden: Nina de Beus, administratief medewerker; Maaike Oude Hengel, junior parketsecretaris; Jeanine Reidnied, parketsecretaris; Vivian de Groot, junior medewerker personeelsbeheer; Anton Ribbens, administratief juridisch medewerker; Mariska Ruissen, parketsecretaris. Het OM verandert: In dienst zijn getreden: Marianne AanNagel, unitmanager Straf; Frank van Spronsen, unitmanager Mulder, Loek de Goede, accountmanager; Leon Godijk, teammanager; Brigitte Boot, teammanager; Jeroen Steenbrink, directeur CVOM. Roermond: In dienst: Vera Eberson, administratief medewerker team RB-afdoeningen; Pauline van der Leek als management-assistente. Utrecht: Karola van Nie en John Visser zijn weer terug bij parket Utrecht. John komt van OM Verandert en is op 1 juli aan de slag gegaan als procesmanager. Karola is gedetacheerd vanuit het ressortsparket in Amsterdam en werkt in Utrecht als senior secretaris. Raio Ingeborg Spros is gestart bij Team Utrecht Buiten en secretaris Monique van Slochteren is gedetacheerd vanuit het gerechtshof in Den Haag. Kim van Ling, administratief medewerker. Adviseur informatievoorziening Ron van Ark, secretaris Astrid Landman en medewerker P&O Claire Bruurmijn zijn in augustus gestart. Officier van justitie Margriet Dierick heeft twee jaar onbetaald verlof genomen. Cerezo Tupamahu is half juli gestart als medewerker ZV/executie bij het Overtredingenteam. Hij is overgekomen van parket Rotterdam. Politie Parketsecretaris Bert Kramer heeft parket Utrecht op 1 juli verlaten. Hij is aan de slag gegaan als coördinator PPS bij parket Rotterdam. TEKST: Karin Mensink
19 opportuun nummer 7 – 2005
Congres Evaluatie 10 jaar OTS-herziening, 27
Het OM en Tiscali gaan door met het plaatsen van opsporingsberichten op www.tiscali.nl. De in mei gestarte samenwerking met het Europese internetcommunicatiebedrijf bleek succesvol. Voor het OM en de politie is de deze opsporingsberichtgeving op internet een goede aanvulling. Per internet bereiken politie en justitie een groep van gemiddeld veertig jaar oud die niet of nauwelijks naar opsporingsberichten op televisie kijkt. Ook de contracten met Arbeidsvitaminen (opsporingsminuut op de radio) en TMF (Opsporingsfacts op de muziekzender TMF) worden verlengd. ‘Meldkamer’, het opsporingsprogramma op SBS6, wordt niet voortgezet, zo heeft SBS Broadcasting na de afgesproken zes afleveringen besloten. SBS vond dat het OM bij aangeleverde zaken te weinig garanties kon geven. Dat het OM een inspanningsverplichting op zich had genomen om goede zaken aan te leveren was voor de omroep onvoldoende om in een nieuwe serie te investeren. De korte opsporingsberichten zullen nog wel bij SBS worden uitgezonden.
Personalia
opportuun
UITGELICHT
20
beleid en regels
O, o, OM, magistraat achter de duinen, welke taal spreekt u het meeste aan?
W
Evenmin blijkt robuust optreden van een hof een nouveauté te zijn getuige een tweetal arresten van het Hof Amsterdam, die aan
de Hoge Raad3 zijn voorgelegd. Het Openbaar Ministerie wordt niet-ontvankelijk verklaard omdat naar de mening van het hof de met de opsporing en vervolging belaste ambtenaren een ernstige inbreuk hebben gemaakt op beginselen van een behoorlijke procesorde waardoor ‘met grove veronachtzaming van de belangen van de verdachte aan diens recht op een eerlijke behandeling van zijn zaak is tekortgedaan’. Het twistpunt in deze is geweest een rechtshulpverzoek aan Zwitserland, waarbij de vraag naar voren is gekomen of de Zwitserse autoriteiten nu wel of niet misleid zijn geweest. De Hoge Raad is van mening dat deze mogelijkheid van misleiding niet kan leiden tot de slotsom dat de officier van justitie niet-ontvankelijk moet worden verklaard in de vervolging van de desbetreffende feiten. Ook op een ander punt is de Hoge Raad het niet eens met het arrest van het Hof Amsterdam. Tijdens de regiezitting heeft de advocaatgeneraal bij het hof aangekondigd een vordering wijziging van de tenlastelegging te zullen doen, en daarvan de concepttekst reeds aan hof en raadsman overgelegd. In strijd met het door het hof opgestelde behandelingsschema heeft het hof voortijdig beslist over de geldigheid van de dagvaarding, nog voordat de advocaat-generaal in de gelegenheid is gesteld de genoemde vordering te doen en toe te lichten. Deze gang van zaken is naar het oordeel van de Hoge Raad zo zeer in strijd met beginselen van een behoorlijke procesorde dat dit tot nietigheid van het onderzoek ter terechtzitting en de naar aanleiding daarvan gegeven uitspraak moet leiden. Aldus verwijst ons hoogste rechtscollege het robuuste optreden van dit hof terug naar hetzelfde hof onder aandrang zich (magistratelijk, IG) te buigen over de juridische complicaties van de desbetreffende zaak.
Over de zaak Eric O. zal de Hoge Raad zich niet uitlaten, daar geen cassatie is ingesteld. Het Hof Arnhem4 is zelf van mening een robuust arrest te hebben gewezen. De media spreekt over klare taal, als een nieuwtje. Goede wijn behoeft geen krans. Maar wie bepaalt dat de wijn goed is? De drinker of de schenker? In dit kader zou het voor de Hoge Raad ook lastig zijn geweest zich uit te laten over de overwegingen ten overvloede. Per slot is ons hoogste rechtscollege geen opperwezen die het Openbaar Ministerie en het ministerie van Defensie tot bezinning kan aansporen. Wanneer het Openbaar Ministerie gewezen wordt op onjuiste beslissingen of slordigheden is dat terecht. Het is de toon die de muziek maakt. Een zaak kan eindigen in vrijspraak waar veroordeling is gevorderd. Dit alles valt binnen het strafrechtgebeuren waar Openbaar Ministerie en de Zittende Magistratuur hun eigen magistratelijke rol hebben. Wanneer het taalgebruik behalve klare taal ook zo robuust wordt dat spelverruwing gaat optreden, hetgeen een opmaat is voor bepaalde politici in straatjargon hun mening te ventileren, dan verliest de toon zijn zuiverheid. O, o, OM, magistraat achter de duinen, wordt gij de weduwe van de ZM? 5 TEKST: Irene Gonzales, AG Arnhem
Geklaagd wordt dat niet blijkt dat het hof met
zonder nadere motivering niet begrijpelijk.
eenparigheid van stemmen tot een hogere straf
Daarbij in aanmerking genomen ten tijde van de
heeft besloten dan in eerste aanleg was opgelegd.
tapbevelen van de officier van justitie het opspo-
Beroep zonder nadere motivering verworpen. (Am)
ringsonderzoek al een redelijke verdenking jegens verdachte had opgeleverd.
(AG Jorg: het hof heeft blijkens het arrest wel
Daarmee is ook is niet begrijpelijk dat de verkla-
overwogen dat het met eenparigheid van stem-
ringen van de verdachte en zijn partner niet
men tot de strafoplegging kwam. Overigens
Hoge Raad 5 juli 2005, 02884.04 P
bruikbaar zouden zijn. Te minder nu verdachte
schrijft – volgens vaste jurisprudentie van de
Ontneming: onvoldoende gemotiveerd
ter terechtzitting telkens bekennende verklarin-
Hoge Raad – geen wetsbepaling voor dat uit-
Een ontnemingsverplichting is opgelegd van
gen heeft afgelegd in het bijzijn van zijn raads-
drukkelijk wordt vermeld dat een zwaardere straf
bijna een miljoen euro.
man en na de cautie.
is opgelegd met eenparigheid van stemmen(HR
Klacht is dat de bewijsmiddelen ontbreken.
Vernietiging en terugwijzing. (Am)
LJN AS1874).
ting van het voordeel heeft ontleend aan het ver-
Hoge Raad 28 juni 2005, 03665.04 +
Hoge Raad 5 juli 2005, 03096.04 B
korte arrest en de aanvulling daarop, voorts aan
03666.04
Beslag
het SFO-rapport waarvan de relevante inhoud
Innerlijk tegenstrijdige uitspraak
Geklaagd wordt over de beslissing van de recht-
als hier ingevoegd geldt.
Veroordeeld is terzake de Auteurswet.
bank tot teruggave van een inbeslaggenomen
De Hoge Raad overweegt dat de uitspraak niet
Klacht is dat de motivering van de bewezenver-
auto.
voldoet aan de wettelijke vereisten. Het hof ver-
klaring niet in overeenstemming is met hetgeen
De rechtbank heeft overwogen dat de inbeslag-
wijst wel naar de – 52 – bewijsmiddelen maar
het hof ten aanzien van de vordering benadeelde
name onrechtmatig moet worden geoordeeld nu
heeft niet aangegeven welke relevant worden
partij heeft overwogen.
de officier van justitie zijn standpunt niet heeft
geacht. Voorts is het SFO-rapport niet te vinden
De Hoge Raad overweegt dat de bewezenverkla-
kenbaar gemaakt, althans dat niet met stukken
in de bestreden uitspraak noch in het verkort
ring steunt op onder meer de verklaring van S.
heeft onderbouwd.
arrest of de aanvulling daarop.
dat hij auteursrechthebbende is op door hem
De Hoge Raad overweegt dat deze enkele nala-
Vernietiging en terugwijzing. (Am)
ontwikkelde software. Het hof heeft vastgesteld
tigheid van de officier van justitie geen grond
dat S. rechthebbende is en dat de verdachte zon-
kan vormen voor de onrechtmatigheid van de
Hoge Raad 21 juni 2005, 02217.04
der toestemming heeft gehandeld. Over mogelijk
inbeslagname. De rechtbank heeft voorts niet
Ernstige bezwaren bij DNA en voorlopige
andere rechthebbenden houden de bewijsmid-
onderzocht of het beslag was komen te rusten
hechtenis
delen niets in.
op art. 94a Sv. Dan zou als maatstaf gelden of
Terzake een poging tot afpersing met anderen is
Met een en ander is niet verenigbaar ‘s hofs
buiten redelijke twijfel is dat de klager als
veroordeeld tot 45 maanden gevangenisstraf.
beslissing op de vordering van de benadeelde
derde/niet beslagene als eigenaar moet worden
Klacht is dat DNA voor het bewijs is gebruikt.
partij inhoudende dat S. niet ontvankelijk zal
aangemerkt.
De Hoge Raad overweegt dat de rechtbank in
worden verklaard omdat de vraag of S. auteurs-
Vernietiging en verwijzing. (Hrlm)
2000 de vordering gevangenhouding niet heeft
rechthebbende is en of hij als gevolg van het feit
verlengd omdat de verdenking, bezwaren en
schade heeft geleden in het strafgeding niet vol-
gronden niet meer voldoende bestaan. Daarmee
doende duidelijk beantwoord kan worden. In dit
is niet onverenigbaar dat ten tijde van het aan-
opzicht is de uitspraak innerlijk tegenstrijdig.
gevochten bevel in 2001 ex art. 195d (oud) Sv
Vernietiging en terugwijzing. (Ar)
De Hoge Raad overweegt dat het hof de schat-
van de rechter-commissaris, ernstige bezwaren als bedoeld in art. 195.3 (oud) Sv tegen verdach-
(AG Machielse: anders. Bewezen is dat een
te bestonden.
ander of anderen (dat kan dus S. zijn of een
Beroep verworpen. (DH)
derde) rechthebbende(n) was/waren op het auteursrecht. Het hof heeft S. telkens doorge-
Redelijke termijn overschreden?
Hoge Raad 14 juni 2005, 02520.04
streept. Het bewijsmiddel wijst wel naar S. Deze
The poisonous tree: geen tapmachtigingen
puzzel kan nooit meer sluitend gelegd worden.
Geen beslissing op herhaald verzoek
Verdachte is vrijgesproken. Het Openbaar Minis-
Meer voor de hand dan uitschakeling van het
nader onderzoek
terie heeft cassatie aangetekend. De Hoge Raad
bewijsmiddel (zoals de verdediging wil) ligt het
overweegt dat in cassatie niet wordt bestreden
om aan te nemen dat de beslissing benadeelde
1
Hof Den Bosch 03.0003
dat het opnemen van telecommunicatie onrecht-
partij onjuist is. Die beslissing heeft het karakter
2
Rechtbank Den Bosch 7 maart 2005,
matig is geweest, onder meer in verband met het
van een bijbeslissing en is in casu niet in het
Nieuwsbrief Strafrecht 2005, 153
ontbreken van tapmachtigingen.
nadeel van de verdachte. De kwestie kan dus
Hoge Raad, 7-12-2004, 092966/03 en
Het bewijsmateriaal dat door middel van dat
blijven rusten. Bij vernietiging op dit punt heeft
02967/03 LJN AP 8439 en AP8460
opsporingsmiddel is verkregen dient te worden
de verdachte geen belang).
4
Hof Arnhem, 21-006275-04, LJN: AT4988
uitgesloten, in zoverre is het oordeel van het hof
5
Vrij naar: “O, O Den Haag, mooie stad achter
niet onjuist of onbegrijpelijk.
Hoge Raad 5 juli 2005, 02667.04
de duinen, de weduwe van Indië zijt gij...”
Dat het hof ook de resultaten van de doorzoe-
Eenparigheid van stemmen?: straf hoger dan
(Wieteke van Dort)
king uitsluit – kennelijk omdat de doorzoeking
rechtbank
3
Zie verder op OMtranet: – Hoge Raad 5 juli 2005, 02953.04 – Hoge Raad 5 juli 2005, 03151.04
– Hoge Raad 5 juli 2005, 02992.04 Bewezenverklaring waarin alternatieve doodsoorzaken staan – Hoge Raad 21 juni 2005, 02046.04 Schadevergoedingsmaatregel en betalingsregeling; artt. 36f Sr, 561 Sv – Hoge Raad 21 juni 2005, 02218.04 Appèl niet-ontvankelijk? – Hoge Raad 21 juni 2005, 02748.04 Gebruikershoeveelheid en doorzoeking
21 opportuun nummer 7 – 2005
ie wat grasduint in beschikkingen en arresten komt tot de ontdekking dat klare taal niet nieuw is. Zo heeft het Hof Den Bosch1 ooit in een beklagzaak ex 12 Sv opgemerkt met verbazing kennisgenomen te hebben van het verloop van een bepaalde strafzaak. Aan beklaagden is een termijn gegund waarbinnen én een transactie én een schadevergoeding betaald diende te worden. Zo niet, dan zou tot dagvaarding worden overgegaan, zo kreeg beklaagde schriftelijk te horen. Ondanks het feit dat niet aan deze voorwaarden is voldaan, wordt de zaak geseponeerd, omdat het om een oud feit zou gaan. Het hof stelt dan met zoveel woorden dat ‘door deze handelswijze het Openbaar Ministerie niet alleen de belangen van de samenleving en die van klager in het bijzonder veronachtzaamt, maar ook hierdoor de eigen geloofwaardigheid op grove wijze aantast’. Klare taal. De boodschap is helder: het Openbaar Ministerie dient een betrouwbare partner te zijn en wordt hierop aangesproken. Aangezien de beklagprocedure geldt als waarborg op het vervolgingsbeleid van het Openbaar Ministerie, past hetgeen het hof opmerkt binnen de magistratelijke regels. Deze klare taal wordt door de Rechtbank Den Bosch overgenomen, zo blijkt uit een gepubliceerde uitspraak van 7 maart 2005.2 Het Openbaar Ministerie is in appèl van een beschikking van de rechter-commissaris en de rechtbank stelt: ‘de officier heeft groot gelijk en het besluit tot schorsing van de voorlopige hechtenis had onder deze omstandigheden niet genomen mogen worden’. Chapeau Den Bosch.
Tekst: Angela Kaptein Voor complete teksten: bel de documentatie van het Parket-Generaal, 070-33 99 813 of 070-33 99 812
niet zonder tap had kunnen plaatsvinden – is
artikel 2 van het Verdrag, indien het feit is
invoering van de Overleveringswet wellicht een
gepleegd tegen een Nederlander of de verdach-
aanknopingspunt zou kunnen zijn voor een nieu-
te zich in Nederland bevindt. Gezien dit doel,
we benadering. Immers, in overleveringsproce-
moet de term “verblijf in Nederland” volgens de
dures heeft de minister van Justitie bijna geen
rechtbank ruim uitgelegd worden. Een redelijk
rol meer en worden kwesties betreffende
vermoeden dat een verdachte zich in Nederland
gevreesde schendingen van mensenrechten
bevindt is aldus voldoende om rechtsmacht te
voorgelegd aan de overleveringsrechter. Op
creëren voor de start van een opsporingsonder-
grond hiervan adviseert de advocaat-generaal
zoek. De Memorie van Toelichting op artikel 4,
de Hoge Raad om de bestaande rechtspraak te
sub 13, Sr geeft aan dat zowel primaire als
verlaten en een nieuwe koers te kiezen. De Hoge
secundaire jurisdictie kan ontstaan.
Raad handhaaft echter haar standpunt.
art. 6 EVRM-verstekvonnis
Rechtbank Amsterdam
Hoge Raad
Artikel 6 EVRM omvat het recht van de verdachte
1 april 2005, nr. 13.097278-2004
12 april 2005, nr. 03595/04
om ter terechtzitting aanwezig te zijn. Hoewel dit
Art. 13, tweede lid, OLW-belangenafweging
Cassatieberoep in Antilliaanse en Arubaanse
artikel zich niet verzet tegen een proces in afwe-
Het tweede lid van artikel 13 Overleveringswet
zaken
zigheid van de verdachte, is sprake van een
geeft de officier van justitie een manier om over-
Met ingang van 1 januari 2004 is voorzien in de
schending als deze veroordeelde later niet als-
levering te bewerkstelligen ondanks dat de fei-
mogelijkheid van cassatieberoep bij de Hoge
nog de kans krijgt een uitspraak te verkrijgen die
ten (gedeeltelijk) in Nederland zijn gepleegd. De
Raad in Antilliaanse en Arubaanse zaken
aan alle eisen van artikel 6 EVRM voldoet. Ver-
officier van justitie moet dan in redelijkheid tot
(Rijkswet van 8 mei 2003, Stb. 204). Uit de parle-
dragspartijen hebben veel vrijheid bij het invoe-
een dergelijke vordering zijn gekomen door alle
mentaire geschiedenis volgt dat de wetgever,
ren van deze regels in hun nationale systeem,
belangen tegen elkaar af te wegen. De recht-
met het oog op de rechtseenheid, zoveel moge-
maar het Hof dient uiteindelijk wel na te gaan of
bank overweegt dat deze bevoegdheid van de
lijk heeft willen aansluiten bij het systeem van
aan de eisen van artikel 6 EVRM is voldaan.
officier van justitie niet is ingevuld in enig beleid.
het Nederlandse uitleveringsrecht en de daar-
Aldus rust op het Openbaar Ministerie een ver-
omtrent door de Hoge Raad ontwikkelde juris-
Europees Hof voor de Rechten van de Mens
zwaarde plicht te motiveren. Alleen op die
prudentie.
27 januari 2005, nr. 47810/99
manier is het mogelijk voor de rechtbank om de
Kort geding bij interregionale overlevering
haar opgedragen toets te vervullen.
internationaal
opportuun
Tekst: Linda Bregman, Bureau Internationale Rechtshulp in Strafzaken Telefoon 070-37 07 468
22
JURISPRUDENTIE Europees Hof voor de Rechten van de Mens 10 november 2004, nr. 56581/00,
binnen Koninkrijk
VERDRAGEN zie: www.minbuza.nl/buitenlandsbeleid/verdragen
De rechter-commissaris op Curaçao geeft een
Hoge Raad
beschikking tot bewaring af terzake een in
25 mei 2004, nr. 00413/04 U
Verdrag van de Verenigde Naties tegen grens-
Nederland aanwezige verdachte. De opgeëiste
Bevoegdheidsverdeling tussen rechter en
overschrijdende georganiseerde misdaad
persoon stelt schending van artikel 13 EVRM
minister van Justitie
New York, 15 november 2000
omdat hij geen “effectief rechtsmiddel” heeft om
In 1996 heeft de Hoge Raad het standpunt inge-
Inwerkingtreding voor Djibouti op 20 mei 2005
op te komen tegen de overlevering van
nomen dat het systeem van de Uitleveringswet
Inwerkingtreding voor Zambia op 24 mei 2005
Nederland naar Curaçao. De Nederlandse rege-
met zich meebrengt dat de minister van Justitie
ring geeft bij het Hof aan dat wel sprake is van
zich dient te buigen over de vraag of er een
Verdrag ter voorkoming van terroristische
een effectief rechtsmiddel: een kort geding,
gegrond vermoeden bestaat dat een opgeëiste
bomaanslagen
maar geeft ook aan dat zij, ingevolge artikel 40
persoon bij uitlevering zal worden blootgesteld
New York, 15 december 1997
van het Statuut, gehouden is om mee te werken
aan een inbreuk op zijn fundamentele rechten.
Inwerkingtreding voor Tunesië op 22 mei 2005
aan een beschikking tot bewaring. Het Hof twij-
Daarvoor heeft de Hoge Raad de volgende argu-
Inwerkingtreding voor Bangladesh op 19 juni
felt daardoor aan de effectiviteit van het middel
menten:
2005
maar verklaart de klacht uiteindelijk toch niet-
– de regering heeft toegang tot informatie over
Inwerkingtreding voor België op 19 juni 2005
ontvankelijk.
de politieke situatie en strafrechtspleging in andere landen, die de rechter niet heeft;
Rechtbank Rotterdam
– indien de regering zou worden gebonden aan
Aanvullend Protocol bij het Europees Verdrag betreffende uitlevering
8 februari 2005, nr. 10/000218-04
het oordeel van de rechter, zou zij niet verant-
Straatsburg, 15 oktober 1975
art. 4, sub 13 Sr-verblijf in Nederland
woordelijk kunnen worden gesteld voor de te
Inwerkingtreding voor Bosnië-Herzegovina op 24
Het Verdrag ter voorkoming van terroristische
nemen beslissing;
juli 2005
bomaanslagen heeft o.a. tot doel te voorkomen dat terroristen zich aan strafvervolging kunnen
– de rechter kan geen waarborgen bedingen bij de verzoekende staat.
Tweede aanvullend Protocol bij het Europees
ontrekken door naar het grondgebied van een
Indien vast is komen te staan dat een inbreuk op
Verdrag betreffende uitlevering
andere staat te vluchten. Aldus is in het Verdrag
het recht van de opgeëiste persoon onafwend-
Straatsburg, 17 maart 1978
de universele rechtsmacht uitgebreid voor een
baar is (al heeft plaatsgevonden), komt volgens
Inwerkingtreding voor Bosnië-Herzegovina op 24
aantal delicten. Artikel 4, sub 13 Sr bepaalt dat
de Hoge Raad de beoordeling omtrent de uitle-
juli 2005
de Nederlandse strafwet van toepassing is op
vering wel toe aan de rechtbank. In zijn conclu-
eenieder die zich buiten Nederland schuldig
sie plaatst de advocaat-generaal vraagtekens bij
heeft gemaakt aan misdrijven genoemd in het
deze bevoegdheidsverdeling en voert aan dat de
3 5
– –
Alles afwegende:
‘Een heel gewiekste familie’
www.om.nl peilde de meningen 6
9
–
16 – 17 –
20 – 21 –
“artikel 48 der Charta der Grundrechte der overweegt dat het niet kan oordelen over de ver-
04/01652
enigbaarheid van artikel 5 WAHV met het ver-
Betrokkene heeft aangevoerd dat niet is geble-
moeden van onschuld zoals neergelegd in de
ken dat de officier van justitie de uitoefening van
(ontwerpverdragen van de) Grondwet van de
Gebruik maken van een voertuig door een
zijn beslissingsbevoegdheid conform artikel 126,
Europese Unie, nu deze Grondwet niet in wer-
ander dan de tenaamgestelde
tweede lid, van de Wet op de Rechterlijke
king is getreden. Ten overvloede overweegt het
Reportage: Zon, zuipen en zooien. Zeeuws Zomerteam geeft
Gerechtshof Leeuwraden 27 april 2005 WAHV
Organisatie (Wet RO) heeft opgedragen aan een
hof dat het Europese Hof van de Rechten van de
lik-op-stuk bij recreatiecriminaliteit
05/00126
andere bij het parket werkzame ambtenaar.
Mens bij beslissing van 19 oktober 2004 (EHRM
Betrokkene was, onder achterlating van haar op
Evenmin is gebleken dat het hoofd van het par-
19 oktober 2004, nr. 66273/01) heeft overwogen
haar naam gestelde auto, door mishandeling
ket daarmee heeft ingestemd. Naar de opvatting
dat toepassing van art. 5 WAHV niet onverenig-
door haar partner in een blijf-van-mijn-lijfhuis
van de betrokkene vereist deze regeling voorts
baar is met het vermoeden van onschuld zoals
beland. In de periode van haar verblijf in dat huis
dat wordt meegedeeld welke officier van justitie
neergelegd in art. 6 lid 2 van het Verdrag van de
bleken diverse verkeersovertredingen te zijn
aan welke ambtenaar de uitoefening van zijn
Rechten van de Mens en de Fundamentele
begaan met haar voertuig. Door het niet binnen
bevoegdheid heeft opgedragen en is vermelding
Vrijheden. Volgt bevestiging van de beslissing
de termijn stellen van zekerheid werd het beroep
van de naam van de gemandateerde dan wel van
van de kantonrechter tot ongegrondverklaring
van betrokkene niet-ontvankelijk verklaard. Het
de officier van justitie essentieel. De betrokkene
van het beroep.
hof overweegt ten overvloede dat het derhalve
stelt dat het duidelijk is dat degene die de
niet toekomt aan een inhoudelijke beoordeling
bevoegdheid op naam en onder verantwoorde-
Het OM Verandert: DVOM pioniert in Dordrecht. Eerste financiële
van de zaak, met name ook niet aan de beoorde-
lijkheid van de officier van justitie heeft uitge-
dienstverleningsorganisatie moet kwetsbaarheid verminderen
ling van de vraag in hoeverre de betrokkene in
voerd daartoe niet gekwalificeerd was. Het hof
de door haar geschetste uitzonderlijke omstan-
overweegt dat artikel 7:26, derde lid, Algemene
digheden nog in staat is geweest de 'verant-
Wet Bestuursrecht bepaalt dat de beslissing
woordelijkheid te nemen voor haar beslissing
wordt bekendgemaakt door toezending of uitrei-
een ander gebruik te laten maken van het op
king aan degenen tot wie zij gericht zijn.
haar naam staande voertuig'. (vgl. EHRM 29
Hoofdstuk 7 bevat niet een voorschrift dat ertoe
Gerechtshof Leeuwarden 4 mei 2005 WAHV
oktober 2004, 66273/01, VR 2005,1).
strekt dat de beslissing van de officier van justi-
05/00268
Uit den lande: Draaiboek WK Voetbal –20 voorzag in een aanslag
‘Ook wij zijn boevenvangers.’ Eurojust en Europees Justitieel Netwerk kampen met bureaucratisch imago Europa:
Uit den lande:
Haagse veelpleger supersnel voor de rechter
tie moet zijn voorzien van de naam van degene
Personalia Uitgelicht: Dreigt spelverruwing in het strafrecht? Beleid en regels
22 –
Internationaal
23 –
Verkeer
24 –
vermoeden van onschuld zoals neergelegd in Europäischen Union (2000/C364/01, 7)” . Het hof
18 – Agenda – OM en Tiscali verlengen samenwerking – Oproep OR-verkiezingen 19 –
ten tijde van de gedraging- in strijd is met het
ber 2004 van P.M. Gr. (schilder van beroep).
Gerechtshof Leeuwarden 11 mei 2005 WAHV
12 – Kennismanagement slaat aan. Tijdens workshops regent het suggesties 14 –
-i.p.v. aan de feitelijk bestuurder van het voertuig
waarde hecht aan de verklaring van 22 novem-
Gemandateerde beslissing?
AchterOM
openbaar ministerie
tijdschrift voor het openbaar ministerie jaargang 11 nummer 7 september 2005
Tekst: Koos Spee Voor complete teksten, bel 0346-33 33 10
– ‘Hier heb je de bal, doe maar voor.’ Harm Brouwer gruwt van “turbowoorden-missies”
10 –
Colofon
verkeer
Rechtstreeks: ‘Foto’s van voetbalvandalen op internet: een goed idee?’
overwogene brengt mee dat het hof geen
Opportuun, 11e jaargang nr.7, september 2005 Verschijningsdatum 11e jaargang, nr. 8: 6 oktober 2005 Opportuun is het tijdschrift voor en van het Openbaar Ministerie. Het blad wordt gratis verstrekt aan de medewerkers van het OM en andere geïnteresseerden. Het blad verschijnt tien keer per jaar. De redactie is verantwoordelijk voor de inhoud van het blad. Aan de in Opportuun verstrekte informatie kunnen geen rechten worden ontleend. Overname van artikelen met bronvermelding is toegestaan. Eindredactie: Pieter Vermaas Redactieraad: Ryan Lievaart, Loes Borghuis, Heleen Rutgers, Hans Wesselink, Marcel Wolters Vaste medewerkers: Linda Bregman Mirelle Herlfterkamp, Anne Hoeksema, Angela Kaptein, Sjaak Klunder, Karin Mensink, Manon Nooteboom, Juriaan Simonis, Koos Spee.
Aan dit nummer werkten verder mee: Merije Bakker, Evert Boerstra, Jeichien de Graaff, Miek Smilde, Jan Hoekman, Irene Gonzales, Foto omslag: Gerhard van Roon Ontwerp: Barlock, Den Haag Druk: Zijlstra Drukwerk, Rijswijk Oplage: 6.900 Redactieadres: Voorlichtingsdienst OM, kamer 423, Prins Clauslaan 16, Postbus 20305, 2500 EH Den Haag. Telefoon: 070 – 33 99 840. E-mail:
[email protected]. Abonnementenadministratie: Stuur de adreswikkel met de aangebrachte wijzigingen naar het redactieadres, of mail de wijzigingen naar
[email protected].
Zie verder op OMtranet: – Getuige niet gehoord door de kantonrechter
– Voetganger voor laten gaan Gerechtshof Leeuwarden 25 mei 2005, WAHV
Doorgetrokken streep?
door of namens wie de beslissing is benomen, en
Gerechtshof Leeuwarden 11 mei 2005 WAHV
evenmin dat de officier van justitie bij de
05/00385
bekendmaking van zijn beslissing dient te ver-
Betrokkene vond de opgelegde sanctie onbillijk
melden dat de bevoegdheid om de beslissing te
schreven wijze gebruiken
omdat de betreffende streep tussen de rijstroken
nemen is overgedragen aan een andere op het
Gerechtshof Leeuwarden 8 juni 2005, WAHV
op de weg zodanig was versleten dat er niet
parket werkzame ambtenaar, en dat deze over-
meer gesproken kon worden van een doorge-
dracht met instemming van het hoofd van het
trokken streep. Bovendien was op het tijdstip
parket is geschied. Dergelijke voorschriften
lasting (WBM) valt niet in alle gevallen
waarop de gedraging heeft plaatsgevonden don-
vloeien evenmin voort uit art. 126 Wet RO.
samen met het kentekenhouderschap in
ker en werd de zichtbaarheid van de streep ver-
Voorzover de gemachtigde heeft aangevoerd dat
de zin van de Wet aansprakelijkheidsver-
slechterd door vuil en pekel op het wegdek. De
degene die feitelijk de beslissing op het beroep
zekering motorrijtuigen (WAM)
betrokkene is van mening dat strepen duidelijk
tegen de inleidende beschikking heeft genomen
Hoge Raad 10 mei 2005, strafkamer nr.
dienen te zijn. Hij heeft zijn verweer ondersteund
daartoe niet gekwalificeerd was, is het hof van
met foto's en met de verklaring van een deskun-
oordeel dat zulks niet blijkt uit het dossier en dat
dige, P.M. Gr.
de betrokkene deze stelling op geen enkele wijze
vasthouden
Het hof overweegt dat als uitgangspunt geldt dat
aannemelijk heeft gemaakt. Volgt bevestiging
Gerechtshof Leeuwarden 29 juni 2005, WAHV
het niet ter beoordeling van de weggebruiker
van de beslissing van de kantonrechter tot onge-
staat of een verkeersteken overeenkomstig de
grondverklaring van het beroep.
04/01182 – Handelaarskenteken niet op de voorge-
05/00383 – Houderschap Wet op de motorrijtuigenbe-
00314/05 H; JWR 2005, 46 – Tijdens het rijden een mobiele telefoon
05/00015 – Behoudens in noodgevallen gebruikmaken van de vluchtstrook
voorschriften en aanbevelingen is geplaatst. Dat is slechts anders in het geval de situatie klaar-
Verenigbaarheid van artikel 5 WAHV met de
blijkelijk zo afwijkend is van die waarop het ver-
Grondwet van de EU?
Gerechtshof Leeuwarden 22 juni 2005, WAHV
keersteken betrekking heeft dat bij gevolg geven
Gerechtshof Leeuwarden 15 juni 2005, WAHV
aan dat teken de veiligheid op de weg in gevaar
05/00601
de Grondwet van de EU?
zou worden gebracht (vgl. HR 4 december 1984,
De betrokkene (Duitser) stelt zich op het stand-
Gerechtshof Leeuwarden 15 juni 2005, WAHV
VR 1985/39 en Hof Leeuwarden 15 mei 2002, VR
punt dat het opleggen van een administratieve
05/00601
2002/192). Dat is in casu niet het geval. Het hier
sanctie aan de kentekenhouder van het voertuig
05/00537 – Verenigbaarheid van artikel 5 WAHV met
23 opportuun nummer 7 – 2005
opportuun
Inhoud
Dé allesweter van parket Rotterdam, verkeerssecretaris André Hoegen, krijgt op een terras in Rotterdam de schrik van zijn leven als hij door twee agenten plots in de boeien geslagen wordt. Hij wordt ‘gearresteerd’ vanwege grove verwaarlozing van zijn team. André laat, doordat hij met FPU gaat, zijn team reddeloos achter. Zij moeten het voortaan zonder Andrés kennis doen.
Parketuitje ressortsparket Amsterdam naar Archeon op 30 juni jl. Fred gaat in strijd met de Romeinen!
Het Haagse parket werd op 29 juli getrakteerd op zo’n 14 liter ijs. Waarom? Han Moraal was jarig maar zelf met vakantie. Warmolt Lunsingh Tonckens offerde zich graag op de collega’s van een ijsje te voorzien.
opportuun
Op initiatief van de HTM mocht het Haagse parket een dagje bijwonen in de ‘glijdende’ wereld van de trammaatschappij. Het parket maakt daar gretig gebruik van. Officier George Rasker door de bocht.
Officieren Henrietten den Hartog (l) en Marleen Vermeer (Middelburg) hebben bij hun koffiegesprek wel een heel bijzonder hapje... het nieuwe gebouw in taartvorm smaakt prima. (Maar ook als werkplek bevalt het uitstekend!)
openbaar ministerie
‘Hier heb je de bal’ Collegevoorzitter Harm Brouwer wil van zijn medewerkers een visie horen
Met het nieuwe pand waren OM en Rechtbank Middelburg sinds deze zomer al ‘van tafel en bed’ gescheiden. Maar met het officiele ontvlechtingsconvenant werd op 7 juli 2005 de scheiding bekrachtigd. Maar ze gaan als vrienden uit elkaar. Om dat te benadrukken schonk Gerrit van der Burg de president van de rechtbank mr. Ludo van Dijke een vaas met symbolische betekenis.
‘Afscheid met een glimlach’; Leo Naaktgeboren neemt na 34 jaar afscheid van parket Haarlem!
De Maastrichtse officieren van justitie, gefotografeerd ergens in het mooie Limburg tijdens een door Jacques van Eck (HO) georganiseerde officierenwandeling.
tijdschrift voor het openbaar ministerie jaargang 11 nummer 7 september 2005
achterom
Een van de Middelburgse teams poseert relaxed tijdens het Beachvolleybaltoernooi op 17 juni jl waar traditiegetrouw Breda, Den Bosch en Middelburg aan meedoen.
Lik-op-stuk in nachtelijk Renesse Alles afwegende: in appèl bij eerwraak