Opleiding Testleider PPMO IFV Brandweeracademie HAN SENECA
Brandweeracademie Postbus 7010 6801 HA Arnhem T 026 355 24 10 F 026 351 50 51
[email protected] 1
Inhoud 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Inleiding........................................................................................... 3 PPMO ............................................................................................... 4 Opleidingsbehoefte ............................................................................ 4 Opleidingsprogramma ........................................................................ 5 Instroomeisen ................................................................................... 7 Organisatie ....................................................................................... 8 Kosten en voorwaarden ...................................................................... 8 Aanmeldingsprocedure ....................................................................... 9
2
1. Inleiding De Brandweeracademie, onderdeel van het IFV, verzorgt en ondersteunt opleidingen, bijscholingen en (praktijk)oefeningen voor leidinggevenden die zijn betrokken bij incidentbestrijding, crisisbeheersing en rampenbestrijding. De missie van de Brandweeracademie: ‘Voorbereiden van leidinggevenden op hun rol bij incidentbestrijding, crisisbeheersing en rampenbestrijding’ Onze visie: ‘Zo realistisch als nodig is’ Onder de verantwoordelijkheid van de Brandweeracademie worden bijscholingen en trainingen aangeboden via IFV Training en Bijscholing B.V. IFV Training en Bijscholing is een onderdeel van het IFV met als doel trainingen en bijscholingen belast aan te bieden zodat de inkoop-BTW van het IFV uit de kostprijs gehaald kan worden. Doordat veiligheidsregio’s in 2013 nog gebruik kunnen maken van het BTW-Compensatiefonds biedt dit de regio’s een financieel voordeel. De Brandweeracademie ontwikkelt samen met HAN SENECA een opleiding voor testleiders PPMO. HAN SENECA is het expertisecentrum voor sport, arbeid en gezondheid van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN). Het ontwikkeltraject wordt nauwkeurig afgestemd met Jos Hendriks, projectleider PPMO namens Brandweer Nederland. Dit opleidingsplan geeft het opleidingsprogramma van de opleiding Testleider PPMO in grote lijnen weer. Ook wordt ingegaan op de achtergronden van deze opleiding, de doelgroep en nut en noodzaak. Tot slot geven wij de voorwaarden aan waaronder de Brandweeracademie deze opleiding kan aanbieden en uitvoeren.
3
2. PPMO Brandweer Nederland bereidt zich voor op de invoering van het Periodiek Preventief Medisch Onderzoek (PPMO). Het PPMO moet inzicht geven in de belastbaarheid van medewerkers en in de ontwikkeling van de belastbaarheid in de toekomst. Het PPMO bestaat uit een signaalvragenlijst (voor de inventarisatie van eventuele voor de functie relevante gezondheidsklachten), biometrische testen (voor het meten van onder andere de bloeddruk en het functioneren van de ogen en oren), een functionele brandbestrijdingstest (bestaande uit twaalf onderdelen) en een traplooptest. Het PPMO sluit aan bij de eveneens functiegericht opgezette aanstellingskeuring (AK) voor brandweerpersoneel en voldoet samen met deze AK aan de eisen van de wetgever. Het gaat hierbij onder andere om de Wet Gelijke behandeling op grond van leeftijd bij arbeid, de Wet op de veiligheidsregio’s en de Wet op de Medische Keuringen. Verder voldoen de AK en het PPMO aan de afspraken in het kader van de CAO voor brandweerpersoneel. De AK en het PPMO gaan uit van dezelfde bijzondere functie-eisen en zijn intussen vastgelegd in de CAR-UWO. Het PPMO is het resultaat van jarenlang onderzoek, waarbij veel bruikbare testgegevens zijn verzameld. Het testprotocol en alle bijbehorende testen zijn dan ook gevalideerd. Diverse veiligheidsregio’s voeren momenteel pilotkeuringen met het testprotocol uit. Bepalend voor de validiteit en betrouwbaarheid van de test zijn echter niet alleen het testprotocol, maar ook de geschiktheid van de testbaan en de competenties van de testleider. Inmiddels zijn er testbanen beschikbaar die aan alle eisen voldoen. Het ontbreekt echter nog aan opgeleide testleiders. Naar schatting zijn er landelijk zo’n honderd testleiders nodig om bij alle brandweermensen die daarvoor in aanmerking komen een PPMO af te nemen.
3. Opleidingsbehoefte Binnen het project PPMO van Brandweer Nederland is aangegeven dat er behoefte is aan een opleiding voor testleiders PPMO. Deze functie zou randvoorwaardelijk zijn voor het goed uitvoeren van de PPMO. De eindtermen van de beoogde opleiding zijn verwoord in het instroomprofiel testleider fysieke testen AK en PPMO – Brandweer. Zie voor een volledige weergave van dit document www.brandweernederland.nl.
4
We beperken ons hier tot de eindtermen zoals verwoord in dat document: de testleider is integer, werkt volgens vastgestelde protocollen, bewaakt de kwaliteit en is in staat bij tegengestelde belangen de juiste keuze(s) te maken de testleider heeft grondige kennis van en ervaring met brandweerprocedures en de technische uitvoering van fysieke protocollen de testleider is in staat om te beoordelen of de onderdelen van de brandbestrijdingstest en (alternatieve) traplooptest technisch correct worden uitgevoerd de testleider is in staat om afwijkingen in de technisch correcte uitvoering te herkennen en te vertalen naar een (gestandaardiseerd) rapportageformulier voor de keuringsarts de testleider geeft leiding aan de assistent. Deze vijf taken moet een testleider PPMO minimaal uit kunnen voeren, rekening houdend met de eisen op het gebied van validiteit en betrouwbaarheid. Daarnaast is in de opleiding testleider PPMO ook aandacht nodig voor de duurzame inzetbaarheid van brandweermensen, met oog voor leefstijl en gedrag. De testleiders kunnen worden beschouwd als ambassadeurs van een gezonde leefstijl die een duurzame inzetbaarheid van brandweermensen mogelijk maakt. Daarom moeten de deelnemers na de opleiding testleider PPMO ook in staat zijn om te adviseren over beweging, voeding en andere onderdelen van een gezonde leefstijl, alsmede over de gedragsverandering die hiervoor nodig kan zijn. Op deze aspecten ligt echter niet het zwaartepunt van de opleiding. De inschatting is dat er per veiligheidsregio twee testleiders PPMO nodig zijn. Daarom houdt de Brandweeracademie bij het opstellen van de opleidingsbegroting rekening met minimaal 50 deelnemers. Deze deelnemers zijn nodig om de ontwikkelkosten, organisatiekosten en de uitvoeringskosten terug te kunnen verdienen.
4. Opleidingsprogramma IFV Brandweeracademie en HAN SENECA stellen op basis van de in hoofdstuk 3 beschreven opleidingsbehoefte een opleidingsprogramma voor dat bestaat uit zes dagdelen opleiding en zelfstudie. De deelnemers worden niet alleen opgeleid om de functionele testen correct en volgens het voorgeschreven protocol uit te voeren, maar ze werken ook aan hun motiverende rol naar de collega’s die getest worden. De inhoud van de plenaire dagdelen staat hierna in grote lijnen beschreven. De Brandweeracademie en HAN SENECA concretiseren deze opleiding nader in overleg met het (een vertegenwoordiger van) projectteam PPMO van Brandweer Nederland.
5
Dagdeel 1
Inhoud Algemene kennis maatschappelijke gezondheidsontwikkelingen Brandweer Nederland. Basistheorie over fitheid, fysiek presteren, inzetbaarheid en determinanten ‘belasting’ en ‘belastbaarheid’ in de context van de brandweer. PPMO Brandweer algemeen. Resultaat De deelnemer heeft een algemeen beeld van het PPMO en het belang hiervan voor repressief brandweerpersoneel.
Dagdeel 2
Inhoud Functionele testen PPMO Brandweer. Doorlopen van de testen/procedures, inclusief ervaring opdoen met de testen. Resultaat De deelnemer kent de protocollen van de functionele testen en heeft de testen persoonlijk ondergaan.
Dagdeel 3
Inhoud Testen/procedures bespreken: validiteit en betrouwbaarheid. Analyseren en rapporteren testresultaten. Resultaat De deelnemer is in staat de resultaten van de testen zelfstandig te analyseren en kan deze analyse op een duidelijke manier terugkoppelen aan de testdeelnemer en keuringsarts.
Dagdeel 4
Inhoud Practicum: zelfstandig uitvoeren van de testen bij de medecursisten. Resultaat De deelnemer is in staat de testen zelfstandig en volgens het voorgeschreven protocol uit te voeren en de resultaten van de test op een juiste wijze te administreren en communiceren met de betreffende keuringsinstantie.
Dagdeel 5
Inhoud Gedragsveranderingmodellen en de gevolgen van de determinanten ‘belasting’ en ‘belastbaarheid’ (effecten van biologische en cognitieve factoren op het prestatievermogen),
6
waarbij een relatie wordt gelegd met de signaal- en biometrische testen van het PPMO. Resultaat De deelnemer heeft inzicht in de consequenties van de leefstijl op korte en lange termijn en kent strategieën om gedragsverandering te faciliteren. Dagdeel 6
Inhoud Praktische handvatten om individuen te motiveren en bewegen hun fitheid te behouden of te versterken. Resultaat De deelnemer is in staat de testdeelnemer op een motiverende wijze te begeleiden tijdens de functionele testen.
Naast de genoemde inhoudelijke thema’s loopt het onderwerp ‘objectief handelen’ als een rode draad door de opleiding. Bij dit onderwerp ligt de nadruk op de verantwoordelijkheden die de deelnemers in hun rol als testleider PPMO hebben. Deelnemers aan de brandbestrijdingstest en traplooptest worden getest op fysieke fitheid, zodat zij hun werk veilig en verantwoord kunnen uitvoeren. De resultaten van de test dienen dan ook op een onbevooroordeelde (‘unbiased’) wijze tot stand te komen. Een eenduidige, consciëntieuze en integere afname van de test leidt tot een zo hoog mogelijke sensitiviteit (deelnemers met een positief testresultaat zijn voldoende fit om hun taken veilig en verantwoord uit te voeren) en specificiteit (deelnemers met een negatief testresultaat zijn onvoldoende fit om hun taken veilig en verantwoord uit te voeren) van de test. In ons programma bieden wij voldoende ruimte voor reflectie en discussie met betrekking tot het PPMO en daaraan gerelateerde onderwerpen.
5. Instroomeisen De onderstaande instroomeisen zijn afkomstig uit het eerder genoemde instroomprofiel testleider fysieke testen AK en PPMO – Brandweer (zie ook www.brandweernederland.nl): docent volgens de regeling personeel veiligheidsregio’s, bijlage A en/of instructeur volgens de regeling personeel veiligheidsregio’s, bijlage A en/of instructeur algemeen of equivalent daarvan (Rijksdiploma): met aantoonbare recente ervaring in instructie op het gebied van het brandweeronderwijs en/of
7
in het bezit van het diploma van de Opleiding Academie Lichamelijke Opvoeding (ALO) of equivalent daarvan (diploma): met aantoonbare recente ervaring in instructie op het gebied van brandweeronderwijs.
Verder adviseren wij vooral docenten of instructeurs te werven en selecteren die affiniteit met de belastbaarheid en belasting van repressief brandweerpersoneel hebben. Hierbij kan worden gedacht aan instructeurs die lesgeven (opleiden, oefenen of bijscholen) op het gebied van persoonlijke bescherming.
6. Organisatie De Brandweeracademie probeert de drie lesdagen zo aaneengesloten mogelijk te organiseren. Een en ander is echter afhankelijk van de locatie en faciliteiten. Momenteel wordt de samenwerking gezocht met één of meer veiligheidsregio’s die bereid zijn om het praktijkdeel te faciliteren. Het gaat hierbij om regio’s die over een volledig ingerichte testbaan PPMO beschikken. Te denken valt hierbij aan Rotterdam-Rijnmond, Noord-Holland Noord, Twente en Gelderland-Zuid. Vanwege de afstand Arnhem (standplaats Brandweeracademie) – Nijmegen (standplaats HAN SENECA) ligt het voor de hand dat de open inschrijving in samenwerking met de veiligheidsregio Gelderland-Zuid (Nijmegen) wordt georganiseerd. Bij voldoende deelnemers is een incompanytraject echter ook mogelijk. In dat geval zoeken we voor de praktijkonderdelen de samenwerking met de dichtstbijzijnde veiligheidsregio die over een testbaan PPMO beschikt.
7. Kosten en voorwaarden De totale kosten komen neer op een bedrag van € 1.837,- per deelnemer, exclusief BTW. Dit is inclusief de kosten van lesmateriaal, koffie/thee en lunches en exclusief eventuele overnachtingskosten. Voorwaarde voor deze prijs is dat er zich daadwerkelijk 50 deelnemers voor deze opleiding opgeven. Bij minder deelnemers zullen we ons genoodzaakt zien om de opleiding te cancelen. Tot en met 31 december 2013 is het voor de veiligheidsregio’s mogelijk om de in rekening gebrachte BTW voor de uitvoering van brandweertaken, waaronder ook trainings- en scholingsactiviteiten, via het BTW Compensatiefonds terug te vorderen.
8
8. Aanmeldingsprocedure Om de cursus daadwerkelijk te kunnen ontwikkelen en aan te bieden, moet de Brandweeracademie als risicodrager verzekerd zijn van minimaal 50 deelnemers (vier cursusgroepen). Wanneer u zich namens uw veiligheidsregio, een andere werkgever of op persoonlijke titel wil aanmelden voor de opleiding Testleider PPMO, dan kunt u een mail sturen naar Rudy Dregmans (
[email protected]). Geef dan naast uw persoonlijke contactgegevens ook de contactgegevens van uw werkgever aan en het factuuradres. Wij beschouwen uw deelname dan als definitief, uiteraard onder voorbehoud dat de opleiding wel of niet doorgaat. Ook vragen wij dan uw flexibiliteit inzake de planning. Wij kunnen op dit moment nog geen cursusdata plannen, omdat de opleiding nog ontwikkeld moet worden en omdat we eerst verzekerd moeten zijn van voldoende deelname.
9
