Oplossing mestafzet voor de veehouderij in De Liemers
Presentatie Ing. Jaap Uenk MAB LTO Noord afdeling De Liemers, 3 november 2010
Inhoud presentatie • • • •
Ontwikkeling mestsituatie in Nederland Ontwikkeling mestsituatie in de Liemers Oplossingen, toegespitst op de Liemers Stand van zaken en perspectief van mestscheiding
Ontwikkeling aantal bedrijven met vee in NL 1980
1990
2000
2010
Met rundvee
87
65
46
33
Met varkens
42
28
15
8
8
5
4
2
X 1.000
Met kippen
Ontwikkeling mestproductie v.a. 1994 in NL X 1 miljoen ton
1994
2000
2008
Rundveemest
59,3
53,7
51,7
varkensmest
16,4
14,1
12,3
Pluimveemest
2,2
2,1
1,4
Overige mest
5,1
5,6
5,7
Totaal mln. ton
83
75,5
71,1
Miljoen kg fosfaat
227
191
176
Bestemming van de afgevoerde mest NL 1994
2000
2008
Totaal afgezet
80
66
90
In de landbouw
65
47
46
Aan mestverwerkers
3
5
14
Buitenland (export)
12
14
30
In mln. kg fosfaat
Ontwikkeling mestproductie de Liemers (Duiven, Rijnwaarden, Westervoort en Zevenaar)
In tonnen mest
1994
2000
2008
Rundveemest
286.000
243.000
208.000
Varkensmest
36.000
21.000
25.000
Pluimveemest
9.000
9.000
4.000
Overige mest
9.000
10.000
12.000
Totaal in ton
340.000
283.000
249.000
Totaal in kg P₂O₅
831.000
623.000
555.000
Mestproductie, -afvoer, -aanvoer, -gebruik De Liemers 2008
Mest van:
productie
afvoer
aanvoer
Gebruik
Rundvee
208.000
8.500
9.800
210.000
Varkens
25.000
30.500
51.000
46.000
Pluimvee
4.000
4.400
100
500
12.000
5.000
2.100
9.000
249.000
48.400
63.000
265.500
Overig Totaal ton
Fosfaat gebruiksnorm NL (kg/ha)
2009
2013
PAL > 50 hoog
100
85
PAL 27-50
100
95
Pw >55 (hoog)
85
55
Pw 36-55
85
65
Grasland
Bouwland
Schatting mestsituatie 2013 De Liemers 2008
X 1.000 kg fosfaat
2008
2013
Plaatsingsruimte
656
579
Eigen productie
555
555
Afvoer bedrijven
228
262
Aanvoer bedrijven
176
210
Mestgebruik
503
503
76
87
Benutting in %
Conclusies mestsituatie de Liemers 2013 • • • • • •
Plaatsingsruimte is > de eigen mestproductie Benutting 2008: fosfaat 76%; stikstof 89% Voor de Achterhoek is dit resp. 92% en 105% Mestgebruik is > eigen mestproductie in het gebied Aanvoer varkensmest is 2x eigen productie Rundveehouderijregio met relatief veel akkerbouw (23%). Voor de Achterhoek is dit gem. 12% Derogatie (250 kg N/ha) erg belangrijk voor graasdierbedrijven
Oplossingen NL voor mest en mineralen • • • • •
Verlaging mineralen in diervoeders (fosfaat) Maximale benutting gebruiksnormen eigen bedrijf Handhaving mestgebruik op andere bedrijven Meer mestverwerking door: Kunstmest vervangen door mineralenconcentraat (NK) Export mest (P₂O₅) Minder vee
Oplossingen voor mest en mineralen toegespitst op de Liemers
• • • • •
Toepassing bedrijfsspecifieke excretie voor lagere N en P productie op bedrijf vergeleken met forfaits Scheiden van (rundvee-)mest voor maximale benutting gebruiksruimte N en P op eigen bedrijf Overschot afvoeren in de vorm van dikke fractie (kleibouwland) of verder (laten) verwerken (Kapitaalsintensieve) oplossingen intensieve veegebieden volgen (pilots mineralenconcentraat) Eventuele mestexport naar Duitsland
Toelichting motieven veehouder mestscheiding
Beschikking over 3 i.p.v. 1 mestsoort voor bemesting eigen bedrijf (besparing kunstmest, N:P in mest veranderen) Overschot P in dikke fractie en klein volume afvoeren betekent lagere afvoerkosten Stapelbare mest geeft extra ruimte (20%) in de mestkelder (verplichting van 7 maanden opslag) Plaatsingsruimte in de regio beter benutten
Keuze uit typen mestscheiders Capaciteit (m³/uur) Scheidingsrendement N en P Droge stofgehalte dikke fractie Investering (€) Gebruikskosten: energieverbruik, onderhoud, hulpstoffen, arbeid (€/jaar)
Mechanische scheiders Bron: Wageningen UR
Type scheider
Cap. M³/h
Investering
DS DIF
P in DIF
Trommelfilter
10-20
10-30.000
<25%
<30%
Vijzelpers
4-15
> 25.000
25-35%
20-40%
Zeefband pers
4-30
> 70.000
20-25%
50-75%
4-100
> 100.000
25-30%
25-30%
Centrifuge
Beoordeling geschiktheid Bron: Wageningen UR
Type scheider
Rundveemest
Varkensmest
Opmerkingen
Trommelfilter
+/-
-
Onzuivere dunne fractie
Vijzelpers
++
+
Onzuivere dunne fractie
Zeefband pers
++
++
Zuivere dunne fractie
Centrifuge
++
++
Vrij zuivere dunne fractie
Recent onderzoek mestscheiding Wagening UR, project Koeien&kansen
Mobiedik, mobiele scheiding in Dik en Dun,
schroefpersfilter, 13 bedrijven rundveemest en ook vergiste mest Bosma Zathe: 4 scheiders op dezelfde mest Minder mestafvoer door mestscheiding 10 stappenplan bepaling mestscheiding als oplossing voor minder mestafzet
Voorlopige conclusies mestscheiding
Diverse motieven voor mestscheiding Doel mestscheiding bepaalt keuze mestscheider Grote variatie resultaten tussen scheiders, mestsoorten en bedrijven “Sturen” van de mestscheider op hoeveelheid en samenstelling dik/dun veelal nog uitproberen in praktijk (“instellen”) Resultaten scheiden vergiste mest aantoonbaar anders dan bij drijfmest (P)
Dank voor uw aandacht
DOFCO BV * Zuiderweme 4* 7261 PW Ruurlo Email:
[email protected]* tel 06-51564786
