Cursus Testleider PPMO IFV Brandweeracademie
Brandweeracademie Postbus 7010 6801 HA Arnhem T 026 355 24 10 F 026 351 50 51
[email protected] 1
Inhoud 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Inleiding........................................................................................... 3 PPMO ............................................................................................... 4 Behoeftestelling ................................................................................ 5 Cursusprogramma ............................................................................. 6 Instroomadvies ................................................................................. 9 Organisatie ..................................................................................... 10 Kosten en voorwaarden .................................................................... 10 Aanmeldingsprocedure ..................................................................... 10
2
1. Inleiding De Brandweeracademie, onderdeel van het IFV, verzorgt en ondersteunt opleidingen, bijscholingen en (praktijk)oefeningen voor leidinggevenden die zijn betrokken bij incidentbestrijding, crisisbeheersing en rampenbestrijding. De missie van de Brandweeracademie: ‘Voorbereiden van leidinggevenden op hun rol bij incidentbestrijding, crisisbeheersing en rampenbestrijding’ Onze visie: ‘Zo realistisch als nodig is’ De Brandweeracademie heeft een cursus voor testleiders PPMO ontwikkeld. Het ontwikkeltraject is afgestemd met Brandweer Nederland. Dit cursusplan geeft het programma van de cursus Testleider PPMO in grote lijnen weer. Ook wordt ingegaan op de achtergronden, de doelgroep en het nut en de noodzaak van deze cursus. Tot slot geven wij deelnamekosten een aanmeldprocedure van deze cursus aan.
3
2. PPMO Brandweer Nederland is bezig met de invoering van het Periodiek Preventief Medisch Onderzoek (PPMO). Het PPMO moet inzicht geven in de belastbaarheid van medewerkers en in de ontwikkeling van de belastbaarheid in de toekomst. Het PPMO bestaat uit een signaalvragenlijst (voor de inventarisatie van eventuele voor de functie relevante gezondheidsklachten), biometrische testen (voor het meten van onder andere de bloeddruk en het functioneren van de ogen en oren), een functionele brandbestrijdingstest (bestaande uit twaalf onderdelen) en een traplooptest. Het PPMO sluit aan bij de eveneens functiegericht opgezette aanstellingskeuring (AK) voor brandweerpersoneel en voldoet samen met deze AK aan de eisen van de wetgever. Het gaat hierbij onder andere om de Wet Gelijke behandeling op grond van leeftijd bij arbeid, de Wet op de veiligheidsregio’s en de Wet op de Medische Keuringen. Verder voldoen de AK en het PPMO aan de afspraken in het kader van de CAO voor brandweerpersoneel. De AK en het PPMO gaan uit van dezelfde bijzondere functie-eisen en zijn intussen vastgelegd in de CAR-UWO. Het PPMO is het resultaat van jarenlang onderzoek, waarbij veel bruikbare testgegevens zijn verzameld. Het testprotocol en alle bijbehorende testen zijn dan ook gevalideerd. Diverse veiligheidsregio’s voeren momenteel pilotkeuringen met het testprotocol uit. Bepalend voor de validiteit en betrouwbaarheid van de test zijn echter niet alleen het testprotocol, maar ook de geschiktheid van de testbaan en de competenties van de testleider. Inmiddels zijn er testbanen beschikbaar die aan alle eisen voldoen. Het ontbreekt echter nog aan (voldoende) opgeleide testleiders. Deze cursus brengt de deelnemers de kennis en vaardigheden bij die zij als testleider PPMO nodig hebben. De cursus staat ook open voor deelnemers die oefenavonden moeten kunnen begeleiden waarop de PPMO-baan wordt ingezet. Dergelijke oefenavonden vormen een uitstekende voorbereiding op de periodieke fitheidstest en op het PPMO zelf.
4
3. Behoeftestelling De functie of rol van testleider PPMO is randvoorwaardelijk voor het goed uitvoeren van het PPMO. De eindtermen van de beoogde opleiding zijn verwoord in het instroomprofiel testleider fysieke testen AK en PPMO – Brandweer. Zie voor een volledige weergave van dit document www.brandweernederland.nl. We beperken ons hier tot de eindtermen zoals verwoord in dat document: • de testleider is integer, werkt volgens vastgestelde protocollen, bewaakt de kwaliteit en is in staat bij tegengestelde belangen de juiste keuze(s) te maken • de testleider heeft grondige kennis van en ervaring met brandweerprocedures en de technische uitvoering van fysieke protocollen • de testleider is in staat om te beoordelen of de onderdelen van de brandbestrijdingstest en (alternatieve) traplooptest technisch correct worden uitgevoerd • de testleider is in staat om afwijkingen in de technisch correcte uitvoering te herkennen en te vertalen naar een (gestandaardiseerd) rapportageformulier voor de keuringsarts • de testleider geeft leiding aan de assistent. Deze vijf taken moet een testleider PPMO minimaal uit kunnen voeren, rekening houdend met de eisen op het gebied van validiteit en betrouwbaarheid. Deze taken vormen dan ook de eindtermen voor de cursus Testleider PPMO van de Brandweeracademie. Voor deelnemers die alleen worden ingezet voor het (bege)leiden van oefeningen waarin de PPMO-baan wordt ingezet, en die derhalve niet optreden als testleider PPMO, lijken deze eindtermen op het eerste gezicht wat te verstrekkend. Om echter te waarborgen dat deze oefen(bege)leiders dezelfde taal spreken als de testleiders en deelnemers op de baan op dezelfde manier observeren en begeleiden, is het wenselijk dat deze deelnemers het volledige cursusprogramma volgen. Daarna zijn zij ook inzetbaar als testleider PPMO. Dit geeft de veiligheidsregio extra capaciteit en flexibiliteit in de uitvoering van het PPMO. De inschatting is dat er per veiligheidsregio minimaal twee testleiders PPMO nodig zijn.
5
4. Cursusprogramma We lichten hierna de opzet en invulling van elk van de drie cursusdagen van de cursus Testleider PPMO van de Brandweeracademie toe. Ook gaan we in op de evaluatie en certificering van de cursus. Cursusdag 1 Tijdens de eerste cursusdag staan de achtergronden van de PPMO-test en het bijbehorende rechtspositionele kader centraal. Het accent ligt op de ‘waaromvraag’ en de ‘wat-vraag’: waarom is de PPMO-test bedacht en ingevoerd en wat betekent die test precies? Leervragen • Vanuit welke behoefte is de PPMO-test ontstaan? • Welke verbeteringen biedt de PPMO-test in vergelijking met de ‘oude’ periodieke test? • Wat is het rechtspositionele kader van de PPMO-test en welke verantwoordelijkheden voor de testorganisatie en de testleider brengt dat met zich mee? • Hoe zit het testprotocol in elkaar? • Wat kunnen we zeggen over de validiteit en betrouwbaarheid van de PPMO-test, in relatie tot voorgaande testen? • Wat zijn de bijzondere functie-eisen die met de functionele brandbestrijdingtesten en de traplooptest worden getest? • Met behulp van welke waarneembare criteria kan de testleider de verrichtingen van de testdeelnemer observeren? • Welke rapportagevorm hanteert de testleider? • Hoe zit de testorganisatie in elkaar? • Wat is de functie van de testleider PPMO? • Hoe werkt de testleider PPMO samen met de assistent-testleider, de bedrijfsarts en eventuele andere betrokken functionarissen (zoals de sportinstructeur), rekening houdend met het testprotocol en de testorganisatie? • Hoe kan de testleider zijn integriteit bewaken en bewaren? • Hoe kan de testleider aan de hand van een checklist controleren of de PPMO-baan klopt met de eisen van Brandweer Nederland? • Hoe kan de PPMO-test veilig worden uitgevoerd en hoe kan de testleider struik- en valpartijen en andere ongevallen, blessures, hartfalen en vallen van de trap voorkomen? • Hoe moet de testleider omgaan met ongevallen en blessures tijdens de uitvoering van een PPMO-test?
6
Onderwerpen • Ontstaansgeschiedenis PPMO • Rechtspositioneel kader PPMO • Testprotocol PPMO • Functionele brandbestrijdingstesten en traplooptest • Bijzondere functie-eisen • Validiteit en betrouwbaarheid • Testorganisatie PPMO • Functiebeschrijving en verantwoordelijkheden Testleider PPMO • Samenwerking met de assistent-testleider, de bedrijfsarts en andere betrokkenen (zoals de sportinstructeur) • Observeren en rapporteren met behulp van het waarnemingsformulier • Integriteit (in relatie tot keuzes en dilemma’s) • Het controleren van de PPMO-baan met behulp van de checklist • Het voorkomen van ongevallen en blessures • Het verlenen van eerste hulp bij een ongeval en/of blessure Didactische aanpak Op deze eerste cursusdag wordt een stevig theoretisch fundament gelegd, maar wel op een activerende en praktijkgerichte manier. Zo gaan de deelnemers regelmatig met opdrachten de baan op, bijvoorbeeld om te onderzoeken welke bijzondere functie-eisen met een bepaald onderdeel van de PPMO-test worden getest. Onderwerpen zoals integriteit en verantwoordelijkheden lenen zich goed voor onderwijsleergesprekken aan de hand van stellingen en casussen. De deelnemers krijgen als voorbereiding op de tweede cursusdag een huiswerkopdracht mee (werk als assistent-testleider mee aan een PPMO-test in een veiligheidsregio). Cursusdag 2 De tweede cursusdag staat in het teken van het observeren en rapporteren als testleider PPMO. De deelnemers leren hierbij het speciaal voor testleiders ontwikkelde waarnemingsformulier te gebruiken. Ook leren zij in objectieve termen op te schrijven wat zij zien, zonder een oordeel te vellen of een oorzaak aan te geven. Het accent ligt op de ‘hoe-vraag’: hoe kan ik als testleider een PPMO-test begeleiden, observeren en rapporteren? Hierna worden de leervragen, onderwerpen en didactische aanpak van de tweede cursusdag toegelicht. Leervragen • Hoe zijn de waarneembare criteria op het waarnemingsformulier aan de bijzondere functie-eisen gekoppeld?
7
•
• • •
• • • • •
Hoe herken ik de bijzondere functie-eisen coördinatie, kracht en conditie in de functionele brandbestrijdingstesten en de traplooptest en op het waarnemingsformulier? Welke aandachtspunten vragen bij de functionele brandbestrijdingstesten of de traplooptest mijn speciale aandacht als testleider? Wat zijn mogelijke relaties tussen de vakbekwaamheid van de deelnemer, zijn lichamelijke gezondheid en fitheid en zijn testresultaten? Hoe houd ik als testleider algemene, lichamelijke functie-eisen gescheiden van de vakbekwaamheidsaspecten, zowel bij het observeren als het rapporteren? Hoe werkt de traplooptest precies en welke bijzondere aandachtspunten zijn bij dit testonderdeel van toepassing? Hoe begeleid ik de testdeelnemer? Hoe gebruik ik de waarneembare criteria op het waarnemingsformulier om de testdeelnemer te observeren? Hoe rapporteer ik zo objectief mogelijk wat ik zie? Wanneer en waarom moet ik tijdens een test ingrijpen?
Onderwerpen • Relaties tussen waarneembare criteria op het waarnemingsformulier en bijzondere functie-eisen • Coördinatie, kracht en conditie (in de praktijk en in de test) • Werken met de traplooptest • Werken met de functionele brandbestrijdingstesten • Relaties tussen vakbekwaamheid, gezondheid, fitheid en testresultaten • Observeren en rapporteren met behulp van het waarnemingsformulier Didactische aanpak De tweede cursusdag is een praktijkdag waarop de deelnemers zoveel mogelijk testonderdelen als testleider beoefenen en daarbij feedback van de andere cursisten en de docenten krijgen. Tevens is er ruimte om onderwerpen die naar aanleiding van de eerste cursusdag om extra aandacht vragen nog eens uit te diepen, dan wel onderwerpen te behandelen waarvoor op de eerste cursusdag onvoldoende tijd was. Cursusdag 3 Op deze derde cursusdag vindt de afsluitende praktijktoets plaats. Hierbij moet de deelnemer in zijn rol als testleider enkele onderdelen van de functionele brandbestrijdingstest uitvoeren. De deelnemer krijgt hierbij feedback van de docent. Hierbij let de docent vooral op de kritische succesfactoren van de betreffende testonderdelen. De docent bepaalt welke testonderdelen de deelnemer in de praktijktoets moet doen. Hij houdt hierbij rekening met de leervragen en ontwikkelpunten
8
van de deelnemer, zoals die tijdens de twee voorafgaande cursusdagen zijn vastgesteld. Evaluatie en certificering Deze cursus wordt zowel mondeling als schriftelijk geëvalueerd. De mondelinge evaluatie vindt plenair plaats, bij de afronding van de derde cursusdag. De schriftelijke evaluatie wordt via een online enquête uitgevoerd. De deelnemer krijgt na afloop van de cursus een e-mail met een link naar deze enquête toegestuurd. Alleen deelnemers die de praktijktoets op de derde cursusdag met goed gevolg afleggen, krijgen na afloop het certificaat Testleider PPMO.
5. Instroomadvies Voor het instroomadvies verwijzen wij u graag naar het instroomprofiel testleider fysieke testen AK en PPMO – Brandweer. Zie voor een volledige weergave van dit document www.brandweernederland.nl. Het is vooral belangrijk dat de deelnemers bij instroming in deze cursus over de volgende competenties beschikken: • voldoende kennis van en inzicht in de taakspecifieke elementen van de functionele brandbestrijdingstesten van het PPMO; ervaring met deze brandweertaken strekt tot aanbeveling • goed kunnen observeren van de verrichtingen van deelnemers/kandidaten die een fysieke test uitvoeren. Instructeurs of oefenleiders bij de brandweer beschikken meestal over deze competenties. Sportinstructeurs zonder brandweerachtergrond of brandweerfunctie voldoen meestal wel over de tweede competentie, maar minder of niet aan de eerste competentie. Het is de verantwoordelijkheid van de werkgever om de deelnemers aan de cursus Testleider PPMO te werven en selecteren. Hoe beter de deelnemers aan het instroomadvies voldoen, hoe groter de kans op een succesvolle deelname met een certificaat als afronding. Tijdens de cursus zelf proberen onze docenten waar mogelijk eventuele hiaten in het instroomprofiel te compenseren met aanvullende instructies. De mogelijkheden hiervoor zijn echter beperkt en bieden geen garantie dat de deelnemers hiermee alsnog aan het instroomprofiel voldoen. Desgewenst kunnen wij deelnemers die niet aan het instroomadvies voldoen een voorbereidende training aanbieden om de ontbrekende competenties alsnog in te vullen.
9
6. Organisatie In samenwerking met de Veiligheidsregio Gelderland-Midden kan de Brandweeracademie zowel het theorie- als praktijkdeel van de cursus Testleider PPMO bij het IFV in Arnhem (Kemperbergerweg 783) verzorgen. De Brandweeracademie maakt hierbij gebruik van de PPMO-baan van Gelderland-Midden. Bij voldoende deelnemers kan de cursus ook incompany worden uitgevoerd. In dat geval zoeken we voor de praktijkonderdelen de samenwerking met de dichtstbijzijnde veiligheidsregio die over een geschikte PPMO-baan beschikt. De cursus Testleider PPMO wordt namens de Brandweeracademie uitgevoerd door docenten met ervaring bij de brandweer en ervaring in het begeleiden van PPMO-testen en/of het observeren en evalueren van brandweermensen tijdens de uitvoering van fysieke taken. De docenten hebben een inspanningsfysiologische achtergrond. Minimaal één docent per cursusgroep is zelf testleider PPMO in een veiligheidsregio.
7. Kosten Deelname aan de cursus Testleider PPMO (open inschrijving) kost € 1.300,per deelnemer. Dit bedrag is BTW-vrij, inclusief de kosten van lesmateriaal, koffie/thee en lunches en exclusief eventuele overnachtingskosten. Bij een incompany-uitvoering van de cursus vallen de kosten per deelnemer aanzienlijk lager uit.
8. Aanmeldingsprocedure Wanneer u zich namens uw veiligheidsregio, een andere werkgever of op persoonlijke titel wil aanmelden voor de cursus Testleider PPMO, dan kunt u een mail sturen naar Rudy Dregmans (
[email protected]). Geef dan naast uw persoonlijke contactgegevens ook de contactgegevens van uw werkgever en het factuuradres aan. Wij beschouwen uw deelname dan als definitief, uiteraard onder voorbehoud dat de cursus wel of niet doorgaat. Ook vragen wij dan uw flexibiliteit inzake de planning. Wij kunnen pas cursusdata plannen wanneer er voldoende deelnemers zijn.
10
